the journal of academic social science studies .... dr. rengin zemba… · müfettişlerinden...

Download The Journal of Academic Social Science Studies .... Dr. Rengin ZEMBA… · müfettişlerinden çağdaş, teftiş, yönetim ve liderlik anlayışının gerektirdiği unsurlara sahip

If you can't read please download the document

Upload: phungminh

Post on 06-Feb-2018

228 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

  • The Journal of Academic Social Science Studies

    International Journal of Social Science

    Doi number:http://dx.doi.org/10.9761/JASSS2497

    Number: 29 , p. 1-19, Autumn III 2014

    OKUL NCES ETM KURUMLARINDA GREVL

    RETMENLERN VE ETM DENETMENLERNN

    DENETMEN TUTUMLARINA LKN GRLERNN

    NCELENMES PRESCHOOL TEACHERS AND SUPERVISORS OPINIONS REGARDING

    SUPERVISOR ATTITUDES IN THE SUPERVISION PROCESSES OF

    PRESCHOOL EDUCATION ACTIVITIES Prof. Dr. Rengin ZEMBAT

    Marmara niversitesi Atatrk Eitim Fakltesi Okul ncesi retmenlii Blm

    Bahar DOAN

    Marmara niversitesi Eitim Ynetimi ve Denetimi Ana Bilim Dal Doktora rencisi

    zet

    Bu almann amac, okul ncesi retmenlerinin ve eitim

    denetmenlerinin, okul ncesi eitim etkinliklerinin denetim srelerinde

    denetmen tutumlarna ilikin grlerini belirlemektir. Tarama modeli kullanlan

    bu almada veriler, uzmanlarn grleri alnarak ve literatr taranarak

    gelitirilen Okul ncesi Eitim Etkinliklerinin Denetim Srelerinde Denetmen

    Tutumlar Anket Formu-retmenler iin (OEEDSDTAF) ve Okul ncesi

    Eitim Etkinliklerinin Denetim Srelerinde Denetmen Tutumlar Anket Formu-

    denetmenler iin (OEEDSDTAFD) araclyla toplanmtr. Anketin

    cronbachs alpha katsays OEEDSDTAF iin ,96; OEEDSDTAFD formu ,79

    olarak bulunmutur. almann rneklemini, rastgele rneklem ile seilen,

    stanbul Avrupa Yakasndaki Fatih, Beylikdz, Avclar, Bahelievler,

    Kkekmece, Gngren ve Esenler ilelerindeki anaokullarnda grevli 124

    retmen ve bu okullar denetleyen 43 eitim denetmeni oluturmaktadr.

    Aratrma sonular; denetmen tutumlarna ilikin, okul ncesi retmenlerinin

    grlerinin ok az katlyorum ( x =2,22); denetmenlerin ise; kesinlikle katlyorum ( x =2,87) dzeyinde olduunu gstermektedir. Ayrca Okul ncesi retmenlerinin yalar ve mesleki kdem yllarna gre OEEDSDTAFdaki

    baz maddeler ile denetmen tutumlarna ilikin grleri arasnda anlaml bir

    iliki bulunmaktadr.

    Anahtar Kelimeler: Okul ncesi Eitim, Okul ncesi retmeni,

    Denetim, Denetmen

  • 2

    Rengin ZEMBAT & Bahar DOAN

    Abstract

    The purpose of this study is to determine preschool teachers and

    supervisors opinions related to supervisor attitudes in supervision processes of

    preschool education activities. In this study survey model was used and the data

    was collected through Supervisor Attitudes In Supervision Processes of

    Preschool Education Activities Survey Form (for teachers) (SAISPOPAFT) and

    Supervisor Attitudes In Supervision Processes of Preschool Education Activities

    Survey Form (for supervisor) (SAISPOPAFS) developed by getting authority

    views and reviewing the litearature. The validity and reliability tests of

    SAISPOPAFT and SAISPOPAFS were calculated. Lawshes formula was used in

    order to evaluate to survey and test of validity. The cronbachs alpha was found

    as ,97 for SAISPOPAFT and ,79 for SAISPOPAFS.

    The sample of the study selected by random sampling is composed of

    124 teachers working in kindergartens in the seven central districts which are

    Fatih, Beylikdz, Avclar, Bahelievler, Kkekmece, Gngren, Esenler

    located in The European Side of Istanbul Province and 43 supervisors who had

    supervised these schools.

    Key Words: Preschool Education, Preschool Teacher, Supervision,

    Supervisor

    1. GR

    Eitim alt sisteminin, devlet sisteminin varlnn srdrlmesinde stratejik bir

    neme sahip olduu sylenebilir (Gke, 1994, s.73). Eitim toplumun dokusunu

    oluturan ve kltrel yaplarn aktarmn salayan i ie girmi sistemler btn

    olarak her unsurun dierini etkiledii karmak bir sistemdir. Eitimin gerek stratejik

    neminin varl gerekse toplumsal yapnn srdrlebilirlii misyonu gz nnde

    bulundurulduunda eitimin alt sistemlerinin salkl bir biimde ilerlii, btnsel

    adan grdmz eitim sisteminin etkililii ile doru orantldr.

    Eitim alt sistemi olarak denetim sistemi okul rgtnn amalarna ulama

    dzeylerini belirleme, bu amalara ulalmasn engelleyen durumlar saptama,

    nleyici ve iyiletirici nlemler alarak rgt gelitirme hedeflerini iermektedir.

    Program uygulayanlara yardm ederken; programn doru bir ekilde

    uygulanmasn kontrol etme sreci olan denetim, rgtsel hedeflere ulamaya ynelen

    denetleyici bir sretir. (Oghuvbu, 2007, s.2). Denetim kavram Taymaza gre (2005)

    Kurumda alan personelin grevlerini yapma ekillerini grmek, hatalar ve

    eksiklikleri ortaya koymak, bunlar dzeltmeleri iin gerekli nlemleri almak, sorunlar

    zmlemek, yenilikleri tantmak, yntemleri gelitirmelerini salamaktr. eklinde

    tanmlanmtr (Taymaz, 2005, s.31). Denetim, kiilerin altklar rgtn amalarna

    ulap ulamadklarn denetleme srecidir (Daresh, 2001, s.25). Baarana gre (2000,

    s.137) denetim, planlanan rgtsel amalardan sapmay nlemek iin rgtn

    ilemesini izleme ve dzeltme srecidir. Denetimin amac; renci baarsna katk

    salamak iin etkili bir ekilde yardm etmektir (Sergiovanni ve Starratt, 2007, s.3).

    Denetim bir mfettiin, ynetici, lider, rehber, retici ve aratrc olarak grev

    yapmasn zorunlu klar (Taymaz, 2005, s.31). ada denetim, mevcut durumun

  • Okul ncesi Eitim Kurumlarnda Grevli retmenlerin ve Eitim Denetmenlerinin Denetmen 3

    saptanmas yannda, mevcut koullar eliinde srekli geliimi salayacak ekilde

    danmanlk ve rehberlik almalarn kapsamaktadr (zmen ve Yasan, 2007, s.204).

    ada eitim denetimi; retmenlere ve denetmenlere klinik uygulama, geliimsel

    denetim, bilisel koluk ya da eylem aratrmas araclyla gereklemesine

    baklmakszn destek salar (Glanz, 2000, s.75). ada denetim yaklamlar

    perspektifinde denetmen yeterlilikleri; modern okullardaki eitimin uygulama ve

    teknik sorunlarnn stesinden gelmesi iin insani anlayla beraber bilgi btnne

    dayal kuramlara ve nerilere ihtiya duymaktadr. Yeterlilikler; amalar tanmlamak,

    ktlar ngrmek ve sonular deerlendirmek iin en iyi yolu kefetmek adna

    denetimin vazgeilmez ilevi yeni teknik becerilerin geliimi ve devaml olarak

    almas ile birletirilmelidir (Lucio&McNeil,1969ten akt. Glanz, 2000, s.75).

    Denetim srelerinde rol oynayan denetmen, sz konusu denetimin amalarn

    gerekletirmek iin kurumdaki personelle etkileim iinde olmaktadr. Grkana gre

    (2005), mfettilerin denetim yaptklar retim kademesinden bamsz olarak baz

    temel niteliklere sahip olmalar sunulacak hizmetlerin daha etkili ve verimli olmasna

    byk katk getirecektir (Grkan, 2005, s.76). Denetmenin birincil grevi; bilimin ve

    politikann, mesleki ve rgtsel standartlarn izdii standartlar iinde denetledii

    kiinin uygulamalarn izledii, gelitirdii ve dzelttii bir alan yaratmaktr (Beddoe,

    2010, s.130). Beyciolu ve Dnmezin (2009) aktardklarna gre, denetmenin ve

    retmenin ortak amalar gerekletirmek iin etkinlikte bulanan eitimciler olduklar

    unutulmamaldr. Tamamen standart formlara dayanan bir denetim anlaynn

    hammaddesi ve rn insan olan eitim rgtleri iin uygun olmad sylenebilir. Bu

    yzden denetmenler, retmenlerin kafalarnda oluan ya da oluabilecek korkular

    silmeye almaldrlar. Artk, denetmen, daha katlmc ve ibirliki yntemler

    uygulamal ve yarglayan bir yaklam iinde olmamaldr (Beyciolu ve Dnmez,

    2009, s.87).

    Denetim uygulamalarnn ve denetmen yeterliliklerinin nitelii phesiz okul

    ncesi eitim etkinliklerinin denetim srelerini etkilemektedir. Bu ynden

    bakldnda denetmenlerin denetledikleri retim kademelerinde uzmanlam kiiler

    olmalar girdi-sre ve kt dngsnn kalitesinin de temel belirleyicisidir.

    Eitim mfettileri eitim sistemindeki yeniliklerin yerlemesinde ve

    eitimdeki aksaklklarn giderilmesinde nemli yere sahiptir. Dolaysyla eitim

    mfettilerinden ada, tefti, ynetim ve liderlik anlaynn gerektirdii unsurlara

    sahip olmas beklenir (Erdem ve Eroul, 2012, s.14). Bir denetmenin en nemli grevi;

    yaam boyu renme becerileri olan sorgulamay, yanstmay, ibirliini ve mesleki

    gelimeye adanml destekleyen bir dzende retmenlerle almaktr (Zepeda,

    2007, s.56). Etkin retmenler her ne kadar deneyimli olsalar da yine de denetime

    gereksinim duyarlar. Tm personel gibi onlar da dikkate nem vermektedirler.

    Olumlu destek almaktan ve fark edilmekten holanrlar. retmenler denetmenlerin

    ilerine ilgi gsterdiklerini ve gze arpan almalarna ilikin bilgili olduklarn

    bilmek isterler (Caruso ve Fawcett, 2007, s.7). Denetmen ve retmenin ilikisi ilgi,

  • 4

    Rengin ZEMBAT & Bahar DOAN

    ballk, iletiim, sayg, drstlk ve gven gerektirir. Bu kiisel zellikler denetmen ve

    retmen arasnda denetim srecinin baaryla srmesi ve eitimin niteliini artrmas

    iin var olmak zorundadr (Tyson, 1997, s.1).

    Okul ncesi eitim etkinliklerini denetleyen denetmenlerin, okul ncesi eitim

    programna yakn ve retmenlerle ibirlii iinde karlkl olarak mesleki ilerlemeyi

    salayc nitelikte olmas beklenmektedir. Senemoluna gre (1994, s.21), okulncesi

    eitim, evresini merak eden, renmeye ve dnmeye gdlenmi bir ocuun

    zelliklerini ynetme, tevik etme, ve gelitirme gibi ok nemli bir grevi stlenmitir.

    Okul ncesi eitim, dier retim kademelerine hazrlk olmas ynyle nem

    tamakta, ocuun sonraki baarsn da etkilemektedir (iman ve Tademir, 2008,

    s.85).

    Okul ncesi eitimin amalar Milli Eitim Temel Kanununda aka

    belirtilmitir ve denetimin, Baarana gre (2008) okulun planlanan rgtsel, ynetsel

    ve eitsel amalarndan sapmay nleme ve dzeltme sreci olduu dikkate

    alndnda okul ncesi eitim etkinliklerinin denetiminin okul ncesi eitim alannda

    uzman kiiler tarafndan yrtlmesi bir gereklilik olarak karmza kmaktadr

    (Baaran, 2008, s.324).

    Erken ocukluk eitiminde iyi denetim uygulamalar, renme ortamn ya da

    temel personel ihtiyalarn deitirmez. Yine de bir programn ynetim yaps ve

    boyut, saatler, ie alma sreleri, mevzuat, bte kayna, hizmet edilen aileler ve

    ocuklar ile eitimsel amalar gibi faktrler hem personel ihtiyalarn hem de

    denetmenin ilevlerini etkilemektedir (Caruso ve Fawcett, 2007, s.10). yi denetim

    uygulamalarnn bir takm ilkelere dayandrlmas denetim srecinin

    standardizasyonunun yaplmas asndan nemlidir.

    Okul ncesi eitim kurumlarnda uygulanan etkinliklerin okul ncesi eitim

    program ve okul ncesi eitimin ilkeleri ile ne derecede rtt, bu etkinlikler

    araclyla okul ncesi eitimin amalarna ulalma dzeyinin saptanmas nitelikli bir

    eitim iin atlmas gereken admlardan birisidir. Bunun ortaya karlmas denetim

    srecinin etkilin olabilmesine baldr. Saysal yetersizliin yan sra okulncesi eitim

    kurumlarnn gerek fizik kapasite gerekse personelin nicelik ve nitelikleri, kurumlarn

    ara gere materyal ihtiyacn karlamaktan uzaktr. Okulncesi eitim kurumlarnda

    ister resm ister zel olsun kaliteden dn vermemek amacyla asgar artlarn

    salanmas iin gerekli denetim ve yaptrmlarn salanmas gerekmektedir (Derman

    ve Baal, 2010, s.562). MEBin kendi mfettileri okul ncesi eitimi ieren, zellikle

    okul ncesi kurulular ve snflar iin fiziki standartlarla uyumluluk konusuna

    odaklanm denetimler yapmaktadr. Ancak okul ncesi eitim etkinliklerinin

    dorudan llebilecei okula hazr olma dzeyi gibi sonularn llmesine ok az

    odaklanlmtr (www-wds.worldbank.org).

    Denetim sistemindeki aksaklklar eitimin temeli olarak adlandrlan okul

    ncesi eitimin amalarna ulamasn engelleyebilmekte ya da geciktirebilmektedir.

    Bu balamda pek ok aratrma, retmen ve/veya yneticilerin eitim denetimine

    ilikin olumsuz gr bildirdiklerini, sistemin ounlukla evrak kontrol odakl

  • Okul ncesi Eitim Kurumlarnda Grevli retmenlerin ve Eitim Denetmenlerinin Denetmen 5

    ilediini ve denetmenin alan uzman olmasnn yan sra rehberlik, aratrma

    uzmanl, reticilik ve liderlik rollerine sahip olmas gerekliliini ortaya karmtr

    (Kkl, 1996; Wilcox, 2000; Kapusuzolu, 2008; Bte ve Balc, 2010; Kkl,

    Bykztrk ve okluk, 1999; Uurlu, 2012; Demirkasmolu, 2011).

    Trk Eitim Sisteminde okul ncesi eitim kurumlarnda denetime ilikin hem

    kuramsal hem de uygulama ynnden ciddi sorunlar bulunmaktadr ve bu sorunlar

    giderek byyerek ortaya kmaktadr (akr, 2003, s. 116). Okul ncesi eitim

    etkinliklerinin denetim srelerinde denetmen tutumlar sz konusu sorunlarn

    temelini oluturmaktadr. Okul ncesi eitim etkinliklerinin denetim srelerini,

    denetmen tutumlar araclyla etken klmak, denetmenlerin bir takm yeterliliklere

    sahip olmasn gerektirmektedir. Aratrmada denetmen tutumlar olmas gereken

    den yola klarak yaplandrlmtr. Bylece denetmenlerin ve retmenlerin

    denetmen tutumlarna ilikin grleri, denetim sistemindeki bu yndeki bir ihtiyaca

    da yant vermi olacaktr.

    Literatr incelendiinde; okul ncesi eitim etkinliklerinin denetim

    srelerinde denetmen tutumlarna ilikin hem denetmenlerin hem de retmenlerin

    grlerinin incelendii almalarn yeterli sayda olmad grlmektedir.

    Dolaysyla denetim sisteminin ilerliinin, amalara ulama derecesi ile doru orantl

    olduu dikkate alndnda; okul ncesi eitimin kalitesini ykseltecek olan

    retmenlerin ve denetmenlerin, denetmen tutumlarna ilikin grlerini belirleyerek,

    hedeflenen eitim amalarna ulamaya yardmc olacak bu tutumlarn denetim

    srelerinde ne dzeyde sergilendii aratrmann temel problemini oluturmaktadr.

    1.1. Ama

    Bu aratrmann amac, okul ncesi eitim kurumlarnda grev yapan

    retmenler ve retmenleri denetleyen eitim denetmenlerinin, okul ncesi eitim

    etkinliklerinin denetim srelerinde eitim denetmenlerinin tutumlarna ilikin

    grlerini belirlemektir.

    Bu amala aadaki soruya yant aranacaktr:

    1. Eitim denetmenlerinin ve okul ncesi retmenlerinin okul ncesi

    eitim etkinliklerinin denetim srecinde denetmen tutumlarna ilikin grleri ne

    dzeydedir?

    2. YNTEM

    Bu blmde; aratrmann modeline, rneklemine, veri toplama aracna,

    verilerin toplanmasna ve verilerin analizine deinilmitir.

    2.1. Aratrmann Modeli

    Nicel aratrma temelde belirli bir olay aklamak amacyla saysal verileri

    toplamakla ilgili olduundan, belirli sorular nicel yntemleri kullanarak

    cevaplandrlmaya elverili grnmektedir (Muijs, 2005, s.52). Tarama modeli ise; var

    olan durumu aynen resmetmeyi esas alr (Karasar, 2007, s.34). Bir grubun belirli

    zelliklerini belirlemek iin verilerin toplanmasn amalayan almalara tarama

    (survey) aratrmas denir (Bykztrk, akmak, Akgn, Karadeniz ve Demirel,

  • 6

    Rengin ZEMBAT & Bahar DOAN

    2012, s.14). Aratrmann modeli nicel aratrmalar trlerinden tarama modelli olarak

    belirlenmitir.

    2.2. Evren ve rneklem

    Bu aratrmann evrenini, 2013-2014 eitim-retim ylnda stanbul li Avrupa

    Yakasnda bulunan okul ncesi eitim kurumlarnda grevli retmenler ve bu

    kurumlar denetleyen eitim denetmenleri oluturmaktadr. stanbul li Avrupa

    Yakasndaki merkez ilelerin (Arnavutky, Avclar, Baclar, Bahelievler,

    Bayrampaa, Bakrky, Baakehir, Beikta, Beylikdz, Beyolu, Esenler, Esenyurt,

    Eyp, Fatih, Gaziosmanpaa, Gngren, Kathane, Kkekmece, Saryer,

    Sultangazi, ili, Zeytinburnu) devlete bal okul ncesi eitim kurumlarnda grevli

    toplam 420 retmen ve bu okullarn denetiminden sorumlu 56 eitim denetmeni

    grev yapmaktadr.

    rneklem, belli kurallara gre, belli bir evrenden seilmi ve seildii evreni

    temsil yeterlii kabul edilen kk kmedir. Aratrmalar ounlukla rneklem

    kmeler zerinde yaplr ve elde edilen sonular ilgili evrenlere genellenir. (Karasar,

    2005, s.110-111).

    Aratrma rneklemi, rastgele rnekleme yntemlerinden basit rastgele

    rnekleme yntemi ile seilmitir. Basit rastgele rnekleme ynteminde evrendeki tm

    birimler rnee seilmek iin eit ve bamsz bir ansa sahiptir (Bykztrk,

    akmak, Akgn, Karadeniz ve Demirel, 2012, s.85). rneklemi tekil etmek zere

    seim yaplrken evreni oluturan birimler arasnda herhangi bir ayrcalk gzetilmez

    (zmen, 1999, s.17). rnekleme devlete bal okul ncesi eitim kurumu olmamas

    nedeniyle Beyolu, Bakrky, Saryer ileleri dahil edilmemitir. rneklemi stanbul

    Avrupa Yakasndaki Fatih, Beylikdz, Avclar, Bahelievler, Kkekmece,

    Gngren ve Esenlerdeki anaokullarnda grevli 124 retmen ve bu okullar

    denetleyen 43 eitim denetmeni oluturmaktadr. Eitim denetmenlerinin saysnn

    belirlenmesinde herhangi bir rneklem yntemi uygulanmamtr. stanbul li Avrupa

    Yakasnda grevli eitim denetmenlerinin evreni, rneklem yntemi almay

    gerektirecek byklkte bir sayda deildir. Sonu olarak evrene ulalmaya

    allmtr ancak Okul ncesi Eitim Etkinliklerinin Denetim Srelerinde Denetmen

    Tutumlar Anketini 43 eitim denetmeni uygulamtr.

    Tablo 2.1. retmenlerin ve Denetmenlerin Cinsiyetlerine likin Frekans ve

    Yzde Deerleri

    Grev Cinsiyet f % retmen Kadn 119 96,0

    Erkek 5 4,0

    Toplam 124 100,0

    Denetmen Kadn 2 4,7

    Erkek 41 95,3

    Toplam 43 100,0

  • Okul ncesi Eitim Kurumlarnda Grevli retmenlerin ve Eitim Denetmenlerinin Denetmen 7

    Tablo 2.1e gre katlan retmenlerin 119u (%96) kadn; 5i (%4) erkek

    retmenlerden olumaktadr. Denetmenlerin ise; 41i (%95) erkek; 2si (%4,7)

    kadndr.

    Aratrmaya katlan retmenlerin ve denetmenlerin renim dzeylerine

    ilikin dalmlar Tablo 2.2de verilmitir.

    Tablo 2.2. retmenlerin ve Denetmenlerin renim Dzeylerine likin

    Frekans ve Yzde Deerleri

    Grev renim Dzeyi f % retmen n Lisans 9 7,3

    Lisans 115 92,7

    Toplam 124 100,0

    Denetmen Lisans 34 79,1

    Yksek Lisans 7 16,3

    Doktora 2 4,7

    Toplam 43 100,0

    Tablo 2.2ye gre retmenlerin 115i (%92,72) lisans, 9u (%7,3) ise n lisans

    mezunu retmenlerden olumaktadr. Denetmenlerin ise; 34 (%79,1) lisans; 7si

    (%16,3) yksek lisans ve 2si (4,7) doktora mezunudur.

    Aratrmaya katlan retmenlerin ve denetmenlerin mesleki kdem

    deikenine ilikin dalmlar Tablo 2.3te verilmitir.

    Tablo 2.3. retmenlerin ve Denetmenlerin Mesleki Kdem Deikenine

    likin Frekans ve Yzde Deerleri

    Grev Mesleki Kdem Yl

    retmen 0-5 61 49,2

    6-10 43 34,7

    11-15 15 12,1

    16-20 2 1,6

    21 yl ve st 3 2,4

    Toplam 124 100,0

    Denetmen 0-5 7 16,3

    6-10 6 14,0

    11-15 14 32,6

    16-20 10 23,3

    21 yl ve st 6 14,0

    Toplam 43 100,0

    Tablo 2.3e gre retmenlerin 61inin (%49,2) 0-5 yl, 43nn (%34,7) 6-10 yl,

    15inin (%12,1) 11-15 yl, 2sinin (%1,6) 16-20 yl, 3nn (%2,4) ise 21 yl ve st

    mesleki kdeme sahip olduklar grlmektedir. Denetmenlerin ise; 7si (%16,3) 0-5 yl;

    6s (%14) 6-10 yl, 14 (%32,6) 11-15 yl, 10u (%23,3) 16-20 yl ve 6s (%14) 21 yl ve

    st yl aralndadr.

  • 8

    Rengin ZEMBAT & Bahar DOAN

    Aratrmaya katlan retmenlerin ve denetmenlerin ya deikenine ilikin

    dalmlar Tablo 2.4te verilmitir.

    Tablo 2.4. retmenlerin ve Denetmenlerin Ya Deikenine likin Frekans

    ve Yzde Deerleri

    Grev Ya Aral

    retmen 30 ya ve alt 83 66,9

    31-40 ya 32 25,8

    41-50 ya 5 4,0

    51 ya ve st 4 3,2

    Toplam 124 100,0

    Denetmen 31-40 ya 8 18,6

    41-50 ya 25 58,1

    51 ya ve st 10 23,3

    Toplam 43 100,0

    Tablo 2.4e gre aratrmaya katlan okul ncesi retmenlerinin 83 (% 66,9)

    30 ya ve alt, 32si (%25,8) 31-40, 5i (%4) 41-50, 4 (%3,2) ise 51 ya ve st ya

    aralndadr. Denetmenlerin ise; 8i (%18,6) 31-40 ya; 25i (%58,1) 41-50 ya, 10u

    (%23,3) 51 ya ve st ya aralndadr.

    2.3. Veri Toplama Arac

    Aratrmada devlete bal okul ncesi eitim kurumlarnda grevli retmenler

    ile bu retmenleri denetleyen denetmenlerin okul ncesi eitim etkinliklerinin

    denetiminde denetmen tutumlarna ilikin grlerini ne dzeyde belirlediklerini

    ortaya karmak amacyla aratrmac tarafndan uzman grleri alnarak l likert

    teknii ile gelitirilen Okul ncesi Eitim Etkinliklerinin Denetim Srelerinde

    Denetmen Tutumlar Anketi veri toplama arac olarak kullanlmtr. Maddelerin

    oluturulmasnda okul ncesi eitim programndan, ilgili kanun, ynetmelik ve

    tzklerden, denetimin ilkelerinden faydalanlmtr. Okul ncesi eitimin amalar ve

    ilkeleri nda anket maddelerine karar verilmitir. Anketin ikinci blm n

    grme, gzlem/etkinlik denetimi ve rehberlik/genel deerlendirme olarak bala

    ayrlmtr. Her bir balk altnda ilgili maddelere yer verilmitir.

    Veri toplama aracnda maddelerin ierikleri ayn ancak ifade edili biimi

    denetmenlere ve retmenlere gre farkllk gstermektedir. Denetmenler iin

    anketteki maddeler ben diliyle ifade edilirken; retmenler iin hazrlanan anket

    maddeleri denetmene ynelik ifadelerle uygulayclara sunulmutur.

    Okul ncesi Eitim Etkinliklerinin Denetim Srelerinde Denetmen Tutumlar

    Anketinde yer alan maddelerin seenekleri; Kesinlikle Katlyorum, ok Az

    Katlyorum ve Hi Katlmyorum eklinde dzenlenmitir ve 50 maddeden

    olumaktadr. Maddelerin geerliliini tespit etmek iin uzman grne

    bavurulmutur.

    Hazrlanan lme aracnn geerliinin istenen dzeyde lek maddesinin

    anlalabilirlii, uygulanan bireylere uygunluu gibi hususlar nemli yer tutmaktadr.

    Bunlara ek olarak uzman grleri arasndaki uyum/uyumsuzluk ayn zamanda

  • Okul ncesi Eitim Kurumlarnda Grevli retmenlerin ve Eitim Denetmenlerinin Denetmen 9

    kapsam ya da yap geerlii iin birer bir gsterge olarak kullanlmaktadr. Bu nedenle

    aratrmada uygulama formunda bulunan ifadelerin amaca uygunluu konusunda

    uzman grne bavurulmu ve uzman grlerinin uyumuna/tutarlna dair

    hesaplamalarda da Lawshe formlasyonu kullanlmtr. Okul ncesi Eitim

    Etkinliklerinin Denetim Srelerinde Denetmen Tutumlar Anketinin i tutarllk

    katsaysnn belirlenmesinde cronbach alpha katsaysna baklmtr. Okul ncesi

    Eitim Etkinliklerinin Denetim Srelerinde Denetmen Tutumlar Anketinin

    (retmenler iin) cronbach alpha katsays ,96; Okul ncesi Eitim Etkinliklerinin

    Denetim Srelerinde Denetmen Tutumlar Anketi (denetmenler iin) cronbach alpha

    katsays ,79 olarak bulunmutur. Bu deerler; veri toplama aralarnn gvenilir

    olduunu gstermektedir.

    2.4. Verilerin Toplanmas

    Anketin uygulama sresi yaklak 15 dakika, uygulayc says ise 128 retmen

    olarak belirlenmitir. Elde edilen verilerden 4 eksik doldurulmas sebebiyle

    deerlendirme d braklmtr. Sonu olarak 124 retmenden Okul ncesi Eitim

    Etkinliklerinin Denetim Srelerinde Denetmen Tutumlar Anketi (retmenler iin)

    toplanmtr. Okul ncesi Eitim Etkinliklerinin Denetim Srelerinde Denetmen

    Tutumlar Anketi (denetmenler iin) ise; denetmenlere ulatrlmalar iin ilgililere

    verilmitir. Denetmenler iin verilen anket says 56dr. Denetmenlerden 43 adet anket

    formu geri gelmitir. Aratrmac toplam 167 anketi amalar erevesinde

    deerlendirmitir.

    2.5. Verilerin Analizi

    Aratrmada okul ncesi eitim kurumlarnda grev yapan retmenler ve

    retmenleri denetleyen eitim denetmenlerinin, okul ncesi eitim etkinliklerinin

    denetim srelerinde eitim denetmeninin tutumlarna ilikin grlerini saptamak

    iin her iki anketinde ayr ayr aritmetik ortalama ve standart sapma deerlerine

    baklmtr. Aritmetik ortalamalar yorumlanrken likert tipi l dereceleme lei

    deerlendirme aralklar olarak 1,001.66 aras Hi Katlmyorum, 1.672.33 aras

    ok Az Katlyorum, 2.343.00 aras Kesinlikle Katlyorum eklinde belirlenmitir.

    Dolaysyla elde edilecek minimum puan 31, maksimum puan ise; 93tr. Puan

    aralklarnn belirlenmesinde Aralk genilii (a)= Dizi genilii/Yaplacak grup says

    (Tekin, 1996, s.78) forml uygulanmtr.

    Elde edilen veriler bilgisayar ortamna aktarlarak ve SPSS (Statistical Package

    Program for Social Sciences) 15.0 for Windows istatistik program kullanlarak

    bulgulara ulalmtr.

    3. BULGULAR

    Bu blmde okul ncesi retmenlerine uygulanan anketten elde edilen veriler

    analiz edilerek aadaki bulgulara ulalmtr.

  • 10

    Rengin ZEMBAT & Bahar DOAN

    3.1. Okul ncesi retmenlerinin ve Eitim Denetmenlerinin Grlerinin

    Dzeyini Belirlemeye Ynelik Bulgular

    Aratrmann problemi, eitim denetmenlerinin ve okul ncesi retmenlerinin

    okul ncesi eitim etkinliklerinin denetim srecinde denetmen tutumlarna ilikin

    grlerinin ne dzeyde olduunu bulmaya yneliktir.

    Tablo 3.1. retmenlerin Denetmen Tutumlarna likin Grlerinin

    Aritmetik Ortalama, Standart Sapma, Frekans ve Yzde Deerleri

    Denetmen

    Maddeler

    retmen

    x ss

    n

    em

    Sras

    x ss

    n

    em

    Sras

    n Grme

    2,79 ,41 10 1. Eitim ortamna girmeden nce

    retmenle bir araya gelir/gelirim. 1,90 ,84 22

    2,67 ,47 12 2.

    Etkinlik gzleminin zamann

    retmenle birlikte

    planlar/planlarm.

    1,78 ,81 23

    2,79 ,41 10 3.

    Gzlemin nedenini, amalarn ve

    gzlem formunda yer alan ltleri

    retmenle paylar/paylarm.

    1,98 ,84 21

    2,91 ,29 5 4. Eitim ortamna retmenle birlikte

    girer/girerim. 2,04 ,79 19

    Gzlem/Etkinlik Denetimi

    2,98 ,15 2 5. renme srecinin akna

    mdahale etmez/etmem. 2,44 ,67 3

    2,93 ,26 4 6.

    Birbirimizden reniriz

    anlayna uygun

    davranr/davranrm

    2,15 ,73 16

    3,00 ,00 1 7. retmene kar tarafsz bir tavr

    sergiler/sergilerim. 2,40 ,61 4

    2,98 ,15 2 8. retmenin gl ynlerine vurgu

    yapar/yaparm. 2,21 ,71 11

    2,81 ,39 9 9. Okul ncesi eitim alan ocuklarn

    geliimsel zelliklerini bilir/bilirim 2,27 ,70 7

    2,88 ,32 6 10.

    Okul ncesi eitim etkinliklerinin

    kazanm ve gstergelere gre

    planlanmasna dikkat eder/ederim.

    2,39 ,71 5

    2,56 ,59 13 11. Okul ncesi eitim zel alan

    bilgisine sahiptir/sahibim. 2,19 ,75 13

  • Okul ncesi Eitim Kurumlarnda Grevli retmenlerin ve Eitim Denetmenlerinin Denetmen 11

    2,81 ,39 9 12. renme merkezlerinin

    uygunluunu denetler/denetlerim. 2,40 ,70 4

    2,86 ,41 7 13.

    Geliim raporlarn, gzlem

    kaytlarn ve renci dosyalarn

    inceler/incelerim.

    2,54 ,62 1

    2,88 ,32 6 14.

    Planlanan etkinliklerin kazanmlar

    kapsayc nitelikte olup olmadn

    belirler/belirlerim.

    2,31 ,70 6

    2,91 ,29 5 15.

    renme srecinde retmenin

    uygun materyal seimini kontrol

    eder/im.

    2,26 ,66 8

    2,86 ,35 7 16.

    retmenin okul ncesi eitim

    uygulamalarna ilikin zgn

    uygulamalarn ve deneyimlerini

    paylamasna frsat tanr/tanrm.

    2,19 ,75 13

    2,91 ,29 5 17.

    retmenin uygulad eitim

    plann deerlendirme yntemlerini

    inceler/incelerim.

    2,40 ,68 4

    2,84 ,37 8 18. Denetim sreci iin yeterli zaman

    ayrr/ayrrm. 2,27 ,76 7

    2,67 ,47 12 19.

    renme srecinde bilgisayar

    teknolojilerinin kullanmna dikkat

    eder/ederim.

    2,21 ,72 11

    2,91 ,29 5 20.

    zel eitime gereksinim duyan

    ocuklarn renme srecine dahil

    edilmesine dikkat eder/ederim.

    2,27 ,74 7

    2,91 ,37 5 21. Zmre retmenler kurulu

    tutanaklarn inceler/incelerim. 2,50 ,66 2

    Rehberlik ve Genel

    Deerlendirme

    2,95 ,21 3 22.

    Okul ncesi eitim alanna ilikin

    bilimsel gelimeleri retmenle

    paylar/paylarm.

    2,20 ,75 12

    2,95 ,21 3 23.

    ocuk, aile, okul, toplum

    arasndaki ilikileri gelitirmek iin

    retmene rehberlik eder/ederim.

    2,23 ,76 10

    2,95 ,21 3 24.

    retmenlerin takm almas

    ruhuna uygun almalara

    katlmn bekler/beklerim.

    2,21 ,75 11

  • 12

    Rengin ZEMBAT & Bahar DOAN

    2,77 ,48 11 25. retmenin kendi kendini

    deerlendirmesini ister/isterim. 2,23 ,75 10

    2,95 ,21 3 26.

    Gzlemlerini ve nerilerini sunmak

    zere retmenle bir araya

    gelir/gelirim.

    2,17 ,77 15

    2,93 ,26 4 27. retmeni hizmet ii eitimler almas

    iin tevik eder/ederim. 2,10 ,78 17

    2,88 ,32 6 28. ocuklarn geliim alanlarna ynelik

    uygulamalara rnekler verir/veririm. 2,06 ,79 18

    2,93 ,26 4 29.

    retmene eitim ortamnda

    karlalan sorunlarn zm iin

    yardmc olur/olurum.

    1,99 ,77 20

    2,93 ,34 4 30. Yarglayc ifadelerden

    kanr/kanrm. 2,24 ,76 9

    2,98 ,15 2 31.

    renme srecine ilikin problemlere

    retmenle birlikte zm yollar

    arar/ararm.

    2,18 ,79 14

    2,87 ,31 14 Toplam Toplam 2,22 ,74 15

    Tablo 70e gre, okul ncesi retmenlerinin denetmen tutumlarna ilikin

    grlerinin genel aritmetik ortalamas x =2,22 olarak hesaplanmtr. Bu ortalama

    deeri, retmenlerin okul ncesi eitim etkinliklerinin denetim srelerinde

    denetmen tutumlarna ilikin grlerinin ok Az Katlyorum dzeyinde olduunu

    gsterirken; denetmenlerin okul ncesi eitim etkinliklerinin denetimine ynelik

    grlerinin genel ortalamas x =2,87 ile Kesinlikle Katlyorum dzeyindedir. Madde

    13teki Geliim raporlarn, gzlem kaytlarn ve renci dosyalarn inceler ( x =2,54)

    ifadesi retmenlerin en yksek katlma gsterdikleri madde olarak belirlenmitir.

    Eitim denetmenlerinin ise; anketteki 7. Madde olan retmene kar tarafsz bir tavr

    sergilerim ifadesine en yksek dzeyde ( x =3,00) katlm gsterdikleri ortaya

    kmtr. retmenlerin Kesinlikle Katlyorum ynnde gr bildirdikleri dier

    maddeler srasyla madde 5te yer alan renme srecinde retmenin uygun

    materyal seimini kontrol eder ( x =2,44), madde 7deki retmene kar tarafsz bir

    tavr sergiler ( x =2,40), madde 10daki Okul ncesi eitim etkinliklerinin kazanm ve

    gstergelere gre planlanmasna dikkat eder. ( x =2,39), madde 12deki renme

    merkezlerinin uygunluunu denetler ( x =2,40), madde 17de yer alan retmenin

    uygulad eitim plann deerlendirme yntemlerini inceler ve madde 21deki

    Zmre retmenler kurulu tutanaklarn inceler ( x =2,50) ifadelerinin bulunduu

    maddeler olmutur. Denetmenler ise; ankette yer alan maddelerin tamamna

    Kesinlikle Katlyorum dzeyinde gr bildirdikleri saptanmtr. retmenlerin,

    ankette yer alana ifadelerin ortalamalar gz nnde tutulduunda Hi

    Katlmyorum dzeyinde gr belirttikleri maddeye rastlanmamaktadr. Bunun yan

    sra retmenlerin anket formundaki maddelerin ouna ortalama olarak ok Az

    Katlyorum dzeyinde gr bildirdikleri sonucuna varlmtr. Anket formunun

    n Grme blmnde yer alan maddeler incelendiinde retmenlerin Eitim

  • Okul ncesi Eitim Kurumlarnda Grevli retmenlerin ve Eitim Denetmenlerinin Denetmen 13

    ortamna girmeden nce retmenle bir araya gelir ( x =1,90), Etkinlik gzleminin

    zamann retmenle birlikte planlar ( x =1,78), Gzlemin nedenini, amalarn ve

    gzlem formunda yer alan ltleri retmenle paylar ( x =1,98), Eitim ortamna

    retmenle birlikte girer ( x =2,04) ifadelerine ok Az Katlyorum dzeyinde gr

    bildirdikleri grlmektedir. Aratrmaya katlan retmenlerin Gzlem/Etkinlik

    Denetimi blmndeki Birbirimizden reniriz anlayna uygun davranr

    ( x =2,15), retmenin gl ynlerine vurgu yapar ( x =2,21), Okul ncesi eitim

    zel alan bilgisine sahiptir ( x =2,19), Planlanan etkinliklerin kazanmlar kapsayc

    nitelikte olup olmadn belirler ( x =2,31), renme srecinde retmenin uygun

    materyal seimini kontrol eder ( x =2,26), retmenin okul ncesi eitim

    uygulamalarna ilikin zgn uygulamalarn ve deneyimlerini paylamasna frsat

    tanr ( x =2,19), retmenin okul ncesi eitim uygulamalarna ilikin zgn

    uygulamalarn ve deneyimlerini paylamasna frsat tanr ( x =2,19), Denetim sreci

    iin yeterli zaman ayrr ( x =2,27), renme srecinde bilgisayar teknolojilerinin

    kullanmna dikkat eder ( x =2,21), zel eitime gereksinim duyan ocuklarn

    renme srecine dahil edilmesine dikkat eder ( x =2,27) maddelerine ise ayn ekilde

    ok Az Katlyorum dzeyinde katlm gsterdikleri ortaya kmtr. Son olarak

    retmenler Rehberlik ve Genel Deerlendirme blmndeki Okul ncesi eitim

    alanna ilikin bilimsel gelimeleri retmenle paylar ( x =2,20), ocuk, aile, okul,

    toplum arasndaki ilikileri gelitirmek iin retmene rehberlik eder ( x =2,23),

    retmenlerin takm almas ruhuna uygun almalara katlmn bekler ( x =2,21),

    retmenin kendi kendini deerlendirmesini ister ( x =2,23), Gzlemlerini ve

    nerilerini sunmak zere retmenle bir araya gelir ( x =2,17), retmeni hizmet ii

    eitimler almas iin tevik eder ( x =2,10), ocuklarn geliim alanlarna ynelik

    uygulamalara rnekler verir ( x =2,06), retmene eitim ortamnda karlalan

    sorunlarn zm iin yardmc olur ( x =1,99) ifadeler iin ok Az Katlyorum

    dzeyinde grlerini belirttikleri bulgusuna ulalmtr.

    4. SONU VE TARTIMA

    Okul ncesi retmenlerinin denetmen tutumlarna ilikin grlerinin genel

    olarak ok az katlyorum dzeyinde olduu aratrma sonucunda ortaya kmtr.

    Denetmenlerin ise; genel olarak grlerinin kesinlikle katlyorum dzeyinde

    olduu grlmektedir. Bu bulgu Krolu ve Ouzun (2011) almasyla tutarllk

    gstermektedir. nal ve Grselin (2007) yaptklar almada, lkretim denetileri,

    ilkretim okulu ynetici ve retmenlerinin alglarna gre; denetim uygulamalar

    srasnda liderlik davranlarn ne derecede oynayabilmektedirler? sorusuna

    ilkretim denetileri denetim uygulamalar srasnda liderlik davranlarn st

    dzeyde yerine getirdikleri grndeyken, ilkretim okulu ynetici ve

    retmenleri, ilkretim denetilerinin denetim uygulamalar srasnda liderlik

    davranlarn orta dzeyde yerine getirdiklerini dnmektedirler (nal ve Grsel,

    2007, s.463). Erdem ve Eroulun (2012), Snf retmenlerinin Grlerine Gre Ders

  • 14

    Rengin ZEMBAT & Bahar DOAN

    Denetiminde Eitim Mfettilerinin retmene likin Tutumlar aratrmasnda, snf

    retmenlerinin mfettilerin tutumlarna ynelik grleri katlyorum

    dzeyindedir. Snf retmenleri ders denetiminde eitim mfettilerinin retmene

    ilikin tutumlar boyutunda en yksek katlm puann Yapt ilerde olumlu

    eletirilere aktr, Her eyi ben bilirim tavr sergilemez maddesine vermilerdir.

    Okul ncesi retmenleri benzer bir ifade olarak Birbirimizden reniriz anlayna

    uygun davranr maddesine ok az katlyorum dzeyinde katlm gstermilerdir

    (Erdem ve Eroul, 2012, s.23). Akzm ve zmenin (2013) Eitim Denetmenlerinin

    Rollerini Gerekletirme Yeterlikleri: Bir Meta-Sentez almasnda 18 yksek lisans ve

    doktora almas incelenmi ve sonu olarak denetmenlerin retmenlere ynelik

    rehberlik, mesleki yardm ve ibanda yetitirme rollerini gerekletirme dzeylerine

    ynelik denetmen grubunun alglar genel olarak yksek dzeyde iken; retmen

    grubunun alglarnn dk ve orta dzeyde olduu grlmektedir (Akzm ve

    zmen, 2013, s.108).

    Karaku ve Yasann (2013) Denetmen ve retmen Alglarna Gre l Eitim

    Denetmenlerinin Yeterlikleri konulu almasnda il eitim denetmenlerinin,

    sergilemeleri gereken roller ve davranlar konusunda kendilerini yeterli olarak

    algladklar, fakat ilkretim okullarnda grev yapan retmenler tarafndan bu

    noktada yetersiz olarak alglandklar grlmektedir (Karaku ve Yasan, 2013, s.14).

    Bu bulgu okul ncesi retmenlerinin denetmen tutumlarna ilikin grlerinin ok

    az katlyorum, eitim denetmenlerinin ise; kesinlikle katlyorum dzeyinde

    olduu bulgusuyla rtmektedir. Sabanc ve merolunun (2013), bamsz

    anaokulu retmenlerinin il eitim denetmenlerinin gerekletirdii denetime ilikin

    grlerini belirlemek amacyla yaptklar almada retmenlerin denetime ilikin

    kavramsal alglarnn mevcut uygulamalar erevesinde kontrol etme, hata ve eksik

    bulmaya maruz kalma ile ekillendii grlmektedir. Bamsz anaokulu retmenleri

    denetmenlerin gzlem ncesi grme aamasnda arlkl olarak denetim ile ilgili

    grlerine bavurulmadn vurgulamaktadr. Ayrca il eitim denetmenlerinin

    amalarnn ak olmamasnn yannda denetim planlarnn, yaklamlarnn ve okul

    ncesi eitim kurumunun gerektirdii davranlar bakmndan uygun olmadn ifade

    etmektedirler. retmenlerin grlerine gre dier bir nemli konu ise denetmenlerin

    iletiim srelerini ift ynl olarak iletmemeleri, eksik ve olumsuzluklardan hareket

    etmeleri bulgusudur (Sabanc, merolu, 2013, s.697). Okul ncesi retmenlerinin n

    grmede yer alan maddelere ok az katldklarn belirtmeleri bu aratrmada da

    denetimin bel kemii olan n grme/gzlem ncesi aamasnn yeterince

    iletilememesinden kaynaklanabilir.

    Denetmenlerin en yksek dzeyde katlm gsterdikleri retmene kar

    tarafsz bir tavr sergilerim ifadesinin yer ald 7. maddedir. Bu maddeye

    retmenler de kesinlikle katldklarn belirtmilerdir. Memiolunun (2013) eitim

    denetmenlerinin denetim rollerine ilikin ilkretim okulu retmenlerinin grlerini

    ortaya koymak istedii alma ilkretim okulu retmenlerinin benzer bir ifade

    olarak retmene nyargsz olarak yaklar ve retmeni deerlendirmede

  • Okul ncesi Eitim Kurumlarnda Grevli retmenlerin ve Eitim Denetmenlerinin Denetmen 15

    objektif davranr maddelerine ksmen katldklarn gstermektedir (Memiolu,

    2013, s.434). Denetmenlerin objektif davranma eiliminde olmalar denetimde etik

    asndan denetim srecinin bileenlerinden biridir.

    retmenlerin en yksek katlm gsterdikleri madde ise; Geliim raporlarn,

    gzlem kaytlarn ve renci dosyalarn inceler ifadesinin bulunduu 13. maddedir.

    retmenlerin en yksek katlm gsterdikleri ikinci madde ise Zmre retmenler

    kurulu tutanaklarn inceler ifadesidir. Bu bulgu, Tesfaw ve Hofmann (2012),

    retimsel denetim ve mesleki geliim arasndaki ilikileri inceledii almalarnda,

    retmenlerin denetmenler iin ynetim ilerinden ok akademik konulara

    younlamal grleriyle paralellik gstermektedir. retmenlerin evrak inceleme

    srelerinden memnuniyetsizlik duyduklar belirlenmitir (Tesfaw ve Hofman, 2012,

    s.43). Aypay (2010), Denetici Profiline likin Sorunlar konulu almasnda

    ilkretim denetilerinin zamanlarn ounlukla personel ileri, il ve ile mill eitimin

    verdii grevlerin aldn ve denetilerin grevlerinde en ok zaman eitim-retim

    etkinliklerine ayrmadklar ortaya kmtr (Aypay, 2010, s.616). Denetmenlerin

    genellikle eitimsel srelerden ok evrak-kat kontrol yaptklar aratrma

    sonucunda ulalan bulgular arasndadr. Ayrca denetmenlerin i yklerinin fazla

    olmas, denetlemeleri gereken kurumlarn sayca fazlal ve inceleme-soruturma

    grevlerini yerine getirmek zorunda olmalar gibi pek ok etken denetim srecinin

    evrak zerinden gereklemesine neden olabilir.

    UNESCO ve IIEPnin (International Institute For Educational Planning) (2010,

    s.14), denetmenlerin rollerini ve grevlerini sorguladklar almalarnda, retmenler

    denetimin daha fazla geliimsel ve daha az kontrol merkezli olmas gerektii ynnde

    gr bildirmektedirler. En sk ikayet edilen durumlar ise; baz denetmenlerin

    otoriter, hataya odaklanm, n yargl, brokratik, keyfi ynde karar veren ve

    nesnellikten uzak olmalardr (http://www.unesco.org). Mermerin (2012) matematik

    retmenlerinin denetiminde karlatklar problemleri tespit etmek amacyla yapt

    almasnda retmenlerin denetim srecinin genel olarak tanma, evrak kontrol,

    bir ders saati boyunca gzlem, rencilere soru sorma, izlenimleri retmenle

    paylama, eksiklikler ve yaplmas gerekenleri ifade etme, retmene rehberlik yapma

    eklinde gerekletiini ifade etmilerdir. Aratrmada matematik retmenlerinin

    matematik dersinin denetimi asndan karlatklar sorunlar genel olarak, denetim

    sresinin ksa olmas, her etkinliin raporlatrlmasnn istenmesi, ders saati sresi

    gerei her etkinlie yer verilememesi biiminde tanmlanmtr (Mermer, 2012, s. 92).

    Okul ncesi retmenleri Denetim sreci iin yeterli zaman ayrr, maddesine ok az

    katldklarn gstermeleri denetim sresinin ksmen yeterli olduunu ortaya

    koymaktadr. Bu bulgu Mermerin (2012) matematik retmenlerinin denetim sresini

    ksa bulmalar bulgusuyla rtmektedir.

    Denetim, st dzey sosyal ve aratrma becerilerini gerektirdii kadar

    geliimsel retim yaklamlarn da iine alan bir dizi karmak grevlerden

    olumaktadr (Peelo, 2010, s.17). Kaliteli denetim sreci sonular retmelidir (Derek,

    http://www.unesco.org/

  • 16

    Rengin ZEMBAT & Bahar DOAN

    2009, s.22). Hi phesiz, okul ncesi eitim etkinliklerinin denetimi de mesleki

    yeterlilik anlamnda yetimi, liderlik, rehberlik, reticilik ve aratrma uzmanl

    rollerini barndran bir denetmenin varl ile kaliteli sonular douracaktr.

    5. NERLER

    Bu blmde, aratrma sorular erevesinde elde edilen bulgular dikkate

    alnarak, zme ynelik neriler ortaya konmutur.

    Uygulayclar in neriler

    1. Eitim denetmenlerine eitim ynetimi ve denetimi ile okul

    ncesi eitimi konularnda hizmet ii eitimler planlanmaldr.

    2. Eitim denetmenlerinin;

    letiim becerilerinin,

    Liderlik ve

    Rehberlik yeterliliklerinin geliimi desteklenmelidir.

    3. Eitim denetmenlerini ve retmenleri sadece denetim srasnda

    bir araya getiren uygulama deitirilmeli, n grme, rehberlik ve genel

    deerlendirme sreleri etkin hale getirilmelidir.

    4. Denetim iin ayrlan sre uzatlmal ve etkin bir ekilde

    kullanlmaldr.

    5. Denetmen, retmeni denetimin amac ve ltleri konusunda

    bilgilendirmelidir.

    6. Denetimin amacnn okul ncesi eitim programnn doru bir

    ekilde uygulanp uygulanmad dikkate alndnda evrak kontrol

    denetimin merkezine yerletirilmemelidir.

    7. Milli Eitim Bakanl okul ncesi eitim kurumlarnda

    gerekleen denetimleri yeniden yaplandrarak etkin bir sisteme

    dntrmelidir.

    Aratrmaclar in neriler

    1. Okul ncesi eitim etkinliklerinin denetim ltleri daha ayrntl

    aratrmalar araclyla belirlenebilir.

    2. Eitim denetmenlerinin anaokullarn denetlerken karlatklar

    sorunlar aratrlabilir.

    3. Denetim srecindeki engeller retmen, ynetici ve denetmen

    asndan deerlendirilebilir.

    4. n grme aamasnn uygulanamamasnn nedenleri ynetici

    ve denetmenlerin bak asyla ortaya konabilir.

    5. retmenlerin eitim denetmeninden beklentileri aratrlabilir.

    KAYNAKA

    AKZM, C., ZMEN, F. (2013), Eitim denetmenlerinin rollerini gerekletirme

    yeterlikleri bir meta-sentez almas, Ekev Akademi Dergisi, 56, 97-120.

  • Okul ncesi Eitim Kurumlarnda Grevli retmenlerin ve Eitim Denetmenlerinin Denetmen 17

    AYPAY, A. (2010), Denetici profiline ilikin sorunlar, Trk Eitim Bilimleri Dergisi, 3, 593-

    622.

    BAARAN, .E. (2000), Eitim ynetimi, Ankara: Feryal Matbaaclk.

    BAARAN, .E. (2008), Trk eitim sistemi ve okul ynetimi, Ankara: Ekinoks Yaynclk.

    BEDDOE, L. (2010), Best practice in professional supervision : A guide for the helping

    professions, London GBR: Jessica Kingsley Publishers.

    BEYCOLU, K,. DNMEZ, B. (2009), Eitim denetimini yeniden dnmek, nn

    niversitesi Eitim Fakltesi Dergisi, 2, 71-93.

    BTE, M., BALCI, F. A. (2010), Bamsz anaokulu yneticilerinin bak asndan okul

    ynetimi srelerinin ileyii ve sorunlar, Kuram ve Uygulamada Eitim Ynetimi

    Dergisi, 4, 485-509.

    BYKZTRK, . AKMAK, E. AKGN, . KARADENZ ., DEMREL, F. 2012,

    Bilimsel aratrma yntemleri, Ankara: Pegem Akademi.

    CARUSO, J.J.,FAWCETT, M.T. (2007), Supervision in Early Childhood Education:A

    developmental perspective, US: Teacher College Press.

    AKIR, T. (2003), Okul ncesi denetim etkinliklerinde ok boyutlu denetsel etkililik

    modeline ilikin deneti, ynetici ve retmenlerin alg ve beklentileri, Doktora

    Tezi, Marmara niversitesi, Eitim Bilimleri Enstits, stanbul.

    DARESH, J. C. (2001), Supervision as proactive leadership, US: Waveland Press.

    DEMRKASIMOLU, N. (2011), Trk eitim sisteminde bir alt sistem olan denetim

    sisteminin seilmi baz lkelerin denetim sistemleri ile karlatrlmas, Abant

    zzet Baysal niversitesi Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, 23, 23-48.

    DEREK, M. (2009), Evidence-Based clinical supervision : Principles and practice, NJ, US:

    Wiley-Blackwell.

    DERMAN, M. T., Baal, H. A. (2010), Cumhuriyetin ilanndan gnmze Trkiyede

    okul ncesi eitim ve ilkretimde niceliksel ve niteliksel gelimeler,

    Uluslararas Sosyal Aratrmalar Dergisi, 11, 560-569.

    ERDEM, A.R. VE EROUL, M. G. (2012), Snf retmenlerinin grlerine gre ders

    denetiminde eitim mfettilerinin retmene ilikin tutumlar, Pamukkale

    niversitesi Eitim Fakltesi Dergisi, 31, 13-26.

    GLANZ, J. (2000), Supervision:Dont discount the value of the modern, Glanz J., Behar-

    Horenstein L. S. (ed)., Paradigm Debates in Curriculum and Supervision, pp.

    70-93, US, Bergin&Garvey.

    GKE, F. (1994), Eitimde denetimin ama ve ilkeleri, Hacettepe niversitesi Eitim

    Fakltesi Dergisi,10, 73-78.

    KAPUSUZOLU, . (2008), Okula dayal ynetimde denetim sisteminin ilevsellii ve

    katksnn deerlendirilmesi, Abant zzet Baysal niversitesi Sosyal Bilimler

    Enstits Dergisi, 19,143-155.

    KARAKU, M., YASAN, T. (2013), Denetmen ve retmen alglarna gre il eitim

    denetmenlerinin1 yeterlikleri, Dicle niversitesi Ziya Gkalp Eitim Fakltesi

    Dergisi, 21, 1-19.

  • 18

    Rengin ZEMBAT & Bahar DOAN

    KARASAR, N. (2005). Bilimsel aratrma yntemi, Ankara: Nobel Yayn Datm.

    KARASAR, N. (2007). Aratrmalarda rapor hazrlama, Ankara: Nobel Yayn Datm.

    KKL, N., BYKZTRK, ., OKLU, . (1999), lkretim Mfettilerinin

    Aratrma Yeterlikleri ve Aratrma Eitimine likin Grler, Kuram ve

    Uygulamada Eitim Ynetimi, 19, 325-339.

    KKL, M. (1996), Etkili denetim, Eitim Ynetimi Dergisi, 2, 259-268.

    KROLU, H., OUZ, E. (2011), Eitim mfettilerinin rehberlik rollerine ynelik

    retmen, ynetici ve eitim mfettii grleri, Eitim Bilimleri Aratrma

    Dergisi, 2, 9-21.

    MEMOLU, H. B. (2013), Eitim denetmenlerinin denetim rollerine ilikin

    ilkretim okulu retmenlerinin grleri, The Journal Of Academic Social

    Science Studies, 3, 427-440.

    MERMER, S. (2012), lkretimde matematik eitiminin denetimi ve bir model nerisi,

    Yksek Lisans Tezi, Cumhuriyet niversitesi, Eitim Bilimleri Enstits, Sivas.

    MUJS, D. (2005), Doing quantitative research in education with spss, London: SAGE

    Publications Inc.

    ZMEN, F., YASAN, T. (2007), Trk eitim sisteminde denetim ve Avrupa birlii

    lkeleri ile karlatrlmas, Dou Anadolu Blgesi Aratrmalar.

    PEELO, M. (2010), Understanding supervision and the phd,, London GBR: Continuum

    International Publishing.

    SABANCI, A., MEROLU, M. (2013), Bamsz anaokulu retmenlerinin il eitim

    denetmenlerinin gerekletirdii denetime ilikin grleri, International Online

    Journal of Educational Sciences, 3, 685-700. http://proxy2.marmara-elibrary.com/

    Eriim Tarihi:17.04.2014.

    SENEMOLU, N. , (1994). Okulncesi eitim programlar hangi yeterlikleri

    kazandrmaldr? , Hacettepe niversitesi Eitim Fakltesi Dergisi, 10, 21-30.

    SERGOVANN, T.J., STARRATT, R.J., 2007, Supervision: A Redefinition, New York:

    McGraw-Hill.

    MAN, M., TADEMR, . (2008), Trk eitim sistemi ve okul ynetimi, Ankara: Pegem

    A Yaynclk.

    TAYMAZ, H. (2005), Eitim sisteminde tefti-kavramlar, ilkeler, yntemler, Ankara: Pegem

    Yaynclk.

    TEKN, H. (1996), Eitimde lme ve deerlendirme, Ankara: Yarg Yaynlar.

    TESFAW, T. A., HOFMAN, R.H. (2012), Instructional supervision and its relationship with

    professional development: Perception of private and government secondary school

    teachers in Addis Ababa, http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED534226.pdf, Eriim

    Tarihi:15.03.2014.

    TYSON, B. (1997), Clinical supervision marriage: a matrimonial metaphor for understanding

    the supervisor-teacher relationship, http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED408246.pdf.

    Eriim tarihi: 02.12.2013.

    UURLU, C. T. (2012), Okul ncesi Eitimi retmenlerinin Denetmenlerin Kliniksel

    Denetim Davranlarna likin Grleri, Eitiim Dergisi,

    http://proxy2.marmara-elibrary.com/http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED534226.pdfhttp://files.eric.ed.gov/fulltext/ED408246.pdf

  • Okul ncesi Eitim Kurumlarnda Grevli retmenlerin ve Eitim Denetmenlerinin Denetmen 19

    http://www.egitisim.gen.tr/site/arsiv/74-34/675-okul-oncesi-egitimde-kliniksel-

    denetim.html, Eriim Tarihi:21.11.2013

    NAL, A., GRSEL, M. (2007), lkretim denetilerinin renen organizasyon

    yaklam asndan deerlendirilmesi, Seluk niversitesi Sosyal Bilimler

    Enstits Dergisi, 18, 463-481.

    WILCOX, B. (2010), Making school inspections more effective: The English Experience,

    Intarnational Institute for Educational Planning, UNESCO.

    ZEPEDA, S. J. (2007). Instructional supervision applying tools and concepts, US, Eye on

    Education.

    http://www-wds.worldbank.org/external/. Trkiyede erken ocukluk eitiminin

    yaygnlatrlmas ve gelitirilmesi. Eriim Tarihi:16.11.2013.

    http://www.unesco.org/iiep/PDF/TR_Mods/SUP_Mod2.pdf. Eriim Tarihi:16.11.2013.

    http://www.egitisim.gen.tr/site/arsiv/74-34/675-okul-oncesi-egitimde-kliniksel-denetim.htmlhttp://www.egitisim.gen.tr/site/arsiv/74-34/675-okul-oncesi-egitimde-kliniksel-denetim.htmlhttp://www-wds.worldbank.org/external/http://www.unesco.org/iiep/PDF/TR_Mods/SUP_Mod2.pdf