Mersin Sosyal Güvenli İl Müdürlüğü

Mevzuat Birimi

Ev hizmetlerinde çalışanlarının sigortalılık statüsünün

belirlenebilmesi için, Kamuoyunda Torba Yasa olarak bilinen

6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde

Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların

Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanunun 55. Maddesi ile 5510

sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa Ek

Madde 9 eklenmiştir.

Bu madde hükümleri 01.04.2015 tarihinde

yürürlüğe girecektir.

5510 Ek Madde 9 / 1. Fıkra

Ev hizmetlerinde bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından

çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içinde çalışma saati

süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla

olan sigortalılar hakkında Kanunun 4. Maddesinin birinci

fıkrasının (a ) bendi kapsamındaki sigortalılara ilişkin hükümler

uygulanır. Bunların bildirimi işverenler tarafından örneği

Kurumca hazırlanan belgeyle en geç çalışmanın geçtiği ay sonuna

kadar yapılır. Süresinde yapılmayan bildirim için işverene 102.

Madenin 1. Fıkrasının (a) bendinin 1 numaralı alt bedi hükmü

uygulanır.

Bu fıkraya göre sözleşmesi saat ücreti karşılığı yapılmış ve

kısmi süreli çalışanların ay içinde çalıştığı toplam sürenin, 7,5

saate bölünmesiyle bulunacak çalışma gün sayısının 10 gün ve

daha fazla olması halinde, çalışanın ve işverenin imzasını

içeren belgenin en son çalışmanın bağlı bulunduğu ay sonuna

kadar Kuruma verilmesi gerekmektedir. Verilmemesi halinde

işverene her bir sigortalı için 1 asgari ücret tutarında İdari Para

Cezası uygulanacaktır.

5510 Ek Madde 9 / 2. Fıkra

Ev hizmetlerinde bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından çalıştırılan veçalıştıkları kişi yanında ay içinde çalışma saati süresine göre hesaplanançalışma gün sayısı 10 günden az olanlar için ise, çalıştırıldıkları süreyleorantılı olarak çalıştıranlarca 82 nci maddeye göre belirlenen prime esasgünlük kazanç alt sınırının %2’si oranında iş kazası ve meslek hastalığısigortası primi ödenir. Bu şekilde çalışanların sigortalılık tescili, çalışan veçalıştıran imzalarını da ihtiva eden ve en geç çalışmanın geçtiği ayınsonuna kadar Kuruma verilmesi gereken örneği Kurumca hazırlanacakbelgenin Kuruma verilmesi ile sağlanır. Sigortalılık başlangıcında bu belgeüzerinde çalışma başlangıcına dair kayıtlı en eski tarih esas alınır. Bunlarhakkında hastalık sigortası hükümleri uygulanmaz. Bu fıkra kapsamınagirenler, adlarına ödenen priminin ait olduğu ayı takip eden ayın sonunakadar aynı kazancın otuz katının %32,5 oranında prim ödeyebilir. Bunun%20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları, %12,5'i genel sağlıksigortası primidir. Bu süre içinde ödenmeyen primin ödenme hakkı düşer.Ödenen primler 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındasigortalılık sayılır.

Ev hizmetlerinde bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından

çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içerisinde çalışma

saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 günden

az olanlar için ise, çalıştırıldıkları süreyle orantılı olarak

çalıştıranlarca prime esas günlük kazanç alt sınırının % 2’si

oranında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi

ödenecektir.

Örnek:

Asgari Ücreti 1.500,00 TL kabul edersek, 01.06.2015 tarihinde evişlerinde asgari ücretle çalışmaya başlayan Ayşe Hanım;

1) Ay içinde 15 gün çalışması halinde, işvereni tarafından 30.06.2015tarihine kadar Kuruma bildirilmelidir. Bununla birlikte işveren, AyşeHanım adına 1.500 / 30 x 15 x %32,5 = 243,75 TL prim ödeyerekAyşe Hanım’ın 15 gün 4/a kapsamında sigortalılığını sağlayacaktır.(Yorum : Ayrıca Ayşe Hanım 1.500 / 30 x 15 x %32,5 = 243,75 TLprim ödeyerek ay içinde kalan 15 günü 4/a sigortalılık kapsamındagün olarak kazanabilir.)

2) Ayşe Hanımın ay içinde 5 gün çalışması halinde, çalıştıranıtarafından 30.06.2015 tarihine kadar Kuruma bildirilmelidir. AyşeHanım’ı çalıştıran, Kuruma 1.500 / 30 x 5 x %2 = 5 TL kısa vadelisigorta kolları primi ödeyecektir. Ayşe Hanım 1.500 x %32,5 =487,50 TL prim ödeyerek 4/a kapsamında sigortalılık kapsamındagün olarak kazanabilir.

5510 Ek Madde 9 / 3. Fıkra

İkinci fıkra kapsamındakileri çalıştıranlar bu Kanun uygulamasında

işveren sayılmaz. Sigortalının iş kazası ve meslek hastalığı sigorta

kollarından sağlanan yardımlardan yararlanabilmesi için iş kazasının

olduğu tarihten en az on gün önce tescil edilmiş olması ve

sigortalılığının sona ermemiş olması, bu Kanuna göre iş kazası veya

meslek hastalığından dolayı geçici iş göremezlik ödeneği ödenmesi

veya sürekli iş göremezlik geliri ya da malullük, yaşlılık ve ölüm

sigortalarından aylık bağlanabilmesi için prim ve prime ilişkin her türlü

borçlarının ödenmiş olması şarttır. Bu sigortalılar ile ilgili iş kazası ve

meslek hastalığı olaylarında Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrası

hükümleri uygulanmaz.

5510 / 21.Madde : İş kazası ve meslek hastalığının işverenin

kastı veya sigortalının sağlığını koruma ve iş güvenliği

mevzuatına aykırı bir hareket sonucu meydana gelip

gelmediği araştırılmaz.

5510 Ek Madde 9 / 4. Fıkra

Bu maddenin ikinci fıkrasındaki sigortalılar hakkında Kanunun 67 nci

maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri hükümleri uygulanır.

10 günden daha az ev işlerinde çalışanların Genel Sağlık Sigortasından

yararlanması için bir yıl içinde 30 gün sigortalıkları olması ve 6183

sayılı kanunun 48. Maddesine göre tecil ve taksitlendirilmiş borçlar

hariç 60 günden fazla prim ve prime ilişkin borçlarının olmaması

gerekmektedir.

5510 Ek Madde 9 / 5. ve 6. Fıkra

Bu madde kapsamındaki sigortalılarla ilgili olarak prim

oranları ve uygulanacak sigorta kolları hariç olmak üzere,

Kanundaki işveren yükümlülüklerini yeniden belirlemeye,

Kuruma verilmesi gereken bildirge ve belgeleri birleştirmeye,

yapılacak bildirimlerin ve primlerin ödenmesine ilişkin usul ve

esasları tespite Kurum yetkilidir.

Bu madde kapsamındaki sigortalılarla ilgili olarak bu

maddede aksine hüküm bulunmaması kaydıyla bu Kanunun ilgili

hükümleri uygulanır.

SONUÇ1) 10 günden fazla ev hizmetlerinde sigortalı çalıştıranlar işverenstatüsündedir. Ancak sigortalı bildiriminin Kurumun düzenleyeceğibelge üzerinden sağlayacaktır. İşyeri bildirgesi düzenlemek zorundadeğildir. Söz konusu sigortalının bildirimini çalışmanın olduğu aysonuna kadar yapmayan işverenler aleyhine her bir sigortalı için 1asgari ücret tutarında İdari Para Cezası tahakkuk ettirilecektir.

2) 10 günden fazla ev hizmetlerinde sigortalı çalışanlar kalangünlerini aynı kazanç üzerinden günlük asgari ücretin 30 katının%32,5 oranında prim ödeyerek 4/a kapsamında kazanabilirler.

3) 10 günden az ev hizmetlerinde sigortalı çalıştıranlar 5510 sayılıkanun karşısında işveren statüsünde değildir. Bu statüde sigortalıçalıştıranlar, çalışma gün sayısına karşılık gelen günün prime esaskazancın alt sınırının %2’si oranında iş kazası ve meslek hastalığısigortası primi ödemekle mükelleftir

4) Ev hizmetlerinde 10 günden az çalışanlar, günlük asgari ücretin 30katının %32,5 oranında prim ödeyerek çalıştıkları ay için 30 günlük4/a kapsamında sigortalı hizmeti kazanabilirler.

TEŞEKKÜRLER…

Hazırlayanlar

Yasin Yıldırım &

Ömür Çevik