tirana bank 2014 raporti vjetor

65
TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

Upload: hatu

Post on 09-Dec-2016

246 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

Page 2: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

003[ ]

05 Fjala e Kryetarit të Bordit të Drejtorëve

06 Grupi i Pireut - Profili i Korporatës

10 Objektivat e Tirana Bank & Vështrim i përgjithshëm

16 Vështrim mbi Situatën Ekonomike

20 Treguesit kryesorë të Tirana Bank

22 Tirana Bank gjatë vitit 2014 - Produktet, Performanca e të tjera

32 Përgjegjësia Sociale e Korporatës

36 Burimet Njerëzore

40 Pasqyrat Financiare

Page 3: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

005[ ]

Të nderuar aksionerë,Të nderuar klientë,Të nderuar partnerë,Të nderuar punonjës,

Pavarësisht nga mjedisi ekonomik i jashtëm i pafavorshëm, Shqipëria vijoi ta nxisë rritjen e stabilitetit ekonomik dhe financiar në vend në vitin 2014. Zhvillimi i qëndrueshëm dhe afatgjatë i vendit është përforcuar më shumë pas vendimit të Bashkimit Evropian për t’i dhënë Shqipërisë statusin e vendit kandidat, në muajin qershor 2014. Fakti që BE është shumë i interesuar të nxisë reformën e mëtejshme të tregut shqiptar, një treg i ri dhe me rritje të vrullshme, sjell një rritje graduale të kërkesës së brendshme si edhe të besimit të investitorëve të huaj. Megjithëse bujqësia vijon të jetë një prej sektorëve më të mëdhenj dhe më të rëndësishëm të Shqipërisë, ka një ndryshim të kursit të zhvillimit në drejtim të industrisë dhe shërbimeve, çka sjell rritje të produktivitetit në një larmi shërbimesh, që nga sektori bankar e deri tek telekomunikacioni dhe turizmi.

Në vitin 2014, ecuria e sektorit bankar është vlerësuar si e qëndrueshme. Nëse shohim në veçanti ecurinë vjetore të Tirana Bank, vëmendja është përqendruar tek likuiditeti dhe mjaftueshmëria e kapitalit. Burimi kryesor i fondeve të bankës sonë ka ardhur nga pranimi i depozitave të brendshme nga klientët biznes i madh dhe individë; në fund të vitit, depozitat e klientëve arritën vlerën 557 milion euro. Tirana Bank ka vënë në zbatim një plan të racionalizimit të biznesit dhe optimizimit të kostove, në mënyrë që të ngadalësohet dhe të zgjidhet me sukses niveli i kredive problematike, duke rritur në të njëjtën kohë nivelin dhe cilësinë e kredisë në shërbimin për klientët. Banka jonë vijon të ketë klientin në qendër dhe me mbetet tejet progresive në projektimin dhe ofrimin e shërbimeve optimale nëpërmjet financimit të ndërmarrjeve të vogla dhe të mesme, ofrimit të shërbimeve bankare për klientë individë, produkteve dhe shërbimeve novatore alternative të shërbimeve bankare elektronike, të cilat u vlerësuar në veçanti nga “Global Finance” në vitin 2014. Në të njëjtën kohë, financimi i ndërmarrjeve të mëdha dhe i projekteve të infrastrukturës ka rëndësi të madhe. Edhe këtë vit, Tirana Bank është mes bankave më të mira të nivelit të dytë në Shqipëri.

Në nëntor 2014 Banka e Pireut, banka më e madhe e sistemit bankar të Greqisë, u përfshi në 120 grupet bankare më të rëndësishme të eurozonës që mbikëqyren nga Banka Qendrore Evropiane (BQE) nëpërmjet mekanizmit unik të mbikëqyrjes, duke kontribuar kështu në sigurinë dhe stabilitetin e institucioneve bankare dhe në stabilitetin e sistemit financiar evropian.

Ju mbetemi mirënjohës për besimin dhe mbështetjen tuaj dhe jemi optimist se do t’i kapërcejmë me sukses sfidat e vitit 2015.

Ioannis (Yannis) KyriakopoulosKryetar i Bordit të Drejtorëve

x= z

Page 4: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

007[ ]TIRANA BANK RAPORTI VJETOR 2014[ ]

KUSH JEMI

Me seli në Athinë, Greqi, dhe me më shumë

se 21 mijë punonjës në 10 vende të botës,

kryesisht në Evropën Juglindore dhe në

Mesdheun Lindor, Grupi Bankar i Pireut u ofron

një gamë të plotë produktesh dhe shërbimesh

financiare afro 6 milion klientëve. Aktivet gjithsej

të grupit më datë 31 dhjetor 2014, arrinin 89.1

miliard €, kreditë neto 57.1 miliard € dhe

depozitat e klientëve në 54.8 miliard €.

Themeluar në vitin 1916, Grupi Bankar i Pireut

ka ushtruar aktivitet si institut privat kreditimi

për shumë dekada, ndërkohë që ka qenë në

pronësi shtetërore gjatë periudhës 1975-1991

derisa u privatizua në dhjetor 1991. Më pas

grupi është rritur vrullshëm si në madhësi ashtu

edhe në aktivitete dhe tani është banka më e

madhe në Greqi me 29 për qind të tregut për

kreditë dhe 29 për qind për depozitat.

RRUGA JONË

Krahas rritjes organike gjatë dekadave 1990-

2010, Banka e Pireut ka bërë një sërë blerjesh

dhe bashkimesh strategjike me synim krijimin e

një pranie të fuqishme në tregun e brendshëm.

Kështu, në vitin 1998 Banka përthithi aktivitetet

e “Chase Manhattan” në Greqi, mori një

pjesëmarrje kontrolluese në “Macedonia-

Thrace Bank” dhe mori në pronësi bankën e

specializuar, “Credit Lyonnais Hellas”. Në fillim

të vitit 1999, Banka mori në pronësi bankën

“Xiosbank” dhe përthithi aktivitetet e bankës

“National Westminster Bank Plc” në Greqi.

Në qershor 2000, Banka e Pireut përthithi

dy bankat e saj të nivelit të dytë në Greqi

(“Macedonia-Thrace Bank” dhe “Xiosbank”).

Në vitin 2002, Banka e Pireut bleu “Hellenic

Industrial Development Bank” (ETBAbank), e

cila u përthith në dhjetor 2003.

KAPITULLI 01

Vizioni i Grupit është zhvillimi i vazhdueshëm

i një organizate të përgjegjshme me vlera

njerëzore, ku çdo punonjës punon me aftësi,

frymëzim dhe përkushtim, duke u mbështetur

kështu tek larmia e burimeve njerëzore dhe

duke krijuar vlerë në çdo veprim

[ ]Grupi i PireutProfili i Korporatës

Page 5: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

009[ ]TIRANA BANK RAPORTI VJETOR 2014[ ]

ROMANIA

BULGARIA

ALBANIA

SERBIA

UKRAINE

CYPRUS

FRANKFURT

LONDON

GREECE

EGYPT

Grupi Bankar i Pireut, në kuadër të strategjisë

së zgjerimit në tregjet e Evropës Juglindore

dhe Mesdheut Lindor, arriti së pari një

marrëveshje për marrjen në pronësi të “Pater

Credit Bank” (që u integrua brenda Grupit

në prill 2000 me emërtimin “Piraeus Bank

Romania SA”). Në vitin 2005 morëm në pronësi

“Bulgarian Eurobank” (riemërtuar si “Piraeus

Βank Bulgaria”), duke e fuqizuar praninë e

saj 12-vjeçare në Bullgari. Më pas, në vitin

2005, Grupi i Pireut hyri në tregun serb përmes

blerjes së “Atlas Bank” (riemërtuar si “Piraeus

Bank Beograd”), dhe në tregun egjiptian

përmes blerjes së “Egyptian Commercial

Bank” (riemërtuar si “Piraeus Bank Egypt”).

Së fundmi, në vitin 2007, Grupi Bankar i Pireut

e zgjeroi praninë e saj ndërkombëtare në

Ukrainë përmes blerjes së “International

Commerce Bank” (riemërtuar si “Piraeus Bank

ICB”) dhe në Qipro përmes krijimit të “Piraeus

Bank Cyprus” përmes blerjes së rrjetit të “Arab

Bank Cypriot”.

Në vitin 2012, Grupi Bankar i Pireut mori pjesën

“e mirë” të “Agricultural Bank” (aktive dhe

pasive të përzgjedhura) dhe “Geniki Bank”,

më parë shoqëri e kontrolluar e “Societe

Generale”. Në mars 2013, Grupi Bankar i Pireut

mori operacionet bankare greke të bankave

“Bank of Cyprus”, “Cyprus Popular Bank” dhe

“Hellenic Bank”. Në qershor 2013, Grupi Bankar

i Pireut mori në pronësi “Millennium Bank

Greece”, një shoqëri e kontrolluar e bankës

“BCP”. Këto transaksione përbëjnë hapa të

rëndësishëm drejt ristrukturimit të sistemit

bankar grek, ku Grupi Bankar i Pireut ka marrë

pjesë që në fillim si një shtyllë qendrore.

Në qershor 2013 Banka u rikapitalizua pas

zbatimit të përfshirjes së sektorit privat, duke

arritur nivelin më të lartë të pjesëmarrjes

private mes bankave të sistemit grek, si në

vlerë absolute ashtu edhe në vlerë relative.

Po kështu, në prill 2014, Banka e Pireut kreu

me sukses një zbatim kapitali prej 1,75 miliard

euro. Aksionet e reja iu ofruan investitorëve

institucionalë dhe investitorëve të tjerë të

veçantë jashtë vendit dhe investitorëve në

Greqi, ku në të dyja rastet u prit shumë mirë,

çka dëshmon besimin që kanë ata në të

ardhmen e Bankës së Pireut dhe të ekonomisë

greke. Raporti i mjaftueshmërisë së kapitalit

gjithsej të Grupit, sipas Basel III, ishte 12,5%,

ndërsa raporti CET-I ishte 12,4% në fund të

muajit dhjetor 2014.

Sot Grupi Bankar i Pireut e ka përfunduar

me sukses integrimin e të gjitha këtyre

operacioneve në 2012-2013 në sistemet e saj

duke u ofruar një përvojë bankare unike të

gjithë klientëve të saj.

VLERA E GRUPIT TË PIREUT

Grupi bankar i Pireut ka burime njerëzore me

trajnimin dhe përvojën e duhur. Vizioni i Grupit

është zhvillimi i vazhdueshëm i një organizate

të përgjegjshme me vlera njerëzore, ku çdo

punonjës punon me aftësi, frymëzim dhe

përkushtim, duke u mbështetur kështu tek

larmia e burimeve njerëzore dhe duke krijuar

vlerë në çdo veprim. Në përzgjedhjen dhe

përdorimin e burimeve njerëzore përdoren

kritere dhe metodika objektive, me theks të

veçantë tek ofrimi i mundësive të barabarta

dhe respekti për njerëzit. Grupi i Pireut investon

për trajnimin dhe zhvillimin e vazhdueshëm

të 21.000 punonjësve të tij, duke përdorur

masa dhe metoda novatore. Në të njëjtën

kohë ky Grup ka krijuar një mjedis pune ku

mbështetet novacioni, shkëmbimi i ideve

dhe kreativiteti dhe ku nxitet fryma e punës

në ekip. Nëpërmjet sistemeve të veçanta

të vlerësimit, Grupi siguron që rezultatet

e punonjësve të jenë në përputhje me

objektivat e Grupit, duke krijuar kuadrin

e nevojshëm për njohjen dhe shpërblimin

si në nivel individual ashtu edhe në nivel

ekipi. Komunikimi i hapur dhe mbështetja

e nevojshme e njerëzve po përmirësohet

në shumë fusha të ndryshme dhe aspekte

të ndryshme të jetës, duke siguruar që

organizata të jetë si “njerëzore, ashtu edhe

dinamike”.

Grupi Bankar i Pireut, duke ndërthurur zhvillimin

e aktivitetit tregtar me përgjegjësinë sociale,

po i fuqizon sistematikisht marrëdhëniet me

partnerët e tij social përmes aktiviteteve

konkrete, me theks të veçantë tek mbrojtja e

mjedisit dhe ruajtja e trashëgimisë kulturore.

Ky grup e ka rritur ndjeshëm ekspertizën

dhe pjesën e tregut në fushën e shërbimeve

bankare ekologjike me degë dhe produkte

të dedikuara, duke iu përgjigjur si nevojave

të bizneseve ashtu edhe të individëve. Në

të njëjtën kohë, Fondacioni Kulturor i Grupit

Bankar të Pireut kryen veprimtari kulturore,

çka bën pjesë në politikën e këtij grupi për

përgjegjësinë sociale të biznesit. Ky grup

shfrytëzon një rrjet muzesh tematikë në Greqi,

i cili po rritet vazhdimisht dhe ka për synim

sjelljen e një standardi të lartë veprimtarie

kulturore në zonat rurale të Greqisë në mënyrë

të efektshme dhe efikase.

Si një bankë udhëheqëse në Greqi, Grupi

Bankar i Pireut merr nisma që mbështetin

plane solide biznesi dhe nxisin evolucionin

e ekonomisë drejt një modeli zhvillimi të

qëndrueshëm.

Grupi Bankar i Pireut Dhjetor 2014

Aktivet 89,1 miliard €

Kredi neto 57,1 miliard €

Depozita 54,8 miliard €

Raporti CET-1 12,4%

Degë 1.142

Punonjës 21.200

Klientë 5,8 milion

Page 6: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

[ ]TIRANA BANK RAPORTI VJETOR 2014[ ] 011

[ ]Objektivat & vështrim i përgjithshëm mbi

Tirana Bank

KAPITULLI 02

VËSHTRIM I PËRGJITHSHËM

1996 Tirana Bank liçencohet dhe bëhet

banka e parë private në vend.

1997 Viti i themelimit zyrtar.

1998 Tirana Bank hap degë të reja në Fier

dhe Durrës.

1999 Prezantimi i shërbimit të blerjes me

kartën VISA. Arrihen rezultatet e para pozitive

financiare.

2000 Tirana Bank hap degë të reja në Gjiro-

kastër dhe Korçë.

2001 Arrihet rritje e vrullshme, ku vlera e ak-

tiveve trefishohet në krahasim me vitin 1997.

2002 Viti i zgjerimit të rrjetit. Emetohet karta e

parë e kreditit VISA.

2003 Hapen dy agjenci të tjera të Tirana Bank.

2004 Me hapjen e shtatë degëve të tjera,

rrjeti i Tirana Bank ka 22 degë, duke u bërë

Banka me rrjetin e dytë më të madh në vend.

2005 Rrjeti i degëve zgjerohet më shumë

duke arritur numrin e 34 degëve, dhe duke

mbuluar kështu pjesën më të madhe të ven-

Rrjeti i Tirana Bank përbëhet nga 47 degë dhe 79 bankomatë të shpërndara në të gjithë Shqipërinë.

Page 7: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

[ ]TIRANA BANK RAPORTI VJETOR 2014[ ] 013

1 3 5 22 34 36 39 45 47 56 56 56 56 47

VITI 1997 VITI 2014dit. Bëhet një riorganizim i madh i bankës dhe

nis një aktivitet më agresiv për shërbimet ban-

kare për klientët e vegjël.

2006 Vit i rritjes së fuqishme si në shërbimet

për biznesin e madh ashtu edhe për klientët e

vegjël, e shoqëruar me prezantimin e produk-

teve të reja. Rrjeti arrin në 36 degë, bankom-

ate në punë janë 43, ndërsa banka numëron

377 punonjës.

2007 Rrjeti i degëve arrin 39, me degë të

tjera në proces hapjeje. Rritja e fitimit neto ar-

rin në 45%, portofoli i kredive rritet me 55,9%

(për periudhën vjetore), aktivet gjithsej rriten

me 35%.

2008 Vazhdon rritja e rrjetit të degëve, teksa

numri i tyre arrin 45. Evidentohen fitime të larta

gjatë vitit 2008. Personeli i Bankës numëron

500 punonjës.

2009 Banka i nënshtrohet një riorganizimi të

plotë, me fokus te klienti dhe biznesi. Hapen

tri degë të reja, ndërsa rinovohen 22 degë

ekzistuese. Fitimet arrijnë në 13,2 milionë euro,

pavarësisht krizës. Portofoli i kredive problema-

tike dhe depozitat janë të mbrojtura.

2010 Arrihen fitime rekord, pa përfshirë fiti-

met nga këmbimi valutor. Zgjerohet rrjeti i de-

gëve, numri i të cilave arrin 56. Arrihet statusi

i vetëfinancimit, për shkak të rritjes së lartë të

depozitave. Realizohet penetrim i konside-

rueshëm në sektorin publik dhe institucional.

Bilanci mbrohet me sukses.

Tirana Bank është ndër më

të mirat sa i takon ofrimit të

shërbimeve dhe zgjidhjeve

financiare cilësore.

Objektivat tanë kryesorë janë:

• Të qëndrojmë mes

institucioneve kryesuese

financiare në tregun shqiptar;

• Të jemi ndër të parët që

ofrojnë shërbime novatore për

individë dhe biznese;

• T’u qëndrojmë pranë klientëve,

duke gjetur zgjidhje të

përshtatura sipas nevojave të

tyre;

• Të përfitojmë nga bashkimi i

forcave me Grupin Bankar të

Pireut për të ofruar vlerën më

të mirë në projektet rajonale.

Page 8: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

[ ]TIRANA BANK RAPORTI VJETOR 2014[ ] 015

2011 Mbahet një rrjet i gjerë prej

56 degësh me staf të moti-

vuar dhe kujdes të veçantë

kundrejt klientëve, pa-

varësisht nga shfaqja

e shenjave të para të

krizës në tregun lokal,

e cila sigurisht që sjell

zhvendosje të prior-

iteteve. Fokus i vazh-

dueshëm në forcimin

e kapitalit dhe ndjekja

e një linje korrekte dhe

efektive menaxhimi të li-

kuiditeteve.

2012 Ka një investim të

konsiderueshëm në përparimin

teknologjik për të mbështetur infra-

strukturën e bankës. Për shembull:

zbatimi i sistemit të ri të centrali-

zuar të pagesave (PPS) në

bashkëpunim të ngushtë

me Bankën e Pireut. Rritet

standardi i platformës së shër-

bimit bankar në internet duke

futur funksione të reja dhe aplika-

cione për telefonat celular me

sistem Android dhe IOS.

BORDI I DREJTORËVE GJATË VITIT 2014

Ilias Milis

Georgios Papaioannou

Georgios Mantakas

Savvas Thalassinos

Kostandinos Paschalis

Ioanna Kouna

Bedri Çollaku

ANËTARËT E KOMITETIT EKzEKUTIV GJATË VITIT 2014

Savvas Thalassinos – Drejtor Ekzekutiv dhe CEO

Nikolaos Chaniotis – Drejtor i Rekuperimit të Kredive dhe Kredisë

Jani Gjika – Drejtor i Divizionit të Korporatave

Sotirios Kousouris - Drejtor i Divizionit Operacional

Athanasios Paloudis – Drejtor i Rrjetit të Degëve dhe SME-ve

Manjola Capo – Drejtore e Divizionit të Kredisë

2014 Tirana Bank merr çmimin si banka me

shërbimin më të mirë të internetit për klientët

në Shqipëri, për shkak të suksesit të këtij Grupi

në shërbimet bankare elektronike, vlerësuar

nga revista ndërkombëtare e sektorit bankar,

Global Finance.

Tirana Bank certifikohet për sistemin e menax-

himit të cilësisë në përputhje me standardin

ISO 9001:2008 për shërbimet bankare. Kjo

certifikatë është dhënë në përputhje me pro-

cedurat TUV AUSTRIA HELLAS në vijim të për-

pjekjeve tona për të rritur cilësinë dhe efika-

sitetin e strukturave të brendshme të bankës

dhe të shërbimeve që u ofrojmë klientëve.

2013 Realizohet një riorganizim i struk-

turës së drejtorisë qendrore, duke nënvizuar

shpërndarjen e burimeve sa i takon numrit të

punonjësve, njohurive teknike dhe praktikës

më të mirë, me fokus kryesor tek menaxhimi i

efektshëm i portofolave problematikë.

Riprezantim i shërbimeve të gjithanshme ele-

ktronike bankare në bazë të platformës no-

vatore “winbank”: winbank Web Banking,

winbank for Cards, winbank Phone

Banking, winbank Mobile Banking

dhe winbank Mobile Applications.

Page 9: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

[ ]TIRANA BANK RAPORTI VJETOR 2014[ ] 017

[ ]Vështrim ekonomik

EKONOMIA BOTËRORE

Ekonomia botërore vazhdoi të rritej në vitin

2014 në të njëjtat nivele si në vitin 2013. Shkalla

e rritjes botërore ishte 1,8% si rritje e PBB-së

në vitin 2014, me parashikim për rritje më të

lartë gjatë vitit 2015. Ekonomia është fuqizuar

gjerësisht dhe pritet të përmirësohet më tej,

me një pjesë të mirë të forcës shtytëse që vjen

nga ekonomitë e përparuara. Risqet akute

janë zvogëluar, por risqet nuk janë zhdukur

plotësisht.

Masat e përshtatshme që kanë ndërmarrë

bankat qendrore kanë ndikuar ndjeshëm në

zhvillimet ekonomike. Sa i takon eurozonës

në veçanti, në vitin 2014 BQE e uli normën

bazë të interesit në 0,05% dhe vendosi të

zbatojë operacione të rifinancimit afatgjatë

për subjekte të veçanta, që synojnë t’i japin

likuiditet ekonomisë reale. Në Shtetet e

Bashkuara të Amerikës, duket se rimëkëmbja

ekonomike është vënë në baza solide. Në

Japoni, politikat ekonomike të kryeministrit Abe

mbeten ende për t’u shndërruar në fuqizim të

kërkesës private të brendshme, në mënyrë që

rimëkëmbja të ketë qëndrueshmëri afatgjatë.

Në ekonomitë e përparuara, ndër shqetësimet

madhore janë risqet që vijnë nga inflacioni i

ulët dhe mundësia e zgjatjes së shkallëve

të ulëta të rritjes ekonomike, sidomos në

eurozonë dhe Japoni.

Megjithëse boshllëqet në produkt në

përgjithësi mbeten të mëdha, politika

monetare duhet të lejojë njëfarë korrigjimi,

duke pasur parasysh konsolidimin e

vazhdueshëm fiskal. Në ekonomitë e reja të

tregut, pikat e dobëta duket se janë kryesisht

KAPITULLI 03

Në përgjithësi, treguesit e stabilitetit ekonomik dhe

financiar në Shqipëri u përmirësuan gjatë vitit 2014

dhe ky vit u karakterizua nga një politikë fiskale

konsoliduese. Nga këndvështrimi financiar, ekonomia

dhe sistemi financiar shqiptar patën progres në

vitin 2014, sa i takon përmirësimit të treguesve të

likuiditetit, rentabilitetit dhe cilësisë së aktiveve

Page 10: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

[ ]TIRANA BANK RAPORTI VJETOR 2014[ ] 019

të lokalizuara. Megjithatë, rritje ekonomike

botërore vazhdon të jetë në nivel të ulët. Ajo

mbetet nën potencial, që është rreth 4 për

qind, sipas ekspertëve.

EKONOMIA SHqIPTARE

Në përgjithësi, treguesit e stabilitetit ekonomik

dhe financiar në Shqipëri u përmirësuan

gjatë vitit 2014 dhe ky vit u karakterizua

nga një politikë fiskale konsoliduese. Nga

këndvështrimi financiar, ekonomia dhe sistemi

financiar shqiptar patën progres në vitin

2014, sa i takon përmirësimit të treguesve të

likuiditetit, rentabilitetit dhe cilësisë së aktiveve.

Rritja ekonomike në vitin 2014 qe më e lartë

se një vit më parë dhe kryesisht u bazua

tek rritja e konsumit dhe investimeve private

si rezultat i rritje së besimit të bizneseve dhe

konsumatorëve, përmirësimit të bilanceve

kontabël të sektorit privat dhe rritjes së

standardeve të huadhënies. Politika e

konsolidimit fiskal solli rënie të stimulit fiskal,

ndërsa kërkesa e jashtme nuk kontribuoi në

rritjen ekonomike. Vështirësitë ekonomike tek

partnerët tregtarë të Shqipërisë nuk e kanë

favorizuar rritjen e kërkesës për mallra dhe

shërbime shqiptare, prandaj edhe rritja e

eksporteve shqiptare ka qenë e vogël.

Politika monetare dhe operacionet e

menaxhimit të likuiditetit kontribuuan në

krijimin e një mjedisi ekonomik likuid me norma

të ulëta interesi, në përgjigje të menjëhershme

ndaj risqeve për stabilitetin e çmimeve,

duke siguruar kushtet e duhura monetare

për të rritur kërkesën. Në përgjigje, kostoja e

huadhënies për sektorin privat dhe publik ra

në nivele minimale historike dhe huadhënia

në lekë u zgjerua, duke e mbështetur kështu

më mirë kërkesën e brendshme. Përdorimi në

rritje i kredisë bankare dhe rënia e kostove

të saj ndihmuan në stimulimin e kërkesës së

brendshme dhe u pasqyruan në trendin në

rënie të inflacionit bazë gjatë vitit.

Përtej nxitjes së kërkesës së brendshme,

transmetimi i stimujve monetarë në ekonomi

kontribuoi pozitivisht në treguesit financiarë.

Ngadalësimi i rritjes së kredive me probleme,

përmirësimi i likuiditetit të sistemit, ruajtja e

bilanceve kontabël të shëndosha në sektorin

financiar dhe stabiliteti i kursit të këmbimit

valutor kanë kontribuar në stabilitetin financiar

të vendit.

SEKTORI BANKAR

Ecuria e sektorit bankar gjatë vitit 2014 ishte

e qëndrueshme. Vëllimi i aktivitetit u rrit dhe

treguesit financiarë u përmirësuan. Treguesit e

likuiditetit dhe kapitalizimit vazhduan të jenë

të qëndrueshëm edhe gjatë këtij viti.

Shqetësim vijon të jetë cilësia e

portofoleve të kredive, megjithëse

ka pasur një përmirësim të vogël në krahasim

me një vit më parë. Mbulimi me provigjone dhe

me kolateral i kredive me probleme vijon të jetë

në nivele të kënaqshme. Ekspozimi i sektorit

bankar kundrejt risqeve të tregut është më pak

i kufizuar kur krahasohet me riskun e kreditimit.

Sektori bankar vazhdon të jetë segmenti kyç i

ndërmjetësimit financiar në Shqipëri.

Krahas objektivit parësor të ruajtjes së

stabilitetit të çmimeve, Banka e Shqipërisë

ka objektivat kyç të mbrojtjes së stabilitetit

financiar dhe të funksionimit të shëndetshëm

të sistemit financiar në Republikën e

Shqipërisë. Banka e Shqipërisë e ka ulur tri

herë normën bazë të interesit gjatë vitit 2014

dhe ia ka dalë mbanë ta furnizojë sistemin

bankar me likuiditetin e nevojshëm.

Në kuadër të bashkëpunimit ndërm-

jet institucioneve, si pjesë e Grupit

Këshillimor të Stabilitetit Financiar,

GKSF, gjatë tremujorit të parë të

vitit 2014, është nënshkruar një

aktmarrëveshje midis Ministrisë

së Financave, Bankës së Shq-

ipërisë, Autoritetit të Mbikëqyrjes

Financiare dhe Agjencisë së

Sigurimit të Depozitave. Në këtë

aktmarrëveshje parashikohen

kushtet e bashkëpunimit midis

institucioneve për parandalimin

dhe menaxhimin e situatave të

jashtëzakonshme në aktivitetin e

sektorit financiar.

Page 11: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

[ ]TIRANA BANK RAPORTI VJETOR 2014[ ] 021

[ ]Treguesit kryesorë të Tirana Bank

Aktivet

Kredi neto

Depozita

101.708.499

39.252.338

78.083.284

93,623,945

2011

97,485,381

20122008

81,425,293

2013

101,379,321

2014

101,708,499

2010

90,558,535

2009

84,641,423

Aktivet gjithsej (në mijë lekë)

Depozita të klientëve (në mijë lekë)

2011 20122008 201320102009

72,869,39378,648,027

2014

78,083,284

55,721,49551,941,132

68,580,659 69,902,068

54,785,214

2011

50,659,319

20122008

54,503,195

2013

38,700,399

2014

39,252,338

2010

60,404,366

2009

57,163,534

Hua (në mijë lekë)

Fitimi dhe humbja para taksave (në mijë lekë)

20112008 20102009

1,567,290

1,005,422

1,668,024

703,680

-197,530

-1,302,482

-757,241

2012 2013 2014

2014

Punonjës501

2011 20122008 201320102009

460478 469 466 466

448

Rrjeti i Degëve

2011 20122008 2013 201420102009

45 47 47

56 56 56 56

17.98%Raporti i

mjaftueshmërisësë kapitalit

59.02%Raporti kredi/depozita

60.72%Raporti kosto/të ardhura

Punonjës448

Page 12: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

[ ]TIRANA BANK RAPORTI VJETOR 2014[ ] 023

[ ]Tirana Bankgjatë vitit 2014

5.A SHËRBIMET BANKARE PËR KLIENTËT

INDIVIDË

Orientimi ndaj klientëve është shtylla kryesore

e punës së çdo punonjësi të Tirana Bank dhe

kështu të gjithë janë të përkushtuar kundrejt

nevojave të klientëve në aktivitetet e përditshme

të tyre. Kështu, shërbimet bankare për klientë in-

dividë janë vazhdimisht në kërkim të mënyrave

të reja shtesë për t’u qëndruar pranë klientëve

ekzistues dhe për t’iu qasur individëve të rinj me

produkte dhe shërbime tërheqëse dhe nova-

tore.

Jemi të angazhuar për diversifikimin e portofo-

lit të produkteve dhe shërbimeve tona dhe vi-

tin 2014 ka qenë një vit plot me ngjarje, me një

gamë të gjerë projektesh, produktesh dhe shër-

bimesh në përgjigje të nevojave të klientëve

për të përmirësuar se si e përjetojnë marrëd-

hënien me bankën tonë dhe për t’i rritur nivelet

e kënaqësisë së tyre.

Prioritetet kryesore gjatë vitit 2014 kanë qenë

portofolat e kredive, një përmirësim i mëtejshëm

i instrumenteve të huadhënies dhe çdo gjë e

lidhur me aktivitetin e huadhënies. Në bazë të

strategjisë, oferta jonë për klientët individë është

shqyrtuar vazhdimisht, duke gërshetuar produk-

tet e kredive me stimuj dhe zbritje të ndryshme.

Janë projektuar dhe hedhur në treg produkte

të reja të kredive për studentë dhe është rishi-

kuar ose standardizuar segmenti i shërbimeve

private bankare dhe produkte të tjera me qëllim

nxitjen e huadhënies.

Është përgatitur edhe një aplikacion i ri vlerësi-

mi për kreditë hipotekare, si një instrument për

KAPITULLI 05

Prioritetet kryesore gjatë vitit 2014 kanë qenë

portofolet e kredive, një përmirësim i mëtejshëm i

instrumenteve të huadhënies dhe çdo gjë e lidhur

me aktivitetin e huadhënies. Në bazë të strategjisë,

oferta jonë për klientët individë është shqyrtuar

vazhdimisht, duke gërshetuar produktet e kredive

me stimuj dhe zbritje të ndryshme

Page 13: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

[ ]TIRANA BANK RAPORTI VJETOR 2014[ ] 025

të mundësuar një vlerësim të menjëhershëm

dhe të besueshëm të potencialit të klientit për

të përmbushur kushtet e marrjes së kredisë. Ky

aplikacion ka ndihmuar edhe në marrjen e një

informacioni më të mirë për nevojat dhe kapa-

citetet e klientëve tanë, si edhe për të marrë in-

formacion për efektivitetin e marketingut tonë.

Ky aplikacion synon të ndihmojë më tej në pro-

cesin e përpunimit të kërkesave për kredi në

çdo rast.

Depozitat kanë treguar stabilitet në vitin 2014. Ia

kemi dalë mbanë t’i menaxhojmë me mençuri

nevojat e klientëve për depozita, duke ruajtur në

të njëjtën kohë nivelin e ulët të kostove të fond-

eve. Sa i takon përpjekjeve për të nxitur shitjen

e kryqëzuar të produkteve dhe shërbimeve të

ndërthurura dhe përqendrimit tek nevojat dhe

pritshmëria në rritje e klientëve, kemi futur një

produkt të ri të quajtur “Depozita Avantazh”.

Ky produkt konsiston në një depozitë me parad-

hënie bankare së bashku me një kartë debiti

dhe me shërbimin “winbank” të ofruara si një

paketë e vetme. Ky produkt i mbështet kërke-

sat e klientëve tanë për depozita të lidhura me

mundësi marrjeje parash në çast.

Shqyrtimi i paketave të tilla si “Paketa e Pagës”

dhe futja e “Paketës Studentore” na ka vënë

në pozita më të mira për të ofruar produkte

dhe shër bime të përshtatura për këto kategori

klientësh.

Mes një sërë projektesh të tjera me klientët

në qendër, që janë realizuar vitin e fundit, më

i rëndësishmi qe përditësimi i të dhënave të

klientëve. Ky projekt na jep mundësi t’i kupto-

jmë dhe identifikojmë më mirë karakteristikat e

klientëve tanë, duke na dhënë mundësinë të

ofrojmë produkte dhe shërbime të përshtatura

për secilin segment të klientëve.

Kartat kanë vijuar në përgjithësi të rriten në

mënyrë të qëndrueshme sa i takon numrit, të

ardhurave dhe tepricës së portofolit të kartave.

Xhiroja vjetore dhe numri i veprimeve të shitjeve

janë rritur me 30%.

Tirana Bank ka hedhur me sukses në treg

produktin e ri të kartës së kreditit Visa Gold për

të gjithë klientët me të ardhura të larta dhe

klientët e shërbimeve private për individë. Visa

Gold ofron standarde më të larta, prestigj me

më shumë lirshmëri, me karakteristikat e për-

mirësuar atë saj.

Portofoli i kartave të debitit u rrit me 6% gjatë vitit

2014, duke e ruajtur kështu pozitën e bankës

sonë ndër më të mirat në treg.

Në përputhje me strategjinë e Tirana Bank,

rentabiliteti i kartave si linjë biznesi është rritur

ndjeshëm, kryesisht për shkak të rritjes së bler-

jeve në pikat e shitjeve, por edhe nëpërmjet

fushatave në nxitje të përdorimit të kartave.

winbank

Platforma elektronike me lehtësinë e shërbi-

meve bankare të ofruara përmes internetit, shi-

kim të llogarive në 24 orë në ditë dhe 7 ditët

e javës, evidenca të veprimeve me llogaritë

dhe mundësinë për të bërë lloje të ndryshme

të pagesave është një prej pikave të forta krye-

sore të shërbimeve të Tirana Bank për klientët

individë.

Në korrik 2014, Tirana Bank mori çmimin si

banka me shërbimin më të mirë të internetit

për klientët në Shqipëri, vlerësuar nga revista

ndërkombëtare e sektorit bankar, Global Fi-

nance. Ky çmim jepet si vlerësim për rezultatet e

plota të Grupit në fushën e shërbimeve bankare

elektronike. Bankat fituese janë përzgjedhur në

bazë të efektivitetit të strategjisë për tërheqjen

dhe mbajtjen e klientëve online, të shkallës së

përdorimit me sukses nga klientët të ofertave në

internet, të rritjes së numrit të klientëve online, të

gjerësisë së gamës së shërbimeve, të evidencës

së përfitimeve të prekshme që vijnë nga nismat

në internet dhe të skemës dhe gamës së op-

eracioneve të hapësirës në internet.

Gjatë vitit 2014 numri i veprimeve u rrit me 46%,

vlera e veprimeve u rrit me 138% dhe numri me-

satar për muaj i përdoruesve aktivë u rrit me

44%.

Bankomatët

Deri në fund të vitit 2014, Tirana Bank kishte

79 bankomatë (48 në mjediset e veta dhe 31

jashtë mjediseve të veta). Ky rrjet i gjerë bank-

omatësh pranon karta VISA, VISA Electron, PLUS,

pa asnjë kufizim sa i takon vendit apo bankës

së origjinës. Rrjeti i bankomatëve të Tirana Bank

është i certifikuar sa i takon kapacitetit për të lex-

uar “EMV Chip” për markën “Visa”. Ky certifikim

ofron një përparësi të konsiderueshme, duke u

ofruar mbajtësve të kartave nivelet më të larta

të sigurisë së transaksioneve. Krahas tërheqjes

së parave, në bankomatë klientët tanë mund

të ndryshojnë kodin PIN dhe të marrin një mini-

pasqyrë të llogarisë.

Gjatë vitit 2014 numri i veprimeve u rrit me 5%

dhe vlera e veprimeve u rrit me 3% në krahasim

me një vit më parë.

Pikat e shitjes me kartë

Shërbimi i pikave të shitjeve u ofron mbajtësve

të kartave mundësinë t’i përdorin kartat VISA

(debiti dhe krediti) për të kryer blerje në pikat e

shitjes me kartë dhe të bëjnë tërheqje parad-

hënie në degët tona.

Në fund të vitit 2014 rrjeti i pikave të shitjes me

kartë i Tirana Bank arriti gjithsej 302 terminalë.

Rrjeti ynë i pikave të shitjes me kartë është i pra-

nishëm në më shumë se 30 qytete, duke e ofru-

ar këtë shërbim në më shumë se 30 kategori të

ndryshme subjektesh tregtare, si hotele, agjenci

turistike, dyqane, restorante, pika karburanti, su-

permarkete dhe qendrat më të mëdha treg-

tare në vend. Gjatë vitit 2014 banka vijoi ta rrisë

ecurinë e këtij shërbimi. Numri i veprimeve u rrit

me 30% dhe vlera e veprimeve ra me 5% për

shkak të rënies së vlerës mesatare për veprim.

Qendra e thirrjeve

Një prej përparësive të shërbimit për klientët

të Tirana Bank është Qendra e thirrjeve e Tira-

na Bank me një ekip të përkushtuar që ofron

asistencë në mënyrë të vazhdueshme, 24

orë në ditë, 7 ditë në javë dhe 365 ditë në vit

(24/7/365). Me nevojat e klientëve tanë në

qendër të vëmendjes, ky ekip është i përkush-

tuar për të gjitha pyetjet që merr, duke ofruar

informacion për produktet dhe shërbimet e

bankës sipas nevojave të çdo klienti.

Page 14: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

[ ]TIRANA BANK RAPORTI VJETOR 2014[ ] 027

5.C SHËRBIMET BANKARE PËR BIzNESIN E MADH

Pas organizimit të strukturave dhe departa-

menteve të bankës, viti 2014 ka qenë një vit ri-

aktivizimi dhe rivlerësimi i sektorit të klientëve të

biznesit të madh. Banka ka treguar vëmendje

të veçantë për rivendosjen e marrëdhënieve

me klientët biznes i madh duke i mbështetur

ata me financim të ri, duke ofruar shërbime

konkurruese dhe duke e pasuruar marrëd-

hënien në shumë aspekte. Të mbështetur me

personel të ri me përvojë dhe me frymën e

punës në ekip, departamenti i shërbimeve

bankare për biznesin e madh i ka arritur me

sukses objektivat ambiciozë të Bankës në këtë

sektor.

Lëvrimet e reja gjithsej për vitin 2014 arritën

shumën 29 milion euro, në përputhje me strat-

egjinë e Bankës dhe shifrat e parashikuara në

buxhet për klientët biznes i madh. Banka e ka

zgjeruar bazën e klientëve me klientë të rinj bi-

znes i madh, që janë shoqëri kryesore në sek-

5.B SHËRBIMET BANKARE PËR NVM-TË

Tirana Bank vijon t’u kushtojë rëndësi të veçantë

ndërmarrjeve të vogla dhe të mesme duke

qenë se ky segment i ekonomisë përbën rreth

75% të gjithë sektorit të biznesit në Shqipëri.

Synimi kryesor i portofolit të NVM-ve gjatë vitit

2014 ishte identifikimi i nevojave të çdo klienti

dhe i ndryshimeve të tyre në kuadër të situatës

aktuale ekonomike. Për pasojë, Tirana Bank i ka

financuar nevojat e klientëve për kredi dhe ka

dhënë mbështetje dhe zgjidhje adekuate për

ata klientë NVM që përballen me vështirësi fi-

nanciare.

Ky proces ka qenë i suksesshëm dhe rezultatet

kanë ndihmuar për të përcaktuar qartë marrëd-

hënien e ardhshme midis bankës dhe klientëve

nëpërmjet ofrimit të zgjidhjeve të përshtatura

specifike të përshtatura për secilin klient të

veçantë, duke ofruar përfitime reciproke.

Një objektiv tjetër i bankës ka qenë rritja e të

ardhurave në marrëdhënien klient-bankë pa i

rritur kostot nominale të produkteve dhe shërbi-

meve të bankës. Kjo është realizuar nëpërmjet

konsultimeve të personalizuara, në përputhje

me nevojat e çdo klienti NVM.

Objektivi ynë vijon të jetë mbështetja e atyre

bizneseve që nxisin përdorimin e burimeve

të brendshme dhe krijojnë punësim të ri

duke qenë se kanë ndi-

kim pozitiv në treguesit

ekonomik dhe socialë.

.

torët përkatës të tyre. Shumica e financimit të

ri është orientuar drejt sektorëve të prodhimit

dhe prodhimit, telekomunikacionit, tregtisë

me shumicë dhe pakicë etj.

Portofoli me kredi të cilat shoqëritë e biznesit

të madh i detyroheshin Bankës në fund të vitit

2014 ishte 96 milion euro, ose 35% më shumë

se një vit më parë.

5.D RRJETI I DEGËVE

Tirana Bank ofron mbulim të konsiderueshëm

me rrjet dhe arritshmëri të lehtë për të gjithë

klientët. Rrjeti me 47 degë dhe 79 bankomatë

vijon të jetë një komponent bazë i modelit me

shumë kanale që përdor banka për shitjet. Rr-

jeti i degëve ofron një portfol të gjerë dhe të

plotë të shërbimeve dhe produkteve të Tirana

Bank për klientët individë, NVM-të, tregtarët

dhe biznesin e madh.

Shërbimet e specializuara këshillimore të

Bankës u përgjigjen nevojave të klientëve

dhe ofrojnë zgjidhje për çdo kërkesë për

shërbime bankare. Në kuadër të punës për të

optimizuar mbulimin rajonal me

rrjetin e degëve, Tirana Bank

i ndjek nga afër operacio-

net e degëve dhe anali-

zon përdorimin e tyre. Në

bazë të këtyre analizave,

banka bën ndryshime të

rrjetit për të siguruar që

degët të jenë në dispozi-

cion të klientëve kur dhe

ku kanë vërtet nevojë për to dhe që banka të

arrijë efikasitetin maksimal të punës.

Zgjerimi i bazës së klientëve tanë është përm-

bushur edhe këtë vit, nëpërmjet ofrimit të

produkteve dhe shërbimeve të dedikuara.

Në përpjekje për të përmirësuar shërbimin e

ofruar klientëve përmes rrjetit të degëve, një

prej prioriteteve tona mbetet centralizimi i

procedurave dhe proceseve. Në këtë kuadër,

personeli i rrjetit të degëve të Tirana Bank do

t’u kushtojë më shumë kohë dhe vëmendje

klientëve të rëndësishëm dhe nevojave të tyre

për shërbime bankare.

5.E THESARI

Gjatë vitit 2014, Drejtoria e Thesarit ka kon-

tribuar në mënyrë të konsiderueshme në rent-

abilitetin e bankës, duke administruar 57,3%

të aktiveve gjithsej të bankës.

Brenda kuadrit të paracaktuar të risqeve, ak-

tivitetet e thesarit sollën fitim nga investimet

me të ardhura fikse, që zënë 30,6% të aktiveve

gjithsej të Bankës. Drejtoria e Thesarit vijoi t’u

japë mundësi klientëve të marrin pjesë në

tregun e letrave me vlerë të qeverisë dhe

t’u japë atyre informacion të saktë, shërbime

këshillimore të përshtatura për investimet dhe të

likuidojë investimet e tyre sipas nevojës.

Drejtoria e Thesarit është e përqendruar në

misionin e saj për menaxhimin e riskut të likui-

ditetit dhe të stabilitetit të fondeve dhe ka vi-

juar të menaxhojë me kujdes dhe në mënyrë

parapritëse rezervat e kërkuara me ligj dhe ak-

]

Page 15: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

[ ]TIRANA BANK RAPORTI VJETOR 2014[ ] 029

tivet tejet likuide, si edhe të përmbushë nivelet

e detyrueshme të raportit të likuiditetit. Thesari

ka vijuar të jetë aktiv në transaksionet e tregut

monetar me garanci në monedhën e vendit.

Sa u takon monedhave të huaja, pavarësisht

nga fakti se aktiviteti afatshkurtër ndërbankar

në euro ka qenë kryesisht me norma nega-

tive gjatë vitit 2014, teprica e likuiditetit arriti të

mbahet me norma jo negative. Kundërpalët

e thesarit në përgjithësi vijuan të jenë banka

evropiane me cilësi të lartë dhe marrëdhënien

me Bankën Qendrore e kanë mbështetur tran-

saksionet e riblerjes me garanci në formën e

obligacioneve me cilësi të lartë.

Ndjeshmëria e normave të interesit të bilan-

cit kontabël vijoi të menaxhohet nëpërmjet

strategjive të monitorimit dhe tarifimit të vazh-

dueshëm në mënyrë që të ketë detyrime të bal-

ancuara dhe që efekti i mundshëm tek rentabil-

iteti i bankës të mbahej mbi kufijtë përkatës.

Aktivitetet e këmbimit valutor vijuan të sjellin

fitime për bankën, duke pasqyruar maturi të

tregtimit dhe shitjes së valutave të huaja, me

synim vijimin e rritjes së xhiros në valutë të huaj

me klientët tanë.

Drejtoria e Thesarit e ka menaxhuar drejt rolin

kyç në Komitetin e Administrimit të Aktiveve dhe

Pasiveve nëpërmjet analizimit të zhvillimeve

makroekonomike në vend dhe në eurozonë.

Politikat standarde dhe jostandarde monetare

të Bankës Qendrore janë kthyer në propozime

strategjike për aktivitetin e bankës dhe kanë

kontribuar në drejtim të një kostoje të konsid-

erueshme të fondeve/depozitave, duke qenë

një faktor madhor të korrigjimit pozitiv të të ard-

hurave neto nga interesat të bankës.

5.F zHVILLIMET NË INFORMATIKË DHE

INFRASTRUKTURË

Tirana Bank i ka konsideruar gjithmonë zgjidhjet

e teknologjisë informatike si një faktor të rëndë-

sishëm për suksesin e vazhdueshëm të saj.

Gjatë vitit 2014 sektorët e shërbimeve financiare

u prekën më shumë se kurrë nga trendi i institu-

cioneve për të kaluar sa më shpejt në përpuni-

min e pagesave dixhitale.

Me klientin në qendër, janë zhvilluar mënyra të

reja të përpunimit të transaksioneve financiare

duke i ndihmuar klientët të kryejnë transaksione

dhe të informohen për to pa qenë nevoja të

shkojnë në një degë të bankës. Duket se tregu

është i gatshëm t’i përdorë këto mundësi të reja

të teknologjisë, për të kursyer kështu kohë dhe

mund.

Në një mjedis me kompleksitet në rritje, klientët

janë duke kërkuar produkte dhe shërbime të

thjeshta dhe të lehta në përdorim.

Është e rëndësishme të pranohet se thjeshtimi

i ndërveprimit me klientët nuk do të thotë se

produkti apo shërbimi bazë është i thjeshtë.

Çelësi është gjetja e zgjidhjeve dhe kërkimi i

mënyrave për ta zvogëluar numrin e hapave

që nevojiten, sasinë e shkresave dhe kompliki-

min e proceseve që siç janë i komplikojnë në

mënyrë të tepruar procedurat.

Përdorimi i rritur dhe novator i teknologjisë ka

qenë zgjidhja për të mbështetur kërkesat e bi-

znesit. Banka ka vijuar të investojë për infrastruk-

turën, sidomos për përmirësimin e rrjetit, për-

mirësimin e serverit dhe virtualizimin.

Në vitet e ardhshme jemi të angazhuar të për-

dorim analitiken për të vlerësuar ndërveprimin

me klientët në të gjitha kanalet, për të iden-

tifikuar nevojat, trendin dhe ankesat. Në këtë

mënyrë, banka mund të krijojë një mjedis që

nxit lidhjen midis saj dhe klientit, çka mundëson

një marrëdhënie më të thellë, një përqindje më

të madhe të portofolit dhe rritje të besimit tek

klientët në lidhje me administrimin e financave

të tyre.

5.G MENAxHIMI I RISKUT

Si një pjesë integrale e aktiviteteve tregtare të

Tirana Bank, menaxhimi i riskut merr rëndësi të

veçantë për të siguruar operacionet dhe për ta

mbajtur riskun brenda niveleve të dëshiruara.

Menaxhimi i riskut në Tirana Bank përfshin

strategji, politika, procedura, struktura dhe sis-

teme që banka i ka zhvilluar për të identifikuar,

vlerësuar, monitoruar dhe mbajtur në kontroll

ekspozimin ndaj risqeve që vijnë nga operacio-

net e saj.

Misioni kryesor i menaxhimit të riskut është:

“Krijimi i vlerës së shtuar për aksionarët nëpërm-

jet optimizimit të drejtpeshimit midis marrjes për-

sipër të riskut dhe efikasitetit të kapitalit të inves-

tuar, në interes të palëve të tjera të interesuara

(punëmarrësve, klientëve), nëpërmjet ndjekjes

së praktikave më të mira për menaxhimin e

riskut dhe drejtimin e brendshëm të shoqërisë

dhe përmbushja e detyrimeve të parashikuara

me ligj që vijnë nga autoritetet mbikëqyrëse”.

Tirana Bank i kushton vëmendje të veçantë

monitorimit dhe menaxhimit të efektshëm të

risqeve, me synim ruajtjen e stabilitetit të aktiv-

iteteve të saj. Në këtë kuadër, puna e strukturave

të bankës për monitorimin dhe rivlerësimin e strat-

egjisë së biznesit në lidhje me marrjen, monitorim-

in dhe menaxhimin e risqeve, si edhe kategoriz-

imin e klientëve dhe transaksioneve të saj sipas

nivelit të riskut, duke përcaktuar kufijtë e pran-

ueshëm të ekspozimit për çdo lloj risku, shtje-

llimin e mëtejshëm të çdo kufiri të lartpërmen-

dur, duke vendosur kufijtë për ndalim-humbjen

për aktivitetet që sjellin humbje ose duke marrë

masa korrigjuese.

Nëpërmjet një strategjie të qartë dhe menaxhi-

mit të formalizuar të risqeve, Këshilli i Administrimit

përcakton dhe u komunikon organizatave të tre-

gut filozofinë e tij në lidhje me:

• Përcaktimin e qartë të nivelit të riskut të mar-

rë përsipër nga banka;

• Udhëzimet dhe parimet kryesore të menax-

himit të riskut;

• Nivelin e dëshiruar të riskut;

• Kapacitetin për mbajtjen e riskut;

• Monitorimin e profilit të riskut;

• Strukturat bazë drejtuese dhe organizative

që lidhen me pranimin dhe menaxhimin e

riskut.

Page 16: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

[ ]TIRANA BANK RAPORTI VJETOR 2014[ ] 031

Gjatë vitit 2014, Tirana Bank u kushtoi vëmend-

je të veçantë risqeve bazë me të cilat përbal-

let sistemi bankar, që nga risku i kreditimit deri

tek risqet e çmimeve të tregut, likuiditetit dhe

shfrytëzimit. Për pasojë, banka i ka përshtatur

dhe fuqizuar strukturat e brendshme të saj në

mënyrë që ta rrisë fokusin tek rikuperimi i porto-

folit të kredive me probleme dhe tek monitorimi i

rregullt në mënyrë që të ruajë cilësinë. Banka ka

krijuar edhe struktura për monitorimin e vazh-

dueshëm të likuiditetit në mënyrë që të sigurojë

nivelet e treguesve të kërkuar me ligj, ngritjen

e kapaciteteve dhe monitorimin e aftësisë

paguese të bankës dhe stabilitetin e burimeve

të fondeve, duke kontrolluar dhe pakësuar me

kujdes kostot që i shoqërojnë ato.

Në vitin 2014, banka i kushtoi vëmendje të

veçantë përmirësimit të operacioneve, duke u

përqendruar tek risku operativ dhe duke synu-

ar ta mbajë këtë risk brenda niveleve të pran-

ueshme. Janë ndërmarrë një sërë projektesh

në mënyrë që të identifikohet hapësira e mund-

shme për përmirësim dhe të merren masat e

duhura për t’i pakësuar humbjet e mundshme

që shkaktohen nga risku operativ. Si më lart, kjo

është e mundur nëpërmjet monitorimit me ku-

jdes të humbjeve operative, treguesve kryesorë

të riskut dhe vetëvlerësimit të riskut. Synojmë ta

zhvillojmë më tej fuqizimin e sistemit të kontrollit

të vazhdueshëm në vitin e ardhshëm.

5.H PËRMBUSHJA E KUADRIT LIGJOR DHE

RREGULLATOR

Roli i këtij funksioni është përmbushja e të gjithë

kuadrit rregullator bankar dhe financiar: dis-

pozitave ligjore dhe rregullatore, standardeve

profesionale dhe etike, procedurave të Grupit si

edhe mbrojtja e interesave të klientëve dhe e

reputacionit të Grupit të Pireut.

Roli i drejtorisë përkatëse pranë Tirana Bank

është përcaktimi dhe zbatimi i rregullave për të

parandaluar riskun e mosplotësimit të legjisla-

cionit, përfshirë risqet e lidhura me pastrimin e

parave dhe financimin e terrorizmit, shkeljen e

embargove, konfliktin e interesit dhe mbrojtjen

e të dhënave personale të klientëve dhe punë-

marrësve. Të gjitha këto nisma ndihmojnë në

uljen e riskut të dëmtimit të reputacionit tonë.

Drejtoria e përmbushjes së legjislacionit duhet

të sigurojë që të ekzistojnë sisteme të efektshme

për të arritur këtë përmbushje. Roli i saj është:

• të këshillojë personelin operativ duke u

dhënë mendimin e saj për transaksionet

kur kërkohet ky këshillim;

• të jetë pjesë e procesit të marketingut të

produkteve, që nga faza e projektimit deri

tek faza e shpërndarjes, dhe të nxjerrë njofti-

min e përmbushjes së normave ligjore;

• së bashku me burimet ligjore dhe njerëzore

të sigurojë identifikimin e konfliktit të intere-

sit në përputhje me politikën e Grupit për

konfliktin e interesit si edhe në përputhje me

kuadrin ligjor vendor;

• të sigurojë që punëmarrësit të trajtohen për

çështjet e përmbushjes së kuadrit ligjor dhe

rregullator;

• të sigurojë që mbrojtja e klientëve të jetë

e efektshme në çdo fazë të marrëdhënies

midis bankës dhe klientëve, që nga dhënia

e informacionit para lidhjes së kontratës, tek

dhënia më pas e këshillave dhe gjatë ko-

hëzgjatjes dhe zgjidhjes përfundimtare të

kontratës.

Për të arritur përmbushjen e kuadrit ligjor dhe

rregullator brenda Tirana Bank, funksioni i përm-

bushjes përdor këto mjete dhe burime:

• përfshirja e standardeve të përmbushjes në

procedurat e bankës;

• raportimi periodik për riskun dhe aktivitetet

e përmbushjes, duke mundësuar zbatimin

e sistemeve të përmbushjes brenda Grupit;

• softuer kundër pastrimit të parave, që përf-

shin vlerësimin e klientëve sipas profilit dhe

mjetet e monitorimit të llogarive për të zbu-

luar transaksione të pazakonta ose të dys-

himta dhe mjete për të monitoruar dërge-

sat ndërkombëtare të parave për të ekzeku-

tuar ngrirje të pasurive dhe embargo.

5.I TRANSFERIMI I FONDEVE

Transferimi i fondeve është një prej shërbimeve

kryesore të sistemit bankar. Objektivat dhe sfidat

kryesore me të cilat përballet Drejtoria e Pag-

esave janë arritja e zotësive të duhura për të

përmbushur nevojat e biznesit dhe angazhimi

për t’u marrë me ndryshimet e lidhura me zhvil-

limin e tregut.

Drejtoria e pagesave, si një hallkë e rëndë-

sishme në zinxhirin e proceseve bankare, synon

ta realizojë rolin e saj me efikasitet dhe brenda

afateve. Ajo ofron procese më të shpejta dhe

më të sigurta për klientët, krahas çmimeve të fa-

vorshme, duke qenë konkurruese në treg.

Strategjia jonë për ecurinë dhe zhvillimin kara-

kterizohet nga cilësia dhe profesionalizmi ynë.

Dëshmi për fokusin tek standardizimi dhe thjesh-

timi është edhe mbajtja e një “norme STP” prej

99%. Ky fakt ia shton vlerën vetë bankës.

Viti 2014 ka pasur një nivel të kënaqshëm ar-

ritjesh sa i takon vëllimit të transfertave, duke

mbajtur 8% të tregut.

Me qëllim që të jemi një partner i besuar për

klientët dhe që të jemi aktivë në përmbushjen

e nevojave të tyre, ne jemi fokusuar edhe tek

komunikimi interaktiv, transparenca dhe shërbi-

met e tjera të personalizuara në mënyrë që të

mbështeten individët dhe bizneset në zhvillimin

ekonomik të tyre.

Emri i bankës Kodi SWIFT Monedha

Banka e Pireut, Athinë PIRBGRAA EUR

Raiffeisen Bank, Vjenë RZBAATWW “

Deutsche Bank, Fr DEUTDEFF “

Banka e Shqipërisë STANALTR ALL

Deutsche Bankers Trust, NY BKTRUS33 USD

Raiffeisen Bank, Vjenë RZBAATWW “

Deutsche Bank, Fr DEUTDEFF GBP

Të gjitha monedhat e tjera, nëpërmjet Bankës së Pireut

Marrëdhënia me SLA

(Marrëveshje e posaçme në lidhje me emigrantët)

Banca Popolare BAPPIT22 EUR

Page 17: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

[ ]TIRANA BANK RAPORTI VJETOR 2014[ ] 033

[ ]

Çdo vendim për politikat dhe praktikat tregtare,

shërbimet dhe produktet lidhet me përfitimet

për punëmarrësit, krahas politikës publike, filan-

tropizmit, vullnetarizmit dhe afrimit me komunite-

tin. Përgjegjësia sociale e korporatës është një

prej mënyrave kryesore me të cilat identifikojmë

risqet dhe mundësitë dhe të cilat luajnë një rol

me rëndësi kritike për strategjinë tonë tregtare

në lidhje me një rritje të përgjegjshme. Aktivitetet

tona për përgjegjësinë sociale të korporatës

kanë për objektiv përdorimin e aftësive, buri-

meve dhe zotësive të bankës për të mbështetur

rritjen dhe progresin e komunitetit ku punojmë.

Sa më poshtë janë disa prej projekteve sociale,

mjedisore, edukative dhe kulturore, që dësh-

mojnë përkushtimin tonë për përmbushjen e

përgjegjësisë sociale të korporatës.

AKTIVITETET SOCIALE

Në shtator 2014 Tirana Bank, në bashkëpunim

me Kryqin e Kuq Shqiptar, organizoi një nismë

për dhurim vullnetar të gjakut nga të gjithë pu-

nonjësit e saj në mbarë vendin, për të gjashtin

vit radhazi. Këto aktivitete fokusohen tek ndihma

që u jepet njerëzve në nevojë, sidomos fëmijëve

që vuajnë nga talasemia dhe leucemia.

Më 17 tetor 2014, në Ditën Ndërkombëtare

kundër Urisë, Tirana Banka iu bashkua nismës së

Kryqit të Kuq Shqiptar. “Mendoni për ata që nuk

janë si ju”. Tirana Bank shpërndau 100 kuti me

ushqime, të cilat iu dhuruan të moshuarve që

jetojnë vetëm, në zyrat e Kryqit të Kuq në Tiranë.

Ky aktivitet është pjesë e angazhimit të bankës

për të ndihmuar komunitetin ku ushtron aktivitet

dhe për të rritur ndërgjegjësimin për dhënien e

KAPITULLI 06

Përgjegjësia sociale e korporatës është pjesë

e pashkëputur e shoqërisë sonë. Tirana Bank

është e angazhuar për të përfshirë masa

sociale, mjedisore dhe kulturore në praktikat e

veta tregtare dhe për të marrë nisma, përmbi

detyrimeve ligjore që ka, me synim rritjen e

mirëqenies dhe përparimit shoqëror

Përgjegjësia Sociale e Korporatës

Page 18: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

[ ]TIRANA BANK RAPORTI VJETOR 2014[ ] 035

ndihmës për njerëzit në nevojë.

Edhe këtë vit, në vend që të bliheshin dhe

shpërndaheshin dhurata për klientët dhe

partnerët e Tirana Bank, kjo shumë u dha në

mbështetje të Kryqit të Kuq Shqiptar. Fondi i de-

dikuar u përdor në mbështetje të fëmijëve në

nevojë, sidomos të jetimëve që jetojnë në ko-

munitet.

Drejtoria e Policisë Tiranë u mbështet këtë vit

përmes financimit të disa prej aktiviteteve op-

erative të saj. Tirana Bank ka kontribuar në ven-

dosjen e rendit në Tiranë dhe e ka ndihmuar Po-

licinë e Shtetit duke investuar në blerjen e jele-

këve fosforeshentë, radiomarrëseve, tabelave

rrugore dhe lyerjes së auto-veturave të policisë.

Tetori është muaji i ndërgjegjësimit për kancer-

in e gjirit, në frymën e komunitetit të bashkuar,

për nder të atyre që i kanë mbijetuar kancerit

të gjirit, dhe për të rritur ndërgjegjësimin

për hapat që mund të merren për uljen e

përhapjes së kancerit të gjirit. Edhe këtë vit

Tirana Bank iu bashkua kësaj nisme duke

mbështetur fushatat në televizion, si edhe

duke shtypur dhe shpërndarë afishe për të

nxitur ndërgjegjësimin dhe ekzaminimet. Të

gjithë punonjësit në qendër dhe në degë

dolën vullnetarë për të rritur ndërgjegjësimin

e vetë personelit, të klientëve dhe të komu-

nitetit në përgjithësi.

Në vijim të projektit social të zotit Albi Greva

për të siguruar fonde për të ndihmuar fëmijët

e lindur me HIV/AIDS, Tirana Bank organizoi

donacione vullnetare nga punonjësit e saj

dhe shoqëria e dyfishoi vlerën e mbledhur.

Festa e Birrës Korça është një prej aktiv-

iteteve më të mëdha në Shqipëri. Kjo festë

është afirmuar si një prej më të rëndësish-

meve në festivalin turistik të Qarkut Korçë.

Duke pasur parasysh rëndësinë e saj, Tirana

Bank ka vijuar ta mbështesë këtë aktivitet

të rëndësishëm me kontribute, në kuadër

të angazhimit për zhvillimin turistik të rajoni

juglindor të vendit.

AKTIVITETET KULTURORE

Tirana Bank ishte një prej sponsorëve krye-

sorë të vënies në skenë të operës “Orfeu dhe

Euridicja”, duke e sjellë këtë kryevepër tek

spektatori shqiptar, në mbështetje të aktiv-

iteteve kulturore në vend.

Traditë e Tirana Bank është edhe mbështet-

ja e disa aktiviteteve kulturore në rrethe, që

zhvillohen nga fundi i vitit.

Festivali i Verës është aktiviteti më i rëndë-

sishëm për qytetin e Pogradecit. Gjatë dy

ditëve prodhuesit vendas të verës paraqe-

sin produktet e tyre përpara një publiku të

gjerë. Në këtë aktivitet organizohen edhe

shfaqje artistike.

“Ndërmendje” është një koncert i muzikës

klasike i organizuar në qytetin e Shkodrës në

fund të vitit. Në të ka interpretime muzikore të

mrekullueshme me muzikë të kompozitorëve

klasikë vendas dhe të huaj.

AKTIVITETE EDUKATIVE

Teknologjia është shumë e rëndësishme për

rritjen e efikasitetin dhe për sigurimin e një shër-

bimi më të mirë për komunitetin. Prandaj edhe

Tirana Bank ka ndihmuar Drejtorinë Arsimore

të Pogradecit në projektin e ri të saj “Dixhitalizimi

i mësimdhënies”. Në këtë aspekt, Tirana Bank ka

sponsorizuar blerjen e një tabele ndërvepruese dix-

hitale (Tabelë inteligjente) e cila do të ndihmojë

në përditësimin e metodave të mësimdhënies.

‘Junior Achievement’ është organizata më e

madhe në botë e përfshirë në arsimimin dhe

frymëzimin e të rinjve për të marrë në konsid-

eratë ndërmarrjen e pavarur, biznesin dhe

ekonominë në përmirësim të cilësisë së jetës.

Pra, Tirana Bank e mbështet me gjithë zemër

të ardhmen e vendit: brezin e ri. “Udhëheqës

për një ditë” është një projekt i organizuar nga

organizata “Junior Achievement”, që është

përqafuar dhe mbështetur edhe nga Tirana

Bank. Një nxënëse maturante qëndroi një

ditë të plotë në zyrat qendrore të Tirana Bank.

Gjatë kësaj dite ajo qëndroi pranë Administra-

torit të Tirana Bank, zotit Savvas Thalassinos, ku

u prezantua me sektorin bankar, punën e për-

ditshme të një drejtuesi banke, detyrat e çdo

drejtorie dhe aktivitete të tjera të dobishme.

“Entertaining in English” është një nismë vull-

netare e marrë nga punonjësja e Tirana Bank,

zonja Alba Stefani. Ajo mori mbështetje nga

Tirana Bank për projektin mësimdhënës të saj

me fëmijët e fshatit SOS. Në këtë kuadër u finan-

cua furnizimi me të gjithë librat e nevojshëm

dhe materialet mbështetëse për fëmijët.

Teknologjia është

shumë e rëndësishme

për rritjen e efikasitetin

dhe për sigurimin e një

shërbimi më të mirë për

komunitetin. Prandaj edhe

Tirana Bank ka ndihmuar

Drejtorinë Arsimore të

Pogradecit në projektin

e ri të saj “Dixhitalizimi i

mësimdhënies”

Page 19: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

[ ]TIRANA BANK RAPORTI VJETOR 2014[ ] 037

[ ]Burimet Njerëzore

Në këtë kuadër kemi krijuar edhe programe

të ndryshme që mundësojnë zhvillimin

profesional të punonjësve përmes vlerësimit

vjetor të punës si edhe përmes pyetësorit të

punonjësve që është bërë gjatë vitit 2014.

Krahas kësaj, një prej novacioneve të Tirana

Bank ka qenë skema e sigurimit privat e ofruar

për herë të parë për të gjithë personelin e

Tirana Bank.

Vlera njerëzore nxitet në organizatën tonë

përmes lëvizjeve të brendshme të personelit,

në bazë të parimeve të transparencës dhe

meritokracisë. Gjatë procesit të rekrutimit,

Burimet Njerëzore të Tirana Bank fokusohen

së pari tek kapacitetet e brendshme, për të

mbështetur një vlerësim më të hollësishëm të

zotësive dhe aftësive, por fokusohen edhe tek

marrja në punë e punonjësve të rinj, që luan

një rol shumë të rëndësishëm në vijimësinë e

planifikimit të punonjësve. Në diagramin më

poshtë tregohet zhvillimi i personelit gjatë vitit

2014 dhe shifrat për punësimin e personelit të

ri, ngritjen në detyrë dhe lëvizjet e personelit.

KAPITULLI 07

Drejtoria e Burimeve Njerëzore e Tirana Bank ka

si prioritet kryesor zhvillimin e vlerës njerëzore.

Kjo pasqyrohet në trajnimin e detyrueshëm për

të gjithë personelin në çdo nivel të organizatës,

drejtpërdrejt ose përmes mësimit elektronik. Kjo

është zhvilluar më tej gjatë vitit 2014

EVOLUIMI I STAFIT GJATË VITIT 2014

Punësimet e Reja 10%5%Ngritjet në Detyrë

5%Transferimet

Page 20: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

[ ]TIRANA BANK RAPORTI VJETOR 2014[ ] 039

Si çdo vit, edhe këtë vit kemi bërë vlerësimin

vjetor të punës për punonjësit, që është një

instrument shumë i rëndësishëm për zhvillimin

profesional të punonjësit. Ky vlerësim vjetor ka

për synim:

• Vendosjen e kritereve të përbashkëta të

efikasitetit për organizatën

• Harmonizimin e rezultateve personale

me objektivat e organizatës

• Sigurimin e komunikimit dhe orientimit

të vazhdueshëm të punonjësve nga

eprorët e tyre

• Vlerësimin e kontributit personal të

punonjësve

PYETËSORI I PUNONJËSVE

Ky vrojtim është zhvilluar në muajin nëntor

2014. Është hera e dytë që bëhet ky vrojtim

me personelin e Tirana Bank.

Vrojtimi me pyetësor i punonjësve ka për

qëllim t’i japë mundësi personelit:

• të identifikojë nxitësit dhe pengesat që

hasin punonjësit në punën e tyre dhe

efektin që kanë këto tek angazhimi dhe

efektiviteti i tyre

• të maten nivelet e angazhimit dhe

kapaciteteve të punonjësve

• të përdoren mendimet e punonjësve për

të siguruar përmirësimin e vazhdueshëm

të mjedisit të punës dhe për të rritur

angazhimin e punonjësve

• të vlerësohet klima e organizatës dhe të

matet progresi nga vrojtimi i fundit

Është shumë e rëndësishme të përmendet se

përgjigja e personelit ishte 87%, më e larta

mes të gjitha shoqërive të Grupit të Pireut.

Skema e sigurimit privat. Është hera e parë

që është përdorur një skemë e tillë sigurimi

dhe reagimi i punonjësve ka qenë shumë

pozitiv. Ky është një tjetër përfitim shtesë për

personelin tonë dhe konsiderohet se është

shumë i rëndësishëm si element i planit të

mbajtjes së personelit që zbaton banka jonë.

Viti 2014 mund të karakterizohet si një vit i

suksesshëm për Burimet Njerëzore të Tirana

Bank. Sigurisht ne do t’i vijojmë përpjekjet

tona për të arritur më të mirën për punonjësit

tanë, në mënyrë që të garantojmë që ata

të kenë besim tek organizata për të cilën

punojnë. Gjithashtu po punojmë drejt

përmirësimit të paketave të përfitimeve dhe

mbi të gjitha për të pasur moral të lartë dhe

motivim të personelit, që janë karakteristika të

rëndësishme në punën e përditshme të çdo

punonjësi.

17.000

17.500

ORË PERSONELI TRAJNIMI TË DREJTPËRDREJTË

2013

2014

2014

36.600

Me krenari themi se, sa i takon trajnimit të

organizuar gjatë vitit 2014, kemi pasur rritje

të numrit të orëve të trajnimit, si në trajnimin

e drejtpërdrejtë ashtu edhe në mësimin

elektronik.

Numri i orëve të punës gjithsej në trajnim për

vitin 2014 u rrit me 115% në krahasim me vitin

2013.

• 2013 = 17.000 orë personeli trajnimi

• 2014 = 36.600 orë personeli trajnimi

Numri i orëve të personelit gjithsej në trajnim

elektronik për vitin 2014 u rrit me 21,5% në

krahasim me vitin 2013.

• 2013 = 14.400 orë personeli trajnimi

elektronik

• 2014 = 17.500 orë personeli trajnimi

elektronik

Zhvillimi personal, angazhimi dhe ecuria

e personelit është një aspekt i rëndësishëm

i Burimeve Njerëzore. Kjo është realizuar

nëpërmjet Programit

“Management Harvard Manager Mentor

E-Program” për nivelet e drejtimit të lartë

të Bankës, në vitin 2014. “Management

e-Academy” është organizuar në bashkëpunim

me “Harvard Business Publishing” me qëllim që

t’u ofrohen pjesëmarrësve këshilla praktike dhe

udhëzime për çështje që lidhen me realitetet e

përditshme të menaxhimit dhe biznesit dhe për

t’i strukturuar njohuritë ekzistuese në mënyrë

të shpejtë por të mirë. Qëllimi i bankës është

që kjo të kthehet në praktikë të përvitshme,

në mënyrë që t’u jepet mundësia të gjithë

drejtuesve të marrin pjesë në program.

ORË PERSONELI TRAJNIMI ELEKTRONIK

2013

14.400

Page 21: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

[ ]TIRANA BANK RAPORTI VJETOR 2014[ ] 041

[ ]Pasqyrat Financiare

Page 22: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

043[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

Përmbajtja e Pasqyrave financiare

raPorti i eksPertit kontabël të Pavarur

Pasqyra e të ardhurave dhe shPenzimeve

Pasqyra e bilancit kontabël

Pasqyra e ndryshimeve në kaPitalin neto

Pasqyra e flukseve monetare

shënimet e Pasqyrave financiare

Përmbajtje

informacion i PërGjithshëm

raPorti i audituesit

Pasqyra GjithPërfshirëse e të ardhurave

Pasqyra e Pozicionit financiar

Pasqyra e ndryshimeve në kaPital

Pasqyra e flukseve monetare

1 informacioni mbi shoqërinë

2 Përmbledhje e Politikave të rëndësishme kontabël

2.1 bazat e PërGatitjes

2.2 konvertimi i monedhës së huaj

2.3 instrumentet financiare – njohja fillestare dhe matja e mëPasshme

2.4 marrëveshjet e riblerjes dhe marrëveshjet e anasjella të riblerjes

2.5 Përcaktimi i vlerës së drejtë

2.6 zhvlerësimi i aktiveve financiare

2.7 qiraja

2.8 njohja e të ardhurave

2.9 aktive afatGjata materiale

2.10 aktive afatGjata jomateriale

2.11 zhvlerësimi i aktiveve jofinanciare

2.12 kontratat e Garancisë financiare

2.13 Pensionet dhe Përfitimet e tjera Pas Punësimit

2.14 ProviGjionet 23

2.15 tatimi mbi fitimin 23

2.17 informacioni krahasues 24

3 menaXhimi i riskut financiar 24

3.1 risku i kredisë 25

3.1.1 matja e riskut të kredisë 26

3.1.2 kontrolli i kufirit të riskut dhe Politikat e shmanGies 28

3.1.3 Politikat e zhvlerësimit dhe ProviGjionimit 29

3.1.5 kreditë dhe Paradhëniet 32

3.1.6 kreditë dhe Paradhëniet e ri-neGociuara 37

3.1.7 kolaterali i rimarrë 37

3.1.8 mjete monetare dhe Gjendje me bankën qendrore 37

3.1.9 instrumentet e borXhit, bonot e thesarit dhe

instrumente të tjerë 37

3.2 risku i treGut 38

3.2.1 risku i kursit të këmbimit 3840

3.2.2 risku i normës së interesit 40

3.3 risku i likuiditetit 43

3.3.1 ProÇesi i menaXhimit të riskut 44

3.3.2 zërat jashtë bilancit 47

3.4 vlera e drejtë e aktiveve dhe detyrimeve financiare 48

3.5 menaXhimi i kaPitali 51

4 vlerësime dhe Gjykime të rëndësishme kontabël 51

5 të ardhura nGa interesi dhe të nGjashme 53

6 shPenzime interesi dhe të nGjashme 53

7 të ardhura nGa tarifat dhe komisionet, neto 53

Page 23: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

045[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

informacion i PërGjithshëm

bordi i drejtorëve gjatë vitit 2014

ilias milis

Georgios Papaioannou

Georgios mantakas

savvas thalassinos

kostandinos Paschalis

ioanna kouna

bedri Çollaku

zyrat e regjistruara

rr. ibrahim rugova, Po boX 2400/1

tirana, albania

audituesi

deloitte audit albania sh.p.k

rr. elbasanit, Pallati poshte fakultetit

Gjeologji - miniera, tirana, albania

tirana, albania

tel: +355 (4) 451 7920

8 fitime të tjera 54

9 të ardhura të tjera oPerative 54

10 shPenzime Për Personelin 54

11 shPenzime të tjera oPerative 55

12 shPenzime të tatim-fitimit 55

13 mjete monetare dhe Gjendje me bankën qendrore 57

14 kredi dhe Paradhënie Për bankat 59

15 kredi dhe Paradhënie Për klientët 60

16 aktive financiare të mbajtura me vlerë të drejtë në fitim ose humbje 62

17 aktive financiare të disPonueshme Për shitje 63

18 aktive financiare të mbajtura deri në maturim 64

19 aktive afatGjata jomateriale 66

20 aktive afatGjata materiale 67

21 aktive të tjera 68

22 detyrime Për bankat 68

23 detyrime Për klientët 69

24 detyrime të tjera 69

25 ProviGjione 70

26 kaPitali i PaGuar dhe Primi i aksioneve 70

27 rezerva të tjera 71

28 dividendi 72

29 mjete monetare dhe ekuivalentët e tyre 72

30 Palët e lidhura 72

31 Paraqitja e instrumenteve financiare siPas kateGorive të matjes 74

32 nGjarje Pas datës së raPortimit 75

Page 24: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

047[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

RAPORTI I AUDITORIT TË PAVARUR

Drejtimit të Tirana Bank Sh.A.

Ne kemi audituar pasqyrat financiare bashkëngjitur të Tirana Bank Sh.a. (“Banka”), të

cilat përfshijnë pasqyrën e pozicionit financiar më 31 dhjetor 2014, pasqyrën e fitimit ose

humbjes dhe të ardhurave të tjera gjithëpërfshirëse, pasqyrën e ndryshimeve në kapital

dhe pasqyrën e flukseve monetare për vitin e mbyllur në këtë datë, si dhe një përmbledhje

të politikave bazë kontabël dhe shënime të tjera shpjeguese.

Përgjegjësia e Drejtimit për Pasqyrat FinanciareDrejtimi është përgjegjës për përgatitjen dhe paraqitjen e drejtë të këtyre pasqyrave

financiare në përputhje me Standardet Ndërkombëtare të Raportimit Financiar dhe për

kontrollin e brendshëm i cili, në masën që përcaktohet nga Drejtimi, është i nevojshëm për

të bërë të mundur përgatitjen e pasqyrave financiare pa pasaktësi materiale, si pasojë e

mashtrimeve apo gabimeve.

Përgjegjësia e AuditoritPërgjegjësia jonë është që, bazuar në auditimin tonë, të shprehim një opinion mbi këto

pasqyra financiare. Ne e kryem auditimin tonë në përputhje me Standardet Ndërkombëtare

të Auditimit. Këto standarde kërkojnë që ne të përmbushim kërkesat e etikës dhe të

planifikojmë dhe të kryejmë auditimin, me qëllim që të përfitojmë siguri të arsyeshme që

pasqyrat financiare nuk kanë pasaktësi materiale.

Auditimi përfshin kryerjen e proçedurave për sigurimin e të dhënave të auditimit për vlerat

dhe deklarimet në pasqyrat financiare. Proçedurat e përzgjedhura varen nga gjykimi i

audituesit, përfshirë këtu dhe vlerësimin e rreziqeve të ekzistencës së pasaktësive materiale

në pasqyrat financiare, qoftë si rezultat i mashtrimeve apo i gabimeve. Gjatë vlerësimit të

rreziqeve, audituesi merr në konsideratë kontrollin e brendshëm në lidhje me përgatitjen

dhe paraqitjen e drejtë të pasqyrave financiare në mënyrë që të projektojë proçedurat

e auditimit, të cilat janë të përshtatshme në rrethana të caktuara, por jo për qëllimin e

shprehjes së një opinioni mbi efektivitetin e kontrollit të brendshëm të Bankës. Një auditim

përfshin gjithashtu vlerësimin për përshtatshmërinë e politikave kontabël të përdorura dhe

arsyeshmërinë e vlerësimeve kryesore të bëra nga Drejtimi, si dhe vlerësimin e paraqitjes së

përgjithshme të pasqyrave financiare.

Ne besojmë se të dhënat e auditimit që kemi marrë ofrojnë baza të mjaftueshme dhe të

përshtatshme për dhënien e opinionit tonë të auditimit.

OpinioniSipas opinionit tonë, pasqyrat financiare paraqesin në mënyrë të drejtë, në të gjitha

aspektet materiale, pozicionin financiar të Bankës më 31 dhjetor 2014 si dhe performancën

e saj financiare dhe flukset e parasë për vitin e mbyllur në këtë datë, në përputhje me

Standardet Ndërkombëtare të Raportimit Financiar

Çështje të tjeraPasqyrat financiare të Bankës të përgatitura në përputhje me Standardet Ndërkombëtare

të Raportimit Financiar më dhe për vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2013 janë audituar nga

një auditor tjetër, i cili ka shprehur një opinion të pakualifikuar mbi ato pasqyra më 25

qershor 2014.

Tiranë, Shqipëri Elvis Ziu

29 maj 2015 Partner angazhimi

Page 25: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

049[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

PASQYRA E FITIMIT OSE HUMBJES DHE TË ARDHURAVE TË TJERA GJITHËPËRFSHIRËSEPër vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2014

 Shënime 2014   2013

       Të ardhura nga interesi 6 4,268,681   4,585,088 Shpenzime interesi 7 (1,671,289)   (2,940,403)Të ardhura neto nga interesi 2,597,392   1,644,685        Provigjione për zhvlerësimin e huave dhe paradhënieve 14 (1,637,433) (1,315,316)

Të ardhura neto nga interesi pas provigjionit për zhvlerësimin e huave 959,959 329,369

Të ardhura nga tarifa dhe komisione 8 228,494   249,171 Shpenzime për tarifa dhe komisione 8 (15,711)   (36,930)Të ardhura neto nga tarifa dhe komisione 212,783   212,241        Fitim nga kursi i këmbimit 130,588   236,034Të ardhura të tjera operative 25,997   52,329Shpenzime personeli 9 (581,056)   (579,999)Shpenzime të tjera operative 10 (1,048,672)   (988,745)Fitim / (humbje) të parealizuara nga rivlerësimi i aktiveve 17 182,210 (61,433)Shpenzime të tjera për provigjione 24 (360,578) (157,103)Zhvlerësimi dhe amortizimi 18,19 (282,235)   (376,465)Humbja para tatim fitimit (761,004)   (1,333,772)

Shpenzimi i tatim fitimit 11 3,763   31,290

Humbja e vitit (757,241)   (1,302,482)

Të ardhura të tjera gjithëpërfshirëse, neto nga tatimi:

zëra që nuk do të riklasifikohen më pas në fitim ose humbje: - -

zëra që mund të riklasifikohen më pas në fitim ose humbje:

- Fitimi neto nga rivlerësimi i investimeve të vlefshme për shitje 26 (133,381) 176,455

- Tatimi i shtyrë nga rivlerësimi i njohur drejtpërdrejtë në të ardhurat e tjera gjithëpërfshirëse

26 18,188 (29,264)

Të ardhura të tjera gjithëpërfshirëse për vitin (115,193) 147,191

Totali i të ardhurave gjithëpërfshirëse për vitin (872,434) (1,155,291)

Shënimet shpjeguese në faqet 7 deri në 70 janë pjesë përbërëse e këtyre pasqyrave financiare. Pasqyrat financiare u miratuan nga Bordi i Drejtorëve më 29 maj 2015 dhe u firmosën në emër të tij nga:

PASQYRA E POZICIONIT FINANCIARMë 31 dhjetor 2014

  Shënime 31 dhjetor 2014   31 dhjetor 2013(riparaqitur)   1 janar 2013

(riparaqitur)

AKTIVE        

Arka dhe llogari me Bankën Qendrore 12 19,026,572   15,812,560   13,866,273

Hua dhe paradhënie për bankat 13 8,213,104   22,870,941   13,171,181

Hua dhe paradhënie për klientët 14 39,252,338   38,700,399   50,659,319

Investime të vlefshme për shitje 15 27,357,916 16,573,427 12,211,401

Investime të mbajtura deri në maturim 16 3,794,048   4,215,704   4,718,685

Tatim fitimi i arkëtueshëm 11 300,679 300,679 259,726

Aktive afatgjata materiale të investuara 17 1,978,927 1,155,416 754,719

Aktive afatgjata jomateriale 18 362,222   353,690   401,822

Aktive afatgjata materiale 19 737,123   869,693   1,065,802

Tatimi i shtyrë aktiv 11 13,328 27,752 25,726

Aktive të tjera 20 672,242   499,060   350,727

           

TOTALI I AKTIVEVE 101,708,499   101,379,321   97,485,381

           

DETYRIME DHE KAPITALI          

Detyrime ndaj bankave 21 4,853,195   3,235,785   7,513,888

Detyrime ndaj klientëve 22 78,083,284   78,648,027   72,869,393

Detyrime të tjera 23 240,173   346,090   399,560

Provigjione 24 434,818   179,956   84,027

TOTALI I DETYRIMEVE 83,611,470   82,409,858   80,866,868

           

Kapitali          

Kapitali i paguar 25 14,754,741   14,754,741   11,248,500

Primi i aksioneve 25 1,735,494   1,735,494   1,735,494

Rezerva të tjera 26 1,525,914   1,641,107   1,493,916

Fitimi i pashpërndarë 80,880   838,121   2,140,603

TOTALI I KAPITALIT 18,097,029   18,973,463   16,618,513

TOTALI I DETYRIMEVE DHE I KAPITALIT 101,708,499   101,379,321   97,485,381

Shënimet shpjeguese në faqet 7 deri në 70 janë pjesë përbërëse e këtyre pasqyrave financiare. Pasqyrat financiare u miratuan nga Bordi i Drejtorëve më 29 maj 2015 dhe u firmosën në emër të tij nga:

Konstantinos TsigarasShef Oficer Financiar

Tedi ZeriZv. Drejtor i Departamentit të Financës

Dritan MustafaDrejtor i Përgjithshëm Ekzekutiv i Komanduar

Konstantinos TsigarasShef Oficer Financiar

Tedi ZeriZv. Drejtor i Departamentit të Financës

Dritan MustafaDrejtor i Përgjithshëm Ekzekutiv i Komanduar

Page 26: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

051[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

PASQYRA E NDRYSHIMEVE NE KAPITALPër vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2014

 

Kapitali i paguar

Primi i aksioneve

Fitimi i pashpërndarë

Rezerva të tjera

Totali i kapitalit

Më 1 janar 2013 11,248,500 1,735,494 2,140,603 1,493,916 16,618,513

Humbja e vitit - - (1,302,482) - (1,302,482)

Të ardhura të tjera gjithëpërfshirëse për vitin - - - - -

Të ardhura të tjera gjithëpërfshirëse nga

investime të vlefshme për shitje - - - 147,191 147,191

Totali i të ardhurave gjithëpërfshirëse për vitin - - (1,302,482) 147,191 (1,155,291)

Rritje në kapital (Shënimi 25) 3,506,241 - - - 3,506,241

Më 31 dhjetor 2013 14,754,741 1,735,494 838,121 1,641,107 18,969,463

Më 1 janar 2014 14,754,741 1,735,494 838,121 1,641,107 18,969,463

Humbja e vitit - - (757,241) - (757,241)

Të ardhura të tjera gjithëpërfshirëse nga

investime të vlefshme për shitje - - - (115,193) (115,193)

Totali i të ardhurave gjithëpërfshirëse për vitin - - (757,241) (115,193) (872,434)

Rritje në kapital (Shënimi 25) - - - - -

Më 31 dhjetor 2014 14,754,741 1,735,494 80,880 1,525,914 18,097,029

Shënimet shpjeguese në faqet 7 deri në 70 janë pjesë përbërëse e këtyre pasqyrave financiare. Pasqyrat financiare u miratuan nga Bordi i Drejtorëve më 29 maj 2015 dhe u firmosën në emër të tij nga:

PASQYRA E FLUKSEVE MONETAREPër vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2014

Shënime 2014 2013

FLUKSE MONETARE NGA AKTIVITETET OPERATIVE      

Humbja para tatimit (761,004) (1,333,772)

Rregullime për: -

Zhvlerësim dhe amortizim 18, 19 282,235 376,465

Ndryshime në provigjionin e huave 14 1,637,433 1,315,316

Ndryshime neto nga rivlerësimi i aktiveve afatgjata materiale të investuara 17 (182,210) 61,433

Të ardhurat neto nga interesi 6,7 (2,597,392) (1,644,685)

Zëra të tjerë jomonetarë (95,690) 3,681

(1,716,628) (1,221,562)

Rritje në rezervën e detyrueshme me Bankën Qendrore 28 (23,014) (619,331)

Rritje / (rënie) në hua dhe paradhënie për klientët (1,612,694) 11,549,432

Rritje në aktive të tjera (173,182) (849,709)

Rritje / (rënie) në detyrime ndaj bankave 1,617,410 (4,278,103)

(Rënie) / rritje në detyrime ndaj klientëve (564,666) 5,708,115

Rrirje / (rënie) në detyrime të tjera 148,945 (219,572)

Interes i arkëtuar 4,282,988 4,948,118

Interes i paguar (1,955,887) (2,899,866)

Tatim fitimi i paguar - (40,953)

Paraja neto e gjeneruar nga aktivitetet operative 3,272 12,076,569

FLUKSE MONETARE NGA AKTIVITETET INVESTUESE

Blerje e aktiveve afatgjata materiale 19 (40,055) (54,798)

Blerje e aktiveve afatgjata jomateriale 18 (118,142) (79,034)

Blerje e aktiveve afatgjata investuese 17 (708,386)

Hyrje nga shitja e aktiveve afatgjata materiale - (1,608)

Hyrje nga shitja e aktiveve afatgjata investuese 67,085 -

Hyrje nga maturimi i investimeve të mbajtura deri në maturim 16 421,656 -

Blerje e investimeve të vlefshme për shitje 15 (25,824,047) (15,526,679)

Hyrje nga investimet e vlefshme për shitje 15 14,733,094 11,089,195

Paraja neto e përdorur në aktivitetet investuese (11,468,795) (4,572,924)

FLUKSE MONETARE NGA AKTIVITETET FINANCIARE

Rritje në kapitalin aksionar 25 - 3,506,241

Paraja neto e gjeneruar nga aktivitetet financiare - 3,506,241

(Rënie) /(rritje) neto në mjete monetare dhe ekuivalentët e tyre (11,465,523) 11,009,886

Mjete monetare dhe ekuivalentët e tyre më 1 janar 28 31,219,548 20,209,662

Mjete monetare dhe ekuivalentët e tyre më 31 dhjetor 28 19,754,025 31,219,548

Shënimet shpjeguese në faqet 7 deri në 70 janë pjesë përbërëse e këtyre pasqyrave financiare. Pasqyrat financiare u miratuan nga Bordi i Drejtorëve më 29 maj 2015 dhe u firmosën në emër të tij nga: Konstantinos Tsigaras

Shef Oficer FinanciarTedi ZeriZv. Drejtor i Departamentit të Financës

Dritan MustafaDrejtor i Përgjithshëm Ekzekutiv i Komanduar

Konstantinos TsigarasShef Oficer Financiar

Tedi ZeriZv. Drejtor i Departamentit të Financës

Dritan MustafaDrejtor i Përgjithshëm Ekzekutiv i Komanduar

Page 27: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

053[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

1. INFORMACION MBI SHOqËRINËTirana Bank sh.a. është një institucion bankar që kryen veprimtarinë e saj në përputhje me

dispozitat e Ligjit 9901, datë 14 prill 2008 “Për tregtarët dhe shoqëritë tregtare”, dhe Ligjit 9662,

datë 18 dhjetor 2006 “Për bankat në Republikën e Shqipërisë” i amenduar, Ligji 10481, datë

17 nëntor 2011, si edhe me ligje të tjera të ngjashme. Sipas nenit 4 të statutit të saj, Banka

ka si objekt të ekzekutojë për llogari të vetë apo për llogari të palëve të tjera, çdo veprimtari

të njohur dhe të deleguar bankave nga ligji. Tirana Bank sh.a. është themeluar dhe kryen

aktivitetin e saj në Shqipëri. 96.71% të aksioneve të saj zotërohen nga Piraeus Bank S.A.

Banka ka 47 degë (2013: 53) në Republikën e Shqipërisë dhe nuk kryen aktivitet jashtë saj.

Pasqyrat financiare për vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2014 u autorizuan për publikim nga

Bordi i Drejtorëve më 29 maj 2015. Miratimi i pasqyrave financiare nga aksionarët do të kryhet

në Asamblenë e Përgjithshme të Aksionerëve.

Aktiviteti kryesor

Aktiviteti kryesor i biznesit të Bankës janë veprimtaritë bankare tregtare dhe individuale në

Republikën e Shqipërisë. Banka kryen veprimtarinë e saj në sajë të një licence të plotë lëshuar

nga Banka Qendrore e Republikës së Shqipërisë (“Banka e Shqipërisë” ose “BSH”) që prej vitit

1996.

2. PËRMBLEDHJE E POLITIKAVE TË RËNDËSISHME KONTABËLPolitikat kryesore kontabël të zbatuara në përgatitjen e këtyre pasqyrave financiare paraqiten

në vijim. Këto politika janë zbatuar me konsistencë ndaj gjithë viteve të paraqitur nëqoftëse

nuk është përmendur ndryshe.

2.1 BAzAT E PËRGATITJES  

Pasqyrat financiare të shoqërisë janë përgatitur bazuar në parimin e kostos historike, përveç

aktiveve financiare të vlefshme për shitje që maten me vlerën e drejtë. Pasqyrat financiare

janë paraqitur në Lekë Shqiptar të përafruar në mijëshen më të afërt (‘000 Lekë) përveç kur

shprehet ndryshe.

Pasqyrat financiare të Bankës janë përgatitur në përputhje me parimin e vijimësisë, i cili

supozon që Banka do të vazhdojë të operojë në të ardhmen e parashikueshme.

a) Pozicioni i Grupit

Piraeus Bank aktualisht operon në një mjedis të brendshëm që mbetet sfidues, megjithatë

Grupi është i mirë kapitalizuar meqë raporti i saj mjaftueshmërisë së kapitalit sipas Bazel III

arriti 12.5% në fund të dhjetorit 2014 dhe gjithashtu mban provigjionet më të larta kumulative

të raportit të kredive bruto (22.3 %) nga bankat greke.

Është vënë re se Piraeus Bank ka përfunduar me sukses në prill të vitit 2014 një rritje kapitali

prej 1.75 miliardë Euro, duke emetuar aksione të reja në një transaksion jo-parandalues. Kjo

kishte për qëllim të përmbushte kërkesat e kapitalit të testit të stresit të Bankës së Greqisë si

nga baza ashtu dhe nga një skenar i pafavorshëm, si dhe për të lejuar lirimin e plotë të 750

milionë Euro të aksioneve preferenciale të Shtetit Grek që u zhvillua në maj 2014. Veprimet

e lartpërmendura forcojnë pozicionin kapital të Bankës duke marrë parasysh zbatimin e

kërkesave të Bazel III dhe zgjerimin e pjesëmarrjes së aksionarit privat. Në të njëjtën kohë, ky

veprim i mundëson Bankës të kalojë të gjitha skenarët e Vlerësimit Gjithëpërfshirës të BQE në

vitin 2014. Fitimi para tatimit dhe provigjionet (duke përjashtuar rezultatet e tregtimit) ishin 280

milion Euro në Q4 2014, 2% më e lartë kundrejt Q3 2014 dhe deri 32% më e lartë krahasuar

me Q4 2013. Fitimi para tatimit dhe provigjionet për vitin e plotë ishin 1.04 milionë Euro.

Të ardhurat neto nga interesi të Grupit kanë vazhduar të përmirësohen nga një tremujor në

tjetrin dhe arritën 513 milionë Euro nga viti në vit dhe + 1% nga tremujori në tremujor.

Të ardhurat neto nga tarifat dhe komisionet ishin 87 milionë Euro në Q4 2014, 5% më e lartë

se baza përsëritëse vjetore. Si përqindje e aktiveve, komisionet neto ishin 48 bps, 5bps më e

lartë në krahasim me Q4 2013.

Aktivet totale të Grupit arritën në 89.1 miliardë Euro, 3% më pak kundrejt muajit dhjetor 2013,

kryesisht për shkak të reduktimit të portofolit neto të kredisë.

Page 28: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

055[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

Depozitat e klientëve arritën në 54.8 miliard Euro, 1% më e lartë kundrejt vitit 2013, duke

shënuar një rënie të vogël kundrejt muajit shtator 2014 për shkak të pasigurisë politike, e cila

u intensifikua në muajin dhjetor 2014.

Kapitali i Grupit arriti shumën 7.3 miliardë Euro, duke vendosur raportin e levës financiare në

8%, raport shumë më i lartë se minimumi i raportit 3% të vendosur nga Komiteti i Bazelit.

b) Pozicioni i Bankës

Në kushtet aktuale, qëllimi kryesor i Bankës ka qënë likuiditeti dhe mjaftueshmëria e kapitalit.

Ashtu siç përmëndet në shënimet 23 dhe 24, burimi kryesor i fondeve të Bankës përbëhet

nga depozitat e mbledhura brenda vendit nga korporatat dhe individët.

Raporti i mjaftueshmërisë së kapitalit të Bankës (siç përshkruhet nga BSH) më 31 dhjetor

2014 është 17.98% (2013: 16.14%) dhe është më e lartë se minimumi i përcaktuar specifikisht

për Bankën nga BSH prej 15%. Për më tepër, raporti i likuiditetit të Bankës më 31 dhjetor 2014

ishte 38.15% (2013: 38%), e cila është në përputhje me nenin 71 të Rregullores së Bankës së

Shqipërisë për likuiditetin, të datës 14 tetor 2009.

Banka është në përputhje me kërkesat rregullative dhe nuk ka tejkaluar vlerën e përcaktuar

me Ligj.

c) Korrigjim i gabimeve të viteve të mëparëshme

Kolateralet e rimarra janë pasuri të patundshme të blera nga Banka në të gjithë vendin

nga zgjidhja e kredive me vonesë. Banka ka ndërmend të mbajë pronat për arkëtimin e

të ardhurave nga qiraja ose për rritje të vlerës së kapitalit (ose të dyja). Në pesë vitet e

ardhshme, tregu i pasurive të patundshme në Shqipëri pritet të rikuperohet nga një rënie

e gjatë. Këto aktive duken një investim tërheqës; ndërkohë që tregu i kredive ka rënë duke

rezultuar në tepricë likuiditeti dhe norma shumë të ulëta investimi.

Grupi ka krijuar një kompani të pasurive të patundshme në Shqipëri, Piraeus Real Estate

Tirana, e cila pritet të administrojë ose të marrë përsipër pronat duke filluar nga viti 2015.

Pavarësisht nga qëllimet e Drejtimit dhe rrethanave të tregut të pasurive të patundshme,

Banka i klasifikoi këto prona si inventar të mbajtur në aktive të tjera. Në vitin 2014 Banka

korrigjoi klasifikimin e kolateraleve të rimarrë në aktive afatgjata të investimit të matura me

vlerën e drejtë. Korrigjimi është aplikuar në mënyrë retrospektive dhe rezultoi në një riparaqitje

të kolateraleve të rimarra nga aktive të tjera (shënimi 20) në aktive afatgjata të investuara

(shënimi 17) më 31 dhjetor 2013 dhe 1 janar 2013. Meqënëse kosto e pronave përafron

vlerën e tyre të drejtë, pasi pronat janë blerë gjatë periudhave të raportimit, korrigjimi nuk ka

patur asnjë ndikim në fitimet e pashpërndara më 31 dhjetor 2013 dhe 1 janar 2013 ose në

fitim ose humbje për periudhat që përfunduan.

Rrjedhimisht, supozimi i vijimësisë është aplikuar në përgatitjen e pasqyrave financiare. Drejtimi

i ka përgatitur këto pasqyra financiare mbi një bazë vijimësie, e cila supozon se Banka do të

vazhdojë të operojë në të ardhmen e parashikueshme. Për të vlerësuar arsyeshmërinë e këtij

supozimi, Drejtimi rishikon parashikimet e flukseve hyrëse të mjeteve monetare të ardhshme

dhe mbështetjen e dhënë nga aksionarët.

Duke u bazuar në planet aktuale financiare, situatën aktuale të Bankës dhe në mbështetjen

e bankës mëmë, Drejtimi është i bindur që Banka do të jetë e aftë të vazhdojë aktivitetin

në vijimësi në një të ardhme të parashikueshme, dhe për këtë arsye ky parim përdoret për

përgatitjen e këtyre pasqyrave financiare.

Deklarata e përputhshmërisë

Pasqyrat financiare të Tirana Bank sh.a. janë përgatitur në përputhje me Standardet

Ndërkombëtare të Raportimit Financiar (SNRF) dhe interpretimet e KIRFN-së.

Politikat e kontabilitetit të miratuara janë konsistente me ato të vitit të mëparshëm financiar.

2.2 KONVERTIMI NË MONEDHË TË HUAJ

Pasqyrat financiare paraqiten në Lekë Shqiptar, e cila është monedha funksionale dhe

raportuese e Bankës.

Transaksione dhe llogari

Transaksionet në monedhë të huaj regjistrohen fillimisht në monedhën funksionale me kursin

e këmbimit në datën e transaksionit.

Aktivet dhe detyrimet monetare në monedhë të huaj janë rivlerësuar me kursin e këmbimit

në datën e raportimit. Të gjitha ndryshimet janë regjistruar si fitim ose humbje nga kursi i

këmbimit në pasqyrën e fitimit ose humbjes. Zërat jo-monetarë të matura me kosto historike

në monedhë të huaj përkthehen duke përdorur kursin e këmbimit në datat fillestare të trans-

aksioneve. Zërat jo-monetarë të matura me vlerë të drejtë në monedhë të huaj konvertohen

duke përdorur kursin e këmbimit në datën kur është përcaktuar vlera e drejtë.

Kurset e këmbimit (lekë për njësi të monedhës së huaj) për monedhat kryesore më 31 dhje-

tor 2014 dhe 2013 ishin si vijon:

2014 2013

USD 115,23 101,86

EUR 140,14 140,20

Page 29: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

057[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

2.3 INSTRUMENTAT FINANCIARE – NJOHJA FILLESTARE DHE MATJA E MËPASSHME

a) Data e njohjes

Blerjet apo shitjet e aktiveve financiare që kërkojnë dhënien e aktiveve brenda afatit kohor të

përcaktuar në përgjithësi nga rregullore apo konventa në treg, njihen në datën e tregtimit,

domethënë në datën në të cilën banka angazhohet të blejë apo të shesë aktivin.

b) Njohja fillestare e instrumentave financiare

Klasifikimi i instrumentave financiare në njohjen fillestare varet nga qëllimi për të cilin u blenë

instrumentet financiare dhe karakteristikat e tyre. Të gjithë instrumentat financiare njihen

fillimisht me vlerë të drejtë dhe në rast të aktiveve dhe detyrimeve financiare që nuk mbahen

me vlerë të drejtë në fitim ose humbje, plus kosto transaksioni. Vlera e drejtë në njohjen

fillestare evidentohet nga çmimi i transaksionit. Një fitim ose humbje në njohjen fillestare

njihet vetëm nëse ka diferencë midis vlerës së drejtë dhe çmimit të transaksionit, gjë e cila

është e dukshme nga transaksione të tjera në treg për të njëjtin instrument financiar ose

nga një metodë vlerësimi, të dhënat e të cilës përfshijnë vetëm informacion nga tregje të

dukshme.

c) Aktive financiare të mbajtura deri në maturim

Aktive financiare të mbajtura deri në maturim janë ato instrumente të cilat përmbajnë

pagesa fikse ose të përcaktuara dhe kanë maturitet të përcaktuar dhe për të cilat banka

ka synimin dhe aftësinë për t’i mbajtur deri në maturim. Nëse banka do të shiste një shumë

rëndësishme investimesh të mbajtura deri në maturim, e gjithë kategoria duhet të klasifikohej

si e vlefshme për shitje.

Aktivet financiare të mbajtura deri në maturim maten më pas me kosto të amortizuar duke

përdorur metodën e normës efektive të interesit, duke zbritur provigjionin e zhvlerësimit. Kosto

e amortizuar llogaritet duke marrë parasysh çdo zbritje ose prim në blerje si edhe komisione

të cilat janë pjesë përbërëse e normës efektive të interesit. Amortizimi njihet në llogarinë

“të ardhura interesi” në fitim ose humbje. Humbjet që rezultojnë nga zhvlerësimi i këtyre

investimeve njihen në fitim ose humbje si humbje nga zhvlerësimi i instrumenteve financiare,

nëse ka.

d) Hua dhe të arkëtueshme

Huatë dhe të arkëtueshmet përfshijnë hua për bankat dhe hua dhe paradhënie për klientët,

të cilat janë aktive financiare me pagesa fikse ose të përcaktueshme dhe me maturitet të

përcaktuar që nuk janë të kuotuara në një treg aktiv. Ato nuk krijohen me synimin e rishitjes

së menjëhershme dhe nuk klasifikohen si aktive financiare të mbajtura për tregtim, investime

financiare të vlefshme për shitje ose aktive financiare të mbajtura me vlerë të drejtë përmes

fitimit ose humbjes. Pas njohjes fillestare, shumat e këtyre kredive njihen më pas me kosto të

amortizuar duke përdorur metodën e normës efektive të interesit, duke zbritur provigjionin për

zhvlerësim. Kosto e amortizuar llogaritet duke marrë parasysh çdo zbritje ose prim në blerje

si edhe komisione të cilat janë pjesë përbërëse e normës efektive të interesit. Amortizimi

njihet në llogarinë “Të ardhura nga interesi” në fitim ose humbje. Humbjet që rezultojnë nga

zhvlerësimi i këtyre instrumenteve njihen në fitim ose humbje si humbje nga zhvlerësimi i

huave dhe paradhënieve.

e) Aktive financiare të mbajtura me vlerën e drejtë përmes fitimit ose humbjes

Kjo kategori përfshin bono thesari të Qeverisë Shqiptare.

Aktivet financiare të mbajtura me vlerë të drejtë përmes fitimit ose humbjes janë aktive

financiare të cilat manaxhohen dhe vlerësohen për performancë bazuar në vlerën e drejtë,

në përputhje me politikën e bankës për manaxhimin e riskut. Aktivet financiare të mbajtura

me vlerë të drejtë përmes fitimit ose humbjes mbahen me vlerën e drejtë. Të gjithë elementët

e tjerë të ndryshimeve në vlerën e drejtë dhe fitimeve ose humbjeve nga ç’rregjistrimi njihen

në fitim ose humbje si të ardhura të tjera në periudhën kur ato ndodhin.

f) Aktive financiare të vlefshme për shitje

Ky klasifikim përfshin letra me vlerë investimi të cilat Banka synon t’i mbajë për një periudhë

të pacaktuar kohe dhe të cilat mund të shiten si përgjigje ndaj një nevoje likuiditeti apo

ndryshimesh në normat e interesit, kurset e këmbimit apo çmimeve të aksioneve.

Letrat me vlerë të investimit të vlefshme për shitje mbahen me vlerë të drejtë. Të ardhurat nga

interesi nga instrumentet e vlefshëm për shitje llogariten duke përdorur metodën e interesit

efektiv dhe njihen në fitim ose humbje të vitit. Dividendët nga instrumentet e kapitalit të

vlefshëm për shitje njihen në fitim ose humbje në vitin kur përcaktohet e drejta e bankës për

të marrë pagesat dhe është e mundur që dividendët do të arkëtohen. Të gjithë elementët

e tjerë të ndryshimeve në vlerën e drejtë njihen në të ardhura të tjera gjithpërfshirëse derisa

investimi çregjistrohet apo zhvlerësohet, kohë në të cilën fitimi ose humbja e akumuluar

riklasifikohet nga të ardhura të tjera gjithpërfshirëse në fitim ose humbje të vitit.

Vlera e drejtë e aktiveve financiare monetare të vlefshme për shitje shprehet në monedhë

të huaj dhe përkthehet me normën spot që mbizotëron në fund të periudhës raportuese.

Fitimet dhe humbjet nga kursi i këmbimit që janë njohur në fitim ose humbje janë përcaktuar

bazuar në koston e amortizuar të aktiveve monetare. Fitimet dhe humbjet e tjera nga kursi i

këmbimit njihen në të ardhura të tjera gjithëpërfshirëse.

Më 31 dhjetor 2014 dhe 2013 Banka klasifikon aktivet e saj financiare si të mbajtura deri

Page 30: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

059[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

në maturim, investime të vlefshme për shitje dhe hua dhe të arkëtueshme. Banka nuk ka

klasifikuar ndonjë aktiv financiar të mbajtur me vlerën e drejtë përmes fitimit ose humbjes

gjatë periudhës raportuese.

g) Detyrime financiare

Pas matjes fillestare, borxhi dhe huamarrjet e tjera maten me kosto të amortizuar duke

përdorur metodën e normës efektive të interesit. Nuk ka detyrime financiare të matura me

vlerë të drejtë përmes fitimit ose humbjes. Çdo diferencë midis arkëtimeve minus kostot e

transaksionit dhe vlerës së riparimit njihet si shpenzim interesi në fitim ose humbje. Kosto e

amortizuar llogaritet duke marrë parasysh çdo zbritje ose prim në emetim dhe kosto që janë

pjesë integrale e normës efektive të interesit.

h) Kompensimi i instrumentave financiare

Aktivet dhe detyrimet financiare kompensohen dhe shuma neto paraqitet në pasqyrën

e pozicionit financiar kur ekziston një e drejtë ligjore për të netuar shumat e njohura dhe

ekziston synimi për shlyerje në baza kompensimi, ose për të realizuar aktivin apo shlyer

detyrimin njëkohësisht.

i) Ç’regjistrimi

Aktivet financiare ç’regjistrohen kur përfundojnë së ekzistuari të drejtat kontraktuale për

të marrë flukse monetare nga aktivi, ose kur aktivi dhe të gjithë risqet dhe shpërblimet e

pronësisë së tij janë transferuar (që domethënë, nëse të gjitha risqet dhe shpërblimet nuk

janë transferuar tërësisht, banka teston kontrollin për t’u siguruar që përfshirja e vazhdueshme

në bazë të të drejtave të mbetura nuk parandalon çregjistrimin). Detyrimet financiare

ç’regjistrohen kur ato ripaguhen ose anullohen.

2.4 MARRËVESHJET E RIBLERJES DHE MARRËVESHJET E ANASJELLTA TË RIBLERJES

Letrat me vlerë të shitura përmes marrëveshjeve për t’i riblerë në një datë të ardhshme

të specifikuar (“REPO”) nuk ç’regjistrohen nga pasqyra e pozicionit financiar. Arkëtimet

përkatëse, duke përfshirë interesin e përllogaritur, njihen në pasqyrën e pozicionit financiar

si detyrime ndaj bankave, duke pasqyruar thelbin ekonomik të kredisë bankare. Diferenca

midis çmimit të shitjes dhe të riblerjes trajtohet si shpenzim interesi dhe maturohet përgjatë

jetës së marrëveshjes duke përdorur metodën e normës efektive të interesit. Ndërkohë letrat

me vlerë të blera përmes marrëveshjeve për rishitje në një datë të ardhshme të specifikuar,

marrëveshjet e anasjella të riblerjes (‘Reverse REPO’), regjistrohen si detyrime ndaj bankave

të tjera ose hua dhe paradhënie për klientë, sipas rastit. Pagesat përkatëse të kryera, duke

përfshirë interesin e përllogaritur, njihen në pasqyrën e pozicionit financiar si detyrime ndaj

bankave. Diferenca midis çmimit të blerjes dhe atij të rishitjes trajtohet si e ardhur nga interesi

dhe maturohet përgjatë jetës së marrëveshjes duke përdorur metodën e normës efektive të

interesit.

2.5 PËRCAKTIMI I VLERËS SË DREJTË

Për instrumentat financiare që tregtohen në tregje aktive, përcaktimi i vlerës së drejtë të

aktiveve dhe detyrimeve financiare bazohet në çmimet e tregut ose kuotimet e çmimit nga

ndërmjetësit. Një instrument financiar konsiderohet si i kuotuar në treg aktiv nëse çmimet

e kuotuara janë të gatshme dhe rregullisht të publikuara në bursë nga ndërmjetës, grupe

industrish, shërbime çmimesh dhe agjenci rregullatore, dhe këto çmime përfaqësojnë

transaksione të rregullta të vërteta që kryhen me vlera të drejta. Nëse kriteret e mësipërme

nuk përmbushen, tregu konsiderohet si jo-aktiv. Treguesit që tregu nuk është aktiv janë kur

ka hapësirë të madhe midis ofertës dhe kërkesës, ose kur ka pak transaksione kohët e fundit,

një rënie të konsiderueshme në mesataren e vëllimit të tregëtimit ditor të të gjitha aksioneve

në shqyrtim në vend gjatë 5 viteve të fundit, etj.

Për të gjitha ato instrumente financiare që nuk janë të listuara në treg aktiv, vlera e drejtë

përcaktohet duke përdorur metoda të përshtatshme vlerësimi. Metoda të tilla përfshijnë

teknika të llogaritjes së vlerës aktuale, krahasimin me instrumenta të ngjashëm për të cilat

ekzistojnë çmime të publikuara dhe modele të tjera të përshtatshme. Metoda të vlerësimit

si modelet e flukseve monetare të skontuara ose modele të bazuar në transaksione duarlirë

ose konsiderata në të dhënat finaciare të investuesve përdoren për matjen e vlerës së drejtë

të strumenteve financiare për të cilët informacioni i jashtëm për përcaktimin e çmimit nuk

është i disponueshëm.

Metodat e vlerës së drejtë analizohen në nivele hierarkike siç vijon: (i) metodat e nivelit të parë

janë ato që përdorin çmime të kuotuara në tregje aktive për aktive ose detyrime identike;

(ii) metoda të nivelit të dytë përbëjnë teknika vlerësimi që përdorin të gjitha të dhënat e

observueshme për aktivin ose detyrimin, në mënyrë direkte (si çmimet) ose indirekte (që

derivojnë nga çmimet), dhe (iii) metoda të nivelit të tretë janë vlerësime që nuk bazohen

vetëm në të dhënat e observueshme të tregut (metoda kërkon të dhëna të rëndësishme të

pa observueshme).

Page 31: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

061[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

2.6 zHVLERËSIMI I AKTIVEVE FINANCIARE

Banka vlerëson nëse ka tregues objektiv zhvlerësimi në lidhje me një aktiv financiar ose një

grup aktivesh financiare në çdo datë raportimi.

Një aktiv financiar ose një grup aktivesh financiare supozohet se janë të zhvlerësuara nëse,

dhe vetëm nëse, ekziston evidencë objektive zhvlerësimi si rezultat i një apo disa ngjarjeve

që kanë ndodhur pas njohjes fillestare të aktivit (një ‘ngjarje humbjeje’) dhe që ngjarja (ose

ngjarjet) ka një ndikim në vlerësimin e flukseve të ardhshme monetare nga aktivi financiar ose

grupi i aktiveve financiare që mund të maten me besueshmëri. Evidenca e zhvlerësimit mund

të përfshijë tregues që huadhënësi ose një grup huadhënësish po kalojnë vështirësi serioze

financiare, paaftësi paguese ose vonesa në pagimin e interesave ose të principalit, mundësia që

mund të kalojnë në likuidim ose riorganizim tjetër financiar dhe kur të dhëna të dukshme tregojnë

se ka një rënie të matshme në vlerësimet e flukseve të ardhshme monetare, si ndryshimet në

vonesa apo kushtet ekonomike që lidhen drejtpërdrejtë me paaftësinë paguese.

a) Hua dhe paradhënie për bankat dhe klientët

Për shumat e huave dhe paradhënieve për bankat dhe klientët të mbajtura me kosto të

amortizuar, banka vlerëson fillimisht nëse ekziston evidencë zhvlerësimi për aktive financiare

të cilat janë individualisht të rëndësishme, ose kolektivisht për aktive financiare që nuk janë

individualisht të rëndësishëm. Nëse banka përcakton se nuk ka evidencë objektive zhvlerësimi

për aktivet e vlerësuara individualisht, të rëndësishëm ose jo, ajo e përfshin aktivin në një

grup aktivesh financiare me karakteristika të ngjashme të rrezikut të kredisë dhe vlerëson në

mënyrë kolektive zhvlerësimin për to. Aktivet që vlerësohen individualisht për zhvlerësim dhe

për të cilat ka ndodhur një humbje zhvlerësimi, ose vazhdon të njihet, nuk përfshihen në

vlerësimin kolektiv për zhvlerësim.

Nëse ekziston evidencë objektive që ka ndodhur një humbje zhvlerësimi, shuma e humbjes

matet si diferencë midis vlerës kontabël të aktivit dhe vlerës aktuale të vlerësimit të flukseve

monetare të ardhshme (duke përjashtuar humbjet e pritshme të huasë të cilat nuk kanë

ndodhur ende). Vlera e mbetur e aktivit reduktohet me përdorimin e llogarisë së provigjionit

dhe kjo shumë njihet në fitim ose humbje.

Huatë, së bashku me provigjionin përkatës, ç’regjistrohen kur nuk parashikohen rimarrje të

ardhshme reale dhe i gjithë kolaterali është realizuar ose i është transferuar bankës. Nëse,

në një vit të mëpasshëm, shuma e vlerësuar e humbjes së zhvlerësimit rritet si pasojë e një

ngjarjeje të ndodhur pas njohjes së zhvlerësimit, humbja e zhvlerësimit e njohur më parë rritet

ose zvogëlohet në llogarinë e provigjionit.

Kur rimerret një ç’regjistrim i mëparshëm, rimarrja kreditohet në llogarinë provigjione për

zhvlerësim të huave dhe paradhënieve.

Vlera aktuale e vlerësimeve të flukseve të ardhshme monetare skontohet me normën fillestare

efektive të interesit të aktivit financiare. Nëse një kredi ka një interes të ndryshueshëm, norma

e skontimit për matjen e humbjeve të zhvlerësimit është norma aktuale e interesit. Përllogaritja

e vlerësimit të flukseve të ardhshme të një aktivi financiar me kolateral pasqyron flukset

monetare që mund të rezultojnë nga marrja e kolateralit minus kostot e marrjes dhe shitjes

së tij, qoftë marrja e mundshme ose jo.

Me qëllim vlerësimin kolektiv të zhvlerësimit, aktivet financiare grupohen në bazë të sistemit

të brendshëm të bankës për rrezikun e kredisë, i cili merr parasysh karakteristikat e rrezikut

të kredisë, të llojit të aktivit, industrisë, llojit të kolateralit, ditë-vonesat dhe faktorë të tjerë të

përshtatshëm. Flukset e ardhshme monetare nga një grup aktivesh financiare vlerësohen

kolektivisht për zhvlerësim duke u bazuar në eksperiencën historike të humbjeve të aktiveve

me karakteristika rreziku të ngjashme me ato në grup. Eksperienca historike e humbjeve

rregullohet në bazë të të dhënave të dukshme për të pasqyruar ndikimet e kushteve që

nuk ndikuan vitet në të cilat bazohet eksperienca historike e humbjeve, për të përjashtuar

ndikimet e kushteve në periudhën historike të cilat nuk ekzistojnë aktualisht. Vlerësimet

e ndryshimeve në flukset e ardhshme monetare pasqyrojnë dhe janë konsistente me

ndryshimet në të dhënat e dukshme nga viti në vit (ndryshime të tilla si normat e papunësisë,

çmimet e pasurive, gjendja e pagesave apo faktor të tjerë tregues të humbjeve në grup,

dhe shtrirja e tyre). Metodologjia dhe supozimet e përdorura për vlerësimin e flukseve të

ardhshme monetare rishikohen rregullisht për të zvogëluar çdo diferencë ndërmjet vlerësimit

të humbjes dhe eksperiencës faktike.

b) Aktive financiare të mbajtura deri në maturim

Banka vlerëson individualisht evidencën objektive të zhvlerësimit në rastin e investimeve të

mbajtura deri në maturim. Nëse ka evidencë objektive që ka ndodhur një humbje zhvlerësimi,

shuma e humbjes matet si diferencë midis vlerës së mbetur të aktivit dhe vlerës aktuale

të vlerësimeve të flukseve të ardhshme monetare. Vlera e mbetur e aktivit reduktohet dhe

shuma e humbjes njihet në fitim ose humbje.

Nëse në vitet e mëpasshme shuma e vlerësuar e humbjes nga zhvlerësimi zvogëlohet si

pasojë e një ngjarjeje të ndodhur pas njohjes së zhvlerësimit, çdo shumë e debituar më parë

kreditohet në llogarinë “Humbje nga zhvlerësimi i aktiveve financiare”.

c) Aktive financiare të vlefshme për shitje

Banka vlerëson nëse ekziston evidencë objektive që një aktiv financiar apo grup aktivesh

financiare janë zhvlerësuar në çdo datë raportimi. Në rastin e investimeve të borxhit të

klasifikuara si të vlefshme për shitje, një rënie e rëndësishme dhe e zgjatur në vlerën e drejtë

Page 32: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

063[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

të instrumentit nën koston e tij merret parasysh në përcaktimin e zhvlerësimit ose jo të aktivit.

Humbjet nga zhvlerësimi janë njohur në fitim ose humbje në periudhën kur ato ndodhin,

si rezultat i një apo më shumë ngjarjeve (“ngjarje që sjell humbje”) që kanë ndodhur pas

njohjes fillestare të investimeve financiare të vlefshme për shtije. Humbja nga zhvlerësimi

e akumuluar – e matur si diferencë midis kostos së blerjes dhe vlerës së drejtë aktuale,

minus çdo humbje zhvlerësimi e njohur më parë në fitim ose humbje – ç’rregjistrohet nga

të ardhura të tjera gjithëpërfshirëse dhe njihet në fitim ose humbje. Humbjet nga zhvlerësimi

mbi instrumentat e kapitalit nuk rimerren dhe çdo fitim i mëpasshëm njihet në të ardhura

të tjera gjithëpërfshirëse. Nëse në periudhat e mëpasshme, vlera e drejtë e një instrumenti

borxhi të klasifikuar si i disponueshëm për shitje rritet, dhe rritja mund të lidhet objektivisht me

një ngjarje të ndodhur, pasi humbja e zhvlerësimit është njohur në fitim ose humbje, humbja

e zhvlerësimit do të rimerret nëpërmjet fitimit ose humbjes.

d) Kontrata të ristrikturuara

Kur është e mundur, banka mundohet të ristrukturojë një hua në vend që të marrë kolateralin.

Kjo mund të përfshijë shtyrjen e marrëveshjeve të ripagesës dhe një marrëveshje të re për

kushtet e kredisë. Me ri-negocimin e kushteve, kredia nuk konsiderohet më në vonesë. Drejtimi

rishikon vazhdimisht kreditë e ristrukturuara për t’u siguruar që të gjitha kriteret përmbushen

dhe pagesat e ardhshme kanë mundësi të kryhen. Kreditë vazhdojnë të jenë subjekt i një

vlerësimi individual apo kolektiv për zhvlerësim, të llogaritur duke përdorur normën efektive

fillestare të interesit të kredisë.

2.7 qIRAJA

Përcaktimi nëse një marrëveshje është ose përmban një qira bazohet në thelbin e

marrëveshjes, e cila kërkon një vlerësim nëse përmbushja e marrëveshjes është në varësi

të përdorimit të aktivit apo aktiveve specifike dhe marrëveshja transferon një të drejtë për të

përdorur aktivin.

i. Banka si qiramarrës

Qiratë financiare, të cilat i transferojnë bankës në thelb të gjitha risqet dhe përfitimet e lidhura

me pronësinë e objektit të qirasë, kapitalizohen me fillimin e afatit të qirasë me vlerën e drejtë

të pasurisë së marrë me qira ose, kur është më e vogël, me vlerën e drejtë të pagesave

minimale të qirasë dhe përfshihen në llogarinë “Aktive afatgjata materiale”, me detyrimin

përkatës ndaj qiradhënësit të përfshirë në “Detyrime të tjera”. Pagesat e qirasë ndahen midis

shpenzimit financiar dhe detyrimit të qirasë për të arritur një normë konstante interesi mbi

gjendjen e mbetur të detyrimit. Shpenzimet financiare regjistrohen drejtpërdrejtë kundrejt

të ardhurave si shpenzime interesi. Banka nuk kishte marrëveshje të rëndësishme qiraje

financiare gjatë periudhës së raportimit.

Aktivet e kapitalizuara të qirasë amortizohen përgjatë kohës më të shkurtër midis jetës së

dobishme të vlerësuar të aktivit dhe afatit të qirasë, nëse nuk ka siguri të arsyeshme që

banka do të marrë pronësinë e objektit në fund të afatit të qirasë. Detyrimet e pagesave të

qirasë së zakonshme kontabilizohen në mënyrë lineare përgjatë afatit të qirasë dhe njihen

si shpenzime të tjera operative. Kur një qira e zakonshme përfundon para se afati i qirasë të

ketë përfunduar, çdo pagesë e kërkuar nga qiradhënësi si penalitet njihet si shpenzim në

periudhën kur përfundimi ka ndodhur.

ii. Banka si qiradhënës

Kur banka është qiradhënës në një qira, e cila ne thelb nuk transferon të gjitha risqet dhe

përfitimet e pronësisë nga banka tek qiramarrësi, totali i pagesave të qirasë njihet në fitim

ose humbje të vitit (të ardhura nga qiraja – shënimi 2.8, c) në mënyrë lineare përgjatë afatit

të qirasë.

2.8 NJOHJA E TË ARDHURAVE

Të ardhurat njihen në masën që është e mundur që përfitimet ekonomike mund të maten

në mënyrë të besueshme. Kriteret specifike në vijim duhet të përmbushen që të ardhurat të

njihen.

a) Të ardhura dhe shpenzime nga interesi

Të ardhurat nga interesi përfshijnë kupona të fituar nga investimet me të ardhura të

pandryshueshme, zbritjen e maturuar dhe primin nga bonot e thesarit dhe të ardhura

interesi nga hua dhe paradhënie. Për të gjithë instrumentat financiare të matur me kosto

të amortizuar dhe instrumentat financiare të klasifikuar si të vlefshme për shitje që mbartin

interes, e ardhura ose shpenzimi nga interesat regjistrohet me normën efektive të interesit,

e cila është norma që barazon vlerën aktuale të pagesave ose arkëtimeve monetare të

ardhshme përgjatë jetës së instrumentit financiar, ose një periudhë më të shkurtër, sipas

rastit, me vlerën e mbetur neto të aktivit ose detyrimit financiar.

Përllogaritja merr parasysh të gjitha kushtet kontraktuale të instrumentit financiar (për

shembull, mundësitë e parapagimit) dhe përfshin çdo tarifë ose kosto rritëse që lidhet direkt

me instrumentin dhe janë pjesë përbërëse e normës efektive të interesit, por përjashton

humbjet e ardhshme të kredisë. Vlera e mbetur e aktivit ose detyrimit financiar rregullohet

nëse banka rishikon vlerësimet e saj të pagesave dhe arkëtimeve. Vlera e mbetur e rregulluar

llogaritet duke u bazuar në normën efektive fillestare të interesit dhe ndryshimi në vlerën e

Page 33: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

065[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

mbetur regjistrohet si e ardhur ose shpenzim interesi. Kur vlera e regjistruar e aktivit financiar

ose e një grupi aktivesh të ngjashme financiare është reduktuar si pasojë e një humbjeje

zhvlerësimi, të ardhurat nga interesi vazhdojnë të njihen duke përdorur normën efektive të

interesit që përdoret kundrejt vlerës së re të mbetur.

Të ardhura nga tarifa dhe komisione

Banka fiton tarifa dhe komisione nga një gamë e ndryshme shërbimesh që ajo u ofron

klientëve të saj. Të ardhura nga tarifat mund të ndahen në dy kategoritë e mëposhtme:

i. Të ardhura nga tarifat për shërbime që ofrohen përgjatë një periudhe të caktuar kohe

Tarifat e fituara për kryerjen e shërbimeve përgjatë një periudhe kohe maturohen përgjatë

asaj periudhe. Këto tarifa përfshijnë të ardhura nga komisionet dhe manaxhimin e aktiveve,

tarifa për mirëbesim dhe për manaxhim dhe këshillime të tjera. Tarifat për angazhimet e

kredisë, për kredi që do të përdoren, dhe tarifa për kredi të tjera shtyhen (së bashku me kostot

rritëse) dhe njihen si rregullim i normës efektive të interesit kundrejt kredisë.

ii. Të ardhura nga tarifat për shërbime transaksioni

Tarifat që rezultojnë nga negocimi ose pjesëmarrja në negocimin e transaksioneve për një

palë të tretë – si marrëveshja e blerjes së aksioneve apo letrave të tjera me vlerë ose blerja apo

shitja e bizneseve – njihen në përfundim të transaksionit përkatës. Tarifat ose pjesët përbërëse të

tarifave që lidhen me një performancë të caktuar njihen pas përmbushjes së kritereve përkatëse.

b) Të ardhura nga qiraja

Të ardhurat nga qiraja kontabilizohen në mënyrë lineare përgjatë afatit të qirasë, dhe

regjistrohen në fitim ose humbje si të ardhura të tjera operative. Banka nuk kishte pasuri

investimi të rëndësishme në fund të vitit dhe gjatë periudhës së raportimit.

2.9 MJETET MONETARE DHE EKUIVALENTËT E TYRE

Mjetet monetare dhe ekuivalentët e tyre përfshijnë gjendjet e parasë dhe depozitat në

të parë me një maturitet fillestar tre mujor ose më pak. Për pasqyrën e flukseve monetare,

mjetet monetare dhe ekuivalentët e tyre përbëhen nga arka, llogaritë rrjedhëse me Bankën

Qendrore dhe llogaritë në të parë me bankat e tjera dhe me maturitet fillestar tre mujor ose

më pak. Rezerva e detyruar me Bankën Qendrore nuk është e disponueshme për veprimtarinë

e përditshme të bankës dhe nuk përfshihet si përbërës i mjeteve monetare për pasqyrën e

flukseve monetare. Mjetet monetare mbahen me kosto të amortizuar. Më shumë detaje për

mjetet monetare gjenden në shënimin 28.

2.10 AKTIVE AFATGJATA MATERIALE

Aktivet afatgjata materiale mbahen me kosto, duke përjashtuar kostot e shërbimeve të

përditshme, minus amortizimin dhe zhvlerësimin e akumular.

Amortizimi llogaritet duke përdorur mënyrën lineare për të zvogëluar koston e aktiveve

afatgjata materiale në vlerën e tyre të rikuperueshme përgjatë jetës së tyre të dobishme të

vlerësuar. Toka nuk amortizohet. Jetët e dobishme të vlerësuara janë si në vijim:

• Ndërtesa: deri në 20 vite

• Mobilje dhe paisje të tjera: 5 vite

• Automjete: 5 vite

• Paisje kompjuterike: 4 vite

• Përmirësime të ambienteve të marra me qira: më e shkurtra midis jetës së dobishme dhe

afatit të qirasë

Vlera e rikuperueshme e aktivit dhe jetët e dobishme rishikohen dhe rregullohen, nëse është

e nevojshme, në çdo datë raportimi.

Një zë i aktiveve afatgjata materiale ç’regjistrohet kur aktivi shitet ose kur nuk priten më

përfitime të ardhshme ekonomike nga përdorimi apo shitja e tij. Çdo fitim ose humbje nga

ç’regjistrimi i aktivit (llogaritur si diferencë midis arkëtimeve neto nga shitja dhe vlerës së

mbetur të aktivit) njihet si të ardhura të tjera operative ose shpenzime të tjera operative në

fitim ose humbje të vitit kur aktivi ç’regjistrohet.

2.11 AKTIVE AFATGJATA JOMATERIALE

Aktive afatgjata jomateriale të blera veçmas

Aktivet afatgjata jomateriale me jetë të dobishme të fundme që janë blerë veçmas

mbahen me kosto minus amortizimin e akumuluar dhe humbjet e akumuluara nga rënia

në vlerë. Shpenzimi i amortizimit njihet mbi një bazë lineare përgjatë jetës së dobishme.

Jeta e dobishme dhe metoda e amortizimit rishikohen në fund të çdo periudhe raportuese,

me efektin e ndonjë ndryshimi në vlerësim që njihet në bazë prospektive. Aktivet afatgjata

jomateriale me jetë të dobishme të pafundme që janë blerë veçmas mbahen me kosto,

minus humbje të akumuluara nga zhvlerësimi.

Aktive afatgjata jomateriale të krijuara brenda shoqërisë – shpenzime për kërkim dhe zhvillim

Shpenzimet për aktivitetet kërkimore njihen si shpenzime në periudhën kur ato ndodhin. Një

aktiv afatgjatë jomaterial i krijuar brenda shoqërisë që rrjedh nga zhvillimi (ose nga faza e

zhvillimit të një projekti të brendshëm) njihet nëse, dhe vetëm nëse, vërtetohen të gjitha zërat

e mëposhtëm:

Page 34: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

067[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

• fizibiliteti teknik i përfundimit të aktivit jomaterial në mënyrë që të jetë në dispozicion

për përdorim ose shitje;

• qëllimi për të përfunduar aktivin jomaterial dhe ta përdorë ose shesë atë;

• aftësia për të përdorur ose shitur aktivin jomaterial;

• se si aktivi jomaterial do të gjenerojë përfitime ekonomike të mundshme në të ardhmen;

• disponueshmëria e burimeve të përshtatshme teknike, financiare dhe të tjera për të

përfunduar zhvillimin dhe për të përdorur ose shitur aktivin jomaterial; dhe

• aftësia për të matur me besueshmëri shpenzimet që i përkasin aktivit jomaterial gjatë

zhvillimit të tij.

Shuma e njohur fillimisht për aktivet jomateriale të krijuara brenda shoqërisë është shuma e

shpenzimeve të ndodhura nga data kur aktivi jomaterial plotëson për herë të parë kriteret

e njohjes të listuara më sipër. Kur nuk njihet asnjë aktiv jomaterial i krijuar brenda shoqërisë,

shpenzimi i zhvillimit njihet në fitim ose humbje në periudhën në të cilën ndodh.

Pas njohjes fillestare, aktivet jomateriale të krijuara brenda shoqërisë raportohen me kosto

historike minus amortizimin dhe humbjet e akumuluara nga rënia në vlerë, në të njëjtën

bazë si aktive jomateriale që janë të blera veçmas. Aktivet afatgjata jomateriale përfshijnë

programet e Bankës me një jetë të dobishme prej pesë vitesh.

2.12 AKTIVE AFATGJATA MATERIALE TË INVESTUARA

Aktivet afatgjata materiale të investuara janë prona të mbajtura për të fituar ardhura nga

qiraja dhe / ose për vlerësimin e kapitalit (duke përfshirë pronat në ndërtim për qëllime të

tilla). Aktivet afatgjata materiale të investuara njihen fillimisht me kosto, duke përfshirë kostot

e transaksionit. Pas njohjes fillestare, këto aktive maten me vlerën e drejtë. Të gjitha interesat

e Bankës mbi prona të mbajtura nën qiranë operative për të fituar të ardhura nga qiraja ose

për qëllime vlerësimi kapitali njihen si aktive afatgjata materiale të investuara dhe të maten

duke përdorur modelin e vlerës së drejtë. Fitimet dhe humbjet që rrjedhin nga ndryshimet në

vlerën e drejtë të aktiveve afatgjata materiale të investuara përfshihen në fitim ose humbje

në periudhën në të cilën ato lindin.

Një aktiv afatgjatë material i investuar ç’regjistrohet me nxjerrjen jashtë përdorimit ose

kur aktivi i investuar tërhiqet përgjithmonë nga përdorimi dhe kur nuk priten përfitime të

ardhshme ekonomike. Çdo fitim ose humbje që rrjedh nga ç’regjistrimi i aktivit material

të investuar (llogaritur si diferencë midis të ardhurave neto nga shitja dhe vlerës kontabël

neto) përfshihet në fitim ose humbje në periudhën kur aktivi ç’regjistrohet. Aktivet afatgjata

materiale të investuara përfshijnë kolaterale të marra nga proceset ligjore, si toka, ndërtesa

dhe ambiente biznesi, të cilat nuk përdoren nga Banka në veprimtarinë e saj kryesore.

2.13 zHVLERËSIMI I AKTIVEVE JOFINANCIARE

Banka vlerëson në çdo datë raportimi ose më shpesh, nëse ka ngjarje ose ndryshime

rrethanash që tregojnë se vlera e mbetur mund të jetë e zhvlerësuar, nëse ka tregues që një

aktiv jofinanciar mund të jetë i zhvlerësuar. Kur ka tregues të tillë, ose kur është i nevojshëm

testimi vjetor për zhvlerësim të aktivit, banka vlerëson shumën e rikuperueshme të aktivit. Kur

vlera e mbetur e aktivit (ose njësisë gjeneruese të parasë) tejkalon vlerën e rikuperueshme,

aktivi (ose njësia gjeneruese e parasë) konsiderohet i zhvlerësuar dhe ç’regjistrohet deri në

shumën e rikuperueshme.

Për aktivet me përjashtim të emrit të mirë, në çdo datë raportimi, kryhet një vlerësim për

të parë nëse ka tregues që humbjet e zhvlerësimeve të njohura më parë mund të mos

ekzistojnë më ose mund të jenë zvogëluar. Nëse ekzistojnë tregues të tillë, vlerësohet shuma

e rikuperueshme. Një humbje zhvlerësimi e njohur më parë rimerret vetëm nëse ka pasur

ndryshime në vlerësimet e kryera për të përcaktuar shumën e rikuperueshme të aktivit, që

nga njohja e fundit e humbjes së zhvlerësimit. Në këtë rast, vlera e mbetur e aktivit rritet deri

në shumën e rikuperueshme deri në masën që rritja në vlerën e mbetur të aktivit, përveç

emrit të mirë që i takon rimarrjes së humbjes nga zhvlerësimi, nuk tejkalon vlerën e mbetur

që do të vendosej (neto nga amortizimi dhe zhvlerësimi) nëse nuk do të ishte njohur humbje

nga zhvlerësimi në vitet e mëparëshme.

2.14 KONTRATA TË GARANCISË FINANCIARE

Kontratat e garancisë financiare kërkojnë që emetuesi të kryejë pagesa specifike për të

rimbursuar mbajtësin për humbje që ai ndesh si pasojë e dështimit të një huamarrësi të

caktuar në datën e detyrimit, në përputhje me kushtet e instrumentit të borxhit.

Këto garanci financiare u jepen bankave, institucioneve financiare dhe organizatave të tjera

për llogari të klientëve për të siguruar kredi, paradhënie dhe produkte të tjera bankare.

Garancitë financiare njihen fillimisht me vlerë të drejtë në datën kur garancia jepet. Pas

njohjes fillestare, detyrimet e bankës në sajë të këtyre garancive maten me vlerën më të

madhe midis matjes fillestare, minus amortizimin e llogaritur për të njohur në fitim ose humbje

tarifat e fituara në mënyrë lineare përgjatë jetës së garancisë dhe vlerësimit më të mirë të

shpenzimit të kërkuar për të shlyer çdo detyrim të garancisë financiare në datën e raportimit.

Këto vlerësime përcaktohen në bazë të eksperiencës me transaksione të ngjashme dhe

historikut të humbjeve, të mbështetur nga gjykimi i drejtimit. Çdo rritje në detyrim nga

garancitë regjistrohet në fitim ose humbje si shpenzime të tjera operative.

Garancitë dhe angazhimet financiare për të dhënë kredi, njihen fillimisht me vlerën e drejtë,

e cila evidentohet normalisht nga shuma e tarifave të marra. Kjo shumë amortizohet në

mënyrë lineare përgjatë jetës së angazhimit.

Page 35: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

069[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

2.15 PENSIONE DHE PËRFITIME TË TJERA PAS PUNËSIMIT

Banka paguan kontribute në planet e pensioneve të punonjësve të saj sipas kërkesave

të legjislacionit vendas për sigurimet shoqërore. Detyrimet për pensione të Bankës, lidhen

vetëm me plane me kontribut të përcaktuar. Planet me kontribut të përcaktuar, të bazuar mbi

pagat, bëhen me institucionin e administruar nga Shteti (Instituti i Sigurimeve Shoqërore)

përgjegjës për pagesën e pensioneve. Banka nuk ka detyrime të mëtejshme pas pagesës së

kontributit. Kontributet përbëjnë kosto neto periodike për vitin në të cilin ato lindin dhe njihen

si shpenzime personeli në pasqyrën e të ardhurave gjithëpërfshirëse.

2.16 PROVIGJIONE

Provigjionet njihen kur banka ka një detyrim aktual (ligjor apo konstruktiv) si rezultat i ngjarjeve

të kaluara dhe ka shumë mundësi që të ekzistojë një dalje burimesh që kërkohet për të shlyer

detyrimin; dhe shuma mund të matet me besueshmëri.

Kur ka një numër detyrimesh të ngjashme, mundësia e daljes së burimeve për shlyerje

përcaktohet duke marrë në konsideratë kategorinë e detyrimit si të ishte një. Një provigjion

njihet edhe nëse mundësia e daljes së burimeve në lidhje me çdo zë të përfshirë në të

njëjtën kategori detyrimesh mund të jetë e vogël.

Provigjionet maten me vlerën aktuale të shpenzimeve që do të kërkohen për të shlyer detyrimin

duke përdorur një normë para tatimit që reflekton vlerësimet aktuale të tregut në lidhje me

vlerën në kohë të parasë dhe risqet specifike të lidhura me detyrimin. Rritja në provigjion me

kalimin e kohës njihet si shpenzim interesi.

2.17 TATIMI MBI FITIMIN

Tatimi mbi fitimin paraqitet në pasqyrat financiare në përputhje me legjislacionin shqiptar në

fuqi, në datën e raportimit. Shpenzimi i tatim fitimit përfshin tatimin aktual dhe tatimin e shtyrë

dhe njihet në pasqyrën e të ardhurave gjithëpërfshirëse nëse nuk është njohur në të ardhura

të tjera gjithëpërfshirëse kur lidhet me transaksione që njihen gjithashtu, në të njëjtën apo në

një tjetër periudhë, në të ardhura gjithëpërfshirëse.

Tatimi aktual

Aktivet dhe detyrimet aktuale tatimore për vitin në vazhdim dhe vitet e mëparëshme maten

me shumën që pritet të merret apo t’u paguhet autoriteteve tatimore. Normat tatimore dhe

ligjet tatimore që përdoren për përllogaritjen e shumës janë ato që janë në fuqi në datën e

raportimit.

Tatimi i shtyrë

Tatimi i shtyrë llogaritet kundrejt diferencave të përkohshme midis bazave tatimore të aktiveve

dhe detyrimeve dhe vlerave kontabël për raportim financiar në datën e raportimit. Detyrimet

e shtyra tatimore njihen për të gjitha diferencat e përkohshme, përveç rasteve kur detyrimi i

shtyrë tatimor rezulton nga njohja fillestare e emrit të mirë ose e një aktivi apo detyrimi në një

transaksion që nuk është kombinim biznesi dhe, në kohën e transaksionit, nuk ndikon as fitim

kontabël dhe as fitimin ose humbjen e tatueshme.

Aktivet e shtyra tatimore njihen për të gjitha diferencat e përkohshme tatimore, kreditimet

tatimore të papërdorura dhe humbjet tatimore të bartura, deri në masën që fitime të ardhshme

të mundshme, kundrejt të cilave diferencat e përkohshme të zbritshme dhe kreditimet dhe

humbjet tatimore të bartura mund të përdoren, do të jenë të disponueshme, përveç rasteve

kur aktivi tatimor i shtyrë që lidhet me diferencat e përkohshme të zbritshme rezulton nga

njohja fillestare e një aktivi apo detyrimi në një transaksion që nuk është kombinim biznesi,

dhe në kohën e transaksionit, nuk ndikon fitimin kontabël apo fitim ose humbjen e tatueshme.

Vlera e mbetur e aktiveve të shtyra tatimore rishikohet në çdo datë raportimi dhe reduktohet

në masën që nuk është më e mundur që të ketë fitim të tatueshëm të mjaftueshëm që të

lejojë përdorimin e një pjese ose gjithë aktivin e shtyrë tatimor.

Aktivet tatimore të shtyra të panjohura rivlerësohen çdo datë raportimi dhe njihen deri në

masën që bëhet e mundur të ketë fitim të tatueshëm në të ardhmen që të lejojë rimarrjen e

aktivit të shtyrë tatimor.

Aktivet dhe detyrimet e shtyra tatimore maten me normat tatimore që pritet të zbatohen në

vitin kur aktivi realizohet ose detyrimi shlyhet, duke u bazuar në normat tatimore (dhe ligjet

tatimore) në fuqi në datën e raportimit.

Aktivet dhe detyrimet tatimore të shtyra kompensohen nëse ekziston një e drejtë e rregulluar

me ligj për të netuar aktivin aktual tatimor kundrejt detyrimit aktual tatimor dhe tatimet e

shtyra lidhen me të njëjtin autoritet tatimor.

Dividendët nga aksionet e zakonshme njihen si detyrim dhe zbriten nga kapitali kur ato

miratohen nga aksionarët e bankës. Dividendët e ndërmjetëm zbriten nga kapitali kur

deklarohen dhe nuk varen më nga vendimet e bankës.

Dividendët e vitit pas datës së raportimit paraqiten si ngjarje pas datës së raportimit.

2.18 INFORMACION KRAHASUES

Informacioni krahasues paraqitet me qëndrueshmëri duke përdorur politikat kontabël të

bankës.

Page 36: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

071[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

3. MANAxHIMI I RREzIKUT FINANCIARAktivitetet e bankës e ekspozojnë atë me rreziqe të ndryshme financiare dhe këto aktivitete

përfshijnë analizën, vlerësimin, pranimin dhe menaxhimin e një shkalle të caktuar risku

apo kombinimi risqesh. Pranimi i riskut është i rëndësishëm në biznesin financiar, dhe risqet

operacionale janë një rrjedhojë e pashmangshme e të qenurit në biznes. Synimi i bankës

është të arrijë një balancë midis riskut dhe kthimit dhe të minimizojë ndikimet e mundshme

negative në performancën financiare të bankës.

Politikat e bankës për manaxhimin e rrezikut janë hartuar për të identifikuar rreziqet, për të

përcaktuar kufijtë dhe kontrolle të përshtatshme rreziku dhe për të monitoruar rreziqet dhe

përputhjen me kufijtë nëpërmjet sistemeve të besueshme dhe të përditësuara të informacionit.

Banka rishikon rregullisht politikat e saj të manaxhimit të rrezikut dhe sistemet për të pasqyruar

ndryshimet në tregje, produkte dhe praktikat e reja më të mira.

Manaxhimi i rrezikut kryhet nga një departament risku në Bankë dhe nga politika të miratuara

nga Bordi i Drejtorëve. Bordi ofron parime të shkruara për manaxhimin e përgjithshëm të

rrezikut si dhe politika të shkruara në lidhje me fusha specifike si rreziku i kredisë, rreziku i kursit

të këmbimit, rreziku i normës së interesit dhe rreziku i likuiditetit.

Për më tepër, auditimi i brendshëm është përgjegjës për rishikimin e pavarur të manaxhimit

të rrezikut dhe ambientit të kontrollit.

Llojet më të rëndësishme të rrezikut janë rreziku i kredisë, rreziku i likuiditetit, rreziku i tregut

dhe rreziqe të tjera operacionale. Rreziku i tregut përfshin rrezikun e monedhës, të normës së

interesit dhe të çmimeve të tjera.

3.1 RREzIKU I KREDISË

Banka ekspozohet ndaj rrezikut të kredisë, i cili është rreziku që një palë tjetër të shkaktojë

humbje financiare ndaj bankës duke dështuar përmbushjen e detyrimeve ndaj bankës.

Rreziku i kredisë është rreziku më i rëndësishëm për biznesin e bankës; për këtë arsye manaxhimi

drejton me kujdes ekspozimin ndaj rrezikut të kredisë. Ekspozimet e kredisë rezultojnë kryesisht

nga aktivitetet kredidhënëse që kryesohen nga kreditë dhe paradhëniet, dhe aktivitetet e

investimit që sjellin letra me vlerë të borxhit dhe letra të tjera me vlerë në portofolin e aktiveve

të bankës. Edhe në instrumentet financiare jashtë bilancit ekziston rrezik kredie.

Manaxhimi dhe kontrolli i rrezikut të kredisë janë centralizuar në skuadrën e manaxhimit të

rrezikut në departamentin e rrezikut si në nivel lokal ashtu edhe në nivel grupi (Piraeus Bank

SA) dhe i raportohen Bordit të Drejtorëve.

Objektivar kryesorë të manaxhimit të rrezikut të kredisë janë:

1) Përcaktimi i politikave të centralizuara harmonizuar me Politikat e Grupit dhe në

përputhje me kërkesat e Bankës Qendrore;

2) Monitorimi i portofolit të Bankës;

3) Manaxhimi aktiv i rrezikut për të identifikuar dhe analizuar herët atë;

4) Krijimi i funksioneve të manaxhimit të rrezikut të pavarur nga vija tregtare e biznesit;

5) Integrimi i funksionit të manaxhimit të rrezikut në procesin e organizimit të biznesit;

6) Raportimi për rrezikun përmes organizatës.

Komiteti i Manaxhimit të Rrezikut të Kredisë është përgjegjës për:

• Zhvillimin e sistemeve dhe infrastrukturës së manaxhimit të rrezikut të kredisë: analiza

e rezultateve dhe raportimi tek drejtimi;

• Përgatitjen e Bankës për implementimin e Bazel II;

• Marrëdhëniet me Bankën e Shqipërisë (Banka Qendrore), Piraeus Bank dhe/ose

autoritete të tjera në lidhje me efektivitetin e Manaxhimit të Rrezikut të Kredisë.

Komiteti i auditimit dhe departamenti i auditimit të brendshëm ndjekin përputhshmërinë me

politikat dhe proçedurat.

3.1.1 Matja e rrezikut të kredisë

Proçedurat e përshkruara më poshtë lidhen me matjen e rrezikut të kredisë me qëllim

operacional si dhe me raportimin sipas rregullores të Bankës së Shqipërisë. Humbjet e

zhvlerësimit të huave dhe paradhënieve për raportim financiar përcaktohen duke ndjekur

proçedurat e përshkruara në shënimin 3.1.3.

(a) Hua dhe paradhënie

Në matjen e rrezikut të kredisë së huave dhe paradhënieve për klientët dhe bankat në nivel

palësh, banka pasqyron tre përbërës (i) ‘mundësinë e dështimit’ nga klienti apo palë të tjera

për përmbushjen e detyrimeve; (ii) ekspozimet aktuale ndaj palës tjetër dhe zhvillimet e

mundshme të ardhshme, nga të cilat banka ‘ekspozohet ndaj dështimit’; dhe (iii) normën e

mundshme të rimarrjes nga detyrimet e dështuara (‘dështimi i kaluar në humbje’).

(i) Banka vlerëson mundësinë e dështimit të palëve individuale duke përdorur pajisje të

brendshme të renditjes për kategori të ndryshme palësh. Ato janë krijuar nga vetë banka

dhe kombinojnë analiza statistikore me gjykimin e oficerit të kredisë të cilat konfirmohen me të

dhëna të jashtme të disponueshme, kur është e nevojshme. Klientët e bankës segmentohen

në 5 kategori. Shkalla e renditjes së bankës në vijim pasqyron gamën e mundësive të

dështimit të përcaktuar për çdo kategori. Kjo do të thotë që në parim, ekspozimet mund

të lëvizin ndërmjet kategorive me ndryshimin e vlerësimit të mundësive të tyre për dështim.

Pajisja e renditjes rishikohet dhe përditësohet sipas nevojës. Banka verifikon rregullisht

performancën e renditjes dhe fuqinë e tyre parashikuese në lidhje me dështimet.

Page 37: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

073[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

Shkalla e renditjes së brendshme të Bankës

Renditja e Bankës Përshkrimi

A Investim

B Standard

C Monitorim i veçantë

D Nënstandard

E Të dyshimtë dhe të humbur

Kriteri për klasifikimin e aktiveve financiare në grupet A, B, C, D dhe E janë si vijon:

Aktivet financiare klasifikohen në Grupin A nëse ato u janë dhënë debitorëve të cilët

vlerësohen në renditje investimi nga vlerësues të jashtëm, për shembull Moody’s, S&P, Fitch,

pavarësisht renditjes së brendshme. Banka nuk ka klient të tillë më 31 dhjetor 2014 dhe 2013.

Aktivet financiare klasifikohen në Grupin B nëse janë kundrejt:

• Bankës së Shqipërisë dhe Qeverisë Shqiptare;

• debitorë të cilët nuk kanë mundësi dështimi dhe që ripaguajnë detyrimet e tyre

brenda maturitetit ose me vonesë deri në 30 ditë; dhe

• ekspozimet e siguruara duke vendosur kolateral të renditur si kolateral i klasit të parë.

Aktivet financiare klasifikohen në Grupin C nëse janë kundrejt debitorëve:

• flukset monetare të të cilëve vlerësohen si të përshtatshme për të përmbushur

detyrimet, pavarësisht pozicionit financiar aktual i cili vlerësohet i dobët, pa shenja të

përkeqësimit të mëtejshëm në të ardhmen; dhe

• të cilët shlyejnë detyrimet e tyre me vonesa deri në 30 ditë dhe me raste nga 31 deri

90 ditë.

Aktivet financiare klasifikohen në Grupin D nëse janë kundrejt debitorëve:

• për të cilët vlerësohet se flukset monetare nuk do të jenë të mjaftueshme për ripagesa

të rregullta të detyrimeve të matura;

• të cilët shlyejnë detyrimet e tyre me vonesa deri 90 ditë, me raste nga 91 deri 180 ditë;

• të cilët janë dukshëm me mungesë kapitalizimi;

• të cilët nuk kanë burime të mjaftueshme kapitali afatgjatë për të financuar investimet

afatgjata; dhe

• prej të cilëve banka nuk pret të marrë informacion aktual të kënaqshëm apo

dokumentim të përshtatshëm në lidhje me ripagesat e detyrimeve.

Aktivet financiare klasifikohen në Grupin E nëse janë kundrejt debitorëve:

• për të cilët ekziston një mundësi e lartë humbjeje të një pjese të aktivit financiar;

• të cilët shlyejnë detyrimet e tyre me vonesë më shumë se 90 deri 180 ditë, me raste

nga 181 deri 360 ditë;

• të cilët kanë paaftësi paguese;

• për të cilët ka filluar një lëvizje për nisje të procesit të likuidimit ose deklarimit të

falimentimit e cila është në proçes gjyqësor;

• të cilët janë në proçes reformimi ose likuidimi;

• të cilët kanë deklaruar falimentim;

• prej të cilëve nuk priten ripagesa; dhe

• me baza ligjore të diskutueshme.

(ii) Ekspozimi në dështim bazohet mbi shumat që banka pret të arkëtojë në kohën e

dështimit. Për shembull, për një kredi është vlera nominale. Për një angazhim, banka

përfshin shumën e tërhequr plus shumat e mëtejshme që mund të tërhiqen deri në

kohën e dështimit, nëse ndodh.

(i) Humbjet nga dështimi apo madhësia e humbjes paraqet pritshmërinë e bankës për

shtrirjen e humbjes kundrejt një ankese nëse ndodh dështimi. Kjo shprehet si përqindje

humbjeje për njësi ekspozimi dhe ndryshon sipas llojit të palës tjetër, llojit dhe vjetërsisë

së ankesës dhe disponueshmërisë së kolateralit dhe mjeteve të tjera zbutëse të kredisë.

(b) Letrat me vlerë të borxhit dhe të tjera

Për instrumente borxhi dhe të tjera, departamenti i riskut përdor renditje që varen nga

emetuesi, Qeveria Shqiptare. Investimet në këto letra me vlerë dhe bono thesari shikohen si

një mënyrë për të fituar cilësi dhe për të mbajtur në të njëjtë kohë një burim të disponueshëm

për të përmbushur kërkesat për fonde.

Investimet lejohen vetëm për instrumenta likuide me renditje të lartë kredie. Duke qenë se

këto instrumente kanë renditje të lartë kredie, banka nuk pret që palët do të dështojnë të

përmbushin detyrimet e tyre. Ekspozimi maksimal kundrejt rrezikut të kredisë përfaqësohet

nga shuma e çdo aktivi financiar në bilanc.

3.1.2 Kontrolli i kufirit të rrezikut dhe politikat e shmangies

Banka manaxhon, kufizon dhe kontrollon përqendrimet e rrezikut të kredisë kudo që ato

identifikohen – në veçanti, për palë individuale dhe grupe dhe për industri dhe vende.

Banka strukturon nivelet e rrezikut të kredisë që ajo ndërmerr duke vendosur kufizime mbi

shumat e pranuara të rrezikut në lidhje me një huamarrës dhe në lidhje me segmentimet

gjeografike dhe industriale. Këto rreziqe monitorohen rast pas rasti dhe janë subjekt i një

rishikimi vjetor dhe më të shpeshtë kur është e nevojshme. Kufijtë në lidhje me nivelet e rrezikut

të kredisë sipas produkteve dhe sektorëve të industrisë miratohen nga Bordi i Drejtorëve.

Page 38: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

075[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

Ekspozimi ndaj rrezikut të kredisë manaxhohet përmes analizës së rregullt të aftësisë së

huamarrësit dhe huamarrësve të mundshëm për të përmbushur detyrimet e tyre për ripagesat

e interesit dhe principalit dhe duke ndryshuar kufijtë e kreditimit kur është e nevojshme.

Disa masa specifike për kontroll dhe shmangie paraqiten në vijim.

Kolaterali

Banka zbaton një sërë politikash dhe praktikash për të zvogëluar riskun e kredisë. Më

tradicionale mes tyre është marrja e siguruesve për paradhëniet si praktikë e zakonshme.

Banka zbaton udhëzime mbi pranueshmërinë e kategorive specifike të kolateralit ose

shmangie të rrezikut të kredisë. Llojet kryesore të kolateralit për huatë dhe paradhëniet janë:

• Paraja,garancibankaredheekompanivetëklasittëparë;

• Hipotekëmbipasuritërezidenciale;

• Pengmbiaktivetebiznesitsindërtesa,inventarë,llogaritëarkëtueshme;dhe

• Pengmbiinstrumentefinanciaresiinstrumenteborxhidhekapitali.

Huatë korporatave dhe individëve përgjithësisht janë të siguruara; paradhëniet dhe kartat e

kreditit për individët janë të siguruara me depozita dhe kolateral në rastin e klientëve kredie

deri në shumën e plotë të principalit, interesave dhe shpenzimeve të tjera. Për më tepër, në

mënyrë që të minimizohet humbja e kredisë, banka kërkon kolateral shtesë nga palët sapo

vihen re tregues për zhvlerësim për huatë dhe paradhëniet individuale përkatëse.

Instrumentet e borxhit, bonot e thesarit dhe instrumente të ngjashëm janë përgjithësisht të

pasiguruar.

Kushtëzime të lidhura me huanë

Qëllimi kryesorë i këtyre instrumenteve është sigurimi i fondeve për klientin sipas kërkesave.

Letrat e garancisë dhe ato pezull të kredisë kanë të njëjtin rrezik kredie si huatë dhe

sigurohen me po atë kolateral si huatë. Letrat dokumentare dhe tregtare të kredisë, të cilat

janë angazhime të shkruara të bankës për llogari të klientit, ku një palë e tretë autorizohet

të tërheqë shuma të specifikuara në bankë, kolateralizohen me dërgesën përkatëse të të

mirave dhe mbartin kështu më pak risk sesa një hua e drejtpërdrejtë.

Angazhimet për të zgjeruar huanë paraqesin pjesë të papërdorur të autorizimit për të

zgjeruar kredinë në formë huaje, garancie, letra kredie. Në lidhje me rrezikun e kredisë mbi

angazhimet për të zgjeruar kredinë, banka është e ekspozuar ndaj humbjes së shumës së

barabartë me angazhimin e papërdorur.

Megjithatë, shuma e mundshme e humbjes është më e vogël se angazhimet e papërdorura,

meqenëse shumë angazhime për zgjerim kredie janë të kushtëzuara në sajë të ruajtjes së

standardeve specifike të kreditimit nga klientët. Banka monitoron afatin deri në maturim të

angazhimit të kredisë duke qenë se angazhimet me afat më të gjatë kanë një shkallë më të

lartë rreziku krahasuar me angazhimet afatshkurtra.

3.1.3 Politikat e zhvlerësimit dhe provigjionimit

Sistemi i brendshëm i renditjes i përshkruar në shënimin 3.1.1 fokusohet më tepër në lidhjen

e cilësisë me kredinë nga pikëpamja e kreditimit dhe aktiviteteve investuese.

Ndryshe nga këto, provigjionet njihen vetëm për qëllime të raportimit financiar për humbje

që janë ndeshur në datën e raportimit duke u bazuar në evidencën objektive të zhvlerësimit

(shënimi 2.6).

Provigjioni i zhvlerësimit i paraqitur në bilanc në fund të vitit përftohet nga secila prej kategorive

të brendshme të renditjes. Megjithatë, shumica e provigjionit vjen nga dy renditjet e fundit.

Tabela në vijim tregon përqindjen e zërave në bilancin e bankës në lidhje me huatë dhe

paradhëniet dhe provigjionin përkatës për secilën kategori:

Renditja e Bankës

2014 2013

Hua dhe

paradhënie (%)

Niveli i

provigjionit (%)

Hua dhe

paradhënie (%)

Niveli i

provigjionit (%)

Investim - - - -

Standard 47,37 3,54 43,26 3,43

Monitorim i veçantë 13,19 3,46 14,66 4,62

Nënstandard 10,61 36,84 13,93 4,51

Të dyshimtë dhe të humbur 28,83 39,33 28,15 31,56

Totali 100.00 14,75 100.00 11,68

Pajisja e brendshme e renditjes ndihmon drejtimin të përcaktojë nëse ekziston evidencë

objektive për zhvlerësim sipas SNK 39, duke u bazuar në kriteret në vijim të vendosura nga

banka:

• Vonesa në pagesat kontraktuale të principalit ose interesit;

• Vështirësi në flukse monetare për huamarrësin (raporti i kapitalit, përqindja e të

ardhurave neto ndaj shitjeve);

• Shkelje e kushteve të kredisë;

• Fillimi i proçedurave të falimentimit;

• Përkeqësim i pozicionit konkurrues të huamarrësit; dhe

• Përkeqësim i vlerës së kolateralit.

Politika e bankës kërkon që rishikimi i aktiveve individuale financiare që janë individualisht të

Page 39: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

077[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

rëndësishme të kryhet të paktën një herë në vit, ose më rregullisht kur kërkohet nga rrethana

specifike. Provigjionet e zhvlerësimit ndaj llogarive të vlerësuara individualisht, përcaktohen

rast pas rasti nga një vlerësim i humbjeve të ndodhura në datën e raportimit dhe aplikohen

ndaj të gjitha llogarive të rëndësishme individualisht. Vlerësimi vendos theksin tek kolaterali

i vendosur (duke përfshirë rikonfirmimin e ligjshmërisë) dhe arkëtimet e parashikuara për

llogarinë individuale.

Provigjionet e vlerësuara kolektivisht për zhvlerësim kryhen për: (i) portofole me aktive

homogjene të cilat nuk janë identifikuar si të rëndësishme individualisht; dhe (ii) humbje

të cilat kanë ndodhur por nuk janë identifikuar ende, duke përdorur eksperiencën e

disponueshme historike dhe gjykimin profesional.

3.1.4 Ekspozimi maksimal ndaj rrezikut të kredisë pa marrë parasysh kolateralin dhe

siguri të tjera të kredisëEkspozimi maksimal

2014 2013

Ekspozimet e rrezikut të kredisë lidhur me aktivet në bilanc janë si më poshtë:

Arka dhe llogaritë me Bankën Qendrore 17,515,189 14,153,253

Hua dhe paradhënie për bankat 8,213,104 22,870,941

Hua dhe paradhënie për klientët:

Hua për individë:

− Konsumatore/overdraft 2,299,432 2,416,274

− Karta krediti 194,278 218,393

− Hipoteka 7,299,523 7,593,008

9,793,233 10,227,675

Hua për korporata:

− Klientë të mëdhenj 2,812,597 1,328,267

− Sipërmarrje të vogla dhe të mesme (SME) 26,646,507 27,144,457

29,459,104 28,472,724

Totali i huave dhe paradhënieve për klientët 39,252,337 38,700,399

Aktive financiare të vlefshme për shitje 27,357,916 16,573,427

Aktive financiare të mbajtura deri në maturim 3,794,048 4,215,704

Ekspozimet e rrezikut të kredisë lidhur me aktivet jashtë bilanci janë si më poshtë:

Letër garanci 799,784 908,357

Leter krediti - 37,820

Angazhime kredie 4,292,961 1,872,949

Më 31 dhjetor 101,225,339 99,332,850

Tabela më sipër paraqet skenarin më negativ të ekspozimit të riskut të rrezikut për Bankën

më 31 dhjetor 2014 dhe 2013, pa marrë parasysh kolateralët e regjistruar apo siguruesit e

tjerë të kredisë. Për aktivet në bilanc, ekspozimet e mësipërme bazohen në vlerën e mbetur

të raportuar në bilanc.

Drejtimi është i sigurtë tek aftësia e tij për të vazhduar të kontrollojë dhe mbështesë

ekspozimin minimal ndaj rrezikut të kredisë të Bankës që rezulton nga portofoli i saj i kredive

dhe paradhënieve dhe instrumentet e borxhit si në vijim:

• 60,56% e portofolit të kredive dhe paradhënieve kategorizohet në dy gradat kryesore të

sistemit të brendshëm të renditjes (2013: 58%);

• Kreditë për SME, të cilat përfaqësojnë grupin më të madh në portofol, janë të mbrojtura

me kolateral;

• 46% e portofolit të kredive dhe paradhënieve konsiderohen pa ditëvonesa dhe të

pazhvlerësuara (2013: 47%); dhe

• Banka ka filluar zbatimin e një procesi më të vështirë përzgjedhje për dhënien e huave

dhe paradhënieve.

3.1.5 Hua dhe paradhënie

Huatë dhe paradhëniet përmblidhen si më poshtë:

31 dhjetor 2014 31 dhjetor 2013

Hua dhe

paradhënie për

klientët

Hua dhe

paradhënie për

bankat

Hua dhe

paradhënie për

klientët

Hua dhe

paradhënie për

bankat

Pa ditëvonesa dhe zhvlerësim 21,386,265 8,213,104 18,294,059 22,870,941

Me ditëvonesa por jo të zhvlerësuara 6,475,422 - 10,165,120 -

Të zhvlerësuara individualisht 18,219,611 - 15,371,437 -

Bruto 46,081,298 8,213,104 43,830,616 22,870,941

Minus: provigjion për zhvlerësim (6,828,961) - (5,130,217) -

Neto 39,252,37 8,213,104 38,700,399 22,870,941

Informacion i mëtejshëm për provigjionet e zhvlerësimit për huatë dhe paradhëniet për

bankat dhe klientët paraqitet në shënimet 13 and 14.

Page 40: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

079[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

Hua dhe paradhënie pa ditëvonesa dhe zhvlerësim

Cilësia e kredisë së portofolit të huave dhe paradhënieve të cilat nuk janë në vonesë dhe as

të zhvlerësuara vlerësohet në bazë të sistemit të brendshëm të renditjes së bankës.

31 dhjetor 2014 Hua dhe paradhënie për klientët

Individë Korporata Totali i huave dhe

paradhënieve për klientët

Hua dhe paradhenie për bankatRenditja:

Konsumatore/ Overdrafte

Karta krediti Hipoteka

Klientë të mëdhenj SME

Investim - -, - - - - -

Standard 1,798,973 155,020 5,431,321 2,544,505 11,456,446 21,386,265 8,213,104

Monitorim i

veçantë- - - - - - -

Nënstandard - - - - - - -

Të dyshimtë dhe

të humbur- - - - - - -

Totali 1,798,973 155,020 5,431,321 2,544,505 11,456,446 21,386,265 8,213,104

31 dhjetor 2013 Hua dhe paradhënie për klientët

Individë Korporata Totali i huave dhe

paradhënieve për klientët

Hua dhe paradhenie për bankatRenditja: Konsumatore/

OverdrafteKarta krediti Hipoteka Klientë të

mëdhenj SME

Investim - -, - - - - -

Standard 1,936,603 126,259 5,712,099 854,360 9,721,222 18,294,059 22,870,941

Monitorim i

veçantë- - - - - - -

Nënstandard - - - - - - -

Të dyshimtë

dhe të humbur- - - - - - -

Totali 1,936,603 126,259 5,712,099 854,360 9,721,222 18,294,059 22,870,941

Huatë dhe paradhëniet në kategoritë nënstandarde dhe të dyshimta, u konsideruan të pa

zhvlerësuara pas marrjes në konsideratë të rikuperueshmërisë së kolateralit për klientët në

produktet hipotekë dhe kredi konsumatore.

(a) Hua dhe paradhënie me ditëvonesa por jo të zhvlerësuara

Shuma bruto e huave dhe paradhënieve që janë me vonesë por jo të zhvlerësuara është:

(i) Hua dhe paradhënie për klientët

31 dhjetor 2014 Individë

Konsumatorë/ Overdraft Hipoteka Karta krediti Totali

Ditëvonesa deri në 90 ditë 157,003 1,012,810 7,498 1,177,311

Ditëvonesa 91-180 ditë - 114,022 - 114,022

Ditëvonesa 181-360 ditë - 58,277 58,277

Ditëvonesa mbi 360 ditë - 7,937 7,937

Totali 157,003 1,193,046 7,498 1,357,547

Vlera e drejtë e kolateralit 148,467 1,176,703 3,103 1,328,273

31 dhjetor 2014 Korporata dhe SME

Ditëvonesa deri në 90 ditë 4,320,717

Ditëvonesa 91-180 ditë 497,930

Ditëvonesa 181-360 ditë 140,484

Ditëvonesa mbi 360 ditë 158,744

Totali 5,117,875

Vlera e drejtë e kolateralit 5,050,028

Totali i huave dhe paradhenieve me ditëvonesa por jo të zhvlerësuara 6,475,422

31 dhjetor 2013 Individë

Konsumatorë/ Overdraft Hipoteka Karta krediti Totali

Ditëvonesa deri në 90 ditë 310,527 1,258,333 39,857 1,608,717

Ditëvonesa 91-180 ditë 67,513 243,383 6,795 317,691

Ditëvonesa 181-360 ditë - 270,770 270,770

Ditëvonesa mbi 360 ditë - 1,019,493 1,019,493

Totali 380,515 2,791,979 46,652 3,216,671

Vlera e drejtë e kolateralit 236,683 2,791,979 32,821 3,061,483

31 dhjetor 2013 Korporata dhe SME

Ditëvonesa deri në 90 ditë 3,604,793

Ditëvonesa 91-180 ditë 3,021,315

Ditëvonesa 181-360 ditë 89,196

Ditëvonesa mbi 360 ditë 289,629

Totali 7,004,933

Vlera e drejtë e kolateralit 6,688,391

Totali i huave dhe paradhenieve me ditëvonesa por jo të zhvlerësuara 10,221,604

Page 41: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

081[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

(ii) Hua dhe paradhënie për bankat

Nuk ka hua dhe paradhënie për bankat me ditëvonesa por jo të zhvlerësuara deri më 31

dhjetor 2014 (2013: zero).

(b) Hua dhe paradhënie të zhvlerësuara individualisht

(i) Hua dhe paradhënie për klientët

Detajimi i shumës bruto të huave dhe paradhënieve të zhvlerësuara individualisht sipas

kategorisë së bashku me vlerën e drejtë të kolateralëve përkatës të regjistruar si siguri për

bankën janë si në vijim:

Konsumatorë dhe karta krediti Korporata dhe SME Totali

31 dhjetor 2014

Hua të zhvlerësuara individualisht - 16,110,620 16,110,620

Vlera e drejtë e kolateralit - 14,064,165 14,064,165

31 dhjetor 2013

Hua të zhvlerësuara individualisht - 14,793,463 23,676,147

Vlera e drejtë e kolateralit - 13,654,410 21,416,167

Detajimi i shumës bruto të huave dhe paradhënieve të zhvlerësuara në mënyrë kolektive

sipas kategorisë së bashku me vlerën e drejtë të kolateralëve përkatës të regjistruar si siguri

për bankën janë si në vijim:

Konsumatorë dhe karta krediti Korporata dhe SME Totali

31 dhjetor 2014

Hua të zhvlerësuara kolektivisht 617,197 1,491,794 2,108,991

Vlera e drejtë e kolateralit 332,104 1,200,049 1,532,153

31 dhjetor 2013

Hua të zhvlerësuara kolektivisht 577,974 - 577,974

Vlera e drejtë e kolateralit - - -

Vlera e drejtë e paraqitur e kolateralit përcaktohet nga vlerësues vendas të çertifikuar dhe

përfaqëson vlerën e realizueshme nga pronarët ligjorë të aktivit. Manaxhimi është i mendimit

se huatë e mbuluara me kolateral janë të zhvlerësuara, sepse eksperienca ka treguar që një

pjesë e mirë e kolateralit të klientëve korporatë nuk mund të ekzekutohet për shkak të vështirësive

administrative dhe ligjore si rënia e vlerës së kolateralit në ankandet e administruara nga zyra e

përmbarimit dhe koha e nevojshme për ekzekutim. Provigjioni i zhvlerësimit pasqyron mundësinë

që manaxhimi nuk do të jetë në gjendje të ekzekutojë të drejtat dhe të rimarrë kolateralin e kredive

të dështuara. Me gjithë vështirësitë në ekzekutimin e rimarrjes së kolateralit, manaxhimi i bankës

do të ndjekë me vendosmëri borxhet e papaguara me të gjitha mjetet ligjore në dispozicion.

(ii) Efekti financiar i kolateralit në provigjion

Efekti financiar i kolateralit paraqitet duke shfaqur ndikimin e kolateralit dhe zhvillime të tjera

të provigjonit të kredive te njohur ne fund te periudhes se raportimit. Pa mbartjen e kolateralit

dhe zhvillime te tjera të kredisë, provigjoni për zhvlerësimin do të kishte efekt në prezantim me

shumat e mëposhtme:

Në 2014

Kategoritë zbritja aktuale Efekti i kolateralit Varianca

*Hua të rëndësishme të zhvlerësuara individualisht 5,677,615 8,967,637 (3,290,022)

*Hua të rëndësishme jo të zhvlerësuara individualisht 101,856 101,856 -

Hua biznesi më pak se 50,000 Euro 210,643 210,643 -

Kredi konsumatore 187,749 187,749 -

Kredi për shtëpi 513,886 513,886 -

Pasuri të patundshme 82,770 82,770 -

Karta krediti 54,441 54,441 -

Totali 6,828,960 10,118,982 (3,290,022)

Në 2013

Kategoritë zbritja aktuale Efekti i kolateralit Varianca

*Hua të rëndësishme të zhvlerësuara individualisht 4,075,006 6,685,767 (2,610,761)

*Hua të rëndësishme jo të zvhlerësuara individualisht 373,116 373,116 -

Hua biznesi më pak se 50,000 Euro 146,489 146,489 -

Kredi konsumatore - - -

Kredi për shtëpi 424,822 424,822 -

Pasuri të patundshme 56,720 56,720 -

Karta krediti 54,064 54,064 -

Totali 5,130,217 7,740,977 (2,610,761)

(iii) Hua dhe paradhënie për bankat

Nuk ka hua dhe paradhënie për bankat që janë individualisht të zhvlerësuara më 31 dhje-

tor 2014 dhe 2013.

3.1.6 Hua dhe paradhënie të ristrukturuara

Aktivitetet e ristrukturimit përfshijnë zgjatjen e marrëveshjeve të pagesës, modifikimin dhe

shtyrjen e pagesave. Llogaria e një klienti me ditëvonesë vendoset në gjendje normale pas

ristrukturimit dhe manaxhohet bashkë me llogari të tjera të ngjashme. Politikat dhe praktikat

e ristrukturimit bazohen në tregues ose kritere të cilat, sipas gjykimit të menaxhimit të bankës,

tregojnë që ka shumë mundësi që pagesa të vazhdojë. Këto politika rishikohen vazhdimisht.

Gjatë vitit 2014, Banka kishte 165 hua të ristrukturuara në shumën 4,716,661 mijë Lekë (2013:

Page 42: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

083[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

153 hua të ristrukturuara në shumën 4,530,228 mijë Lekë) të detajuara sipas tabelës më

poshtë: 2014 2013

Gjendja e mbetur Numri i kredive Gjendja e mbetur

Konsumatore 63,315 49 42,786

Hipotekë 355,780 70 313,585

SME 293,620 17 289,712

Korporata 4,003,946 29 3,875,145

Totali 4,716,661 165 4,530,228

3.1.7 Arka dhe llogaritë me Bankën qendrore

Më 31 dhjetor 2014 dhe 2013, shumat me Bankën Qendrore dhe me bankat korrespondente

nuk ishin në vonesë dhe nuk ishin të zhvlerësuara

3.1.8 Instrumentat e borxhit, bonot e thesarit dhe instrumenta të tjerë

Investimet e mbajtura deri në maturim dhe ato me vlerë të drejtë përmes fitimit ose humbjes

përbëhen nga bono thesari dhe obligacione. Emëtuesi i këtyre instrumenteve është Qeveria

Shqiptare. Shërbimi i vlerësimit të Standard & Poor’s ka vendosur renditjen ‘BB/B’ për monedha

të huaj dhe ‘BB+/B’ për monedha vendase për këto instrumenta të Shqipërisë. Më 31 dhjetor

2014 dhe 2013 këto investime nuk ishin në vonesë dhe nuk ishin të zhvlerësuara.

3.1.9 Përqëndrimi i rrezikut të aktiveve fianciare ekpozuar me rrezikun e kredisë

(a) Sektorët gjeografik

Huatë dhe paradhëniet për bankat janë vendosur me banka të vendeve anëtare të OECD.

Të gjithë aktivet e tjera financiare janë vendosur në Shqipëri me përjashtim të aksioneve të

VISA të cilat i përkasin VISA Corporation.

(b) Sektorët e industrisë

Analiza e ekspozimit kryesor të Bankës në hua dhe paradhënie për klientët sipas industrisë

paraqitet në shënimin 14.

3.2 RREzIKU I TREGUT

Rreziku i tregut është rreziku që ndryshimet në çmimet e tregut, si normat e interesit, çmimet

e kapitalit, kurset e këmbimit dhe normat e kredisë (që nuk lidhen me ndryshimet në

gjendjen kreditore të detyruesit/emetuesit) do të ndikojnë të ardhurat e bankës ose vlerën

e pjesëmarrjeve të saj në instrumentet financiare. Objektivi i manaxhimit të rrezikut të tregut

është manaxhimi dhe kontrolli i ekspozimeve të rrezikut brenda parametrave të pranueshëm,

duke optimizuar kthimin e rrezikut.

Çështjet e rrezikut të tregut ndiqen vazhdimisht dhe rregullisht nga Komiteti i Manaxhimit të

Aktiveve dhe Detyrimeve (ALCO).

3.2.1 Rreziku i kursit të këmbimit

Banka ekspozohet kundrejt rrezikut të monedhës përmes transaksioneve në monedhë të

huaj. Banka sigurohet që ekspozimi neto të ruhet në një nivel të pranueshëm duke blerë

dhe shitur monedhë të huaj me kursin aktual kur kjo është e nevojshme për të rregulluar

çrregullimet e përkohshme.

Manaxhimi vendos limite ndaj nivelit të ekspozimit sipas monedhës, të cilat monitorohen çdo ditë.

Përqëndrimet e rrezikut të kursit të këmbimit – instrumenta financiarë brenda dhe jashtë bilancit:

Më 31 dhjetor 2014 EUR USD Monedha të tjera LEK Totali

Aktive          

Arka dhe llogari me Bankën Qendrore 12,270,741 1,084,028 779,098 4,892,705 19,026,572

Hua dhe paradhenie për bankat 8,213,104 - - -  8,213,104

Hua dhe paradhenie për klientët 22,565,611 2,733,938 26,042 13,926,747 39,252,338

Investime të vlefshme për shitje 9,723,474 147,299 - 17,487,143 27,357,916

Investime të mbajtura deri në maturim 2,833,828  - - 960,220 3,794,048

Totali i aktiveve financiare 55,606,758 3,965,265 805,140 37,266,815 97,643,978

           

Detyrime          

Detyrime ndaj bankave 2,816,346 6 45,296 1,991,547 4,853,195

Detyrime ndaj klientëve 32,698,407 3,605,539 738,053 41,041,285 78,083,284

Totali i detyrimeve financiare 35,514,753 3,605,545 783,349 43,032,832 82,936,479

Pozicioni në monedhë neto në bilanc 20,092,005 359,720 21,791 (5,766,017) 14,707,499

zërat jashtë bilancit 3,902,506 428,810 - 761,409 5,092,725

Ndjeshmëria nëse kurset e këmbimit rriten me 5% 7,592 525 74 - 8,191

Ndjeshmëria nëse kurset e këmbimit zvogëlohen me 5% (7,592) (525) (74) - (8,191)

Banka menaxhon ekspozimin e saj në monedhë të huaj duke marrë parasysh që kapitali i

saj së bashku me primin janë të emërtuar në Euro.

Page 43: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

085[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

Ndjeshmëria e paraqitur në tabelën e mësipërme llogarit rritjen / (rënien) e fitimit para

tatimit nëse në datën e raportimit, kursi i këmbimit të Lekut rritet / (bie) me 5% në lidhje me

monedhën e huaj respektive, duke i mbajtur të gjitha variablat e tjera konstante.

Më 31 dhjetor 2013 EUR USD Monedha të tjera LEK Totali

Aktive          

Arka dhe llogari me Bankën Qendrore 10,072,483 920,394 164,488 4,655,195 15,812,560

Hua dhe paradhenie për bankat 20,131,774 2,139,076 600,091 -  22,870,941

Hua dhe paradhenie për klientët 21,905,505 1,143,267 25,608 15,626,119 38,700,499

Investime të vlefshme për shitje - 110,426 - 16,463,002 16,573,428

Investime të mbajtura deri në maturim 2,832,216  - - 1,383,487 4,215,704

Totali i aktiveve financiare 54,941,978 4,313,163 790,187 38,127,703 98,173,032

           

Detyrime          

Detyrime ndaj bankave 2,202,433 115 28,767 1,004,471 3,235,785

Detyrime ndaj klientëve 32,389,924 4,261,344 698,164 41,298,595 78,648,027

Totali i detyrimeve financiare 34,592,357 4,261,459 726,931 42,303,066 81,883,812

         

Pozicioni në monedhë neto në bilanc 20,349,621 51,704 63,256 (4,175,363) 16,289,220

zërat jashtë bilancit 794,836 1,219,233 - 805,057 2,819,126

Ndjeshmëria nëse kurset e këmbimit rriten me 5% 2,043 246 382 - 2,671

Ndjeshmëria nëse kurset e këmbimit zvogëlohen me 5% (2,043) (246) (382) - (2,671)

3.2.2 Rreziku i normës së interesit

Veprimtaria e Bankës është subjekt i rrezikut të ndryshimit të normave të interesit deri në

masën që aktivet që fitojnë interes (duke përfshirë investimet) dhe detyrimet që mbartin

interes maturojnë ose ndryshojnë normat në kohë ose shuma të ndryshme. Në rastin e ak-

tiveve dhe detyrimeve me normë të ndryshueshme, banka ekspozohet edhe ndaj rrezikut të

interesit bazë, e cila është diferenca në karakteristikat e riçmimit të indekseve të ndryshme

të përdorura, si norma e kursimit, LIBOR dhe llojet e ndryshme të interesit.

Aktivitetet e manaxhimit të rrezikut synojnë të optimizojnë të ardhurat neto nga interesi, deri

në masën që nivelet në normat e tregut të interesit janë konsistente me strategjinë e biznesit

të bankës. Aktivitetet e manaxhimit të rrezikut aktiv-detyrim drejtohen në kontekst të ndjesh-

mërisë së bankës ndaj ndryshimeve në normat e interesit.

Në zvogëlimin e ambienteve të normave të interesit, marzhet e fituara do të zvogëlohen kur

normat e interesit për detyrimet do të zvogëlohen me përqindje më të ulët kur krahasohen

me normat e interesit për aktivet. Megjithatë, ndikimi real do të varet nga faktorë të ndryshëm,

duke përfshirë ekonominë, ambientin dhe nivelin e inflacionit.

Banka mundohet të zvogëlojë riskun e normës së interesit duke monitoruar datat e riçmimit

të aktiveve dhe detyrimeve të veta. Për më tepër, Banka ka të drejta kontraktuale për të rishi-

kuar çdo tre muaj normat e interesit në pjesën më të madhe të portofolit të kredisë.

Tabela në vijim paraqet datat e riçmimit të normave të interesit për aktivet dhe detyrimet e

bankës. Aktivet dhe detyrimet me norma të ndryshueshme janë raportuar në bazë të datës

së ardhshme të ndryshimit të normës. Aktivet dhe detyrimet me normë fikse janë raportuar

në bazë të datave të ripagesave të skeduluara të principalit:

Më 31 dhjetor 2014Deri në 1

muaj 1-3 muaj 3-12 muaj Mbi një vitNuk

mbartin interes

Totali

Aktive            

Arka dhe llogari me Bankën Qendrore 17,515,189 - - - 1,511,383 19,026,572

Hua dhe paradhenie për bankat 8,213,104 - - - - 8,213,104

Hua dhe paradhenie për klientët 9,284,293 10,036,189 19,455,751 476,105 - 39,252,338

Investime të vlefshme për shitje 2,129,350 12,524,337 9,840,463 2,863,766 27,357,916

Investime të mbajtura deri në maturim - - 3,794,048 - - 3,794,048

Totali i aktiveve financiare 37,141,936 22,560,526 33,090,262 3,339,871 1,511,383 97,643,978

           

Detyrime            

Detyrime ndaj bankave 4,853,195 - -  - - 4,853,195

Detyrime ndaj klientëve 27,137,038 10,638,375 36,985,015 3,296,482 26,374 78,083,284

Totali i detyrimeve financiare 31,990,233 10,638,375 36,985,015 3,296,482 26,374 82,936,479

             

Hendeku i ndjeshmërisë së interesit 5,151,703 11,922,151 (3,894,753) 43,389 1,485,009 14,707,499

Tabela në vijim përfshin periudhën krahasuese:

Më 31 dhjetor 2013Deri në 1

muaj 1-3 muaj 3-12 muaj Mbi një vit Nuk mbartin interes Totali

Aktive            

Arka dhe llogari me Bankën Qendrore 14,153,253 - - - 1,659,307 15,812,560

Hua dhe paradhenie për bankat 16,276,106 6,594,835 - - - 22,870,941

Hua dhe paradhenie për klientët 10,671,159 13,141,866 14,190,753 696,621 - 38,700,399

Investime të vlefshme për shitje 955,645 3,100,357 10,740,657 1,776,768 - 16,573,427

Investime të mbajtura deri në maturim 417,207 - - 3,798,497 - 4,215,704

Totali i aktiveve financiare 42,473,370 22,837,058 24,931,410 6,271,886 1,659,307 98,173,031

Detyrime    

Detyrime ndaj bankave 3,235,785 - -  - - 3,235,785

Detyrime ndaj klientëve 25,279,688 11,075,675 39,940,421 2,334,968 17,275 78,648,027

Totali i detyrimeve financiare 28,515,473 11,075,675 39,940,421 2,334,968 17,275 81,883,812

Hendeku i ndjeshmërisë së interesit 13,901,413 11,761,383 (15,009,011) 3,936,918 1,642,022 16,232,725

Page 44: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

087[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

Për shkak të veçorive të tregut Shqiptar, një shumë e madhe e depozitave të klientëve kanë

maturitet më të vogël se një muaj. Megjithatë, ndikimi i mundshëm i zhvillimit negativ në

normat e interesit reduktohet ndjeshëm në sajë të normave të ulta të interesit të vendosura

nga banka në depozitat në të parë të klientëve.

Analiza e ndjeshmërisë së normës së interesit është përcaktuar duke u bazuar në ekspozimin

e normës së interesit në datën e raportimit. Më 31 dhjetor 2014, nëse normat e interesit do të

ndryshonin me 100 pikë bazë më shumë / (më pak) duke mbajtur të pandryshuara të gjithë

faktorët e tjerë, fitimi i bankës para tatimit për periudhën 12 mujore të mbyllur më 31 dhjetor

2014 do të rritej / (zvogëlohej) përkatësisht me rreth 43,191 mijë Lek (2013: 4,202 mijë Lek).

Analiza e ndjeshmërisë së normës së interesit sipas monedhave paraqitet si më poshtë.

EUR USD Monedha të tjera LEK Totali

Më 31 dhjetor 2014          

Totali i aktiveve financiare që bartin interes 43,336,017 2,881,237 26,042 32,374,110 78,617,406

Totali i detyrimeve financiare që bartin interes 35,514,753 3,605,545 783,349 43,032,832 82,936,479

Hendeku i ndjeshmërisë së interesit 7,821,264 (724,308) (757,307) (10,658,722) (4,319,073)

Ndjeshmëria kur normat e interesit rriten 100 pb 78,213 (7,243) (7,573) (106,587) (43,191)

Ndjeshmëria kur normat e interesit zvogëlohen 100 pb (78,213) 7,243 7,573 106,587 43,191

EUR USD Monedha të tjera LEK Totali

Më 31 dhjetor 2013

Totali i aktiveve financiare që bartin interes 44,869,495 3,392,769 625,699 33,416,024 82,303,987

Totali i detyrimeve financiare që bartin interes 34,592,357 4,261,459 726,931 42,303,026 81,883,773

Hendeku i ndjeshmërisë së interesit 10,277,138 (868,690) (101,232) (8,887,002) 420,214

Ndjeshmëria kur normat e interesit rriten 100 pb 102,771 (8,687) (1,012) (88,870) 4,202

Ndjeshmëria kur normat e interesit zvogëlohen 100 pb (102,771) 8,687 1,012 88,870 (4,202)

3.3 RREzIKU I LIKUIDITETIT

Risku i likuiditetit është rreziku që banka nuk është në gjendje të përmbushë detyrimet e saj

për pagesa që lidhen me detyrimet e saj financiare kur ato mbushin afatin e tyre dhe që

banka nuk është në gjendje të zëvendësojë fondet e tërhequra me fonde të reja. Pasoja

mund të jetë dështim për të përmbushur detyrimet për të ripaguar depozituesit dhe për të

përmbushur angazhimet e kredisë.

Banka zbaton një politikë të manaxhimit të rrezikut të likuiditetit që prej vitit 2003. Kjo

politikë rregullohet për të zbatuar praktikat ndërkombëtare dhe ambientet rregullatore dhe

përshtatet me aktivitetet specifike të Piraeus Bank.

Politika përcakton përkufizimet kryesore të vlerësimit dhe metodave të përcaktimit të rrezikut

të likuiditetit, përcakton rolet dhe përgjegjësitë e njësive dhe stafit të përfshirë dhe përcakton

udhëzimet për manaxhimin e krizave të likuiditetit. Politika është e fokusuar në nevojat e

pritshme për likuiditet të cilat mund të shfaqen në bazë javore apo mujore, bazuar në

skenarët hipotetikë të krizave të likuiditetit.

Për më tepër, politika përcakton një plan rezervë që do të përdoret në rastin e një krize

likuiditeti. Një krizë e tillë mund të ndodhë për shkak të një ngjarjeje të veçantë të Tirana Bank

ose një ngjarjeje gjithëpërfshirëse të tregut. Nxitësit dhe sinjalet paralajmëruese shërbejnë si

tregues se kur plani duhet të vihet në veprim. Ky plan emergjence është kryesisht i bazuar në

financimin shtesë që do të marrë nga mëma sipas kërkesës.

Tirana Bank llogarit dhe monitoron raportet e likuiditetit, raportin “aktivet likuide / totali

i detyrimeve” dhe raportin “aktivet neto afatshkurtra/totali i detyrimeve”, pasi ato janë

përcaktuar në udhëzimet e Bankës së Shqipërisë, të cilat i referohen kuadrit kontrollues të

mjaftueshmërisë së likuiditetit të bankave, nga Banka e Shqipërisë (shënimi 2.1.b).

Nivelet e këtyre raporteve të veçanta komunikohen në baza ditore në njësitë përgjegjëse të

biznesit, dhe komentet, si dhe vlerësimet përkatëse, janë të përfshira në paketën e raportimit

për anëtarët e ALCO.

ALCO ka përgjegjësi: për të hartuar strategjinë e bankës në zhvillimin e aktiveve dhe

detyrimeve, në varësi të të dhënave cilësore dhe sasiore të organizimit dhe zhvillimit të mjedisit

të biznesit, për të siguruar konkurrencën dhe efektivitet të lartë të organizatës, ruajtjen e

rrezikut të supozuar brenda kufijve të vendosur, për të menaxhuar aktivet dhe detyrimet duke

aplikuar në të njëjtën kohë një politikë të çmimeve të produkteve dhe shërbimeve.

3.3.1 Procesi i manaxhimit të rrezikut të likuiditetit

Tirana Bank njeh faktin që, në mënyrë që të jetë në gjendje të përmbushë detyrimet

menjëherë dhe pa humbje, është thelbësore që të manaxhohet efektivisht rreziku i

likuiditetit. Rreziku i likuiditetit është rreziku që një institucion financiar nuk do të jetë në

gjendje të përmbushë detyrimet në momentin kur ato maturohen, për shkak të mungesës

së likuiditetit të kërkuar.

Në përgjithësi, manaxhimi i likuiditetit është çështje e balancimit të flukseve të parasë në

grupime kohore rritëse, në mënyrë që në kushte normale, banka të vendoset në një pozicion

që mund të përmbushë të gjitha detyrimet e saj të pagesave sipas afateve të tyre.

Analiza e hendekut të likuiditetit ofron një pasqyrë të flukseve të pritshme të parasë, të cilat

rrjedhin nga të gjitha aktivet e bilancit. Flukset e mjeteve monetare janë grumbulluar dhe

përcaktuar në bazë të kohës kur ato ndodhin.

Page 45: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

089[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

Tabela e mëposhtme analizon aktivet dhe detyrimet në periudhat kohore përkatëse bazuar

në periudhën e mbetur në datën e raportimit deri në datën kontraktuale të maturimit. Aktivet

dhe detyrimet në valutë të huaj janë konvertuar në Lekë, duke përdorur normat e kursit të

këmbimit të fundit të vitit.

Supozimet e bëra janë që pagesat e planifikuara për bankën respektohen plotësisht dhe

në kohën e duhur dhe për më tepër, të gjitha pagesat kontraktuale kryhen plotësisht – për

shembull: depozituesit do të tërheqin paratë e tyre në vend që t’i rivendosin në bankë në

datën e maturimit. Ato aktive dhe detyrime që faktikisht nuk kanë maturitete (për shembull

llogari të hapura, llogari rrjedhëse, llogari kursimi) përfshihen në grupin kohor më pak se një

muaj.

Më 31 dhjetor 2014Deri në 1

muaj 1-3 muaj 3-12 muaj 1 -5 vite Mbi 5 vite Totali

Aktive likuide            

Arka dhe llogari me Bankën Qendrore 19,026,572 - - - - 19,026,572

Hua dhe paradhenie për bankat 8,213,104 - - - - 8,213,104

Hua dhe paradhenie për klientët 6,296,645 4,370,492 7,714,316 8,993,768 11,877,117 39,252,338

Investime të vlefshme për shitje 2,129,350 12,524,337 9,840,463 2,863,766 27,357,916

Investime të mbajtura deri në maturim - - 3,794,048 - - 3,794,048

Totali i aktiveve financiare 35,665,671 16,894,829 21,348,827 11,857,534 11,877,117 97,643,978

Detyrime likuide

Detyrime ndaj bankave 4,853,195 - - - - 4,853,195

Detyrime ndaj klientëve 27,163,412 10,638,375 36,985,015 3,296,482 - 78,083,284

Totali i detyrimeve financiare 32,016,607 10,638,375 36,985,015 3,296,482 - 82,936,479

Hendeku neto i likuiditetit 3,649,064 6,256,454 (15,636,188) 8,561,052 11,877,117 14,707,499

Të gjitha llogaritë rrjedhëse të klientëve përfshihen në detyrime me maturim më pak se një

muaj. Llogaritë rrjedhëse përfaqësojnë gjendje që kanë një historik dhe një devijim nga

shuma që matet nga Banka dhe hendeku është shumë më pak se sa ai negativ i paraqitur

në grupin më pak se një muaj. Çdo çështje që vjen si pasojë e mospërputhjes së likuiditetit

menaxhohet me aktivitetin ndërbankar (huamarrje, huadhënie) brenda linjave të miratuara

të kredisë.

Banka ka nje linjë krediti e cila përfshin shumën prej 175 milionë Euro që mund të tërhiqet

nga Banka në tregun e parasë (me maturitet 3 muaj nëse përdoret). Ajo ka negociuar edhe

një limit të kredisë prej 10 milionë Euro që mund të përdoret për huadhënie tregtare me afat

maturimi deri në 12 muaj, e cila mund të rritet në 3 vjet nëse 6 milionë Euro nga 10 milionë

gjithsej përdoren për të huadhënie hipotekare.

Tabela e mëposhtme përmban shifrat të periudhës krahasuese:

Më 31 dhjetor 2013Deri në 1

muaj 1-3 muaj 3-12 muaj 1 – 5 vite Mbi 5 vite Totali

Aktive likuide

Arka dhe llogari me Bankën Qendrore 15,812,560 - - - - 15,812,560

Hua dhe paradhenie për bankat 16,276,106 6,594,835 - - - 22,870,941

Hua dhe paradhenie për klientët 7,052,873 4,260,505 5,801,065 10,351,427 11,234,529 38,700,399

Investime të vlefshme për shitje 955,645 3,100,357 10,740,657 1,776,768 16,573,427

Investime të mbajtura deri në maturim 417,207 - - 3,798,497 - 4,215,704

Totali i aktiveve financiare 40,514,391 13,955,697 16,541,722 15,926,692 11,234,529 98,173,031

Detyrime likuide

Detyrime ndaj bankave 3,235,785 - - - - 3,235,785

Detyrime ndaj klientëve 25,296,963 11,075,675 39,940,421 2,334,968 - 78,648,027

Totali i detyrimeve financiare 28,532,748 11,075,675 39,940,421 2,334,968 - 81,883,812

Hendeku neto i likuiditetit 11,981,643 2,880,022 (23,398,699) 13,591,724 11,234,529 16,289,219

Tabela e mëposhtme paraqet flukset e parasë të pagueshme nga banka si detyrime

financiare joderivative sipas maturitetit të mbetur kontraktual në datën e raportimit. Shumat

e paraqitura në tabelë janë flukse kontraktuale të paskontuara të parasë, ndërsa banka

manaxhon rrezikun e pashmangshëm të likuiditetit bazuar në flukset e pritshme monetare të

skontuara.

Më 31 dhjetor 2014 Deri në 1 muaj 1-3 muaj 3-12 muaj 1-5 vite Mbi 5 vite Totali

Detyrime ndaj bankave 4,855,274 - - - - 4,855,274

Detyrime ndaj klientëve 27,150,730 10,639,053 37,214,337 3,404,207 - 78,408,327

Totali i detyrimeve financiare 32,006,004 10,639,053 37,214,337 3,404,207 - 83,263,601

Më 31 dhjetor 2013 Deri në 1 muaj 1-3 muaj 3-12 muaj 1-5 vite Mbi 5 vite Totali

Detyrime ndaj bankave 3,239,170 - - - - 3,239,170

Detyrime ndaj klientëve 25,306,556 11,118,834 40,157,699 2,441,694 - 79,024,783

Totali i detyrimeve financiare 28,545,726 11,118,834 40,157,699 2,441,694 - 82,263,953

Page 46: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

091[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

Zëra jashtë bilancit

Më 31 dhjetor 2014Deri në 1

muaj 1-3 muaj 3-12 muaj 1-5 vite Mbi 5 vite Totali

Angazhime kredie 1,630,154 1,722,247 842,015 19,325 79,220 4,292,961

Letër garanci 9,081 130,219 660,464 - - 799,764

Letër kredie - - - - - -

1,639,235 1,852,466 1,502,479 19,325 79,220 5,092,725

Angazhime të qirasë operative - - 176,508 533,762 64,085 774,355

Totali 1,639,235 1,852,466 1,678,987 553,087 143,305 5,867,080

Më 31 dhjetor 2013

Angazhime kredie 1,146,037 104,865 523,932 17,499 80,616 1,872,949

Letër garanci 50,854 194,197 663,306 - - 908,357

Letër kredie - - 37,820 - - 37,820

1,196,891 299,062 1,225,058 17,499 80,616 2,819,126

Angazhime të qirasë operative - - 191,026 584,193 138,780 913,999

Totali 1,196,891 299,062 1,416,084 601,692 219,396 3,733,123

Letër kreditë dhe letër garancitë e dhëna për klientët angazhojnë bankën të kryejë pagesa

në favor të tyre të cilat janë të kushtëzuara në sajë të dështimit të klientit të veprojë sipas

kushteve të kontratës.

Angazhimet për të zgjatur kreditë përfaqësojnë detyrimet kontraktuale për të bërë kredi të

ripërtëritshme. Angazhimet në përgjithësi kanë datat e skadimit të përcaktuara, ose dispozita

të tjera të përfundimit.

Rrjeti i degëve të Tirana Bank përfshin 47 (2013: 56) ndërtesa të marra me qira me marrëveshje

të qirasë operative. Politika e bankës është të lidhë kontrata afatgjata nga 10 deri 20 vjet.

Kontratat rinovohen sipas negocimeve midis dy palëve që duhet të bien dakord me kushtet

e reja të kontratës.

3.4 VLERA E DREJTË E AKTIVEVE DHE DETYRIMEVE FINANCIARE

Instrumenta financiare që nuk maten me vlerën e drejtë

Tabela e mëposhtme përmbledh vlerat kontabël dhe vlerat e drejta të atyre aktiveve dhe

detyrimeve financiare që nuk janë paraqitur në pasqyrat financiare të bankës me vlerën e

tyre të drejtë.

Vlera kontabël neto Vlera e drejtë

2014 2013 2014 2013

Aktive financiare

Hua dhe paradhenie për bankat 8,213,104 22,870,941 8,213,104 22,870,941

Hua dhe paradhenie për klientët 38,700,399 38,700,399 35,730,696 35,730,696

Biznese 29,459,104 27,783,926 27,902,973 26,552,313

Individë 9,793,233 10,859,989 8,132,991 9,178,383

Instrumenta financiarë të mbajtura deri në maturim 3,794,048 4,215,704 3,840,105 3,900,502

Detyrime financiare

Detyrime ndaj klientëve 78,083,284 78,648,027 77,964,685 67,165,160

Detyrime ndaj bankave 4,853,284 3,235,785 4,853,284 3,235,785

a) Hua dhe paradhënie për bankat

Huatë dhe paradhëniet për bankat përfshijnë vendosje ndërbankare. Vlera e drejtë e

vendosjeve me normë të pandryshueshme dhe depozitat njëditore është e barabartë me

vlerën e tyre kontabël. Llogaritja e vlerës së drejtë e depozitave me norma të pandryshueshme

interesi bazohet në flukset monetare të skontuara duke përdorur normat e interesit që

mbizotërojnë në treg për borxhet me risk kreditimi dhe maturitet të mbetur të ngjashëm. Në

lidhje me depozitat në institucionet e kredisë, këto janë depozita afatshkurtra, për të cilat

interesi që bartin nuk ndryshon shumë nga normat e interesit të tregut më 31 dhjetor.

b) Hua dhe paradhënie për klientët

Huatë dhe paradhëniet nuk përfshijnë zhvlerësimin. Portofoli i kredisë i bankës ka një vlerë të

drejtë të llogaritur më të vogël se vlera kontabël për shkak të normave të interesit më të larta

mbizotëruese në treg në fund të 2013, si rezultat i krizës globale financiare. Pjesa më e madhe

e portofolit të kredive është subjekt çmimi brenda një viti.

Vlera e drejtë e kredive dhe paradhënieve për klientët është fluksi i pritur i skontuar me normat

aktuale të tregut. Normat aktuale të tregut janë normat e interesit që do të aplikoheshin në

këtë moment (në fund të vitit).

Page 47: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

093[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

c) Aktive financiare të mbajtura deri në maturim

Vlera e drejtë e investimeve financiare të mbajtura deri në maturim përcaktohet duke

përdorur çmimet e kuotuara për instrumente të ngjashme si norma të skontimit të flukseve

të ardhshme të parasë në datën e raportimit. Investime të tilla janë afatshkurtra, dhe përsëri

norma e interesit nuk ndryshon dukshëm nga norma e interesit të tregut më 31 dhjetor 2014

dhe 2014.

d) Detyrime për bankat dhe klientët, depozita të tjera dhe huamarrje të tjera

Vlera e drejtë e përllogaritur e depozitave me maturitet të padeklaruar, e cila përfshin

depozitat pa interes, është shuma e pagueshme kur kërkohet.

Vlera e drejtë e përllogaritur e depozitave me norma interesi të pandryshueshme dhe

huamarrje të tjera të pakuotuara në një treg aktiv bazohet në flukset e skontuara të parasë

duke përdorur norma interesi për borxh të ri me maturitet të mbetur të ngjashëm. Vlera

kontabël ndryshon nga vlera e drejtë sepse normat e interesit janë më të larta se normat e

tregut më 31 dhjetor 2014, sepse në fund të vitit bankat ofrojnë norma më të larta interesi

duke konkurruar për të tërhequr depozitat.

Detyrimet për bankat i referohet kredive të marra nga mëma me një afat maturimi prej një

muaj nga data e bilancit dhe për këtë arsye vlera e tyre e drejtë konsiderohet të jetë e

përafërt me vlerën kontabël.

Instrumenta financiare të matura me vlerën e drejtë

Matja e vlerës së drejtë analizohet sipas nivelit në hierarkinë e vlerës së drejtë si më poshtë:

(i) Niveli 1 - çmimet e kuotuara (të parregulluara) në tregjet aktive për aktivet ose detyrimet

identike;

(ii) Niveli 2 – teknika vlerësimi me të gjithë materialet e tjera të verifikueshme për aktivin ose

detyrimin, drejtpërdrejtë (çmimi) ose tërthorazi (e përftuar nga çmimi); dhe

(iii) Niveli 3 – vlerësime jo të observueshme nga të dhënat e tregut.

Manaxhimi përdor gjykime në kategorizimin e instrumentave financiare duke përdorur

hierarkinë e vlerës së drejtë. Nëse metoda e matjes përdo të dhëna që kërkojnë gjykime të

rëndësishme, ajo metodë është e nivelit 3. Rëndësia e një të dhëne shikohet në tërësi për

matjen e vlerës se drejtë. Matjet e përsëritura të vlerës së drejtë janë ato që lejohen ose

kërkohen nga standartet e kontabilitetit në pasqyrën e pozicionit financiar në fund të çdo

periudhe raportuese.

Vlerat e drejta të analizuara sipas nivelit të hierarkisë dhe vlerat e përsërituar të aktiveve jo të

vlerësuar me vlerën e tyre të drejte paraqiten në tabelën që vijon:

31 dhjetor 2014

Niveli 1 Niveli 2 Niveli 3 Totali

AKTIVE FINANCIARE

Hua dhe paradhenie për bankat - - 8,213,104 8,213,104

Hua dhe paradhenie për klientët - - 39,252,338 39,252,338

Aktive financiare të mbajtura deri në maturim - 3,794,048 - 3,794,048

Aktive financiare të vlefshme për shitje - 27,357,916 - 27,357,916

DETYRIME FINANCIARE

Llogari bankare - - 78,083,284 78,083,284

Detyrime ndaj bankave - - 4,853,195 4,853,195

31 dhjetor 2013

Niveli 1 Niveli 2 Niveli 3 Totali

AKTIVE FINANCIARE

Hua dhe paradhenie për bankat - - 22,870,941 22,870,941

Hua dhe paradhenie për klientët - - 38,700,399 38,700,399

Aktive financiare të mbajtura deri në maturim - 4,215,704 - 4,215,704

Aktive financiare të vlefshme për shitje - 16,573,427 - 16,573,427

DETYRIME FINANCIARE

Llogari bankare - - 78,648,027 78,648,027

Detyrime ndaj bankave - - 3,235,785 3,235,785

3.5 MANAxHIMI I KAPITALIT

Objektivat e Bankës për manaxhimin e kapitalit, e cila është një koncept më i gjerë sesa

“kapitali” në bilanc, janë:

të jetë në përputhje me kërkesat e kapitalit të vendosura nga Banka e Shqipërisë;

të ruajë aftësinë e bankës për të vazhduar në vijimësi në mënyrë që të mund të

vazhdojë të sigurojë kthim për aksionarët dhe përfitime për grupet e tjera të interesit, dhe

të ruajë një bazë të kapitalit të fortë për të mbështetur zhvillimin e biznesit të saj.

Mjaftueshmëria e kapitalit dhe përdorimi i kapitalit rregullator janë të monitoruara çdo ditë

nga drejtuesit e bankës, duke përdorur teknika të bazuara në udhëzimet e zhvilluara nga

Komiteti i Bazelit dhe Direktivat e Komunitetit Evropian, ashtu siç janë implementuar nga

Banka e Shqipërisë, për qëllime të mbikëqyrjes. Informacioni i kërkuar dërgohet në Bankën e

Shqipërisë çdo tre muaj.

Page 48: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

095[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

Banka e Shqipërisë kërkon që çdo bankë ose grup bankar: (a) të mbajë nivelin minimal

të kapitalit rregullator prej 1 miliardë Lekë dhe (b) të mbajë një raport të totalit të kapitalit

rregullator përmbi aktivet e ponderuara me risk (‘raporti Bazel’) në ose mbi minimumin

e pranuar në nivel ndërkombëtar prej 12% (2013: 12%). Banka e Shqipërisë ka kërkuar

specifikisht që Tirana Bank të ketë normën e mjaftueshme të kapitalit minimalisht 15%, për

shkak të pasigurive të krizës financiare në Greqi dhe ndikimit potencial të saj në Shqipëri.

Kapitali rregullator i Bankës, ashtu siç menaxhohet nga Departamenti i Riskut të Bankës, është

i ndarë në dy nivele:

Kapitali bazë: kapitali aksionar (duke i zbritur vlerat kontabël të aksioneve të thesarit),

fitimi i mbartur dhe rezervat e krijuara si përpjesëtim i fitimit të mbartur; dhe

Kapitali shtesë: borxhi i varur që kualifikohet si kapital, provigjionet e zhvlerësimeve

kolektive dhe fitimet e parealizuara nga vlerësimi i drejtë i instrumenteve të kapitalit dhe

borxhit të mbajtura si të disponueshme për shitje.

Aktivet e ponderuara me risk maten sipas një hierarkie prej katër ponderimesh risku të

klasifikuara sipas natyrës – dhe duke pasqyruar një vlerësim të risqeve përkatës të kredisë,

tregut dhe risqeve të tjera – çdo aktiv dhe palë e tretë, duke marrë parasysh kolateralët apo

garancitë e përshtatshme. Një trajtim i ngjashëm përdoret për ekspozimin jashtë bilancit me

disa rregullime për të pasqyruar natyrën e kushtëzuar të humbjeve të mundshme.

Tabela në vijim përmbledh përbërësit e kapitalit rregullator dhe raportet e bankës për vitet e

mbyllur më 31 dhjetor 2014 dhe 2013. Banka ka qenë në përputhje me të gjitha kërkesat e

jashtme në lidhje me kapitalin ndaj të cilave ka qënë subjekt në vitin 2014.

2014 2013

Kapitali bazë

Kapital i nënshkruar 16,490,344 16,490,344

Rezerva 1,374,250 1,374,250

Diferenca rivlerësimi për raportim të statutorit 700,045 707,405

Totali i kapitalit bazë 18,564,639 18,571,999

Kapitali shtesë

Detyrime të varura - -

Rezerva rivlerësimi - -

Totali i kapitalit shtesë - -

Zbritje nga kapitali rregullator (10,324,772) (10,891,797)

Totali i kapitalit rregullator 8,239,867 7,680,202

Aktive të ponderuara me rrezik

Në bilanc 45,183,000 46,462,135

Jashtë bilancit 652,545 1,135,614

Totali i aktiveve të ponderuara me rrezik 45,835,545 47,597,749

Raporti i mjaftueshmërisë së kapitalit 17.98 % 16.14 %

Raporti i mjaftueshmërisë së kapitalit llogaritet duke u bazuar në informacionin financiar të

përgatitur sipas rregullores së Bankës së Shqipërisë, të shpjeguar më sipër.

Page 49: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

097[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

4. VLERËSIME DHE GJYKIME TË RËNDËSISHME KONTABËLBanka kryen vlerësime dhe supozime që ndikojnë shumat e raportuara të aktiveve dhe

detyrimeve brenda vitit të ardhshëm financiar. Vlerësimet dhe gjykimet vlerësohen vazhdimisht

dhe bazohen në eksperiencën historike dhe faktorë të tjerë, duke përfshirë pritshmëritë për

ngjarje të ardhshme që mendohet se janë të arsyeshme në rrethanat aktuale.

(a) Humbje nga zhvlerësimi i huave dhe paradhënieve

Banka rishikon portofolin e saj të kredisë për të vlerësuar zhvlerësimin të paktën çdo tre

muaj. Në përcaktimin nëse një humbje zhvlerësimi duhet të regjistrohet ose jo në fitim ose

humbje, banka kryen gjykime nëse ekzistojnë të dhëna të dukshme që tregojnë se ka një

rënie të matshme në vlerësimin e flukseve të ardhshme të parasë nga një portofol kredish

para se rënia të identifikohet me një kredi individuale në po atë portofol. Kjo evidencë mund

të përfshijë të dhëna të dukshme që tregojnë se ka pasur një ndryshim të pafavorshëm

në gjendjen e pagesave të kredimarrësve në një bankë, ose kushte kombëtare ose lokale

ekonomike që lidhen drejtpërdrejtë me dështim të aktiveve në një bankë. Menaxhimi përdor

vlerësime të bazuara në eksperiencën historike të humbjeve për aktivet me karakteristika

të ngjashme të riskut të kredisë dhe të evidencës objektive të zhvlerësimit në portofol kur

projektohen flukset e ardhshme të parasë.

Metodologjia dhe supozimet e përdorura për të vlerësuar si shumën ashtu edhe kohën e

flukseve të ardhshme rishikohen rregullisht për të reduktuar çdo diferencë që ekziston midis

vlerësimeve të humbjeve dhe eksperiencës faktike të humbjes. Në masën që vlera aktuale

neto e flukseve të ardhshme ndryshon me -/+5%, provigjioni i bankës do të përllogaritej

342,105 mijë Lekë më i lartë ose 310,785 mijë Lekë më i ulët (2013: 105,729 mijë Lekë më i

lartë ose 102,526 mijë Lekë më i ulët).

(b) Pozicion tatimor i pasigurtë

Pozicionet tatimore të pasigurta të Bankës rivlerësohen nga Drejtimi në fund të çdo periudhe

raportuese. Detyrimet për pozicionin e tatim fitimit përcaktohen nga Drejtimi si më i ngjashmi

që mund të jetë në mënyrë që të mos rezultojë në detyrime tatimore të tjera që mund

të ngrihen nëse pozicioni do të vihej në dyshim nga organet tatimore. Vlerësimi bazohet

në interpretime të ligjeve tatimore që janë në fuqi ose konsiderohen në fuqi në fund të

periudhës raportuese, dhe të çdo vendim gjykate të njohur ose rregulloreje. Detyrimet nga

gjoba, interesa dhe taksa të tjera përveç atyre mbi të ardhurat njihen në bazë të gjykimeve të

menaxhimit mbi shpenzimin e nevojshëm për të mbyllur detyrimin në fund të çdo periudhe

raportuese.

(c) Përcaktimi i vlerës së drejtë

Informationi mbi vlerën e drejtë të aktiveve dhe detyrimeve financiare që është përcaktuar

nga gjykime dhe nuk është bazuar në të dhëna të observueshme në treg, paraqitet në

shënimin 3.4.

Page 50: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

099[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

5. APLIKIMI I STANDARDEVE DHE INTERPRETIMEVE TË REJA DHE TË RISHIKUARAStandardet e mëposhtme, ndryshimet e standardeve dhe interpretimeve ekzistuese të për-

caktuara nga Bordi i Standardeve Ndërkombëtare të Kontabilitetit janë efektive për periud-

hën aktuale:

• Ndryshime në SNRF 10 “Pasqyrat financiare të konsoliduara”, SNRF 12 “Dhënia e informa-

cioneve shpjeguese për përfshirje me entitete të tjera” dhe SNK 27 “Pasqyrat financiare

individuale” – Subjektet e investimeve (efektiv për periudhat vjetore që fillojnë më apo

pas datës 1 janar 2014),

• Ndryshime në SNK 32 “Instrumentat financiare: Paraqitja”– Kompensimi i aktiveve dhe

detyrimeve financiare (efektiv për periudhat vjetore që fillojnë më apo pas datës 1 janar

2014),

• Ndryshime në SNK 36 “Zhvlerësimi i aktiveve”– Paraqitja e shumave të rikuperueshme për

aktive jofinanciare (efektiv për periudhat vjetore që fillojnë më apo pas datës 1 janar

2014),

• Ndryshime në SNK 39 “Instrumentat financiar: Njohja dhe matja” – Risitë e derivativëve

dhe vazhdimësia e kontabilitetit mbrojtës (efektiv për periudhat vjetore që fillojnë më apo

pas datës 1 janar 2014),

• KIRFN 21 “Taksat” (efektiv për periudhat vjetore që fillojnë më apo pas datës 1 janar 2014).

Këto ndryshime në standardet dhe interpretimet ekzistuese nuk kanë ndikuar në politikat

kontabël të Bankës.

Standarde dhe interpretime të cilat nuk janë përshtatur ende

Në datën e autorizimit te këtyre pasqyrave financiare me standartet e mëposhtme, ndry-

shime në standartet dhe interpretimet ekzistues ishin ne diskutim, por jo efektive:

• SNRF 9 “Instrumentat financiar” (efektiv për periudhat vjetore që fillojnë më apo pas datës

1 janar 2018),

• SNRF 14 “Rregullatori i llogarive të shtyra” (efektiv për periudhat vjetore që fillojnë më apo

pas datës 1 janar 2016),

• SNRF 15 “Fitimi nga kontratat me klientët” (efektiv për periudhat vjetore që fillojnë më apo

pas datës 1 janar 2017),

• Ndryshime në SNRF 10 “Pasqyrat financiare të konsoliduara dhe SNK 28

“Investimet në filiale dhe shoqëri të përbashkëta” – Shitja ose kontributet në asete midis

një investitori dhe bashkepunëtorit të tij ose bashkë-sipermarresit (efektiv për periudhat

vjetore që fillojnë më apo pas datës 1 janar 2016),

• Ndryshime në SNRF 10 “Pasqyrat financiare të konsoliduara”, SNRF 12 “Dhënia e

informacioneve shpjeguese për përfshirje me entitete të tjera” dhe SNK 28 “Investimet

në Filiale dhe Shoqëri të Perbashkëta” - Subjektet e investimeve: Aplikimi i përjashtimit të

konsolidimit (efektiv për periudhat vjetore që fillojnë më apo pas datës 1 janar 2016),

• Ndryshime në SNRF 11 “Marrëveshjet e përbashketa” – Kontabilizimi i blerjeve të interesave

në veprimtaritë bashkë-sipërmarrëse (efektiv për periudhat vjetore që fillojnë më apo pas

datës 1 janar 2016),

• Ndryshime në SNK 1 “Prezantimi i pasqyrave financiare” – Paraqitja e nismës (efektiv për

periudhat vjetore që fillojnë më apo pas datës 1 janar 2016),

• Ndryshime ne SNK 16 “Prona, ndërtesa dhe pajisjet” dhe SNK 38 “Aktive te patrupëzuara”

- Qartësim mbi metodat e amortizmit dhe zhvlerësimit (efektiv për periudhat vjetore që

fillojnë më apo pas datës 1 janar 2016),

• Ndryshime në SNK 16 “Prona, ndërtesa dhe pajisje” dhe SNK 41 “Agrikultura” - Agrikultura:

Bimët prodhuese (efektiv për periudhat vjetore që fillojnë më apo pas datës 1 janar 2016),

• Ndryshime në SNK 19 “Përfitimet e punonjësve” - Plani i Përfitimeve të Punëmarrësve:

Kontributet e punëmarresit (efektiv për periudhat vjetore që fillojnë më apo pas datës 1

korrik 2014),

• Ndyshime në SNK 27 “Pasqyrat financiare individuale” – Metoda e kapitalit në pasqyrat

financiare individuale (efektiv për periudhat vjetore që fillojnë më apo pas datës 1 janar

2016),

• Ndryshime të standarteve “Përmiresime të SNRF-ve” (cikli 2010-2012) të cilat rezultojnë

nga përmirësimet vjetore të SNRF (SNRF 2, SNRF 3, SNRF 8, SNRF 13, SNK 16, SNK 24 dhe

SNK 38) me synim kryesor për të shmangur mospërputhjet dhe për të qartësuar terma

(ndryshimet do të aplikohen për peridhat vjetore më ose pas datës 1 korrik 2014),

• Ndryshime të standarteve “Përmirësime të SNRF-ve” (cikli 2011-2013) të cilat rezultojnë

nga përmirësimet vjetore të SNRF (SNRF 1, SNRF 3, SNRF 13 dhe SNK 40) me synim kryesor

për të shmangur mospërputhjet dhe për të qartësuar terma (ndryshimet do të aplikohen

për peridhat vjetore më ose pas datës 1 korrik 2014),

• Ndryshime të standarteve “Përmiresime të SNRF-ve” (cikli 2012-2014) të cilat rezultojnë

nga përmirësimet vjetore të SNRF (SNRF 5, SNRF 7, SNK 19 dhe SNK 34) me synim kryesor

për të shmangur mospërputhjet dhe për të qartësuar terma (ndryshimet do të aplikohen

për peridhat vjetore më ose pas datës 1 janar 2016).

Banka ka zgjedhur të mos i aplikojë këto standarte, rishqyrtime, dhe interpretime përpara

datës së tyre efektive. Përveç SNRF 9, Drejtimi parashikon se aplikimi i standardeve të tjera nuk

do të ketë ndikim material në pasqyrat financiare të konsoliduara të Bankës në periudhën

fillestare të zbatimit. Më 31 dhjetor 2014 Banka është në proçes vlerësimi të ndikimit të

adoptimit të SNRF 9.

Page 51: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

101[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

6. TË ARDHURA NGA INTERESI

2014 2013

   

Depozita me bankat duke përfshirë Bankën Qendrore 288,275 354,643

Të ardhurat nga interesi nga investime të vlefshme për shitje 787,991 688,887

Të ardhura nga interesi nga investime të mbajtura deri në maturim 270,799 529,591

Interesa mbi huatë dhe paradhënie klientëve 2,563,299 2,779,987

Interesa mbi overdraftet 358,317 231,980

Totali 4,268,681 4,585,088

Të ardhurat nga interesi të llogaritura mbi aktivet financiare të zhvlerësuara gjatë vitit 2014

janë 167,344 mijë Lekë (2013: 48,126 mijë Lekë).

7. SHPENzIME INTERESI

2014   2013

     

Detyrime ndaj bankave 102,661 117,536

Detyrime ndaj klientëve 1,568,628 2,822,867

Totali 1,671,289   2,940,403

8. TË ARDHURA NETO NGA TARIFA DHE KOMISIONE

2014 2013

Transaksione në monedhë të huaj 4,003   3,328

Letër kredi 17,968   23,039

Transferta parash 75,377   74,537

Importe-eksporte 23,518   33,376

Tarifa të tjera të arkëtuara 107,629   114,891

Të ardhura totale nga tarifa dhe komisione 228,495   249,171

       

Karta krediti (3,547)   (24,883)

Banka korrespondente (12,164)   (12,047)

Shpenzime totale për tarifa dhe komisione (15,711)   (36,930)

Të ardhura neto nga tarifa dhe komisione 212,784 212,241

9. SHPENzIME PERSONELI

2014   2013

     

Paga 489,159 496,793

Kontribut për fondin shtetëror të pensioneve 66,777 56,980

Sigurime shoqërore - 6,458

Shpenzime të tjera për personelin 25,120 19,768

 Totali 581,056 579,999

10. SHPENzIME TË TJERA OPERATIVE

2014   2013

      

Tarifa për sigurimin e depozitave (ASD) 220,783 210,234

Shpenzime të qirasë operative 209,230 219,939

Shpenzime për siguri dhe mirëmbajtje 119,351 109,449

Shpenzime telekomunikacioni 106,464 104,387

Anëtarësime 97,823 78,864

Shpenzime për shërbime bazë 44,454 51,242

Reklama dhe marketing 43,076 53,261

Shpenzime të tjera sigurimi 34,267 23,681

Kancelari dhe të konsumueshme 28,575 31,409

Shpenzime udhëtimi 15,398 15,017

Tarifa dhe shpenzime të ngjashme 12,196 8,565

Të tjera 117,055 82,697

 Totali 1,048,672 988,745

Gjatë aktivitetit të saj operativ, Banka hyn në marrëdhënie të qirasë operative si qiramarrës

për ambientet që përdor për degët. Marrëveshjet e qirasë operative janë në Euro dhe USD.

Pagesat minimale të qirasë sipas marrëveshjeve të paanullueshme të qirasë operative

paraqiten në shënimin 3.3.2.

Page 52: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

103[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

11. SHPENzIMI I TATIM FITIMITPërbërësit e shpenzimit të tatim fitimit për vitet e mbyllura më 31 dhjetor 2014 dhe 2013 janë:

  2014   2013

Tatimi aktual      

Shpenzimi i tatimit aktual -   -

Tatimi i shtyrë  

Në lidhje me krijimin dhe rimarrjen e diferencave të përkohshme 3,763   31,290

Shpenzimi i tatim fitimit raportuar në fitim ose humbje 3,763   31,290

Rakordimi midis shpenzimit tatimor dhe fitimit kontabël i shumëzuar me normat vendase në

Shqipëri për vitet e mbyllur më 31 dhjetor 2014 and 2013 është si vijon:2013   2013

Humbja kontabël para tatimit (761,004) (1,333,772)

Tatim fitimi teorik me normën statutore (2014: 15%; 2013: 10%) (114,151) (133,377)

Efekti tatimor mbi diferencat e përhershme: 14,480 44,944

-Të ardhura jo të tatueshme (18,476) (3,537)

-Shpenzime të pazbritshme 32,956 48,481

Humbje fiskale të mbartura nga periudha paraardhëse 99,671 88,433

Shpenzimi i tatimit aktual - -

Tatim i shtyrë

Vlerësimi fillestar dhe kosto historike e AAM (21) (910)

Shpenzimet e nisjes dhe të kapitalizuara (3,179) (8,619)

Rregullime për zhvlerësimin e aktiveve fikse 27,559 35,599

Komisione huaje të shtyra (2,480) 5,221

Detyrime të tjera (18,116) -

Tatim i shtyrë mbi të ardhurat i njohur në fitim ose humbje 3,763 31,290

Investime të vlefshme për shitje 18,188 (29,264)

Tatimi i shtyrë mbi të ardhurat/(shpenzimet) i njohur në të ardhura të tjera gjithëpërfshirëse 18,188 (29,264)

Banka ka aktive tatimore të shtyra potenciale të panjohura në lidhje me humbjet fiskale të

mbartura nga peridha paraardhëse prej 150,937 mijë Lekë (2013: 89,317 mijë Lekë). Humbjet

fiskale të mbartura skadojnë si më poshtë:2014   2013

Humbje fiskale të mbartura që skadojnë në fund të:

- 31 dhjetor 2013 - -

- 31 dhjetor 2014 - -

- 31 dhjetor 2015 884 884

- 31 dhjetor 2016 88,433 88,433

- 31 dhjetor 2017 99,671 -

Totali i humbjes fiskale të mbartur 188,104 89,317

Norma efektive e tatimit për vitin 2014 është zero (2013: zero). Sipas legjislacionit tatimor

shqiptar, autoritetet tatimore kanë të drejtë të inspektojnë deklarimet deri në 5 vite pas

dorëzimit të tij.

Tatim fitimi i arkëtueshëm

  2014   2013

       

1 janar 300,679   259,726

Parapagime gjatë vitit -   40,953

Shpenzimi i tatim fitimit -   -

31 dhjetor 300,679   300,679

Tatim i shtyrë që përfshihet në bilanc dhe ndryshimet e regjistruara në shpenzimin e tatim

fitimit janë si më poshtë:

2014

 Tatimi i shtyrë

aktivTatimi i

shtyrë pasivPasqyra e fitimit

ose humbjesAktive financiare të vlefshme për shitje

(De)/Kr (De)/Kr

Vlerësimi fillestar dhe kosto historike e AAM - 7,091 (21) -

Investime të vlefshme për shitje - 59,140 18,188

Shpenzimet e nisjes dhe të kapitalizuara - 46,133 (3,179) -

Rregullime për zhvlerësimin e aktiveve fikse 124,457 - 27,559 -

Komisione huaje të shtyra 19,351 - (2,480) -

Detyrime të tjera - 18,116 (18,116) -

Totali 143,808 130,480 3,763 18,188

Tatim i shtyrë aktiv neto 13,328 -

2013

Tatimi i shtyrë

aktivTatimi i

shtyrë pasivPasqyra e fitimit

ose humbjesAktive financiare të vlefshme për shitje

(De)/Kr (De)/Kr

Vlerësimi fillestar dhe kosto historike e AAM - 7,070 (910) -

Investime të vlefshme për shitje - 40,952 - (29,264)

Shpenzimet e nisjes dhe të kapitalizuara - 42,954 (8,619) -

Rregullime për zhvlerësimin e aktiveve fikse 96,898 - 35,599 -

Komisione huaje të shtyra 21,831 - 5,221 -

Detyrime të tjera - - - -

Totali 118,729 90,976 31,290 (29,264)

Tatim i shtyrë aktiv neto 27,752 -

Page 53: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

105[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

12. ARKA DHE LLOGARI ME BANKËN qENDRORE

2014   2013

       

Arka      

Kartëmonedha dhe monedha në Lekë 792,028   761,756

Kartëmonedha dhe monedha në monedhë të huaj 719,356   897,551

 Totali i arkës 1,511,383   1,659,307

Llogari me Bankën qendrore      

Llogari rrjedhëse      

Në Lekë - -

Në monedhë të huaj 221,957   3,786,282

  221,957   3,786,282

Rezerva e detyrueshme      

Në Lekë 3,867,746   3,893,439

Në monedhë të huaj 3,591,591   3,539,384

  7,459,337   7,432,823

       

Interes i përllogaritur 11,400   14,900

       

Totali i llogarive me Bankën qendrore 7, 692,694   11,234,005

       

Para në transit me bankat korrespondente 467,108   -

Llogari rrjedhëse me bankat 9,355,387   2,919,248

Interes i përllogaritur -   -

Totali i llogarive rrjedhëse me bankat 9,822,495   2,919,248

  19,026,572   15,812,560

Afatshkurtër 19,026,572 15,812,560

Afatgjatë - -

Rezervat e detyrueshme me Bankën Qendrore nuk janë për përdorim të përditshëm nga

Tirana Bank dhe përfaqësojnë një depozitë rezerve minimale, e cila kërkohet nga Banka e

Shqipërisë. Këto rezerva llogariten sa 10% e shumës mesatare të depozitave të muajit për të

cilat Banka u detyrohet klientëve, dhe janë si në Lekë ashtu edhe në monedhë të huaj (USD

dhe Euro).

Arka dhe llogaritë me Bankën Qendrore, me përjashtim të arkës, përfshihen në analizën e

ekspozimit maksimal ndaj rreyikut të kredisë (shënimi 3.1.4).

Normat e interesit për rezervat e detyrueshme gjatë vitit 2014 dhe 2013 janë luhatur si më poshtë:

2014Monedha  Minimumi Maksimumi Metoda e llogaritjes

LEK 1.575% 2.10% 70% e kthimit të marrëveshjeve të riblerjes

USD 0% 0% -

EUR 0% 0% -

2013Monedha Minimumi Maksimumi Metoda e llogaritjes

LEK 1.75% 2.275% 70% e kthimit të marrëveshjeve të riblerjes

USD 0% 0% -

EUR 0% 0% -

Llogaritë rrjedhëse me Bankën Qendrore nuk mbartin interes. Normat e interesit për llogaritë e

tjera rrjedhëse janë të ndryshueshme. Llogaritë rrjedhëse (Nostro dhe në të parë) detajohen

si më poshtë: S&P

LT/ST 2014   2013

Llogari rrjedhëse me bankat  

Raiffeisen Bank International AG A/A-1 5,289,012 4,395

Deutche Bank AG A+/A- 3,297,810   2,468,588

Deutsche Bank Trust Bank Americas A/A-1 547,833 352,380

Piraeus Bank SA CCC/C 219,252 53,313

Banco Popolare 1,480 2,896

National Westminster Bank plc A+/A-1 - 17,365

Banca Popolare di Vicenza BBB+/A-2 - 10,863

Standard Chartered Bank Frankfurt A+/A-1 - 5,041

Standard Chartered Bank New York A+/A-1 - 4,407

Totali 9,355,387   2,919,248

Page 54: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

107[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

13. HUA DHE PARADHËNIE PËR BANKA

  2014   2013

Vendosje me afat me bankat:      

Rezidente 350,350 -

Jorezidente 7,847,840 15,847,779

Marrëveshje riblerje të anasjellta - 7,006,931

  8,198,190   22,854,710

Interesi i përllogaritur 14,914   16,231

 Totali 8,213,104   22,870,941

Afatshkurtër 8,213,104 22,870,941

Afatgjatë - -

Normat e interesit për huatë për bankat janë të pandryshueshme.

Huatë dhe paradhëniet për bankat detajohen në tabelën në vijim:

31 dhjetor 2014S&P

LT/ST Monedha Në monedhë origjinale Në Lekë ‘000

Piraeus Bank SA CCC/C EUR 56,000,000 7,847,840

Banka Kombëtare Tregtare B EUR 2,500,000 350,350

Totali   8,198,190

31 dhjetor 2013S&P

LT/ST Monedha Në monedhë origjinale Në Lekë ‘000

Piraeus Bank SA CCC/C EUR 56,500,000 7,921,300

Piraeus Bank SA (marrëveshje riblerje të anasjellta) CCC/C EUR 49,978,111 7,006,931

Piraeus Bank SA CCC/C JPY 176,000,000 170,685

San Paolo di Torino BBB+/A-2 EUR 10,000,000 1,402,000

Deutsche Bank USD 10,000,000 1,018,600

Deutsche Bank GBP 2,550,000 429,394

Societe Generale EUR 27,000,000 3,785,400

Raiffeisen Austria A/A-1 USD 11,000,000 1,120,400

Totali   22,854,710

14. HUA DHE PARADHENIE PËR KLIENTË

  2014   2013

       

Hua për korporata 2,820,287   1,489,328

Hua për SME 32,010,184   30,435,910

Totali huave për korporata dhe SME 34,830,471 31,925,238

Hua konsumatore 2,132,721   2,321,900

Hipoteka 7,906,853   8,513,712

Overdraft 352,129   380,515

Karta krediti 249,542   244,875

Komisione huaje të shtyra (218,686)   (221,231)

Interesi i përllogaritur 828,268   665,607

Hua dhe paradhenie bruto 46,081,298   43,830,616

       

Minus: Provigjione për humbje nga zhvleresimi (6,828,961)   (5,130,217)

 Totali 39,252,337   38,700,399

Afatshkurtër 18,265,175 17,114,443

Afatgjatë 20,987,162 21,585,956

Tabela në vijim tregon analizën e huave bruto (pa marrë në konsideratë komisionet e huave

të shtyra dhe interesin e akumuluar) për korporatat dhe SME-të.   2014   2013

       

Prodhuese 9,081,880 6,570,387

Energjitike 2,564,180 3,170,767

Tregtare 8,293,255 8,499,772

Ndërtimi 5,191,191 4,537,848

Industri të tjera 9,699,965 9,146,464

Totali i huave bruto 34,830,471 31,925,238

Normat e interesit për huatë dhe paradhëniet luhaten si më poshtë:Monedha Norma e Interesit Norma shtesë për penalitete

2014

LEK 12 muaj TRIBOR+ (2-10.2)% 3.0%

USD 12 muaj LIBOR + (4-7.0)% 3.0%

EUR 12 muaj EURIBOR+(3-7.5)% 3.0%

2013

LEK 12 muaj TRIBOR + (2-10.2)% 3.0%

USD 12 muaj LIBOR + (4-7.0)% 3.0%

EUR 12 muaj EURIBOR+ (3-7.5)% 3.0%

Page 55: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

109[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

Lëvizja në provigjionin për humbje nga huatë dhe paradhëniet për klientët është si vijon:

2014   2013

Më 1 janar 5,130,217 5,205,956

Pakësime 61,311 (1,391,054)

Provigjioni i vitit 1,637,433 1,315,316

Më 31 dhjetor 6,828,961 5,130,217

 

Provigjione individuale 5,677,615 4,075,006

Provigjione kolektive 1,151,346 1,055,211

  6,828,961 5,130,217

Lëvizjet në provigjionin për humbje sipas kategorive të huave gjatë vitit 2014 është si vijon:

Korporata dhe SME Konsumatore Hipoteka

Karta krediti dhe overdrafte Totali

Më 1 janar 2014 4,594,611 - 481,542 54,064 5,130,217

Pakësime 61,384 61,384

Provigjioni i vitit 1,334,497 187,749 115,114 377 1,637,737

Me 31 dhjetor 2014 5,990,492 187,749 596,656 54,064 6,828,961

Lëvizjet në provigjionin për humbje sipas kategorive të kredive gjatë vitit 2013 është si vijon:

Korporata dhe SME Konsumatore Hipoteka

Karta krediti dhe overdrafte Totali

Me 1 janar 2013 4,756,868 161,175 287,913 - 5,205,956

Pakësime (1,391,054) (1,391,054)

Provigjioni i vitit 1,228,797 (161,175) 193,629 54,064 1,315,316

Me 31 dhjetor 2013 4,545,027 - 481,542 54,064 5,130,217

15. INVESTIME TË VLEFSHME PËR SHITJE

2014   2013

     

Aksione të Visa-s 147,299 110,426

Obligacione qeveritare 3,279,559 1,986,685

Bono thesari qeveritare 23,931,058 14,476,316

Totali 27,357,916 16,573,427

Aksione në Visa Inc 2014   2013

     

Më 1 janar 110,426 78,555

Fitim nga ndryshimi i vlerës së drejtë 36,873 31,871

Më 31 dhjetor 147,299 110,426

Aksionet e mbajtura nga Banka në Visa Inc janë dhuruar nga Visa në formën e një shpërblimi

për bashkëpunim të qëndrueshëm afatgjatë me Bankën. Aksionet janë dhënë në bazë të

performancës kundrejt objektivave të të ardhurave dhe shpenzimeve për marketingun. Nuk

është njohur asnjë zhvlerësim në investimet financiare të vlefshme për shitje më 31 dhjetor

2014 (2013: zero).

Obligacione qeveritare  2014   2013

     

Më 1 janar 1,986,685 1,443,651

Blerje 1,539,887 800,000

Maturime (213,244) (382,989)

(Humbje) / fitim nga ndryshimi i vlerës së drejtë (33,769) 126,023

Më 31 dhjetor 3,279,559 1,986,685

Bono thesari qeveritare 2014   2013

     

Më 1 janar 14,476,316 10,689,195

Blerje 24,092,889 14,726,679

Maturime (14,513,435) (10,958,119)

(Humbje) / fitim nga ndryshimi i vlerës së drejtë (124,712) 18,561

Më 31 dhjetor 23,931,058 14,476,316

Page 56: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

111[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

16. INVESTIME TË MBAJTURA DERI NË MATURIM

2014   2013

Investime në letra me vlerë      

Kosto 3,749,400 4,150,600

Interes i përllogaritur 47,023 70,305

Zbritje e paamortizuar (2,375) (5,201)

  3,794,048 4,215,704

Afatshkurtër 3,794,048 417,207

Afatgjatë - 3,798,497

Shuma prej 3,794,048 mijë Lekë më 31 dhjetor 2014 përbëhet nga 960,220 mijë Lekë,

investime në obligacionet e Qeverisë Shqiptare të emëtuara në Lekë dhe 2,833,828 mijë Lekë

janë investime në obligacionet e Qeverisë Shqiptare të emëtuara në Euro.

Instrumentat e Qeverisë Shqiptarë në monedhë të huaj vlerësohen si “BB/B” dhe “BB+/B”

në monedhë vendase nga “Standard and Poor’s”. Nuk ka shuma të prapambetura më 31

dhjetor 2014 (2013: zero).

Normat e interesave për obligacionet e Qeverisë Shqiptare janë të pandryshueshme.

Maturitetet e obligacioneve të Qeverisë Shqiptare janë si më poshtë:  31 dhjetor 2014

Maturimi Kosto  Interesi i maturuar

zbritje e pa-amoritizuar

Vlera kontabël

Deri në 12 muaj 3,749,400 47,023 (2,375) 3,794,048

12-24 muaj - - - -

  3,749,400 47,023 (2,375) 3,794,048

  31 dhjetor 2013

Maturimi Kosto  Interesi i maturuar  

zbritje e pa-amoritizuar  

Vlera kontabël

Deri ne 12 muaj 400,000 17,207 - 417,207

12-24 muaj 3,750,600 53,098 (5,201) 3,798,497

  4,150,600 70,305 (5,201) 4,215,704

Lëvizjet në obligacionet e Qeverisë Shqiptare janë si në vijim:Obligacione qeveritare  2014   2013

     

Më 1 janar 4,215,704   4,718,685

Të maturuara gjatë vitit (400,000)   (502,981)

Diferenca nga kursi i këmbimit (21,656)   -

Më 31 dhjetor 3,794,048   4,215,704

17. AKTIVE AFATGJATA MATERIALE TË INVESTUARA

Aktivet afatgjata materiale të investuara përfshijnë kolaterale të marra nga Banka për

shlyerjen e huave të papaguara. Banka i mban këto aktive për qëllime vlerësimi kapitali.

Asnjë prej aktiveve nuk është dhënë me qira në vitet 2014 dhe 2013. Gjithashtu, nuk janë

kryer as riparime dhe punime mirëmbajtjeje për këto aktive në vitet 2014 dhe 2013.

31 dhjetor 2014 31 dhjetor 2013 (riparaqitur) 1 janar 2013 (riparaqitur)

Aktive afatgjata materiale të investuara 1,978,928 1,155,416 754,719

Lëvizjet në aktivet afatgjata materiale të investuara pët vitet e mbyllura më 31 dhjetor 2014

dhe 2013 janë si më poshtë:2014 2013

(riparaqitur)

Shuma në fillim të vitit 1,155,416 754,719

Blerja përmes proçeseve gjygjësore për shlyerjen e huave ndaj klientëve 700,778 1,342,098

Pakësime (59,477) (125,249)

Fitim/(humbje) nga rivlerësimi i aktiveve 182,210 (61,433)

Shuma në fund të vitit 1,978,927 1,155,416

Fitim / (humbje) të parealizuara nga rivlerësimi i aktiveve përfshirë në fitim ose humbje 182,210 (61,433)

Page 57: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

113[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

17.1 Matja e aktiveve afatgjata të investuara të Bankës me vlerën e drejtë

Vlera e drejtë e investimeve afatgjata jomateriale të Bankës më 31 dhjetor 2014 dhe 2013

është arritur në bazë të një vlerësimi të kryer në datat respektive nga disa vlerësues të pavarur,

përfshirë zyrat administruese jo të lidhura me Bankën. Të gjithë vlerësuesit janë të regjistruar

dhe çertifikuar në përputhje me Ligjet Shqiptare. Ata kanë kualifikimet e përshtatshme dhe

eksperiencën e fundit në vlerësimin e aktiveve në vendndodhjet e përshtatshme. Vlera e

drejtë u llogarit në bazë të metodës së krahasimit me trëgun, e cila reflekton çmimet e fundit

të transaksioneve për aktive të ngjashme.

Nuk ka patur ndryshime në metodën e vlerësimit gjatë vitit. Në matjen e vlerës së drejtë të

aktiveve, përdorimi më i lartë dhe më i mirë i aktiveve është përdorimi i tyre aktual. Nuk ka

patur aktive afatgjata materiale të investuara të klasifikuara në Nivelin 1 apo Nivelin 3, dhe

as transferta mes niveleve 1, 2 dhe 3 gjatë vitit.

Detajet mbi aktivet afatgjata materiale të Grupit dhe informacioni mbi hierarkinë e vlerës së

drejtë më 31 dhjetor 2013 dhe 2014 janë si më poshtë:

31 dhjetor 2014

31 dhjetor 2013

(riparaqitur)

31 dhjetor 2013

(riparaqitur)

Niveli 2 Niveli 2 Niveli 2

Tiranë 545,830 442,423 243,407

Durrës 541,418 200,844 200,574

Elbasan 209,664 44,929 164,735

Kavajë 160,143 79,373 80,770

Të tjera 521,873 387,847 65,233

Totali 1,978,928 1,155,416 754,719

18. AKTIVE AFATGJATA JOMATERIALE  Programe

Kosto:  

Më 1 janar 2013 996,953

Shtesa 134,710

Më 31 dhjetor 2013 1,075,987

Më 1 janar 2014 1,075,987

Shtesa 118,142

Më 31 dhjetor 2014 1,194,129

Amortizim i akumuluar

Më 1 janar 2013 595,131

Amortizimi i vitit 127,166

Më 31 dhjetor 2013 722,297

Më 1 janar 2014 722,297

Amortizimi i vitit 109,610

Më 31 dhjetor 2014 831,907

Vlera kontabël neto

Më 31 dhjetor 2013 353,690

Më 31 dhjetor 2014 362,222

Page 58: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

115[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

19. AKTIVE AFATGJATA MATERIALE

   Toka dhe ndërtesa   Automjete  

Mobilie dhe pajisje elektronike  

Përmirësime të ambienteve të marra me qira   Totali

Kosto:  

Më 1 janar 2013   709,450 152,437 1,531,361 1,094,457 3,487,705

Shtesa   - 535 50,910 3,353 54,798

Pakësime - (9,343) (24,874) (51,830) (86,047)

Më 31 dhjetor 2013   709,450 143,629 1,557,397 1,045,980 3,456,456

Më 1 janar 2014   709,450 143,629 1,557,397 1,045,980 3,456,456

Shtesa   - 2,104 33,925 8,400 44,429

Pakësime - (34,715) (37,747) (56,385) (128,847)

Më 31 dhjetor 2014   709,450 111,018 1,553,575 997,995 3,372,038

   

Amortizim i akumuluar:  

Më 1 janar 2013   204,121 122,528 1,356,584 738,670 2,421,903

Amortizimi i vitit   33,839 20,156 92,801 102,503 249,299

Pakësime - (9,343) (24,335) (50,761) (84,439)

Më 31 dhjetor 2013   237,960 133,341 1,425,050 790,412 2,586,763

Më 1 janar 2014   237,960 133,341 1,425,050 790,412 2,586,763

Amortizimi i vitit   33,842 7,743 65,236 65,804 172,625

Pakësime - (33,296) (35,178) (55,999) (124,473)

Më 31 dhjetor 2014 271,802 107,788 1,455,108 800,217 2,634,915

   

Vlera kontabël neto  

Më 31 dhjetor 2013   471,490 10,288 132,347 255,568 869,693

Më 31 dhjetor 2014   437,648 3,230 98,467 197,778 737,123

20. AKTIVE TË TJERA

31 dhjetor 2014   31 dhjetor 2013 (riparaqitur)   1 janar 2013

(riparaqitur)

Aktive të tjera financiare

Debitorë të tjerë 334,438   244,485   154,169

Karta Visa të arkëtueshme 8,314   35   852

Llogari të tjera të arkëtueshme nga klientë 47,226   59,602   31,723

Totali i aktiveve të tjera financiare 389,978 304,122 186,744

Paradhënie 907   292    

Inventarë 47,655   54,461   905

Kolateralë të rimarrë vlerësuar me kosto - 1,155,416 62,344

Shpenzime të parapaguara 72,502   47,476   60,610

Aktive të tjera 161,200   92,709   40,124

Totali i aktiveve të tjera 672,242   1,654,476   1,105,446

Afatshkurtër - 300,679 259,726

Afatgjatë 672,242 1,353,797 91,001

21. DETYRIME NDAJ BANKAVE

31 dhjetor 2014   31 dhjetor 2013

Llogari rrjedhëse    

Rezidente 5,114   206,699

Jorezidente 6,751   4,823

  11,865   211,522

Hua      

Rezidente 2,217,343   891,633

Jorezidente 2,622,481   2,131,603

  4,839,824   3,023,236

Interes i përllogaritur 1,506   1,027

 Totali 4,853,195   3,235,785

Afatshkurtër 4,853,195 3,235,785

Afatgjatë - -

Huatë nga bankat jorezidente lidhen kryesisht me huanë nga Banka Piraeus S.A. Greqi

(mëma), për të përmbushur nevojat e Bankës për likuiditet në Euro. Interesi i maturuar nga

huatë me bankat jorezidente për vitin 2014 është 438 mijë Lekë (2013: 628 mijë Lekë). Këto

detyrime mbartin interes të ndryshueshëm.

Page 59: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

117[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

22. DETYRIME NDAJ KLIENTËVE

31 dhjetor 2014   31 dhjetor 2013

Korporata      

Llogari rrjedhëse 5,703,825   4,072,062

Depozita me afat 2,299,084   2,840,170

Depozita të tjera 512,803   580,746

  8,515,712   7,492,978

Individë      

Llogari rrjedhëse / kursimi 10,443,119   8,453,344

Depozita me afat 57,921,807   60,679,500

Depozita të tjera 580,446   1,134,151

  68,945,372   70,266,995

Interes i përllogaritur 595,825   870,819

Çeqe të pagueshme dhe transferta 26,374   17,275

       

Totali 78,083,284   78,648,027

Afatshkurtër 74,786,803 76,312,980

Afatgjatë 3,296,481 2,335,007

Shuma prej 1,155,523 mijë Lekë (2013: 665,726 mijë Lekë) e përfshirë në llogaritë rrjedhëse

është mbajtur si kolateral për angazhime të pakthyeshme. Vlera e drejtë e këtyre depozitave

përafron me vlerën e mbetur.

Depozitat me klientët mbartin interesa të pandryshueshëm.

23. DETYRIME TË TJERA

31 dhjetor 2014   31 dhjetor 2013

Dividendë të pagueshëm 98   87

Detyrime për transaksione në monedhë të huaj - 172

Shpenzime të llogaritura 66,658   85,043

Detyrime të tjera 149,531   242,207

Detyrime të tjera financiare 216,287 327,509

Tatime të tjera për t’u paguar 881   2,787

Sigurime shoqërore për t’u paguar 23,005   15,794

 Totali 240,173   346,090

Afatshkurtër 240,173 346,090

Afatgjatë - -

Shpenzimet e përllogaritura përfshijnë shpenzime për shërbime bazë, shpenzime telefoni

dhe shpërblime që lidhen me vitin aktual por që do të paguhen vitin në vazhdim.

Page 60: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

119[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

24. PROVIGJIONE

2014   2013

       

Më 1 janar 179,956 84,027

Pakësime (105,716) (61,173)

Provigjioni i vitit 360,578 157,102

Më 31 dhjetor 434,818 179,956

25. KAPITALI I PAGUAR DHE PRIMI I AKSIONEVE

31 dhjetor 2014   31 dhjetor 2013

       

Kapitali i paguar i autorizuar, i emëtuar dhe i paguar plotësisht 14,754,741   14,754,741

Primi i aksioneve 1,735,494   1,735,494

Tabela në vijim tregon strukturën e aksionerëve të bankës më 31 dhjetor 2014 dhe 2013.

Emri i aksionarit Numri i aksioneve në 2014

Përqindja më 31 dhjetor 2014

Numri i aksioneve në 2013

Përqindja më 31 dhjetor 2013

Piraeus Bank S.A Greece 496,098 98,83 496,098 98,83

Mr. Tzivelis Ioannis 5,877 1.17 5,877 1,17

Totali 501,975 100,00 501,975 100,00

Më 31 dhjetor 2014, kapitali aksionar i Bankës i autorizuar dhe i emetuar përbëhej nga

501,975 aksione me vlerë nominale 216,24 Euro (2013: 501,975 aksione me vlerë nominale

216,24 Euro) të gjitha të paguara plotësisht.

Lëvizjet në kapitalin aksionar dhe primin e aksioneve janë si më poshtë:Numri i

aksioneve Kapitali i paguar Primi i aksioneve

Më 1 janar 2013 386,363 11,248,500 1,735,494

Rritje nga kontributi i aksionarëve 115,612 3,506,241 -

Më 31 dhjetor 2013 501,975 14,754,741 1,735,494

Rritje nga kontributi i aksionarëve - - -

Më 31 dhjetor 2014 501,975 14,754,741 1,735,494

26. REzERVA TË TJERARezerva të tjera përbëhen si në vijim:

2014

  Rezerva ligjore dhe të detyruara

Rezerva të vlefshme për shitje Totali i rezervave

Më 1 janar 1,389,948 251,159 1,641,107

Rivlerësimi i investimeve të vlefshme për shitje - (133,381) (133,381)

Tatimi i shtyrë mbi rivlerësimin e investimeve të vlefshme për shitje - 18,188 18,188

Më 31 dhjetor 1,389,948 135,966 1,525,914

2013

Rezerva ligjore dhe të detyruara

Rezerva të vlefshme për shitje Totali i rezervave

Më 1 janar 1,389,948 103,968 1,493,916

Rivlerësimi i investimeve të vlefshme për shitje - 176,455 176,455

Tatimi i shtyrë mbi rivlerësimin e investimeve të vlefshme për shitje - (29,264) (29,264)

Më 31 dhjetor 1,389,948 251,159 1,641,107

Rezerva ligjore është përcaktuar në bazë të rregullores së Bankës së Shqipërisë “Për kapitalin

fillestar minimal për aktivitetet e lejuara të bankave dhe degëve të licencuara të bankave të

huaja”, nr. 51, datë 22 prill 1999. Bankat dhe degët e bankave të huaja do të krijojnë rezerva

nga 1.25% deri në 2% të aktiveve të ponderuara me risk duke zbritur 1/5 e fitimit pas tatimit

dhe para se të paguhen dividendët. Rezerva e detyruar është përcaktuar në bazë të nenit 39

të statutit të bankës, i cili kërkon krijimin e rezervave duke mbajtur 5% të të ardhurave neto të

bankës pas zbritjes së humbjeve të viteve të mëparshëm. Kjo proçedurë nuk është e detyruar

nëse rezerva arrin 1/10 e kapitalit të bankës.

Rezervat ligjore dhe të detyruara nuk mund të shpërndahen.

Page 61: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

121[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

27. DIVIDENDËAsambleja e Përgjithshme e Aksionarëve ka vendosur që të mos shpërndajë dividendë nga

fitimi i pashpërndarë më 31 dhjetor 2013. Nuk është marrë ende një vendim për fitimet e

pashpërndara më 31 dhjetor 2014.

28. MJETE MONETARE DHE EKUIVALENTËT E TYREMe qëllim të pasqyrës së flukseve monetare, mjetet monetare dhe ekuivalentët e tyre

përbëhen si në vijim:

Shënime 31 dhjetor 2014   31 dhjetor 2013

Arka 14 1,511,383   1,659,307

Llogari me Bankën Qendrore 14 221,957   3,786,283

Para në transit me bankat 14 -   -

Llogari rrjedhëse me bankat 14 9,822,495   2,919,248

Hua dhe paradhënie për bankat 15 8,198,190   22,854,710

 Totali 19,754,025   31,219,548

29. PALË TË LIDHURAGjatë aktivitetit të biznesit bankar, Banka kryen transaksione të ndryshme me palët e lidhura.

Palët e lidhura përfshijnë (a) Piraeus Bank S.A Greqi për llogari rrjedhëse, vendosje ndërbankare

dhe huamarrje, dhe (b) Tirana Leasing (degë e kompanisë mëmë) për hua dhe depozita.

Kompania mëmë e drejtpërdrejtë dhe përfundimtare e bankës është Piraeus Bank SA (Greqi).

31 dhjetor 2014   31 dhjetor 2013

Piraeus Bank SA Greqi      

Llogari rrjedhëse 219,252   53,313

Vendosje ndërbankare 7,847,840   15,098,916

Marrëveshje riblerje me Piraeus - 7,007,096

Detyrime ndaj bankave (6,751)   (4,744)

Hua të marra (2,622,481)   (2,131,603)

 Totali 5,437,860   20,022,978

31 dhjetor 2014   31 dhjetor 2013

Tirana Leasing (degë e Piraeus Bank SA)      

Hua të dhëna (Tirana Leasing) 430,935   677,772

Detyrime ndaj Tirana Leasing (43,017)   (3,874)

 Totali 387,918   673,898

Drejtorët e bankës      

Hua të dhëna 32,080   35,835

Depozita (36,704)   (74,817)

 Totali (4,624)   (38,982)

Garancitë e marra nga Piraeus Bank për vitin 2014 dhe 2013 janë 6,425,977 Lekë dhe

5,834,134 Lekë (shënimi 31).

Norma e interesit e aplikuar ndaj vendosjeve me Piraeus Bank për vitin 2014 ndryshojnë nga

1.2% në 3.70% (2013 nga 0.4% në 3.95%).

Për huatë, normat e interesit për vitin 2014 ndryshojnë nga 2.20% në 3.60% (2013 nga 2.10%

në 3%).

Page 62: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

123[ ]PASQYRAT FINANCIARE[ ]

2014   2013

Të ardhura dhe shpenzime

Piraeus Bank S.A. Greqi

Të ardhura nga interesi 172,099 250,647

Shpenzime interesi (51,367) (34,042)

Të ardhura nga tarifa dhe komisione 6 8

Shpenzime për tarifa dhe komisione (198) (373)

  120,540 216,240

Tirana Leasing

Të ardhura nga interesi 16,340 7,147

  16,340 7,147

Kompensime për manaxhimin kyç

2014   2013

Përfitime afatshkurtra

Paga 43,139 26,182

Shpërblime 3,392 2,962

46,531 29,144

Në kompensimet për manaxhimin kryesor përfshihen vetëm përfitimet afatshkurtra të

punonjësve (pagat dhe shpërblimet). Përfitimet pas punësimit, pagesat e bazuara ne

aksione dhe përfitimet afatgjata nuk janë të aplikueshme.

30. PARAqITJA E INSTRUMENTEVE FINANCIARE SIPAS KATEGORIVE TË MATJESTabela në vijim paraqet një akordim të kategorive të aktiveve financiare sipas kategorive të

matjes më 31 dhjetor 2014:

2014 Hua dhe të arkëtueshme

Të vlefshme për shitje

Të mbajtura deri në maturim Totali

Arka dhe llogari me Bankën Qendrore 19,026,572 - - 19,026,572

Hua dhe paradhënie për bankat 8,213,104 - - 8,213,104

Investime të mbajtura deri në maturim - - 3,794,048 3,794,048

Investime të vlefshme për shitje - 27,357,916 - 27,357,916

Hua dhe paradhënie për klientët 39,252,338 - - 39,252,338

Totali i aktiveve financiare 66,492,014 27,357,916 3,794,048 97,643,978

Aktive të tjera 389,978

Totali i aktivit 98,033,956

2013 Hua dhe të arkëtueshme

Të vlefshme për shitje

Të mbajtura deri në maturim Totali

Arka dhe llogari me Bankën Qendrore15,812,560 - - 15,812,560

Hua dhe paradhënie për bankat 22,870,941 - - 22,870,941

Investime të mbajtura deri në maturim- - 4,215,704 4,215,704

Investime të vlefshme për shitje - 16,573,427 - 16,573,427

Hua dhe paradhënie për klientët 38,700,399 - - 38,700,399

Totali i aktiveve financiare 77,383,900 16,573,427 4,215,704 98,173,031

Aktive të tjera 304,122

Totali i aktivit 98,477,153

Më 31 dhjetor 2014 dhe 2013, ndryshimet në vlerën e drejtë të letrave me vlerë tregtare

shkojnë në fitim ose humbje të periudhës, investimet e vlefshme për shitje maten me vlerë të

drejtë dhe ndryshimet në vlerën e drejtë njihen në pasqyrën e të ardhurave gjithëpërfshirëse.

Huatë dhe të arkëtueshme dhe investimet e mbajtura deri në maturim mbahen me kosto të

amortizuar.

Më 31 dhjetor 2014 dhe 31 dhjetor 2013, të gjitha detyrimet financiare të Bankës janë mbajtur

me kosto të amortizuar.

Page 63: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

PASQYRAT FINANCIARE[ ]

31. ANGAzHIME DHE DETYRIME TË KUSHTËzUARADetyrimet e kushtëzuara dhe angazhimet përfshijnë garanci të zgjatura për klientët dhe të

marra nga Banka Piraeus. Llogaritë më 31 dhjetor 2014 dhe 2013 janë si më poshtë:

31 dhjetor 2014   31 dhjetor 2013

Të dhëna

Angazhime kredie 4,292,961 1,872,949

Letër garanci 799,764 908,357

Letër kredie - 37,820

Të marra

Garanci të marra 6,425,977 5,834,134

Çëshje gjyqësore

Çështjet gjyqësore janë të zakonshme në industrinë bankare si rrjedhojë e vetë natyrës së

biznesit.

Banka ka rregulla dhe politika formale për të administruar çështjet ligjore. Pas konsultimit me

profesionistë dhe vlerësimit të shumës së humbur, Banka bën rregullime duke marrë parasysh

efektet negative që këto çështje ligjore mund të kenë mbi pozicionin e saj financiar.

Angazhime qiraje

Banka jep me qira zyra në Tiranë, Durrës, Korçë, Vlorë, Lezhë, Elbasan, Gjirokastër, Fushë Krujë,

Shkodër, Lushnjë, Pogradec, Berat, Sarandë, Fier etj. Këto qira janë të anullueshme me njoftim

tre-mujor.

Angazhimet e qirasë klasifikohen si më poshtë:31 dhjetor 2014   31 dhjetor 2013

Deri në 1 vit 176,508 191,026

Nga 1 deri në 5 vjet 533,762 584,193

Më shumë se 5 vjet 64,085 138,780

Totali 774,355 913,999

32. NGJARJE PAS DATËS SË RAPORTIMIT Nuk ka ngjarje të tjera pas datës së raportimit që do të kërkonin rregullime ose shënime

shpjeguese shtesë në pasqyrat financiare.

Page 64: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR
Page 65: TIRANA BANK 2014 RAPORTI VJETOR

TIRANA BANK 2014 ANNUAL REPORT

TIRANA BANK 2014 ANNUAL REPORT