teatr dramatyczny w legnicy · pdf filetaw11•raj:\l"'i pdn1•: .auk1...
TRANSCRIPT
Pragniemy zadedykować jubileuszową premierę Dyrekcji i Pracownikom Kombinatu Górniczo-Hutniczego Miedzi w Lubinie
Dyrektor Naczelny - Tadeusz Masojć Dyrektor Artystyczny - Józef Jasielski Kierownik Literacki - Elżbieta Czerska Kierownik Muzyczny - Jerzy Kuś
TEATR DRAMATYCZNY w Legnicy
Rynek 59
Wiliam Szekspir
HAMLET spolszczył Jerzy S. Sito
premiera ..} grudnia 1987 r .
611 premiera Teatru Dramatycznego w Legnicy
sezon J 987 /88
WILJAJ\l ZEKSPIR urodzi) si!; w StrntrordziL nad Avrmem w
1561 r . Umarł w roku 1616. Bwl.\rnfia Szekspira iest ntepC'lnn 1 cii;s~111-
.vo h1polct.vc:ma Prz~ jmUJL' ~u: 1.e około l '188 r . prz:cb\'I dn Londynu .
~dzw rozpocz;:il karierę jakP skr' ha 1 autor sztuk scl·niczn .vch W Li9.J r.
zwiqzal s1<; z l!rupq tcalra lnq Lorda .Szamb<.•lana . W l.i91i r uzyska) t y
tli) szlachecki dla s1d11e 1 ojca . klon był wowczas r!;kaw1czn1kn: m .
\V l.'i99 r został j1:dn.\'rn z cztcrc~h udziałuw ·ów nowo otwarte~11 teatru
Globc'. s1edz1by Zespołu Lorda .Szambelana Dokument.' ktorL' prw
d1ow;.1łv sic: do nasz.' c·h czasów sw1ad ~z<1 o wzrastaJ<iCl.!J z:1mn1.nosc1
Szckspir;i 1 Jego pupularnosci Jilko poL'l_,. 1 dr;.1matun.~a Podob111c ;ak
ht01.\raf1a wqtpliwos~1 budzi to.:kslolm.(1a utworów S7.eksp1ra . Nie posta
Jam_y lmwiL•m i.adnc~o n;-kop1su k~o utworów. Pndstaw<J pożnie;sz.' t:h
wydali dziel Szekspira j1·~l t•dytJa z l!i23 r t1l .folio trzydzil'stu «~•·s1.:1u
1tuk (bl':G .Perykll.'sa'"J opracow;.u1a prw1. c;:lclllkO\\ Z1·spolu Lorda
S:i;umllela1n Hl•mm111g1·'a 1 Condell:.i - czt;sciowo oparta na manu -
'kry ptach. czl;sliown za~ !J~·d<!Gl przcclruk1l'lll r.uocl ()1wtro.~
Kanon Szek~p1rn\vsk1 obcJlllUJ<' tr:i;ydz1 ·~1.:1 s1l'dl'm sztuk: krn111k1 ht
, tllrycznl'. tragedii' Draz k<inwdit Zgod11tl' i praktyk<! vpoki l'lzh1t·ta11-
"kWJ w d:i;1chll'h swych przt-lwarzal Szeksp11 1.11u11" i 1•ksr>loatow;uw
11otywy \\' 1111Wl' lascynuJ<ll'l' kcmstrukC]l' clramatyczrw
Opow1csc o krolcw1czu <iu1lsk1m Hamll'Ctl , :i;wa11ym plt'rw11t1111' A m
!1wdhus. Aml<·tus. \\YV.lld:G1 su: z sn•d1110\\'IL'Cl.lll'J kro111k1. 1:z1·rpHJC•'J
zŁ· skurbrncy il'gt·11d t folklllru pół1111c1111 "ka11t.lynuwskll•g11 , 11api,a11ej
przez Saxo Gr•rn1atyka czyli Ucinrll'gn lok . I I l.l-122:!). 111111ch:i 11a dwn
r ll J\bsalon;i h1skup;1 L1111clu w poludrnnwŁ'J SzWt'CJI B<;d<F sL·krela-
• LL'lll biskupa 11 trt.ym;il •111 pnl1·n·r111 11ap1san1.1 d:i;1„JO\\' Da1111 ZaLt:; 1ł
l' p1suc po rok u 1117 a doprowadzi! do rok u 118;1 Tyl u I zh1oru hr 1.m <il
„ Hisror111 Da11wn or g1•,;tri Dn1wr11111· ·
Kro111ka Dun11 z przl'llum<.1ezm1vm na lra11n1 sk1 wqtk11•111 n llaml1 •
·1t· upowszed111ila 1·zp1·1. 11a Z;it'1111dz11" Wt' F ·:i11t'Ji ;i takź.1• \\' ,\11gl11 po
roku 1571) P1en\szym L a11g11'1sk1ch pisal'l.y, który wyk11rzy'l<ił w;1tt·k
, HamJ„c11 • w swoJl'l tworl'zosc1 lwi Tlrnmas K.vd Drama\ Kvd;i 11kn -
-lany ołwc1111• iako Pra-flamlt•l z11slal \\ swym 11acwl11ym w;1tku W\'
K<ir1.y,ta11y prz1·z Sz!'ksptra , kt<ll 'y ll<IJllSa l swo;1•g 11 1lamlt-l<I \\ roku ltifll .
:-;;:1•ksp1 r pn:l'ksztalc1! W<Jll'k n H;1ml t> l'll'. wyzw1Jl1I go /. tia,1111t) k111 1-
\·1·11c;1 Slll'ktaklu tl.\\ trag1'<h1 wmsty . i prz••h11d11\\ill i,:11 \\ ' mysi ko11 -
\'t•11cji ..;ztukt r<'fl1•ksy JllL'J , \\'YIWilnaJiJl" JPgo kart.v rt>I.\\ az:u11a1111 " l)-
1u t sn.11 rei. o losJI' ludzkim 1 roli Opatrznr>s<·1
,l!amll'I " llzyskal 11atydrn1iast w1l'lk11· u-:11<1111t· L) o\\t'L1•,111 'J ' wh J
r, opułalrlOSl:I „llamll'(a '" SWl:ltJt-l.;I ill::Gll1' /.:tl'Jlłl\\Hlll' du dz1:< O!Jlllll \\ \"-
1\llYCh twnn.:ow 11•gn nkn •" u Shafl! ... hury nazwał \\ roku 1711 .Ha11d1 ·-
ta" ztuk:i 11a1 ndowa 1;a;bltż,;:;1 1·n:11 :\11gl1ko\\ . taw1 1•raJ:\l"'I pdn1•:
.auk1 111oral111 •J
Z NOTATEK REŻYSERA
Polska tradycja inscenizacyjna „Hamleta ' opiera sir; po dzicf1 dzi
si jszy na tyleż efektownej , co eni[\matyczncj myśli Stanisława Wyspiań
skiego „W Polsc • Lagadk<\ Ham leta jest to; co jest w Polsce - do
myslenia ".
A i.t> u nas najbardziej „do myślenia·· dajn nam naszl' narodowe
„wkrqt~·· , rozwiązani· zagadki lfomleta wcale nie jest takie trudne.
W~·spiańsk1ego historia Hamleta jest histori4 polskiej rzeczywistości
z prz •łomu wicków; dzieje się na Wawelu ;1 bohater podobny Konra
dowi z „Wyzwolenia'' odprawia sąd nad z111cwolonym narodem, zdając
~tę wołać : „Dania jest wir;zwmem". - „Więzy rwij!"
r Lak Hamlet na „dziś" stał się sztuką polityczne\ i pokoleniową. Zaczęło się od Haml<'ta pokolenia walki podziemnej Arnolda Szyfmana, potem przyszedł Hamlet pokolenia roku 1956 Romana Zawistowskief.(o potem Hamlet lat siedemdziesiątych Adama Hanuszkiewicza, Hamle; według W,vsp;ańskiego Jerzego Grudy - AndrZl'ja Wajdy Hamlet na '.""awelu, wreszcie niezrealizowan.v Liamlet Konrada Sv,.-inarskiet!O, taktc mspirowany lekturą „.Studium o «Hamlecie»".
To kolejne, znaczące portrety „bohatera naszych czasow'' tragiczne studia osohowości szlachetnej (przecież to patriota!) która wbrew swej woli znalazła się w świecie bezwzględnej polityki. T tak oto stary Szekspir, . rozwiązując nasze narodowe „zagadki" stal si<: najbardziej polskim z naibardziej angielskich poetow sceny.
4
Dziwne? Ani trochę. Szekspir Jest jak gąbka. Podejrzewam, że po
trafiłby rozwiązać na w t ... chiński(' zagadki. Kim j st Hamlet? Jeśli nie jest szlachetnym buntowmk1em w im1r;
wolności i sprawiedliwości społecznej; jeśli nic chce nim byc? Ma dosyt rozwi;gywania naszych zagadek 1 spieszno mu dn Anglii .
Nie chce być pozytywnym h rosem, to nudni: . Jcśl i jego brak aktywnosci („choroba woli") albo ll·ż jeJ nadm1:1r
wcale nie nam ma służyć, ale wyłącznie Jemu samemu'! S1101rzmy. iak naprawdę mało ob::hodzi go Dania , ile w nim wyrachnwania. cynizmu, okruc1cóstwa 1 wyr<1finowa1wj („angiehk1cj"l gry z wszystkimi 11 wszyst
ko. Podobno można dowiedzieć si~ czegoś o c.dow1t>ku nu podstawie
Jl'go lektur. Jaką 1:atcm ksi<.1żk<; ·zytn przez cztery godz!Jly tll Haml •t, przech:idzaJąc si<; po wmkowych krużi{nnkach?
Stanisłnw Wyspiański dopalrzyłhy si<; pl•wnie w iegn n;kach dzieła któregoś /. 11aszy.:h Wieszczów . .Jan Kott twicrdl.1, i.• llamll't (;ZytuJl' „Próby" Mich~ !·1 '.Vlo11taign "a. IIamlel Laurence 011 \' IPra me roLstait' się z „Wprowadzeniem do psychoanalizy" Zygmunta F'rl'uda . Hamid Adama llanustkil'\\ icz nicwgo 111e ctyta; chodzi z ksiąck<1 al· \\ol1 sport. Wt:zd111ej w Rosi1 Radz1L•ckiej Haml •t Jewgie11ij<1 Wachlangowa tez 111t· 111e czytał: spał do pó7.n·1 i stale chudził /. man:hwi<1 w dłon1.
.J;i tlstatnio czytall'm ri Hamkcil' „p1!.'riPslruJk1'' :\li<:hala Z:u.: harowa.
Co czyta H;1mll'l \.\ :\losk Wił'? POLON! SZ - Co czytasz. ks1;17.i;'1
1IA:Vll ET - Słowa słowa, słowa„ .
ZalL•m „Słowa" k;.111 Paul S :Hln•'a - „Srn1er<'· przl•sladowala mllll'J Fik obsesja po1111' \\'<l7. 11w lubiłem zyci<1. Tym moina wytłumaczy(· strach, w Jaki \\ prawi ;1ła mr11e smit•r{o Chciuł<J mi sii: umrzeć ; cz:asami lodowaty powiew s lrac.:hu mroził moj<\ nicciPrphwo:k. nie nit• na tllugo; nmja św1i;ta rudosć zmarl\\ychwstała 1 rwała s a; ku olsnil'\\';1Jqc.:1,mu rn<Hnd1tow i. w któ
rym zostali' spop!l'łony" .
TNaz ju ;., ws .~; s ko jasne!
Sz<'kspir polityka
Cly ten genialny m1l'szczud1, 1.all!egaJ•!CY prz1•t. Lali· zyciP 11 111aj;1tl'k . ten, który (Jak ni1•\\·il' lu w histur iil cloruliił ~1<; IH1 t<'alrze pas onnwał ~i•: walk•J o \\ładt~ 11a angidskun dworzl''i RacZ<'J nkL1t)'\\:-tł fll"ZL'U
1n;1 lt;k, bowiem zagrażała JPJ.:O slahtł1wcJ1 . T;im gdz1l' dos.mkllJ< my su; <:7. ·slo ;111alu:y sys t„rnu pnlilyc 1. 11egr1.
cł111dz1 r>rzetl„ \\szys lkim i wyl<1cz111e o clw1aktl'1 ' c1.łlw:1cka 1 to. co 0 11
1. 111111 roh1 . - Dozgo1111q o!Jsl0 :j:1 SlL0 ksp1ra były pruhkrnaty natury moral1wj ; sytuaCJ<t czlow1l"k;1 uwikła11e~o \\' trug1czn<.1 s prz<'cznosc 1mc;dzy nakazem etyki a amor;il11ym zywinł .... m zyc1a. ft•n dramat s\\' tacłnm<bl'I
pozostaw dramatem il<'Z zakotl('/.('ł1i:1 („Rt':zta je~l mil<:ze11i1·1n"I Zatrm Hamlet - jako człowwk w poszuk iwaniu ,\lJ';olulu '.\Tur;1lr11·
go, szukaj4<:y roZ\\ 1:1z:ui „czys y('h ' Jl'gu dramal bt;dltL' dr<Jmalt'tn mysli doprowacłzo1H•J cło oslatPcznych kunsekWl'llt.:J l.
I la miel m;.1 s\\"oJ<J knnn•pc j<' ~\\"Jata 1 tylko J'i poł.\\ ' !Prdz:i . P t z„prfl
wadliJ okn1l11y l'k spenr ll' ll l 1w r ;iturzt· ludzk1PJ
5
lakaz lo osol>owosc 1 Jaka JCJ 1dcolog1a·1 Oda1my pol t wyobraz111 A wii;c 11a u111wPrsylt·c1l' w \.V1ll •nbcrdi:e do1rzl'wa młoda osobo
\\·osć·
al s traszliwie samotna (OJC:a pia\~ u• ll l L' •ma l. matka wnlałil ·1r: g11
pozbyc dla koc:hankal li> nadwrażliwa (tyle• przykrych przeży(-. poczucrt· „odrzucl·111 a' . 1 le
kłopoty z własnym c1alcm: spot«;g1Jwam· pr1.l'1. humosrksualn•• praktyki w s tudenck im kołku 110 1 lt::k pr;wmi1·s1.a11y 1. odra1~1
przl'd kob1 ·L•t. klort~J ka1 ykaturalny ul>raz zobac7.yl w1· własn•· J ma lc:•• .l
c> prz1•pl'łnrn11a 111P1taw1sc1<1 do swiala tbrak 1.gody 1t~1 sw1al , w klo ry1n c;dow1ck 1.y Jl'. by p!odz:ic, mordowa{· 1 umrzeć- ;i prll'ci1·z aby przPkonac ludzi 11 al>surdalnos('J sw1ala \\')'s la1-czy hyi· d 11 końca log1o:nym)
dl pit•kil'lnie 111t1•l1,[lt•nl11a 111a tyt.· , ahy s lworzyC:· 1·kstrer111zmu 1 ha:!11 dla wlasneg<> posla1111 1clY.a
1tl1·c; rnoralnl'g• i „Cws wypadł
z w1;1zar\.! \Vyda! m11 11· po to, abym Ja g11 złoiył" . Cót. to w pycha!! C:11 lowc 1\•ra1. \\ yst<1rczy przy Jaz:d do Elsynoru 1 Ldl'l'Ll'llll' wysubll-
1110\\'alli:J 1dl'I 1. drnmalyr:zrq : yluaq;1 dui1sk 1ei.:n dworu , z wgo rozpa a11q 1 adosc:1<1 zyeia 1 użyl'la. /. tłum1011;1 \~ pod~ w1ad11rn11se1 L1J1•111 11 t:<1
Slllll'l'CI 1Jjc;1
T1•11 llaml1·L Ili<' przec:hnd1.1 zacłlll'J 1.1 •\\'lll; trzt1eJ l' \\'U luLJI . d11 111cz1•go 1111 • d"ra" t<J .J, „ t i,:<>lowy \.VPryftkUJl' ~ \\OJ ,I t1•1ir1 ~· " „l''-) " PJ " 111ural1111-'<'I t po drodt.l' ma klnpoty : l111w11•rn pnu.i1n1•r tll' życia t ił.i ludzk1l'h n.i n111:t11ose1 Ili• ' claJ<I s 11; 1.amk11<1c._ \\' źad l:' 1 1 knclr•k o-., <' il11 t'.·hy 1111 pnws t,ił
z 11aJ . zl ar:lwln11·1s1.e1 rnolywat:Jl l'o dr11cl7.1 • doc: wr,1 dn pra1\ dy 11 „,,_ myt l s11hll', do aktu n,zygnacJI \.Vn1r:a fas„y11ac1a . mtl'ITI<\ 1 pnczuc-1• l'1111dz1 •1111 w 111c11s ·, Wl1·dy 1.ahwga 11 wlas rll' rll il'js cr• \\' h1stnn1 od
l'ZllWa p11Lrzt!lh: ·tw11rz1·111;i wła . IH' J lt·1w11dy , milu 11 . 11i>w :\11l •> n1 n ma pr1.1•1111·se \\' p11lom11risc" Iloracy 1„0pow1t•dz 1111 '' m1111.C " ) Jl'SZt' /, •'
o ,(l slal111t• . Łn\\'n " •. R('szlLt JPSt 1ntlt7.Pnh1 111' .J akb) oha\\:l , 1.l' ta , l' l'~
l til " m11i.1• 7.aszk11d1.1i· JL'g11 s w1 t•lłn111 • J parn11; n C zy lak 11 l1 1 >< pd11ił "u: 111 . „nuprawia ·1.y ' l udzk w :o s w1 .1l:1°'
f1';1 ,; t:a ••g1.y:; l1 •!l l'j,1 11 „1 akl<1 r~ l\\'L'11 1 tl1•ps 1.y m luh i.: 1:· l y1 11 1 11·1 '- l ' l'l ll •
/. Vt'l:J
H1\;\ILl::T : Jusu; t" zap1 ~ac : Zl' rnozn a 11Ślllll'rha1 u· 1 hy1 !11l1 L'łl
tnolllJ•' w 11otcs1l'l ll<tr> llP! .1ktnro·111 !S;im wyiJ r.d ok1 Psl•111.1 s ytLHH'J ~. \\' }'r;11.aJ;ll';ł 11 ,11-
pł'!n11 • J J"go JtH'/HlkriJ : ona lata s 11.; jPglł pro1J/1•mr·r11 : Jak L'Lłll\\ tl'k sarn11t11y 1 wolny znalazł 1 • w p1dn/Wt', 1ak my w s zyscy )
W tc·J grLl' \\'!iLystk1ch /.I:' ws/.)'. tk11111 11a oc·z;id1 ws 1.y tkwh hnhat<'1 c hc:\l' s it; dlls trosow ;:w zakłada maski , kluczy, "r>cruJ•' p11 z11ra1111 T<i g r a ni e nw konca llamłr·t . d1c:;1c zupanow·1r nad Elsyno rr·n1 · tai a 'H; gn p riechylrt:yc, 1.as koclyć'. .ll'g•1 zachowa111 t• i> taJ1• s ic: co ra1. l>arclza•J gt• .., l1•m aktora. 11 s iq1:al'ł1 · :; wo1• · J: \\'11·r1czc·n1e w palt·tyczn11• • wyn·zys l'r" \\'ant-j'' 'l' l'l l łl' wla~ lll'J sml1·1T1
liamłt•t - akt111· st;ffa s 11.; hyC:· ponad „. ytLiolL' Ja El : yrwn1 . n11 11l111. s a1111a s11.; z 111ą , lt·cz chc1· J•I 7.agrae l'mvi1• „Wszys tk H· L<' formy 1 ol11ak1 lalu 111t• 11kn·slaj;t 111111t· wca l.
r
To nnl' s 11; w)d<IJ<I ho 11111/.11 :1 Jl' udac· 1'11 ''l 1.al1•dw1l' n ·k1\ 11.yl \ ża l 11 ' '
On whsc1wic llll' jl'sl, nn tylko uclaJP. f'on ir•waż sw1a t ]l'!:'l g11dn<1 pog:irdy blazenadq. kazdy wariat. by ł e intcl1gc11t11~" t:ZllJ'' sit; w nim F tk ryba w wodzi.· .. Jego bla1.1·ństwn zam1c11 1a sit; \\ fiłoz1>fi1.; .
„ /i ilo::of mn w snbiv <"n .~ ;:: konwdwnrn
u ka:cly kauo(JJll 1es1 t rodu: fr 1u:oJem" .!. /' Sntn'
f';i rlymy 11 :1 czlo\\ wk 1 1. . i\\ iklarwgc1 z \\ !a ,. n vgu \\ y l1n l'u w ·y >tl'm ma ' t.· k . m ·1rt'.1y1·h zwiPrr:1adel. 1.a którymi skry l<t s11.; 11<11.i.J lud1.ka t\1arz.
S1.!' lt~p 1 r wi1·r1.y , i.1• 1 P:ttr Jl'~l c1.1~sc1q s poh·c1.111•J 11alury t'zlo>w1Pka . wst rwa hi pocls taw;1 ~w i a ta . f' 1 z1•rbtawi;i życi1'. klon' <i1; z lt•atn•m utuż•;;im1!0 . G1"1111 i: ;1 mi1•dzy t:złowwk1L'lll i a ktor1,m lllP 1st11n•J1•.
\V . .lfamlent•" rnamy dwa t«-·1try· okrutny 1 spoti;,.:tm ;111y „ t1·atr zy: u ·1" riraz „T1·al r sztuk<;'', klóry bnh;1kr stara s il' nealtc· [li l.i'd prola rwcj ;i. <: kt:1'11tUF\C JL'gn 1s t11tc; („pul ·1rka na su11111°rn<'"I 1 fu11k1·1q 1„1.wi1•rL' iad lo L'ta:.:u" I :\ktorsL''" t1•go ti•alru ma by(· >lCZL'rt' 1 pros t<' . TrZ!'lla nd1-[rncl1.1c· ll'alr od Jl'.t:O .. życ1owpgo" km·ykaluraln<'go obrazu
Epilncl /. trup<! \\ c;clr·ow11yd1 konwdiantnw 11;1 1•! .y1111rskim d\\ nrzl' l>ucl1.1 Jl s1.cze j"dllq rf'f ll'bJt; . - Oto 11a r:aszyeh 11r:zach prZl0dstawil'1111 • Ll•atralne Loslalo Lli.ylt• do pry\~at11Pj rozgrywki H.1młd:i 'l Klaucl1u-
~Zlllk(l Jłli l ...:. H;
zda s it; n:icl-s wm Czy powołana do wyższych t«' iow 1 HC'Ulra łlw
><pr·zec.Jac i.eby prLt'trwac"1 fo pro!JIL'm JC'j 111!.'Załl'ŻllO~CI
użyty w „Ham!t·cie" . Saki1!wk:1. ktur;.i rzuca aktoro111 11<1 poi.egnarll• Hamłl-t i straż wyrz1waj:1ca kh /. zamku. l11 11<1sL ktmw11larz do spra\\y .
K1111 jl'S Horacy? Wyd:tJI' si<; i.1· Swk~pir Sl\\'lll'Zy l poslac pl'ill<~
pllkOJU 1 op~11l!l\\' ;rn1n. taktu 1 ruztropnosct. Ho r:1cy 111 wwn1y przyJa cwl 1 p1,w11·n11k H;i1 nl1·ta . f'ostac lak krysr.tnlowa , ,_,. broni s tr: prz1·d
111<! każdy a k tor 1 rzadko uda .Jl' ~ 11,· FI dobrze• zagrnc· '\1nwi su: i.e H;.1111! 1•l ma d11 H11rat:•'g11 ans11!11t11•· z;1ufa 111t' . \\',Yh11-z1111 •
d11 11 it•go Cqi.hy '' Zaczn11my od W<)tpllwost:1 (>toi. l lll racy lll człow1C'k obcy rwy zn:t\\ -
ca sw . Palryk•tl Da111a 11bc:h"clz1 go l) !t„ co L:l'sz łoroct.n) sn wg. Nil pn• 1aclJ maNlku 1 1.dany Jl'-' \ 11:1 sl11 ż ht ; u 111uyd1 Dla t·Lło\\'il'ka lak 111l1 -J1g,·11t1wgo i \\yks1.takc111q~11 (w W 1lt1 • 11hcnłz1·) i)inl;1 JC'sl L·zyms po111za J'IC'Ynl , llil du zn 1esH• 11 1;1. I la a111birp. w l'lrnc- w s tt·m żl'hr:1k i c>m . to prz1'<:1l'Ż nil' jestl'm gor~ 1.y Ind l lamll'la J.
Na• powiPdział I [a m ll'lcm 1, 1.t' \\'Y 11·żdi.;1 do Sb;y1w1·u 1.1aw1I s 11; prznl 111m HHllllt!l pyta g11 (\\ it;L't'J Jiadal aż t rzy razy · .,Co ci t: sprowad1.;1 lut;1 J z Will1•1tb1 •rg1'1 ' .lł'sl wyra1.11i„ zaskllt:zouy, budzi s11.; w 111111 podeJl'Zl'llll'. Gdy s kłada Tiamld0\\'1 rP la qt; o spotkaniu s 11, /. d uchem ;egu 11Jr·a Hora cy wyraźn1t• llłl' dopuszcza dr1 głosu pozostałych :i wiadkć>w
tego zdarzt>11i<J - straż111kow B1 •rnarda 1 :\lart·ł'llusa - f'rzt'd<law1a
Ila ml •to\\'1 '<\\ oJ<I wersji; . Doc hnd z1 \\ n;t:z dn klot111 To JUŻ dn1g1e p•Jdl'jrz1·111L0 Hamlt>la Gdy wysiano Hamleta do A11gl11 na :trac1•11 11· Horney n1t•spod z1t'\\'H-
11H' awansuje na dwone l'r zC>dtl' m lllt' ridstt.;pOW<tł 11a krok Harnll'la. t1·r:n po~zedł na sł użbt; u 11•g11 s1111t>rll'lrwg11 wrug<l. Klnud1usLa! Nil'spodl!L'wa11y powrot do Da 11 1i żywl'go Hamleta bardW!J wsknkuJ<' go niz napdma rad1Jsc i;1 . Chyll<i JUZ wll'. że Hamlet nnszyfrow•1ł Jl•go podwó;
n;1 gn;. Musia ł znuwni.yć· nmastaJ:Jrq 11il'l1fnoM· llamh·ta K1l'dy \\ ''"-
7
tlll' n;i cmentarzu Klaud1us1. kaŻl' mu ś ll'dz1ć· odchodz,1ccgo Eiamll'la na oczach calcgo dworu rus;rn w swoim „przyjacielem".
Gdy w finall' sztuki pojawia si<; l"ortynbras , przejmuiąc władz<; nad Dat1i<1. Horacy bez zbytecznych dworskich pr<'zc>ntacji ukłon()\\
(a przecież Fortynhras n1P zna go), opowiada, co sit; lulaj stało W1<;c;cj - wydajt' rozkaz ml111c1-zom! (Jako kto?) Hzccz j<1s11a, można powyższe wąlpl1wosc1 skw1towac komenlarzC'm, ze Szl·ksp1r mysia! w lym czasil' o ważni1•jszych sprawach, mż la, i.e Horacy powinien zdJ<IĆ' czapki; prwd Fortynbras('m i przt'dstawić: sii:. i.ehy Jl\u 111c 11c1<;li głowy -llll'lnntl'j COŚ W lym jl'St.
Co JCst zatem? - Jest zaduwn11u1a r1tenaw1sc lloracego do Hamleta skrywana pod maską „w1er11ego przyJaCit•la" (za to zt• 1111' wsl cLło
wtekiem z p<>LYCJ<J spulcc:LtllJ Hamleta, ehoctaż wart Jl'sl Wlt:Cl'J ; z:1 lo, w Hamkt poniża go. wylykaj<Jt: mu ciągh• Jego ubóstwo, dajp nul w „pui"1s kim gescip '" pieni;1dzt', pn•1.1•11Ly ; 1.a lo, zt· ... itp
Słowem - Horacy to agent Fortynbrasa! I llll't'h lak WSLUniL' .
A kra z o Duchu. To lrag1czn1t· 7.marl y lljC:iL't' llamll'l:i Pokazywa11 0 g11 na s n'llll' ro1.maic11' .Jako s larl'go w11Jow1uka w zhro1, w OflL'rowycl1 dymach 1 ll1ó!J1•s lat'll' , Jak" dz1wac1.11y „11umt•r kulral11y ' ', Jako ni c. 1'11 prostu cz1S1' l11 go nic byl11 11a s ccniL' Tl'ks t Dudia mówił HamlPl albo jego parl1wrzy_ Szekspir wymyshł go dla rzys lt'go t'fPktu t•·atralil!'go, lak uk11dw11„go pr L,• z. l'lt.IJ1l'la ós k;1 pu1Jl1cz11osć: .
!Juc;h Jl'SL zacz.v m.:11\ ak t: ji , m;.ilcrializa1·i <1 s t ra s zn l'J L<ljL'mnie.\ , s y 111-IH> lern 1.1•w11i:trz11ei,:o za ~ro l.e11 i 11 kniju (Fort ~·nhra$) i Jl'~" Wl'Wrn;lrLC :.!. " n1ep11koJU .lesl te l w .,·twnrem ludoWL':.!. r> zahobn11u n•pn.•zentowane:.!,11 prl.t'Z s tn11.111ków, ludzi pnis l .' T h 1 wierz11c ,·ch w podolme zjawiska T n oni w mr11z11 ;1 noc. w :.!.<>dz illll' duchów, s lwarzai;1 s obie !Jucha zmarle:.!.o kró la . Zeh.' w lu uw i1' r1.:. li w y sta n:•\\' irn lada s~ g11:il , tl źwi~k . ~al op
s pl os zou~ eh koru . Borat:\' udaJe, 1. t • widzi Ducha. \Vvknrz.\'SlUJL' nastroJ 1 prz1•konani••
st ra i n i k1"iw tli 1 własnych ee leiw. ['nd~ycanll' n ll'pokoJu , 1·1\ocln• przy po rn11 .y lak mało wiary ~odnL'l'o narzt.;dzia jak im w s t s pat · 1· r u jący lll L' łlnszczv k . Jlll'Z I<• sl u t .\" Wl.'\\'llt; lrz11CJ des tahilLw ej i Dan ii .
Dla llarn ll:'ta lllL' J•' St wa l ne, cz.' · Duch w s t pawdz1W.' ' 1 czy to JL'go nJcil•c („N;1zwc; c11; riJn:111 , krolcm Dant i'."J
!Ju c; h j.-s t t Ylk11 pnlwierdze111 L·1n !l' !~ o . ,.z,•c:n s11; dom.,·s Jal oti dawn,1 Gd ' si1; C' h t.: <' m 11 ·rw uw iPrzy r·· w1• wla s 11 11 ll'orit:, rzadk11 hatl a sil; si le;
a rc:umentu .
I llam!l'l z radością 1 1tl"<I, wola · .,l'.16j s i ryj'.' W w ri::iai<'m ' O, c/1is::o proroc·::a •"
. Jak wyglqlla Duch , ktury nbJaw il s it; Hamlt·towi ti tyłk i) 1e mu1 .. Jl's t obrazem śm1erc;1 . J1•s t trupcm, proc; hem, ro1.l<łacl <' lll, sy mb11l1·111 k 1·ps u
Jl's t haml1'tYl'.l.llil rozl1•rkq 1 CaM.: y11ac1 ;1. c„ czyta Hamlt•l? Słowa, słowa, słowa ..
J . P . Sarlr t' - „Słowa" „SrniPl'l' ()l'Zt's l;1dowala 11111i c Jak 11l1s1•sj a , po 11i t•waż lllL' Julllklll 7.yt ·ia ."
Józef Jasielski
8
O HAMLECIE
A U GUST WILHELM SCHLEGEL:
., ... Hamlet" dzieło jcdy11l' w swoim rnclzaiu. Jl'St tragl'di<1 my~lt. 111sp1rowaną przez c;i<igle a 111ezadawalaj~ICl' rnzmyslanil' miel losem czlow1cka. nad ponurą gmatwaniną wydarzei1, maJ<lGl na cl'lu s kłonir sluc;haczy do podobnych rozmyslail.. .. To zagadkowe dzieło JCSL c;zyms w rodzaJU równania , w którym zawSZL' pozo~lajL' Jakas cząstka niewiadoma i me dająca sil; ro1.wi;11.ac· Los ludzkosci stm lu przed 11ami jak olbrzymi sfinks, klury każdego. kto 1111' potrafi rozw1ązac' Jego s trasZl!l' J
zagadki azuca w przl'pasc zwqtpicnia" Vnrlcsangen 1i.bcr rlzc rlranrnt1schc !{unsr.
J.~09 f/!(m S 1Je/~::1yn.~k1
GEORGE BERNARD SHAW
.. Hurnlet nu.: .1est czluwiekiL'm ktur-ego ludzka natura wznosi ,; 11; dzu:k1 \\iclkilj dzialal11o!ic1 na wyży11y lwro11.mu 1.„ 1. Przt•t·iwnie, Jl'sl czluwil'kiem, w którym zwykli• ludzku• namit;t11<1sc·1 1.asl<jpio111· mslaly rozleglcJSZym1 i wyższymi celami 1 sparaliżowa11l' \vysokim slnpni1•m krytycyzmu wobc·c s anwgo s1rbie co sprawia , że praktyezne )l'go dz1alan11• na zwykłym, 111ższym pozromw Jl'St 111emnżliwt 1 rown11 ntl'wdzit.;t:zllE'. Jak 1.aJmowani1• sit: po\'ly czyms takim jak handl'I'
O rum nr w Op111101z.~ ancl E~says I9lW . s.3 llJ
Tl nm S 1/ l'/s::qJ11sk1
STANISLA W WYSPIAŃSKI
„ll:-imll'ly1.o\\'anil' to wcalP 1·0 1111wgo 11iż lla111l ·t Hamll'l sam 1111• hamletyzujt'. tylkn mysl1. \lyśł Jego ma c •I Celem Jest rozwóJ . RozwóJI I oto cal;:i slulysit;czna rzt:szn RosL~11krn11zów 1 Gilde11sll'r11ow. apn
l<'ozuj;1c;a TO NJC w HamleciL, 1.lllrżyla s11.; do Hamida 11a cal;\ wy:okośr korka . ryiqc w bazakiL' i porfirze Jego grohow1· l'Pilnf1u111 : EinL grosC' Thnl auf eim SC'clc gclegl. che d1escr Thal 111c;hl gcwachs1·1 1 1st 1W1elk1 czyn włożony na cluszi; , która der lego czynu nil' dnroslal.
WszysLk11· pnc;hwały 1 li\\ il'l'1i1·nia, przyznawanL· Uamll'tuwi przl'Z spory ju1. kaw;1! czasu 1 tragicz1w nad 11im rqk lalama111e bylo uw11'!b1cn1cm włas11yeh slabose1 i tego „do niczego", czPgo garsC" spora w kazclL'J luclzkit'J 11alurze Jezy 1 cz„go sit: \~yzby(· 111e łatwo . Hamll't w Ll'J inll'rprclaeji. jak go 11am przekazywano i przckazyw;1no 11u• lylkri nam . ale mnieJ wii;c:cJ wsz~dzil' - IJyl tq niczawodn<J poc1cch<1 dla tych -eo. żadnych ni1• maJqc zdolnosci. pos iedli jedmi: zclol11ost hamktyzowarna: dla tych. co 11aprawd1: majqc na ~woje barki włożone "ielk il' 111era1. 1.adaniu, niL' polra fili nie, bo ni1•wil'11• um ieli, przeto 11il:' 11;1 111ia11c1 Hamidów zasłużyli, alt• 11<1 miano ludzi nil'doh~ż11ych. ludzi bez 1.dol-11osc1 ludzi, którzy w żadnyth warunkach 111c1.ym innym lllL' byli Co gorzei: Haml<'~ stal src; taki] dawk;1 truc;1zny - dla \\·szyslk1ch urny-
slow mog;1cych s i.; ni1.w1pc, trucizny 111eLawod11ci. s lres zcza1<1ce1 s1.; w ~ Iowa ' h , żt· można byt 11 iednl1,;g<1 1 bohaterem rownoczes 111e
Niedol<,;ga i hoha l ·r'! Pozwa lam sobie od r Jznia(· ll: dwa - rz •czownik1 H amlet bohale n·rn j\-s L. J<tk 11·s t nim kai.da m lodośc - 1 111 t· s labnsc
w 11im Jt'sl, <tle my,; J 1 rt)ZWój tych myś l i. s lop111owy Ni1· nicduh;s l„ •11 1 I rak ·11 ·rgu lub s iły - I •cz czuCiL' i uczucie czł owit· ka, k tóry chCl' czynów .- wo1ch , soh 1c przez11aczouych nteornylnil' s 1<; docz k uc
me u czymć nicze go, co by ciei1 na mego rzucie m1u ło
A my:i lq ku te mu dnrLtslać można tylko s lopntnwo po s lop11 ia ch tych można iść ty lko ros 1qć du. Z<t . a ze ,.; lop111 raz
m ys lq zdoby tyc h n it• us t<;pując! "
The Tragtcal lf ts torw oJ Hamlet, P rmce od Denmar l.;
by W illiam S/iakes11t•ar i: . wcdłtL(} tekst/< pol skieg '1
.~tcie:o pr.:er:ytana przemy.~lana l<rakó it· 1!10.5
s. HG- 147
JAN KOTT
„Bibltugr·1f1a rnzpra\\ i s lud10w o „H;in;ll'c1t•' Jes t dw<t ra zy grubsza od warszaws k teJ ks iążk i ll'I ·font ·zneJ. z:id11ym Dunczyku z knv1 1 k nsc1 m e napisano tyl e, co o Hamlecu.' - len s ze ks p1rows k 1 król e wicz j 's l
iw p wno na ish::twmc1s zym Dut1czyk1em. Hamlet obrós ł w głos y 1 k om nla n:c , jes t 1cd11ym z ni e wie lu lwhdll'row t1tc rack1 c h . którzy ży i"I pow te ksle m . k tórzy ży i<I poza lc ·a tre m .
.fego 11111<; znaczy c1is nawe t dla Lyth , klorzy S zeks pi ra n igdy 11 1t· czyta li ani 1111· ogl:1dal1. Podobny ies l w ly m do i\luny Li zy Lt~o1iarda
Zalllm jcszcz(• spojrz.1 m .1· na ten obn1 z, JU >: w1 •m .1 1.c s it: us m1cch<i T c1 1 us zni •eh l\In11y Li zy, Jak g dyby ode rwał s it: od porlrPLU . .To•s l w 11im rn e tyl ko to . cn wy razi! Leonardo, jes t w 11 im 1·6 \\' ll ież Lo ws zys tko, en o Ly m usm1e ·hu 11apisa 110. Zby t wiel e d zie wczyn 1 kobie t , poclow 1 ma larzy p rohowa lr. odgadn<\i' La JPmru ci; t l'go us m11 •c hu Dn n:is uśmiecha
.-;ii; j u ż n tt· ty tko sama Mo n a Li za , al· wszyscy Cl, któ rzy c hctelt t1•11 usm1e ch poclp:i l rzyi' I ·i \\'St.yscy. któ rzy i,i o na. Iadow a lt . Ta k Jesl z „ Hamle tem' w ll'atrz1•. Bo po m it:d zy n im i ;i tl'ks l('lll s lan<; lo JUŻ n 1P Ly lkn całe samo1s trw życie Hamleta w kultu r .:e. a le p o p r os tu JL'gn rozmi ary ( „. l
:\101.na grac ly lkrt Jedn ego z 111 o żliwyc h Ha 111 letow i każdy n• i.ys1 1 podoh n 11• Jak kazd y k 1·y ty k czy l11s loryk tu1tru m ;:i pr;rn n do pr zf'ds ta-1\' tema s wo jego „H a mh•ta '"
A w1i;1· k ;.iżda ko11w 1• tll'J a by łaby row1 111' dobra'! Nt · „II•1m lc l" dns k o naly IJ y lby Jl' drrnczPś 1111 • Hamlel t' lll 1ta Jl >ardz1eJ s zl'k
·p iro w: k im 1 11a iba r d z11•1 wspołcz~·::;ny111 . C z) to ics l mozliw1•! • ie w iem .-\ lt· ty lk o lak możemy OC<' iltaC' k ażd<I z sZl'ks p1rnwsk ich 111sce111zacJ1 l'y l:H-. i l! • J<'. l \\ 11 11•J /. Swksp 1ra i 111 J<'Sl w 11 ll' J z n a~
I 111c• l'ltodz1 llll u wc<lle o iak <l~ a k t ua l 11oś{· l'l<!glli1;t:1 za wło . y, ' „Ha mlt· ta ", k iory hy s H; rozgrywa ł \\ p 1w 111c , mtody l' h Pg'Zysl t> 11cj..1-
l1s low G1«m n zreszt;1 „Ham le ta" w e fr akach 1 t1·ykolach cyrk owych . gra 1111 \\' 1.bro1a cli s ri •dn iow wcznych 1 k ost1 u m11.• !'l' l!l's<t1 1s1 1wym NtL' 1·hodz1 li knsllllm Wa 1.n1• jest l ,,· lk to )l'd11n u o lat'Cll poprzez 1· k ~I SZC'k-
10
sp1 ruws ki do ws poi ·zes ncgn doswiadczenia, do naszego niepokoju 1 na
~ zcJ wrażliwości.
\V „H amlecie" J ·s l w ieli' spra w : pol ityka . pu. •moc 1 moral11ns ć, spo r o JednoznaunoM· teor ii 1 pra k tyki, o cele nsla tccznc i s ens życia J •s t tragedia miłosna. rodzi 11na . państwowa . fiłrnofic :t.na , l'schatologicznu
1 mda rizyczna .
\Vszys lko . 1·0 chcPC1l'! ics l j eszczt, w strqsa J<11;e s tudium p sychol o-
g 1i; 1;11(•. I k n1 awa fabula . 1 po ji·dynek . wi elka n:l'Z . l ożna \.vyb1erac .
Alt• tneba wwdziec. po cu 1 dlaczego s i ~ wy\Ji •ra . Dla Wyspiar\.~ ki •go
„H am l •L" by! drumalcm o JCdnym z Krnlow Duchów, k tóry doch idzi
do samowiedzy moraln e j : d la Brc ·h ta był tu drama t mlodzienca , ktory
~wojcgo 110wego. renesansow •go rozumu n il' pot ra fi l użyć do rozwik ł a
n ia s przec.:zno~c 1 feuda lnego sw1ata ( )
.,Hamlet" ies l pk gqbka Jt•s l1 ~o tylko niL· s tyltzować 1 n ie gra(·
d ntykwary czn ie, wc.:h lan ia w s icb it> od r a zu Glł<I ws połczcs nost . wolał
bym pow1cd1,1 ·e musi wch łania& .
Bo „ Hamleta " llll' da si<.; grać po pros tu Moż1· dlakgo lak kusi r t"l.y
era 1 aktora. W „HamlPc1c" Jak w zwicrciadk odnujdowalo włas nl' ry~y
w1 e h• pnk o ler'1 I muż1· własnie n:1 ty m polcgu ge 111a lnosc „Hamleta ".
1,1• można ~ u.: w r1im przejrzd jak w .:wi •rt: iadle .
(SZk!C'I' o S:::eksp1rzi:. 1962 , P IW .~ . 2i6- 21J!))
11
WILIAM SZEKSPIR
HA.:riLET spolszczył Jerzy S. Sito
inscenizacja i reżyseria ·- JOZEF JASIELSKI
scenografia - MAREK JAN TOMASIK choreografia - JULIUSZ STAŃDA
przygotowanie wokalne i kompozycja muzyki do tekstów W. Szekspira - JERZY KUS
OSOBY:
W roli HAMLET A - JAN KAROW
KLAUDIUSZ - JERZY PRZEWŁOCKI GERTRUDA - KRYSTYNA HEBDA POLONIUSZ - ZBYSŁAW JANKOWIAK HORACY - MARIUSZ OLBIŃSKI OFELIA - BOŻENA PERŁOWSKA
LAERTES - PIOTR PRZENIOSŁO ROSENKRANTZ - LESZEK PERŁOWSKI GUILDENSTERN - KRZYSZTOF SZEJN WOLTYMAND - SŁAWOMIR MATCZAK KORNELIUSZ - JULIUSZ DZIEMSKI OZRYK - ANDRZEJ RAUSZ FORTYNBRAS - WOJCIECH BARTOSZ8Kl DUCH - WG-JCIECH Bl'rRTOSZEK [ ~ GRABARZ I - TADEUSZ KAMBERSKI GRABARZ II - ZBIGNIEW DROZD
Trupa teatralna:
PIERWSZY AKTOR - TADEUSZ KAMBERSKI
AKTORZY: DANUTA KOŁACZEK, MIROSŁAWA OLBIŃ
SKA, ZBIGNIEW DROZD, XXX, XXX
I BERNARDO - ZBIGNIEW DROZD MARCELLUS - ANDRZEJ RAUSZ FRANCISCO - XXX KAPITAN NORWESKI - XXX MARYNARZ - XXX MNICH - JULIUSZ DZIEMSKI Scc:ic_ ..... • _,_.:.l ~? DAMY DWORU - JADWIGA DERŻYŃSKA, DANUTA KO
ŁACZEK, LIDIA MAJERCZAK-P AWŁOWICZ, MIROSŁAW A OLBIŃSKA,
xxx ŻOŁNIERZE FORTYNBRASA - LESZEK PERŁOWSKI,
XXX, KRZYSZTOF SZEJN i statyści
MARKIETANKI, ŻOŁNIERZE DUŃSCY - xxx, xxx, xxx
, asystent reżysera: - JADWIGA DERŻYŃSKA
inspicjenci: Edward Owczarek, Konrad Sztuka suflerki: Anna Michałowska, Beata Przewłocka
przewidziano dwie przerwy
MONOLOG HAMLETA
wersje przekładów
STANISŁAW TREMBECKI, przed rokiem 1787
..Ju1. c~s nwporuszon\·m w.\"11l!'raL· 111Jl1c1.crn
!-:>mwr<' albo gor1.kil' życie, / cwgoż wit;cej 11ictcr11
Hóslwo. jeżeli jl'sl\'s, oswid: moJą wo!<;, t\lamli starz1•(· pod srog<\ schylony 111edo1<1·'
W1~d111ec dluzeJ lub skoiiczyć okrnpnt• rn1.paczy cóż iesl 'm·~ Klo m11iP trzyma'? 1 en ..;ii; śmierć z11any·' .Jest to kon1t•c ucisków, jl'dyrn.• schro11 1c111t'.
po długich lrnskliwosciad1 spokoJ tH' uspiena',
Sen laki \\·szystko morzy . Lecr. po tym zaś11i1•111u
Czi;sto rwm o straszliwym mów1<1 przdludz1·11iu!
Gmż'-1 nam. zt· 1. rozmysł1·m gubi<1CY ·h :ii: marnil' WrL'CZlll' 11a 11l!lych swiatac·l! Czl'kaJą mt;czarnw O! lll<'PL'\\'llY przt•chodz11·! o. w1t•cznosc1 sroga!
1 a samo tWL' wsp1imn1erllL' s1•n·1· z1t;b1 trwoga llh, kt11i.by mógł lwz c1Pb1L· 1.110-;i(· życia nudy
Sza I hiL!rsk ich s\\'1t;ce11111kow u wie I biaL obłudy N1,•s alf'c1.11ych kochu11t•k adorowuC' hh:dy. I 'łasze,;\'(' sn; przed odęc1l'Jl1 11osz<\n' l'h uro.;d "
I ukazy\\ac· dusz~ c1Prp1qc'\ głi;bokri Przyjannlnm n11• ·zc1.t•rz1· zwracaJ<1cy111 oko W takich hyłylJy ra.::ach słoclkil' \\' lclu me y
Ll'cz skrupuł sarnołlilJCZt' hal11t1JL' sztylL•ty ,
l:3rr1111 IL'll.'i' ' '' ,111ut1·k zadać· ptl'rs 10111 rany z r •; cL'rZ\ l1nja/.l 1w1· l"ZYllli\ C r lH/.t'.TlJilll\' „
WOJCIECH BOGUSŁAWSKI, 1797
.. Byd;: alho nu: h>dż.'! Oto 1. jest pytanie .. . .Jesll.l: sz la chctna:Jsiy m dla liuszy ;:nos ie· ostre cinsy nic~ prawicdliweJ fortuny , czyli stawiajqc sio;> uporml' mnós t\' u 1iil•szc.:1:sć" wstrzymać ich nawa l i skońct:y(· one na zawszp?
Umrzec - u~11;1(· - 111<.: w1<;><.:e1 a Jf'Zl'li ll'n st>1i jes t przerwq dok.~ l iwo~1 · i i llil'poln.:zrniych c11·rpil'ń hc;dącyl'h udzial1e111 ludik1L•j natury''·· lL'll s ·n . w ktor .,·m wsi._, stko s ic; kor1cz.' · pow111wn Il." b.,.< . ~01«1cn pragnwnym ... - Un arzcl' - zas11;1 t- - a moi.1 · illart..)-c ;eszczl'? . l<1k . lu : law;1
n1cpric lJyla lama! - bu a:tl'by w1rdztl'C. ; akil' nam Jcs :Gl':Gl' sny '' s111P .- mierci przy ;Si· mog;J , kiedy JUŻ z ll'J doczes ne] po\\ loki U\\'ni1111•111 h1·d:t.1emy" lo wymuga gli;bok1 'J roz 'ogi. - Ta lo J1·dy1 1i l' my~ ! J)l'Zl'Clłuż.1
i'.yc1e n~dzarza . Jakiż bnw11•111 człowiek chciałby t.nos i(· prz1· ciwrrn~ć· w1l'
ku. 111cs prawrcdliwosc- przt•mocv . pogard~ dumnych . m1;k1 1.clradzurw; iniłosc1 , wchwalosć pa110\\ s praw1cdltwosc1 przcwloki; 1 ti; po11iżaJ<1c<1
<Jó<;blmc\ iak1L'J ci ·rpltwa zas lup;a dozm1J<' ud ludzi lwz duszy.„ kiedy
wclnyn s1.tykl ·m moglby sobi ... wii>czny ucLrn•lil' spokoi"' Któżby chciał
z110~1c l P ws1.y ,.. l k1c c1i;żary ·t Kto Jt;C'Zl'C' w 111l'dO!' atku 1 pracy ·' g'dyby
hojai.n jak11we1s l•O 1.go111„ przys l.iosci . l<'J 111cz11a1omcJ krainy z kto
H'J zadl'll ;esit::t<' ni1• puwról'il \\'l'clrm\ ntk . nit' pogr;1żała ch~c1 naszt•J \\ okroprn•J 11il'pl'w110sci 1 111 cloraclzala zn11• 1c n1t·z1•J Lit '. klon · ci1 •rp1-
my, nt.leh s pwslyc cln innych. ktorylł1 11i1• t.11amy·' ,\ lak s um1t•11it• l·1.y111 11a. l.Jniażliwyrnt. a s mialosc 1 odwa ga , wsl u y111u ; :11· na tc11 widok s wu; l;1pt;d . powra ~·;ij;1 w nll'hłai1 \\' \ uhraii11
CYPRIAN ORWJD, 1862
.B.'t a lbo illl' IJ.'l-'' Oto 1.ap;·tmlll' C 'zyli jl-sl Lat:nil'j :kom cllll'h s11' kłr1 n i .
1 1ż ki1•dy \\ 1wlnym zh-gu lll' l':tllll'
Złemu zaprzL·cza . 11i1•sit-zt;s t·1u it; liro 111 '! Umrze(-. to zus11qc Skoro \\ u;c przt•z " l'ai1H• \lo.lna ukrót:ir c1crp11~ ii s t<1 ly !-' 11.;cy
il'rol1;1czonyt'11 !ld życia 1 c1ala -Koi'1ca takiego , ••h . chL' lf•c· 11aigor1;1·t •J ! ... L 'Cl Ull\l'Zl'C . ZilSll<jl' Lo sn1c! Oto cała
TruclrH1sc - ·~; ~111 · onym c<JŻ Im di1aC' . 11; 11 u „1 Gdy 11·yz\1 olo11y111 ciuch /. rzeczy\1' 1. lusc1 " Ta lo, zaprawch.;. w;1lpl iwos(· 11a · kusi. Sta;<1c s1;.; zrodlern dluguzyw11tnosc1.
lnaczl'J klożhy wino:ił wtL·ku wzgard< Lub l'ltlosty ;ego, 1t tl'poczci11·11si· lud11
Naciski dumy obrażoiwj harclt ·. :\l i ło s(', 1:0 na lo. by odt'pchn;ic· . łucl1.1
Odwloki !;<JdOw 1 s;1dow fnrmuly l to. pr:t.l'ciwk11 l:Zl'mu dLich sii; wzdryga . N1ccw łos(· \\ mian: ill's ty Jl'Sl cntly
14
-----""--""-------------------------
I f)
JÓZEF PA ZKOW KI, 1862
,lh,· allw me ll,vc. to wte.kic p vlanic .
Jcsll1 w 1stot:1L sdachl'tnicJszq rzt'CZ<J Znt.·i „ pn~1sk1 zaw1sl11cgn losu
Czy t 'Ż. sla\1-iwsz) czoło morzu 11<:clzy.
Przt'z npor wyhrn<1c z 11t•'gn'! - 1Jmrz1·r· I 11c1 tym kon1eL' gdybysmy w1cdz1cJ1.
Z · raz L:~.sn<iwszy. zakonczyn1 na zaw:'Zl'
Bol1•st'i serca l owi· ty ,i4czr1l' \Via~ciwt> 11aszt•j nalurZl' wstr1.<pir11c;cia,
Kn•s taki hy!by u•lf-'m na tL'J ziemi
Najpoi•1d11wJsz\'l11. Umrzce c1s11qc. - Zi1s11ąc·! :\1111.P snic - w tym s1;k cały, iaklt' hnw1t·rn
\V tym ~111e smin dllylll marz„11ia przy J;·(· 111og;1.
Kiedy l!'Zlll'lll1V z <tdm• \\ it;zv ciała.
To Z<.slana\\'!il nas! 1 loc lo c1.y111 Tak długowi ·cznq 111Pdnlc;, be, klózliy
Scll'rp1al pogardc 1 l.łli1·'' <ig1 '<Wiata. Krzywdy cil'tnH;i. ·y. 1ihclg1 dum n t•-:o,
Lekcl'ważonl'J 111 i lośc 1 mc;cz„rn1c•
Oclwłok1; pri.1 wa, hut.; \~ ładz i owi'
Upoknrzt•11ia. kthr1• 11it•usla111lle
C'wlu·j l<.1slug1 sLtJól si•; uliziall'rn, l ;dyny od t• gn k;iw;likiL•111 żL'laz~i
:\1,i~I su; uwol me? Klózby ciż\\ igal cu:;zar Nud11Ł·go 1.yc1a 1 poci! si1; pfld 111111 .
Gd~ h) ubawa czPgns poza grllłwrn Ob;l\\.<1 t1·gu obt'L'gt• nam kraju.
Skqd lllkt llll' wraca. nic w<1lliła woli
I nil' kazała naro pt;dz1(· dni racZl'J
W złl 111 JUŻ \\ 1docz11yrn rui. ul'11odz.1L [ll"/j'<i 111111
l 111pada(· \1 i11111-. którego 11i1 zllamy .
Tak lo rolwag.1 c.;zy111 1tas Lchorzami:
Pr l.l·ds •l;bwrczosc1 hoża cera hiL·d11a· Pile! \\pły\\t·lll w:1han i z<im1<Hy pl'łm·
lt;drno;;ct. 1h1tl' / wylk11i1;ll'j koli!! .
Trac:1 11anv1sko t'Z' nu
l I
TANISŁAW WY PlANSKl. 1905
Bve ,dbo 111(' bye·
A w1t;1· 1s1· J<iko l•h rn · drm:1 w1vdzw
!\ wu~r IS!' pr7.eho1 1 wbn•w llpon•m
1 rirzl'JS1·! Jak "''1cher - przl'Jsc - 1 raz 7.akoficzy< ws.ly:lk11•rnu kład;1c kn• Tflż. ma być· PRAWD/\
ż1· Sl'll
~l'rt:u, cri lHJl'. 1 Z<ldl}, c11 tra\\ 1 -
kr·~ upr<t~llHHl' ~ m11 u11;1111u. n· 1.b<1w1 '
Srml'rl'!'' Sen to lylk<> Straszrw OhJaW11·111<
A!!' Otu Sw1ala S<Jd twriJ<' ,umi1•1111·
Stor 11a ll'J dr 1dz1 ·z!nw11·ku pod JUg1em GtllJ -.11: ,,. 1.r111•\\.1dl1', krzywdz1t• 1 rul'dnh
~ pra\\ u•dlt\10~ ·1 darmo dicu·i od lud;;r,
p•>l.W<ll 11:1 rndus.- piw-, dvpl<1r p11•r. lWUJo.
"1111 ·11;, fll'Zi·kll'l~ \'. p1>ddar'ic1. •J 1111•w11h
up01kor1.1·111a to J JL'Ullt'J gra111c
n:1• wolno lt'kko przt•J,t' r1•go .·1 • boia! ' Ha. ha!' B;-l1by 1u z \\oln1 r. L'H;żaru !
Cu;1„1r 1m 141111"L'1 ·kark
t„11 J••1111 i"d••n St1 ad1! "· n· 111l' w1L·d1 .• 1 co tam c:.i groilu 1:1•!,11.n.1 1.aporc
r.:zl'k, 1t'i1 Jl'. l.. le tc1n1, kad nikt rtłl' \\ r. tl",1
IJ) zvl \\ spoi11oćtl' z ·rw1, ko,c1 r c1,1ł.J J"ru1. IJ~ dusz<1 mar. .;11: IJl;1kala u.1 pnsnlll'\Vtsko 111u1 ~rz1>t:hO\\ lllt' zuiy Jl!
" to , co taK 1.azdrosr111· g1·u1J num k1 y w lo ln r.;;;1·go ,,,. rngd\' 1111• dll\\ 11•d1..1
rot dal1•J 1..1 L<1 łudLk1ch 1.;1gri1d m1ecJ1..;i
llac/.•'J wiadunw zł· pr7.YJ.ll' rch zmu ZJ
1111_!1 to brZL'mti; brac l'O \1·1•z11111• dus1.1
H.o/\\'.!Z111! :'>l•1ar1.y' \rcyn1<1dn:y tt·horz1•1
NaJbCl.l'ZPlrttl'J,z Lulaj ... tarlll' 111„my 1'11za l<1 w1t'dz.1 dalt·i 111,· ntl' w11•rnv .luz tnysl o s1nw1T1
l k1·az! palJ·1.ec' 11a 1l'i1 u;1b;;„ 1.ycw
.J.·k g11:1 s11, l.1 wog;1 \1 , wrch i,:rzechu\\ lir1..m1t•11J1,
!
1 'j
...... 'X
,_. '°
---------------------------------------------------------~---~----
::
:;: ~
" .,. t c:
" < .._ ~
-:
:--: '<
:;.
r. :J"
"' Ol
N
~ „
;r, " ~ " :.;
. ...,
:r:
& ~ s ;=:
N · '<
r.
-~.
2 ~ · -· ;- J :r ~ ~
~~i~~; .~~§ ~.::::: -~ -~ N . ~ ri
;:;
oj~ 5.~<=~~ ;:s;" - - • Y.
;;· ~ ~ .::;- ~ ;: ~ ~ · ~ a_ 3 ~ - 7;. :::=-'<n= r.3~"""J=~&-:r;;
~ -g ~. ~ ~ g. ~
~~~j[~~ ::i
·1. ~ ~ -~ Jl.:,
=. s: .: ·~
" 5 ·~
Q... ~ ~ ~ C · 3 -~ :;- 3
r_ HiHH X- :='
3
::'"
"' " •r.
" ~ -~ ~
" ~ '.r.
~· :--
~ § ~ r.
... '<
~
-;.
~
. -<
;. -:;. ~
r.
"'5 -,;:'
c: TJ
3 'C ;!:
"· 3 ~
3
o.. ::i N .:;
·"'__,~
~ T. r
c: 3 ~ .., r.-
" r. ;:
'.J -s 3
~ - : ~ .g1 ~ et'"< r. C:J ::::
-6E~;:;:~~· ;:] s ~ :r, o;:; ~ = ::? ~ r. .
n;r Q.. - · ~ c - Q:. - rr. -' -': - n
~ ~ ~ ·< ~ó o..
N o
Jl; :i r: r. Qi
c:
- · r. ~~ '~ - c ~ - ~ r; ·~ ~ ~ · r. N <: N '< .... :r.
't; .c , . 3 ~ ~
">·
r. N '<
;::· 'U ..., ~ r. ;::
3 c ..., N c:
"' "f. N r. N .r: ~ -
'.::"U:G~t;, ;;,- ~ ~ c ·.-: C: N . - r.
t..:: a. r:: ........ ........ :.r. ~ ~ -
CV PoJ
~ 3 '~ 5-N '< C: O
~ ~ = :l - c:: ("'" - · .,J - r: "'J:J, 'U c ..., c. N -'< ::: ~ r. c ~ - ~ ·
= ~ "' .-;: c ''" r. .
;:;) .„ .-;
...... tri ~ N ~
VJ
VJ ... .-3 o
--~---------------------------------~----------------------------
TEATR DRAMATYCZNY W LEGNICY (27.11 .1977-30.6.1987)
63 premiery - 2321 spektakli - 630.450 widzów
NAJPOPULARNIEJSZE SPEKTAKLE
DLA DOROSŁ YCII
L.p.1 Autor - tytuł - re1:ysi:na I widzowie I spektakle I premiera
I. i\ . 1\1 i t:k1i:wi . ·1. „Dziad' „ (rl'L. J . Ja~11 : bki) 24..112-1 82 22 .12.l lil84 '?. , St. W"~prar1,: ki „Wr'~«.e" (n: :• .. . 1 Jaswlsk1l 13 .09;) 54 U8.1U.l lil82
:i . ,J . Sl11\\'i1t:ki „Bal 1Jclynu" (n·1. . J . .Jasielskrl 13.:iUU 5U I 3. ll .1983
-l . J I \Vt1szi<iP\Vicz - L:Hn v. Nuhant " {rer. J . Wys:wrnirskr) l 3.31il9 41 27.ll.Hl7 7
5. A. C:t1•thnw „żan;.· sci:niczm.:" {rei.. .T .Jas ielski) 12.tillU .... 2U.U?..llil83
G. ~ 1\11-oiek „Tango · frei. . . T. Jasielski) IU .1185 48 21.02.l Q82
i . '\ . l ·z,: clww - „Wiśniowy sad " rri:z . J . J<1s1cbki) ll .2UU 41 1 l.U5.llil8fi
B. A . Strinrlber~ „Pe likan " (rei. . . J. Jasielski) l U.4UłJ o2 22 . U~.l ll83 9. Molie1 „0011 .Ju;rn" (rei. . J . Jasiclsk1 1 J 0.281 4i 14.UtU lilBl
IU. A Fredro - „S!uby papici1skic · (rei.. I Górska-Dam it;~ka) 10.1 17 H 14.U{i.1 lilBU
DLA DZIECI
L Collodi M . Slarupulski - „Pinokio· · (ri:1. . J. M1.:dwcckiJ 38 .oBti 11 11 1U.Uti.H.l84 2. K. Wodn icka „C:t<.1rudziejskiL' krzes iwu (reż . Zb . Wilkunski) 33.U3ti 103 l U.Ul.l lilBl 3. P . K!.!sler „l'Lerwom• p ;mtufclki " (rei. . St . Olejniczak) 29 .5U'l 93 12.12. 11182 4. M . Staropolski - „Strnsmy smok" (rt'L. J. Mcdwi:1.:ki) 27.784 84 l ll .Ul.1 986 ~ - Al. Maliszewski - „Nowe ~zat~· króla " (ret.. B. Toszal 27 .360 9'1 17 .Ul.1982 li. H . Ch . Andersen - ,.Królowa Snie~u · (rez J . S IE;pmak) 27 .lU5 9U Ub.07 .1980
KĄCIK RECENZENTA I\ ot'ltom M n:::yk1•. Trr1f !Il do mna ~ wq ruC'uch u;y1nosc1q , malo1n1mem
nbra :::oie be::: plótna 1 farb . • 1I uzyka rlaJl' t':::lnw1eko1111 u·olnosr°' kosm1cz
ll(!, takq, jak1v1 nqgll' brnk11JI! Hm na Z1em1 . Wwr:::i: . .:I! M11zyk11 progme
wis nnk1erowar' 1w r~· <lrug..;, jnkil'j bP:::sktz!l!t'::nic s::itkamll 11r::.e::: ics::: ysr
kw pokoienict. NH· u;1erz • naiommst , :::I' na podstawie clo.~1cndc:en1<1
::: µr::.es::.losn 1 rera:Cn1e1s::osn. <·:: lo1rwk 1111alby :upr:::1'sluc riuls:::11d1 µo
,;:uk1u·a1i
Kndwm .\l•1:::yk1: 1 11/1111·00 J•'S/L'lll 1mmw1nu111 sl11r-lwr-:::v111 li' F1'l1nr-
1110n11 I\rr1kou·sk1t•J. Do T1·a1ru trucł111e1 rrn11l' ::ud11:c1:, ('}1111' 11clalo 1111
si<; ::<ibac:::yc kilk a spc:k1ukl1 u· S1c1rym TeCHr:::C'.
Zawl •fonoiru/ dr. mrm• „.!111·· (./m/ms::. D::wmsk1, Wa s::: ,1kror u moJ
l'r:::yjacil'/ ). „ 1-'r::y)t'rl ::. ::.obuc.::ys::: rrns:::q Nn•-Boskq" /:>kro Bo.:n. 1·::11 mn11• 1·0 natc/111~·/o. :::" ::npros:::cn1e pr::y1qle111 1ialychminst. IJt':: ::m•lcr11n1cw11w
,1' 11a<i rradrim1 p01lrri:::11. J <lotnrlc111 cln J,pgnicy.
:?~ mun·n. 1t· n1i:cl::1e/1. llotodh-111 no poi aocL::iny pr::erl .·pL·kwkl1·m
riu lm'konit• 1 JJr::y:1w111 . :1 0011rnd11 11111w 11111 .,/1 11ly1kie. ruu•ympMy<"::
m . pocfr jr::/ i u-e
1\ ltJ . c:y Tearr u LqJ7ll<'JI Jt•s1 po1r-::.C'lm11. c:::y nw lf'JJ <t'J. ::l'b!J f)Oscw
111 clu1c·by Swry Teatr:' „1 pucem : kto pr:::1orl::1< 1 kto 1cytr::y1110 rr:y
oorl:::mnlJ maraton:> C:::y m111r.: hęd:::zl' rw ro .,tac po purlró::y·>
Wid1nenrn ::ar·:::1;lr1 /Jr::ybyu-m· lk11 rnojv11111 :::d1111t1C' llm). D11:::0 l1Hl:::1
uzlorlyt'/1 (C::vrnu nn· wyl.ir a/1 kmo. 1lyskotl'kt, k1w1py"1 Nuw1·1 c/:::1L·onk1
::npou·mdCIJ!l<'l' f)O('::ątek nzl' ::rr1brl11 1w 111 rll<' wni::t•nm. Or. ;:„har::<,' ;v ,·'1oro .Tu/n 1 co 11'.~:::y.~clw
Nnok :::o/J11(';:y ll'ln „1r1„1-;11w 111ai;::1·r111qc·t•gr, 11url rrirlnu-11111 ::: pr1r1L•r11.
Os::a 1nl!:' /-'r::e('H':: mo:!' 'µ as1· 1 :abl<' 1111· ty/k() ,;1<'b1e'
.. \ po!t'm sra/o si~· co!< ml'::u.:yklcgti . Nic pa111wwm. byC' rrw::1· w dun/1. krnly S::c1run arnill<>ll"Tll/lfl nlirolL'rrl pokc1:al ,, ll'ojq dr11gq , 1uk:::e p11:k
rm 1u·ur::: .
Nie 1m1ll1~·cu111 Ww111 , :1· ::rl<'::q/ .·1ę korll'l'rt Doskrmnly koriet·rr. L11-
br::miala rno1a J!u:::yko Nn1clnsknnols::y k1)111pn::-yrnr 111e p.--('kn:::e stro1c/1
11a1clr1skmwls:::I1cil m11~/1. J• .sir clyryac·nr :11· <l(/C':::111c1 11a1 y-.,lo1n1 r .::li' pri
prn l!'fld::-1 ork !Cs1 Tt,' _.\ u Lq}lllf'!J koTlł JJri:::urnr cl11rugl'1ll 1 11rkws1 rcr -
•11111 wyhorr11 . Tri hy/11 1e1l!w.-<t"·
I 1111' obl'111icl:::1 111111t' 111 ::c <lult'J rttt' /111/1 nrrn ' 1::-01rnl 11os:::e:::l'gol11ych
<t'l'n 1 (Jry ka:::rlt'f/O nktoru To robof(1 1/lri ruc/1. k1ór:::J1 ;:: oory ::a/1,-::y/1 .
:::1 l<'nlr '" /\rnk111r1r · 1 ::11 r W11rs::o1n1· - rtllLSI /Jyc" /c-ps::y nd l•'Utru
„ L1·r;111i·y 1 kror::11 ir -'" OJ<'J nwskro11111os1·i 11irn::.C1JCI si•· :::u ;:nu11'<·011·
r1·alru Tri cl/u rydz. kwr::y [JrtlJa 11 ::uf'la, u na irn st't'lll<' 1 gra)a k1t'p
<kr1. T1•c11r 11· LL'f/HH'JI 11H':1·po ml' 11d1ural. rr r rlC':::t' J mkn(]" 111t' „,,::11k1-
,nrl /'riku:::rll ,;1rn;11 or/1rnn1, 11·r11: hrn1r11n:. hmrq1 1111 wur.,_rol .Nll'
Lioskq k0111,·rl1t•"
\Vu r.,::(lu'11 1 /\rnko11 µ<111 m1111 10 :o/Jar ::y<'
T„ u:::11 gorl:::rnu h11l!I n1t>:::npomn1nnq 1'111n'r1. kwra 1/(1/u
l::r na 1110]'.! ali1µ11· pyinn1r1 poi {lfJr/.::11111 pr:::nl sp1·krrrkl1•111 .
. \rll'krn 1uc• os::ctlr!I
.l1•go 111nr.s::: rtac! iridunruq: purc.-ru bul JJL'H ' Tll/
Wcis: „ciyryw•rtt'' \\ u.,:u „11rk1 „ srrn " grn}ll 1 kr::y(':U"
'!Il' :ulu111111 .~h' 1 s:11kC1J
D:;11_~h:uJr' ·"' n"lfic-::tut 11
l1/n111 S1nrl:111sk1 - Ił /11'11 1111 :!~ 7"1 ,IJ-. J.'i Kruk1111'
20
r111 odpou" -
•
Kierownik Techniczny - Jan Paździ.oT
Kierownik Działu Produkcji Scenicznej - Elżbieta Kołtun
Brygadier Sceny - Mieczysław Grac~
Kierownicy Pracowni: Elektrycznej - Krzysztof Rogiński Krawieckiej - Anna Szarzyńska, Jan Wojtaszek Budowy Dekoracji Scenicznej - Jan Guzdek Perukarskiej i Charakteryzacji - Gertruda Olszlegier Modystka - Pelagia Teperek
Organizator Pracy Artystycznej - EWA ORZECHOWSKA
Redakcja programu - ELŻBIETA CZERSKA Grafiki - BOGUSŁAW SZYCHOWIAK
Kierownik Biura Organizacji Widowni KRYSTYNA STELMACH
Biuro Organizacji Widowni (teL 258-50) prz yjmu je zam ówienia na bilety zbiorowe w godzinach od 8.00 do 15.00 .
Kasa T eairn czynna w godzinach od 10.00 do 12.00 (z wyjąt
kiem niedziel) i na póltorej godziny przed rozpoczęc iem spektaklu. W poniedzialki teatr nieczynny.
Cena - 80 zi
W repertuarze:
Zygmunt Krasiński - NIE-BOSKA KOMEDIA
Eugene O'Neill - ZMIERZCH DŁUGIEGO DNIA
.Jacek Janczarski - UMRZEĆ ZE ŚMIECHU
Irena Prusicka - KOPCIUSZEK
W przygotowaniu:
Bertolt Brecht - OPERA ZA TRZY GROSZE
Włodzimierz Majakowski - PLUSKWA
Sławomir Mrożek - EMIGRANCI
Maciej Staropolski - CALINECZKA