Sistemi Kontabel dhe rregullimi I llogarive

• Sistemi kontabel dhe hapat kryesorë të tij – Qellimi final - sigurimi I informacionit ne kohen

dhe vendin e duhur– Informacion kontabel I verifikuar– I sakte – I shfrytezueshem – I dobishem – I mjaftueshem me elemente per perpilimin e

pasqyrave financiare .– Skema e sistemi kontabel ne 8(tete) hapa-nivele

Te ardhurat,shpenzimet dhe rezultati neto I biznesit

• Qellimi kryesor I çdo biznesi-Fitimi • Informacioni I sakte mbi fitimin-humbjen

paraqesin nje prej informacioneve me te rendesishme mbi te ardhmen e biznesit .

• Informacioni mbi F/H sigurohet permes Pasqyrave Fianaciare ku prezentohen te dhena mbi Rezulatin Financiar te biznesit

• RF paraqet shtim ose pakesim te K.Pronarit si ndryshim ne fillim (01.01)dhe ne fund(31.12)

• Koncepti I R.financiar merr ne konsiderate 4 faktore qe ndikojne ne ne ndryshimet e KP– Terheqjet e kapitalit– Shpenzimet – Investimet (rritjet)– Te ardhurat RezulatatiFinanciar =Kapitali Neto ne fund te periudhes

–Kapitali Neto ne fillim te periudhesNese KNP ne fund>KNP ne fillim =RF(+)pozitiv/fitim Nese KNP ne fund<KNP ne fillim =RF(-)negativ/humbje

Rezulati Neto ose e Ardhura Neto

• Shpreh ndryshimin ndermjet te ardhurave dhe shpenzimeve ne nje priudhe te caktuar

• Fitimi I periudhes paraqet rritjen e KP per periudhen ,ndersa

• Humbja per periudhen paraqet zvoglimin e KP • E ardhura Neto>Shpenzimet =Fitim• E ardhura Neto <Shpenzimet=Humbje• E ardhura =Shpenzimet =RF Neutral

Ç’ka janë te Ardhurat

• Parqesin Hyrje ose shtim te vlerave financiare nga shitja e mallrave dhe sherbimeve gjate nje periudhe kontabel .

• Te ardhurat dhe huate e kreditë• Rritja e burimeve nga detyrimet• Pranimi I mjeteve monetare nga shitjet e

meparshme nuk paraqesin te ardhuara .

Shpenzimet

• Parqesin konsumin e te mirave materiale dhe jomateriale per shitjen e mallrave dhe sherbimeve ne nje periudhe te caktuar kontabel .

• Shpenzimet jane KMSH-ja shpenzimet tjera operative per prodhim,shitje te mallrave dhe sherbimeve

• Shpenzimet ndahen varesisht nga veprimtaria e biznesit .

• Shpenzimet pakesojne K.pronarit

Evidenca Kontabel e te ardhurave dhe shpenzimeve

• Te ardhurat dhe shpenzimet regjistrohen drejteperdrejte ne llogarine e KP si shtesa perkatesisht pakesime .

• Si llogari te veqanta nuk paraqiten ne Bilancin e Gjendjes por hapen si llogari te perkohshem dhe pasqyrohen vetem ne Bilancin e Suksesit .

• Ne fund te periudhes tepricat e tyre barten ne llogari te kapitalit (si Fitim-Humbje) , ndersa ne fillim te periudhes aktiviteti dhe efektet e tyre fillojnë nga 0.00

Parimet Kryesore te Kontabilitetit mbi te ardhurat dhe shpenzimet

• Ne ndertim te parimeve te kontabilitetit ndikojne paraprakisht faktore percaktues mbi zgjidhjen e shume çështjeve . Psh.– Cila do te jete periudha kontabel– A do te ekzistoj biznesi ne vazhdim– Cili është momenti per regjistrim ne kontabilitet– Efekte tjera – Keto momente njihen si parime te kontabiliteti

perkatesisht postulate .

Natyra dhe burimet e parimeve

• Baza e kontabiliteti dhe rregullat fundamentale paraqet furnizim me informacion per te involvuarit

• Informacioni te jete sipas rregullave te njohura

• I krahasueshem • I aplikuar sipas nje standardi per te gjithe

• Regullat fundamentale lehtesojne komunikimin reciprok dhe marrin kuptim te plote atehere kur I kuptojne ata per te cilet jane dedikuar .

• Keto rregulla gjitheperfshirese kur nderohen dhe konceptohen si te tilla unike paraqesin :

STANDARDET E KONTABILITETIT

• Standardet nuk duhet kuptuar si percaktim se çdo ngjarje duhet te regjistrohet si e veqante dhe me saktesi , por si mundesi ne parim per t’u regjistruar sipas standardit-parimeve .

Kriteret kryesore te Parimeve te Kontabilitetit

1. Perkatesia– Ky kriter nenkupton se informacioni kontabel duhet

ti perket ngjarjes perkatese si e dobishme per t’u regjistruar .

2. Objektiviteti – Ne informacionin kontabel nuk duhet te perfshihen

elemente te paragjykimit personal por elemente objektive te natyres reale –materiale

3. Aplikueshmeria (informacioni kontabel duhet te jete I aplikueshem dhe praktik )

Periudha Kontabel

• Kuptohet periudha me e vogel se jeta e biznesit • Shenohet ne PF dhe mund te jete 1 vit,6,3 apo

1 muaj.• Periudha kontabel per 1 vit quhet vit financiar

ose fiskal.• Aplikimi I periudhes kontabel sjell veshtiresi kur

te ardhurat dhe shpenzimet nuk I takojne vetem periudhes raportuese por edhe periudhave tjera .

Kosto e periudhes dhe kosto e periudhave te ardhshme

• Kosto e periudhes : perfaqeson koston qe ndikon ne krijimin e te ardhurave per nje periudhe te caktuar por jo qe I takon periudhave te ardhshme :pagat e puntoreve ,lenda e pare ,shpenzimet operative etj .

• Keto te ardhshme : parapagimet , shpenzimet e zhvleresimit ,humbja e bartur etj.d.m.th. Me shume se nje periudhe .

Parimi Jetegjatesise se biznesit

• Konsiderohet se jetegjatesia e biznesit eshte me e gjate se nje vit fiskal .

• Vlerësimi I aktiveve behet sipas teknikave te vijueshmerise : p.sh vleresimi I shkalles se amortizimit-zhvleresimit te aseteve

Parimi I bazes monetare

• Te ardhurat dhe shpenzimet llogariten sipas bazes se pranimit te parase .

• Sipas ketij parimi te ardhurat do te regjistrohen si te perfituara ne periudhn ne te cilen merren,kurse shpenzimet llogariten si te kryera ne periudhen kur paguhen .

• Sipas ketij parimi e ardhura neto llogaritet si diference ndermjet PARAVE TE PRANUARA DHE PARAVE TE PAGUARA

Parimi I kompetences (krahasimit)

• Sipas ketij parimi vlenë rregulla : ,,TË ARDHURAT duhet t’I perkasin periudhes

kontabel me te cilen jane shitur produktet ,mallrat ose jane kryer sherbimet,ndërsa SHPENZIMET duhet t’I perkasin periudhes per te cilen jane krijuar te ardhurat

Kontabiliteti rrjedhes dhe menyrat e realizimit te tij-Accrual accounting

• Kontabiliteti rrjedhes regjistron efekte finaciare kur ndodhin ne biznesin perkates per periudhen kur kryhen per dallim nga periudhat kur ndikojne ne hyrje-dalje ose :

• A),,DUKE NJOHUR SHPENZIMET KUR PAGUHEN E TE ARDHURAT KUR PERFITOHEN”dhe

• B)DUKE BERE RRGULLIMIN E LLOGARIVE • Shembull per te hyrat: • Nje kompani kryen sherbime ne vlere prej 12.000€ per

nje kompani tjeter.Parate per keto sherbime do t’I marri me vone

• Shembull mbi shpenzimet : Per shpenzimet e energjise elektrike ka

arritur fatura ne vlere prej 500 €.Fatura nuk eshte paguar .

Rregullimi I Llogarive

• Per prezentimin e raporteve dhe PF nuk mjafton veten paraqitja e llogarive

• Per regjistrimin e efekteve me saktesi duhet qe veprimet t;I takojne vetem asaj periudhe kontabel por jo edhe periudhave te ardhshme

• Per regjistrimin e veprimeve me efekte qe I takojne edhe periudhave te ardhshme zbatohet KONTABILITETI RRJEDHES .

• Veprimet rregulluese qe I takojne periudhave te ardhshme nuk regjistrohen si shpenzim apo e ardhur dhe si te tilla nuk barten ne Llogarine e te ardhurave dhe shpenzimeve per nje periudhe .

• Termi rrjedhje nenkupton grumbullim sistematik te te ardhura dhe shpenzimeve dhe si te tilla nuk raportohen sepse nje pjese e tyre I takon periudhave te ardhshme ,ndersa regjistrohen vetem ato rritje te cilat I takojne vetem asaj periudhe .

• Ne lidhje me Regjistrimet rregulluese dallojme dy koncepte :

1. Shtyrja2. Rritja (rrjedhja)

Shtyrja – spostimi I njohjes

• Konsiston shtyrjen njohjes se te ardhures se pranuar apo te nje shpenzimi tashme te paguar

• Te ardhurat e pranuara ne keto raste njihen si avanse te pranuara

• Shpenzimet njihen si parapagime • Sipas konceptit ekonomik njihen si te hyra-

shpenzime vetem ne momentin e maturimit-realizimit

Cilat jane te ardhurat e pranuara-te shtyera

• Pranohen ne periudhen perkatese por I takojne edhe periudhave te ardhshme p.sh.– Arketimet per sherbimet qe do te kryhen me

vone – Avanset per realizimin e projekteve – Avanset per qirate deh lizingun e makinerive

Shpenzimet apo kostot e periudhave te ardhhme

• Parapagimet per abonime • Parapagimet per qira • Parapagimet per mirembajtje te aseteve te

qendrueshme

Regjistrimet rregulluese –Rritja

• Te te ardhurat : perfaqeson njohjen e nje te ardhure qe ka lindur si e tille por qe nuk eshte regjistruar ne kontabilitet p.sh faturimet ndaj klienteve per mallra e sherbime te shitura por ende te pa arketuara – LL/A,KERKESAT ,,borgjet e keqija”

• Te shpenzimet : faturat e pranuara por jo te regjistruara sepse ende nuk jane paguar.

Regjistrimet rregulluese kryesore

• Regjistrimet kryesore te shtyrjeve (deferrals)– Te ardhurat e pafituara – Konsiderohen se do te maturohen pas nje

periudhe per te cilen jane maturuar.– Shembull :