Hinistrie e Arsitait dhe e .CulturesDrejtoria e programeve dhe e teksteve shkollore

PROGRAMST PER SHKOLLAT EM fi S M S

Specialitetet: 370* Mekanik i psrgjithshsm373. Mekenik teknolog375. Mekanik riparues-axhustator377. Motorist-xhenerik383. Mekanizator i bujqSsise

Tirana, 1984

< o a wW

oa

•*ft

ttO

Jw

*p

rf+

c*

oO

•*^

t*,,

fl>

c+-

to*

ip

CO

»*H

3•

•O

J•1

«cf

I-"

t)

3»

*

H-

H-

ts

fl>

(0 tt S H-

ii

i

h*

co;

tnB

0)o

*fi

>M

tJ.

HC

4-M

tJ.

wU

S

^«.

»1P

?O

•*«

«S

»iCD

fit

WB

OH

-** C

D

0) [3O

CO

CO

OS

H«

&*

ac

CD

C-i

.

id:

ft

co

5en

IB©

B

•JK

<a

s•

•0 x Cd

5= PAISJE TMCNOLOgJIKg QHS IHSTRUMEKTK fj*. s-_ciB *aqe- J?«~t dh. kerkesat e i3ndeSS ....;. J*- Permbajtja kryesore • lg„dgs ............ 50" v'8Sa ^Ip prt>«rami analitik Hr.373.QS' *..,.. SO- Kxasa jV, programi analitik Nr. 373.03 ........ 55

S- ^"S y *Jyg«««.Vk (par specialitetin 375. Mekanik riparues-axhustator). . . . .. 67

- Synimet dhe kerkesat e IgndSs 67" yi ll1' P*1*""1 analitik nr.375.01 58- uasa IV, programi analitik nr.375.Q2 ' ... 717- BA2AT EHOOTIH-sMOjTIMIT (par specialitetin 3?^.'• '

Mekanik nparues-Exhustator )- Synimet dhe kerkesat e lendes 73- Parmbajtja kryesore e lendes . . ' 73- *lasa Iv, program! aealitik nr.375.03 .' ?4- Moetet e nevojshme per realizimin e programit . . . 80

IV. HPT PRIST-XHENERIK

8* xSS^fr^1

- Synimet e lendgs dhe kerkesat- Klasa III, programi analitik nr.385*°5- Kiasa IV', programi analitik nr*383»06 * . . . .- Mjetet e nevoshme per realizimin e programit.

iiiM

te

Faqe", 118

133

133

13S143150

151

151154

155

168170170

192

195210

220

I. Specialiteti

370 MEKANIK I PBRGJITHSHEM

Lgndas Hidrotermoteknike

Klasa III-IV

Pa? ^specialitetet

370.mefcsnik i pergjithshe*373,Mekanik teknolog575,Mekanik riparues-exhustator3?7.Motorist-xhenerik

Synimet kryesore ts__lendes_Kio lende i pajis nxenesit me njohurita kryesore per

hidrostatiken* hidrodinamiken, rezistencat hidraulitee dnaab8ti»et a hidrauiikes ne teknike si pnpat. turbinat hi-draulike •«. ?» aahtu nxenesit marrin njohuri per 1103*.

..... ,>i-~ „u«^«-,.^-;ma+. a +.vr& te nders.i^HtEs njona-

ritg p*r vetite e gazeve dhe avujt e ujit, njomn kaluuno nxehtBsisH nga njg trup ne tjetgriB.si dhe lfendet djegese _Kryesore as p*rdoran ne tefcnikS. Se fundi, marrin njoauri perLkinet kryesore termike si kazanet e avullit, turbinat aavullit dte kompresorat, vantilatoret etj.

Kerkesat kryesore te Igades

Nga studiBi i kSsaJ lende, si lende baze teorike, pSrgUtha specialitetet mekanike, nxenesit marrin n0ohan.per oresi onet dhe matjet e tyre ae Asngjet _per ievizjen e lgagjeve daa ekuacionei kryesore te *9-tyre levizjeve .... -,. „_Jav-.per rezistancart hidraulike goats levies se .eng.evfldhe llocaritjet perkatese .per poSat hidrulike, ndartimin e tyre dhe llogarit3etperkatese. Po ashtu per turbinat hidrulake.

te

per transtnetimin e nxehtesisa ne gazet^r lendet djegese kryesore qe perdoren ne teknikS.af-k™% ^^ifike dhe Uogaritjet perkatesekazanet e avullit, turbinat e avullit, koipresoretfrigonferet dhe ventilatory.

permba.itr-ja kr.vesora e lendSs

hid,!n^aUlika8 hfdr0statike. hidrodinamika, rezistencatdrauliL ^ P°LPat' tUrMnat Ud'«"ke. transmisionet hi-draulike, termodmamike, transmetimi i nxehtesise, lendaUifT t™^ 6 UJU' ngr°hJa e ^rtesave, kazanet eLrifereU * aVUllit* ko^P^soret, ventilatory, frigo-

PROGRAMI ANALITIK NR. ?70.Ql

Klasa III

Per specialitetet

370.Mekanik i pe'rgjithshem373*Mekanik teknolog375. Mekanik riparues-axhustator377.Mekanik motorist-xhenerik

30 jave x a ore'/jave = 60 oreNjohuri teorike (T) 52 orePerseritje (P) 4 orgPune laboratori (PPL) a oreNe dispozicion £} ore

120 ore

I. HIDRAULIKA ( 2 03?n( 2 T )

Vetite fizike teDendasia

Velliai specifikfldrydhshm'elriaBymimiVeshtullia.

lengjeve

Kerkesa ndaj nxenesva

Ts dije vetite fizike te lengjeve*Ti dije parametrat kryesore si dendesia, vellimi specifik,bymimi dhe veshtullia e lengjeve-

Lidhjet nderlend ore

Ng kete teme shfrytezohen nga ISnda e fizikes n.johuri-te q'ekane marre nxenesit ne pergjithesi per lSngjet*

II0 HIDR03TATIKA ( lO ore )( 10 T )

Njohuri te pergjithshme per hidrostatikenPresioni hidrostatik dhe vetite e tijEkuacioni i presionit hidrostatikPresioni i plote manometrik dhe vfUimor .»„„» +Katja e presionit hidrostatik me totesice e pone's se ^engutLigji i Pascal itfinet komunikuesePr^s-it hidraulike , .A-arstet per metjen e presionit ( pizometrats manometnarzhivg/Manometri diferencial, vskumetri, msncmet^i metal ik ) . .Presioni ne siperfaqet e rrafsheta dhe te lakuaraLigji i Arkimedit dhe notimi i trupave*

Kerkesa ndaj nxenesve

Te dije llojet e presioneveTe dije ligjin e PaskalitcTe dije aparatet e matjes se presionit.T3 dije notimin e trupave ne* lengje dhe ligjin e arkimedit,Te dije zbatimin e eneve komunikuese ne praktike-

Lidhja nderl'endore

Ne kete teme shfrytezohen njoharite qe kane* nxenesitnga lenda e fizikes per ligjin e Paskalit dhe te Arkimedit,

*Po ashtu edhe nga lends e teknoloe-iisssave hidraulike, °J per ndertimi:-ii e pre

kerkesa ndaj nxa'nesve

Te dije rrjedhjen e le'ngjeve neper vrima dhe ne hundeza*Te dije llogaritjen e diametrave tS tubacioneve nga rrjedhlengu.Te dije grushtet hidraulike, rrjedhimet e tyre dhe masatper menjanimin e tyre.

Lidhja nderl'endore

Ne kete teme shfrytezohen njohurite qe kane marretu-nxenesit ne lenden e fizikes ne kapitullin e hidraulikgs

dhe ne* lende'n e vizatimit teknik per rakorderite, armature-rat, tubacionet etj*

III. HIDRCDINAMIK,( 5 T )

1 Njohuri per hidrodinamiken2 Llojet e levizjeve

I Su^iS i i:^^f^riSS

15 Ndertimi i pompave centrifugale16 Llojet e tjera te pompave per thellesi, me rryme uji di

avulli, me membranes me rrota te dhembezuara

Kerkesa ndaj nxenesve

Te dije pe'rse vlejne pompat hidraulike dhe si klasifikohe,at o.

Te dije nde'rtimin e pompave dhe parimin e pune's se tyre.Te cuje parametrat kryesore te pompave.Te dije regjimet e punes se pompave.Te dije llojet e tjera te pompave dhe ku perdoren ato.

Lidh.ja nderlendora

Ne kete ternS shfrytezohen njohurite qe kane" marre nxenesit ne lenden e fizikes ne kapitullih e lengjeve dhe neleaden e vizatimit teknik per paraqitjen e nyjeve dhe tetrupsve.

VI. TURBINAT HIDRAOLTyg ( 8 ore )( 8F) "

Shfryt'eaiai i energjise se ujitKlasifikimi i hidrocentraleveHidrocentralet ne vendin toneTur&ia&t activeTurbinat reactive

Sisteici i rre-uliimii automatic, te turbin&veri-cicrici dKe n^riXxul - turbine* ttfc caume shkalie.

Kerkesa ndcj nxenesve

nLfSft f?fBaiaf e ^^tezimit te energise se ujit ne-permjet nidrocentreleve.Te dije hidrocentralet ns vendin tone.Te dije parimin e punas se turbinave aktive dhe reaktive*is dije turMnat m& churns shkalls.

ia

VII. TRASMISlpaETjaDRA^^^ < * ©re" )'( 2T; 2P )

Roli i trahsmisionave hidraulikeKlasifikimi i transmisioneve hidraulikeKonstruksionet kryesore te transmitoneve hxdruliaeHidroxhuntat, trans*ormatorSt hidrulike et3'Pgrs'eritje

Kerkesa ndaj nxenesve

m, dije eMane transmisionet hidraulike.is dije konstruksionet kryesore te transmisioneve ,like dhe shembujt perkafes-J

PROGRAM ANALITIK NR« 3?°*C£

Klasa IV pSr specialitetet370.Mekanik i pergjithshsm373.Mekanik teknolog3?5cMekanik riparues-ax.r,istator3?7.Mekanik motorist-xhajaerik

27 jave x 2 org jave = 54 oreNnohuri taorike (T) 48 orePSrseritje (P) * °*6Ne dispozicion 2 ore

T, TERMCDINAMIKA ( 4 ore )( 4 T )

Termodinamika termikeVetite e gazeve .Nxehtesia specifike masore dhe Vellimore si dhe lidnja e

Nxehtesia specifike isobarike dhe izokorike si dhe lidhjandermjet tyreNxehtesia specifike mesat^re.

Ldrau"

U

Kerkesa ndaj nxenesve

Te dije vetite kryesore te gazeve.i-e dije llojet e nxehtesive specifike dh* i^h- *.. •tyre* y °1I1Ke ahe lidhjen ndermjet

Lidhja nderlendore

Ne kete teme shfrytezohen m'nhn^i+y •• .nesit ne lenden e J f aun«;n n0 °hurite q8 kane marre nxg-lenaen e fizikes ne sapitullin e gazeve.

II. Sgj^OTPtljMcg.HPBsisB (11 ore)( 11 T ) '

Tr~™!f — i aawht8sla*- '«i»et kryesore«rs\Toiu.™T"gi""ng perda msheshta - — •**«Tr.nsmetimi i nxeht.sis. ne perde ti sheshta me nje shtre-

Sz^f/ »•>«•*«« - ***!. ne perde cilindrike (teSiStui i sks; :: rd\c?uad'ito *» a^-»m.M. 4.. . ^em;esisa me konveksion

J.rS"u1raari1krht"Bl" *k0rabinU8? ^r^-konveksio. ne*».u»etl.l i nxehtSsisS Be rre2atiras dukuri te pe>eoithsh-

" ar* " «•«*«««, parimet kryesore dhe llojet-xofcar.tja e kernbyesve te nxehtesisa.

Kerkesa ndsj axgnasve

cLJndrik::11306*^111 e^^ * ^**-f . shesht, dhedL'koLSion:*^^ 6 iiXShtgSiSg MS "•""». « PWTe dije keabyesit e nxohtssise,Te dije llogaritjen e kemhyenve te nxahtBsisS.

Lidhja nderlendore

Ne kete teme shfrytezohen njohurite qe kane" marre nxenesit ne lenden e fizikes per nxehtesine«

III. LgNDA DJEGESE ( 3 ore )( 3 I )

X Lendet djegese, klasifikimi dhe perberja s tyre*Z Aftesia kalorifike dhe menyrat e percaktimit te saj*3 Llogaritja e sasise se nevojshme te oksigjenit dhe tsajrit per djegie.

Kerkesa ndaj nxenesve

Te dije llojet kryesore te lendeve djegese dhe p'erberjtfft etyre.

Te dije te llogarise sasine e nevojshme te oksigjenit dhete ajrit par djegie.

Lidhja nderlendore

Ne kete teme shfrytezohen nj ohurite qe kane marre nxg.-;nesit ne lendet e kimise" per hidrokarburet dhe per reaksio-net e oksidimit ( djegies ).

IV. AVaJT E UJIT ( a ore )( a t )

1 Avujt e ujit, shhderrimi i ujit ne avull te tejnxehur*2 Me'nyrat e ndertimit te diagramave te* avullit, diagramsP - V

Kerkesa ndaj nxenesve

Te dije c^eshte avulli i ujit te tejnxehur.Te dije ndertimin dhe pe'rdorimin e diagramave t*e avullit»

Lidhja nderlendore

Ne kete teme shfrytezohen njohurite qe kane marre nxe~nesit ne lenden e fizikes per avujt e ujit dhe ne matema-tike per paraqitjen grafike te ekuacioneve.

v« NGROHJA E NDERTESAVE ( 5 ore )( 3 T; a P )

1 Ngrohja e ndertesave. Menyrat e realizirait* Parimet kryesore

2 Ngrohja me uje.3 Ngrohja me avullPerseritje

Kerkesat ndaj nxenesve

Te dije menyrat e realisisit te ngrohjes se ndertesave,Te dije ndryshimin ndermjet ngrohjes me uje dhe me avull.

IV. KAZANET S AVULLIT ( 7 ore )

( 7 T )

Kazane't e avullit, njohuri te pergjithshmeKazanet e avullit me tuba gazi dhe uji, ndertimi i tyrePajisjet kryesore ta nje* kazani me tuba ujiMenyrat e realizimit te qarkuilimit te ujit dhe te gazevene kazanet e avullit

Furrat dhe llojet e tyre 0 0Skemat e ushqimit me lende djegeseSistemi i ushqimit me ujs. Pastrimi i tij ( zb

Kerkesa ndaj nxenesve

1. Te dije llojet e kazaneve te avullit.

a. Te dij'a pjeset kryesore t's kazaneve te avullit.3- Te dije skemat e ushqimit te kazaneve te avullit.

r-IW. TURBINAT E AVULLIT ( 3 ore )

° ( 3 T )

Turbinat e avullit. ^dertimi dhe pajisjet kryesore. Psrim;i punes*

Llojet e lopatave dhe te digave. Shnderrimet qe ndodhin nito.

Skema e nje TEC-i.

J.6

Kerkesa ndaj nxenesve

1. Tg dije ndertimin e turbinaye te avullit dhe psrimin epunes se tyre.,

2. Te dijs llojet! e lopatave dhe te digave.

VIII. KJCMPRSSORET ( 5 ore )! ( 5 T )

frdgrtimin e kompresoreve njeshkallgshOiagrama teorike £he reale e kompresoreveLiogaritja e prurfiea se kompresorgveKompresorgt shumSshkallgsh, shkalla e ngjeshjesMgnyrat e rregullimit te prarjes se kompresorgve

Kerkesa ndaj nxenesve

T* dije qellimin e kompresoreve dhe ndertimin e tyre.Ta- dije si be net liogaritja e prurjes se* kompresoreve.Te dije menyrat e rregullimit tg prurjes se kompresoreve.

IX. VENTILATCSET ( 5 ore )(ST

i VentUstoret. parimi i punes se tyre2 Ventilatioret centrifugale, Ndertimi i tyre dhe llogan..-

ja e prurjes3 Ndertimi i karakteristikave te ventilatoreve cer^rifugc-

184 Liogaritja e rrjetit te ventilatoreve5 Ventilatoret aksiale

Kerkesa ndaj nxSnesve

Te dije klasifikimin e ventilstorgve.Te dije ndertimin e ventilatoreve te tipeve te ndrysnenuTe dije* psrimin e punes dhe llogaritjen e prurjes se ventilatoreve.

n

raiGORlFSRgTT

L? ore ) 'sgn e nevojshme qe iparsjithshem".

Ng programin e kesaj Ignde jana parapare edhe punimeLendet ft0h9Silaboratorike me angn e te cilave nxenesit fitojne njohuri

epraktike te nevojshme pgr konkretizimin e mesimeve teorike»si dhe per te fituar shprehitg minimale te domosdoshme nedrejtim te kryerjes se" sherbimeve teknike dhe mirembajtjesse automjeteve.

Programi eshte nde'rtuar i tille qe nxgngsit ne* fillimte marrin njohuri per motorins funksionimin e tij, pjesetpgrberese te ndara ne* mekanizem dhe sisteme simet kryesore qe i behen atij per mirembajtje.

Mbasi te* perfundohet plotesisht motori jepen njohuriperdorimit ta frigorivereve dhe pjeset per pjeset xhenerike te automjeteve dhe traktoreve me zin-

xhire te ndara edhe keto ne nyja e sisteme te vacanta sidhe sherbimet teknike qe i behen atyre pgr mirembatjen.Duke pasur parasysh se automjetet jane te shume11ojshme,pershkrimi i tg cileve do ta rgndonte lenden dhe ngarkesena nxenesve me njohuri te teperta e te panevojshme, programi eshtg ndertuar ne menyre te tille qe ne kete lende tejepen nj ohurite baze dhe me te pgrgjithshme3 njohja e te

pergjigjet specialitetit "Mekanik i

j >-i.n^x j. te

a Impiantet e ftohjes meroli i tyre.

3 Dhomat e ftohjestepardrejte*

4. Ndertimi i inpiantit industrial5 Aparstet automatike t

Perseritje

5 t; a P )

pergjithshme per frigoriferetkcmpresor, pajisjet kryesore dTii

Ftohja e drejtparderjte dhe joe dre,

ta ftohjeskomandimit

Kerkesa ndaj nxenesveTe dije qallimin epe'rbergse te tyre.Te dije parimin e punes se frigorifereve.fe dije. aparaturat e komandimit,,

Lidhja nderlendore

Ne temat 5 - & - 7 -rite q'i kane nxgnasit

£jet, nga Isnda enga Ienda e

le

sisht

ve -A'

- 8 - 9 dhe 10 shfrytezohen nj change Ignda e fizikes par ga2et dhe

•-cimisa par i-ndst djegjse dhe krye-._ e, . . azf*1«'i* teknik per paraqitjen e truuaruiie skemat e naryshse. *.

LSnda: 3Automobila dhe traktore"

Kiasa III-IV £i£—^jSg^AJ-Ate t i h

370,Kekanik i pergjithshera

kJL/esore te lendes

disport it n'i

nb* ve^antipergjithesi

kerk on ounondhe i transpores te kualifi-

Zhviliimi i tr

tit automobilistikkuar, ta cilgt te ;ene ny gjenaje t(i-mirembajng dhe t9riparojng aut&n jetet,+«^« + ••» - u. «>--"»•'• Programi i lendes « Automobila dhatra.tore" ashte ndertuar qa nxenesit te marrin a^ohuriper ndertimin dhe koaatruksionia e nyjave kryesorg te L

.toaobxlava dha traktoreve si dhe funksionimin e tyre ne ma-18

si dhe sherbi-

cilave do t'i lejojg nxenesit qe te orientohen mg mirg dheme shpejt ne praktike.

Si strukturg Ignda ndahet ne tri pjese :Ne pjesgn e pare jepen njohuri te orike per motorin,

pjeset (mekanizmat dhe sistemet ) e tij, ndertimin dhefunksionimin e tyre.

Ng pjesen e dyte jepen njohuri teorike e praktike perpjesgt xhenerike te ndara ng nyje te vesanta duke treguar

ndertimin e funksionimin e tyre*Ng pjesgn e tretg jepen njohuri pgr menyrgn e organi-

zimit te sherbimeve teknike dhe domosdoshmgring e tyre.Poashtu tregohet sherbimi teknik pgr nyjat, mekanizmat dhesistemet e veganta te motorit dhe pjeseve xhenerike* Ngkete pjese jane paraparg edhe orgt e nevojshme, brendamundesive qe krijon programi per kryerjen e sherbimeve teknike.

Realizimi i qgllimeve te programit kgrkon qe tg mbahen

19.

•perasysn nj ohurite ^e \ia^i tucrre ^K&u^sit ng lenriet er* si dhe ko^krati^imd i ftgsimit me psak^rt^f £.kssj': , cr.u -.i'i cietale k o:'ikr*2 be ta u Wn csd ££hme pe r shvi'i.1 imin e .-:a1 s aas na k e b i w-11 n pe r k a te" a •

PRCGRAMI rtNALITXK NR yOeOj

30 jave >: 3 ora/jfc-vs s 90 ore

Njohuri teorike ( T ) 83Perseritje ( P ) 5Ne dib'po^icion 2

I.NJOHURI TE PB'RGJITHSHMS PER AUTCKCBILjjC TtBE. ^TRAKTCKEiT C 4 ors T"

( 4~T )

K1 a ss III

j^.*--- •** i. 1** isu jl i*ut om Ofc'^i •£'t,rs

Kl; sifikiai i trakt ;-rgveA i .v 3 1 j. x iv A Ui "X 1-, u

P^*

^js^is «c orerias'iui'set k^esore te iufct s"r:»^e

.-.•"; iv;-:t 'rCiV-s^ra tsj it^orsv^

'3 noi 3 nm£ .

iT* j- "1 *

-K^e,rk^sgt jQd^LJSSMi*a^

Te a'i^g si kl&sifikohen &ut cmobilat s trs.ctorgt i.\a i\ttt orTe ai^2 pjeset ;:rvcsw^ te (not or it.1 t* Ci i ~S p^. i*i-J &•» "i"- i"':;;; t w ul *">« Or 1 "U em _• .; . -j -- _ - _ T . .. •» _ , ._ * :

' S ''J.

IV. MBKANIZMI BJiiJLii^iyriWTvs'Tt' ' £. „ •- ,_. .--..-.-.i^^^ii^aM^^^rs^; -- Lidhja nderlendoreNjohuri oe oarg-ithshci* Njohuritg qe merr nxgnesi ng kete teme lidhen me njo-'-ilinari dhek^skterV' rot -'t hurite qe *ta marrg ne teknologji pgr metelet dhe lidhjetKoka e mctorit *-*••* fit metalike, ng fizika pgr fgrkimin ndgrmjet trupave, ne viza-Guaraicioei i kokgs se motorit tim *** psrac^jen e ™talava.PistoniFashot elastike VI- SlSTJSMl'l FTOftJfiS ( 4 ore )Spinoti ( 4 T )B ie 1 aJ Qgllimi dhe tipat e sistemeve te ftohjesBoshti motorik Sistemi i ftohjes me ujeBetuferat (shusresit e luhatjeve ) Radiator!volsm Valvola e avull-ajiriti -srthimi i motorit ne shssi. Mgnyrat e rregullimit tg teraperaturgs se motorit. Valvola

e rregullimit te temperatures ( Valvola termostat )

v< ^mskm^smm^ms^j^wE (6orn PQnpa e udit( 5 T ; 1 FT" —* ii£§-' VentilatoriTipat kr«esorp t" rr •* Sistemi i ftohjes me ajergazeve meKaaiaaaVe kryesorg te shpgradarjes se TermPmetri i ujit.V3lv0lGtSustat e valvolave Kgrkesa ndaj nxenesve^unezuesit, foiete e valvolave T» diJe qgllimin e sistemit tg ftohjes se motorit.j>ntypgSat dae shtagat e tyre Te dije pjeset e sistemit te ftohjes me uje*unterite v± metalike, ng fizika Der transsetimin e nxehtgsise dhe avu-

e - iJE pjeset perbergse ta mekani^mi^ t- h •• llimin e vlimin e ujit, ne vizatia per paraqitjen e uetaleve*is aije konstrukoioain a-e -•«-* il~-* n ,» "' •^P^-^rjes.k^nizmit te shpgraciorjes" - "'"* seciles pjesS tg me_ yiI# SIST£;HI j vajQsjEs ( 4 ore )Wk«J. lidhj.a e boshxit tg shp„nd,rjcs me fcoafctla ^

Qellimi dhe tipat e sistemeve te vajosjes*arakteristikat e vajrave lubrifikuesPompa e vajitPiltra e vajit

aaa*

Radiatori i vajit Kgrkesa ndaj nxgngsveTermometri dhe manometri i vajit"

Kerkesa ndaj nxenesve

Tg dije perse vlen sistemi i ushqimit dhe sa llojesh eshteTe dije si formohet perzierja djegase, llojet e saj dhe sindryshon ajo nga regjime te ndryshme pune te motorit*

Te dijg qellimin e sistemit te vajosjes dhe karakteristi. Te dije tg metat e karburatorit te thjeshteckat e vajrave Tg dije* pajisjet qg i shtohen karburatorit te thjeshte*Tg dije pjeset e sistemit te vajosjes. Te dije sfcemen e karburatoritoTe dije konstruksionia dhe funksionin e pjeseve te vaj os. Te dije perse vlen pompa e benzings9 filtri i benzines dhe;es

•Lidhja nderlendore

Nj ohurite qe merr nxSngsi ne* k'etg temg lidhen me nj o]rite qg ka marre ng teknologji pgr metalet dhe lidhjet m«talike, ng kimi par vajrat lubrifikante.

VIU.SISTEMI I USHQIMIT TS MOTORSVS KARBURATCR (15 o?' " ( 14 T; 1 P )

Qellimi i sistemit te ushqimitFormimi i perzierjes djegese dhe llojet e saj&arburatori i thjeshte dhe tg metat e tijKerkesat ndaj karburatorit per njg pung normale te motoriPajisjet qe i shtohen karburatorit ta thjeshtePajisjet qg sigurojng ndezjenPajisjet qe sigurojng pungn pa ngarkesgPajisjet kompresueseEkonomizatori

Akseleratori

Skema e plotg e karburatorit

Pompa e benzinesFiltri i benzines

Filtri i ajritKolektcri

Sl^apamentoja.Shuargsi i zhurmes dhe shkeadijaveSerbatori i benzines

Pgrseritje

£4

i i ajrit*

Lidhja hderlgndore

Njohurite qe merr nxenesi ne kete temg lidhen me njo-hurite qa ka marrg ng fizike per rrjedhjen e gazeve dhe telgngjeve3 ng vizatim teknik per paraqitjen e trupave dheng teknologji per metalet dhe lidhjet e metaleve*

IX. SISTEMI I USHQIMIT TE MOTCRgVE DIEZEL (13 org)( 13 T; 1 P )

Skema e pgrgjithshme e sistemit te ushqimit te motorevediezelFormimi i perzierjes djegese ne motorgt diezelLlojet e dhomave te djegiesPompa e presionit ta ulgt te naftesPompa e presionit ta larte tg naftesFiltrat e naftgs*

Injekstori i naftgsPompe-injektori i naftesTubacionet e presionit te larte dhe tg uletPerseritje

Kerkesa ndaj nxenesve

Tg dije ndryshimin ndermjet motoreve diezel dhe karburatorTe dije si formohet perzierja djegese ne motoret diezel.Te dije pompat e naftgs ( te presionit te larte dhe te presionit te ulet. )*Tg dije injektoret dhe pompe-injektoret.

25,

Lidhje nderlendorew- u *4.- bandeletN3oaunte qe merr nxgngsi ng kete teme lidhen me ato iDndensatori

ka marre ne fizikg per rrjedhjen e gazeve dhe te Igngjeve\ema e sistemit te ndezjes me manjetone vizatim teknik pgr paraqitjen e trupave dhe ng teknolkonstruksioni i magnetos-£H per metalet dhe'lidhjet metalike* >grshpejtuesi i magnetos

... ia ng faze e sistemit te ndezjes me bateri dhe me mag-X. RRBGULLATORST EMCTORAVB ( 6 or^ ^t0

( 6 T > PgrseritjeQellimi i pgrdorimit te rregullatoreve ne sistemin e ushaimit H

firegullator per njg regjim te punes se motorgveRregullatorgt per dy regjime tgs pungs se motoreveRregullatorgt pgr shumg regjime tg punes se motoreveKorrektoret e pompave te presionit te lartg*

Kgrkega ndaj nxgnesve

Te dije- qellimin dhe llojet e sistemeve te ndezjes.' temit te ndezjes me bateri dhe me mag-TS dijS skemen e sis

neto.Tg dijg vgnien ng fazg tg sistemit tg ndezjes me bateridhe me magneto. 'Te dije pjeset kryesore tg sistemit tg ndezjes dhe funksio-jiimin e tyre.Tg dijg rregullatorgt e distributorit

Lidhja nderlSndore

Nj ohurite qe merr nxangsi ng kgtg temg lidhen me njo-hurite qg ka marre ne fizike p*er elektricitetin, ng meka-nikg per forcat qgndgr ikse, ne teknologji pgr metalet dhelidhjet metalike, ne vizatim per paraqitjen e trupave.

XII. SISTEMI I LESHIMIT FILLSSTAR T?t MQTCRaVE (4 ore)( 4 T )

Njohuri tg pgrgjithshme per ndezjen fillestare tg motorgveStarteri elektrik'Pajisjet qe i shtohen starterit el'ektrikMekanizmi i komandimit tg starteritMekanizmi i ndezjes se starteritNdezja e motorit me motor lgshimi me djegie tg brendshme.

Kgrkesa ndaj nxgngsve

Tg dijg qgllimin dhe domosdoshmgring e pgrdorimit te rregullatoreve*

Te dijg rregullatbret pgr njg, dy dhe shume regjime tg punes se motorit.

Tg dijg pgrse vlen dhe si vepron korrektori i pompes senaftgs*

Xlm SISTEMI I NDEZJES SE MOTORIT KARBURATOR (16 ore)( 15 T; 1 P )

Qellimi i sistemit te ndezjes ne motorLlojet e sistemit te ndezjesSkema e.si.s^mit te ndezjes ne bateriBateria

GjeneratoriRregullatori i tensionitKufizimi i rrymesReleja e rrymgs sg kundartRele rregullatoriBobuna induktive

Distributor!

Rregullatorgt e distributorita.

£6

Kerkesa ndaj nxgnesve

Tg dije llojet e starteve.Te dije mekanizmat qe i shtohen starterit

a?.

Ta dije parimin e punas s'a starterit* ^ Kutia e nderrimit te shpejtesise dhe konstruksioni isaj

Lidhja nderlgndore_ iOe Transmisioni kardanik, xhuntot dhe boshti^p..,,..^ .. " _, Ti° Kutia e ndgrrimit tg shpejtesise suplementare

Mi...A°.?aarit'9 *f. merr 1*ena" ** *^ *«S lidhen me njofc £' ^ansmisioni kryesorri.e qa ka merra asgagai na fizike per ele*tricitetin dhe l2# I "!! aiias teknologji pgr aetalat dhe lidhjet metalike. -*'• ? !?t !+!+14. Gjysmeboshtet

XIII, KCTggT__g_TIPAVfi TE RXNJ ( 1 or* ) Pgrseritje(IT)

J Kgrk^sa ndaj nxgnesve

Njohuri t, pSrgjithshBa par aotoret raaktivS ^ dijs p..rsa vlen ti.ansmisi0ni i fuqise.v.. ( , . Tp diie pjeset pgrbergse te mekanizmit te fuqise.Kerseso naatl nxgnesve JJ ^ £0nstruksi0nin e seciles pjesg.

Te dije parisiin e punes sg motorgve me piston tg rrotullu( Te dijg parimin e punes se diferencialit.-sham dhe resktive*

Tg dije evantazhet dhe tg metat e ketyre motoreve. Lidhja nderlendoreB-»rv--«rT .„.r^r Niohuritg qe merr nxengsi ng kete teme lidhen me njo-PR^KAH^>^LI^jm^^O^ toit} qg ka mlM n, mekanik6 p,r repartet e transmisio-

_ n nit, forcat dhe momentet, ne teknologji per metalet dhe— lidhjet metalike.

3ZJla_n._.x.3 ore/jave = 81 orem II. PJESET LEVIZESE xi£ AutuiCBIL.lt ( 5 ore )"johuri te orike (T) 60 org ( 5 T ) ~Pung iaboratorike (P.P.L) 16 orgPersgritje ( P ) 3 ore' Shasia ( rama ) e automobilitDispozicion 2 ore *^se* active

Akset pasiveI, MEKANIZMI I TRaHSMXSIONIT TE FUQISE (15 ore j Rrotat e automobilit ( gomat dhe disqet)

( 14 T3 1 P ) Vargset dhe pjesgt pgrbgrese tg tyre

*; * G311i-i dha —^~w - ,.«.— •,• 4.- * * Balestrat metalike, pneuraatike dhe hidropneumatikea* ^iixtlli an*? i^o^t ^ &ek&mzm3ve ta transmissionst f-* fu- .qisg " •" Amortizatori

£. Prifesioni, qr.liBi cUe Ucjat e tij Stabilizator!3, Friksionl aexofcifc, parini 1 pan*a Korrigjuesi 1 nivalxt4, K0astruksioai 1 friksionit mekanik5, Fr^> i; oni hi,-; - • -i *i- -v3« - ... Kgrkesa nda.i nxgnesve.?* r r*.w^^ uru niui'.^iAv., sice tat aae p«rimx 1 punaso, Friksioni centrifugal, skem^ dhe perimi i punes ; Tg dijg pjesgt levizgse tg automobila*t3*?< Friksioni elektromagaetik, skema dhe parimi i punes Te dije parimin e pungs se seciles pjesg.8, Skema e sistemit tS komaadimit te friksioait elektroaog- Tg dijg skemat e secilgs pjesg.

netik28 39.

, Udh.1a ndSrlendore .. . . • Lidhja nd3rl8ndorg_"johuritB qg »er* '*ftg*a.i nS kets teas lidhen me nj, Neurits *tt merr «^si ** ^^"Se'rSortet ??'•

rite qe ka marre ng teknologji per aetalet dhe lidhjet rite q* '« «««8 nfc »e^n-ke ^^t^^/^dh^et metalikefix*, ne visati* *r paraqitjen etrupave. «̂ lonit. n^teknolo6^^l^^ "III. BBfflg^tt^s, « qunqavjLiB ZIKXHIBE (2 o, " * _^ml znBR.TTIMIT TS TMKTOBIT H^MIiLIg^

" ~ ( 2 T )Qelliai dhe pjeset pgrbgrese te traktorgve me zinxhire . x . . •+• ^ +•• +^k+orit ~e zi"X"it=Shasia ( rama ) e traktorit q8Uimi i sistemit te arejtirax. I tr? torit -* ™f-—-Voreset e traktorit Parxr-i i pungs se sistemit ta dra3tiout tb „ra>...o_t BbElementet e ziaxhirit

Kerkesa nda.7 nxenesve

Kcnstr-kaioni i friksicneve anesore*

KSrkesa ndaj nxgnesve

Tg dijg ku ndryshojne pjesgt levizgse tg autombbilave dh ... ,+u- -• • +•>.- —orit me z-nxhir.te traktorgve. Ta di^a si realizohet kthimx x tr.^oru rnt z.nxn-r.Tg dijg elementet e zinxhirit- Ta di^ funksionimin e friksioneve anesore,

W* SISTEMI I DRSJTIMtT Tg AUTQtOBILIT ( 6 ore) (14 T; 1 P)< 5 T; 1 P ) ... K-:3^ri te ^r-jith^hnw per f fciilKi^j

rj~C»*» 'aobilit Fren^t ..,.,..^onstruksioni i sistemit tg drejtimit y.e*&r,i~z-i i frenimi^ cell^-Konstruksioni i grupit tg timonit fcetaaniz-mi mekanik i frenimr.tLlojet e mekanizmave tg kthimit Hektni^i hidraulik i frennr.xSistemi i levave ( zbarave ) dhe lidhja a tyre Cilir^ri qendror i frenewaPerforcuesi hidraulik i sistemit tg drejtimit Cili^i i fra^ve te rro-,aKeadet e vendosjes sg rrotave ;^-^;;,,-. pneumatik i f re naveVibracioni i rrotave V -~l\ -:*l - --^.virc-re -3 fre^uvePiirsgrit je. '?,±'r.,v\Z\ '••* ^^i i pre si om v

Njohuri tK nST-iT^+hs^a -!.*„ „5„.i.,*_*~ _ j--.ja.-_--j. ju.. „„*„ r^ *.-;-••?• Vrirberese te £i£~ecii* i-e .«.-.--

Kgrkesa ndaj nxgnesve

?e dijg konstruksionin e sistemit te drejtimit*Te dijg skemga dhe funksionimin e pgrforcuesit hidraulikTg dijg keadet e vendosjes se rrotave drejtuese dhe ndikimin e tyre ng sistemin e drejtimit,Tg dijg pse ndodhin vibracione ne rrotat gjate levizjes sautomobilit dhe roli qg luajng ato. 31$0

••'j-riOrki o?

=;:i -:^ elementet. e tjirs te skemss

ryr« i c-

rs-jri v^e*

Kerkesa nda;j nxenesve

Te dije qellimin e sistemit te frenave.TS dije pjeset psrberese ta sistemit tg frenave.™! "1J! ll0?et e ^nave dhe ta mekanizmit te frenimitfrenave.PariEln * ***** ^ 36CilSn Pj6Sg tS sisteait t»

Lidhja nderlendore

....Nd.°h"ritg *8 fflerr "xanesi ne kete temg lidhen me njokrite qeka marre ng fizikg pgr shperndarjen e forcave dhe^tPIL"lWM.f T^t* dhe SaZSt' nS ^^^^ji per met,let dhe lidhjet ••tallica, ne vizatim per paraqitjen e tr«,pave *

VI1* PAJISJET NDIHMESE TE AUTOMOBILIT DHE TETRAKTORIT ( 3 orli) ~

( 3 T )

Njohuri te pergjithshme pgr pajisjet ndihmesedertimi i pajisjeve kryesore

Aparaturat e sinjalizimitMekanizmat e ntrrit.iAa

3* Kontrolli dhe matjet ng prurje e presi on te pompes sgbenzines

4. Kontrolli dhe matja e prurjes se zhiklergve tg karbura,torit

5* Kontrolli dhe matja a valvolas se motorit5. Parimi i pompgs se naftes7. Parimi i injektorit8. Kontrolli i pungs se termostatit9* Kontrolli i pungs sg distributorit:

Kontaktet (platinat )10. Rregullatorgt11* Kontrolli i gjendjes sg baterise13- Kontrolli dfhe rregullimi i valvolgs qendrore tg frena-

ve

13* Mat jet e kendeve te rrotave drejtuese14. Rregullimi i hapgsirave ne friksion15-16. Rregullimi i hapgsirave ng kushinetat e transports

esve kryesore dhe diferencialg.

Per lgndgn: BjZAT B RIPARIMIT

Klasa IV

Per specialitetet

370.Mekanik i pergjithshem375.Mekanik riparues-axhustator

Synimet e lsades

Zhvillimi i vrullshem socialist i vendit, ngritja e

veprave tg medha industriale, te pajisura me njg kompleksmakinerish e pajisjesh moderne, rritja e vellimit tg puai-meve dhe kerkesa pgr t'i realiauar ato ne nje kohg sa mete shku^ttr; me cilgsi tg larte e me kosto tg ulet,shtronpara punonjesve tang te ladustrise mekanike detyra tg ren-dgsishme ng drejtim to pgrsosjes se metodave tg rritjes sbgatishmerisg teknike, zgjatjas se jetes sg makinerive epaisjeve nepermjet pgrsosjes se sherbimeve teknike mire-mbajtjes dhe ripgrteritjes se pjeseve te nderrimit.

J4

~ Realisimi i kesaj detyre kerkon njohjen e basave teori-»c-praktike, tg metodave ta riparim-sharbimeve, organizi-it te nderaarjeve industriale socialiste*

D Programi "Bazat e riparimit** eshte ndertuar pikerishtvj«r realizimin e ketij qeilimi.

Lgnda pgrmban 13 kapituj 3 ne t'd cilet jepen njohuri tepgrgjithshme pgr riparimin e makinave, qellimin e riparimit, defektet ng nyjat dhe detalet e makinave, shkaqet eIconsumimit dhe rruget per rritjen e afatit ta sharbimit tedetaleve* njohuri per procesin teknologjike dhe organizi-min e riparimit, metodat kryesore te riparimit te detaleve,si dhe njohuri pgr zgjedhjen e met odes me racionale tg riparimit tg detaleve te irfakinave* Ndgr keto metoda pgrshkru-hen dhe metoda progresive si? jane elektroshkendija9 elek-troimpulsi, metalizimi, galvanizimi etj», nepermjet tg cilave jepet mundesia e njohjes sa parimit ta pungs ne fu-shen e pgrdorimit dhe pajisjeve e makinerive pgrkatgse-

Realizimi me sukses i kgtij programi synon ne pgrgatit-jen e nxgnesve me aftesine pgr te pgrcaktuar llojin e de-fekteve dhe mgnyrat e riparimit ta detaleve ta makinaveduke siguruar rendiment tg lartg ne pung, kosto tg uletriparimi, siguri ne puns dhe jetggjatesins e detaleve teriparuara.

I* S.vnimet kryesore tg lendss

Kjo lgnde synon ne :pajisjen e nxgngsve me njohuri teoriko-praktike tg riparitnit te detaleve te makinavenjohjen e metodave-baze tg riparimit tg detalnave

Leve te maki-

a. Kgrkesat kryesore te lendgs

Kerkesat kryesore par kate lendg jang s

A. Nga ana teorike s

Pervetasimi i njohurive te marra lidhur me percaktimin edefekteve tg detaleve tg makinave dhe mgnyrat tg riparimitta tyrec

TKrv*+"p ->i i v^.,^tr, f» ,.,, T. NJOHURI Tg PERGJITHSHMS PER RIPARIMIN E,*-- * :--,-t,i i ajuwurive te marra lidhur me menvret « :-.-3 S'aVTKTAVK—f fl oris 1a--,.ffiilt an*, t-e pl«niiitci;rat ts nparimeve, a— ~ f 8 T ">Porcimi i fcoacopteve par sirring ne pune dhe jete'rjaf^i • ~nv e -cL:;,c^ dhe tg uitikiaave si dhe tg vendosjes par org!i. Defektet ne ayjet dhe detalet e makinavenizmin daj ;:lanifiki;:un shke.icor tg sherbimeve'dhe ts rW'2/"Faktorgt qe ndikojng ne konsumimin e detaleve dhe rru-rx.-cvii. " ""^ " g^ p-r rritjen e afatit tg shgrbimit t£ tyre

3, KDnsumimi i lejuar ng disa detale tipaB. NjL^_ana praktik^ 4, Llojet e konsumimit

sr*_; „v o"--«-' t* - 5* Organizimi i riparimitJlSZ^'~- q? fX:-n3Slt n- P^nen prodhue s«r tg aftSsohen ta / Procesi teknologjik i riparimit tg makinave, smontimi ie det^-f ^9^^«dr-™"l;J *"*!! "dhup »«/^^in makings, larja e detaleve.r ^namee/a .•*.*««*.*-,,^ ^i ,-..- a ^hQ kontrolli i detaleve, kompletimi i detaleve,

imi i makinave

dhe shtrimi i makinave e nyjeve mbas riparimit.ns ,., -,.. > ... . udhgzuar ta hartoj*iJ^H*^ —' Planifiki3;in -3 shgrbim-riparimeve te pajis- II. NJOHURI T't PERGJITHSHMS P£R KLASlFIKIHlN E

-_~* . wc taAinepm te ndryshce te repartit, DETALEVE. TE DEFEKTEVE DHE MENYRAT E RIPARIMIT* o: ^v~-i+^ , ' TE TYRE, ( 5 org )

u„r1 lr'r^,.^.PergJit;shrj:: :'-:r "Pariain e makinave, Nj iMri,

nictc-axir-

•air.

v-e ri^arimi .v^t psrpunia mekanik, ae ai'ayrga oeka- III. RIPARIMI I DETALEVE MB MENYRSN E PERPUNIMI*r*.,ej?ie,iae siuorm^non paastik^Q ngjitje 9m saloic^ nje- MEKANIK ( 7 org )

^lBr,:r *^=™©sflKSaaija> w elektrclmpula. ae manyren < ?T )gaxvsiv. -t a-3 lidhje s-tifgrkuese ),

flj *!"-:-i pgr z.v—Udhj-n e :a3ayrgs rsdonale pgr ripariaia N3ohuri ts PBrgjithshme pgr riparimin e detaleve me perpu-*:- detc-i,r? t£* oiakiaave, " aim mekanik me metodgn e pgrmasave riparuese

Pgrcaktimi i pgrmasave riparuese dhe i numrit tg riparime-ve pgr detale tip boshti dhe tip vrimeShembuj llogaritjeje

Kl^c_XV Rgnyra e riparimit tg detaleve me detal shtese dhe me zg-veadesim tg nje pjese.

&

SM*$^„iMi&TK& nr._J2SLSP

«*ci 370, Mo^nik i pergjithshsa375. .^ip^rue:5-cxhustator27 jcVD >: 3 r.r::/javg = 8l orgNjohuri teoii^6 (T) ?a orgPSrsaritJe (P) 4 orgDatyrs kontrolli (D) 3 orgHe dispozicion 2 org

37

IV- RIPARIMI I DETALEVE ME MENYRBN AXHUS- *TERIKE ( 5 org ) "^ : "

( 3 T; 1 0;.l D..)...

Proceset e limimit, marketizimit, freziait me dorg, zta^limit dhe lapimit pgr qsllime riparimi, retifikimi me $tqepja, arnimi, stukimi, rregullimi i filetove e tg dgmttmeve.

Pgrseritjei Kapitulli It II, III, iv

Shkaqet e lindjes se konsumimit dhe rruggt pgr rritjen iafatit te sherbimit te detaleve.Org3nizimi i riparimitrocesi teknologjik i riparimit te makinave

Klasifikimi i defekteve dhe mgnyrat e riparimit tg detailRiparimi i detaleve me perpunim mekanikDetyre kontrolli. *

v* RIPARIMI I DBT£L£V3 ME DEFCRMIM PLA3ITK (4 org) i( 4 T )

a • *' ~i

johuri tg pgrgjithshme pgr riparimin e detaleve me defflmim plastik.

Riparimi i detaleve me aae ta shtypjes, zgjerimit, ngushfrait, zgjatjes, drejtimit dhe godronimit.Konkluzioae.

VI. RIPARIMI I PET ALEVE ME XKB TE NGJIPJES (a org)( 2 T ) \

Ngjitjet e buta dhe tg forta •[%jitja e aluminit IRiprrimi i detaleve me zamka e pasta ngjitese. I

vx1*RIPARIMI I DETALEVE ME SALDIM ( 5 or** ) i( 5 T ) I

Njohuri pgr pardorimia e saidatures par riparime Csaldiofvne gaz dhe hark elektrik ) [Ripariffii i detaleve prej gize, seliku dhe lidhja te alumiJiit me saldim*

•38

riparimi i detaleve prej size me mbishkrirje te lidhjevetg forta.

VIII* RIPARIMI I DETALEVE ME METAL TE SPERKATUR( MSTALIZIMI ) ( 11 ore );

( 10 T; 1 P )

Njohuri tg pgrgjithshmeKuptimi fizik i procesit te metalizimitTeknologjia e procesit ta metalizimitImpiaatet per metalizimMetaliaimi me gaz, me hark elektrik, me rrymg me frekuenc'ste larte dhe me rryme plozmePerberja kimike, struktura dhe vetite e satresgs sg metali-zuar

Konkluzionc

Persgritje*

IX. RIPARIMI I DETALEVE MS SHKENDIJE ELEKTRIKE (3 org)( 3 T )

1* Njohuri tg pgrgjithgshme per parimin baze tg veshjes meelektroshkendijg

2. Veshja dhe gerryerja e detaleve me shkendije elektrike3. Fusha e pgrdorimit.

X» RIPARIMI I DETALEVE MB BLBKTROIMPULS (6 org)( 5 T; 1 D )

Njohuri p'^r pnrimin e punes ta elektroimpulsitProcesi i veshjes me kontakt-vibrim dhe kontakt-vibruesDe ty rg k out r ol I i.

X7, *l!^^jll^.gj^ikEY.3 Ka M6HYREN ELEKTRgClMlKE"'BI^'aKf^DUEX^S KIrTIKS_(gALVANIZlMl) (13_org.)

C 11 f ; 1 PS 1 » )

Nvohjri t;.; w- ': -ihshme pgr ve»hjet elektrolitike^uotioii f^zia. - -. .:-.;".jeve elektrolitikeVeshjet me K^.., ni*w6l, selikE baker, zink, kallaj dhe melidhje ta tjzvs metaiii&e

39.

procesi teknologjik i riparimit te detaleve me veshja el,trolitike x%~

Lie jet e veshjeva n:i kroaim dhe veSorifcgVe^critg e veshjeve te tjeraTg mirat dhe te metatFusha e pgrdorimit -Njohuri par veshjet elefctrclitike ma rrjedhje ta elaktro.-1 i 111.

pers3ritje pgrmbaledhese e kapitullit Xdhe XU Kuptiai *zik i veshjeve galvahikeProcesi takaologjik. VeeoritS e veshjeve me kroa. nikei ,gelik * *

Kontr oll nie shkrim •

XII= glg^RIMI-J..-DETALEVE ME LIDHJS ANTIFERKUESE (6 o«-( 6 T ) "" ' ^—^

Njohuri te pgrgjithshme per faktorgt qe ndikojng ng »nsn normale te kushinetave rrgshqitese dhe konstruksioninej tyre

"aterialet antifgrkuese me te perdorshme a§ kohgn e sotmeRiparimi i kushinetave rrgshqiteseProcesi teknologjik i riparimit tg kushinetave me abushie"'babiti. J

XI11* ZgJSOHJA E MElNYRR.q PACIONALE PER RIPARIMINS DETALEVE TE MAKTNAVE (ITorg ) ~

( 3 Tj 1 P )

Variantet teknologjike te muadshme, krahasimi i tyre dhepercaktimi i variantit kryesor me optimal.Perseritje

AO

II

Lgndas ^pj,er^n^a_dhg_jnj^tlet teknike

Klasa III

pjgr special it etet_,

373* Mekanik tekholog375* Mekanik riparues-axhus-

to tor

377* Motorist-xhenerik383« Mekanizator i bujqesise

ggllimi i ISndss

Lsnda "Toleranca dhe matje teknike" pgr shkollat e mesne industriale tg deggs mekanike ka si qellim tg pajisg nxengsit e profileve mekanike me njohuritg themelore tg sistemit te tolerancave, qg pgrdoren ne prodhimot industrialesi edhe me mjetet matgse qg kontroliojng dhe ma sin saktS-sire e prodhimit tg detaleve tg makinave*

Gjatg zhvillimit tg lgndgs axgngsi merr njohuri tgmjaftueshme shkeacore pgr strukturgn e prodhimit industrial, saktgsing e pgrgjithshme tg prodhimit tg detaleve netg cilen jang pgrfshirg saktgsia a pgrmasave, saktgsia eformgs gjeometrike, pozicionit tg elemeatgve gjeocietrifcg*ashpgrsisg dhe valgzimit*

Gjithashtu merr njohuri pgr bazat teknikes sg matjeve^metodat8 mjetet matgse tg pungtorit dhe tg kontrollorit tgcilgsisgfe

Ng pgrfundim tg lgndas nxgngsi gshtg ne gjendje tg gjy-koj* dhe'tg vleresoja me metoda e mje-e matgse saktgsing epgrgjithshme tg prodhimit tg detaleve si dhe tg njohg rre-gullat e standarflet..cie^anike pgr shgnimia e tolert.nca.ve ngvizatimin teknike

Formimi ideologj ik _ , ^

Programi i lgndgs "Toleranca dhe raatje teknike" sy^,ng formiain ideologjik nepermjet nivelit tg tij shkencQ,bashkgkohorc

Ng program gshtg misherusr mendimi teorikeshlcencor •Partise song dhe pgrvoja e ndartimit socialist tg vendH,tong duke pasur parasysh dhe orientimet e Kongresit VH;tg PPSH qg ng shkollgn tong tg zeng vend arritjet e Shkig.cgs e tg teknikgs bashkgkohoree ~

Industria johg mekanike e ngritur nga Partia sot kang dispozicion njg teknike tg nivelit tg lartg*

Ng program jepen tema£ njohja e tg cilave nga nxgngikrijon bindje tg shgndosha tek kgta sepse nesgr do tg tyvetg drejtues tg aftg tg gamgs kaq tg madhe tg makiriavadhe tg mjeteve matgse me te cilat kontrollohet prodhimiindustrials

Duke u njohur me arritjet e shkencgs song, qoftg ng

Formimi teorik

Lgpda "Toleranca dhe matje teknike" futet si lende prc-^esionale bazg pgr tg gjithg profilet e deggs mekanike.* Kursi i plotg i aaj mund tg ndahet ne dy pjesgsNjohuri teoriko-praktike pgr saktgsimin e prodhimit ngdetale

le dhe pungn prodhuese*Ng fund tg kgtij kursi nxgngsi gshtg ng gjendje tg

njohg karkesst e standarteve tona mekanike me vizatiiiiiuprodhimifl si dhe tg pg^dorg veglat matgse kryesore*

Permbajtja kryesore e Isndgsle

Shkgmbimi i ndgrsjelltg i detaleve tg makinave dhe peri; 2*fizimet- *

Saktgsia e punimit tg detaleve dhe gabimet gjatg puni^ 4CToiersncat dhe vendosjet e sipgrfaqeve cilindrike tg lgmuara

Toler^ncat dhe vendosjet e kushinetave rrokullisgseFiletot dhe mjetet e kontrollit tg tyrecZinxhirgt pgrraasorgBgzat e matjeva teknike tg pgrmasave lineare dh

3o

4c

5,60

10

48

v« FSLBTOT PH£ KJEgCT fi KONTROLLIT Tig TY3K (3 org)(3 T )

Gabimet ** elementet e filetave (ndikimi i tvp* ng vidhosjen e detalit) " A'Metodat dhe mjetet e kontrollit tg filetova eilindrike*

V2* zinxhirBt pamAS0Rg_rg_2r£^(3 Tj 1PS XD)

Pgrcaktimot themeloreKlasifikimi i zinxhirgve pgrmasorgPersgritje • kapitulli. (in9 SV9 V9 VI)Detyrg kontrolli

m* §&2AT E MATJEVE TEKNIKE Tg PGRMASAVE LTMEape

DHE K'gNDQRB (4 org)

(4 T)

Metrologjia dhe objekti i sajKlasifikimi i matjeve dhe metodave tg matjes^Gabimet e matjes©Organizimi i kontrollit teknik tg industrisg mekanike

mi* WST3UMSNTCT DHE APARATET MATBSB Pjfo MATJSN EPfottlASftVELlNEAftB DHE KENDO RE (1% org)

(7 T 5,6 PeptL)

Masat kufitare plan paralelePung praktike "Formimi i bllokut tg masave kufitareplan paralelgs«

Instrumentet matgse me nonius (kalibrat)*Puna praktike "Matje pgrmasasb me kalibsr--eInstrumentet matgse me ^i&® »ite©acaetri.ke0Pung praktike B"&atje me »ikro»atSs»m0Kgndmatgsit

Pung Praktike "Matja e kgndeve me kgadmatgs»

ratet matgse me levg (indikator-komper^tor),Pn*a praktike "Kontroll i pgrmasave me indikator dhekomperator A.,Aparatet matgse opti&e

jXc Kjpvr^RR^T KUFITARB P'gR KONTSOLLIN B DETfcLEVB (4 org).(Jt; 1 P.-FJ»)

1 Klasifikimi dhe pgrcaktimet kryesore- «._i*KT.o,t kufitarg tg pungtori't dhe tg kontrolLorito

! tolersncave tg kgtyre kalibrave.:o»ng praktike "Kontrolli i detaleve tg ndryshme me ka-:

2»J.*CaUbrat ku:»i*«hfl e toll

libra kufitarg?

« Lgnda: Veglat prergse cdhe pajisjet teknologjike

* - • ' * Klasa III^IV

Pgr specialitetin

373. Mekanik teknolog

qSLLIMI I LENPJJS

Lgnda "Veglat prergse dhe pajisjet teknologjike" pgrprofilia ''Mekanik teknolog" bgn pjesg ng lgadgt e profi litdhe ka pgr qgllic; t «u japg nxgnesve r.johuritg baze pgr;

-Llojet, konstruksionia dhe fushat e pgrdorimit tgveglave prergse kryesore qg pgrdoren gjatg punimit mekaniktg detaleve;

Pajisjet teknologjike qg shgrbejng pgr fiksimin e veglave prergse ne ...akinat metalprergse, pajisjet e vendosjessg detaleve gjatg punimit mekanik si dhe ve^antitg e pajisjeve te kontrollit dhe tg montimit.

Gjithashtu, nxgntsit marrin njohuri pgr domosdoshmari-ng e orientimit tg drejtg tg copave (detaleve) ng procesine punimit si njg n^a kdrkesat kryesore pgr siguritain e sa-ktgsisg tg kgrkuar, si dhe pgr mgnyrat e realizimit tg•Hi.

•Programi abyllet me analizgn e £aktorgve qg kushtgzoj-

m

ng sigurimin e saktgsisg sg punimit mekanik.*r itSt\P^vb

13-14 Thikat e profiluara *(Rrethore, prizmatike etjt* Lloiet fush« * n- ^oitt mgnyra e fi,;simit) ^f ja«^ trajtuar ng teknologji).

15 Thikat pgr zdrugim * 30-.3I Veglat prergse frezuese*(tipat, fusha e pgrdorimit eti.) t (Llojet, konstruksioni, gjeometria dhe pgrcaktimi i

elements ve kryesorg konstruktivg 8 frezat me dligmbg

Veftlat prarnne_,.ptfr punimin e vi>^aV3 *» montueshgm).^ 17 fcf . , . " l PgrsgritjeX.-17 Kajat shpuese ;• ^tyrg kontrolli

(Destinimi,, konstruksioni. vecoritK * m«-i-TO ^ ' • ,^ „ ,. *. ± . •spirale asndgszuese c-hisHots - v «aO =ve shp. Me mbarimrri e kKtvr. temave nxgngsit duhet t» pgrve-r:e lidhje tg forta/per Xpime t'g tTetll et.T^ M«^" "* mg"^8 t6 q^rueshme ,ksto koncepte dhe njohuri

18-20 Kalizvargt w : Q*melore;(Destinimi, koastruksioni, ve^critg e kalizvargJ Llojet dhe kgrkesat ndaj materialeve pgr vegla pre-bisht koiHk, tg montueshgm, me lidhje tg forta si r6seOtpreres, pgr punimin e vrimave cilindrike kon't? Gjeoraetring e veglave prergse krye sore si tg thika-per punimin e thellimeve, tg ballave, kalizvarst^ ve, veglave pgr punimin e vrimave (maja shpuese, kalizvarg,Koaoinuar), - %Biezatorg, meshfcuj), tgrheqgsave, frezave etj.

21-22 Alezatorgt I Llojet (klasifikimin) e veglave prergse qg pgrdoren ng(Destinimi, koastruksioni, ve^oritg e aleaatorsJ-- sakinat aetalprerese.aores6 i.g makings tg montueshgm, njgcopssh pr«i ^ Fushat e pgrdorimit tg veglave prergse sipas llojit teanjeve ta forta etj, alazatorgt konikg/ * ; punimit dhe m.u.p.

Koastruksioai, vec.ritg koastru^ivTciae Pgrcakti!x -xc^teve .cry^sore konstruklive tg tgrhecgsit iu^c-rt j * 1

patriae \ PAJISJET TKKNOLOGJIKS (23 org)(Mbi koribtruktimme tgrhe0*sit r-o^-r^ t*?:*W tg tipove te tjere (o^'Ij 1 (21 T; ^ 1D)(-atytasax, x-grh >.-: =js,,-t per p^ni-in e ks^aie -e t- I ^ Njohuri tg pgrgjithshmeavstave, kanaleve elikoidale etj* Terhlq^at^r I- (dosmosdoshmgria dhe rgndgsia e pgrdorimit tg p&jisje-n^oje tg jashtmc) ~"° ^J J ve teknologjike)fe^^..ii^M..£3X-lii^tiin I 2;* Klasifikimi i pajisjevev^-'shkujt e dor^s dhe to u^kin*- -a,-; —v-fa.+ ,.wj (sipas destinimit, grades sg specializimit, makings*

1 5- ••— trezat p^r filetim, rul,,t incizaes I. .Blementgt e pajis3eve)andosja e copave pgr(domosdosh^gria e vendosjes (bazim + shtgrngim)

53:

prergse pgr punimin e ko^binuar tg vrician?

me ndihmgn e manualeve tg zgjedhg veglgn prergse tg" *~*~J ki.ojets fusha e pgrdorimit tg tgrheqgsve I pgrshtat'shme pgr punime tg caktuara*

^xer;:e:,teve kry-sore konstruklive te tgrhecgsit ~* Piesa e dytg

^P^t pa-imi i punKS, i«vi2jet pgr ato rSstS ns ^ 3"^ VandosJa e coPave pgr * UPunuar

Bazimi \

5-6 Orientimi i trupave ng hapgsirg, shkallgt e lirisg :7-8 Orientimi i trupave (detaleve) me anen e kontrollit?

individual dhe automatikisht \9- 10 Bazimi i plote dhe i pjesyskem. Shembuj*11-12 Kriteret pgr zgjedhjen e sipgrfaqeve bazuese

(per sipgrfaqet konstruktive, montimi, matgsea tekn*logjike) \

13.

14.

15.

17*

Skemat e bazi&i t

Bazimi i copave tg sipgrfaqe tg rrafshgta \(sipgrfaqe kryesore bazuese, drejtuese, mbgshtetgsejfBazimi i copave ng sipgrfaqe tg jashtme cilindrikejPrizmat. !

Bazimi i copave ng vrima me kunjaBazimi i copave ng dy vrima dhe ng rrafsh pingul metaksin e tyre. \

Bazimi ng sipgrfaqe konike dhe ng foletg qgndgrzues'18-19 Bazimi i kombinuar. Shembuj20-21 Gabimi i baziait j

(tg jepet koncepti dhe tg sqarohet me shembuj tg thjfshtg <

Pgrsgritje \

Petyrg kontrolli

Ke mbarimin e kgtyre temave nxgngsit duhet tg pgrve-tgsojng ng mgnyrg tg qendrueshme: <Kgto koncecite dhe njohuri theuelore:llojet,e pajisjeve dhe fushat e pgrdorimit te tyreS'eshtg vendosji, bazimi dhe shtrgngimi i detalevesi sigurohet vendosja e kgrkuor e detaleve me angne pajisjeve dhe pa tollojet e sipgrfi,qeve bazuese dhe kriteret e zhgjedh-jes sg tyre€'gshtg gabimi i h&zimit.?'gshtg shtrgngimi, domosdoshmgria dhe kgrkesat ndajforcave tg shtrgngimitSi njehsohett forcat e shtrgngimit (parimi)

\ 2-3I 4,.1 •-

1-2

3-4

5* I

Kgto shprehi praktikesTg pgrcaktojg per detale reale skemat e bazimit pgroperacione te ndryshW ne makina tg ndryshme metalprergse^Tg zgjedhg skemgn mg cptimale tg vendosjes**

PaOGR&MI ANALITIK Kfto 375*03 *

KLASA IV JXaTBRT)

27 jave $ 4 org/javg = 108 org

lo Njohuri teorike T2* Pung praktike (PPL)3. Ushtrime (U)40 Pgrsgritje gjatg vitit (P)5o Betyrg kontrolli (D)GcDetyrg kursi (DK)7* DisposicioK

IV. SH'PRgNO-TMX (4 org)

86 org

4 org

2 org

2 ore

2 org

10 ore

2 ore

(4 T)Domosdoshmeria e shtrgngimit tg detaleve go&te punimit tg tyre*Kerkesat ndaj forcave tg shtrgngimit.,Liogaritja e forcave ts shtrgngimitP parimi* Shembuj6

VII* iSL3KBKTBT BAZU3SS (4 org)

(4 T)

Elementet bazuese me sipgrfaqe tg rrafshgta {kur^atdhe pr-izmat)(Llojet, materialis kgrkesat8 elementet bazuese tg re-gjistrueshme dhe vetgvendosgse)Elementet bazuese ne sipgrfaqe cilindrike(tg jashtme^dhe te brendshme, prizmat, kunjat, elementet bazuese ng dy vrima dhe rrafsh pingul me**to)

55

1-2

3o

4,

5*6,

7.8.

9.

10.

11.

12,

13.

14-15

16-17

18.

*

VIII. SLSMBWTB DHS MSKAfflZMA SHTRENGIMI (l8 org) I

Slemente shtrgnguese me fileto f(llojet, fusha e pgrdorimit, iElementet shtrgnguese me jashtaksiale |(parimi i pungs, llojet, fusha e pgrdorimit)Shtrgngimi i kombinuar(Me jashtaksiale dhe fileto)

*-l

Mekanizma pgr bazimin dhe shtrgngimin e n.ie'kohshgwj

IJU gLBMSKTBT PER P33JTIHIN DHS KONTROLLlN_LJ0gXGI-ONIT Tg TOgLBSJPRggBSiB (5.._o_ri

C 5 *)

*2 B-»k"llat .e'konduktorif dhe barengsQlojet, kaasfcruksioai, material!, pgrpuaimi termiK,pgrmasat e-vrimffs tg bokullgs, fusha e pgrdorimit,riormalizimi i tyre)(bokullat pgr drejtimin e boshtit tg bareness

4 Kopjuesit dhe mekanizmat e kopjimit(skema9 ndgrtimi i kopjuesit)Shabllongt vendosgs dhe gabaritet

Xc TRUP&TCKORPUSET) DHS .SL5MSNTB Tg TJSRa TgJgfcLL§rJiSVS (2 org)

(2 T )Trupat e pajisjeve ^_ -(llojet, forma, material!, kgrkesat et> shembuj)Elemente tg tjera te pajisjeve(kiavetoi fiksatorgt etj.)

Mandrinot vetgcentruese (qenderzuese)Pajisje me bokolla elastikePajisje me kunjaMorsat vetgqendgrzuese

Pajisjet me hidrpplast

Hidroplastet(vetitg, pgrdorimi, pgrbgrja)Pajisjet pgr qgndgrzimin dhe shtrgngimin e detalene sipgrfaqe tg brendshme

Pajisjet pgr qgndgrzimin dhe shtre'ngimin e detaleng sipgrfaqe te* jashtme etj.Mekanizma shtrgngimi shumgvendgshe(parimi i ndgrtimit, shembuj)

MekanizTmi j pa.iis.ieve teknologjike

Domosdoshmgria e mekanizmit. Pajisjet pneumatikedhe hidraulike

Nyjat pneumatike(Cilindrat, dhomat, skemat e pgrdorimit)Shembuj pgrdorimi tg pajisjeve pneumatike(tg jepen dhe elemente tg tjera si ventilat, fil-trat, rregullatori i presionit etj)Pajisjet magnetite dhe elektromagnetike(Parimi i pungs, fusha e pgrdorimit)

3 -

< 5«

ve52.

w

¥he mbarimia e_k£fevre temave_nxjfegsj,t;vats so.injf ng mgnvrg.._ta_cjgjfidnAe^iifte:K^to kopcepte dhe njohurj^thgrnej^ggj,.Llojet, konstrukaiaaia, aatarialat, kgrkesat dhsfushat e pgrdorimit pgr elementet bazuese, sirtr«a-guese dhe drejtusse tg pajisjeve teknologjike*Tg nioh* mekanizmat e shtrgngiinit nga pikgpaaga ekoastruksioait, parimit tg punes dhe fushgs se 9^dorimit* T, . .5'jans pajisjet ng hidroplast. 6 vefonte, paringe cunts'dhe fushat e pgrdorimit.Brejtimet kryescr-e tg mekanizimit tg pajisjeve, pajisjet hidraulikec pneumatike etj-

iuaet pgrj

m

58

r 4*rtimit tg pjesgs qe sherbea per montimin e tyresKeto shprehi praktikat |" *e bisht cilindri*, konik, seksion katror, me bnmfeNg bazg tg skemave tg baziir.it dhe makings tg zgjjf 5 ^tere+ pgr ndertimin e pajisjeve per vendosjen etipin e pajisjes dhe elementot e saj. I ^slave"prergse

• • I , pliisiet pgr vendosjen e veglave prergse ng makinatXI. PAJISJ2? 0NIVAtSAL3 TE MPffmaSHMB M org) { 3-* uese

(IT ) } ' (tornot universale, revolver, vertik^* ^/^(Parimi i ndgrtimit, fusha e pgrdorimit, perspektl

5. Pajisjet pgr vendosjen a veglave prergse ng makinate tvre-f f 6. Pajisje pgr vendosjen e veglave prergse ne makinat

XII« PAJISJE PER PUNIMIN NS GaUP TB PjgTaLdVB (7 «J ^ Pajisjet pgr vendosjen e veglave prergse ng makinat(T, IP, ID) i . barenuese _ ..

I a .. paiisjet pgr vendosjen a veglave prergse psr zgjerx-1* Domosdoshmgria e pgrdorimit tg pajisjeve tg puni^.-9-lx J e aftgsive teknologjike tg makinave metal-prere-

ne grup " se ( p*r makinat torauese shpuese,......-..**)(5'gshtg puaimi ag grup, domosdoshmgria e pgrdori^ . . ..c.+ ,llhpt t* Dprvetgso-tg pajisjeve tg punimit ng grup ng kushtet e prodl Kg aWimia a K*sPl teme n^np t duhet tg PP*™**-mit individual dhe ag seri tg vogla) ] j"* n« msnvrg t* qendrueshme khto .concep.e one a.xo

2 - 3 Parimi i ndgrtimit tg pajisjeve tg punimit ng gru/ lU'ri themelore: *n montimi

1* Llojet e veglave prergse [(te dalin llojet e veglave prergse nga pikgpamja ef 59

!

1-3

s£fi»~

XVe SOMIgP-MJ.. DHE PAJISJJST g KOHTfiOLLIg [5 ors)^ 'C 5 T ) /

Kontrolli teknik i detaleve pjese pgs^bgrgsa e prooe:sit tg prodhimit |(Dcmosdoshmeria dhe pgrmbajtja e tijc Llojet e kontlHit (i plotg, i pjesshera) ng llojet e ndryshme tg Ip.-rodhimi'C )

Kjetst e kontrollit dhe kriteret pgr zgjedhjen 9 tyl

(veglat matgse universale.., spe-slale^ pajisjet matgSfkoatrolluese ng vargsi tg saktgsisg sg. kgrkuafc .tihe Fllojit tg prodhimit) ;.Pajisjet e kantroUAt J(Parimi i ndgrtimit tg tyres Hoje pajisjesh) •:'

Va%- SBBM3UJ FAJISJBgH PgR MAKINAT MBT*LPRfiaBSg (9 1( 7 Ti 2 It ) i

Pejiaja -pgy »j&kiaat ior*na®s©'dha sstlfikat £*rothort •*(skema e- punimit midis dy qendraves maja qendgrzues£^s vacanta, pajisje pgr- dhgnien e rrotullimeve detjlit (jo qaforet), tamponat e ndryshgm, pajisje tip ,skuadre psr vendosjen e detalit ng dy vria&) l -V^hl^M±' Konstruktim tamponssh tg ndryshgm pgr dat^2-3le tg d^gna •- •

vKarakteristika specials )

XVII, SPAKP&ffPIZIKI DHE HQjRMaLIZIMI I gAJIMffg

TBKNOLOGJIKiS f

(2 ore) (2 T) ; 8.i

Rgndgsia* domosdoshragrisg materialet e rekomanduara! °(MRJ9 normalet e maksnikgs dhe klasifikimi i tyre f(sipas XSPM)

Ke mbarimin e k gt y r e t emave axg ngsit duhet t g pgrvfr.

^^g°jns n§ .ai^.t?_vrg *- qendrueshme .^e'to^jteojicepte dh^

4.

5-6

i'tP-7

a3£hu£LJ^^l£l^sV^Slat dhe_pajisjet kryesore tg montimit dhs fushete pgrdorimit tg tyreC'gshte koiv^rolli. teknik u'he &u k&nsisrfcor ai*?tlojshmgria e mjeteve tg kontroi.iit d'ie Cushat e pgr =dorimit tg tyreKriteret pgr sgjedhjen e mjeteyo nig>ssa kontrclluesaParimet e ndgrtimit tg pajisjeve tg kontrollitDcmcsdcshmgria dhe rgndgsia e standertizimit dhe nor*maiisimit tg pajimeve teknologjike*

Kato shorehi praktikes

pgr detale tg dhgna ng vargsi tg saktgsisg dhe sasi-sg prodhimit tg zgjedhg llojin dhe mjetet e kontrollit.

XVIII. SAKTgSlA b PUNIMIT NE MAKINAT MKTALPRSRESB(20 org)

(14 T$ 4 P.P.L*; IP; 10)

Saktgsia e punimit mekanik dhe faktorgt qg ndikojngag tg.(Llojet e gabimeve; nga mossaktgsia gjeometrike e makings, nga ngurtgsia e sistemit MDIP, nga kon'sajaii veglgs prergse, nga shformimet teknike etj., gabi-met e castit dhe sisteraatike).Mgnyrat e sigurimit tg pgrmasave(automatike dhe individuale).Saktgsia gjeometrike e mattings.

Ngurtgsia e sistemit KDIP dhe pgrcaktimi i saj*Pune praktike Nr. 1 Pgrcaktimi i agurtgsisg sg. makings.

Gabimet nga koasumimi i veglgs prergsePuag praktike nr.2 Matja e koasumimit pgrmaspr tgveglgs prergse.

Gabimet nga shformimet tefcmikeLlogaritja e gabimit shumor gjatg marrjes automatike dhe individuale tg pgrmasave ( tg pgrfshihet dhegabimi i oazimit dhe shtrgngimit)

1 •' ^1 \

rPgrsgritje gjatg vitit* |Detyrg kontrolli. *-|

11-12 Ndikimi i faktorgve teknologjike ng ashpgrsing e ipgrfaqes. (iafluenca nga V.S.t, gjeometria e vegi^prergse)* - |

13-14 Vibrim&t dhe ndikimi i tyre ng proCesin e punimit|mekanik. Me mbarimin e kgsaj teme nxgngsit duhet fpgrvetgsojne ng mgnyrg tg qgndrueshme kgto koncept,dhe njohuri themelorej ^^•gshtg saktgsia e punimit mekanik dhe faktorgt qj|ndikojng ne te* {Mgnyrat e sigurimit tg pgrmasave ng mgnyrgn a utotnaike dhe individuale*Fakt^orgt qg pgrcaktojne gabimin shumor IJldikimin e faktorgve teknologjikg dhe tg vibrimevefashpgrsing e sipgrfaqeveKgto shprehi praktike;Tg pgrcaktojg me angn e metodikave n&urtesine e sistjmit MDIP dhe konsumimin pgrmasor tg veglgs prergse^

KIX. PROJKKTIMI I PaJISJSV^ T^KNOLOGJIKS (14 org)L

( 4 T; 10 3K)

l-£ Rruga e projektimittg pajisjeve tekaologjike• (Hartimi i skemgs, vendosja dhe materializimi i saj

ngpgrmjet shembuj ve). \3.4, Vecantitg e projektimit tg pajisjeve tg punimit \%t

grup (Tg jepet ngpgrmjet shembujve) \

62

Projekt kurs;!

Projektimi i nje pajisjeje pgr njg operacion dhetal tg caktuar?a) Konstruksiord i pajisjes tg paraqitet ne pamjet|domosdoshme i plotgsuar me kushtet dhe specifikime domosdoshme* |b) Te bghet det3Jimi i detaleve jo normals te pajf;;es« |c) Pajisjs te shoqgrohet me relacion Shfgogues, f

Shgnims

Detyra e^rojektit mund tg kombinohet me prcjektkur-sin e teknologjisg.Tema 19 (Projektimi i pajisjeve teknologjike) tgzhvillohet duke filluar nga fillimi i semestrit tgdytg tg vitit tg katert dhe i shtrirg gjatg gjithgperiudhgs pasardhgse.

63

IIIe Specialiteti

375* MSKANIK aiPARUSS-'AXHUSTATOR

64 65

66

Le'nda Blementet kryesorB tg mekanizmave

Pgr specialitetin

375. Mekanik riparues-axhustator

Klasa III-IV

1) Synimet kryesore tg lgndgs

filementet kryesore tg mekanizmave gshtg Ignda qg plo-tason angn konstruktive te mekanizmave dhe mbgshtet Igndgte"tjera tg profilit •Rimontier-axhustator" si "Mekanikgnteknike", "Makinat metalprergse", "Bazat e montim-zmonti-mit" etj. Prandaj kjo lendg ka ng bazgn e vet pjesgrishtskemat dhe kryesisht konstruksionin e mekanizmave mg. tgpgrgjithshme qg hasen ng jetgn e pgrditshme tg njg mekani-ku rimontues e axhustator. Ng fillim tg kapitujve gshtgvgng njg sasi teorie e mjaftueshme pgr konceptet bazg dhee domosdoshme per tg njohur parimet themelore tg mekanizmave. Nga ana tjetgr, kjo teori a paktg ndihmon mjaft qgnxgngsi tg kalojg nga vizatimi skematik i mekanizmit ng atgkonstruktiv tg tij, gjg qg gshtg mg se e domosdoshme pgrnjg nxgngs tg shkolles sg mesne profesionale.

Kjo lgndg filion vitin e tretg dhe si e tills hapetme elemente mg tg thjeshta tg mekanizmave me leva dhe rrota* Ng vitin e katgrt vazhdohet me mekanizmat me rrota tgdhgmbgzuara, me gunga, me xhunto etj., ku duhet tg parashi-kohet njg nivel pak rag i ngritur si nga ana kinematikeashtu dhe konstruktive.

Qg nxgngsi tg pgrvetgsojg dhe tg saktgsojg dijet kgr-kohet tg disponohet njg material figurativ i bollshgm sidhe gradualisht tg bghen makete, brenda mundgsive, tg tggjitha mekanizmave bazg.

Gjatg zhvillimit tg lgndgs t'i jepet rgndgsi krahasi-mit tg skemave me konstruksionin e saj» Tg bghet kalimi .

67

-hkalls shkallS nga njg trajektore; e thjeshtg e hallka| , j^jSjLXJ^tg njg alemeati tg mg e ndgrlikuara per tg pgriW njg | «NI2ii^iIM^Ti^^

Sa tg jets e mundur e ku ka vend te flitet se ku pg^. TTinffSE (8 org)-^ mekanizmat eg makineritg e industrisg sg vendit tong f jgOjiJi-dhe tg ngulet kgmbg kudo qg gshtg e mundur pgr rgndgsingj (8 T )lehtgsinS e rritjen e rendimentit qg japin kgto mekaaiziaglkur futen ag kgtg apo atg proces pune

gvizje tg caktuar*Sa tg jets e"mu

••en mekanizmat eg makineritg e industrisg sg vergndgsing.fi

!_2 Mekanizmi katgrhallkesh me ?ernieras mekanizmi me

kine

risg

68

« P«**i ^ L^ekanizmi i mbledhjes sg fijeve tekstile, mekanizg.ren ag Industrie :l ^ .era me nis hallkg marrgse (pasive) pgr levizje me

tae ^e**'-

4) PUOGRAMI ANALITIK_NR *f m „ ,Q .%- - I mn^nflPPF ""* &NA-qjaLLTi-s ^ ore)

Njohuri teorike (T) • 56 org \ ( 8 T )Pgrsgritje gjatg vitit (P) 1 org 1 l - 2. Mekanizmi bjellS-l manivelg, kinematika e tij .Detyr*. kontrolli (D) 1 org \ rastets kur manivela gshtg motorike, kur rrgshqitesiDispozicion 2 org \ \ J mrt4._-*k-N

* i e'shte motoric; ^ .__,.*, u +« ~,>v„ Viei* -mani-F 3^4 Shembuj tg pgraorimiu p*-*^^ »* »— ~v -- _

PJSSA BPARS (11 org) \ ^^ Mek& b;jele .manivelg me cilindgr lgkundgs; rasti i

il° *• l D) -[ "^'^SUii^uTi... ^.ha.iai .e atg *el* ^1-1-2 Hyrje, pgrcaktime kryesore, detail, hallka, £itti|- g grdoritni i kgtij mekanizmi.matik, nyja, makanizmi dhe makinav •( "*-Q Hekanizmi ,.e kulisg ng limatri«e (disa raste) dne3-4 Klasifikimi i mekanizmave. • '. '". • f ng makinat qepgae.5-6 ShkallS*- e lirisg sg aoe Cifti kiaematxk. j ^ ^7-8 Shembuj -giftesh "kinematikg Si^as shkalleve tg lij Ttt •MftKANTZKfT QB TRAN3MSTQJNE LEV1ZJSN NS HAPaSIRS

9-10 Ndgrtimi grafik i trajektores sg pikave mbi hall? m(4 org)kat e njg mekanizmi* •"'•.-, I ( 4 T )

Detyrg kontroUi .. -.J ^.^^^ rae *,**. qe ndgrpriten, mekanizmi i —surit- te makings qepgse* ,.,,..„.„♦3-4 Mekanizmi i hidromotorgve me piston, Hek-nian-t

69

katgrhallkgsh ng hapesire - shembuj. f

PJBSA BTRETE. MEKANIZMAT MB RROTA fsbte ^j£*ia*Ke dhgmbg me rrula (profil cikloidaDo, ." •"". I aI Transmisionet me rrota koaike tg dhgmbgzuara*I- MEKANI2MAT MB FGRKIM MS RULA ClV org) | &J* TrsQSmlS

( 12 T; IP) I1-0 vi .-•|F- 4 . f PPOGRAMI AN^T.TPIK NR. 375.03l-a Klasifikimi i mekanizmave me fgrkim me shpejtgtf

te pa shkallSzuar. Mekanizmi me fgrkim me rula cilindri" "»«" e katgrt3-4 Transmisioni me disk ngjeshSs dhe me dy e tri J ^qe J fl| jaVg 2? * 2 org = 54 ore5-6 Variatorgt me rula cilindrikg ; Njohuri teorike (T) » org

ndrylnte2gmat°rbt "* diSqe ^ - "*** *"—•*«** Pgrsgritje (P) J or.a m o i . .,» Detyrg kontrolli „ x ore?T id S • f11"6 me fgrkim» variatoret me rula koniki Dispozicion * org11-12 Variatoret e koabinuar me rula cilindrikg (ap3Ldh! "?"ikx- * III. w-gc^TZMAT MB P«VT4 TE PHBHBBaUARA (1? or*)_ Pgrsgritje a) Mekanizmi me kulisg dhe b) parimi i pa| IU# **-** , _. . " p.

nes se variatorgve cilindrikg. * ( 12 T; 1 ¥)TT M . •••: : i Pgrsgritje ng fillia $g vitit. Klasifikimi i rrotaveII# MfAN!2MAT E PA SHKALLJfetTAR ME FGRKIM ME RRIP. \ m& dhgmbg dhe njohgritg bazg mbi to.

« 0rB*! ( ** j! Transmisionet me burme>ihe rula ng rrotg, rastx kur( 5 T ) * *rota gshtg motorike, burma me diametgr tg madh.v -* L ' rrota «**"* „„«*.,+. o Hhsmhazuara (kla-

2. Mekanizma* e perue*a "&« ..~-~- -

1« Mekanizmat ae rrip dhe kone tg kundgrt; mekanizmil ^fikimi).me rrip dhe shirit te pgrkulshgm. ( ^ Reduktorgt me rrota cilindrike dhe tg koabinuar

2. Variatori me kone te vet adaptueshgm, mekanizma m 5. Transmisioaet epiciklike, shembujunaze shtrgnguese [ 6# Heduktorgt planetarg

c v J1!*^* me frip ne* f 0rmg Pyke 7. Diferencialet>. Variatoret me elemnete te ngurtg. j g Mekanizmat mt Igvizje tg ndgrprerg (mekanizmat mal-III. MEKANI3MAT MS RROTA Tg DHSMBifetTARA (Q ore) tikg>i

( 9 T ) *^ ! 9-10. Mekanizmat me arpion- -f 11-12 ^Mekanizmat reversivg.

lo Llojet e kurbave qe pgrdoren per profilet e dhambitve te rrotave. " j p^e^ S-KATBRP. MEKANIZMAT ME GUNGA DHE XHUNTAT.... .2""5° Klasifikimi i rrotave sipas profilit te dhgmbevefte jashtgm, te brendshem etj. lg MEKANIZMAT ME GUNGA (11 org)

4-5,* Pgrdorimi i rrotave me dhgmbe cilindrikg nS bo- \ * (10 T; 1 P)! 1. Njohuri tg pgrgjithshme, klasifikimif 2, Ligjet dhe ndgrtimi i profilit te gungave,,gungat me

f -

3. Gungat me bilancier, ndgrtimi i profilit J4-5o Gungat me shtytgs, ndgrtimi i profilit |

6. Zbatime pgr mekanizmat me gunga* Mekanisem me g^gg me kanal dhe gunge Igkundese per presat me shumg bogyte* .-.-- ^

7. Gungat pgr ngjeshgsat dhe gungat koni^e me zhven^sje aksiale f

8e Mekanizmi i gjilpergs sg makings qepgse dhe i rabl|dhjes sg fijes (kardioda) |

9o Pajisje me gungg per tornimin e sipgrfaqeve gj«sh|kgndgshe. j

I0o Gungg Igkundgse me kanal dhe gungat e kombinuara|Pgrsgritje j

II. XHUNTOT (8 org)

. ( 8 T )

1* Njohuri tg pgrgjithshme, klasifikimi i xhuntave dl|xhuntat e ngurta.

2s Xhuntat e zhvendosshme, xhuntat me dhgmbg e kanalfxhuntat me zinxhirc

3s» Xhuntat universale (kaFdaZi).4c. Xhuntat me shpejtgsi kendore tg barabartg (me shai

aier me sferg»5. Xhuntat e sigurise dhe tg ajganshme.6. Xhuntat elastike.

7. Xhuntat me fgrkim©8o Xhuntat me stakim automati'k»

PJKS& BPBSTB MiSK&NlZMAT HIDRAULIKE DKS PNatfMATlKS f

Xo MEKANIZMAT HXDRftULlKg (10 org)

(10 T)1« Pompat e thje.shta me piston e pl'unxher, pompat djf

fishe dhe."diferea;ciale»2o Pompat me' shume pistonadhe me.rondele tg pjerrgt

dhe prurje Isonstante©3o Pompat me piston .me prur-je. tg rragullueshme©4. Pompa e thjeshte* me dy dhe tri ingranazhe.

?2

50 Pompat rrotative e me vide.6, Pompat ae"lopata'"e flats Igkundese,

n^Bo Hidromotorgt9-lOc Pajisje hidraulike te ndryshme.

II* M^MML^^(5T)

1. Njohuri tg pgrgjithsh.no* £eki$st rrgauss pneumatikgmpkanizmi i ngritjes sg makinave for^uese*m 2. Mekanizmi i shkarkimit tg buakaravadhe i valvolave+ (5 shkarkimit*- . .3. Vibratorgt pneumatikg dhe mekanizmi i komandimit tesaldimit aie pika*

4-5. Pajisje tg ndryshme hidropneumatike.

rmh-Z^2^-"™^T7Ml^ DHS APflRATET^..DRjJTIMlT

( 5.T; 1 DK)1-2. Mekanizmat e drejtimit me dors, leva me fixator,

voIangs.komanduesit e ndgrtimit te ingranazheve, rnpave,xhanto-ve e t jo .

3-4 Boshtet shpgrndarss, rreletg e presionit one teshpejtg^isg.

5. Komandimi ng larggsi6. Detyrg kontrolli

LgndaJ Bazat e montimj^jo^-^ijui

Klasa IVPgr specialitetin

375* Mekanik riparuss-axhuststor

Synimet kryesore dhe kgrkese.t_

fade synon t«i jape qarts nxgngsit bazat e montim-zmontimit, mgnyrat mg ekonomike q* pgrdoren gjatg montimit tenyjeve, .mekanizmave te ndryshgm, linjave dhe ob3e*tevetg tjera industriale. a*

Pgrmbajtja gshtg ndgrtuar sipas njg linje didaittike Q'[shkencore duke filluar qysh nga pgrgatitja e detaleve pgrfmontim, "vazhdon me montimin e nyjeve e tg mekanizmave tg \vegantg e deri ne montimin e objekteve, tg adryshme indus- Itriale. - I

Ng program gshtg mishgruar psrvoja e ndgrtimit socia^ Ilist tg vendit tong duke pasur parasysh dhe arritjet e rejJtg sHtencgs dhe teknikgs. Pgrvetssimi i materialit i trajtViiar sispas linjavfe tg pgrmeadura mg lart krijon biadje dhe 'besim tg* plotg te nxgngsit se, njeriu i armatosur m± ide-ologjing marksiste-leainiste dhe me dije tg shgndosha shke,ncoremund dhe gshtg ng gjendje tg moatojg objekte tg till/industriale tg nivelit botgror.

Si lgndg profesionale ka pgr qgllim t'u jape nxgngsvenjohuri teorike bazg pgr;

Rruggt dhe metodat e pergatitjes sg detaleve.Mgnyrat dhe rruggt pgr zhvillimin e ayjeve dhe makinaveSi duhet bgrg montimi i nyjeve dhe mekanizmave tipikg.Mbi teknologjing e montimit dhe tg kontrollit tg makinave.

Kushtet dhe kerkesat pgr ndertimin e objekteve industrifale. I

Kerr njohuri tg nevojshme pgr rregullat e teknikgs sgeigurimit ng repartet dhe objektet e montimit*

74

PROGRAMI ANALITIK NR*375*03

Lgnda : Bazat e montia -zoontimit

Klasa IV

pgr specialitetin

375° Mekanik riparues-axhus-tator

27 javg x 5 prg/javg = 135 org

Njohuri teorike TPuae praktike (P.P*L)Detyrg kontrolli (D)IkSkursion mgsimor (B)

114 org

9 org

2 org4 org

Pgrsgritje gjatg vitit (P)Dispozicion

4 org

2 org

Pgrmbatia kryesore e lendgs

. , Njohuri pgr detalet e makinave dhe pgrgatitja e tyregr montim. Procesi teknologjik i ndgrtimit tg makiags.Mo

ntimi i li^hjeve tg lgvizshme dhe tg palgvizshme. Montimii nyjave, i mekanizmave dhe i transmisioneve qg kryejng Igvizje rrotulluese. Montimi i mekanizmave qg kryejng Igvizje drejtvizore -vajtje-ardhje dhe tg pgrbgra. Montimi i pg-rgjithshgm i mekanizmave, regjistrimet dhe provat e tyre.Makinat dhe pajisjet pgr lidhjen, ngritjen dhe transporti-*in e ngarkesave. Montimi i makinave ngritgse dhe i kons-truksioneve metalike. Montimi i pompave, kompresorgve dhei kaldajave. Siguriai teknik gjatg montimit. Njohuri pgrvizatimet e ndgrtimit dhe projektet e montimit.

P.iesa I

I. NJOHURI^PBR DBTALST B MaKINAVB DHB PSRGaTITJAp nw^rcvc d#» woNTTM (Z org**

( 2 T )

1. Detalet e makinave dhe llojet e lidhjeve tg tyre^2. pUDime parapergatitare per montim* proceset e limimit,

shpimit, alezimit, kalizvanmit, rasketimit, zmerilimit,polerimit, drejtimitw

II. PROCESI TBKNQLOGJIK I MONTIMIT TE HaKIMBS (8 org)

( 6 T; 2 PPL)

1. Zbgrthimi i makings ng pjesg. pgrbgrgse.2. Skema e kompletimit tg makines gjatg montimit.3„ Zi^xhiri i dimensioneve.4. OrganiziL.1 i vendit tg pungs ,,

5-6. Organizimi i pungs gjatg ndarjes sg procesit teknologjik ng brigadat e montimit.

Puns prak.tike.

75

PJBSA II ' I

III, MONTIMI ILIDHJBVE Tg LgVIZSHME DHE Tg PALEVIZ^ \SHME t

(25 org) (22 T{ 2 PeP.L; IP)

t gjats mor.timit^ Montimi i voleatgve.,tiBi%^5o Montimi i nyjave ma kushineta rrgshqitese.

huri P3r ku^hinetat rrgshqitese, pgrgatitja e kushineta-** &r montim- Kontrolli i tyre para dhe pss montimitov8 P^I Montimi i nyjave ne kushineta rrokullisgse. Njohu-

0b-r- kushinetat rrokullisese* gaontimi dhe kontrolli iKontrolli dhe pgrgatitja pgr montim e vendit tg kushi-

* ** ' mo -l-2„ Montimi i lidhjeve me fileto. Njohuri pgr filetjj

turat, puna pgrgatitore para montimit, montimi dhe zmontj,mi i lidhjeve me bulona, montim-zmontimi i vidhave pa

3* Instrumentet dhe veglat pgr montimin e lidhjeveme fileto. ' \

4* Sigurimi i shtrgngimit tg njgtrajtshgm ng lidhjejme fileto.

5. Sigurimi i lidhjeve me fileto nga vetgzhvidhosfoKondradadot, rondelet, fermot, kopiljet etj.

6-?* Moatimi i lidhjeve me ribatiaa. Format e ribati.nave, pgrgatitja e fletgve pgr montim.

8-9. Montimi i lidhjeve me kiaveta dhe shlica*10. Moatimi i lidhjeve tg presuara* I

Puaimet tgrthore dhe ato gjatgsore |11-12* Lidhjet me saldim. Pgrgatitja e detaleve pgr sail

dim dhe mondial i tyre. |13-22.'Kttntimi i lidhjeve me tuba. Llojet e tubacioneve

dhe pgrdorimi i tyre. Lidhjet e tubave ng sistemin e tubacioneve. Pgrgatitja e bgrrylave. Kthimi i tubave* Guarnicionet. Montimi i tubacioneve dhe kontrolli i tyre. Tubscionet prej plasimasi.

Pajisjet e ndryshme pgr montim. IPung praktike. jPgrsgritje.'

IV. MONTIMI I NYJA-VB B MaKaNIZMAVE QE KRYEJNE

L5VTZJB RROTULLUSSS (10 org)

(9 T; 1 P.P.L)

1-3 Montimi'i boshteve, akseve, xhuntove dhe volante*-ve* Drejtimi i boshteve dhe akseve, centrimi, kontrolli iboshteve dhe akseve. Montimi i xhuntove tg ndryshgm. Ga-

76

ntr tss. Pgrgatitja e kushinetave pgr montimc Rregullat ekqtf- *tiii* ** kuskinetaveoPajisjet Pgr ^*timin e tyre,«.*'• P 10. Pung praktike

vl KONTIMI I TRAKSHISIONaVB QE KRYEJNE LB VIZJB„

RROTULLUBSS (17 or '

(13 T; 1 P. PL; 2K IP)

1,. Llojet e transmisioneve qg kryejng Igvizje rrotu-

• 2-4. Montimi i transmisioneve me rripa. Pulexhat dheBontimi.i.tyreo Kontrolli i montimit tg tyre ng hoshtet,rrahjet, balancimi i pulexhaveazmoatimi i tyre.ftripat, llojet, mgnyrat e bashkitait tg tyre* Kontrolli irripove pas montimit.

5-6. Montimi i transaisioneve me zinxhira* Rrotat yll,zinxhirgt^ kontrolli i montimit tg rrotave yll dhe i zin-xhirgvo*

7-8.' Montimi i tr&asciisioaeve me rrota cilindnke9. Moatimi i transmisioneve me rrota konike,

10-11.Montimi i transmisioneve me burmg pa fund12-13.Montimi i transmisioneve u*e fgrkim. Transmisionet

qg realizohen me xhunto, me $erniera dhe boshte elastike(fleksibgl).

Pung praktikeSskursion mgsimor

Pgrsgritje

77

VI, MONTIMI I MEKANIZMAVE QE K3Y£JNS LEVIZJE

DRBJTVIZORE VA3TJB - AftPHJE C2 ore")

( 2 T )

lc Njohuri pgr mekanizmat qg kryejng Igvizje vajt-ardhje. 'I*, io Pajisjet pgr lidhjen e ngarkesave. Zi

2. Pergatitja e mekanizmave pgr montim dhe kontr0J \ aaforet metalike. Gametat. Tendosgsit, 51 tyre* * ul«nffelgt, Polispasgt. Morsetat pgr shtrgngimin e

)llok$eD&CJ-e

VII. MONTIMI I MEKANIZMAVE QE KRYBJNE LEVI2JS :*^1#M

5-6. Montimi i kaldajave.Bkskursion mgsimor..

XII. SIGURIMI TEKNIK GJATff PUNIMgVB Tg'MOMlKIT (2/•* 2 •?••)•

1* Tefcnika e sigur imit'.^ng repartat s montimitV2. Teknika e sigurimit gjatg montimit tg objekteve]

XIII. PISA NJOHURI PgR VTZATIMST B NDgRTIMIT

DHB PapJBKTST B MONTIMIT (2 prp)(2T )

Haetet e nevoishme pgr realizimin e programit

Pjesa I

I. Njohuri pgr detalet e makinave dhe pgrgatitja etre pgr montim. .'-

Harta e Shqipgrisg &plotgsuar me vepra kryesore (^dustriale) qg jang ndgrtuar ose jang duke u ndgrtuar.

Pllakat, (mund tg behen edhe me drita).Detale te ndryshme pgr formimin e nje nyjeje.Detale pgr formimin e njg lidhje me kiaveta9 lidhjei

bulon, lidhje me presi* etj*II^ Njg making komplet (ose maket)

Pjesa II

I. Montimi i lidhjeve tg lgvizshme dhe tg palevizshwDetale tg ndryshme pgr tg forauar lidhje me fileto£elgsa, fiso, psligon etj.Bkstrator i vidhaye pa kokeTrapono dore£elgs me dinamometgrRibatina.

Pajisje pgr ribatim me dorg. Ribatina, seki£3 pneumatkg5 foles kriko etja

Presg dore.

80

i

Jlks* rat-or. pgr heqje pulexhe t rrota tg presuar dhe ku-1.4 ne t s j

pjesg per te formuar njg konstruksion metali&? p» shG ,transportier me shirit^ njg konstruksion mbajtgse tenjg makxne ose sipas rastit»Pllaka metalike tg pgrgatitura pgr saldim s^pss tra~shgsive.Tubo dhe manikota£ bgrryla pgr montim*.lie Bosht pgr tg montuar ng njg kuti shpejtgsie bashkg

e fcushinetat dhe xhunto (p.sho motor kuti shpejtgsie tevin$g kulle, pionier ose vin$g urg). Ng rast se s?ka njgtaa^ett . . . . .

IIIc Njg trasmision me zmxhir.«» " me rripaen « me rrota cilindrike*.« BB me rrota konike

« « me bui-mg pa fund©at « me fgrkimo

IV dhe V Njg making frajt je-ardhje me ekscentrik, bje-llg-nianivelgs rrotg kremaljerg, kulisS, transmision hidraulik (maket)o

VXS Njg making p0sh. torwo, pjalea limatri$es vendesjene bazamente f mont im©

P.iesa III

Makina dhe pa.iis.ie pgr lidhje, agrit.ie dhe transport in

tg j3f?arkesave

_%tXI Kayo c,eliku me seksione tg ndryshme( Morseta tg ndryshme

Zinxhirg

Vin§e Matsh (maket)Vin^e ure (maket)Parango 0,5 (maket)

Kriko hidraulikg dhe mekanikBind

VaicafkS per wadrinimin e tubavePompg hidraulike pgr kontrcllgelesa tg ndryshgm fiso, poIigons pipet etj*

82

rAparat saldimi me gaz dhe elektrik. 'Spesor metalik konik dhe tg sheshtg.

Resketa

Q'gsntg montatori

IV. Rrip sigurimiKapele sigurimiLitar lini

V. -Vizatime ndgrtimi (planimetr! pgr vendosjen e maki*ve)

Vizatine aontimi, pamje tg pgrgjithshme dhe prerje tjndryshme p.sh. pgr vendosje tg M»M»P„, vizatim monti*kaldajash etj.Pasaportat e makinave.Kushte teknike pgr montim, (pgr rastin konkret)*

Vegla matgse

Riga metalikeRiga kontrolli 0,5 m, 1 m, 2 m.Nivela

Metgr shirit 1 m. 2 m, 10 a, 25 m.Kalibgr 0,0(5, 0,02Mikrometgr

Spesimeter

Kompas pgr matje tg brendshme dhe tg jashtmeKomperafcorSkuadra tg ndryshmeIndikator magnetikKgndgmatgsa

Matgsa filetash•Matgs rrotullimesh (Takiometgr)Nivel (instrumeate optile)Teodolit (po tg kete mundgsi)

IV* Specialiteti

377. MOTORIST - XHENSRIK

•1.

r

84

Lgnda: Mjete transporti

Klasa II - III - IV „ -.

Per specialitetin

377. Motorist-xhenerik

Synimet kryesore te IgndgsKio IgndB i P-jia nxenesit me njohuri tg plota, brendaassise tg shales se mesme, pgr mjetet kryesore te

^£:iita3:i*lii2S^n . automjeteve (« nyjave *ry-W^taionimln e tyre si dhe llogaritjen e thjeshtetr^Ll'e before «%d. nyje ne ve?anti, sg fundi ata

Marrin njohuri pgr teoring e ndgrtimit .*» " 1™£- •? • *»„«, Kgto nlohuri f ormojnS bazen mbi te cilen do-'£-?.££» dy iSSH tjera te specialitetit si "Ba.at

J rSS-It- dhe "shfrytSzimi i mjeteve^tg tran.portxt".•l« S* e till* i bgn tg .ft. nxgnesit tfe punojne ne pro-dWmgsi motoriste. xhenerikg dhe ng vendet e tjera tg pu-ngs ne perputhje me specialitetin.

Kgrkesat kryesore tg Igndgs

Gjatg studimit tS kgsaj Ignda nxgngsit do tg marrinajohuritg kryesore si mg poshte:

ndgrtimi i pSrgjithshgm i automjetevetipat e motorgve dhe mekanizmat e sistemet e tyre_ndgrtimi i secilit mekanizgm dhe sistami ne veqantifunksionimi i secilit sistem dhe mekanizempjesgt xhenerike te automjeteveqellimi dhe ndgrtimi i seciles pjesefunksionimi i aecilSs pjese xhenerikepgrllogaritjet e detaleve dhe nyjave kryesore te auto-

6*

•rajeteve nga pikgpamja e qendrueshmerise, gje qe pervQC JLtjerave thellon njohurite per te kuptuar me mire adSrtiJdhe funks:! rmimin +»-»» sdhe funksionimin e tyre.

Njohuri tS shkurtSra per teoring e automjeteve gjkompleton dijet e%nxSnesve per automobilSt, per forcat*veprojne nS to ng qetssi dhe gjate levizjes.

Nga ana praktike nxenesit do te njohin detalet, n»imekanizmat dhe sistemet e automjeteve si dhe bashkeve^tmm e tyre. Kgto njohuri praktike do tg plotesohen edhVme njohurite qg do t«i marrin nxenesit ng Ignden e »BaLte riparimit", "shfrytezimi i mjeteve te transportit" ofdhe gjate praktikave profesionale.

Permbajtja kryesore e Igndgs

Lenda "Mjetet. e transportit" i pajis nxenSsit me ni*hurite kryesore pgr mjetet e transportit autoraobilistikpermban n'e vija te pgrgjithshme njohuri mbi mot oret medjegje te brendshme, mekanizmat dhe sistemet e tyre tgzbgrthyera edhe ne detalet perberese dhe bashkSveprimin ,tyre. Njohuri pgr pjesgt xhenerike tS automobilit si metnizmi i transmision!t te fuqise, pjeset levizgse sisteadx drejtimit dhe i frenave. Ndryshimet me traktorst me ziaxhir. Po ashtu njohuri te thjeshta per llogaritjet e ayfc •ve dhe detaleve kryesore si edhe per teoring e automobilit

Programi analitik Nr. 377.01

Klasa II

36 jave x 2 ore/javg = 72 ore

Njohuri teorike (T) 65orgPerseritje (P) 4 orgDetyre kontrolli (D) i orgDispozicion 2 org

I. NJOHURI TB PBRGJITHSHMB PBr MJETET E TRANSPORTIT( 4 ore ) ( 4 T ) '*

Klasifikimi i pergjithshem i automjeteve dhe traktorfrve

Pjeset perberese te automjeteve dhe te traktoreve

*

&6

Kaasif^irai i pergjithshgm i aiotorSve ma dje-ie tehrendshaePjesgt kryesore (mekanizmat dhe sistemet*, te motoreveme dlegie te brendshmeParametra kryesore te motcre?© me djegie te brendshmeCiklet e pur.es nS motoret aie dy dhe kafar kohe

Kerkesa ndaj nxenSsva

T§ dije nyjat kryesore qe f ormojne njg oatoraobil dhenig traktor. .

Te dije mekanizmat kryesorg dhe sistemet a motorit.Tg dij* parametrat kryesore tS motoritTg dijg si punon njg motor ma dy dhe ma kater kohe.

II. CIKLET REALS-NB MOTORGT MB DJBGIB TB BREKD3HKE(11 ore) ( 10 T 5 IP)

Diagrams e indikuar e motorit me djegie ta brendshmeRegjistrimi i diagramgs ss indikuarProcesi i thlthjesProcesi i ngjeshjasProcesi i djegiesLgnda djegese dhe djegia e sajFsnomsni i detonscionitProcesi i zgjerimitPuna dhe fuqia e motoritBilanci termik i motoritpgrsgritje

Kerkesa nda.-j nxenesya

Te dijg pgrse vlen dhe c.fare pSrfaqeson diagrama e indikuar- . „r*«~*>Te dije se si zhvillohen proceset e ciklit dhe momentet e hapjes dhe ta mbylljes s'e valvolave*

Tg dijg s'eshte feaomeni i detonacicnit, rr^edhimet etij dhe si luftohet ai.

Tg dijg nga se varet fuqia e motorit dhe si nxirret?\ •"• c Tg dije ku shpsrndahet energjia e krijuar nga djegia.e lendes djegese. 8?,

Lidhjet ndHrlendore

Ne kgtfJ teraS shfrytSzohen njohurite qs" kane aarrb' ttJng.:;it ng ll'nden e kimisS per reaksionot e djegies, njohJri*i"i qe S:?na* raarre nxenesit ne lenden e fizikes per p*(Ja«t as g^s&t si edhe ne matomatikS pgr paraqitjen sraf'iitg funk^ionave«

m

III. PUNA E MOTORBVS MB 5HUMB CILINDRA (2 ore)( 2 T )

Njohuri te pgrgjithshme per punen e notorSve me shm^cilindra *

Puna e motorgve me dy, katar, gjashte dhe tete cilijj,dr-a

Diagramat e puney per motoret me shumg cilindra

Kerkesa ndaj nxgnesve

Te dijg psa ndertohen motoret me shume cilindra*Te dije radhb'n e punes ne cilindrat e motorit me shu.me cilindra.

IV. MEKANIZMI BlSLLB-MANIVELfi (11 ore)( 10 T ; IP)

Cilindri dhe fcarteriKc-ka e raotorit

Gu?.rnic!oni i kokes ss motoritPi^toni

Fr-shot ,'lastiko

Spinet!

SjellaBo^hti motorit

Da r: fa rat

Volani

Mbi5rthiKi i pot orit ns shasiP^^;.9rit je

88

Kerkesa n.da.1 nxgnesve

TS dijg pSrse shSrbon mekanizmi bjellg-manivelg ne mo-

TtTdije* pjeset pSraSrSse to ae.koaizmit bjelle-manivele.Te dije qellimin dha konstruksionin e secilgs pqese.Tg dije si bashkSveprojnS pjeset e mekaniznsit bjelle-manivelS me njera-tjetrea.

Lidhjet nderlendore

Ng ketS temg shfrytezohen njohurite* qe kane marre nxgngsit ng lgnden e tekaologjise per metalet dhe lidhjet etyre. Po ashtu nga lenda e fizikes njohurite per fgrkimin,njohurite e fituara n's vizatimin teknik.

V. MBKANI2KI I SHPBrNDARJBS SB GA2BVB (8 org)( 7 T; IP)

Llojet e mekanizmave te shpgrndarjes ss gazeveValvolaUdhgzueset e valvolgs dhe foleja e sajSusta dhe fiksiai i sajShtytSsi dhe shtaga e tija*,4-«.+ 3^ 3 STld',r'^U.*'lkh***«j «— -* — »*— •— - — —— —e-

Bilancieri dhe aksi i tijBoshti i shpgrndarjesLidhja e boshtit ts shpgrndarjes me boshtin motorikPgrsgritje

KSrkesa nda,i nxen'esvg,

Tg dije qellimin e raakanizmit tg shpgrndarjesTS dijg pjesgt perberese ts mekanizmit te shpgrndarjesTe dije konstruksionin dhe fuaksioninAn e seciles pje-s "*Tg dije ose lidhja e boshtit te shpgrndarjes dhe atij

motorik ndikon n*e punen e motorit.

8&

rLidhja nder1Sndore

" ** '• , W '" •"' -•••iii^

Ng kete teme shfrytSzohen njohurite qe kane marrnesit ne lenden e teknologjisg per metalet dhe lidhj^yre. Ngohurite qe kane marre nxenesit ng lenden e f;-er ferkimin dhe shperndarjen e presionit ng lengjetcshtu edhe njohurite e fituara ne lenden e vizatimitnik.

•VI.,. SISTEMI I FTOHJBS ( 6 org )

6 T( )

at Q

• Po

|!-.U*mi * sistemit tg ftohjes ne motorPreset e sistmeve tg ftohjes ' *Sistetni i ftohjes me uje. Radiator!

• Valvola e avull ajrit.. Menyrat e rregullimit te temperaturgs se motorit

valvola e rregullimit tg temperatures valvola teraatat ) H

» Pompa e ujit• Ventilatori

• Sistemi i ftohjes me ajer

Kgrkesa ndaj nxgngsve

Te dije qellimin e sistemit te ftohjes.Te dijg ku ndryshojng sistemet e ftohjes nga njeri-tjetri.

Te dijg pjeset e sistemit tg ftohjes.Te dijg pse temperatura duhet te* mbetet e pandryshueshme, pavaresisht nga regjirai i punes.TS dijg si realizohet kjo.

Lidh.ia nderlendore

^ ^e kete temg shfrytgzohen njohurite qe kanS marrg n«fc>nes^t ne lenden e teknologjise per metalet dhe lidhjet etyre. Njohurite nga lenda e fizikes pSr Igngjet, avullimidhe vlimi. Po ashtu edhe njohuritg a fituara ng lenden e

^vizatimit teknik.

nga

pgrnik

•VII. SISTEMI I VAJOSJBS ( 6 ore )— •••( 61 )

Qgllimi i sistemit te vajosjes ne motorTipat e sistemeve tg vajosjesKarakteristikat e vajrave lubrifikantspompa a vajitFiltrat e vajit

6. Radiatori i vajit

KSrteesa ada.i nxSnSsva

TS dije' sistamin a vajosjes ng motor, qSllimin a tij.Tg dijfe* skemat a sistemve kryesore tg vajosjes.Te dije pjesSt.pgrbgrSse tg sistemit tg vajosjes dhoaSllimia.a tyre.TS dijeVvajrat qg perdoren nS sistemin e vajosjes.

Lidh.ia ndSrlSndore

Ng kBtS tame shfrytezohen njohuritS qe kanS nxgngsitIgnda e fizikgs pSr ferkimin, nga Ignda e teknologjiseawtalet dhe lidhjet e tyre. Nga le'nda a vizatimit tek-pgr paraqitjen a trupave.

VIII. SISTEMI I USHQIMIT NB MOTORBT KARBURATOR (22 ore)( 20 T; IP; ID)

QSllimi i sistemit t*e ushqimit ng motorSt karburatorFormimi i pSrzierjes djegese dhe llojet e sajKarburatori i thjeshte dhe tg metat a tijPajisje qe i shtohen karburatorit pSr tS siguruarndezjaaPajisjet qg i shtohen karburatorit per punfen pa ngar-

Pajisjet qS i shtohen karburatorit pgr punen me fuqite mesrae .. .Pajisjet qe i shtohen karburatorit per punen me fuqimaksimale . ,,..-*Pajisjet qg i shtohen karburatorit per kalimm nganjg regjim puna ng njS tjetSr

Skema dhe konstruksion! i karburatoritPompa e benzinSsFiltrat a benzinesFiltr&t a ajritSerbatori i benzinesKolektorSt

Shuursi i shkendijave dhe zhurmesFormimi i perzierjes djegese me injeksionInjektoret e benzinesPerseritjeDetyrg. kontrolli..

Kerkesa ndaj nxgnesve

Te dijg c'eshte pgrzierja djegese dhe llojet e sajTe dije te metat e karburatorit tg thjeshte. •TS dije si duhet tg jets perzierja djegese per regjimetendryshme te pungs se motorit.

TS dije pajisjet kryesore qe i shtohen karburatorit per tlsiguruar nje pune normale te motorit.Te dije pjesgt perbgrese te sistemit tS. ushqimit dhe funk,sionimin e tyre.Te dije ku adryshon sistemi i ushqimit i motorave me karburator nga ai me injeksion po nS motoret me karburator.

Lidhja ndSrlgndore

Ne ketg teme shfrytezohen njohuritg qe kang nxgnesitnga lenda e fizikes per rrjedhjen e gazeve, nga lenda e klaise pgr hidrokarburet dhe nga vizatimi teknik pSr paraqitjen 9 trupave.

PROGRAMI ANALITIK NR. 377.Q2

Klasa III

30 jave x 3 orS/javS = 90 ore

92

Njohuri teorike (T)Detyrg krusi (DK)Perseritje (P)Ng dispozicion

81 ore4 ore

3 org

2 org

•x0 3ISTSM1 1 ^MSiiltLi^JiSl£MliJ^^xIIS?2ii2^"—'- 7x§ org)" ( 16 T )

For;rI;;:i i perzierjes djc^ss^ ;iFormat e daerasvc is ,f,j£-.;*33 ns-Pompa e presionit ts' lartS (panpa a nnfses)Injektoripompa e presionit te uisfc ts naftesTubacioaet e naftesFiltrat e naftesPompg injektori

Ksrkaaa ndaj r*x&n5sve

Tg dije parimin e punSs ss" sistemit te ushqimit tS motoreve Lie vetendezje*

Te dije pse ndikon forma © dhenies djegese.Te dije parimin e punes sg pompSs se presionit te lar-

Te dije si rregullchet qe seksionat e pompes te japinte njejten sasi nafte dhe ng momenta te caktuara.

Te dije si ndryshohet presioni i spruciait ts naftgs,Ta dije si funksionon pompa 9 presionit tg ulet

Lidhja nderlendore

Ne kete teme shfrytSsohan njohuritg qe kane marre nxS-ngsit ne lendSn e fizikes per rrjedhjen a lengjeve ne tu-bacione si edhe per shpgrndarjen e presionit ne to. Ne ^lgndgn e kimise per hidrokarburet, ne lenden e teKnologji-se per metalet dhe lidhjet metalike si edhs ne lenden evizatimit per paraqitjen e trupave.

IIo rrbQULLATORBT B MOTOaBVE (8 ore)

( 8 T )

qgllimi i perdorimit. te rragullatorSve ne sistemet oushqimit te motoreve me djegie te brendshnveRresuliatoret qe vaprojnS ne njg regjim te punas ssmotorit.

93

.ocorab Hie v^teadezjs

Rr.--r;o.ll^torBt qe-ya^rojnS ne dy regjiine tm o'; or It.

Rr^auIlatorSt qe veorojnS ne -jiths ragjimat a PUftSKo:-r-ktorst qe i shtohen pompave t

qe vs or ojnS ne -gjithe* >*q

e prosionit tg i9

K t?2»ke nxgngsve

puns; F*g

Kgrkesa ndaj nxenesve

dijg ndryshimin ng mes te sistemit te ndezjes me ba-l-*arlTfdij^eburimet e energjisg elektrik© dhe parimin e

»*^«8!i1»rdoiiioad08hm8ria» a rregullatorit, tensionit,fB au

.M-dh-ja nderlgnd_o_rg

Ne kgte teme shfrytezohen kryesisht njohurit" Q*marre nxenesit ne fiztkS, ne kapitullin e> •elaktricitJS

V-* MOTORBT B T1PAVK TE BINJ ( 2 ore >: '• ; ( 2 T >

Njohuri te pgrgjithshme pgr.motaret e-tipave te t<Njohuri pgr motorgt me piston rrotullues **Njohuri' per motoret reaktivS .

Kerk