tai lieu wavelet

Upload: haihvktqs88

Post on 08-Apr-2018

222 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    1/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    B GIO DC V O TO

    TRNG I HC BCH KHOA H NI

    ----------------

    LUN VN THC S KHOA HC

    NN NH SDNG BIN I WAVELET V

    NG DNG TRONG CC DCH V DLIU A

    PHNG TIN DI NG

    NGHNH: IN TVIN THNG

    NGC ANH

    Ngi hng dn khoa hc: PGS.TS. Nguyn c Thun

    H NI 2006

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    2/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    MC LC

    CC HNH V, BNG BIU TRONG LUN VN ..............................5

    THUT NGTING ANH ......................................................................7

    LI GII THIU .......................................................................................8CHNG 1: MU..............................................................................9

    1.1. Csnghin cu v mc ch ca lun vn ...................................9

    1.2. T chc lun vn............................................................................10

    CHNG 2:TNG QUAN CC K THUT NN TRONG M HO

    NH..........................................................................................................11

    2.1. Gii thiu chung v nn nh s .....................................................11

    2.2. Phn loi cc k thut nn .............................................................13

    2.2.1. Nn tn hao v khng tn hao................................................13

    2.2.2. M ho don v m ho da trn php bin i................13

    2.2.3. M ho bng con.....................................................................14

    2.3. Tiu chun nh gi cht lng m ho nh .................................14

    2.4.Cc k thut nn c tn hao............................................................15

    2.4.1. K thut m ho bng con ......................................................15

    2.4.2. K thut m ho da trn php bin i.................................19

    2.4.2.1. K thut m ho da trn php bin i DCT.................19

    2.4.2.2. K thut m ho da trn php bin i DWT ...............25

    CHNG 3:C S L THUYT BIN I WAVELET...................30

    3.1. Cston hc ...............................................................................30

    3.1.1. Bin i Waveletlin tc........................................................30

    3.1.2. Bin i Waveletri rc .........................................................323.2. Tnh cht ca bin i Wavelet......................................................33

    3.3. Gii thiu mt s hWavelet........................................................37

    3.3.1. Bin i WaveletHaar............................................................37

    3.3.2. Bin i WaveletMeyer .........................................................38

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    3/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    3.3.3. Bin i WaveletDaubechies.................................................38

    3.4. Mt sng dng ni bt ca Wavelet...........................................39

    3.4.1. Nn tn hiu.............................................................................39

    3.4.2. Kh nhiu ...............................................................................40

    3.4.3. M ho ngun v m ho knh...............................................40

    CHNG 4:CHUN NN NH TNH DA TRN BIN I

    WAVELET JPEG2000..........................................................................41

    4.1. Lch s ra i v pht trin chun JPEG2000...............................41

    4.2. Cc tnh nng ca JPEG2000 ........................................................41

    4.3. Cc bc thc hin nn nh theo chun JPEG2000 .....................42

    4.3.1. X l trc bin i................................................................42 4.3.2. Bin i lin thnh phn.........................................................42

    4.3.3. Bin i ring thnh phn (bin i Wavelet)........................43

    4.3.4.Lng t ho - Gii lng t ho............................................44

    4.3.5. M ho v kt hp dng d liu sau m ho ..........................45

    4.3.6. Phng php m ho SPIHT..................................................45

    4.3.7. Phng php m ho EZW.....................................................47

    4.4. So snh chun JPEG2000 vi JPEG v cc chun nn nh tnh

    khc.......................................................................................................49

    CHNG 5:NG DNG WAVELET TRONG CC DCH V D

    LIU A PHNG TIN TRONG THNG TIN DI NG...............54

    5.1. Nn nh bng Wavelet...................................................................54

    5.2.1. S khi tng qut...............................................................54

    5.1.2. Bin i Wavelet.....................................................................55

    5.1.3. Tnh ton nng lng tiu hao................................................56

    5.2. Thut ton nn nh bng Wavelethiu nng - EEW.....................58

    5.2.1. Hiu nng ca cc k thut loi b .........................................60

    5.3.2. Cc kt qu thc nghim ........................................................62

    5.3.2.1. nh hng n nng lng tnh ton v cht lng nh62

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    4/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    5.3.2.2. nh hng n nng lng truyn thng v cht lng

    nh.................................................................................................62

    5.4. Cc tham s nn nh bng Wavelet...............................................62

    5.4.1. Thay i mc bin i Wavelet..............................................62

    5.4.2. Thay i cc mc lng t .....................................................62

    5.5. Truyn nh trn mng...................................................................62

    5.5.1. Phng php la chn tham sng......................................62

    5.5.2. Kt qu thc nghim...............................................................62

    KT LUN...............................................................................................63

    Kt qut c v ng dng ca lun vn.........................................63

    Hng pht trin nghin cu ................................................................63PH LC..................................................................................................65

    TI LIU THAM KHO ........................................................................66

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    5/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    CC HNH V, BNG BIU TRONG LUN VN

    Hnh 2.1 S b khi qut h thng nn nh.........................................12

    Hnh 2.2. S minh ho k thut m ho bng con M bng con .......16

    Hnh 2.3 Minh ho qu trnh phn ly bng con cy bt phn...................17Hnh 2.4. Phn ly hai nh mu thnh bn bng con .................................18

    Hnh 2.5. S b m ho theo chun JPEG ..........................................23

    Hnh 2.6. Sp xp Zigzag cc h s DCT b m ho............................23

    Hnh 2.7. S khi b gii m theo chun JPEG ..................................23

    Hnh 2.8. Bank lc khi phc l thuyt s dng DWT 1D ......................28

    Hnh 2.9. Minh hoDWThai chiu cho nh ............................................28

    Hnh 2.10(a). Minh hoDWTkiu dyadic mc 3 nn nh..................28

    Hnh 2.10(b). Minh hoDWTkiu dyadic mc 3 nn nh..................29

    Hnh 3.1. Minh ho li nh t dyadic vi cc gi tr ca m v n ............33

    Hnh 3.2. Phn tch a phn gii p dng cho biu din tn hiu.............36

    Hnh 3.3. Hm ( )t ca bin i Haar ....................................................38

    Hnh 3.4: Hm ( )t ca bin i Meyer..................................................38

    Hnh 3.5. Hm ( )t ca h bin i Daubechies n vi n=2, 3, 7, 8........39Hnh 4.1: Trnh t m ho (a) v gii m JPEG2000 (b).........................42

    Hnh 4.2: Minh honh vi RGB v YCrCb...........................................43

    Hnh 4.3: Phng php Lifting 1D dng tnh ton bin i Wavelet.......44

    Hnh 4.4: Minh ho cy t phn (a) v s phn mc (b)..........................47

    Hnh 4.5: Hai cch sp xp th t cc h s bin i...............................48

    Hnh 4.6: So snh JPEG v JPEG2000....................................................50

    Bng 4.1: So snh JPEG v JPEG2000 ...................................................51

    Hnh 4.7: Minh ho tnh nng ROI...........................................................52

    Bng 4.2: So snh tnh nng ca JPEG2000 vi cc chun nn nh tnh

    khc...........................................................................................................53

    Hnh 5.1. S khi qu trnh nn nh bng Wavelet.............................54

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    6/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    Hnh 5.2. (a) Bin i Wavelet 2D mc 3 v (b) Minh ho bng nh

    CASTLE ................................................................................................56

    Hnh 5.3. Phn b s hc cc h s thng cao sau php bin i Wavelet

    mc 2.........................................................................................................59

    Hnh 5.4: D liu sau php bin i Waveletvi hai k thut loi b HH

    v H*.........................................................................................................61

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    7/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    THUT NGTING ANH

    CWT Bin i Wavelet lin tc (Continuous Wavelet Transform)

    DCT Bin i Cosine ri rc (Discrete Cosine Transform)DFT Bin i Fourier ri rc (Discrete Fourier Transform)

    DPCM iu xung m vi sai (Differized Pulse Code Modulation)

    DWT Bin i Wavelet ri rc (Discrete Wavelet Transform)

    EZW Wavelet cy zero (Embedded Zerotree Wavelet)

    HVS H thng cm nhn hnh nh ca mt ngi

    (Human Visual System)

    IDWT Bin i Wavelet ri rc ngc

    JPEG Chun nn nh ca y ban JPEG quc t(Joint Photographic Experts Group)

    JPEG2000 Chun nn nh JPEG2000

    Lossless Compression K thut nn nh khng tn hao (khng mt d liu)

    Lossy Compression K thut nn nh c tn hao (c mt d liu)

    MRA Phn tch a phn gii (Multi Resolution Analysis)

    MSE Sai s bnh phng trung bnh (Mean Square Error)

    PCM iu xung m (Pulse Code Modulation)

    PSNR T s tn hiu nh trn nhiu (Peak Signal to Noise Ratio)

    QMF Lc gng cu t phng (Quardrature Mirror Filters)

    RLC M ho lot di (Run Length Coding)

    ROI K thut m ha nh theo vng (Region Of Interest) Mt

    tnh nng mi ni bt ca JPEG2000

    SPIHT Phng php m ho phn cp theo vng

    (Set partitioning in hierarchical trees)

    STFT Bin i Fourier thi gian ngn (Short Time Fourier

    Transform)

    Wavelet Bin i bng con Wavelet

    Wavelet Decomposition

    Tree

    Cy phn gii Wavelet

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    8/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    LI GII THIU

    Trong nhng nm gn y, nhu cu cc dch v d liu trn mng

    di ng, nht l d liu a phng tin l rt ln. Cng vi nhu cu ,

    vn t ra l lm th no tm c mt k thut m ho d liu then

    cht (chun), c hiu qu truyn cc d liu ny trn mng di ng.

    Mc ch ca lun vn l trnh by mt k thut nn nh s dng

    bin i Waveletcho nh tnh v c bit l nh tnh trong cc dch v d

    liu a phng tin trong mng di ng. So vi cc k thut nn s dng

    php bin i trc y nh bin i Fourier(FT), bin i cosine ri rc

    (DCT), bin i xp chng (LT),.., bin i Wavelet(DWT) c nhiu u

    im khng ch trong x l nh m cn nhiu ng dng khc. Bng

    chng l s ra i ca chun nn JPEG2000 (da trn DWT) c tnh nng

    vt tri so vi JPEG(DCT). Tuy nhin chun JPEG, MPEG hay ngay

    c JPEG2000 cng ch tp trung vo hiu qu nn (t s nn) v cht

    lng nh m khng ch n nng lng tiu hao trong qu trnh x lv truyn trn mng. Trong lun vn trnh by mt k thut nn nh

    trong mng di ng s dng bin i Wavelethiu nng khng chem

    li hiu qu nn, cht lng hnh nh m cn tit kim nng lng x l

    ca h thng. iu ny ha hn c th xy dng mt b m ho nh tit

    kim nng lng x l, thi gian truyn m vn ph hp vi iu kin

    bng thng thp, rng buc v cht lng d liu trong cc mng thng

    tin di ng.

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    9/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    CHNG 1: MU

    1.1. Csnghin cu v mc ch ca lun vn c th s dng cc dch v Internet khng dy cng nh nhiu

    dch v d liu khc trn nn cc ng dng di ng cn c mt k thut

    then cht c th h trtruyn thng nhiu dng d liu trong thng tin

    di ng t bo nh: thoi, vn bn, hnh nh v video. Tuy nhin vn

    truyn thng ni dung a phng tin trong thng tin di ng gp mt s

    kh khn: bngthng ca mng di ng tbo, nhiu knh, gii hn ca

    pin cho cc ng dng, tnh tng thch dliu gia cc thu bao. Trong

    khi vic ci thin bng thng di ng cn mt cng ngh mi ca tng

    lai cn vic ci thin gii hn ca pin khng p ng c s pht trin

    ca cc dch v tng lai, th phng php gim kch thc d liu bng

    cc k thut nn l mt cch tip cn hiu qu gii quyt cc kh khn

    trn.

    Mc d cho n nay c rt nhiu k thut nn d liu a phng

    tin nh: chun JPEG (da trn bin i DCT), chun JPEG2000 (da

    trn bin i Wavelet) v chun MPEG, tuy nhin nhng k thut ny ch

    tp trung vo hiu qu nn v c gng nh mt cht lng nh t v th

    chng b qua vn tiu hao nng lngtrong qu trnh nn v truyn

    RF (trong thng tin ng). Lun vn ny trnh by mt k thut hiu qu

    khc phc nhng kh khn trn cho loi d liu a phng tin in

    hnh trong thng tin di ng l nh tnh. l k thut nn nh s dngbin i Wavelet thch nghi v hiu nng cho d liu a phng tin

    trong thng tin di ng.

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    10/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    1.2. T chc lun vn

    Lun vn c trnh by thnh 5 chng v 1 ph lc. Chng 1,

    tc gi trnh by tm tt csnghin cu v mc ch cng nh t chc

    ca lun vn.

    Chng 2 trnh by khi qut cc k thut nn nh, phn loi cc

    nguyn l nn v nh ngha mt s thut ngc s dng rng ri nh

    MSE, PSNR v SNR. Chng ny cng trnh by cs l thuyt ca cc

    nguyn l nn c tn hao in hnh nh: m ho bng con; m ho da

    trn bin i cosine ri rc (DCT), bin i xp chng (LT), bin i

    Waveletri rc (DWT).

    Chng 3 trnh by cston hc, tnh cht ca bin i Wavelet.Ni dung ca chng ny l l thut nn tng cho cc ng dng Wavelet.

    Chng ny cng a ra mt s hWaveletph bin v gii thiu mt s

    ng dng ni bt ca Waveletngoi ng dng nn nh.

    Chng 4 gii thiu tng quan v chun nn JPEG2000 da trn

    bin i Wavelet. Mc ch khng ch l gii thiu mt chun nn vt

    tri so vi chun JPEG da trn bin i DCTm cn a ra mt la

    chn gii quyt bi ton t ra trong lun vn. JPEG2000ang tng bc

    c t chc ISO cng nhn nn chc chn s tr thnh mt chun nn

    ph bin trong cc ng dng di ng tng lai. Cng trong chng ny,

    tc gi trnh by tm tt cc bc thc hin nn nh theo JPEG200 v so

    snh n vi chun JPEG v cc chun nn nh tnh khc.

    Chng 5 cng l chng quan trng nht. Da trn k thut nn

    nh bng Wavelet, lun vn a ra mt thut ton bin i nh bng

    Wavelet hiu nng lm gim ng k nng lng tnh ton v truyn

    thng cn thit cho nh m vn m bo c cht lng bc nh (v

    nh vy gim c gi thnh dch v).

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    11/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    CHNG 2:TNG QUAN CC K THUT NN

    TRONG M HO NH

    2.1. Gii thiu chung v nn nh s

    Nn nh s l mt ti nghin cu rt ph bin trong lnh vc x

    l d liu a phng tin. Mc ch l lm th no lu tr bc nh

    di dng c kch thc nh hn hay di dng biu din m ch yu cu

    s bt m ho t hn so vi bc nh gc. Nn nh thc hin c l do

    mt thc t: thng tin trong bc nh khng phi l ngu nhin m c trt

    t, c t chc. V th nu bc tch c tnh trt t, cu trc th s bit

    c phn thng tin no quan trng nht trong bc nh biu din v

    truyn i vi s lng bt t hn so vi nh gc m vn m bo tnh y

    thng tin. pha thu, qu trnh gii m s t chc, sp xp li c

    bc nh xp x gn chnh xc so vi nh gc nhng vn tho mn cht

    lng yu cu, m bo thng tin cn thit.

    Tm li, tn hiu nh, video hay audio u c th nn li bi chng

    c nhng tnh cht nh sau: C s tng quan (d tha) thng tin v khng gian: Trong phm

    vi mt bc nh hay mt khung video tn ti s tng quan ng k

    (d tha) gia cc im nh ln cn.

    C s tng quan (d tha) thng tin v ph: Cc d liu thu c

    t cc b cm bin ca thit b thu nhn nh tn ti s tng quan

    ng k gia cc mu thu, y chnh l s tng quan v ph.

    C s tng quan (d tha) thng tin v thi gian: Trong mtchui nh video, tn ti s tng quan gia cc im nh ca cc

    khung video (frame).

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    12/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    S ca mt h thng nn d liu tng qut nh sau:

    Hnh 2.1 S b khi qut h thng nn nhTrong hnh 2.1, b m ho d liu thc hin qu trnh nn bng

    cch gim kch thc d liu nh gc n mt mc ph hp vi vic lu

    tr v truyn dn trn knh. Tc bt u ra ca b m ho c tnh l

    s bt cho mt mu (im nh). B m ho knh thc hin vic chuyn

    i lung bt c nn thnh dng tn hiu ph hp c cho vic lu tr

    v truyn dn, thng b m ho knh s dng cc k thut: m ho c

    di thay i RLC (Run Length Coding)[4], m ho Huffman[4], m

    ho shc [4]. B gii m thc hin qu trnh ngc li so vi b m

    ho.

    Trong cc h thng nn, t s nn chnh l tham s quan trng nh

    gi kh nng nn ca h thng, cng thc c tnh nh sau:

    Tsnn = Kch thc dliu gc / Kch thc dliu nn

    i vi nh tnh, kch thc chnh l s bt biu din ton b bc nh.

    i vi nh video, kch thc chnh l s bt biu din mt khung

    hnh video (video frame).

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    13/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    2.2. Phn loi cc k thut nn

    Cc k thut nn ch yu c phn loi nh sau:

    2.2.1. Nn tn hao v khng tn hao

    Trong cc k thut nn khng tn hao (losses compression), nh khi

    phc ging hon ton so vi nh gc. Tuy nhin, nn khng tn hao ch

    t c hiu qu nn rt nh. Tri li, cc k thut nn c tn hao (lossy

    compression) c tht c hiu qu nn cao hn rt nhiu m iu

    kin cm nhn hnh nh thng thng s mt mt thng tin khng cm

    nhn c v v th vn m bo cht lng nh. Mt s k thut nn c

    tn hao gm: iu xung m vi sai DPCM,iu xung m PCM, lng

    t ho vctVQ, m ho bin i v bng con. nh khi phc trong hthng nn c tn hao lun c s suy gim thng tin so vi nh gc bi v:

    phng php nn ny loi b nhng thng tin d tha khng cn thit.

    2.2.2. M ho don v m ho da trn php bin i

    i vi m ho don (predictive coding) cc gi tr mang thng tin

    c gi hay ang sn c sc s dng don cc gi tr khc, v

    ch m ho s sai lch gia chng. Phng php ny n gin v rt ph

    hp vi vic khai thc cc c tnh cc b ca bc nh. K thut DPCM

    chnh l mt v din hnh ca phng php ny. Trong khi , m ho

    da trn php bin i (transform based coding) th li thc hin nh sau:

    trc tin thc hin php bin i vi nh chuyn s biu din nh t

    min khng gian sang mt min biu din khc. Cc php bin i

    thng dng l: DCT- bin i Cosine ri rc, DWT - bin i Wavelet

    ri rc, LT - bin i trng (lapped) , tip thc hin m ho i vi cc

    h s bin i. Phng php ny c hiu sut nn cao hn rt nhiu so

    vi phng php nn don bi v chnh cc php bin i (s dng

    cc thuc tnh nn nng lng ca mnh) gi gn ton b nng lng

    bc nh ch bng mt s t cc h s, s ln cc h s cn li t c ngha

    hn s b loi b sau khi lng t ho v nh vy lng d liu phi

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    14/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    truyn nh i rt nhiu. Trong phng php m ho don, sai lch

    gia nh gc v nh don vn c ngha (cn s dng bc tip

    theo) sau khi lng t ho, chnh iu ny lm cho phng php m ho

    don c nhiu d liu c truyn i hn so vi phng php m ho

    bin i.

    2.2.3. M ho bng con

    Bn cht ca k thut m ho bng con (subband coding) l chia bng tn

    ca tn hiu (nh) thnh nhiu bng con (subband). m ho cho mi

    bng con, chng ta s dng mt b m ho v mt tc bt tng ng

    vi tnh cht thng k ca bng con.

    2.3. Tiu chun nh gi cht lng m ho nhnh gi cht lng ca bc nh (hay khung nh video) u

    ra ca b m ho, ngi ta thng s dng hai tham s: Sai s bnh

    phng trung bnh MSE (mean square error) v t s tn hiu trn

    nhiu nh PSNR(peak to signal to noise ratio). MSEthng c gi

    l phng sai lng t - 2q (quantization error variance). MSEgia nh

    gc v nh khi phc c tnh nh sau:

    ( )22

    ,

    1[ , ] - [ , ]q

    j k

    MSE f j k g j k N

    = = (2.1)

    Trong tng ly theo j, ktnh cho tng tt c cc im nh trong nh v

    Nl sim nh trong nh. Cn PSNR gia hai nh (b bt cho mi im

    nh, RMSEl cn bc 2 ca MSE) c tnh theo cng thc dB nh sau:

    12log20 10

    =

    b

    RMSEPSNR (2.2)

    Thng thng, nu PSNR 40dB th h thng mt ngi gn nh khng

    phn bit c gia nh gc v nh khi phc.

    Mt tham s khc hay s dng trong cc h thng vin thng l t s

    tn hiu trn nhiu - SNR , tuy vy SNR s dng cho mt h thng n nh

    cng c cng thc dB nh sau:

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    15/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    1010log Encoder input energy

    SNRNoise energy

    = (2.3)

    2.4.Cc k thut nn c tn hao

    Trong phn ny, tc gi la chn trnh by hai k thut nn tn hao

    cho nn nh tnh v nh ng l: m ho bng con (subband coding)

    v m ho s dng php bin i (transform coding). y l hai k thut

    nn in hnh v cho hiu qu nn cng nh cht lng nh cao.

    2.4.1. K thut m ho bng con

    T tng chnh ca k thut m ho bng con l: cc nh c ly

    mu u vo c phn ly thnh cc bng tn khc nhau (gi l cc tn

    hiu bng con). Yu cu ca k thut ny l lm th no cc bng con

    khng b chng cho ln nhau. c th phn ly tn hiu b m ho

    (encoder) thnh cc bng con, nh c cho qua mt bank lc (filter

    bank) gi l bank lc phn tch v mi u ra ca bank lc bng con c

    ly mu xung h s 2. Cc u ra bng con tn sc ly mu xung

    s ln lt c: lng tho c lp bng cc b lc v hng khc

    nhau, m ho entropy, lu trv truyn i. pha b gii m (decoder),qu trnh c thc hin ngc li: gii lng t bng con tn s, ly

    mu ln vi h s 2, cho i qua bank lc bng con tng hp ri cng tt

    c cc u ra ca b lc khi phc li nh.

    Cc b lc bng con thng c thit k xp x tho mn tiu

    chun ca cc p ng tn s khng chng cho. Mc ch l gii

    tng quan cc h s tn s kt qu. y chnh l tnh cht quan trng m

    qu trnh lc bng con c gng t c. Cc b lc bng con c thitk l cc xp x vi cc b lc chn tn s l tng, trong p ng

    tng hp t tt c cc b lc bao trm tt c bng tn ca nh. Tuy nhin

    trong thc t, s tng quan tng khng bao git c do nhng b

    lc ny ch xp x vi cc b lc l tng.

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    16/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    Hnh 2.2 di y l s tng qut gii thch k thut m ho bng con.

    Hnh 2.2. S minh ho k thut m ho bng con M bng con

    Cc b lc s dng trong m ho bng con l cc b lc gng t

    phng QMF (quardrature mirror filters), do vy chng ta ch cn

    thit k cc b lc thng thp c p ng H() cn p ng ca cc b

    lc thng cao l H(+)ch l s dch pha 180o so vi b lc thng thp.

    S chnh xc ca b lc ph thuc vo s cc h s ca b lc.

    Mt trong cc phng php m ho bng con l p dng s phn ly

    cy bt phn phn ly d liu nh thnh cc bng tn khc nhau. tng ca phng php ny l: trc tin lc v lc bnh phn ly

    nh thnh cc bng con tn s cao v thp, sau tip tc phn ly nhng

    ch p dng cho bng con tn s thp to thnh cc bng con tn s

    cao v thp tip tc lc b. K thut ny rt ph bin v cng c

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    17/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    p dng trong cc b m s dng bin i Wavelet. u ra ca cc bng

    con sau khi gin lc sc lng t ho v m ho c lp. Mi

    bng con s s dng b lng t ho ring v mi b lng t ho ny c

    tc ly mu ring (bt/mu).

    Nh vy r rng m ho bng con khng t c s nn, m n

    ch thc hin vic gii tng quan dnh gc v tp trung nng lng

    ca nh vo mt s bng con. Nn cht c l do s lc b nh

    (decimation) v do s lng t ho (quantization).

    Hnh 2.3 Minh ho qu trnh phn ly bng con cy bt phn

    Trong cc h thng m ho bng con hai chiu thc t, ngi ta chia mintn s - khng gian hai chiu ca nh gc thnh cc bng khc nhau bt

    k mc no.

    Hnh 2.4 di y minh ho vic phn ly 2 nh mu thnh 4 bng con LL,

    HL, LH v HHmc u tin.

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    18/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    Hnh 2.4. Phn ly hai nh mu thnh bn bng con

    Nhc im ca k thut m ho bng con:

    Mt trong nhng vn ch yu ca k thut m ho bng con

    l gii quyt bi ton cp pht bt (l s bt cp cho mi bng con) t

    c hiu sut cao nht. Mt trong nhng cch thc hin l s dng

    tng cp pht bt ti u cho mi u ra bng con c lng t ho.

    Tuy nhin cch ny ch yu thch hp cho trng hp tc cao

    (1bt/mu).

    Trc khi i vo nghin cu k thut m ho da trn php bin

    i, chng ta s tng kt mt s nhc im ca k thut m ho bng

    con nh sau:

    K thut m ho bng con khng xc nh c h thng m ho ti u

    cho cc ng dng tc bt thp.

    Vic cp pht bt ti u s thay i khi tc bt tng thay i,

    iu ny lm qu trnh m ho phi lp li hon ton cho mi tc bt

    xc nh.

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    19/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    Khng hon ton gii tng quan cho tt c cc bng tn, y l do

    cc b lc khng phi l l tng v c s chng cho nh gia cc bng

    tn lin k. Do vy lun lun tn ti mt s tng quan nh gia cc

    bng tn k nhau v d liu s khng c nn hon ton.

    K thut m ho bng con khng hiu qu khi thc hin b chuyn ng

    trong video v rt kh thc hin nh gi chuyn ng cc bng con

    (sai s don l rt ln).

    2.4.2. K thut m ho da trn php bin i

    Mt php bin i l mt hm ton hc c s dng bin i

    mt tp cc gi tr ny thnh mt tp gi tr khc v to ra mt cch biudin mi cho cng mt ngun tin. Tt c cc php bin i m chng ta

    nh trnh by di y u l khng tn hao (lossless); vi s chnh xc

    ca cc php ton s hc th cc php bin i vn bo tn c chnh

    xc bt k mc no. Nhng hu ht cc k thut m ho u c tn

    hao bc lng t ho do c s lm trn gi tr cho cc h s php bin

    i.

    Phn ny chng ta s trnh by cc k thut m ho da trn php bin

    i c s dng trong nn nh.

    (a) K thut m ho da trn php bin i cosine ri rc DCT

    (b) K thut m ho da trn php bin i chng LT

    (c) K thut m ho da trn php bin i DWT

    2.4.2.1. K thut m ho da trn php bin i DCT

    Php bin i cosine ri rc DCT (Discrete Cosine Transform)

    bin i thng tin nh t min khng gian sang min tn s c th biu

    din di dng gn hn. Tnh cht ca n tng t nh bin i Fourier,

    coi nh u vo (tn hiu audio hoc video) l cc tn hiu n nh bt

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    20/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    bin theo thi gian. hiu r k thut ny trc ht ta cn tm hiu bin

    i Fourier.

    Bin i FourierFT

    Bin i Fourier FT (Fourier Transform) l mt php bin i

    thun nghch, n cho php s chuyn i thun nghch gia thng tin

    gc (min khng gian hoc thi gian) v tn hiu c x l (c bin

    i). Tuy nhin mt thi im bt k ch tn ti mt min thng tin

    c th hin. Ngha l tn hiu trong min khng gian khng c s xut

    hin thng tin v tn s v tn hiu sau bin i Fourierkhng c s xut

    hin thng tin v thi gian.

    FTcho bit thng tin tn s ca tn hiu, cho bit nhng tn s noc trong tn hiu, tuy nhin n khng cho bit tn s xut hin khi no

    trong tn hiu. Nu nh tn hiu l n nh (stationary c cc thnh

    phn tn s khng thay i theo thi gian) th vic xc nh cc thnh

    phn tn s xut hin khi no trong tn hiu l khng cn thit.

    Php bin i FTthun v nghch c nh ngha nh sau:

    X(f) =

    dtetx ftj2)( (2.4)

    x(t) =

    dfefX ftj2)( (2.5)

    Php bin i FTcng c thc p dng cho tn hiu khng n nh

    (non-stationary) nu nh chng ta ch quan tm n thnh phn ph no

    c trong tn hiu m khng quan tm n n xut hin khi no trong tn

    hiu. Tuy nhin, nu thng tin v thi gian xut hin ca ph trong tn

    hiu l cn thit, th php bin i FTkhng c kh nng p ng c

    yu cu ny, y cng l hn ch ca php bin i ny.

    c bin i Fourierri rc DFT(Discrete Fourier Transform) th

    php tch phn trong biu thc ton hc ca bin i FT, ta thay bng

    php tng v tnh ton n vi cc mu hu hn.

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    21/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    H s php bin i DFT thkca mt chui gm Nmu {x(n)}c

    nh ngha:

    X(k) =

    =

    1

    0

    )(N

    n

    kn

    NWnx , k=0,., N-1 (2.6)

    Trong WN= e Nj /2 = cos (2/N) j sin (2/N), cn chui {x(n)} c th

    khi phc bng DFTngc nh sau:

    x(n) =N

    1

    =

    1

    0

    )(N

    k

    kn

    NWkX , n=0,., N-1 (2.7)

    nh ngha v cc tnh cht ca bin i DCT

    Bin i DCT thun v ngc mt chiu gm Nmu c nh ngha

    nh sau:

    DCT= X(k) =N

    2ck

    =

    +1

    0 2

    )12(cos)(

    N

    n N

    knnx

    , k= 0,1,,N-1 (2.8)

    IDCT = x(n) =N

    2

    =

    +1

    0 2

    )12(cos)(

    N

    k

    kN

    knkXc

    , n= 0,1,,N-1 (2.9)

    Trong ck=

    =

    0,1

    0,2/1

    k

    k

    CDCTv IDCTu l bin i trc giao, tch bit v thc. Tnh cht

    phn tch (separable)y ngha l bin i nhiu chiu ca n c th

    phn tch thnh cc bin i mt chiu. Tnh cht trc giao y ngha

    l nu cc ma trn ca DCTv IDCTl khng bt thng (non-singular)

    v thc th bin i ngc ca chng c tht c bng cch p dng

    ton t hon v. Cng nh bin i FT, DCT cng coi d liu u vo l

    tn hiu n nh (bt bin).

    Trong cc chun nn nh tnh vo video, ngi ta thng s dng DCT

    v IDCTc kch thc 8 mu. Bc nh hoc khung nh video kch thc

    NxNc chia thnh cc khi khng chng cho nhau hai chiu gi l

    cc nh con kch thc 8x8 ri p dng bin i DCT hai chiu b m

    ho v p dng bin i IDCTb gii m.

    Bin i DCTv IDCT8 mu to thnh cc ma trn 8x8 theo cng thc:

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    22/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    2-D DCT = Xk,l=4

    )()( lckc

    = =

    +

    +7

    0

    7

    0, 16

    )12(cos

    16

    )12(cos

    m n

    nm

    lnkmx

    (2.10)

    Trong k,l = 0,1,..,7

    2-D IDCT= xm,n =

    = =

    +

    +7

    0

    7

    0 lk,

    16

    1)l(2ncos

    16

    1)k(2mcosX

    4

    )()(

    k l

    lckc (2.11)

    Trong m,n = 0,1,..,7

    v c(k),c(l)=

    +

    =

    0,1

    0&,2/122 lk

    lk

    Thut ton tnh 2-D DCTv IDCTl: thc hin php bin i 1-D ln

    lt cho hng ri n ct ca ma trn.

    So snh DCTv KLT

    Hiu qu ca bin i DCT trong vic gii tng quan tn hiu nh tng

    ng vi bin i Karhunen-Loeve (KLT). KLT l php bin i theo

    khi ti u nht cho nn d liu kha cnh thng k bi: n c th gii

    tng quan mt cch ti u tn hiu nh trong min php bin i (bng

    cch tp trung hu ht thng tin nh vo mt s h s ca php bin i)

    v so vi cc php bin i khc n c th ti thiu ho MSEgia nh

    khi phc v nh gc.Nn v gii nn nh da theo php bin i DCT trong JPEG

    JPEG l chun nn s quc tu tin cho cc nh tnh c tng

    mu lin tc gm c nh n sc v nh mu. Trong k thut ny cc

    khi nh kch thc 8x8 c p dng thc hin DCT, sau lng t

    ho cc h s ri m ho entropy sau lng t.

    i vi nhng nh mu RGB, p dng k thut nn ny, trc

    ht phi chuyn sang ch mu YUV(Yl thnh phn chi, Uv Vl 2thnh phn mu). Thnh phn chi l nh n sc xm. Hai thnh

    phn mu cn li cha thng tin v mu. Vic m ho v gii m nh

    trong JPEGc thc hin cho thnh phn chi ri mu.

    S khi b m ho v gii m ca JPEG nh sau:

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    23/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    Hnh 2.5. S b m ho theo chun JPEG

    Hnh 2.6. Sp xp Zigzag cc h s DCT b m ho

    Hnh 2.7. S khi b gii m theo chun JPEG

    Qu trnh x l thnh phn chi pha m ho c gii thch nh

    sau:

    (a) nh gc c chia thnh cc khi nh (block) nh kch thc 8x8

    khng chng cho ln nhau. Tip theo, gi tr ca mi im nh

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    24/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    mi khi khi nh sc tri 128. L do l do gi tr cc im

    nh c gi tr t 0 n 255 (c m ho bi 8 bt khng du), p

    dng bin i DCT s to ra cc h s AC c di gi tr t -1023 n

    +1023 (c thc m ho bi 11 bt c du). Nhng h s DC li c

    gii gi tr t 0 n 2040 (c m ho bi 11 bt khng du) v cn

    cch x l khc phn cng hoc phn mm so vi cc h s AC.

    Chnh v th vic tr gi tr mi im nh i 128 l sau khi bin

    i DCT c cc h s DC v AC c cng di gi tr thun li cho vic

    x l v biu din.

    (b) mi khi nh hai chiu kch thc 8x8, p dng bin i DCT

    to ra mng hai chiu cc h s bin i. H s c tng ng vi tns khng gian thp nht nhng li c gi tr ln nht c gi l h s

    DC (mt chiu), n t l vi chi trung bnh ca c khi nh 8x8.

    Cc h s cn li gi l cc h s AC (xoay chiu). Theo l thuyt,

    bin i DCT khng em li s mt mt thng tin nh, m n gin

    n ch chuyn thng tin nh sang min khng gian mi thut li hn

    cho m ho bc tip theo.

    (c) Mng hai chiu cc h s bin i c lng t ho s dng b

    lng t ha t lng nht. Ngha l cc h s sc lng t ho

    ring l v c lp. Qu trnh lng t ho l da trn sinh l ca h

    thng mt ngi: cm nhn hnh nh c nhy km hn cc h s

    tn s cao v c nhy tt hn cc h s c tn s thp. V th cc

    h sc chn sao cho thc hin lng t ho th i vi cc h s

    tn s cao v lng t ho tinh i vi cc h s c tn s thp. Bng

    lng t ho c ly t l to ra cc mc nn thay i tu theo

    tc bt v cht lng nh. Vic lng t ho s to ra rt nhiu gi

    tr 0, c bit l tn s cao. Qu trnh lm trn trong khi lng t

    ho chnh l nguyn nhn chnh gy ra s tn hao nhng li l nhn

    t chnh em li hiu sut nn.

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    25/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    (d) tn dng u im ca cc h s c lng t c gi tr gn

    bng 0, mng hai chiu cc h s c lng t sc sp xp

    theo hnh Zigzag to thnh mng mt chiu. Cch sp xp ny cho

    php gim thiu nng lng tn hao trung bnh v to ra dy cc gi

    tr bng 0 lin tip. Cng theo cch sp xp ny, cc h s DC c

    tch khi cc h s AC v s dng k thut m ho iu xung m vi

    sai DPCM.

    (e) Bc cui cng ca b m ho l s dng m ho entropy chng hn

    m ho Huffman cho cc AC v DC (sau khi m ho DPCM)

    tng thm hiu qu nn cng nh gim thiu li.

    pha gii m, lung bt m ho c gii m entropy, sau mng haichiu cc h s DCT c lng t ho c gii sp xp Zigzag v

    gii lng t. Mng hai chiu cc h s DCT kt qu sc bin i

    IDCT ri cng mi gi tr vi 128 xp x to thnh cc khi nh con

    kch thc 8x8. Ch l bng lng t ho v m ho entropy c pha

    m ho v gii m l ng nht.

    Hai thnh phn mu cng c m ho tng t nh thnh phn chi

    ngoi tr khc bit l chng c ly mu xung h s 2 hoc 4 c

    chiu ngang v dc trc khi bin i DCT. pha gii m , thnh phn

    mu sc ni suy thnh kch thc gc.

    2.4.2.2. K thut m ho da trn php bin i DWT

    Mi quan h gia bin i Waveletv Fourier

    Khng ging nh bin i Fourierch thch hp khi phn tch nhng tn

    hiu n nh (stationary),Waveletl php bin i c s dng phn

    tch cc tn hiu khng n nh (non-stationary) l nhng tn hiu c

    p ng tn s thay i theo thi gian.

    khc phc nhng hn ch ca bin i FT, php bin i Fourierthi

    gian ngn STFTc xut. Ch c mt s khc bit nh gia STFT

    v FT: Trong bin i STFT, tn hiu c chia thnh cc khong nh v

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    26/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    trong khong tn hiu c ginh l tn hiu n nh. thc hin

    k thut ny cn chn mt hm ca sw sao cho di ca ca sng

    bng cc khong tn hiu phn chia. Vi php bin i STFT, chng ta c

    th thu c p ng tn s - thi gian ca tn hiu ng thi m vi

    php bin i FTta khng thc hin c.

    Bin i STFTi vi tn hiu lin tc thc c nh ngha nh sau:

    X(f,t) =

    dtetwtx ftj 2* ])()([ (2.12)

    Trong di thi gian ca ca s l (t-), chng ta c th dch chuyn

    v tr ca ca s bng cch thay i gi trtv thu c cc p ng

    tn s khc nhau ca on tn hiu ta thay i gi tr .Gii thch bin i STFTbng nguyn l bt nh Heissenber, nguyn l

    ny pht biu l: Khng thbitc chnh xc c biu din thi gian

    - tn sca mt tn hiu (hay khng thbit cc thnh phn phca tn

    hiu mt thi im nht nh). Ci m ta c th bit l trong mt

    khong thi gian nht nh tn hiu c nhng bng tn no. y c gi

    l bi ton phn gii. Vn ny lin quan n rng ca hm ca s

    m chng ta s dng. Nu hm ca s cng hp th phn gii cng tthn v ginh tn hiu l n nh cng c chnh xc nhng phn

    gii tn s li km i. Ta c cc h qu sau:

    Ca shp -> phn gii thi gian tt, phn gii tn skm

    Ca srng -> phn gii tn stt, phn gii thi gian km

    Trn cscch tip cn bin i STFT, bin i Waveletc pht trin

    gii quyt vn v phn gii tn hiu (min thi gian hoc tn s)

    m STFTvn cn hn ch. Bin i Waveletc thc hin theo cch:

    tn hiu c nhn vi hm Wavelet(tng t nh nhn vi hm ca s

    trong bin i STFT), ri thc hin bin i ring r cho cc khong tn

    hiu khc nhau trong min thi gian ti cc tn s khc nhau. Cch tip

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    27/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    cn nh vy cn c gi l: phn tch a phn gii MRA (Multi

    Resolution Analysis): phn tch tn hiu cc tn s khc nhau v cho

    cc phn gii khc nhau.

    MRA khi phn tch tn hiu cho php: phn gii thi gian tt v phn gii

    tn skm cc tn scao; phn gii tn s tt v phn gii thi gian

    km cc tn sthp. Nh vy k thut ny rt thch hp vi nhng tn

    hiu: c cc thnh phn tn s cao xut hin trong khong thi gian ngn,

    cc thnh phn tn s thp xut hin trong khong thi gian di chng

    hn nhnh v khung nh video.

    C s ton hc cng nh cc tnh cht ca bin i Waveletlin tc s

    c trnh by chi tit trong chng 3.Bin i Waveletri rc DWT

    Bc ny c th hiu php bin i DWTnh l p dng mt tp cc b

    lc: thng cao v thng thp. Thit k cc b lc ny tng ng nh k

    thut m ho bng con (subband coding) ngha l: ch cn thit k cc b

    lc thng thp, cn cc b lc thng cao chnh l cc b lc thng thp

    dch pha i mt gc 180o. Tuy nhin khc vi m ho bng con, cc b

    lc trong DWTc thit k phi c p ng phphng, trn v trc

    giao.

    Hnh 2.11 di y minh ho dng tng qut ca bin i DWT mt

    chiu. Theo tn hiu c cho i qua cc b lc thng cao v thng

    thp Hv G ri c ly mu xung (down sampling) h s 2 to thnh

    bin i DWTmc 1. Bin i ngc th thc hin ngc li: ly mu ln

    (up sampling) h s 2 ri s dng cc b lc khi phc H, G(l tng

    l Hv Gchnh l H, G).

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    28/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    Hnh 2.8. Bank lc khi phc l thuyt sdng DWT 1D

    T bin i DWTmt chiu c th mrng nh ngha bin i DWThai

    chiu theo cch: S dng cc b lc ring bit, thc hin bin i DWT

    mt chiu d liu vo (nh) theo hng ri thc hin theo ct. Theo cch

    ny nu thc hin bin i DWTmc 1, s to ra 4 nhm h s bini. Qu trnh bin i DWThai chiu c th minh ho nh hnh 2.12

    di y, trong 4 nhm h s l: LL, HL, LH, HH (ch ci u tin

    tng ng thc hin lc theo hng, ch ci th hai tng ng thc

    hin lc theo ct).

    Hnh 2.9. Minh hoDWThai chiu cho nh

    Hnh 2.10(a). Minh hoDWTkiu dyadic mc 3 nn nh

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    29/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    Hnh 2.10(b). Minh hoDWTkiu dyadic mc 3 nn nh

    Hai thut ton nn sdng DWTin hnh

    So vi bin php bin i DCTs dng trong chun nn JPEG ra

    i 1992, nn nh da trn bin i DWT c nhng ci tin ng k.

    Tuy nhin ci tin mang tnh t ph s dng DWT nn nh bt u l

    k thut m ho EZW(embedded zero-tree wavelet).

    Thut ton EZW da trn kh nng khai thc cc thuc tnh a

    phn gii ca bin i Waveleta ra mt thut ton t phc tp trong

    tnh ton m vn cho hiu qu nn cao. Nhng ci tin v nng cp ca

    EZW v sau ra i mt s thut ton tng t nh: SPIHT (set

    partitationing in hierarchical tree cy phn cp phn tp) v ZTE

    (zero-tree entropy coding m ho entropy cy zero).

    Gn y cn c thm mt thut ton na c xut l LS

    (lifting scheme) s dng to cc bin i Wavelets nguyn. K thutny s dng cc b lc Wavelettrc giao em li hiu qu rt cao cho cc

    ng dng nn nh c tn hao. Chng ta s trnh by 3 thut ton in

    mnh ny chng 3.

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    30/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    CHNG 3:C S L THUYT BIN I

    WAVELET

    3.1. Cston hc

    3.1.1. Bin i Waveletlin tc

    Bin i Waveletlin tc (ContinuousWaveletTransform - CWT)

    ca mt hm ( )f t c bt u t mt hm Wavelet m (mother

    Wavelet) ( )t . Hm Waveletm ( )t c th l bt k mt hm s thc

    hoc phc lin tc no tho mn cc tnh cht sau y:

    Tch phn suy rng trn ton b trc tca hm ( )t l bng 0. Tc l:

    ( ) 0t dt

    = (3.1)

    Tch phn nng lng ca hm trn ton b trc t l mt s hu

    hn, tc l:

    ( )2

    t dt

    < (3.2)

    iu kin (3.2) c ngha l hm ( )t phi l mt hm bnh phng kh

    tch ngha l hm ( )t thuc khng gian ( )2L R cc hm bnh phng kh

    tch.

    Sau khi hm Wavelet ( )t c la chn, bin i Waveletlin tc

    ca mt hm bnh phng kh tch ( )f t c tnh theo cng thc:

    ( ) ( ) *1

    ,t b

    W a b f t dt aa

    =

    (3.3)

    Bin i ny l mt hm ca hai tham s thc a v b. Du * k hiu llin hip phc ca ( )t . Nu chng ta nh ngha mt hm ( ),a b t theo

    biu thc:

    ( ),1

    a b

    t bt

    aa

    =

    (3.4)

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    31/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    chng ta c th vit c:

    ( ) ( ) ( ),, a bW a b f t t dt

    = (3.5)

    Theo ton hc ta gi y l tch v hng ca hai hm ( )f t v ( ),a b t .

    Gi tr 1a

    l h s chun ho m bo rng tch phn nng lng ca

    hm ( ),a b t sc lp vi a v b :

    ( ) ( )2 2

    ,a b t dt t dt

    = (3.6)

    Vi mi gi tr ca a th ( ),a b t l mt bn sao ca ( ),0a t c

    dch i b n v trn trc thi gian. Do b c gi l tham s dch.t tham s dch 0b = ta thu c:

    ( ),01

    a

    tt

    aa

    =

    (3.7)

    iu cho thy rng a l tham s t l.

    Khi 1a > th hm Wavelet sc tri rng cn khi 0 1a< < th

    hm sc co li. Sau y chng ta snh ngha php bin i ngc

    ca bin i Waveletlin tc. Gi ( ) l bin i Fourierca ( )t :

    ( ) ( ) j tt e dt

    = (3.8)

    Nu ( ),W a b l bin i CWT ca ( )f t bng hm Wavelet ( )t , th

    bin i ngc ca bin i CWT sc tnh nh sau:

    ( ) ( ) ( ),21 1

    , a bf t W a b t dadbC a

    = (3.9)

    vi gi tr ca Cc nh ngha l:

    ( )2

    C d

    = (3.10)

    Bin i CWT ch tn ti nu C dng v hu hn. Do Cc

    gi l iu kin tn ti ca bin i Wavelet. Cng vi hai iu kin

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    32/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    nu trn, y l iu kin th 3 m mt hm cn phi tho mn c

    thc la chn lm hm Wavelet. Chng ta c th xem bin i CWT

    nh l mt ma trn hai chiu cc kt qu ca php tnh tch v hng

    gia hai hm ( )t v ( ),a b t . Cc hng ca ma trn tng ng vi cc gi

    tr ca a v cc ct tng ng vi cc gi tr ca b do cch tnh bin i

    Wavelettheo tch v hng trnh by trn:

    ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )* , ,, , a b a bf t g t f t g t dt f t t f t t dt

    = = (3.11)

    3.1.2. Bin i Waveletri rc

    Vic tnh ton cc h sWaveletti tt c cc t l l mt cng vic

    ht sc phc tp. Nu tnh ton nh vy s to ra mt lng d liu

    khng l. gim thiu cng vic tnh ton ngi ta ch chn ra mt tp

    nh cc gi tr t l v cc v tr tin hnh tnh ton. Hn na nu vic

    tnh ton c tin hnh ti cc t l v cc v tr trn cslu tha cs

    2 th kt qu thu c s hiu qu v chnh xc hn rt nhiu. Qu trnh

    chn cc t l v cc v tr tnh ton nh trn to thnh li nh t

    (dyadic). Mt phn tch nh trn hon ton c th thc hin c nh

    bin i Waveletri rc (DWT). Do , vic tnh ton bin i DWTthccht l s ri rc ho bin i Waveletlin tc (CWT); vic ri rc ho

    c thc hin vi s la chn cc h s a v b nh sau:

    2 ; 2 ; ,m ma b n m n Z = = (3.12)

    Vic tnh ton h s ca bin i Waveletc th d dng thc hin

    bng cc bng lc snhiu nhp a knh, mt l thuyt rt quen thuc

    trong x l tn hiu.

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    33/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    Shift n

    m = -2

    m = -1

    m = 0

    m = 1

    m = 2

    Hnh 3.1. Minh ho li nh t dyadic vi cc gi tr ca m v n

    3.2. Tnh cht ca bin i Wavelet

    Tt c chng ta u bit rng bin i Fourierl mt bin i

    v ang c p dng rng ri trong nhiu ngnh khoa hc v k thutkhc nhau. Bin i Fourierchuyn mt hm tn hiu t min thi gian

    sang min tn s. S dng bin i Fourierta c th bit c trong tn

    hiu ( )f t c cc thnh phn tn s no. Tuy nhin bin i Fourierc

    mt nhc im cbn l vi mt tn hiu ( )f t ta khng th bit c

    rng ti mt thi im t th tn hiu c cc thnh phn tn s no. Mt

    php bin i tt hn bin i Fourierphi l php bin i c y

    tnh nng ca bin i Fourierv c kh nng xc nh xem ti mt thi

    im t bt k trong tn hiu ( )f t c thnh phn tn s no. Php bin i

    Waveletra i khc phc c cc nhc im ca bin i Fourier

    trong phn tch tn hiu. Bin i Waveletd ch lm vic vi cc tn hiu

    mt chiu (lin tc hoc ri rc) nhng sau khi bin i xong ta thu c

    mt hm s hai bin hoc mt tp cc cp gi tr ( ),W a b minh ha cc

    thnh phn tn s khc nhau ca tn hiu xy ra ti thi im t. Cc gitr ( ),iW a b to thnh mt ct (i=1, 2,...., n) cho bit mt thnh phn tn s

    c trong nhng thi im t no v cc gi tr ( ), iW a b to thnh hng cho

    bit ti mt thi im t ca tn hiu ( )f t c cc thnh phn tn s no.

    c nghin cu t trc nhng nm 80 ca th k trc v cng

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    34/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    c ng dng trong mt s ngnh khoa hc v cng ngh khc nhau

    nhng bin i Wavelet vn l mt lnh vc ang v s tip tc c

    nghin cu v pht trin cng nhng dng rng ri hn na. Tham sb

    trong bin i Waveletcho bit khong dch ca hm Waveletm v

    phn gii cc tn s khc nhau ca ( )f t c minh ha bi h s t l

    chnh l a. Bin i Waveletngy cng c p dng rng ri c bit l

    trong x l ting ni, x l nh s. Tn hiu ting ni l tn hiu mt

    chiu nhng do c im ca ting ni l tn hiu khng dng nn vic s

    dng Fourierl khng phn tch mt cch y cc c trng ca

    ting ni. Khc vi tn hiu ting ni, x l tn hiu nh s l x l tn

    hiu hai chiu v do c im ca nh s l bao gi cng c tnh nhhng v tnh nh v. Tnh nh hng ca mt nh ngha l trong nh

    bao gicng c mt s t cc thnh phn tn s nhng cc thnh phn tn

    s ny tri rng trn ton b khng gian nh cn tnh nh v ca nh

    chnh l tnh cht biu th rng ti mt vng ca nh c th c rt nhiu

    thnh phn tn s. nh biu th tnh nh v r nht chnh l nh c nhiu

    bin vng phn tch r rt, ti cc ng bin bao gi cng c nhiu

    thnh phn tn s khc nhau, cn hu ht cc nh c tng lin tc u l

    nhng nh c tnh nh hng.

    Ngoi ra ngi ta thng p dng mt cch kt hp bin i

    Waveletvi cc hm Waveletthch hp vi dng tn hiu cn kho st v

    php phn tch a phn gii vic x l tn hiu ting ni v hnh nh

    t hiu qu cao hn. Trc khi xem xt ng dng ca phn tch a phn

    gii trong nn nh, chng ta xem xt l thuyt va phn gii trong phn

    tch tn hiu. Gi s chng ta cn xp x ho mt tn hiu lin tc c dng

    mt hm bnh phng kh tch ( )f x bng mt tp cc gi tr ri rc (v

    d hm ( )f x l hm cng sng ca nh). Php xp xn gin thc

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    35/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    hin da trn l thuyt php ly trung bnh v da vo hm xp x l hm

    ( )x c dng:

    ( )[ )1 0,1

    0

    xx

    =

    cc gi tr cn li(3.13)

    Vic tnh ton cc gi tr xp x ca hm ( )x theo hm ( )x sc

    vit nh sau:

    ( ) ( )nn

    A f x f x n= (3.14)

    vi nf l chnh l gi tr xp x ca hm ( )f x trong khong [ ); 1n n + . y

    chnh l gi tr trung bnh ca hm ( )f x trong khong [ ); 1n n + c cho

    bi biu thc:

    ( )1n

    nn

    f f x+

    = (3.15)

    Nh vy chng ta c th xp x ho hm ( )f x bng mt tp cc hm

    tng t nh hm ( )x v php xp x ho hm ( )x cho bi:

    ( ) ( ) ( ) ( ),n

    A f x x n f x x n = % (3.16)

    y ( )x% c gi l hm trng v ( )x l hm ni suy, xp x

    ( )x tho mn:

    ( ) ( ) [ ],x x n n =% (3.17)

    Vic phi tho mn iu kin 3.17 l m bo rng hm ( )x c th

    c xp x ho bng mt t hp tuyn tnh ca cc hm ( )x n . Ngoi

    ra hai hm ( )x% v ( )x phi c chun ho tho mn:

    ( ) ( )2 2

    1x dx x dx = = % (3.18)Trong thc t, hm ( )f x thng c gi thit l c chu k nguyn v

    chng ta ch cn mt s hu hn cc t hp tuyn tnh xp x ho hm

    ( )f x . Chng ta c th thay i phn gii ca php xp x bng cch

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    36/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    thay i h s t l ca cc hm ( )x% v ( )x . Cho ( ) ( )22 2j

    j jx x = v

    ( ) ( )22 2j

    j jx x =% % , chng ta c xp x:

    ( ) ( ) ( ) ( ), 2 2j j j j j

    kA f x f x x k x k

    =

    %

    (3.19)

    ca hm ( )f x l cc php chiu trc giao ca hm ( )f x ln khng gian

    ly ( ){ }2j jk

    x k

    lm cs. Vic thay i gi tr ca j s lm thay i

    mc chnh xc ca php xp x hm ( )f x ca chng ta nh trn hnh

    3.2.

    Hnh 3.2. Phn tch a phn gii p dng cho biu din tn hiu

    Hm ( )x c gi l hm t l v chng ta thy hm ny c mt

    tnh cht c bit l cc hm ng vi phn gii th j (tc l c chiu

    rng 2 j ) l trng hp c bit ca cc hm c phn gii th 1j +

    (chiu rng 12 j ) bi v cc hm c phn gii j c th d dng biu

    din t cc hm c phn gii 1j + . iu dn ti:

    1j jV V+

    V vy chng ta c th biu din hm ( )x theo cc mc phn gii khc

    nhau da trn cc php chiu trc giao ca hm ( )x ln cc khng gian

    jV . Chnh v th ngi ta nh ngha mt php phn tch a phn gii nh

    sau:

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    37/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    *. Mt phn tch a phn gii bao gm mt chui khng gian bao

    hm nhau:

    2 1 0 1 2.... ...V V V V V (3.20)

    tho mn:( )2j

    j Z

    V L R

    =U (3.21)

    { }0jj Z

    V

    =I (3.22)

    Tnh bt bin t l

    ( ) ( ) 02 jjf x V f x V (3.23)

    Tnh bt bin dch:( ) ( )0 0x V f x n V n Z (3.24)

    Tnh tn ti ca cs

    Tn ti 0V vi ( ){ }x n n Z (3.25) l mt cstrc chun ca

    0V

    *. Nu chng ta gi ( ) ( )mV

    f x proj f x= l hnh chiu trc giao

    ca ( )f x ln mV , th ta c: ( ) ( )lim mm Vproj f x f x = (3.26)Trn y l csl thuyt ca php phn tch a phn gii vi tn

    hiu 1D tng qut. Vic p dng trong tn hiu nh (tn hiu 2D) c th d

    dng m rng t vic phn tch a phn gii 1D, chng ta s xt ti

    phn p dng trong JPEG2000phn sau

    3.3. Gii thiu mt s hWavelet

    3.3.1. Bin i WaveletHaar

    Bin i Haar Wavelet l bin i n gin nht trong cc php

    bin i Wavelet. Hnh v 3.2 cho thy dng ca hm ( )t vi bin i

    Haar. Do tnh cht n gin ca bin i Haarm n c ng dng

    tng i nhiu trong nn nh, khi p dng bin i ny nn nh th

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    38/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    thut ton nn nh trn my tnh c mt sim khc vi cng thc ton

    hc ca bin i Haar

    Hnh 3.3. Hm ( )t ca bin i Haar

    3.3.2. Bin i WaveletMeyer

    Yves Meyerl mt trong nhng nh khoa hc t nn mng cho

    php bin i Wavelet. Php bin i Waveletmang tn Meyercng l

    mt php bin i thng dng, bin i ny c kh nng phn tch tnhiu tt hn nhiu so vi bin i Haar. Dng ca hm ( )t vi bin i

    Meyercho hnh v:

    Hnh 3.4: Hm ( )t ca bin i Meyer

    3.3.3. Bin i WaveletDaubechies

    Ging nhMeyer, Daubechies cng l mt nh khoa hc c cng

    lao to ln trong vic nghin cu pht trin php bin i Wavelet. Bin

    i Daubechies l mt trong nhng php bin i phc tp nht trong

    bin i Wavelet. H bin i ny c ng dng ht sc rng ri, bin

    i Waveletp dng trong JPEG2000 l mt bin i trong h bin i

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    39/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    Wavelet Daubechies. Di y l mt s hm ( )t trong h bin i

    WaveletDaubechies:

    Hnh 3.5. Hm ( )t ca h bin i Daubechies n vi n=2, 3, 7, 8

    3.4. Mt sng dng ni bt ca Wavelet

    Phn ny ch nu ra cc lnh vc mang tnh cht tng qut cc ng

    dng ca Waveletvi tnh cht gii thiu v gi m.3.4.1. Nn tn hiu

    Do c im ca mnh, Waveletc bit tt khi s dng nn hay

    phn tch cc tn hiu khng dng; c bit l tn hiu nh s v cc ng

    dng nn ting ni, nn d liu. Vic s dng cc php m ho bng con,

    bng lc s nhiu nhp v bin i Waveletri rc tng ng vi loi tn

    hiu cn phn tch c th mang li nhng hiu qu rt r rt trong nn tn

    hiu. Do tnh cht ch tn ti trong cc khong thi gian rt ngn (khiphn tch tn hiu trong min thi gian tn s) m cc h s ca bin i

    Waveletc kh nng tp trung nng lng rt tt vo cc h s bin i.

    Cc h s mang thng tin chi tit ca bin i Waveletthng rt nh v

    c th b qua m khng nh hng ti vic m ho d liu (trong phng

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    40/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    php m ho nh hay ting ni l nhng tn hiu cho php m ho c tn

    tht thng tin).

    3.4.2. Khnhiu

    Tnh cht ca bin i Waveletm chng ta xt ti trong phn

    ng dng cho nn tn hiu c m rng bi Iain Johnstone v David

    Donohos trong cc ng dng kh nhiu cho tn hiu. Phng php kh

    nhiu ny c gi l Wavelet Shrinkage Denoising(WSD). tng c

    bn ca WSD da trn vic tn hiu nhiu s l r khi phn tch bng bin

    i Waveletcc h s bin i bc cao. Vic p dng cc ngng loi

    b tng ng vi cc bc cao hn ca h sWavelets c th d dng

    loi b nhiu trong tn hiu.3.4.3. M ho ngun v m ho knh

    SdWaveletc ng dng trong m ho ngun v m ho knh

    v trong m ho ngun th chng ta cn kh nng nn vi t l nn cao

    cn trong m ho knh th cn kh nng chng nhiu tt. Bin i

    Waveletkt hp vi mt s phng php m ho nh m ho Huffman

    hay m ho s hc c th thc hin c c hai iu trn. V th s s

    dng bin i Wavelettrong m ho ngun v m ho knh l rt thch

    hp.

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    41/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    CHNG 4:CHUN NN NH TNH DA TRN

    BIN I WAVELET JPEG2000

    4.1. Lch sra i v pht trin chun JPEG2000

    Nh chng ta bit, s ra i ca JPEG mang li nhiu li ch to

    ln v nhiu mt. JPEG c th gim nh kch thc nh, gim thi gian

    truyn v lm gim chi ph x l nh trong khi cht lng nh l kh tt.

    Tuy nhin cho n nay ngi ta mi chng dng dng thc nn c tn

    tht thng tin ca JPEG v m ho khng tn tht ca JPEG l kh phc

    tp. vic nn nh c hiu qu hn, y ban JPEG a ra mt chun

    nn nh mi l JPEG2000. JPEG2000 s dng bin i Waveletv cc

    phng php m ho c bit c c nh nn u vit hn hn JPEG.

    JPEG2000 hin vn ang tip tc c pht trin, nhng phn I c

    t chc ISO chp nhn l chun nn nh quc t p dng cho nh tnh.

    Chun nn nh JPEG2000 m xng sng l bin i Wavelet vi

    tnh nng vt tri so vi JPEG chc chn sc s dng trong cc

    server ni dung chuyn i nh dng nh trong mng di ng. Chnh

    v th, mc ch ca chng ny khng ch gii thiu mt chun nn nhda trn bin i Waveletph bin m cn a ra mt la chn nhm gii

    quyt ton cc bi ton t ra phn mu.

    4.2. Cc tnh nng ca JPEG2000

    JPEG2000 c nhiu chc nng c bit hn mi chun nn nh

    tnh khc nh JPEG hay GIF. Di y l cc chc nng u vit ca

    JPEG2000 so vi cc chun nn nh tnh khc

    Cho cht lng nh tt nht khi p dng nn nh tnh c tntht.

    S dng c vi truyn dn v hin th lu tin v cht lng, phn gii, cc thnh phn mu v c tnh nh v khng gian.

    S dng cng mt cch nn nh cho c hai dng thc nn. Truy nhp v gii nn ti mi thi im trong khi nhn d liu.

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    42/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    Gii nn tng vng trong nh m khng cn gii nn ton bnh

    C kh nng m ho nh vi t l nn theo tng vng khc nhau Nn mt ln nhng c th gii nn vi nhiu cp cht lng tu

    theo yu cu ca ngi s dngHin ti, ISO v u ban JPEG a ra khuyn ngh thay th

    JPEG bng JPEG2000.

    4.3. Cc bc thc hin nn nh theo chun JPEG2000

    nh m ho

    X l trcbin i

    Bin ithun linthnh phn

    Bin ithun ringthnh phn

    Lng tho

    M ho

    Gii m hoGii lng

    t ho

    Bin i

    ngc ringthnh phn

    Bin i

    ngc linthnh phn

    X l saubin i

    nh sau khim honh gc

    nh khi phc

    (a)

    (b)

    Hnh 4.1: Trnh tm ho (a) v gii m JPEG2000 (b)

    4.3.1. Xl trc bin i

    Do s dng bin i Wavelet, JPEG2000 cn c d liu nh u

    vo dng i xng qua 0. X l trc bin i chnh l giai on m

    bo d liu a vo nn nh c dng trn. pha gii m, giai on x l

    sau bin i s tr li gi tr gc ban u cho d liu nh.

    4.3.2. Bin i lin thnh phn

    Giai on ny s loi b tnh tng quan gia cc thnh phn ca

    nh. JPEG2000 s dng hai loi bin i lin thnh phn l bin i mu

    thun nghch (ReversibleColorTransform - RCT) v bin i mu khng

    thun nghch (Irreversible Color Transform - ICT) trong bin i

    thun nghch lm vic vi cc gi tr nguyn, cn bin i khng thunnghch lm vic vi cc gi tr thc. ICTv RCTchuyn d liu nh t

    khng gian mu RGB sang YCrCb. RCTc p dng trong c hai dng

    thc nn c tn tht v khng tn tht, cn ICTch p dng cho nn c

    tn tht. Cng thc ca bin i thun v ngc ca hai php bin i

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    43/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    ICT v RCT cho phn ph lc. Vic p dng cc bin i ny trc khi

    nn nh khng nm ngoi mc ch lm tng hiu qu nn. Cc thnh

    phn Cr, Cb c nh hng rt t ti s cm nhn hnh nh ca mt trong

    khi thnh phn chi Yc nh hng rt ln ti nh. Chng ta c th

    thy r hn iu ny trn hnh v 4.3:

    Hnh 4.2: Minh honh vi RGB v YCrCb

    4.3.3. Bin i ring thnh phn (bin i Wavelet)

    Bin i ring thnh phn c p dng trong JPEG2000 chnh l

    bin i Wavelet. m bo tnh ton vn thng tin cng phi p dng

    cc php bin i thun nghch hoc khng thun nghch. Do php bin

    i Waveletkhng phi l mt php bin i trc giao nh bin i DCT

    m l mt php bin i bng con nn cc thnh phn sc phn chiathnh cc bng tn s khc nhau v mi bng sc m ha ring r.

    JPEG2000 p dng bin i Waveletnguyn thun nghch 5/3(IWT) v

    bin i thc khng thun nghch Daubechies 9/7. Vic tnh ton bin i

    trong JPEG2000 ny sc thc hin theo phng php Lifting(Cng

    thc c th ca phng php Liftingv bin i Wavelettrong JPEG2000

    cho phn ph lc). S ca phng php Lifting1D p dng trong

    JPEG2000 trn hnh 4.3.Vic tnh ton bin i Wavelet 2D suy ra t

    bin i Wavelet 1D theo cc phng php phn gii nh tu chn. Trong

    JPEG2000 c 3 phng php phn gii nh nhng phng php c s

    dng nhiu nht chnh l phng php kim tthp.

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    44/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    Odd / Even

    Split U-P

    +

    +

    X[n]

    Xe[n] c[n]

    d[n]Xo[n]

    Ke

    Ko

    MergeP-U

    +

    +

    X[n]

    c[n]

    d[n]

    1/Ke

    1/Ko

    Hnh 4.3: Phng php Lifting 1D dng tnh ton bin i Wavelet

    Do bin i Wavelet 5/3 l bin i thun nghch nn c th p

    dng cho nn nh theo c hai phng php, c tn tht v khng tn tht

    trong khi bin i 9/7ch p dng cho nn nh theo phng php c tntht thng tin.

    4.3.4.Lng tho - Gii lng tho

    Cc h s ca php bin i sc tin hnh lng t ho. Qu

    trnh lng t ho cho php t t l nn cao hn bng cch th hin cc

    gi tr bin i vi chnh xc tng ng cn thit vi mc chi tit ca

    nh cn nn. Cc h s bin i sc lng t ho theo php lng t

    ho v hng. Cc hm lng t ho khc nhau sc p dng cho cc

    bng con khc nhau v c thc theo biu thc:

    ( )( )

    ( ),

    , sgn ,U x y

    V x y U x y

    =

    (4.1)

    vi l bc lng t, ( ),U x y l gi tr bng con u vo; ( ),V x y l gi

    tr sau lng t ho. Trong dng bin i nguyn, t bc lng t bng

    1.Vi dng bin i thc th bc lng t sc chn tng ng cho

    tng bng con ring r. Bc lng t ca mi bng do phi c

    trong dng bt truyn i pha thu c th gii lng t cho nh. Cng

    thc gii lng t ho l:

    ( ) ( ) ( ), , sgn ,U x y V x y r V x y= + (4.2)

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    45/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    r l mt tham s xc nh du v lm trn, cc gi tr ( ) ( ), ; ,U x y V x y

    tng ng l cc gi tr khi phc v gi tr lng t ho nhn c.

    JPEG2000 khng cho trc rtuy nhin thng chn 12r= .

    4.3.5. M ho v kt hp dng dliu sau m hoJPEG2000 theo khuyn ngh ca u ban JPEG quc t c th s

    dng nhiu phng php m ho khc nhau cng nh nhiu cch bin i

    Waveletkhc nhau c th thu c cht lng nh tng ng vi ng

    dng cn x l. iu ny gip cho JPEG2000 mm do hn nhiu so vi

    JPEG. Vic p dng cc phng php m ho khc nhau cng c m

    rng sang lnh vc nn nh ng bng bin i Wavelet. Trong thc t

    cc phng php m ho nh c p dng khi nn nh bng bin i

    Waveletcng nhJPEG2000 th c hai phng php c coi l csv

    c p dng nhiu nht: phng php SPIHT v phng php EZW.

    Hin nay JPEG2000 vn c p dng m ho bng hai phng php

    ny v mt phng php pht trin t hai phng php ny l phng

    php m ho mt phng bt. V thy chng ta s xem xt hai phng

    php ny. Vic kt hp dng d liu sau m ho ca JPEG2000 thc cht

    l thc hin cc tnh nng c bit ca JPEG2000 nh tnh nng ROI

    v.v...

    4.3.6. Phng php m ho SPIHT

    C th thy rng d p dng bin i Waveletno hay cng vi n

    l mt php phn gii nh no th trong cc bng con c s th t thp

    cng l nhng thnh phn tn s cao (mang thng tin chi tit ca nh)

    trong khi nhng bng con c s th t cao hn th s cha nhng thnhphn tn s thp (mang thng tin chnh vnh). iu ngha l cc h

    s chi tit s gim dn t bng con mc thp (HH1 chng hn) (ng vi

    thnh phn tn s cao) xung bng con mc cao (ng vi thnh phn tn

    s thp) v c tnh tng t v khng gian gia cc bng con, v d nh

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    46/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    mt ng bin ca hnh v trong nh s tn ti cng mt v tr trn cc

    bng con (tng ng vi mc phn gii ca bng con y). iu ny

    dn ti s ra i ca phng php SPIHT (Set partitioning in

    hierarchical trees - phng php m ho phn cp theo phn vng).

    Phng php SPIHTc thit k ti u cho truyn dn lu tin. iu

    ny c ngha l ti mi thi im trong qu trnh gii nn nh theo

    phng php m ho ny th cht lng nh hin th ti thi im y l

    tt nht c tht c vi mt s lng bt a vo gii m tnh cho ti

    thi im y. Ngoi ra, phng php ny s dng k thut embedded

    coding; iu c ngha l mt nh sau nn vi kch c(lu tr) ln (t

    l nn thp) s cha chnh d liu sau nn ca nh c kch c (lu tr)nh (t l nn cao). B m ho ch cn nn mt ln nhng c th gii nn

    ra nhiu mc cht lng khc nhau. Gi s gi cc pixeltrong mt nh p

    cn m ho l pi, j. p dng mt php bin i WaveletTno cho cc

    pixeltrong nh to ra cc h s ca php bin i Waveletl ci, j. Cc

    h s ny to ra mt nh bin i l C. Php bin i ny c vit di

    dng ton t nh sau: C=T(p). Trong phng php truyn dn lu tin

    vi nh th b m ho s bt u qu trnh khi phc (gii nn) nh bng

    cch t cc gi tr ca nh khi phc t cc h s bin i l c . S dng

    cc gi tr gii m ca cc h s bin i to ra mt nh khi phc (vn

    cha p dng bin i ngc Wavelet) l c v sau p dng bin i

    ngc Wavelet to ra nh cui cng l p . Chng ta c th vit di

    dng ton t nh sau: ( )1 p T c= . Nguyn tc quan trng ca phng

    php truyn dn nh theo kiu lu tin chnh l phng php ny lun

    truyn i cc gi tr mang thng tin quan trng hn ca nh i trc. S

    dlm nh vy l do cc thng tin chnh l cc thng tin s lm gim

    thiu nhiu nht mo dng ca nh (s sai khc gia nh gc v nh

    khi phc). y chnh l l do ti sao phng php SPIHTlun truyn i

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    47/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    cc h s ln trc v cng l mt nguyn tc quan trng ca phng

    php ny. Mt nguyn tc na l cc bt c trng s ln bao gi cng

    mang thng tin quan trng nht trong d liu nh phn. Phng php

    SPIHTs dng c hai nguyn tc ny; n sp xp cc h s bin i v

    truyn i cc bt c trng s ln nht. Qu trnh gii m c th dng li

    bt k mt bc no ng vi gi trnh cn m ho yu cu. y chnh l

    cch m phng php m ho SPIHTlm tn tht thng tin.

    4.3.7. Phng php m ho EZW

    Phng php m ho EZW(Embedded Zerotree Wavelet Encoder)

    cng da trn csphp m ho lu tin (progressivecoding) ging nh

    phng php m ho SPIHT. Phng php ny ch yu da trn khinim v cy zero (zerotree). V c bn, thut ton ny da trn hai

    nguyn tc nh trnh by phn phng php m ho SPIHT. Sau y

    chng ta s xem xt cc khi nim cbn ca thut ton:

    Cy tphn: Sau khi p dng bin i Waveletng vi cc mc

    phn gii khc nhau chng ta c th biu din cc h s bin i di

    dng mt cy. Ta thy rng vi cy biu din ny c mi nt cha th c 4

    nt con. Sdc c iu ny l do qu trnh bin i Waveletcc t

    l khc nhau. Ta gi y l cc cy t phn (quadtree). S cy t phn

    c minh hohnh 4.5.

    Level 3

    Level 2

    Level 1

    LL

    LH1

    HL1

    HH1

    (a) (b)

    Hnh 4.4: Minh ho cy tphn (a) v sphn mc (b)

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    48/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    Cy zero (zerotree): Cy zero l mt cy t phn, trong tt c

    cc nt ca n u nh hn nt gc. Mt cy nh vy khi m ho sc

    m ho bng mt i tng duy nht v khi gii m th chng ta cho tt

    c cc gi tr bng khng. Ngoi ra c th m ho c cc h s

    Wavelet trong trng hp ny, gi tr ca nt gc phi nh hn gi tr

    ngng ang c xem xt ng vi h sWavelet

    Sau khi c cc khi nim cn thit v cy t phn v cy zero,

    chng ta c th trnh by nguyn l hot ng ca thut ton. Thut ton

    s m ho cc h s theo th t gim dn. Chng ta s dng mt gi tr

    gi l ngng (threshold) v s dng ngng ny tin hnh m ho

    cc h s bin i. Cc h sc m ho theo th t t vng tn s thpn vng tn s cao. V ch nhng h s c gi tr tuyt i ln hn hoc

    bng ngng th mi c m ho. Tip theo gim ngng v tip tc

    lm nh vy cho ti khi ngng t ti mt gi tr nh hn gi tr ca h

    s nh nht. Cch gim gi tr ngng y thc hin tng i c bit,

    gi tr ca ngng gim xung mt na so vi trc . B gii m phi

    bit cc mc ngng ny th mi c th gii m nh thnh cng. Nhng

    khi ta i t nt cha n nt con trong cy t phn th n vn c 3 nt con.

    Vy ta phi i theo nhnh c nt con no trc. Hay ni mt cch y

    hn ta di chuyn t h s ny n h s khc theo th t nh th no. C

    nhiu cch di chuyn khc nhau, tuy nhin hai cch di chuyn trnhnh

    4.6 c s dng nhiu nht.

    Raster Scan Morton Scan

    Hnh 4.5: Hai cch sp xp thtcc h s bin i

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    49/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    Vic sp xp ny cn phi c quy c thng nht gia qu trnh

    m ho v qu trnh gii m vic gii m nh c thnh cng. Trn

    y ch l nguyn l cbn ca phng php m ho EZW. Chi tit v

    thut ton m ho c th xem phn chng trnh. Hin nay phng

    php m ho ny c p dng ngy cng nhiu nn nh ng. Phng

    php ny cho t l nn v tin cy gii m cao. Ngoi ra phng php

    EZWrt d trin khai trn my tnh bi phng php ny khng yu cu

    vic lp trnh qu phc tp.

    4.4. So snh chun JPEG2000 vi JPEGv cc chun nn nh tnh

    khc

    Mt tnh nng quan trng v l u im r nt nht ca JPEG2000so vi JPEG cng nh cc chun nn nh khc nhMPEG 4 VTChay

    JPEG- LSv. v.... l JPEG2000a ra c hai k thut nn c tn tht v

    khng tn tht theo cng mt c ch m ho ngha l JPEG2000 thc

    hin tt c cc dng thc ca JPEG ch bng mt cch m ho duy nht.

    Nu xt v s tn ti ca hai k thut ny th JPEG cng c kh nng nn

    nh c tn tht v khng tn tht thng tin. Tuy nhin vi JPEG th c

    ch m ho vi hai dng ny l khc nhau v rt kh s dng c hai

    dng ny cng lc cho cng mt ng dng. Do , c th thy rng JPEG

    c tnh mm do hn bt k chun nn nh tnh no trc y. Hn th,

    chng ta thy rng tt c cc phng php thit k cho chun

    JPEG2000u u vit v c nhiu tnh nng hn so vi JPEG; ngoi ra

    nhng thng k v thc t cho thy vi cng mt t l nn v mt loi

    nh th nh c nn bi JPEG2000 hu nh lun c cht lng tt hn

    so vi JPEG. Chng ta xem xt hai nh trn hnh 4.7 thy r iu ny,

    nh bn tri c nn theo JPEG cn nh bn phi c nn theo

    JPEG2000

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    50/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    JPEG JPEG2000

    JPEG JPEG2000

    Hnh 4.6: So snh JPEGv JPEG2000

    Tnh nng u vit th hai ca JPEG2000 so vi JPEG chnh l

    trong dng thc nn c tn tht thng tin, JPEG2000 c tha ra t l

    nn cao hn nhiu so vi JPEG. Cc phn mm nn nh JPEG hin ti

    (k c Photoshop) cng ch thit k c th nn c ti t l 40:1

    nhng vi JPEG2000 th t l nn c th ln ti 200:1. Theo cng thc

    tnh PSNR trong n v dB, chng ta c: (b l s bt dng biu din mtpixeltrn nh gc)

    =

    12

    RMSElog20)dB(PSNR

    b

    Vi hai nh hnh 4.6, s so snh v tham sPSNR cho trn bng

    4.1. c th so snh d dng hn, ta xt nh c nn vi cc t l khc

    nhau (o lng bi h sbt/pixelhay bpp). Tt c cc s liu trn bng

    u cho thy JPEG2000 nn nh tt hn l JPEG; hn th h sPSNR

    m chng ta xt trong bng c o trong hn vlogarit.

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    51/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    Bit per pixel 0. 125 0. 50 2.00

    nh 1 theo JPEG 24.42 31.17 35. 15

    nh 1 theo JPEG2000 28. 12 32.95 37. 35

    nh 2 theo JPEG 22.6 28. 92 35. 99nh 2 theo JPEG2000 24.85 31.13 38. 80

    Bng 4.1: So snh JPEGv JPEG2000

    Tnh nng u vit th 3 ca JPEG2000 so vi JPEG l chun nn

    nh ny c th hin thc cc nh vi phn gii v kch thc khc

    nhau t cng mt nh nn. Vi JPEG th iu ny l khng th thc hin

    c. Sdc iu ny l do JPEG2000 s dng k thut phn gii nh

    v m ho nh km m chng ta ni ti phn m ho nh theo

    JPEG2000.

    Tnh nng ny l mt li thc bit quan trng ca JPEG2000,

    trong khi JPEG cng nh cc chun nn nh tnh trc y phi nn

    nhiu ln thu c cht lng vi tng ln nn khc nhau th vi

    JPEG2000 ta ch cn nn mt ln cn cht lng nh th sc quyt

    nh tu theo ngi s dng trong qu trnh gii nn nh theoJPEG2000

    .Mt tnh nng u vit na ca JPEG2000 l tnh nng m ho nh quan

    trng theo vng (ROI- Region of Interest) m chng ta cp trong

    phn m ho nh theo JPEG2000. Cht lng ca ton bnh cng c

    thy r trn hnh 4.7.

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    52/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    Hnh 4.7: Minh ho tnh nng ROI

    Nh chng ta thy trn hnh 4.7, cht lng ca vng nh c la

    chn tng cao hn khi vng c p dng phng php nn nh ROI.

    JPEG2000 cn c mt kh nng c bit u vit hn so vi JPEG, chnh l kh nng vt tri trong khi phc li. l khi mt nh

    c truyn trn mng vin thng th thng tin c th b nhiu; vi cc

    chun nn nh nhJPEG th nhiu ny sc thu vo v hin th, tuy

    nhin vi JPEG2000, do c trng ca php m ho c th chng li,

    JPEG2000 c th gim thiu cc li ny ti mc hu nh khng c.

    Sau khi xem xt cc tnh nng vt tri ca JPEG2000 so vi

    JPEG (chun nn nh thng dng nht hin nay) chng ta so snh chc

    nng ca JPEG2000 vi mt s chun nn nh nh l JPEG- LS; PNG;

    MPEG 4 VTCqua bng 4.2 (Du + biu th chun c chc nng tng

    ng, s du + cng nhiu th chun thc hin chc nng tng ng

    cng tt) du - biu th chun tng ng khng h trtnh nng )

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    53/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    JPEG2000JPEG -

    LSJPEG

    MPEG -4VTC

    PNG

    Kh nng nn nhkhng tn tht

    +++ ++++ + - +++

    Kh nng nn nh ctn tht +++++ + +++ ++++ -

    Kh nng lu tin trongkhi phc nh

    +++++ - ++ +++ +

    K thut m ho theovng ROI

    +++ - - + -

    Kh nng tng tc vicc vt th c hnh dngbt k

    - - - ++ -

    Kh nng truy nhpngu nhin dng bt canh nn

    ++ - - - -

    Tnh n gin ++ +++++ +++++ + +++Kh nng khi phc li +++ ++ ++ +++ +Kh nng thay i t lnn

    +++ - - + -

    Tnh mm do (khnng nn nhiu loi nhkhc nhau)

    +++ +++ ++ ++ +++

    Bng 4.2: So snh tnh nng ca JPEG2000 vi cc chun nn nh tnh khc

    T bng trn chng ta c th thy cc tnh nng vt tri v kh

    nng u vit ca JPEG2000 so vi cc chun nn nh tnh trc y.

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    54/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    CHNG 5:NG DNG WAVELET TRONG CC

    DCH V D LIU A PHNG

    TIN TRONG THNG TIN DI NG

    5.1. Nn nh bng Wavelet

    Trong cc chng trc chng ta thy c u im ca

    Wavelet trong ng dng nn nh tnh. Chng ny xin a ra mt gii

    php l va s dng bin i Wavelet khai thc kh nng nn cao,

    cht lng hnh nh m bo (k thut nn nh bng Wavelet thng

    thng) m vn ph hp vi mi trng thng tin di ng c bng thnghp, tc bt thp v thng xuyn b nhiu knh, hiu ng fading. Mt

    cch tip cn p ng c cc yu cu trn l: kthut nn nh bng

    Wavelet hiu nngvi hai c tnh quan trng trong thut ton: (i) gim

    thiu nng lng tnh ton thc hin nn nh v (ii) gim thiu

    nng lng khi truyn thng cho cc ng dng a phng tin trong

    mng di ng m vn m bo cht lng ca nh. Chi tit ca k thut

    s trnh by phn di y.5.2.1. S khi tng qut

    Hnh 5.1. S khi qu trnh nn nh bng Wavelet

    Hnh 5.1 ch ra s khi qut qu trnh nn nh (m ho ngun).

    Qu trnh nh sau: nh mu c a qua mt php bin i to

    thnh tp h s bin i. Cc h s ny tip tc c lng t ho (chia

    cho cc gi tr cnh cho trc) gim dung lng d liu. u ra ca

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    55/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    bc ny l mt lung cc s nguyn m mi mt trong s tng ng

    vi mt ch s nh phn c lng t ho. Bc cui cng l m ho:

    cc lung d liu c chuyn thnh chui cc t m nh phn (binary

    symbol) theo cch: cc t m nh phn c di ngn m ho cho cc s

    nguyn c xc sut xut hin cao. iu ny lm gim s bt cn truyn.

    Cc nguyn l m ho nh vy l: Huffman [4] v RLC (m chy di) [4].

    C nhiu thut ton s dng cho nn nh nh: da theo php bin

    i, lng t ho vcthoc m ho bng con. Vic la chn thut ton

    trong truyn thng a phng tin di ng khng ch ph thuc vo t s

    nn t c, cht lng nh khi phc m cn lin quan n nng lng

    tiu hao cng nh kh nng trng li li bt cao hn.Gn y nhm JPEG pht trin chun nn nh da trn bin i

    Wavelet gi l JPEG2000 vi nhiu u im. Tuy nhin thng k cho

    thy bc bin i Wavelet trong qu trnh nn tiu tn hn 60% thi

    gian CPU. Nh vy nu ti u cc c im ca thut ton bc bin

    i th nng lng v hiu sut nn c thc ci thin ng k. Do

    ta tp trung vo ti u nng lng tiu hao bc bin i.

    5.1.2. Bin i WaveletPhp bin i Waveletthun s dng s phn ly 1D (mt chiu)

    chuyn tp cc mu 1D thnh hai bng: bng con thng thp (Li) v bng

    con thng cao (Hi). Bng Li l phin bn c phn gii thp ca nh gc

    c ly mu xung (downsampled), bng Hi biu th thng tin d tha

    ca nh gc (ch cn thit khi cn khi phc hon ton nh gc t bng

    thng thp). Qu trnh phn ly bng con 2D ch l s mrng qu trnh

    phn ly bng con 1D. Ton b qu trnh chnh l s thc hin qu trnh

    phn ly 1D hai ln: u tin theo hng, ri theo ct. Theo cch ny, bng

    con thng thp Li to thnh khi phn ly theo hng li tip tc c phn

    ly theo ct to thnh bng con LLi v LHi. Tng t nh vy, bng con Hi

    tip tc c phn ly thnh HLi v HHi. Sau mc bin i u tin, nh

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    56/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    c th tip tc c phn ly bng cch p dng qu trnh phn ly 2D cho

    bng con LLi. Nh vy nh c thc bin i nhiu mc. Hnh 5.2

    di y minh ho qu trnh phn ly nh 3 mc.

    Hnh 5.2. (a) Bin i Wavelet2D mc 3 v (b) Minh ho bng nh CASTLE

    5.1.3. Tnh ton nng lng tiu hao

    thc hin bin i Waveletcn chn mt b lc cho n. y

    ta chn b lc c cp Daubechies 5-tap / 3-tap do nhng u im sau ca

    n:

    Kt qu sau b lc Waveletc cha thng tin im nh ln cn v

    nh th loi bc hiu ng khi m bin i DCTgp phi

    C tnh cht i xng v nh v cho php d dng pht hin ngvin, tnh ton nhanh, nh nn c cht lng cao.

    D dng thc hin bng phn cng v n ch gm cc b cng v

    b dch nh phn (khng phi l cc b ghp knh v b chia).

    (thc t c th chn nhiu cp b lc khc nhau cho bin i Wavelet, la

    chn cp Daubechies 5-tap/ 3-tap mc ny v cc mc sau u mang

    tnh cht cc b, kt qu cui cng vn khng mt tnh tng quan)

    Phng trnh ca b lc Daubechies 5-tap/3-tap l:

    +++=+

    ++++++=

    2

    ]22[]12[2]2[]12[

    4

    2]22[]12[2]2[6]12[2]22[]2[

    nxnxnxnH

    nxnxnxnxnxnL

    (5.1)

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    57/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    xc nh hiu nng ca mi thut ton, chng ta s dng mt

    ma trn khng ph thuc vo vic thc hin thut ton. Chng ta phn

    tch hiu nng ca n bng cch xc nh s ln cc php ton cbn

    c thc hin khi u vo cho trc, tip xc nh nh lng cc

    hot ng chuyn mch v chnh l nng lng tiu hao. Ly v d,

    trong php phn ly Waveletthun s dng b lc trn, cn 8 php ton

    cng - A(Add) v dch - S(Shift) chuyn nhng im nh mu thnh

    mt h s thng thp. Tng t nh vy, s phn ly thng cao cn 2 php

    ton dch v 4 php ton cng. Chng ta lp m hnh tiu hao nng lng

    ca s phn ly thng thp/cao bng cch m s cc php ton v xem

    chng nh l ti tnh ton(computational load). Nh vy c 8*S(phpdch) + 8*A (php cng) l ti tnh ton cn cho mt im nh trong qu

    trnh phn ly thng thp v 2S + 4A php ton cho thng cao.

    Vi mt nh u vo cho trc kch thc M x Nv qu trnh phn

    ly c p dng vi L mc bin i, khi chng ta c thnh gi c

    tng ti tnh ton nh sau: Gi s trc tin chng ta p dng qu trnh

    phn ly theo chiu ngang. Nhng do tt c cc im nh v tr chn

    c phn ly thnh cc h s thng thp v cc im nh v tr lc

    phn ly thnh cc h s thng cao, tng ti tnh ton trong qu trnh phn

    ly chiu ngang s l 1/2MN(10S+12A). Lng ti tnh ton trong qu

    trnh phn ly theo chiu dc cng d nhn ra. Do kch thc ca nh gim

    theo h s 4 sau mi mc bin i, tng ti tnh ton c th c biu

    din bng cng thc sau:

    Ti tnh ton vi bin i Wavelet thng CW:

    =

    +

    +=+=

    K

    ll

    L

    lSAMNSAMNSAMNC

    11W

    )1012(34

    4141

    )1012(41

    )1012(

    (5.2)

    Ngoi cc php ton s hc, bc bin i cng bao gm mt s

    lng ln cc ln truy nhp b nh. Do vy nng lng tiu hao trong cc

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    58/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    ln truyn d liu ni v ngoi h thng c thng k, chng ta c

    lng ti truy nhp d liu (data-acces load) bng cch m tng s cc

    ln truy nhp b nhtrong qu trnh thc hin bin i Wavelet. Ti mt

    mc bin i, mi im nh sc c hai ln v c ghi hai ln. Do

    vy, vi cng mt iu kin cng nh cng phng php nh gi nh

    trn, tng ti truy nhp d liu rt ra bng s cc ton tc v ghi

    Ti truy nhp dliu vi bin i Wavelet thng:

    =

    ==

    L

    llREAD

    MNCC1

    1WRITE_WW_ 38

    41

    2 (5.3)

    Nng lng tnh ton tng c tnh bng tng trng s ca ti tnh

    ton v ti truy nhp d liu. T kt qu tin hnh thc nghim, ta thyrng thc hin cc php cng tiu tn nng lng gp i so vi thc

    hin php dch v nng lng tiu tn cho ti truy nhp d liu gp 2.7

    ln ti tnh ton. Chng ta cng c lng nng lng truyn thngbng

    C*R, trong Cl kch thc ca nh nn (tnh bng bt) v R l tn hao

    nng lng truyn mt bt bng b pht RF.

    Nh vy ta phn tch bin v ngun gc ca tn hao nng

    lng trong bin i Wavelet, tip theo chng ta s trnh by cc k thut ti thiu nng lng tiu hao cng nh nng lng truyn thng yu

    cu cho vic nn nh bng Waveletv truyn v tuyn.

    5.2. Thut ton nn nh bng Wavelethiu nng - EEW

    Trong phn ny, chng ta trnh by thut ton EEW (Effective Energy

    Wavelet) - mt thut ton bin i bng Waveletm mc ch l tit kim

    nng lng trong khi cht lng nh ch bnh hng t nht.

    EEWkhai thc phn b s hc ca cc h s thng cao kho lo

    loi b mt s lng ln cc mu trong qu trnh nn nh. Hnh 5.3 minh

    ho phn b cc h s thng cao (high-pass coefficients) sau khi p dng

    bin i Wavelet hai mc cho nh mu Lena kch thc 512 x 512.

    Chng ta cng quan st thy l cc h s thng cao thng c biu

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    59/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    din bng cc gi tr s nguyn nh. Ly v d, 80% cc h s thng cao

    mc 1 (level 1)u khng vt qu 5. Chnh bi s phn b s hc ca

    cc h s thng cao v nh hng ca bc lng t ho i vi cc h

    s c gi tr nh, chng ta c th lm trn cc h s thng cao bng 0 (v

    do loi bc php ton lin quan n chng) v do suy hao cht

    lng nh chmc nh. Cch tip cn ny c hai u im chnh. Th

    nht, bi v cc h s thng cao khng cn phi tnh ton, EEW lm gim

    nng lng tnh ton tiu hao trong qu trnh nn nh bng Waveletbng

    cch gim s lng cc php ton c thc hin. Th hai, bi v b

    m ho v gii m l k thut lm trn (c lng), v th khng c thng

    tin yu cu c truyn qua knh v tuyn, do gim c nng lngtiu hao cn c.

    Hnh 5.3. Phn b s hc cc h s thng cao sau php bin i Waveletmc 2

    S dng k thut c lng trn chng ta xy dng c

    thut ton gm hai k thut hn ch tiu hao nng lng: hn ch tnh

    ton v truyn thng cho cc h s thng cao: K thut u tin l loi b

    bng con t ngha nht. Trong s 4 bng con ta thy bng con ng

    cho (HHi) l t ngha nht (xem hnh 5.2), v l ng c vin sng gi

    loi btrong bc bin i Wavelet. Chng ta gi k thut ny l k

    thut loi b HH. k thut th 2, th ch nhng bng con c ngha

    nht (cha thng tin phn gii thp, LLi) c gi li cn cc bng

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    60/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    thng cao khc (LHi, HLi v HHi) u c loi b. Chng ta gi k thut

    ny l k thut loi b H*(tt c cc bng con thng cao u b loi b

    trong bc bin i).

    Tip theo chng ta s trnh by chi tit v cc k thut loi b HH

    v H* v so snh hiu nng ca hai k thut ny vi thut ton s dng

    Waveletnguyn bn (c xem l thut ton bin i Waveletkhng loi

    b thng tin ( c cp trong mc 5.2.2 v 5.2.3).

    5.2.1. Hiu nng ca cc k thut loi b

    thc hin cc k thut loi bHHv H*(EEW), chng ta thay

    i php bin i Waveletnh m t trong hnh 5.4. Nh gii thch

    mc 5.2.2, trong qu trnh bin i Wavelet, mi nh u vo c thchin php bin i theo hng ri n ct v phn ly nh thnh bn bng

    con (LL, LH, HL, HH). Tuy nhin, thc hin k thut loi bHH, th

    sau khi thc hin bin i theo hng, cc h s thng cao chc a

    vo b lc thng thp m khng c a vo b lc thng cao trong

    bc bin i theo ct tip theo (trong hnh 5.4 bn di , k hiu l nhng hnh c bng sng). Cch lm ny loi

    b bng con ng cho HH. Cn thc hin k thut loi bH*, nh

    u vo c x l ch cho qua b lc thng thp trong c qu trnh thc

    hin bin i hng v ct. V nh vy chng ta cng loi bc tt c

    cc bc phn ly thng cao trong qu trnh bin i.

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    61/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    Hnh 5.4: Dliu sau php bin i Waveletvi hai k thut loi b HH v H*

    c lng hiu nng ca cc k thut EEW trn, chng ta s tin

    hnh tnh ti tnh ton v ti truy nhp d liu theo phng php

    cp trong mc 5.2.3. Chng ta gi thit rng, cc k thut tnh ton ch

    c p dng E mc bin i u tin trong tng s L mc. L do l

    bi v u im ca cc h s thng cao thc hin loi b cng ngha

    cc mc bin i thp.

    Trong k thut loi bHH, ti tnh ton trong qu trnh thc hin

    bin i theo hng bng vi thut ton Waveletthng. Tuy nhin, trongqu trnh thc hin bin i theo ct bng con thng cao l kt qu t

    php bin i theo dng trc, bng con HHkhng c tnh. Kt qu

    trong mc 5.2.3 ch ra rng lm nh vy c th tit kim 1/4MN(4A+2S)

    cc php ton cho ti tnh ton ( ngha l tit kim c 7.4% so vi thut

    ton Waveletthng). V v th, tng ti tnh ton c thc tnh nh

    sau:

    1 11 1

    (22 19 ) 1 1(12 10 )2 4 4

    E L

    HH l ll l E

    MN A S C MN A S

    = = +

    += + + (5.4)

    Bi v bng con thng cao sau php bin i theo hng vn cn

    tnh bng con HL trong php bin i theo ct nn chng ta c th tit

    kim s ln c trong k thut loi bHH. Tuy nhin, chng ta ch tit

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    62/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    kim c 1/4 cc ln ghi (tit kim 25%) trong qu trnh thc hin

    php bin i theo ct. Do vy kt qu bng con HHc gn trc bng

    0 trc khi qu trnh bin i c thc hin. Do vy, tng ti truy cp

    d liu sc tnh:

    = +=

    +==

    E

    l

    L

    ElllHHWRITEWREADHHREAD

    MNMNCCC1 1

    11___ 4

    12

    4

    1

    4

    7, (5.5)

    K thut loi b H* cho kt qung k trong vic tit kim nng

    lng tnh ton bi c 3 trong tng s 4 bng con c loi b. Phn

    ti chng ta s tp trung m t v minh ho cc k thut trn

    5.3.2. Cc kt qu thc nghim

    Phn ny chng ta s tin hnh thc nghim xem xt kt qu titkim nng lng tnh ton t vic p dng k thut loi b trn. Thc

    cht l chng ta s tp trung vo kh nng tit kim nng lng tnh ton

    v truyn thng s dng cc k thut trn ng thi cng xt nh hng

    ca chng n cht lng nh.

    5.3.2.1. nh hng n nng lng tnh ton v cht lng nh

    5.3.2.2. nh hng n nng lng truyn thng v cht lng nh

    5.4. Cc tham s nn nh bng Wavelet5.4.1. Thay i mc bin i Wavelet

    5.4.2. Thay i cc mc lng t

    5.5. Truyn nh trn mng

    5.5.1. Phng php la chn tham sng

    5.5.2. Kt qu thc nghim

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    63/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    KT LUN

    Kt qut c v ng dng ca lun vn

    Lun vn trnh by cc k thut nn nh, cc nguyn l nn v

    mt s khi nim quan trng trong lnh vc x l nh. Tc gi cng tp trung trnh by cc nguyn l nn c tn hao in hnh ang l cc k

    thut ct li ca cc chun nn (JPEG, JPEG2000, MPEG,).

    Vi mc ch ca lun vn l nghin cu v k thut nn nh s

    dng bin i Wavelett p dng trong cc d liu a phng tin di

    ng, nn tc gi cng i su nghin cu csl thuyt ca php bin

    i ny ng thi cng gii thiu chun nn nh JPEG2000 l chun

    nn ph bin da trn bin i Wavelet. Hn na chun ny cng s l

    mt la chn hiu qu b sung chun JPEGang c s dng trong cc

    server chuyn i nh dng nh.

    Lun vn cng gii thiu mt thut ton nn nh bng Wavelet

    hiu nng khng ch cho hiu sut nn nh cao, cht lng nh truyn

    m bo do u im ca Wavelet, m trn ht cn tit kim nng lng

    x l, nng lng truyn thng cho nh trn mng. iu ny ha hn c

    th xy dng mt b m ho nh tit kim nng lng x l, thi gian

    truyn m vn ph hp vi iu kin bng thng thp, rng buc v cht

    lng d liu trong cc mng thng tin di ng.

    Hng pht trin nghin cu

    Tc gi xin cp mt s hng nghin cu trong tng lai:

    Lun vn mi a ra ng dng Waveletcho nh tnh trong d liu

    a phng tin di ng. Nhng u im ca Waveletkhin n cth p dng cho m thanh, video, kh nhiu, bo mt,

    C rt nhiu h Wavelet kh dng, c th la chn nhiu cp

    Wavelet khc m khng nht thitch la chn cp 5-tap/3-tap.

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    64/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    Nghin cu kh nng ng dng chun JPEG2000 cho d liu a

    phng tin trong thng tin di ng nhm tng thch d liu hnh

    nh gia cc thu bao, kh nhiu, khi phc li mt gi tin nh,

    Nghin cu thm v cc gii thut SPIHT, EWZ ng dng trong

    thng tin di ng.

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    65/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    PH LC

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    66/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    Ngc Anh

    TI LIU THAM KHO

    1. Martin Vetterli - Jelena Kovacevic - Wavelet and Subband Coding(1995)

    2. Satish Kumar - An Introduction to Image Compression (10/2001)

    3. Jin Li - Image Compression - the Mechanics of the JPEG2000(2001)4. David Salomon - Data Compression - The Complete Reference (2001)

    5. Lng Mnh B - TS. Nguyn Thanh Thu - Nhp mn x l nh

    s(1999)

    6. Nguyn Kim Sch Xl nh v video s NXB KHKT, 1997

    7. Hong Tin, Vc L Truyn hnh s NXB KHKT, 2000

    8. PGS. TS. H Anh Tu - Xl tn hiu s (2002)

    9. Thomas Sikora MPEG-1 and MPEG-2 Digital Video CodingStandards.

    10.Borko Furht, Stephen W.Smoliar, Hong Jiang Zhang Video and Image

    Processing in multimedia systems.

    11.Thomas Sikora Digital Video Coding Standards and Their Role in

    Video Communications - Signal Processing for Multimedia, J.S. Byrnes

    (Ed), IOS Press, 1999.

    12.Anil K. Jain - Fundamental of Digital Image Processing(1994)13.Geoffrey Davis - Arina Nosratinia - Waveled-Based Image Encoding -

    Overview (1997)

    14. Michael David Adams - JPEG2000 - The Next Standard for Still Image

    Compressing (12/2002)

    15. Y. Kheong Chee - Information Theory and Its Application to Image

    Coding (11/1995)

    16. Geoffrey Davis - Roger Claypoole - Wim Sweldens - Richard G.Baraniuk -

    Nonlinear Wavelet transform for Image Coding via lifting (8/1999)

    17. Michael David Adams - Reversible Wavelet Transform and their

    Application to embedded image compression(1999)

  • 8/7/2019 tai lieu wavelet

    67/67

    Lun vn cao hc TVT 2004 2006

    18. Michael David Adams - Faouzi Kossentini - Touraji Ebrahimi -

    JPEG2000: The Next Generation Still Image Compression Standard

    (2000)

    19. R. Calderbank - I. Daubechies - Wim Sweldens - Wavelet transform that

    map integer to integer(1998)

    20. Website: http://www.citeseer.nj.nec.com

    21. Website: http://research.microsoft.com

    22. Website: http://www.JPEG.org/JPEG2000.html

    ISO/IEC Standard 15444 JPEG2000- Final Committee Draft (2001)