Standardet Kombëtare të Kontabilitetit të Përmirësuara

SKK 11 Tatimi mbi fitimin BAZA E KONKLUZIONEVE

HYRJE

BK1 SKK 11, që u publikua në vitin 2006 para se të bëhej prezantimi i SNRF për NVM-të nga Bordi i Standardeve Ndërkombëtare të Kontabilitetit, bazohej

fillimisht në SNK 12. SNRF për NVM-të u publikuan në vitin 2009. Ato përfaqësojnë një formë të thjeshtuar të SNRF-ve të përshtatshme për njësitë

ekonomike pa përgjegjësi publike.

BK2 Në 24 nëntor 2012, Këshilli Kombëtar i Kontabilitetit (‗KKK‘) mori vendimin për të rishikuar SKK-të ekzistuese me qëllimin për t‘i përshtatur kërkesat e

kontabilitetit me SNRF për NVM-të. Ky vendim u mor me qëllim që kërkesat e kontabilitetit të detyrueshme për njësitë ekonomike shqiptare, të cilave nuk u

kërkohet të zbatojnë SNRF-të në përgatitjen e pasqyrave financiare, sipas ligjit 9228, datë 29 prill 2004 ―Për kontabilitetin dhe pasqyrat financiare‖, të

ndryshuar, të ishin në përputhje me standardet ndërkombëtare.

BK3 KKK-ja shqyrtoi mundësinë për zëvendësimin e SKK-ve ekzistuese me SNRF për NVM-të, por vendosi të mos e bëjë një gjë të tillë duke qenë se SNRF për

NVM-të nuk janë plotësisht në përputhje me direktivat e BE-së për Legjislacionin e Shoqërive. KKK-ja do ta rishqyrtojë këtë alternativë pasi Direktiva e BE-së

e përditësuar dhe SNRF për NVM-të të përditësuara të jenë publikuar.

BK4 Ndryshimet e bëra në versionin e rishikuar të SKK 11 janë të pjesshme krahasuar me Seksionin 29 të SNRF për NVM-të. KKK-ja e ka shfytëzuar rishikimin e

SKK 11 për të hequr shembujt ilustrues të paraqitur në SKK 11 në versionin origjinal dhe e ka plotësuar këtë standard me një seksion që përmban Udhëzuesin

për Zbatimin e tij, ku përfshihen shembuj më të plotë të zbatimit të standardit në dobi të hartuesve të pasqyrave financiare.

OBJEKTIVI DHE BAZAT E PERGATITJES (Paragrafët 1-3)

BK5 Paragrafi 2 i SKK 11 në versionin origjinal është ndryshuar për t‘iu referuar Seksionit 29 të SNRF për NVM-të. Tabela korresponduese midis SKK-ve dhe

SNRF-ve është ndryshuar për të përfshirë krahasimin me SNRF për NVM-të.

FUSHA E ZBATIMIT (Paragrafët 4-6)

BK6 Paragrafi 4 i SKK 11 në versionin origjinal (paragrafi i ri me të njëjtin numër) është ndryshuar për t‘iu përshtatur formulimit të paragrafit 2 të Seksionit 29 të

SNRF për NVM-të, pasi ky paragraf përcakton më qartë fushën e zbatimit të këtij Standardi, që është kontabilizimi i tatimit mbi fitimin dhe njohja e pasojave

tatimore aktuale dhe të ardhshme nga transaksionet dhe ngjarjet e tjera të njohura në pasqyrat financiare. Ndryshimi kryesor që sjell paragrafi i ri me të njëjtin

numër (paragrafi 4) është heqja e opsionit të moszbatimit të këtij Standardi. KKK-ja ka gjykuar se SKK 11 duhet të jetë i detyrueshëm për zbatim nga njësitë

ekonomike të cilat zbatojnë SKK-të në përputhje me ligjin 9228, datë 29 prill 2004 ―Për kontabilitetin dhe pasqyrat financiare‖, të ndryshuar, në mënyrë që të

sigurohet një paraqitje e drejtë dhe e vërtetë e pozicionit dhe performancës financiare të njësisë në përputhje me të gjitha SKK-të, dhe prandaj ka vendosur ta

heqë këtë opsion në Standardin e përmirësuar.

BK7 Paragrafi 6 i SKK 11 në versionin origjinal (paragrafi i ri me të njëjtin numër) është ndryshuar. Në paragrafin e ri është hequr referimi tek SKK 10 Grantet dhe

format e tjera të ndihmës, pasi është gjykuar nga KKK-ja që kjo reference është e padobishme dhe e tepërt.

PËRKUFIZIMET KRYESORE (Paragrafi 7)

BK8 Seksioni 29 nuk përmban përkufizime. KKK-ja është i bindur se struktura dhe formulimi i SKK 11 përsa i përket përkufizimeve të dhëna në të, e bën

Standardin më të kuptueshëm për hartuesit e pasqyrave financiare, dhe për këtë arsye ka vendosur të mbajë përkufizimet e versionit origjinal të Standardit

(paragrafi 7), me disa ndryshime të cilat konsistojnë në (i) zëvendësimin e përkufizimit të tatimit të shtyrë me formulimin e dhënë në Seksionin 29, i cili është

përshkruar më qartë, dhe (ii) saktësime në terminologjinë e përdorur.

BK9 Paragrafi 8 në versionin origjinal është hequr pasi përkufizimi i shpenzimeve (të ardhurave) tatimore në versionin origjinal është dhënë dy herë: tek paragrafi 7

dhe tek paragrafi 8.

HAPAT NË KONTABILIZIMIN E TATIMIT MBI FITIMIN (Paragrafi 8)

BK10 Në Standardin e përmirësuar, është shtuar një paragraf i ri (paragrafi 8) i cili bën një paraqitje të hapave kryesorë që duhen të ndiqen nga hartuesit e pasqyrave

financiare në lidhje me kontabilizimin e tatimit mbi fitimin. KKK-ja ka gjykuar se një përshkrim i tillë i të gjithë procesit të kontabilizimit të tatimit mbi fitimin

në mënyrë të përmbledhur do të lehtësojë të kuptuarit e rrjedhës së standardit në vetvete por gjithashtu lehtëson punën e të gjithë atyre që e zbatojnë për herë të

parë këtë Standard.

NJOHJA DHE MATJA E TATIMIT AKTUAL (Paragrafët 9–12)

BK11 Paragrafët 9 deri 12 janë paragrafë të rinj që janë shtuar në Standardin e përmiresuar me qëllim që të trajtohen aspekte të njohjes dhe matjes së tatimit aktual

(aktiv ose detyrim), aspekte të cilat nuk trajtohen në versionin origjinal, dhe të cilat KKK-ja i ka gjykuar të dobishme për t‘i përfshirë në Standardin e

përmirësuar. Paragrafët e rinj zëvendësojnë paragrafin 14 në versionin origjinal. Ky ndryshim e bën SKK 11 të jetë në përputhje me Seksionin 29 të SNRF për

NVM-të.

NJOHJA E TATIMIT TË SHTYRË (Paragrafët 13–23)

BK12 Në versionin origjinal, Standardi nuk kishte një rrjedhë të njëpasnjëshme të parimeve të njohjes së tatimit të shtyrë. Paragrafët 13 – 23 mbulojnë tërësisht

çështjet e njohjes së tatimit të shtyrë duke dhënë parimin e përgjithshëm të njohjes, kuptimin e bazës tatimore, kuptimin e diferencave tatimore dhe së fundmi

kuptimin dhe njohjen e aktiveve dhe detyrimeve tatimore të shtyra. Në këtë kontekst prezantohen të rinj paragrafët 13, 14, 15, 18, 21, 22 dhe 23. Paragrafët e

rinj 17 dhe 20 janë njëlloj me versionin origjinal (paragrafët korrespondues 11, 16 dhe 17 në versionin origjinal) por të përmirësuar sa i takon (i) terminologjisë

së përdorur, (ii) shmangies së përsëritjeve me paragrafë të tjerë dhe (iii) trajtimeve fiskale të shpenzimeve të zhvillimit. Paragrafi 16 është rishikuar duke u

riformuluar sipas SNRF për NVM-të pasi lehtëson të kuptuarit e bazës tatimore. Referuar versionit origjinal, paragrafët 10, 12, 13 dhe 15 janë hequr për të

shmangur përsëritje me aspekte të trajtuara në paragrafë të tjerë të këtij Standardi.

BK13 Shembujt e dhënë në këtë seksion janë hequr dhe janë paraqitur në "Udhëzuesin për Zbatimin e SKK 11‖ ku janë shtuar shembuj të tjerë për të dhënë më shumë

qartësi për hartuesit e pasqyrave financiare.

BK14 Paragrafi 18 në versionin origjinal, i cili trajton aspektet e tatimit të shtyrë në lidhje me kombinimet e bizneseve është hequr për t‘u përshtatur me Seksionin 29

të SNRF për NVM-të i cili nuk e trajton tatimin e shtyrë që krijohet gjatë një kombinimi biznesi ndryshe nga tatimet e tjera të shtyra. Po për të njëjtën arsye,

paragrafi 19, i cili trajton aspektet e tatimit të shtyrë për aktivet e mbajtura me vlerën e drejtë është` hequr. Gjithashtu, paragrafët 20 dhe 22 në versionin

origjinal të cilat trajtojnë aspekte të diferencave të përkohshme dhe të pasojave fiskale me njohjen e një aktivi apo detyrimi, janë hequr për të shmangur

përsëritjen me paragrafë të tjerë të këtij Standardi.

MATJA E TATIMEVE TË SHTYRA (Paragrafët 24–30)

BK15 Paragrafët 24, 25, 26, 27 dhe 30 në versionin origjinal janë zëvendësuar me paragrafët 24, 25, 26, dhe 30 në versionin e përmirësuar të marra nga paragrafët

korrespondues të Seksionit 29 të SNRF për NVM-të meqenëse këta të fundit kanë formulime më të qarta në lidhje me aspektet e matjes së tatimit të shtyrë që

ato trajtojnë. Gjithashtu, paragrafi 21 dhe 23 në versionin origjinal (paragrafët e rinj 27 dhe 28) riformulohen në përputhje me Seksionin 29 të SNRF për NVM-

të. Së fundmi, me qëllim përafrimin e SKK-ve me SNRF për NVM-të, prezantohet i ri paragrafi 29. Këto përmirësime nuk sjellin ndryshime thelbësore

krahasuar me versionin origjinal të SKK 11 në lidhje me matjen e tatimit të shtyrë.

BK16 Shembujt e dhënë në këtë seksion janë hequr dhe janë paraqitur në "Udhëzuesin për Zbatimin e SKK 11‖ ku janë shtuar shembuj të tjerë për të dhënë më shumë

qartësi për hartuesit e pasqyrave financiare.

MATJA E TË DYJAVE: TATIMIT AKTUAL DHE TË SHTYRË (Paragrafët 31–33)

BK17 Për disa parime të matjes që mbulojnë si tatimin aktual dhe tatimin e shtyrë, për të mos i rënduar me paragrafë të përsëritur seksionet përkatëse, është bërë një

përmbledhje e këtyre parimeve në një seksion të vetëm. Paragrafët 32 dhe 33 janë prezantuar të rinj ndërsa paragrafi 31 është i njëjtë me paragrafin 29 të

variantit origjinal. Këto përmirësime nuk sjellin ndryshime thelbësore krahasuar me versionin origjinal të SKK 11 në lidhje me matjen e tatimit të shtyrë dhe

tatimit aktual.

MBAJTJA NË BURIM E TATIMIT MBI DIVIDENDIN (Paragrafi 34)

BK18 Paragrafi i ri 34 zëvendëson paragrafin 28 në versionin origjinal, i cili jep sqarime më të plota në lidhje me tatimin e mbajtur në burim mbi dividendët. Paragrafi

i ri është në përputhje me paragrafin përkatës të Seksionit 29 të SNRF për NVM-të.

PARAQITJA NË PASQYRËN E POZICIONIT FINANCIAR DHE NË PASQYRËN E PERFORMANCËS (Paragrafët 35–38)

BK19 Paragrafët 31, 33, 34 dhe 36 në versionin origjinal të Standardit janë riformuluar (paragrafët e rinj 35, 36, 37 dhe 38) në përputhje me Seksionin 29 të SNRF për

NVM-të, ndërkohë që paragrafët 32, 35 dhe 37 në versionin origjinal janë hequr. Këto përmirësime nuk sjellin ndryshime thelbësore krahasuar me versionin

origjinal të SKK 11 në lidhje me matjen e tatimit të shtyrë dhe tatimit aktual.

SHËNIMET SHPJEGUESE (Paragrafët 39–41)

BK20 Paragrafët 38, 39 dhe 40 në versionin origjinal janë hequr dhe zëvendësuar me paragrafët e rinj 39, 40 dhe 41, për të reflektuar kërkesat e Seksionit 29 të SNRF

për NVM-të në lidhje me shënimet dhe informacionet shpjeguese që duhet të jepen në pasqyrat financiare të njësisë ekonomike.

DATA E HYRJES NË ZBATIM (Paragrafi 42)

BK21 Është gjykuar nga KKK-ja që SKK 11 të zbatohet në mënyrë prospektive pasi, për herë të parë, ky Standard bëhet i detyrueshëm për zbatim.

UDHËZUES PËR ZBATIMIN E SKK 11

Shembuj ilustrues për paragrafët 4 deri 8

Shembulli 1

Diferenca e vetme ndërmjet fitimit kontabël të një njësie ekonomike dhe fitimit të saj të tatueshëm vjen si rezultat i ligjeve të cilat lejojnë që kostoja e një aktivi

të jetë plotësisht e zbritshme për qëllime tatimore në vitin e blerjes, ndërkohë që për qëllime të raportimit financiar, njësia ekonomike e amortizon aktivin mbi

një bazë lineare gjatë tre viteve. Njësia ekonomike e ka blerë aktivin për 600 lekë më 1 janar 2011. Fitimi i saj kontabël është 1,000 lekë për secilin nga vitet

2011-2013. Tatimi mbi fitimin i njësisë ekonomike është në normën prej 30 përqind të fitimit të saj të tatueshëm.

Njësia ekonomike e llogarit tatimin aktual si vijon:

2011 2012 2013 2001-2013

lekë lekë lekë kumulative

Fitimi kontabël 1,000 1,000 1,000 3,000

Shtohet amortizimi kontabël 600 lekë ÷ 3 vite 200 200 200 600

Zbritet shpenzimi tatimor (600) - - (600)

Fitimi i tatueshëm 600 1,200 1,200 3,000

Shpenzimet tatimore aktuale 30% × fitimi i tatueshëm 180 360 360 900

Njësia ekonomike e llogarit tatimin e shtyrë mbi makinerinë si më poshtë:

2011 2012 2013

Llogaritja lekë lekë lekë

Vlera kontabël neto 600 lekë minus 200 lekë 400 200 -

amortizimi për vit

Baza tatimore zero duke qenë se 600 lekë - - -

(d.m.th. zbritjet e ardhshme tatimore) zbriten të gjitha në 2011

Diferenca e përkohshme (në këtë 400 200 -

shembull, një diferencë kohore)

Detyrimi tatimor i shtyrë 30% x diferenca e përkohshme 120 60 -

_________________________

Shpenzime / (të ardhura) tatimore ndryshimi në detyrimin tatimor 120 (60) (60)

të shtyra të shtyrë për periudhën

Tatimi mbi fitimin i njësisë ekonomike do të paraqitej në pasqyrën e të ardhurave dhe shpenzimeve si më poshtë:

2013 2012 2011

Llogaritja lekë lekë lekë

Fitimi para tatimit fitimi kontabël 1,000 1,000 1,000

Tatimi mbi fitimin tatimi aktual + tatimi i shtyrë (300) (300) (300)

Fitimi i vitit 700 700 700

Shënime:

Diferenca e përkohshme në këtë shembull është një diferencë në kohën e njohjes së shpenzimeve për qëllime tatimore dhe për qëllime kontabël (ndonjëherë

referuar si një diferencë kohore) - shpenzimet e njohura në fitim ose humbje në një periudhë (d.m.th. 200 lekë në vit në 2011-2013) përfshihen, sipas

legjislacionit tatimor, në shpenzime tatimore në një periudhë tjetër (d.m.th. 600 lekë në 2011). Shuma totale e përfshirë në fitimin kontabël (600 lekë) dhe fitimi

i tatueshëm (tatim aktual dhe tatim i shtyrë) është i njëjtë gjatë periudhës trevjeçare. Në këtë shembull totali i shpenzimeve tatimore (d.m.th. shpenzimet

tatimore aktuale + shpenzimet tatimore të shtyra) është i barabartë me 30 përqind × 1,000 lekë fitimi kontabël në çdo vit 2011-2013).

Shembuj ilustrues për paragrafët 9 deri 12

Shembulli 2

Mbyllja e vitit financiar të një njësie ekonomike është data 31 mars. Viti tatimor në këtë juridiksion fillon më 1 prill dhe përfundon më 31 mars. Norma

përkatëse e tatimit mbi fitimin për 2007/2008 është 15 përqind. Njësia ekonomike ka një fitimin kontabël prej 150,000 lekë për vitin e mbyllur me 31 mars

2008. Rregullat që përcaktojnë llogaritjen e fitimit të tatueshëm në këtë juridiksionin janë identike me SKK-të për vitin e mbyllur më 31 mars 2008, me

përjashtim të të ardhurave dhe shpenzimeve të mëposhtme:

1. 20,000 lekë të ardhura nga renta minerare të njohura në 2008 përjashtohen nga tatimi mbi fitimin.

2. Nuk lejohet asnjë zbritje tatimore për shpenzimet e përfaqësimit prej 5,000 lekë.

3. Nuk lejohet asnjë zbritje tatimore për borxhet e këqija derisa për debitorët të çregjistrohen nga pasqyrat financiare. Më 31 mars 2007, 2,000 lekë borxhe u

çregjistruan nga pasqyrat financiare sepse njësia ekonomike hoqi dorë nga pagesa e njërit prej klientëve që gjendej në vështirësi financiare. Provizioni i borxhit

të keq, i cili netohet kundrejt llogarive të arkëtueshme, ishte përkatësisht 4,000 lekë dhe 4,500 lekë më 31 mars 2007 dhe 31 mars 2008. Si rrjedhim, shpenzimet

e borxhit të keq për vitin e mbyllur më 31 mars 2008 ishin 2,500 lekë që përbëhet nga borxhet e kaluara në shpenzime dhe rritja në provizione.

4. Ndërtesa amortizohet me një normë më të lartë për qëllime tatimore. Shuma e amortizimi tatimor të zbritshëm në vitin e mbyllur më 2008 ishte 43,000 lekë.

Shuma e amortizimit kontabël në pasqyrat financiare për të njëjtën ndërtesë për këtë vit ishte 35,000 lekë.

Fitimi i tatueshëm mund të vlerësohet si më poshtë:

Fitimi kontabël për vitin e mbyllur më 31 mars 2008 150,000 lekë

(-) të ardhurat nga renta minerare jo të tatueshme (20,000 lekë)

(+) shpenzimet e përfaqësimit jo të zbritshme 5,000 lekë

(+) rritja në provizionin e borxhit të keq jo e zbritshme 500 lekë

(d.m.th. 4,500 lekë minus 4,000 lekë)

(-) amortizimi shtesë i zbritshëm (d.m.th.43,000 lekë minus 35,000 lekë) (8,000 lekë)

Fitimi i tatueshëm 127,500 lekë

Shpenzimet aktuale tatimore për vitin e mbyllur më 31 mars 2008 19,125 lekë

(127,500 lekë × 15%)

Shembulli 3

Një njësi ekonomike e llogarit fitimin e saj të tatueshëm në 100,000 lekë për vitin tatimor 2007/2008 i përcaktuar në përputhje me rregullat përkatëse tatimore

në juridiksionin e saj. Viti tatimor në këtë juridiksion fillon më 1 prill dhe përfundon më 31 mars. Norma e përshtatshme e tatimit mbi fitimin për 2007/2008

është 20 përqind. Tatimi aktual i pagueshëm për vitin tatimor 2007/2008 është i pagueshëm deri në 30 shtator 2008 dhe njësia ekonomike e bën pagesën më 15

shtator 2008. Fundi i vitit financiar të njësisë ekonomike është më 31 mars (fundi i periudhës raportuese).

Njësia ekonomike mund ta njohë tatimin aktual të pagueshëm për vitin e mbyllur më 31 mars 2008 si më poshtë:

D Fitim ose humbje—tatimi mbi fitimin (tatimi aktual) 20,000 lekë (a)

K Detyrimi tatimor aktual 20,000 lekë

Njihen shpenzimet dhe detyrimet tatimore aktuale.

(a) 100,000 lekë × 20% = 20,000 lekë

Shënim: ky shpenzim krijohet gjatë vitit, por duke supozuar se njësia ekonomike raporton vetëm më 31 mars 2008, shpenzimi mund të regjistrohet në mënyrë të

plotë në datën e raportimit. Më 15 shtator 2008 njësia ekonomike mund të njohë pagesën e tatimit mbi fitimin për vitin e mbyllur më 31 mars 2009 si më

poshtë:

D Detyrimi tatimor aktual 20,000 lekë

K Mjete monetare 20,000 lekë

Njihet shlyerja e detyrimi tatimor aktual.

Shembulli 4

Faktet janë të njëjta si në shembullin 3. Por, më 1 qershor 2008, përpara se pasqyrat financiare të autorizohen për publikim, njësia ekonomike e rillogarit fitimin

e saj të tatueshëm në 95,000 lekë për shkak të informacioneve të reja të marra midis 31 marsit dhe 1 qershorit 2008, që ofrojnë evidencë për kushtet që kanë

ekzistuar më 31 mars 2008 (p.sh për shkak se shuma e pagesave për ndarjen e fitimit tek punonjësit për vitin e mbyllur më 31 mars 2008, që është vlerësuar

fillimisht, finalizohet tani). Njësia ekonomike do t‘i njohë shpenzimet aktuale tatimore për vitin e mbyllur më 31 mars 2008 me 19,000 lekë (a)

dhe, më 31 mars

2008, një detyrim për tatimet aktuale të pagueshme me 19,000 lekë (d.m.th. një ngjarje që korrigjohet pas përfundimit të periudhës raportuese në përputhje me

SKK 1).

Njësia ekonomike do të njohë regjistrimet e mëposhtme në ditar për të korrigjuar vlerësimin fillestar të tatimit aktual të pagueshëm për vitin e mbyllur më 31

mars 2008:

D Detyrimi tatimor aktual 1,000 lekë (b)

K Fitim ose humbje— tatimi mbi fitimin (tatimi aktual) 1,000 lekë

Më 15 shtator 2008 njësia ekonomike do të bëjë regjistrimet e mëposhtme në ditar për vitin e mbyllur më 31 mars 2009 për të njohur pagesën e tatimit:

D Detyrimi tatimor aktual 19,000 lekë

K Mjete monetare 19,000 lekë

(a)

95,000 lekë × 20% = 19,000 lekë (b)

20,000 lekë vlerësimi fillestar minus (95,000 lekë × 20% = 19,000 lekë) = 1,000 lekë rregullimi

Shembulli 5

Në juridiksionin e njësisë ekonomike A viti tatimor fillon më 1 korrik dhe përfundon më 30 qershor. Të gjitha shoqëritë duhet të paguajnë një shumë paraprake

tatim fitimi tek autoritetet tatimore tre muaj para mbylljes së vitit tatimor (më 1 prill) bazuar në fitimet e tatueshme për vitin e mëparshëm. Norma e tatimit nga

2001 deri në datën aktuale është 30 përqind. Fundi i vitit financiar të njësisë ekonomike A është më 30 qershor (fundi i periudhës së raportimit). Për vitin e

përfunduar me 30 qershor 2004, njësia ekonomike A ka patur fitime të tatueshme prej 50,000 lekë. Si rrjedhojë, tatimi aktual i pagueshëm për 2003/2004 ka

qenë 15,000 lekë. Bazuar në këtë shumë, njësia ekonomike A ka bërë një pagesë paraprake për tatim fitim prej 15,000 lekë tek autoritetet tatimore më 1 prill

2005 si vlerësimi më i mirë i tatimit të pagueshëm për 2004/2005. Para se pasqyrat financiare për vitin e mbyllur më 30 qershor 2005 të njësisë ekonomike A të

autorizohen për publikim, fitimi aktual i tatueshëm për vitin e mbyllur më 30 qershor 2005 është vlerësuar me 40,000 lekë.

Njësia ekonomike do ta njohë tatim fitimin aktual për vitin e mbyllur më 30 qershor 2005 me 12,000 lekë. (a)

Më 30 qershor 2005 njësia ekonomike ka një

aktiv për pagesa të tatim fitimit të bëra për një shumë më të lartë se ç‘duhet (d.m.th. tatim i rimbursueshëm/zbritshëm nga autoritetet tatimore) prej 3,000 lekë (b)

.

Më 1 prill 2004 njësia ekonomike mund të bëjë regjistrimet e mëposhtme ditar për të njohur pagesën e tatimit:

D Detyrim- Tatimi mbi fitimin (tatimi aktual 15,000 lekë

K Mjete monetare 15,000 lekë

Njësia ekonomike duhet të bëjë regjistrimet e mëposhtme në ditar për të njohur tatimin e vlerësuar aktual të pagueshëm për vitin e mbyllur më 30 qershor 2004:

D Fitim ose humbje— tatimi mbi fitimin (tatimi aktual) 12,000 lekë (c)

K Detyrimi tatimor aktual 12,000 lekë

(a) 40,000 lekë × 30% = 12,000 lekë

(b) 15,000 lekë minus 12,000 lekë = 3,000 lekë

(c) 40,000 lekë × 30% = 12,000 lekë

Njësia ekonomike ka parapaguar 3,000 lekë më tepër tatim fitimi.

Shembulli 6

Një njësi ekonomike vepron në një juridiksion ku më 1 nëntor 2006 u shpall një ndryshim në normën e tatimit nga 25 përqind në 26 përqind, i cili do të hyjë në

fuqi nga data 1 prill 2007. Fundi i vitit financiar të njësisë ekonomike është 31 mars. Supozojmë se shpallja e bërë nga qeveria më 1 nëntor 2006 konsiderohet

si ligj i miratuar në thelb.

Një njësi ekonomike duhet ta masë detyrimin e saj aktual tatimor duke përdorur normat e tatimit dhe ligjet që kanë hyrë në fuqi apo janë miratuar në thelb në

datën e raportimit. Norma e re e tatimit prej 26 përqind është miratuar në thelb në datën e raportimit (31 mars 2007), dhe për këtë arsye ajo duhet të përdoret për

tatimin lidhur me periudhat në të cilat zbatohet kjo normë. Por, tatimi aktual për vitin e mbyllur më 31 mars 2007 do të llogaritet duke përdorur normën prej 25

përqind sepse norma e re do të zbatohet vetëm nga data 1 prill 2007 (edhe pse ajo do të zbatohet për matjen e tatimit të shtyrë). Tatimi aktual për vitin e mbyllur

më 31 mars 2008 do të llogaritet duke përdorur normën e re prej 26 përqind.

Shembulli 7

Disa vite më parë, një njësi ekonomike mëmë, monedha funksionale e së cilës është leku, i dha një hua në monedhë të huaj euro, një dege të saj të huaj. Në

vitin 2006 një humbje nga këmbimi prej 10,000 lekë u krijua si rezultat i huasë. Huaja konsiderohet nga shoqëria mëmë si pjesë e investimit të saj neto në

degën e huaj sipas SKK 12, i cili kërkon që diferencat nga këmbimi njihen në pasqyrën e të ardhurave dhe shpenzimeve, por raportohen si një komponent i

kapitalit në pasqyrat financiare të konsoliduara. Humbja nga këmbimi është zëri i vetëm i shpenzimeve në pasqyrat financiare të konsoliduara të shoqërisë

mëmë për 2006. Humbja nga këmbimi është e zbritshme për qëllime tatimore atëherë kur regjistrohet për qëllime të raportimit financiar (d.m.th. nuk ka tatim të

shtyrë).

Në vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2006 fitimi i tatueshëm i grupit është 500,000 lekë (pas zbritjes së humbjes nga këmbimi). Norma e tatimit për 2006 është 20

përqind. Fundi i vitit financiar të të gjitha njësive ekonomike të grupit është më 31 dhjetor 2006. Tatimi aktual tatimor për 2006 është 100,000 lekë (d.m.th.

500,000 lekë × 20%). Përfitimi tatimor lidhur me humbjen nga këmbimi është 2,000 lekë (dmth. 10,000 lekë × 20%).

Tatim fitimi aktual llogaritet si më poshtë:

Tatimi aktual mbi fitimin kontabël 102,000 lekë

Përfitimi tatimor aktual për humbjen nga këmbimi 2,000 lekë

Tatim fitimi aktual 100,000 lekë

Shembulli 8

Duke përdorur shumat mesatare të ponderuara mbi bazë probabiliteti të të gjitha rezultateve të mundshme (duke supozuar që autoritetet tatimore do t‘i

rishikojnë shumat e raportuara dhe se ato kanë njohuri të plota mbi të gjithë informacionin e njësisë), një njësi ekonomike i ka matur shpenzimet aktuale

tatimore për vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2001 me 1,880 lekë. Në nëntor të vitit 2001 njësia ekonomike i ka paguar 1,000 lekë autoriteteve tatimore si një

pagesë paraprake tatim fitimi për vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2001. Pagesa është bërë bazuar në vlerësimin e njësisë ekonomike për fitimin e tatueshëm për

vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2001.

Detyrimi i njësisë ekonomike për tatimin aktual më 31 dhjetor 2001 është 880 lekë (1,880 lekë tatim i pagueshëm minus 1,000 lekë të parapaguara në 2001).

Shembuj ilustrues për paragrafët 13 deri 23

Shembulli 9

Një njësi ekonomike ka një shumë të arkëtueshme nga një klient prej 5,000 lekë dhe nuk ka provizione për borxh të keq ose të dyshimtë në lidhje me këtë

klient. Arkëtimi i parave për shlyerjen e tepricës nuk do të ketë pasoja tatimore për njësinë ekonomike sepse të ardhurat janë përfshirë tashmë në fitimin e

tatueshëm nga shitja e mallrave ose kryerja e shërbimeve.

Mënyra e pritshme e rikuperimit të aktivit (d.m.th. nëpërmjet arkëtimit të parave), nuk ndikon në fitimin e tatueshëm sepse shumat nuk janë të tatueshme ose të

zbritshme kur arkëtohen paratë nga klienti. Si rrjedhim, nuk krijohet asnjë tatim i shtyrë.

Shembulli 10

Një njësi ekonomike ka dividendë të arkëtueshëm nga një investim në instrumentat e kapitalit në një njësi tjetër ekonomike. Dividendët nuk janë të tatueshëm

kur arkëtohen - ato janë tatuar në periudhën në të cilën janë njohur në fitim ose humbje.

Mënyra e pritshme e rikuperimit të aktivit (d.m.th. nëpërmjet arkëtimit të parave), nuk ndikon në fitimin e tatueshëm, sepse shumat nuk janë të tatueshme ose të

zbritshme kur arkëtohen paratë. Si rrjedhim, nuk krijohet asnjë tatim i shtyrë.

Shembulli 11

Një njësi ekonomike zotëron një inventar produktesh të gatshme. Inventari është i zbritshëm për qëllime tatimore kur shitet. Zbritja është e barabartë me koston

e inventarit.

Mënyra e pritshme e rikuperimit të inventarit (d.m.th. me anë të shitjes), nuk do të ndikojë në fitimin e tatueshëm, sepse nga rikuperimi i inventarit do të

krijohen të ardhura të tatueshme të barabarta me shumat e zbritshme (d.m.th kosto) nga të ardhurat e tatueshme, duke patur në këtë mënyrë një efekt neto zero.

Shembulli 12

Një njësi ekonomike zotëron një makineri që matet me koston e amortizuar. Kostoja e makinerisë është e zbritshme nga të ardhurat e tatueshme, ose ndërkohë

që ajo përdoret (nëpërmjet amortizimit tatimor) ose përndryshe, në momentin e shitjes. Amortizimi tatimor zbatohet mbi të njëjtën bazë si amortizimi i përdorur

për qëllime të raportimit financiar. Të ardhurat që gjenerohen duke përdorur makinerinë janë të tatueshme dhe çdo fitim ose humbje nga nxjerrja jashtë

përdorimit e makinerisë do të jetë i tatueshëm ose i zbritshëm për qëllime tatimore. Fakti nëse makineria realizohet ose nëpërmjet shitjes ose nëpërmjet

përdorimit (ose një kombinimi i të dyjave), nuk do të ndikojë në fitimin e tatueshëm sepse nga rikuperimi i makinerisë krijohen të ardhura të tatueshme të

barabarta me shumat e zbritshme nga të ardhurat e tatueshme (të dyja të barabarta me vlerën kontabël të makinerive). Për shkak se amortizimi tatimor zbatohet

mbi të njëjtën bazë si amortizimi për qëllime të raportimit financiar, shumat e zbritshme nga të ardhurat e tatueshme nga rikuperimi e aktivit (ose përmes

përdorimit ose shitjes) janë të barabarta me vlerën kontabël të makinerisë. Shihni shembullin 19 për një ilustrim se kur amortizimi tatimor është mbi një bazë të

ndryshme nga amortizimi për qëllime të raportimit financiar.

Shembulli 13

Një njësi ekonomike ka marrë me qira (si qiramarrës) godinën e zyrës së saj sipas një marrëveshje qiraje të zakonshme. Ajo ka njohur një aktiv për një

parapagim të qirasë prej gjashtë muajsh. Qiratë janë të zbritshme në kohën kur njihen për qëllime të raportimit financiar. Në shumicën e rasteve ky parapagim

do të rikuperohet përgjatë kohës së përdorimit të ndërtesës. Por, fakti nëse qiraja e parapaguar pritet të rikuperohet ose nëpërmjet përdorimit të ndërtesës ose

me ndonjë mënyrë tjeter, nuk do të ndikojë në fitimin e tatueshëm, sepse nga rikuperimi i vlerës kontabël krijohen të ardhura të tatueshme të barabarta me

shumat e zbritshme nga të ardhurat e tatueshme. Për shkak se qiraja është e zbritshme në kohën e njohjes së shpenzimeve, vlera kontabël e parapagimit është e

zbritshme kur rikuperohet aktivi.

Shembulli 14

Një njësi ekonomike duhet të paguajë gjoba dhe penalitete për shkeljen e ligjeve gjatë vitit të kaluar, të tilla si dorëzimi i vonuar i pasqyrave financiare. Njësia

ekonomike ka njohur një detyrim për gjobat dhe penalitetet e pagueshme. Gjobat nuk janë të zbritshme për qëllime tatimore.

Nga gjobat e pagueshme nuk krijohen të ardhura të tatueshme. Gjobat nuk janë shuma të zbritshme nga të ardhurat e tatueshme. Për këtë arsye, mënyra e

pritshme e shlyerjes së detyrimit, përmes pagesës së gjobave, nuk ndikon në fitimin e tatueshëm dhe prandaj nuk lind asnjë tatim i shtyrë.

Shembulli 15

Një njësi ekonomike ka një hua bankare prej 50,000 lekë. Shlyerja e huasë nuk do të ketë pasoja tatimore. Mënyra e pritshme e shlyerjes së detyrimit, d.m.th.

përmes pagesës së huasë, nuk ndikon në fitimin e tatueshëm sepse nuk ka shuma të tatueshme ose të zbritshme kur i bëhet pagesa e husë bankës. Si rrjedhim,

nuk lind asnjë tatim i shtyrë.

Shembulli 16

Një njësi ekonomike ka një shumë të pagueshme ndaj një furnitori prej 1,000 lekë. Shlyerja e tepricës nuk do të ketë pasoja tatimore për njësinë ekonomike

sepse shpenzimi është zbritur tashmë nga të ardhurat e tatueshme në momentin e marrjes së mallrave ose shërbimeve (faturës së blerjes). Mënyra e pritshme e

shlyerjes së detyrimit (d.m.th. përmes pagesës së shumës së parave) nuk ndikon në fitimin e tatueshëm sepse nuk ka shuma të tatueshme ose të zbritshme kur i

bëhet pagesa e parave furnitorit. Si rrjedhim, nuk lind asnjë tatim i shtyrë.

Shembulli 17

Një njësi ekonomike ka një shumë të pagueshme ndaj një punonjësi prej 10,000 lekë në lidhje me shërbimet e kryera tashmë nga punonjësi për njësinë

ekonomike. Shpenzimi ishte i zbritshëm kur u krye (d.m.th. në të njëjtën kohë me njohjen e shpenzimeve për qëllime të raportimit financiar).

Mënyra e pritshme e shlyerjes së detyrimit (d.m.th përmes pagesës së shumës së parave) nuk ndikon në fitimin e tatueshëm sepse nuk ka shuma të tatueshme

ose të zbritshme kur i bëhet pagesa e parave punonjësit. Si rrjedhim, nuk lind asnjë tatim i shtyrë.

Shembulli 18

Një njësi ekonomike ka një aktiv prej 1,000 lekë për interesin e arkëtueshëm në një depozitë bankare me norma të ndryshueshme. Interesi do të tatohet kur të

arkëtohen paratë. Mënyra e pritshme e rikuperimit të aktivit (d.m.th. përmes arkëtimit të parave) ndikon në fitimin e tatueshëm sepse shuma është e tatueshme

kur arkëtohet. Si rrjedhim, lind një tatim i shtyrë i cili duhet të njihet.

Shembulli 19

Një njësi ekonomike ka një makineri që matet me koston e amortizuar. Makineria është e zbritshme nga të ardhurat e tatueshme ose ndërkohë që ajo përdoret

(nëpërmjet amortizimit tatimor) ose në momentin e shitjes. Amortizimi tatimor zbatohet mbi një bazë më të lartë se amortizimi për qëllime të raportimit

financiar. Të ardhurat që gjenerohen nga përdorimi i makinerisë janë të tatueshme. Nëse aktivi shitet, zbritet 100 përqind e kostos, por të gjitha zbritjet e

mëparshme të arkëtuara për përdorimin e makinerisë duhet të kthehen (d.m.th rimerren të gjitha zbritjet e mëparshme). Makineria është blerë tre vite më parë

dhe është amortizuar për qëllime të raportimit financiar gjatë dhjetë viteve.

Fakti nëse makineria rikuperohet nëpërmjet shitjes ose përdorimit (ose nëpërmjet një kombinimi të të dyjave), do të ndikojë në fitimin e tatueshëm sepse

shuma e zbritshme nga të ardhurat e tatueshme është më e vogël se të ardhurat e tatueshme që do të lindin nga rikuperimi i makinerisë për shkak të normës më

të lartë të amortizimit tatimor. Të ardhurat e tatueshme do të krijohen ose nga shitja e makinerisë ose nga përdorimi i saj për të gjeneruar të ardhura.

Duke qenë se amortizimi tatimor zbatohet mbi një bazë më të shpejtë se amortizimi për qëllime të raportimit financiar, shuma e zbritshme nga të ardhurat e

tatueshme do të jetë më e vogël se vlera kontabël e makinerisë. Për shembull, supozojmë se makineria ka një kosto prej 100 lekë dhe se deri tani është zbatuar

një amortizim prej 30 lekë për qëllime të raportimit financiar. Më tej supozojmë se, për qëllime tatimore, amortizimi prej 40 lekë është zbritur në periudhën

aktuale dhe të mëparshme, dhe se kostoja e mbetur do të jetë e zbritshme në periudhat e ardhshme ose si amortizim ose nëpërmjet një zbritje nga nxjerrja jashtë

përdorimit. Makineria ka një vlerë kontabël prej 70 lekë (d.m.th 100 lekë minus 30 lekë) dhe shuma e ardhshme e zbritshme për qëllime tatimore nga të

ardhurat e tatueshme është 60 lekë (d.m.th 100 lekë minus 40 lekë).

Shënim: Nëse nga ana tjetër amortizimi për qëllime të raportimit financiar zbatohet mbi një bazë më të lartë se sa amortizimi tatimor, shuma e zbritshme nga të

ardhurat e tatueshme do të jetë më e madhe se vlera kontabël e makinerisë. Kur makineria rikuperohet fitimi i tatueshëm do të ndikohet pasi shuma e zbritshme

për qëllime tatimore nga të ardhurat e tatueshme do të jetë më e madhe se të ardhurat e tatueshme që lindin nga rikuperimi i makinerisë.

Shembulli 20

Një njësi ekonomike ka llogari të arkëtueshme bruto prej 50,000 lekë me një provizion për borxhe të këqija ose të dyshimta të krijuar për këtë llogari për 2,000

lekë. Provizioni për borxhe të këqija ose të dyshimta është i zbritshëm vetëm kur afati për shlyerjen e tij është vonuar me gjashtë muaj.

Mënyra e pritshme e rikuperimit të llogarive të arkëtueshme (d.m.th me anë të arkëtimit të shumës së parave të barabartë me vlerën kontabël prej 48,000 lekë)

do të ndikojë në fitimin e tatueshëm sepse 2,000 lekë do të jenë të zbritshme në momentin e rikuperimit të aktivit me vlerën e tij kontabël. Prandaj, tatimi i

shtyrë duhet të njihet. Me rikuperimin e aktivit nuk ka të ardhura të tatueshme sepse të ardhurat e lidhura do jenë përfshirë tashmë në të ardhurat e tatueshme në

momentin e dorëzimit të mallrave ose kryerjes së shërbimeve.

Shënim: nëse juridiksioni kërkon që shpenzimi i zbritshëm për qëllime tatimore lidhur me provizionin për borxhet e këqija ose të dyshimta të merret në të

njëjtën kohë që ajo kryhet si shpenzim për qëllime të raportimit financiar, rikuperimi i llogarive të arkëtueshmeve me vlerën kontabël prej 48,000 lekë nuk do ta

ndikonte fitimin e tatueshëm sepse zbritja do jetë bërë tashmë. Si rrjedhim, në këtë rast nuk do të kishim tatim të shtyrë.

Shembull 21

Një njësi ekonomike ka blerë një liçensë për 5,000 lekë që ka një jetë të dobishme prej 10 vitesh. Aktivi jomaterial pritet të përdoret për 10 vite të plota. Nuk

lejohet asnjë zbritje tatimore as ndërkohë që liçensa amortizohet, as në momentin e skadencës ose shitjes së saj.

Mënyra e pritshme e rikuperimit të aktivit (d.m.th përmes përdorimit të tij për të gjeneruar fitime (të ardhura të tatueshme)) do të ndikojë në fitimin e

tatueshëm. Në momentin e rikuperimit të aktivit nuk do të kemi zbritje tatimore. Si rrjedhim, lind një tatim i shtyrë i cili duhet të njihet.

Shembulli 22

Një njësi ekonomike njeh një provizion për garanci prej 1,000 lekë për të mbuluar riparimin e artikujve të shitur të dëmtuar para mbylljes së vitit. Shuma e

njohur si provizion nuk është e zbritshme për qëllime tatimore derisa ajo të paguhet ose përdoret.

Mënyra e pritshme e rikuperimit të detyrimit (d.m.th nëpërmjet pagesës së parave klientëve ose riparimit të artikujve të dëmtuar) do të ndikojë në fitimin e

tatueshëm sepse çdo shpenzim për garancitë është i zbritshëm në momentin e pagesës ose të përdorimit. Si rrjedhim, lind një tatim i shtyrë i cili duhet të njihet.

Nuk ka të ardhura të tjera të tatueshme në momentin e shlyerjes (d.m.th pagesës ose të përdorimit) sepse të ardhurat e lidhura janë përfshirë tashmë në të

ardhurat e tatueshme me shitjen e mallrave.

Shembulli 23

Një njësi ekonomike ka një shumë të pagueshme ndaj një punonjësi prej 10,000 lekë në lidhje me shërbimet e kryera nga punonjësi për njësinë ekonomike.

Shpenzimi është i zbritshëm në momentin që paguhet.

Mënyra e pritshme e shlyerjes së detyrimit (d.m.th përmes pagesës së shumës së parave ndaj punonjësit) do të ndikojë në fitimin e tatueshëm sepse shuma është

e tatueshme në momentin e pagesës. Si rrjedhim, lind një tatim i shtyrë i cili duhet të njihet. Nuk ka të ardhura të tjera të tatueshme në momentin e shlyerjes

sepse përfitimet e gjeneruara përmes shërbimit të punonjësit janë përfshirë tashmë në të ardhurat e tatueshme gjatë periudhës kur punonjësi realizoi shërbimet,

nga të cilat fitoi të drejtën për 10,000 lekë.

Shembulli 24

Dy vjet më parë, kur kursi i këmbimit ishte 1 euro: 2 lekë, një njësi ekonomike, monedha funksionale e së cilës ishte leku, mori hua 4,000 euro nga një bankë.

Në datën e fundit të raportimit kursi i këmbimit ishte 1 euro: 1.8 lekë. Fitimet nga këmbimi janë të tatueshme dhe humbjet nga këmbimi janë të zbritshme kur

ato realizohen. Huaja u njoh fillimisht me 8,000 lekë. Në datën e fundit të raportimit ajo u raportua me 7,200 lekë. Në këtë mënyrë gjatë dy viteve të fundit

është njohur një fitim nga këmbimi prej 800 lekë.

Mënyra e pritshme e shlyerjes së detyrimit me vlerën e tij kontabël prej 7,200 lekë (d.m.th përmes pagesës së shumës prej 4,000 euro) do të ndikojë në fitimin e

tatueshëm sepse fitimi prej 800 lekë do të jetë i tatueshëm. Nuk ka shuma të zbritshme në momentin e shlyerjes. Si rrjedhim, lind një tatim i shtyrë i cili duhet

të njihet.

Shembulli 25

Faktet janë të njëjta si në shembullin 19 një njësi ekonomike ka një makineri që matet me koston e amortizuar. Kostoja e makinerisë është e zbritshme nga të

ardhurat e tatueshme ndërkohë që makineria përdoret (nëpërmjet amortizimit tatimor) ose në momentin e shitjes. Amortizimi tatimor zbatohet mbi një bazë më

të shpejtë se amortizimi për qëllime të raportimit financiar. Të ardhurat e gjeneruara nga përdorimi i makinerisë janë të tatueshme. Nëse aktivi shitet, lejohet

zbritje për qëllime tatimore për 100 përqind të kostos, por të gjitha zbritjet e mëparshme në lidhje me përdorimin e makinerisë duhet të kthehen (d.m.th.

rimerren të gjitha zbritjet e mëparshme).

Baza tatimore është e barabartë me shumën e zbritshme në fitimin e tatueshëm nëse vlera kontabël e makinerisë rikuperohet përmes shitjes në fund të periudhës

raportuese (d.m.th baza tatimore është e barabartë me koston e makinerisë minus amortizimin tatimor të zbatuar deri në datën e raportimit). Duke qenë se

amortizimi tatimor zbatohet mbi një bazë më të shpejtë se amortizimi për qëllime të raportimit financiar, baza tatimore është gjithmonë më e vogël se vlera

kontabël e makinerisë.

Për shembull, supozojmë se makineria ka një kosto prej 100 lekë dhe se deri në datën e raportimit është zbatuar një amortizim prej 30 lekë për qëllime të

raportimit financiar. Supozojmë se për qëllime tatimore amortizimi prej 40 lekë është zbritur në periudhën aktuale dhe të mëparshme, dhe se kostoja e mbetur

do të jetë e zbritshme në periudhat e ardhshme ose si amortizim ose nëpërmjet një zbritje nga nxjerrja jashtë përdorimit. Makineria ka një vlerë kontabël prej 70

lekë (d.m.th 100 lekë minus 30 lekë) dhe një bazë tatimore prej 60 lekë (d.m.th 100 lekë minus 40 lekë).

Shënim: Nëse amortizimi tatimor do të ishte zbatuar mbi një bazë më të ngadalshme se amortizimi për qëllime të raportimit financiar, baza tatimore e

makinerisë do të do të ishte më e madhe se vlera e saj kontabël.

Shembulli 26

Faktet janë të njëjta si në shembullin 13, një njësi ekonomike e ka marrë me qira ndërtesën e zyrës së saj sipas një kontrate qiraje të zakonshme. Ajo ka një

aktiv prej 6,000 lekë i barabartë me një parapagim prej gjashtë muajsh të qirasë. Qiratë janë të zbritshme në momentin që i paguhen qiradhënësit.

Baza tatimore e qirasë së parapaguar është zero, nuk do të ketë zbritje të mëtejshme tatimore me mbylljen e parapagimit.

Shembulli 27

Faktet janë të njëjta si në shembullin 20, një njësi ekonomike ka llogari të arkëtueshme bruto prej 50,000 lekë me një provizion për borxhe të këqija ose të

dyshimta të krijuar kundrejt tyre prej 2,000 lekë. Provizioni për borxhe të këqija ose të dyshimta është i zbritshëm vetëm kur afati për shlyerjen e tij është

vonuar me gjashtë muaj dhe borxhi ka kaluar formalisht në shpenzime.

Baza tatimore është 50,000 lekë, shuma që do të ishte e zbritshme në fitimin e tatueshëm nëse do të plotësohej afati i llogarive të arkëtueshme.

Shembulli 28

Faktet janë të njëjta si në shembullin 21, një njësi ekonomike ka blerë një liçensë për 5,000 lekë që ka një jetë të dobishme prej 10 vitesh. Aktivi jomaterial

pritet të përdoret për 10 vite të plota. Asnjë zbritje tatimore nuk mund të kërkohet ndërkohë që licenca amortizohet, apo në momentin e skadencës ose shitjes së

saj.

Baza tatimore është zero, nuk do të ketë zbritje tatimore në momentin e shitjes së liçensës.

Shembulli 29

Faktet janë të njëjta si në shembullin 22, një njësi ekonomike njeh një provizion për garanci prej 1,000 lekë për të mbuluar riparimin e artikujve të dëmtuar të

shitur para mbylljes së vitit. Shuma e njohur si provizion nuk është e zbritshme për qëllime tatimore derisa ajo të paguhet ose të përdoret.

Baza tatimore e provizionit për garancinë është zero. Baza tatimore e provizionit për garancinë është e barabartë me vlerën e tij kontabël (1,000 lekë) minus

shumat e zbritshme në përcaktimin e fitimit të tatueshëm (1,000 lekë) ose plus shumat që do të përfshiheshin në fitimin e tatueshëm (zero) nëse provizioni do të

paguhej në vlerën e tij kontabël. Shuma e zbritshme në përcaktimin e fitimit të tatueshëm është e barabartë me vlerën kontabël të provizionit për garancinë

sepse shpenzimi është i zbritshëm kur paguhet.

Shembulli 30

Faktet janë të njëjta si në shembullin 23, një njësi ekonomike ka një shumë të pagueshme ndaj një punonjësi prej 10,000 lekë në lidhje me shërbimet e kryera

nga punonjësi për njësinë ekonomike. Shpenzimi është i zbritshëm në momentin që paguhet.

Baza tatimore e detyrimit është zero, baza tatimore është e barabartë me vlerën e tij kontabël (10,000 lekë) minus shumat e zbritshme në përcaktimin e fitimit të

tatueshëm (10,000) që do të krijoheshin nëse detyrimi do të shlyhej me vlerën e tij kontabël. Shuma e zbritshme në përcaktimin e fitimit të tatueshëm është e

barabartë me vlerën kontabël të shumës së pagueshme sepse shpenzimi është i zbritshëm kur paguhet.

Shembulli 31

Faktet janë të njëjta si në shembullin 24, dy vite më parë, kur kursi i këmbimit ishte 1 euro: 2 lekë, një njësi ekonomike, monedha funksionale e së cilës është

leku, mori hua 4,000 euro nga një bankë. Në datën e fundit të raportimit kursi i këmbimit ishte 1 euro: 1.8 lekë. Fitimet nga këmbimi janë të tatueshme dhe

humbjet nga këmbimi janë të zbritshme kur realizohen. Huaja u njoh fillimisht me 8,000 lekë. Në datën e fundit të raportimit ajo u raportua me 7,200 lekë.

Fitimi nga këmbimi është 800 lekë. Nëse detyrimi do të shlyhej në vlerën e tij kontabël prej 7,200 lekë në datën e raportimit (d.m.th. nëpërmjet pagesës së

4,000 euro) fitimi prej 800 lekë do të realizohej dhe në këtë mënyrë ai do të ishte i tatueshëm.

Baza tatimore e detyrimit është e barabartë me vlerën e tij kontabël minus shumat e zbritshme në përcaktimin e fitimit të tatueshëm (ose plus shumat që do të

përfshiheshin në fitimin e tatueshëm) që do të krijoheshin nëse detyrimi do të ishte shlyer për vlerën e tij kontabël në fund të periudhës së pritshme raportuese.

800 lekë do të përfshiheshin në fitimin e tatueshëm. Si rrjedhim, baza tatimore është 8,000 lekë (d.m.th. 7,200 lekë + 800 lekë).

Shembulli 32

Një prodhues makinerish i jep me qira një makineri një klienti për tre vite sipas një kontrate qiraje të zakonshme. Klienti (qiramarrësi) parapaguan 3,000 lekë të

cilat mbulojnë tre muaj të qirasë. Të ardhurat e shtyra nga qiraja tatohen kur arkëtohet shuma e parave.

Baza tatimore e të ardhurave të shtyra është zero, baza tatimore e të ardhurave të shtyra është vlera e tyre kontabël (3,000 lekë), minus shumat e të ardhurave që

nuk do të jenë të tatueshme në periudhat e ardhshme (3,000 lekë). Qiraja e marrë në avancë nuk do të jetë e tatueshme në periudhat e ardhshme sepse ajo është e

tatueshme në periudhën në të cilën janë arkëtuar paratë (d.m.th shuma e të ardhurave që nuk do të tatohen është e barabartë me vlerën kontabël të të ardhurave

të shtyra, dhe kështu baza tatimore është zero).

Shembulli 33

Një prodhues dhe shpërndarës revistash i ofron klientëve abonime një vjeçare në revista të ndryshme. Klientët e paguajnë në avancë tarifën e abonimit një

vjeçar prej 800 lekë. Të ardhurat nga abonimet tatohen kur arkëtohet shuma e parave.

Baza tatimore e të ardhurave të shtyra është zero, baza tatimore e të ardhurave të shtyra është vlera e tyre kontabël (800 lekë), minus shumat e të ardhurave që

nuk do të jenë të tatueshme në periudhat e ardhshme (800 lekë). Të ardhurat e marra në avancë nuk do të jenë të tatueshme në periudhat e ardhshme sepse ato

janë të tatueshme në periudhën në të cilën janë arkëtuar paratë (d.m.th shuma e të ardhurave që nuk do të tatohen është e barabartë me vlerën kontabël të të

ardhurave të shtyra dhe kështu baza tatimore është zero).

Shembulli 34

Kostot e kërkimit prej 3,000 lekë njihen si shpenzim në përcaktimin e fitimit kontabël por nuk lejohen si zbritje në përcaktimin e fitimit të tatueshëm deri në një

periudhë të mëvonshme.

Baza tatimore e kostove të kërkimit është 3,000 lekë - shuma që do të jetë e zbritshme kundrejt fitimit të tatueshëm në të ardhmen.

Shembulli 35

Shembuj, në lidhje me bazën tatimore të një aktivi, janë:

1. Një makineri kushton 100. Për qëllime tatimore është zbritur një amortizim prej 30, në periudhën kontabël aktuale dhe ato të mëparshme dhe kostoja e

mbetur e aktivit do të zbritet në periudhat kontabël të ardhshme ose nëpërmjet amortizimit, ose nëpërmjet daljes jashtë përdorimit apo shitjes. Të ardhurat e

gjeneruara nga përdorimi i makinerisë janë të tatueshme, fitimi (humbja) i/e regjistruar me daljen jashtë përdorimit të makinerisë apo shitjen do të jetë e

tatueshme (zbritshme) për qëllime tatimore. Baza përllogaritëse e tatimit e makinerisë është 70 lekë.

2. Interesi për t‘u arkëtuar ka një vlerë kontabël prej 100. Të ardhurat nga interesi do të tatohen në momentin e arkëtimit. Baza përllogaritëse e tatimit e

interesit të arkëtueshëm është zero.

3. Kërkesat për t‘u arkëtuar nga klientët kanë një vlerë kontabël prej 100. Të ardhurat prej tyre janë përfshirë tashmë në fitimin e tatueshëm (humbjen e

tatueshme). Baza përllogaritëse e tatimit, e kërkesave për t‘u arkëtuar nga aktiviteti, është 100.

4. Një hua për t‘u arkëtuar ka një vlerë kontabël prej 100. Shlyerja e huas nuk do të ketë pasoja tatimore (d.m.th nuk do të jetë e tatueshme). Baza përllogaritëse

e tatimit të huas është 100.

Shembulli 36

Shembuj, në lidhje me bazën tatimore të një detyrimi, janë:

1. Detyrimet afatshkurtra përbëhen nga shpenzime të konstatuara me një vlerë kontabël 100. Këto shpenzime janë të zbritshme për qëllime tatimi, atëherë kur

ato shlyhen/paguhen. Baza tatimore e shpenzimeve të konstatuara është zero.

2. Detyrimet afatshkurtra përbëhen nga interesa të arkëtuara në avancë me një vlerë kontabël 100. Të ardhurat nga interesi tatohen në momentin e arkëtimit.

Baza tatimore e interesit të arkëtuar në avancë është zero.

3. Detyrimet afatshkurtra përbëhen nga shpenzime të konstatuara me një vlerë kontabël 100. Këto shpenzime janë zbritur tashmë për qëllime tatimi. Baza

tatimore e shpenzimeve të konstatuara është 100.

4. Detyrimet afatshkurtra përbëhen nga gjoba të konstatuara me një vlerë kontabël 100. Gjobat nuk janë të zbritshme për qëllime tatimi. Baza tatimore e

gjobave të konstatuara është 100.

5. Një hua për t‘u paguar ka një vlerë kontabël 100. Ripagesat e huas nuk do të kenë pasoja tatimore (domethënë nuk do të jetë e zbritshme). Baza tatimore e

huasë është 100.

Shembulli 37

Tabela e mëposhtme liston vlerat kontabël dhe bazat tatimore të aktiveve që priten të ndikojnë në fitimin e tatueshëm në shembujt 12,13, 18, 20 dhe 21. Bazat

tatimore të të njëjtave aktive u përcaktuan në shembujt 25 deri 28. Si rrjedhim:

(i) këto aktive janë identifikuar tashmë nën hapin e parë të metodologjisë së tatimit të shtyrë, pasi priten të ndikojnë në fitimin e tatueshëm nëpërmjet mënyrës

së pritshme të rikuperimit të aktivit me vlerën e tij kontabël në datën e raportimit (paragrafi 8 i SKK 11).

(ii) baza tatimore e aktiveve në datën e raportimit është përcaktuar sipas hapit të dytë të metodologjisë (paragrafi 8 i SKK 11).

Si rrjedhim, për të gjitha këto aktive vlera kontabël e të cilave është e ndryshme nga baza e tyre tatimore, lind një diferencë e përkohshme. Ky është hapi i tretë i

metodologjisë së tatimit të shtyrë (paragrafi 8 i SKK 11).

Vlera Baza Diferenca e

kontabël tatimore përkohshme

lekë lekë lekë

Shembulli 18 (interesi i arkëtueshëm) 1,000 – 1,000

Shembulli 25 (makineri) 70 60 10

Shembulli 26 (parapagimi i qirasë) 6,000 – 6,000

Shembulli 27 (llogaritë e arkëtueshme me 48,000 50,000 2,000

provizion për borxhin e keq)

Shembulli 28 (liçensa) 5,000 – 5,000

Shembulli 38

Tabela e mëposhtme liston vlerat kontabël dhe bazat tatimore të detyrimeve që priteshin të ndikonin fitimin e tatueshëm me kryerjen e pagesës në shembujt 22

deri në 24. Bazat tatimore të të njëjtave detyrime u përcaktuan në shembujt 29 deri në 31. Si rrjedhim:

(i) këto detyrime janë identifikuar tashmë nën hapin e parë të metodologjisë së tatimit të shtyrë, duke qenë se priteshin të ndikonin në fitimin e tatueshëm

nëpërmjet mënyrës së pritshme të shlyerjes së detyrimit për vlerën e tij kontabël në datën e raportimit (paragrafi 8 i SKK 11).

(ii) baza tatimore e detyrimeve në datën e raportimit është përcaktuar sipas hapit të dytë (paragrafi 8 i SKK 11).

Si rrjedhim, për të gjitha këto detyrime vlera kontabël e të cilave është e ndryshme nga baza e tyre tatimore, lind një diferencë e përkohshme. Kjo është në fakt

e vërtetë për të gjitha detyrimet në këtë rast.

Vlera Baza Diferenca e

kontabël tatimore përkohshme

lekë lekë lekë

Shembulli 29 (provizioni për garancitë) 1,000 – 1,000

Shembulli 30 (paga e pagueshme) 10,000 – 10,000

Shembulli 31 (huaja në monedhë të huaj) 7,200 8,000 800

Shembulli 39

Ashtu si në shembullin 34, kostot e kërkimit prej 3,000 lekë njihen si shpenzim në përcaktimin e fitimit ose humbjes kontabël, por nuk lejohen si zbritje në

përcaktimin e fitimit të tatueshëm deri në një periudhë të mëvonshme.

Zbritja e ardhshme do të ndikojë në fitimin e tatueshëm në të ardhmen dhe për këtë arsye do të krijohet një diferencë e përkohshme prej 3,000 lekë. Kjo është

diferenca midis vlerës kontabël zero dhe bazës tatimore prej 3,000 lekë.

Shembulli 40

Një aktiv, që ka kushtuar 150 lekë, ka një vlerë kontabël prej 100 lekë (kosto 150 Lekë minus amortizimin e akumuluar prej 50 lekë). Amortizimi i akumuluar

për qëllime tatimi është 90 Lekë dhe shkalla e tatimit mbi fitimin është 25%.

Baza tatimore e aktivit është 60 lekë (kostoja prej 150 lekë minus amortizimin e akumuluar tatimor prej 90 lekë). Për të rikuperuar vlerën kontabël prej 100 lekë

njësia ekonomike duhet të fitojë të ardhura të tatueshme në shumën prej 100 lekë, por sidoqoftë ajo do të mund ta zbresë amortizimin për qëllime tatimi mbi

fitimin, vetëm në shumën prej 60 lekë. Kur vlera kontabël e aktivit rikuperohet, njësia do të paguajë një tatimi mbi fitimin prej 10 lekë (25% x 40 lekë).

Diferenca (40 lekë) mes vlerës kontabël prej 100 lekë dhe vlerës tatimore prej 60 lekë është diferencë e përkohshme e tatueshme. Si rrjedhim, njësia

ekonomike njeh një detyrim tatimor të shtyrë prej 10 lekë (25% x 40 lekë) që përfaqëson tatimi mbi fitimin, që do të paguhet kur vlera kontabël e aktivit do të

rikuperohet.

Shembulli 41

Një aktiv, që ka kushtuar 150 lekë, ka një vlerë kontabël prej 100 lekë (kosto 150 lekë minus amortizimin e akumuluar prej 50 lekë). Amortizimi i akumuluar

për efekt tatimi është 40 lekë dhe norma e tatimit është 25%.

Baza tatimore e aktivit është 110 lekë (kosto 150 lekë minus amortizimin e akumuluar tatimor prej 40 lekë). Për të rikuperuar vlerën kontabël të aktivit, njësia

duhet të realizojë të ardhura të tatueshme prej 110 lekë. Në periudha të ardhshme njësia do të ketë 110 lekë shpenzime të zbritshme për efekt tatimi, por vetëm

100 lekë për efekt kontabiliteti. Diferenca midis vlerës kontabël prej 100 lekë dhe bazës tatimore prej 110 lekë është një diferencë e përkohshme prej 10 lekë.

Prandaj, njësia ekonomike njeh një aktiv tatimor të shtyrë prej 2.5 lekë (10 x 25%), që përfaqëson tatimin mbi fitimin që do të paguajë njësia kur të rikuperojë

vlerën kontabël të aktivit.

Shembulli 42

Tabela e mëposhtme përcakton nëse zërat e listuara në shembullin 37 janë aktive ose detyrime tatimore të shtyra. Supozojmë për thjeshtësi që norma e

përshtatshme e tatimit që do të përdoret për aktivin ose detyrimin tatimor të shtyrë është gjithmonë 20 përqind.

Vlera Baza Diferenca e Aktiv apo detyrim

kontabël tatimore përkohshme tatimor i shtyrë?

lekë lekë lekë

Shembulli 18 (interesi i arkëtueshëm) 1,000 – 1,000 Detyrim për 200 lekë

Shembulli 25 (makineri) 70 60 10 Detyrim për 2 lekë

Shembulli 26 (parapagimi i qirasë) 6,000 – 6,000 Detyrim për 1,200 lekë

Shembulli 27 (llogaritë e arkëtueshme me

provizionin për borxhin e keq) 48,000 50,000 2,000 Aktiv për 400 lekë

Shembulli 28 (liçensa) 5,000 – 5,000 Detyrim për 1,000 lekë

Shembulli 43

Listat e mëposhtme përcakton nëse zërat e listuara në shembullin 38 janë aktive ose detyrime tatimore të shtyra. Supozojmë për thjeshtësi që norma e

përshtatshme e tatimit që do të përdoret për aktivin ose detyrimin tatimor të shtyrë është gjithmonë 20 përqind.

Vlera Baza Diferenca e Aktiv apo detyrim

kontabël tatimore përkohshme tatimor i shtyrë?

lekë lekë lekë lekë

Shembulli 29 (provizioni për garancitë) 1,000 – 1,000 Aktiv për 200 lekë

Shembulli 30 (paga e pagueshme) 10,000 – 10,000 Aktiv për 2,000 lekë

Shembulli 31 (huaja në monedhë të huaj) 7,200 8,000 800 Detyrim për 160 lekë

Shembulli 44

Një njësi ekonomike i llogarit të ardhurat e saj të tatueshme si negative me 9,000 lekë (d.m.th një humbje tatimore prej 9,000 lekë) për periudhën tatimore

2007/2008 në përputhje me rregullat përkatëse tatimore në juridiksionin e saj. Legjislacioni tatimor në këtë juridiksion lejon që njësitë ekonomike t‘i

shpërndajnë humbjet tatimore në periudhat e ardhshme. Norma e tatimit në juridiksion është 30 përqind (supozojmë për thjeshtësi se kjo është norma që pritet

të zbatohet në periudhën kur humbja tatimore prej 9,000 lekë pritet të përdoret). Humbjet tatimore mund të përdoren për të zvogëluar fitimin e tatueshëm në të

ardhmen. Për këtë arsye një aktiv tatimor i shtyrë prej 2,700 lekë (d.m.th 9,000 lekë × 30%) duhet të njihet lidhur me një reduktim në taksat e pagueshme në

periudhat e ardhshme.

Shembulli 45

Në juridiksionin e një njësie ekonomike, në vitin tatimor 2007/2008 qeveria i ofroi të gjitha njësive ekonomike një kreditim tatim fitimi prej 3,000 lekë i cili

mund të kompensonte tatimin mbi të ardhurat personale në atë vit për çdo punonjës shtesë të punësuar me orar të plotë. Njësia ekonomike punësoi dy punonjës

të rinj me kohë të plotë dhe për këtë arsye ka të drejtën e kreditimit të tatimit me vlerë prej 6,000 lekë. Nëse kreditimi i tatimit nuk mund të përdoret në vitin

tatimor aktual ai mund të mbartet në vitet e ardhshme tatimore.

Në 2007/2008 fitimet e tatueshme janë 10,000 lekë. Norma e tatimit për 2007/2008 në këtë juridiksion është 25 përqind. Kreditimi i tatimit duket sikur i

përmbush kushtet e përkufizimit të një granti qeveritar. Megjithatë, SKK 10 përjashton në mënyrë specifike nga objekti i saj ndihmën qeveritare që jepet për

njësitë ekonomike në formën e përfitimeve që kanë të bëjnë me tatimin mbi fitimin. Si rrjedhim, kërkesat e SKK 10 nuk zbatohen në këtë rast.

Tatimi aktual i pagueshëm në 2007/2008 është 2,500 lekë (d.m.th 10,000 lekë × 25%). Për rrjedhojë, njësia ekonomike mund të përdorë vetëm 2, 500 lekë të

kreditimit të tatimit për të kompensuar tatimin aktual për vitin. Pjesa e mbetur prej 3,500 lekë mund të mbartet në një periudhë të ardhshme. Për këtë arsye,

njihet një aktiv tatimor i shtyrë prej 3,500 lekë.

Shembulli 46

Një njësi ekonomike mëmë ka një njësi të kontrolluar të huaj me një vlerë kontabël (aktive neto) prej 150,000 lekë në pasqyrat financiare të konsoliduara, dhe

një bazë tatimore prej 100,000 lekë. Njësia ekonomike mëmë pret ta shesë njësinë e kontrolluar menjëherë pas mbylljes së vitit. Norma e tatimit të fitimeve

kapitale në juridiksionin e njësisë mëmë është zero.

Duke qenë se zbatohet një normë tatimi zero për shumat e tatueshme ose të zbritshme që krijohen nga shitja e njësisë së kontrolluar, në praktikë kjo është e

njëjtë me rastin kur nuk ka të ardhura të tatueshme që krijohen nga rikuperimi i investimit. Efekti është i njëjtë si në rastin kur njësia ekonomike pret të

rikuperojë investimin e saj pa ndikuar në fitimin e tatueshëm. Prandaj, asnjë aktiv apo detyrim tatimor i shtyrë nuk krijohet për diferencat e përkohshme në

lidhje me investimin në njësinë e kontrolluar.

Shembulli 47

Një njësi ekonomike mëmë ka një njësi të kontrolluar të huaj me një vlerë kontabël (aktive neto) prej 150,000 lekë në pasqyrat financiare të konsoliduara, dhe

një bazë tatimore prej 100,000 lekë. Njësia mëmë pret ta mbajë investimin e saj në të ardhmen e parashikueshme. Nuk pritet që njësia e kontrolluar të paguajë

dividend, dhe as njësia mëmë nuk pret që t‘i kërkojë njësisë së kontrolluar të bëjë shpërndarje dividendi. Përkundrazi, njësia mëmë ka hartuar plane që fitimet e

pashpërndara të riinvestohen për të zgjeruar biznesin e njësisë së kontrolluar për të ardhmen e parashikueshme. Nëse njësia mëmë do ta shiste njësinë e

kontrolluar ose do të arkëtonte dividendë nga njësia e kontrolluar, kjo do të ndikonte në fitimin e tatueshëm.

Njësia ekonomike mëmë nuk duhet të njohë një detyrim tatimor të shtyrë në lidhje me diferencën e përkohshme prej 50,000 lekë, sepse investimi i huaj në thelb

është i përhershëm dhe diferenca e përkohshme nuk pritet të ndryshojë në të ardhmen e parashikueshme.

Shembulli 48

Në një kombinim biznesi një njësi ekonomike njeh emrin e mirë prej 200 lekë. Autoritetet tatimore nuk lejojnë reduktime në vlerën kontabël të emrit të mirë si

shpenzime të zbritshme në përcaktimin e fitimit të tatueshëm. Kostoja e emrit të mirë nuk është e zbritshme nëse biznesi kryesor do të shpërbëhej. Njësia

ekonomike e amortizon emrin e mirë gjatë dhjetë viteve.

Emri i mirë ka një bazë tatimore zero. SKK 11 e ndalon njësinë ekonomike të njohë detyrimin tatimor të shtyrë mbi emrin e mirë. Nëse njësia ekonomike njeh

amortizimin prej 20 lekë për këtë emër të mirë, diferenca e përkohshme në lidhje me emrin e mirë reduktohet nga 200 lekë në 180 lekë, me një rënie në vlerën e

detyrimit të panjohur tatimor të shtyrë. Kjo rënie në vlerën e detyrimit të panjohur tatimor të shtyrë konsiderohet si pjesë e njohjes së emrit të mirë.

Rrjedhimisht, tatimi i shtyrë nuk duhet të njihet mbi diferencën e përkohshme. Në mënyrë të ngjashme, në qoftë se njihet zhvlerësimi i emrit të mirë, rënia në

diferencën e përkohshme dhe vlera e detyrimit tatimor të shtyrë të panjohur konsiderohet si pjesë e njohjes së emrit të mirë. Si rrjedhojë, detyrimi tatimor i

shtyrë nuk duhet të njihet.

Shembuj ilustrues për paragrafët 24 deri 30

Shembulli 49

Një njësi ekonomike vepron në një juridiksion ku më 1 nëntor 2006 u shpall një ndryshim në normën e tatimit nga 25 përqind në 26 përqind, i cili do të hyjë në

fuqi nga data 1 prill 2007. Mbyllja e vitit financiar të njësisë ekonomike është më 31 mars. Më 31 mars 2007 njësia ekonomike ka një aktiv prej 10,000 lekë për

interesin e arkëtueshëm që do të tatohet kur të arkëtohet shuma e parave. Supozojmë se shpallja e rritjes së normës së tatimit më 1 nëntor 2006 konsiderohet i

miratuar në thelb dhe se data e miratimit është data kur norma e re e tatimit hyri në fuqi (1 prill 2007).

Një njësi ekonomike duhet ta masë detyrimin tatimor të shtyrë duke përdorur normat e tatimit sipas ligjeve që janë në fuqi ose ligjeve të miratuar në thelb në

datën e raportimit. Për shkak se norma e re e tatimit prej 26 përqind që do të zbatohet ndaj të ardhurave të tatueshme nga data 1 prill 2007 është miratuar në

thelb në datën e raportimit (31 mars 2007), ajo do të përdoret për të matur detyrimin tatimor të shtyrë sepse interesi do të tatohet pas datës 1 prill 2007.

Detyrimi tatimor i shtyrë më 31 mars 2007 = 2,600 lekë (d.m.th 10,000 lekë × 26%).

Shembulli 50

Faktet janë të njëjta si në shembullin 49. Por, shpallja më 1 nëntor 2006 nuk konsiderohet si miratim në thelb. Miratimi në thelb ndodh vetëm në datën e hyrjes

në fuqi. Një njësi ekonomike duhet ta masë detyrimin e saj tatimor të shtyrë duke përdorur normat e tatimit dhe ligjet që janë në fuqi ose që janë miratuar në

thelb në datën e raportimit. Edhe pse norma e re e tatimit prej 26 përqind pritet të zbatohet ndaj të ardhurave të tatueshme në 2007/2008, ajo nuk ka qenë fuqi

apo e miratuar në thelb në datën e raportimit (31 mars 2007). Për këtë arsye, ajo nuk do të përdoret për të matur detyrimin tatimor të shtyrë. Detyrimi tatimor i

shtyrë më 31 mars 2007 = 2,500 lekë (d.m.th 10,000 lekë × 25%).

Edhe pse miratimi ndodh përpara se pasqyrat financiare të autorizohen për publikim, SKK 11 e ndalon përdorimin e normës 26 përqind për të llogaritur

detyrimin tatimor të shtyrë, sepse kjo normë nuk ka qenë as në fuqi dhe as e miratuar në thelb më 31 mars 2007. Nëse efekti i ndryshimit është i rëndësishëm

për pasqyrat financiare, njësia ekonomike do të japë informacionin e përshtatshëm shpjegues për ngjarjet e pakorrigjueshme sipas SKK 1.

Shembulli 51

Një njësi ekonomike vepron në një juridiksion ku 50,000 lekët e para të fitimit tatohen me normën prej 10 përqind dhe çdo tejkalim i fitimit mbi 50,000 lekë

tatohet me 20 përqind. Nëse njësia ekonomike pret të realizojë fitim vjetor të tatueshëm që i tejkalon 50,000 lekë në të ardhmen, norma mesatare e vlerësuar do

të duhet të llogaritet për çdo vit të ardhshëm, në të cilin diferencat e përkohshme që kanë ekzistuar në datën e raportimit do të rimerren. Në mënyrë që të

përcaktohet një normë e vetme mesatare ndërmjet 10 përqind dhe 20 përqind, është e nevojshme të vlerësohen fitimet e ardhshme vjetore të tatueshme,

përfshirë edhe efektin e rimarrjes së diferencave të përkohshme. SKK 11 nuk kërkon një analizë të detajuar të rimarrjeve neto të diferencave të përkohshme në

lidhje me aktivet dhe detyrimet tatimore të shtyra. Megjithatë, një njësi ekonomike duhet të jetë në dijeni të zërave të pazakontë që mund të çojnë në një nivel

jonormal të fitimit të tatueshëm, ose ndonjë diferencë e përkohshme e madhe që mund të rimerret në një vit të vetëm të ardhshëm dhe që mund të shkaktojë

ndryshimin e normës mesatare.

Shembulli 52

Një njësi ekonomike ka një pajisje që amortizohet më shpejt për qëllime tatimore sesa për qëllime të raportimit financiar. Më 31 dhjetor 2001 një diferencë e

përkohshme prej 1,000 lekë krijohet në lidhje me këtë pajisje që pritet të rrisë fitimin e tatueshëm në të ardhmen. Diferenca e përkohshme pritet të rimerret në

një periudhë pesëvjeçare. Në juridiksionin e njësisë ekonomike, taksa është e pagueshme në 20 përqind për 100,000 lekët e para të fitimit të tatueshëm të

realizuar, 25 përqind për 200,000 lekët e ardhshme të fitimit të tatueshëm të realizuar, 30 përqind për 200,000 lekët e tjera të fitimit të tatueshëm të realizuar,

dhe 35 përqind mbi pjesën e mbetur (d.m.th që tejkalon 500,000 lekë). Në 2001 njësia ekonomike realizoi fitim të tatueshëm prej 400,000 lekë. Në 2006 njësia

ekonomike pret të realizojë një fitim të tatueshëm prej 650,000 lekë.

Në vitin 2001, njësia ekonomike ka realizuar fitim të tatueshëm prej 400,000 lekë dhe për këtë arsye ka paguar tatime prej 100,000 lekë (d.m.th (100,000 lekë ×

20%) + (200,000 lekë × 25%) + (100,000 lekë × 30%)). Norma mesatare e tatimit është 25 përqind (d.m.th 100,000 lekë ÷ 400,000 lekë). Por, në pesë vite

kohë, pritet që fitimi i tatueshëm të jetë 650,000 lekë.

Nëse njësia ekonomike realizon një fitim të tatueshëm prej 650,000 lekë, atëherë do të jetë i pagueshëm një tatim prej 182,500 lekë (d.m.th (100,000 lekë ×

20%) + (200,000 Lekë× 25%) + (200,000 Lekë × 30%) + (150,000 Lekë × 35%). Kjo përfaqëson një normë mesatare prej 28.08 për qind. Si rrjedhim, detyrimi

tatimor i shtyrë do të matet me 281 lekë (d.m.th 1,000 lekë × 28.08%).

Shembulli 53

Mbyllja e vitit financiar të një njësie ekonomike është më 31 dhjetor. Në fund të 2001, njësia ekonomike ka diferencat e përkohshme të mëposhtme:

1. Një diferencë të përkohshme prej 60,000 lekë që pritet të reduktojë fitimin e tatueshëm me 20,000 lekë për dy vitet e ardhshme (2002 dhe 2003) dhe me

10,000 lekë për dy vitet pas tyre (2004 dhe 2005). Kjo vjen për shkak të shpenzimeve të kërkimit dhe zhvillimit që lejohen si zbritje për qëllime tatimore me

kalimin e kohës (por që njihen menjëherë për qëllime të raportimit financiar sipas SKK 5).

2. Një diferencë e përkohshme prej 5,000 lekë që pritet të rrisë fitimin e tatueshëm me 5,000 lekë në 2002. Kjo vjen për shkak të interesit të arkëtueshëm që

tatohet vetëm kur arkëtohet.

Njësia ekonomike vepron në një juridiksion që ka një strukturë progresive të normave të tatimit. Normat progresive të tatimit janë si më poshtë:

Fitimi i tatueshëm (lekë) Norma e tatimit

0 – 50,000 10%

50,000.01 – 300,000 20%

300,000.01 – 100,000,000 25%

mbi 100,000,000 30%

Fitimet e parashikuara për pesë vitet e ardhshme (pa përfshirë rimarrjen e diferencave të përkohshme për katër vitet e ardhshme (20X2-20X5)) janë:

2002 - 260,000 lekë

2003 - 285,000 lekë

2004 - 350,000 lekë

2005 - 350,000 lekë

2006 - 400,000 lekë

Të ardhurat e tatueshme të vlerësuara (përfshirë rimarrjen e diferencave të përkohshme) për katër vitet e ardhshme (2002-2005) janë:

2002—245,000 lekë (d.m.th 260,000 lekë minus 20,000 lekë kërkimi dhe zhvillimi + 5,000 lekë interesi)

2003—265,000 lekë (d.m.th 285,000 lekë minus 20,000 lekë kërkimi dhe zhvillimi)

2004—340,000 lekë (d.m.th 350,000 lekë minus 10,000 lekë kërkimi dhe zhvillimi)

2005—340,000 lekë (d.m.th 350,000 lekë minus 10,000 lekë kërkimi dhe zhvillimi).

Vetëm këto katër vite duhet të merren parasysh sepse nuk ka diferenca të përkohshme më 31 dhjetor 2001 që do të rimerren në 2006 apo më pas.

Tatimi i bazuar në normat progresive:

2002 2003 2004 2005

10 përqind 5,000 lekë 5,000 lekë 5,000 lekë 5,000 lekë

(50,000 Lekë × 10%)

20 përqind 39,000 lekë 43,000 lekë 50,000 lekë 50,000 lekë

(245,000 lekë - 50,000 lekë) × 20% (265,000 lekë - 50,000 lekë) × 20% (300,000 lekë - 50,000 lekë) × 20% (300,000 lekë -

50,000 lekë) × 20%

25 përqind zero zero 10,000 lekë 10,000 lekë

(340,000 lekë – 300,000 lekë) x 25% (340,000 lekë

– 300,000 lekë) x 25%

Totali i 44,000 lekë 48,000 lekë 65,000 lekë 65,000 lekë

tatimit të vlerësuar

Norma 17.96% 18.11% 19.12% 19.12%

mesatare e (44,000 lekë ÷ 245,000 lekë) (48,000 lekë ÷ 265,000 lekë) (65,000 lekë ÷ 340,000 lekë) (65,000 lekë ÷ 340,000 lekë)

tatimit e vlerësuar

Norma e tatimit që zbatohet për diferencën e përkohshme nga interesi i arkëtueshëm është 17.96 përqind, sepse diferenca e përkohshme rimerret në 2002.

Njihet një detyrim tatimor i shtyrë prej 898 lekë (5,000 lekë × 17.96%).

Aktivi tatimor i shtyrë për kostot e kërkimit dhe zhvillimit mund të përcaktohet duke zbatuar normën mesatare të tatimit në çdo periudhë në pjesën e diferencës

së përkohshme që pritet të rimerret në atë periudhë. Njihet një aktiv tatimor i shtyrë prej 11,038 lekë (d.m.th. (20, 000 lekë × 17.96%) + (20,000 lekë ×

18.11%) + (10,000 lekë× 19.12%) + (10,000 lekë × 19.12%) = 3,592 lekë + 3,622 lekë + 1,912 lekë + 1,912 lekë). Ka shumë pak gjasa që të nevojitet një

provizion për aktivin tatimor të shtyrë bazuar në nivelin e fitimeve të pritshme kur diferenca e përkohshme të rimerret.

Shembulli 54

Një njësi ekonomike blen një aktiv për 100,000 lekë. Në përputhje me SKK 5, njësia ekonomike e amortizon aktivin me metodën lineare të amortizimit gjatë

jetës së tij të dobishme prej 10 vitesh në një vlerë të mbetur zero (d.m.th 10,000 lekë në vit për 10 vite). Nuk llogaritet amortizim tatimor në llogaritjen e fitimit

të tatueshëm. Nëse aktivi shitet 100,000 lekë (d.m.th. kostoja e aktivit) është e zbritshme në përcaktimin e humbjes ose fitimit kapital të tatueshëm nga nxjerrja

jashtë përdorimit.

Norma e zbatueshme e tatimit mbi fitimin është 30 përqind. Norma e tatimit e zbatueshme për fitimet kapitale dhe humbjet kapitale është 20 përqind. Në fund

të vitit të dytë, kur vlera e tregut e aktivit është 120,000 lekë, njësia ekonomike pret ta rikuperojë vlerën kontabël të aktivit përmes shitjes. Në fund të vitit të

dytë aktivi tatimor i shtyrë është 4,000 lekë (d.m.th 20% norma e tatimit e zbatueshme për humbjet kapitale në shitje (mënyra e pritshme e rikuperimit) ×

20,000 lekë diferenca e përkohshme). Diferenca e përkohshme është diferenca midis vlerës kontabël prej 80,000 lekë (d.m.th 100,000 lekë kostoja minus

20,000 lekë amortizimi i akumuluar) dhe bazës tatimore prej 100,000 lekë (d.m.th zbritja e disponueshme në shitje). Ka një diferencë të përkohshme prej

20,000 lekë.

Shembulli 55

Faktet janë të njëjta si në shembullin 54. Por në këtë shembull njësia ekonomike pret ta rikuperojë vlerën kontabël të aktivit përmes përdorimit gjatë 10 viteve.

Në fund të vitit të dytë aktivi tatimor i shtyrë është 4,000 lekë (d.m.th norma e tatimit 20% e zbatueshme në shitje (edhe pse kjo nuk është mënyra e pritshme e

rikuperimit) × (20,000 lekë diferenca e përkohshme).

Diferenca e përkohshme është diferenca ndërmjet vlerës kontabël prej 80,000 lekë (d.m.th 100,000 lekë kostoja minus 20,000 lekë amortizimi i akumuluar) dhe

bazës tatimore prej 100,000 lekë (d.m.th zbritja e disponueshme në shitje). Ka një diferencë të përkohshme prej 20,000 lekë.

Në këtë rast, njësia ekonomike synon të rikuperojë vlerën kontabël të aktivit përmes përdorimit të saj dhe për këtë arsye nuk ka zbritje tatimore të

disponueshme për njësinë ekonomike nga përdorimi i këtij aktivi. Nëse baza tatimore e aktivit mund të përcaktohet duke iu referuar përdorimit të tij të synuar,

atëherë baza tatimore do të jetë zero. Për shkak se zbritjet tatimore të disponueshme nga shitja (100,000 lekë) janë të ndryshme nga ato të diponueshme nga

përdorimi (zero) njësia ekonomike e mat tatimin e shtyrë të aktivit me normën e zbatueshme për shitjen e aktivit (d.m.th 20%).

Shembulli 56

Një njësi ekonomike ka 100,000 lekë diferenca të përkohshme që priten të rrisin fitimin e tatueshëm në dhjetë vitet e ardhshme dhe diferenca të përkohshme

prej 10, 000 lekë që priten të reduktojnë fitimin e tatueshëm në vitet e ardhshme. Në juridiksion humbjet mund të mbarten për 15 vite. Një aktiv tatimor i shtyrë

do të regjistrohej për 10,000 lekë. Asnjë provizion për vlerësimin nuk do të jetë i nevojshëm sepse shuma e diferencave të përkohshme të disponueshme pritet

të jetë e mjaftueshme për të rritur fitimin e tatueshëm.

Shënim: kujdes duhet të tregohet veçanërisht ku ka humbje të konsiderueshme kumulative. Në këtë rast nuk mund të jetë e mundur që edhe aktivi tatimor i

shtyrë i njohur për diferencat e përkohshme që pritet të reduktojnë fitimin e tatueshëm, edhe aktivi tatimor i shtyrë për humbjen kumulative, të realizohen

plotësisht të dyja kundrejt 100,000 lekë diferenca të përkohshme që pritet të rrisin fitimin e tatueshëm. Në këtë rast mund të jetë e nevojshme të njihet një

provizion kundrejt aktiveve tatimore të shtyra.

Shembulli 57

Më 31 dhjetor 2008 (mbyllja e vitit financiar) një njësi ekonomike ka diferenca të përkohshme që priten të reduktojnë fitimin e tatueshëm në të ardhmen me

120,000 lekë. Norma e tatimit është 20 përqind. Bazuar në evidencat e disponueshme, menaxhmenti i njësisë ekonomike ka arritur në përfundimin se me shumë

gjasa të gjitha burimet e disponueshme nuk do të sjellin të ardhura të tatueshme në të ardhmen, të mjaftueshme për të realizuar një përfitim nga tatimi mbi

fitimin për më shumë se 30,000 lekë (d.m.th. 25 përqind e diferencave të përkohshme që pritet të reduktojnë fitimin e tatueshëm në të ardhmen 120,000 lekë).

Asnjë aktiv tatimor i shtyrë nuk është njohur në vitet e mëparshme dhe fitimi për 2008 ka qenë pothuajse zero. Humbjet mund të mbarten për dhjetë vite.

Më 31 dhjetor 2008 njësia ekonomike regjistron një aktiv tatimor të shtyrë prej 24,000 lekë (d.m.th 120,000 lekë × 20%) dhe një provizion për vlerësimin prej

18,000 lekë, d.m.th. (120,000 lekë minus 30,000 lekë) × 20%).

Regjistrimet në ditar më 31 dhjetor 2008 janë:

D Aktiv tatimor i shtyrë 24,000 lekë

K Provizion për vlerësimin 18,000 lekë

K Fitim ose humbje—tatimi mbi fitimin (tatim i shtyrë) 6,000 lekë

Njihet aktivi tatimor i shtyrë dhe provizioni përkatës.

Përfitimi (zbritja) e tatim fitimit (tatimi i shtyrë) prej 6,000 lekë përfaqëson atë pjesë të tatim fitimit të shtyrë që ka më shumë gjasa të realizohet.

Shembulli 58

Mbyllja e vitit finaciar të një njësie ekonomike është më 31 dhjetor. Njësia ekonomike i ka vlerësuar humbjet e saj tatimore për vitin e mbyllur më 31 dhjetor

2010 në 10,000 lekë. Ajo ka identifikuar diferencat e përkohshme të mëposhtme më 31 dhjetor 2010:

1. 8,000 lekë nga amortizimi tatimor i përshpejtuar i makinerisë që pritet të rrisë fitimin e tatueshëm (ose të zvogëlojë humbjet tatimore) në të ardhmen. 4,000

lekë priten të rimerren në secilin prej viteve 2011 dhe 2012.

2. 5,500 lekë nga shpenzimet e kërkimit dhe zhvillimit që lejohen si zbritje për qëllime tatimore në një bazë lineare gjatë pesë viteve, por njihen si shpenzim në

fitimin kontabël menjëherë kur kryhen. Pritet që fitimi i tatueshëm të reduktohet (ose të rriten humbjet tatimore) në të ardhmen me 1,100 lekë në vit.

Tatimi është i pagueshëm në 25 përqind. Menaxhmenti pret që njësia ekonomike nuk do të ketë fitim të tatueshëm në të ardhmen e parashikueshme. Humbjet

tatimore mund të mbarten dhjetë vite, por nuk mund shpërndahen në vitet e mëparshme.

Rimarrjet e parashikuara të diferencave të përkohshme:

2011 2012 2013 2014 2015

lekë lekë lekë lekë lekë

Amortizimi tatimor i përshpejtuar (4,000) (4,000) - - -

Shpenzime kërkimi dhe zhvillimi 1,100 1,100 1,100 1,100 1,100

Në secilin prej viteve 2011 dhe 2012, diferenca e përkohshme e tatueshme prej 4,000 lekë në lidhje me amortizimin tatimor të përshpejtuar do të rimerret. Një

gjë e tillë do të rezultojë në një shumë të tatueshme prej 4, 000 lekë kundrejt së cilës njësia ekonomike mund të përdorë diferencën e përkohshme të zbritshme

prej 1,100 lekë që lidhet me shpenzimet e kërkimit dhe zhvillimit dhe gjithashtu mbartjen e humbjes tatimore prej 2,900 lekë (4,000 lekë - 1,100 lekë) çdo vit.

Megjithatë, nga viti 2013 në 2015, njësia ekonomike nuk do të ketë ndonjë burim fitimi të tatueshëm të disponueshëm për të kompensuar diferencën e

përkohshme të zbritshme prej 1,100 lekë çdo vit dhe mbartjen e humbjes tatimore të mbetur prej 4,200 lekë ((10,000 lekë - 2,900 lekë ) x 2 vite).

Më 31 dhjetor 2010 njësia ekonomike njeh një detyrim tatimor të shtyrë në lidhje me amortizimin tatimor të përshpejtuar prej 2,000 lekë (d.m.th. 8,000 lekë x

25%) dhe një aktiv tatimor të shtyrë në lidhje me kostot e kërkimit dhe zhvillimit prej 1,375 lekë (d.m.th 5,500 lekë x 25%) së bashku me një aktiv tatimor të

shtyrë në lidhje me humbjen tatimore prej 2,500 lekë (d.m.th 10,000 lekë x 25%). Por, më 31 dhjetor 2010, duke qenë se me shumë gjasa njësia ekonomike nuk

do të jetë në gjendje të përdorë diferencën e përkohshme të zbritshme prej 3,300 lekë (1,100 lekë x 3 vjet) dhe mbartjen e humbjes tatimore prej 4,200 lekë,

njësia ekonomike njeh një provizion prej 1,875 lekë (d.m.th 3,300 lekë me 25% plus 4,200 Lekë me 25%) kundrejt aktiveve tatimore të shtyra.

Shembulli 59

Faktet janë të njëjta si në shembullin 58. Më 31 dhjetor 2009 diferencat e përkohshme të njësisë ekonomike që priten të zvogëlojnë fitimin e tatueshëm në të

ardhmen janë 100,000 lekë dhe për shkak të humbjeve operacionale në 2009, njësia ekonomike tani ka humbje tatimore të mbartura të papërdorura prej 84,000

lekë. Bazuar në evidencat e disponueshme menaxhmenti i njësisë ekonomike ka arritur në përfundimin se me shumë gjasa të gjitha burimet e disponueshme do

të sjellin të ardhura të tatueshme në të ardhmen të mjaftueshme për të realizuar një përfitim nga tatimi mbi fitimin prej 20,000 lekë. Totali i humbjeve

operacionale të mbartura (84,000 lekë) plus shuma e diferencës së ardhshme të përkohshme të zbritshme (100,000) lekë është 184,000 lekë. Një aktiv tatimor i

shtyrë prej 36,800 lekë (d.m.th 184,000 lekë × 20%) njihet më 31 dhjetor 2009. Një provizion i barabartë me 32,800 lekë është i nevojshëm (d.m.th. (184, 000

lekë minus 20,000 lekë) × 20%). Teprica në llogarinë e provizionit prej 18,000 lekë duhet të rritet me 14,800 lekë (d.m.th 32,800 lekë minus 18,000 lekë).

Regjistrimet në ditar në njohje:

D Aktivi tatimor i shtyrë 12,800 lekë (a)

D Fitim ose humbje—Tatimi mbi fitimin (tatimi i shtyrë) 2,000 lekë (b)

K Provizioni për vlerësimin 14,800 lekë

Njihet aktivi tatimor i shtyrë dhe provizioni përkates.

(a)

36,800 lekë minus 24,000 lekë (b)

Shpenzimet tatimore të shtyra prej 2,000 lekë përfaqësojnë shumën neto nga 12,800 lekë rritje në aktivin tatimor të shtyrë dhe 14,800 lekë rritje në

provizionin e vlerësimit.

Shembuj ilustrues për paragrafët 31 deri 33

Shembulli 60

Në 2001 njësia ekonomike ka raportuar një fitim të tatueshëm prej 1,000 lekë tek autoritetet tatimore. Menaxhmenti i njësisë ekonomike mendon se efekti i

pasigurisë mbi disa prej shumave të raportuara në deklaratën tatimore është i parëndësishëm, përveç dy zbritjeve në vijim:

Dy zbritjet janë si më poshtë:

1. Shpenzime përfaqësimi: njësia ekonomike mendon se 3,000 lekë nga shpenzimet e përfaqësimit të kryera në vitin 2011 janë të zbritshme. Për këtë arsye

njësia ekonomike e ka bërë kërkesën për këtë zbritje në deklaratën tatimore. Duke qenë se ka pasiguri mbi faktin se cilat shpenzime përfaqësimi janë të

zbritshme në këtë juridiksion, menaxhmenti mendon se ka shumë pak mundësi që kërkesa të mos pranohet.

2. Përfitimet e punonjësve: njësia ekonomike mendon se 900 lekë nga përfitimi që i është dhënë punonjësve janë të zbritshme. Për këtë arsye njësia ekonomike

e ka bërë kërkesën për këtë zbritje në deklaratën tatimore. Por, menaxhmenti është i shqetësuar se autoritetet tatimore mund t‘i konsiderojnë 700 lekë të

shpenzimeve si dhuratë për punonjësit, shpenzim që nuk është i zbritshëm në juridiksionin ku vepron njësia ekonomike. Si rrjedhim, menaxhmenti mendon se

është e mundur që vetëm 200 lekë nga shuma e kërkuar do të lejohet.

Njësia ekonomike i vlerëson rezultatet e mundshme të këtyre zbritjeve si më poshtë:

Rezultatet e mundshme Probabiliteti i rezultatit Rezultati i ponderuar sipas

probabilitetit

Zbritja për shpenzimet e përfaqësimit (shuma e raportuar 3,000 lekë)

3,000 lekë 80% 2,400 lekë

0 lekë 20% 0 lekë

Rezultati i ponderuar sipas

probabilitetit 2,400 lekë

Zbritja për përfitimet e punojësve (shuma e raportuar 900 lekë)

900 lekë 60% 540 lekë

200 lekë 40% 80 lekë

Rezultati i ponderuar sipas

probabilitetit 620 lekë

Fitimi i tatueshëm para zbritjes së shumave për dy shpenzimet e pasigurta është 4,900 lekë. Njësia ekonomike e mat detyrimin tatimor aktual bazuar në fitimin

e tatueshëm prej 1,880 lekë (4,900 lekë minus (2,400 lekë shpenzimet e përfaqësimit + 620 lekë përfitimet e punojësve)).

Shembulli 61

Një njësi ekonomike vepron në një juridiksion ku tatimi mbi fitimin është i pagueshëm në një normë më të lartë mbi fitimet e pashpërndara (50 përqind) me një

shumë që rimbursohet kur fitimet shpërndahen. Norma e tatimit mbi fitimet e shpërndara është 35 përqind.

Më 31 dhjetor 2011 njësia ekonomike pret të propozojë shpërndarje dividendësh prej rreth 10,000 lekë në mars 2012 për vitin e mbyllur në 2011. Pasqyrat

financiare do të autorizohen për publikim në prill 2012. Të ardhurat e tatueshme për 2011 janë 100,000 lekë. Më 31 dhjetor 2011 njësia ekonomike ka diferenca

të përkohshme që pritet të rrisin fitimin e tatueshëm në të ardhmen prej 40,000 lekë. Më 31 dhjetor 2010 njësia ekonomike nuk ka pasur diferenca të

përkohshme.

Njësia ekonomike njeh një detyrim aktual për tatimin mbi fitimin për vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2011 prej 50,000 lekë (d.m.th. 100,000 lekë × 50%) bazuar

në normën e tatimit të zbatueshme për fitimet e pashpërndara. Nuk njihet asnjë aktiv tatimor i shtyrë për shumën potencialisht të rikuperueshme si rezultat i

dividendëve të ardhshëm pasi dividendët nuk janë deklaruar para datës së raportimit. Ato deklarohen përpara se pasqyrat financiare të autorizohen për publikim.

Gjithashtu, njësia ekonomike njeh një detyrim tatimor të shtyrë dhe shpenzim tatimor të shtyrë prej 20,000 lekë (d.m.th. 40,000 lekë × 50%) që përfaqëson

tatimin mbi fitimin shtesë që njësia ekonomike do të paguajë, bazuar në normën e tatimit të zbatueshme për fitimet e pashpërndara kur diferencat e përkohshme

rimerren.

Shembulli 62

Faktet janë të njëjta si në shembullin 61. Detyrimi tatimor aktual prej 50,000 lekë paguhet më 1 mars 2012. Si rrjedhim, më 15 mars 2012, njësia ekonomike

deklaron një dividend të pagueshëm prej 10,000 lekë nga fitimet operacionale për vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2011.

Më 15 mars 2012, njësia ekonomike njeh një detyrim për dividendët për 10,000 lekë. Në të njëjtën datë, njësia ekonomike njeh gjithashtu një aktiv aktual për

rikuperimin e tatimit mbi fitimin prej 1,500 lekë (15% × 10,000 lekë dividendët e njohur si detyrim). Njësia ekonomike njeh 1,500 lekë si aktiv tatimor aktual

dhe si reduktim i tatimit aktual mbi fitimin për vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2012. Njësia ekonomike vazhdon të njohë aktivet dhe detyrimet tatimore të shtyra

duke përdorur normën mbi fitimin e pashpërndarë.

Shembuj ilustrues për paragrafin 34

Shembulli 63

Një njësi ekonomike deklaron një dividend prej 5,000 lekë për aksionerët e saj. Njësia ekonomike vepron në një juridiksion ku duhet të mbahet 25 përqind e

dividendit të pagueshëm për aksionerët dhe t'i paguhet autoriteteve tatimore në emër të këtyre aksionerëve. Njësia ekonomike do të bëjë regjistrimet e

mëposhtme në ditar kur deklaron dividendin për aksionerët:

D Fitime të pashëprndara 5,000 lekë

K Llogari të pagueshme (shuma për t'iu paguar aksionerëve) 3,750 lekë

K Llogari të pagueshme (shuma për t'iu paguar autoriteteve tatimore) 1,250 lekë

Njihen dividendët e pagueshme aksionerëve.

Njësia ekonomike njeh një detyrim për shumën e mbajtur që do t'i paguhet autoriteteve tatimore prej 1,250 lekë (5,000 lekë x 25 %) dhe dividend neto të

pagueshëm aksionerëve prej 3,750 lekë (d.m.th. 5,000 lekë minus 1,250 lekë).

Shembuj ilustrues për paragrafët 35 deri 41

Shembuj ilustrues në lidhje me shënimet përkatese shpjeguese jepen në Pasqyrat Financiare Ilustruese tek SKK 2.