MC LC Trang

Li gii thiu THI K 1952-1973.

2 3

Chng I -NHNG C IM CA NN KINH T NHT BN Chng II- NHNG NGUYN NHN DN N S PHT TRIN THN K CA NN KINH T NHT BN NM 1952 - 1973. I6 II-Ci cch kinh t. III- Nhng nh kinh doanh x nghip tch cc IV-Lc lng lao ng u t. V-S hp tc ch th. VI- Lnh o ti ba. VII- i mi k thut. 7 9 10 10 11 12 Nhng di sn t trc chin tranh.

VIII- T l tit kim cao v ngn hng cho vay tch cc. 13 IX14 X- Mi trng quc t ho bnh. XI- Chi ph quc phng t. XII-n nh chnh tr v x hi. 15 15 16 S kt hp gia th trng vi k hoch.

1

XIII17 XIV-C 18 XV20 XVI20

T

tng

trong

tng

trng

kinh

t.

cu

hai

tng.

Chnh

sch

m

ca

v

pht

trin

khoa

hc

k

thut.

Tnh

cch

ca

nhn

dn

Nht

Bn.

NHNG BI HC KINH NGHIM P DNG VO VIT NAM. 23 TI LIU THAM KHO 26

2

LI GII THIUVi mt thc t l vn tng trng kinh t v cng bng x hi nc ta tuy c quan tm nhiu trong chin lc pht trin kinh t-x hi t thi k i mi, song qua 10 nm i mi, ngi ta li thy c hin tng phn ho nhanh, mt b phn tr nn ngho tng i, chnh v vy i hi phi c mt l lun ln thc tin ca quan h gia tng trng kinh t v cng bng x hi.Vi Nht Bn c cc iu kin t nhin, dn s, vi c im c truyn, gn gi vi Vit Nam. Nht Bn trong giai onthn kv Vit Nam trong thi ki mi va c nhng nt tng ng. Sau chin tranh, nn kinh t Nht Bn mau chng phc hi v c bc pht trin nhy vt. Tng trng kinh t bnh qun hng nm 10% thi k 1952-1973. i lin vi tng trng kinh t l t l ngho i gim xung, khong cch chnh lch v thu nhp gia cc tng lp dn c thu hp li, tng lp trung lu chim tuyt i b phn dn c (90%), l c m ca nhiu nc. S thnh cng ca Nht Bn khng phi ch ch iu ho thu nhp gia khu vc kinh t nh nc v khu vc kinh t t nhn, m cn kha cnh iu ho phc li x hi, t kch thch sn xut v to ra tng trng mi. Nhng thnh qu tng trng kinh t c chia li tng i u cho cc tng lp x hi khin cho nhiu ngi dn nc ny li c thm vn u t pht trin gio dc v o to tay ngh. Tng trng kinh t v cng bng x hi Nht Bn giai onthn k tr thnh m hnh nghin cu i vi nhiu quc gia ang pht trin. Chnh v vy vic phn tch c im kinh t dn ti s pht trin thn k ca Nht Bn, v nghin cu m hnh Nht Bn trong vic gii quyt mi quan h gia tng trng kinh t v cng bng x hi so snh vi thi k i mica Vit Nam l mt vic rt cn thit. Nhm chng em xin a ra mt s kha cnh dn n s pht trin thn k ca kinh t Nht Bn v mt s bi hc b ch cho thi k i mica kinh t Vit Nam. 3

CHNGI: NHNG C IM CA NN KINH T NHT BN THI K 1952-1973.

B tht bi trong chin tranh, b tn ph nng n v kinh t: 34% my mc, 25% cng trnh xy dng, 81% tu bin b ph hu, sn xut cng nghip thng 8-1945 tt xung cn vi phn trm so vi mt vi nm trc , v ch bng khong 10% mc trc chin tranh(1934-1936), nc Nht chm trong khng hong trm trng v nhiu mt.Nhng ch l tin mt nc Nht khc hn hon ton ra i. Thi k pht trin kinh t nhanh trn ton th gii rt him c trong lch s ko di t u nhng nm 50 n u nhng nm 70 cng l mt thi k m Nht Bn c nhng bin i thn k kinh t trong nc cng nh trong quan h vi nn kinh t th gii. nhng bin i ny c tnh lin tc v tng nhanh v lng. N khng phi l kt qu ca nhng chnh sch c bit ca chnh ph cng nh khng phi l kt qu ca mt vi thnh tch anh hng m l do nhng c gng tch lu ca ton th nhn dn Nht Bn c s pht trin ca cng nghip kch thch, cc lnh vc khc nhau ca nn kinh t u tng trng nhanh, nh vy tng sn phm quc dn, ch tiu tng qut cho mc hoath ng ca nn kinh t tng mnh. T nm 1952 n nm1958, tng sn phm quc dn d tng vi tc 6,9%bnh qun hng nm. nm 1959, khi tc tng trng vt 10%, nn kinh t Nht Bn vn cha gy c s ch ca th gii. nhng nm sau, khi tc tng trng vt tc ca nhng nm trc th th gii bt u kinh ngc v gi l S Thn K V Kinh T. Tc cao ny c duy tr sut nhng nm 1960.Tt nhin s tng trng vn din bin theo chu k nhng trong thp k ny tng sn phm quc dn tng trung bnh hng nm l 10%. trong nhng nm 1970 - 1973 tc tng trng trung bnh hi gim i cn 7,8% nhng vn cao hn tiu chun quc t (Bng 1 ) V gi tr tuyt i,

4

nm 1950,tng sn phm quc dn ca Nht Bn mi t 24 t la, nh hn bt k mt nc phng ty no v ch bng vi phn trm so vi tng sn phm quc dn M, tng sn phm quc dn ca NB t khong 360 t la tuy vn cn nh hn M, song s chnh lch thu hp li cn 3/1.Nhn t hng u trong tng trng kinh t ca NB thi k ny l s pht trin nhanh chng cc ngnh cng nghip ch to. Ch s sn xut cng nghip (1934 1936:= 100) tng t 160 nm 1955 ln 1345 nm 1970. S gim bt sc lao ng trong nng nghip v lm nghip cng rt ng ch : N gim t 16 triu nm 1955 xung 8,4 triu nm 1970 v phn ca n trong tng lc lng lao ng gim t 38,3% xung 17,4% trong cng thi k. Nm ti chnh 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 Theo gi hin hnh (%) 38,8% 16,3 18,1 4,0 13,3 12,3 13,0 4,8 15,5 19,1 Theo gi bt bin ca nm 1965 13,0% 13,0 7,9 2,3 11,4 6,8 8,3 5,7 11,7 13,3

5

1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972

22,5 9,1 18,1 15,9 10,6 17,2 17,9 17,8 18,0 16,3 10,7 17,6

14,4 5,7 12,8 10,8 5,4 11,8 13,4 13,6 12,4 9,3 5,7 12,0

(Ngun: Cc k hoch kinh t).

Bng 2: Ch s sn xut cng nghip ca cc ngnh chnh (1965=100) Ngnh Dt Giy v bt giy Ho cht 1955 42,2 34,1 25,2 1960 68,2 63,9 51,0 1965 100 100 100 1970 154,0 175,9 204,0

6

Du la v sp than Gm St v thp Kim loi mu My mc Tng cng (CN ch to)

18,7 32,0 24,6 25,9 14,6 26,0

47,2 62,5 56,3 61,6 51,2 56,9

100 100 100 100 100 100

216,7 175,8 230,9 211,4 291,6 218,5

Ngun: B cng nghip v mu dch quc t. Trong cc ngnh cng nghip khu vc II, s pht trin ca cc ngnh cng nghip nng v ho cht (my mc, kim kh v ho cht) l ni bt nht nh ta thy bng 2. S pht trin ca cng nghip c kh l ng ch v ch s ca n (1965=100) tng 14,6 nm 1955 ln 291,6 nm 1970, hn 20 ln trong 15 nm. Tuy vy ch s ca ngnh cng nghip dt ch gia tng tng i nh: t 42,2 nm 1955 ln 154,0 nm 1970. Kt qu ca s pht trin ni trn l phn ca cc ngnh cng nghip nng v ha cht trong tng sn lng ca cng nghip ch to t ti 57% nm 1970, cao hn phn tng ng Ty c hoc M. Qu trnh tng trng ny khng phi l s pht trin nh nhng, khng gp khc. Trong thi gian ny, nn kinh t NB tri qua nhng thng trm kh r rt, chia ra thnh nhng chu k di khong hn 3 nm i khi 2 nm hoc 5 nm. Nhng s ln xung ny din bin mt cch c h thng v phn ln theo mt l li nht nh. Tnh t nm 1951 n nm 1973 c tt c 7 thi k phn thnh v 8 ln suy thoi. Nhng ln suy thoi chu k ny ch biu hin tc tng trng chm li ch khng phi l gim st tuyt i. Nhng nh kinh t phn tch theo quan im chu k cng nghip ca Cc Mc cho rng chu k ti sn xut t bn ngn li rt tiu biu NB gn cht vi s rt 7

ngn chu k i mi k thut nh tin b khoa hc sau chin tranh. Cn mt s nh kinh t NB gi y l chu k hng ho tn kho. L do ti din chu k hng tn kho gn vi nhng thiu ht trong cc cn cn thanh ton quc t. Thi k phn thnh: Sn xut m rng, tiu dng sn xut v c nhn u tng lm tng nhp khu, do vy cn cn thanh ton b thiu ht. Khi xut hin s tng hng tn kho v gim d tr ngoi t, Chnh Ph thc hin chnh sch tht cht ti chnh tin t. Khi iu kin ti chnh b xit cht th u t gim, tiu dng trong nc cng gim theo. Tt nhin, hng tn kho gim do gim u t, cn cn thanh ton quc t tr li thun li do gim nhp khu v khi Chnh Ph li ni lng chnh sch ti chnh, tin t, chu k hng tn kho mi li bt u. Vic tht cht tin t c p dng vo nh im ca cc thi k phn thnh nm 1951, 1954, 1957 1958, 1961 1962, 1964, 1967, 1969 1970 v 1973 1975. T thi k khan him tin ko di trong 2 nm lin 1973 1975, tng s cc thi k khan him tin ch khong 12 thng. Chnh sch hn ch tin t ca Nht t ra tc dng nhanh vi hiu qu cao.

8

CHNG II NHNG NGUYN NHN DN N S PHT TRIN THN K CA NN KINH T NHT BN NM 1952 - 1973. I/ Nhng di sn t trc chin tranh: Hn 4 triu ngi tht nghip do ngng cc loi sn xut qun s, 7,6 triu binh s gii ng, 1,5 triu ngi t thuc a hi hng, nng tng s ngi khng c vic lm ln 13,1 triu ngi. 25% cng trnh xy dng b ph hu , 34% my mc b ph hy..Rt nhiu hu qu ca chin tranh dn n nhng thch thc to ln i vi Nht Bn, nhng khng ch khi phc c hu qu chin tranh m Nht Bn cn lm c hn th.Mt khi nhn lc ca h c khi phc, v c M gip . Khi nhp khu c bng, du m, than , nh c s gip ca M, nhng nh my NB va thot khi cc cuc oanh tc lp tc c th bt tay vo sn xut ngay c. Cc cng nhn NB lm vic ct lc phc hi li t nc, phc hi li nh my t ng tro tn ca chin tranh. Mt thi gian sau chin tranh NB bt u tch lu c mt s vn v ln lt xy dng cc nh my c cng ngh ti tn. Nhng nh my c b tn ph trong chin tranh c tc dng buc NB phi trang b li nhng thit b ti tn nht. Khi cc ngnh sn xut ca M tt hu so vi Nht Bn th c ngi ni a rng, nc M mun khi phc lai kh nng cnh tranh vi NB phi lm li mt cuc chin tranh vi Nht Bn v trong cuc chin tranh ny M cn phi thua. Trong mt thi k m cuc cch mng k thut din ra ht sc nhanh chng, iu quan trng l phi o to c nhng con ngi thnh tho k thut mi v phi c vn du nhp nhng k thut . Nu thit b qu c s l tr ngi cho s pht trin. II/Ci cch kinh t: .Trong qu trnh ci cch,vic ch nh 3 lut:Lut ci cch rung t,lut gii tn cc ti phit v lut lao ng l quan trng nht: GHQ (b t 9

lnh qun ng minh sau chin tranh chim ng Nht Bn General Headquarters) a ra rt nhiu quy nh buc chnh ph NB phi tin hnh ci cch trit m khng c cch no trn trnh. 1-Ci cch rung t: Ni dung c bn ca cuc ci cch rung t l chuyn quyn s hu rung t pht canh cho nhng t in tng trng trt trn mnh t , nh nc mua tt c rung t pht canh c cc a ch vng mt v, trong trng hp cc a ch cn sng nng thn th mua li mt s rung vt mt ch. Sau pht li cho cc t in khc,vic chuyn quyn s hu rung t cho nhng nng dn trc tip canh tc kch thch mnh tnh tch cc sn xut ca nng dn. H tin hnh ci to rung t, kt hp vi vic p dng nhng k thut canh tc mi nng cao nng sut nng nghip, thu nhp nng dn tng ln gp phn m rng ng k th trng trong nc. 2-Gii tn cc tp on ti phit (Zaibat su) M, phn ln ngi ta coi ti phit l th phm lm cho NB lao vo cuc chin tranh quc theo ch th ca GHQ, chnh ph NB tin hnh gii tn cc tp on ti phit vo thng 10 nm 1945.Ngoi 4 tp on ti phit ln nh Mitsui,Mitsu bisi, Suni tomo,Yasuda b gii tn c 2500 ngi trong hi ng qun tr c 1600 x nghip c quan h vi gii ti phit buc phi ri khi chc v ca mnh. Cc c phn thuc quyn s hu ca cc cng ti ti phit v cc gia nh ti phit b x l di hnh thc em ra bn th trng c phn. V th loi tr c s chi phi ca cc c nhn v ca ch c phn. Cng ty b chia nh thnh nhng cng ty nh vi nhng ngi lnh o tr tui (c gi l gii lnh a cp 3 ). Nhiu ngi lo ngi rng liu ton ngi lnh o cp 3 nh th c th gnh vc ni nn kinh t NB hay khng nhng ngc li lp tr pht huy tt tinh thn ca cc nh kinh t. do nn kinh t NB ly li c sc sng ca n. 10

Vic gii th cc tp on ti phit c tin hnh theo lut th tiu tnh trng tp trung cao kinh t. mt mt c th ngh l ca M dng php lut lm yu nn kinh t NB, nhng mt khc cng c th khng nh c rng :N lm tng sc cnh tranh, gip cho nn kinh t NB tng trng mnh 3-Ch nh ba lut v lao ng : Chnh sch quan trng ca M l khuyn khch hot ng cng on. l bo m ngn chn s hi sinh ca ch ngha qun phit v hnh vi xm lc v c coi l bin php cao t do v nng cao i sng vt cht ca nhn dn NB Lut cng on c ra vo thng 12-1945 v bt u c thc hin vo u thng 3 nm 1946 lut cng on quy nh cng nhn c quyn on kt, quyn thng lng tp th, quyn bi cng.Lut iu chnh quan h lao ng c ra vo thng 7 1947. Lut tiu chun lao ng c ra vo thng 4 1947. V vy lc lng cng on pht trin nhanh chng. Phong tro cng on thi k u sau chin tranh mang tnh chin u rt r rt. Bi v lc bi cnh v mt t tng. Cng nhn c nguy c b t bn tc ot cc quyn li ca mnh. Mt nguyn nhn na l i sng ca cng nhn trong thi k v cng kh cc nu khng u tranh i tng lng th khng sao sng ni. V th m phong tro cng on dng cao nhiu mc tiu tp hp cng nhn u tranh nh: truy cu trch nhim chin tranh, phn i cuc gin th, bo v i sngv quyn ca cng nhn, th ngoi quyn bi cng ra cng nhn i quyn tham gia di hnh thc qun l. Nhng cuc bi cng, u tranh ln ca cng nhn sau chin tranh c th k n: cuc bi cng ca cng nhn vin bo Yomiuri nm 1945, cuc bi cng ca nh my ng tu Tsurumi thuc tp on st thp Nihon Kokan.

11

Cc t chc cng an tin hnh cc cuc bi cng ko di e do n qun l sn xut nh manh nha i phi c s gim st ca dn trong kinh t, e do s tn ti ca x nghip. Sau qua nhiu cuc u tranh khc na l s bin dng kh nhiu; hot ng ca cng on tr nn thc dng hn, chuyn sang cc ni dung ch yu l v kinh t n ho hn v tr thnh mt c s quan trng gip cho nn kinh t NB t c tc tng trng cao. Nhng din bin nh vy l iu khng th tng tng c vo thi im ngay sau chin tranh. III/ Nhng nh kinh doanh x nghip tch cc: Mt trong nhng nguyn nhn quan trng gip cho nn kinh t NB tng trng mnh sau chin tranh l cc nh kinh doanh x nghip t r nng lc kinh doanh rt tch cc ca mnh. Nhng khng bao lu cc nh kinh doanh cng nhn thc c v tr ca mnh. Thng 4 nm 1946 Hi ng hu kinh t (Katai Doyukai t chc cc nh kinh doanh ND) c thnh lp vi quyt tm ca nhng nh kinh doanh tr di 50 tui nh ng Kanichi Mroi, otsukaph phn nhng nh kinh doanh li thi khng chu tun th nguyn tc dn ch ho sau chin tranh v phong tro cng nhn qu khch tuyn b xc lp v tr ring ca t chc mnh, phn chia gianh gii gia t bn v kinh doanh, nhm thc hin ch ngha t bn xt li trong da vo s tho hip gia ch v th. Nhng ngi kinh doanh x nghip NB sau chin tranh c th phn thnh ba loi : +/ Loi 1: Nhng nh kinh doanh tr c bt vi t cch l ngi thay th cc nh lnh o cc x nghip hng u b buc phi ri khi chc v theo lut gii tn cc tp on ti phit. Tiu biu l cc ng Chikara Kurata (hng ch to Hitachi), Kikuo Ssoyama(hng Toyo Rayon).

12

+/ Loi 2:Nhng nh kinh doanh lp nghip sau chin tranh, tc l trc chin tranh ch l cc x nghip trung tiu, sau chin tranh pht trin nhy vt. Tiu biu l Konosuke Mastu(cng ty in Mastu Shita), Sazo Idemitsu (Idemitsu Hunsan). +/ Loi 3: cc nh doanh nghip ni ln su chin tranh. i din l Ohibuka, A Kio morita (Sony), Shoi chiro honda(hng nghin cu k thut Honda). IV/ Lc lng lao ng u t: Nht Bn c mt li th ln l c mt ngun lao ng di do. Sau chin tranh mt lc lng ln ngi rt ra t cc thuc a ca NB v gii ng ra t qun i. Ngun cung cp lao ng lc l qu tha v h sn sng lm vic vi ng lng r mt. Ni theo thut ng kinh t hc ca Mc th lao ng to ra gi tr thng d v c kh nng tch lu t bn. D ng lng thp n mc no, nhng v cht lng lao ng ti, nng sut lao ng thp th cng khng pht sinh gi tr thng d. Nhng phn ln lao ng NB c trnh gio dc cao v c o to v k nng lao ng. nh hng ca ch ngha Mac pht trin rt nhanh chng nhng ch yu trong mt b phn tr thc v cng nhn cc thnh ph, cn phn ln cng nhn vn cn tip tc theo quan nim c t trc chin tranh l trung thnh v cc x nghip T nm 1947 n nm 1949 l nhng nm sau chin tranh, s tr s sinh tng vt. Trong 3 nm , t l sinh rt cao t 3,4% nm. Ngi ta lo rng c th s n n tnh trng qu tha lao ng v lm trm trng thm vn tht nghip. Tuy vy lp tr sinh ra trong thi k ny t n tui lao ng ng vo thi k kinh t NB tng trng vi tc cao, nhu cu lao ng tng mnh. Sau chin tranh, t l thanh thiu nin i hc ngy cng cao, trnh hc vn cao p ng c yu cu ca cng cuc cch mng k thut. 13

V/ S hp tc ch th: C th ni rng cng nhn trong thi k ny ca cc cng ty sn xut u c mt quyt tm, v ch lm vic rt cao. C kin cho rng, nguyn nhn ca n l c tnh x hi nh mt c s m trong ngi NB d dng ho mnh vo vi cuc sng tp th. Nhng cng c ngi li cho rng l do o c phong kin cn ri rt li. Cng c kin cho rng l do c tnh c tnh cht ch NB nh ch cng on ring trong tng x nghip, ch tuyn dng sut i. V trong mt ch nh vy, s thnh cng ca x nghip d gn lin trc tip vi li ch ca cng nhn. Nhng li c ngi cho rng thc tp th v ch nh vy nc no m tr c ch u phi c tnh ring ca NB. Nhng mt im m hu nh cc nh kinh t nc ngoi n thm NB u ngc nhin nh nhau l cc nhn vin cng nhn u tch cc sut sng kin nng cao nng sut lao ng. C l l s kt hp ca nhng l do nu trn v s nht tr gia ngi lao ng v lnh o x nghip (ch v th). S nht tr nh vy l him c trn th gii. Cc nh kinh doanh lun c gng duy tr nhng c im ni trn. C kin cho rng, ti y tnh hnh thay i v lc lng lao ng s tng ln, ch tuyn dng lao ng sut i s tan r v s nht tr gia ch v th cng s mai mt i. Nhng theo ti th nu ni trong tng lai xa xi th c th khc nhng trc mt c im khng thay i. Bi v n n su vo quan h x hi, l li ch ca c hai pha. VI/ Lnh o ti ba. +/ S hng dn hnh chnh: Vic ch nh php lut c tin hnh di

s lnh o ca cc quan chc, c cc thng t v ch th ca b. Phm vi h c t do quyt nh kh rng ri. Trn c s quyn hn gim st ni chung, cc quan chc c th tham gia kin n c nhng vn khng thuc quyn hn v mt php lnh. V d trong thi k kinh t NB tng trng 14

vi tc cao vo nhng nm 60, s cnh tranh trong u t thit b c nguy c i qu xa, khng t nhng trng hp chnh ph quy nh c n kim ngch u t v th t x nghip no u t thit b trc. L do c kh nng chnh l s tin tng vo kin thc v nng lc ca cc quan chc, s trong sng v s cng bng v tp qun cc x nghip t nhn phc tng s lnh o ca cc c quan chnh ph. +/ Hoch nh k hoch: Ngoi vic h phi lp k hoch tng hp nh k hoch tng thu nhp v k hoch pht trin kinh t x hi, cc quan chc cc b cn phi lp k hoch di hn trong lnh vc do b mnh qun. Trong qu trnh hoch nh ny thng lp ra c quan t vn tp hp cc chuyn gia ln cc x nghip t nhn v qua l cch tp hp kin thc v t ti s tho thun. Trong hu ht cc trng hp, lnh o k hoch l quan chc. +/ Hnh thnh mc tiu phi t ti trong tng lai: Bc vo thp k 70, quyn kim sot ca cc c quan b thu hp li, do cc quan chc pht huy nng lc lnh o thng qua vic hoch nh mc tiu i vi k hoch pht trin kinh t v ngnh trong tng lai. V im ny, c quan c s chuyn bin r rt nht l B cng nghip v mu dch quc t. Nhng k hoch c tnh nh hng ny sm ch ra cho nn kinh t NB, phi chuyn bin theo hng pht trin kinh t c s dng nhiu cht xm, ng thi tc ng t nhiu n cch t duy ca tng ngnh. VII/ i mi k thut: Ngun gc ca cuc cch mng k thut th li t nc M. Cc k thut tin tin nhanh chng c a vo NB. Nhng mt hng mi ln u tin xut hin th trng NB nh nilon, si Polieste, penicilin, nguyn t nng, bn dn, v tuyn truyn hnh, my tnh c nhng mt hng xa cng sn xut, nhng nay nh c k thut mi m phng php sn xut thay i hn. NB du nhp phng thc sn xut st thp lin hon, l quay,

15

phng php phan gii du m, phng thc ng tu theo khi ln, phng thc sn xut xe hi hng lot. Sau chin tranh, ngay trn nc M cng t c nhng tin b khoa hc k thut rt ln. Nh nhng k thut tin tin pht minh M trc v sau chin tranh c a vo NB trong thp k 50 m tc tin b k thut NB cng nhanh n mc cha tng c trong lch s NB. Bc vo thp k 60 tin b k thut ph bin din ra di hnh thc kt hp vi nhng k thut c. Trong s cc chuyn gia k thut, c ngi ni rng tin b k thut do s kt hp nh vy khng hn l cch mng k thut. l quan im ca cc nh khoa hc t nhin. Trong kinh t hc th khc, chnh s kt hp mi vi nhng k thut sn c l cch mng k thut c ngha v mt kinh t. Nhng i mi k thut mang tnh cht nh vy l ph bin trong thp k 60. V cng chnh trong thi gian ny xut hin cc lin hip ho du, lin hp gang thp, phng thc bn hng t ng cc siu th. */ Nm lnh vc ln ca cch mng k thut: 1. Lnh vc in t : Mch t hp, mch t hp ln, mch t hp siu ln v in t pht trin mt cch gh ghm. S pht trin gn lin vi s pht trin ca k thut sn xut my mc v k thut phng tin thng tin, v ang lm thay i b mt ca ton x hi. 2. Cch mng trong lnh vc vt liu. c bit l gm gy c s ch to ln. K thut cho php con ngi sn xut c ng c bng gm. 3. Cch mng trong lnh vc thng tin. S tin b ca lnh vc in t v s pht trin ca thng tin cp quang gn lin vi nhau lm bng n cch mng trong lnh vc thng tin. 4. Cch mng trong lnh vc sinh hc. Ngi ta c th to ra c mt loi dc phm mi, mt loi thc vt mi bng cch cy ghp gen di truyn. 16

5. Lnh vc nng lng mi. Ngi ta s dng pin mt tri, s dng cc tm silicon to ra ngun nng lng mi y trin vng. VIII/ T l tit kim cao v ngn hng cho vay tch cc : T l tit kim ca cc h ngi lao ng thnh ph vo nm 1952 l 4,4%. Nhng sau t l ny mi nm mt tng. n nm 1960 tng ln 15%; nm 1970 l 20%. T l t mc cao nht 24% nm 1974. Sau c gim i, nhng nu so vi cc nc M, Anh, c th NB cao hn nhiu. V sao t l tin gi tit kim NB li cao nh vy. C kin cho rng do tnh cng ng, trung thc ca ngi NB, o c Nho gio coi sng gin d l c tnh tt p, c cu la tui ca ngi NB tr th t l tch lu cng cao, c kin li cho rng t l tng trng NB rt cao nn thu nhp tng nhanh hn tiu dng dn n kt qu l t l tin gi cng cao (tiu dng khng tng my do nh hng ca tp qun lu i); C kin li cho rng v ch bo him x hi NB lc hu nn mi ngi phi gi tin phng khi au m hoc v gi; li c kin cho rng gi tin tch lu sau ny mua nh hoc cho con ci hc hnh. C ngi li ni rng ch tin thng NB gip cho ngi gi tit kim tng ln. V qua iu tra ngi ta thy t l ngi gi tin t khon tin thng cao hn t l tin gi t lng thng. Nh vy t l tin gi cao NB c nhiu nguyn nhn nhng khng r nguyn nhn no c ngha quyt nh.C l tng hp nhng nguyn nhn ni trn dn n kt qu cui cng l t l tin tit kim cao Nht Bn Cn mt nguyn nhn na gip cho nn kinh t NB tng trng vi tc cao l quan nim cho vay tch cc ca ngn hng. Hot ng cho vay ca ngn hng thay th cho tch lu vn. C l NB thnh cng c l nh t l tin gi trong chi tiu gia nh l rt cao. T l tin gi cao gn vi hot ng cho vay tch cc ca ngn hng to nn kh nng tch lu vn cn thit cho nn kinh t NB tng trng vi tc cao. 17

IX/ S kt hp gia th trng vi k hoch: Nht Bn u xy dng k hoch kinh t tng hp. K hoch kinh t u tin l k hoch khi phc nn kinh t NB c xy dng vo nm 1949. K hoch ny t mc tiu l sau 5 nm khi phc mc sng NB phi t mc sng thong thi gian t 1930 1934. K hoch ny xy dng nhm tranh th khon tin vin tr cn thit ca M. K hoch u tin l k hoch 5 nm xy dng nn kinh t t lp c son tho di thi ni cc Hatoyama vo nm 1955. T cho n nay, NB thc hin 11 k hoch kinh t trong , k hoch kinh t quan trng nht l k hoch tng gp i thu nhp quc dn c ni cc Ikeda vch ra. K hoch kinh t ng gp ng k cho s tng trng ca NB vi ba l do sau y: 1/ Trong cc ngy m chnh ph trc tip thc hin nh cc cng trnh cng cng, k hoch kinh t tng hp s tr thnh tiu chun, trn c s cc h s lp ra k hoch c th cho lnh vc m b mnh ph trch. 2/ Hot ng u t ca cc x nghip t nhn, phi da vo k hoch kinh t tng hp mi x nghip ln k hoch cho mnh to ra s ng b vi ton b nn kinh t. 3/ Chnh ph lp ra c quan t vn kinh t vi s tham gia ca cc x nghip, hc gi, cng on, ngi tiu dng xy dng k hoch kinh t. Thng qua cc cuc tho lun, chnh ph s tranh th c s ng tnh ca nhn dn. NB coi kinh t t do l hot ng trung tm ca nn kinh t, nhng bit ngn yu t mang tnh k hoch vo hot ng kinh t t do. S kt hp c tc dng thc y nn kinh t pht trin. X/ Mi trng quc t ho bnh:

18

Sau chin tranh th gii th II, trn th gii n ra nhiu cuc chin tranh khu vc, cc b, nhng khng c nhng cuc chin tranh ln trn quy m ton th gii. Trong khun kh IMF v GATT, th ch mu dch t do c duy tr l iu rt may mn i vi NB. Nu thng mi c t do hot ng, th mt nc khng c ti nguyn cng khng lo ngi v s bt li trong pht trin kinh t. NB c th mua than , du ho v cc nguyn liu di dng qung t nhng khu vc no c gi r nht trn th gii nn c li th trong cnh tranh quc t hn nc Anh v c, phi dng than trong nc c gi thnh cao. Tt nhin ho bnh th gii l iu kin c bn cho s pht trin ca NB. Nhng i khi s ri lon li c li cho NB. Th nht l sau nm 1947, cuc chin tranh lnh gia M v Lin X bt u n ra. Trong chin tranh th gii ln II, M Lin X bt tay vi nhau. Nhng chin tranh va kt thc, quan h hai nc tr nn xu i.Trong tnh hnh , M nhanh chng thay i chnh sch i vi NB. C th l: M cho k hoch ban u phi qun s ho NB sang xy dng mt nc NB t lp, bin NB thnh tuyn pht trin ca cc lc lng cng sn Chu . Nu khng c chin tranh lnh lc chc l M tm cch kim ch s pht trin kinh t ca NB. Hai l cuc chin tranh Triu Tin. Ngy 25 thng 06 nm 1950, qun i Bc Triu Tin vt qua v tuyn 38, xm nhp Nam Triu Tin, bt u cuc chin tranh Triu Tin, M gip Hn Quc, Lin Hp Quc cng quyt nh trng pht Bc Triu Tin. NB tr thnh cn c ca qun i M trong cuc chin tranh , thu c nhng khon ngoi t ln, tuy lc khng c vin tr nhng NB cn bng c cn cn thanh ton quc t. trong nc, kinh t pht trin thun li nh c nhng n t hng c bit, hot ng u t, tiu th cng si ni hn ln. Nh vy m NB thot khi tnh trng kh khn khn n sau chin tranh. XI/ Chi ph quc phng t. 19

Theo hin php mi ca NB c ban hnh nm 1946, NB tuyn b t b chin tranh. Quy nh t b chin tranh c ghi trong hin php hn ch n mc thp nht chi tiu cho phng th NB v s dng quc lc vo mc ch pht trin kinh t. Trong chin tranh khng ch ring tin bc, nhn ti cng c ng vin vo cc binh chng lc, hi khng qun. Trong thi bnh c ng vin vo cc ngnh kinh t. iu cng c coi l s ng gp to ln cho s pht trin kinh t. Ni dung khng duy tr lc lng chin u ghi trong hin php ang b sa i dn dn. Bc th nht ca s sa i l cng vi s bng n chin tranh Triu Tin. Nm 1950, NB thnh lp Cc cnh st d b. Nm 1952, thnh lp Cc phng v. Nhng t l chi cho ngn sch phng th trong tng sn phm quc dn t 3,3% nm 1950 xung cn 1% nm 1960. Sau , vic c nn duy tr ngn sch phng th mc 1% tng sn phm hay khng lun l vn tranh ci v chnh tr. Cho n nm 1988, chi ph cho phng th trn thc t vn duy tr trong khong 1% tng sn phm quc dn. XII/ n nh chnh tr v x hi. Sau chin tranh th gii ln th II, NB b t di s chim ng ca mt mnh M thng 12 1945, Hi ng thng trc v NB c thnh lp gm i din ca bn nc M Anh X - Trung. y l c quan t vn ca B T Lnh ti cao cc lc lng ng minh. Tnh trng hn n ngay sau chin tranh c tha nhn trong d tho sa i hin php c cng b vo thi k . Thng 10 1945, sau khi B T Lnh ca Mc Aithur by t nh cn phi sa i Hin php, nhiu bn d tho hin php c cng b. Ni dung chnh ca Hin php mi do ng Cng Sn cng b ch trng bi b ch Thin Hong l iu tt nhin nu xt v tnh cht ca ng.

20

Mt khc, thng 10 1945, chnh ph cng bt u son tho d tho sa i hin php. Cng vic ny c giao cho ng Matsumoto, B Trng Ni V m nhn. Nhng ch trng ca chnh ph l trn c s ca Hin php Minh Tr s sa i cho dn ch hn, nhng khng ghi r ch quyn s do dn quyt inh. D tho sa i hin php vn mang m mu sc bo th, c duy tr vin c mt, do b Tng T Lnh ti cao cc lc lng ng minh bi b. Kt cc, Hin php l s tho hp gia hai loi quan im v n c ban hnh vo ngy 07 thng 10 nm 1946 di hnh thc ch Thin Hong l tng trng cho ch quyn thuc v nhn dn. X hi NB bo m c s n nh nh Hin php ny mang tnh cht tin b xen ln bo th. Trong sut hn 40 nm sau chin tranh, c nhng s kin i lc gy ra s chia r trong x hi. Nhng nhn chung nhanh chng c gii quyt. Mt x hi m trong mt s ng nhn dn coi mnh thuc tng lp trung lu c hnh thnh. Trn chnh trng, tr thi gian ni cc Katayama ca ng X Hi ch tn ti c khong 7 thng k t thng 6 nm 19947, cn hu ht thi gian sau chin tranh, chnh ph do ng Bo Th nm gi. Tnh hnh trn y c u im l mang li s n nh x hi, duy tr c tnh nht qun ca chnh sch. Chnh sch ca ng bo th khng phi c gi th ch li thi m c khng t nhng mt tin b mang li s thay i. C th l mt l do ng Bo Th NB duy tr c chnh quyn trong mt thi gian di. XIII/ T tng trong tng trng kinh t. Khi phc kinh t sau chin tranh l vn hng u ca chnh sch kinh t, t c ai ngh ti vn pht trin. Nhng t nm 1960 tr i vn lm th no pht trin kinh t li tr thnh mi quan tm mnh m ca mi ngi. K hoch tng gp i thu nhp quc dn c ni cc ca th tng Akada quyt nh thng 12 cng nm a ra mc tiu tng gp i thu 21

nhp quc dn trong vng 10 nm, c th l tc tng trng bnh qun 7,2%/nm trong sut 10 nm lin. l k hoch t mc tiu nng v cp tng trng. Vo khong gia thp k 60, quan im trong pht trin kinh t m ch yu l trong Hi ng Hu kinh t l cn phi t iu chnh vi s hp tc ca cc x nghip. Mt b phn lnh o trong B cng nghip v mu dch quc t cng ch trng a ra Lut chn hng cc ngnh cng nghip c bit (mi nhn) kim sot s pht trin ca cc ngnh cng nghip. XIV/ C cu hai tng: Ni c cu hai tng l mt c im ni bt ca nn kinh t NB, khng c ngha l cc nc T bn pht trin khc khng cn tn ti b phn sn xut nh na. Hn na, khong cch v c cu trong mt nn kinh t ch va mi pht trin cng nghip nh NB th cng khng c g ng ngc nhin. Nhng nt pht trin c o ca NB l s ng gp to ln ca khu vc sn xut truyn thng, kinh doanh nh trong sut qu trnh hin i ho nc NB, v s tn ti rt ph bin ca loi hnh sn xut, kinh doanh nh (bng 3) v kh nng thch ng ca n khi NB t trnh hin i ho cao. y, Ta ch i su vo s ng gp ca n, vo s tng trng sau chin tranh. Bng 3: Quy m x nghip NB. (Khng k nng, lm, ng nghip) S x nghip (1000) 1963 Tng s Trong 1 4 ngi 2.968 3.128 160 5.971 6.377 406 4.016 1966 4.365 Tng 349 S cng nhn (1000) 1963 30.145 1966 34.413 Tng 4.268

22

5 9 ngi 10 19 ngi 20 29 ngi 30 49 ngi 50 99 ngi 100 199 ngi 200 299 ngi Trn 300 ngi

539 267

638 315

95 48

3.443 3.552

4.082 4.208

630 656

92

110

18

2615

2167

-48

74

86

12

2.753

3.247

494

47

56

9

3.157

3.769

612

18

22

4

2.417

2.966

519

5

6

1

1.309

1.470

161

7

8

1

5.319

5.678

359

Ngun: Tp ch kinh t th gii v quan h quc t s 2 1971 trang 89 ting Nga. Khng phi lc no khu vc sn xut truyn thng NB cng pht huy sc mnh ca n. Trong chin tranh th gii th II, v mc ch tp trung sc lao ng vo cc ngnh sn xut v kh phc v chin tranh, chnh ph NB tin hnh t chc li kinh doanh, thanh ton cc c s kinh doanh nh. Do vy, vo giai on cui ca cuc chin tranh, phn ln c s kinh doanh nh khng lin quan n sn xut v kh bin mt. Sau chin tranh n c pht trin mnh trong iu kin nn kinh t t do cnh tranh.

23

Kinh doanh nh pht trin mnh trong lnh vc thng mi, phc v ( NB c 73 ngi dn th c mt ca hng bn l, 91% s ca hiu ny co di 4 nhn vin). Nhng nh vy khng c ngha l n khng pht trin trong cng nghip. iu ng ch l, ngay trong cc ngnh cng nghip do c quyn khng ch nh ngnh sn xut kim loi en, kim loi mu, ch to my loi x nghip rt nh vn tn ti v pht trin.Loi x nghip cc nh ny chim trn 70% tng s x nghip cng nghip ch bin, tng s 16% cng nhn trong ngnh, nhng ch cung cp 6% sn phm. Nu tnh c x nghip nh v va (t 1- 100 cng nhn) th b phn ny n cui nhng nm 60 vn cung cp trn 50% tng sn phm cng nghip ch bin, gn 50% gi tr xut khu v mt lng ln ngoi t dng ti tr cho vic nhp khu my mc, thit b v cng ngh, cng nh nguyn nhin liu cho cc x nghip ln. Trong nng nghip, sn xut nh cng rt ph bin. n nm 1967, s nng h c di hai hecta chim 94.5%tng s nng h,trong s c di mt hecta chim 69%, di 0,5 hcta chim 37%. Nng sut lao ng khu vc sn xut nh rt thp so vi khu vc sn xut ln, hin i, nhng khu vc ny l ngun tch lu ln do ngi lao ng phi lm vic trong iu kin thiu cc phng tin bo him, dn n tai nn gp i so vi x nghip ln. NB, s tn ti ca khu vc sn xut nh cn to iu kin cho t bn c quyn bc lt lao ng x nghip ln. Trc ht, mc thu nhp v iu kin lm vic qu thp khu vc sn xut nh, ni thu ht mt b phn kh ng cng nhn tr thnh p lc nng n i vi ngi lao ng ni chung, i vi cng nhn x nghip ln ni ring, ghm mc sng chung ca ton x hi buc ngi lao ng NB phi t gic hc tp v trau di nng lc lm vic (ch c nh vy h mi c c hi vo lm x nghip ln) l iu kin c li cho t bn c quyn chn lc cng nhn, tri buc cng nhn vo khun php ca x nghip. 24

Mt khc, s tn ti khu vc kinh doanh nh cn l iu kin quan trng gip t bn c quyn NB ch thu cng nhn lc sung sc nht, sau , thi ra vi khon tr cp v hu t i hoc khng c tr cp. Cui cng t bn c quyn li dng khu vc kinh doanh nh nh ci m linh hot trong vic iu chnh kinh t c li cho chng. Trong iu kin thng tr ca c quyn, khu vc kinh doanh nh khng thot khi s khng ch ca bn trm t bn. Khi kinh doanh pht trin, khu vc sn xut nh l a bn rng ln cho x nghip c quyn m rng nhanh chng sn xut bng ch gia cng t hng, t bn ln gin tip bc lt lao ng r ca x nghip nh m khng phi b vn c nh; ng thi khu vc ny cn l ngun b sung nhn cng c trnh ngh nghip nht nh cho cng nghip ln. ng trn gc ny th lch s cu chuyn Thn K v kinh t NB l lch s bc lt ngi lao ng trong nhng x nghip nh v va bng mi th on nghit ng nh thi k u ca ch ngha t bn, l lch s bin cc x nghip nh v va thnh vt hi sinh cho li ch ca t bn c quyn. XV/ Chnh sch m ca v pht trin khoa hc k thut. S tip nhn cc tri thc, thnh tu khoa hc k thut phng ty c phn tch k lng thn trng v c chn lc. Cc tri thc ny em li kt qu thit thc cho pht trin kinh t, ph hp vi iu kin c th ca t nc.Nhng tri thc du nhp ny c vn dng sng to trong iu kin kinh t x hi ca NB. Vic nhp khu k thut nc ngoi i mi k thut trong nc din ra ht sc mnh m trong sut 40 nm sau chin tranh. l mt nguyn nhn quyt nh, gip nn kinh t NB tng trng vi tc cha tng thy. XVI/ Tnh cch ca nhn dn Nht Bn: 1. Tn trng truyn thng : 25

Truyn thng NB lun lun c k tha v pht trin c trong np ngh, hnh vi ca mi cng dn. H trn trng cc di sn tinh thn c gn gi t ngn xa. Truyn thng hnh thnh, n nh v cng cng c trn c s k tha v khng ngng pht trin. Trn trng cc gi tr vn ho ca qu kh, ngi NB bo lu nhng tinh hoa ca minh bm d trong cuc sng. Cc truyn thng mang tnh cht gia tc vn c bo lu v c nh hng ht sc su sc cho n tn ngy nay. 2. Tinh thn cng ng: Lng knh trng nhng bc cao nin gn nh mt biu tng tn gio. Tm l cng ng c nui dng qua nhiu th h v th hin nh mt trit l ca con ngi trong lao ng v trong sinh hot. to ra s hp tc v nht tr trong tp th ca mnh, ngi lao ng sn sng gt sang mt bn ci ti cho ci chng ta tn ti v pht trin. Tinh thn cng ng th hin s bnh ng, chan ho gia nhng ngi qun l v cc nhn vin ca cng ty. Trong cc doanh nghip mi ngi cng to ra s hi ho ca cc mi quan h trong lao ng. Tinh thn cng ng Tinh thn cng ng NB c c im l n to ra mt h thng trt t th v ang l tim nng to ln ca dn tc NB trong cuc chy ua ginh c v ttr dn u trn th gii ngy nay. 3. Lng trung thnh: Ngi NB cao tuyt i lng trung thnh, c v tinh thn dng cm, coi trng l ngha v khuyn khch tit kim- ngha l nhng phm hnh cn phi c nhng ngi thuc tng lp di, nhng th dn, nhng ngi lao ng. Lng trung thnh chi phi, iu tit hnh vi ca con ngi trong cc quan h th bc r rng theo a v trong x hi v cc quan h mu tht trong gia tc cng nh tui tc. Mi ngi trung thnh vi mc tiu pht trin kinh t ca t nc, dc lng, dc sc hc tp nghin cu lao ng t c kt 26

qu cao nht. ng tin v li ch c nhn ch c coi l cu cnh. D trong nc hay nc ngoi, ngi NB ch chm ch theo mt nim thc dng l tip tc thu c nhiu kin thc sau ny vn dng tht tt vo thc tin nc mnh.Ngi lao ng lun lun gn b v sn sng gn b sut i vi cng vic, vi x nghip cng chia s nhng kh khn, nhng thng trm ca n, d h ch l nhng ngi lm thu. H lm vic cn mn y tinh thn t gic v trch nhim nhiu khi khng tnh c thi gian. Lng trung thnh l mt phm cht tm l truyn thng ca ngi NB, n pht huy tc dng mnh m trong lnh vc sn xut, gp phn khng nh vo s pht trin k diu ca nn kinh t NB ngy nay. 4/ Tnh hiu hc: c tnh ny c to lp trn c s ca cc thi quen hnh thnh vng chc, li c khch l bng mt ng c phc s t nc, phc s x hi mt cch ng n v cao qu. NB lun lun u t cho gio dc mt cch ti a, NB l nc c s lng sinh vin, cc nh khoa hc c c ra nc ngoi hc tp v nghin cu cao nht, nh th gii. Ngy nay nhiu ngnh, nhiu lnh vc, NB vt xa nhiu nc trong vic s dng cc tri thc khoa hc vo sn xut v i sng. 5/ Sng to. Tnh sng to l mt phm cht gn lin vi lng ham m lao ng ca ngi NB, cng c th ni rng ngi NB lun lun ham m sng to. c tnh ny i hi mt cch t duy tch cc mt c tng tng phong ph. NB quan nim v sng to c hiu mt cch rng ri v mang ngha thc tin. N khng ch gii hn trong phm vi to ra nhng g hon ton mi m m bao hm c vic ci tin nhng g c cho ngy mt hon thin hn. Nhn thc ny c ngha tht to ln i vi s pht trin ca NB ni chung v i vi s pht trin kinh t ni ring. 6/ Ham m lao ng : 27

NB lao ng tht s va l ngha v va l quyn li khng ai c th thoi thc. Ngi NB c thc su sc rng nh c lao ng m con ngi v x hi mi tn ti v pht trin. Bi vy lao ng c nh gi l mt nt tnh cch c bn ca mi con ngi chn chnh. Ngi ta c th khng yu lao ng, cn c lao ng. Tuy nhin c c nhng phm cht y li l mt iu ht sc kh khn v phc tp, tht ng ca ngi khi nhng phm cht y tr thnh nhng nt tnh cch ni bt mang tnh truyn thng ca dn tc NB. Lng ham m lao ng da trn nhng c s vng chc ca thc k lut pht trin nng lc c nhn phc v cho s nghip pht trin kinh t ca t nc. Thi gian thc t ca mi ngi bao gi cng nhiu hn thi gian lao ng quy nh. Vi lng ham m lao ng nh th, cng v nhp iu lao ng nh th, nn kinh t NB pht trin ti mc lm cho c th gii phi khm phc v hc hi.

28

NHNG BI HC KINH NGHIM I/ Nhng c im ca Vit Nam: - Tim nng ch yu ca Vit Nam l ngun lao ng di do v gi r. Ti nguyn thin nhin cng u t i v chng loi, hn ch v tr lng, khng xy dng c cu cng nghip ng b, thm ch khng pht trin mt ngnh cng nghip khai thc ng vai tr ch lc trong tch lu cho cng nghip ho quc gia. - Vit Nam tri qua thi k di trong qu kh l nc thuc a ph thuc, trnh pht trin thp, ngho nn lc hu l ph bin, b chin tranh khc lit tn ph nng n. - Nn kinh t VN mang tnh cht nng nghip l ch yu, li trnh th s v phng tin sn xut, dn s ng, din tch t canh tc trn u ngi qu nh, iu kin thi tit khng thun ho, quy m t qu manh mn khng t chc sn xut ln t hiu qa caoTrong khi , cc ngnh cng nghip a phng ch tho mn nhu cu ni a nn khng c kh nng cnh tranh mnh trn th trng th gii. iu tc ng xu n tch lu v ti sn xut m rng, cn cn thanh ton khng c ci thin, km hm s pht trin v m rng k thut dn n km hm sc sn xut. Tm li nn kinh t VN trong tnh trng tr tr. II/ Nhng bin php: - Tng trng kinh t l biu hin cao nht ca nn kinh t nng ng, l kt qu tng hp ca cc nhn t trong qu trnh sn xut x hi. Do vy, mun t c tc tng trng kinh t cao th phi c cc yu t v bit kt hp chung mt cch hi ho.Th mnh l lao ng nhng nu khng c chnh sch kinh t v m cng nh vi m ng khai thc th mnh th khng t c kt qu mong mun. Tt c cc ngun lc cn c phn b hp l, em li hiu qu ti a, ngi lao ng c ng

29

gp v hng th ng nh phn ng gp ca h. Mt c cu kinh t hi ho cn i s lm cho nn kinh t tng trng nhanh, ng thi to c s n nh x hi c li cho tng trng. Do vy chin lc tng trng nhanh s tr thnh cu ni cc quc gia lc hu bc ra khi tnh trng ngho kh, dn dn vn n vn minh v tin b x hi. - duy tr c tc tng trng nhanh cn phi c nng lc chnh ph mnh, ngha l cn mt chnh ph c t chc gn nh, iu hnh hot ng vi hiu sut cao, bit dn dt mi hot ng kinh t i vo ng qu o, chng mt cch c hiu qu vi nhng kh khn bt thng xy ra bit to ra mt mi trng hot ng kinh t thng mi thun li cho mi thnh phn trong x hi. Chnh ph , hn tt c mi yu cu, bit cch can thip nh th no i vi hot ng kinh t; vic nh hng ng vai tr, can thip ca nh nc s c tc dng thc y kinh t pht trin. M hnh kt hp gia ch trng mc t nhn vi iu tit c chn la ca nh nc VN l mt in hnh i vi cc nc ang pht trin trn con ng cng nghip ho ca mnh. - Tc tng trng kinh t cao l kt qu ca qa trnh cng nghip ho m ca xu hng tch cc cc nc chm tin ho nhp v pht trin theo kp trnh vn minh th gii. Mc d c lao ng gi r nhng nhn chung VN u l quc gia c quy m dn s trung bnh. Ngun ti nguyn thin nhin tng i ngho nn khng th lm ch da ban u thun li cho cng nghip ho. V vy, hng v xut khu dng nh l yu cu bt buc c bit vo thi k u tch lu vn cng nh tch lu kinh nghim cn thit cho cc chng trnh m rng v sau ny. - Sau khi quyt nh m ca, cc quan h kinh t i ngoi ca mt nc chm tin cn c trin khai tng bc t thp n cao, trc tin phi p ng i hi ca phn cng lao ng v hp tc quc t vi cc nc c tim lc cng nghip ln v giu c hn l vi cc nc ngho. C 30

nhin, trong qu trnh ny, nc ngho c th phi tr mt gi nht nh, c th phi i ng vng hn l ng thng nhng khng v th m thay i nh hng lu di ca mnh. - Cng nghip ho gn lin vi s hnh thnh c cu cng nghip v kinh t x hi mi trong nng sut lao ng cao hn. t c mc tiu ny, cn c lc chn k thut cng ngh khng th da trn nn tng no khc l n phi ph hp v trnh dn tr, k thut thch hp cn c coi trng khng km vic quy nh vn ln v sc lao ng di do. Trong nhiu trng hp, r rng l b quyt cng ngh ng vai tr quan trng hn vn, n quyt nh kh nng cnh tranh v tc tng trng. M ca v hi nhp quc t, tranh th iu kin thun li ca quc t pht trin t nc thng qua cc chnh sch thng mi v u t. - Xo b c ch kinh t tp trung chng c quyn trong kinh doanh. - Thc hin giao t cho nng thn. Vic giao t lu di cho nng dn chuyn s hu rung t cho nng dn trc tip canh tc, kch thch sn xut, u t, p dng cc tin b khoa hc k thut trong nng nghip nng cao hiu qu sn xut. - Tp trung pht trin cng nghip. u t ln vo cc ngnh cng nghip nng v cc ngnh s dng cng lao ng cao. - Trnh cng nghip phi hin i. M hnh qun l x nghip tng i hon chnh, chi ph t, nng sut lao ng cao, cht lng tt sc cnh tranh hng ha ca VN trn th trng quc t cao. - Chnh sch ca VN va hng v xut khu, va thay th nhp khu nhm khai thc li th so snh. - Nhanh chng hon thnh thi k t do ho thng mi v u t. - Phi to ra nhiu vic lm cho ngi lao ng.

31

- i mi v n gin ho cc th tc u t (thay th ngh nh 20/CP bng ngh nh 87/CP) giao quyn nhiu hn cho cc c quan c lin quan n xt duyt d n u t ng thi giao quyn ch tch UBND Tnh, Thnh Ph, Trng ban qun l, cc khu cng nghip c cp php u t. - Nhanh chng gii quyt cc vn pht sinh khi thc hin lut u t nc ngoi. - Ban hnh mt s chnh sch khuyn khch ni a ho sn phm. Tng bc to ra mt bng php lut v p dng chnh sch thu, cc loi gi c dch v (thu t, in, nc, bu chnh) i vi cc nh u t vo trong nc. - Gim thu thu nhp, gim hoc b thu nhp khu, nguyn vt liu v thit b chuyn dng phc v cho vic sn xut v xut khu. - Khuyn khch u trong nc bng bin php h tr vn u t nh nc thng qua qu h tr u t quc gia. - M rng th trng vn thng qua cc hnh thc huy ng vn nh lin doanh, lin kt, gp phn bo him song song vi vic pht trin th trng vn ngn hn, xc tin vic lm thnh lp v pht trin th trng vn trung hn v di hn, c bit l th trng mua bn c phiu, tri phiu, tin ti lp th trng chng khon. t nc ta pht trin i ln c trc ht tu thuc vo ng li chnh sch ca ng v Nh nc v sau phi c nng lc tr tu bn thn v phi hc hi kinh nghim ca cc nc khc. c im pht trin kinh t ca mi nc l nhng bi hc kinh nghim cho chng ta hc hi, t ta c th trnh c nhng sai lm m cc nc khc vp phi ng thi hc hi c nhng ci hay t c th p dng vo nn kinh t VN ph hp vi hon cnh, iu kin t nc.

32

TI LIU THAM KHO 1.PGS-PTS L Vn Sang:Tng trng kinh t v cng bng x hi Nht Bn giai onthn kv Vit Nam thi ki mi.Nh xut bn chnh tr quc gia.1999 2.Juro Teranishi v Yutaka Kosai :Kinh nghim ci cch kinh t ca Nht Bn.Trung tm kinh t Chu -Thi Bnh Dng . Nh xut bn khoa hc x hi-H Ni .1995 3.L Vn Sang:Kinh t Nht Bn giai on thn k . Vin Kinh t th gii, H Ni, 1998. 4.Dng B Phng-Nguyn nh Long:Mi quan h gia tng trng kinh t v cng bng x hi , Tp ch cng sn, s 6-1996. 5. Vn kin i Hi ng ton quc ln th VII, Nh xut bn Chnh tr quc gia, H Ni, 1996. 6. Nguyn Trn Qu:Tng trng kinh t v cng bng x hi Vit Nam, Tp ch Nhng vn kinh t th gii, s 6-1997. 7. Trnh Huy Quch:Bn v cng bng trong thu nhp v nh hng ca n n tng trng kinh t , Tp ch Nhng vn kinh t th gii, s 41996.

33