ÖZET

Bu çal›flmada Ondokuz May›s Üniversitesi T›p Fakülte-si Patoloji Anabilim Dal›'n›n 1990-2006 y›llar› aras› ar-flivleri taranarak tespit edilen 91 tiroid papiller karsi-nom olgusu çal›flmaya al›nd›. Uygun bloklar seçilerek c-kit (CD117) ile immünhistokimyasal çal›flma yap›ld›.Çal›flmaya al›nan 91 olgunun 78'i klasik tip, 13'ü folikü-ler varyantt›. Doksan bir olgunun 76's›nda (%83,51)pozitif boyanma saptand›. Olgular histolojik alt tipleri-ne göre boyanma fliddeti ve yayg›nl›klar› yönünden de-¤erlendirildi. c-kit, tiroid papiller karsinomlar›ndahem çevredeki tümör d›fl› tiroid dokusuna göre hem deklasik tipte foliküler varyanta göre daha fliddetli veyayg›n boyanma gösterdi. Bu sonuçlar c-kit'in tiroidpapiller karsinomlar›nda tan›sal ve tedaviye yönelik ye-ni aç›l›mlar sa¤layabilece¤ini düflündürmektedir.

Anahtar sözcükler: Tiroid, papiller karsinom, c-kit,CD 117, immünhistokimya

ABSTRACT

In this study, slides of 91 thyroid papillary carcinomacases, which were recruited from the archives of the De-partment of Pathology, Faculty of Medicine, OndokuzMayis University, between years 1990 and 2006 wereexamined. Seventy eight of 91 cases were considered asclassical type and the remaining 13 as follicular variant.Immunohistochemistry with c-kit (CD117) was appliedon the selected appropriate blocks. Seventy six of 91 ca-ses (83,51%) were positively stained. The cases wereevaluated comparatively for their histological subtypesin terms of the density and intensity of the staining. C-kit showed stronger and more diffuse staining in thyro-id papillary carcinomas compared to adjacent non-ne-oplastic thyroid tissue and also to the follicular variantof the classical type. This finding suggests that c-kit canprovide new evolutionary information related to thyro-id papillary carcinomas in terms of diagnostic and the-rapeutic perspectives.

Key words: Thyroid, papillary carcinoma, c-kit, CD117, immunohistochemistry

G‹R‹fi

c-kit proto-onkogeni, tip III tirozin kinazreseptör proteinini (CD117) kodlar. Bu proteinplatelet kaynakl› büyüme faktörü (PDGF), vas-küler endotelyal büyüme faktörü (VEGF) ve ko-loni uyar›c› faktör 1 gibi di¤er transmembranproteinler ile iliflkilidir (1,2). C-kit gen ürünü(CD117) meme duktus epiteli, germ hücreleri,melanositler, immatür miyeloid hücreler vemast hücreleri gibi insan hücrelerinden ekspreseedilmesinin yan› s›ra, afl›r› ekspresyonun göste-rildi¤i çeflitli tümörlerin imatinib mesylate teda-

visine duyarl› oldu¤u bilinmektedir (1,3,4). Bu çal›flman›n amac› tiroid papiller karsi-

nomlar›nda, tümörde ve tümör d›fl› tiroid doku-sunda c-kit boyanma yayg›nl›¤› ve fliddetininimmünhistokimyasal olarak incelenmesi, bu tü-mörlerin tan› ve tedavisinde c-kit boyanma özel-liklerinin yeni yaklafl›mlara zemin oluflturupoluflturmayaca¤›n›n araflt›r›lmas›d›r.

GEREÇ VE YÖNTEM

Ondokuz May›s Üniversitesi T›p FakültesiPatoloji Anabilim Dal›'n›n 1990-2006 y›llar›aras› arflivleri taranarak saptanan 91 tiroid papil-ler karsinom olgusu çal›flmaya al›nd›. Olgularaait Hematoksilen-Eozin ile boyanm›fl kesitlerintümü yeniden gözden geçirilerek tümörü en iyi

Tiroid papiller karsinomlar›nda c-KIT

c-KIT in thyroid papillary carcinomas

O¤uz AYDIN, Levent YILDIZ, Mehmet KEFEL‹, Canan YÜKSEL, Yurdanur SÜLLÜ

Ondokuz May›s Üniversitesi T›p Fakültesi Patoloji Anabilim Dal›

Bu çal›flma 18. Ulusal Patoloji Sempozyumunda (07-11.05.2006,Çeflme) poster bildirisi olarak sunulmufltur.Yaz›flma adresi: Doç. Dr. Levent Y›ld›z, Ondokuz May›s Üniver-sitesi T›p Fakültesi Patoloji Anabilim Dal›, 55139 Kurupelit,Samsun

17

Türk Patoloji Dergisi 2006;22(1):17-20

örnekleyen preparatlar seçildi ve alt tipleri belir-lendi. Uygun bloklar seçilerek c-kit primer anti-koru (Polyclonal, Rabbit Anti-Human, DAKO,Denmark) ile streptavidin biotin peroksidazyöntemi (Envision üniversal boyama kiti, kro-mojen, 3, 3' Diaminobenzidin, DAKO, Den-mark) kullan›larak immünhistokimyasal çal›fl-ma gerçeklefltirildi. Hücrelerde intrasitoplazmikboyanma pozitif olarak kabul edildi.

Tümörde ve tümör d›fl› dokuda boyanmayayg›nl›¤› semikantitatif olarak afla¤›daki flekil-de de¤erlendirildi: 0: boyanma yok, (1+): %1-10'unda boyanma, (2+): %11-50'sinde boyan-ma, (3+): %50'den fazlas›nda boyanma.

Boyanma fliddeti ise kalitatif olarak afla¤›-daki flekilde de¤erlendirildi: (1+): x400'lük bü-yütmede ancak seçilebilen, zay›f sitoplazmikboyanma, (2+): x200'lük büyütmede seçilebilenbelirgin sitoplazmik boyanma, (3+): x200'dendaha küçük büyütmelerde dahi kolayl›kla seçile-bilen, fliddetli sitoplazmik boyanma.

BULGULAR

Çal›flmaya al›nan 91 olgunun 78'i klasiktip, 13'ü foliküler varyant olarak de¤erlendirildi.Doksan bir olgunun 76's›nda (%83.51) immün-reaktivite saptand›. Olgular histolojik alt tipleri-ne göre boyanma yayg›nl›klar› ve fliddeti yönün-den de¤erlendirildi (Tablo 1,2). Yetmifl sekizklasik papiller karsinom olgusunun 67'sinde(%85.89) pozitif boyanma gözlendi. Bu olgula-r›n 46's›nda (%58.97) (3+), 13'ünde (%16.66)(2+), 8'inde (%10.25) (1+) boyanma yayg›nl›¤›saptand›, 11 olguda (%14.1) ise boyanma göz-

lenmedi. Boyanma fliddeti ise 31 olguda(%39.74) (3+), 19 olguda (%24.35) (2+), 17 ol-guda (%21.79) (1+) olarak de¤erlendirildi (Re-sim 1).

On üç foliküler varyant olgusunun 9'unda

Tablo 1. Tümöral dokuda c-kit boyanma yayg›nl›¤›

Klasik Tip

Foliküler Varyant

Toplam

(-)

11 (%14.1)

4 (%30.76)

15

(1+)

8 (%10.25)

1 (%7.6)

9

(2+)

13 (%16.66)

5(%38.46)

18

(3+)

46 (%58.97)

3 (%23.07)

49

Tablo 2. Tümöral dokuda c-kit boyanma fliddeti

Klasik

Foliküler

Toplam

(-)

11 (%14.1)

4 (%30.76)

15

(1+)

17 (%21.79)

5 (%38.46)

22

(2+)

19 (%24.35)

4 (%30.76)

23

(3+)

31 (%39.74)

0

31

c-kit Boyanma fiiddeti

c-kit Boyanma Yayg›nl›¤›

Resim 1. Klasik tipte c-kit pozitifli¤i (Avidin biotin, DAB kro-mojen x200).

Resim 2. Foliküler varyantta c-kit immünreaktivitesi (Avidinbiotin, DAB kromojen x200).

18

Türk Patoloji Dergisi 2006;22(1):17-20

(%69.23) pozitif boyanma gözlendi. Bu olgula-r›n 3'ünde (3+) (%23.07), 5'inde (%38.46) (2+),1'inde (%7.6) (1+) boyanma yayg›nl›¤› saptan-d›, 4 olguda (%30.76) boyanma gözlenmedi.Boyanma fliddeti ise 4 olguda (%30.76) (2+), 5olguda (%38.46) (1+) olarak de¤erlendirildi(Resim 2).

Tümöre komflu tiroid dokusunun gözlene-bildi¤i 74 olguda tümör d›fl› dokuda boyanmayayg›nl›¤› olgular›n 55'inde (%74.32) (1+),6's›nda (%8.1) (2+), 2'sinde (%2.7) (3+) iken11'inde (%14.86) boyanma gözlenmedi (Resim3). Boyanan olgular›n tümünde (1+) düzeyindeboyanma fliddeti saptand›. Tümör d›fl› dokularnormal tiroid, diffüz guatr veya nodüler guatrözelli¤indeydi.

TARTIfiMA

CD117 (KIT) tip III tirozin kinaz reseptö-rü olup, baz› hücrelerde sinyal iletiminin düzen-lenmesinde rol al›r. Normal KIT, ligand› ba¤-land›¤›nda aktive olan “stem cell” faktördür.Reseptörün aktivasyon, fosforilasyon kaskad›n›harekete geçirerek farkl› hücre tiplerinde de¤i-flik transkripsiyon faktörlerini devreye sokar. Buaktivasyon apoptozis, hücre diferansiyasyonu,proliferasyon, kemotaksis ve hücre adezyonunudüzenler. KIT ba¤›ml› hücreler mast hücreleri,baz› hematopoietik sistem hücreleri, melanosit-ler, gastrointestinal kanal›n Cajal hücreleri ve

bu hücrelerin KIT pozitif tümörleridir. Di¤erKIT pozitif normal hücreler, deri eklerinin epi-telyal hücreleri, meme duktus epitel hücreleri veserebellar nöron alt tipleridir. Anjiyosarkom,Ewing sarkomu, sinoviyal sarkom, leiomiyosar-kom ve malign fibröz histiyositom gibi sarkom-larda KIT pozitifli¤i de¤iflen oranlarda bildiril-mifltir. KIT pozitifli¤i, pulmoner ve di¤er küçükhücreli karsinomlarda, adenoid kistik karsinom-da, renal kromofob hücreli karsinomda, timikkarsinomda, baz› over karsinomlar›nda ve bir-kaç meme karsinomunda da bildirilmifltir (5,6,7).

Literatürde tiroid papiller karsinomlar›ndac-kit ekspresyonu ile ilgili az say›da çal›flmavard›r. Natali ve ark.'lar› çal›flmalar›nda, 38 be-nign ve 31 malign tiroid lezyonunda c-kit eks-presyonunu araflt›rm›fl, normal tiroid ve benignlezyonlar›n %60'›nda c-kit düflük düzeyde eks-prese edilirken, foliküler karsinomlar›n %60'›n-da, papiller karsinomlar›n ise %90'›nda c-kitekspresyonu bulunmad›¤›n› ifade etmifllerdir.Bu bulgular›n c-kit reseptörünün tiroid epiteli-nin büyüme kontrolü ile ilgili olabilece¤ine ifla-ret etti¤ini ve bu fonksiyonun kayb›n›n maligndönüflüm ile sonuçlanabilece¤ini vurgulam›fllar-d›r (8).

Tanaka ve ark.'lar› “northern blot” yönte-mi ile yedi foliküler karsinomun ikisinde, 12 pa-piller karsinomun 11'inde ve bir medüller karsi-nomda güçlükle saptanan c-kit mRNA varl›¤›n›göstermifllerdir. Ayn› çal›flmada, 17 benign tiro-id dokusunda (dört normal tiroid, dört Graveshastal›¤›, iki adenomatöz guatr, yedi foliküleradenom) yüksek düzeyde c-kit mRNA ekspres-yonu gösterilmifltir. Sonuçlar azalm›fl c-kit genekspresyonunun tirositlerin dediferansiyasyonu-nun göstergesi olabilece¤i fleklinde yorumlan-m›flt›r (9).

Murakawa ve ark.'lar› 20 tiroid papillerkarsinomu ve 10 indiferansiye tiroid karsino-munda KIT, EGFR, HER-2, Ki-67 ve fosforiletirozin ekspresyonunu araflt›rm›fl, papiller karsi-nom olgular›n›n hiçbirinde c-kit ekspresyonu-nun olmad›¤›n›, indiferansiye karsinomlar›n ise%40'›nda c-kit ekspresyonunun oldu¤unu ifade

Resim 3. Tümörde ve tümör d›fl› dokuda c-kit immünreaktivi-tesi (Avidin biotin, DAB kromojen x100).

19

Tiroid papiller karsinomlar›nda c-KIT

etmifllerdir. Bu bulgular› indiferansiye karsi-nomda moleküler hedef tedavisinin etkili olabi-lece¤i fleklinde yorumlam›fllard›r (10).

Çal›flmam›zda, iki farkl› histolojik alt tip-teki tiroid papiller karsinomlar›nda c-kit'in özel-likle neoplastik epitelde, daha az düzeylerde detümör d›fl› tirositlerde eksprese oldu¤u saptand›.Literatür incelendi¤inde gözlenen çeliflkili so-nuçlar farkl› yöntemlerin kullan›lmas›, immün-histokimyasal çal›flman›n farkl› dilüsyonlardakiantikorlarla gerçeklefltirilmesi veya farkl› tipler-de antikor kullan›lmas›ndan kaynaklanm›fl ola-bilir. Yine de çal›flmam›zda elde etti¤imiz so-nuçlar dikkat çekicidir. Bu sonuçlar gerek tiroidpapiller tümör karsinogenezinin ayd›nlat›lma-s›nda, gerekse de yeni tedavi yaklafl›mlar›n›n or-taya konmas›nda, ileri moleküler genetik çal›fl-malar ile desteklenmelidir.

KAYNAKLAR

1. Arber DA, Tamayo R, Weiss LM. Paraffin section de-tection of the c-kit gene product (CD117) in human tis-sues: value in the diagnosis of mast cell disorders. HumPathol 1998;29:498-504.

2. De Vries C, Escobedo JA, Ueno H, Houck K, FerraraN, Williams LT. The fms-like tyrosine kinase, a recep-

tor for vascular endothelial growth factor. Science1992;255:898-991.

3. Kruger S, Sotlar K, Kausch I, Horny HP. Expression ofKIT (CD117) in renal cell carcinoma and renal on-cocytoma. Oncology 2005;68:269-275.

4. Matsuda R, Takahashi T, Nakamura S, Sekido Y, Nis-hida K, Seto M, et al. Expression of the c-kit protein inhuman solid tumors and in corresponding fetal andadult normal tissues. Am J Pathol 1993;142:339-346.

5. Miettinen M, Lasota J. KIT (CD117): A review on ex-pression in normal and neoplastic tissues, and mutati-ons and their clinicopathologic correlation. Appl Im-munohistochem Mol Morphol 2005;13:205-220.

6. Ohashi A, Funasaka Y, Ueda M, Ichihashi M. C-Kit re-ceptor expression in cutaneous malignant melanomaand benign melanocytic naevi. Melanoma Research1996;6:25-30.

7. Natali PG, Nicotra MR, Sures I, Mottolese M, Botti C,Ullrich A. Breast cancer is associated with loss of thec-kit oncogene product. Int J Cancer 1992;52:713-717.

8. Natali PG, Berlingieri MT, Nicotra MR, Santoro E, Bi-gotti A, Ullrich A. Transformation of thyroid epitheli-um is associated with loss of c-kit receptor. Cancer Res1995;55:1787-91.

9. Tanaka T, Umeki K, Yamamoto I, Kotani T, Sakamo-to F, Noguchi S, et al. C-Kit proto-oncogene is more li-kely to lose expression in differentiated thyroid carci-noma than three thyroid-specific genes: thyroid peroxi-dase, thyroglobulin, and thyroid stimulating hormonereceptor. Endocr J 1995;42:723-728.

10. Murakawa T, Tsuda H, Tanimoto T, Tanabe T, Kitaha-ra S, Matsubara O. Expression of KIT, EGFR, HER-2and tyrosine phosphorylation in undifferentiated thyro-id carcinoma: Implication for a new therapeutic appro-ach. Pathol Int 2005;55:757-765.

20

Türk Patoloji Dergisi 2006;22(1):17-20