riachtanais speisialta in iarbhunscoil lán-ghaeilge disléicse agus an foghlaimeoir teanga matthias...

37
Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán- Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15 Samhain 2008

Upload: christal-mckinney

Post on 17-Dec-2015

250 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

Page 1: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge

Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga

Matthias MaunsellComhdháil OideachaisGAELSCOILEANNA TEO.15 Samhain 2008

Page 2: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Outline of Presentation

Special Educational NeedsSpecific Learning DifficultiesDyslexia ExplainedDyslexia Observed: A Case StudyIssues and ImplicationsFurther Research

Page 3: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Special Educational Needs

The term “special educational needs”refers to all those children and youthwhose needs arise from disabilities orlearning difficulties (UNESCO 1994)Three major groups with SEN:Students with disabilitiesStudents with difficultiesStudents with disadvantages (OECD, 2002)

Page 4: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Specific Learning Difficulties

DyslexiaDysgraphiaDyspraxiaDyscalculiaADD or ADHD

Page 5: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Higher Incidence Special Educational Need Definition: ‘a borderline mild and mild

general learning disability and specific learning disability and those with learning support needs (that is functioning at or below the 10th percentile on a standardised test of reading and/or mathematics’

DES, SpED 24/03; 02/05

Page 6: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

So what is …….. DYS.LEX.I.A?

Classified as a ‘high incidence’ special educational need/learning difficulty

No agreed definition

Page 7: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Explanation of Dyslexia

Dyslexia is manifested in a continuum of specific difficulties related to the acquisition of basic skills in reading, spelling and/or writing, such difficulties being unexpected in relation to an individual’s other abilities and educational experiences. Dyslexia can be described at the neurological, cognitive and behavioral levels. It is typically characterized by inefficient information processing, including difficulties in phonological processing, working memory, rapid naming and automaticity of basic skills. Difficulties in organization, sequencing and motor skills may also be present

Task Force on Dyslexia, DES 2001

Page 8: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Indicators of Dyslexia

Poor working memory Poor organisational skills Poor auditory sequencing Confusion over syntax Difficulty with motor skill and automaticity Slow speed of information processing Limited attention span Literacy impairment (reading, writing,

spelling)

Page 9: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Some Key Points on Dyslexia

No two dyslexics are the same Some indicators are more common than

others Severity is not determined by number of

indicators Discrepancy model of dyslexia Continuum Co-morbidity of learning difficulties

Page 10: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Prevalence - Dyslexia

No conclusive research has been carried out in Ireland to determine how prevalent it is

International studies suggest up to 10% of population likely to be affected

4% severely affected by dyslexia, further 6% moderately (Lindsey Peer, 2001)

Page 11: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Dyslexia at Second-Level

Transition from primary to post-primarySupports even more necessary at

second-level (Ball, Hughes, McCormack 2007)

Further literacy skills developmentState exams & accommodations

Page 12: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Research Study

Page 13: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Research Design

Research Design• Case Study approach

Methods• Qualitative• Interviews, Field notes, Diary entries,

Writing scripts, Formal assessment documents

Page 14: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

A Bi/Multilingual Dyslexic Profile

Background of Subject Observations on

Reading and Writing Spelling Difficulties Strengths in Coping

with Dyslexia

Page 15: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Background of SubjectBhí an dalta Aisling, a bhí sé bliana déag ag an am, ag freastalar iar-bhunscoil lán-Ghaeilge. Tógadh í le Gaeilge agus cé goraibh cumas maith Gaeilge aici d’éirigh a cumas sa Bhéarlaníos láidre ná a cumas Gaeilge de réir a chéile. Ar an iomlánba dhátheangach cothrom í.

Fuarthas amach ag aois 8 trí mheasúnú síceolaíochta go raibhdisléicse uirthi. D’fhreastail sí ansin ar scoil trí mheán na Béarlaina raibh aonad léitheoireachta le haghaidh dhá bhliain. Níraibh Gaeilge ar an gcuraclam mar ábhar sa scoil sin.

Chuaigh sí ar aghaidh chuig iar-bhunscoil lán-Ghaeilge inadhiaidh sin, áit ar thosaigh sí ag foghlaim dhá nuatheanga,Fraincis agus Gearmáinis. D’éirigh sí as na rangannaGearmáinise tar éis tamaill, áfach, chun freastal ar rangannatacaíochta. Ba iad na teangacha do ndearna sí staidéar orthuar scoil mar sin ná Gaeilge, Béarla agus Fraincis.

Page 16: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Reading

“Tá mé go breá á léamh i mo cheann ach nuair atáim ag léamh os ard is ansin a bhíonn an fhadhb agam”

(Aisling)

Page 17: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Observations on Reading

• Problem with decoding words• Slow reading rate• Much self-correction• Comprehension more advanced than

Accuracy and Rate• Difficulty across the three languages

Page 18: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Neale Analysis of Reading (Source: Learning Support Teacher)

Figure 1 NA Chronological Age 15.09 Accuracy Comprehension Rate Comments

Reading Age

11.05 12.08+ 11.05 68%confidence

Band 10.02 to 12.04

11+ 9.08 to 13.00

Page 19: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Writing

“Tá sí go maith ó bhéal ach ní éiríonn léi é a chur síos ar pháipéar”

(Learning support teacher)

Page 20: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Observations on Writing

Expresses herself better orally than in written work

Untidy handwriting and spelling errors can reduce legibility

Problems with organisation

Page 21: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Spelling Difficulties

“Uaireanta scríobhaim focail agus bíonn a fhios agam go bhfuil siad mícheart ach níl mé in ann

smaoineamh ar an litriú ceart” (Aisling)

“Bíonn sé deacair a idirdhealú a dhéanamh uaireanta idir an gramadach agus botúin litrithe”

(Irish Teacher)

“Ní dóigh liom go bhfuil aon fhadhbanna aici le gramadach i ndáiríre, baineann na fadhbanna le litriú”

(French Teacher)

Page 22: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Litriú Gaeilge

Fágann sí amach an h ag tús focal agus an comhartha iolra í ag deireadh focal

m.sh. mo baile (mo bhaile), cailín (cailíní)

Litríonn sí an focal céanna i mbealaí difriúla m.sh. aisleaní, aiseana (áiseanna) deilim,dulaim (d’fhoglaim)

• Litriú Foghraíochta m.sh. tres tact aras (tar éis teacht ar ais), ariget (arigead)

Page 23: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Litriú Gaeilge (ar lean)

Fágann sí amach litreacha i lár focal ach go háirithe nuair a thagann ghuta le chéile

m.sh. Chuigh sé (chuaigh sé), frisin (freisin)

• Deacrachtaí le taoilitreacha (silent letters) .i. nuair nach bhfuaimnítear an f nó fh

m.sh. go bhuil (go bhfuil), dan (d’fhan)

• Cuireann sí isteach litreacha míchuí m.sh. ibair (obair), sbriobh (scríobh)

• Meascann sí litriú Gaeilge agus Béarla m.sh. sail (saol), could (chuaigh)

Page 24: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

English Spelling

She mixes up vowels and omits vowels especially when two vowels come together

e.g dose (does), hart (heart)

Phonetic Spelling e.g Patric Kavina (Patrick Kavanagh) wen (when) meens (means)

• She sometimes inserts a d instead of a softer consonant sound

e.g Wudering Hights (Wuthering Heights), admosfere (atmosphere)

Page 25: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

English Spelling (Cont.)

When two consonants are together she will often leave out one

e.g attemps (attempts), afair (affair)

Three consonants together also pose problems

e.g lots of rabbit (lots of rabbits)

• She often spells the same word in several ways (even within the same writing piece)

e.g hosital, hospitail, hoispatal (hospital)

Page 26: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

French Spelling

Adding inappropriate letters e.g il plelut (il pleut), le paitient (patient) Omitting letters within words e.g peite (petite), pisine (piscine) Phonetic Spelling e.g notic (nautique), music (musique) Writing letters in wrong order e.g un chein (un chien), le parnets (les

parents) • Difficulty with contiguous vowels e.g beacoup, beucoup, boutcoup (beaucoup)

Page 27: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Strengths in Coping with Dyslexia• Previously developed coping strategies• Self-awareness• High self-esteem and confidence• Systematic and methodical work ethic• Active learning style

Page 28: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Issues and Implications Review of Study Immersion

Education Dyslexia Across

Different Languages Foreign Language

Learning by the Bilingual Dyslexic

Approach to Teaching

Page 29: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Review of Study

• Moderate Dyslexia• Clear discrepancy between written and oral communication• Reading and Spelling Problems• Difficulties transcend all three

languages

Page 30: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Immersion Education

No indication in study that the immersion environment exacerbates difficulties for dyslexics in the mild to moderate deficit range

Immersion programmes can provide a fulfilling education for those with learning difficulties

Obstacles likely to be greater for dyslexics without an Irish language background

Need for comprehensive empirical investigation to fully support or refute the appropriacy of immersion education for those with learning difficulties.

Page 31: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Dyslexia Across Languages

Dyslexia usually (though not universally) transfers across the language constellation

Dyslexia manifests differently in different languages Orthographic variation contributes to the diversity

of literacy difficulties Some languages are seen as easier to learn than

others Most research on dyslexia has been conducted in

the English language or a monolingual setting Objective should be to identify typical reading,

writing and spelling difficulties characteristic of each language to arrive at language specific recommendations for assessment and remediation.

Page 32: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Foreign Language Learning by the Bilingual Dyslexic

The study of foreign languages is generally challenging for dyslexics

Students are not immersed in the L3 Based on a ‘continuum of need’ the pattern of

difficulties vary The linguistic system is widened both quantitatively and

above all, qualitatively Reading and writing abilities in the previous languages

rather than oral proficiency is linked to more efficient L3 acquisition

Dyslexia specialists generally agree that FLL should be encouraged

Page 33: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

The Approach to Teaching

Challenge to advocates of a purely oral/aural approach

Importance of the reading and writing elements Support for the principles of direct instruction

and the Multisensory Structured Language (MLI) approach

Appreciation of the development of literacy in languages of different orthographies

Teaching and resources need to account for the target language’s specific linguistic features

Page 34: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Further Research

Title: Bi/Multilingualism, Literacy and Dyslexia in Post

Primary all-Irish Education (Phd research)Aim: To investigate the extent to which literacy acquisition is impeded by a specific learning difficulty among bi/multilingual acquisitors andthe overall consequences for language competency that accrue.Method: Collective Case Study

Page 35: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Key Research Questions

How does the study of dyslexia in all-Irish secondary schools contribute to our understanding of bi/multilingualism?

To what extent are the beneficial effects of bilingualism in third language learning undermined by the presence of dyslexia?

Do literacy problems transfer differently across the language constellation?

How can teaching and resources be effectively adapted to allow for these differences?

Page 36: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Key Research Questions (Cont.)

Are immersion students being adequately supported to maximise language learning development in a truly inclusive educational environment?

Are key aspects of literacy/language development being neglected and expectations lowered here due to the availability of exemptions in State exams?

Should the basis for granting a complete exemption from the study of Irish and/or a foreign language at second-level be also re-examined?

Page 37: Riachtanais Speisialta in Iarbhunscoil lán-Ghaeilge Disléicse agus an Foghlaimeoir Teanga Matthias Maunsell Comhdháil Oideachais GAELSCOILEANNA TEO. 15

Contact Details

Matthias MaunsellEmail: [email protected]