SBE 215 EGZERSİZ FİZYOLOJİSİ

SÜRATİN DEĞERLENDİRİLMESİ

LABORATUVAR ÇALIŞMASI

SÜRATİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Sürat, ‘sporcunun kendisini en yüksek hızda bir yerden bir yere hareket ettirebilme

yeteneği’ ya da ‘ hareketlerin mümkün olduğu kadar yüksek bir hızla uygulanabilmesi’ olarak

tanımlanabilir (Sevim, 2002). Ayrıca sürat kas ve sinir sisteminin hızlı çalışma yeteneğine

bağlı hareketsel bir yetenek olarak ve hareketin birinci dereceden kinematik özelliği olarak

tanımlanabilir (Muratlı ev ark., 2007). Bu bağlamda, birçok spor dalı için sürat ve sprint

yeteneği çok önemlidir; örneğin futbol ve basketbol gibi takım sporlarında topu rakiplerinden

önce elde etmek için oyuncuların sürat yeteneğinin çok iyi olması gerekir.

Sporda sürat yalnız birçok faktörden oluşan bir özellik olmayıp, aynı zamanda

hareketin yapılışıyla, sportif teknikle bağlantılı olarak spor türüne özgü bir özelliktir. Sürat

tanımıyla ilgili açıklamalardan da anlaşılacağı gibi sürat sporda değişik görünümlerde

karşımıza çıkmaktadır. Bunlar;

Hareket sürati: Sporcunun ilk hareketi ile bitiş hareketi arasında geçen süredir.

Örneğin; 100 metre koşuda ilk çıkış ile bitiş çizgisinin arasındaki süredir.

İvmelenme sürati: Süratte meydana gelen değişimdir. İvmelenme hızı ilk hız ile son

hız farkının zamana bölümüdür.

Ortalama sürat: Hareketin zamanına ve mesafesine göre değişmektedir. Hareket

süratinin hesaplanarak koşulan metreye bölünmesiyle elde edilmektedir.

Maksimum sürat: İvmelenme sürati ile elde edilen en büyük hızdır. Bir sporcunun

sürati, reaksiyona, ivmelenme, ortalama ve maksimum hıza bağlıdır.

Sprint sürati: Sporcunun yaklaşık 30 metre kadar oluşturduğu süreye denir. Bir

sporcu 4-5 saniyede 28,5 m-36,5m arasında maksimal sürate erişir.

Süratte devamlılık: Sporcunun süratini uzun süre devam ettirebilme yeteneğidir.

Süratin değerlendirilmesinde birçok test kullanılmaktadır ancak yaygın olarak 10m,

20m, 30m ve 50m sprint testleri kullanılmaktadır.

10m, 20m ve 30m SPRİNT TESTLERİ

10m, 20m ve 30m Sprint Testlerinde fotosel kapıları başlangıç ile bitiş çizgisine

yerleştirilir. Daha sonra sporcu ayakta çıkış yaparak 1 dakika ara ile tüm sprint testlerini

tekrar eder. Tüm değerler kaydedilir ve en iyi değer o test için değerlendirmeye alınır.

UYGULAMA

Teste katılan tüm öğrencilerin sürat değerlerini kaydedin ve her test için en iyi

dereceleri bir grafikte gösterin

Sporcunun Adı-Soyadı 10m 10m 20m 20m 30m 30m

Tartışma Soruları

1. Teste katılan kişilerin değerlerini alarak testlere göre kıyaslama yapın. En iyi değerlere

sahip kişilerin neden sürat değerlerinin iyi olduğunu ve kişiler arasındaki farklılıkların

nedenlerini yazın ve açıklayın.

2. Bu laboratuvar çalışmasında yapılan testlerde hangi enerji sistemleri kullanılmıştır.

Nedenleriyle açıklayın.

3. Sürati etkileyen faktörler nelerdir? Açıklayın