tard klavuz
TRANSCRIPT
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 1/22
3
TÜRK ANESTEZ YOLOJ VE REANMASYON DERNE#
(TARD)
ANESTEZ UYGULAMA KILAVUZLARI
PREOPERATF HAZIRLIK
Kas&m 2005
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 2/22
4
Say#n Meslekta$lar#m#z,
Türk Anesteziyoloji ve Reanimasyon Derne'i,anestezi uygulamalar&nda esas al&nacak temelstandartlar& ve çal&)ma yöntemlerini belirlemek üzerek &lavuzlar haz&rlanmas&na karar vermi)tir. Buk &lavuzlar, hasta güvenli'ini ve olumlu çal&)ma
ko)ullar&n& sa'lamak aç&s&ndan minimum ko)ullar& içermektedir. Ki)iler ve kurumlar bu k &lavuzlar& kullanarak kendi çal&)ma ko)ullar& ve yöntemlerinigeli)tirmelidir.
K &lavuzlar belirli aral&klarla gözden geçirilecek,anesteziyoloji ile ilgili bilgilerin, ilaç ve t&bbi cihazteknolojisindeki geli)melerin gerektirmesi durumundagüncelle)tirilecektir.
Elinizde bulunan k &lavuzlar, Dernek Yönetim Kurulutaraf &ndan, literatür ve di'er k &lavuzlar&n incelenmesiile haz&rlanm&) ve siz de'erli meslekta)lar&m&z&nçal&)malar&na yön vermek üzere önerilmi)tir. Buk &lavuzlar&n, al&nmas& gereken minimal önlemleriiçerdi'ine, hasta güvenli'i aç&s&ndan temel ko)ullar& olu)turmay& amaçlad&'&na ve hastada al&nacak sonucugaranti etmeyece'ine dikkatinizi çekeriz.
TARD Yönetim KuruluKas#m 2005
K &lavuzlar&n bütün haklar& Türk Anesteziyoloji ve Reanimasyon Derne'i’ne aittir.steyen ki)iler TARD ismini belirtmek ko)ulu ile kullanabilirler.
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 3/22
5
Türk Anesteziyoloji ve Reanimasyon Derne'i (TARD) Anestezi Uygulama K &lavuzlar&
Preanestezik Haz#rl#k
ASA (American Society of Anesthesiologists) SINIFLANDIRMASI
Preoperatif olarak hastan&n s&n&fland&r&ld&'& ve buna göre anestezik yakla)&m&n veözellikle monitorizasyon yöntemlerinin belirlenmesi için yararl& oldu'u kabul edilen birde'erlendirme sistemidir.
ASA 1. Normal, sistemik bir bozuklu'a neden olmayan cerrahi patoloji d&)&nda birhastal&k veya sistemik sorunu olmayan sa'l&kl& bir ki)i.
ASA 2. Cerrahi giri)im gerektiren nedene veya ba)ka bir hastal&'a (hafif derecedeanemi, kronik bron)it, hipertansiyon, amfizem, )i)manl&k, diabet gibi) ba'l& hafif birsistemik bozuklu'u olan ki)i.
ASA 3. Aktivitesini s&n&rlayan, ancak güçsüz b&rakmayan hastal&'& (hipovolemi, latentkalp yetmezli'i, geçirilmi) miyokard infarktüsü, ileri diabet, s&n&rl& akci'er fonksiyonugibi) olan ki)i.
ASA 4. Gücünü tamamen yitirmesine neden olup hayat&na sürekli bir tehdit olu)turanbir hastal&'& ()ok, dekompanse kalp veya solunum sistemi hastal&'&, böbrek, karaci'er
yetmezli'i gibi) olan ki)i. ASA 5. Ameliyat olsa da olmasa da 24 saatten fazla ya)amas& beklenmeyen, sonümit olarak cerrahi giri)im yap&lan ölüm halindeki ki)i.
ASA 6. Yukar&daki 5 gruba daha sonra bu grup eklenmi)tir. Bu gruba da organal&nmaya uygun, beyin ölümü geli)mi) hastalar girmektedir. Acil cerrahi giri)im gerekti'inde hastan&n s&n&flama numaras&ndan sonra “E” harfieklenmektedir. ASA IE gibi.
ASA ve PER OPERATF MORTALTE ORANLARI
S&n&f Mortalite oranlar& %
1 0.06-0.082 0.27-0.43 1.8-4.34 7.8-235 9.4-51
Hastada olu)turduklar& risk yönünden cerrahi uygulamalar bu protokolde 4 grade’eayr&lm&)t&r. Kardiyovasküler ve nöro)irurji giri)imleri özelli'i olan operasyonlar olarak
ayr&ca belirtilmi)tir.
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 4/22
6
CERRAH GRADE SINIFLAMASI
Grade 1: 30 dakikay& geçmeyen, vital fonksiyonlar& hemen hiç etkilemeyen küçük giri)imler(abse direnaj&, lipom eksizyonu, meme biyopsisi, kulakta parasentez v.b)
Grade 2: 30 dakika – 1 saat süren, vital organlar&n çok az etkilendi'i operasyonlar (ingiünal
herni onar&m&, tonsillektomi, artroskopi, sistoskopi vb.)
Grade 3: 1 – 4 saat süren, transfüzyon gerektirecek kanama da olabilecek, vital organlar&n
orta derecede etkilendi'i operasyonlar (mide rezeksiyonu, abdominal histerektomi,
orta kulak ameliyat&, v.b.)
Grade 4: Uzun sürecek, büyük kan kay&plar& beklenen ve veya vital organlar& direkt olarak
etkileyecek operasyonlar (radikal prostatektomi, total kalça protezi, radikal boyundiseksiyonu, vertebra cerrahisi v.b.)
Kardiyovasküler cerrahi (KVC) : Kalp ameliyatlar& ve büyük damar giri)imleri
Beyin cerrahisi: ntrakraniyal giri)imler.
KULLANIM KLAVUZU
A- Hastada sistemik bir hastal&k yoksa (ASA I) sadece rutin tetkikler istenecektir.(Tablo I)
B- Kardiyovasküler sistem hastal&klar&, solunum sistemi hastal&klar&, renal hastal&klar,diyabet ve karaci'er hastal&klar&nda; ilgili k &s&mdaki Tablo I’den hastan&n ASA de'erisaptanacak, Tablo II’den ASA, ya) ve cerrahi grade’e göre istenecek tetkiklerbelirlenecek, Tablo III’den ileri tetkik ve konsültasyon gere'i ara)t&r&lacakt&r.
C- Di'er sistemik hastal&klarda Tablo I’deki rutin testlere ilaveten yap&lacak tetkiklerve varsa ileri tetkik gere'ine bak &lacakt&r.
D- Hastada birden fazla sistemik hastal&k varsa, her hastal&kla ilgili yap&lmas& gereklitestlere ayr& ayr& bak &lacakt&r.
E- Protokol pediyatrik cerrahinin sadece ASA I hastalar&n& içermektedir.
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 5/22
7
TABLO I – RUTN TETK KLER(ASA I HASTALARDA UYGULANACAK TETK KLER)
Ya$ CerrahiGrade
< 16 16-40 41-60 61 ve üzeri
Grade I
YOK YOK Hb-Htk
EKG, Serumelektrolit, Kan*ekeri
TKS, EKG, Serum
elektrolit, Kan)ekeri, BUN-kreatinin
Grade 2Hb-Htk TKS TKS
EKGTKS, EKG, Serum
elektrolit, Kan)ekeri, BUN-
kreatinin
Grade 3TKS TKS, Serum
elektrolit, Kan)ekeri
TKS, EKG, Serumelektrolit, Kan)ekeri, BUN-
kreatinin
TKS-Akci'er grafisi,EKG, Serum
elektrolit, Kan)ekeri, BUN-
Kreatinin
Grade 4 TKS-Serumelektrolit, BUN-kreatinin
TKS, Serumelektrolit, Kan)ekeri, BUN-
kreatinin, PT-PTT
TKS, EKG, Serumelektrolit, Kan)ekeri, BUN-
kreatininin, PT-PTT
TKS-Akci'er grafisi,EKG, Serumelektrolit, Kan)ekeri, BUN-
Kreatinin, PT-PTT
KVCTKS, Akci'er
grafisi, EKG, Serumelektrolit, BUN-kreatinin idrartetkiki, durumagöre PT-PTT
TKS, Akci'ergrafisi, EKG, Serum
elektrolit, kan)ekeri, BUN-
kreatinin, idrartetkiki duruma göre
PT-PTT
TKS, Akci'ergrafisi, EKG, Serum
elektrolit, Kan)ekeri, BUN-
kreatinin, drartetkiki, PT-PTT
TKS, Akci'ergrafisi, EKG, Serum
elektrolit, Kan)ekeri, BUN-
kreatinin, drartetkiki, PT-PTT
BeyinCerrahisi
TKS, Serumelektrolit, BUN-
kreatinin, durumagöre PT-PTT
TKS, Akci'ergrafisi, EKG, Serum
elektrolit, kan)ekeri, BUN-
kreatinin, drartetkiki, durumagöre PT-PTT
TKS, Akci'ergrafisi, EKG, Serum
elektrolit, Kan)ekeri, BUN-
kreatinin, drartetkiki, PT-PTT
TKS, Akci'ergrafisi, EKG, Serum
elektrolit, Kan)ekeri, BUN-
kreatinin, drartetkiki, PT-PTT
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 6/22
8
KARD YOVASKÜLER SSTEM (KVS) HASTALIKLARINDA LABORATUARTETK KLER
KVS-Tablo I- Kardiyovasküler sistemik hastal&klar&nda, hastalar& ASA II, ASA III ve ASA IV olarak de'erlendirme kriterleri
ASA II ASA III ASA IV Angina
Egzersiz kapasitesi
Hipertansiyon
Birdan fazla KVSHastal#%#
Beraberinde Diyabet
Böbrek hastal#%#
Ayda 2-3 kez dilalt& nitrat alan hasta
Rahat aktivite
Tek ilaç ile kontrolde
2 farkl& KVS hastal&'& (örne'in koroner arter
ve hipertansiyon)ikiside kontrol alt&nda,
komplikasyon yok
Kontrole, komplikasyonyok
Kreatinin<2
Haftada 2-3 kez dilalt& nitrat alan hasta,anstabil angina
S&n&rl& aktivite(merdiven, ç&kma,
ko)ma güç)
Kontrol edilememi),multipl ilaç kullanan
2’den fazla
Kontrol edilememi),komplikasyon var
Kreatinin>2
Ya am! tehdit edenkardiyovasküler
hastal! klar:
(Dekompanse kalpyetmezli" i, Akut veyayeni miyokard
enfarktüsü, iddetlikapak hastal!"! ,
semptomlu ventriküleraritmi, ventrikül h! z!
kontrol alt! naal! nmayana supra-
ventriküler ta ikardiler,tam AV blok)
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 7/22
9
KVS – Tablo-II Kardiyovasküler sistem hastal&klar&nda uygulanacak laboratuartetkikleri
Ya$ CerrahiGrade
ASA16-40 41-60 61-74 75 ve üzeri
ASA II EKG TKS, EKG TKS, EKG, Kan)ekeri
TKS, EKG, Serumelektrolit, kan
)ekeriGrade 1
ASA III TKS, EKG TKS, EKG, Kan)ekeri TKS, EKG, Serumelektrolit, Kan)ekeri
TKS, EKG, Serumelektrolit, Kan)ekeri, BUN-
kreatinin ASA II TKS, EKG TKS, EKG, Serum
elektrolit, Kan)ekeri
TKS, EKG, Serumelektrolit, Kan)ekeri, BUN-
kreatinin
TKS, EKG Serumelektrolit, Kan)ekeri, BUN-
kreatinin
Grade 2
ASA III TKS, EKG, Serumelektrolit, Kan)ekeri, BUN-
kreatinin
TKS, EKG, Serumelektrolit, Kan)ekeri, BUN-
kreatinin
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serum elektrolit,Kan )ekeri, BUN-
kreatinin
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serum elektrolit,Kan )ekeri, BUN-
kreatinin ASA II TKS, EKG, Serum
elektrolit, Kan)ekeri
TKS, EKG, Serumelektrolit, Kan)ekeri, BUN-
kreatinin
TKS, EKG, Serumelektrolit, Kan)ekeri, BUN-
kreatinin
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serum elektrolit,Kan )ekeri, BUN-
kreatinin
Grade 3
ASA III TKS, EKG, Serumelektrolit, Kan)ekeri, BUN-
kreatinin
TKS, EKG, Serumelektrolit, Kan)ekeri, BUN-
kreatinin
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serum elektrolit,Kan )ekeri, BUN-
kreatinin
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serum elektrolit,Kan )ekeri, BUN-
kreatinin
Grade 4
ASA II
ASA III
TKS, EKG, Serumelektrolit, BUN-
kreatinin, PT-PTT
TKS, EKG, Serumelektrolit, Kan
)ekeri, BUN-kreatinin, PT-PTT
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serum elektrolit,Kan )ekeri, BUN-kreatinin, PT-PTT
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serum elektrolit,Kan )ekeri, BUN-kreatinin, PT-PTT
Grade
1,2,3,4
ASA IV TKS, Akci" er grafisi, EKG, Serum elektrolit, Kan ekeri, BUN-kreatinin, PT-PTT, ilaveten kardiyoloji konsültasyonu ve ileri kardiyak tetkikler.
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 8/22
10
KVS – Tablo-III. Kardiyoloji konsültasyonu ve ileri kardiyak tetkik gere'i (VAR-YOK)
A) 5 sene içinde revaskülarizasyon operasyonu geçirmi) ve yeni semptom yok: YOK
B) Stent yerle)tirildikten sonra, 6 ay-2 sene aras&nda yeni semptom yok: YOKC) Büyük klinik risk faktörü* var: Kardiyoloji konsültasyonu, gerekirse anjiyografi
D) Orta klinik risk faktörü var:1- FK** iyi:
a. Cerrahi grade 1,2,3: YOKb. Cerrahi grade 4: Kardiyoloji konsültasyonu, noninvaziv tetkik
2- FK kötü: Kardiyoloji konsültasyonu, noninvaziv tetkikE) Küçük klinik risk faktörü var:
1- FK iyi: YOK2- FK kötü:
a. Cerrahi grade 1,2,3: YOK
b. Cerrahi grade 4: Kardiyoloji konsültasyonu, noninvaziv tetkik* Kl in ik Risk Faktör ler i :
Büyük: Anstabil veya iddetli angina, akut veya yeni geçirilmi enfarktüs, dekompanse kalp yetmezli" i,yüksek derecede AV blok, kalp rahats! zl!"! na ba" l! semptomatik ventriküler aritmi, ventrilük h! z! kontroledilemeyen supraventriküler ta ikardi, a"! r valvüler hastal! k.Orta : Orta derecede angina, eski miyokard enfarktüsü, kompanse kalp yetmezli" i, diyabet, renalyetmezlik.Küçük: % leri ya , anormal EKG (sol ventrikül hipertrofisi, sol dal blo" u, ST-T de" i iklikleri), sinüs ritmid!! nda ritim (atriyal fibrilasyon), dü ük fonksiyonel kapesite, inme hikayesi, kontrol edilmemi hipertansiyon.* * Fonks iyone l kapas i te (FK)
% yi: 4 MET (metabolik ekivalan)’den fazla (1-2 kat merdiven ç! kabilir)Kötü: 4 MET’den az (1-2 kat merdiven ç! kamaz
SOLUNUM SSTEM (SS) HASTALIKLARINDA LABORATUAR TETK KLER
SS-Tablo I – Solunum sistemi hastal&klar&nda, hastalar& ASA II, ASA III ve ASA IVolarak de'erlendirme kriterleri
ASA 1 ASA 2 ASA 3KOAH Öksürük var, inhaler ile
kontrol edilebilen
vizing, aras&ra akutenfeksiyonu olan hasta
Öksürük var, inhaler ilekontrol edilebilen
vizing, aras&ra akutenfeksiyonu olan hasta ASTIM nhaler ile kontrole,
ya)am& k &s&tlanm&yor 1-2 kat merdiven ç&kabilir
Yüksek doz inhaler vesteroid al&yor, aras&rahastanede yataraktedavi oluyor
Fonksiyonelkapasite
1-2 kat merdiven
ç&kabilir
1-2 kat merdivenç&kamaz
Beraberinde Obesite Hafif obesite A)&r& veya morbidobesite
Sigara içimi Günde 1 paketten az Uzun y&llar günde 1paketten fazla
Spinal veya toraksdeformitesi
Yok Var
Ya$am# tehdit edensolunumsal
hastal#klar:(% stirahat halinde a"! rdispnesi ve siyanozuolan hastalar, ARDS, iddetli gö" üstravmas! , pomotoraks,pnömoni, kroniksolunumsalhastal! klarda FEV’in%50 alt! nda, parsiyelarteriyel oksijenbas! nc! n! n 60 mmHgalt! nda ve parsiyelarteriyel karbondioksitbas! nc! n! n 45)
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 9/22
11
SS- Tablo-II Solunum sistemi hastal&klar&nda uygulanacak laboratuar tetkikleri
Ya$ CerrahiGrade
ASA16-40 41-60 61-74 75 ve üzeri
ASA II Duruma göreakci'er grafisi*
TKS, durumagöre akci'er
grafisi*
TKS, Akci'ergrafisi, EKG
TKS, Akci'ergrafisi EKG, kan
)ekeriGrade 1
ASA III TKS, durumagöre akci'er
grafisi*
TKS, Akci'ergrafisi, EKG
TKS, Akci'ergrafisi EKG, kan
)ekeri
TKS, Akci'ergrafisi EKG, Kan)ekeri, BUN-
kreatinin ASA II TKS, duruma
göre akci'ergrafisi* ve EKG&
TKS, Akci'ergrafisi, EKG
TKS, Akci'ergrafisi, EKG, Kan)ekeri, serumelektrolitleri
TKS, Akci'ergrafisi, EKG, Kan)ekeri, serumelektrolitleri,
BUN-kreatinin
Grade 2
ASA III TKS, Akci'ergrafisi, EKG
TKS, Akci'ergrafisi, EKG, Kan)ekeri, Serumelektrolitleri
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serum elektrolit,Kan )ekeri, BUN-
kreatinin
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serum elektrolit,Kan )ekeri, BUN-
kreatinin ASA II TKS, Akci'er
grafisi, EKG, Kan)ekeri, Serumelektrolitleri
TKS, Akci'er
grafisi, EKG, Kan)ekeri, Serumelektrolitleri
TKS, Akci'er
grafisi, EKG,Serum elektrolit,Kan )ekeri, BUN-
kreatinin
TKS, Akci'er
grafisi, EKG,Serum
elektrolitleri, Kan)ekeri, BUN-
kreatinin
Grade 3
ASA III TKS, Akci'ergrafisi, EKG, Kan)ekeri, Serumelektrolitleri
TKS, Akci'ergrafisi, EKG, Kan)ekeri, Serumelektrolitleri
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serumelektrolitleri, Kan
)ekeri, BUN-kreatinin
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serum elektrolit,Kan )ekeri, BUN-
kreatinin
Grade 4
ASA II
ASA III
TKS, Akci'er
grafisi, EKG,Serum elektrolit,BUN-kreatinin
TKS, Akci'er
grafisi, EKG,Serum elektrolit,Kan )ekeri, BUN-
kreatinin
TKS, Akci'er
grafisi, EKG,Serum elektrolit,Kan )ekeri, BUN-kreatinin, PT-PTT
TKS, Akci'er
grafisi, EKG,Serum elektrolit,Kan )ekeri, BUN-kreatinin, PT-PTT
Grade
1,2,3,4
ASA IV Grade 1,2.3 operasyonlar! : TKS, Akcier grafisi, EKG, Serum elektrolit, Kan ekeri, BUN-KreatinininGrade 4 operasyonlar! : ilaveten PT-PTT
* Son 1 y! l içinde çekilmi ve semptomlarda de" i im yoksa gerekmez. ** Son 6 y! l içinde çekilmi ve semptomlarda de" i im yoksa gerekmez.& Son 3 ay içinde çekilmi ve semptomlarda de" i iklik yoksa gerekmez.
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 10/22
12
SS-Tablo III – Solunum sistemi hastal&klar&nda konsültasyon ve ileri tetkik gere'i(VAR-YOK)
ASA Cerrahi grade Semptomlarda de%i$im
yok
Semptomlarda de%i$im
var
Grade 1,2,3 YOK Konsültasyon, spirometrik
PFT
ASA II
Grade IV ve diyagrama
yak &n operasyon*
YOK Konsültasyon, spirometrik
PFTGrade 1,2,3 Duruma göre spirometrik
PFT**
Konsültasyon, spirometrik
PFT, gerekirse kan gazlar&
analizi***
ASA III
Grade IV ve diyagrama
yak &n operasyon*
Spirometrik PFT, duruma
göre konsültasyon&
Konsültasyon, spirometrik
PFT, kan gazlar& analizi
ASA IV Konsültasyon, kan gazlar! analizi ve di" er ileri tetkikler****
* Üst kar! n, toraks, özefagus cerrahisi v.b.** Son 1 y! l içinde dahiliye veya gö" üs hastal! klar! bölümünce görülmemi se*** Dispne iddetliyse, pulse oksimetrede oda havas! nda SaO2 %92 alt! ndaysa**** Bu hastalarda spirometrik pulmoner fonksiyon testleri teknik olarak uygulanamayabilir.& Spirometrik testte “Beklenen FEV 1 <%70 ise
RENAL HASTALIKLARDA (RH) LABORATUAR TETK KLER
RH-Tablo I – Renal hastal&klarda, hastalar& ASA II, ASA III ve ASA IV olarakde'erlendirme Kriterleri
ASA 2 ASA 3 ASA IVKreatinin
BeraberindeHipotansiyon
Diyabet
Plevra-perikardeffüzyonu
< 2 mg /dl
Kontrol alt&nda
Kan )ekeri kontroledilmi)
Yok / minimal
< 2 mg/dl
Kontrol alt&nda de'il
Kan )ekeri kontroledilmemi)
Var
Ya$am# tehdit edenrenal hastal#klar:(Akut böbrekyetmezli" i, a"! relektrolit dengesizli" i,perikard, plevraeffüzyonuna ba" l! kardiyopulmoneryetmezlik,konjestif kalpyetmezli" i, pulmonerenfeksiyon geli mi kronik böbrekhastalar! )
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 11/22
13
RH-Tablo-II Renal hastal&klara da uygulanacak laboratuar tetkikleri
Ya$ CerrahiGrade
ASA
16-40 41-60 61-74 75 ve üzeri
ASA II TKS, Serumelektrolitleri,
BUN-kreatinin
TKS, Serumelektrolitleri,
BUN-kreatinin
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serumelektrolitleri,
BUN-kreatinin
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serumelektrolitleri, kan)ekeri, BUN-
kreatinin
Grade
1,2
ASA III TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serumelektrolitleri,BUN-kreatinin
TKS, Serumelektrolitleri,
BUN-kreatinin, Akci'er grafisi,EKG
TKS, Serumelektrolitleri,
BUN-kreatinin,kan )ekeri, Akci'er grafisi,
EKG
TKS, Serumelektrolitleri,
BUN-kreatinin,Kan )ekeri, Akci'er grafisi,
EKG
Grade 3
ASA II
ASA III
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serum elektrolit,Kan )ekeri, BUN-
Kreatinin
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serum elektrolit,Kan )ekeri, BUN-
Kreatinin
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
serum elektrolit,Kan )ekeri, BUN-
kreatinin, PT-PTT, idrar tetkiki
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
serumelektrolitleri, Kan
)ekeri, BUN-kreatinin, PT-
PTT, drar tetkiki
Grade 4 ASA II
ASA III
ASA IV
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serumelektrolitleri Kan)ekeri, BUN-kreatininin,
Kanamap&ht&la)ma
zaman&, PT-PTT,drar tetkiki
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serumelektrolitleri Kan)ekeri, BUN-
kreatinin,Kanama
p&ht&la)mazaman&, PT-PTT,
drar tetkiki
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serum elektrolit,Kan )ekeri, BUN-
kreatinin,Kanama
p&ht&la)mazaman&, PT-PTT,
drar tetkiki
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serumelektrolitleri, Kan
)ekeri, BUN-kreatinin,Kanama
p&ht&la)mazaman&, PT-PTT,
drar tetkiki
RH-Tablo-III Renal hastal&klarda konsültasyon ve ileri tetkik gere'i
A) Beraberinde kardiyovasküler veya pulmoner sorunlar varsa*, kardiyoloji veya dahiliye
konsültasyonu
B) ASA IV hastalarda kan gazlar& analizi, nefroloji konsültasyonu, gerekirse ileri renal
tetkikler (kreatinin klirensi, serum ve idrar osmololitesi, idrarda sodyum ekskresyonu v.b)
C) Diyaliz hastalar&: Operasyondan önceki gün diyaliz, diyaliz sonras& tekrar TKS, serum
elektrolitleri, BUN-kreatinin, kan )ekeri kontrolü* Kontrol edilmemi hipertansiyon, konjestif kalp yetmezli" i, perikard effüzyonu, plevral effüzyon,pulmoner enfeksiyon
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 12/22
14
D YABETL HASTALARDA (DH) UYGULANACAK LABORATUAR TETK KLER
DH-Tablo I – Diyabetli hastalarda, hastalar& ASA II, ASA III ve ASA IV olarakde'erlendirme kriterleri
ASA 2 ASA 3 ASA IVKan $ekeri Kontrol alt&nda Kontrol alt&nda de'il
Beraberinde
Hipertansiyon
Kontrol alt&nda Kontrol alt&nda de'il
Koroner arter
hastal#%#
Yok Var
Renal hastal#k Yok Var
Ya$am# tehdit edendiyabet:(Hiperglisemik,
hiperosmolarnonketotik koma, veyaketoasidotik koma veyahipoglisemik koma)
DH – Tablo –II Diyabetli hastalarda uygulanacak laboratuar tetkikleri
Ya$ CerrahiGrade
ASA
16-40 41-60 61-74 75 ve üzeri
ASA II TKS, Kan )ekeri TKS, kan )ekeri,BUN-kreatinin
TKS, EKG, Kan)ekeri, BUN-
kreatinin
TKS, EKG, Serumelektrolit, kan)ekeri, BUN-
kreatinin
Grade
1,2 ASA III TKS, Serum
elektrolit, kan)ekeri, BUN-
kreatinin
TKS, EKG, Serumelektrolitleri, Kan
)ekeri, BUN-kreatinin
TKS, EKG, Serumelektrolit, BUN-kreatinin, drar
tetkiki
TKS, EKG, Serumelektrolit, Kan)ekeri,BUN-
kreatinin, idrartetkiki
Grade 3
ASA II
ASA III
TKS, EKG, Serumelektrolit, Kan)ekeri, BUN-
Kreatinin
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serum elektrolit,
Kan )ekeri, BUN-Kreatinin
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
serum elektrolit,
Kan )ekeri, BUN-kreatinin, idrar
tetkiki
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
serum elektrolit,
Kan )ekeri, BUN-kreatinin, drar
tetkiki
Grade 4 ASA II
ASA III
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serum elektrolit,Kan )ekeri, BUN-kreatininin, drar
tetkiki
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serum elektrolit,Kan )ekeri, BUN-
kreatinin, PT-PTT, drar tetkiki
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serum elektrolit,Kan )ekeri, BUN-
kreatinin, PT-PTT, drar tetkiki,
ASA IIIhastalarda kangazlar& analizi
TKS, Akci'ergrafisi, EKG,
Serumelektrolitleri, Kan
)ekeri, BUN-kreatinin, PT-
PTT, kan gazlar& analizi, drar
tetkiki
Grade1,2,3,4
ASA IV CBC, Akci'er grafisi, EKG, Serum elektrolit, Kan )ekeri, BUN-kreatinin, PT-PTT, drar tetkiki, drar ve plazmada keton, Kan gazlar& analizi
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 13/22
15
DH- Tablo-III Diyabetli hastalarda konsültasyon ve ilave tetkik gere'i A) ASA III ve IV hastalarda dahiliye konsültasyonu
B) Beraberinde ba)ka sistem hastal&'& varsa, duruma göre ilgili dahiliye konsültasyonu
KARAC(ER HASTALIKLARINDA (KH) UYGULANACAK LABORATUVARTETK KLER
KH-Tablo I – Karaci'er hastal&klar&nda, hastalar& ASA II, ASA III ve ASA IV olarakde'erlendirme kriterleri
ASA 2 ASA 3 ASA IVSerum bilirübin mg/dlSerum albümin g/dlProtrombin zaman& Sn>kontrolEnsafalopati
Asid
< 1,5>3,51,4
Yok Yok
1,5-2,42,8-3,54-6OrtaKontrol alt&nda
>2,4<2,8>6lerlemi) Kontrol alt&nda de'il
KH-Tablo-II Karaci'er hastal&klar&nda uygulanacak laboratuar tetkikleri Ya$ Cerrahi
Grade ASA
16-40 41-60 75 ve üzeri ASA II TKS, Serum
elektrolitleri, Kan )ekeri,BUN-kreatinin, PT-PTT
TKS, Akci'er grafisi,Serum elektrolitleri, Kan)ekeri, BUN-kreatinin,
PT-PTT
TKS, Akci'er grafisi,EKG, Serum
elektrolitleri, Kan )ekeri,BUN-kreatinin, PT-PTT
Grade 1
ASA III TKS, Akci'er grafisi,Serum elektrolit, Kan)ekeri, BUN-kreatinin
TKS, Akci'er grafisi,Serum elektrolit, Kan)ekeri, BUN-kreatinin,
PT-PTT
TKS, Akci'er grafisi,EKG, Serum
elektrolitleri, Kan )ekeri,BUN-kreatinin, PT-PTT
Grade
2, 3
ASA II
ASA III
TKS, Akci'er grafisi,Serum elektrolit, Kan)ekeri, BUN-kreatinin,
PT-PTT
TKS, Akci'er grafisi,EKG, Serum elektrolit,
Kan )ekeri, BUN-Kreatinin, PT-PTT
TKS, Akci'er grafisi,EKG, serum elektrolit,
Kan )ekeri, BUN-kreatinin, PT-PTT,Kanama p&ht&la)mazaman&, drar tetkiki
Grade 4
ASA II
ASA III
TKS, Akci'er grafisi, EKG, Serum elektrolit, Kan )ekeri, BUN-kreatinin,Kanama p&ht&la)ma zaman&, PT-PTT, drar tetkiki
Grade
1,2,3,4
ASA IV TKS, Akci'er grafisi, EKG, Serum elektrolit, Kan )ekeri, BUN-kreatinin,Kanama p&ht&la)ma zaman&, PT-PTT, drar tetkiki.
KH-Tablo III- Karaci'er hastal&klar&nda, konsültasyon ve karaci'er fonksiyon testleri(KFT)* gere'i A) Preoperatif taramada tesadüfen transaminazlar& yüksek bulunmu) hastalar: Dahiliye konsültasyonuB) Hepatit )üphesi olan hastalar: Dahiliye konsültasyonu, gerekirse KFT ve hepatit paneli
C) Karaci'er hastal&'& bilinen tüm hastalarda ** : KFT
D) 60 ya) üzerindeki ASA III hastalarda grade 4 cerrahi uygulanacaksa: Dahiliye konsültasyonuE) ASA IV hastalarada dahiliye konsültasyonu
* KFT: Albümin, Bilirübin, Protamin zaman! , transaminazlar (ALT, AST) alkalen fosfataz.
** Grade I cerrahi uygulanacak 60 ya alt! ndaki ASA II hastalarda son 3 ay içinde kontrol edilmi de" erler varsa ve semptomlarda de" i im yoksa, KFT’lerine bak ! lmayabilir.
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 14/22
16
D(ER SSTEMK HASTALIKLARDA UYGULANACAK LABORATUARTETK KLER
ENDOKR N VE METABOLK HASTALIKLAR
Hipertiroidi-Hipotiroidi (HH)
A) Rutin tetkiklere ilaveten istenecek tetkikler:1- Grade 2,3,4 operasyonlarda veya ya)& 60 üzerindeki hastalarda TKS, EKG ve
serum elektrolitleri.2- Büyük kitle ve trakeaya bas& söz konusuysa akci'er grafisi
B) leri tetkik (tiroid fonksiyon testleri) gere'i:
HH – Tablo I- Hipertiroidi-Hipotiroidili hastalarda tiroid fonksiyon testi gereklili'i(VAR-YOK)
Ötiroid ve semptomlarda de%i$im yokÖtiroid de%il
veyasemptomlarda
de%i$im varSon tiroid fonksiyon testi
Cerrahigrade
1 y&l öncesinde Son 1 y&l içinde Son 6 ayiçinde
Son 3 ayiçinde
Grade 1 55 ya) alt&:YOK
55 ya) üzeri:VAR
60 ya) alt&:YOK
60 ya) üzeri:VAR
YOK YOK
Grade 2 60 ya) alt&:YOK
60 ya) üzeri: VAR
VAR YOK YOK
Grade 3 VAR VAR VAR YOK
Grade 4 VAR VAR VAR VAR
VAR
Hiperparatiroidizm-hipoparatiroidizm:
Rutin tetkiklere ilaveten istenecek tetkikler:
1- TKS, serum elektrolitleri2- Grade 2,3,4 operasyonlarda veya ya)& 60 üzerindeki hastalarda EKG
OBESTE, UYKU APNES
Rutin tetkiklere ilaveten istenecek tetkikler:1- Tüm hasta gruplar& ve cerrahilerde TKS, EKG, akci'er grafisi2- Grade 3 cerrahide, 40 ya) üzerinde kan )ekeri3- Grade 4 cerrahide kan )ekeri, pulmoner fonksiyon testleri4- Oda havas&nda “puls oksimetri”de oksijen satürasyonu %95 alt&nda olan
hastalarda:grade 2,3 cerrahide pulmoner fonksiyon testleri, kan gazlar& analizi,
grade 4 cerrahide pulmoner hipertansiyon yönünden kardiyoloji konsültasyonu.
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 15/22
17
SANTRAL SNR SSTEM (SSS) HASTALIKLARI
A) Rutin tetkiklere ilaveten istenecek tetkikler:1- Tüm SSS hastal&klar&nda TKS, beyin tümörlerinde, TKS, akci'er grafisi ve EKG,
serebro-vasküler olaylar ve epilepside TKS, EKG ve kan )ekeri2- Grade 3 ve 4 cerrahisinde, TKS, EKG, kan )ekeri, BUN-kreatinin, serumelektrolitleriB) leri tetkik gere'i:
1- Epilepside duruma göre plazma ilaç düzeyi*, karaci'er fonksiyon testleri**2- Kemoterapi – radyoterapi alan hastalar için ilgili k &sma bak &n&z.
* Tedavi yetersiz veya toksik belirtiler varsa** % laçlar! n karaci" ere negatif etkisi dü ünülüyorsa
NÖROMÜSKÜLER HASTALIKLAR
A) Rutin tetkiklere ilaveten istenecek tetkikler1- Pulmoner fonksiyon testleri (negatif inspiratuvar bas&nç, zorlu vital kapasite)
a) Semptomlar hafif ise grade 3,4 cerrahideb) Semptomlar orta derecede ise, grade 2,3,4 cerrahidec) Semptomlar ilerlemi)se her hastada
2- Akci'er grafisi:a) Myastenia graviste timoma dü)ünülüyorsa,b) Myastenik sendromda bron) tümörü veya mediyastinal kitle dü)ünülüyorsa
3- Serum elektrolitleri: familiyer periyodik paralizilerde
B) leri tetkik ve konsültasyon:1- Semptomlar ilerlemi)se ve grade 4 operasyonlarda dahiliye konsültasyon,2- Myastenia graviste gerekirse hastal&'&n derecesini tayin için edrofonium testi,
EMG
MALGNiTELER,RADYOTERAP-KEMOTERAP ALAN HASTALAR
Rutin tetkiklere ilaveten istenecek tetkikler: A) Malignensili her hastada: TKS, Akcier grafisi, grade 3,4 cerrahide ayr&ca EKG, serum elektrolitleri,BUN-kreatininB) Lösemide TKS, trombosit say&m&, diferansiye beyaz küre say&m&, PT-PTT, kanama p&ht&la)mazaman& ve akci'er grafisiC) Kemoterapi/Radyoterapi alan hastalarda TKS, trombosit say&m&, diferensiye beyaz küre say&m&,akci'er grafisiD) Kemoterapik ajan&n etkileyece'i organ sistemine göre*, gerekirse, karaci'er ve böbrek fonksiyontestleri, ekokardiyografi
* - Bisulfan, metotrexat, mitramicin, streptozocin, cisplatin: gerekirse BUN creatinin
- Adriamicin: gerekirse ekokardiyografi- Siklofosfamid: gerekirse serum kolinesterazlar! , karaci" er fonksiyon testleri
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 16/22
18
PREOPERATF LAÇ KULLANIMI Anestezi uygulamas&n& olumsuz etkileyebilecek ilaçlar&n& belirlenmesi ve baz&lar&n&nkesilmesi veya de'i)tirilmesi gerekebilir.
ANESTEZ ÖNCES KESLMES GEREKEN LAÇLAR
An t i koagü lan la r
Asetil salisilik asit (Aspirin®, Coraspin®, Dispril®)Operasyondan 1 hafta önce kesilmelidir.
Varfarin sodyum (Coumadin®, Orfarin®)Operasyondan 4-5 gün önce kesilmelidir.Klopidogrel (Plavix®)Operasyondan 6-7 gün önce kesilmelidir.Tiklopidin HCI (Ticlid®, Agretik®, Ticlocard®)Operasyondan 10-14 gün önce kesilmelidir.
An t i d i yabe t i k l e r
Oral antidiyabetik ilaçlar: Glibenklamid (Diyaben®, Gliben®) glibornurid(Glutril®), gliklazid (Betanorm®, Diamicron®, Glumikron®, Oramikron®),glimeperid (Amaryl®), glipizid (Glucotrol XL®, Minidiab®), glikidon (Glurenorm®)Hipoglisemi riski nedeniyle ameliyattan bir önceki ak )am kesilmeli ve i.v tamponizeinsülin solüsyonuna geçilmelidir.Parenteral insülin preparatlar#: (Humulin®, Orgasulin®, Actrapid HM®,Humalog®) Açl&k kan )ekeri (AK *) normal ise, ameliyat sabah& alaca'& doz verilmez. Ancak, AK *
yüksek ise günlük dozun yar&s& ameliyat sabah& verilebilir.
An t i dep resan laçla r
Monoamin Oksidaz inhibitörleri (MAO): Fenelzin, izokarboksazid, tranilsipromin(Türkiye’de preparat& yok), meklobemid (Aurorix®, Lobem®)Operasyondan 2 hafta önce kesilmelidirTrisiklik antidepresan ilaçlar: Amitriptilin HCI (Laroxyl®, Triptilin®), klomipraminHCI (Anafranil®), imipramin HCI (Tofranil®)Operasyondan 1 hafta önce kesilmeliLityum:Lityum karbonat (Lithiuril®), lityum sitrat (Türkiye’de preparat& yok)
Operasyondan 1 hafta önce kesilmeli ve serum lityum seviyesi kontrol edilmeli
Ant ipar k in son i laçlar
Levodopa ve Dopa dekarboksilaz enzim inhibitörü kombinasyonu:Levodopa+karbidopa (Sinemet®, levodopa + benserazid (Madopar®)Operasyondan 1 hafta önce kesilmeli
Diüret ik i laçlar
Klortalidon (Regrotan®), indapamid (Flubest®, Fludex®, ndapen®, Flupamid®,Fludin®), mefrusid (Baycaron®), furosemid (Desal®, Lasix®, Furomid®) amilorid
HCI (Moduretic®), sprinolakton (Aldacton®, Aldactazide®, Triamteril®).Dehidratasyon ve hipovolemiye neden olabilirler Ameliyattan bir önceki ak )am kesilmeli ve sabah dozu verilmemeli
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 17/22
19
Ana l j ez i k l e r
Non-steroid antiinflamatuvar ilaçlar (NSA):Selektif olmayan NSA: buprofen (Brufen®, Artril®), diklofenak sodyum(Cataflam®, Diclomec®, Dikloron®, Dolorex®, Voltaren®), etodolak (Etol®,Lodine®), naproksen (Aprol®, Naprosyn®, Apranax®), tenoksikam (Tilcotil®,
Tenox®, Tenoktil®, nimesulid (Mesulid®)Operasyondan 1 hafta önce kesilmeliParasetamol ve/veya opioid analjezikler ile de'i)tirilmeliSelektif COX-2 inhibitörleri:Selokoksib (Cerebrex®, Rofekoksib (Vioxx®), Valdekoksib (Bextra®)Trombosit fonksiyonlar& üzerine olumsuz etkisi minimal, ancak majör cerrahilerden 1hafta önce kesilebilir
An t i b i y o t i k l e r
Aminoglikozidler: Amikasin (Amikozil®, Amiklin®), gentamisin (Genta®,Garamisin®, Gentamisin®), tobramisin (Nedcin®, Tobel®), kanamisin, neomisin(Türkiye’de preparat& yok)Non-depolarizan kas gev)eticilerin etkisini art&rabilir Ameliyattan önce kesilmeli ve ba)ka bir antibiyoti'e geçilmelidirBitkisel kaynakl& tedavilerin tümü ameliyattan 10-14 gün önce kesilmelidir Alkollü içeceklerin kullan&m& ameliyattan 2 gün önce ve tütün içeren ürünlerinkullan&m& ise ameliyattan en az bir gün önce durdurulmal&d&r.
ANESTEZ ÖNCES DEVAM EDLMES GEREKEN LAÇLAR
A)a'&daki ilaçlara operasyon günü de dahil olmak üzere devam edilmelidir.
Aminoglikozid grubu antibiyotikler d&)&ndaki tüm antibiyotikler ve antiviral ilaçlar Antireflü ve antiülser ilaçlar: Famotidin (Duovel®, Neotab®, Gastrosidin®), ranitidin(Ranitab®, Ulcuran®, Zantac®, Pylorid®), Omeprazol (Losec®, Omeprol®,Omeprazid®), Lansoprazol (Helicol®, Lansoprol®, Lansor®, Ogastro®), misoprostol(Cytotec®)
Antihipertansif ve antianjinal ilaçlar: ACE nhibitörleri: Kaptopril (Kapril®), Enalapril maleat (Enapril®, Konveril®),fosinopril (Monopril®), lisinopril (Acerilin®, Sinopryl®), ramipril (Delix®)
Anjiyotensin II reseptör blokerleri: Losartan potasyum (Cozaar®, Hyzaar®),telmisartan (Micardis®), valsartan (Diovar®)Nitratlar: Gliseril trinitrat (Deponit®, Nitroderm®), izosorbid dinitrat (Cardioket®,sordil®), isosorbid mononitrat (Monoket®, Monodur®)Kalsiyum kanal blokerleri: Amlodipin besilat (Amlodis®, Norvasc®, Vazkor®, Amlocard®) diltiazem HCI (Altizem®, Diltizem®, Dilticard®), nifedipin (Adalat®,Kardilat®, Nidicard®), nimodipin (Nimotop®), nisoldipin (Syscor®), nitrendipin(Baypress®), verapamil HCI (soptin®, Tarka®)β-bloker ilaçlar: Progranalol HCI (Dideral®, asebutolol (Prent®), Atenolol(Tensinor®, Nortan®), labetolol HCI (Trandate®), metoprollo tartrat (Beloc®,
Lopresor®)β-bloker ve kalsiyum kanal blokeri kullanan hastalarda anestezik ihtiyac&n azalaca'& hat&rlanmal&d&r.
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 18/22
20
Antiaritmik ilaçlar: β-blokerler, kalsiyum kanal blokerleri ve di'er antiaritmiklerDigoksin (Lanoxin®, Digoxin®-Sandoz)
Antitiroid ilaçlar: Metimazol (Thyromazol®), propiltiyourasil (Propycil®)Kortikosteroidler:Prednizolon (Deltacortil®), betametazon (Celestone®),deksametazon (Dekort®, Onadron®, flukortolon (Ultralan®), metilprednizolon(Depo-medrol®, Prednol®), triamsinolon (Kenacort-A®, Sinakord-A®) Parenteralformlara geçilmelidir.
Son 3 ay içinde 1 haftay& geçen süreyle kortikosteroid tedavisi alan olgularda,anestezi ve cerrahinin yarataca'& ek stresi kar)&lamak amac&yla doz art&r&lmal&d&r.Myastenia Gravis tedavisinde kullan&lan ilaçlar (antikolinesterazlar): Pridostigmin(Mestinon®), neostigmin (Neostigmin®) Antikolinesteraz kullanan olgularda, bradikardiyi önlemek için anestezi indüksiyonuöncesi atropin uygulanmal&d&r.Kronik obstrüktif akci%er hastal#klar#n#n tedavisinde kullan#lan ilaçlar: Teofilin (Bronkolin®, Talotren®, Teobag®, Theo-Dur®, Teokap SR®), aminofilin(Aminocardol®), salbutamol (Salbutol®, Ventolin®, Butovent®), ipratropium(Atrovent®), inhaler kortikosteroidler (Pulmicort®, Flixotide®)Teofilin ve aminofilin kullanan olgularda aritmi olas &l&'&n& art&rd&'& için halotankullan&lmamal&
Antiepileptik ve antipsikotik ilaçlar: Karbamazepin (Tegretol®), lamotrijin(Lamictal®), fenobarbital (Luminal®), fenitoin (Epdantoin®), sodyum valproat(Depakin®), klonozepam (Rivatril®), klorpromazin HCI (Largactil®), haloperidol(Nörodol®), tioridazin (Melleril®), mezoridazin (Lidanil®)Preeklamsi tedavisinde kullan&lan magnezyum tuzlar&n&n non-depolarizan kasgev)eticilerin etkilerini uzataca'& ak &lda bulundurulmal&
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 19/22
21
ANESTEZ UYGULAMALARI ÇN KISA PREOPERATF HAZIRLIKPROTOKOLÜ
PreoperatifDe%erlendirmeHgb Lök. PT/
PTTTrom
/KZElektrolit
Kreat /BUN
AK * AST ALT
PA Akc
EKG GebelikTesti
Yenido%an XFizyolojik ya$*40
X X X X X
Kardiyovask.Hst.
X X X
Sol. Sist. Hast. X XMalignansi X ¶ ¶ XRadyoterapi X X XKC hst. X XGeçirilmi$
hepatit
X
Böbrek hst. X X XKanamabozuklu%u
X X
Diabet X X X XSigara*1adet/gün
X X
Gebelikolas#l#%#
X
Diüretikkullan#m#
X X
Digoksin
kullan#m#
X X X
Steroidkullan#m#
X X
Antikoagülankullan#m#
X X X
SSS hastal#%# X X X X XX Zorunlu olan testler¶ Lösemi için endike olan testler* Operasyon tipine göre sorumlu anestezist taraf ! ndan tabloda önerilen testler d!! nda gerekli görülendi" er testler istenebilir.
Fizyolojik ya$# göz önüne al#nmadan;
- A)&r& obez olgularda AK * bak &lmas&, PA Akc grafisi ve Solunum Fonksiyon Testleriistenmesi- Klinik olarak hipertiroidi (kilo kayb&, &s& intolerans&, kas güçsüzlü'ü, diyare, hiperaktifrefleksler, sinirlilik, ince tremor, eksoftalmi, guatr, sinüs ta)ikardisi, atriyal fibrilasyon,konjestif kalp yetmezli'i) ya da hipotiroidi (kilo alma, so'uk intolerans&, kasyorgunlu'u, konstipasyon, hipoaktif refleksler, depresyon, kalp h&z&nda azalma,ekstremitelerde so'ukluk, periferik vazokonstrüksiyona ba'l& lekelenmeler, plevral-abdominal-perikardiyal effüzyon gibi) bulgusu olan olgularda Tiroid Fonksiyon Testleriistenmesi
-Vertebral kolon bozukluklar& olan olgularda (kifoz, kifoskolyoz, skolyoz vb.) PA Akcgrafisi ve Solunum Fonksiyon testleri istenmesi-KOAH’l& olgularda Solunum Fonksiyon Testleri istenmesi.
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 20/22
22
ALERJK HASTADA PREMEDKASYON1. H1 blokör (Difenhidramin 20 mg) gece 24:00 ve operasyondan 1 saat önce 1x1 ivveya im2. H2 blokör (Ranitidin 50 mg) gece 24:00 ve operasyondan 1 saat önce 1x1 iv veya
imSON ZAMANLARDA A+ILANMI+ ÇOCUK VE ANESTEZ • A)&lama lokal reaksiyonlara neden oldu'undan, a)&lama bölgesine dikkat
ediniz.• Elektif vakalarda yak &n a)&lama nedeni ile olu)an ate)i göz önünde
bulundurunuz.• Elektif cerrahiyi:Difteri-Bo'maca-Tetanoz a)&s&ndan sonra 1 hafta,Hemofilus influenza Tip B ve K &zam&k-k &zam&kç&k-kabakulak a)&lar&ndan sonra 2hafta erteleyiniz.
ZOR ENTÜBASYONFZK BULGULARK &sa kasl& boyunKüçük alt çeneÇ&k &k üst kesici i)lerTemporamandibular eklemde hareket k &s&tl&l&'& Uzun yüksek tavanl& damak Alveolo-mental mesafenin uzamas& Servikal hareket azl&'&
PREOPERATF TESTLER
TROMENTAL UZAKLIK (Patill i$areti) Ba) tam ekstansiyonda iken çenenin enalt uç noktas& ile tiroid ç&k &nt& aras&ndaki uzakl&k (Resim 1)
Resim 1. Tiromental mesafe (Patill i$areti).
STERNOMENTAL UZAKLIK Ba) tam ekstansiyonda iken çenenin en alt uç noktas& ile manibriyum sterni aras&ndaki uzakl&k <12,5 cm(den az ise ------ zor entübasyon.MODF YE MALLAMPAT TEST Hasta tam dik otururken olabildi'ince a'z&n& açar
ve doktor tam kar)&s&nda oral yap&lar&n görünü)ünü de'erlendirir (bu s&rada fonasyonönerilmez).
< 6 cm → zor6-6,5 cm → )üpheli
6,5 cm → kolay
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 21/22
23
S&n&f 1 Yumu)ak damak, uvula, pilliler görülebilir
S&n&f II Yumu)ak damak, uvula görülebilir.
S&n&f III Yumu)ak damak, uvulan&n taban& görülebilir.
S&n&f IV Yumu)ak damak görülemez.
* Mallampati s&n&f IV’de zor ventilasyon ve zor entübasyon beklenmelidir (5).
PREOPERATF AÇ KALMA SÜRES (2)
Formül Mama/Süt/Kat# G#da Berrak S#v#/Su< 6 ay 4 saat 1 saat
6 ay-36 ay 6 saat 2 saat
> 36 ay 8 saat 3 saat
Kaynaklar1- American Society of Anesthesiologists Task Force on Preanesthesia Evaluation. Practice advisoryfor preanesthesia evaluation Anesthesiology. 2002; 96(2):485-96.2- Eagle KA, Berger PB, Calkins H, et al. ACC/AHA Guideline update for perioperative cardiovascularevaluation for noncardiac surgery-executive summary. Anesth Analg. 2002; 94(5):1052-64.3- National Institute for Clinical Excellence. Nice Guidline; Preoperative tests (The use of routinepreoperative tests for elective surgery). June 2003, www.nice.org.uk 4- Rotzen MF, Fas JF, Fischer SP: Preoperative Evalution in Anesthesia (Ed) Miller RD 5th Ed. 2000Churchill Livingstone Philadelphia 824-883.5- Morgan GH, Mikhail MS, Murray MJ, Larson CP: Clinical Anesthesiology, McGrow, New York, 2002,8-9.6- Preoperatif Medication Guidelines: Department of Anesthesiology University of Cleveland
http//www.uhcanesthesia.com.7- Van der Walt JH, Roberton DM: Anaesthesia and recently vaccinated children. Paediatr Anaest1996: 6:135-141.8- Özyurt G (Çeviri Ed): Zor Havayolu Yönetimi El Kitab &, Hagberg CA Handbook of Diffucult AirwayManagement, Nobel, stanbul 2004, 15-29.9- Ondokuz May&s Üniversitesi Cerrahi T&p Bilimleri Ba)kanl&'&n&n olu)turdu'u çal&)ma grubunun(Prof.Dr.Emre Üstün, Prof.Dr.Binnur Sar&hasan, Prof.Dr.Birol Gülman) haz&rlad&'& preoperatif laboratuartetkikleri protokolü – Temmuz,2005.10- Kutlay O, Özcan B, Bilgin H, Türker G: Anestezi Poliklini'i. Uluda' Üniversitesi T&p Fakültesi
Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dal& Anestezi Protokolleri. Korfal& G (Ed), Logos Yay&nc&l&k,stanbul 2005, 1-9.
8/18/2019 Tard Klavuz
http://slidepdf.com/reader/full/tard-klavuz 22/22
Kas&m 2005