subs 4 - 2008

KIM

MEIDENVAARDAG

DOE MEE

SUBSSUBS

SUBS-MAGAZINE JAARGANG 8 NUMMER 4

MAGAZINE

2008

STUDEREN

[DEEL 4]

AAN HETAAN DE

EN MEER

BEVOORRADINGOPZEE

LEGOBATTLE!

SUBS-MAGAZINE VOORWOORD / INHOUDSOPGAVE RUBRIEK

PAGINA 2 SUBS-MAGAZINE 4 JAARGANG 8

Doe mee aan The Navy LEGO Battle en win je eigenontwerp als LEGO-bouwpakket. Ga snel naar pagina10, ontdek hoe je mee kunt doen en win die prijs!

Verder nemen we in dit magazine afscheid van eenaantal series. Op pagina 20 t/m 23 lees je bijvoor-beeld over Bevoorrading Op Zee (BOZ), het laatsteonderwerp in de serie over de ‘rollenkaart’ aan boordvan marineschepen.

In de afgelopen drie nummers hebben de adelbor-sten Canan en Maurits je op de hoogte gehoudenvan hun belevenissen op het Koninklijk Instituut voorde Marine (KIM). Met de afsluiting van hun eerstejaar aan het KIM sluiten zij in dit magazine ook hun

ONTWERP JE EIGEN MARINESCHIP!

reeks verhalen af. Lees op pagina 12 t/m 15nog één keer wat ze nu weer allemaal hebbenmeegemaakt.

SUBS-reporter Jaime Karremann schreef inhet vorige nummer over het opsporen van eenbom op de zeebodem. In zijn laatste artikelover mijnenjagen lees je hoe deze bom uiteindelijk tot ontploffing wordt gebracht(pagina 16 t/m 19).

Veel leesplezier!

Silvana Amerika, Coördinator SUBS

PAGINA 03 TERUGBLIK MARINEDAGEN 2008

PAGINA 06 EEN BAKKIE DOEN BIJ… NICOLE, TANDARTSASSISTENTE

PAGINA 10 THE NAVY LEGO BATTLE

PAGINA 11 NEWS & VIEWS

PAGINA 12 BACK TO SCHOOL… STUDEREN AAN HET KIM (DEEL 4)

PAGINA 16 SUBS DUIKEN DIEPER… MIJNENJAGEN (DEEL 2)

PAGINA 20 WIST JE DAT… DE ROLLENKAART (DEEL 4): BOZ

PAGINA 24 MEIDENVAARDAG 2008

FOTO COVER: LCU MET TANK, OP DE MARINEDAGEN 2008

VO

OR

WO

OR

D

INH

OU

D

SUBS

ARTIKEL TERUGBLIK MARINEDAGEN 2008

JAARGANG 8 SUBS-MAGAZINE 4 PAGINA 3

Het leukst van de Marinedagen vinden Stephan en Arnold de de -mon straties op, in en boven hetwater. “Vooral de landing van demariniers is erg stoer, en dan ooknog eens die tank die vanaf een lan-dingsvaartuig de kade op dendert...”

Teks

t: R

ita M

eshula

m

SUBS OP DE MARINEDAGEN 2008

Voor SUBS-leden Arnold (links) en Stephan (rechts) is dit deeerste keer dat ze op de Marinedagen – voorheen de Vloot -dagen – af zijn gekomen. Ze hebben er wel een behoorlijke reisvoor over moeten hebben: de één komt uit Zwolle, de ander uitWapen veld. Stephan: “Vorig jaar zijn we voor het eerst naar deLandmachtdagen geweest en omdat we dat toen erg leuk vonden, wilden we dit jaar ook bij de marine kijken.”

Dé publiekstrekkers op de succesvolle Marinedagen van dit jaar waren twee kolossale LPD’s (Landing Platform Docks): de RFA Lyme Bay, een Brits marineschip, en onze eigen Hr.Ms. Johan de Witt. Op 11, 12 en 13 juli stonden de poorten van de marinehaven in Den Helderopen voor iedereen die wilde komen kijken. En zoals altijd hadden SUBS-leden ook nu weereen streepje voor: alleen zíj konden zich inschrijven voor het speciale SUBS-programma!

TERUGBLIK ARTIKEL


MARINEDAGEN 2008

USS Elrod: streng beveiligd!Heel bijzonder dit jaar was de aan -wezigheid van het Amerikaanse fregatUSS Elrod. Het gebeurt namelijk nietvaak dat een Amerikaans marineschipDen Helder aandoet. Voor SUBS-ledenwas dit dan ook een unieke kans omeen kijkje te nemen aan boord van ditstreng beveiligde schip. In groepjeswerden de jongens en meiden langshet helidek, het boarding team, de dui-ker en de brug geleid. Maar er werdenvooral veel wapensystemen geshowd:het kanon, de Mk 75 Oto Melara 76mm,de torpedo’s, en de goalkeeper Mk15Phalanx Close In Weapons System. En daarnaast ook nog de specialisti-sche wapens van het boarding team. Stephan: “We zijn ook meegeweestmet de rondleiding aan boord van USSElrod. Een hele toffe ervaring. Het verhaal van het boarding team vond ikhet meest interessant.”

Lekker dichtbijExclusief voor SUBS-leden was ereen rondvaart door de marinehavengeregeld aan boord van de Lacomblé,het schip van Zeekadet korps DenHelder. [Zie de nieuwe rubriek NEWS& VIEWS op pagina 11 voor meer infoover de Zeekadet ten.]

ARTIKEL TERUGBLIK MARINEDAGEN 2008

JAARGANG 8 PAGINA 5

Zo kregen onze SUBS-VIPS de kans om de aanwezigeLPD’s – waaronder ook Hr.Ms. Rotterdam – eens vanafhet water te zien. De overige bezoekers keken toevanaf de kade, rijen dik… “Echt gaaf, dat wij er tijdensdie rondvaart zoveel dichter op zaten. Minpunt washoogstens die plensbui die we op onze kop kregen,haha – maar je moet er íéts voor over hebben, hè!?”

Arnold en Stephan, na het ophalen vanhun SUBS-etui: “Wij zitten op het VMBOin Apeldoorn. Voor ons is deze etui dushartstikke nuttig en bovendien past ‘iegoed bij de SUBS-agenda die we heb benbesteld. Die is écht super. Leuke inter-views, mooie foto’s, ziet er ook nog eensstoer uit… Gaan we allemaal zékergebruiken!”

Handig voor op schoolNet als andere jaren kon je als SUBS-lid metje ID-card een gadget ophalen in de SUBS-tent. Deze keer was dat een etui met pen enpotlood: handig voor op school. Ook werden er posters en plastic tasjes uitgedeeld. Jongeren die nog geen lid waren, kondenzich ter plekke inschrijven – en dat deden ze massaal!

DE MARINEDAGEN 2008 GEMIST? OF WEL GEWEEST

MAAR JE CAMERA VERGETEN? GA DAN NAAR HET FOTO -

BOEK OP DE SUBS-SITE, VOOR EEN INDRUK ACHTERAF

ÓF OM NOG EEN BEETJE NA TE GENIETEN. OOK LEUK:

ONDER FUN AREA VIND JE NU 360º-FILMPJES VAN

DIVERSE RUIMTES AAN BOORD VAN EEN LCF (LUCHT -

VERDE DIGINGS- EN COMMAN DO FRE GAT), WAAR DE

KONINKLIJKE MARINE ER VIER VAN HEEFT.

NICOLE VAN SCHARENBURG EEN BAKKIE DOEN BIJ... RUBRIEK


Tekst & foto's: Rita Meshulam

NICOLE VAN SCHARENBURG (21)TANDARTSASSISTENTE

Op je negentiende korporaal worden, meevarennaar de meest paradijselijke oorden op aarde, hetwerk doen waar je eerder al voor gekozen had,steeds nieuwe mensen leren kennen, de mogelijk-heid hebben om af en toe ook eens met anderedienstvakken mee te lopen, regelmatig kunnensporten in werktijd… Nicole van Scharenburg (21)heeft als tandartsassistente bij de marine eenenorm afwisselende baan!

Toen Nicole na haar VMBO koos voor de verkorteMBO4-opleiding tot tandartsassistente – zemocht ‘m in twee jaar doen – had ze geen idéédat ze haar vak ooit nog eens zou gaan uitoefe-nen op een marinekazerne of aan boord van eenmarineschip. Ze liep haar stages gewoon in deburgermaatschappij en ook na het behalen vanhaar diploma zocht ze daar een baan. “Dat lukteop zich wel meteen en het was ook best leuk,maar het nieuwe was er al snel af. Elke dag metdezelfde tandarts in dezelfde praktijk, de enepatiënt na de andere, altijd haast... Ik dachtregelmatig: is dit het nou? Ik was pas achttien ensnakte naar wat meer avontuur en afwisseling.”

RUBRIEK EEN BAKKIE DOEN BIJ... NICOLE VAN SCHARENBURG


DE 'TOOLS' VAN DE TANDARTSASSISTENTE

Horizontaal ingestroomdOp de een of andere manier liet Nicole zoiets vallen bij eenlerares van haar vroegere opleiding. Die bracht haar op eenidee waar ze zelf nooit op was gekomen: “Haar zoon stondop het punt om bij de marine te gaan, en zij raadde mij aanom daar ook eens te informeren. En inderdaad, ze blekenwel tandartsassistentes nodig te hebben, op kazernesdoor heel Nederland, maar ook op varende schepen en inhet buitenland. Dat leek me wel wat! Ik besloot me aan temelden en kwam gelukkig door de keuring heen.

Voordat ik als militair aan de slag kon,kreeg ik nog wel twee interne opleidin-gen. Eerst de EMMV, de Eerste MaritiemMilitaire Vorming, waar ik in elf wekentijd van alles en nog wat leerde over hetmarinebedrijf en het militaire leven.Daarna kon ik – vanwege mijn MBO4-achtergrond – direct ‘horizontaal instro-men’ naar de korporaalsopleiding vanzeven weken.” Binnen de marine hoefdeNicole verder geen vakopleiding meer tedoen: ze wás per slot van rekening algediplomeerd tandartsassistente. Na deEMMV en de korporaalsopleiding kon zedus meteen beginnen in haar eigen vak,voor het eerst niet bij een ‘gewone’ tan-dartspraktijk.

NICOLE VAN SCHARENBURG EEN BAKKIE DOEN BIJ... RUBRIEK


En, is er veel verschil? “Ja, het is echt totaal anders”,antwoordt Nicole, die momenteel geplaatst is op demarinierskazerne in Doorn. “In drie jaar tijd heb ik met tigverschillende tandartsen en assistentes gewerkt enondertussen heel erg veel van de wereld gezien. Ik hebsowieso bijna anderhalf jaar in de West gezeten, opAruba, en van daaruit zijn we ook naar Bonaire enCuraçao geweest, en naar Costa Rica en Colombia.Tijdens een andere reis deden we Dubai, Abu Dhabi enFujairah aan – allemaal rijke Arabische oliestaatjes –maar ook Djibouti, een arm Afrikaans land, en deSeychellen, een eilandengroep in de Indische Oceaan,echt de mooiste plek op aarde, als je het mij vraagt. Datje daar op je twintigste zomaar heen mag, voor je wérknota bene, dat kunnen er maar weinig zeggen!”

Extra afwisselingNicole maakt haar baan extraafwisselend door mee te lopenmet andere dienstvakken.“Wanneer je bijvoorbeeld eenaantal maanden lang met eenvaste bemanning aan boord vaneen schip zit, is iedereen opeen gegeven moment wel eenkeer bij de tandarts geweest.Als ik daardoor een tijdje watminder te doen heb, ga ik meel-open met een ander dienstvak,om te ervaren hoe dat is en ommezelf nuttig te maken. Danwerk ik bijvoorbeeld tweeweken mee in het kombuis, ofeen weekje in de machine -kamer. Vind ik hartstikke leuk!”

Zorgvuldig en hygiënischMaar haar dagelijkse werk als tandartsassistente, hoe is datbij de marine? “Toch ook wel heel anders dan in de burger-maatschappij”, zegt Nicole. “De tandartsen hier doen veelmeer zelf. Tandsteen verwijderen, medicijnen meegeven, datmogen wij allemaal niet, terwijl tandartsen in de burgermaat-schappij juist zoveel mogelijk aan hun assistentes overlaten.Bij controles en behandelingen sta ik natuurlijk wel aan destoel, maar nooit zonder de tandarts.” Een ander verschil metde burgermaatschappij is dat alles daar veel sneller moet,vindt Nicole. “Ik vond het soms bijna lopende-bandwerk. Bij demarine wordt meer tijd uitgetrokken voor de mensen, en allesgaat heel zorgvuldig en super-hygiënisch.”

RUBRIEK EEN BAKKIE DOEN BIJ... NICOLE VAN SCHARENBURG


Medisch beroepsgeheimEen belangrijke taak van de tandarts -assistente is dan ook het schoonhoudenvan de ruimtes en het steriliseren van deinstrumenten. “Dat doe ik meestal tegenhet eind van de dag”, vertelt Nicole.“Verder zit je als assistente regelmatigachter de balie, om mensen te woord testaan die langskomen, om afspraken inte plannen en om de telefoon op tenemen. Ook de hele administratie van depraktijk doen wij zelf. Vanwege hetmedisch beroepsgeheim blijft dat allemaal binnenskamers.”

Eerst douchen en tandenpoetsen!En de patiënten? Nicole lacht. “Die zijn ook anders, ja!Hier in Doorn krijg ik natuurlijk vooral mariniers in destoel, soms rechtstreeks vanuit de sportschool, zwetend en stinkend. Dan kan ik heel streng zijn, hoor!Ik stuur ze gerust weg, om zich eerst fatsoenlijk te douchen en hun tanden te poetsen.” Nicole lacht. “En alsje dacht dat die bikkels wel even zonder verdoving eengaatje laten vullen… Niet dus!” Eén ding mist Nicole welin de praktijk, vergeleken met vóór de marine: “Ik vondhet altijd zo leuk om met kinderen te werken. Alleen opAruba had ik dat wel, want degenen die daar bijvoor-beeld voor een jaar geplaatst zijn, komen met het helegezin. Maar verder is het natuurlijk allemaal 18+. Maarach, dat went ook snel genoeg. En ik hoef maar eventerug te denken aan alle mooie plekjes op de wereld dieik al heb gezien en ongetwijfeld nog ga zien – ik wil bijvoorbeeld heel graag een keer mee naar Engeland eneen keer naar Noorwegen – en aan alle leuke dingen dieik bij de marine mag doen… Nee, dan heb ik voorlopigecht geen heimwee naar de burgermaatschappij!”

SOMS ZIT IK ACHTER DE BALIE OM AFSPRAKEN IN TE PLANNEN.

THE NAVY LEGO BATTLE SUBS-PRIJSVRAAG


Let op de spelvoorwaarden!

Deelname aan de Navy LEGO Battleis gratis, maar alleen SUBS-ledenmogen meedoen!

De drie gelukkige winnaars krijgenhun ontwerp als LEGO-bouwpakketthuisgestuurd!!! (de ontwerpen worden onder andere beoordeeldop originaliteit en realiteitszin)

Op 1 december 2008 krijgen de drie winnaars bericht van ons! (30november 2008 is dus de allerlaat-ste datum waarop je je ontwerpkunt mailen)

ARTIKEL

Hoe ga je te werk?Surf naar factory.lego.com en downloadde LEGO Digital Designer.

Kies voor Choose Free Build en maak jebeste ontwerp ooit! Startproblemen?Links in het kadertje bij Starter Modelsvind je een model van een schip om jeeen beetje op weg te helpen. Andereontwerpvragen? Bel met de LEGOCustomer Service: 00800-53465555.

Sla jouw ontwerp op (Save as…) als LEGO_[je naam].

Mail je definitieve ontwerp [email protected], met het woord LEGO op deonderwerpregel. Vermeld in het berichtjezelf je naam en adresgegevens én watvoor schip je hebt ontworpen.

Check voordat je aan de slag gaat nogeven de volledige spelvoorwaarden opwww.subs.nl, onder MAGAZINE. Weleerst even inloggen!

Ben je behalve marine-fanaat ook nog eenscreatief en/of fantasierijk? Ontwerp danjouw ‘marineschip van de toekomst’ ofbouw een bestaand marineschip na, metLEGO! Wie weet word jij wel een van de drieoverwinnaars van deze vreedzame battle enga je er vandoor met een prachtige buit!

RUBRIEK NEWS & VIEWS ZEEKADET / WAAR / SUBS-HYVE


>ZEEKADETTEN: IETS VOOR JOU?

Bij het Zeekadetkorps Nederland – een maritiemejeugdvereniging die onder andere steun krijgt van deKoninklijke Marine – draait het allemaal om (er)varen enplezier hebben op het water. Zeekadetten komen elkezaterdag samen aan boord van hun eigen korpsschip;verspreid over het land zijn dat er bijna twintig. Als zee-kadet leer je wat er aan boord allemaal moet gebeuren,van onderhoud en reddingsprocedures tot het schipbesturen, en daar kun je ook nog eens verschillendebrevetten voor halen. Bovendien worden er allerleileuke evenementen, excursies en kampen georgani-seerd. Ben jij sportief, tussen de 11 en de 18 jaar, en eenechte teamplayer? Houd je van varen maar ben je ookniet te beroerd om een keer aardappels te schillen?Check dan op www.zkk.nl welk korps er bij jóú in debuurt zit! Je kunt gewoon eens een dagje mee om uit tevinden of er ook in jou een zeekadet schuilt.

>SUBS-HYVE

Ben jij SUBS-lid én fanatiek hyver? Word dan lidvan jongerenclubsubs.hyves.nl! Kom in contactmet andere SUBS-leden, stel een vraag aan eenmede-SUBS-lid, of laat gewoon een krabbel ach-ter. De infodagen en andere evenementen van deKoninklijke Marine vind je er ook.

>AROUND THE WORLD

De site www.werkenbijdemarine.nl wordt uitge-breid met een button WAAR in de menubalk op dehomepage. Ontdek waar in de wereld de marinedeelneemt aan missies en operaties – of volgHr.Ms. Tromp op haar wereldreis!

BACK TO SCHOOL RUBRIEK


STUDEREN AAN HET KIM

STUDEREN AAN HET KIM(DEEL 4)

VAN EEN SLAAPZAAL NAAR EEN EIGEN KAMER

Meteen vanaf het begin leerden we Canan al kennen als een serieuze,hardwerkende militaire studente, die daarnaast ook altijd wel te porrenwas voor een gezellig feestje of een leuk sportevenement. “Alles eruithalen wat erin zit”, leek haar motto, want behalve dat ze bijna altijdgoede cijfers haalde, schreef ze zich ook nog regelmatig in voor allerleineventaken. Zo werd ze aan het eind van haar eerste jaar bijvoorbeeldverkozen tot één van de twee vertrouwenspersonen voor het korpsadelborsten. Dat betekent vooral voor de nieuwe lichting jongstejaarsdat die met twijfels of problemen bij haar terecht zouden kunnen vooradvies, een luisterend oor of een steuntje in de rug. Ook heeft ze altijdtijd vrijgemaakt voor haar favoriete sport, boksen. “Als je er zelf maargenoeg achteraan zit, kun je hier op het KIM volop in de breedte bezigzijn. Ik zit echt niet alleen maar met mijn neus in de studieboeken!”

Het zit erop, het eerste jaar van Canan Babayigit en Maurits Holle, de twee – aanvankelijknog – kersverse adelborsten die we hiervóór drie keer interviewden over hun ervaringenop het Koninklijk Instituut voor de Marine (KIM). Allebei begonnen ze daar in augustus2007 aan hun vijfjarige opleiding tot officier. Canan ging voor de richting Administratie,Maurits voor het Korps Mariniers. Maar omdat elke officier bij de marine bepaalde basis-vakken moet hebben gevolgd, liepen hun studies in het begin nog aardig gelijk op. Alleen dit laatste kwartaal lukte het voor het eerst niet meer om Canan en Maurits tegelijkte spreken te krijgen, en zelfs niet allebei afzonderlijk in het inmiddels oude vertrouwdeKIM-gebouw in Den Helder. Terwijl Canan daar nog druk aan het blokken was op de laatste tentamens van haar eerste jaar, was Maurits namelijk al tijdelijk ‘verhuisd’ naar de kazerne in Rotterdam voor de Praktische Opleiding Tot Officier der Mariniers (POTOM). In deze – voorlopig – laatste aflevering over het KIM laten we beide hoofdpersonen nogéén keer aan het woord.

RUBRIEK BACK TO SCHOOL STUDEREN AAN HET KIM


CANAN IS VERKOZEN TOT VERTROUWENSPERSOON VOOR DE NIEUWE LICHTING JONGSTEJAARS

IN BREDA GAATCANAN 'MILITAIRE BEDRIJFSWETENSCHAPPEN' STUDEREN.

Van kruisreis naar KMAIn haar tweede jaar blijft Canan nog tot januari2009 in Den Helder, hoewel ze er wel een paarweken tussenuit zal zijn voor de befaamde‘kruisreis’, om weer te ervaren hoe het is omaan boord van een varend marineschip te werken. “Ik hoop natuurlijk dat het meteen eenspannende verre reis zal zijn”, zegt ze. “Maardat hoor je pas kort van te voren.” Daarna gaatCanan haar studie vervolgen in Breda, waar zehaar studierichting militaire bedrijfsweten-schappen zal vervolgen. “Dat zal wel evenwennen zijn, want hier op het KIM heb ik hetontzettend naar m’n zin. De sfeer hier is veelintiemer dan daar, je kent eigenlijk iedereen...In Breda wonen we op de kazerne van de KMAen daar is alles veel grootschaliger. Maar ookdaar zal ik mijn weg wel vinden, hoor. EnBreda lijkt me wel een hartstikke leuke stad.

STUDEREN AAN HET KIM BACK TO SCHOOL RUBRIEK


Het werd al snel menensIn de tussentijd heeft Maurits een behoor-lijk heftige periode gehad. En dan is ‘ienog niet eens op de helft. “Onze POTOMbegon op 1 april – no kidding’ – en duurt toteind maart. We wisten dat we het zwaarzouden krijgen en dat er tijdens die twaalfmaanden altijd veel mensen uitvallen,maar de introductiefase viel mij eigenlijknog wel mee. Wel heel veel sporten, blijk-baar om een beetje ‘in shape’ te komenvoor de mariniersfase daarna.” Wantinderdaad, toen werd het menens. “Danwerd je bijvoorbeeld om kwart over vijf ’sochtends wakker gemaakt met een bel,en dan moest je binnen drie minuten buiten staan in je correcte tenue. Wie telaat was, moest als straf een oefeningdoen. Wélke oefening, dat werd bepaalddoor de dobbelsteen, maar geloof me,geen van de zes opties was leuk. Maar ja,dat was natuurlijk ook het hele idee…” In de mariniersfase gingen Maurits en zijn mede-POTOM’ers

twee keer op bivak, om te leren wat je allemaal moet kun-nen om marinier te zijn, vooral in het veld dus. “Dat wasbehoorlijk pittig”, geeft hij eerlijk toe. Na de mariniersfasevolgde de korporaalsfase, ook weer met heel veel bivakkenen heel veel praktijk. “Speedmarsen, bijvoorbeeld: dan moetje met elf kilo aan bepakking twee minuten rennen, éénminuut lopen, acht kilometer lang, en dat alles in 48 minutentijd. Dat is dus enorm aanpoten. Ook moesten we als kor -poraal een geweergroep van acht man aansturen, ordersgeven, het hele plan voor de aanval of de verkenning beden-ken en uitleggen. Je moet laten zien dat je zo’n groep goedkunt leiden. Maar gelukkig heb ik m’n korporaalsexamengehaald! Net een week geleden ben ik doorgestroomd naarde luitenantsfase. Dat betekent dat ik straks een heel peloton van dertig man onder me krijg…”

VOORLOPIG GEEN SCHOOLBANKEN MEER VOOR MAURITS

SPEEDMARSEN MET ELF KILO AAN BEPAKKING

RUBRIEK BACK TO SCHOOL STUDEREN AAN HET KIM

JAARGANG 8 SUBS-MAGAZINE 4

Voorbereiding op de POTOM:ongelofelijk nuttigVoor een groot deel is de POTOM steeds afwisselendéén week bivak, één week kazerne. Hoe is dat voorMaurits, om nu in Rotterdam te zitten en niet meer in hetprachtige KIM-gebouw vlak bij de marinehaven? Hijlacht. “Eerlijk? Héél gaaf!!! Je bent hier echt bezig metwat je uiteindelijk wilt. De hele sfeer is ook anders, ikvoel me hier ontzettend thuis.” Over de voorbereiding opde POTOM in Den Helder wil Maurits ook nog even ietskwijt: “Die is ongelofelijk nuttig geweest. We hebbentoen zó veel geleerd waar we nu profijt van hebben, datkan ik niet genoeg benadrukken. Anders was de echtePOTOM volgens mij een enorme cultuurschok geweest!”

Makkelijker wordt het er sowieso niet op, in deloop van die twaalf maanden. “Het ene moment zitje in een roes, het andere moment in een dip. Desfeer in de groep maakt een groot verschil. Als destemming goed is, heb je het eerder naar je zin. Er komt constant van alles op je af, en de kunst isdan om je niet gek te laten maken, om je doel voorogen te houden en door te gaan. En elkaar er door-heen te slepen. Want tijdens zo’n heftig jaar als ditheb je elkaar heel hard nodig. Nee, geen enkelePOTOM’er zal deze tijd ooit vergeten!”

"JE BENT HIER ECHT BEZIG MET WAT JE UITEINDELIJK WILT"

SUBS WENST CANAN EN

MAURITS VEEL SUCCES!

SUBS DUIKEN DIEPER...

MIJNENJAGEN & TECHNIEKIn het vorige SUBS-magazine las je hoe een grote vliegtuigbom uit de Tweede Wereldoorlog op 40 meter diepte in zee wordt gelokaliseerd doorHr.Ms. Makkum, een van de mijnenjagers van de Koninklijke Marine. Maardan? Zolang het ding daar blijft liggen, kan hij op een dag alsnog ontploffenen veel schade aanbrengen aan schepen en mensen. Maar ook het ruimenervan is natuurlijk oppassen geblazen! Een spannende klus voor de bemanning van de Makkum en hun dappere duikers.

MIJNENJACHT (DEEL 2)

SUBS

DUIKEN

DIEPERSpeciaal voor SUBS-magazine gaat

Jaime Karremann (29) op onderzoek uit

bij de Koninklijke Marine. Elk kwartaal

duikt hij in een ander onderwerp.

MIJNENJACHT SUBS DUIKEN DIEPER RUBRIEK


Op het halfdek hangt de rubberboot al in dekraan. Nadat de twee duikers hun duikpakkenhebben aangetrokken en hun spullen hebbengepakt, laten ze het bootje te water en snellenze naar een positie vlak voor het schip. Hier inde diepte moet de bom ergens liggen, maarvanaf de rubberboot kunnen ze hem niet zien.De kwartiermeester, die de rubberbootbestuurt, neemt contact op met de mijnen -jachtcentrale. Daar zien ze de bom wél in hetwater liggen, op de sonar, maar de rubberbootaan de oppervlakte juist weer niet.

Tekst en foto’s: Jaime Karremann

''BOMAANGEHAAKT!''

RUBRIEK SUBS DUIKEN DIEPER MIJNENJACHT


Gelukkig kan dit probleem met eenslimme truc worden opgelost: wan-neer de rubberboot een anker laatzakken tot een paar meter boven dezeebodem, wordt dat meteen gespotdoor de sonar. Via de verbinding praatde centrale de rubberboot naar dejuiste positie. Door de stroming onderwater hangt het anker nooit helemaalrecht onder de rubberboot, maar metbehulp van alle aanwijzingen vanuitde centrale lukt het de kwartiermees-ter toch om met z’n anker steedsdichter bij de bom te komen. Zodra zein de centrale zien dat ze heel vlakbijzitten, moet het anker zo snel mogelijk zakken om de rubberboot op die positie stil te leggen.

Zuurstof voor zeven minutenVolgens de centrale zitten ze nu dichtbij genoeg. De duikersdoen hun zuurstofflessen om. Binnen een minuut melden zede bootsman op de brug dat ze er klaar voor zijn. Die rekentsnel uit hoe lang de eerste duiker precies onder water mag –dat is afhankelijk van zuurstof, stroming en diepte. Hij krijgtzeven minuten. Dat is niet veel. Maar er staat een stromingvan twee kilometer per uur, de duiker moet 40 meter diepgaan, en vervolgens moet hij in z’n eentje een soort riem omde bom heen leggen. En omdat die in het zand ligt, is het misschien wel nodig om de riem er onderdoor te graven.Ondertussen verbruikt de duiker veel zuurstof en moet hij hardblijven zwemmen om op zijn positie te blijven, want hij kanzich nergens aan vasthouden. En dat terwijl het onder waternatuurlijk stikdonker is en hij maar één lampje heeft: dat opz’n hoofd.

MIJNENJACHT SUBS DUIKEN DIEPER RUBRIEK


Even later zakt de rubberboot weer in hetwater en vaart naar de plek waar hetanker is gedropt. Die plek is nu makkelijkterug te vinden dankzij de oranje boei dieaan het touw is vastgemaakt. De duikerkrijgt weer te horen hoe lang hij onderwater mag blijven en laat zich dan over-boord vallen. Met de 18 kilo TNT zwemt hijnaar een diepte van 40 meter. Daar maakthij de springstof vast aan de riem die omde bom heen zit. Binnen zes minuten isde duiker weer boven – alweer eengeslaagde missie!

Maar het lukt! De marine beschikt over zeerervaren duikers en deze is er inderdaad ingeslaagd om de bom binnen zeven minutenvast te maken. “Bom aangehaakt…!” hijgthij wanneer hij naast de rubberboot bovenwater komt. “Maar wat een ontzettendestroming!” Op de brug kijkt men door verrekijkers naar de rubberboot. “Missiegeslaagd, bom is aangehaakt”, kraakt hetover de verbinding. “Hier de brug.

Dat is begrepen. Goed gedaan!”

18 kilo springstofDe rubberboot vaart terug naar deMakkum en wordt aan boord gehaald.Meteen wordt er een blik met 18 kiloTNT klaargemaakt (primen), een explosieve stof die de bom straksonschadelijk moet maken. Het heleschip wordt gewaarschuwd: “Attentie,hier de brug. In verband met het primenvan de lading, geldt er een rook-, las- en passageverbod op het halfdek.”

RUBRIEK SUBS DUIKEN DIEPER MIJNENJACHT


Andere schepen: afstand houden!De commandant zit in zijn stoel op debrug. Hij reageert onmiddellijk en zegttegen de seiner dat het bericht eruit kan.De seiner loopt naar de radiozender op debrug en waarschuwt – in het Engels – alle scheepvaartverkeer voor de tweedeen laatste keer: Hr.Ms. Makkum gaatzometeen een bom opblazen, dus alleschepen moeten op minimaal vier kilo -meter afstand blijven.

De Makkum vaart nu langzaam achteruit,om 400 meter afstand te bewaren tussenhet explosief en het schip. De duikers liggen in hun rubberboot, op amper 80meter heel wat dichter bij de bom.Ondertussen is ook de bemanning van deMakkum zelf gewaarschuwd dat er zo eenbom gaat ontploffen. Dat is voor iedereenbelangrijk om te weten, want de klap is zogroot dat je je rot schrikt als je nergens opvoorbereid bent, en daardoor zou je kun-nen vallen of je zelf kunnen verwonden.

Spierwitte kolkende massaDe rubberboot is op afstand gekomen, klaar om af tevuren, zo meldt men de brug. Een laatste controlewordt uitgevoerd. ”Vijf… vier… drie… twee… één…AFVUREN!!!” Een oorverdovende klap volgt. Het heleschip schudt en trilt. Het water wordt spierwit en verandert in een kolkende massa die een paar meteromhoog spuit. Bom ontploft, missie geslaagd! Iedereen is opgetogen over de succesvolle actie. Evenlater stappen de duikers weer aan boord van het schip.Terwijl de diesel wordt opgestart, heeft men het op debrug alweer over de volgende bom. “Hoe diep?” wordt

alvast gevraagd. En de Makkum zet koers naar bom nummer 5 van deze week. Alsof het de nor-maalste zaak van de wereld is.

Wie vrij is of even tijd heeft, komt nu naar de brug omde explosie te zien. Allemaal hopen ze stiekem op eenenorme waterzuil. Maar zelfs de jongste matroos van18 jaar oud is al ervaren genoeg om te weten dat dátalleen gebeurt in heel ondiep water. Een bom die op40 meter diepte wordt opgeblazen, geeft weliswaareen enorme knal, maar geen waterzuil. Toch wordende mobieltjes en de camera’s snel tevoorschijngehaald. De Makkum mag dan misschien wel vierbommen per week ruimen, dit zijn toch de ultiememomenten waar iedereen zo hard voor werkt!

Heb jij een vraag voor Jaime

of wil je je mening geven

over dit artikel? Ga dan naar

het forum op subs.nl en kijk

onder SUBS-magazine.

DE ROLLENKAART (DEEL 4) WIST JE DAT... RUBRIEK


DE ROLLENKAART (DEEL 4)

BEVOORRADING OP ZEE (BOZ)

Tekst: Rita Meshulam

In de laatste paar nummers hebben we het indeze rubriek steeds gehad over de verschil-lende neventaken die de bemanning van eenfregat kan hebben. Wat je bij calamiteiten enandere bijzondere situaties moet doen, staatper persoon aangegeven op de ‘rollenkaart’.Sommige rollen worden vooral geoefendvoor-het-zeer-onwaarschijnlijke-geval-dát. De verlaatrol is hier een voorbeeld van, waarbij het gaat om het verlaten van een zinkend schip. Andere rollen zijn een stukrealistischer, of zelfs aan de orde van de dag.In de West, waar veel wordt gepatrouilleerddoor het stationsschip dat daar ligt, is hetminstens twee keer per dag helikopterrol!Een andere rol die ook regelmatig ‘in het echt’wordt uitgevoerd, is de BOZ-rol: Bevoorradingop Zee. Omdat het hier meestal gaat om hetverplaatsen van grote hoeveelheden brandstof van het ene schip naar het andere,is zorgvuldigheid van het grootste belang.Effe bijtanken? Zo simpel is het dus niet!

RUBRIEK WIST JE DAT... DE ROLLENKAART (DEEL 4)


“BOZ-rol op post! BOZ-rol op post!Temperatuur van het zeewater: elf graden.” De mensen die buitenbetrokken zijn bij de BOZ-rol – aandek zijn dat natuurlijk vooral denauten – trekken hun ‘penenpak’aan, een knaloranje overlevingspakwaarin je het wel een poosje volhoudt als je in het water terechtzou komen. Is het zeewater vijftiengraden of warmer, dan mag hetpenenpak uitblijven.

HET 'PENENPAK'.

Dicht bij elkaarOndertussen worden op de brugallerlei procedures in gang gezet.Nauw vaarwater, bijvoorbeeld,omdat het fregat heel dicht naast debevoorrader moet gaan varen. De officier van de wacht gaat drukin de weer met zijn checklijst, omhet schip gereed te maken voor debevoorrading straks.

De brug stroomt vol met ‘veiligheidsfunctio -narissen’ zoals de commandant, de navigatie-officier en het Ondergeschikt Hoofd TechnischeDienst die de motoren in de gaten houdt Er magnatuurljik niets mis gaan als je zo dicht naasteen ander schip vaart. Als iedereen op post isen z’n ding heeft gedaan, gaat het schip opongeveer 1000 yards – zo’n 900 meter – achterde bevoorrader liggen wachten totdat die hetsein geeft dat alles in orde is.

DE ROLLENKAART (DEEL 4) WIST JE DAT... RUBRIEK


De hele nautische dienst is er ondertussen op voor-bereid om de slang van de bevoorrader te ontvangen.Is dat eenmaal gelukt, dan gaat op het fregat de‘probe’, oftewel het uiteinde van die slang, in de‘kelk’, en vervolgens is het een hele tijd pompen.Heeft het fregat lang niet getankt, kan dat soms weltwee uur duren. Wanneer het schip voldoende brand-stof heeft, gaat de probe uit de kelk en worden allelijntjes, slangen en kabels weer losgekoppeld.

Wanneer dat op een gegevenmoment het geval is, geeft debevoorrader met een vlag aan dat hijhet fregat langszij kan ontvangen.Dat wil zeggen dat de bemanningaan dek er klaar voor is, de olielaad-plaats bezet is, dat de slangen zijndoorgeblazen, klaar om te gaan pom-pen. En als het zover is, laat ook hetfregat met een vlaggetje zien dat hetklaar is om langszij te komen.

Lijntjes over en weerUiteindelijk komen de twee schepenop een afstand tussen de 40 en 60meter van elkaar te liggen, en dieafstand moeten ze ook zien tebewaren: dichterbij is te link, maarals het fregat te ver ligt, komt erzoveel spanning te staan op het olie-laadtuig dat het zou kunnen knap-pen! Nadat er wat eerste lijntjes overen weer zijn geschoten – onderandere een afstandslijn waardoor deofficier van de wacht steeds in degaten kan houden hoe ver de sche-pen van elkaar vandaan liggen –komen de twee schepen met eenzware stalen lijn, de jackstay, aanelkaar te zitten. Langs díé kabel gaater uiteindelijk een olieslang van debevoorrader naar het fregat.

DE 'PROBE',HET UITEINDE VAN DE OLIESLANG

HR.MS. ROTTERDAM ONTVANGT DE OLIESLANG VAN DE BEVOORRADER

Ook eigen bevoorradersJe zou misschien denken dat zo’n bevoorraderna twee uur pompen zelf ook wel een keer leegmoet zijn. Maar zo werkt het dus niet.Bevoorradings schepen zijn enorme schepen met geweldige voorraden brandstof aan boord. Vaak varen ze gewoon rond op zee, want er zijnnatuurlijk wel meer schepen die af en toe moe-ten tanken. Als fregat kun je bijvoorbeeld ookvan te voren afspreken met een bevoorrader datje allebei op een bepaald moment op eenbepaalde plaats zult zijn. Ook de KoninklijkeMarine heeft twee bevoorradingsschepen:Hr.Ms. Amsterdam en Hr.Ms. Zuiderkruis, waar-van er vaak wel een meegaat als er in groter verband wordt gevaren. Want deze gigantischebakbeesten mogen dan qua wapentechniek niette vergelijken zijn met de moderne fregatten,maar mooi dat ze wél iets in huis hebben waargeen enkel schip zonder kan: brandstof!

RUBRIEK WIST JE DAT... DE ROLLENKAART (DEEL 4)


HET 'TANKEN' KAN SOMS WEL TWEE UUR DUREN

HET ENGELSE BEVOORRADINGSSCHIP RFA WAVE RULER

MEIDENVAARDAG 2008 ARTIKEL


De Koninklijke Marine beschiktover twee schepen van hettype LPD (Landing PlatformDock): de tien jaar oude Hr.Ms.Rotterdam en de kersverseHr.Ms. Johan de Witt. Als hetecht moet, passen er op dezegiga-schepen wel duizendmensen – meestal vooral mari-niers die aan land moeten wor-den afgezet, maar ook weleens evacués uit rampgebie-den. En soms ligt een LPD lan-gere tijd ergens aan de kust,als varend hoofdkantoor vanwaaruit andere marineschepenkunnen worden aangestuurd,of als ziekenhuis-op-zee.

Een gewone valreep was er niet bij dit jaar. De 280 meiden die op 25 juni naar Den Helder kwamen voorde jaarlijkse Meidenvaardag, werden deze keer metlandingsvaartuigen van de mariniers vanaf de walhet dok van Hr.Ms. Rotterdam binnengevaren. Een bijzonder begin van een bijzondere vaardag.

MEIDENVAARDAG2008

Weer eens wat anders:LMS'en (lichtmorse seinen)in plaats van SMS'en!

ARTIKEL 2008 MEIDENVAARDAG


“Vroeger wilde ik altijd bij de landmacht of bij de politie, maar

op een gegeven moment begon de marine me ook erg te trek-

ken. Ik doe nu een MBO-opleiding verpleegkunde, en als ik

daar over twee jaar klaar mee ben, zou ik hier wel aan de

slag willen. Je kunt ook intern de opleiding doen, maar dan

begin je als matroos LDGD, terwijl ik met mijn diploma straks

meteen onderofficier kan worden. Ik wil heel graag op een

schip ervaring opdoen als verpleegkundige en wat van de

wereld zien. Later kan ik altijd nog in een ziekenhuis gaan

werken, maar nu kies ik liever nog voor wat meer avontuur.”

WILLEMIJN (18) UIT ROTTERDAM:

“Ik ben met Willemijn meegekomen en was zelf niet

van plan om bij de marine te solliciteren, maar als ik

het allemaal zo zie hier, dan vind ik het toch wel heel

indrukwekkend.”

ASTRID (18) UIT ROTTERDAM:

MEIDENVAARDAG 2008 ARTIKEL


“Ik ben al sinds groep 8 geïnteresseerd in de marine.

Ik kan niet wachten tot ik oud genoeg ben om te

solliciteren en ben dan ook alvast fanatiek SUBS-lid!

Ik wil heel graag bij de Operationele Dienst, in de

commandocentrale werken met al die computers en

de radar en zo, dat je echt de ogen van het schip

bent. Wat me verder aanspreekt is de discipline, en

dat je op zo’n schip samenwerkt met mensen van

alle rangen en standen. En het avontuur hè? Ik zie

mezelf al wegvaren en mijn moeder uitzwaaien, zo

van: Doei mam, tot over een paar weken! Ik heb

vandaag veel vragen kunnen stellen waar ik duidelijk

antwoord op heb gekregen, en ook veel dingen

geleerd waar ik geen flauw idee van had. Dat zo’n

schip als dit eigenlijk gewoon een stad op water is,

met alles erop en eraan! De demonstraties vond ik

ook heel goed. En iedereen was hartstikke

vriendelijk. Dus mijn dag is absoluut geslaagd!”

MARLOES (15) UIT ALMERE:

Demo 'brandje blussen': pasals je zo'n spuit zelf eenkeer in handen hebt, merk jehoeveel druk erop staat!

ARTIKEL 2008 MEIDENVAARDAG


RENSKE UIT TERHERNE (18):

“Ik doe de instroomopleiding voor de politie, een

MBO-opleiding van vier jaar, waar ik volgend jaar

klaar mee ben. Maar ik ben eigenlijk geïnteresseerd

in alle uniformberoepen. Nu ik zo op dit schip zit, lijkt

dit me ook wel heel erg leuk, dus ik ga me hier toch

ook nog wat meer in verdiepen. De rondleiding vond

ik leuk, ik kreeg echt een idee van hoe het schip

in elkaar zit en wat er allemaal gedaan wordt. De

demonstraties vond ik helemaal super, vooral die

reddingsactie met die helikopter, maar dat is

natuurlijk even spanning en sensatie, terwijl je

bij zo’n rondleiding meer een realistisch beeld

krijgt van hoe het er echt dagelijks aan toe gaat.

Maar alles met elkaar zie ik me zeker wel op zo´n

schip werken. Vanuit de politieopleiding doen wij

wel eens ME-trainingen, soms ook wel eens aan

boord van marineschepen, maar ik had nog nooit

eerder gevaren, zoals vandaag.”

In groepjes worden de meiden rondgeleid langsde brug, de commandocentrale, een aantalslaapverblijven, het matrozenverblijf (caf), hetofficiersverblijf (longroom), de uitgebreide ziekenboeg met een grote ziekenzaal en twee operatietafels, de tandartspraktijk, de kombuis,de bakkerij, de wasserij, het dok (waar de landingsvaartuigen naar binnen en naar buitenvaren) en een aantal technische ruimtes. Tussen de middag wordt in de hangar de tradi -tionele blauwe hap (Indische rijsttafel) gegeten. Op het helidek is het genieten van verschillendedemonstraties én van het mooie weer!

COLOFON

SUBS-MAGAZINE IS EEN UITGAVE VAN DE KONINKLIJKE MARINE. HET IS BESTEMD VOOR ALLELEDEN VAN SUBS -DE JONGERENCLUB VAN DE MARINE- EN VERSCHIJNT VIER KEER PER JAAR.

AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE:Silvana Amerika

Rita Meshulam, Veritaal

Jaime Karremann

Maartje van der Maas

Nicole van Scharenburg

Paul van der Vliet

Koninklijk Instituut voor de Marine

Praktische Opleiding Tot Officier

der Mariniers

Hr.Ms. Makkum

VORMGEVINGKrijn Ontwerp, Nijmegen

DRUKHollandia Printing, Heerhugowaard

REDACTIEADRESKoninklijke Marine

SUBS-magazine

Postbus 2630

1000 CP Amsterdam

INSCHRIJVENBen je nog geen lid van SUBS en wil

je je inschrijven? Surf dan naar

www.subs.nl, klik op CLUB en kies

’Lid worden’.

AFMELDENWil je geen lid meer zijn van SUBS?

Mail dit dan ff naar [email protected],

en vermeld daarbij je adres en

geboortedatum.

SUBSSUBS-MAGAZINE JAARGANG 8 NUMMER 4 OKTOBER 2008

subs 4 - 2008

Documents