Średniowiecze w muzyce2

Upload: karolina-drozdz

Post on 03-Feb-2018

213 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 7/21/2019 redniowiecze w Muzyce2

    1/18

    REDNIOWIECZE

    Chora gregoriaski

    redniowiecze jest jednym z etapw historii, sztuki, nauki i literatury. Umown datpocztku okresu jest rok 476 n.e. ( upadek esarstwa !zymskie"o #, koniec natomiastzwizany jest z odkryciem $meryki i re%ormacj ( ok. &' r.#. )est to okres niezwykle

    *urzliwy, kszta+tuj si odr*ne pa-stwa i jednolita or"anizacja kocielna./owstanie artystycznej muzyki europejskiej zwizane jest z powstaniem i rozwojem

    reli"ii chrzecija-skiej. )u0 na pocztku 1 tysiclecia chrzecijanie *yli "rup do2 do*rzezor"anizowan, a decydujcym momentem *y+ rok 3&3, kiedy cesarz onstantyn 5ielkiwyda+ edykt mediola-ski "warantujcy tolerancj reli"ijn wszystkim chrzecijanomw cesarstwie. )u0 od 3& roku, dziki cesarzowi eodozjuszowi, reli"ia chrzecija-ska sta+asi reli"i pa-stwow. /apie0 stan+ na czele ocio+a i pa-stwa, a oci+ przej+

    administracj pa-stwow. eren *y+e"o imperium rzymskie"o podzielono na okr"iadministracyjne, w ktrych *udowano kocio+y, zak+adano zakony *dce zak+adaminaukowymi, w ktrych tworzono %ilozo%i chrzecija-sk, o*rzdy reli"ijne, a tak0e muzyk.5 ten spos* oci+ zdo*ywa+ mo0liwo2 rozpowszechniania ideolo"ii, a jednoczenie *y+

    jedyn w redniowieczu instytucj, na terenie ktrej dokonywa+ si rozwj nauki, kulturyi sztuki, oraz jedyn or"anizacj o*ejmujc swym zasi"iem niemal ca+ 8urop.9+wnym tematem sztuki kocielnej sta+ si :". ;ztuka *y+a tworzona przez oci+ i dlaocio+a, ktry nadawa+ jej kierunek, tematyk i rodki materialne.1dea+em muzyki *y+ pocztkowo jedno"+osowy piew chru ( w unisonie#, co sym*olizowa+o

    jedno2 ocio+a i nienaruszalno2 wiary.

  • 7/21/2019 redniowiecze w Muzyce2

    2/18

    /odstawowe znaczenie mia+ w chorale "re"oria-skim tekst s+owny sk+adajcy si z%ra"mentw /isma wite"o, psalmw i innych tekstw litur"icznych.

  • 7/21/2019 redniowiecze w Muzyce2

    3/18

    ?%%icjum, zwane inaczej "odzinami kanonicznymi jest na*o0e-stwem omio@czciowymprzeznaczonym przede wszystkim dla kleru. ;k+adaj si na nieA jutrznia, chwal*a, prima,tercja,seksta, nona, nieszpory i kompleta B wykonywane o innej "odzinie te"o same"o dnia.

    /odstawowym na*o0e-stwem przeznaczonym dla wiernych jest msza. ;tanowi ona

    po+czenie czynnoci litur"icznych z muzyk.5 dojrza+ej %ormie, ustalonej dopiero ok. HI wieku, w sk+ad cyklu mszalne"o wesz+yAzci sta+e B ordinarium missae

    yrie9loriaredo;anctus$"nus Eei

    J=azwy czci mszy wywodz si przede wszystkim z pocztkowych s+w tekstulitur"iczne"o zastosowane"o w danej czci.Jzci zmienne, zale0ne np. od wita Bproprium missae

    1ntroitus9raduale$lleluja?%%ertoriumommunio

    ?dr*nym typem mszy jest msza 0a+o*na, missa prodefunctis, re&uiem, piewana podczasuroczystoci 0a+o*nych , sk+ada si z K czciA 1ntroitus, yrie, 9raduale, ractus, Eies 1rae,?%%ertorium, ;anctus, $"nus Eei, ommunio. 5 jej sk+ad wchodz 0a+o*ne sekwencje m.in.ractus i Eies 1rae./od+o0e tonalne chora+u "re"oria-skie"o

    =ajstarsze piewy "re"oria-skie opiera+y si na trychordzie i pentatonice, jednakredniowieczny system tonalny opiera+ si "+wnie na modizwanych skalami kocielnymi,tworzcych tzw. system modalny.;k+ada+o si na nie"o skal wzorowanych na skalach "reckich, w dwch odmianachAautentycznej i pla"alnej.& B dorycka d B d&

    F B hypodorycka $ B a3 B %ry"ijska e B e&

    4 B hypo%ry"ijska L B h' B lidyjska % B % &

    6 B hypolidyjska c B c&

    7 B miksolidyjska " B "

    &

    B hypomiksolidyjska d B d&

    a0da skala autentyczna i jej odmiana pla"alna mia+y wsplny d>wik centralny tzw.finalis, *y+ nim zawsze 1 stopie- skali autentycznej. E>wikiem przeciwstawnym do finalis*y+ tonus dominans( na nim np. opiera+y si recytatywne %ra"menty psalmw#. Eominant wskalach autentycznych *y+ stopie- I, a w skalach pla"alnych B stopie- I1, z trzemawyjtkamiA %ry"ijska B st. I1, hypo%ry"ijska B st.I11, hypomiksolidyjska B st. I11./oniewa0 u0ywano rwnie0 odmian hyper B np. hyperdorycka B o oktaw wy0szych ododmian hypo @, mo0na przyj2, 0e zakres chora+u redniowieczne"o o*ejmowa+ d>wiki$ B dF.

    3

  • 7/21/2019 redniowiecze w Muzyce2

    4/18

    Muzyka wiecka redniowiecza

    5 okresie wczesne"o redniowiecza wiecka muzyka ludowa wi0e si z postaciamitzw. mimw, wa"antw, czyli wdrownych muzykw , we Mrancji zwanych 'onglerami, w$n"lii B minstrelami, w =iemczech Bspielmann(ami, a w /olsce B rybatami)i wdrowni

    muzycy *yli tak0e akro*atami, sztukmistrzami, tancerzami i instrumentalistami. 5ystpowaliniemal0e wszdzie, na dworach, w miastach, "ospodach, na tar"ach i podczas piel"rzymek.piewali pieni historyczne, wojenne, *allady, rycerskie romanse, pieni 0arto*liwe,

    pochwalne i 0a+o*ne akompaniujc so*ie na lutni, Nioli lu* %idel. zsto uwa0ani zaw+cz"w, a tak0e z powodu niewy*rednych 0artw, przeladowani *yli przez koci+ iusuwani poza nawias spo+ecze-stwa. Ga*raniano przyjmowania ich, a nawet s+uchania.Ge wz"ldu w+anie na przeladowania, cz2 muzykw osiad+a przy dworach w s+u0*ie

    panw %eudalnych, "dzie jako "iermkowie B 0on"lerzy przyczyniali si do popularyzacjimuzyki ludowej. worzyli muzyk wokalno@instrumentaln w %ormie pieni, a tak0einstrumentaln o charakterze u0ytkowym.

    5 H1 wieku elit spo+ecze-stwa staje si stan rycerski z w+asn etyk, stylem 0ycia izwyczajami. Gnaczenie rycerzy i wieckich mo0now+adcw wzrasta szcze"lnie w okresiewypraw krzy0owych. ?ne te0 spowodowa+y zainteresowanie o*yczajami i kultur 5schodu.

    =owe prdy pojawi+y si najwczeniej w po+udniowej Mrancji B w /rowansji i $kwitanii,w sztuce poetw B kompozytorw, okrelanych mianem trubadur*w (od %ranc. tro*ar Bwynajdowa2, tworzy2#.5ywodzili si zwykle z rodw szlacheckich, niekiedy nawet arystokratycznych ikrlewskich, cho2 nie *rak *y+o wrd nich tak0e przedstawicieli warstw ni0szych. 1chtwrczo2, niezwykle wyra%inowana i zmys+owa, przeznaczona *y+a wy+cznie dla znawcw@ os* wykszta+conych i wra0liwych, znajcych i potra%icych oceni2 kanony pikna. renesansu, "dy0 ta nowa estetyka wyra0a+a si w pochwale

    doczesnoci B pikna wiata, przyrody, nade wszystko jednak w opiewaniu mi+oci. :y+azatem odstpstwem od o*owizujce"o wwczas postrze"ania rzeczywistoci poprzezpryzmat wiary i teolo"ii. Gawiera+a dalekie echa kultury antycznej, ni"dy w ca+oci nieodrzuconej przez mieszka-cw po+udnia Mrancji.ru*adurzy nazywali swoja sztuk Cwiedz radosnD, a pierwszy spord nich B 5ilhelm 1Hhr./oitiers, pisa+A !)))to, co najwi+cej daje przyjemnoci, jest najlepsze)))#) =adrzdne miejsce

    przyznawali s+owu, std w istocie *ardziej *yli poetami ni0 kompozytorami. ru*adurzyzerwali z powszechnie panujc +acin, pos+u"iwali si jzykiem literackim dOoc stworzonymna *azie dialektw %rancuskich z terenw po+udniowych, jzykiem przeznaczonym wy+czniedo poezji lirycznej, pe+nym su*telnoci, %inezji i niuansw, ni"dy nie u0ywanym w mowie

    potocznej.

    9+wnym tematem nowej poezji sta+a si mi+o2 do Eamy B wy*ranki serca rycerza. /o razpierwszy na tak skal pojawi+ si w poezji nowo0ytnej o*raz ko*iety, i to od razu *dcejo*iektem uwiel*ienia, wrcz kultu, cyt. !))) -oga zda mi si+ ogl.da/, gdy widz+ tw.wdzi+czn. posta/)))#0$eire "idal0. ru*adurzy staj si piewcami wysu*limowanej, elitarnejmi+oci dworskiej B amor corteis.ak na"+e i silne zainteresowanie niewiast *y+o wynikiem rozwijajce"o si w tym czasiekultu reli"ijne"o =ajwitszej

  • 7/21/2019 redniowiecze w Muzyce2

    5/18

    Nie skamie ten, co mi zarzuci,em umiowa w wielkiej dali,nic mnie nie cieszy, nic nie smuciprcz Miowania mego w dali.Lecz prne dze, pacze, rany,miuj, sam niemiowany...

    kole!ce los mi ten usnuty./Jaufre Rudel/

    /oezja prowansalska *y+a niezwykle nowatorska tak0e pod wz"ldem %ormy. 1stniejeok.K rodzajw stro% i rymw, poczwszy od prostych, zwrotkowych (rondo, *allada#, a0 po

    *ardzo skomplikowane, nawet we wsp+czesnym mniemaniu. Morma wiersza kszta+towa+ajednoczenie %orm muzyczn.=aj*ardziej wykwintn %orm *y+a canzoB podstawowa pie- mi+osna.1nne popularne %ormy, toA albaB pie- piewana o wicie

    lamentB skar"a po mierci przyjacielachanson de gesteB pie- o czynach *ohaterskich

    debata spr midzy tru*adurami./ieni piewane *y+y solo z hetero%onicznym akompaniamentem instrumentalnym( instrument du*lowa+ melodi "+osu wokalne"o z niewielkimi zmianami wariacyjnymi#.Eo najwy*itniejszych tru*adurw nale0A5ilhelm 1H hr./oitiers, )au%re !udel, :ernard de Ientadour, :ertrand de :orn, 9uiraut de:orneill.;ztuka tru*adurw upad+a w po+owie H111 wieku po pod*oju po+udnia przez p+nocnMrancj, dla ktre"o pretekstem *y+a krucjata przeciwko wyznawcom reli"ii heretyckich.5ielu tru*adurw, w o*awie przed represjami zwycizcw, ktrzy kierujc si irracjonalnzasad inkwizycji B !)))zabijajcie wszystkich, a -*g rozpozna swoich)))# niejednokrotnieskazywali na mier2 ludzi nie majcych nic wsplne"o z herezj, *y+o zmuszonych do

    emi"racji. ?statni z nich B 9uiraut !iPuier (zm. &F'4 r.# nie mia+ ju0 mo0liwoci rozwiniciaw pe+ni swe"o talentu, je"o sztuka nie *y+a ju0 potrze*na, pisa+ wic w LiszpaniiA

    " z tego, e #piewam piknie$do #piewu trze!a rado#ci,gdy mnie serce od ao#ci

    o mao si nie rozpknie.Nad wczorajsz !ied wzdyc%am,dzi# te dola nader lic%a,gdy o jutrze przemy#liwam &susznie zami si zalewam.

    /o upadku kultury tru*adurw prowansalskich styl ich podejmuj poeci i piewacy z

    p+nocnej Mrancji, zwani truwerami. worz oni poezj w jzyku dOoil *dcym prototypemdzisiejsze"o jzyka %rancuskie"o.ematyka oraz charakter twrczoci truwerw s mniej elitarne ni0 sztuka ich poprzednikw.

    =ie jest to ju0 wy+cznie poezja dworska przeznaczona dla wskie"o "rona od*iorcw.5ikszo2 truwerw wywodzi si z warstw ni0szych, przede wszystkim B z mieszcza-skiej,ich twrczo2 skierowana jest do innych ni0 w przypadku tru*adurw od*iorcw, nie

    przy"otowanych do s+uchania i zrozumienia sztuki naz*yt "rnolotnej. Gnika dostojno2 iwytworno2, miejsce Eamy zajmuje pasterka i jej partner B pasterz, t+em akcji staj si +ki,za"ajniki. 5 stosunku do tru*adurw poezja truwerw stanowi+a krok wstecz. 1naczej rzeczsi mia+a z muzyk. 5 ich twrczoci pojawia si, po raz pierwszy w muzyce wieckiej,wielo"+osowo2 wykorzystujca nawet prost poli%oni. 5ykszta+caj si pierwsze %ormy

    typowo muzyczne, jakA rondo, 1irelai, ballada)

    '

  • 7/21/2019 redniowiecze w Muzyce2

    6/18

    ruwerami *yli, m.in.A hi*aut de hampa"ne B krl =awarry i !yszard Qwie ;erce B krl$n"lii, ale najwy*itniejszym *y+ $dam de la Lalle z $rras. =aj*ardziej znanym je"outworem jest piewo"ra CGa*awy !o*erta i

  • 7/21/2019 redniowiecze w Muzyce2

    7/18

    ocz!"ki #uzyki wie$ogosowe%

    =ajstarsze teoretyczne omwienia wielo"+osowoci pochodz z 1H wieku, z traktatwprzypisywanych %lamandzkiemu teoretykowi Luc*aldowi A !%usica enchiriadis#

    (/odrcznik muzyczny# i !3e harmonica institutione# (? nauce harmonii#.5 muzyce ludowej wielo"+osowo2 wystpowa+a znacznie wczeniej, np.he"ero&oniaB (z "r. heteros B odmienny, inny# istnia+a prawdopodo*nie ju0 w staro0ytnoci.1stot hetero%onii jest ozda*ianie melodii jedne"o "+osu przez inny, czsto instrumentalny.9ranice zdo*nictwa s *ardzo szerokie B od wychylenia interwa+owe"o tylko w niektrychmiejscach melodii, do *o"ato stosowanej ornamentyki.

    =ajwczeniejsz de%iniowan %orm d>wikow muzyki wielo"+osowej *y+o organu#(diaphonia# B rodzaj wstawki do jedno"+osowej %ormy litur"icznej (jak responsoria, "radua+yczy tropowane czci ordinarium missae) 5 rozwoju or"anum mo0na wyr0ni2 kilka etapw.5czesne or"anum (1H B H1 w.# to or"anum purum (czyste# pole"ajce na prowadzeniu dwch"+osw w rwnole"+ych kwartach lu* kwintach czystych i technice kontrapunktycznej notacontra notam (nuta przeciw nucie#, na pocztku i w zako-czeniu zawierajce wsp+*rzmieniaunisonowe i oktawowe.9+os ni0szy (w orodku %rancusko@w+oskim B wy0szy# te"o or"anum pochodzi+ z chora+u"re"oria-skie"o i nazywany *y+ "+osem podstawowym 41o5 principalis6)=ad nim znajdowa+si "+os dokomponowany nazywany "+osem towarzyszcym lu* or"analnym 41o5 organalis6)9+osy mia+y ten sam tekst, rytm i melodi. Eu*lowanie "+osw w oktawach powodowa+o

    powstanie tzw. or"anum paralelne"o (rwnole"+e"o#.e"o rodzaju praktyka wykonawcza wystpowa+a m.in. w rzymskiej schola cantorum, "dzieistnia+ podzia+ na para%onistw piewajcych cantus firmusi antypara%onistw piewajcych

    o kwart, kwint lu* oktaw wy0ej.5 wieku H1, 9uido z $rezzo w traktacie !%icrologus de disciplina artis musicae# (

  • 7/21/2019 redniowiecze w Muzyce2

    8/18

    'zkoa (aryska )No"re Da#e*

    niej wtwrczoci /erotinusa, o*wo+ane"o jej mistrzem (optimus discantor#. /ole"a+a ona narytmizowaniu wed+u" zasad modalnoci wszystkich "+osw kompozycji, +cznie z tenorem.5 r0nych "+osach stosowano r0ne modi rytmiczne, co powodowa+o odejcie od technikiCnuta przeciw nucieD, a co za tym idzie B usamodzielnienie si "+osw, przede wszystkim podwz"ldem rytmicznym.

    /8!?1=U; zwany

  • 7/21/2019 redniowiecze w Muzyce2

    9/18

    w d+u"ich wartociach rytmicznych, nad nim znajdowa+y si dwa melizmatyczne "+osytekstowane A rodkowy B motetus i najwy0szy B triplum. ematyka tekstu s+owne"o,

    pocztkowo tylko +aci-skie"o, potem pisane"o tak0e w jzyku %rancuskim, *y+a *ardzourozmaicona. z2 motetw posiada+a teksty podwjne (politekstowo2#, czasemr0notematyczne, a nawet r0nojzyczne.

    onductus B (+ac. conduco @ wprowadzam# dawniej *y+ jedno"+osowym utworemlitur"icznym wykonywanym przed czytaniem lekcji mszalnej w celu wprowadzenia wiernychw sens i tre2 dane"o tekstu. 5 szkole paryskiej conductus jest utworem trzy@ lu*cztero"+osowym, ktry ma nastpujce cechyA- cantus firmuspochodzi z inwencji kompozytora- technika nota contra notam- ten sam tekst we wszystkich "+osach, podk+adany syla*icznie.

    +rs no,a

    CArs no1aD (sztuka nowa# to okres w muzyce zachodnioeuropejskiej H1I wieku.=azw zaczerpnito z tytu+u traktatu /hilippa de Iitry, kompozytora i teoretyka, mwice"o owczesnych rodkach muzycznych. eoretycy $rs noNa muzyk H111 wieku, wraz ze szko+

    =otre Eame, okrelili jakoArs anti&ua (sztuka stara#.=ajwa0niejsze cechy tych rodkw, toA-

  • 7/21/2019 redniowiecze w Muzyce2

    10/18

    +rs no,a we -ranc%i

    /rzedstawicieleA /hilippe de Iitry i 9uillaume de

  • 7/21/2019 redniowiecze w Muzyce2

    11/18

  • 7/21/2019 redniowiecze w Muzyce2

    12/18

    5 HI wieku :ur"undia *y+a wa0nym orodkiem kulturalnym i muzycznym. )ejwczeni w+adcy B Milip Eo*ry i je"o syn arol mia+y B *yli nie tylko mecenasami sztuki,ale tak0e wszechstronnie wykszta+conymi muzykami.Ewr ksi0cy w Eijon i katedra ;t. 8tien w am*rai skupi+y kompozytorw tworzcych tzw.szko+ *ur"undzk.

    Ga najwy*itniejsze"o przedstawiciela tej szko+y uwa0any jest 1ui$$au#e Du&ay (ok.&4 B&474#. /ochodzi+ z om*rai, jako duchowny i wysoko ceniony muzyk od*y+ wiele podr0yw orszakach wieckich i duchownych dostojnikw. z2 0ycia spdzi+ we 5+oszech, *y+m.in. piewakiem i kompozytorem kapeli papieskiej w !zymie, "dzie zapozna+ si zestylistyk muzyki w+oskiej, zw+aszcza z poli%oni )ohannesa da icconii. /ozwoli+o mu to nadokonanie @ niezwykle wa0nej dla dalsze"o rozwoju muzyki B syntezy stylw A

    p+nocnoeuropejskie"o i w+oskie"o.wrczo2 Eu%aya o*ejmuje dwa "+wne dzia+yA muzyk wieck i muzyk reli"ijn.niejsze maj ju0 jeden +aci-ski tekst we wszystkich "+osach, a "+osyusamodzielniaj si pod wz"ldem melodycznym co zapowiada poli%oni linearn./odo*nie wczesne mszeEu%aya maj cechy muzyki redniowiecznejA s 3@"+osowe, a "+osywokalne du*lowane s przez instrumenty. 5 trzeciej mszy pojawia si technika

    fau5 bourdon.3

    olejne msze klasy%ikuje si ju0 jako renesansowe, prezentuj one charakterystyczny dlaca+ej p>niejszej muzyki wokalnej podzia+ na cztery podstawowe rodzaje "+oswA sopran, alt,tenor, *as. ?*sada jest czsto r0nicowana B zestawiane s %ra"menty przeznaczone na duetydowolnych "+osw. Eominuje poli%oniczna %aktura imitacyjna.

    %agnificatB "atunek *ardzo popularny od HI wieku. /osiada+ sta+y tekst zaczerpnity z8wan"elii w" w. Sukasza. U Eu%aya o*a zachowane ma"ni%icaty w ca+oci opiera+y si natechnice %auT *ourdon (podo*n stylistycznie kompozycj spotykamy w twrczoci /olaka B

  • 7/21/2019 redniowiecze w Muzyce2

    13/18

    5 HI wieku jednym z wa0niejszych orodkw kultury muzycznej, o*ok :ur"undii*y+a $n"lia, "+wnie dziki dzia+alnoci Qionela /owera, )ohannesa :eneta, a przedewszystkim )ohna Eunsta*leOa. omponowali oni czci mszalne, pieni kocielne, motetyoraz pieni wieckie do tekstw an"ielskich i %rancuskich.

    =ajwy*itniejszym kompozytorem an"ielskim 1 po+owy HI wieku *y+3ohn Duns"a0$e

    (&3' B &4'3#. :y+ on twrc narodowe"o stylu an"ielskie"o przejawiajce"o si m.in.szerokimi liniami melodycznymi, stosowaniem techniki imitacyjnej, upodo*aniem dowsp+*rzmie- tercjowo @ sekstowych oraz wykorzystywaniem elementw szkockiej ian"ielskiej muzyki ludowej.G twrczoci Eunsta*leOa zachowa+o si ponad 6 utworw, w tym a0 3 motetw. 5ikszo2kompozycji ma charakter reli"ijny.Eunsta*le zas+u0y+ si w rozwoju mszy tenorowej, w ktrej cantus firmus w "+osiatenorowym powraca+ ten sam w ka0dej czci mszy.G utworw wieckich naj*ardziej znane s je"o pieni.

    redniowiecze w o$sce

    /ierwsze wiadomoci dotyczce muzykowania w /olsce si"aj H wieku. Eo naszychczasw nie zachowa+y si 0adne za*ytki tej muzyki, "dy0 *y+a ona przekazywana z pokoleniana pokolenie dro" tradycji ustnej. 5zmianki o niej rozproszone s po rozmaitych kronikach.

    =ajwicej wiadomoci dotyczcych pieww i ta-cw podaje nie znany z imienia mnich 9all$nonim, autor najstarszej polskiej kroniki (H1 B H11 wiek#. 5iadomoci czerpiemy rwnie0 zrelacji podr0nikw odwiedzajcych /olsk , m.in. podr0nika i kupca ara*skie"o B $l.

    :ekriOe"o (H1 w.#. Ge >rde+ tych wiemy, 0e najwa0niejszym instrumentem *y+y "leo rozmaitej iloci strun (' B # rozpitych na p+askim pudle rezonansowym. ;truny szarpanopalcem lu* plektronem.

    !wnoczenie z powstaniem stolic *iskupich i klasztorw pojawi+y si rkopisyz wczesn kocieln litur"iczn muzyk zachodnio B europejsk. ?*ejmowa+y oneAanty%ony, responsoria a tak0e tropy, sekwencje, hymny i historie rymowane.G pocztku H11 wieku pochodzi !%issale $lenarium# z 9niezna B najcenniejszy wrd

    polskich za*ytkw, zawiera zmienne czci mszy na ca+y rok.5 H111 wieku powstaj pierwsze polskie kompozycje chora+owe i pieni reli"ijne.

    )ako pierwsze powstaj kompozycje zwizane z kultem rodzimych patronw.=ajstarsze opiewaj w. 5ojciecha (dochowa+o si &' sekwencji o tym witym#.

    Ealsz "rup stanowi historie o w. ;tanis+awie. worzy+ je m.in. Wincen"y z 4ie$c (ur.przed &F r.# B pierwszy znany z nazwiska kompozytor polski. ;pord zachowanych 3Fje"o sekwencji tylko cztery maj ory"inalnie polskie melodieAGaude %ater $olonia @ hymn

  • 7/21/2019 redniowiecze w Muzyce2

    14/18

    -enedicamus 3omino(:+o"os+awmy /ana# B F dwu"+osowe opracowania w techniceor"analnej,

    ne cechy wokalne, ale tekst niezosta+ wpisany.

    /ierwszym wielo"+osowym utworem z tekstem polskim jest najprawdopodo*niejanonimowa pie- ku czci w. ;tanis+awa !Chwaa tobie Gospodzinie# (3@"losowa, wok.@

    instr.#. 1nne, *ardziej znane toA C-.d? wiesioa $anno czysta#(3@"+., wok.@instr.#i !< najdro'szy kwiatku panieskiej czystoci#(F@"+osowa, czysto wokalna#.

    &4

  • 7/21/2019 redniowiecze w Muzyce2

    15/18

    No"ac%a redniowieczna

    56 No"ac%a neu#a"yczna

    wikom d goraz ich przekszta+ce-. J%usicaenchiriadis0

    No"ac%a $i"erowa rwnie0 czerpica wzory ze staro0ytnej 9recji, stosowana *y+a od I1wieku. /ocztkowo litery u+o0one w porzdku al%a*etycznym odpowiada+y kolejnymd>wikom skali J:oecjusz !3e institutione musica#oraz przyk+ady wielo"+osowociw !Scholia enchiriadis#0. />niej ?don z luny (1H B H w.#, a tak0e 9uido z $rezzo (H1 w.#uk+adali litery w powtarzajce si co oktaw ci"i.5ymienione rodzaje notacji odnosi+y si wy+cznie do d>wikw skali "+osu mskie"o(G c@6, okrela+y wysoko2 d>wikw, ale nie uwz"ldnia+y prze*ie"u rytmiczne"o.

    96 No"ac%a #oda$na

    5prowadzenie linii usun+o wszystkie niejasnoci w notowaniu interwa+w, nieusun+o jednak trudnoci w dok+adnym oznaczaniu rytmu. 5 H11 wieku nastpuj pierwsze

    &'

  • 7/21/2019 redniowiecze w Muzyce2

    16/18

    pr*y ustalenia prze*ie"u rytmiczne"o melodii. 5 szkole ;t.

  • 7/21/2019 redniowiecze w Muzyce2

    17/18

    =otowano rwnie0 innymi B ni0 czarny B kolorami, np. na czerwono zaznaczano zmianpodzia+u - (z trjkowe"o na dwudzielny#, dro*ne wartoci rytmiczne oraz powtrzeniamelodii. /owsta+y te0 odpowiadajce wartociom rytmicznym pauzy.

    =asz system notacji i podzia+ na takty powsta+ w HI1 wieku.

    &7

  • 7/21/2019 redniowiecze w Muzyce2

    18/18

    .

    &