storytelling voor financieel dienstverleners door peter de kuster
TRANSCRIPT
Storytelling voor Financieel Dienstverleners Deel I. Door Peter de Kuster De klassieke vergissing die we maken in communicatie over geldzaken die bedoeld is om te overtuigen is om rechterbrein responses (actie, risico, beslissing) uit te willen lokken met linkerbrein stimuli (cijfers, feiten, verleden). Dit staat gelijk aan mensen vragen om naar hun toekomst te kijken door een microscoop te gebruiken – zij kunnen niet verder zien dan hun neus lang is. Om naar de toekomst te kijken en een beslissing te nemen vereist een telescoop.
Storytelling gebruikt de telescopische mentale instrumenten om mensen te helpen om te zien en te voelen – voordat zij in actie komen.
De Linkerbrein Manier om naar de Wereld te Kijken
• Breekt alles op in delen • Kijkt terug naar het verleden • Kijkt naar tekst • Zoekt naar detail • Neemt alles Letterlijk • Letterlijke, bewezen voorbeelden • Triggert met informatie, zakelijk, Oordelend, rationeel. Feiten vergaren.
• Geraakt door feiten, statistieken en claims • Analyseert • Wordt gestimuleerd door data • Focus op woorden, auditief. Vind problemen.
De Rechterbrein Manier om naar de Wereld te Kijken
• Vormt een totaalplaatje • Kijkt vooruit. • Zoekt naar context • Ziet het grotere plaatje • Begrijpt humor • Metaforische voorbeelden • Getriggerd door beelden • Relationeel • Intuitief • Begrijpt betekenis en relevantie • Geraakt door emoties, overtuigingen en hoop • Beslist • Gestimuleerd door verhalen • Zoekt het grote plaatje • Focus op tone of voice en lichaamstaal • Visueel • Zoekt naar oplossingen Storyselling Triggers
Hoe werken verhalen om mensen uit de “paralyse door analyse” stress te halen wanneer zij een beslissing proberen te nemen over hun geldzaken? Het rechterbrein heeft het volgende nodig wanneer jij hen ergens van probeert te overtuigen. Zoals actie nemen op hun lange termijn financiele situatie. Het rechterbrein verlangt ernaar:
• Context (persoonlijke relevantie) • Het grote plaatje (lange termijn relevantie) • Humor • Beelden • Visuele stimulatie • Emotionele bevestiging • Bevestiging van waarden • Metaforen • Verhalen • Een comfortabel gevoel over jou
Context Denk over context als volgt “We gaan de laatste pagina van het boek lezen voordat we een inhoudsopgave gaan schrijven. We gaan starten met het einddoel voor ogen. Vertel mij nu al hetgeen je wilt bereiken… oftwel hoe wil jij dat jouw verhaal eindigt?” “Welk paradijs wil jij veroveren?”
Jouw brein is op zoek naar de persoonlijke betekenis van het idee of de suggesties in de verhalen die het ziet, hoort of leest. Wanneer de context niet helder is aan de start zal de klant (innerlijk) de relevantie van de verschillende ideeen, voorstellen, overzichten die jij toont gaan bewijfelen. Dit lijkt een elementair punt, maar ik kan niet het aantal presentaties,
overzichten tellen die ik heb gezien waarbij de context niet vooraf werd neergezet op een boeiende, meeslepende manier. De rechterkant van jouw brein wil weten hoe elk deel van jouw verhaal past in de context. De rode draad. De premisse van jouw verhaal. Wanneer zij zich niet kunnen identificeren met deze context negeert de rechterkant van jouw brein de informatie. Het Grote Plaatje. Dit is het gebied – het presenteren van het grote plaatje – waar veel pensioencommunicatie het al goed doet. Zij doen dit door overzicht te bieden, analyses en grafieken. De rechterkant van het brein wil echter weten hoe dit plaatje past in hun eigen totaalverhaal over hun geldzaken of hun pensioneren. Geen groter plaatje, geen actie.
Humor Denk eens over dit psychologische feit na: lach en stress kunnen niet dezelfde ruimte op hetzelfde moment innemen. Financiele beslissingen zijn stressvol om te maken. Zelfs nadat een beslissing is genomen begint het brein te twijfelen met een litanie van ‘wat als’. Lachen verdrijft de stress. Humor plaatst geldzaken in hun juiste perspectief. Met humor gebruiken bedoelen we niet grappen vertellen. Humor wordt beter geintroduceerd door onze houding en benadering. Begin met zelf te lachen. Haast niet. Delen is een goed verhaal met humorvolle aspecten.
Humor is de meest effectieve manier van communiceren om mensen ergens van te overtuigen die ik ken. Humor opent de deur tot een emotionele inkoop van ideeen. Het stelt de luisteraar, kijker, lezer gerust en op zijn of haar gemak met de communicator.
Beelden: Plaatjes, Tekeningen, Cartoons Wanneer een goed beeld meer zegt dan duizend woorden, kunnen een paar goede beelden jouw veel tekst in pensioencommunicatie schelen.
We praten dan niet alleen over beelden inprint maar ook beelden in het hoofd van mensen. Plaatjes die zich gevormd hebben in de verbeelding van jouw klanten zijn veel krachtiger dan welk plaatje dan ook dat jij hen laat zien. Je kunt hen helpen deze beelden over pensioneren, leven, werk in hun verbeelding te visualiseren met uitdagende vragen over hoe hun leven en ervaring eruit gaat zien – later. Daarbij helpen boeiende, meeslepende
verhalen van bijvoorbeeld rolmodellen. Je bent daarmee in staat om een ‘taal’ te spreken waarmee het rechterbrein van jouw klanten kan verbinden.
Ebenezer Scrooge: wordt zich bewust van het verhaal over geld dat hij leeft. En welk leven hij werkelijk wilt ‘kopen’. Emotionele Bevestiging Geen vraag zo belangrijk als “Hoe voelt dit voor jou?”. De vraag is veel diepgaander dan ‘ Wat denk jij hiervan?”. Waarom dat zo is? Omdat emotie voorafgaat aan logica wanneer we de ideeen van anderen horen of lezen. De keuzes die wij maken zijn voor 80 procent gebaseerd op emotie en 20 procent logica of rationale.
High Noon. Een verhaal over een man voor wie het niet goed voelt om te pensioneren op dat moment. Want het is even voor twaalf voor het stadje en haar mensen nu bandieten eraan komen voor wraak.
Wanneer iedere pensioencommunicator getraind zou zijn om de lichaamstaal van hun klanten te lezen zouden zij realiseren dat veel van de ideeen die zij presenteren emotionele reacties oproepen. Verhalen bij hun klanten triggeren. En welke. Meestal vertellen klanten deze reactie niet hardop behalve wanneer zij erom gevraagd worden. Wanneer pensioencommunicatoren deze subtiele boodschappen niet oppikken zullen zij blijven communiceren op dun ijs over ‘pensioen’ of stappen zij zelfs op ‘landmijnen’ waarmee zij elke hoop of verwachting op succes saboteren.
About Schmidt. Prachtig verhaal over hoe het traditionele pensioneren deze actuaris zwaar tegenvalt. Onderzoek heeft getoond dat wanneer mensen gevraagd worden over hun belevingen eerst de emotie die geassocieerd wordt eerst wordt getriggerd in het bren, gevolgd door de geassocieerde feiten. Emotie gaat altijd vooraf in de response van het menselijk brein. Mensen voelen eerst en rationaliseren later.
Mensen hebben ofwel positieve, neutrale of negatieve gevoelens over jouw onderneming of jouw produkt. Je doet er verstandig aan om te ontdekken wat die gevoelens zijn. Zij overheersen elke communicatie die jij op hen afvuurt. Iedereen is op zoek naar emotionele bevestiging. Emoties spelen een veel grotere rol dan logica in de financiele beslissingen van mensen. Jouw vermogen om aan te voelen welke emoties voor elke klant belangrijk zijn is net zo belangrijk als jouw vermogen om te rationaliseren (hogere levensverwachting, lagere rente, tegenvallende beleggingsresultaten rationale om pensioenkortingen te communiceren). Empathie zal, op de lange termijn, betere resultaten opleveren dan intelligentie. Bevestiging van Waarden Alle mensen hebben zeer persoonlijke verhalen. Een set van overtuigingen, principes of waarden die zij willen volgen wanneer zij beslissingen maken over hun geldzaken. Het is in jouw voordeel om te ontdekken welke verhalen zij zich vertellen voor je een idee of strategie begint te promoten die al dan niet past met de set van waarden van een specifieke klant. Principes en waarden hebben diepgewortelde emoties aan zich vastzitten.
Er zijn belangrijke redenen dat klanten vsthouden aan deze principes. Wanneer je deze ontdekt en jezelf met jouw pensioenverhaal verbindt met de waarden van jouw klant zul je een connectie aangaan die niet snel verbroken wordt. En aangezien er zeker vier verschillende pensioenverhalen bij jouw klanten leven doe je er goed aan te ontdekken welk verhaal ’t meest leeft bij welke klanten.
Mensen kiezen er vaak voor om een financiele beslissing af te wijzen of te omarmen afhankelijk van een match in waarden met de aanbieder of adviseur. Iedereen heeft een persoonlijke set van waarden en principes die zij verkiezen. Ik heb talloze verhalen gehoord van klanten die boos waren omdat zij een aanbod kregen dat niet spoorde met hun diepste overtuigingen. Metaforen Wanneer je een accuraat en diepgaande kennis hebt over jouw onderwerp, kun je de impact van jouw verhalen vele keren vermenigvuldigen door van het letterlijke over te stappen naar de analogie. Door de juiste metafoor kun je de diepte van jouw kennis onthullen en de wijsheid van jouw strategie. Meesterschap over de metafoor brengt jou van ‘een produktverkoper’ naar
een financiele goeroe!. Mensen hechten wijsheid en betekenis aan diegenen die in staat zijn complexe ideeen om te zetten naar verhalen en beelden. Beelden en verhalen maken een onvergetelijke indruk in beide kanten van het brein. Je geeft jouw klanten een plaatje dat ze niet zullen vergeten en meenemen. Waarom? Je brengt een onderwerp dat ze vaak niet helemaal begrijpen naar iets dat zij wel begrijpen.
Het geheim van geweldige leraren op elk gebied: zij brengen begrip en helderheid door de toepassing van de juiste metafoor. Het juiste verhaal. Mijn punt: maak het plaatje helder voor jouw klanten zoals geen enkele financieel dienstverlener voor jou heeft gedaan en ze zullen geen behoefte hebben aan een andere financieel dienstverlener na jou. Dit zal niet gebeuren met cijfers en dikke pakken informatie. De verlichting zal gebeuren wanneer je meerdere connecties maakt met de rechterkant van het brein van jouw klant. Er is een redelijke kans dat zij nog nooit zo’n ervaring hebben gehad met een financieel professional voor jou.
Mijn werk is om jou een arsenaal van verhalen te geven om een diversiteit van klanten te bereiken (vrouwen, babyboomers, vermogende klanten) en hen te bereiken en te engageren. Jouw klanten willen niet een statisticus, een jurist, een administrateur. Zij willen een adviseur, een inspirator, een opleider, een coach. De kunst om verhalen in jouw communicatie naar klanten in te zetten zal hun vertrouwen en respect voor jou verhogen in de harten van jouw klanten. Verhalen Mensen houden van een goed verhaal en zij houden ervan dat het goed verteld wordt. Wanneer jij zegt: “Laat ik jou eens een verhaal vertellen…. “ is de rechterkant van het brein, en de linkerkant, volledig alert. Je hebt de volledige middelen van het brein volledig gefocussed op wat er nu gaat komen. Ik hoor vaak de discussie gevoerd worden dat we mensen actiever hun verantwoordelijkheid willen laten nemen over hoe en of zij pensioneren. Je kunt beginnen door jouw impact te verdubbelen in elke communicatie naar klanten.
Storytelling verdubbelt de impact van jouw presentatie – verhaal -‐ communicatie in het brein van de klant. Verhalen zijn een machtig medium maar helaas, storytelling is niet de grootste kracht van de financiele dienstverlening. De essentie van storytelling is het gebruik van metaforen en anecdotes te integreren om jouw boodschap over te brengen. De meest succesvolle financieel dienstverleners hebben intuitief een storytelling benadering. Zij hebben ontdekt welke verhalen het beste hun ideeen overbrengen. Zij hebben ontdekt dat lessen in verhalen, vaak impliciet in plaats van expliciet, dankbaarder ontvangen worden. “Everybody loves a good story”.
We houden van verhalen over hoe anderen succesvol zijn geweest (rolmodellen), maar soms willen we tragische verhalen horen, hoe zij gefaald hebben. Terwijl wij luisteren, kijken naar verhalen of ze lezen proberen we eerst te ontdekken wat verteld wordt en daarna een emotionele verbinding te krijgen met de aspecten van het verhaal die ons
aanspreken. Boeken en films verkopen vanwege de grote liefdesrelatie die mensen hebben met goede verhalen. Wij hebben allemaal verhalen te vertellen. Waar komen wij vandaan? Hoe zijn we gekomen waar wij nu zijn? Waarom hebben wij besloten te doen wat we nu doen? Er zijn veel betekenisvolle verhalen die wij allemaal te vertellen hebben in response tot deze vragen. De antwoorden die een klant biedt zal veel onthullen over jouw klant dat we willen of dienen te weten. Hoeveel pensioenaanbieders (verzekeraars, banken, pensioenfondsen, adviseurs) vragen naar het verhaal van hun klanten voordat zij hun eigen boodschappen sturen? Ik zal ’t graag met je hebben over hoe je jouw klanten kunt verleiden om jou hun significante verhalen te vertellen. Door vragen te stellen die weinig financieel dienstverleners stellen, zul je verhalen horen die weinig mensen te horen krijgen. Het horen van deze verhalen is een grote stap naar het vormen van een onverbrekelijke band met jouw klanten. Hun levensverhaal, hun historie, hun waarden, hun hoop en dromen, hun emotionele triggers worden onthuld in deze verhalen.
Wanneer jij verhalen kunt vertellen die jouw filosofie belichamen, jouw wijsheid, jouw commitment en jij kunt verhalen losmaken die dezelfde aspecten van jouw klanten onthullen, ben jij een geboren storyteller. En storyseller!. Vertrouwen Vertrouwen. Dat is het hart van de relatie tussen een klant en een financieel dienstverlener. Mensen willen graag geldzaken doen met mensen waar zij een goed gevoel over hebben. De rechterkant van het brein -‐ waar risico en beslissingen worden genomen – zoekt niet naar jouw CV. Zij ‘leest’ jouw verhaal. Het raakt niet onder de indruk van jouw opsomming van cijfers en feiten; het leest tussen de regels. De rechterkant van jouw brein maakt een totaalplaatje van wat het leest, ziet, hoort van en over jou en gaat dan over tot het maken van een intuitief oordeel dat klanten zullen volgen zelfs zonder een logische reden.
Dennis Hopper in een “Passion Never Retires” campagne van verzekeraar.
“Ik heb er een gevoel over” zullen mensen jou vertellen – en dan volgen zij vaak dit gevoel of worden later achtervolgd door spijt en twijfels omdat zij dit gevoel genegeerd hebben.
De ene gevangene helpt de andere gevangene succesvol te pensioneren na het verlaten van de gevangenis. Door een nieuwe onderneming samen te starten. Andere gevangenen die werden vrijgelaten op latere leeftijd wisten zich geen raad met hun nieuwe leven en hingen zich op. Hoe kun je zekerstellen als financieel dienstverlener dat mensen het juiste gevoel over jou hebben? Dit doel kan alleen bereikt worden door eerst te luisteren naar wat jouw rechterbrein jou vertelt over mensen. Je moet leren om de intuitieve sirenes en stoplichten te lezen en te vertrouwen die oplichten in jouw verhalen aan klanten. Je moet zeer zorgvuldig aandacht schenken aan de impressie die jouw verhalen overbrengen bij anderen. Je moet de nederigheid bezitten om jouw klanten te vragen hoe jij het doet en hoe jij kunt verbeteren.