Kamień naturalny

66 nK 40 | 4/2009 www.RynekKamienia.pl

Rock Art[ Sztuka XXI wieku ]

fot.

: s. e

ng

erin

g

Od starożytności polerowane płyty wapienia, marmuru czy granitu były wysoko cenione i z przepychem stosowane

w najpiękniejszych budynkach.Po dniu spędzonym na targach w gło-

wie, niczym w kalejdoskopie, aż kręci się od feerii barw i wzorów. Wielość kryszta-łów, skamielin, fałd, przełamań, brekcji nadaje kamieniom ich niepowtarzalny charakter.

Geolodzy doskonale orientują się w naturalnym pięknie kamienia. Ich rola w branży kamieniarskiej jest zazwyczaj niewielka, ale ważna, gdy poszukujemy nowych złóż lub próbujemy dopasować kamień i dotrzeć do starych złóż, które pomogą nam odnowić architektoniczne elementy ludzkiego dziedzictwa.

Od wieków kamieniarze tradycyjnie korzystali ze wzroku, doświadczenia i narzędzi, by określić trwałość materiału i jego użyteczność. Obecnie do wyboru najlepszego materiału kluczowe stają się testy i analizy laboratoryjne prowadzone przez naukowców. Ważną ich częścią jest badanie petrograficzne próbki kamienia o grubości zaledwie 0,003 mm prowa-dzone z użyciem mikroskopu polaryza-cyjnego.

Wynaleziony w 1849 roku przez Henry-’ego Sorby z Sheffield mikroskop polary-zacyjny był początkowo przez naukow-ców z branży uważany za mało znaczącą nowinkę. Szwajcarski geolog Saussure naśmiewał się wręcz, że „to absurdalne, by na góry patrzeć przez mikroskop”. Ale z czasem urządzenie zostało zaakcepto-wane i stało się ważnym narzędziem dla

Oliwin serpentynitOwy

Łupek

krysztaŁy skalenia w granicie

Kamień naturalny

67www.RynekKamienia.pl 4/2009 | nK 40

fot.

: s. e

ng

erin

g

studiowania skał. Analiza petrograficz-na była i jest stosowana do klasyfikacji skał, określenia ich składu mineralnego, wielkości ziarna, tekstury, porowatości i charakteru wiązań. Badania takie służą także do określenia obecności substancji szkodliwych i mikropęknięć, które mogą źle wpływać na odporność kamienia na warunki pogodowe.

Kiedy spolaryzowane światło przebija się przez bardzo cienkie warstwy kamie-nia, jest rozpraszane przez krystaliczną strukturę minerałów i tworzy paletę barw i tekstur zależną od składu chemicznego i ukierunkowania kryształów minerałów budujących skałę.

Oglądając w ten sposób minerały takie jak kwarc, skaleń czy kalcyt, które budują piaskowce, wapienie oraz wiele granitów i marmurów, nie zauważymy nic spekta-kularnego. Jednak obraz próbek ciem-nych skał granitoidowych, zielonych, serpentynizujących marmurów i innych skał metamorficznych może być olśnie-wający.

Pomimo że użycie kamienia w sztuce jest czymś zupełnie normalnym, na-rzędzia, którymi posługuje się technika cyfrowa, pozwalają na twórcze wykorzy-stanie go w sztuce nowoczesnej czy pro-jektowaniu typu „glowing edges” (ang.: jaskrawe krawędzie). Niektórzy opisują takie prace jako „przypominające abs-trakcyjną grafikę na ulotkach psycho-delicznych imprez przy muzyce trance”, ale efekt końcowy jest niezwykle futury-styczny.

Scott Engeringtłum. Szymon Paź

scOtt engering

Brytyjczyk, urodzony w 1960 roku w Londynie. Z wykształcenia geolog, absol-went Uniwersytetu Nottingham. Po studiach był rzeczoznawcą pracującym na

potrzeby firm i instytucji zajmujących się renowacją zabytków. Obecnie właściciel firmy Triton Building Stone Restoration, doradzającej w zakresie dopasowania materiałów kamiennych na użytek renowacji budynków i prowadzącej Triton Bu-ilding Stone Library – bazę próbek kamienia budowlanego. Jako niezależny spe-cjalista współpracował m.in. z English Heritage (rządową agencją ochrony dzie-dzictwa narodowego) oraz brytyjską i irlandzką Inspekcją Geologiczną. Fotograf (studiował w Sheffield College) i dziennikarz, publikujący m.in. w „Natural Stone Specialist” (Wielka Brytania), „Natuursteen” (Holandia), „Discovering Stone” (Au-stralia) i „Stone Plus” (Niemcy). Zdobywca I nagrody w konkursie fotograficznym organizowanym w ramach Międzynarodowego Sympozjum Rzeźby Kamiennej w Falano we Włoszech i II nagrody w konkursie fotograficznym irlandzkiej Inspek-cji Geologicznej. Obecnie swoje zainteresowanie kieruje w stronę projektowania „glowing edges”.

MarMur cOnneMara

Dla pOrównania MarMur cOnneMara

w kaMieniOŁOMie