Pius Floris in Moskou

Koninklijke erkenningvoor Ginkelgroep

Nieuwe advertenties in 2004

Transponders in bomen

6e Europese ISA-congres Maastricht9-12 juni 2004

Schimmels verlichten stress van bomen

jaargang 8

NR.1 2004

Bij sneeuw en ijzel bestrijden wegladheid op de weg met hetstrooien van zout. Daarmeevoorkomen we slippartijen enongevallen. Maar voor bomen inde stad en langs de weg veroor-zaakt dit strooizout veel stress.De zouttolerantie van bomenkan echter worden verhoogddoor de wortels te voorzien vanectomycorrhiza-schimmels. Datheeft recent onderzoek nudefinitief aangetoond.

Van alle bodems op aarde iszeven procent verzilt. Dezegronden zijn daardoor uiteraardminder vruchtbaar. Zout ver-mindert de beschikbaarheid vanwater en nutriënten en verstoorthet celmetabolisme. Zout is demeest verspreide chemische

rem op de groei van gewassen.Als we leren omgaan met verzil-ting in de bodem, dan is dat eeninnovatie met grote economischeen ecologische betekenis.

OnderzoekBij het cultiveren van verzilte grondenspelen bomen een belangrijke rol. Vannature leven bomen in symbiose metmycorrhiza-schimmels die de opnamevan nutriënten en water bevorderen ende weerstand tegen ziekten en anderestressfactoren verhogen. Het is bekenddat mycorrhiza-schimmels bij land-bouwgewassen zoutstress kunnen verlichten. Maar kunnen deze schim-mels ook bomen helpen bij het omgaanmet een hoge concentratie zout in debodem? Daarvoor bestond tot voor kortmaar heel weinig evidentie. In het kadervan het Europees onderzoeksprojectMYCOREM (zie Boomwijzer nr.1 2001)deed Dr. Ingrid Weissenhorn daaromvoor Pius Floris Boomverzorging onder-zoek naar de betekenis van die

Baanbrekend onderzoek naar zouttolerantie

2

OmstandighedenWeissenhorn vond geen bewijs voor destelling dat mycorrhiza-schimmels vanverzilte bodems zouttoleranter zijn enplanten beter tegen zout kunnenbeschermen. De autochtone schimmels(van niet-zoute origine) leken al behoorlijkzouttolerant. Voor (her)beplanting van (tijdelijk)zoute bodems moet daarom wordenaanbevolen om zouttolerante boom-soorten te gebruiken (eik, iep, populier)en deze bomen in ruime mate te voor-zien van schimmels die aangepast zijnaan de lokale omstandigheden (zuur-graad, zout, droogte, etc).

Dr. I. (Ingrid) Weissenhorn is bioloog enwerkt freelance als adviseur en onder-zoeker voor Pius Floris Boomverzorging.Dit onderzoek werd uitgevoerd op (enin samenwerking met) Bonte HoekKwekerijen.

mycorrhizae voor bomen in verziltebodems.

ToleranterWeissenhorn voerde over een periodevan drie jaar tal van veld- en pot-experimenten uit met een reeks gang-bare laanbomen en verschillendemycorrhiza-preparaten. Haar onderzoekleidt tot de conclusie dat met nameectomycorrhiza kan bijdragen tot eenverhoogde zouttolerantie van bomen.Linden en beuken zijn bijvoorbeeld vrijgevoelig voor zout. Als hun wortels echter voorzien worden van goedekolonies ectomycorrhiza, dan neemt diegevoeligheid af. Ze worden dan eventolerant voor zout als iepen, populierenof eiken, bomen die met zout vrij goedoverweg kunnen. Belangrijk is echterdat de wortels van de bomen goedgekoloniseerd zijn voordat ze aan zoutworden blootgesteld.

Autochtone koloniesHet inenten van bodems met mycorrhiza-schimmels leidt lang niet altijd tot (blijvende) wortelkolonisatie met die-zelfde schimmels. De reden daarvoor isdat zij het op den duur afleggen tegen“autochtone” schimmels waarmee zeniet succesvol kunnen concurreren.Inenting heeft echter wel altijd een stimulerende werking op de wortelgroeien mycorrhizering van een boom.

In oktober van 2003 ontving ik een verrassende e-mail van Dr. Jos Koolen.Hij informeerde of Pius Floris Boom-verzorging belangstelling had om deelte nemen aan een project in Rusland, inMoskou om precies te zijn. Uiteraardwas mijn belangstelling meteen gewekt.Op 27 november vertrok dan ook eendelegatie van deskundigen voorgesprekken met de bestuurders inMoskou. Veel tijd was er niet, want tweedagen later vlogen we alweer terug. We spraken over plannen om de werk-wijze in het groenbeheer drastisch teherstructureren. Een verslag van eenboeiende reis.

Moskou is een stad met de afmetingvan de Provincie Utrecht. Er wonenruim 9 miljoen mensen. De infrastructuurkent, zoals bijna alles in deze wereldstad,een “beetje” achterstallig onderhoud.Ondanks de enorme problemen waar-mee deze stad kampt, leeft er een zeergrote betrokkenheid bij het openbaargroen. De Moskovieten vinden dat netzo belangrijk als hun openbaar vervoer.Het lijkt in de drukte van deze stad alsofer alleen in de parkjes wat rust is.Bovendien woont echt iedereen in flatsof appartementengebouwen.Deze gebouwen staan in vrijwel kalebetonnen omgevingen. De groenvoor-ziening en de parken vormen daartussenkleine oases.

Weinig soortenDe spaarzame boompjes in Moskouhebben groeiproblemen, veroorzaaktdoor het gebruik van strooizout in debarre Russische winters. Door de kortezomers en nog kortere voorjaar enherfst groeit er slechts een beperkt aantal soorten. Berk, linde, populier,paardenkastanje, lijsterbes en verschei-dene naaldbomen vormen de hoofd-moot van bomen in het straatbeeld.Soorten als beuk en eik overleven hiereenvoudigweg niet; daarvoor is het groeiseizoen te kort.

Pius Florisin Moskou Internationale samenwerking voor effectiever boombeheer

Groei (in mm stamdiameter) van eenjarige winterlindes, onbehandeld, behandeld met Paxillus involutus of metPisolithus tinctorius, na twee jaar blootstelling aan verschillende zoutconcentraties (EC = elektrische conductiviteit).

3

BezuinigenHet jaar 2004 begon zoalszovele eerder in de jarentachtig van de eeuw dieachter ons ligt.Bezuiniging op bezuini-ging, saneren van groen,geen geld voor aanleg.Voor de oude rotten in hetvak is er niets nieuwsonder de zon, voor de jongere beheerders is het wennen aan dezeomslag. Ik sprak bijvoorbeeld onlangsenkele wijkteamleiders voor wie dezeschaarste geheel nieuw was. Zij vragen zichaf waar zij het geld vandaan zullen moetenhalen om het jaar door te komen. Ik kandan alleen maar zeggen: “Het komt welgoed. Ik weet ook niet wanneer, maar hetzal weer beter worden”. Want natuur enconjunctuur komen en gaan in golven.

Ik zie parallellen tussen het functionerenvan bomen en de westerse groei-economie. Kijk eens naar een boom als eenorganisme dat zuinigheid en rendement opinvestering voorop heeft staan. Alles wat deboom doet, kost een prijs in de vorm vansuikers uit het blad. De aanmaak van elkblad en elk worteltje vergt een uitgekiendinvesteringsplan.

Van onze bomen kunnen wij in onze economie en ons aanbestedingsbeleid heelwat leren! In tegenstelling tot onze econo-men doet een boom geen concessies aankwaliteit. De dingen worden ofwel hele-maal goed gedaan, ofwel in het geheel niet.Dat duurzame uitgangspunt hanteren wijmensen niet altijd meer. Vroeger moestenbedrijven op kwaliteit concurreren, hedenten dage op prijs. Nu doen we dure concessies in het aanbesteden of het “gunnen” van werken. Uit de historie wetenwe dat die werkwijze op termijn extra kosten met zich meebrengt, kosten die uiteindelijk weer moeten worden opge-bracht door de samenleving.

Goedkoop wordt op termijn dus duurkoop.Pius Floris Boomverzorging zal over ditonderwerp in 2004 een studiedag organiseren. Wij willen antwoord kunnengeven op deze belangrijke maatschappelijkeontwikkeling. Investeren en ontwikkelen:ons werk heeft toekomst. U hoort er meervan.. ..

Pius Floris

Sterfte jonge aanplantIn Moskou worden per jaar gemiddeld60 duizend bomen geplant. Maar debetrokken ambtenaren vertellen metdroge ogen dat er jaarlijks weer zo’n 50duizend afsterven. Met een beetjegoede wil worden zij het voorjaar daar-op opnieuw vervangen. Ik zag er danook overal alleen heel jonge bomenstaan. De bomen voor de aanplantkomen allemaal van eigen kwekerij; hetfenomeen commerciële boomkwekerijkomt op dit stukje van de wereld nietvoor. Bij gebrek aan concurrentie blijftde kwaliteit van de bomen over hetalgemeen erg laag. Bestelling, opslag,afroep en afspraken over het planten,het zijn begrippen uit een anderewereld. De stad plant de bomen dieworden aangeleverd. Kwaliteitsnormenzijn er niet.

Afvoer en aankoopDe hoeveelheid bladafval die Moskoujaarlijks afvoert, is gigantisch - al bestaaner nauwelijks accurate schattingen van.Dit blad wordt verzameld en metvrachtwagens naar stortplaatsen buitende stad gereden. De minimale afstandtot dergelijke stortplaatsen bedraagt 50km. Dat is allemaal natuurlijk niet gratis.Aan de andere kant koopt de stad ookveengrond en turf aan, die wordt benutals “bodemverbetering” voor de plant-plaatsen van bomen.

Samenwerking voor verbeteringMoskou meent dat het sterftecijferonder hun bomen wel wat hoog ligt endat de kosten voor afvoer van blad enstandplaatsverbetering omlaag kunnen.Die problemen zouden tegelijk kunnenworden aangepakt. De stad Moskouheeft daarom het volgende plan ont-wikkeld. Het bladafval gaat in eigencomposteercentrales worden verwerkttot een goede compost. Deze wordt dangemengd met de grond afkomstig uitplantgaten, tot een goede meng-verhouding ontstaat. De stad hoopthiermee een aantal doelen gelijktijdig teverwezenlijken:a. vermindering van de afvalstroom,b. lagere kosten door het terugbrengen

van de aanvoer van turf uit buiten-gebieden

c. betere aanslag van de jonge aanplant.

Juist voor dat laatste doel heeft deGemeente Moskou contact gezochtmet Pius Floris Boomverzorging enPlant Health Care. Deze bedrijven heb-ben aangetoond dat de aanslag vanjonge bomen aanmerkelijk beter kandan we tot nu toe gewend zijn.Binnenkort leest u het vervolg op dezeaanzet naar internationale samenwer-king om te komen tot een beterbomenbeleid!

Pius Floris

4

De franchisehouder van PiusFloris Boomverzorging inVeenendaal bestond vorig jaar100 jaar. De Ginkelgroep vierdedat heuglijke feit op grootsewijze. Het jaar 2003 werd eenjubileumjaar dat in decembereen climax bereikte. Op hetstadhuis in Veenendaal kreegWim van Ginkel officieel toestemming het predikaatKoninklijke toe te voegen aan denaam van zijn bedrijf. Aanleidingvoor een gesprek met eengedreven en bescheiden vakman.

In zijn eenvoudige kantoor inVeenendaal maakt Wim van Ginkel opeen heldere en frisse ochtend in januaritijd voor een gesprek. Franje en opsmukzijn hier ver te zoeken. De omgevingademt een sfeer van werken, van col-lectiviteit, aandacht voor kwaliteit envan focus op het dienen van de klant.Hoewel zijn agenda drukt en het werkwacht, is er geen spoor van haast. “Hetwas een geweldig jubileumjaar”, genietWim nog zichtbaar na. “Op 20 juni had-den we een groot feest voor al onzemedewerkers, en op 7 oktober was ereen bijeenkomst voor onze relaties enons personeel. Het is heel bijzonder omdit mee te mogen maken. De enthou-siaste reacties van klanten en leveranciers,brieven, de interesse van familieleden - al die waardering die dan wordt uitge-sproken. Dat doet toch wel wat met je.”

Eeuwfeest“Bij de bijeenkomst op Papendal warenzo’n 750 mensen aanwezig. We wildenhen informatie geven, ons vak in debreedte laten zien, maar ook amuseren.Natuurlijk hadden we ook een banketverzorgd. De dag begon met een inleiding van vier sprekers, waaronderuiteraard mijn vader. Het was mijn wensdat er op deze feestelijke dag toch ook

in alle ernst gekeken zou worden naarde maatschappelijke context waarbinnenwij opereren. Flexibilisering van dearbeid is voor alle familiebedrijven eenbelangrijk thema. Dat is dan ook uitge-breid aan bod gekomen, onder meerdoor bijdragen van sprekers van de vak-bond CNV en de werkgeversorganisatieVNO/NCW. Mijn vader heeft terug-gekeken in de tijd en stond stil bij hetgegeven dat er ook bij ons momentenzijn geweest waarop de vraag rees ofwe er over twee jaar nog zouden zijn.En ikzelf heb vooruit gekeken naar detoekomst. Kennis, innovatie en kwaliteitzullen in ons bedrijf ankerpunten blijven.”

“Na deze aftrap was er ruimte om deinhoud van ons vak in te duiken. Deaanwezigen werden verdeeld in groepenen konden bijleren over een thema naarkeuze. Zo gaf Pius Floris in de buiten-lucht een presentatie over bomen enboomonderhoud en behandelde professor Zonderwijk het thema vannatuurontwikkeling en inheemse kruiden. We hadden ons feest helemaal

zelf voorbereid, zonder hulp van eenevenementenbureau of van andereadviseurs. Ik ben daar heel trots op enwist dat we aan alles voldoende aandacht hadden gegeven. Daardoorkon ik de dag heel ontspannen beleven.”

Donatie“We hadden de genodigden verzochtom geen geschenken mee te nemen,maar geld te geven voor een door onste bepalen goed doel. We hebben aanhet einde van het feest 17.500 euro kunnen doneren aan de Tuinen vanMien Ruijs. Mien zou in 2003 ook honderd jaar geworden zijn. Je weet datzij heel bepalend is geweest voor deontwikkeling van ons vak. Zij experi-menteerde veel met planten en metvormgeving. Ook introduceerde zij veelblijvende elementen in de ontwikkelingvan tuinen en landschapsarchitectuur.Haar modeltuinen worden een monu-ment. We willen in haar geest verderwerken en blijven ontwikkelen. Metonze financiële bijdrage steunen we hetconserveren van haar modeltuinen.”

Koninklijke erkenningvoor Ginkelgroep

Mijlpaal voor sympathiek familiebedrijf

Koninklijk“Ik had gehoopt dat we op dat feest ookkonden bekendmaken dat we het predikaat Koninklijke mochten gaanvoeren. Voor dat predikaat komenalleen bedrijven in aanmerking diemeer dan honderd jaar bestaan.Daarnaast moet je voldoen aan tal vanandere criteria die door gemeente, provincie en rijk heel grondig worden

getoetst. Zo moet je familiebedrijfnatuurlijk van onbesproken gedragzijn, financieel gezond en moet hetbetekenis hebben op nationaalniveau. Dat vergt heel wat onder-zoek en helaas kon dat nét niet optijd worden afgerond. Het zou hetfeest helemaal compleet hebbengemaakt. Maar het bericht dat allesrond was, kreeg ik pas twee dagenlater. Nou ja, zo hadden we nog eenextra afsluiting van het jubileumjaarmet een bijeenkomst op het stad-huis. Dat was op 8 december.”

Innoveren“Het is een bekroning op je eigenwerk, zo’n erkenning, maar ik ziehet zeker niet als een eindpunt. Hetis verraderlijk om in zelfgenoeg-zaamheid achterover te gaan leunen.

Dat zal ons niet gebeuren, want weblijven met twee benen op de grond.Wij blijven ook in de toekomst investe-ren in onze klanten en we blijveninnoveren. Dat doen we graag, want inde zorg voor de omgeving valt nog heelwat te verbeteren.”

Prijskopen“Een punt van zorg is dat we zien datveel klanten op de markt kopen op delaagste prijs. Als die trend doorzet,wordt het voor ons heel moeilijk om teblijven doen aan innovatie, onderzoeken ontwikkeling. Dat vereist namelijkdat je investeert in je personeel en inopleidingen. Het zogeheten ‘prijskopen‘is op termijn een bedreiging voor dekwaliteit van de werkgelegenheid inonze sector. Als de overheid haargedachte van ‘Nederland Innovatieland‘‚serieus neemt, moet deze ontwikkelingeen halt worden toegeroepen. Andersontstaat in plaats van innovatie juist eenachterstand die we in vele jaren nietmeer zullen kunnen inlopen. Ik zie hiereen gezamenlijke verantwoordelijkheidvan bedrijven en opdrachtgevers.”

Personeel“De leukste verrassing van het jaarkreeg ik op 23 december. Op de personeelsvergadering boden de mede-werkers mij een boek aan over de historie van ons bedrijf. Het ziet er prachtig uit met heel veel foto’s. Ze hebben dat boek samengesteld zonder dat ik ervan op de hoogte was.Dat geeft voor mij aan hoe sterk mijnmedewerkers zich met dit bedrijf ver-bonden voelen.”

Pius Floris Deventer“Per 1 januari zijn we gestart met eenvestiging in Bathmen: Pius FlorisDeventer. Nu kunnen ook klanten in hetoosten van het land profiteren van dekennis en kunde van Pius Floris. De regio Oost is heel rijk aan bomen en ons hele aanbod is daar zeer actueel.We zijn op dit moment onder meer aanhet werk in de gemeenten Aalten enZutphen, bij het provinciehuis inOverijssel en kasteel Heinoo. Ik wil daareen ander keer met alle genoegenmeer over vertellen!”

5

Nieuwe advertenties in 2004

We hebben het kloppend hartgezien in de vorm van een boom, de boom in de iris van een oog eneen monumentale boom die worteltin de aderen van een opgehoudenhand. We ontvangen niet veel reactiesop het beeldmateriaal in onze adver-tenties, maar toch schijnen deze op te vallen. Dat is precies wat we nastreven.

Onze reeks krijgt een passend vervolg. In 2004 zult u in de landelijkevakbladen een nieuwe serie adver-tenties vinden. Eerst ziet u tweeineengeslagen handen, waarvan éénin de vorm van een boomtak. Metdat beeld willen we duidelijk makendat ons bedrijf hand in hand gaatmet de zorg voor bomen. Later volgteen boomvoet waarmee we uitdragendat we “aards” werken en met onzevoeten op de grond staan. We strevennaar de hoogste kwaliteit en tegelij-kertijd houden we contact met deaarde zodat we ons doel nimmer uithet oog verliezen.

We krijgen wél opmer-kingen over het gebruikvan de Engelse taal in onze advertenties.Welnu: die gebruikenwe met opzet. Boom-verzorging is inter-nationaal; de zorg voorbomen houdt niet opaan onze landsgrens.Pius Floris Boom-verzorging heeft altijdeen internationaleoriëntatie gekend. Metonze advertentiesgeven wij ook in hetbuitenland blijk vanons bestaan. En ten-slotte: de kennis waar-mee wij voorop lopenin Nederland, is deelsook afkomstig uitonderzoek in het bui-tenland.

Wij hopen dat u onzenieuwe advertentieszult kunnen waarde-ren. En wij stellen al uwreacties erg op prijs.

handiger, hetgeen voor Pius FlorisBoomverzorging de reden is om exclu-sief met transponders te werken.Degelijk, goedkoop en betrouwbaar.

KostenbewustDe transponder werkt in praktijk ergeenvoudig en is goedkoop. De meesteinventarisaties van bomen zijn al binnenenkele jaren niet meer actueel. Datkomt doordat opdrachtgevers de kostenvoor het bijhouden van de veranderingen(mutaties) zeer sterk onderschatten. Uiteen analyse van gemeenten en PiusFloris Boomverzorging blijkt dat hetdoorvoeren van een eenvoudige adminis-tratieve mutatie al gauw zes euro kost.Vermenigvuldig dat bedrag eens met dehoeveelheid bomen die een gemeenteper jaar moet onderhouden! Met detranspondertechniek bedragen de muta-tiekosten minder dan één euro en krijgtde beheerder bovendien een juridischwaterdicht bewijs dat een boom op eenzeker moment onderhoud heeft gehad.Mutaties kunnen eenvoudigweg nietworden doorgevoerd als de zakcomputerniet daadwerkelijk op minstens 30 cmvan de transponder af is geweest. Tochgoed om te weten voordat u uw schaarsemiddelen gaat besteden aan een inven-tarisatie of VTA onderzoek!

EersteHet is intussen acht jaar geleden datPius Floris Boomverzorging (weer) alseerste een transpondersysteem voorbomen introduceerde. Als bij het inven-tariseren een transponder in een boomwordt gebracht (geboord; 3 mm), krijgtdeze boom een uniek nummer. Degegevens voor deze boom wordenaltijd aan dit nummer gerelateerd, lees-baar en toegankelijk voor elk computer-systeem.

Beheerder bepaaltDe beheerder bepaalt intussen precieswat er moet gebeuren. Deze aanvragenkomen automatisch in een kleine zak-computer te staan. Onze boomverzor-gers kunnen met die zakcomputer perboom exact zien welk onderhoud debeheerder vraagt en zij zullen datonderhoud vervolgens uitvoeren. Zijkunnen ook wijzigingen bijhouden enrisico-indicaties aangeven. Mochtenonze verzorgers andere bomen snoeienof andere activiteiten uitvoeren dan debeheerder vraagt, dan kan de zak-computer de gegevens niet aanpassen.Daarmee wordt het snel duidelijk of inde daadwerkelijke uitvoering wordtgedaan wat het beheer verlangt.

GPS geen alternatiefU kent natuurlijk ook GPS (GlobalPositioning System) voor plaatsbepa-lingen. Dit satellietsysteem rekent snelde locatie van voorwerp op de aarde uit.Voor het globaal inmeten van bomenen groen is GPS heel mooi - al is het noglang niet zo secuur als het meetwerkvan een landmeter. Zeker bij laan- enstraatbomen zijn meetfoutjes niet uit tesluiten. Bovendien is de locatie in feiteniet meer dan een identificatiesysteemvoor de afzonderlijke bomen. Die functievervult de transponder eenvoudiger en

Transponders in bomen

Onze website www.piusfloris.nl heeft deafgelopen periode enkele uitbreidingenmeegemaakt. Met de website willen wijeen informatieve vraagbaak scheppenvoor alle mogelijke vragen op het gebiedvan boombeheer. Ons uiteindelijke doelis u te voorzien van een database waar-in u alle informatie over het vakgebiedkunt zoeken op trefwoord.

Met ingang van dit jaar hebben wij aanonze site een pagina Actueel toege-voegd. Hierop leest u over elke nieuweontwikkeling op ons vakgebied. En nogdit jaar komen álle uitgaven van deBoomwijzer op de site te staan. In eer-ste instantie doen we dat in de vormvan PDF-files (Portable Document File).Deze files kunt u gewoon afdrukken omuw verzameling van alle uitgaven vanaf1998 te completeren. Er bestaat ookeen speciale ringband voor deBoomwijzer. Als u belt of mailt met dedichtstbijzijnde vestiging, bezorgen wijde map bij u thuis.

We willen u, onze lezers en klanten,verzoeken om uw vragen of opmerkin-gen via de website aan ons kenbaar temaken. U kunt van daaruit rechtstreeksmailen naar de vestigingen of met PiusFloris. Wij doen ons best om uw brief zosnel mogelijk te beantwoorden.

Microchips met een kleine antenne van enkele millimeters groot. Dat zijn

transponders. Als ze van buitenaf een bepaald signaal ontvangen, reageren ze

door een signaal terug te sturen. Met hulp van een transponder is het moge-

lijk om op een juridisch waterdichte manier aan te tonen dat een boom is

gecontroleerd.

6

Waterdicht toezicht op onderhoud

Website Pius Floris Boomverzorging

vernieuwd

In deze rubriek dit maal twee bespre-kingen: Ruimte voor de stadsboom,door Annemiek van Loon en een uitgavevan de Bomenstichting met de titelBomen Effect Analyse.

RuimteEen mooi vorm-gegeven boekmet zeer fraaiefoto’s en tekenin-gen over de ruim-te die stadsbomentoekomt. Dat is, inhet kort, Ruimtevoor de stads-boom. Je leest de127 pagina’s metgemak in eenavondje door omde opgedane ken-

nis nooit meer te vergeten. Per hoofdstukgaat de auteur, Annemiek van Loon, in opverschillende methoden om bomen in hetstedelijk gebied voldoende groei- en leef-ruimte te geven. Ze bespreekt bomenzand,bomengranulaat en bomengrond en geeftgoede voorbeelden voor de inrichting vanplantplaatsen. Zoals onze lezers wel ver-wachten, nemen wij de uitleg over bodem-verbetering met een “korreltje bomen-zand”. De boom als organisme krijgt ruimeaandacht in het hoofdstuk biologie.

7

Het boek richt zich op de doelgroep vanontwerpers en technici en vormt voor dezelezers een goede aanvulling op de bestaan-de vakkennis. Het kwam tot stand metmedewerking van Hogeschool Larenstein,Praktijkonderzoek Plant en Omgeving(PPO) te Wageningen, Gemeente Apel-doorn en BSI (waardoor het BSI-gehalteaan foto’s en adviezen erg hoog is, maarniet minder fraai).

Annemiek van Loon.Ruimte voor de stadsboom,Uitgeverij Blauwdruk Wageningen, ISBN: 90-75271-14-x prijs: € 24,50Bestellen per e-mail: blauwdruk@gaw.nl

Modelbeoordeling voor bouw en aanlegEr is veel mogelijk in technisch en juridischopzicht wanneer er in de buurt van bomengebouwd moet worden. Het vraagt echtereen gemeentelijke visie, beleid en een hel-dere procedure om de bouw ook voor diebomen tot een goed einde te brengen. DeBomen Effect Analyse, die werd uitge-bracht door De Bomenstichting, biedt meerdan 30 jaar gebundelde expertise op ditgebied.

De Bomen Effect Analyse is een beoorde-lingsmethode om de effecten voor bomenin kaart te brengen bij voorgenomen ingre-pen in de ruimtelijke ordening. Dezebeoordelingsmethode, kortweg de BEAgenoemd, is ontstaan op basis van jaren-lange ervaring in boombeleid- en beheer-adviezen. In een handzame brochure is deBEA beknopt en kernachtig beschreven.Diverse bijlagenen nuttige toe-lichtingen zijnterug te vindenop de bijge-voegde cd-rom.Een praktischegids voor elkegemeente diehandvatten zoektvoor een goedboombeleid!

De publicatie Bomen Effect Analyse (EdwinKoot en Bas Visser) kost € 35,- per stuk.Daarbij komt € 3,20 verzendkosten. Voordonateurs van de Bomenstichting geldt eenkorting van € 5,-. Bestellen kan via internetwww.bomenstichting.nl of door overma-king van het totaal bedrag (€ 38,20)op giro 2108755 van de Bomenstichting te Utrecht, onder vermelding van BEA.

CARE BVHEALTHPLANT

TreeSaver Transplant brengtbiologische balans bij deboom.

• Betere aanslag, óók bij late

aanplant

• Minder droogtegevoelig

• Minder (strooi-) zoutgevoelig

• Voor bomen met en zonder kluit

• Eenvoudig in gebruik

• 100% Natuurlijk

Plant Health Care BVPostbus 2030, 5260 CA Vught

Tel: (073) 656 26 95Fax: (073) 656 31 02

E-mail: phcpiusfloris@home.nl

(ingezonden mededeling)

TreeSaver TranspplantTreeSaver TransplantBomen en heesters gegarandeerd gezonder en sterker!

8

De Boomwijzer is een periodieke uitgave van PiusFloris Boomverzorging Nederland BV. Het bladbiedt interessante informatie voor iedereen die temaken heeft met boomaanplant en onderhoud.Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigden/of openbaar gemaakt zonder voorafgaandeschriftelijke toestemming van de uitgever.

Redactie-adresPius Floris Boomverzorging Nederland BV

Postbus 2030, 5260 CA VughtTel: (073) 656 06 33, fax: (073) 656 31 02

Email: pfbn@piusfloris.nlWebsite: www.piusfloris.nl

Ontwerp & Vormgeving:PAG | Reclame- en Ontwerpburo, Maastricht

Pius Floris Boomverzorging AmsterdamRaasdorperweg 54, 1067 TL Amsterdam

Postbus 58371, 1040 HJ AmsterdamTel: 020-497 40 80, Fax: 020-497 63 09

Email: amsterdam@piusfloris.nl

Pius Floris Boomverzorging Buitenpost‘t West 92, 9285 WD Buitenpost

Tel: (06) 51549555, Fax (0511) 543215Email: buitenpost@piusfloris.nl

Pius Floris Boomverzorging BundePasweg 25, Postbus 24, 6240 AA Bunde

Tel: (043) 365 25 19, Fax: (043) 364 82 00Email: bunde@piusfloris.nl

Pius Floris Boomverzorging DeventerPostbus 39, 7400 AA Deventer

Tel: (0570) 543280, Fax: (0570) 544517Email: deventer@piusfloris.nl

Pius Floris Boomverzorging LeiderdorpPersant Snoepweg 8, Postbus 189, 2350 AD Leiderdorp

Tel: (071) 501 21 99, Fax: (071) 501 20 93Email: leiderdorp@piusfloris.nl

Pius Floris Boomverzorging OudelandeLindestraat 14, 4436 AJ Oudelande

Tel: (0113) 54 83 90, Fax: (0113) 54 85 10Email: oudelande@piusfloris.nl

Pius Floris Boomverzorging RotterdamOlivier van Noortstraat 4, 3124 LA Schiedam

Tel: (010) 233 05 76, Email: rotterdam@piusfloris.nl

Pius Floris Boomverzorging VeenendaalCastor 64, Postbus 11, 3900 AA VeenendaalTel: (0318) 55 50 17, Fax: (0318) 54 03 40

Email: veenendaal@piusfloris.nl

Pius Floris Boomverzorging VughtBaarzenstraat 17, Postbus 2021, 5260 CA Vught

Tel: (073) 656 72 35, Fax: (073) 656 94 35 Email: vught@piusfloris.nl

ISSN: 1568-976X

C O L O F O N

6e Europese ISA-congresMaastricht 9-12 juni 2004

Het ISA-congres in Maastrichtwordt het grootste congres dat ooitop het gebied van boomverzor-ging in Europa is georganiseerd.De voorbereidingen zijn in vollegang. De verschillende organisatie-commissies hebben steeds meervan de geplande onderdelen gereed.

Zorg, als het even kan, dat u zichinschrijft voor dit unieke congres.Velen zijn u reeds voorgegaan. De organisatie verwacht meer dan600 deelnemers uit minstens 12landen. Er is geen betere gelegen-heid om in korte tijd zoveel nieuween bruikbare kennis op te doen alsop dit congres. Daarnaast is hetnatuurlijk ook geweldig om metcollega’s uit heel Europa te kunnenpraten over het vak, nieuwe vrien-den te maken en veel te leren.Bezoek de website: www.isa2004.nlen schrijf u zonder dralen in.

Schrijf u nu in voor het ISA-congres op www.isa2004.nl !