six hats thinking-...
TRANSCRIPT
Page 1
Six Hats Thinking(ဥးထပေ��ခာကလ �းေ�တြ�းေ�ခၚနည�း)
Adapted by;Dr.Sithu Naing
Page 2
စနစစတေက�တြ�းေ�ခၚ��တ ႔…လ�စေ�ယာကဟ ာ
• ပ�ရပပတစစခလ�းက �ခ�%�ပး�မငတ�၊• ရ%ေ�ထာင�ေ�ပါင�းစ�ေကန ၾကည��မငတ�• �စခန႔�စခဘယလ ဆကစပပသလဆ�ာသ�းသပတ�• သ�႔ကယတ ငရ႔ ေ�မ�ာ�5န�းခ�ကေ�တြ�၊ စ�က းအပ5ကေ�တြ�
ေ�ပၚလာ��• …ေ�ရရညအက�%းသကေ�ရာက5%ရ�ခင�း
» စသည�ဖင� အားသာခ�ကေ�တြ�ရပါ�ယ
Page 3
…ဒကာတြ�န�းေ�လးက ဘယလ �မငလ
Page 4
ဥးထပေ��ခာကလ �းေ�တြ�းေ�ခၚနည�းက ဘ …ယေ�တြ�မာ အသ�း�ပ%လ႔ရႏ�ပငသလ ?
• အစည�းေအ၀း�ပ%လပ�ခင�း
• �ပနာ�စခက ေ��ဖရင�း�ခင�း
• ကစၥ�စခက လပရနBဆ�း�ဖ�ရာတြ�င ဘကေ�ပါင�းစ�မ �ပ ည�5ေ�အာင စဥ�းစား�ခင�း
• …စမကန�းမဟာဗ�ဟာေ�ရးဆြဆ�ခင�း» စသညတ႔အပင အခားေ�နရာမ�ားစြစာ�႔တြ�ငငလစည�း အသ�း�ပ%ႏ�ပငသ
ည။
Page 5
ေအရာငေ��ခာကေ�ရာင၏ ေသဘာ�ရား• ေ�ရးဥးစြစာ ေအရာကေ��ခာကေ�ရာင၏ ေအ�ခခ ေသဘာ�ရားမ�ားက … ေ�တြဆးေ�ႏစြ�းၾကညေ�ရအာငဗ�ာ• (၁) အဖေ�ရာင �ဖစင�ခင�း၊ ၾကညလင�ခင�း ( အရက အရအ�င�း�မငတ
��ခင�း)• (၂) အနေ�ရာင ေ�ဒါသၾကး�ခင�း၊ စ�ခစားမ%က ဥးစားေ�ပး�ခင�း• (၃) အနကေ�ရာင �ရားသၾကးမ�ားက �မငေ�ယာငၾကည�Qါ။ သ�ထားဆသ
ညန�Rဓပၸာယသ ကေ�ရာကသ ည။• (၄) အ၀ါေ�ရာင ေ�ေနရာငကပ �မငေ�ယာငၾကည�Qါ။ ေအကာင�း�မငတ�ေ�သာ
ေသဘာရသည။• (၅) အစမ�းေ�ရာင ၾကးတြထား�ခင�း။ �ဖစထြစVန�း�ခင�း၊ ဖBတး�ခင�း။ �မကခ
င�းစမ�းစမ�းမ�ားက�မငေ�ယာငၾကည�Qါ။• (၆) အပာေ�ရာင ေ�အးခ�မ�း�ခင�း၊ �ခ�%င��ခင�း။ ေ�ကာင�းကင�ပာ�
ပာၾကးက �မငေ�ယာငၾကည�Qါ။
Page 6
…ဥးထပေ��ခာကလ �း• ဥးထပေ��ခာကလ �းေ�တြ�းေ�ခၚခင�းသည အထကQါေအရာ
ငေ��ခာက5�%းက ေအ�ခခကာ စဥ�းစားေ�တြ�းေ��ာ သ�း သပ�ခင�းက ဆလပါသည။
• Edward Debono’s Six Hats Thinking ဟ လသမ�ားပါသည။
• Edward Debono ေ�ရးသားခ႔�ာ�ဖစလစ႔ပါ။
Page 7
…ဥးထပေ��ခာကလ �း
• အခ�ကR လကေ�တြ�က စဥ�းစား၊• အခ�ကR လကေ�ပၚမ�ည စဥ�းစား။• ေသဘာ��ာ မ��ာက ခဏထား�ပး ပက�အခ�ကR လကေ�ပၚမာ အာရ�
စကရန (ဥပမာ) အလမာ ဘာေအရာငေ�တြ�ပါသလ။ မႏ�ပစက ရလဒက ဘယလ ေ�နလ အရနငလက ဒ�မ%႔မာ စပါး ဘယေ�စ�းေ�ပါကလ
(၁) အဖေ�ရာငဥးထပ
Page 8
(၂) ဥးထပပRန• စ�ခစားမ%က ေအ�ခခ၊ မနBတယ• မား�ယေ�ပၚမ�ညစဥ�းစား�ာမ�%းမဟ�။
(ဥပမာ= စပါးေ�စ�းက�မယလ ႔ ငါ စ�ထ ေကနအလလ ခစားမေ�န�ယ)
• ဆ�း�ဖ�5 ေ�တြ�က ခစားမ%ေ�ပၚမာ ေအ�ခခေ�န�ယဆ ရင ဥးထပပRနေ�ဆာင�းထား�ာပဆ�ပး ယဥယဥေ�က�းေ�က�းေ�၀ဖBသင�။
Page 9
(၃)ဥးထပပRနက• ဒကစၥမာ ဘာဆးက�%းေ�တြ� �ဖစေ�စႏ�ပငသလ။• ဒကစၥကလနပလစကရင ဘာ�ပနာေ�တြ� �ဖစလာႏ�နငလ၊ ဘာအက�%းဆ
ကေ�တြ� �ဖစလာႏ�ပငသလ။
( ဥပမာ = ေကလးက ေအမက ေ�မး�ယ။ ဒေ�ဘာလ�းက အမထ စမာကBရင ဘာေ�တြ��ဖစ�ႏ�ပငသလ မသဘးလား)
“ ”ေကလးက စဥ�းစား�ယ။ �စခခက မB5�ပး ဆြကႏ�ပငတယ။ ပ�ကစးႏ�ပငတယ အဒါ ဥးထပပRနကက သ�း�ပးစဥ�းစား�ာပ။
Page 10
(၄) ဥးထပပR၀ါ
• ေ�ကာင�းက�%းက ဥး�ည�ပးစဥ�းစား။• ေအကာင�း�မငေ�တြ�း၊• အဖစဘေကက နပ စဥ�းစား။• က�%းေ�ၾကာင�းဆေ�လ�ာ�5%ကေ��ာ ေအ�ခခရ�ယ။
(ဥပမာ= ငါ�႔စကရ�က စားသ�းသေ�တြ�န႔ပနးေ�အာငေ�ရႊ႕လကရင ပအလပ�ဖစလာႏ�ပငတယ)
Page 11
(၅)ဥးထပပRစမ�း• နည�းလမ�းသစဘာရလဆ�ာက စဥ�းစား။• �တြထနငဉာဏ၊ အၾကသစ၊ လမ�းေ�ၾကာင�းသစ အခားေ�
စထြရးခ�ယစရာမ�ားက ေ�ဖာ�ေ�ဆာငသပည။• ဥးထပပRနကေ�တြ�းေ�ခၚခင�းရ႔ �ပနာေ�တြ�က ေ��ဖရ
င�းႏ�င5႔နညလမ�းေ�တြ� ေ�တြ�႔ႏ�င။
(ဥပမာ= အမထ စမာေ�ဘာလ�းမကBသငန�ဘစး။ အမRျ`ပနငကပ တြထက�ပးကBသငန�တယ)
Page 12
(၆) ဥးထပ�ပာ
• �ခ�င�သ�းသပ�ခင�း၊ အမ�ားထမ �စခခက ဥး�ည�ခင�း။• လပငန�းစဥRတြ�က အထမ�းအတြကပ၊ ဥးထပ�ပာသည ေ�တြ�း�ခင�းက အစအစဥခ�မ�။ ေ�နာကတ ပစဆင�
မာ ဘယလ ေ�တြ�းရမလလ႕ ဆင�ခင။ အခားေ�တြ�းနည�းမ�ားက သ�းသပ။
(ဥပမာ= “ ” မင�းအမငေ�တြ�က အက�ဥ�းခ�%ပ �င�ပပါ )
ဥးထပ�ပာေ�တြ�းနည�းက ဥကဌ (သ႔)
အစည�းေအ၀း�ဖစေ��မာကေ�အာင စစဥသ�႔က သ�းေ�လရေ�သာ�လစည�း အခားသမ�ားကလည�းသ�းႏ�င။
ဥးထပ�ပာက စစည�းရန ၊ ထန�းသမ�းတြကနပကရန သ�းသည။ဥးထပ�ပာသည ေ�တြ�းနည�းက �ပနေ�တြ�း�ခင�း�ဖစေ�လသည။
Page 13
အားလ�းက အက�ဥ�းခ�%ပ�ပးမ�5ယဆ ရငေ�…�ာ .
Page 14
…ဥပမာေ�လးန႔လနပၾကညေ�ရအာင
• ရ�း�စရ�းမာ အစည�းေအ၀းလပေ�နၾက�ယ။
• အဓေကတြဆးေ�ႏစြ�းေ�န�႔ ကစၥက ၀Bထမ�းေ�တြ�
Capacity Development Training ေ�ပးေ�ရး/ ေမ
ပးေ�ရး ကစၥ။
Page 15
အဒမာပ..Meeting �႔ရ႔ထ�းစအ�င�း ေ�တြဆးေ�ႏစြ�းၾက�ယေ�ပါ ဗ�ာ..
• …ပထမဆ�း�စေ�ယာေကက �ပာ�ယ “ သငတန�းေကပးသငန�တစယဗ�။ 2012 ခႏ�ပစကဆရနငလစည�း ဒဇငဘာလဆ
ရငေ�ပး�ယ။ 2013 �န�းကလည�း �ႏ�ပစကပနေ��ာ �စၾကမေ�ပးခ႔�ာပေ�လ။• ”ဆေ��ာ အစဥRလာအ�င�း သငတန�းေ�ပးရမာပ• ဘာဥးထပေ�ဆာင�း�ပးေ�တြဆးေ�ႏစြ�း�ယထ ငQါ
…သလ ??
Page 16
• …ေ�နာကတ စေ�ယာကက ထပေ��ပာ�ယ “ သငတန�းေ�ပးမယဆ ရနငလ ခေန�ာေ�စာငင�ၾကညန�R�းဗ�..
သငတန�းေ�ပး�ာက ၀Bထမ�းေ�တြ�က စ�5၀ငစားၾကဖးလ႔ ေက�”နာ�ခစားမ�ယ
• ဘာဥးထပေ�ဆာင�း�ပးေ�တြဆးေ�ႏစြ�း�ယထ ငQါ…သလ ??
Page 17
“ ၀Bထမ�းေ�တြ�က သငတန�းေ�ပးလက5ယဆ ရင ၀Bထမ�းေ�တြ�က အရညအခ�င�းပရလာ�ပး အလပQတြ�ငငလာႏ�ပငတ
”ယေ�နာ�
• ဘာဥးထပေ�ဆာင�း�ပးေ�တြဆးေ�ႏစြ�း�ယထ ငQါ…သလ ??
Page 18
“ ေက�နာန�Rျ`မေငက�ာ သငတန�းေ�ပး�ပးတြသားရင ေက�နာ�တစ႔ထကလ စာပေ�ကာင�း�႔
”ကမၸဏေ�တြ�က ေ��ပာင�းတြသားၾကမာ စး�ယဗ�ာ
• ဘာဥးထပေ�ဆာင�း�ပးေ�တြဆးေ�ႏစြ�း�ယထ ငQါ…သလ ??
Page 19
“ ဟ�Q ဒါဆရင ၀Bထမ�းေ�တြ�အတြ�ကလ အက�%းရတြသားေ�အာင သ ပငတန�းေ�ပးမညန�RစအစဥRတြ�က ဘကဂ�ကက ၅၀% သ�း�ပး က�Bတ႔
၅၀% က ၀Bထမ�းေ�တြ�အတြ�က လစာ�းေ�ပးလကရငေ�ရာေမ”ကာင�းဖးလား
• ဘာဥးထပေ�ဆာင�း�ပးေ�တြဆးေ�ႏစြ�း�ယထ ငQါ…သလ ??
Page 20
…အဒအခ�B5ာ ကမၸဏ ဥကဌၾကးက ေ��ပာလကတ ယ“ ကက ဟ��ပ ဒါဆရင အားလ�းက �ခ�%�ပး စဥ�းစားၾ
…ကညေ�ရအာင .” ဆ�ပး ေအရ႕က ေ��ပာခ႔�ာေ�တြ�က အႏ�စခ�%ပေ�ပးလကတ
…ယ• ဘာဥးထပေ�ဆာင�း�ပးေ�တြဆးေ�ႏစြ�း�ယထ ငQါ…သလ ??
Page 21
ဥးထပေ��ခာကလ �းေ�တြ�းေ�ခၚနည�းက သေ႔နရာန႔သ သ႔အခ�Bန႔သ အကကR သ�း�ပ%��သ ငန�သစည။
Page 22
Hats Ranking
ထန�းခ�%ပ5%ဖBတးမ%
အျပသေ�ဘာသေအတြး
အခကက က
အႏ�သေ� ဘာသေအတြး
စ�လ %ပရားမ% ကယရ�႔ ဖြ�႔ျ�းးကမ�
သေအာငျမ
င မ�
မ�ားနည�းနည�း
မ�ား
11