TAŞIYICI STATİK SİSTEMDE KİRİŞ VE KOLONLARIN İSİMLENDİRİLMESİ

SAP2000 Porgramında Kolon ve Kirişlere Rakam olarak isim verilmektedir. Elemanların Rakam olarak isimlerini görüntülemek için Set Display Options… komutu kullanılır. Bu komuta aşağıda görüldüğü gibi iki yerden ulaşılır.Komut doğrudan Set Display Options… ikonu olarak veya View başlığı seçilir açılan pencerede Set Display Options… satırı seçilir aşağıda görülen hazır Statik Sistemlerin bulunduğu Display Options For Active Window penceresi açılır.

Display Options For Active Window penceresinde Frame / Cables / Tendons bölümünde Labels kutusu işaretlenince aşağıda görüldüğü gibi Elemanların Rakam olarak isimleri görüntülenir.

Elamanların bu Rakam olan isimleri Projede verilen isimlerle değiştirilmek istendiğinde,

Edit başlığı seçilir açılan pencerede Change Labels… satırı seçildiğinde aşağıda görüldüğü gibi Interactive Name Change Tablosu açılır.

Yanda görüldüğü gibi Statik Sistem elemanları tamamının Current Name ve New Name bölümlerinde Rakamsal isimleri görülmekte, Tabloda ismi değiştirilecek Eleman satırında New Name bölümünde Elemana verilecek yeni ismi yazılarak değiştirilir. Elemanların hepsinin bulunduğu bu tabloda hata yapma ihtimali fazladır bu nedenle isim değiştirme işlemlerinin aşağıda gösterildiği gibi yapılması daha uygun olur.

Örnek 1 :

yanda görüldüğü gibi Önce Eleman seçilir, sonra Change Labels… komutu ile açılan Interactive Name Change Tablosunda isim değişikliği aşağıdaki gibi yapılır

Yanda görüldüğü gibi önceden ismi değiştirilecek Eleman seçildiği için Tabloda Current Name ve New Name bölümlerinde sadece seçilen Elemanın Rakamsal ismi görülmekte diğer elemanlar yoktur. Dolayısıyla hata yapma imkanı ortadan kalkar.New Name bölümünde Elemana verilecek yeni ismi olan K 01.01 yazılır.

Elemanın Current Name ve New Name bölümlerindeki 9 yerine K 01.01 olur.

Bütün Kiriş ve Kolon Elemanların isimleri tek tek bu şekilde değiştirilir.

Kirişlere verilen yeni isimleri yanda görüldüğü gibi değiştirilmiş olur.

Elemanlara aynı isim verilemediği için Nervür kiriş isimlerine a,b,c…. gibi harfler eklenmiştir.

1 Aksı Çerçevesi Kolon isimleri yanda görüldüğü gibi olur.

2 Aksı Çerçevesi Kolon isimleri yanda görüldüğü gibi olur.

3 Aksı Çerçevesi Kolon isimleri yanda görüldüğü gibi olur.

4 Aksı Çerçevesi Kolon isimleri yanda görüldüğü gibi olur.

3-D View olarak Kiriş ve Kolonların yeniden isimlendirilmiş durumu yanda görüldüğü gibidir.

TAŞIYICI STATİK SİSTEME AİT MALZEMENİN BELİRLENMESİ

Define başlığından açılan pencerede Materials satırı seçilir.Aşağıda görülen Define Materials penceresi açılır.

Add New Material.. seçilince aşağıda görülen Material Property Data penceresi açılır.

Yanda işaretli olan Material Name, Material Type ve Weight per Unit Volume değişiklikleri aşağıda gösterildiği gibi yapılır.

Material Name olarak MALZEME,Material Type olarak Concrete ( Beton ),Weight per Unit Volume ( beton birim ağırlığı ) 2,5 t/m3 olarak değiştirilir.

Define Materials penceresinde görüldüğü gibi MALZEME ismiyle yeni bir materyal oluşturulur.

Daha sonra,

3-D Wiew penceresinde Taşıyıcı Statik Sistemin tamamı seçme penceresi içersine alınarak aşağıda görüldüğü gibi kiriş ve kolonların hepsi seçilir,

Kolon ve Kirişler seçili durumdayken aşağıda anlatıldığı gibi işleme devam edilir,

Assign başlığı seçilir, açılan pencerede Frame satırı seçilir buna bağlı açılan pencerede Material Property Overwrites satırı seçildiğinde, aşağıda görülen Frame Material Property Overwrite penceresi açılır.

Yanda görülen pencerede aşağıda görülen değişiklikler yapılır.

Overwrite Material Property ve MALZEME seçilir.

Böylece bütün Kolon ve Kirişlere materyal olarak MALZEME cinsi atanmış olur.

ŞEKİLLERİNE ve ÖLÇÜLERİNE GÖRE KİRİŞ VE KOLONLARIN EN KESİT TİPLERİNİN OLUŞTURULMASI

Sap2000 programı aşağıda görüldüğü gibi bütün elemanlara FSEC1 isminde En Kesit atamıştır. Elemanlara Projenin gereği tipte En Kesitler atanacaktır

Kolonlar Dikdörtgen, Kirişler ise Dikdörtgen ve Tablalı şekillerinde olacaktır. Kiriş ve Kolonlar için En Kesit tiplerinin oluşturulması aşağıda anlatıldığı gibi oluşturulur.

Define başlığından açılan pencerede Section Properties satırı seçilir ve buna bağlı olarak açılan pencerede Frame Sections… satırı seçildiğinde, aşağıda görülen Frame Properties penceresi açılır.

Kiriş ve Kolonlar için en kesit tiplerinin oluşturulması yanda görülen pencere vasıtasıyla yapılır.

Add New Property.. seçilir, aşağıda görülen Add Frame Section Property penceresi açılır.

Pencerede Steel için kullanılabilecek En Kesit tipleri bulunur.

Proje sistemi Betonarme olduğundan Steel yazılı olan bölümden Concrete seçilince aşağıda görüldüğü gibi

Aşağıda görüldüğü gibi Betonarme sistemlerde kullanılabilecek En Kesit tiplerine geçilir.

Ancak burada görüldüğü gibi projede kullanılabilecek kesit tipi olarak sadece Dikdörtgen şekli bulunmaktadır.

Gerekli ve kesit tipleri Steel seçeneğinde bulunmaktadır. Dolayısıyla bu kesitler Steel seçeneğinden kullanılır.

ÖRNEK 2 :

NERVÜR KİRİŞLERİNervür Kirişlerinin En Kesitleri tam tablalı şeklindedir ve ölçüleri b=50 cm. t=7 cm hw=35 cm bw= 10 cm. dir.

Kesit tipi seçildiğinde aşağıda görüldüğü gibi

açılan yandaki Tee Section penceresinde kesit aşağıda görüldüğü gibi En Kesit oluşturulur.

yanda görüldüğü gibi Nervür Kirişleri için En Kesit oluşturulmuştur.

Daha önce Sistem Kolon ve Kirişlerine Materyal olarak oluşturduğumuz MALZEME atanmıştır. Dolayısıyla oluşturulacak bütün En Kesitlerde Material bölümünde hiçbir değişiklik yapmaya gerek yoktur aynen bırakılır.

Section Name olarak Nervür Kirişi,Ölçüleri,t3 = hw= 0,35 m.t2 = b = 0,50 m.tf = t = 0,07 m. tw = bw = 0,10 m.olarak aşağıda görüldüğü gibi En Kesit oluşturulur.

yanda görüldüğü gibi Nervür Kirişleri için Nervür Kirişi ismiyle En Kesit oluşturulmuştur.

TALİ KİRİŞLER

Tali Kirişlerinin En Kesitleri tam tablalı şeklindedir

K 01.15 ve K 01.17 Tali KirişleriÖlçüleri b=118 cm. t=16 cm hw=60 cm bw= 30 cm. dir.

Section Name olarak K 01.15 – K 01.17 yazılır.Ölçüleri,t3 = hw= 0,60 m.t2 = b = 1,18 m.tf = t = 0,16 m. tw = bw = 0,30 m.olarak aşağıda görüldüğü gibi En Kesit oluşturulur.

yanda görüldüğü gibi K 01.15 ve K 01.17 tali kirişleri için K 01.15 - K 01.17ismiyle En Kesit oluşturulmuştur.

K 01.16 Tali KirişiÖlçüleri b=96 cm. t=16 cm hw=60 cm bw= 30 cm. dir.

Section Name olarak K 01.16 yazılır.Ölçüleri,t3 = hw= 0,60 m.t2 = b = 0,96 m.tf = t = 0,16 m. tw = bw = 0,30 m.olarak aşağıda görüldüğü gibi En Kesit oluşturulur.

yanda görüldüğü gibi K 01.16 kirişi için K 01.16 ismiyle En Kesit oluşturulmuştur.

ÇERÇEVE KİRİŞLERİ

K 01.01 Çerçeve Kirişi

Nervür kirişleri 50 cm ara ile kirişe bağlandığı için devamlılığından söz edilemez ama 7 cm. lik döşeme kısmı devamlı olduğundan En Kesit yarım tablalı olarak dikkate alınır.

Ölçüleri b=82 cm. t=7 cm hw=75 cm bw= 40 cm. dir.

Yanda görüldüğü gibi en kesit şeklinde tablanın altta olması statik çözüm için önemli değildir.

Section Name olarak K 01.01 yazılır.Ölçüleri,t3 = hw= 0,75 m.t2 = b = 0,82 m.tf = t = 0,07 m. tw = bw = 0,40 m.olarak aşağıda En Kesit oluşturulur.

yanda görüldüğü gibi K 01.01 kirişi için K 01.01 ismiyle En Kesit oluşturulmuştur.

K 01.02 Çerçeve Kirişi

En Kesit yarım tablalı olarak dikkate alınır.

Ölçüleri b=115 cm. t=16 cm hw=105 cm bw= 40 cm. dir.

Yanda görüldüğü gibi en kesit şeklinde tablanın altta olması statik çözüm için önemli değildir.

Section Name olarak K 01.02 yazılır.Ölçüleri,t3 = hw= 1,05 m.t2 = b = 1,15 m.tf = t = 0,16 m. tw = bw = 0,40 m.olarak aşağıda görüldüğü gibi En Kesit oluşturulur.

yanda görüldüğü gibi K 01.02 kirişi için K 01.02 ismiyle En Kesit oluşturulmuştur.

K 01.03 ve K 01.05 Çerçeve Kirişleri

Nervür kirişleri 50 cm ara ile kirişe bağlandığı için devamlılığından söz edilemez ama 7 cm. lik döşeme kısmı devamlı olduğundan En Kesit tam tablalı olarak dikkate alınır.

Ölçüleri b=124 cm. t=7 cm hw=75 cm bw= 40 cm. dir.

Section Name olarak K 01.03 - K 01.05 yazılır.Ölçüleri,t3 = hw= 0,75 m.t2 = b = 1,24 m.tf = t = 0,07 m. tw = bw = 0,40 m.olarak aşağıda görüldüğü gibi En Kesit oluşturulur.

yanda görüldüğü gibi K 01.03 ve K 01.05kirişleri için K 01.03 - K 01.05 isimleriyle En Kesit oluşturulmuştur.

K 01.04 ve K 01.06 Çerçeve Kirişleri

En Kesit tam tablalıdır.Ölçüleri b=190 cm. t=16 cm hw=105 cm bw= 40 cm. dir.

Section Name olarak K 01.04 - K 01.06 yazılır.Ölçüleri,t3 = hw= 1,05 m.t2 = b = 1,90 m.tf = t = 0,16 m. tw = bw = 0,40 m.olarak aşağıda görüldüğü gibi En Kesit oluşturulur.

yanda görüldüğü gibi K 01.04 ve K 01.06kirişleri için K 01.04 - K 01.06 isimleriyle En Kesit oluşturulmuştur.

K 01.07 Çerçeve Kirişi

Nervür kirişleri 50 cm ara ile kirişe bağlandığı için devamlılığından söz edilemez ama 7 cm. lik döşeme kısmı devamlıdır ve diğer taraftan konsol döşemeside kirişe bağlı olduğundan kesit tam tablalıdır. Programda her iki tarafında farklı döşeme kalınlıklara göre kesit tipi bulunmamaktadır.

Konsol döşemenin boyutlarının çok büyük olması yanında 7 cm lik döşemenin katkısı ihmal edilebilir.

Dolayısıyla kesit yarım tablalı olarak dikkate alınır.

Ölçüleri b=190 cm. t=16,5 cm hw=75 cm bw= 40 cm. dir.

Yanda görüldüğü gibi en kesit şeklinde tablanın altta olması statik çözüm için önemli değildir.

Section Name olarak K 01.07 yazılır.Ölçüleri,t3 = hw= 0,75 m.t2 = b = 1,90 m.tf = t = 0,165 m. tw = bw = 0,40 m.olarak aşağıda görüldüğü gibi En Kesit oluşturulur.

yanda görüldüğü gibi K 01.07 kirişi için K 01.07 ismiyle En Kesit oluşturulmuştur.

K 01.08 Çerçeve Kirişi

En Kesit tam tablalıdır. Bir tarafta döeme kalınlığı 16 cm. diğer tarafta 16,5 cm. Konsolun boyutları büyük olduğundan konsolun kalınlığı olan 16,5 cm alınır.

Ölçüleri b=265,3 cm. t=16,5 cm hw=105 cm bw= 40 cm. dir.

Section Name olarak K 01.08 yazılır.Ölçüleri,t3 = hw= 1,05 m.t2 = b = 2,653 m.tf = t = 0,165 m. tw = bw = 0,40 m.olarak aşağıda görüldüğü gibi En Kesit oluşturulur.

yanda görüldüğü gibi K 01.08 kirişi için K 01.08 ismiyle En Kesit oluşturulmuştur.

K 01.09 ve K 01.10 ve K 01.11 Çerçeve Kirişleri

En Kesit yarım tablalı olarak dikkate alınır.

Ölçüleri b=50 cm. t=7 cm hw=65 cm bw= 30 cm. dir.

Yanda görüldüğü gibi en kesit şeklinde tablanın altta olması statik çözüm için önemli değildir.

Section Name olarak K 01.09 – K 01.10 – K 01.11 yazılır.Ölçüleri,t3 = hw= 0,65 m.t2 = b = 0,50 m.tf = t = 0,07 m. tw = bw = 0,30 m.olarak aşağıda görüldüğü gibi En Kesit oluşturulur.

yanda görüldüğü gibi K 01.09 ve K 01.10 ve K 01.11 kirişleri için K 01.09 – K 01.10 – K 01.11ismiyle En Kesit oluşturulmuştur.

K 01.12 ve K 01.13 ve K 01.14 Çerçeve Kirişleri

Kirişlerin bir tarafında 7 cm. diğer tarafında ise 16 cm. kalınlıklarında döşemeler olduğundan kesit tam tablalıdır. Programda her iki tarafında farklı döşeme kalınlıklara göre kesit tipi bulunmamaktadır, 7 cm lik döşemenin net açıklığı da küçük olduğundan en kesite katkısı ihmal edilebilir.

Dolayısıyla kesit yarım tablalı olarak dikkate alınır.

Ölçüleri b=60 cm. t=16 cm hw=65 cm bw= 30 cm. dir.

Yanda görüldüğü gibi en kesit şeklinde tablanın altta olması statik çözüm için önemli değildir.

Section Name olarak K 01.12 – K 01.13 – K 01.14 yazılır.Ölçüleri,t3 = hw= 0,65 m.t2 = b = 0,60 m.tf = t = 0,16 m. tw = bw = 0,30 m.olarak aşağıda görüldüğü gibi En Kesit oluşturulur.

yanda görüldüğü gibi K 01.12 ve K 01.13 ve K 01.14 kirişleri için K 01.12 – K 01.13 – K 01.14ismiyle En Kesit oluşturulmuştur.

K 01.18 ve K 01.19 ve K 01.20 Çerçeve Kirişleri

Kesit Yarım tablalıdır.

Ölçüleri b=60 cm. t=16 cm hw=65 cm bw= 30 cm. dir.

Yanda görüldüğü gibi en kesit şeklinde tablanın altta olması statik çözüm için önemli değildir.

Section Name olarak K 01.18 – K 01.19 – K 01.20 yazılır.Ölçüleri,t3 = hw= 0,65 m.t2 = b = 0,60 m.tf = t = 0,16 m. tw = bw = 0,30 m.olarak aşağıda görüldüğü gibi En Kesit oluşturulur.

yanda görüldüğü gibi K 01.18 ve K 01.19 ve K 01.20 kirişleri için K 01.18 – K 01.19 – K 01.20ismiyle En Kesit oluşturulmuştur.

KOLON ENKESİTLERİ

Kolon En Kesitleri Dikdörtgendir.

Ölçüleri b=40 cm. h=60 cm dir.

Section Name olarak Kolon yazılır.Ölçüleri,t3 = b= 0,40 m.t2 = h = 0,60 m.olarak aşağıda görüldüğü gibi En Kesit oluşturulur.

yanda görüldüğü gibi Kolonlar için Kolon ismiyle En Kesit oluşturulmuştur.

KİRİŞ VE KOLONLARA EN KESİT TİPİ ve BOYUTLARININ ATANMASI

En Kesit Tipi ve Boyutları atanacak Eleman mausun sağ tuşu ile işaretlendiğinde açılan Object Model – Line Information penceresinde Assignments başlığı altındaki Section Property satırı mausun sol tuşu ile çift tıklandığında Frame Properties penceresi açılır. Listeden o eleman için oluşturulmuş En Kesit Tipinin ismi seçilir ve OK yapılarak atama işlemi gerçekleştirilmiş olur.

En Kesit Tipi ismi Elemanın ismi ile aynıdır, böyle yapılması atama işleminde kolaylık sağlamaktadır.

ÖRNEK 3 :

K 01.01 KİRİŞİNE EN KESİT TİPİ ve BOYUTLARININ ATANMASI

Yanda görüldüğü gibi K 01.01 Kiriş Elemanı mausun sağ tuşu ile

işaretlenerek seçildiğinde aşağıda görülen Object Model – Line Information penceresi açılır.Bu pencerede Elemana ait her türlü bilgi bulunmaktadır.

Pencerede Label bölümünde seçilen Elemanın isminin K 01.01 olduğu görülmektedir.

Assignments başlığı seçilir sonra Section Property satırı mausun sol tuşu ile çift tıklandığında,

Yandaki Frame Properties penceresi açılır.Pencerede En Kesit Tipleri Listesinden Elemanın En Kesit Tipi ismi de Kiriş ismi ile aynı olduğu için kiriş ismi K 01.01 seçilir.

Object Model – Line Information Penceresinde Section Property satırında En Kesit Tipi K 01.01 olarak atandığı görülür.

K 01.02 KİRİŞİNE EN KESİT TİPİ ve BOYUTLARININ ATANMASI

Yanda görüldüğü gibi K 01.02 Kiriş Elemanı mausun sağ tuşu ile işaretlenerek seçildiğinde aşağıda görülen Object Model – Line Information penceresi açılır.

Bu pencerede Elemana ait her türlü bilgi bulunmaktadır.

Pencerede Label bölümünde seçilen Elemanın isminin K 01.02 olduğu görülmektedir.

Assignments başlığı seçilir sonra Section Property satırı mausun sol tuşu ile çift tıklandığında,

Yandaki Frame Properties penceresi açılır.Pencerede En Kesit Tipleri Listesinden Elemanın En Kesit Tipi ismi de Kiriş ismi ile aynı olduğu için kiriş ismi K 01.02 seçilir.

Object Model – Line Information Penceresinde Section Property satırında En Kesit Tipi K 01.02 olarak atandığı görülür.

K 01.03 KİRİŞİNE EN KESİT TİPİ ve BOYUTLARININ ATANMASI

Yanda görüldüğü gibi K 01.03 Kiriş Elemanı mausun sağ tuşu ile işaretlenerek seçildiğinde aşağıda görülen Object Model – Line Information penceresi açılır.Bu pencerede Elemana ait her türlü bilgi bulunmaktadır.

Pencerede Label bölümünde seçilen Elemanın isminin K 01.03 olduğu görülmektedir.

Assignments başlığı seçilir sonra Section Property satırı mausun sol tuşu ile çift tıklandığında,

Yandaki Frame Properties penceresi açılır.Pencerede En Kesit Tipleri Listesinden Elemanın En Kesit Tipi ismi de Kiriş ismi ile aynı olduğu için kiriş ismi K 01.03 seçilir, fakat Listede En Kesit Tipi ismi olarakK 01.03 – K 01.05 verilmiş, bunun anlamı bu En Kesit Tipi hem K 01.03 hemde K 01.05 için aynı demektir.K 01.03 – K 01.05 seçilir.

Object Model – Line Information Penceresinde Section Property satırında En Kesit Tipi K 01.03 – K 01.05 olarak atandığı görülür.

K 01.04 KİRİŞİNE EN KESİT TİPİ ve BOYUTLARININ ATANMASI

Yanda görüldüğü gibi K 01.04 Kiriş Elemanı mausun sağ tuşu ile işaretlenerek seçildiğinde aşağıda görülen Object Model – Line Information penceresi açılır.Bu pencerede Elemana ait her türlü bilgi bulunmaktadır.

Pencerede Label bölümünde seçilen Elemanın isminin K 01.04 olduğu görülmektedir.

Assignments başlığı seçilir sonra Section Property satırı mausun sol tuşu ile çift tıklandığında,

Yandaki Frame Properties penceresi açılır.Pencerede En Kesit Tipleri Listesinden Elemanın En Kesit Tipi ismi de Kiriş ismi ile aynı olduğu için kiriş ismi K 01.04 seçilir, fakat Listede En Kesit Tipi ismi olarakK 01.04 – K 01.06 verilmiş, bunun anlamı bu En Kesit Tipi hem K 01.04 hemde K 01.06 için aynı demektir.K 01.04 – K 01.06 seçilir.

Object Model – Line Information Penceresinde Section Property satırında En Kesit Tipi K 01.04 – K 01.06 olarak atandığı görülür.

Diğer kirişler için En Kesit ve Boyut atamaları aynen yapılır.