„rewitalizacja nowego portu w gdaŃsku” · gmina miasta gdańska studium wykonalności projektu...
TRANSCRIPT
Unia Europejska Europejski Fundusz Rozwoju
Regionalnego
GMINA MIASTA GDAŃSKA
STUDIUM WYKONALNOŚCI DLA PROJEKTU
„REWITALIZACJA NOWEGO PORTU W GDAŃSKU”
ZAŁĄCZNIK NR 1 DO WNIOSKU O DOFINANSOWANIE W RAMACH PODDZIAŁANIA
3.2.1 KOMPLEKSOWE PRZEDSIĘWZIĘCIA REWITALIZACYJNE
REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO DLA WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO NA LATA 2007‐2013
opracowanie dokumentu:
www.euro‐pro.pl
Gdańsk, grudzień 2009
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
2
SPIS TREŚCI
1 STRESZCZENIE STUDIUM WYKONALNOŚCI 3
2 WYKONALNOŚĆ INSTYTUCJONALNA 9
2.1 OPIS PROJEKTODAWCY 9 2.2 OPIS WDRAŻANIA PROJEKTU 28 2.3 UWARUNKOWANIA PRAWNE REALIZACJI PROJEKTU 28 2.4 TRWAŁOŚĆ INSTYTUCJONALNA 33
3 WYKONALNOŚĆ TECHNICZNO‐ TECHNOLOGICZNA 35
3.1 ZGODNOŚĆ PROJEKTU Z KRAJOWYMI I REGIONALNYMI DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI 35 3.2 OPIS STANU AKTUALNEGO PRZED REALIZACJĄ PROJEKTU 45 3.3 OPIS POTRZEBY REALIZACJI PROJEKTU 61 3.4 PRZEDMIOT PROJEKTU 66 3.4.1 ANALIZA RÓŻNYCH WARIANTÓW ROZWIĄZANIA ZIDENTYFIKOWANYCH PROBLEMÓW 66 3.4.2 SZCZEGÓŁOWY OPIS WYBRANEGO WARIANTU 72 3.4.3 OPIS STANU PO REALIZACJI PROJEKTU ‐ LOGIKA INTERWENCJI 98
4 WYKONALNOŚĆ FINANSOWO ‐ EKONOMICZNA 110
4.1 ANALIZA FINANSOWA 110 4.1.1 OKREŚLENIE ZAŁOŻEŃ DO ANALIZY FINANSOWEJ 110 4.1.2 CAŁKOWITE NAKŁADY INWESTYCYJNE 113 4.1.3 KALKULACJA PRZYCHODÓW ZE SPRZEDAŻY INWESTORA W WYNIKU REALIZACJI INWESTYCJI 117 4.1.4 KALKULACJA KOSZTÓW EKSPLOATACYJNYCH BEZ REALIZACJI PROJEKTU ORAZ Z JEGO UWZGLĘDNENIENIEM 123 4.1.5 RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT 128 4.1.6 ZESTAWIENIE PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH PROJEKTU 130 4.1.7 USTALENIE WYSOKOŚCI DOFINANSOWANIA (OKREŚLENIE DOPUSZCZALNEJ WIELKOŚCI POMOCY PUBLICZNEJ LUB
OKREŚLENIE LUKI W FINANSOWANIU) 132 4.1.8 WYLICZENIE I INTERPRETACJA WSKAŹNIKÓW FINANSOWEJ EFEKTYWNOŚCI PROJEKTU 132 4.1.9 STRUKTURA FINANSOWANIA 135 4.1.10 ANALIZA TRWAŁOŚCI FINANSOWEJ PROJEKTU 136 4.2 ANALIZA EKONOMICZNA 139 4.2.1 OKREŚLENIE ZAŁOŻEŃ DO ANALIZY EKONOMICZNEJ 139 4.2.2 RACHUNEK KOSZTÓW I KORZYŚCI EKONOMICZNYCH 140 4.2.3 ZESTAWIENIE I OCENA JAKOŚCIOWA KOSZTÓW I KORZYŚCI, KTÓRE NIE MOGŁY ZOSTAĆ WYCENIONE 144 4.2.4 USTALENIE WARTOŚCI WSKAŹNIKÓW EFEKTYWNOŚCI EKONOMICZNEJ PROJEKTU 144 4.2.5 ANALIZA WRAŻLIWOŚCI 145 4.2.6 ANALIZA RYZYKA 146 4.2.7 ANALIZA WSKAŹNIKOWA 146
5 WPŁYW PROJEKTU NA ŚRODOWISKO 147
5.1 WPŁYW REALIZACJI PROJEKTU NA ŚRODOWISKO W TRAKCIE REALIZACJI ROBÓT BUDOWLANYCH 147 5.2 WPŁYW INWESTYCJI NA ŚRODOWISKO PO ZAKOŃCZENIU 148 5.3 WPŁYW NA SIEDLISKA I GATUNKI ZAMIESZKUJĄCE TERENY NATURA 2000 I INNE O ZNACZENIU KRAJOWYM 149
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
3
1 STRESZCZENIE STUDIUM WYKONALNOŚCI
Tytuł projektu
„Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
Lokalizacja inwestycji
Projekt realizowany będzie w Gdańsku, będącym stolicą województwa pomorskiego.
Planowany okres realizacji projektu
Rozpoczęcie realizacji inwestycji nastąpiło w III kwartale 2008 roku i trwać będzie do 2015
roku. Rozliczenie finansowe projektu zaplanowano na sierpień 2015 r.
Beneficjent i eksploatacja
Beneficjentem projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku” jest Gmina Miasta
Gdańska. Partnerami projektu są: Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta ‐ Koło
Gdańskie oraz Stowarzyszenie Nowy Port Sztuki. W realizację projektu zaangażowane są
również: Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia” ‐ miejska instytucja kultury oraz Zarząd Dróg
i Zieleni w Gdańsku – jednostka budżetowa Gminy Miasta Gdańska.
Główna odpowiedzialność za realizację projektu „Rewitalizacja Dolnego Miasta w Gdańsku”
spoczywać będzie na Urzędzie Miejskim w Gdańsku (UMG) – będącym jednostką
organizacyjną Miasta Gdańska – partnera wiodącego projektu i jego głównego koordynatora.
Po zakończeniu realizacji projektu nie przewiduje się zmiany własności produktów objętych
projektem – zarówno budynek dawnej łaźni jak i Pl. Gustkowicza pozostaną własnością
Miasta Gdańska. Za zarządzanie przebudowanym budynkiem dawnej łaźni przy ul. Strajku
Dokerów 5 odpowiadać będzie CSW „Łaźnia”. Przebudowanym Placem ks. Gustkowicza
będzie zarządzać ZDiZ. Za trwałość projektów nieinwestycyjnych odpowiadać będą partnerzy
projektu.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
4
Opis stanu aktualnego i zidentyfikowanych problemów:
Obszar przeznaczony do rewitalizacji wynosi 65,15 ha i w 2006 r. zamieszkiwało go 6504
osoby. Największymi problemami przestrzennymi na terenie Nowego Portu jest zniszczona
zabudowa posiadająca wartości historyczne. Przykładem takiego obiektu jest zabytkowy
budynek dawnej łaźni miejskiej, który powstał na przełomie lat 1901/1902. W 2008 r. dach
obiektu znajdował się w tak złym stanie, że groził zawaleniem ‐ aby temu zapobiec konieczne
było podjęcie natychmiastowych prac remontowych. Obiekt ten wymaga kompleksowej
przebudowy i zabezpieczenia.
Brak działań dotyczących infrastruktury powoduje niską estetykę dzielnicy, która uznawana
jest za zaniedbaną. Przykładem jednego z bardziej zdegradowanych terenów Nowego Portu
jest Plac Ks. Gustkowicza, gdzie widoczna jest zniszczona nawierzchnia ulic i chodników,
zaniedbana i nieuporządkowana zieleń oraz brak odpowiedniego oświetlenia. Niezbędna jest
też wymiana infrastruktury podziemnej, gdyż jej wyeksploatowanie stanowi zagrożenie dla
istniejących budynków (zawilgocenie podpiwniczenia, zagrzybienie budynków).
Wśród mieszkańców Nowego Portu widoczne są liczne problemy społeczne, związane z
biernością mieszkańców w kwestii podnoszenia kwalifikacji i poszukiwaniu pracy jak i w
zaangażowaniu w życie społeczne. Istotnym problemem jest wysoki poziom długotrwałego
bezrobocia, co przekłada się na duży stopień ubóstwa i liczną grupę mieszkańców
korzystających z pomocy MOPS. Rezygnacja z jakiejkolwiek aktywności rodzi liczne patologie
społeczne, przede wszystkim związane z uzależnieniami i przestępczością. Warto zauważyć,
iż do stagnacji ludności przyczynia się, oprócz złej sytuacji materialnej, także niewielka
różnorodność oferty działań społecznych i kulturalnych, skierowanych mieszkańców
dzielnicy. Brakuje odpowiednio zagospodarowanych miejsc, które mogłyby być
wykorzystywane do prowadzenia akcji edukacyjno – kulturalnych. Charakterystyczną cechą
dzielnicy jest występowanie na tym obszarze dużej liczby rodzin dysfunkcyjnych, co
powoduje iż najmłodsi mieszkańcy dzielnicy przejmują nieodpowiednie wzorce zachowań.
Młodzież nie ma możliwości udziału w zajęciach integracyjnych, które pozwoliłyby na rozwój
jej zainteresowań i umiejętności. Opisane wyżej problemy oddziałują również na rozwój
gospodarczy obszaru, gdyż inwestorzy nie są zainteresowani lokowaniem pieniędzy na
terenie niereprezentacyjnym i cechującym się bardziej stagnacją niż rozwojem
przedsiębiorczości.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
5
Do najważniejszych problemów obszaru zaliczyć należy zatem wysoki poziom długotrwałego
bezrobocia – 11, 5%, dużą liczbą osób korzystających z pomocy społecznej – 8, 5%
mieszkańców dzielnicy (599 osób, co w przeliczeniu na 1000 mieszkańców = 85 os.), wysoki
poziom przestępczości – 28 zdarzeń na 1000 mieszkańców i niewielką liczbą podmiotów
gospodarczych – 9,4 podmioty na 100 osób oraz fakt, iż 100% budynków na tym obszarze
wybudowane zostało przed 1989 r.
Zaniechanie realizacji projektu doprowadzi do degradacji tego obszaru, jego marginalizacji
i zaniku na tym terenie funkcji miejskich, skazując go na pełne odseparowanie od reszty
rozwijającego się miasta Gdańska.
Podsumowanie analizy wariantów i uzasadnienie wariantu realizacji
Analizę wariantów przeprowadzono metodą wielokryterialną w odniesieniu do
poszczególnych zadań inwestycyjnych planowanych w ramach realizacji Projektu:
‐ przebudowy Pl. Ks. Gustkowicza wraz z zagospodarowaniem terenu,
‐ zapewnienia bazy lokalowej dla działań społecznych.
Dla każdego z powyższych elementów wskazane zostały możliwe warianty realizacji, które
ocenione zostały w oparciu o przyjęte kryteria kluczowe jak: podniesienie stanu
technicznego i funkcjonalnego infrastruktury przestrzennej, liczbę użytkowników, pilność
realizacji, poprawę estetyki obszaru oraz koszty.
Na podstawie przeprowadzonej oceny wielokryterialnej wskazano warianty
najkorzystniejsze:
‐ przebudowę infrastruktury naziemnej i podziemnej (drogi, sieć wodna i deszczowa) wraz z
zagospodarowaniem terenu Placu (wariant 4),
‐ przebudowa i adaptacja istniejącego budynku dawnej łaźni z zakupem wyposażenia na cele
społeczne (wariant 3).
Ponadto biorąc pod uwagę całość inwestycji przeanalizowano zasadność realizacji obu
wyłonionych najkorzystniejszych wariantów. Celowość przeprowadzenia wszystkich działań
w sposób kompleksowy uzasadnia fakt, że tylko taka forma działań pozwoli na rozwiązanie
wszystkich zdefiniowanych problemów i osiągnięcie zakładanych celów gospodarczych i
społecznych Projektu. Przeprowadzona analiza pokazała również, że ważnym elementem
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
6
wsparcia realizacji wybranych wariantów ze względu na skalę i rozmiar jest uzyskanie
dofinansowania z RPO WP.
Opis przedmiotu projektu
Przedmiotem projektu są inwestycje polegające na:
1.Adaptacji, rewaloryzacji i przebudowie budynku dawnej Łaźni przy ul. Strajku Dokerów 5 na
Centrum Edukacji Artystycznej „Łaźnia”. Przeprowadzone zostaną następujące działania:
‐wykonanie izolacji poziomej i pionowej ścian fundamentowych budynku, przebudowa
stropów, budowa biegów schodowych, remont więźby dachowej oraz wymiana pokrycia
dachu wraz z dociepleniem poddasza,
‐budowa szybu windowego i montaż dźwigu osobowego,
‐ wewnętrzne prace aranżacyjne (wymurowanie ścianek działowych i montaż suchej
zabudowy gk),
‐ prace konserwatorskie przy elewacji budynku, wymiana okien oraz konserwacja i wymiana
drzwi zewnętrznych,
‐ wykonanie przyłączy i instalacji: wod‐kan, elektroenergetycznej, wykonanie instalacji c.o.
oraz c.w.u. i c.t., budowa kanalizacji deszczowej,
‐ zagospodarowanie terenu (wykonanie niwelacji terenu, ogrodzenia, oświetlenia, parkingu i
ciągów komunikacyjnych),
‐ zakup mebli i sprzętu do pomieszczeń biurowych, gospodarczych, pokoi gościnnych, sali
kinowej i biblioteki oraz pracowni edukacyjnej,
‐ zakup sprzętu komputerowego i multimedialnego, specjalistycznego oprogramowania,
sprzętu nagłośnieniowego i konferencyjnego oraz specjalistycznego sprzętu oświetleniowego
do sali wystawowej,
‐ wyposażenie sali kinowej (sprzęt kinotechniczny, nagłośnienie i oświetlenie, ekran),
‐ wykonanie konstrukcji do podwieszeń eksponatów.
Projekt przewiduje rozwiązania dla osób niepełnosprawnych – budynek będzie w pełni
dostosowany do potrzeb tych osób.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
7
2.Przebudowa Placu Ks. Gustkowicza
Projekt rewaloryzacji Placu ks. Gustkowicza zakłada kompleksową przebudowę przestrzeni
placu, obejmującą wykonanie nawierzchni ulicznej z kostki kamiennej, chodników, zieleni
urządzonej wyposażonej w plac zabaw dla dzieci, kosze na śmieci i ławki parkowe oraz
otoczenie skweru żywopłotem. Powierzchnia Placu wynosi 4185 m2.
Nawierzchnia ulic wykonana zostanie z bruku na podsypce cementowo‐piaskowej i
podbudowie z kruszywa stabilizowanego mechanicznie. Układ zieleni został opracowany w
nawiązaniu do istniejącej szaty roślinnej, z uwzględnieniem uzbrojenia terenu oraz
elementów małej architektury. Przestrzeń Placu zostanie wyposażona w 10 lamp ulicznych
umieszczonych wzdłuż ulic znajdujących się wokół Placu i wzdłuż ścieżki pieszej na Placu.
Latarnie stawiane będą na fundamentach prefabrykowanych. Zieleńce zaprojektowano także
pomiędzy chodnikiem a istniejącą zabudową Placu. Przewiduje się również wymianę i
przebudowę infrastruktury podziemnej: ok. 155 mb sieci wodociągowej i ok. 305 mb
kanalizacji deszczowej.
W ramach przebudowy infrastruktury drogowej Placu zaprojektowano ulice o klasie ulicy
dojazdowej z założeniem ruchu jednokierunkowego, o szerokości jezdni od 5,0 do 5,5 m z
chodnikiem jednostronnym szerokości 2,0 m. Długość jezdni trzech boków placu wynosić
będzie 231,6 m.
Ponadto na Placu zainstalowane zostaną 3 dzieła sztuki, wyłonione w ramach konkursu
artystycznego „Galeria Zewnętrzna Miasta Gdańska”, organizowanego przez Centrum Sztuki
Współczesnej „Łaźnia”.
3.Działania społeczne:
‐Dom Aktywnego Mieszkańca Dzielnicy Nowy Port – skierowane do wszystkich mieszkańców
dzielnicy,
‐ Port Sztuki – równe szanse w edukacji artystycznej dzieci i młodzieży,
‐ Nowy Port– Pod lupą wyobraźni – skierowane do wszystkich mieszkańców dzielnicy,
‐ Projekt Graffiti – „Wiem – nie niszczę, tworzę” ‐konkursy graffiti dla młodzieży.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
8
Wykonalność finansowo – ekonomiczna
Łączne nakłady inwestycyjne niezbędne do przeprowadzenia projektu wynoszą
20 589 509,80 zł brutto, z czego 20 189 509,79 zł o koszty kwalifikowane. 70% kosztów
kwalifikowanych projektu planuje się pozyskać z dotacji EFRR (14 132 656,81 zł), natomiast
pozostałe koszty będą pochodziły ze środków własnych.
Efektywność finansowa projektu z punktu widzenia inwestora jest nieopłacalna. Finansowa
bieżąca wartość netto inwestycji (FNPV/C) w okresie eksploatacji osiąga wartość ujemną
rzędu ‐29 967 372,70 złotych, przy założeniu 5% stopy dyskonta. Nieefektywność finansową
przedsięwzięcia potwierdza również finansowa bieżąca wartość netto inwestycji
z uwzględnieniem dotacji (FNPV/C z uwzględnieniem dotacji EFRR), której wartość w okresie
referencyjnym projektu wynosi ‐18 128 583,59 złotych, również przy założeniu 5% stopy
dyskonta.
Efektywność ekonomiczna projektu z punktu widzenia interesu społecznego jest opłacalna.
Inwestycja przynosi znaczne korzyści dla społeczeństwa osiągając ekonomiczną wartość
bieżącą rzędu 26.334.273,20 złotych. Ponadto, rentowność ekonomiczna projektu
przewyższa społeczną stopę dyskontową osiągając wielkość 22,55%. Współczynnik B/C jest
większy od jedności i wynosi 3,15. Podsumowując należy stwierdzić, iż projekt spełnia
kryterium ekonomicznej efektywności, bowiem generowane przez niego korzyści dla
społeczności zdecydowanie przewyższają koszty.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
9
2 WYKONALNOŚĆ INSTYTUCJONALNA
2.1 OPIS PROJEKTODAWCY
Beneficjentem projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku” jest Gmina Miasta
Gdańska. Partnerami projektu są: Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta ‐ Koło
Gdańskie oraz Stowarzyszenie Nowy Port Sztuki. W realizację projektu zaangażowane są
również: Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia” ‐ miejska instytucja kultury oraz Zarząd Dróg
i Zieleni w Gdańsku – jednostka budżetowa Gminy Miasta Gdańska.
Gmina Miasta Gdańska
Gmina Miasta Gdańska jest wspólnotą samorządową mieszkańców jego terytorium, której
zgodnie z Ustawą z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001r., Nr
142, poz. 1592 z późn. zm.) przysługują prawa powiatu. Miasto wykonuje zadania gminy oraz
zadania powiatu – własne i z zakresu administracji rządowej. Do zakresu działania Miasta
należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawowo na rzecz
innych podmiotów. Podstawowym zadaniem Miasta jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb
mieszkańców Gdańska.
Organem stanowiącym i kontrolnym Miasta jest Rada Miasta, natomiast jego organem
wykonawczym jest Prezydent Miasta. Prezydent realizuje uchwały Rady oraz określone
przepisami zadania miasta. Wykonuje on swoje zadania przy pomocy Zastępców Prezydenta,
Sekretarza Miasta oraz Skarbnika Miasta.
Jednostką organizacyjną miasta, przy pomocy której Prezydent wykonuje gminne
i powiatowe zadania publiczne, jest Urząd Miejski w Gdańsku. Kierownikiem Urzędu jest
Prezydent Miasta.
Urząd Miejski działa na podstawie:
Statutu Miasta Gdańska – przyjęty uchwałą Nr XL/1226/01 Rady Miasta Gdańska
z dnia 25 października 2001r. (z późn. zm.),
Regulaminu Organizacyjnego Urzędu Miejskiego w Gdańsku – wprowadzony
zarządzeniem Nr 32/2003 Prezydenta Miasta Gdańska z dnia 15 stycznia 2003 r.
(z późn. zm.).
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
10
W Urzędzie działają następujące wydziały i równorzędne komórki organizacyjne:
1. Biuro Rady Miasta Gdańska
2. Kancelaria Prezydenta
3. Biuro Prezydenta ds. Kultury
4. Biuro Prezydenta ds. Sportu i Euro 2012
5. Biuro Prezydenta ds. Promocji Miasta
6. Wydział Kadr i Organizacji
7. Wydział Finansowy
8. Wydział Obsługi Mieszkańców
9. Wydział Polityki Gospodarczej
10. Wydział Skarbu
11. Wydział Programów Rozwojowych
12. Wydział Spraw Obywatelskich
13. Wydział Edukacji
14. Wydział Spraw Społecznych
15. Wydział Środowiska
16. Wydział Gospodarki Komunalnej
17. Wydział Geodezji
18. Wydział Urbanistyki, Architektury i Ochrony Zabytków
19. Wydział Zarządzania Kryzysowego i Ochrony Ludności
20. Zespół Audytorów Wewnętrznych
21. Biuro Kontroli
22. Koordynator Radców Prawnych
23. Biuro Informatyki
24. Biuro Zamówień Publicznych
25. Miejski Rzecznik Konsumentów
Strukturę organizacyjną Urzędu Miejskiego w Gdańsku przedstawia schemat poniżej.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
12
Miasto Gdańsk posiada duże doświadczenie we wdrażaniu projektów realizowanych ze
środków zewnętrznych, w szczególności ze środków europejskich. Zestawienie
najważniejszych projektów zrealizowanych w ciągu ostatnich 5 lat, najbardziej zbliżonych we
wdrażaniu do przedmiotowej inwestycji, przedstawia poniższa tabela.
Nazwa zadania Okres
realizacji Wartość
projektu (zł)
Kwota pozyskanych środków (zł)
Źródło współfinansowania
Charakterystyka projektu
Centrum "HEWELIANUM": Budowa kompleksu
edukacyjno‐rekreacyjnego w Gdańsku. Etap I
11.2004 ‐ 11.2008
21 824 693,60 11 821 549,32
EFRR Zintegrowany Program Operacyjny
Rozwoju Regionalnego na lata 2004 – 2006 Działanie 3.3.1. Rewitalizacja obszarów miejskich
Program Hewelianum stanowi koncepcję
utworzenia na terenach Fortu Grodzisko zespołu
edukacyjno‐rekreacyjnego dla dzieci, młodzieży,
turystów oraz mieszkańców. Główne założenia Programu
Hewelianum to nauka poprzez zabawę, pobudzanie ciekawości młodych ludzi i zachęcanie ich do dalszego poznawania przyrody.
Gdański Projekt Komunikacji
Miejskiej (GPKM)
10.2004 ‐ 12.2007
196 389 174,04 80 112 366,00
EFRR Zintegrowany Program Operacyjny
Rozwoju Regionalnego na lata 2004 – 2006 Działanie
1.6. Rozwój transportu
publicznego w aglomeracjach
Cel ogólny projektu: rozwój gospodarczo ‐ społeczny regionu pomorskiego
uzyskany poprzez budowę systemu transportu
publicznego, sprzyjającą zmniejszeniu zatłoczenia i zanieczyszczenia. Zakres projektu obejmował:
‐modernizację sieci torowisk ‐budowę nowej linii
tramwajowej ‐zakup taboru transportu
publicznego.
Przebudowa ulic Podwale Grodzkie Wały Jagiellońskie w Gdańsku, odcinek Wały Piastowskie
Hucisko
01.2004 ‐ 12.2007
38 409 204,91 22 743 670,81
EFRR Sektorowy Program Operacyjny ‐ Transport na lata
2004 ‐ 2006 Działanie 2.2. Usprawnienie przejazdów drogami krajowymi przez
miasta na prawach powiatu
Projekt jest jednym z zadań, które postawiło sobie Miasto
Gdańsk, celem poprawy przejezdności układu komunikacyjnego oraz usprawnienia powiązań transportowych miasta. Inwestycja obejmowała
kompleksową przebudowę ulic Podwale Grodzkie i Wały Jagiellońskie (odcinek Wały Piastowskie Hucisko) oraz remont mostu drogowo – tramwajowego przez Kanał Raduni w ciągu ulic Wały Jagiellońskie – Hucisko.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
13
Przebudowa ulicy Marynarki Polskiej w Gdańsku, odcinek Reja ‐ Wyzwolenia
01.2006 – 10.2007
49 788 486,15 32 590 031,20
EFRR Sektorowy Program Operacyjny ‐ Transport na lata
2004 ‐ 2006 Działanie 2.2. Usprawnienie przejazdów drogami krajowymi przez
miasta na prawach powiatu
Projekt polegał na kompleksowej przebudowie ulicy Marynarki Polskiej,
będącej trasą dwujezdniową z torowiskiem tramwajowym
usytuowanym w pasie dzielącym, na odcinku Reja‐Wyzwolenia. W wyniku realizacji przebudowano
m.in. 7 skrzyżowań, 2 obiekty mostowe, 10 przystanków
tramwajowych i 11 przejazdów przez tory.
Budowa Trasy W‐Z w Gdańsku, odcinek
Jabłoniowa ‐ Kartuska
01.2006 ‐ 04.2008
59 172 364,72 36 737 392,27
EFRR Zintegrowany Program Operacyjny
Rozwoju Regionalnego na lata 2004 – 2006 Działanie 1.1. Modernizacja i
rozbudowa regionalnego układu transportowego
Trasa W‐Z ma umożliwić dogodny dojazd z
poszczególnych dzielnic Gdańska do zewnętrznego układu drogowego, tj. dróg krajowych nr 1, 6 i 7. w wyniku realizacji projektu
wybudowane zostaną: Trasa W‐Z wraz z odwodnieniem i
oświetleniem, ścieżki rowerowe, obiekty mostowe, sygnalizacja świetlna, ekrany akustyczne, skrzyżowanie
typu rondo.
Źródło: Dane Urzędu Miejskiego w Gdańsku
Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta ‐ Koło Gdańskie
Towarzystwo powstało w 1981 r. pod nazwą Towarzystwo Pomocy im. Adama
Chmielowskiego. W roku 1989 przyjęło nazwę Towarzystwo Pomocy im. Brata Alberta, a w
roku 1995 – Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta.
Towarzystwo jest katolicką, niezależną organizacją dobroczynną działającą na podstawie
ustawy z dnia 7 kwietnia 1989r. prawo o stowarzyszeniach (Dz.U. Nr 20, poz. 104 z późn.
zm.), posiadającą osobowość prawną. Towarzystwo posiada tytuł Stowarzyszenia
Katolickiego przyznany przez Konferencję Episkopatu Polski 26.11.1992r.
Celem Towarzystwa jest niesienie pomocy osobom bezdomnym i ubogim, w tym
niepełnosprawnym. Cele realizowane są poprzez:
zakładanie i prowadzenie domów całodobowego pobytu, schronisk, ochronek,
noclegowni, hospicjów, kuchni, łaźni i innych placówek pomocy bezdomnym i
ubogim,
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
14
działalność dobroczynną, profilaktyczną i resocjalizacyjną, a w szczególności:
udzielanie wsparcia duchowego, pomocy socjalnej (nocleg, wyżywienie, odzież itp.),
medycznej i prawnej, organizowanie pracy, pomoc w reintegracji zawodowej i
społecznej, prowadzenie działalności wychowawczo‐oświatowej, przeciwdziałanie
alkoholizmowi i narkomanii ‐ prowadzenie terapii uzależnień.
Towarzystwo opiera swoją działalność na pracy społecznej członków i wolontariuszy.
Naczelnymi władzami Towarzystwa są:
Zebranie Ogólne Towarzystwa
Zarząd Główny
Prezydium Zarządu Głównego
Główna Komisja Rewizyjna
Sąd Koleżeński
Zebranie Ogólne Towarzystwa jest najwyższą władzą Towarzystwa. Do jego zadań w
szczególności należy wybór członków Zarządu Głównego, Głównej Komisji Rewizyjnej i Sądu
Koleżeńskiego oraz podejmowanie uchwał w sprawie kierunków i programu działania
Towarzystwa. Zarząd Główny jest wybierany w składzie 15‐21 członków. Zarząd m.in.
dysponuje finansami i majątkiem będącym własnością Towarzystwa, zatwierdza roczne
sprawozdania finansowe, powołuje i rozwiązuje Koła i Oddziały oraz sprawuje nadzór ogólny
nad ich działalnością. Organem wykonawczym Zarządu jest Prezydium. Główna Komisja
Rewizyjna sprawuje kontrolę całokształtu działalności Towarzystwa oraz nadzór nad
działalnością komisji rewizyjnych poszczególnych Kół i Oddziałów.
Podstawową komórką Towarzystwa jest Koło. Koła mogą być tworzone na pisemny wniosek
15 osób, mogą posiadać osobowość prawną. Władzami Koła są: Zebranie Kola, Zarząd Koła i
Komisja Rewizyjna. Co najmniej 3 Koła mogą stanowić Oddział.
Koło Gdańskie Towarzystwa, będące partnerem niniejszego projektu posiada osobowość
prawną (nr KRS 106330) i jest organizacją pożytku publicznego. Koło prowadzi:
Schronisko dla 36 mężczyzn w Gdańsku ‐ Przegalinie,
Schronisko dla 35 mężczyzn w Gdańsku ‐ Nowym Porcie,
Dom wspólnotowy dla 9 mężczyzn w Gdyni,
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
15
Noclegownię dla 50 mężczyzn w Gdańsku ‐ Letnicy,
Ogrzewalnię dla 20 osób w Gdańsku,
Punkt charytatywny w Gdyni,
Punkt charytatywny w Sopocie,
Centrum Integracji Społecznej w Gdańsku.
Koło Gdańskie liczy 50 członków, zatrudnia 70 pracowników i 10 wolontariuszy. Jednostką
organizacyjną zarządzającą Kołem jest Biuro Projektowe, skupiające w swych szeregach
Prezesa, księgowość, sekretariat i kadrę menedżerską.
Koło Gdańskie Towarzystwa uczestniczy w licznych projektach dofinansowywanych ze
środków zewnętrznych, zwłaszcza unijnych. Do najważniejszych z nich należą:
12 odważnych ludzi – projekt został przeprowadzony w 2004r. przy
współfinansowaniu ze środków PHARE (100 000 €). Dzięki realizacji projektu ponad
30 osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością realnie zwiększyło swoje
możliwości pozyskania pracy na wolnym rynku pracy. Zrealizowano 29 różnorodnych
szkoleń dla łącznie około 80 osób, przeprowadzono łącznie 400 godzin konsultacji w
ramach pracy socjalnej, doradztwa zawodowego i biznesowego oraz konsultacji
psychologicznych.
Agenda Bezdomności ‐ Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta Koło Gdańskie w
latach 2005‐2008 było liderem Partnerstwa na rzecz Rozwoju AGENDA
BEZDOMNOŚCI – Standardy Aktywnego Powrotu na Rynek Pracy. Głównym celem
Partnerstwa było zwiększenie szans osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością
na przywrócenie samodzielności społecznej, w tym powrót na rynek pracy, poprzez
wypracowanie i wdrożenie kompleksowego, zintegrowanego systemu reintegracji
społecznej i zawodowej. projekt został przeprowadzony przy udziale środków
Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL (7 500 000 zł).
Centrum Integracji Społecznej ‐ celem ogólnym projektu realizowanego w latach
2008‐2009 było funkcjonowanie na terenie Gdańska Centrum Integracji Społecznej
realizującego kompleksowy program reintegracji społecznej i zawodowej
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
16
nakierowany na przywracanie samodzielności życiowej, poprawę jakości życia, a
docelowo wyłączenie z systemu pomocy społecznej i zwiększenie szans na powrót na
rynek pracy wykluczonych i narażonych na wykluczenie mieszkańców Gdańska.
Projekt obejmował następujące działania: warsztat poligrafii i introligatorstwa,
warsztat gastronomii i gospodarstwa domowego, warsztat biurowo‐marketingowy,
warsztat pielęgnacji terenów zielonych i drobnych prac remontowych. Projekt był
finansowany ze środków PO KL w ramach Poddziałania 7.2.1 „Aktywizacja zawodowa
i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym” (996 900 zł).
Stowarzyszenie Nowy Port Sztuki
Stowarzyszenie Nowy Port Sztuki jest organizacją powstałą w odpowiedzi na historyczno –
społeczną potrzebę promocji regionu w przestrzeni wyobraźni kulturowej i pamięci
artystycznej, działającą na podstawie ustawy z dnia 7 kwietnia 1989r. prawo o
stowarzyszeniach (Dz.U. Nr 20, poz. 104 z późn. zm.). Stowarzyszenie zostało wpisane do
rejestru stowarzyszeń KRS dnia 6 sierpnia 2008 r. (nr rejestrowy 0000311220) i posiada
osobowość prawną.
Stowarzyszenie podejmuje i promuje inicjatywy o charakterze kulturalnym, artystycznym,
społecznym i edukacyjnym. Zrzesza interdyscyplinarną grupę twórców m.in.: malarzy,
rzeźbiarzy, muzyków, historyków sztuki, jak również inne osoby pragnące działać na rzecz
rozwoju kulturalnego w mieście.
Celem Stowarzyszenia jest:
działalność na rzecz rozwoju i upowszechniania szeroko pojętej kultury i sztuki we
wszystkich dziedzinach,
tworzenie fundamentów rozwoju twórców, w tym dostarczanie inspiracji,
krzewienie sztuki o walorach estetycznych,
propagowanie ideałów rozwoju.
Stowarzyszenie swe cele w szczególności realizuje poprzez:
organizowanie i współorganizowanie imprez artystycznych, wystaw, pokazów,
plenerów, koncertów, wieczorków poetyckich, spektakli, warsztatów artystycznych,
spotkań dyskusyjnych, festiwali, konferencji itp.,
prowadzenie działalności edukacyjnej i szkoleniowej,
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
17
tworzenie, katalogowanie i udostępnianie kolekcji sztuki współczesnej,
gromadzenie środków finansowych z imprez, zbiórek publicznych, darowizn, dotacji,
spadków i zapisów, kwest, aukcji,
pozyskiwanie wolontariuszy i tworzenie warunków do ich działalności,
prowadzenie działalności wydawniczej w formie katalogów, folderów innych druków
ulotnych.
Organami stowarzyszenia są Zarząd i Komisja Rewizyjna. Zarząd kieruje działalnością
stowarzyszenia i reprezentuje je na zewnątrz. Komisja Rewizyjna jest organem
kontrolującym całokształt działalności organizacji.
Stowarzyszenie Nowy Port Sztuki z uwagi na krótki okres działalności nie posiada jeszcze
doświadczenia w pozyskiwaniu środków zewnętrznych. Z uwagi na charakter prowadzonej
działalności posiada natomiast bogate doświadczenie w realizacji projektów i programów
dotyczących działań artystycznych i edukacyjnych, skierowanych zwłaszcza do dzieci i
młodzieży z rewitalizowanej dzielnicy Nowy Port, co będzie również przedmiotem działań
stowarzyszenia w ramach przedmiotowego projektu. Do najważniejszych zrealizowanych
projektów należą:
Projekt Multidyscyplina ‐ półkolonie artystyczne dla dzieci i młodzieży z dzielnicy
Nowy Port zorganizowane w okresie od 17.05.2009 do 05.08.2009. Celem projektu
było zapewnienie atrakcyjnej formy spędzania wolnego czasu w pierwszym miesiącu
wakacji. W projekcie wzięło udział 12 osób. Uczestnicy mieli możliwość skorzystania z
bezpłatnych warsztatów plastycznych, multimedialnych oraz z historii sztuki. W
realizację projektu zaangażowanych było również czterech wolontariuszy, którzy
pomagali w prowadzeniu warsztatów, jak również w stworzeniu filmu
dokumentującego realizację projektu.
Galeria NPS – uroczyste otwarcie galerii odbyło się 6 maja 2009r. Zorganizowano od
tej pory m.in. Wystawę Malarstwa i Grafiki Barbary Mazur, Marcina Bildziuka, Piotra
Tołysza, Prezentacje młodych (zbiorowa wystawa malarstwa i grafiki: Agnieszka
Borowska, Joanna Budzyńska, Justyna Dziechciarska, Natalia Kozieł, Bożena
Pilarczyk), wystawę malarstwa Bogdana Lichego Polska Polska, wystawę prac
powstałych w czasie warsztatów wakacyjnych, zajęcia edukacyjne dla dzieci ze Szkoły
Podstawowej nr 55.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
18
Festyn osiedlowy – festyn został zorganizowany 20 czerwca 2009r., przy współpracy
Rady Osiedla Nowy Port, Stowarzyszenia Nowy Port Sztuki oraz Zespołu Szkół
Ogólnokształcących nr 5. W planie zabawy przygotowano m.in.: konkurs karaoke,
mecz piłki siatkowej, konkurs gladiatorów, konkurs na pupila, zajęcia plastyczne dla
dzieci „Sztuka Puka”.
Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia”
Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia” (CSW „Łaźnia”) jest miejską instytucją kultury,
utworzoną na podstawie umowy zawartej w dniu 25 maja 1998 r. pomiędzy Gminą –
Miastem Gdańsk a Wojewodą Gdańskim w sprawie wspólnego utworzenia, prowadzenia
i finansowania komunalno‐państwowej instytucji kultury pod nazwą Centrum Sztuki
Współczesnej „Łaźnia” w Gdańsku. Umowa ta została zawarta zgodnie z postanowieniami
Uchwały Nr LIX/778/98 Rady Miasta Gdańska z dnia 19 marca 1998 r. w sprawie wyrażenia
zgody na utworzenie przez Gminę ‐ Miasto Gdańsk oraz Wojewodę wspólnej komunalno‐
państwowej instytucji kultury pod nazwą Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia”
w Gdańsku. Jako miejska instytucja kultury Centrum funkcjonuje na podstawie Uchwały Nr
XV/477/99 Rady Miasta Gdańska z dnia 28 października 1999 r.
Centrum działa na podstawie:
Ustawy z dnia 25.10.1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej
(tekst jednolity z 1997r. Dz.U. Nr 110, poz. 721 z późn. zm.),
Statutu nadanego Uchwałą Nr XXVIII/918/04 Rady Miasta Gdańska z dnia
30 września 2004 roku.
Organizatorem CSW „Łaźnia” jest Gmina ‐ Miasto Gdańsk, sprawujące również nadzór nad
jego działalnością.
Przedmiotem działań Centrum jest:
prezentacja współczesnej sztuki polskiej i zagranicznej ze szczególnym
uwzględnieniem zjawisk najnowszych,
edukacja kulturalna w zakresie sztuki współczesnej,
tworzenie kolekcji sztuki współczesnej,
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
19
międzynarodowa wymiana artystyczna,
tworzenie i rozwijanie archiwum i biblioteki,
promocja twórców sztuki współczesnej poprzez wydawnictwa wyprodukowane
w mediach tradycyjnych i elektronicznych,
realizacja zadań integracyjnych i edukacyjnych na rzecz mieszkańców miasta
Gdańska, w szczególności Dolnego Miasta,
współpraca z Gminą ‐ Miastem Gdańsk w inicjowaniu oraz realizacji programów
współfinansowanych przez Unię Europejską,
współpraca z organizacjami pozarządowymi w zakresie działalności wystawienniczej i
edukacyjnej,
przeciwdziałanie marginalizacji społecznej w kontekście rozwiązywania problemów
alkoholowych poprzez organizację projektów artystycznych umożliwiających czynne
uczestnictwo w odbiorze kultury plastycznej i muzycznej.
Na czele CSW „Łaźnia” stoi dyrektor, który zarządza instytucją i reprezentuje ją na zewnątrz.
Dyrektora powołuje i odwołuje Prezydent Miasta Gdańska. Dyrektor kieruje instytucją przy
pomocy zastępcy dyrektora i głównego księgowego, przy zachowaniu obowiązujących
przepisów prawa oraz zasad gospodarki finansowej sektora finansów publicznych. Dyrektor
odpowiada za całokształt działalności, w tym za program artystyczny CSW „Łaźnia”.
Przy Centrum działa Rada Programowa, której członków w liczbie 3 osób powołuje
i odwołuje Prezydent Miasta Gdańska, na wniosek Dyrektora. Rada opiniuje co najmniej raz
w roku działalność programową Centrum i przedstawia swoją opinię Zarządowi Miasta
Gdańska.
Strukturę organizacyjną CSW „Łaźnia” przedstawia poniższy schemat.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
20
DYREKTOR
Z‐CA DYREKTORA
Głównyspecjalista ‐
koordynator ds. technicznych
Główny specjalista –koordynator .ds. realizacji wystaw
Specjalista ds.technicznych
Gł. specjalista ds. inwestycyjnych i
zamówień publicznych
Gł. specjalista ‐kurator wystaw, koordynator ds. programowych
Radca prawny
Specjalista. ds. administracyjno ‐ wydawniczych
Główny księgowy
Specjalista sekretarka
Sekcja Księgowo‐ Finansowa
Główny specjalista ds. finansowych ‐
kasjer
Specjalista ‐kurator wystaw i
kolekcji
Specjalista‐kurator wystaw
Specjalista ‐kurator galerii zewnętrznej
Specjaliści asystenci kuratora
wystaw
Specjalista ds. marketingu i PR
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
21
Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia” ma duże doświadczenie w realizacji projektów
dofinansowanych ze źródeł zewnętrznych. Zestawienie najważniejszych projektów
zrealizowanych w ciągu ostatnich 3 lat przedstawia poniższa tabela.
Nazwa zadania Okres
realizacji Wartość
projektu (zł)
Kwota pozyskanych środków (zł)
Źródło współfinansowania
Charakterystyka projektu
Immediate Art 01.2008 – 12.2008
67 926,00 39 397,00
‐Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego,
‐ Ambasada Stanów Zjednoczonych w
Warszawie,
‐ Instytut IFA w Stuttgarcie,
‐ Fundacja Pro Helvetia
Seria wykładów zarówno z artystami, jak i teoretykami z
dziedziny kulturoznawstwa i historii sztuki.
Galeria Zewnętrzna Miasta Gdańska – Warsztaty Edukacji
Artystycznej
04.2008 – 12.2008
75 000,00 40 000,00 Ministerstwo Kultury i
Dziedzictwa Narodowego
Zajęcia skierowane do dzieci i młodzieży z
dzielnicy Dolne Miasto, w trakcie których mieli oni okazję poznawać i przeżywać kulturę i sztukę współczesną.
Galeria Zewnętrzna Miasta Gdańska – II Edycja Konkursu
01.2008 – 12.2008
253 657,00 170 475,27
‐Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego,
‐ Ambasada Królestwa Niderlandów,
‐ Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego,
‐ Instytut IFA w Stuttgarcie,
‐ Fundacja Pro Helvetia
Konkurs na dzieła sztuki w przestrzeni Dolnego Miasta w Gdańsku. Celem projektu jest
stworzenie kolekcji dzieł sztuki w
przestrzeni miejskiej trwale zmieniających
jej charakter.
Last News 13.04.2007 ‐ 20.05.2007
70 465,00 22 030,00
‐ Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego,
‐ Ambasada USA w Warszawie
Wystawa skupiająca się powiązaniach między mass mediami a sztuką
współczesna. W wystawie udział wzięli artyści z kilkunastu krajów świata.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
22
Space as the Place 06.2007 – 08.2007
55 100,00 26 433,78
‐ Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego,
‐ Instytut IFA w Stuttgarcie
Wystawa z udziałem trójki artystów:
Katarzyny Józefowicz, Danuty Karsten oraz Dominika Lejmana,
którzy zaprezentowali swoje instalacje sztuki
współczesnej.
Nomadowie Współczesności
29.09.2006‐19.11.2006
110 000,00 22 238,22
‐ Konsulat Królestwa Norwegii,
‐ Mondrian Stichting Jacob,
‐ Instytut Goethego,
‐ Ambasada Królestwa Niderlandów,
‐ Instytut IFA w Stuttgarcie,
‐ Duńska Rada Sztuki
Międzynarodowa wystawa, poruszająca fenomen mobilności ‐
podróżowania i przemieszczania się ludzi jako zjawisk
charakterystycznych dla społeczeństwa ery
globalizmu.
Źródło: Dane Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia”
Zarząd Dróg i Zieleni w Gdańsku
Zarząd Dróg i Zieleni w Gdańsku (ZDiZ) jest jednostką budżetową Gminy Miasta Gdańska,
powołaną Uchwałą Nr XVI/505/99 Rady Miasta Gdańska z dnia 25 listopada 1999 roku w
sprawie likwidacji Zarządu Dróg i Zieleni w Gdańsku, będącego zakładem budżetowym i
utworzenia jednostki budżetowej. ZDiZ działa na podstawie:
Ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz.U. z 2001r. Nr
142 poz. 1591, z późn. zm.),
Ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2003r.
Nr 15 poz. 148, z późn. zm.),
Ustawy z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000r. Nr
71, poz. 838, z późn. zm.),
Statutu nadanego Uchwałą Nr XVI/505/99 Rady Miasta Gdańska z dnia 25 listopada
1999 roku, ze zmianami wprowadzonymi Uchwałą Nr VII/168/2003 Rady Miasta
Gdańska z dnia 27 marca 2003 roku oraz Uchwałą Nr LVI/1897/06 Rady Miasta
Gdańska z dnia 26 października 2006 roku.
Nadzór nad działalnością ZDiZ sprawuje Prezydent Miasta Gdańska.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
23
Przedmiotem działalności Zarządu dróg i Zieleni w Gdańsku jest realizacja zadań związanych z
utrzymaniem, budową i rozbudową:
układu drogowego,
cmentarzy komunalnych,
lasów komunalnych,
parków i zieleńców miejskich,
zieleni ulicznej i drzewostanu przyulicznego,
iluminacji zabytków,
oświetlenia ulic i terenów zieleni,
oczyszczania letniego i zimowego dróg.
Zgodnie z uchwałą Rady Miasta Gdańska nr LVI/1897/06 z 26 października 2006 roku,
zmieniającej uchwałę w sprawie likwidacji Zarządu Dróg i Zieleni w Gdańsku, będącego
zakładem budżetowym i utworzenia jednostki budżetowej, w zakresie obowiązków zarządu
drogi zakres działania jednostki obejmuje m.in.:
opracowywanie projektów planu rozwoju sieci drogowej,
opracowanie projektów planów finansowania budowy, przebudowy, remontu,
remontu, utrzymania i ochrony dróg oraz drogowych obiektów inżynierskich,
utrzymanie nawierzchni dróg, chodników, drogowych obiektów inżynierskich,
koordynacja robót w pasie drogowym,
przeciwdziałanie niszczeniu dróg.
Zarządem Dróg i Zieleni kieruje Dyrektor, powoływany i odwoływany przez Prezydenta
Miasta Gdańska, na podstawie udzielonego przez niego pełnomocnictwa. Dyrektor
reprezentuje ZDiZ na zewnątrz, a także określa jego zadania i kierunki działania, kontroluje
przebieg realizacji zadań oraz analizuje i ocenia działalność ZDiZ. Razem z Dyrektorem
kierownictwo ZDiZ tworzą Zastępca Dyrektora oraz Główny Księgowy.
W skład ZDiZ wchodzą następujące jednostki organizacyjne oraz stanowiska pracy:
1. Dział Administracyjno – Osobowy
2. Specjalista ds. BHP, ppoż., OC
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
24
3. Dział Inwestycji i Remontów Kapitalnych
4. Dział Planowania
5. Dział Dyżurnego Inżyniera Miasta
6. Dział Parkowania
7. Dział Zamówień Publicznych
8. Radcy Prawni
9. Audytor wewnętrzny
10. Dział Oczyszczania
11. Dział Uzgodnień i Obsługi Decyzji Administracyjnych
12. Dział Energetyczny
13. Dział Inżynierii Ruchu
14. Specjalista ds. Informatyki
15. Dział Utrzymania Obiektów Inżynierskich
16. Dział Utrzymania Infrastruktury Tramwajowej Autobusowej
17. Dział Utrzymania Dróg
18. Dział Utrzymania Zieleni
19. Dział Księgowo – Ekonomiczny
20. Dział Windykacji
Strukturę organizacyjną Zarządu Dróg i Zieleni w Gdańsku przedstawia poniższy schemat.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
25
Dział Uzgodnień i Obsługi Decyzji Administracyjnych
Dział Dyżurnego Inżyniera Miasta
Dyrektor naczelny
Audytor wewnętrzny
Specjalista ds. BHP, ppoż., OC
Radcy Prawni
Dział Zamówień Publicznych
Główny Księgowy
Dział Parkowania
Dział Utrzymania Infrastruktury Tramwajowej i Autobusowej
Dział Energetyczny
Dział Utrzymania Obiektów Inżynierskich
Zastępca Dyrektora
Dział Utrzymania Dróg
Dział Utrzymania Zieleni
Dział Administracyjno ‐ Osobowy
Dział Planowania
Dział Inwestycji i Remontów Kapitalnych Dział windykacji
Dział Księgowo ‐ Ekonomiczny
Dział Inżynierii Ruchu
Dział Oczyszczania
Specjalista ds. informatyki
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
26
Zarząd Dróg i Zieleni w Gdańsku – podobnie jak ma to miejsce w przedmiotowym projekcie –
uczestniczył w wielu przedsięwzięciach realizowanych przez Miasto Gdańsk, finansowanych
ze środków zewnętrznych. Doświadczenie ZDiZ w Gdańsku w pozyskiwaniu środków
zewnętrznych oraz realizacji zadań przy udziale środków UE pokazane zostało w poniższej
tabeli.
Nazwa zadania Okres
realizacji Wartość
projektu (zł)
Kwota pozyskanych środków (zł)
Źródło współfinansowania
Charakterystyka projektu
Projekt SPOT/2.2/2/04
„Przebudowa ulicy Marynarki Polskiej w Gdańsku, odcinek Reja – Wyzwolenia”
2005‐2007
46 557 633, 50 32 380 558, 33 Sektorowy Program Operacyjny Transport
Projekt obejmował przebudowę ul. Marynarki Polskiej na dł. 3,06 km w Gdańsku na odcinku od ul. Reja do ul. Wyzwolenia wraz z przebudową torowiska, przebudową wiaduktu nad torami kolejowymi o dł. 33,48 m, szer. całkowitej 33,10 m i mostu na rzece Strzyża dł. 7,20 m i szer. całkowitej 38,61 m oraz przebudową i rozbudową istniejącej infrastruktury uzbrojenia podziemnego.
Projekt nr SPOT/2.2/138/05
„Przebudowa ulic Podwale Grodzkie – Wały Jagiellońskie w Gdańsku, odcinek Wały Piastowskie –
Hucisko
2006‐2007
34 368 135,36 22 542 580,52 Sektorowy Program Operacyjny Transport
Projekt obejmował przebudowę ul. Podwale
Grodzkie oraz Wały Jagiellońskie w Gdańsku na dł. ca 800 m na odcinku od ul. Wały Piastowskie do ul. Hucisko wraz z przebudową
na tym odcinku wydzielonego torowiska tramwajowego w pasie dzielącym obie jezdnie, przebudową mostu
drogowo‐tramwajowego na kanale Raduni dł. i 150 m i szer. 10/11 m konstrukcji
oraz zewnętrznej tunelu dla pieszych w rejonie dworca
PKP dł. 10,5 m i szer. całkowitej 82 m oraz
przebudową i rozbudową istniejącej infrastruktury uzbrojenia podziemnego.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
27
Projekt nr Z/2.22/I/1.6/26/05 „Gdański Projekt Komunikacji Miejskiej”
2004‐2008
241 102 022,03 77 609 046,64
Zintegrowany Program Operacyjny
Rozwoju Regionalnego
Projekt obejmował modernizację sieci łącznie ok. 25,78km torowisk
tramwajowych wraz z siecią trakcyjną i zasilaniem, budowę nowej linii
tramwajowej dł. 2,9 km wraz z siecią trakcyjną, zasilaniem
oraz urządzeniami towarzyszącymi, zakup taboru transportu
publicznego.
Zadania realizowane przez ZDiZ w ramach Gdańskiego Projektu Komunikacji Miejskiej
Nazwa zadania Okres realizacji
Wartość projektu (zł)
Kwota pozyskanych środków (zł)
Charakterystyka projektu
kontrakt nr 1 wg zał. F.4 „ul. Wały
Jagiellońskie od ul. Hucisko do
Bogusławskiego”
2004 1 385 190,00 692 595,00
Zakres zadania obejmował: przebudowę torów tramwajowych na dł. 0,53 km , regulację toru wraz z odwodnieniem, przebudowę dwóch wysepek
tramwajowych, założenie osłon przeciwrozbryzgowych, wymiana wygrodzenia w międzytorzu, wymianę dylatacji i izolacji przejścia podziemnego, wymianę nawierzchni przejazdu, wymianę zwrotnicy z napędem i sterowaniem, napawanie zużycia bocznego szyn, napawanie krzyżownicy wraz z rampami najazdowymi,
wymianę przewodu jezdnego, malowanie słupów trakcyjnych.
kontrakt nr 11 wg zał. F.4 „ul. Wały
Jagiellońskie od Błędnika do węzła
Hucisko”
2006‐2007
4 296 057,55 2 148 028,78
Zakres zadania obejmował: roboty torowe na dł. 1,212 km: rozbiórka elementów nawierzchni, wykonanie koryta pod zabudowę, przebudowa
nawierzchni torowej, balastowanie torów podsypką tłuczniową, spawanie termitowe szyn,
montaż osłon przeciwrozbryzgowych, wygrodzenie torów, odwodnienie drenażowe podłoża,
przebudowa urządzeń trakcyjnych.
kontrakt nr 12 wg zał. F.4 „przebudowa wiaduktu Błędnik z
dojazdami, skrzyżowanie ul.
Zwycięstwa – 3 Maja” etap I oraz II
2005‐2007
7 482 674,44 3 741 337,22
Zakres zadania obejmował: roboty torowe na dł. 0,96 km – odwodnienie torowiska i rozjazdów, wykonanie peronów przystankowych oraz
wyposażenie w wiaty przystankowe, wykonanie przejść dla pieszych i przejazdów torowo‐ulicznych roboty w zakresie przebudowy sieci trakcyjnej: wykonanie napędów, wykonanie sterowania i
ogrzewania.
Źródło: Dane Zarządu Dróg i Zieleni w Gdańsku
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
28
2.2 OPIS WDRAŻANIA PROJEKTU
Główna odpowiedzialność za realizację projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
spoczywać będzie na Urzędzie Miejskim w Gdańsku (UMG) – będącym jednostką
organizacyjną Miasta Gdańska – partnera wiodącego projektu i jego głównego koordynatora.
W UMG wyodrębniony zostanie zespół ds. koordynacji projektu, który składać będzie się z
pracowników Referatu Rewitalizacji działającego w Wydziale Urbanistyki, Architektury i
Ochrony Zabytków, Wydziału Programów Rozwojowych oraz Wydziału Finansowego Urzędu
Miasta Gdańska.
Wszyscy pracownicy UMG wchodzący w skład zespołu ds. koordynacji projektu zdobyli
doświadczenie w realizacji projektów dofinansowanych ze środków zewnętrznych realizując
szereg inwestycji, w tym w szczególności wskazanych w pkt. 2.1. studium wykonalności. Dla
pracowników tej instytucji wchodzących w skład zespołu ds. koordynacji projektu nie
przewiduje się dodatkowego wynagrodzenia z tytułu wykonywania zadań związanych
z realizacją projektu. Działania te będą przez nich podejmowane w ramach obowiązków
służbowych na dotychczasowych stanowiskach.
Ponadto w realizację zadania zaangażowani zostaną partnerzy projektu oraz jednostki
organizacyjne Miasta Gdańska. Podmioty te odpowiedzialne będą za realizację
poszczególnych zadań wchodzących w zakres projektu, zgodnie z zapisami zawartych umów
partnerskich i porozumień.
Dokładny podział obowiązków instytucji zaangażowanych we wdrożenie projektu
przedstawiony został w tabeli poniżej.
Koordynacja projektu
Referat Rewitalizacji ‐Wydział Urbanistyki, Architektury i Ochrony Zabytków
─ koordynacja projektu
─ nadzór merytoryczny nad prowadzonymi działaniami
─ monitorowanie realizacji projektu zgodnie z założonym harmonogramem
─ promocja projektu
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
29
Wydział Programów Rozwojowych ─ kontrola postępu rzeczowego projektu i jego zgodności z wytycznymi RPO WP
─ monitorowanie osiągnięcia zakładanych wskaźników
─ prowadzenie sprawozdawczości w zakresie merytorycznym
Wydział Finansowy
─ prowadzenie dokumentacji księgowej projektu
─ dokonywanie rozliczeń finansowych
─ sporządzanie wniosków o płatność
Zadania inwestycyjne realizowane w ramach projektu
Zad. 1 Adaptacja, rewaloryzacja i przebudowa budynku dawnej Łaźni przy ul. Strajku Dokerów 5 na Centrum Edukacji Artystycznej „Łaźnia” na potrzeby prowadzenia działań
kulturalnych, artystycznych i społecznych wśród mieszkańców dzielnicy przez CSW „Łaźnia” i inne organizacje społeczne
CSW „Łaźnia”
─ przeprowadzenie prac przygotowawczych
─ nadzór nad realizacją zadania
─ przeprowadzenie postępowań przetargowych
─ nadzór finansowy nad realizacją zadania
Zad. 2 . Przebudowa pl. Ks. Gustkowicza
Zarząd Dróg i Zieleni w Gdańsku
─ przeprowadzenie prac przygotowawczych, w tym opracowanie dokumentacji technicznej
─ nadzór nad realizacją zadania
─ przeprowadzenie postępowań przetargowych
─ nadzór finansowy nad realizacją zadania
─ udział w promocji projektu – ustawienie tablic informacyjnych i pamiątkowych
Działania społeczne realizowane w ramach projektu
a. Dom Aktywnego Mieszkańca Dzielnicy Nowy Port
Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta ‐ Koło Gdańskie
─ przygotowanie i organizacja działań dla mieszkańców (m.in. sportowych,
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
30
komputerowych)
b. Port Sztuki – równe szanse w edukacji artystycznej dzieci i młodzieży
Stowarzyszenie Nowy Port Sztuki ─ zorganizowanie pracowni plastycznych –malarstwa, grafiki, rysunku, rzeźby – i prowadzenie zajęć plastycznych dla dzieci
c. Nowy Port – Pod lupą wyobraźni
CSW „Łaźnia” ─ przygotowanie i organizacja zajęć i warsztatów dla dzieci, młodzieży i dorosłych
d. Projekt Graffiti „Wiem – nie niszczę, tworzę”
CSW „Łaźnia” ─ przygotowanie i organizacja konkursówgraffiti dla młodzieży
Źródło: opracowanie własne
Przyjęty sposób realizacji projektu zapewni jego rzetelną i terminową realizację. Instytucje
zaangażowane w realizację projektu posiadają zdolność organizacyjną do wdrożenia
projektu, a następnie utrzymania jego trwałości. Osoby zaangażowane w realizację projektu
posiadają już doświadczenie w realizacji projektów finansowanych ze środków
zewnętrznych, co gwarantuje prawidłowe przeprowadzenie i rozliczenie inwestycji.
Realizacja projektu, poza beneficjentem końcowym – Gminą Miasta Gdańska, będzie miała
wpływ na beneficjentów ostatecznych:
obecnych i przyszłych mieszkańców Nowego Portu,
obecnych i przyszłych mieszkańców Gdańska,
podmioty gospodarcze funkcjonujące na terenie Nowego Portu,
organizacje pozarządowe funkcjonujące na terenie Nowego Portu.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
31
2.3 UWARUNKOWANIA PRAWNE REALIZACJI PROJEKTU
Realizacja projektu prowadzona będzie na następujących działkach:
LOKALIZACJA NR DZIAŁEK WŁAŚCICIEL/INNE TYTUŁY PRAWNE
Zad. 1 Adaptacja, rewaloryzacja i przebudowa budynku dawnej Łaźni przy ul. Strajku Dokerów 5 na Centrum Edukacji Artystycznej „Łaźnia” na potrzeby prowadzenia działań kulturalnych, artystycznych i
społecznych wśród mieszkańców dzielnicy przez CSW „Łaźnia” i inne organizacje społeczne
ul. Strajku Dokerów 5 24/2 własność: Gmina Miasta Gdańska władający: Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia”
2. Przebudowa pl. Ks. Gustkowicza
Plac Księdza Prałata Jana Gustkowicza
147/6 własność: Gmina Miasta Gdańska
146/3 własność: Skarb Państwa
146/4 własność: Skarb Państwa
3. Baza lokalowa dla działań: „ Dom Aktywnego Mieszkańca Dzielnicy Nowy Port”
ul. Floriańska 3 17, 20/1 własność: Gmina Miasta Gdańska Źródło: opracowanie własne
Wszystkie działki są dostępne dla realizacji przedmiotowego projektu.
Zajęcia realizowane w ramach działania „Port Sztuki” będą prowadzone w budynku przy ul.
Marynarki Polskiej 15 (działka nr 112, obręb 61). Stowarzyszenie Nowy Port Sztuki posiada
prawo do dysponowania nieruchomością na cele projektu.
Na terenie projektu obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego „Nowy
Port – Wschód w mieście Gdańsku”, przyjęty uchwałą Rady Miasta Gdańska Nr XXIV/715/04,
z dnia 27.05.2004r. Budynek dawnej łaźni miejskiej wraz z terenem przylegającym jest
położony w obrębie strefy funkcyjnej oznaczonej numerem 33 – usługi. Właścicielem
budynku przy ul. Strajku Dokerów 5 w Gdańsku jest Gmina Miasta Gdańska, a jego
użytkownikiem Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia”. Okres dzierżawy nieruchomości
został ustalony do 31.12.2012 r., jednak Gmina Miasta Gdańska zobowiązała się przedłużyć
okres dzierżawy łącznie do trzydziestu lat, jeżeli wszystkie prace remontowe zostaną
wykonane do 31.12.2012r.
Wszelkie działania realizowane w ramach inwestycji związanej z rewitalizacją Nowego Portu
będą prowadzone zgodnie z postanowieniami ww. planu zagospodarowania. Realizacja
projektu jest również zgodna z zapisami Studium Uwarunkowań i Kierunków
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
32
Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Gdańska przyjętym Uchwałą nr XVIII/431/07 Rady
Miasta Gdańska z dnia 20.12.2007 r.
Na potrzeby przedsięwzięcia wszczęte zostało postępowanie w sprawie oceny oddziaływania
na środowisko, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu
informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz
o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. Nr 199, poz. 1227 ze zm.). W momencie
opracowywania studium wykonalności postępowanie to było w toku.
Teren Nowego Portu, który objęty zostanie działaniami rewitalizacyjnymi położony jest na
obszarze wpisanym do rejestru zabytków decyzją Pomorskiego Wojewódzkiego
Konserwatora Zabytków nr 846 z dnia 08.06.1982 r. jako zespół historycznej osady portowej.
Także budynek dawnej łaźni miejskiej z salą gimnastyczną oraz działką o nr ewidencyjnym
24/2 jest wpisany decyzją z dnia 10.07.2009r. do rejestru zabytków pod numerem 1829.
W związku z tym dla przebudowy budynku dawnej łaźni pozyskano następujące pozwolenia
konserwatorskie:
w zakresie przebudowy stropu, więźby dachowej i wyburzenia ścianek działowych ‐
decyzja nr 82/2008 z dnia 28.08.2008r.
w zakresie wymiany okien, konserwacji i wymiany drzwi zewnętrznych oraz prac
konserwatorskich przy elewacji budynku – decyzja nr 107/2008 z dnia 07.11.2008r.
w zakresie wykonania izolacji, instalacji wewnętrznych bez osprzęt., przyłączy wod.‐
kan., kanalizacji deszczowej, szybu, montażu dźwigu i maszynowni, robót budowlano‐
montażowych i instalacyjnych wewnątrz budynku oraz zagospodarowania terenu –
decyzja nr 8/2008 z 25.02.2009r.
Dla przedmiotowej inwestycji w zakresie adaptacji, rewaloryzacji i przebudowy budynku
dawnej łaźni (zadanie 1) opracowana została dokumentacja techniczna i wydano pozwolenia
na budowę:
decyzje nr WU‐AiOZ‐I‐7353/2276/08/4‐MK oraz WU‐AiOZ‐I‐7353/2277/08/4‐MK z
dnia 16.09.2008r. zatwierdzające projekt budowlany i udzielające pozwolenia na
roboty budowlane związane z przebudową stropu, więźby dachowej i wyburzeniem
ścianek działowych.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
33
decyzję nr WUAiOZ‐I‐7353/2987/08/3‐MK z dnia 10.12.2008r. zatwierdzającą projekt
budowlany i udzielającą pozwolenia na roboty budowlane związane z przebudową,
konserwacją i remontem elewacji oraz konserwacją i wymianą stolarki okiennej i
drzwiowej budynku dawnej łaźni miejskiej.
decyzję nr WUAiOZ‐I‐7353/621/09/3‐MK z dnia 07.04.2009r. zatwierdzającą projekt
budowlany i udzielającą pozwolenia na roboty budowlane związane ze zmianą
sposobu użytkowania w celu dostosowania obiektu do potrzeb kulturalnych, na
wykonanie robót polegających na przebudowie i remoncie pomieszczeń budynku
łaźni miejskiej wraz z wykonaniem instalacji wewnętrznych oraz na
zagospodarowanie terenu wraz z wykonaniem drogi wewnętrznej i instalacji
zewnętrznych.
W zakresie przebudowy Placu ks. Gustkowicza (zadanie 2) planowane jest opracowanie
dokumentacji technicznej (opracowana dokumentacja nie jest już aktualna) oraz pozyskanie
pozwolenia na budowę.
Realizację poszczególnych zadań wchodzących w zakres projektu wspólnie z partnerami
projektu regulują umowy partnerskie dotyczące przygotowania i realizacji projektu pt.
„Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”. Zadania realizowane przez podmioty
współuczestniczące w realizacji projektu – Zarząd Dróg i Zieleni oraz Centrum Sztuki
Współczesnej „Łaźnia” ‐ realizowane będą na podstawie porozumień zawartych pomiędzy
Gminą Miasta Gdańska a danym podmiotem.
2.4 TRWAŁOŚĆ INSTYTUCJONALNA
Po zakończeniu realizacji projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku” nie przewiduje
się zmiany własności obiektów objętych projektem.
Za zarządzanie przebudowanym budynkiem dawnej łaźni przy ul. Strajku Dokerów 5
odpowiadać będzie CSW „Łaźnia”. Środki finansowe niezbędne do eksploatacji budynku
pochodzić będą z dochodów własnych CSW „Łaźnia”, osiąganych głównie z prowadzenia
działalności statutowej oraz dotacji przekazywanej co roku z budżetu Miasta Gdańska.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
34
Przebudowany Plac ks. Gustkowicza będzie zarządzany przez Zarząd Dróg i Zieleni w
Gdańsku. Jako, że ZDiZ jest jednostką budżetową Miasta środki finansowe związane z
bieżącym utrzymaniem dróg i infrastruktury technicznej oraz remontami pochodzić będą z
budżetu Miasta Gdańska.
Za trwałość projektów nieinwestycyjnych odpowiadać będą partnerzy projektu.
Władze Gminy Miasta Gdańska zobowiązują się do zachowania celów projektu, zgodnych z
wnioskiem o dofinansowanie, w ciągu 5 lat od daty zakończenia finansowej realizacji
projektu oraz do zachowania trwałości projektu, rozumianej jako nie poddanie projektu
„znaczącej modyfikacji” w rozumieniu art. 57 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 i nie
poddawanie go modyfikacjom zgodnie z wytycznymi do programu operacyjnego.
Gwarancją trwałości realizowanej inwestycji jest również fakt, że całość prac inwestycyjnych
odbywać się będzie zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami projektowymi, w tym
przede wszystkim z wytycznymi zawartymi w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane
(tekst jedn. Dz. U. z 2003 roku nr 207, poz. 2016 z późn. zm.).
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
35
3 WYKONALNOŚĆ TECHNICZNO‐ TECHNOLOGICZNA
3.1 ZGODNOŚĆ PROJEKTU Z KRAJOWYMI I REGIONALNYMI DOKUMENTAMI
STRATEGICZNYMI
Strategia Rozwoju Kraju 2007‐2015 (SRK)
Celem głównym Strategii jest podniesienie poziomu i jakości życia mieszkańców Polski,
obywateli i ich rodzin. Osiągnięcie tego celu odbywać się będzie poprzez realizację 6
priorytetów rozwojowych. Przedmiotowy projekt „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
wpisuje się w następujące priorytety:
Poprawa stanu infrastruktury technicznej i społecznej, w ramach którego przewiduje
się podnoszenie poziomu życia Polaków nie tylko poprzez polepszanie infrastruktury
technicznej, ale także przez zapewnienie wystarczającego poziomu dostępu do usług
społecznych, a także infrastruktury do wykorzystania czasu wolnego. Priorytet zakłada
wsparcie budowy i modernizacji obiektów kultury na poziomie lokalnym i regionalnym
(w tym dla dzieci i młodzieży), które pozwolą pielęgnować więzi wśród społeczności
lokalnych. Przedmiotowy projekt jest spójny z przedstawionymi założeniami, ponieważ
zakłada on modernizację budynku łaźni przy ul. Strajku Dokerów dla celów kulturalno‐
społecznych oraz przebudowę placu ks. Gustkowicza. W rezultacie w przestrzeni
zdegradowanej dzielnicy Nowy Port powstanie infrastruktura pozwalająca na
organizację różnego rodzaju zajęć i wydarzeń skierowanych do mieszkańców dzielnicy.
W ten sposób jakość przestrzeni publicznej i oferta usług społecznych na opisywanym
terenie poprawi się, co korzystnie wpłynie na wizerunek dzielnicy oraz jakość życia
mieszkańców,
Budowa zintegrowanej wspólnoty społecznej i jej bezpieczeństwa, który kładzie
nacisk na umacnianie kapitału społecznego oraz wspieranie społeczeństwa
obywatelskiego m.in. poprzez możliwości samoorganizacji lokalnych społeczności. W
tym celu promowane będzie powstawanie takich inicjatyw jak centra wolontariatu,
miejsca dostępu do bezpłatnego poradnictwa obywatelskiego i informacji oraz
przestrzeni, gdzie będą inkubować się inicjatywy obywatelskie. Wśród działań na rzecz
realizacji priorytetu wymieniono także przywracanie bezpieczeństwa lokalnego oraz
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
36
porządku publicznego. Zgodność projektu z przytoczonym priorytetem polega przed
wszystkim na realizacji zakładanych działań integracyjnych pn. „Dom Aktywnego
Mieszkańca Dzielnicy Nowy Port” wśród społeczności lokalnej, które wpłyną
aktywizacyjnie na mieszkańców i zdynamizują partnerstwa lokalne w Nowym Porcie.
To pozwoli na wsparcie integracji społecznej i wzmocni poczucie bezpieczeństwa na
wzmiankowanym obszarze, co w konsekwencji przełoży się na poprawę jakości życia
obywateli,
Rozwój regionalny i podniesienie spójności terytorialnej, który podkreśla szczególne
znaczenie rozwoju obszarów metropolitalnych dla osiągnięcia celów rozwojowych
Polski. W spisie kierunków polityki regionalnej wobec województwa pomorskiego SRK
wymienia wsparcie rozwoju funkcji metropolitalnych Trójmiasta oraz podniesienie jego
europejskiej rangi. Projekt „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku” wpisuje się w to
założenie, ponieważ zakłada poprawę infrastruktury technicznej oraz podniesienie
jakości kapitału społecznego w dzielnicy poprzez stworzenie oferty działań
aktywizacyjnych wśród mieszkańców dzielnicy, która obecnie uznawana jest za
zdegradowaną. Obszar ten pomimo wysokich walorów kulturowych i historycznych
pozostaje na uboczu prądów rozwojowych głównie ze względu na zaniedbaną tkankę
miejską, liczne patologie społeczne oraz niski poziom bezpieczeństwa publicznego.
Przedmiotowy projekt zmierza ku usunięciu tych barier rozwojowych, przez co
wspierać będzie rozwój Trójmiasta jako metropolii.
Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia na lata 2007‐ 2013 (NSRO)
Cel strategiczny NSRO określono jako kreowanie warunków dla wzrostu konkurencyjności
gospodarki opartej na wiedzy i przedsiębiorczości zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz
wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej. Z celu strategicznego
wyodrębniono 6 celów horyzontalnych wspierających wzrost gospodarczy i zatrudnienie, z
których projekt „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku” wykazuje zgodność z:
celem nr 1 NSRO: Poprawa jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz
rozbudowa mechanizmów partnerstwa, który zakłada m.in. wsparcie dla tworzenia
społeczeństwa obywatelskiego. Zgodność projektu z celem wynika głównie z
przewidywanego powołania „Domu Aktywnego Mieszkańca”, gdzie mieszkańcy
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
37
Nowego Portu będą mieli możliwość integracji i stworzenia silnej lokalnej społeczności.
Działania te pozwolą na budowanie społeczeństwa obywatelskiego na terenie
zdegradowanej obecnie dzielnicy,
celem nr 2 NSRO: Poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności
społecznej, którego założeniem jest usprawnienie systemu opieki, przeciwdziałanie
ubóstwu i zapobieganie wykluczeniu przez działania mające na celu wzmocnienie
spójności społecznej. W ramach przedmiotowego projektu przewidziano szereg działań
adresowanych do mieszkańców Nowego Portu, których celem jest integracja
mieszkańców dzielnicy, co wzmocni kapitał ludzki i spójność społeczną tego rejonu.
Jednocześnie projekt zakłada działania na rzecz osób zagrożonych patologiami,
przestępczością i wykluczeniem społecznym. Dzięki realizacji przedsięwzięcia zwiększy
się zatem spójność społeczna w rejonie zdegradowanej dzielnicy Nowy Port, dzięki
czemu projekt wpisuje się w założenia przedstawionego celu,
celem nr 3 NSRO: Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej
mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski, który zakłada
działania na rzecz m.in. wsparcia infrastruktury społecznej. Spójność projektu i
omawianego celu przejawia się w przewidywanym w ramach przedsięwzięcia „Domu
Aktywnego Mieszkańca” oraz przebudowie dawnej łaźni na potrzeby „Centrum
Edukacji Artystycznej Łaźnia”, które prowadzić będzie działania artystyczne i społeczne,
integrujące lokalną społeczność. Oprócz tego przewidziano przebudowę infrastruktury
miejskiej ‐ Placu Gustkowicza, co przyczyni się do estetyzacji dzielnicy,
celem nr 5 NSRO: Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich
marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej, który koncentruje się na
promowaniu wewnętrznej spójności i ograniczeniu problemów gospodarczych i
społecznych wewnątrz dużych ośrodków miejskich. Zgodność projektu „Rewitalizacja
Nowego Portu w Gdańsku” z przytoczonym celem wyraża się w połączeniu
przewidzianych przez przedsięwzięcie pracach budowlanych z szeregiem działań
społecznych adresowanych do mieszkańców zdegradowanego obszaru Nowego Portu.
Czynnikiem podkreślonym przez NSRO jest lokalizacja działań na terenie o istotnym
znaczeniu dla rozwoju otaczających je układów lokalnych, o wysokich walorach
turystycznych. Przedmiotowa inwestycja będzie prowadzona na terenie stolicy
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
38
regionu‐ Gdańsku, dzięki czemu jej przeprowadzenie będzie miało szerokie pozytywne
oddziaływanie na pozostałe ośrodki województwa pomorskiego.
Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego 2007‐2020 (SRWP)
Wizją określoną w Strategii jest region pomorski jako znaczący partner w Regionie Morza
Bałtyckiego ‐ region czystego środowiska, wysokiej jakości życia, rozwoju opartego na
wiedzy, umiejętnościach, aktywności i otwartości mieszkańców, silnej i zróżnicowanej
gospodarki, partnerskiej współpracy, atrakcyjnej i spójnej przestrzeni, a także kultywowania
wielokulturowego dziedzictwa oraz tradycji morskich i solidarnościowych. Realizacja tej wizji
koncentruje się na 3 priorytetach: konkurencyjność, spójność i dostępność, w ramach,
których wyznaczono 14 celów strategicznych.
Działania zakładane w projekcie „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku” wpisują się w
następujące cele strategiczne:
Priorytet: Konkurencyjność, Cel: Silna pozycja i powiązania Obszaru
Metropolitalnego Trójmiasta w układzie ponadregionalnym, głównie bałtyckim, który
zakłada działania na rzecz większego potencjału infrastrukturalnego obszaru
metropolitalnego oraz przedsięwzięcia wzmacniające jego potencjał rozwojowy.
Przedmiotowa inwestycja zakłada szereg prac modernizacyjnych, jak również działania
społeczne adresowane do mieszkańców dzielnicy Nowy Port. W ten sposób projekt
doprowadzi do podniesienia atrakcyjności oraz rangi zdegradowanej obecnie części
Gdańska, która posiada bardzo duży potencjał rozwojowy, przez co wzmocni pozycję
Gdańska oraz całej Metropolii w układzie Morza Bałtyckiego,
Priorytet: Spójność, cel: Silne, zdrowe i zintegrowane społeczeństwo ‐ założeniem
SRWP jest wspieranie działań na rzecz reintegracji wszystkich grup zagrożonych
wykluczeniem, ograniczanie patologii społecznych, wspieranie różnorodnych form
aktywności mieszkańców oraz poprawa bezpieczeństwa publicznego. Opisywany
projekt oprócz zadań inwestycyjnych zakłada szereg działań skierowanych na
aktywizację lokalnej społeczności, podnoszenie ich kompetencji oraz rozwijanie
zainteresowań i talentów. Poprzez takie przedsięwzięcia lokalna społeczność Nowego
Portu zyska możliwość integracji, ograniczone zostaną także patologie społeczne
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
39
(uzależnienia, przestępczość), które są poważnym problemem tego obszaru. W ten
sposób przedsięwzięcie wykazuje zgodność z przedstawionym powyżej celem,
Priorytet: Spójność, cel: Kształtowanie procesów społecznych i przestrzennych dla
poprawy jakości życia, który zakłada rewitalizację obszarów regresu społeczno‐
gospodarczego, zdegradowanych obszarów miejskich, w tym obszarów cennych
kulturowo. Przedmiotowy projekt zakłada modernizację infrastruktury technicznej oraz
działania społeczne w Nowym Porcie, który charakteryzuje wysoki stopień degradacji
oraz koncentracja problemów społecznych. Teren, który objęty zostanie działaniami
rewitalizacyjnymi położony jest na obszarze wpisanym do rejestru zabytków decyzją nr
846 z dnia 08.06.1982 r. jako zespół historycznej osady portowej. Projekt pozwoli na
poprawę atrakcyjności osiedleńczej, turystycznej i inwestycyjnej Nowego Portu oraz
przywrócenie mu utraconych funkcji, a tym samym na poprawę jakości życia
mieszkańców dzielnicy. W ten sposób realizacja projektu wniesie istotny wkład w
wypełnienie przedłożonego celu.
Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Pomorskiego na lata 2007‐2013
Strategiczny cel RPO WP zdefiniowano jako poprawę konkurencyjności gospodarczej,
spójności społecznej i dostępności przestrzennej województwa przy zrównoważonym
wykorzystaniu specyficznych cech potencjału gospodarczego i kulturowego regionu oraz przy
pełnym poszanowaniu jego zasobów przyrodniczych.
Przedmiotowy projekt wpisuje się w oś priorytetową nr 3 RPO WP ‐ Funkcje miejskie
i metropolitalne, której głównym celem jest rozwój funkcji miejskich i metropolitalnych
w głównych ośrodkach rozwojowych. Dzięki realizacji zadań inwestycyjnych oraz
społecznych pozwalających kompleksowo rozwiązać problemy z którymi boryka się Nowy
Port, projekt stworzy warunki sprzyjające ożywieniu społecznemu i gospodarczemu
zdegradowanego obszaru, a także podniesie estetykę dzielnicy, co pozwoli przywrócić temu
obszarowi utracone funkcje miejskie, w tym także funkcje egzogeniczne, skierowane na
zewnątrz miasta (turystyka, handel, przemysł).
Przedmiotowy projekt będzie realizowany w ramach działania 3.2 ‐ Wzrost atrakcyjności
przestrzeni miejskiej i poddziałania 3.2.1 ‐ Kompleksowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne,
którego celem głównym jest aktywizacja społeczna i gospodarcza zdegradowanych
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
40
obszarów miejskich i podnoszenie atrakcyjności stref rozwojowych w miastach. Wśród
zgłoszonych projektów preferowane będą te, które realizowane będą na terenach objętych
ochroną konserwatorską. Należy podkreślić, iż teren, który objęty zostanie działaniami
rewitalizacyjnymi położony jest na obszarze wpisanym do Rejestru Zabytków Województwa
Pomorskiego jako zespół historycznej osady portowej.
Przedmiotowa inwestycja wpisuje się w opisane założenia także dlatego, że jej istotą
są kompleksowe działania polegające na przywróceniu świetności zdegradowanej tkance
miejskiej Nowego Portu, jak również rozwój i wzmocnienie kapitału społecznego tego
obszaru. Projekt przewiduje przebudowę i adaptację zabytkowego obiektu dawnej łaźni przy
ul. Strajku Dokerów na potrzeby Centrum Edukacji Artystycznej „Łaźnia”. Zostanie także
przebudowany pl. Gustkowicza, który jest przykładem budownictwa społecznego z lat 20‐
tych i 30‐tych XX wieku. Społeczny wymiar rewitalizacji obejmie pakiet działań społecznych w
realizowanych w ramach „Domu Aktywnego Mieszkańca”, „Portu Sztuki”, „Pod Lupą
Wyobraźni” oraz „Projektu Graffiti”, które służyć będą aktywizacji mieszkańców Nowego
Portu, jak również pomocy terapeutycznej i wsparciu dla osób i rodzin zagrożonych
wykluczeniem społecznym. W ten sposób realizacja projektu przyczyni się do aktywizacji
społecznej i gospodarczej zdegradowanego obecnie obszaru Nowego Portu.
Przedmiotowy projekt wynika z inicjatywy mieszkańców oraz uwzględnia wyniki
przeprowadzonych konsultacji społecznych. Inicjatywa wspólnoty lokalnej będzie mieć
również znaczenie w trakcie realizacji inwestycji, istotnym elementem projektu są bowiem
działania w obrębie tkanki społecznej, której zwiększona aktywność jest niezbędnym
elementem powodzenia projektu rewitalizacji. Działania te doprowadzą do zwiększenia
aktywności obywatelskiej i gospodarczej mieszkańców dzielnicy, a także podniesienia jakości
i atrakcyjności tego obszaru, zwłaszcza przestrzeni publicznych, co zakłada poddziałanie. W
ten sposób projekt w pełni wpisuje się w założone cele.
Jednocześnie zaniedbanie infrastruktury przestrzeni publicznych w Nowym Porcie oraz
wysoka koncentracja problemów społecznych uzasadniają pilną potrzebę realizacji
przedsięwzięcia.
Celem przedmiotowego projektu jest przywrócenie funkcji społeczno‐gospodarczych na
zdegradowanych obszarach Nowego Portu a także zwiększona podaż atrakcyjnych
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
41
przestrzeni publicznych na obszarach miejskich. Osiągnięcie tych celów poprzez realizację
projektów jest zbieżne z oczekiwanymi rezultatami 3 osi priorytetowej RPO WP.
Plan Zagospodarowania Przestrzennego Obszaru Metropolitalnego
Przedsięwzięcie wpisuje się w założenia projektu Planu Zagospodarowania Przestrzennego
Obszaru Metropolitalnego. Głównym celem przyjętym w założeniach Planu jest wzmacnianie
innowacyjnego i rozwojowego potencjału metropolii oraz skoordynowanie działań
integracyjnych zgodnie z wymogami zrównoważonego rozwoju i ładu przestrzennego. Plan
skupia się na zagadnieniach przestrzennych takich jak kształtowanie przestrzeni publicznych
o znaczeniu ponadlokalnym oraz rewitalizacja istniejących osiedli i innych zespołów
zabudowy, co jest przedmiotem niniejszego projektu, obejmującego kompleksową
rewitalizację Nowego Portu i jego historycznej zabudowy.
Dokument nie jest uchwalony w chwili obecnej.
Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego
Plan stanowi kluczowe narzędzie równoważenia różnych sfer rozwoju przestrzennego
regionu. Naczelnym celem polityki zagospodarowania przestrzennego województwa jest
kształtowanie harmonijnej struktury funkcjonalno‐przestrzennej województwa sprzyjającej
równoważeniu wykorzystywania cech, zasobów i walorów przestrzeni z rozwojem
gospodarczym, wzrostem poziomu i jakości życia oraz trwałym zachowaniem wartości
środowiska dla potrzeb obecnego i przyszłych pokoleń. Realizacji tego zamierzenia służyć
mają powiązane ze sobą cele główne.
Opisywane przedsięwzięcie wpisuje się w założenia celu głównego nr 3 ‐ Osiągnięcie jakości
życia (standardu cywilizacyjnego) mieszkańców zachodniej części Europy Bałtyckiej. Na
działania realizacyjne na rzecz tego celu składa się m.in. tworzenie warunków środowiska
życia pozbawionych negatywnych oddziaływań oraz kształtowanie ośrodków zdolnych do
tworzenia wielodyscyplinarnych środowisk kultury, nauki, szkolnictwa, przedsiębiorczości i
innowacji, kreujących nowe wartości społeczne i oddziaływanie innowacyjne na otoczenie.
Projekt „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku” jest zgodny z przedstawionymi
założeniami, ponieważ zakłada przebudowę infrastruktury miejskiej i obiektów publicznych
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
42
w zaniedbanej dzielnicy Gdańska, jaką jest Nowy Port. Oprócz tego projekt przewiduje pakiet
działań społecznych na rzecz aktywizacji mieszkańców. Dzięki realizacji projektu na terenie
dzielnicy podniesiona zostanie atrakcyjność Placu Gustkowicza, przebudowany i
zabezpieczony zostanie zabytkowy budynek dawnej łaźni, a także stworzone zostaną warunki
do niwelowania problemów społecznych występujących na terenie objętym rewitalizacją. W
ten sposób podniesiony zostanie poziom jakości życia mieszkańców Nowego Portu, w
związku z czym można mówić o zbieżności celów Planu Zagospodarowania i przedmiotowego
projektu.
Program Opieki nad Zabytkami Województwa Pomorskiego na lata 2007‐2010
Cel strategiczny Programu to zachowanie dziedzictwa kulturowego Pomorza służące
budowaniu tożsamości regionalnej oraz promocji turystycznej województwa. Dla potrzeb
realizacji tego celu wyznaczono 3 priorytety. Projekt „Rewitalizacja Nowego Portu w
Gdańsku” wpisuje się w pierwszy priorytet „Odnowa dziedzictwa kulturowego miast i wsi”.
Kierunki działań na rzecz jego osiągnięcia zakładają m.in. zachowanie dziedzictwa
kulturowego miast i wsi służące budowaniu tożsamości mieszkańców, promocję turystyczną
oraz ożywianie obszarów zabytkowych zespołów urbanistycznych. Przedmiotowe
przedsięwzięcie wpisuje się w powyższe założenia, ponieważ jego integralną częścią jest
przebudowa i adaptacja zabytkowego budynku przy ul. Strajku Dokerów oraz pl. Gustkowicza
w Nowym Porcie. Cała dzielnica stanowi przykład budownictwa miejskiego z końca XIX i
początków XX wieku zachowanego w dużym stopniu w swym pierwotnym kształcie i wpisana
jest do rejestru zabytków jako zespół historycznej osady portowej. Dzięki podniesieniu
atrakcyjności dzielnicy oraz przeznaczeniu modernizowanego budynku pod działalność
artystyczną przeprowadzenie projektu będzie miało pozytywny wkład w promocję
turystyczną i ożywienie tego obszaru. Poza zadaniami inwestycyjnymi projekt przewiduje
szereg działań społecznych, które wpłyną na umocnienie tożsamości mieszkańców Nowego
Portu oraz otworzą dzielnicę na turystów.
Strategia Rozwoju Gdańska do 2015 roku
Strategia określa wizję Gdańska jako atrakcyjnego miejsca zamieszkania o konkurencyjnej i
nowoczesnej gospodarce.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
43
Projekt „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku” jest zgodny z następującymi priorytetami
i celami Strategii:
Priorytet: mieszkańcy, cel: Poprawa warunków zamieszkania. W ramach celu
planowane są działania w kierunku poprawy stanu bezpieczeństwa i porządku
publicznego oraz estetyki wykorzystania przestrzeni miejskiej. Spójność
przedsięwzięcia z opisanym zamierzeniem polega na zakładanej przebudowie
pl. Gustkowicza oraz budynku dawnej łaźni przy ul. Strajku Dokerów w Nowym Porcie,
jak również realizacji działań społecznych polegających m.in. na wykorzystaniu
przestrzeni dzielnicy do organizacji wydarzeń artystycznych współtworzonych przez
mieszkańców. Jednocześnie w ramach przedsięwzięcia planowane są działania
społeczne zakładające integrację mieszkańców Nowego Portu i przeciwdziałanie
patologiom społecznym, co spowoduje poprawę bezpieczeństwa w tym rejonie,
Priorytet: mieszkańcy, cel: Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu. W ramach
celu planuje się zapewnienie równych szans rozwoju wszystkim mieszkańcom oraz
wspomaganie rodzin z grup zagrożonych wykluczeniem społecznym. Zgodność
przedmiotowego projektu z opisanym celem przejawia się w planowanych w ramach
projektu działań na rzecz lokalnej społeczności, wśród których przewidziano m.in.
powstanie „Domu Aktywnego Mieszkańca”, gdzie mieszkańcy będą mieli możliwość
uzyskania porad zawodowych, integracji społecznej oraz uczestnictwa w różnego
rodzaju zajęciach i warsztatach. Realizacja powyższych zamierzeń będzie zapobiegać
dalszej marginalizacji mieszkańców dzielnicy, gdzie aktualnie ma miejsce wysoka
koncentracja problemów społecznych,
Priorytet: gospodarka, cel: Rozwój turystyki, sportu i rekreacji. Cel przewiduje m.in.
wsparcie rozwoju infrastruktury sportowej, turystycznej i rekreacyjnej. Projekt
„Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku” jest zgodny z tym zamierzeniem, ponieważ
przewiduje m.in. przebudowę pl. Gustkowicza i przywrócenie mu funkcji rekreacyjnych
oraz adaptację budynku dawnej łaźni miejskiej na Centrum Edukacji Artystycznej
„Łaźnia”, co stanowić będzie rozszerzenie oferty kulturalnej, dotychczas bardzo ubogiej
w tym rejonie. Jednocześnie dzielnica posiada duży potencjał turystyczny wynikający
m.in. z tego, iż stanowi przykład budownictwa z przełomu XIX i XX wieku, które w
znacznym stopniu przetrwało do dziś, co podnosi wartość obszaru jako miejsca do
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
44
zwiedzania. Dzięki realizacji projektu miasto Gdańsk, które jest jednym z
najatrakcyjniejszych turystycznie miast w Polsce, odzyska zdegradowany teren Nowego
Portu dla zwiedzających, co jednocześnie pozwoli na jego aktywizację gospodarczą w
oparciu o turystykę.
Częścią Strategii Rozwoju Gdańska są 22 programy operacyjne, z których przedmiotowy
projekt jest częścią Gdańskiego Programu Rewitalizacji. Cele strategiczne programu to m.in.
poprawa warunków zamieszkania, rozwój turystki, sportu i rekreacji, przeciwdziałanie
wykluczeniu społecznemu. W enumeratywnym wykazie działań realizacyjnych Programu
wymieniono rewitalizację nadmorskich dzielnic miasta, w tym Nowego Portu. Projekt
wpisuje zatem się w założenia Gdańskiego Programu Rewitalizacji, jak również całej Strategii
Rozwoju Gdańska, ponieważ jego realizacja przyczyni się do poprawienia estetyki tkanki
miejskiej w Nowym Porcie, poprawy warunków zamieszkania w tym rejonie, a także do
poprawy bezpieczeństwa i zwiększenia aktywności mieszkańców dzielnicy. To wszystko
pozwoli na ożywienie tej obecnie zdegradowanej części miasta i zdynamizowanie jej
rozwoju.
Program Rewitalizacji Obszarów Zdegradowanych w Gdańsku‐ Lokalny Program Rewitalizacji
Celem Programu jest zaplanowanie działań, które mają powstrzymać proces degradacji
społeczno‐gospodarczej istniejących struktur miejskich. W sporządzonej na potrzeby
Programu liście zadań rewitalizacyjnych wymieniono rewitalizację Nowego Portu, która
konieczna jest m.in. ze względu na zdiagnozowany zły stan infrastruktury miejskiej, dużą
sferę ubóstwa oraz opinię miejsca niebezpiecznego, a zarazem duże potencjalne
możliwości rozwojowe dzielnicy.
Przedmiotowy projekt jest zgodny z założeniami Programu ponieważ zakłada rewitalizację
dzielnicy poprzez działania inwestycyjne takie jak przebudowa pl. Gustkowicza i adaptacja
budynku dawnej miejskiej łaźni na cele społeczne i kulturalne, a także skupia się na
społecznym wymiarze rewitalizacji, polegającym na rozwinięciu inicjatyw integrujących
mieszkańców oraz rozszerzeniu oferty działań mających zapobiegać wykluczeniu
społecznemu mieszkańców Nowego Portu. Podejście takie jest zdecydowanie zgodne z
założeniami dokumentu, który podkreśla, iż proces rewitalizacji nie może ograniczać się
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
45
jedynie do inwestycji w infrastrukturę, ale także w kapitał społeczny rewitalizowanego
obszaru, co odróżnia ten proces od zwykłych modernizacji.
Zgodność projektu z Programem widoczna jest także w odniesieniu do celów
szczegółowych, które stawia się działaniom na zdegradowanych obszarach miejskich. Celem
przedmiotowego przedsięwzięcia jest przywrócenie dzielnicy Nowy Port jej utraconych
funkcji oraz pobudzanie aktywności zawodowej i stymulowanie rozwoju społecznego na tym
obszarze. W ten sposób dzielnica zyska wizerunek miejsca przyjaznego, estetycznego i
niepowtarzalnego w krajobrazie urbanistycznym Gdańska. Działania przewidziane w ramach
projektu doprowadzą do integracji ludności, odbudowania nadszarpniętych więzi
społecznych oraz podniesienia atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej dzielnicy.
Rezultatem tych zmian będzie wzrost jakości życia mieszkańców. Przedmiotowe działanie
jest tym samym ważnym elementem szerszego procesu rewitalizacji Nowego Portu i innych
gdańskich dzielnic.
3.2 OPIS STANU AKTUALNEGO PRZED REALIZACJĄ PROJEKTU
Projekt realizowany będzie w północnej Polsce, w Gdańsku – stolicy i największym ośrodku
miejskim województwa pomorskiego, w dzielnicy Nowy Port.
Gdańsk
Gdańsk jest stolicą województwa pomorskiego, zamieszkanego przez ponad 2,2 miliony
mieszkańców. Miasto jest największym ośrodkiem gospodarczym, naukowym, kulturalnym i
turystycznym polskiego Wybrzeża, położonym nad Zatoką Gdańską, na południowym brzegu
Morza Bałtyckiego. Gdańsk jest miastem hanzeatyckim, o ponad tysiącletniej historii, od
stuleci pełniącym kluczową rolę w wymianie towarowej między Europą Północną i Zachodnią
a krajami Europy Środkowo – Wschodniej (dane, jeśli nie zaznaczono inaczej, pochodzą z
www.gdansk.pl).
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
46
Komunikacja
Gdańsk leży na skrzyżowaniu trzech dróg międzynarodowych, zapewniających jego dużą
dostępność komunikacyjną:
drogi krajowej nr 6 biegnącej z Gdańska do Słupska, Koszalina i Szczecina, i dalej
do Berlina,
drogi krajowej nr 7, łączącej Gdańsk z drogami wiodącymi do granicy wschodniej
Polski (droga krajowa nr 16) a dalej z Warszawą i Krakowem, aż do granicy czeskiej
i słowackiej,
drogi krajowej nr 1 z Gdańska przez Toruń, Łódź, Częstochowę, Katowice, łączącej
miasto z granicą czeską, a przez Bydgoszcz, Poznań i Wrocław (droga nr 5)
wiodącej do granicy czeskiej i niemieckiej w południowo – zachodniej części kraju.
Jest on także ważnym węzłem kolejowym, jako że przebiegają przez niego cztery strategiczne
linie kolejowe o znaczeniu międzynarodowym, łączące miasto i port z głównymi ośrodkami
przemysłowymi i granicami kraju:
Gdańsk ‐ Koszalin ‐ Szczecin ‐ granica zachodnia,
Gdańsk ‐ Warszawa ‐ Kraków ‐ granica południowa,
Gdańsk ‐ Bydgoszcz ‐ Łódź ‐ Katowice, z odgałęzieniem do Poznania i Wrocławia,
a dalej do granic południowej i zachodniej,
Gdańsk ‐ Elbląg ‐ Olsztyn ‐ Białystok ‐ Lublin, z odgałęzieniem do Kaliningradu
i granicy wschodniej.
Międzynarodowy Port Lotniczy Gdańsk im. Lecha Wałęsy jest również ważnym węzłem
komunikacyjnym. W ostatnich latach obserwowany jest nieustanny rozwój lotniska, który
jest następstwem rosnącej ilości połączeń regularnych, zarówno pasażerskich jak i cargo,
rejsów czarterowych oraz coraz większego ruchu samolotów nieregularnych. Rosnąca
każdego roku liczba obsługiwanych pasażerów to wynik wzrostu ilości i atrakcyjności
połączeń lotniczych, a także aktywności gospodarczej i turystycznej regionu. W 1991 roku
obsłużono ponad 78 tys. pasażerów, w 2006 roku 1 256 tys., w 2007 ponad 1 715 tys., a w
2008 ponad 1 951 tys. (z czego 1 704,9 tys. w komunikacji międzynarodowej).
Duże znaczenie ma również znajdujący się w Gdańsku port, który jest najgłębszym,
niezamarzającym portem na Bałtyku. Stanowi on największe centrum przeładunkowe w
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
47
kraju. Pełni funkcję obsługi ładunków masowych oraz połączeń liniowych z portami
nadbałtyckimi i zachodnioeuropejskimi.
Gospodarka
Obszar 262 km² zamieszkuje blisko pół miliona mieszkańców (455,6 tys. osób na koniec 2008
r.). W ostatnich latach obserwowany był nieznaczny spadek liczby mieszkańców, aczkolwiek
w 2008 roku, po wielu latach ujemnego przyrostu naturalnego, zanotowano przyrost
dodatni. Również w 2008 roku saldo migracji wewnętrznej jak i zewnętrznej, dotąd ujemne,
zostało odnotowane jako dodatnie.
W strukturze ludności zdecydowanie wyróżnia się grupa osób w wieku produkcyjnym
(niemal 300 tysięcy). Jest to w dużej mierze związane z faktem, iż Gdańsk stanowi główny
ośrodek akademicki północy, w związku z czym zamieszkuje go spory odsetek ludzi młodych
(liczba samych studentów to ponad 78 tys.). Liczba osób w wieku produkcyjnym stanowi
65,17%, co jest wynikiem lepszym niż dla województwa, gdzie odsetek ten wynosi 64,59%.
Mniej korzystnie natomiast przedstawia się liczba ludności w wieku przedprodukcyjnym i
poprodukcyjnym. Liczba osób w wieku przedprodukcyjnym wynosi blisko 75 tys. (16,37%),
podczas gdy w województwie odsetek równy jest 20,59%. W wieku poprodukcyjnym jest 84
tys. mieszkańców Gdańska (18,46%), co na tle województwa (14,83%) jest niezwykle wysoką
wartością (źródło: www.stat.gov.pl).
W roku 2008 aktywnych zawodowo było 139 866 mieszkańców miasta, z czego w sektorze
prywatnym zatrudnionych było 64 168 osób. Według danych Wojewódzkiego Urzędu Pracy
w Gdańsku w ostatnim dniu października 2009 roku bez pracy pozostawało 4,2% gdańszczan
w wieku produkcyjnym (8 091 osób), co jest wynikiem zdecydowanie lepszym niż średnia dla
województwa i kraju (odpowiednio 10,8% i 11,1%), jednak gorszym niż w Sopocie (2,9%) czy
Gdyni (3,9%; źródło www.wup.gdansk.pl).
Charakterystyczny dla Gdańska jest szybki rozwój gospodarczy (działa tu około 60 tys.
przedsiębiorstw), jednak rozwój ten nie jest równomierny w skali miasta. Gdańskimi
Liderami Gospodarki są: Grupa Lotos S.A., Energa S.A., GE Money Bank S.A., Grupa
Remontowa, LPP SA GK oraz Elektrociepłownie Wybrzeże S.A. Obok branży tradycyjnych, w
przemyśle coraz większy jest udział sektorów opartych na wiedzy takich jak elektronika,
telekomunikacja, informatyka czy produkcja kosmetyków i farmaceutyków. Warto
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
48
wspomnieć, iż siedziby mają tu takie koncerny jak Intel Technology Poland czy Young Digital
Poland.
Na terenie Gdańska organizowane są liczne cykliczne imprezy targowo – wystawiennicze.
Spółka Międzynarodowe Targi Gdańskie S.A. organizuje co roku ponad 30 cyklicznych imprez
branżowych (targów, wystaw i towarzyszących im konferencji). Unikalne w skali
międzynarodowej są targi bursztynu.
Razem z rozwojem sektora przedsiębiorstw, w mieście istnieje rozbudowana infrastruktura
otoczenia biznesu. Przedsiębiorcy i inwestorzy mogą liczyć na wsparcie kilkuset lokalnych
firm proponujących świadczenia w takich obszarach jak: zarządzanie firmą, marketing,
informatyka, logistyka, finanse czy księgowość.
Podstawowym problemem jest jednak fakt, iż rozwój gospodarki jest nierównomierny.
Poszczególne dzielnice miasta są obecnie wciąż niewystarczająco interesujące dla
przedsiębiorców. Dlatego niezmiernie ważnym dla Miasta Gdańska jest rewitalizacja
zaniedbanych dzielnic, co przyczyni się do ich uatrakcyjnienia pod względem gospodarczym,
a tym samym przyczyni się do wzrostu potencjału Miasta.
Turystyka
Coraz ważniejszą rolę w rozwoju gospodarczym odgrywa turystyka – wpływa ona pozytywnie
nie tylko na promocję miasta, ale również przyspiesza rozwój miasta i poprawia sytuację
ekonomiczną, gdyż walory turystyczne Gdańska zaczynają być doceniane przez krajowych i
międzynarodowych turystów i inwestorów.
Gdańsk jest miastem o niezwykłym potencjale turystycznym. Wpływa na to jego burzliwa
historia, fakt, iż jest tysiącletnim ośrodkiem hanzeatyckim, kolebką „Solidarności”, a
wydarzenia mające miejsce na Wybrzeżu w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych
poprzedniego stulecia zapoczątkowały przemiany społeczno‐gospodarcze, które otworzyły
drogę do w pełni niepodległej i demokratycznej Polski. Jest także miejscem wielu istotnych
wydarzeń kulturalnych. Atrakcyjność miasta stanowią nie tylko jego wspaniałe zabytki
i oferta kulturalna, ale również walory przyrodnicze, w tym możliwość aktywnego
wypoczynku nad brzegiem Morza Bałtyckiego (23 kilometry czystych plaż). Gdańsk odwiedza
każdego roku ok. 500 tys. turystów zagranicznych i 800 tys. turystów krajowych. Ilość
turystów odwiedzających Gdańsk wzrasta, jednakże w porównaniu z miastami takimi jak
Kraków czy Wrocław liczba turystów odwiedzających stolicę Pomorza wciąż nie jest wysoka.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
49
Wzrostowi atrakcyjności Gdańska będą służyć trwające działania rewitalizacyjne, w ramach
których obszar turystycznie atrakcyjny zostanie powiększony oraz zostanie zwiększona oferta
atrakcji turystycznych. Ponadto ważnym celem jest poszerzenie już bogatego spektrum
kulturalnego miasta.
Kultura
Gdańsk jest również najważniejszym w Polsce północnej centrum kultury z licznymi, znanymi
instytucjami kultury. Odbywają się tutaj dziesiątki różnorakich międzynarodowych imprez i
festiwali. Mapę kulturalną miasta – obok licznie występujących muzeów, galerii – uzupełniają
niezależni twórcy: muzycy, malarze, rzeźbiarze czy pisarze. Potencjał miasta wynika również
z zakorzenionych wyższych uczelni artystycznych: Akademii Sztuk Pięknych, Akademii
Muzycznej i szkół prywatnych. Znaczenie Gdańska jako kulturalnej stolicy południowego
basenu Morza Bałtyckiego wzrasta wraz z coraz większą liczbą instytucji i organizowanych
każdego roku wydarzeń kulturalnych.
W prowadzeniu działalności kulturalnej biorą udział różne podmioty. Oprócz miasta, są to w
dużej mierze organizacje, takie jak:
Polska Filharmonia Bałtycka im. F. Chopina,
Państwowa Opera Bałtycka,
Teatr Wybrzeże,
Nadbałtyckie Centrum Kultury – realizujące wiele projektów międzynarodowych,
ogólnopolskich i regionalnych, upowszechniających kulturę,
Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia” – miejsce prezentacji sztuki najnowszej ‐
polskiej i zagranicznej, otwarte na dyskusje publiczności i artystów i jednocześnie
mocno zaangażowane we współpracę ze społecznością lokalną, prowadzące wiele
programów w ramach realizacji rewitalizacji zdegradowanych obszarów,
Gdański Archipelag Kultury – organizator wielu koncertów, spektakli i wystaw, oraz
prowadzący różnorodne zajęcia artystyczne,
Fundacja Theatrum Gedanense – organizator Festiwalu Szekspirowskiego i
odpowiedzialny za powstanie Teatru Szekspirowskiego w Gdańsku,
Zespół Muzyki Dawnej Cappella Gedanensis – organizator Gdańskiej Wiosny
Muzycznej.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
50
Do najważniejszych imprez i przedsięwzięć na kulturalnej mapie Gdańska zaliczyć trzeba
przede wszystkim wydarzenia cykliczne, takie jak: Jarmark św. Dominika (organizowany od
prawie 750 lat), Festiwal Szekspirowski, Międzynarodowy Festiwal Teatrów Plenerowych i
Ulicznych FETA, Festiwal Dobrego Humoru, Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej w
Katedrze Oliwskiej, Festiwal Muzyki Inspirowanej Folklorem Dźwięki Północy, Festiwal
Polskich Wideoklipów YACH FILM czy Gdańsk DocFilm Festiwal. Na terenie miasta odbywają
się również liczne koncerty, plenerowe wystawy czy pojedyncze wydarzenia kulturalne, które
uatrakcyjniają i uprzyjemniają czas zarówno mieszkańcom jak i turystom. Zdecydowana
większość ww. wydarzeń odbywa się na terenie Starego i Głównego Miasta. Niezwykle
ważne jest jednak umożliwienie prowadzenia działań kulturalnych nie spolaryzowanych w
centrum, a odbywających się również w innych dzielnicach.
Nowy Port
Nowy Port jest dzielnicą Gdańska, położoną przy ujściu Martwej Wisły. Od południa sąsiaduje
z dzielnicą Letnica, natomiast od zachodu z dzielnicą Brzeźno.
Teren ten cechuje stosunkowo dobre położenie komunikacyjne. Nowy Port z centrum
Gdańska łączy ul. Marynarki Polskiej (ulica dwujezdniowa, o czterech pasach ruchu), która
stanowi fragment drogi krajowej nr 1. Droga krajowa nr 1 łączy południe kraju z północą na
trasie Cieszyn – Gdańsk. Jest jednocześnie częścią międzynarodowego szlaku E75 Helsinki –
Gdańsk – Łódź – Katowice – Budapeszt – Ateny, biegnącego przez województwo pomorskie,
kujawsko – pomorskie, łódzkie i śląskie oraz trasy E77 Rosja (droga A212) – Estonia – Łotwa –
Litwa – Rosja (droga A216, A 229) – Polska – Słowacja – Węgry.
Na terenie tym dobrze rozwinięta jest również komunikacja miejska. Linie tramwajowe
zapewniają połączenie z takimi dzielnicami jak Zaspa i Śródmieście oraz Oliwa. Dociera tutaj
również jedna linia komunikacji autobusowej. Ponadto w okresie letnim (od maja do
września) drogę z centrum miasta można pokonać tramwajem wodnym.
Do 2005 roku Nowy Port skomunikowany był z resztą miasta poprzez linię kolejową, która
obsługiwana było przez Szybką Kolej Miejską. Niestety ze względu na niską frekwencję i
nierentowność, na co wpływ miała przede wszystkim konkurencja wytworzona przez
komunikację miejską, połączenia te zostały zlikwidowane.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
51
Obszar przeznaczony do rewitalizacji wynosi obecnie 65,15 ha. Ograniczony jest Martwą
Wisłą, ul. Wyzwolenia, terenami przemysłowo‐wojskowymi oraz terenami WOC (Wolny
Obszar Celny). W 2006 roku teren ten zamieszkiwało 6 504, a w 2009 r. 6 165 osób. Obszar
objęty rewitalizacją obejmuje następujące ulice: ul. Zamknięta, ul. Na Zaspę, ul. Ks. Mariana
Góreckiego, ul. Mylna, ul. Władysława IV, ul. Strajku Dokerów, ul. Krzywa, ul. Wilków
Morskich, ul. Przyjaciół, ul. Wolności, ul. Floriańska, Plac. Ks. Prałata Jana Gustkowicza, ul.
Bliska, ul. Rybołowców, ul. Podjazd, ul. Wysoka oraz ul. Oliwska od nr 34C, ul. Wyzwolenia od
nr 48 do 50IID i ul. Marynarki Polskiej od nr 2 do nr 24.
Przestrzeń
Wzmianki o Nowym Porcie pochodzą już z końca XVIII wieku. Początkowo była to osada
portowa założona przez rząd pruski, pełniąca funkcję konkurencyjnego portu w stosunku do
Gdańska. Korzystne położenie przy ujściu Wisły pozwoliło na prężny rozwój tego obszaru.
W 1817 r. teren Nowego Portu został włączony do Gdańska i jako zaplecze portu rozwijał się
dynamicznie. W drugiej połowie XIX wieku nastąpił kolejny rozwój przemysłowy obszaru, co
spowodowane było w dużej mierze doprowadzeniem na te tereny linii kolejowej. Pod
względem przestrzennym rozwój Nowego Portu był zahamowany przez ograniczenia
militarne twierdzy gdańskiej.
W związku z historią tego miejsca, na obszarze dzielnicy dominuje historyczna zabudowa,
która pochodzi w większości z XIX i początków XX stulecia. Teren, który objęty zostanie
działaniami rewitalizacyjnymi położony jest na obszarze wpisanym do rejestru zabytków
decyzją nr 846 z dnia 08.06.1982 r. jako zespół historycznej osady portowej.
Na terenie Nowego Portu znajdują się też następujące obiekty wpisane do rejestru
zabytków:
zespół kościoła parafialnego pw. Św. Jadwigi, w skład którego wchodzą kościół,
plebania i budynek gospodarczy,
Morski Kościół Misyjny pw. Niepokalanego Poczęcia NMP,
budynek dawnej łaźni miejskiej zlokalizowanej przy ul. Strajku Dokerów 5 (obiekt
objęty projektem),
dawna karczma przy ul. Starowiślnej – obecnie budynek mieszkalny,
Latarnia Morska z kulą czasu pochodząca z XIX wieku.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
52
Ponadto ochroną konserwatorską objęte są budynki mieszkalne z początku XIX i XX wieku
położone wzdłuż ulic: Marynarki Polskiej, Oliwskiej, Na Zaspę, Floriańskiej, Władysława IV,
Jana Długosza, Krzywej, Starowiślnej, Wolności, Mylnej, Strajku Dokerów, Góreckiego,
Wilków Morskich, Spokojnej, Rybołowców, Bliskiej i Placu Ks. Gustkowicza.
Stan techniczny obiektów zabytkowych jest bardzo zróżnicowany. W złym stanie znajduje się
dawna karczma przy ul. Starowiślnej. W dość dobrym stanie znajdują się budynki osiedla
społecznego z lat 20‐tych i 30‐tych XX wieku, położonych przy ulicy Wyzwolenia, Krzywej,
Marynarki Polskiej, Góreckiego i przy Palcu Gustkowicza. Jedną z najważniejszych atrakcji
dzielnicy jest też zrewaloryzowana Latarnia Morska z kulą czasu.
Warto zwrócić większą uwagę na budynek dawnej łaźni miejskiej zlokalizowany przy ul.
Strajku Dokerów 5 – budynek objęty działaniami rewitalizacyjnym w ramach niniejszego
projektu. Jest to zdewastowany obiekt zabytkowy, który znajduje się w centrum dzielnicy.
Budynek ten – o eklektycznej architekturze z przewagą form neoromańskich – został
zaprojektowany na planie wydłużonego prostokąta. Wybudowany został w latach 1901 –
1902 i przeznaczony na łaźnię publiczną wraz z kompleksem sali gimnastycznej i łaźni dla
sąsiedniej szkoły. Jest to budynek ceglany o trzech kondygnacjach naziemnych (przyziemie, 2
piętra z poddaszem, częściowo podpiwniczony). Łaźnia wraz z salą gimnastyczną dla
sąsiedniej szkoły funkcjonowała po II wojnie światowej do lat 70‐tych. Od tamtego czasu
budynek nie był użytkowany, co spowodowało, że jego stan techniczny znacząco się
pogorszył. Stan techniczny budynku do niedawna powodował realne zagrożenie całkowitą
utratą substancji zabytkowej. Elementy metalowe, również fragmenty konstrukcji, były
systematycznie usuwane i kradzione. Wnętrze budynku funkcjonowało jako miejsce spotkań
osób z marginesu społecznego i miejsce libacji alkoholowych. Niestety mimo wielu prób
zamknięcia wejść do budynku, nie udało się uniemożliwić tego typu zachowań. Ze względu
na bardzo zły stan obiektu w 2008 roku podjęto prace związane z remontem stropu, który
groził zawaleniem i wymianą okien i drzwi. Prace przewidziane w ramach projektu
pozwolą na zachowanie zabytkowego obiektu i jego adaptację na nowe funkcje.
W pobliżu Nowego Portu zlokalizowana jest także Twierdza Wisłoujście, ‐ jest to zespół
obronny wybudowany w pierwszej połowie XVII wieku, który stanowi niewątpliwą atrakcję
turystyczną. Od 1974 roku Twierdza jest w zarządzie Muzeum Historycznego Miasta
Gdańska.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
53
W Nowym Porcie funkcjonuje obecnie jedna przystań promowa, z której pływają promy do
Szwecji, obsługiwane przez Polską Żeglugę Bałtycką S.A. w Kołobrzegu, największego
polskiego armatora i operatora promowego, występującego pod marką POLFERRIES.
Mimo bardzo atrakcyjnego położenia Nowy Port nie ma obecnie bezpośredniego dostępu do
morza, co ogranicza rozwój gospodarczy i turystyczny dzielnicy. Kursują tam jedynie
tramwaje wodne, które łączą dzielnicę ze śródmieściem w okresie letnim. W najbliższym
czasie planowane jest uruchomienie połączenia promowego między Nowym Portem a
Twierdzą Wisłoujście, co sprzyjać może rozwojowi tego obszaru.
Dzielnica jest zatem terenem o dużym potencjale, gdzie widoczne jest jednak duże
niedoinwestowanie, co dotyczy zarówno infrastruktury jak i funkcji społecznych. Poważnym
problemem jest brak miejsc, które mogłyby zostać wykorzystane do rekreacji i wypoczynku
zarówno przez osoby starsze jak i dzieci i młodzież, jak również pozwoliłyby na ożywienie
dzielnicy ruchem turystycznym.
Demografia
Na obszarze Nowego Portu, który przeznaczony został do rewitalizacji, w 2006 r.
zamieszkiwały 6 504 osoby, a w roku 2009 6 165 osób. Dzielnica charakteryzuje się niezwykle
korzystną strukturą demograficzną. Liczba osób w wieku przedprodukcyjnym stanowiła w
2006 roku 24,8% ludności (wartość tego wskaźnika dla Gdańska wyniosła wówczas 17%), w
wieku produkcyjnym 60,4 (podczas gdy grupa tych osób na tle Gdańska wyniosła 65,2%),
natomiast w wieku poprodukcyjnym 14,8% (w Gdańsku osoby w wieku poprodukcyjnym
stanowiły wówczas 17,8% mieszkańców). Wskaźnik młodości demograficznej (stosunek osób
w wieku przedprodukcyjnym przypadających na osobę w wieku poprodukcyjnym) w Nowym
Porcie wynosił 1,23. Tak duża liczba osób młodych jest istotnym atutem Nowego Portu,
wskazuje także na pilną konieczność podjęcia działań skierowanych do tej grupy wiekowej,
tak by kształtować odpowiednie postawy społeczne i zapobiegać zjawisku dziedziczenia
biedy.
Bezrobocie i sytuacja materialna
W dzielnicy Nowy Port widoczny jest spory problem związany z wysoką liczbą osób
bezrobotnych, nierzadko uzależnionych od alkoholu. Poziom długotrwałego bezrobocia w
dzielnicy mierzony stosunkiem liczby osób bezrobotnych do liczby osób w wieku
produkcyjnym wynosił w 2006 roku 11,5%. Jedną z głównych przyczyn pozostawania bez
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
54
zatrudnienia są niskie kwalifikacje ludności ‐ blisko 50% bezrobotnych posiada jedynie
wykształcenie podstawowe (podczas, gdy w Gdańsku osoby te stanowiły około 30% ogółu
bezrobotnych).
Na terenie przeznaczonym do działań rewitalizacyjnych w ramach niniejszego projektu
widoczna jest też duża liczba osób korzystających z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej.
W 2006 roku z pomocy tej korzystało 290 środowisk, które liczyły w sumie 559 osób, co
daje 85 osób na każdy tysiąc mieszkańców dzielnicy. Głównymi powodami pobierania
zasiłku oprócz braku zatrudnienia są ubóstwo, niepełnosprawność, długotrwała i ciężka
choroba, oraz problemy opiekuńczo – wychowawcze.
Niski poziom zamożności ludności oraz duża liczba osób korzystających z pomocy społecznej,
które nie są zainteresowane zmianą swojej sytuacji, często prowadzi do powstawania
patologii społecznych, które związane są głównie z uzależnieniami oraz wysokiego wskaźnika
przestępczości. W 2007 roku w przeliczeniu na 1000 mieszkańców dochodziło do 22
zdarzeń, natomiast w roku 2008 już do 28.
Opisany wyżej stan aktualny wyraźnie wskazuje na degradację społeczną obszaru, który
obecnie uważany jest przez mieszkańców za niebezpieczny, zasiedlony głównie osobami
mającymi problemy alkoholowe i dysfunkcyjnymi rodzinami.
Brak aktywności mieszkańców spowodowany jest również brakiem odpowiedniej oferty
dotyczącej szkoleń i kultury, przez co dorośli nie widzą możliwości podnoszenia swoich
kwalifikacji i umiejętności, a dzieci nie są zapoznawane z odpowiednimi wzorcami
społecznymi. Brakuje przede wszystkim oferty, która pozwoliłaby na urozmaicenie sposobu
spędzania wolnego czasu mieszkańcom dzielnicy i jednocześnie stanowiłaby ciekawostkę dla
turystów odwiedzających Gdańsk i zlokalizowaną nieopodal Twierdzę Wisłoujście.
Gospodarka
Na terenie Nowego Portu nie funkcjonują żadne większe przedsiębiorstwa, jednak w
otoczeniu tego obszaru położone są zakłady produkcyjne i usługowe. W bezpośrednim
sąsiedztwie zlokalizowany jest również Wolny Obszar Celny, który otwarty został w 1996
roku i zarządzany jest przez Zarząd Morskiego Portu Gdańsk S.A.
Na terenie Nowego Portu działa obecnie jeden większy sklep samoobsługowy, należący do
sieci „Zatoka” oraz klika mniejszych, lokalnych sklepików prowadzonych przez prywatnych
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
55
właścicieli. Ze względu na niewielkie dochody dzielnicy, nie funkcjonują tutaj żadne usługi
gastronomiczne, które nie mogłyby się utrzymać biorąc pod uwagę niską siłę nabywczą
ludności. Liczba podmiotów gospodarczych zarejestrowanych na tym obszarze w
przeliczeniu na 100 mieszkańców wynosi 9,4.
Widoczny jest również niewielki rozwój usług związanych z turystyką, mimo, iż teren
Nowego Portu – z uwagi na położenie i zabytkową zabudowę – ma duży potencjał dla
rozwoju tego typu działalności. Na terenie Nowego Portu zlokalizowana jest m.in.
zabytkowa latarnia morska z XIX wieku, której charakterystycznym elementem jest kula
czasu. Latarnia ta znana jest także ze względu na fakt, iż w 1939 roku oddano z niej strzały
razem ze strzałami z pancernika „Schleswig – Holstein” w kierunku Westerplatte. Od 2004
roku latarnia dostępna jest dla zwiedzających. Ponadto w pobliżu Nowego Portu znajduje się
obiekt zabytkowy – Twierdza Wisłoujście.
Jednakże mimo ogromnego potencjału, ze względu na dużą degradację obszaru oraz
występowanie nieciekawych środowisk społecznych, niewielu turystów odwiedza tereny
Nowego Portu. Przede wszystkim turyści obawiają się, że padną ofiarami kradzieży.
Dodatkowo przy obiektach zabytkowych nie są zlokalizowane żadne usługi takie jak
pensjonaty czy restauracje, które służyłyby do obsługi ruchu turystycznego i tym samym
zapewniały możliwość zatrudnienia wśród lokalnej społeczności. Władze miasta chcąc
przełamać opór mieszkańców Gdańska i turystów i zachęcić ich do odwiedzania tego miejsca,
latem uruchamiają tramwaj wodny, który kursuje z centrum Gdańska i stanowi dodatkową
atrakcję. Konieczny jest jednak rozwój oferty kulturalnej, a także zmiana wizerunku dzielnicy
w świadomości mieszkańców Gdańska oraz turystów.
Nowy Port posiada duży potencjał gospodarczy, przede wszystkim jeśli chodzi o wolne
tereny inwestycyjne, jak choćby teren dawnej bazy paliw przy ul. Starowiślnej z Szańcem
Zachodnim Twierdzy Wisłoujście czy teren przeznaczony pod zabudowę mieszkaniową przy
ul. Jana Długosza. Ich odpowiednie zagospodarowanie mogłoby przełożyć się na stworzenie
nowych miejsc pracy i wzrost aktywności społeczności lokalnej, odwrócić istniejące
negatywne zjawiska w dzielnicy i tym samym przyczynić się do poprawy jakości życia
mieszkańców.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
56
Strefa społeczna
Obecnie wśród mieszkańców Nowego Portu widoczne jest zniechęcenie i bierność w
zakresie uczestnictwa w życiu społecznym. Może to wynikać z mało interesującej dostępnej
obecnie oferty kulturalno‐ społecznej skierowanej do mieszkańców. Większość z nich
wskazuje na potrzebę rozwoju tego typu przedsięwzięć skierowanych do społeczności
lokalnej.
Do lat 90‐tych funkcjonował tutaj Morski Dom Kultury (MDK), którego działania miały
szeroką skalę oddziaływania i znane były nawet w sąsiednich dzielnicach. Oferta MDK
skierowana była zarówno do młodzieży jak i osób dorosłych, dzięki czemu zdecydowanie
przyczyniała się do zacieśniania więzi między sąsiadami. Największy rozkwit kulturalny
dzielnicy widoczny był w latach 70‐tych i 80‐tych, kiedy funkcjonowało na tym obszarze kino i
organizowane były koncerty największych gwiazd polskiej estrady. Obecnie budynek MDK
przeznaczony został na usługi komercyjne i znajduje się w nim oddział banku.
Aktualnie na terenie Nowego Portu działa kilka instytucji, które zajmują się głównie pomocą
osobom bezdomnym, ubogim oraz uzależnionym i ofiarom przemocy w całym mieście.
Jedyna działalność kulturalna prowadzona jest w kościele parafialnym, przede wszystkim
poprzez gazetkę o zasięgu parafialnym i Radę Dzielnicy. Podobne działania podejmują
również szkoły, które jednak kierują ofertę przede wszystkim do swoich uczniów.
Obecnie na terenie przeznaczonym do rewitalizacji widoczny jest duży problem związany z
brakiem terenów przeznaczonych do rekreacji i funkcji społecznych. Możliwości aktywnego
wypoczynku są zatem bardzo ograniczone zarówno dla osób dorosłych jak i dla dzieci i
młodzieży. Utrudniony jest również dostęp do położonego w sąsiedniej dzielnicy Parku w
Brzeźnie, zwłaszcza dla osób starszych.
Brak odpowiednich działań miękkich, organizacji imprez, zabaw i klubów, wyraźnie wpływa
na brak zaangażowania mieszkańców we wspólne działania oraz nie pozwala na efektywne
wykorzystanie czasu wolnego dzieci i młodzieży. Skutkiem tego jest zaniedbywanie
obowiązku szkolnego, brak możliwości i chęci nawiązania kontaktu z drugim człowiekiem,
brak wrażliwości społecznej oraz często różnego rodzaju uzależnienia, zachowania
nieakceptowalne społecznie, jak np. chuligaństwo i wandalizm oraz wysoki poziom
przestępczości. Przy użyciu odpowiednich środków dzielnica ta znowu mogłaby stać się
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
57
interesująca pod względem kulturalno – rozrywkowym jak i turystycznym, zwłaszcza biorąc
pod uwagę historyczną zabudowę i obiekty zabytkowe.
Rewitalizacja
Aktualnie teren Nowego Portu odznacza się dużym zdewastowaniem przejawiającym się
niską estetyką i niedoinwestowaniem infrastruktury, jak i wysokim stopniem bierności
społecznej. Widoczny jest tutaj również brak wystarczająco rozwiniętej funkcji usługowej i
przestrzeni przeznaczonej na rekreację i działania społeczne.
Mimo szybkiego rozwoju w latach 70‐tych i 80‐tych, teren ten jest obecnie zaniedbany i
marginalizowany zarówno przez mieszkańców jak i turystów odwiedzających Gdańsk.
Skutkuje to wysokim poziomem osób długotrwale bezrobotnych – 11, 5%, dużą liczbą osób
korzystających z pomocy społecznej – 8, 5% mieszkańców dzielnicy (599 osób, co w
przeliczeniu na 1000 mieszkańców = 85 osób), wysokim poziomem przestępczości – 28
zdarzeń na 1000 mieszkańców i niewielką liczbą podmiotów gospodarczych zrejestrowanych
na terenie Nowego Portu – 9,4 podmioty na 100 osób. Ponadto 100% budynków
znajdujących się na tym obszarze wybudowane zostało przed 1989 rokiem.
Można zatem uznać, iż Nowy Port spełnia kryteria wyznaczenia obszaru zdegradowanego
objętego interwencją (wytyczne dot. przygotowania projektów w ramach poddziałania 3.2.1
RPO WP 2007‐2013), głównie ze względu na:
wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia,
wysoką stopę długotrwałego bezrobocia,
wysoki poziom przestępczości i wykroczeń,
niski wskaźnik prowadzenia działalności gospodarczej,
Koncepcja rewitalizacji Nowego Portu posiada poparcie społeczne, które widoczne było
przede wszystkim podczas przeprowadzania konsultacji społecznych. Konsultacje
prowadzone były w dwóch etapach i obejmowały początkowo uliczne punkty konsultacyjne,
a następnie spotkania audytoryjne z mieszkańcami, gdzie przeprowadzane były ankiety
dotyczące zapotrzebowania na wprowadzenie zmian w dzielnicy.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
58
W sumie przeprowadzono 363 wywiady wśród osób powyżej 14 – tego roku życia. Ponieważ
część badanych pochodziła z innych dzielnic miasta, w sumie badania przeprowadzono
wśród 5% mieszkańców Nowego Portu.
Przede wszystkim konsultacje wykazały, iż za mocne strony swojej dzielnicy mieszkańcy
uważają dobrą lokalizację i potencjał turystyczny. W związku z powyższym, jako szanse na
rozwój Nowego Portu wskazano turystykę, inwestycje w kulturę, które mogłyby służyć
zarówno mieszkańcom jak i przyczyniać się do sprowadzenia turystów i w sport. Część
mieszkańców wskazała również na szanse wynikające z sąsiedztwa z Letnicą, gdzie
wybudowany zostanie stadion na EURO 2012 – Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej.
Jako główne zagrożenia dla rozwoju dzielnicy wskazano niezadowalający stan techniczny
budynków oraz niską estetykę przestrzeni miejskiej. Zwrócono uwagę także na
zanieczyszczenie środowiska i uciążliwość komunikacji, wynikającą przede wszystkim z
dużego ruchu pojazdów wielkogabarytowych do portu oraz położenia szyn tramwajowych
zbyt blisko budynków. Mieszkańcy wskazali również na niski poziom bezpieczeństwa w
dzielnicy.
Na spotkanie, które odbyło się w dniu 17.10.2006, w Szkole Podstawowej nr 55 przybyło ok.
130 osób. Na spotkaniu przeprowadzono badanie ankietowe metodą badania ankietowego
audytoryjnego – w badaniu udział wzięły 104 osoby, które udzielały odpowiedzi na pytania:
Pytanie 1: Czy akceptujesz ideę rewitalizacji Nowego Portu?
Pytanie 2: Oceń propozycję rewitalizacji zaprezentowaną na spotkaniu (na spotkaniu były
prezentowane 3 projekty rewitalizacyjne, wśród nich przedmiotowy projekt remontu i
adaptacji dawnej łaźni miejskiej na potrzeby CEA „Łaźnia”). Zaproponowano pięciostopniową
skalę, gdzie 1 oznaczało zdecydowanie nie, 5 oznaczało zdecydowanie tak.
Wyniki badania były następujące:
Odpowiedź na Pytanie 1 – 4,9.
Odpowiedź na Pytanie 2 – 4,26, przy czym widoczne było ogromne poparcie wśród
mieszkańców dla zadania dotyczącego remontu dawnej łaźni miejskiej.
Na podstawie wyników konsultacji społecznych przeprowadzonych w 2006 roku, należy
uznać iż projekt jest akceptowalny społecznie, a jego cele są zgodne z oczekiwaniami
mieszkańców.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
59
Tabela 3.1 Kryteria i wskaźniki dla Nowego Portu w Gdańsku
KRYTERIUM WSKAŹNIK POZIOMU
UBÓSTWA I
WYKLUCZENIA
WSKAŹNIK POZIOMU
DŁUGOTRWAŁEGO
BEZROBOCIA
WYSOKI POZIOM PRZESTĘPCZOŚCI I
WYKROCZEŃ
NISKI WSKAŹNIK
PROWADZENIA
DZIAŁALNOŚCI
GOSPODARCZEJ
PORÓWNYWALNIE NISKI POZIOM WARTOŚCI
ZASOBU MIESZKANIOWEGO
WSKAŹNIK Liczba osób korzystających z zasiłków pomocy społecznej na 1 tys.
ludności
Udział długotrwale bezrobotnych wśród osób w
wieku produkcyjnym.
Liczba przestępstw na 1 tys. ludności
Czyny karalne osób nieletnich
na 1 tys. nieletnich
Liczba zarejestrowanych
podmiotów gospodarczych na
100 osób
Udział budynków bez
wodociągów/do ogólnej liczby
budynków (w %)
Liczba budynków wybudowanych przed rokiem
1989/do ogólnej liczby budynków
(%) ŹRÓDŁA DANYCH WYZNACZENIA
ŚREDNIEJ
dane za 2006 (RSW)
dane za 2006 (RSW)
dane za 2006 (RSW)
dane za 2006 (TEMIDA)
dane za 2006 (RSW) dane za 2002 (NSP) dane za 2002
(NSP)
POLSKA (ŚREDNIA)
74 4,7 33,8 37,4 9,5 8,0 84,8
POMORSKIE
(ŚREDNIA) 73 4,3 41,0 48 10,4 2,2 80,0
OBSZAR
ZDEGRADOWANY
(WARTOŚCI DLA
OBSZARU ZDEGRA‐DOWANEGO)
Liczba osób korzystająca z
zasiłków pomocy:
559
Liczba osób w wieku
produkcyjnym: 4 196
Liczba przestępstw:
185
Czyny karalne osób nieletnich: Brak danych
Liczba zarejestrowanych
podmiotów gospodarki:
584
Liczba budynków bez wodociągów:
0
Liczba budynków wybudowanych przed rokiem
1989:
W tym liczba bezrobotnych:
484
Liczba osób nieletnich:
Liczba osób na obszarze
zdegradowanym: 6504
Liczba budynków na obszarze
zdegradowanym: 0
Liczba budynków na obszarze
zdegradowanym:
OBSZAR
ZDEGRADOWANY
(ŚREDNIA)
85
11,5
28
Brak danych
9,4
0 100%
WARTOŚĆ DLA odchylenie powyżej odchylenie powyżej odchylenie odchylenie odchylenie poniżej odchylenie powyżej odchylenie
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
60
OBSZARÓW
OBJĘTYCH
WSPARCIEM
wartości referencyjnej
wartości referencyjnej
powyżej wartości
referencyjnej
powyżej wartości referencyjnej
wartości referencyjnej
wartości referencyjnej
powyżej wartości referencyjnej
DEFINICJA WSKAŹNIKA
Osoby, które zgodnie z ustawą z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej 9Dz. U. Nr 64, poz. 593, z późn. Zm.) są uprawnione do ubiegania się o przyznanie świadczenia pieniężnego z
pomocy społecznej
Stopę bezrobocia długotrwałego rozumie się jako stosunek liczby
osób bezrobotnych powyżej 12
miesięcy do liczby osób w wieku produkcyjnym
(kobiety w wieku 18‐59, mężczyźni
18‐64)
Ilość przestępstw stwierdzonych ogółem
Ilość czynów karalnych
popełnionych przez nieletnich, przy czym za
nieletniego uważa się osobę, która w chwili popełniani
czynu miała ukończone 13 lat, ale nie ukończyła
17 lat
Ilość zarejestrowanych
podmiotów gospodarczych w przeliczeniu na 100
mieszkańców
Budynek wyposażony w wodociąg –
budynek w którym wszystkie, bądź nie które mieszkania posiadają kran z wodą bieżącą (bez względu na to czy jest to zimna czy ciepła woda), lub
jest on poza mieszkaniem – ale wewnątrz tego budynku np. w
korytarzu. Według długości przewodu
rozdzielczych doprowadzających wodę do źródła (ujęcia wody) rozróżnia się instalację jako:
sieciową urządzenie lokalne
Liczba budynków mieszkalnych
powstałych przed rokiem 1989 w relacji do ogólnej liczby budynków mieszkalnych
REKOMENDOWANE
ŹRÓDŁA DANYCH
DLA BENEFICJENTA.
Ośrodki Pomocy Społecznej
Urząd Statystyczny/ Powiatowy Urząd
Pracy
Komendy Policji
Komendy Policji Urząd Statystyczny Dane
administracyjne Dane
administracyjne
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
61
3.3 OPIS POTRZEBY REALIZACJI PROJEKTU
Teren Nowego Portu, który jeszcze w latach 70‐tych i 80‐tych przeżywał dynamiczny rozwój
społeczny i gospodarczy, obecnie cechuje się stagnacją i bardzo niską atrakcyjnością
osiedleńczą, turystyczną i inwestycją. Jest to obszar zdegradowany pod względem
przestrzennym, gospodarczym i społecznym.
Największymi problemami przestrzennymi na terenie Nowego Portu jest zniszczona
zabudowa posiadająca wartości historyczne. Spowodowane jest to brakiem remontów i
prac modernizacyjnych, przez co obecnie budynki charakteryzują się niskim poziomem
estetyki. Efektem tego jest niszczenie wielu budynków, które mogłyby zostać wykorzystane
na funkcje gospodarcze, kulturalne i administracyjne. Przykładem takiego obiektu jest
zabytkowy budynek dawnej łaźni miejskiej, który powstał na przełomie lat 1901/1902.
Budynek ten nie był użytkowany od lat 70‐tych XX w. i ze względu na brak jakichkolwiek prac
konserwacyjnych i remontowych ulegał stopniowej degradacji. Brak odpowiedniego
zabezpieczenia sprawił, iż często dochodziło do kradzieży elementów stalowych oraz
elementów konstrukcyjnych budynku, co przyczyniło się do pogorszenia jego stanu
technicznego. W 2008 roku dach obiektu znajdował się w tak złym stanie, że groził
zawaleniem ‐ aby temu zapobiec konieczne było podjęcie natychmiastowych prac
remontowych. Obiekt ten wymaga kompleksowej przebudowy i zabezpieczenia.
Brak działań dotyczących infrastruktury powoduje obecnie niską estetykę dzielnicy, która w
ogólnej opinii mieszkańców Gdańska uznawana jest za zaniedbaną. Przykładem jednego z
bardziej zdegradowanych terenów Nowego Portu jest Plac Ks. Gustkowicza, który stanowił
przykład dobrze zaprojektowanej, reprezentacyjnej przestrzeni publicznej. Niestety obecnie
znajduje się on w bardzo złym stanie. Widoczna jest zniszczona nawierzchnia ulic i
chodników, zaniedbana i nieuporządkowana zieleń oraz brak odpowiedniego oświetlenia.
Niezbędna jest tutaj także wymiana infrastruktury podziemnej, gdyż jej wyeksploatowanie
może powodować liczne awarie, a brak sprawnej kanalizacji deszczowej stanowi dodatkowe
zagrożenie dla istniejących budynków (zawilgocenie podpiwniczenia, zagrzybienie
budynków).
Wśród mieszkańców Nowego Portu widoczne są także liczne problemy społeczne, które
związane są między innymi z biernością mieszkańców zarówno w kwestii podnoszenia
kwalifikacji i poszukiwaniu pracy jak i w zaangażowaniu w życie społeczne. Bardzo istotnym
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
62
problemem pozostaje wysoki poziom długotrwałego bezrobocia – 11,5%. Przekłada się to
bezpośrednio na duży stopień ubóstwa wśród mieszkańców Nowego Portu i liczną grupę
mieszkańców korzystających z pomocy MOPS. Rezygnacja z jakiejkolwiek aktywności
przekłada się także na powstawanie różnych patologii społecznych, przede wszystkim
związanych z uzależnieniami i przestępczością. Warto zauważyć, iż do stagnacji ludności
przyczynia się, oprócz złej sytuacji materialnej, także niewielka różnorodność oferty działań
społecznych, w tym kulturalnych, skierowanych do wszystkich mieszkańców dzielnicy.
Brakuje odpowiednio zagospodarowanych miejsc, które mogłyby być wykorzystywane do
prowadzenia akcji edukacyjno – kulturalnych. Powoduje to, iż działające w Nowym Porcie
organizacje nie mają większych możliwości realizacji przedsięwzięć skierowanych do lokalnej
społeczności. W związku z powyższym należy uznać, iż konieczne jest stworzenie miejsc dla
inicjatyw społecznych, a także podjęcie działań dotyczących rozwoju oferty skierowanej do
mieszkańców i wprowadzenie atrakcyjnych działań, łączących w sobie edukację, kulturę i
podnoszenie kwalifikacji. Wskazane jest także rozwinięcie inicjatyw, które mogłyby stanowić
wydarzenie nie tylko na skalę lokalną, ale zainteresować wszystkich mieszkańców Gdańska.
Do takich funkcji wykorzystany powinien zostać budynek dawnej łaźni miejskiej, a także Plac
ks. Gustkowicza.
Biorąc pod uwagę występowanie na tym obszarze licznych rodzin dysfunkcyjnych, niezbędne
jest również opracowanie zajęć, które skierowane będą do najmłodszych mieszkańców
dzielnicy, gdzie wskaże się im odpowiednie wzorce społeczne i jednocześnie pozwoli na
rozwijanie swoich zainteresowań. Konieczne jest również opracowanie konkretnej oferty
przeznaczonej dla osób dorosłych, polegającej na wsparciu rodzin niezdolnych wychowawczo
oraz umożliwiającej podnoszenie kwalifikacji i aktywne spędzanie wolnego czasu. Ponadto
biorąc pod uwagę liczne patologie społeczne, których ofiarami często padają kobiety,
konieczne jest zapewnienie im wsparcia i nauki, przede wszystkim w kwestii asertywności.
Utrzymanie obecnego stanu rzeczy zdecydowanie przełoży się na dalszą stagnację
społeczną i gospodarczą Nowego Portu, co w dłuższym czasie doprowadzi do jeszcze
większego wykluczenia społecznego mieszkańców i całkowicie uniemożliwi działania
rewitalizacyjne.
Opisane wyżej problemy bezpośrednio oddziałują na rozwój gospodarczy obszaru. Mimo, iż
tereny Nowego Portu zlokalizowane są przy jednej z głównych dróg i są dobrze
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
63
skomunikowane z centrum miasta, a w otoczeniu dzielnicy swoje bazy i składy posiadają
liczne firmy, inwestorzy nie są zainteresowani lokowaniem swoich pieniędzy w terenie, który
jest mało reprezentacyjny i cechuje się bardziej stagnacją niż rozwojem przedsiębiorczości.
W Nowym Porcie funkcjonuje obecnie tylko jeden większy sklep samoobsługowy oraz kilka
lokalnych sklepików. Ze względu na niską siłę nabywczą ludności na terenie tym nie jest
prowadzona żadna działalność związana z gastronomia ani turystyką. Sytuacji nie poprawia
również fakt, iż w pobliżu znajduje się jedna z większych atrakcji Gdańska – Twierdza
Wisłoujście.
Niedoinwestowanie terenu uniemożliwia utworzenie ciekawej oferty związanej z kulturą lub
historią Nowego Portu, co mogłoby stanowić nową atrakcję dla turystów odwiedzających
Twierdzę. W tym kontekście niezwykle istotna jest zmiana wizerunku dzielnicy, tak by móc w
pełni wykorzystać atuty turystyczne obszaru: istniejącą przystań promową, historyczną
zabudowę czy zabytkowe obiekty (m.in. latarnię morską z kulą czasu).
Z przedstawionych powyżej problemów wyraźnie wynika pilna potrzeba realizacji
projektu. Wskazują na nią także mieszkańcy, który wyrazili swe poparcie dla rewitalizacji
podczas konsultacji społecznych i którzy widzą w planowanej inwestycji możliwość
wykorzystania potencjału dzielnicy, co zdecydowanie przyczyni się do aktywizacji tego
obszaru pod względem społecznym i gospodarczym, a zarazem podniesie atrakcyjność
rozwojową tej strefy miasta.
Konsultacje prowadzone były w dwóch etapach ‐ ulicznych punktach konsultacyjnych i
spotkaniach audytoryjnych z mieszkańcami, podczas których przeprowadzane były ankiety
dotyczące zapotrzebowania na wprowadzenie zmian w dzielnicy ‐ na spotkanie, które odbyło
się w dniu 17.10.2006 w Szkole Podstawowej nr 55 przybyło ok. 130 osób.
W sumie przeprowadzono 363 wywiady wśród osób powyżej 14 – tego roku życia. Ponieważ
część badanych pochodziła z innych dzielnic miasta, w sumie badania przeprowadzono
wśród 5% mieszkańców Nowego Portu. Podczas konsultacji społeczność lokalna szczególną
uwagę zwróciła na zły stan techniczny budynków, niską estetykę przestrzeni miejskiej oraz
niski poziom bezpieczeństwa w dzielnicy.
Na podstawie wyników konsultacji społecznych przeprowadzonych w 2006 roku, należy
uznać iż projekt jest akceptowalny społecznie, a jego cele są zgodne z oczekiwaniami
mieszkańców.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
64
Pilna potrzeba przeprowadzenia prac renowacyjnych związana była także z budynkiem
dawnej łaźni miejskiej, którego konstrukcja najprawdopodobniej zawaliłaby się gdyby nie
podjęto prac remontowych.
Warto zaznaczyć, iż planowane przedsięwzięcie jest zgodne z zapisami Programu
Rewitalizacji Obszarów Zdegradowanych w Gdańsku – Lokalnym Programie Rewitalizacji,
w którym wskazano na niską estetykę obszaru i duży nacisk położono na problemy społeczne
mieszkańców, dotyczące przede wszystkim zachowań patologicznych.
Zaniechanie realizacji inwestycji doprowadzi do całkowitej degradacji tego obszaru, na co
wskazywać będzie nie tylko zdewastowana przestrzeń publiczna, ale także całkowite
wykluczenie społeczności lokalnej przez mieszkańców Gdańska. Ostatecznie doprowadzi to
do całkowitej marginalizacji obszaru i zaniku na jego terenie funkcji miejskich, skazując go
na pełne odseparowanie od reszty rozwijającego się miasta Gdańska.
Opisane wyżej problemy zostały przedstawione za pomocą drzewa problemów znajdującego
się poniżej. Projekt rozwiąże problemy znajdujące się na dole drzewa problemów (pierwotne
przyczyny), co oznacza że będzie on skuteczny i przyniesie trwałe efekty.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
65
Rysunek 3.1 Drzewo problemów
Niski poziom aktywizacji obszaru pod względem społecznym i gospodarczym
Duży stopień bierności mieszkańców
Niska atrakcyjność inwestycyjna i turystyczna
Zaniedbana przestrzeń społeczna
Wysoki stopień długotrwałego bezrobocia
Brak oferty kulturalnej
Niski poziom aktywności i kompetencji zawodowych i społecznych mieszkańców
Brak przestrzeni przeznaczonej na funkcje kulturalne i społeczne
Zły stan techniczny infrastruktury
Liczne patologie występujące na obszarze
Nowego Portu
Wysoki poziom ubóstwa i duża liczba osób
korzystających z pomocy MOPS
Zanik funkcji miejskich na terenie Gdańska, będącego jednym z głównych obszarów
rozwojowych regionu
Niszczenie obiektów zabytkowych
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
66
3.4 PRZEDMIOT PROJEKTU
3.4.1 ANALIZA RÓŻNYCH WARIANTÓW ROZWIĄZANIA ZIDENTYFIKOWANYCH PROBLEMÓW
Analizę wariantów przeprowadzono w odniesieniu do poszczególnych zadań inwestycyjnych
z uwzględnieniem głównych aspektów realizacji projektu: zakresu, skali, lokalizacji. Dla obu
zadań inwestycyjnych określono możliwe warianty, które oceniono i porównano za pomocą
przyjętych kluczowych kryteriów. Następnie biorąc pod uwagę całość inwestycji
przeanalizowano zasadność realizacji wyłonionych najkorzystniejszych wariantów. Ponadto,
wzięto także pod uwagę celowość i ewentualne korzyści mogące płynąć z uzyskania
dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego
Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007‐2013.
W ramach projektu do realizacji planowane są dwa zadania przestrzenne:
1. Przebudowa Placu Ks. Gustkowicza wraz z zagospodarowaniem terenu,
2. Zapewnienie bazy lokalowej dla działań społecznych.
Dla każdego z powyższych przedsięwzięć opracowano możliwe warianty realizacji biorąc pod
uwagę zakres, skalę i lokalizację inwestycji. Warianty zestawiono w tabeli poniżej.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
67
Tabela 3.2 Warianty realizacji poszczególnych zadań
Planowane zadanie przestrzenne
Wariant 0 Wariant 1 Wariant 2 Wariant 3 Wariant 4
1. Przebudowa wraz z zagospodarowaniem terenu Placu Ks. Gustkowicza
Bezinwestycyjny
‐ żaden ze wskazanych elementów projektu nie
zostaje zrealizowany
Użytkowy
zagospodarowanie terenu Placu ‐ urządzenie zieleni, placu zabaw dla dzieci,
wprowadzenie elementów małej
architektury
Drogowy
przebudowa nawierzchni ulic w obszarze Placu Ks.
Gustkowicza
Infrastrukturalny
przebudowa nawierzchni ulic w obszarze Placu Ks.
Gustkowicza wraz z przebudową sieci
wodociągowej i deszczowej na wybranych odcinkach
Kompleksowy
przebudowa infrastruktury naziemnej i podziemnej (drogi, sieć wodna i deszczowa) wraz z zagospodarowaniem
terenu Placu
2. Zapewnienie bazy lokalowej dla działań społecznych
Budowa nowego obiektu
na potrzeby prowadzonych działań
społecznych
Przebudowa i adaptacja
budynku dawnej łaźni przy ul. Strajku Dokerów 5
Kompleksowy
przebudowa i adaptacja budynku z zakupem wyposażenia na cele
społeczne
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
68
Warianty poszczególnych przedsięwzięć oceniono ze względu na przyjęte kryteria kluczowe,
zawarte w tabeli poniżje, którym przyporządkowano odpowiednie współczynniki wagowe
(od 1 – małe znaczenie, do 3 – duże znaczenie).
Tabela 3.3 Kryteria oceny wariantów przedsięwzięć inwestycyjnych
Kryterium Waga Uzasadnienie
1. Podniesienie stanu technicznego i funkcjonalnego infrastruktury przestrzennej
3
Kryterium to odnosi się do długofalowego efektu, jaki ma realizować przedsięwzięcie, i jego spełnienie
jest niezwykle istotne ze względów społeczno‐gospodarczych
2. Liczba użytkowników 3
Kryterium to odnosi się do długofalowego efektu, który osiągnięty zostanie dzięki realizacji
przedsięwzięcia i jego spełnienie jest istotne ze względów społecznych
3. Poprawa estetyki obszaru 2 Kryterium to odnosi się do długofalowego efektu,
który ma realizować przedsięwzięcie i jego spełnienie jest istotne ze względów społecznych
4. Pilność realizacji przedsięwzięcia
2 Kryterium odnosi się do sytuacji obecnej, jednak jest istotne z punktu widzenia potencjalnych zagrożeń
środowiskowych, materialnych i społecznych
5. Koszt przedsięwzięcia 1 Kryterium to odnosi się do etapu realizacji
przedsięwzięcia, jednak zbyt wysokie nakłady mogą całkowicie uniemożliwić jego realizację
W ramach każdego kryterium, poszczególnym wariantom realizacji inwestycji przyznano
punkty w skali od 0 do 2 punktów, w zależności od stopnia spełnienia danego kryterium.
Następnie przyznane wartości punktowe przemnożono przez odpowiednie współczynniki
wagowe, co dało łączny wynik dla danego kryterium. Uzyskane oceny przedstawiono w tabeli
poniżej. Wariantem najkorzystniejszym jest ten, który otrzymał najwyższą łączną notę.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
69
Tabela 3.4 Porównanie rozważanych wariantów
Przedsięwzięcie inwestycyjne
Wariant
Kryterium
Suma
punktów
1. Podniesienie stanu techn. i funkcjonalnego
infrastr. przestrzennej (waga ‐3)
2. Liczba użytkowników (waga ‐ 3)
3. Poprawa estetyki obszaru
(waga ‐ 2)
4. Pilność realizacji
przedsięwzięcia (waga ‐ 2)
5. Koszt przedsięwzięcia
(waga ‐ 1)
1. Przebudowa wraz z zagospodarowaniem terenu Placu Ks. Gustkowicza
Wariant 1 3 3 2 2 2 12
Wariant 2 3 3 2 2 2 12
Wariant 3 3 3 2 4 1 13
Wariant 4 6 6 4 4 1 19
2. Zapewnienie bazy lokalowej dla działań
społecznych
Wariant 1 3 6 2 0 0 11
Wariant 2 3 6 4 2 2 17
Wariant 3 6 6 4 4 1 21
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
70
W ramach przedsięwzięcia obejmującego przebudowę Placu Ks. Gustkowicza wraz z
zagospodarowaniem terenu najwyższą notę uzyskał wariant 4 kompleksowy obejmujący
wymianę nawierzchni dróg wraz z nową aranżacją miejskiej przestrzeni publicznej placu i
przebudową infrastruktury podziemnej wodnej i deszczowej.
Wariant ten uzyskał najwyższe noty pod względem spełnienia trzech pierwszych kryteriów,
gdyż w największym stopniu przyczyni się do poprawy stanu technicznego i funkcjonalnego
obszaru, obejmie największą liczbę potencjalnych użytkowników oraz w największym stopniu
przyczyni się do podniesienia estetyki analizowanego terenu. Realizacja zadania w jednym z
trzech pierwszych wariantów nie pozwoliłaby na przywrócenie placowi dawnego charakteru
placu miejskiego i przystosowania go do organizacji różnego rodzaju wydarzeń społecznych i
kulturalnych. Z kolei przeprowadzenie inwestycji zgodnie z założeniami wariantów 1 lub 2
ograniczałoby się jedynie do działań powierzchownych, które nie pozwoliłyby na
rozwiązywanie pilnych problemów związanych m.in. z niewłaściwie funkcjonującą
infrastrukturą podziemną, powodującą zawilgocenie części podpiwniczeń i zagrzybienie
budynków. Najwyższa nota jaką uzyskał wariant 4 – kompleksowy ostatecznie potwierdziła,
że będzie to rozwiązanie najbardziej efektywne i przynoszące długofalowe rezultaty zarówno
przestrzenne jak i społeczne. Ponadto, mimo że koszt realizacji tego wariantu jest najwyższy
to jednak znajduje się na poziomie możliwym do zaakceptowania przez inwestora.
W przypadku zadania inwestycyjnego mającego na celu zapewnienie bazy lokalowej na
potrzeby planowanych działań społecznych najwyższą notę uzyskał wariant 3 polegający na
przebudowie i adaptacji wraz z wyposażeniem istniejącego budynku dawnej łaźni
położonego przy ul. Strajku Dokerów 5. Spośród innych możliwych rozwiązań branych pod
uwagę rozważano m.in. budowę nowego obiektu, co jednak wiązałoby się z wysokimi
nakładami inwestycyjnymi. Ponadto czas realizacji zadania uległby w tym wypadku
znacznemu wydłużeniu. Adaptacja na potrzeby działań społecznych obiektu istniejącego
pozwoliłaby na ograniczenie kosztów, szybkie przeprowadzenie robót i podjęcie
planowanych działań społecznych. Wykorzystanie istniejącego obiektu o walorach
zabytkowych przyczyni się ponadto do uatrakcyjnienia okolicy i znacznie podniesie walory
estetyczne. Planowany w ramach wariantu 3 zakup wyposażenia wiąże się ze stosunkowo
niewielkimi nakładami, a równocześnie pozwoli na realizację planowanych działań w pełnym
wymiarze, co w innym przypadku byłoby utrudnione i ostatecznie przemawia na korzyść
przyjęcia rozwiązania najbardziej kompleksowego.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
71
Ponadto w ramach prowadzonej analizy dla każdego z przedsięwzięć rozważono – wariant 0
– bezinwestycyjny, który jednak w żaden sposób nie przyczyniłby się do rozwiązania
problemów zidentyfikowanych na obszarze Nowego Portu. Dotyczy to zarówno złego stanu
miejscowej infrastruktury, jak i postępujących procesów wykluczenia społecznego i
degradacji stosunków międzyludzkich. Było pewne, że nie podjęcie żadnej interwencji, nie
tylko nie poprawi sytuacji w ramach tych obszarów problemowych, lecz co więcej, zjawiska
te będą coraz szersze i coraz bardziej dotkliwe szczególnie dla mieszkańców dzielnicy, ale i
również dla całego miasta i obszaru metropolitalnego. Z tego względu wariant ten został on
odrzucony w pierwszej fazie analizy.
Ostatecznie dla każdego przedsięwzięcia inwestycyjnego wybrano wariant najkorzystniejszy.
Jednak realizacja każdego z nich oddzielnie pozwoliłaby jednak tylko na częściowe
rozwiązanie istniejących problemów infrastrukturalnych i społecznych. Z punktu widzenia
założeń rewitalizacyjnych, jedynie kompleksowa realizacja wszystkich planowanych zadań
może przynieść zakładane efekty długofalowe i przyczynić się do realnych zmian zarówno w
sferze gospodarczej jak i społecznej. Przeprowadzenie wyłącznie działań przestrzennych
niezwiązanych ze sferą społeczną, bez możliwości prowadzenia działań społecznych byłoby
jedynie powierzchowne. Pozwoliłoby na podniesienie walorów estetycznych i częściowe
zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej obszaru, jednak długofalowe efekty społeczno‐
gospodarcze nie zostałyby osiągnięte. Stąd tak istotna wydaje się równoczesna realizacja obu
zaplanowanych zadań.
W trakcie analizy wariantów rozwiązania zidentyfikowanych problemów w ramach projektu
rewitalizacyjnego dla Nowego Portu brano też pod uwagę celowość i ewentualne korzyści
mogące płynąć z uzyskania dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata
2007‐2013. Z zasady możliwe byłoby zrealizowanie projektu bez uzyskania wspomnianego
dofinansowania, jednak biorąc pod uwagę fakt, że uzyskane dofinansowanie pozwoliłoby na:
‐ zwiększenie skali Projektu – ilość przebudowanej infrastruktury publicznej będzie
większa, możliwe będą znaczące przemiany przestrzenne w obrębie dzielnicy, a Projekt
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
72
będzie bardziej kompleksowy poprzez włączenie do zakresu prac adaptacji obiektu na
potrzeby społeczne;
‐ zwiększenie nakładów całkowitych poniesionych przez beneficjenta na projekt, dzięki
czemu infrastruktura będąca produktem inwestycji charakteryzować się będzie wyższą
jakością wykonania, co wpłynie na podniesienie estetyki przestrzeni i szybsze
osiągnięcie efektów społeczno‐gospodarczych;
‐ skrócenie okresu realizacji projektu, dzięki czemu zidentyfikowane problemy można
będzie rozwiązać w krótszym czasie.
Uzyskanie dofinansowania z RPO WP w celu wsparcia wybranego wariantu przedmiotowej
inwestycji jest w pełni uzasadnione.
3.4.2 SZCZEGÓŁOWY OPIS WYBRANEGO WARIANTU
3.4.2.1 LOKALIZACJA, MIEJSCE REALIZACJI PROJEKTU I POSZCZEGÓLNYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ
Projekt „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku” realizowany będzie na terenie Polski, w
województwie pomorskim, w stolicy regionu ‐ Gdańsku. Poniżej zamieszczono mapkę
pokazującą położenie miasta Gdańska na mapie kraju i województwa.
Rysunek 3.2. Lokalizacja miasta Gdańska na mapie Pomorza i Polski.
źródło: oprac. własne, na podst. www.wikipedia.pl
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
73
Nowy Port, gdzie będzie realizowany przedmiotowy projekt, położony jest na północy miasta
Gdańska. Od zachodu graniczy Brzeźnem, od południa z Letnicą, zaś od wschodu i północy
przez Martwą Wisłę z dzielnicą Stogi z Przeróbką. Nowy Port przylega również do
zewnętrznych granic miasta Gdańska poprzez fragment linii brzegowej Zatoki Gdańskiej.
Obszar wyznaczony do prowadzenia działań rewitalizacyjnych jest ograniczony: rzeką
Martwą Wisłą, ul. Wyzwolenia, terenami przemysłowo‐wojskowymi oraz terenami WOC
(Wolny Obszar Celny). Poniżej zamieszczono mapkę lokalizującą dzielnicę na mapie miasta.
Rysunek 3.3. Położenie Nowego Portu na mapie Gdańska.
źródło: UM w Gdańsku
Nowy Port powstał po I rozbiorze Polski, jako konkurencyjny, „nowy” port dla Gdańska.
Ostateczny kształt urbanistyczny dzielnica zyskała pod koniec XIX wieku. Obecna historyczna
zabudowa pochodzi w większości z XIX i pocz. XX wieku oraz z lat 30‐tych XX wieku. Są to
głównie secesyjne bądź modernistyczne kamienice. Miejscami zabudowa jest dogęszczona
obiektami współczesnymi. W czasie II wojny światowej dzielnica nie doznała większego
uszczerbku. W południowej części Nowego Portu zlokalizowane są budynki z tzw. wielkiej
płyty powstałe w II poł. XX wieku. Północno‐zachodnia część dzielnicy ma charakter
przemysłowy, co ma związek z funkcjami portowymi.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
74
Nowy Port charakteryzuje wysoka dostępność komunikacyjna, zarówno pod względem
transportu indywidualnego, jak i zbiorowego. Do dzielnicy ze Śródmieścia prowadzi jedna z
głównych arterii miejskich ‐ ul. Marynarki Polskiej, która jest częścią DK1 oraz europejskich
tras E‐75 oraz E‐77. Od zachodu do Nowego Portu prowadzi ulica Oliwska, która stanowi
połączenie z Brzeźnem. Dojazd do dzielnicy przy pomocy transportu zbiorowego jest możliwy
dzięki 3 liniom tramwajowym kursującym z dwóch kierunków: południowego ‐ 4, 10 oraz
zachodniego ‐ 15 oraz 2 liniom autobusowym: 148 i 188.
Poniżej zamieszczono dokładną mapę dzielnicy wraz z zaznaczonymi przystankami
komunikacji zbiorowej.
Rysunek 3.4. Dostępność komunikacyjna Nowego Portu.
źródło: oprac. własne na podst. maps.google.pl
Poniżej zamieszczono dokumentację fotograficzną dzielnicy
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
75
Rysunek 3.5. Nowy Port‐ ul. Strajku Dokerów.
źródło: www.panoramio.com
Rysunek 3.6. Nowy Port – pl. Gustkowicza, stan obecny.
źródło: www.panoramio.com
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
76
Rysunek 3.7. Nowy Port‐ dawna łaźnia, przy ul. Strajku Dokerów.
źródło: CSW „Łaźnia”
3.4.2.2 ANALIZA TECHNICZNA I TECHNOLOGICZNA ORAZ OPIS ZADAŃ REALIZOWANYCH W RAMACH
INSTRUMENTU ELASTYCZNOŚCI
Projekt „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku” to kompleksowe przedsięwzięcie
rewitalizacyjne, łączące działania w obrębie infrastruktury materialnej z działaniami w sferze
społecznej.
Analiza techniczna inwestycji została opracowana na podstawie branżowych projektów
budowlanych wykonanych dla potrzeb poszczególnych zadań inwestycyjnych. Program
rewitalizacji techniczno ‐ materialnej obejmuje dwa przedsięwzięcia inwestycyjne:
Adaptacja, rewaloryzacja i przebudowa budynku dawnej łaźni przy ul. Strajku Dokerów 5
na Centrum Edukacji Artystycznej „Łaźnia”.
Inwestycja obejmuje przebudowę, rewaloryzację i adaptację zabytkowego budynku dawnej
łaźni miejskiej znajdującego się przy ul. Strajku Dokerów 5 na potrzeby prowadzenia działań
kulturalnych, artystycznych i społecznych wśród mieszkańców dzielnicy Nowy Port.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
77
Organizatorem wymienionych działań będzie Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia”, a także
inne organizacje społeczne.
W ramach adaptacji, rewaloryzacji i przebudowy budynku dawnej łaźni planuje się przede
wszystkim następujące działania:
1. Wykonanie izolacji poziomej i pionowej ścian fundamentowych budynku,
przebudowa stropów, budowa biegów schodowych, remont więźby dachowej oraz
wymiana pokrycia dachu wraz z dociepleniem poddasza.
2. Budowa szybu windowego oraz montaż dźwigu osobowego.
3. Wewnętrzne prace aranżacyjne (wymurowanie ścianek działowych i montaż suchej
zabudowy GK)
4. Prace konserwatorskie przy elewacji budynku, wymiana okien oraz konserwacja i
wymiana drzwi zewnętrznych.
5. Wykonanie przyłączy i instalacji: wod‐kan, elektroenergetycznej, wykonanie instalacji
centralnego ogrzewania oraz c.w.u. i c.t. araz budowa kanalizacji deszczowej.
6. Zagospodarowanie terenu (wykonanie niwelacji terenu, ogrodzenia, oświetlenia,
parkingu i ciągów komunikacyjnych).
7. Zakup mebli i sprzętu do pomieszczeń biurowych, gospodarczych, pokoi gościnnych,
sali kinowej i biblioteki oraz pracowni edukacyjnej .
8. Zakup sprzętu komputerowego i multimedialnego, specjalistycznego
oprogramowania, sprzętu nagłośnieniowego i konferencyjnego oraz
specjalistycznego sprzętu oświetleniowego do sali wystawowej
9. Wyposażenie sali kinowej (sprzęt kinotechniczny, nagłośnienie i oświetlenie, ekran)
10. Wykonanie konstrukcji do podwieszeń eksponatów.
Celem omawianego przedsięwzięcia jest dostosowanie obiektu do pełnienia funkcji:
warsztatowych, wystawienniczych, edukacyjnych, kinowych, bibliotecznych i zamieszkania
zbiorowego. Zgodnie z założeniami funkcjonalnymi w wyniku realizacji przedsięwzięcia
utworzone zostaną: sala wystawowa, 3 pracownie, 9 pokoi dla artystów z 17 miejscami
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
78
noclegowymi, biblioteka z czytelnią oraz sala kinowa na 37 miejsc. Dodatkowo przy budynku
powstanie 10 miejsc parkingowych.
Projektowany układ funkcjonalno‐użytkowy
Do budynku prowadzić będą dwa wejścia: od strony wschodniej i zachodniej. Analogicznie,
po dwóch stronach obiektu znajdą się klatki schodowe. Na parterze przy klatce zachodniej
zaplanowano portiernię, a część północną zachodniego układu komunikacyjnego zajmie
dźwig osobowy oraz zejście do piwnicy, w której znajdą się pomieszczenia techniczne:
maszynownia dźwigu, węzeł cieplny i wentylatornia sali kinowej. Na parterze przy klatce
zachodniej zaprojektowana została biblioteka z czytelnią.
Wejście wschodnie, z drugą, wydzieloną klatką schodową, prowadzić będzie do sali kinowej
na 37 miejsc. Na parterze znajdą się: pomieszczenie na projektory, szatnia, biuro obsługujące
kino oraz pracownia dla dzieci. Przy wejściu z klatki na korytarz zaprojektowano toalety, w
tym toaletę dla osób niepełnosprawnych.
Pierwsze piętro zajmować będą pracownie, biura administracji budynku, pomieszczenia
szatniowo‐sanitarne i socjalne dla personelu, a także toalety. Z klatki zachodniej będzie
można wejść na korytarz prowadzący do dwóch pokoi gościnnych z łazienkami
przeznaczonych dla artystów. Jeden z pokoi przystosowany zostanie dla osoby
niepełnosprawnej. Przy tej klatce schodowej znajdować się będzie także pomieszczenie
gospodarcze.
Na drugim piętrze znajdzie się duża sala wystawowa, przy klatce wschodniej pomieszczenie
dla techników montujących wystawy, a przy klatce zachodniej pomieszczenie ochrony i
serwerownia.
Winda obsługiwać będzie parter, pierwsze i drugie piętro. Schodami klatki zachodniej będzie
można dostać się także na poziom poddasza, do siedmiu pokoi gościnnych dla artystów
(każdy z osobną łazienką). Zaprojektowano tam również dodatkowe pomieszczenie dla osoby
obsługującej pokoje. Na półpiętrze znajdzie się pomieszczenie wentylatorni obsługującej salę
wystawową, a z poddasza będzie można wejść na nieogrzewany strych.
Powierzchnia całkowita budynku wynosi 1705 m2, a powierzchnia użytkowa 1164,60 m2.
Działka, na której obiekt jest usytuowany, ma powierzchnię 1940 m2, z czego powierzchnia
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
79
zabudowy liczy 521,69 m2. Wykaz projektowanych pomieszczeń budynku i ich wielkości
znajduje się w poniższej tabeli
Tabela 3.5 Zestawienie projektowanych pomieszczeń budynku przy ul. Strajku Dokerów 5
Pomieszczenie Powierzchnia [m2]
Wysokość [m2]
Kubatura [m3]
Piwnica ‐razem 56,00 156,80 Korytarz 11,70 2,80 32,76 Maszynownia 4,60 2,80 12,88 Wentylatornia 18,50 2,80 51,80 Wymiennikownia 21,20 2,80 59,36
Parter – razem 290,00 1 000,53 Hall wejściowy + portiernia + klatka schodowa 1
27,10 3,45 93,50
Klatka schodowa do piwnicy 1,80 3,45 6,21 Biblioteka + czytelnia 104,60 3,45 360,87 Projektorownia 13,90 3,45 47,96 Sala kinowa 54,70 3,45 188,72 Szatnia 6,00 3,45 20,70 Hall+klatka schodowa2 7,20 3,45 24,84 Korytarz 27,10 3,45 93,50 w.c. dla niepełnosprawnych 3,60 3,45 12,42 w.c. męski 3,80 3,45 13,11 w.c. damski 3,80 3,45 13,11 Pracownia dziecięca 22,50 3,45 77,63 Biuro 13,90 3,45 47,96
I piętro ‐ razem 284,10 1 093,81 Klatka schodowa 1 23,20 3,85 89,32 Pomieszczenie gospodarcze 7,50 3,85 28,88 Pokój gościnny z łazienką 31,00 3,85 119,35 Pracownia plastyczna 29,60 3,85 113,96 Pracownia plastyczna 59,50 3,85 229,08 Klatka schodowa 2 11,60 3,85 44,66 w.c. 14,50 3,85 55,83 Pomieszczenie sanitarne+szatnia 12,20 3,85 46,97 Pomieszczenie socjalne 7,30 3,85 28,11 Biuro 17,00 3,85 65,45 Biuro 20,30 3,85 78,16 Pokój gościnny z łazienką 20,80 3,85 80,08 Korytarz 21,60 3,85 83,16 Korytarz 8,00 3,85 30,80
II piętro ‐ razem 305,90 1 704,34 Klatka schodowa 1 16,80 4,60 77,28 Pomieszczenie ochrony 9,40 4,60 43,24 Serwerownia 3,80 4,60 17,48 Sala wystawowa 246,70 6,00 1 480,20 Klatka schodowa 2 9,80 2,95 28,91 Pomieszczenie techniczne 19,40 2,95 57,23
Poddasze‐razem 228,90 641,14
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
80
Klatka schodowa 1 22,70 2,60 59,02 korytarz 27,80 2,60 72,28 Pokój personelu+łazienka 16,00 2,60 41,60 Pokój gościnny z łazienką 17,10 2,60 44,46 Pokój gościnny z łazienką 17,10 2,60 44,46 Pokój gościnny z łazienką 16,00 2,60 41,60 Pokój gościnny z łazienką 16,00 2,60 41,60 Pokój gościnny z łazienką 17,10 2,60 44,46 Pokój gościnny z łazienką 17,10 2,60 44,46 Pokój gościnny z łazienką 16,00 2,60 41,60 Pomieszczenie techniczne 20,00 3,60 72,00 Pomieszczenie magazynowe 12,00 3,60 43,20 Klatka schodowa 2 14,00 3,60 50,40
Ogółem 1 164,90 4 596,62 Źródło: Projekt budowlany przebudowy i remontu pomieszczeń dawnej łaźni miejskiej oraz zagospodarowania
terenu przy ul. Strajku Dokerów 5 w Gdańsku Nowym Porcie
Szacowana liczba osób odwiedzających obiekt to 8500 rocznie. Czas pracy obiektu
przedstawiał się będzie następująco:
części kulturalnej – 8:00 ‐ 15:00 (bez sobót), z wyjątkiem organizowanych otwarć
wystaw i wernisaży oraz seansów filmowych (kiedy funkcjonowanie może przedłużyć
się poza wskazany okres),
części gościnnej – całodobowo (obsługa w systemie trzyzmianowym).
Roboty budowlane
W ramach inwestycji planowane są następujące prace remontowo‐adaptacyjne:
Roboty rozbiórkowe Do rozbiórki przeznaczone są: pokrycie dachowe wraz z opierzeniem,
górna część komina oraz elementy więźby dachowej i stropu nad dawną salą gimnastyczną.
Rozebrane zostaną ścianki działowe, a wszystkie biegi i podesty klatek schodowych skute. W
ścianach i stropach wykute zostaną otwory na przejścia instalacyjne. Przewiduje się również
rozbiórkę istniejącego ogrodzenia.
Roboty ziemne i izolacyjne. Planowane jest wykonanie izolacji przeciwwilgociowych
zewnętrznych murów fundamentowych i piwnicznych oraz izolacji poziomej wszystkich ścian
nośnych budynku w technice iniekcyjnej.
Roboty impregnacyjne i zabezpieczające. Elementy drewniane więźby dachowej
zabezpieczone zostaną atestowaną substancją izolującą. Odsłonięte elementy stalowe
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
81
stropu nad drugim piętrem pokryte będą masą natryskową o właściwościach
ogniochronnych.
Roboty ciesielskie i dekarskie. Przewidziana jest wymiana uszkodzonych elementów więźby
dachowej oraz jej impregnacja, a także wzmocnienie więźby elementami stalowymi.
Zaplanowano wykonanie nowego pokrycia dachowego składającego się z folii paro‐
przepuszczalnej, impregnowanych kontrłat i łat, dachówki ceramicznej oraz opierzenia z
blachy tytanowo‐cynkowej. Odremontowane zostaną również drewniane latarnie.
Roboty murowe i montaż ścianek. Istniejące ściany stykające się z gruntem zostaną od
zewnątrz ocieplone styropianem grubości 12 cm, obrzucone zaprawą cementową i pokryte
lepikiem asfaltowym, a od wewnątrz pokryte tynkiem i farbą. Elewacja istniejących ścian
zewnętrznych zostanie poddana zabiegom konserwatorskim mającym na celu odtworzenie
dawnego wyglądu budynku. Zostaną uzupełnione ubytki cegieł i zaprawy oraz tynków.
Elewacja zostanie umyta i zabezpieczona przed szkodliwym odniaływaneim czynników
atmosferycznych. Wykonane zostaną ściany żelbetowe szybu windowego, wykończone
gładzią gipsową. Ściany wewnętrzne wymurowane będą z bloczków betonowych lub z cegły
pełnej z obustronną wyprawą tynkiem cementowo‐wapiennym. Ponadto wykonane zostaną
ścianki wewnętrzne typu lekkiego z płyt gipsowo‐kartonowych na ruszcie stalowym,
wypełnione wełną mineralną.
Do istniejącej więźby dachowej od strony wewnętrznej zostanie przymocowana paroizolacja
oraz płyty gipsowo‐kartonowe (4 warstwy) na ruszcie stalowym. Ponadto nad częścią
ogrzewaną wykonana zostanie warstwa izolacji termicznej z wełny mineralnej umieszczonej
między krokwiami.
Roboty stalowe i żelbetowe. W miejscach przebić w ścianach nośnych nowych otworów
drzwiowych bądź komunikacyjnych wykonane będą nadproża z profili stalowych.
Zaplanowano także wzmocnienie więźby dachowej nad klatką schodową zachodnią profilami
stalowymi oraz dodatkowymi płatwiami drewnianymi. Wykonane zostaną stropy żelbetowe
nad piwnicą, nad parterem i nad pierwszym piętrem (wokół szybu windowego) oraz nad II
piętrem (nad szybem windowym). Nad dawną salą gimnastyczną na II piętrze
zaprojektowano nowy strop żelbetowy na ażurowych belkach stalowych. W budynku
zaprojektowano płytowe schody żelbetowe, na belkach spocznikowych:
• schody z piwnicy – proste, dwubiegowe, łamane, ze spocznikiem,
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
82
• schody klatki schodowej wschodniej (łączące 3 kondygnacje) – proste, trójbiegowe
(dwubiegowe na poddasze), z dwoma podestami,
• schody klatki schodowej zachodniej (łączące 3 kondygnacje) – z prostym biegiem i
biegiem wachlarzowym, przedzielonymi podestem (na poddasze dodatkowy prosty bieg
i podest).
Wykonany będzie także żelbetowy, oddylatowany od konstrukcji budynku, szyb windy.
Roboty posadzkowe i wykładzinowe. W pomieszczeniach piwnicy oraz częściowo parteru, I i
II piętra położona zostanie posadzka epoksydowa. Pomieszczenia sanitarne i socjalne
wyłożone będą płytkami gresowymi. W pokojach gościnnych i pomieszczeniach biurowych
zaprojektowano wykładzinę dywanową. Na strychu natomiast zastosowane będą płyty
ogniochronne grubości 2,5 cm.
Roboty stolarskie i ślusarskie. Wykonana zostanie stolarka okienna i drzwiowa drewniana,
aluminiowa i stalowa, a także ścianki z profili aluminiowych (zimnych) z przeszkleniem
szybami bezpiecznymi o odporności ogniowej. Okna połaciowe otwierane na zewnątrz ku
górze będą stanowić element oddymiania klatek schodowych, dlatego wyposażone będą w
siłowniki połączone z systemem sygnalizacyjno‐zasilającym. W oknach parteru zamontowane
zostaną kraty ze stali kutej.
Wykończenie ścian i sufitów. Na ścianach, stropach i biegach schodowych położone zostaną
tynki cementowo‐wapienne wykończone gładzią gipsową. Ściany pomieszczeń higieniczno‐
sanitarnych do wysokości co najmniej 2 m będą pokryte materiałami gładkimi,
nienasiąkliwymi, zmywalnymi i odpornymi na działanie wilgoci ‐ w toaletach i w szatni
wyłożone zostaną glazurą. Pozostałe powierzchnie ścian oraz sufity pomalowane będą
zmywalnymi farbami akrylowymi lub lateksowymi. W korytarzach parteru i I piętra
wykonane będą sufity modułowe – podwieszane na ruszcie stalowym.
Roboty elewacyjne. Przewidziane są prace konserwatorskie elewacji budynku polegające na
oczyszczeniu wszystkich elewacji i uzupełnieniu ubytków w warstwie licowej. Konserwacja
ma na celu przywrócenie elewacjom wyglądu zbliżonego do pierwotnego. Wykonane
zostaną także parapety okienne klinkierowe.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
83
Zagospodarowanie terenu
Ogrodzenie od strony ulicy. Słupki ogrodzenia wymurowane będą z cegły z odzysku lub
nowej o podobnej barwie i strukturze, na zaprawie cementowo‐wapiennej. Między słupkami
zamontowane zostaną kraty ze stali kutej. Obie furtki, także wykonane ze stali kutej,
wyposażone będą w rygiel elektromagnetyczny sterowany systemem wideofonowym.
Zamontowana zostanie brama systemowa, rozsuwana mechanicznie.
Ogrodzenie od podwórza i opaska wokół budynku. Zastosowane będzie ogrodzenie
systemowe – słupki stalowe zakotwione w gruncie, a między słupkami systemowa kratka.
Wokół budynku zaprojektowano opaskę ze żwiru układanego warstwowo, o zmiennej frakcji,
zwiększającej się ku górze. Opaska szerokości 50 cm ograniczona będzie obrzeżami
betonowymi.
Chodniki i schody terenowe. Przy wejściach do budynku ułożone zostaną chodniki z
płomieniowanych płyt granitowych. Pozostałe chodniki wykonane będą z kostki betonowej.
Zaprojektowano także schody terenowe na zbrojonym podkładzie betonowym.
Drogi wewnętrzne i parkingi. Drogi wewnętrzne i miejsca postojowe obok budynku
wykonane będą z kostki betonowej. Zgodnie z obowiązującym w planie miejscowym
normatywem zaprojektowano 10 miejsc postojowych dla samochodów osobowych. Miejsce
dla osoby niepełnosprawnej zostanie odpowiednio oznakowane (poziomo i pionowo).
Zieleń i miejsce na odpadki stałe. Planowane jest posianie trawy. Miejsce na śmietniki
kontenerowe zlokalizowano na działce w odległości ponad 10 m od budynku i ponad 3 m od
granic działki. Projektuje się 4 śmietniki na segregowane wstępnie odpadki.
Instalacje
Instalacja wodociągowa. Projektuje się nowe przyłącze wodociągowe, dwa istniejące
przyłącza zostaną zlikwidowane. Zasilanie budynku w wodę dla celów bytowo –
gospodarczych i pożarowych odbywać się będzie przyłączem z istniejącej sieci wodociągowej
w ulicy Strajku Dokerów. Woda będzie dostarczana do węzła cieplnego, w.c. i natrysków oraz
do pomieszczeń porządkowych. Zewnętrzne zabezpieczenie przeciwpożarowe dla
projektowanego obiektu stanowić będą dwa istniejące hydranty u zbiegu ulic Strajku
Dokerów i Mylnej, oraz ulic Strajku Dokerów i ul. Ks. Mariana Góreckiego.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
84
Instalacja centralnego ogrzewania. Wykonana zostanie instalacja c.o. zasilana z głównego
rozdzielacza umieszczonego w wymiennikowym węźle cieplnym na poziomie piwnicy
budynku. Pomieszczenia będą ogrzewane za pomocą stalowych grzejników płytowych z
wbudowanym zaworem termostatycznym. Przewidziano także wykonanie instalacji ciepła
dla potrzeb wentylacji mechanicznej zasilanej pośrednio z węzła cieplnego.
Instalacja kanalizacji sanitarnej. Z dwóch istniejących przyłączy sanitarnych budynku jedno
ulegnie likwidacji, drugie zostanie wykorzystane. Ścieki sanitarne o charakterze bytowym
odbierane z węzła cieplnego, wentylatorni, WC, natrysków oraz pomieszczeń porządkowych,
będą odprowadzane grawitacyjnie za pomocą istniejącego przykanalika do kolektora
sanitarnego w ulicy Strajku Dokerów. Przewidziano zabezpieczenie przeciwzalewowe przez
zamontowanie zaworu zwrotnego w studzience na poziomie parteru.
Kanalizacja deszczowa. Zaprojektowano instalację odprowadzającą wody opadowe z dachu
modernizowanego budynku i powierzchni komunikacyjnych. Odbiornikiem wód opadowych
będzie istniejący kanał deszczowy przebiegający wzdłuż ul. Strajku Dokerów. Przewidziano
retencjonowanie wód deszczowych na terenie Inwestycji przed odprowadzeniem ich do w/w
kanału. W tym celu zaprojektowano zbiornik retencyjny wraz z układem pomp
opróżniających.
Instalacja elektryczna. Budynek zasilany będzie w energię elektryczną wewnętrzną linią
zasilającą, doprowadzoną z istniejącego złącza kablowego. Zamontowana zostanie
rozdzielnica główna, a także przeciwpożarowy wyłącznik prądu. W projektowanych
pomieszczeniach jako oświetlenie podstawowe przyjęto oprawy świetlówkowe. W budynku
wykonane zostaną także instalacje: teleinformatyczna, systemu oddymiania oraz video
domofon. Przewidziane jest oświetlenie miejsc parkingowych i podświetlenie budynku.
Wyremontowana zostanie instalacja piorunochronna znajdująca się na dachu obiektu.
Ochrona przeciwpożarowa. Projektowany budynek będzie spełniał normy w zakresie
ochrony przeciwpożarowej. Funkcjonowały będą 2 wyjścia ewakuacyjne. Z sali wystawowej
będą prowadzić dwa wyjścia na dwie klatki schodowe usytuowane po obu stronach sali. Z
sali kinowej – na 37 osób – prowadzić będzie jedno wyjście ewakuacyjne na korytarz,
dochodzący do wydzielonej klatki schodowej. W budynku będzie znajdowało się w sumie 8
hydrantów – po jednym w piwnicy i na parterze oraz po dwa na I piętrze, II piętrze i
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
85
poddaszu. Drogę pożarową stanowi dojazd istniejącą drogą publiczną (ul. Strajku Dokerów)
do dłuższego boku budynku.
Korzystanie z obiektu przez osoby niepełnosprawne
Dla osób niepełnosprawnych przewidziano jedno miejsce postojowe na parkingu obok
budynku. Przy miejscu tym obniżony zostanie chodnik. Poziom posadzki przy wejściu do
budynku od strony wschodniej będzie znajdował się na poziomie terenu (chodnika). Różne
poziomy na parterze budynku zostaną połączone wewnętrzną pochylnią. Osoby
niepełnosprawne będą mogły korzystać z windy, a na parterze znajdzie się specjalna toaleta
przeznaczona dla tych osób. Jeden z lokali gościnnych na I piętrze zaprojektowano z myślą o
osobie niepełnosprawnej (możliwość dojazdu windą, łazienka ze specjalnymi akcesoriami).
Dlatego też projektowany obiekt będzie cechował brak barier architektonicznych
uniemożliwiających samodzielne korzystanie z niego przez osoby niepełnosprawne.
W wyniku realizacji projektu w przestrzeni dzielnicy Nowy Port powstanie obiekt, w którym
będą organizowane wydarzenia kulturalne, artystyczne akcje społeczne i edukacyjne oraz
imprezy okolicznościowe. Działalność będzie kierowana do wszystkich mieszkańców dzielnicy
Nowy Port.
Miejsca noclegowe, które powstaną w budynku „Łaźni”, służyć będą na potrzeby wymiany
artystów i kuratorów, którzy będą realizować przede wszystkim projekty w przestrzeni
dzielnicy, bądź adresowane do jej mieszkańców. Miejsca noclegowe nie będą udostępniane
osobom z zewnątrz (nie przewiduje się odpłatnego wynajmu pokoi; także zaproszeni artyści
nie będą ponosić opłat za korzystanie z miejsc noclegowych).
Wielkość powierzchni przeznaczonej do pełnienia funkcji noclegowej wynosi 184,2 m2.
W stosunku do całkowitej powierzchni użytkowej budynku objętej projektem, powierzchnia
przeznaczona na cele gospodarcze jest niewielka (zajmuje nieco ponad 15 %). Roboty
budowlane w pomieszczeniach pełniących tę funkcję będą wykonywane równocześnie z
pracami w innych pomieszczeniach, dlatego koszty ich wykonania nie będą znaczące w
perspektywie całkowitych kosztów inwestycji.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
86
9 wyremontowanych i schludnych pokoi z łazienkami, o łącznej powierzchni 184,2 m2 będzie
umożliwiało odwiedziny Nowego Portu przez artystów i kuratorów, którzy dzięki swojej
artystycznej działalności na terenie dzielnicy przyczynią się do zwiększenia atrakcyjności
rewitalizowanego obszaru i pobudzenia aktywności mieszkańców.
W ramach projektu przewidziano także zakup wyposażenia (nie dotyczy wyposażenia pokoi).
Tabela 3.6 Zestawienie planowanego do zakupu sprzętu
Pomieszczenie Nazwa sprzętu/wyposażenia Jedn. miary
Ilość
Pomieszczenia biurowe
Kserokopiarka cyfrowa (fotokopiarka) Szt. 1
Urządzenia wielofunkcyjne Kpl. 1
Stacja robocza wraz z oprogramowaniem Kpl.. 8
Drukarka laserowa Szt. 4
Monitory LCD‐ dotykowe Szt. 8
Aparaty telefoniczne Szt. 6
Telefaks laserowy Szt. 2
Fotele obrotowe Szt. 8
krzesła Szt. 10
Szafki i szafy Kpl.. 3
biurka Szt. 8
Stanowiska komputerowe Szt. 8
Kosz na śmieci Szt. 8
Pracownie warsztatowe‐
dziecięca, plastyczne
Drukarka laserowa Szt. 3
Stacja robocza wraz z oprogramowaniem Kpl. 5
Monitory LCD‐ dotykowe Szt. 5
Oprogramowanie i komputery dla niewidomych Kpl. 1
Aparaty telefoniczne Szt. 3
Pomoce dydaktyczne kpl 3
Telewizor lcd Szt. 3
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
87
Fotele obrotowe Szt. 5
Krzesła‐ siedziska Szt. 30
Szafki i szafy Kpl.. 3
biurka Szt. 3
Stanowiska komputerowe Szt. 5
Serwerownia
Serwer Kpl. 1
Szatnia i hall
Zabudowa szatni wieszakami na 40 osób oraz wykonanie zabudowy szatni ( lada, szafki)
Kpl, 1
Fotele obrotowe Szt. 3
lustro kpl 2
Kosz na śmieci Szt 4
Pomieszczenie socjalne
Zabudowa kuchenna kpl 1
krzesła Szt 10
Chłodziarka z zamrażarką Szt. 1
Zmywarka Szt. 1
Ekspres do kawy Szt. 2
Czajnik elektryczny Szt 4
Kosz na śmieci Szt. 2
Pomieszczenie techniczno‐gospodarcze
Odkurzacz Szt 2
Froterka do posadzek Szt. 1
Centrala telefoniczna średniej pojemności Kpl. 1
Zestaw regałów kpl 1
Pomieszczenie ochrony
System antywłamaniowy i przeciwpożarowy Kpl. 1
Portiernia
Aparat telefoniczny Szt. 1
Biurko Szt. 1
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
88
Fotel obrotowy szt 1
Stacja robocza kpl 1
Monitor szt 1
Toalety
Suszarka do rąk Szt. 4
Dozownik mydła Szt. 8
Wieszak do łazienek Szt. 4
lustro szt 2
Kosz na śmieci szt 8
Uchwyty dla niepełnosprawnych Szt. 4
Biblioteka i czytelnia
System przeciwkradzieżowy – bramki i paski magnetyczne
Kpl. 2
Zestaw komputerowy dla 6 stanowisk + oprogramowanie biblioteczne
Kpl. 1
Regał na książki i czasopisma Szt. 30
Zestaw mebli bibliotecznych Kpl. 1
Kosz na śmieci Szt. 4
Księgozbiór Szt. 10000
Sala wystawowa
Zestaw na galerie wystawową‐ konstrukcja do podwieszeń eksponatów
Kpl. 1
Specjalistyczny sprzęt oświetleniowy‐ Kpl. 1
Sala kinowo‐ konferencyjna
projektory szt 2
sprzęt kinotechniczny kpl 1
Ekran elektryczny wielofunkcyjny kpl 1
System nagłośnieniowy kpl 1
Rzutnik multimedialny szt 1
Fotele szt. 39
Zestaw składanych mebli konferencyjnych kpl. 1
System wygłuszający kpl 1
Kosz na śmieci szt 2
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
89
Przebudowa Placu Ks. Gustkowicza
Projekt rewaloryzacji placu ks. Gustkowicza zakłada kompleksową przebudowę przestrzeni
placu, obejmującą wykonanie nawierzchni ulicznej z kostki kamiennej rzędowej z rozbiórki,
chodników, zieleni urządzonej wyposażonej w plac zabaw dla dzieci, kosze na śmieci i ławki
parkowe oraz otoczenie skweru żywopłotem. Powierzchnia całkowita placu wynosi 4185 m2.
Nawierzchnia ulic wykonana zostanie z bruku na podsypce cementowo‐piaskowej i
podbudowie z kruszywa stabilizowanego mechanicznie. Układ zieleni został opracowany w
nawiązaniu do istniejącej szaty roślinnej, z uwzględnieniem uzbrojenia terenu oraz
elementów małej architektury. Przestrzeń Placu zostanie wyposażona w 10 lamp ulicznych
umieszczonych wzdłuż ulic znajdujących się wokół Placu i wzdłuż ścieżki pieszej na Placu.
Latarnie stawiane będą na fundamentach prefabrykowanych.
Zieleńce zaprojektowano także pomiędzy chodnikiem a istniejącą zabudową Placu.
Przewiduje się również wymianę i przebudowę infrastruktury podziemnej: ok. 155 mb sieci
wodociągowej i ok. 305 mb kanalizacji deszczowej.
W ramach przebudowy infrastruktury drogowej Placu zaprojektowano ulice o klasie ulicy
dojazdowej z założeniem ruchu jednokierunkowego, o szerokości jezdni od 5,0 do 5,5 m z
chodnikiem jednostronnym szerokości 2,0 m. Długość jezdni trzech boków placu wynosić
będzie 231,6 m. Miejsca postojowe dla samochodów znajdować się będą na jezdni oraz
prostopadle do jezdni na niezabudowanym boku placu. Przewidziano udogodnienia dla osób
niepełnosprawnych: utworzenie stanowisk postojowych o zwiększonej szerokości oraz
obniżenie krawężników na przejściach dla pieszych.
Ponadto na Placu zainstalowane zostaną 3 dzieła sztuki, wyłonione w ramach konkursu
artystycznego „Galeria Zewnętrzna Miasta Gdańska”, organizowanego przez Centrum Sztuki
Współczesnej „Łaźnia”. Prace, jako nawiązanie do idei rewitalizacji Nowego Portu, będą mieć
charakter przyjazny społecznie, spełniać walory estetyczne nawiązujące do osobliwości
dzielnicy i istniejących w niej instytucji kultury oraz pełnić rolę edukacyjną jako dzieła sztuki
współczesnej. Będą one miały charakter trwały – z gwarancją użytkowania przez okres co
najmniej 10 –ciu lat.
Przeprowadzone prace sprawią, że Plac Gustkowicza zyska charakter placu miejskiego i
zostanie przystosowany do organizacji różnego rodzaju wydarzeń społecznych i kulturalnych.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
90
Zwiększenie estetyki Placu będzie ważnym elementem rewitalizacji dzielnicy. Atrakcyjny i
zagospodarowany skwer stanie się miejscem odpoczynku dzieci i dorosłych mieszkańców
Nowego Portu.
Ze względu na fakt, że teren Nowego Portu objęty jest ochroną konserwatorską, prace
budowlane będą prowadzone pod stałym nadzorem i za zgodą Wojewódzkiego
Konserwatora Zabytków, a technologia ich wykonania będzie uwzględniała wszystkie
związane z tym wymogi.
Przyjęte w projekcie rozwiązania techniczne i technologiczne są zgodne z obowiązującymi
wymogami prawa oraz normami bezpieczeństwa i ochrony środowiska. Wykorzystują
optymalne i sprawdzone technologie, powszechnie stosowane w regionie ze względu na ich
funkcjonalność. Wszystkie prace budowlano‐montażowe oraz roboty drogowe będą
prowadzone zgodnie z obowiązującymi przepisami BHP i p. poż pod nadzorem uprawnionego
kierownika robót. Wykorzystane zostaną materiały o odpowiednich atestach
dopuszczających je do stosowania w budownictwie. Rozwiązania technologiczne
projektowanej infrastruktury spełniają zalecane standardy funkcjonalności, atrakcyjności,
wygody i bezpieczeństwa osób z nich korzystających.
Opisane wyżej zadania w dziedzinie infrastruktury technicznej służą przygotowaniu podstaw
pod funkcjonowanie inicjatyw społecznych, będących istotnym i niezbędnym elementem
procesu rewitalizacji Nowego Portu. Program rewitalizacji społecznej obejmować będzie
następujące przedsięwzięcia:
Dom Aktywnego Mieszkańca Dzielnicy Nowy Port
Zadanie ma na celu wspieranie rozwoju, aktywizacji i integracji społeczności Nowego Portu
poprzez prowadzenie Domu Aktywnego Mieszkańca, którego oferta skierowana zostanie do
mieszkańców tej dzielnicy.
Dom Aktywnego Mieszkańca działał będzie w budynku Centrum Integracji Społecznej
Towarzystwa Pomocy im. Św. Brata Alberta Koło Gdańskie. Jest to budynek
dwukondygnacyjny przystosowany dla osób niepełnosprawnych, o powierzchni całkowitej
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
91
460 m2. Na potrzeby projektu zostaną udostępnione: klub aktywności, warsztat biurowo‐
marketingowy, pomieszczenia socjalne i węzeł sanitarny.
Dom Aktywnego Mieszkańca czynny będzie od poniedziałku do piątku w godzinach
popołudniowych (od 16.00 do 20.00) oraz w soboty w zależności od organizowanych
wydarzeń. Każdego dnia tygodnia będzie można skorzystać z innego rodzaju zajęć:
"Pierwszy dzień" ‐ w tym dniu mieszkańcy będą mogli skorzystać z pomocy doradcy
finansowego, który w ramach swoich dyżurów będzie udzielał porad z zakresu
rozliczeń finansowych, planowania budżetu domowego i rozliczeń podatkowych
(PIT).
"Drugi dzień" ‐ w tym dniu będą odbywały się zajęcia z podstaw fotografii i warsztat
podstawowych umiejętności komputerowych: obsługi komputera, korzystania z
Internetu i najważniejszych aplikacji biurowych pomocnych w codziennym życiu.
Oferta ta może być szczególnie atrakcyjna dla osób w średnim wieku i starszych,
których często cechują niedostateczne umiejętności w dziedzinie informatyki, co
skutkuje mniejszą konkurencyjnością na rynku pracy, a nawet niskim poczuciem
własnej wartości.
"Trzeci dzień " – to dzień kulturalny i filmowy, w ramach którego organizowane będą
różnego rodzaju spotkania i seanse filmowe. Będą to spotkania z radnymi miasta i
dzielnicy Nowy Port oraz przedstawicielami instytucji mających wpływ na życie
dzielnicy, których celem będzie włączenie mieszkańców w kształtowanie swojego
otoczenia. Organizowane będą spotkania z ciekawymi osobami: politykami, poetami,
pisarzami i sportowcami. Znajdzie się także czas na wspomnienia i opowieści na
temat „Nowy Port dawniej i dziś”. W dniu filmowym Dom Aktywnego Mieszkańca
zamieni się w małą salę kinową. Będą odbywały się projekcje filmów fabularnych i
wydarzeń sportowych (olimpiady, mundiale, mistrzostwa).
"Czwarty dzień" ‐ w tym dniu będzie działał Klub Aktywnego Mieszkańca ‐ uczestnicy
będą mogli skorzystać z pełnej oferty Domu w czasie godzin jego otwarcia.
"Piąty dzień" ‐ to specjalny dzień przeznaczony wyłącznie dla pań z dzielnicy Nowy
Port. Przewidziane zajęcia „tylko dla kobiet” to: gimnastyka, zajęcia relaksacyjne,
elementy kursu asertywności, nowe trendy w modzie, zajęcia z wizażystką. Celem
tych działań jest utworzenie grupy kobiet, które będą aktywnie włączały się w życie
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
92
swojej dzielnicy. Zakłada się, że to uczestniczki będą decydować o formie zajęć i ich
profilu.
Oprócz zajęć odbywających się cyklicznie, w Domu Aktywnego Mieszkańca przewidziane są
imprezy tematyczne, mające na celu integrację mieszkańców dzielnicy Nowy Port. Będą to
m.in. obchody: Dnia Sąsiada, Dnia Matki, Dnia Dziecka, Dnia Seniora i Dnia Niepodległości.
W ramach działalności Domu, oprócz wymienionych wyżej form aktywności, do dyspozycji
uczestników będą gry: szachy, warcaby, brydż sportowy, scrabble i inne gry planszowe.
Ponadto możliwy będzie dostęp do codziennej prasy i małej biblioteczki.
W Domu Aktywnego Mieszkańca działał będzie Asystent Społeczny ‐ osoba, mająca bliski
kontakt ze społecznością dzielnicy. Do jej zadań należało będzie poznanie potrzeb
społeczności Nowego Portu i poszczególnych jej mieszkańców oraz szukanie możliwości ich
zaspokajania.
Pobudzanie lokalnej społeczności dzielnicy do podejmowania inicjatyw społecznych będzie z
kolei głównym celem działania Animatora Społecznego. Będzie on odpowiedzialny za
prawidłową organizację Domu Aktywnego Mieszkańca i zaopatrzenie w artykuły niezbędne
do jego funkcjonowania oraz za koordynowanie działalności grup/kół zainteresowań. Jego
zadaniem będzie również organizacja spotkań i wydarzeń okolicznościowych, współpraca z
lokalnymi instytucjami, a także dbanie o dobry wizerunek Domu. Animator Społeczny będzie
pomagał budować i podtrzymywać relacje między członkami społeczności Nowego Portu
oraz rozwiązywać bieżące problemy tej społeczności.
Realizacja zadania będzie trwała od 2010 do 2015 r. Przewiduje się, że w tym czasie z oferty
Domu skorzystają 1 562 osoby.
Realizacja projektu umożliwi stworzenie miejsca spotkań dla mieszkańców dzielnicy Nowy
Port, w którym będą mogli aktywnie spędzać swój wolny czas i realizować zainteresowania w
gronie sąsiadów i znajomych, a także uczestniczyć w wydarzeniach ważnych dla swojej
lokalnej społeczności.
Korzystający z oferty Domu nie tylko nauczą się wielu podstawowych umiejętności
(rozliczanie PIT, planowanie budżetu domowego, znajomość obsługi komputera), ale także
wzrośnie ich poziom samoakceptacji (dzięki zajęciom z gimnastyki, asertywności, czy
spotkaniom z wizażystką). Działalność Domu Aktywnego Mieszkańca pozwoli na
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
93
wyrównanie szans mieszkańców dzielnicy Nowy Port i przeciwdziałanie ich wykluczeniu
społecznemu oraz wpłynie na wzmocnienie lokalnych więzi społecznych.
Port Sztuki – równe szanse w edukacji artystycznej dzieci i młodzieży
Celem przedsięwzięcia jest powołanie do życia kulturalnej placówki edukacyjno –
rozwojowej, która umożliwi dzieciom i młodzieży dzielnicy Nowy Port udział w
nieodpłatnych, pozalekcyjnych zajęciach plastycznych.
Port Sztuki działał będzie w pomieszczeniach budynku przy ul. Marynarki Polskiej 15.
Przewidziane jest powołanie 3 pracowni: malarstwa i rysunku, grafiki oraz rzeźby. Zajęcia w
każdej z nich będą trwały 3 godziny, a prowadzone będą raz w tygodniu. Projekt będzie
realizowany w 24‐o osobowej grupie dzieci i młodzieży z dzielnicy Nowy Port, w wieku 8‐17
lat. Uczestnicy podzieleni będą na podgrupy tematyczne: do 8 osób w każdej z pracowni.
Ramowy program zajęć przedstawia się następująco:
zajęcia z malarstwa i rysunku ‐ uczestnicy będą poznawali podstawy tych technik,
zapoznają się z zasadami kompozycji i proporcji, poznają możliwości jakie daje
ołówek, węgiel i pastele, a także malowanie akrylem, akwarelą i temperą.
zajęcia z grafiki – na zajęciach będzie okazja do poznania sztuki wykonywania
linorytów, gipsorytów i monotypów.
zajęcia z rzeźby ‐ uczestnicy poznają zasady konstrukcji, nauczą się obcować z
różnymi materiałami rzeźbiarskimi, a prace będą wykonywanie głównie z gliny
Gwarantem wysokiego poziomu zajęć będą doświadczeni w pracy z dziećmi i młodzieżą
artyści, którzy zadbają o dostosowanie przebiegu prac do możliwości i stopnia uzdolnienia
uczestników. Młodzi ludzie będą mieli okazję do zainteresowania się pracą twórczą i
rozwijania swoich zdolności plastycznych pod okiem specjalistów. Będzie to także szansa
wychowania świadomych odbiorców sztuki. Port Sztuki pełnił będzie funkcję domu kultury,
którego w dzielnicy Nowy Port obecnie brakuje.
Oferta twórczego spędzania wolnego czasu w przyjaznej atmosferze ustanowi doskonałą
alternatywę dla propozycji lokalnego środowiska rówieśników, które – z uwagi na znikomą
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
94
ilość podobnych inicjatyw w dzielnicy Nowy Port – wiążą się najczęściej z zachowaniami
ryzykownymi, w szerszej perspektywie mogącymi doprowadzić do społecznych patologii.
Przedsięwzięcie będzie miało na celu wyrównanie szans w dostępie do pozalekcyjnych zajęć
rozwijających uzdolnienia i zainteresowania dzieci i młodzieży ze środowisk patogennych.
Dzięki popołudniowym zajęciom dzieci z rodzin patologicznych i zagrożonych patologiami nie
będą pozostawione samym sobie – Port Sztuki stanie się dla nich miejscem, do którego będą
mogły powracać z przyjemnością. Zajęcia będą też mieć wymiar wychowawczy – oprócz
rozwijania talentów, kontakt z ciekawymi osobowościami twórców i opiekunów dostarczy
młodym ludziom wzorców, których nierzadko brakuje w lokalnym środowisku.
Realizacja zadania będzie stanowiła zapoczątkowanie działalności artystyczno ‐ kulturalnej w
dzielnicy Nowy Port, wzbudzenie zainteresowania mieszkańców, a zwłaszcza młodzieży, tego
typu edukacją. Zasadniczy ciężar działań przejmie na siebie Centrum Edukacji Artystycznej
"Łaźnia", co oczywiście nie wyklucza możliwości kontynuacji tego typu działalności z innych
środków.
Nowy Port – Pod lupą wyobraźni
Celem zadania jest kształtowanie poprzez sztukę świadomości mieszkańców dzielnicy, dzieci,
młodzieży i dorosłych, na temat praw człowieka i ich ochrony, jak również pomoc w
nawiązaniu kontaktów społecznych.
Zadania prowadzone będą w budynku Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia w Nowym Porcie
(dawna łaźnia miejska) oraz ulice i przestrzenie publiczne dzielnicy. Przewiduje się
przeprowadzenie cyklu 10 warsztatów dla dzieci:
warsztaty edukacyjne dotyczące problematyki praw człowieka, przeznaczone dla
zorganizowanych grup szkolnych, które polegać będą na przeprowadzeniu ćwiczeń
aktywizacyjnych, wykorzystujących formy plastyczne (malarstwo, rysunek, rzeźba) do
poszerzenia wiedzy na temat praw człowieka, np. prawa do wyrażania opinii i
wolności słowa, równości w godności i prawach,
warsztaty samoobrony, dotyczące sztuki rozwiązywania konfliktów bez przemocy.
Polegać będą na nauce koncentracji, a przez nią kontroli ciała i umysłu. Zajęcia
prowadzone będą w formie gier i zabaw, które kształtują koordynację ruchową,
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
95
wytrzymałość, siłę i szybkość. Dzieci rozmawiać będą o prawie do wolności i
bezpieczeństwa osobistego,
warsztaty street artu, które dotyczyć będą historii i filozofii tego zjawiska w Polsce.
Uczestnicy poznają metody wykonania „freestyle sketching” i tworzenia szablonów.
Prace powstawać będą na podstawie fragmentów aktów prawnych związanych z
ochroną praw człowieka. Na zakończenie warsztatów uczestnicy wezmą udział we
wspólnym malowaniu ”jam” stworzonego wcześniej projektu ściany w przestrzeni
Nowego Portu i zaprojektują wzory graficzne na koszulki. Podczas zajęć poruszane
będą problemy przestrzegania praw do wyrażania opinii i wolności słowa oraz prawa
do uczestnictwa w kulturze,
warsztaty plastyczne pod hasłem „Moja dzielnica”, podczas których stworzona
zostanie mapa Nowego Portu, na której zaznaczone zostaną najważniejsze i
najciekawsze miejsca. Pozwoli to na stworzenie swoistego szlaku turystycznego
dzielnicy. Mapy takie zostaną wyeksponowane w CSW Łaźnia i udostępnione w wersji
kieszonkowej dla turystów. W trakcie zajęć poruszane będą tematy dotyczące prawa
do zachowania swojej tożsamości i do uczestnictwa w kulturze,
warsztaty fotografii pod hasłem „Kroniki rodzinne”, w trakcie których uczestnicy
sportretują swoje rodziny przy użyciu jednorazowych aparatów fotograficznych.
Warsztaty dotyczyć będą prawa dzieci do uczestnictwa w życiu rodziny i
społeczeństwa,
warsztaty fotografii analogowej „No fear”, podczas których poruszone zostaną
tematy lęku i możliwości życia bez strachu. Do zobrazowania swoich lęków
uczestnikom służyć będą aparaty analogowe z czarno – białym filmem. Uwaga
uczestników skupiona zostanie na prawach do wolności i bezpieczeństwa osobistego,
warsztaty plastyczne „Komiks interdyscyplinarny”, który polegać będzie na
stworzeniu multimedialnych komiksów, opartych na pomysłach uczestników, które
dotyczyć będą problematyki równości płci i dyskryminacji,
warsztaty arteterapeutyczne, polegające na terapii poprzez sztukę. Poprzez
twórczość (malarstwo, rysunek, rzeźba) uczestnicy nauczą się rozpoznawania
trudnych emocji i komunikacji pozawerbalnej. Warsztaty dotyczyć będą prawa
równości do godności i prawa do swobody myśli.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
96
Festyn dla dzieci i młodzieży na zakończenie lata, który połączony zostanie z
działaniami artystycznymi i warsztatowymi prowadzonymi przez zespół edukacyjny
CSW Łaźnia.
Wystawa końcowa, która stanowić będzie podsumowanie projektu i zaprezentowane
zostaną na niej wszystkie prace powstałe podczas poszczególnych warsztatów.
Projekt zakłada również przeprowadzenie cyklu warsztatów skierowanych do osób
dorosłych, które związane będą z problematyką płci, równouprawnieniem kobiet i mężczyzn
oraz przeciwdziałaniem dyskryminacji pt.: „Prawa kobiet – prawami człowieka”. Zajęcia dla
dorosłych prowadzone będą w formie warsztatów i ćwiczeń interaktywnych.
Realizacja przedsięwzięcia będzie miała pozytywny wpływ na mieszkańców dzielnicy, gdyż
umożliwi atrakcyjne spędzanie czasu młodzieży i dorosłym, poszerzy ich wiedzę na temat
praw człowieka i rozwinie umiejętności pracy w grupie. Będzie to także doskonała metoda
integracji lokalnej społeczności, jak również jej aktywizacja. Uczestnicy warsztatów zyskają
więcej pewności siebie i rozwiną w sobie umiejętności wyrażania swoich potrzeb i obaw.
Nad całością projektu będzie czuwał doświadczony zespół edukacyjny CSW Łaźnia oraz
kuratorki projektu Nowy Port ‐ Pod Lupą Wyobraźni. Są to osoby, które posiadają
doświadczenie w prowadzeniu tego typu zajęć.
Projekt Graffiti „Wiem – nie niszczę, tworzę”
Celem przedsięwzięcia jest promowanie wśród mieszkańców graffiti jako sztuki. Realizacja
zadania przeprowadzona zostanie w formie konkursów, co zachęci młodzież do tzw.
legalnego graffiti, które polega nie na niszczeniu i oszpecaniu budynków i przestrzeni
miejskiej, lecz na tworzeniu estetycznych obrazów.
Pomysłodawcami konkursu są Straż Miejska w Gdańsku, Centrum Sztuki Współczesnej
"Łaźnia" oraz Gimnazjum nr 20 w Gdańsku. Założeniem przedsięwzięcia jest udział zespołów
5 osobowych, choć dopuszczalny jest również udział mniejszych grup.
Podczas pierwszej edycji konkursu – przeprowadzonej w roku 2009, grupy uczniów ze szkół
gimnazjalnych i średnich zamalowały wnętrza tunelu Długie Ogrody z Podwalem
Przedmiejskim. Efekty tego konkursu zaprezentowane zostaną w przestrzeni Nowego Portu.
Wyróżnione zespoły będą mogły pokryć swoim graffiti, którego projekt został nagrodzony
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
97
przez jury, ściany wyznaczone przez organizatorów. Wernisażowi wystawy graffiti będzie
towarzyszyło uroczyste wręczenie nagród i koncert zespołu hip‐hopowego.
Realizacja zadania pozwoli młodym ludziom na wyrażanie siebie poprzez sztukę i
jednocześnie pozwoli na zaprezentowanie swoich umiejętności pod okiem profesjonalistów.
Przyniesie korzyści zarówno uczestnikom konkursu poprzez integrację społeczną, jak i
mieszkańcom Nowego Portu i całego Gdańska, gdyż przełamie monotonię i szarość
przestrzeni miejskiej, jednocześnie pokazując, iż graffiti może być formą sztuki.
3.4.2.3 TRWAŁOŚĆ TECHNOLOGICZNA
Proponowane w ramach analizy techniczno‐technologicznej rozwiązania są nowoczesne,
bezpieczne i gwarantujące wysoką jakość projektowanej infrastruktury. Wykonanie ich
zgodnie z obowiązującymi przepisami pozwoli na efektywną i długotrwałą eksploatację oraz
sprawi, iż nie będą konieczne ciągłe udoskonalenia. Dotyczy to również działań w sferze
społecznej, które zostały zaplanowane z uwzględnieniem nowoczesnych i sprawdzonych
metod i środków.
Gwarancją trwałości realizowanej inwestycji będzie również fakt, że przebudowa budynku
dawnej łaźni i rewaloryzacja placu odbywać się będą zgodnie z obowiązującymi przepisami i
normami projektowymi, w tym przede wszystkim z wytycznymi zawartymi w ustawie z dnia 7
lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jedn. Dz. U. z 2003 roku nr 207, poz. 2016) oraz w
rozporządzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz.
U. nr 43, poz. 430).
Obiekty i urządzenia powstałe w wyniku realizacji projektu nie będą szkodliwe dla
środowiska naturalnego oraz będą charakteryzowały się wysokim stopniem bezpieczeństwa.
Z ekonomicznego punktu widzenia zastosowane rozwiązania zostały dobrane optymalnie,
tak aby jak najwyższą jakość i efekt estetyczny osiągnąć przy jak najniższej cenie i zapewnić
odpowiednią trwałość projektu.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
98
3.4.3 OPIS STANU PO REALIZACJI PROJEKTU ‐ LOGIKA INTERWENCJI
3.4.3.1 WSKAŹNIKI PRODUKTU
W związku z realizacją projektu dokonana zostanie rewitalizacja obszaru Nowego Portu.
W ramach działań inwestycyjnych przeprowadzona zostanie przebudowa i adaptacja
budynku dawnej łaźni miejskiej o powierzchni 1 164,90 m² na funkcje kulturalne i społeczne,
jak również przebudowa Placu Ks. Gustkowicza o powierzchni 4185 m2, dzięki czemu zyska
on charakter placu miejskiego i zostanie przystosowany do organizacji różnego rodzaju
wydarzeń społecznych i kulturalnych. Zadania inwestycyjne związane z placem Ks.
Gustkowicza dotyczyć będą również wymiany infrastruktury technicznej (ok. 155mb sieci
wodociągowej i ok. 305 mb kanalizacji deszczowej) i infrastruktury drogowej, w ramach
której powstaną jednokierunkowe ulice dojazdowe.
Realizacja projektu związana będzie również z przeprowadzeniem zadań miękkich (4 szt.),
mające na celu przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom społecznym. Będą to:
Dom Aktywnego Mieszkańca Dzielnicy Nowy Port – realizacja w okresie 2010 ‐ 2015r.,
Port Sztuki ‐ równe szanse w edukacji artystycznej dzieci i młodzieży – realizacja w
2010 r.,
Nowy Port ‐ Pod lupą wyobraźni – realizacja w okresie od 2011 r. do 2015 r.,
Projekt Graffiti „Wiem‐ nie niszczę, tworzę” ‐ realizacja w okresie od 2010 r. do 2014r.
Skwantyfikowane wskaźniki produktu przedstawione zostały w tabeli poniżej.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
99
Tabela 3.7 Wskaźniki produktu
Nazwa wskaźnika Źródło
weryfikacji danych
Jedn. miary
Wartość bazowa
Lata realizacji projektu
Elementy projektu składające się na wartość wskaźnika
2010
2011 2012 2013 2014 2015
Liczba zrewitalizowanych obszarów
Dane Beneficjenta
szt. 0 0 0 0 0 0 1 Obszar Nowego Portu
Liczba obiektów poddanych rewitalizacji
Dokumentacja powykonawcza,
protokoły odbioru
szt. 0 0 1 0 0 0 0 Budynek Dawnej Łaźni Miejskiej
Powierzchnia obiektów poddanych działaniom
rewitalizacyjnym
Dokumentacja powykonawcza,
protokoły odbioru
m² 0 0 1 164,9 0 0 0 0 Powierzchnia Budynku Dawnej Łaźni Miejskiej
Liczba zrealizowanych przedsięwzięć, mających na celu przeciwdziałaniu negatywnym zjawiskom
Programy zajęć, listy obecności
szt. 0 3 3 3 3 3 2
Dom Aktywnego Mieszkańca Dzielnicy Nowy Port,
Port Sztuki, Nowy Port – Pod lupą
wyobraźni, Projekt Graffiti „Wiem – nie
niszczę, tworzę”
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
100
3.4.3.2 WSKAŹNIKI REZULTATU
W wyniku realizacji projektu zrewitalizowany zostanie teren Nowego Portu o powierzchni
65,15 ha, który w 2006 roku zamieszkiwany był przez 6 504 osoby.
Przeprowadzone zostaną 4 zadania miękkie, które wprowadzą w sumie 13 nowych ofert
programowych. Zakłada się, iż w okresie realizacji przedsięwzięcia z nowej oferty skorzysta w
sumie 2 686 osób, przy czym założono, że część osób może brać udział jednocześnie w kilku
zadaniach miękkich organizowanych na terenie Nowego Portu.
Zadania związane z Domem Aktywnego Mieszkańca Dzielnicy Nowy Port prowadzone będą
w okresie od 30.06.2010 r. do 30.06.2015 r., przy czym liczba osób uczestniczących w
przedsięwzięciu wyniesie w roku 2010 150 osób, w roku 2011 ‐ 2014 328, natomiast w roku
2015 ‐100 osób. W sumie z oferty Domu Aktywnego Mieszkańca Dzielnicy Nowy Port w
okresie jego funkcjonowania skorzystają 1 562 osoby. W ramach działalności Domu
prowadzone będą zajęcia na każdy dzień tygodnia: „Pierwszy Dzień” – doradztwo finansowe
, „Drugi Dzień” – zajęcia z fotografii, Trzeci Dzień” – dzień kulturalny, „Czwarty Dzień” – dzień
otwarty, „Piąty Dzień” – przeznaczony wyłącznie dla kobiet. W związku z funkcjonowaniem
placówki powstanie także stanowisko asystenta rodziny
Działanie związane z projektem „Port Sztuki ‘’ realizowane będzie w okresie od 01.2010 do
30.06.2010 r. i skorzystają z niego 24 osoby. W ramach przedsięwzięcia powstaną: pracownia
malarstwa i rysunku, pracownia grafiki i pracownia rzeźby.
Zadanie Nowy Port – pod lupą wyobraźni realizowane będzie w okresie od 15.05.2011 do
30.06.2015 i przewidywana liczba osób uczestniczących w przedsięwzięciu wyniesie 800
osób, przy czym w roku 2011 założono liczbę użytkowników w liczbie 90 osób, w latach 2012
– 2014 około 206 osób, a w roku 2015 ponownie 90 osób. W ramach zadania prowadzone
będą warsztatów dla młodzieży i dorosłych dotyczące praw człowieka. Nie wyklucza się
możliwości uczestniczenia tych samych osób w kilku warsztatach organizowanych w ramach
zadania Nowy Port – pod lupą wyobraźni.
Zadanie „Wiem – nie niszczę, tworzę” realizowane będzie w okresie od 2010 – 2014 roku,
przy czym przewidywana liczba uczestników wynosi 300 osób (60 uczestników jednego
konkursu).
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
101
W związku z adaptacją dawnej łaźni miejskiej na Centrum Edukacji Artystyczne, szacuje się, iż
średnioroczna liczba osób korzystających z tego obiektu wyniesie 8500. Będą to wszystkie
osoby biorące udział w wydarzeniach organizowanych w obiekcie poddanym rewitalizacji.
Wskaźniki rezultatu w podziale na poszczególne lata realizacji projektu przedstawione
zostały w tabeli poniżej.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
102
Tabela 3.8 Wskaźniki rezultatu
Nazwa wskaźnika Źródło
weryfikacji danych
Jedn. miary
Wartość bazowa
Lata realizacji projektu Elementy projektu składające się
na wartość wskaźnika 2010 2011 2012 2013
2014 2015
Liczba mieszkańców objętych projektami rewitalizacyjnymi
Ewidencja Ludności Miasta
Gdańska osoby 0 0 0 0 6504 0 0 Osoby zameldowane na obszarze
Nowego Portu
Powierzchnia zrewitalizowanych
obszarów
Dane Beneficjenta
ha 0 0 0 0 65,15 0 0 Obszar Nowego Portu
Liczba osób korzystających z
obiektów poddanych rewitalizacji
Ewidencja Beneficjenta oraz
CSW Łaźnia osoby 0 0 0 0
14 500
0 0 Liczba osób odwiedzających rocznie Budynek Dawnej Łaźni
Miejskiej
Liczba nowych ofert programowych
przygotowanych w obiektach poddanych
rewitalizacji
Ewidencje Beneficjenta i partnerów
szt. 0 13 13 13 13 13 8
Dom Aktywnego Mieszkańca Dzielnicy Nowy Port, Port Sztuki, Nowy Port – Pod lupą wyobraźni,
Projekt Graffiti „Wiem – nie niszczę, tworzę”
Liczba osób uczestniczących w przedsięwzięciach
realizowanych w ramach projektu
Ewidencje Beneficjenta i partnerów
osoby 0 234 478 594 594 594 190
Dom Aktywnego Mieszkańca Dzielnicy Nowy Port, Port Sztuki, Nowy Port – Pod lupą wyobraźni,
Projekt Graffiti „Wiem – nie niszczę, tworzę”
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
103
3.4.3.3 WSKAŹNIKI ODDZIAŁYWANIA PROJEKTU – CELE DŁUGOFALOWE
Realizacja projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku” przyczyni się do osiągnięcia
celu, jakim jest aktywizacja społeczna i gospodarcza zdegradowanego obszaru i wzrost
atrakcyjności Nowego Portu, co będzie możliwe poprzez realizację zadań o charakterze
przestrzennym, społecznym i gospodarczym.
Poprzez realizację zadań dotyczących zdegradowanej obecnie przestrzeni miejskiej nastąpi
znaczna poprawa estetyki dzielnicy. Dzięki podjętym działaniom, w tym przebudowę
infrastruktury, uporządkowanie zieleni oraz wprowadzenie dzieł artystycznych wybranych w
ramach konkursu Galerii Zewnętrznej Miasta Gdańska, plac Ks. Gustkowicza odzyska funkcje
reprezentacyjne, co jest istotne zważywszy na fakt, iż stanowi on zakończenie najważniejszej
ulicy w Nowym Porcie – ul. Wolności. Ponadto przebudowa infrastruktury podziemnej w tym
rejonie zabezpieczy historyczną zabudowę znajdującą się wokół placu przed niszczeniem.
Dzięki podjętym pracom plac Ks. Gustkowicza znów stanie się przestrzenią chętnie
odwiedzaną przez mieszkańców dzielnicy i osoby przebywające na obszarze Nowego Portu, a
ponadto stworzy możliwości organizacji różnego rodzaju wydarzeń społecznych i
kulturalnych.
Przeprowadzenie działań remontowych i adaptacyjnych budynku dawnej łaźni miejskiej
pozwoli na zachowanie zabytkowego obiektu i przywrócenie mu dawnej świetności, a
wprowadzenie do niego funkcji kulturalnych, edukacyjnych i artystycznych w ciekawej
przestrzeni zdecydowanie zachęci mieszkańców dzielnicy oraz Gdańska i Trójmiasta do
odwiedzenia tego wyjątkowego miejsca. Należy podkreślić, iż działania społeczne i
kulturalne, które będą organizowane w Łaźni, połączone z poprawą estetyki dzielnicy oraz
stworzeniem miejsca dla rekreacji i ciekawego spędzania czasu wolnego, wpłyną na poprawę
jakości życia mieszkańców Nowego Portu. Działania te przełożą się także na stopniową
zmianę wizerunku dzielnicy, co jest niezwykle istotne w kontekście przywrócenia jej
utraconych funkcji.
Realizacja zadań społecznych, które są najistotniejszą kwestią biorąc pod uwagę obecną
sytuację dzielnicy, zdecydowanie przyczyni się do rozwoju społeczności lokalnej i
zwiększenia jej integracji. Cel ten osiągnięty zostanie między innymi przez organizację zajęć
przeznaczonych wyłącznie dla kobiet, które nauczą się asertywności i włączone zostaną w
aktywne życie społeczne dzielnicy. Działania skierowane będą do osób dorosłych
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
104
(aktywizacja społeczna i gospodarcza, podnoszenie kwalifikacji), jak i młodzieży, która zyska
możliwość efektywnego spędzania czasu wolnego. Realizacja działań miękkich skierowanych
do najmłodszych pozwoli na powstrzymanie przekazywania negatywnych wzorców
społecznych i umożliwienie prawidłowego rozwoju młodzieży, jak też rozwój ich talentów i
zainteresowań. Integracji społecznej służyć będą również przedsięwzięcia organizowane w
budynku dawnej łaźni miejskiej, która część swoich działań kierować będzie do wszystkich
mieszkańców Gdańska i Trójmiasta, dzięki czemu nastąpi integracja mieszkańców
pochodzących z różnych, niekiedy zupełnie odmiennych środowisk. W dalszej perspektywie
zakłada się, iż dzięki realizacji projektu powstrzymany zostanie rozwój patologii
społecznych, a bierność mieszkańców zostanie przełamana i zaowocuje większa liczbą
inicjatyw społecznych.
Dodatkowo rewitalizacja przestrzenna i społeczna obszaru będzie miała bezpośredni wpływ
na osiągnięcie celu, jakim jest rozwój gospodarczy tego obszaru Gdańska. Będzie to możliwe
zarówno poprzez przełamanie bierności mieszkańców i zaktywizowanie ich do
podejmowania zatrudnienia, jak i poprzez zmianę wizerunku dzielnicy oraz otwarcie jej na
inwestorów. Dobra dostępność komunikacyjna, położenie w pobliżu WOC i innych terenów
przemysłowych pobudzi inwestycje na tym obszarze, wskutek czego tereny inwestycyjne
staną się bardziej atrakcyjne, co zaowocuje nowymi inwestycjami mieszkaniowymi i
usługowymi na tym obszarze. Konsekwencją takiego działania będzie stopniowy spadek
bezrobocia na tym obszarze, wzrost liczby przedsiębiorstw, a co za tym idzie wzrost
zamożności lokalnej społeczności. Można zatem wnioskować, iż rozwój gospodarczy przełoży
się również na ograniczenie przestępczości na tym obszarze.
Poprzez realizację niniejszego przedsięwzięcia poprawi się jakość życia mieszkańców i
zmniejszy się poziom patologii społecznych, dzięki czemu obszar ten przestanie być
postrzegany jako zdegradowany, co w dalszej perspektywie przełożyć może się także na
wykorzystanie potencjału turystycznego Nowego Portu, związanego zwłaszcza z historyczną
zabudową, ciekawymi zabytkami (Łaźnia, latarnia morska z kulą czasu) oraz przystanią
promową (połączenie promowe z Twierdzą Wisłoujście, rozwój połączeń z innymi miastami).
Zmiana wizerunku dzielnicy, która osiągnięta zostanie poprzez szereg przewidzianych w
projekcie działań inwestycyjnych, pozwoli na przywrócenie dzielnicy utraconych do tej pory
funkcji związanych m.in. z dostępem do morza. Będzie to także impuls dla mieszkańców do
podejmowania działalności gospodarczej związanej z obsługą turystów.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
105
Cele zamierzone do realizacji w ramach niniejszego przedsięwzięcia pozwolą zatem na
podniesienie poziomu atrakcyjności inwestycyjnej i turystycznej tej przestrzeni miejskiej
Gdańska oraz zwiększenia podaży terenów atrakcyjnych inwestycyjnie, czym w pełni
realizują spodziewane efekty 3 Osi priorytetowej Regionalnego Programu Operacyjnego dla
Województwa Pomorskiego na lata 2007 – 2013.
Podsumowując należy stwierdzić, iż dzięki rewitalizacji Nowy Port przestanie być obszarem
wykluczonym z życia miasta, a jego mieszkańcy nie będą postrzegani przez pryzmat dzielnicy,
z której pochodzą. Będzie on istotnym zapleczem społecznym i gospodarczym Gdańska,
dzięki czemu ponownie odgrywać będzie istotną rolę w całej metropolii trójmiejskiej, co
przełoży się na osiągnięcie celu głównego, jakim jest rozwój funkcji miejskich i
metropolitalnych w głównych ośrodkach rozwojowych regionu, do których należy miasto
Gdańsk.
3.4.3.4 MATRYCA LOGICZNA PROJEKTU
Tabela 3.9. Matryca logiczna dla Projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
Logika interwencji
Wskaźniki realizacji
Źródła informacji o wskaźniku
Założenia
Cel nadrzędny (programowy,
ogólny)
Rozwój funkcji miejskich i
metropolitalnych w Gdańsku –
głównym ośrodku regionu
‐ wzrost liczby nowych lub
zmodernizowanych stref
inwestycyjnych i rekreacyjnych oraz administracyjno‐biznesowych
‐ dane Beneficjenta,
raporty i badania przeprowadzone
przez Urząd Miejski
‐ dane organizacji pozarządowych
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
106
Cel bezpośredni Projektu (główny)
‐ aktywizacja społeczna i gospodarcza
zdegradowanych obszarów miejskich
i podnoszenie atrakcyjności stref rozwojowych w
mieście,
‐ otwarcie dzielnicy na turystów i inwestorów,
‐ rozwój i przywrócenie
utraconych funkcji społeczno‐
gospodarczych Nowego Portu,
‐ zwiększenie podaży
atrakcyjnych terenów
inwestycyjnych i rekreacyjnych oraz
przestrzeni publicznych na
obszarze Nowego Portu,
‐ podniesienie jakości życia ludności.
‐ wzrost liczby mieszkańców podejmujących pracę zawodową
‐ zwiększenie liczby nowych
przedsiębiorstw zlokalizowanych na terenie objętym rewitalizacją
‐ wzrost liczby turystów
odwiedzających obszar Nowego
Portu
‐ wzrost podaży terenów
inwestycyjnych i rekreacyjnych
‐ spadek liczby osób
korzystających z pomocy społecznej
‐ podniesienie wysokości
przeciętnych zarobków
mieszkańców dzielnicy
‐ badania, raporty Urzędu Miejskiego
w Gdańsku i partnerów projektu
‐ dane GUS
‐ Realizacja pozostałych
założeń Programu Rewitalizacji Gdańska
Rezultaty ‐ poprawa warunków życia mieszkańców Nowego Portu,
‐ zwiększenie aktywności mieszkańców
poprzez wprowadzenie szerokiej oferty kulturalno – edukacyjnej,
- stworzenie miejsc do organizacji przedsięwzięć
ukierunkowanych na przeciwdziałanie
negatywnym zjawiskom w Nowym Porcie
‐ liczba mieszkańców objętych projektami
rewitalizacyjnymi‐6504 osób,
‐ powierzchnia zrewitalizowanych
obszarów – 65,15 ha,
‐ liczba osób korzystających z
obiektów podanych rewitalizacji – 8 500
osób,
‐ liczba nowych ofert
programowych przygotowanych w
obiektach
‐ Ewidencja Ludności Miasta
Gdańska
‐ ewidencje Miasta Gdańska i
partnerów projektu
‐ sprawozdania z realizacji działań społecznych, listy
obecności
‐ zwiększenia zainteresowania terenem Nowego
Portu wśród inwestorów,
‐ wykorzystanie potencjału dzielnicy
do rozwoju turystyki,
‐ zwiększenie integracji i aktywizacja ludności
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
107
poddanych rewitalizacji –
13 szt.,
‐ liczba osób uczestniczących w przedsięwzięciach realizowanych w ramach projektu –
2 686 osób
Produkty ‐ zrewitalizowany obszar Nowego Portu w Gdańsku,
‐ zrewitalizowany budynek dawnej łaźni miejskiej,
‐ przebudowany Plac Gustkowicza,
‐ zrealizowane przedsięwzięcia miękkie dla mieszkańców Nowego Portu
‐ liczba zrewitalizowanych obszarów – 1 szt.
‐ liczba obiektów poddanych działaniom
rewitalizacyjnym ‐1 szt.
‐ powierzchnia obiektów poddanych działaniom
rewitalizacyjnym – 1 164,90 m²
‐ liczba zrealizowanych przedsięwzięć
mających na celu przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom
społecznym – 4.
Dla działań twardych,
związanych z robotami
budowlanymi:
dokumentacja powykonawcza, protokoły odbioru
robót.
Dla działań miękkich:
dane Beneficjenta i partnerów
projektu, programy zajęć, listy obecności.
Wykonanie zamierzonych
działań zgodnie z dokumentacją techniczną,
programem działań społecznych i
zapisami Programu Rewitalizacji.
Działania ‐ przeprowadzenie postępowań o udzielenie zamówienia publicznego,
‐ przeprowadzenie prac budowlanych i remontowych,
‐przeprowadzenie działań społecznych
‐ zarządzanie projektem,
‐ promocja projektu
Środki
‐ zespół projektowo‐ zarządzający (pracownicy
Urzędu Miejskiego w Gdańsku, partnerzy projektu),
‐ środki finansowe zapisane w
budżecie projektu
Koszty
Łącznie 20 589 509,80
w tym koszty kwalifikowane 20 189 509,79
‐ otrzymanie dofinansowania w ramach RPO WP,
‐ sprawne przeprowadzenie
procedur przetargowych,
‐ wykonanie prac i działań zgodnie z
założonym harmonogramem realizacji projektu
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
108
3.4.3.5 KOMPLEMENTARNOŚĆ PROJEKTU
Przedmiotowy projekt jest elementem realizacji szerszego programu rewitalizacji dzielnicy
Nowy Port w Gdańsku. Całościowy program jest kompleksowym przedsięwzięciem, które
przewiduje realizację szeregu inwestycji i działań społeczno‐gospodarczych na rzecz
przywracania utraconych funkcji miejskich oraz aktywizowania lokalnej społeczności w
Nowym Porcie. W realizację programu zaangażowane jest Miasto Gdańsk wraz ze swoimi
jednostkami organizacyjnymi, społeczność lokalna oraz organizacje pozarządowe.
Na rzecz realizacji programu rewitalizacji społecznej Nowego Portu została zawarta
Wielostronna Koalicja. Funkcję Koordynatora Koalicji pełni Referat Rewitalizacji Wydziału
Urbanistyki Architektury i Ochrony Zabytków Urzędu Miejskiego w Gdańsku. Koalicjantami
są: Gmina Miasta Gdańska, Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia”, Franciszkański Ruch
Ekologiczno‐Chrześcijański „FRECH”, Gdański Zarząd Nieruchomości Komunalnych, Klub
Przyjaciół Nowego Portu, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Gdańsku, Parafia Rzymsko –
Katolicka p.w. św. Jadwigi Śląskiej, Parafialny Oddział Akcji Katolickiej, Pomorski Zarząd
Okręgowy Polskiego Czerwonego Krzyża, Centrum Interwencji Kryzysowej, Rada Osiedla
Nowy Port, Stowarzyszenie Nowy Port Sztuki, Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta
Koło Gdańskie oraz Zarząd Rady Osiedla Nowy Port.
Do tej pory w ramach programu rewitalizacji Nowego Portu zrealizowane zostały i
realizowane są m.in. następujące projekty, które są komplementarne z przedmiotowym
projektem:
Przebudowa ulicy Marynarki Polskiej w Gdańsku, odcinek Reja ‐ Wyzwolenia –
projekt zrealizowany przez Miasto Gdańsk w latach 2006‐2007 za łączną kwotę 49
788 486,15 zł (32 590 031,20 zł pochodziło ze środków EFRR w ramach Sektorowego
Programu Operacyjnego Transport na lata 2004‐2006). Projekt polegał na
kompleksowej przebudowie ulicy Marynarki Polskiej, łączącej Nowy Port z centrum
Gdańska. W ramach projektu przebudowano m.in. 7 skrzyżowań, 2 obiekty mostowe,
10 przystanków tramwajowych i 11 przejazdów przez tory.
Gdański Projekt Komunikacji Miejskiej – etap III A – projekt Miasta Gdańska
wybrany do realizacji w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko
(projekt kluczowy). Projekt realizowany w latach 2008‐2011 za łączną kwotę ok. 670
mln obejmuje m.in. przebudowę torowisk w ul. Rybołowców, ul. Wolności i ul. Strajku
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
109
Dokerów w Nowym Porcie wraz z budową układów sterowania zwrotnicą nr 2401‐
Nowy Port przy skrzyżowaniu ulic Wolności i Władysława IV.
Rewaloryzacja i modernizacja nabrzeża rzeki Martwej Wisły przy ul. Starowiślnej –
celem projektu zrealizowanego na terenie Nowego Portu było wykonanie i
udostępnienie nabrzeża Martwej Wisły. Projekt przyczynił się do uatrakcyjnienia
obszaru zarówno dla społeczności lokalnej, mieszkańców miasta jak i turystów.
Rewaloryzacja i modernizacja nabrzeża rzeki Martwej Wisły przy dawnej Latarni
Morskiej – w ramach zrealizowanego projektu wykonano i udostępniono kolejny
odcinek nabrzeża Martwej Wisły.
Prace Ratownicze Twierdzy w Wisłoujściu – Unikatowa Fortyfikacja w Skali
Europejskiej ‐ Etap I – projekt realizowany przez Muzeum Historyczne Miasta
Gdańska, obejmujący zabezpieczenie oraz konserwację Murów Fosbrei i Murów
Kurtynowych stanowiących integralną część Fortu Carré Twierdzy Wisłoujście.
Wartość projektu realizowanego w latach 2008‐2011 to ok. 6 mln zł (oszty
kwalifikowane: 1 524 312 euro). Projekt uzyskał dofinansowanie ze środków
Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego w wysokości
1 295 665 euro.
Prace Ratownicze Twierdzy w Wisłoujściu – Unikatowa Fortyfikacja w Skali
Europejskiej ‐ Etap II – projekt Muzeum Historycznego Miasta Gdańska, który
przewiduje kontynuację prac zabezpieczających Twierdzę. Celem projektu jest
rewaloryzacja Twierdzy Wisłoujście, obiektu wpisanego do rejestru zabytków.
Wartość projektu to 5 391 844,81 zł. Projekt uzyskał dofinansowanie ze środków RPO
WP w wysokości 4 043 883,59 zł.
Wszystkie ww. przedsięwzięcia służyły rewitalizacji i podniesieniu atrakcyjności Nowego
Portu, który jest jednym z priorytetowych obszarów w ramach Gdańskiego Programu
Rewitalizacji. Są one logicznie powiązane z przedmiotowym projektem, który stanowi
kolejny etap działań realizowanych na tym terenie. Docelowo – po zrealizowaniu całości
programu – Nowy Port będzie atrakcyjną dzielnicą, aktywnie przyczyniającą się do rozwoju
funkcji miejskich i metropolitalnych Gdańska.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
110
4 WYKONALNOŚĆ FINANSOWO ‐ EKONOMICZNA
4.1 ANALIZA FINANSOWA
4.1.1 OKREŚLENIE ZAŁOŻEŃ DO ANALIZY FINANSOWEJ
Analiza finansowa wykonana dla przedsięwzięcia inwestycyjnego „Rewitalizacja Nowego
Portu w Gdańsku” ma za zadanie wykazać, czy jest ono zasadne z finansowego punktu
widzenia. Inaczej mówiąc, czy całkowite przychody osiągnięte z jego eksploatacji przekroczą
poniesione na jego realizację wydatki. W wyniku przeprowadzonej analizy uzyskana zostanie
także odpowiedź na pytanie czy zapewnione zostały środki niezbędne do tego, aby po
zakończeniu prac przedsięwzięcie nadal mogło funkcjonować.
Dzięki przeprowadzeniu analizy finansowej oszacowane zostaną wskaźniki określające
rentowność przedsięwzięcia. Jednocześnie na podstawie analizy finansowej uzyskane
zostaną informacje mówiące o tym czy wybrane, najlepsze pod względem technicznym,
rozwiązanie jest realne do wykonania pod względem finansowym i w aktualnym otoczeniu
społeczno – gospodarczym.
W celu sporządzenia analizy przyjęto następujące założenia:
za rok bazowy przedsięwzięcia uznano rok 2007,
analiza została sporządzona w cenach stałych, przy zastosowaniu metody
różnicowego modelu finansowego,
analiza została sporządzona w cenach brutto, ponieważ VAT jest kosztem
kwalifikowanym dla Gminy Miasta Gdańska (zgodnie z załącznikiem nr 4 do
Przewodnika Beneficjenta RPO WP 2007‐2013 Wytyczne dotyczące kwalifikowalności
wydatków ramach RPO WP na lata 2007 – 2013),
analiza obejmuje okres 15 lat, to jest okres 2016‐2030 rok. Okres ten został ustalony
zgodnie z Wytycznymi do studiów wykonalności dla projektów w ramach
Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007‐
2013 w zakresie projektów dotyczących kompleksowej rewitalizacji,
stopa dyskontowa stosowana przy dyskontowaniu strumieni pieniężnych dla
obliczenia wskaźników rentowności inwestycji w niniejszym opracowaniu będzie
wynosiła 5%. Wielkość ta jest zgodna z wytycznymi do studiów wykonalności,
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
111
analiza została sporządzona zgodnie z Wytycznymi w zakresie wybranych zagadnień
związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów
generujących dochód,
analiza finansowa została sporządzona z dokładnością do 1 PLN (wyjątek stanowią
nakłady inwestycyjne, harmonogram rzeczowo‐finansowy oraz koszty eksploatacyjne,
gdzie mając na uwadze dokładność analizy, zdecydowano o zwiększeniu dokładności
do 0,01 PLN).
Podczas sporządzania analizy finansowej dla omawianego projektu korzystano z założeń
makroekonomicznych, które zamieszczono w podrozdziale 7.4 Wytycznych w zakresie
wybranych zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym
projektów generujących dochód „Warianty rozwoju gospodarczego Polski”
(MRR/H/14(2)01/2009). Dla pozostałych lat okresu referencyjnego przyjęto szacunkowe
wartości ekonomiczne. Poniższa tabela przedstawia pełen zakres założeń
makroekonomicznych, które wykorzystano w studium.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
112
Tab. Założenia makroekonomiczne
Źródło: opracowanie własne
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
113
4.1.2 CAŁKOWITE NAKŁADY INWESTYCYJNE
Łączne nakłady inwestycyjne niezbędne do przeprowadzenia inwestycji wraz z latami ich
poniesienia przedstawione zostały w poniższej tabeli. Projekt zakłada pełną realizację
inwestycji w ciągu ośmiu lat. Wartość nakładów inwestycyjnych w okresie realizacji projektu
wynosi 20 589 509,79 złotych. Natomiast całkowita wartość nakładów inwestycyjnych
zarówno w okresie realizacji, jak i funkcjonowania inwestycji (nakłady odtworzeniowe)
wynosi 22 339 321,13 złotych. Planuje się zakończenie fazy realizacyjnej projektu w 2015
roku.
Podatek VAT jest kosztem kwalifikowanym w ramach projektu, jako że Gmina Miasta
Gdańska nie ma możliwości odzyskania podatku w ramach swojej działalności operacyjnej.
Poniższa tabela przedstawia zestawienie wszystkich nakładów inwestycyjnych, które
niezbędne są do prawidłowego przeprowadzenia realizacji inwestycji w podziale na koszty
kwalifikowane i niekwalifikowane. W celu utrzymania wysokiej funkcjonalności przedmiotu
projektu, założono również nakłady odtworzeniowe po pierwszych 10 latach eksploatacji
inwestycji. Zgodnie z zasadami kwalifikowalności kosztów, nakłady odtworzeniowe zostały
przyporządkowane do kosztów niekwalifikowanych projektu.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
114
Tab. Zestawienie nakładów inwestycyjnych projektu (koszty kwalifikowane)1
1 Tabela całkowitych nakładów inwestycyjnych została zaprojektowana zgodnie z Wytycznymi do studiów wykonalności dla projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007‐2013, w zakresie projektów dotyczących kompleksowej rewitalizacji
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
115
Tab. Zestawienie nakładów inwestycyjnych projektu (koszty niekwalifikowane)
Źródło: Opracowanie własne
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
116
Tab. Zestawienie wydatków w ramach instrumentu elastyczności
Źródło: Opracowanie własne
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
117
4.1.3 KALKULACJA PRZYCHODÓW ZE SPRZEDAŻY INWESTORA W WYNIKU REALIZACJI
INWESTYCJI
4.1.3.1 ANALIZA RYNKU ORAZ OFERTY POWSTAŁEJ W WYNIKU REALIZACJI PROJEKTU
Projekt „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku” zakłada działanie inwestycyjne polegające
na przebudowie dawnej łaźni miejskiej przy ul. Strajku Dokerów i adaptacji budynku na
Centrum Edukacji Artystycznej „Łaźnia”. Kolejnym przedsięwzięciem inwestycyjnym będzie
przebudowa pl. Gustkowicza wraz z zielenią i małą architekturą oraz wymianą infrastruktury
podziemnej (kanalizacja deszczowa i sieć wodociągowa). Oprócz tego w ramach projektu
zostaną przeprowadzone działania społeczne mające za zadanie aktywizację społeczności
Nowego Portu.
Celem głównym projektu jest rozwój funkcji miejskich i metropolitalnych Miasta Gdańska, a
celem cząstkowym aktywizacja społeczna i gospodarcza zdegradowanego obszaru Nowego
Portu i podniesienie jego atrakcyjności jako strefy rozwojowej. Do zakładanych celów
cząstkowych należy też zaliczyć aktywizację mieszkańców dzielnicy oraz zmniejszenie skali
problemów społecznych występujących w Nowym Porcie, a przez to poprawę jakości życia
mieszkańców tego obszaru.
Beneficjentem projektu będzie Gmina Miasta Gdańska, która realizować będzie
przedmiotowy projekt poprzez swoje jednostki: Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia” oraz
Zarząd Dróg i Zieleni w Gdańsku oraz z partnerami: Towarzystwem Pomocy im. Św. Brata
Alberta Koło Gdańskie oraz Stowarzyszeniem Nowy Port Sztuki.
W wyniku realizacji niektórych zadań, na terenie objętym projektem powstaną nowe usługi,
które będą oferowane mieszkańcom Nowego Portu, mieszkańcom Gdańska lub turystom,
którzy odwiedzą tą dzielnicę. Poniżej zamieszczono charakterystykę poszczególnych działań
wraz z opisem ewentualnych nowych produktów lub usług, które powstaną po wdrożeniu
przedsięwzięcia.
Zadania inwestycyjne
Na przedsięwzięcia inwestycyjne związane z przebudową istniejącej infrastruktury składają
się następujące zadania:
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
118
Przebudowa pl. Ks. Gustkowicza, która zakłada kompleksową modernizację
przestrzeni placu, obejmującą wykonanie nawierzchni ulic i chodników, zieleni
urządzonej wyposażonej w plac zabaw dla dzieci i ławki parkowe oraz otoczenie
skweru żywopłotem. Przestrzeń placu zostanie wyposażona w 10 lamp ulicznych.
Przewiduje się również zmianę posadzki placu oraz wymianę i modernizację
infrastruktury technicznej w zakresie sieci wodociągowej i kanalizacji deszczowej.
Dodatkowo na Placu zainstalowane zostaną 3 dzieła sztuki, które wyłonione zostaną w
ramach konkursu artystycznego „Galeria Zewnętrzna Miasta Gdańska” (konkurs taki
organizowany jest co 2 lata przez Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia”).
Beneficjentem przedsięwzięcia będzie Gmina Miasta Gdańska. Celem zadania jest
poprawa estetyki przestrzeni publicznych oraz jakości infrastruktury technicznej na
terenie Nowego Portu. Przeprowadzone prace sprawią, że Plac Gustkowicza zyska
charakter placu miejskiego i zostanie przystosowany do organizacji różnego rodzaju
wydarzeń społecznych i kulturalnych. Planowane prace z założenia mają poprawić
istniejącą infrastrukturę, nie można więc mówić o oferowaniu nowych produktów i
usług. Utrzymanie dróg i zieleni miejskiej należy do zadań gmin i nie generuje
przychodów. Plac jest ogólnie dostępny, również za uczestnictwo w imprezach
organizowanych na Placu nie będą pobierane żadne opłaty. Rozwinięta w wyniku
realizacji zadania oferta adresowana będzie przede wszystkim do mieszkańców
obszaru objętego projektem (kryterium geograficzne) oraz do innych osób, które będą
odwiedzać rejon Nowego Portu.
Adaptacja, rewaloryzacja i przebudowa budynku dawnej Łaźni przy ul. Strajku
Dokerów 5 na potrzeby Centrum Edukacji Artystycznej „Łaźnia”. Obiekt ten będzie
pełnił funkcje kulturalne, edukacyjne, artystyczno‐wystawiennicze i społeczne, które
będą nową ofertą dla mieszkańców Nowego Portu (obecnie budynek łaźni nie jest
użytkowany). W budynku została zaplanowana czytelnia i mała biblioteka oraz
niewielkie kino. W budynku przewidziano wydzielenie miejsc noclegowych dla
goszczących w Centrum artystów. Pokoje te nie będą wynajmowane osobom z
zewnątrz ‐ należy je traktować jako zaplecze socjalne powiązane z działalnością
kulturalno ‐ edukacyjną obiektu. Centrum Edukacji Artystycznej „Łaźnia” będzie miało
oddziaływanie lokalne lub ponadlokalne (Trójmiasto i okolice) i będzie filią miejskiej
instytucji kultury: Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia”, które działa obecnie na
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
119
terenie Dolnego Miasta w Gdańsku. Część imprez organizowanych przez Centrum
(wystawy, koncerty, prezentacje filmowe, spotkania z artystami), będzie biletowana‐
będą to jednak imprezy o zasiągu lokalnym. Założeniem tych działań jest ożywienie
dzielnicy Nowy Port i aktywizacja jej mieszkańców poprzez sztukę, nie zaś generowanie
przychodów. Grupą docelową oferty CEA „Łaźnia” będą wszyscy mieszkańcy Nowego
Portu, Gdańska i okolic, którzy zdecydują się na wizytę w Centrum celem uczestnictwa
w zajęciach i wydarzeniach kulturalnych.
Zgodnie z danymi GUS za rok 2008 na terenie Gdańska zlokalizowanych jest 9 galerii i
salonów sztuki, które zorganizowały 77 wystaw, które odwiedziło 66 486 osób. Oprócz
tego w mieście działa 25 instytucji kulturalnych (domy i ośrodki kultury, kluby i
świetlice; dane za 2007 rok; źródło: GUS). Instytucje i obiekty o profilu działalności
podobnym do CSW „Łaźnia” działające na terenie Trójmiasta to, które można uznać za
jej konkurencję to:
Nadbałtyckie Centrum Kultury (NCK) w Gdańsku jest samorządową instytucją kultury,
utworzoną w 1992 r. Siedziba NCK znajduje się w Ratuszu Staromiejskim w Gdańsku,
gdzie znajduje się zaplecze administracyjne oraz sala do występów oraz wystaw oraz
modernizowane obecnie Centrum św. Jana, które docelowo dysponować będzie
obiektem dla 669 widzów. Obecnie NCK organizuje różnorodne wydarzenia
kulturalne (od wystaw sztuki współczesnej, po recitale wokalne oraz koncerty muzyki
rozrywkowe). Grupą docelową Centrum są osoby w wieku 15‐70 lat, którzy są
zainteresowani aktualnymi wydarzeniami kulturalnymi, także o skali ogólnopolskiej,
Gdański Archipelag Kultury (GAK) jest działającą od 1967 roku samorządową
instytucją kultury, skupiającą obecnie w swojej strukturze 9 oddziałów
umiejscowionych w różnych dzielnicach miasta oraz 3 zespoły twórcze. GAK prowadzi
bardzo szeroką działalność artystyczną i edukacyjną organizując wiele koncertów,
spektakli teatralnych, wystaw, warsztatów artystycznych i różnorodnych zajęć
edukacyjnych skierowanych do wszystkich grup wiekowych i społecznych,
Państwowa Galeria Sztuki jest instytucją samorządową finansowaną z budżetu gminy
Sopot. Po zakończeniu przebudowy centrum Sopotu, galeria zostanie przeniesiona do
nowego Domu Zdrojowego. W salach wystawienniczych o łącznej powierzchni 1.000
m PGS realizowała będzie rocznie około dwudziestu pięciu wystaw sztuki
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
120
współczesnej i tradycyjnej, prezentujących różnorodne zjawiska artystyczne.
Frekwencja w Galerii sięga szacunkowo 20 000 w trakcie sezonu. Grupą docelową
PGS są osoby zainteresowane najnowszą rzeźbą, malarstwem, fotografią oraz
sztukami wizualnymi,
Klub Żak w Gdańsku jest instytucją kulturalną z założenia integrującą środowiska
akademickie Trójmiasta wokół aktualnych wydarzeń kulturalnych. W ofercie Klubu
znajduje się kino, teatr, galeria, scena muzyczna oraz teatralna. Siedziba "Żaka"
zlokalizowana jest we Wrzeszczu, przy ul. Grunwaldzkiej, w zmodernizowanej dawnej
zajezdni tramwajowej. Grupą docelową Klubu są wszyscy Ci, którzy zainteresowani są
najnowszymi trendami w sztuce.
Wszystkie obiekty wymienionych powyżej instytucji charakteryzują się wyposażeniem w
profesjonalną infrastrukturę techniczną i przygotowaniem do prowadzenia w nich
działalności kulturalnej.
W ocenie konkurencyjności działalności CSW „Łaźnia” w metropolii trójmiejskiej
niewątpliwie trzeba wziąć pod uwagę mniej korzystne usytuowanie i skomunikowanie,
czego nie można powiedzieć o Nadbałtyckim Centrum Kultury oraz o Gdańskim
Archipelagu Kultury, który posiada swoje punkty w 9 lokalizacjach w Gdańsku. Oferta
CSW „Łaźnia” w porównaniu z powyższymi podmiotami koncentruje się bardziej na
sztuce współczesnej, w rozumieniu działalności wystawienniczej, muzycznej i sztuce
zewnętrznej, a także na działaniach społeczno‐kulturowych skierowanych do
mieszkańców swego najbliższego otoczenia.
Działania społeczne
W ramach zadań społecznych przewidzianych w ramach projektu wprowadzony zostanie
pakiet 4 nowych usług społeczno‐kulturalnych skierowanych do różnych grup społecznych i
wiekowych Nowego Portu (grupę docelową wyodrębniono przy pomocy kryterium
geograficznego). Pod względem kryterium demograficznego do poszczególnych grup
wiekowych adresowane są różne działania:
„Dom Aktywnego Mieszkańca Dzielnicy Nowy Port” ‐ zadanie adresowane przede
wszystkim do dorosłych mieszkańców Nowego Portu,
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
121
Port Sztuki – równe szanse w edukacji artystycznej dzieci i młodzieży ‐ zadanie
skierowane do dzieci i młodzieży w wieku 8‐17 lat ze środowisk zagrożonych
patologiami,
Nowy Port – Pod lupą wyobraźni ‐ zadanie adresowane przede wszystkim do dzieci i
młodzieży, ale także (wybrane zajęcia) do dorosłych mieszkańców Nowego Portu,
Projekt Graffiti „Wiem – nie niszczę, tworzę” ‐ zadanie skierowane głównie do
młodzieży w wieku 14‐20 lat.
Przedstawione działania są częścią polityki społecznej, która jest prowadzona przez Gminę
Miasta Gdańska jako jedno z zadań własnych. Realizacja działań społecznych nie będzie
przynosić przychodów i będzie nieodpłatna dla wszystkich uczestników. W ramach działań
miękkich przewidzianych w projekcie nie zakłada się prowadzenia działań skierowanych do
przedsiębiorców.
Informacja o ofercie powstałej w ramach projektu udostępniana będzie przy pomocy
środków dostępnych Miastu i organizacjom społecznym działającym w oparciu o powstałą
infrastrukturę. Przede wszystkim będą to strony internetowe (np. www.gdansk.pl), jak
również spotkania z mieszkańcami, gdzie będą oni mieli możliwość uzyskania informacji na
temat realizowanych działań. Jednocześnie zaplanowana jest akcja informacyjna z
wykorzystaniem kolportażu ulotek i plakatów w najbardziej uczęszczanych punktach
dzielnicy. Informacji na temat działań w projekcie będą udzielać także pracownicy
bezpośrednio realizujący działania projektu.
4.1.3.2 PROGNOZOWANA LICZBA ODBIORCÓW
Beneficjent Projektu szacuje, iż w wyniku realizacji przedmiotowego projektu liczba
odbiorców kina, które utworzone zostanie w budynku Łaźni i będzie przynosiło przychody,
kształtować się będzie na poziomie 8 320 osób już w pierwszym roku funkcjonowania
projektu. W kolejnych latach liczba użytkowników utrzyma się na równie wysokim poziomie.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
122
Tab. Liczba odbiorców
4.1.3.3 POLITYKA CENOWA
Realizacja projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku” jest projektem generującym
przychody. W wyniku przeprowadzenia inwestycji, powstanie możliwość przeprowadzania
seansów filmowych w niewielkiej sali kinowej. Poniższa tabela przedstawia kształtowanie się
cen w poszczególnych latach funkcjonowania projektu.
Tab. Polityka cenowa
4.1.3.4 PROGRAM SPRZEDAŻY
Realizacja projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku” jest projektem generującym
przychody. Tak więc, Beneficjent projektu będzie uzyskiwał dodatkowe przychody w wyniku
realizacji inwestycji. Poniższa tabela przedstawia poziomy przychodów uzyskiwanych w
wyniku przeprowadzenia przedmiotowej inwestycji.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
123
Tab. Przychody ze sprzedaży
4.1.4 KALKULACJA KOSZTÓW EKSPLOATACYJNYCH BEZ REALIZACJI PROJEKTU ORAZ Z JEGO
UWZGLĘDNENIENIEM
Koszty eksploatacji związane są z bieżącym funkcjonowaniem projektu i zostały oszacowane
na takim poziomie, by efekty przedsięwzięcia inwestycyjnego charakteryzowały się pełną
funkcjonalnością w całym analizowanym okresie. Dane za 2016 rok zostały oszacowane przez
beneficjenta projektu na podstawie dotychczasowych doświadczeń w zakresie eksploatacji
infrastruktury podlegającej rewitalizacji. Na potrzeby analizy koszty eksploatacyjne projektu
zostały sporządzone zgodnie z metodą modelu różnicowego. W wariancie W0 (wariant
bezinwestycyjny) występują koszty eksploatacji ponoszone i planowane do poniesienia w
przypadku niezrealizowania przedmiotowej inwestycji.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
124
Tab. Koszty eksploatacyjne (W0)
Źródło: Opracowanie własne
Tab. Koszty eksploatacyjne (W1)
Źródło: Opracowanie własne
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
125
Tab. Koszty eksploatacyjne (W1‐W0)
Źródło: Opracowanie własne
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
126
4.1.4.1 PLAN AMORTYZACJI
Plan amortyzacji opracowany został dla wariantu inwestycyjnego (W1), w oparciu o przepisy
ustawy o rachunkowości. Plan zakłada amortyzację środków trwałych metodą liniową przy
zastosowaniu rocznych stawek amortyzacyjnych w wysokości 4,5% i 20%. Wartość
początkowa środka trwałego przyjętego do ewidencji w wariancie realizacji (W1) obejmuje
koszty inwestycji bezpośrednio związane z rzeczową realizacją zadania inwestycyjnego. W
wyniku poniesienia ww. nakładów na koniec okresu referencyjnego występuje wartość
rezydualna, gdyż okres ekonomicznej użyteczności środków trwałych projektu jest dłuższy
niż okres ich eksploatacji wynikający z przyjętego okresu referencyjnego. Tak więc w wyniku
relatywnie krótkiego okresu referencyjnego wynoszącego (zgodnie z wytycznymi w zakresie
projektów dotyczących kompleksowej rewitalizacji) 15 lat, w projekcie występuje wartość
rezydualna środków trwałych netto w ostatnim roku odniesienia i wykazywana jest w
tabelach ze wskaźnikami rentowności finansowej projektu ze znakiem przeciwnym do
wydatków.
Poniższa tabela przedstawia łączny plan amortyzacyjny dla projektu w perspektywie rocznej.
W tabeli uwzględniono również planowane do poniesienia podczas okresu funkcjonowania
projektu nakłady odtworzeniowe.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
127
Tab. Plan amortyzacyjny
Źródło: Opracowanie własne
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
128
4.1.5 RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
Na podstawie zebranych i oszacowanych informacji sporządzono rachunek zysków i strat dla
projektu obejmujący różnicowe zmiany poszczególnych pozycji kosztowych i przychodowych.
W tabeli rachunku zysków i strat można zauważyć, że występują w tym projekcie przychody
netto ze sprzedaży. Jednakże w poszczególnych latach funkcjonowania inwestycji są one
relatywnie niższe w porównaniu z kosztami eksploatacyjnymi. W całym okresie
funkcjonowania projekt generuje stratę netto.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
129
Tab. Rachunek zysków i strat
Źródło: Opracowanie własne
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
130
4.1.6 ZESTAWIENIE PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH PROJEKTU
Zestawienie przepływów pieniężnych dla projektu sporządzono metodą pośrednią zgodnie
z ustawą o rachunkowości. Za punkt wyjścia przyjęto wynik finansowy projektu określony
w rachunku zysków i strat, obejmujący wyłącznie zmiany poszczególnych wartości kosztów
i przychodów pomiędzy wariantem realizacji zadania (W1), a wariantem jego zaniechania
(W0). Ujęta w ten sposób różnicowa wielkość wyniku finansowego poddana została
korektom tak, aby wynik finansowy w ujęciu memoriałowym przekształcić na ujęcie kasowe.
Ponadto, pozycja A5 „Inne korekty” została skorygowana o cykle rotacji kapitału (rotacja
zobowiązań handlowych oraz należności), zgodnie z tabelą dotyczącą założeń
makroekonomicznych.
Rachunek przepływów pieniężnych w latach funkcjonowania inwestycji wykazuje saldo
ujemne. Jednak realizacja niniejszej inwestycji i jej późniejsza eksploatacja nie są zagrożone
ryzykiem utraty płynności finansowej, gdyż Beneficjent i Partnerzy projektu zapewniają
potrzebne środki pieniężne zarówno podczas realizacji inwestycji, jak i późniejszego
funkcjonowania. Tak więc, aby zachować trwałość projektu przez cały okres referencyjny,
Beneficjent i Partnerzy zobowiązują się do zapewnienia środków własnych na takim
poziomie, aby zarówno realizacja, jak i późniejsza eksploatacja projektu, nie były zagrożone.
Ponadto, w przedmiotowym projekcie nie przewiduje się pojawienia się nieoczekiwanych
czynników, które mogłyby pogorszyć planowaną płynność finansową. W razie takiej
ewentualności Beneficjent posiada duży potencjał inwestycyjny oraz niski poziom zadłużenia,
co pozwala na korzystanie z dodatkowych zewnętrznych źródeł finansowania w razie
pojawienia się takiej konieczności w przyszłości.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
131
Tab. Zestawienie przepływów pieniężnych
Źródło: Opracowanie własne
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
132
4.1.7 USTALENIE WYSOKOŚCI DOFINANSOWANIA (OKREŚLENIE DOPUSZCZALNEJ WIELKOŚCI
POMOCY PUBLICZNEJ LUB OKREŚLENIE LUKI W FINANSOWANIU)
Przedmiotowy projekt generuje przychody. Z tego względu, zgodnie z Wytycznymi do
studiów wykonalności dla projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla
Województwa Pomorskiego na lata 2007‐2013 w zakresie projektów dotyczących
kompleksowej rewitalizacji, może on wymagać wyliczenia luki finansowej. Jednakże, w
poszczególnych latach funkcjonowania przedmiotowej inwestycji uzyskiwane przychody są
relatywnie niższe w porównaniu z kosztami eksploatacyjnymi. Dlatego też, przedmiotowy
projekt nie jest projektem generującym dochód. Związane jest to z występowaniem kosztów
operacyjnych przy niższych wartościach przychodów. Zgodnie z art. 55 rozporządzenia
1083/06, projekt którego przychody nie pokrywają w pełni kosztów operacyjnych, nie jest
projektem generującym dochód. Projekt nie będzie też podlegał zasadom pomocy
publicznej, co zostało pokazane w analizie rynku.
Dlatego też beneficjent ubiega się dofinansowanie w wysokości 70% kosztów
kwalifikowanych projektu.
4.1.8 WYLICZENIE I INTERPRETACJA WSKAŹNIKÓW FINANSOWEJ EFEKTYWNOŚCI PROJEKTU
Analiza efektywności finansowej została przeprowadzona w oparciu o wskaźniki tj.:
finansowa bieżąca wartość netto inwestycji (FNPV/C) bez dotacji i z uwzględnieniem
dotacji EFRR,
finansowa wewnętrzna stopa zwrotu z inwestycji (FRR/C) bez dotacji
i z uwzględnieniem dotacji EFRR,
finansowa bieżąca wartość netto kapitału (FNPV/K),
finansowa wewnętrzna stopa zwrotu z kapitału (FRR/K).
Finansowa bieżąca wartość netto inwestycji i wewnętrzna stopa zwrotu z inwestycji została
oszacowana dla zdyskontowanych przepływów pieniężnych obejmujących następujące
kategorie strumieni pieniężnych: przychody, wartość rezydualna, koszty operacyjne oraz
nakłady inwestycyjne.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
133
Finansowa bieżąca wartość netto kapitału i wewnętrzna stopa zwrotu z kapitału została
oszacowana dla zdyskontowanych przepływów pieniężnych obejmujących następujące
kategorie strumieni pieniężnych: przychody, wartość rezydualna, koszty operacyjne, koszty
finansowania, spłaty kredytów, kapitał własny oraz krajowy wkład publiczny.
4.1.8.1 WSKAŹNIK FNPV/C I FRR/C
Tab. Finansowa bieżąca wartość netto inwestycji (FNPV/C), finansowa wewnętrzna stopa
zwrotu z inwestycji (FRR/C) nieuwzględniająca dotacji EFRR
Źródło: Opracowanie własne
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
134
Tab. Finansowa bieżąca wartość netto inwestycji (FNPV/C), finansowa wewnętrzna stopa
zwrotu z inwestycji (FRR/C) z uwzględnieniem dotacji EFRR
Źródło: Opracowanie własne
Pod względem finansowym, z punktu widzenia inwestora, projekt jest nieopłacalny.
Finansowa bieżąca wartość netto inwestycji (FNPV/C) w okresie eksploatacji osiąga wartość
ujemną rzędu ‐29 967 372,70 złotych, przy założeniu 5% stopy dyskonta. Ponadto finansowa
wewnętrzna stopa zwrotu z inwestycji (FRR/C) nie jest możliwa do określenia, ponieważ nie
istnieje stopa dyskontowa, której zastosowanie umożliwia osiągnięcie dodatnich przepływów
pieniężnych z inwestycji (FNPV/C). Nieefektywność finansową przedsięwzięcia potwierdza
również finansowa bieżąca wartość netto inwestycji z uwzględnieniem dotacji (FNPV/C
z uwzględnieniem dotacji EFRR), której wartość w okresie referencyjnym projektu wynosi
‐18 128 583,59 złotych, również przy założeniu 5% stopy dyskonta. W związku z tym
finansowa wewnętrzna stopa zwrotu z inwestycji (FRR/C z uwzględnieniem dotacji EFRR)
także nie jest możliwa do określenia.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
135
4.1.8.2 WSKAŹNIK FNPV/K I FRR/K
Tab. Finansowa bieżąca wartość netto kapitału (FNPV/K), finansowa wewnętrzna stopa
zwrotu z kapitału (FRR/K) z uwzględnieniem dotacji EFRR
Źródło: Opracowanie własne
Finansowa bieżąca wartość netto kapitału (FNPV/K) w 15‐letnim okresie eksploatacji
dyskonta osiąga wartość ujemną rzędu ‐18 128 583,59 złotych, przy założeniu 5% stopy
dyskonta. Ponadto finansowa wewnętrzna stopa zwrotu z kapitału (FRR/K) nie jest możliwa
do określenia, ponieważ nie istnieje stopa dyskontowa, której zastosowanie umożliwia
osiągnięcie dodatnich przepływów pieniężnych z zaangażowanego kapitału (FNPV/K).
4.1.9 STRUKTURA FINANSOWANIA
Poniżej przedstawiono źródła finansowania projektu w podziale na lata realizacji
i eksploatacji inwestycji. Jak wspomniano wcześniej, 70% kosztów kwalifikowanych projektu
planuje się pozyskać z dotacji EFRR (14 132 656,81 zł), natomiast pozostałe koszty będą
pochodziły ze środków własnych.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
136
Tab. Struktura finansowania
Źródło: Opracowanie własne
4.1.10 ANALIZA TRWAŁOŚCI FINANSOWEJ PROJEKTU
Beneficjentem projektu jest Gmina Miasta Gdańska. Zgodnie z ustawą o finansach
publicznych z dnia 30 czerwca 2005 roku (Dz.U. z 2005 r., Nr 249, poz. 2104 z późn. zm.)
podstawę gospodarki finansowej jednostki samorządu terytorialnego stanowi budżet.
Obejmuje on roczny plan dochodów i wydatków oraz rozchodów i przychodów. W
kontekście realizowanej inwestycji budżet w latach 2007‐2030 winien zabezpieczać wydatki
dotyczące bieżącego utrzymania zrealizowanego projektu oraz kosztów prefinansowania
inwestycji. Wynika to z konieczności zabezpieczenia wystarczających środków na realizację
zadań własnych jednostki samorządu terytorialnego w budżecie. Na podstawie powyższych
założeń sporządzono zestawienie źródeł finansowania inwestycji w trakcie realizacji zadania
dla rocznych odstępów czasowych.
Analiza trwałości finansowej projektu wykazuje we wszystkich latach brak ujemnych
przepływów pieniężnych. W związku z tym realizacja inwestycji i utrzymanie nie są zagrożone
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
137
utratą wymaganej płynności finansowej, gdyż Beneficjent i Partnerzy projektu przeznaczają
środki własne zarówno na realizację, jak i późniejszą eksploatację projektu. Dzięki temu
projekt zachowuje trwałość finansową przez cały okres referencyjny. Przedstawione poniżej
tabele opisujące sytuację finansową Beneficjenta potwierdzają wiarygodność kredytową
oraz udowadniają, że w całym okresie funkcjonowania inwestycja nie jest zagrożona.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
138
Tab. Trwałość finansowa projektu
Źródło: Opracowanie własne
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
139
Tab. Sytuacja finansowa Gminy Miasta Gdańska
Źródło: Opracowanie własne
4.2 ANALIZA EKONOMICZNA
4.2.1 OKREŚLENIE ZAŁOŻEŃ DO ANALIZY EKONOMICZNEJ
Zadaniem analizy ekonomicznej jest przedstawienie sensowności i racjonalności projektu
z punktu widzenia korzyści wszystkich użytkowników w związku z przeprowadzeniem
rewitalizacji Nowego Portu w Gdańsku. Poniższa analiza przedstawia wpływ społeczny
projektu za pomocą efektów zewnętrznych powstałych w wyniku realizacji przedsięwzięcia.
Analiza ekonomiczna uwzględnia następujące założenia:
analiza odzwierciedla zmianę wartości pieniądza w czasie opierając się na
współczynniku dyskontowym; zgodnie z wytycznymi dla RPO WP poziom stopy
dyskonta określony jest na poziomie 5,5%,
analiza sporządzona jest przy użyciu różnicowego modelu finansowego,
okres realizacji projektu obejmuje lata 2007‐2015,
okres referencyjny analizy obejmuje 15 lat gospodarczego życia projektu zgodnie
z wytycznymi dla RPO WP,
wartość rezydualna projektu określona jest na podstawie wartości księgowej
środków trwałych na koniec okresu referencyjnego przyjętego dla projektu w oparciu
o przepisy ustawy o rachunkowości,
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
140
analiza ekonomiczna została sporządzona z dokładnością do 0,01 PLN.
4.2.2 RACHUNEK KOSZTÓW I KORZYŚCI EKONOMICZNYCH
Przeprowadzenie rachunku kosztów i korzyści ekonomicznych w projekcie ma na celu
określenie efektów społecznych w postaci liczbowej. Zrealizowanie inwestycji przyczyni się
do powstania szeregu korzyści społecznych.
Jedną z najważniejszych jest wzrost wartości mieszkań na terenie Nowego Portu w Gdańsku.
Przeprowadzenie kompleksowych działań rewitalizacyjnych przyczyni się zwiększenia
atrakcyjności tego rejonu miasta, a w konsekwencji spowoduje wzrost wartości mieszkań. Na
potrzeby analizy przyjęto, że średnia liczba mieszkańców w standardowym mieszkaniu to
trzy osoby, a szacunkowy wzrost wartości mieszkań w wyniku przeprowadzenia działań
rewitalizacyjnych ukształtuje się na poziomie 10%. W celu wiarygodnego przedstawienia
korzyści społecznych, wykorzystano informacje z rynku wtórnego na temat
średniomiesięcznych kosztów wynajmu2.
2http://www.oferty.net/mieszkanie‐do‐wynajecia‐jednopokojowe‐oliwska‐nowy‐port‐gdansk,m14346138
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
141
Tab. Korzyść społeczna
Źródło: opracowanie własne
Kolejną korzyścią z realizacji przedmiotowego projektu są oszczędności mieszkańców
wynikające z możliwości uczestnictwa w spotkaniach społecznych, organizowanych w
ramach instrumentu elastyczności. W przypadku braku realizacji inwestycji, wszyscy
zainteresowani uczestnictwem w działaniach społecznych zmuszeni będą ponosić dodatkowe
koszty, związane z dotarciem do miejsc, których oferuje się analogiczne wydarzenia w innych
częściach Miasta. Poniższa tabela przedstawia korzyści społeczne z związane z organizacja
działań społecznych w ramach projektu.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
142
Tab. Korzyść społeczna
Źródło: Opracowanie własne
W wyniku kwantyfikacji korzyści społecznych możliwe staje się oszacowanie wskaźników
efektywności ekonomicznej projektu. Poniższa tabela ukazuje kolejne kroki dochodzenia do
wyliczenia wskaźników: ENPV, ERR i BC.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
143
Tab. Zestawienie liczbowe korzyści ekonomicznych
Źródło: Opracowanie własne
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
144
4.2.3 ZESTAWIENIE I OCENA JAKOŚCIOWA KOSZTÓW I KORZYŚCI, KTÓRE NIE MOGŁY ZOSTAĆ
WYCENIONE
Realizacja omawianego przedsięwzięcia inwestycyjnego przyczynia się do powstawania
szeregu efektów zewnętrznych, które jeszcze bardziej uzasadniają potrzebę realizacji
projektu. Jednak w większości przypadków mają one specyficzny charakter, który trudny jest
do skwantyfikowania. Przykładem może być z pewnością prawidłowe uporządkowanie
przestrzeni publicznych. Kolejnym przykładem jest zapewnienie działań w ramach
instrumentu elastyczności, które wpłyną pozytywnie na proces socjalizacji i wyrównywania
różnic pomiędzy mieszkańcami zdegradowanego obszaru, a mieszańcami Gdańska. Nie bez
znaczenia pozostaje również fakt wzrostu bezpieczeństwa mieszkańców.
4.2.4 USTALENIE WARTOŚCI WSKAŹNIKÓW EFEKTYWNOŚCI EKONOMICZNEJ PROJEKTU
4.2.4.1 WSKAŹNIK ENPV I ERR
Oszacowanie ekonomicznej wartości bieżącej netto (ENPV) pozwala na ukazaniu realnych
korzyści ekonomicznych (oszacowanych w pieniądzu), jakie przyniesie realizacja projektu.
Wskaźnik ten bierze pod uwagę nie tylko zmianę wartości pieniądza w czasie, inflację i
amortyzację, ale również rentowność kapitału inwestycyjnego. Efektywność ekonomiczna
projektu z punktu widzenia interesu społecznego jest opłacalna. Inwestycja przynosi znaczne
korzyści dla społeczeństwa osiągając ekonomiczną wartość bieżącą rzędu 26.334.273,20
złotych. Ponadto, rentowność ekonomiczna projektu przewyższa społeczną stopę
dyskontową osiągając wielkość 22,55%.
4.2.4.2 WSKAŹNIK B/C
Współczynnik B/C jest większy od jedności i wynosi 3,15. Podsumowując należy stwierdzić, iż
projekt spełnia kryterium ekonomicznej efektywności, bowiem generowane przez niego
korzyści dla społeczności zdecydowanie przewyższają koszty. Tak więc, ze społecznego
punktu widzenia, decyzja o realizacji inwestycji wydaje się w pełni uzasadniona, gdyż
wszystkie wskaźniki przyjmują pożądane wielkości.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
145
4.2.5 ANALIZA WRAŻLIWOŚCI
Analiza wrażliwości obejmuje test podstawowych parametrów przyjętych do analizy
niniejszego projektu. Analiza przeprowadzona została dla wskaźników ekonomicznych tj.:
ENPV, ERR, B/C. Badanie wrażliwości przeprowadzono dla zmiany wielkości nakładów
inwestycyjnych oraz zmiany korzyści zewnętrznych generowanych przez projekt, gdyż pod
względem specyfiki projektu są to parametry, których zmiana może mieć duży wpływ na
finansową sensowność projektu. Zrezygnowano z przeprowadzenia testów pozostałych
parametrów, gdyż nawet istotna ich zmiana nie będzie miała wpływu na zasadność
przeprowadzenia inwestycji (np. koszty operacyjne). Tak więc badając zmiany wielkości
nakładów inwestycyjnych oraz zmiany korzyści zewnętrznych, zwiększono ich wartości
o 10% i 20%. Poniższa tabela wskazuje, że nawet wzrost nakładów i spadek korzyści
zewnętrznych o 20% nie przyczyni się do utraty ekonomicznej zasadności realizacji projektu.
Tab. Analiza wrażliwości
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
146
4.2.6 ANALIZA RYZYKA
Tab. Analiza ryzyka
Źródło: Opracowanie własne
4.2.7 ANALIZA WSKAŹNIKOWA
Uwzględniając specyfikę projektu, oszacowano następujące wskaźniki efektywności projektu.
Tab. Analiza wskaźnikowa
Źródło: Opracowanie własne
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
147
5 WPŁYW PROJEKTU NA ŚRODOWISKO
5.1 WPŁYW REALIZACJI PROJEKTU NA ŚRODOWISKO W TRAKCIE REALIZACJI
ROBÓT BUDOWLANYCH
Roboty budowlane przewidziane w ramach projektu będą wiązały się z występowaniem
okresowych uciążliwości dla środowiska. Niedogodności te będą jednak przejściowe i
ograniczone do terenu realizacji inwestycji, względnie terenów przylegających.
Jedną z podstawowych uciążliwości związanych z realizacją inwestycji będzie hałas
wywoływany działaniem maszyn i urządzeń budowlanych oraz ruchem pojazdów
obsługujących budowę. Prace przy przebudowie budynku łaźni będą w znacznej mierze
odbywały się wewnątrz obiektu, co ograniczy uciążliwość hałasu dochodzącego z terenu
budowy. Emisja hałasu zniknie wraz z zakończeniem procesu budowy i nie będzie wykazywać
trwałego oddziaływania na środowisko, w tym na osoby zamieszkałe w okolicy inwestycji.
Obecność maszyn i pojazdów samochodowych dowożących materiały budowlane na plac
budowy będzie się wiązać ze zwiększoną emisją spalin w okresie realizacji inwestycji.
Możliwe jest także unoszenie przez wiatr mineralnych cząstek materiałów budowlanych
(podsypki, wywożonego gruzu) głównie w trakcie transportu i składowania. Charakter tych
niedogodności będzie jednak powierzchowny i przejściowy, stąd nie wywrą one trwałego
wpływu na okolicznych mieszkańców i środowisko naturalne.
Podczas realizacji projektu nie będą używane substancje szkodliwe, mogące stanowić
zagrożenie dla środowiska. Planowana inwestycja nie będzie miała bezpośredniego wpływu
na panujące warunki gruntowo‐wodne.
W trakcie prowadzenia prac powstawać będą odpady, w tym m.in. z wyburzanych ścian i
przebudowywanych fragmentów uzbrojenia. Odpady te będą składowane i następnie
wywożone do odzysku lub unieszkodliwienia. Nie będą to odpady niebezpieczne, dlatego
będzie istniała możliwość ich wtórnego wykorzystania np. jako podbudowa pod nowe
nawierzchnie lub unieszkodliwienia poprzez składowanie na składowisku, tak więc nie będą
znacząco oddziaływać na środowisko.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
148
W celu ograniczenia ww. miejscowego oddziaływania inwestycji na środowisko, w trakcie
prowadzenia robót egzekwowane będą następujące zasady:
roboty budowlane prowadzone będą jedynie w porze dziennej by minimalizować
wpływ hałasu na otoczenie,
w momentach przestoju silniki maszyn będą wyłączane, by nie powodować wzrostu
emisji spalin i hałasu,
transportowane materiały budowlane będą zwilżane lub przykrywane by
minimalizować pylenie,
wszelkie odpady będą gromadzone w wyznaczonych miejscach i zostaną wywiezione
przed zakończeniem inwestycji,
do prowadzenia robót wykorzystywane będą jedynie sprawne maszyny i urządzenia,
tak by wykluczyć możliwość wycieku substancji ropopochodnych do gruntu czy wód
powierzchniowych,
drzewa znajdujące się w pobliżu prowadzonych robót i zaplecza budowy zostaną
zabezpieczone,
na terenie budowy na placu ks. Gustkowicza ustawione będą przenośne toalety,
po zakończeniu robót teren inwestycji zostanie doprowadzony do stanu
projektowanego.
Biorąc pod uwagę ograniczone oddziaływanie inwestycji na środowisko oraz ww. sposoby
zapobiegania wszelkim uciążliwościom, należy stwierdzić, iż całość prac związanych z
realizacją projektu nie wpłynie trwale na środowisko.
5.2 WPŁYW INWESTYCJI NA ŚRODOWISKO PO ZAKOŃCZENIU
Po zakończeniu realizacji inwestycji nie będą występowały żadne zagrożenia dla środowiska
naturalnego oraz zdrowia użytkowników projektowanej infrastruktury i jej otoczenia.
Wszystkie ścieki bytowe z budynku Łaźni odprowadzane będą poprzez miejską sieć
kanalizacji sanitarnej do oczyszczalni ścieków. Dzięki zastosowanym rozwiązaniom
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
149
energooszczędnym w postaci m.in. grzejników z termostatem możliwe będzie
wygenerowanie znacznych oszczędności energii cieplnej. Ponadto, w ramach działań
proekologicznych, w budynku Łaźni przewiduje się prowadzenie segregacji odpadów. Śmieci
będą wstępnie segregowane i umieszczane w znakowanych pojemnikach, znajdujących się
na działce przy budynku.
Przewidziana w projekcie regulacja sieci kanalizacji deszczowej na placu ks. Gustkowicza
będzie służyła poprawie odwodnienia Placu i terenów przyległych. Poprawa stanu
nawierzchni ulic i chodników oraz odpowiednie oznakowanie poziome dróg przyczynią się do
zwiększenia bezpieczeństwa pieszych i kierowców.
Rozwiązania planowane w projekcie są proekologiczne i przyczynią się do poprawy stanu
środowiska naturalnego oraz poprawy warunków życia mieszkańców. Projektowana
inwestycja nie spowoduje naruszenia obowiązujących norm ochrony środowiska, nie
będzie też miała żadnego negatywnego wpływu na środowisko.
5.3 WPŁYW NA SIEDLISKA I GATUNKI ZAMIESZKUJĄCE TERENY NATURA 2000
I INNE O ZNACZENIU KRAJOWYM
Projekt „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku” realizowany będzie na zurbanizowanych
terenach Gdańska, poza obszarami chronionymi w ramach sieci Natura 2000 oraz
podlegającym ochronie prawnej w myśl ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia
2004 r. (Dz. U. Nr 92, poz. 880, z późn. zm.). Z tego względu, jak również biorąc pod uwagę
charakter inwestycji i ich ograniczony wpływ na poszczególne elementy środowiska należy
stwierdzić, iż planowane przedsięwzięcie nie będzie oddziaływać na ww. obszary, ani też
nie wpłynie na utratę lub fragmentację znajdujących się tam siedlisk.
Obszary sieci Natura 2000, które znajdują się najbliżej miejsca realizacji projektu to:
Specjalny Obszar Ochrony PLH220030 Twierdza Wisłoujście‐ obszar znajduje się
na terenie XVI‐XVII Twierdzy wraz z jej otoczeniem o łącznej powierzchni 16,2 ha.
Twierdza położona jest ok. 0,5 km na wschód od miejsca realizacji projektu.
W podziemiach obiektu znajduje się drugie w województwie pomorskim i największe
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
150
w Gdańsku zimowisko nietoperzy Chiroptera oraz jedyne w regionie zimowisko nocka
łydkowłosego Myotis dasycneme (załącznik II Dyrektywy Rady 92/43/EWG, EN
w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt, VU w Europie). Zaobserwowano też w okresie
zimowym oraz podczas migracji jesiennej nocka dużego Myotis myotis (załącznik II
Dyrektywy Rady 92/43/EWG). Największym zagrożeniem dla obszaru jest niepokojenie
zimujących zwierząt w wyniku penetracji podziemi obiektu przez człowieka (Twierdza
częściowo jest udostępniona do zwiedzania) oraz zanieczyszczenie powodowane przez
sąsiedztwo zakładów chemicznych,
Obszar Specjalnej Ochrony PLB220005 Zatoka Pucka‐ w jego skład wchodzą wody
zachodniej części Zatoki Gdańskiej oraz Zatoki Puckiej, pomiędzy wybrzeżem Półwyspu
Hel na północy, wybrzeżem od Władysławowa do ujścia Wisły Śmiałej na zachodzie i
południu i linią pomiędzy ujściem Wisły Śmiałej a końcem Helu od strony wschodniej,
oraz nadmorskie koło Osłonina i Rewy. Łączna powierzchnia obszaru to 62 430,43 ha.
Przedmiotowa inwestycja jest oddalona o ok. 0,7 km od jego granic. Na terenie OSO
„Zatoka Pucka” stwierdzono występowanie 23 gatunków ptaków z Załącznika I
Dyrektywy Ptasiej, 7 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK) oraz gniazdowanie
m.in. biegusa zmiennego (schinzii), sieweczki obrożnej, łabędzia krzykliwego,
głowienki, łęczaka, biegusa krzywodziobego. W okresie wędrówek występuje tu
co najmniej 1% populacji szlaku wędrówkowego perkoza dwuczubego, perkoza
rogatego, czernicy, oraz stosunkowo duże koncentracje osiągają m.in.: łabędź
krzykliwy, głowienka, łęczak, biegus krzywodzioby, biegus zmienny, brodziec śniady.
Zagrożenia dla obszaru stanowią biogenne zrzuty oczyszczonych ścieków komunalnych
z 2 oczyszczalni Dębogórze i Swarzewo, prace czerpalne nad brzegiem Zatoki Puckiej,
rybołówstwo, jak również rosnąca presja turystyczna na tereny Mierzei Helskiej,
Obszar Specjalnej Ochrony PLB220004 Ujście Wisły‐ obszar obejmujący część delty
rzeki Wisły od ujścia Wisły Śmiałej na zachodzie, po ujście Wisły Przekopu na wschodzie
oraz pas północnego wybrzeża Wyspy Sobieszewskiej, pomiędzy ujściami oraz Wisłę
Przekop wraz z międzywalem o długości ok. 6 km, rozciągający się od morza na
północy, do Przegaliny na południu (w tym 2 ważne Rezerwaty Przyrody: „Ptasi Raj”
oraz „Mewia Łacha”). Łączna powierzchnia OSO wynosi 833 ha, zaś odległość od
miejsca realizacji projektu to ok. 7,6 km. Na opisywanym terenie zaobserwowano
występowanie przynajmniej 22 gatunków ptaków wodno‐błotnych odbywających tu
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
151
lęgi i co najmniej 120 gatunków ptaków wodno‐błotnych w okresie nielęgowym,
z czego przynajmniej 36 to gatunki z Załącznika I Dyrektywy Rady 79/409/EWG oraz
11 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). Na terenie OSO występują m.in.: ohar,
ostrygojad, rybitwa białoczelna, rybitwa rzeczna, mewa pospolita i sieweczka obrożna
(PCK). W dość dużym zagęszczeniu okresowo obserwuje się sieweczkę rzeczną.
W czasie wędrówek można spotkać rybitwy czarne, rybitwy wielkodziobe, mewy małe,
pospolite oraz gęsi. W okresie zimowym stwierdzono obecność takich gatunków jak
bielaczek, czernica, gągoł, lodówka, mewa pospolita, ogorzałka. Jako największe
zagrożenia zdefiniowano wędkarstwo, nadmierną turystykę, zalesianie wydm oraz
presję ze strony drapieżników czworonożnych. Niekorzystnie na obszar wpływa także
ograniczanie pastwisk po drugiej stronie Wisły, w rejonie Mikoszewa,
Specjalny Obszar Ochrony PLH220044 Ostoja w Ujściu Wisły‐ teren Ostoi obejmuje 2
estuaria utworzone przez ujścia Wisły: Wisły Śmiałej i Przekopu Wisły wraz
z otaczającymi je piaszczystymi terenami, pasem wód przybrzeżnych i fragmentami
porośniętymi lasem. Odległość od miejsca inwestycji wynosi ok. 7,9 km.
Zaobserwowano tu 7 typów siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG,
tworzących typowy kompleks nadmorskich, napiaskowych zbiorowisk roślinnych.
Zagrożenia SOO to przede wszystkim presja ze strony intensywnie rozwijającej się
Metropolii Trójmiejskiej, prace hydrotechniczne na Wiśle oraz zanieczyszczenie wód
rzeki,
Specjalny Obszar Ochrony PLH220055 Bunkier w Oliwie‐ betonowy obiekt ochrony
przeciwlotniczej z II poł. XX w postawiony na terenie miejskiej zabudowy willowej, koło
granic Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego. Odległość od miejsca inwestycji wynosi
ok. 7,9 km. Bunkier jest jednym z trzech największych zimowisk nietoperzy (Chiroptera)
w regionie (do 81 osobników z 4 gatunków). Zimuje tutaj 50% pomorskiej populacji
nocka dużego (Myotis myotis‐ gatunek z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej)
zaobserwowanych w rejonie Trójmiasta. Zagrożeniem obszaru jest penetracja bunkra
przez ludzi co powoduje niepokojenie zimujących osobników.
Poniżej zamieszczono mapkę pokazującą położenie inwestycji względem obszarów sieci
Natura 2000.
Gmina Miasta Gdańska
Studium wykonalności projektu „Rewitalizacja Nowego Portu w Gdańsku”
152
Rysunek 5‐5.1 Położenie inwestycji i obszarów sieci Natura 2000.
źródło: oprac. własne na podst. mapy z www.mos.gov.pl
Rejon dzielnicy Gdańsk‐Nowy Port, gdzie zostanie zrealizowana przedmiotowa inwestycja
znajduje się ok. 7,5 km na wschód w linii prostej od granic Trójmiejskiego Parku
Krajobrazowego. Park obejmuje 19930 ha zwartego kompleksu leśnego, chronionego
z uwagi na swój wyjątkowy charakter i unikatowe wartości przyrodnicze i kulturowe.
Najbardziej rozpowszechnionym gatunkiem w TPK jest sosna zwyczajna, z domieszką
buczyny, dębów szypułkowych i bezszypułkowych oraz olszy. Z fauny występuje tutaj dzik,
sarna, jeleń oraz sporadycznie łoś, jak również gatunki mniejsze: zając szarak, królik dziki,
wiewiórka, lis, borsuk, wydra, kuna. Z ptactwa zaobserwowano m.in. bielika, jastrzębia,
myszołowa, trzmielojada, bociana czarnego, brodźca samotnego, żurawia, sowy: włochatkę,
uszatka i puszczyka, dzięcioła czarnego, gołębia siniaka, kruka, orzechówkę, pluszcza,
zimorodka, pliszkę górską, świstunkę zielonawą, wójcika i zniczka. Celem ochrony ścisłej
utworzono na terenie TPK 9 rezerwatów oraz otulinę parku. Kluczowym zagrożeniem
obszaru jest bezpośrednie sąsiedztwo Trójmiasta i wiążąca się z tym antropopresja, jak
również intensywna gospodarka leśna.
Inne obszary cenne przyrodniczo chronione przez wzmiankowaną ustawę to Rezerwaty
Przyrody: „Ptasi Raj”, „Wąwóz Huzarów” oraz Obszary Chronionego Krajobrazu: Wyspy
Sobieszewskiej, Otomiński i Żuław Gdańskich.