stanowisko dotyczące polski
DESCRIPTION
Stanowisko dotyczące Polski. Stanowisko służb Komisji w sprawie opracowania umowy o partnerstwie i programów w Polsce na lata 2014-2020. Kontekst. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Regional PolicyRegional Policy
Stanowisko dotyczące Polski
Stanowisko służb Komisji w sprawie opracowania umowy o partnerstwie i programów w Polsce na lata 2014-2020
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Kontekst
• Podejście aktywne: informacje o stanowisku służb Komisji w sprawie priorytetów na lata 2014-2020 przekazane państwu członkowskiemu na wczesnym etapie
• Ramy dialogu pomiędzy służbami Komisji a państwem członkowskim
• Ściślejsze dostosowanie do strategii „Europa 2020” i zaleceń dla poszczególnych państw (krajowy program reform)
• Stanowisko dotyczące Polski ma charakter pilotażowy: zostało przedstawione Polsce w dniu 28.09.2012 r.
• Inauguracja z udziałem komisarza Johannesa Hahna w Warszawie w dniu 05.10.2012 r.
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Główne cele strategii „Europa 2020” w odniesieniu do Polski
Główne cele strategii „Europa 2020” Obecna sytuacja w Polsce Krajowy cel na rok 2020
określony w KPR
Inwestowanie 3% PKB UE w badania i rozwój 0,74% (2010) 1,7%
Redukcja emisji gazów cieplarnianych o 20% w stosunku
do poziomu z 1990 r. -4,5% (prognozy na 2020 r. w
porównaniu z 2005 r.)
+12% (wielkość emisji w 2010 r. w
porównaniu z 2005 r.)
14%
(krajowy cel wiążący dla sektorów nieobjętych ETS w porównaniu z
2005 r. ) Uzyskiwanie 20% energii z odnawialnych źródeł energii 9,4% (2010 r.) 15% Zwiększenie efektywności energetycznej o 20% 96,9 Mtoe (2010 r.)
96 Mtoe
Redukcja o 13,6 Mtoe
75% ludności w wieku od 20 do 64 lat powinno mieć
zatrudnienie 64,8% (2011 r.) 71%
Obniżenie odsetka osób wcześnie kończących naukę do
mniej niż 10% 5,4% (2010 r.) 4,5%
Co najmniej 40% osób w wieku od 30 do 34 lat powinno
uzyskać wykształcenie wyższe lub równoważne 35,3% (2010 r.) 45%
Zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem o co najmniej 20 mln w UE (w porównaniu
z poziomem z 2008 r.)
10,4 mln osób zagrożonych
ubóstwem (2010 r.) Zmniejszenie liczby osób
zagrożonych ubóstwem o 1,5 mln w porównaniu z poziomem z
2010 r.
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Wyzwania dla Polski I
• Infrastruktura sieciowa
• zły stan techniczny sieci kolejowej
• starzejący się tabor
• niska gęstość sieci autostrad
• niski poziom nasycenia łączami szerokopasmowymi
• przestarzała sieć energetyczna
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Wyzwania dla Polski II• Otoczenie biznesu sprzyjające innowacjom
• mały udział badań i rozwoju w PKB: 0,74% (2010 r.)
• mały udział badań i rozwoju w sektorze prywatnym: tylko 7%
przedsiębiorstw stosuje badania i rozwój
• słabe powiązania pomiędzy nauką a przemysłem
• rozdrobniony system badań i innowacji
• ograniczona dostępność kapitału wysokiego ryzyka
• niepełne wykorzystanie potencjału e-gospodarki
• potrzeba administracji bardziej przyjaznej przedsiębiorstwom
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Wyzwania dla Polski III
• Uczestnictwo w rynku pracy • Niski współczynnik aktywności zawodowej: 64.8% (2011); docelowo:
71%
• Drugi w UE najniższy wskaźnik zatrudnienia starszych pracowników (zwłaszcza kobiet)
• Jeden z najniższych wskaźnikow wieku dezaktywizacji zawodowej
• Pogarszająca się sytuacja młodzieży na rynku pracy
• Brak przystępnych cenowo usług opieki nad dziećmi
• Edukacja: problem z jakością i niedopasowaniem kwalifikacji do potrzeb rynku pracy
• Duży odsetek osób zagrożonych ubóstwem
• Restrukturyzacja wybranych sektorów (np. rolnictwa)
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Wyzwania dla Polski IVEfektywne gospodarowanie zasobami i gospodarka niskoemisyjna
• gospodarka PL zużywa dwa razy więcej energii niż wynosi średnia w UE• niedociągnięcia w zakresie produkcji, przesyłu i dystrybucji energii• niewykorzystanie potencjalnych odnawialnych źródeł energii• stałe niedociągnięcia w zakresie oczyszczania ścieków• gospodarowanie odpadami: zbyt wiele składowisk, niewystarczający
poziom recyklingu• niewystarczające zapobieganie powodziom i niewystarczająca ochrona
zasobów naturalnych
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Cztery priorytety w zakresie finansowania w Polsce
• nowoczesna infrastruktura sieciowa na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia
• otoczenie biznesu sprzyjające innowacjom• zwiększenie współczynnika aktywności zawodowej poprzez
poprawę polityki w dziedzinie zatrudnienia, włączenia społecznego i edukacji
• gospodarka przyjazna dla środowiska i zasobooszczędna
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Związek pomiędzy priorytetami finansowania a celami tematycznymi
Priorytety finansowania Powiązane cele tematyczne
Nowoczesna infrastruktura sieciowa na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia
Promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszych infrastruktur sieciowych
Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach (infrastruktura sieciowa)
Zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjno-komunikacyjnych (infrastruktura sieciowa)
Otoczenie biznesu sprzyjające innowacjom
Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji
Zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjno-komunikacyjnych (infrastruktura niesieciowa)
Podnoszenie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, sektora rolnego oraz sektora rybołówstwa i akwakultury
Wzmacnianie potencjału instytucjonalnego i skuteczności administracji publicznej
Zwiększenie współczynnika aktywności zawodowej poprzez poprawę polityki w dziedzinie zatrudnienia, włączenia społecznego i edukacji
Wspieranie zatrudnienia i mobilności pracowników
Wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem
Inwestowanie w umiejętności, edukację i uczenie się przez całe życie
Gospodarka przyjazna dla środowiska i zasobooszczędna
Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach (infrastruktura niesieciowa)
Promowanie dostosowania do zmiany klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem
Ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywności wykorzystywania zasobów
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Nowoczesna infrastruktura sieciowa na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia
• bezwzględne warunki finansowe: największy obszar objęty finansowaniem; udział względny: spadek w porównaniu z latami 2007-2013
• poprawa dostępności
• modernizacja sieci energetycznych
• zwiększenie stopnia wykorzystania ICT
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Nowoczesna infrastruktura sieciowa na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia
• Cel tematyczny 7: Promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszych infrastruktur sieciowych
• Cel tematyczny 4 (częściowo): Wspieranie przejścia na gospodarkę
niskoemisyjną we wszystkich sektorach (infrastruktura sieciowa)
• Cel tematyczny 2 (częściowo): Zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjno-komunikacyjnych (infrastruktura sieciowa)
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Cel tematyczny 7: Promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszych infrastruktur
sieciowych
• Odpowiednie zalecenia dla poszczególnych krajów: • wzmocnienie roli i zasobów urzędu sprawującego nadzór nad rynkiem kolejowym oraz
zapewnienie skutecznego i sprawnego wdrożenia projektów inwestycyjnych w kolejnictwie
• Kolej: TEN-T i łączenie węzłów drugorzędnych/trzeciorzędnych• modernizowanie istniejących korytarzy, likwidowanie luk, wdrożenie europejskiego
systemu zarządzania ruchem kolejowym
• modernizowanie taboru
• Drogi: TEN-T i łączenie węzłów drugorzędnych/trzeciorzędnych• likwidowanie luk w bazowej sieci drogowej TEN-T
• (prze)budowa głównych korytarzy drogowych łączących ośrodki wzrostu z regionami peryferyjnymi
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Cel tematyczny 7: Promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszych
infrastruktur sieciowych
• Przyjazny dla środowiska i zrównoważony transport miejski• inteligentne systemy transportu i plany mobilności, czyste ekologicznie pojazdy, łączenie
różnych rodzajów transportu i usługodawców
• intermodalne systemy transportu i centra logistyczne (dworce kolejowe, porty morskie i porty lotnicze)
• przejście z transportu drogowego na inne rodzaje transportu (zwłaszcza kolejowy)
• promowanie alternatywnych paliw o niskiej zawartości węgla
• Czynniki decydujące o powodzeniu: poprawa planowania strategicznego, opracowanie zrównoważonego i opartego na priorytetach planu projektu (przy wsparciu w ramach inicjatywy Jaspers), wzmocnienie potencjału administracyjnego (PKP PLK), restrukturyzacja systemów ustalania cen i konserwacji w celu zwiększenia konkurencji
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Cel tematyczny 4 (częściowo): Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach (infrastruktura sieciowa)
• Rozwój i modernizacja systemów dystrybucji energii• sieci dystrybucji energii elektrycznej niskiego napięcia, w tym inteligentne sieci, oraz
integracja rozproszonego wytwarzania energii z siecią
• rozwój/modernizacja miejskich sieci ciepłowniczych
• Czynniki decydujące o powodzeniu: większość inwestycji powinna być dokonana przez sektor prywatny; wsparcie publiczne powinno mieć charakter uzupełniający i być udzielane za pośrednictwem odnawialnych funduszy/gwarancji, jeżeli jest to możliwe. Wsparcie publiczne powinno być ukierunkowane na nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku i rozwój nowych technologii. Powinny istnieć efektywne i stabilne ramy regulacyjne (np. umowa o poprawę efektywności energetycznej)
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Cel tematyczny 2 (częściowo): Zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjno-komunikacyjnych (infrastruktura sieciowa)
• Rozszerzenie dostępu do usług szerokopasmowych oraz rozwój szybkich sieci• rozwijanie dostępu nowej generacji; zwykłe sieci szerokopasmowe tylko na obszarach
oddalonych/wiejskich• opracowanie kompletnych rozwiązań: sieci dystrybucji i dostępu, w tym inwestycji na
etapie końcowym, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów oddalonych/wiejskich
• Czynniki decydujące o powodzeniu: wsparcie publiczne powinno być ukierunkowane na nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku, a inne inwestycje należy pozostawić sektorowi prywatnemu; znaczenie neutralności technologicznej; terminowe zgłaszanie programów pomocy państwa; badanie synergii z innymi projektami infrastrukturalnymi (np. łączenie robót w zakresie sieci szerokopasmowych z robotami drogowymi)
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Otoczenie biznesu sprzyjające innowacjom
• zwiększenie alokacji, zarówno w wartościach bezwzględnych, jak i względnych
• przeznaczanie co najmniej 50% środków z EFRR na efektywność energetyczną i odnawialne źródła energii, ICT, innowacje i wsparcie dla MŚP (woj. mazowieckie: 60%)
• zwiększenie prywatnych inwestycji w badania i innowacje• zwiększenie innowacyjności i konkurencyjności przedsiębiorstw• rozwój e-gospodarki• dostęp do usług finansowych i zaawansowanych usług dla
przedsiębiorstw• administracja efektywna i przyjazna przedsiębiorstwom
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Otoczenie biznesu sprzyjające innowacjom
• Cel tematyczny 1: Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji
• Cel tematyczny 2 (częściowo): Zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjno-komunikacyjnych (infrastruktura niesieciowa)
• Cel tematyczny 3: Podnoszenie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, sektora rolnego oraz sektora rybołówstwa i akwakultury
• Cel tematyczny 11: Wzmacnianie potencjału instytucjonalnego i skuteczności administracji publicznej
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Cel tematyczny 1: Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji
• Odpowiednie zalecenia dla poszczególnych krajów:• podjęcie dodatkowych środków służących zapewnieniu otoczenia biznesu sprzyjającego
innowacjom poprzez zapewnienie lepszych powiązań między badaniami, innowacjami i przemysłem, a także w drodze ustanowienia wspólnych obszarów priorytetowych oraz instrumentów wspierających cały cykl innowacji; poprawa dostępu do finansowania działań w zakresie badań i innowacji w postaci gwarancji i finansowania pomostowego
• Zwiększenie prywatnych inwestycji w badania i innowacje• wsparcie na rzecz innowacji, w szczególności w MŚP, badania stosowane, linie
pilotażowe, wczesna walidacja produktu, kluczowe technologie wspomagające, ekoinnowacje, wsparcie dla innowacyjnych przedsiębiorstw rozpoczynających działalność, wspólne wynalazki (współpraca przedsiębiorstw polskich i zagranicznych), wspólne fundusze sektorowe sektora nauki i sektora przemysłu
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Cel tematyczny 1: Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji
• Rozwój infrastruktury badawczej i innowacyjnej oraz centrów doskonałości• poprawa jakości ośrodków badawczych w Polsce, aby osiągać wybitne wyniki w dziedzinie
badań i innowacji w celu stymulowania i podejmowania wspólnych projektów z przedsiębiorstwami i zagranicznymi ośrodkami badawczymi na potrzeby wspólnych wynalazków
• Tworzenie środowiska przyjaznego innowacjom dla innowacyjnych przedsiębiorstw• polityka klastrów, sieci przedsiębiorstw, parki technologiczne i naukowe, inkubatory, wysokiej
jakości usługi dostosowane do indywidualnych potrzeb, internacjonalizacja, instrumenty finansowe, wsparcie na rzecz patentów/prawa własności intelektualnej
• Czynniki decydujące o powodzeniu: lepsza koordynacja polityki w dziedzinie nauki i innowacji oraz polityki w dziedzinie przemysłu w oparciu o przegląd polskiej gospodarki (Foresight 2030); koordynacja pomiędzy strategiami inteligentnej specjalizacji na poziomie krajowym i regionalnym; wczesne zaangażowanie zainteresowanych stron w opracowywanie i planowanie polityki
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Cel tematyczny 2 (częściowo): Zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjno-komunikacyjnych (infrastruktura sieciowa)
• Rozwój produktów i usług ICT oraz handlu elektronicznego, a także zwiększanie zapotrzebowania na ICT
• tworzenie nowych, innowacyjnych e-usług dla przedsiębiorstw i naukowców• zastosowanie ICT w celu wspierania zrównoważonego rozwoju i konkurencyjności
obszarów oddalonych i wiejskich
• Wzmocnienie zastosowań ICT dla e-administracji • wspieranie nowych zastosowań związanych z e-zamówieniami, e-kształceniem, e-kulturą,
e-integracją, e-zdrowiem zgodnie z agendą cyfrową UE• poprawa interoperacyjności i dostępności różnych systemów
• Czynniki decydujące o powodzeniu: doświadczenie z lat 2007-2013: poprawa koordynacji w obszarze ICT, w tym lepsza realizacja projektów (przygotowanie, cele, wdrożenie) w obszarze administracji elektronicznej i rozwiązań B2B. Powinny istnieć wyraźne, wymierne rezultaty dla społeczeństwa
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Cel tematyczny 3: Podnoszenie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, sektora rolnego oraz sektora
rybołówstwa i akwakultury
• Poprawa wydajności poprzez przedsiębiorczość i innowację• inwestycje w maszyny/wyposażenie, aby przyjmować innowacyjne technologie i
wytwarzać innowacyjne produkty
• promowanie innowacji wśród MŚP (produkcja, przetwarzanie, marketing, zarządzanie/organizacja); eksperymentowanie i wprowadzanie na rynek innowacyjnych rozwiązań
• dostosowane do potrzeb systemy finansowe oparte na podziale ryzyka (kapitał wysokiego ryzyka, anioły biznesu, dotacje)
• Wspieranie zmian strukturalnych poprzez opracowywanie nowych modeli biznesowych w MŚP
• wspieranie internacjonalizacji i współpracy z innymi firmami spoza Polski, stymulowanie ekoinnowacji (np. korzystanie z odnawialnych źródeł energii), stosowanie technologii ekologicznych
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Cel tematyczny 3: Podnoszenie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, sektora rolnego oraz sektora
rybołówstwa i akwakultury
• Efektywne otoczenie wspierające przedsiębiorstwa i przyczyniające się do innowacji, przedsiębiorczości i internacjonalizacji
• ukierunkowane usługi doradcze dla np. przedsiębiorstw rozpoczynających działalność, dostęp do nowych rynków, efektywne gospodarowanie zasobami, transfer technologii, udział w klastrach
• oferowanie kompleksowego pakietu narzędzi wsparcia, łączenie dotacji (dla przedsiębiorstw rozpoczynających działalność i na początkowe etapy projektów) i funduszy odnawialnych (dla bardziej zaawansowanych inwestycji)
• Czynniki decydujące o powodzeniu: lepsza koordynacja różnych strategii związanych z innowacjami na poziomie krajowym i regionalnym; analiza braków w celu zrozumienia potrzeb finansowych MŚP i opracowania odpowiednich instrumentów finansowych; ułatwienie dostępu do rynków finansowych i uproszczenie procedur regulacyjnych dla MŚP
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Cel tematyczny 11: Wzmacnianie potencjału instytucjonalnego i skutecznej administracji publicznej
Inwestycje muszą być skoncentrowane w oparciu o jasną strategię poprawy skuteczności administracji
Cele:
• Zmniejszenie barier i obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorstw • Poprawa systemu transpozycji i wdrażania dyrektyw UE • Poprawa dostępu oraz efektywności/jakości systemu sądownictwa • Rozwój administracji elektronicznej z uwzględnieniem lepszej integracji i
standaryzacji oferowanych usług
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Zwiększenie współczynnika aktywności zawodowej poprzez poprawę polityki w dziedzinie zatrudnienia,
włączenia społecznego i edukacji
• Cel tematyczny 8: Wspieranie zatrudnienia i mobilności pracowników • Cel tematyczny 9: Wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem• Cel tematyczny 10: Inwestowanie w umiejętności, edukację i uczenie się
przez całe życie
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Zwiększenie współczynnika aktywności zawodowej poprzez poprawę polityk zatrudnienia, integracji
społecznej i edukacji
• Wzrost względnego udziału w alokacji zgodnie z nowym Rozporządzeniem 2014-2020
• 20% ESF przeznaczone na integrację społeczną/zmniejszenie ubóstwa
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Cel tematyczny 8: Wspieranie zatrudnienia i mobilności pracowników
Odpowiednie rekomendacje: Cele określone w Stanowisku KE
Zmniejszenie bezrobocia młodzieży, zwiększenie dostępności praktyk zawodowych i uczenia się w miejscu pracy
Zwiększenie zatrudnienia ludzi młodych poprzez działania wspierające szybsze i bardziej udane przejście od kształcenia do zatrudnienia oraz "gwarancje dla młodzieży"
Wzmocnienie wysiłków na rzecz zwiększenia udziału kobiet w rynku pracy oraz podwyższenia wskaźnika przyjmowania dzieci zarówno do placówek opieki nad najmłodszymi dziećmi, jak i placówek przedszkolnych, poprzez zapewnienie stałego finansowania oraz inwestycji w infrastrukturę publiczną, zapewnienie wykwalifikowanego personelu i przystępnych cen
Zwiększenie stopy zatrudnienia kobiet poprzez zapewnienie lepszego dostępu do placówek opieki nad dziećmi i elastyczne formy zatrudnienia
Zajęcie się kwestią utrwalonej praktyki wczesnego przechodzenia na emeryturę w celu podwyższenia wieku dezaktywizacji zawodowej
Podniesienie wskaźników zatrudnienia osób starszych poprzez dostosowane do potrzeb i skuteczne środki na rzecz aktywnego starzenia się w dobrym zdrowiu
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Cel tematyczny 9: Wspieranie integracji społecznej i walka z ubóstwem
Odpowiednie rekomendacje: Cele określone w Stanowisku KE
Zwalczanie segmentacji rynku pracy oraz ubóstwa wśród osób pracujących
• Ograniczenie społecznych różnic w dostępie do przystępnych cenowo, trwałych usług wysokiej jakości, w tym opieki nad dziećmi, opieki zdrowotnej i usług socjalnych świadczonych w interesie ogólnym
• Podniesienie wskaźników zatrudnienia grup zagrożonych wykluczeniem społecznym poprzez działania aktywnego włączenia (osób niepełnosprawnych, młodzieży i innych grup w niekorzystnej sytuacji)
• Wykorzystanie potencjału ekonomii społecznej w zakresie tworzenia miejsc pracy poprzez rozwój zrównoważonych przedsiębiorstw społecznych
Zastosowanie mają również rekomendacje w odniesieniu do celu tematycznego „Wspieranie zatrudnienia i mobilności pracowników”, po dostosowaniu do potrzeb najsłabszych grup społecznych
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Cel tematyczny 10: Inwestowanie w umiejętności, edukację i uczenie się przez cale życie
Odpowiednie rekomendacje: Cele określone w Stanowisku KE
Zwiększenie dostępności programów praktyk zawodowych i uczenia się w miejscu pracy
• Zwiększenie uczestnictwa w systemie uczenia się przez całe życie, szczególnie osób starszych i słabo wykwalifikowanych
• Modernizacja systemu szkolenia zawodowego
• Zapewnienie równego dostępu do dobrej jakości i trwałych finansowo placówek opieki nad dziećmi
• Ukierunkowane działania podnoszące jakość kształcenia podstawowego i średniego
Podniesienie jakości szkoleń zawodowych i przyjęcie strategii uczenia się przez całe życie
Lepsze dopasowanie systemu edukacji do potrzeb rynku pracy i podniesienie jakości nauczania
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Czynniki decydujące o powodzeniu celów tematycznych 8-11- Spełnienie warunków ex-ante (w szczególności w odniesieniu do strategii redukcji ubóstwa, szkolnictwa wyższego, zdrowia i administracji publicznej),
- Stabilność zobowiązan politycznych oraz zapewnienie odpowiedzialności za działania,
- Zapewnienie efektywności zatrudnieniowej działań skierowanych do osób,
- Skoncentrowane i odpowiadające na potrzeby rozwiązania systemowe odpowiadające na istniejące wąskie gardła prawne i instytucjonalne,
- Zapewnienie komplementarności funduszy na poziomie polityk, aby ustanowić jasne cele i potrzeby inwestycyjne oraz ich praktyczna realizacja za pomocą specyficznych rozwiazań wdrożeniowych, w szczegolności w zakresie inwestycji w edukację, zdrowie, dobre rządzenie i wsparcie dla przedsiębiorstw
- Zapewnienie właściwych rozwiazań wdrożeniowych zgodnych z zakresem odpowiedzialności za poszczególne polityki - stanowisko DG EMPL: utrzymanie obecnego modelu wdrażania
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Gospodarka przyjazna dla środowiska i zasobooszczędna
• Stosunkowe zwiększenie alokacji, w szczególności w odniesieniu do efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii
• Co najmniej 6% EFRR na przejście na gospodarkę niskoemisyjną (woj. mazowieckie: 20%)
• Przejście na efektywną energetycznie gospodarkę niskoemisyjną
• Ochrona środowiska i lepsze zarządzanie zasobami naturalnymi
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Gospodarka przyjazna dla środowiska i zasobooszczędna
• Cel tematyczny 4 (częściowo): Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach (infrastruktura niesieciowa)
• Cel tematyczny 5: Promowanie dostosowania do zmiany klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem
• Cel tematyczny 6: Ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywności wykorzystywania zasobów
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Cel tematyczny 4 (częściowo): Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach (infrastruktura
niesieciowa)
• Odpowiednie zalecenia dla poszczególnych krajów:• zwiększenie wysiłków na rzecz poprawy systemu zachęt dla inwestycji w wytwarzanie
energii i efektywność energetyczną
• Promowanie efektywności energetycznej• wspieranie gruntownej modernizacji energetycznej budynków publicznych i domów
prywatnych, w tym promowanie budynków o niemal zerowym zużyciu energii, efektywnych systemów chłodzenia i ogrzewania; inwestycje w oświetlenie publiczne
• wzmocnienie środków efektywnych pod względem energii w usługach, przemyśle i rolnictwie poprzez promowanie środków na rzecz efektywności energetycznej (szczególnie wśród MŚP), w tym odzysku ciepła odpadowego ze źródeł przemysłowych
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Cel tematyczny 4 (częściowo): Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach (infrastruktura
niesieciowa)• Wspieranie inwestycji w odnawialne źródła energii
• zwiększenie udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii poprzez produkcję energii elektrycznej, kogenerację oraz ogrzewanie i chłodzenie z odnawialnych źródeł energii
• inwestycje w ułatwianie odbioru energii ze źródeł odnawialnych• odnawialne źródła energii w transporcie: biopaliwa• promowanie korzystania z odnawialnych źródeł energii wśród MŚP
• Redukcja emisji gazów cieplarnianych w rolnictwie i leśnictwie
• Czynniki decydujące o powodzeniu: skupienie się na wprowadzaniu na rynek technologii nowej generacji (plan EPSTE); spójna, stabilna i przewidywalna strategia w zakresie odnawialnych źródeł energii; realizowanie większości inwestycji przez sektor prywatny; wsparcie publiczne powinno być ukierunkowane na nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku i w miarę możliwości być udzielane za pośrednictwem funduszy odnawialnych
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Cel tematyczny 5: Promowanie dostosowania do zmiany klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem
• Przystosowanie się do zmiany klimatu w obszarze gospodarki wodnej i zapobiegania powodziom
• zrównoważona gospodarka wodna, w tym efektywność wykorzystania wody, retencja wody, efektywne planowanie przestrzenne uwzględniające obszary zalewowe i naturalną retencję wody
• środki zapobiegania powodziom, w tym tworzenie map obszarów ryzyka powodziowego, projekty zapobiegania powodziom na poziomie dorzecza w koordynacji z państwami sąsiadującymi i opracowanie odpowiednich narzędzi monitorowania
• Przystosowanie się do zmiany klimatu w innych obszarach (gospodarka leśna, użytkowanie gruntów, zarządzanie sferą przybrzeżną)
• pasy ochronne w lasach chroniące przed erozją i pożarami• zalesianie i sadzenie pasów leśnych wzdłuż cieków wodnych; lepsze zarządzanie glebą• zintegrowany, zrównoważony rozwój stref przybrzeżnych w powiązaniu ze strategią Unii
Europejskiej dla regionu Morza Bałtyckiego• ulepszenie systemów zarządzania klęskami żywiołowymi i zarządzania zapobieganiem
ryzyku
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Cel tematyczny 5: Promowanie dostosowania do zmiany klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem
• Czynniki decydujące o powodzeniu: opracowanie strategii w dziedzinie zmiany klimatu (planowanej na początek 2013 r.); koordynacja działań w obszarze zapobiegania powodziom poprzez zintegrowane planowanie i efektywne plany realizacji projektu; wdrożenie dorobku prawnego związanego z planami gospodarowania wodami w dorzeczu; tworzenie map obszarów ryzyka powodziowego zgodnie z dyrektywą w sprawie powodzi; wzmocnienie zarządzania i potencjału instytucjonalnego
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Cel tematyczny 6: Ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywności wykorzystywania zasobów
• Inwestycje w sektorze wodnym i sektorze odpadów dla spełnienia wymogów prawodawstwa UE
• oczyszczanie ścieków (rozbudowa systemu odbioru, modernizacja oczyszczalni ścieków, oczyszczanie osadów), wody (infrastruktura zapewniająca wodę pitną, oczyszczanie wody, ograniczanie wycieków)
• wspieranie rozwoju infrastruktury przetwarzania odpadów zgodnie z hierarchią odpadów, traktując priorytetowo zapobieganie powstawaniu odpadów, ponowne wykorzystanie i recykling; składowanie musi ulec ograniczeniu
• Poprawa jakości środowiska miejskiego włącznie z regeneracją terenów poprzemysłowych i zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza
• środki ochrony jakości powietrza w odniesieniu do sektorów powodujących największe zanieczyszczenie, odwadnianie, środki przeciwdziałające zasklepianiu gleby, rekultywacja terenów skażonych
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Cel tematyczny 6: Ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywności wykorzystywania zasobów
• Ochrona różnorodności biologicznej, ochrona gleby oraz promowanie usług ekosystemowych i zielonej infrastruktury
• zarządzanie wartościowymi obszarami i ich odtwarzanie, szczególnie obszarów Natura 2000
• wspieranie przejścia na zrównoważone środowiskowo praktyki rolne i rybołówstwo/akwakulturę
• Czynniki decydujące o powodzeniu: transpozycja i wdrożenie odpowiednich dyrektyw z dziedziny ochrony środowiska w połączeniu ze wzmocnieniem potencjału instytucjonalnego organów w zakresie wdrażania projektów i zarządzania nimi; finansowanie sieci Natura 2000 zgodnie z traktowanym priorytetowo programem ramowym
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Uwarunkowania ex ante• Uwarunkowania ex ante są koniecznymi warunkami efektywnego i skutecznego
korzystania z funduszy UE• Dla Polski największe znaczenie mają następujące uwarunkowania:
• opracowanie kompleksowego krajowego planu transportu (obejmującego w szczególności transport kolejowy i drogowy)
• opracowanie krajowej lub regionalnej strategii na rzecz inteligentnej specjalizacji w dziedzinie badań i innowacji (obejmującej rozdział dotyczący ICT) oraz krajowego planu dostępu nowej generacji
• przeprowadzenie działań w celu skutecznej realizacji programu Small Business Act• opracowanie krajowej strategii ograniczania ubóstwa• opracowanie krajowych lub regionalnych strategii na rzecz zwiększania uczestnictwa w
szkolnictwie wyższym
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Uwarunkowania ex ante
• zapewnienie efektywnego wdrożenia dorobku prawnego UE w dziedzinie ochrony środowiska w sektorach gospodarowania odpadami (dyrektywa 2009/98/WE) i gospodarki wodnej (dyrektywa 2000/60/WE), a także przepisów horyzontalnych dotyczących oceny oddziaływania na środowisko i strategicznej oceny oddziaływania na środowisko (dyrektywy 85/337/EWG; 2001/42/WE)
• transpozycja do prawa krajowego dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii (2009/28/WE)
• zapewnienie strategii podnoszenia skuteczności administracji, w tym reform administracji publicznej
• zapewnienie krajowej lub regionalnej strategii zdrowia zapewniającej dostęp do wysokiej jakości świadczeń zdrowotnych i stabilności gospodarczej
• w sektorze rybołówstwa - poprawa gromadzenia danych na potrzeby zarządzania rybołówstwem (aby zapewnić niezakłócone przejście z zarządzania bezpośredniego na zarządzanie dzielone) oraz wdrożenie unijnego systemu kontroli, inspekcji i egzekwowania prawa
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Zarządzanie polityką spójności w Polsce
• Podział budżetu pomiędzy programy krajowe i regionalne• Wskaźniki wyników i absorpcji środków finansowych w większości z 16 programów
regionalnych są bardzo zadowalające. Ewentualny większy udział regionów w budżecie całkowitym będzie uzależniony od lepszej koordynacji polityki regionalnej i krajowej.
• Liczba krajowych programów operacyjnych• Duże krajowe programy operacyjne rozpoczynano powoli głównie z powodu złożonych
struktur koordynacyjnych i znacznej liczby złożonych dużych projektów. Komisja będzie wspierała wszelkie propozycje zmierzające do zmniejszenia złożoności i przyspieszenie startu programów. Większą liczbę krajowych sektorowych programów operacyjnych można rozważyć w następujących dziedzinach: 1) środowisko naturalne, zmiana klimatu i energia, 2) transport, 3) badania i innowacje, 4) społeczeństwo informacyjne.
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Zarządzanie polityką spójności w Polsce
• Programy operacyjne oparte na wielu funduszach?• Nowe rozporządzenia dają państwom członkowskim możliwość oparcia programów
operacyjnych na EFRR/Funduszu Spójności/EFS.• Programy operacyjne oparte na wielu funduszach nie gwarantują automatycznie
zintegrowanego podejścia i lepszej koordynacji: każdy wniosek trzeba będzie ocenić na podstawie jego własnych zalet i wartości dodanej.
• EFS: zachowanie obecnego modelu realizacji i zapewnienie komplementarności na poziomie polityki: jasność co do celów i potrzeb inwestycyjnych oraz przełożenie ich w praktyce za pośrednictwem określonych narzędzi wdrażania.
• Rola projektów kluczowych• KE nie ma zastrzeżeń co do koncepcji wczesnego określania projektów o znaczeniu
strategicznym, lecz należy to rozwiązanie stosować tylko w odniesieniu do projektów, które rzeczywiście mają znaczenie strategiczne.
• Ministerstwo Rozwoju Regionalnego powinno podjąć inicjatywę w odniesieniu do opracowania jasnych wytycznych dotyczących wyboru i przygotowania projektów kluczowych.
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Zarządzanie polityką spójności w Polsce
• Opracowanie spójnych ram strategicznych na potrzeby ważnych obszarów inwestycji współfinansowanych z funduszy UE
• Strategie muszą stać się mniej rozdrobnione i stabilne przez dłuższy czas; powinny też być gotowe na początku kolejnego okresu programowania. Pomoże to w wybraniu projektów najlepszej jakości.
• Dotyczy to na przykład innowacji (strategia inteligentnej specjalizacji), infrastruktury kolejowej i drogowej (generalne plany dotyczące transportu kolejowego i drogowego) i sieci szerokopasmowych/ICT (agenda cyfrowa dla Polski).
• Działania następcze w odniesieniu do wdrażania zasad udzielania zamówień publicznych i przepisów w dziedzinie ochrony środowiska
• Prawodawstwo krajowe jest obecnie zgodne z dyrektywami UE; zapewnione jest również wdrożenie prawodawstwa.
• Należy jednak podjąć wysiłki w zakresie informowania i szkolenia potencjalnych beneficjentów, aby w celu uniknięcia późniejszych korekt finansowych, stosowali właściwe procedury.
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Narzędzia na potrzeby wymiaru terytorialnego
• Zintegrowane inwestycje terytorialne• wsparcie w ramach różnych osi priorytetowych jednego lub kilku programów operacyjnych w celu
osiągnięcia zintegrowanych inwestycji na danym terytorium• inwestycje mogą być zarówno odgórne, jak i oddolne: w odniesieniu do danego terytorium powinna
istnieć jasna strategia• zintegrowane inwestycje terytorialne powinny być wymienione osobno w każdym programie
operacyjnym ze wskazaniem przydziału finansowego z każdej osi priorytetowej• zarządzanie zintegrowanymi inwestycjami terytorialnymi: przez instytucję zarządzającą lub
obowiązek ten może być powierzony instytucji pośredniczącej, • państwa członkowskie powinny określić w swoich umowach o partnerstwie ustalenia dotyczące
stosowania zintegrowanych inwestycji terytorialnych• Przeznaczenie co najmniej 5% środków z EFRR na zintegrowany rozwój zrównoważony
• realizowane poprzez zintegrowane inwestycje terytorialne przy powierzeniu uprawnień miastom: stopień powierzonych uprawnień zależy od kontekstu krajowego
• wykaz miast wymieniony w umowie o partnerstwie dotyczącym platformy na rzecz rozwoju obszarów miejskich powinien odpowiadać zintegrowanej inwestycji terytorialnej na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Narzędzia na potrzeby wymiaru terytorialnego
• Rozwój kierowany przez lokalną społeczność• ściśle oddolne podejście na ściśle określonym obszarze
• niewielka skala
• lokalna grupa działania określa treść strategii i operacje finansowane w jej ramach
• wieloletnia strategia promowania innowacji na poziomie lokalnym poprzez tworzenie sieci kontaktów i lokalne partnerstwo publiczno-prywatne
• Powiązanie z makrostrategiami, jak np. strategia Unii Europejskiej dla regionu Morza Bałtyckiego
• Polska powinna dążyć do efektu synergii z sąsiadującymi państwami w dziedzinie badań i transferu technologii, infrastruktury, ochrony środowiska i zapobiegania ryzyku, szczególnie w odniesieniu do wód w zlewisku Morza Bałtyckiego, a także w dziedzinie zrównoważonego rozwoju gospodarczego na morzu.
Polityka regionalna
Polityka regionalna
Harmonogram• wrzesień/październik 2012 r.: przedstawienie stanowiska Polsce i impreza
inauguracyjna w Warszawie• od listopada 2012 r. do połowy 2013 r.: nieformalne posiedzenia poświęcone
dialogowi i posiedzenia techniczne między KE a Polską• II lub III kwartał 2013 r. (wstępnie): przedłożenie KE projektu umowy o
partnerstwie z Polską• KE: przesłanie Polsce mandatu negocjacyjnego i uwag na temat umowy o
partnerstwie w ciągu trzech miesięcy od jej przedłożenia• koniec 2013 r.: przyjęcie umowy o partnerstwie• III lub IV kwartał (wstępnie): przedłożenie KE programów operacyjnych
Polski• KE: uwagi na temat programów operacyjnych w ciągu trzech miesięcy od ich
przedłożenia• maj 2014 r. (wstępnie): ostateczny termin przyjęcia programów operacyjnych
Regional PolicyRegional Policy
Więcej informacji
InfoRegio:ec.europa.eu/inforegio
RegioNetwork:www.regionetwork2020.eu