Ünİte 18

8/17/2019 ÜNİTE 18

1/33

Belnet & Cisco Network AcademyBilişim Temelleri Teknolojisi

PC Donanımı ve Yazılımı 4!

ÜNİTE 18

TEMEL İNTERNET DERSLERİ

İnternet

İnternet, dünya üzerinde ki bilgisayar ağlarını e bilgisayar siste!lerini birbirlerinebağlayan "er türlü eri akı#ının sağlandığı elektr$nik bir ileti#i! ağıdır%

İnternet, &$k sayıda 'r$t$k$lü $lan e ağlar y$l(yla birbirine bağlı bilgisayar ağlarınıngeneli $larak ta adlandırılabilir% )inler*e akade!ik, ti*ari, delet, e serbest bilgisayar

ağlarının birbirine bağlan!asıyla $l(#!(#t(r% )ilgisayarlar arasında bilgi &e#itli'r$t$k$llere g+re 'aketler "alinde transer edilir% İnternet üzerinde elektr$nik '$sta ebirbirine bağlı sayalar gibi &$k &e#itli bilgiler e "iz!etler ardır%

Kısaca İnternet Tarihi

İnternetin k+klerini 1-./ yılında 0%%R% Li*klider2in 3!erika2nın en büyüküniersitelerinden biri $lan Massa*"(setts 4nstit(te $ Te*n$l$gy2de 5M4T6 tartı#!ayaa&tığı 7alaktik 3ğ7 kara!ında b(labiliriz% Li*klider, b( kara!la küresel $larakbağlan!ı# bir siste!de isteyen "erkesin "er"angi bir yerden eri e 'r$gra!laraeri#ebil!esini iade et!i#ti% Li*klider 1-./ Eki! ayında 3!erikan 3skeri ara#tır!a

'r$9esi $lan İleri Sa(n!a 3ra#tır!a :r$9esi2nin 5D3R:3 ; Deense 3densedResear*" :r$9e*t 3gen*y6 bilgisayar ara#tır!a b+lü!ünün ba#ına ge&ti% M4T2deara#tır!a*ı $larak &alı#an Laniersity $ >ta" e s$n $larak >niersity $ali$rnia at Santa )arbara 5>S)6 idi 5r$!$, 1--86

8/17/2019 ÜNİTE 18

2/33



?ısa süre i&erisinde bir&$k !erkezdeki bilgisayarlar 3R:3NET ağına bağlandı%1-@1 yılında 3ğ ?$ntr$l 'r$t$k$lü 5N:;Netl(sal )ili! ?(r(l(#(2 5NSF6, 3R:3NETi&in ülke &a'ında be# büyük sü'er bilgisayar !erkezi k(r(l!asını i&eren ka'sa!lı bir+neri 'aketi +ne sürdü% 3R:3NET 3!erikan "ükü!etinin sübansiy$n( ile NSFNET$larak düzenlendi% 1-8@ yılında yeniden düzenlediği internet ya'ılan!ası 'lanı ileNSFNET yedi b+lgesel n$kta üzerinde 1%= Mbs 5da"a +n*e =. ?bs idi6 gü&lü bir$!(rgayı i#lete*eğini d(y(rd(%

NSFNET Merit $larak adlandırılan Mi*"igan Eyaletindeki üniersitelerin$rganizasy$n( ile NSF2in ya'tığı bir anla#!a d$ğr(lt(s(nda i#letil!eye ba#landı%NSFNET2in i#letil!esine bir süre s$nra Merit2in yanında 3)D2nin de bilgisayarir!ası 4)M e "aberle#!e ir!ası M4 da"il $ld(% NSFNET2in i#letil!esine y+nelik

1-- yılında $l(#t(r(lan b( birlik 2İleri 3ğ Giz!etleri2 53NS;3dan*e Net

8/17/2019 ÜNİTE 18

3/33



$larak, 4nternet eri#i!i $lan bir k(llanı*ı, eğer kendisine yetki eril!i#se, 4nternetK ebağlı diğer "er"angi bir bilgisayardaki bilgilere eri#ebilir, $nları kendi bilgisayarınaalabilir, kendi bilgisayarından da 4nternet eri#i!i $lan ba#ka bir bilgisayara d$syabilgi

g+nderebilir% )( +zellik, d$sya transer 'r$t$k$lü $larak bilinir% )enzer #ekilde,4nternet üzerindeki k(llanı*ılar birbirlerine elektr$nik '$sta g+nderebilirler%

İ&erik bakı!ından ise, 4nternetK in s(nd(kları bazen insan "ayal gü*ünü z$rlaya*akb$y(tlara ar!aktadır% izy$ndaki il!lerin kısa tanıtı!larını k$lay*a ei!izdekiekrana ta#ıyabilir ya da 3!erikan ?$ngre ?ütü'"anesiKnde tara!a ya'abiliriz,TÜ)İT3? ar#iine bağlanı' )ili! e Teknik dergilerinin yeni e eski sayılarınıtarayabilir, yazıları $k(yabiliriz, Ga*ette'e ÜniersitesiK ne (zanı' $ anki )eyte'e?a!'üsü sı*aklıklarını graiksel $larak g+rebiliriz, katıl!ak istediği!iz bir bili!selt$'lantıya bildiri!izi 4nternet üzerinden g+nderebiliriz% rnekleri arttır!ak !ü!künON3S3 serislerine bağlanı', s$n (yd( $t$ğralarını tarayabiliriz, #iir ar#ilerinebağlanı' #iirler $k(yabiliriz% S$n yıllarda geli#tirilen J$rld Jide Jeb e 5yaa# yaa#(n(t(l!asına rağ!en, $ bir klasikti6 $'"er gibi !$dern 4nternet ara&ları ile bilgiye(la#ı! da"a da k$layla#!ı#, (la#ılabile*ek bilgiler e s(n(lan serisler !iktar e&e#it $larak art!ı#lardır% 4nternetK in s(nd(klarıO $n( k(llananların istekleri, "ayalgü&leri e geli#en 4nternet tekn$l$9isi ile "e' art!aktadır%

4nternet, bilgiye (la#!ayı k$layla#tır!ak i&in deği#ik Hbilgi tara!aK y+nte!leri des(nar% )( serislerden bazılarıO 3r*"ie, er$ni*a, 0(g"ead, J"$is, irt(al Libraries$larak listelenebilir% 4nternetK in s(nd(kları &$k geni#tir e b( kadar bilgi arasında,bilin&siz bir k(llanı!la, insan y$l(n( &$k k$lay kaybedebilir%

4nternet2 e ki#isel bağlantı i&in bir bilgisayara, bir !$de!e, bir tele$n bağlantısına eseris sağlayı*ıdan alın!ı# k(llanı*ı #iresine gereksini! ardır%

Internet Nedir, Nasıl Çalışır?

4nternet tü! dünyaya yayıl!ı#, bilgi 'ayla#ı!ı i&in birbirleri ile bağlantılı bilgisayarlardan$l(#an bir ağdır% 4nternet s+z*üğü, İngiliz*ede 7(l(slararası ağ7 anla!ına gelen 7İnternati$nalnet

8/17/2019 ÜNİTE 18

4/33



yg(n *i"azlar k(r(l( ise, tele$n "attının Telek$! santralindeki (*( b( *i"azlara bağlanır%)( *i"azlar, "e! "ızlı eri ileti#i!i sağlarken, aynı za!anda bir iltre g+rei g+rerek ses ileeriyi birbirinden ayırır% Tele$n ara!alarında santral üzerinden standart tele$n "atlarına(la#ırken, eri de İnternet Seris Sağlayı*ıların internet b(l(tlarına ta#ınır%

3b$nenin de tele$n(yla aynı anda "ızlı internet k(llanabil!ek i&in einde eya i#yerindekitele$n

8/17/2019 ÜNİTE 18

5/33



"attını, s'litter denilen iltrele!e a'aratı e 3DSL M$de! R$(ter2a bağla!asıgerek!ektedir%

ADSL'in ı!ı

eri ileti#i!i tekn$l$9isi $larak 3DSL, ideal #artlarda, 8 Mb's eri alı! e 1 Mb's erig+nderi! "ızlarına (la#abil!ektedir% 3n*ak, 3DSL internet eri#i!i, Seris Sağlayı*ılar taraından tü! dünyada genellikle, 1/8?'bs2den ba#layan "ızlarda s(n(l!aktadır% Seris sağlayı*ınız taraından s(n(lan "ız(la#abildiğiniz !aksi!(! "ızı iade et!ektedir% Tele$n "attınız size ayrıl!ı# $l!akla birlikte,internet eri#i!inizin "ızı, tele$n altya'ısının kalitesi e internet seris sağlayı*ınızın internet&ıkı# ka'asitelerine g+re, +zellikle y$ğ(n k(llanı!ın $ld(ğ( saatlerde, iade edilen !aksi!(!"ızların altına dü#ebil!ektedir%)( sebe'le, "e! tele$n sağlayı*ınızın e internet seris sağlayı*ınızın kalitesi "ızınız i&in&$k +ne!lidir%

ADSL "rişi#inin ı!ını ve Kesintisi!li$ini "tkile%en &aktrler Nelerdir?

ADSL Nelerden "tkilenir ?

İnternet eri#i!iniz, tele$n "attınızdan, internet seris sağlayı*ınıza (la#ana kadar, a#ağıdakiakt+rlerden etkilenir%

ADSL ()de#*+)uter'ın er-)r#ansı?(llandığınız *i"azın 'er$r!ansı, 3DSL eri#i!inizin "ızı e kesintisizliğini etkiler%

Tele-)n hattının kalitesiTele$n "attı 3DSL eri#i!inin kalitesini belirleyen en +ne!li etkenlerden biridir% Tele$n "attı$larak d+#en!i# $lan bakır kabl$, in*e bir kabl$ ise aynı anda da"a az eri ta#ınabile*ektir%?abl$da $labile*ek etkile#i!lerden ya da ba#ka sebe'lerden kaynaklı gürültüler, 3DSLeri#i!inin yaa#la!asına ya da sağlana!a!asına sebe' $labilir% Eğer sıklıkla k$'!alar $lanbir kabl$ ise, tele$n(n(zla birlikte 3DSL2inizde de kesintiler ya#ana*aktır%

Tele-)n santrallerindeki %)$unlukTele$n santrallerindeki y$ğ(nl(k, ab$nenin eri traiği, internet seris sağlayı*ının internetb(l(t(na (la#a!adan sıkı#!asına e yeterli eriyi sağlaya!a!asına sebe' $l(r%

Tele-)n santraline u!aklık 3DSL, (zaklık arttık&a "ızın azaldığı bir ileti#i! tekn$l$9idir% İdeal k$#(llarda, !erkezi*i"azların k(r(l( b(l(nd(ğ( santralden =%= k! !esae (zaklığa kadar, =1/ ?'bs2ye kadar"ızlarda 3DSL sağlanabil!ektedir%

Tele$n santrallerinde k(r(l( !erkezi 3DSL *i"azlarının 'er$r!ansı?(llanılan !erkezi *i"azların 'er$r!ansı, 3DSL eri#i!inizin "ızı e kesintisizliğini etkiler%

İnternet Seris Sağlayı*ının ?alitesiGiz!et aldığınız seris sağlayı*ının karasal e (yd( internet &ıkı# ka'asiteleri interneteri#i!inizin 'er$r!ansını etkiler%

Kullandı$ını! .il/isa%arın Duru#u)ütün b(nların yanında, k(llan!akta $ld(ğ(n(z bilgisayarın k$nigürasy$n( e d(r(!( da

8/17/2019 ÜNİTE 18

6/33



internet k(llanı!ınızı etkiler% rneğin, bilgisayarınıza interneti k(llanan bir irüs b(la#!ı#sa,b( irüs 'r$gra!la internetinizi 'ayla#!ak d(r(!(nda kala*ağınızdan, k(llanı! "ızınızdü#er%

ADSL'in Avanta0ları Nelerdir ?

Tele-)n &aturası! İnternet

3DSL eri#i!i ile @ gün /I saat internete bağlı kalırken, internet k(llanı!ından d$layı tele$nat(rası +de!ezsiniz% )+yle*e, tele$n at(ranız i&in kaygılan!adan internetin keyini&ıkartabilirsiniz%

(eş/ul 1l#a%an Tele-)n attı

3DSL ile internete bağlı iken aynı anda tele$n g+rü#!elerinizi de ya'abilirsiniz% Tele$n(n(z!e#g(l $l!az%

ı!lı İnternet

Gızlı bir internet bağlantısı%

DSL ile ADSL Nedir? &arkları Nelerdir ?

3DSL ile dial;('2a g+re &$k yüksek "ızlarda eri g+nderebilirsiniz% Gızınız &$ğ( İnternetSeris Sağlayı*ı taraından 1/8C/ ?'bs, /=..I ?'bs, =1/1/8 ?'bs gibi alternatilerles(n(l!aktadır% )( "ız g+steri!inde ilk raka! eri alı! "ızınızı, ikin*i raka! eri g+nderi!"ızınızı iade et!ektir%

DSL 5Digital S(bs*riber Line6 di9ital ab$ne "attı anla!ına gel!ekte $l(', 3DSL de da"il$l!ak üzere tü! DSL tekn$l$9isini ka'sar% 3DSL asi!etrik DSL anla!ında $l(', eri alı! e g+nderi! "ızlarının birbirinden arklı$labil!esini iade eder 5eri alı!, eri g+nderi!den "ızlıdır6% 3DSL 53sy!!etri* Digital S(bs*riber Line6DSL 5ery;Gig" )itrate Digital S(bs*riber Line6SGDSL 5Sy!!etri* Digital S(bs*riber Line6

Sa%ısal A2)ne at T3r3(aksi#u# ı! A!a#i

(esa-eD)4nl)ad 5l)ad

ADSL 8 Mb's 1 Mb's = k!

SDSL /,C Mb's /,C Mb's 8 k!

6DSL 1. Mb's 1. Mb's 1,/ k!

Pr)7% Servisleri Nedir?

8/17/2019 ÜNİTE 18

7/33



:r$y serisi, internet üzerindeki yerel bir ağ 5ya da internete bağlı bir bilgisayar6 ile, dı#dünya arasındaki ili#kiyi sağlayan bir yardı!*ı ge&i# 5gate

8/17/2019 ÜNİTE 18

8/33



/)v Q Gükü!et k(r(l(#larıedu Q Eğiti! k(r(!ları 5üniersiteler gibi6

)r/ Q Ti*ari $l!ayan, kar a!a*ı güt!eyen k(r(l(#larc)# Q Ti*ari k(r(l(#lar#il Q 3skeri k(r(l(#larnet Q Seris S(n(*(ları 54nternet Seris Sağlayı*ıları gibi6ac Q 3kade!ik k(r(l(#lar 5bazı ülkelerde ed( yerine k(llanıl!aktadır6int Q (l(slararası $rganizasy$nlar, k(r(l(#lar-t Q FT: 3r#i Sitesi 5+n ek6444 Q J$rld Jide Jeb Sitesi 5bazen

8/17/2019 ÜNİTE 18

9/33



3ğ üzerindeki "er k(llanı*ının, serisleri, siste!leri k(llan!aları k$n(s(ndakis$r(!l(l(klarını ark et!eleri +ne!lidir% ?(llanı*ı, ağdaki "er serise (la#tığında ya'tığı

"areketlerden s$r(!l( $l!ak z$r(ndadır%

74nternet7 ya da kısa*a 7Net7 , tek bir ağ değildir, "atta bir birinde ayrı 'r$t$k$llere, ya'ılarasa"i' binler*e irili (aklı ağların t$'la!ıdır% 4nternet2teki bilgi akı#ı, bir&$k deği#ik ağdan geli'ge&!ekte, (la#a*ağı yere +yle*e ar!aktadır% )( yüzden, "er k(llanı*ının, kendib+lgesindeki ağ yükünü dengede t(t!ası gerek!ektedir%

)ir ağ k(llanı*ısı $larak, ba#ka bilgisayar ağlarına (la#!anıza izin eril!i# $labilir% Ger ağınkendine ait s$r(!l(l(kları, k(ralları e yasakları ardır, 3ğ üzerindeki izin eril!i# i#le!ler, b(ağdaki s$r(!l(lar taraından "er za!an izlenebile*ek #ekilde tasarlan!ı#tır% Fakat, bir yerdeizin erilen bir "areket , ba#ka bir ağda yasaklan!ı# $labilir% )( k(ralları bil!ek e b(nlara(y!ak, k(llanı*ının s$r(!l(l(ğ(ndadır% S(n( (n(t!ayın ki, izin erilen "areketleri k+tü

y+nde de 7A3:3)İLİRSİNİU7 , a!a ya'!anız gerek!ez%

3ğ2ın, +zellikle 4nternet2in k(llanı!ı, bir ayrı*alıktır, bir 7"ak7 değildir% )( ayrı*alık, istenildiğiza!an, k+tüye k(llanı! ya da ba#ka sebe'lerle, elinizden alınabilir% )( k+tüye k(llanı!, birsiste!deki gizli bilgileri "ileli y$llarla al!ak, k+tü, anla#ıl!az !esa9larla diğerlerini ra"atsızet!ek, siste!in kaynaklarını k(llanı' siste!i yaa#lat!ak, ardarda !esa9lar '$stalayarakba#kalarının e;'$sta k(t(larını d$ld(r!ak, ağ üzerinde yasalarla belirlen!i# k(ralların dı#ına&ık!ak s $larak sayılabilir%

)(l(nd(ğ(n(z ağ2ın d(r(!(na g+re, disi'lin *ezasından i#ten &ıkarıl!ayaO "esabınızınsilin!esinden "a'se kadar *ezalara &ar'tırılabilirsiniz%

.il/isa%ar Ahlakı :!erine ;< Altın Kural=

?esinlikle, bilgisayarı, ba#kalarına zarar er!ekte k(llan!ayın%?esinlikle, bilgisayarla, ba#kalarının i#ine !ani $l!ayın%?esinlikle, ba#kalarının d$syalarını karı#tır!anın y$llarını ara!ayın%?esinlikle, bilgisayarı "ırsızlık ya'!akta k(llan!ayın%?esinlikle, bilgisayarı yalan*ı #a"itlikte, sa"te delil "azırla!ada k(llan!ayın%?esinlikle, sa"ibinden izinsiz ba#kalarının bilgisayar kaynaklarını k(llan!ayın%?esinlikle, ba#kalarının ikirlerini bilgisayarla &alı' kendinize !al et!eyin%?esinlikle, s$syal i&eriğini dü#ün!eden bir 'r$gra! yaz!ayın%?esinlikle, bilgisayarı, saygı e ilgi g+ster!eksizin k(llan!ayın%

.))k#ark nedir?

Jeb üzerinden sık&a bağlandığı!ız serislere ait >RL satırlarını sakla!a!ızı, b+yle*e tekseerde $ (z(n >RL satırını yaz!adan ilgili serise eri#!e!izi $lanaklı kılan bir +zelliktir etü! Jeb )r$

8/17/2019 ÜNİTE 18

10/33



4 5$!!$n ate

8/17/2019 ÜNİTE 18

11/33



$$gle benzersiz bir #ekilde geli#!i# yazılı! e d$nanı! $lanaklarını k(llanır% Fark ettiğinizgibi "ızı!ız kendi ara!a alg$rit!a!ız e binler*e dü#ük bedelli :2lerin ağ üzerinde birlikte&alı#!asıyla bir sü'er "ızlı bir ara!a !$t$r(na dayanır%

Aazılı!ı!ızın kalbi $lan

8/17/2019 ÜNİTE 18

12/33



s$n(&larla "ayal kırıklığı ya#a!azsınız%

9))/le ara#a teri#lerini!i sa%-aların i@inde işaretler

$$gle2ın ara!a s$n(&ları, aradığınız tü! keli!eleri i&er!ekle kal!az, $$gle ayrı*aaranan keli!elerin sayaların i&indeki yakınlığını da analiz eder% Diğer 'ek &$k ara!a!akinesinin aksine $$gle, s$n(&ları, aranan keli!elerin saya i&indeki yakınlığına g+re+n*elik sırasına dizer% 3radığınız keli!elerin birbirine da"a yakında b(l(nd(ğ( sayaları +ne&ıkarırız, b+yle*e ilgisiz s$n(&lar arasında d$la#arak akit kaybet!ezsiniz% $$gle "ers$n(&la ilgili bir +nizle!e $lanağı s(nar% 3sla deği#!eyen

8/17/2019 ÜNİTE 18

13/33



$'ti!izati$n $larak adlandırılır%

Ara#a ()t)rlarına Ka%ıt

Y 3ra!a !$t$rlarına kayıt $l!anız, en iyi '$zisy$n( ala*ağınız anla!ına değil, sade*e $ara!a !$t$r(n(n sizin sitenizin arlığından "aberdar $l!ası anla!ına gelir%

Y )(n( sayısal l$t$ $larak dü#ünebiliriz% L$t$ k('$n( al!anız sizin ikra!iyeyi kazandığınızanla!ına gel!ez a!a kazan!ak i&in de !(tlaka bir k('$n al!alısınız%

Ara#a ()t)rlarında İ%i .ir P)!is%)n

Y )( sitenizin se&tiğiniz keli!elerle ya'ılan ara!alarda en iyi sıralarda g+steril!esinisağla!ak anla!ına gelir%

Y )(n( da sayısal l$t$ a&ısından dü#ünürsek se&tiğiniz raka!ların &ık!a #ansı diğerlerindenda"a yüksek raka!lar $l!asına dikkat et!ek anla!ına gelir%

8ra4lerlar ve Di!inler

Y İnternette iki tür ara!a !$t$r( ardır% )(nlar dizinler e *ra

8/17/2019 ÜNİTE 18

14/33



Elektr$nik $rta!da g+nderilen belgelerin "angi k(r(!a ya da ki#iye ait $ld(ğ(n( d$ğr(layane;i!za, ıslak i!za yani elle atılan i!za ile e#it statüye sa"i' bir (yg(la!a% Sa"ibininelektr$nik $rta!daki nü(s *üzdanı ya da 'asa'$rt( $larak algılanan elektr$nik i!za,

güenilir kab(l edilen e sertiika $t$ritesi $larak adlandırılan k(r(!lar taraından dağıtılıy$re izleniy$r%

E;i!za sertiikalarının dağıtı!ına ili#kin yetki belgelerinin ilgili k(r(l(#lar T(kTr(st, E;güene TÜ)İT3?2a eril!esiyle yasal $larak ba#layan e;i!za süre*inden s$nra "akkındakiElektr$nik İ!za :$rtalı, Telek$!ünikasy$n ?(r(!( )a#kanı Dr% Tay(n 33RER taraındanres!en a&ıldı%

8/17/2019 ÜNİTE 18

15/33



)( ti' ara!a !$t$rları sitenizi $t$!atik $larak ziyaret eder e "e!en "e!en tü!sayalarınızı "aızalarına alırlar% )(n(n i&inde bir &e#it r$b$t k(llanırlar% )( r$b$tlar sitenizdenbir sayayı ziyaret ettikten s$nra $ sayada b(l(nan tü! linkleri de ziyaret ederler% Mesela

ana sayanızı ziyaret ederlerse e b(radan bütün sayalarınıza link er!i#seniz $raları dad$la#a*ak de!ektir% 3yrı*a siteniz dı#ından bir siteye link erdiyseniz $rayı da ziyaretede*ektir e eğer b( site listelerinde y$ksa $n( da ekleye*eklerdir% Sizin siteniz sayesinde $link erdiğiniz site de ara!a !$t$r(na kayd$l!(# $l(r% )( sizin i&in de ge&erlidir% Pünkübir&$k *ra

8/17/2019 ÜNİTE 18

16/33



Tanın#ış 8ra4lerlar

9))/leQ ü'"esiz ki en tanın!ı#, en +ne!li e en &$k k(llanılan *ra

8/17/2019 ÜNİTE 18

17/33



ayakkabı !ağazası, &$k dü#ük iyatlar\ gibi bir #ey $l!ası kesinlikle reddedil!esine ya daedit+rün yeni bir a&ıkla!a yaz!asına neden $l(r% Tanın!ı# Dizinler ah))= Aa"$$ internetteki en 'resti9li dizinlerden biridir e b( kateg$riye gir!ek $$gleKda ki

:ageRankKinizi de arttırır% Aa"$$ $$gle s$n(&larını k(llansa da ilk sayalardaki s$n(&larıkendi dizininden getirir% Eğer $nlar yeterli $l!azsa $$gle s$n(&larını k(llanır% Aa"$$Kyaü*retsiz $lan kateg$rilerden kayıt $labilirsiniz% Aa"$$ da bir T(rkey dizini de $ld(ğ(ndansitenizi b(rada b(l(nan ilgili bir kateg$riye ekle!eniz kab(l edil!e #ansını yükseltir% 3!aa&ıkla!ayı İngiliz*e $larak yaz!alısınız%

L))ks#art= MSN Sear*" e 3ltaistaKnın dizin $larak ba#(rd(ğ( b( dizine kayıt $l!ak daAa"$$Kya kayıt $l!ak kadar +ne!lidir% Aa"$$ gibi ü*retsiz $larak ti*ari $l!ayan kateg$rilerinekayıt ya'ılabilir% 3!a L$$kS!art sitesi üzerinden ti*ari $l!ayan kayıtları al!adıklarındangene kendilerine ait $lan bir dizine kayıt $l!ak gerekir% )(n(n i&in Ueal%*$!Ka giderek kayıt$l(' da"a s$nra ilgili kateg$riye ba#(r(labilir%

1en Direct)r%= $$gleKa dizin "iz!eti eren b( dizin sayesinde "e! b( dizine "e! de$$gle dizinine kayıt $larak $$gle ara!alarında da b(l(nabilirsiniz% 3yrı*a b( sayede 3BL, 3sk0eees, 3ltaista, Nets*a'e, Ly*$s, G$tb$t e 3llt"e

8/17/2019 ÜNİTE 18

18/33



+zelliklere bağlı $lan si"irli bir y+nte!i ardır e b( gizli t(t(l(r% )( yüzdendir ki aynı ara!aarklı ara!a !$t$rlarında arklı s$n(&lar getirir% 3ra!a !$t$rları sırala!ada üstlere &ık!aki&in sayalarında "ede keli!eleri +rneğin 1Kler*e dea tekrarla!ı# $lan siteleri ark eder e

b(n( s'a! $larak değerlendirerek $nları indekslerinden &ıkarır%

Sayalarının birbirlerine link er!elerine bakarak bir sırala!a ya'!ak anla!ına gelir%rneğin Aa"$$Kn(n kateg$rilerine girerseniz b(radan iyi bir n$t alırsınız de!ektir% Aa da)ritney S'ears ile ilgili bir siteniz ar e )ritney S'earsKın res!i sitesinden size bir linkeril!i#se b( da &$k &$k iyi bir '(an alabile*eğinizi g+sterir% 3yrı*a bir )ritney S'ears sitenizarsa, sitenizden )ritney S'earsKın res!i sitesine link er!ek sizin k$n( ile ger&ekten ilgili$ld(ğ(n(z( g+sterir e b( da '(anınızı arttırır% 3ynı #ey diğer k$n(larla ilgili bir siteniz$ld(ğ(nda da ge&erlidir% 3ra!a !$t$rlarında "ede keli!elerinizle ya'tığınız ara!alarda&ıkan ilk 1 siteden se&tiklerinize link er!eniz güenilirliğinizi e k$n(yla $lan ilginizi ara!a!$t$rlarının g+zünde arttırır% )(rada +ne!li $lan size &$k sayıda link değil +ne!li sitelerdennitelikli link eril!esidir% zellikle de "ede keli!enizin ara!alarında &ıkan ilk 1 site

taraından%

3ra!a s$n(&larına bakarak da link analizine gidebilirler% rneğin bir keli!e ile ya'ılanara!alarda &ıkan s$n(&lar i&inde y(karı sıralarda b(l(nan bir site &$k az tıklanıy$r a!a da"aa#ağıda $lan bir site $na g+re da"a &$k tıklanıy$rsa b( y$lla $ a#ağıdaki sitenin da"a ilgili$ld(ğ(na karar eri' y(karıdaki sitenin sırala!asını deği#tirirler% )( ya'ay linkler $l(#t(raraksitelerini üst sıralara &ıkaran

8/17/2019 ÜNİTE 18

19/33



'aragrata da k(llanın% 3ynı za!anda s'a! y$l(na ka&!adan !ü!kün $lan yerlerde de"ede keli!elerinizi k(llanın%

Site dizaynında tabl$ k(llanıy$rsanız ara!a !$t$rları sitenizi sizin g+rdüğünüz gibig+r!eyebilir% rneğin sağ tarata bir !enünüz arsa e siz b(n(n yanına ilk 'aragraıyaz!ı#sanız e b(nları bir tabl$ i&ine al!ı#sanız sizin n$r!al $larak beklentiniz +n*e ilk'aragraınızı g+r!esidir% 3!a ara!a !$t$rları sitenizi en eski br$

8/17/2019 ÜNİTE 18

20/33



siteniz ar diyeli!% )( d(r(!da "ede keli!eleriniz [*"a!'i$ns"i' !anager\ e [*!\$la*aktır% )( k$n(da üzül!enize gerek y$k% Pünkü ara!a !$t$rları aslında . ila 1=karakter arasında yazdıklarınızı g+rüntüler% Aani en &$k +ne! erdiğiniz "ede keli!eyi ba#a

diğerlerini s$na ekleyerek ba#lık $l(#t(rabilirsiniz% rneğin ["a!'i$ns"i' Manager I ̂ !I\ gibi bir ba#lık yeterli $la*aktır%

TitleKda "ede keli!elerinizden birini tekrarlarsanız b( yararınıza $la*aktır% 3!a birden azlatekrarla!aktan ya da tekrarlanan keli!eleri yanyana yaz!aktan ka&ının%

Descriti)n

)( !eta tagı destekleyen *ra

8/17/2019 ÜNİTE 18

21/33



ana saya yazarak ana sayanıza bir link erir e b(n(n target kıs!ını da [_t$'\ $larakayarlarsanız b(na basan insanlar sitenizi düzgün ra!eli g+rüntüsü ile g+rüntüleyebilirler%Eğer [_t$'\ targetını er!ezseniz, linke tıklandığında "ali"azırda b(l(nan saya i&inde

anasayanız ra!e $larak a&ılır e b( da isteyebile*eğiniz bir #ey $l!asa gerek%

Di$er .3%3k Ara#a ()t)rları

(sn SearchQ ?endi bünyesinde b(l(nan edit+rler aranan keli!elere bakarak interneti d$la#ır e en iyi siteleri dizine eklerler e b(n( da ara!a s$n(&larında tasiye edilen siteler $larakg+rüntülerler% Edit+rler bir ara!a !$t$r( yükünün altından b( #ekilde kalka!aya*aklarındanba"si ge&en s$n(&ların altında5ki $ s$n(&lar $ld(k&a azdır6 )irin*il s$n(&ları L$$ks!art,ikin*il s$n(&ları ise 4nkt$!iKden alır% )( yüzden s+zü ge&en b( iki ara!a !$t$r(na kayıt$l!ak sitenizin Msn Sear*" i&inde de b(l(n!asını sağlar%

L%c)s= )irin*il s$n(&ları D!$z, İkin*il s$n(&ları 3llt"eJebKden alır% D$layısıyla iki dizine

katıl!anız Ly*$s ara!alarında da &ık!anızı sağlar%

3sk 0eeesQ İlk k(r(ld(ğ(nda aranan keli!elere bakan 1 edit+r interneti d$la#ır einsanların aydalana*ağı en iyi sitelerin s$n(&larda g+rüntülen!esini sağlarlardı% )( da $nabüyük bir güenilirlik kazandırdı% Uaten ask%*$! d$!ainini al!alarının a!a*ı da b(yd(% Siz$nlara bir s$r( s$ra*aksınız $nlar da bir arkada#ınıza s$r!(#s(n(z gibi s$n(&larıg+rüntüleye*eklerdi% 3!a b( &$k za"!etli bir i#ti% )( yüzden s$n yıllarda edit+r sayılarını1Ka indirdiler% Gala edit+r tasiyelerini g+rüntülüy$rlar a!a b(n(n yanında İkin*il s$n(&larıgene kendilerinin sa"ibi $ld(ğ( Te$!aKdan alıy$rlar% D$layısıyla Te$!aKya girdiğiniz anda 3sk 0eees ara!alarında da g+rüntülendiniz de!ektir%

A)l Search= )irin*il e dizin s$n(&ları $$gle taraından sağlanır% )( yüzden $$gleKakayıtlıysanız aynı sırala!anızda 3$l Sear*"Kde de g+rüntülenirsiniz%

Fisenut= L$$ks!art taraından alınan bir *ra

8/17/2019 ÜNİTE 18

22/33



rengiyle bir keli!eye b( adresi yazarak ya'abilirsiniz% )+yle*e ziyaret&ileriniz değil sade*es'iderlar b( sayayı g+r!ü# $l(r%

Internet'te Nasıl Alışveriş aarı#?

Tek y$l( arQ ?redi kartınızla% 3lı#eri# sitelerine bağlan!anız, ala*ağınız ürünleri b(sitelerdeki sanal se'etlere ekle!eniz e s$nra kredi kartı bilgilerinizi, ki#isel bilgilerinizi,tesli!at e at(ra adreslerinizi ilgili $r!lara d$ld(rarak g+nder!eniz gerekiy$r% Tabii4nternetKte alı#eri# ile ilgili s$r(larınızın b( kadar $l!adığının arkındayız% )iz de b(s$r(larınızın *ea'larını i&eren +neriler s(nalı!Q

[4nternetKte kredi kartı bilgileri!i er!ek güenilir !i, ba#kaları b( bilgiyi ele ge&irir !iV\ diyes$r(y$rsanız, dünyada ̀ 1 güenilir bir siste! y$k, yeterin*e za!an e kaynak erildiktens$nra "er siste! ele ge&irilebilir% 3n*ak ger&ek "ayatta kredi kartı bilgileriniz da"a k$lay ele

ge&irilebilirO alı#eri# ettiği!iz yerlerde, rest$ranlarda s% kartı!ızı ba#ka ki#ilere tesli!edebiliy$r(z% İyi bir güenlik siste!i k(llanan büyük alı#eri# sitelerinde b( risk da"adü#üktür% ?ısa*ası 4nternetKten alı#eri# ederken b( k$n(da ilae bir endi#eniz $l!asıgereksiz%

te yandan "erkes bir Jeb sitesi a&abilirO sade*e güenilir, Jeb dı#ında da is!i bilinenk(r(l(#ların Jeb sitelerinden alı#eri# edin% A(rtdı#ı sitelerden alı#eri# ede*ekseniz, sitedeerilen bilgilerden +zellikle TürkiyeKye g+nderileri $l(' $l!adığına bakın%

3lı#eri# ya'tığınız sitelerdeki bilgileri dikkatli $k(y(n% zellikle kredi kartınızdan ne kadar'ara &ekile*eği, ürünün size nasıl g+nderile*eği, ka& gün i&inde gele*eği, k(rye 5sekiyat6

'arası +de!enizin gereki' gerek!ediği, +zellikle yaban*ı alı#eri# sitelerinde TürkiyeKyeeya b(l(nd(ğ( b+lgeye +zel k$#(llar "akkında bilgi edinin%

A(rtdı#ındaki sitelerden alı#eri# ederken g+nderi y+nte!ine dikkat edin% ?(rye #irketleri ileka'ınıza kadar g+nderi ya'ıl!asını sağlayan se&enekler da"a 'a"alıdır an*ak gü!rüğetakıl!a riski da"a azdır% ?ita', D, DD gibi ürünler sınırlı sayıda si'ari# edilirse geneldegü!rüğe takıl!adan geliy$r% 3n*ak gü!rüğe takılırsa, gü!rük bedeli eklendiğinde ürününiyatı &$k 'a"alıya gelebilir% )( yüzden TürkiyeKde $lan ürünlerin y(rtdı#ı sitelerden si'ari#edil!esi 'ek +neril!ez% A(rtdı#ı alı#eri# siteleri g+nderdikleri ürünün gü!rüğetakıl!aya*ağı k$n(s(nda garanti er!iy$rlar e gü!rük bedelini alı*ının s$r(!l(l(ğ(nabırakıy$rlar% Elektr$nik e#yaların büyük $lasılıkla gü!rüğe takıla*ağını da (n(t!ayın%

)azı alı#eri# sitelerinde sitelerde alı#eri# et!eden +n*e üye $l!anız, ki#isel bilgilerinizi ebazen de kredi kartı bilgilerinizi +n*eden er!eniz gerekiy$r%)ütün alı#eri# siteleri si'ari#inizin yerine (la#tığına dair size e;'$sta ile bilgi ge&er eya birJeb sayasında b(n( bildirir% Si'ari#iniz ile ilgili kayıtlar b( belgelerde $ld(ğ(ndan b( tür e;'$staları !(tlaka saklayınO Jeb sayasında bildiriliy$rsa 4nternet E'l$rerKda D$sya3dıyla?aydet 5FileSae 3s6 k$!(t(yla b( sayayı diskinize kaydedebilirsiniz%

Si'ari#inizin ne kadar sürede adresinize tesli! edile*eği ile ilgili bilgilere dikkat edin% )elirtilensürede gel!ezse, sakladığınız si'ari# $r!(ndaki bilgileri k(llanarak siteye e;'$stag+nder!ekten &ekin!eyin% üenilir siteler, tekrar g+nderi ya'!aktan &ekin!iy$r%Si'ari# erirken sürekli b(l(nd(ğ(n(z bir adresi er!eye dikkat edin% 3n*ak genelde k(ryeserisleri sizi erdiğiniz adreste b(la!azlarsa n$t bırakıy$rlar%

Internet'te Aradı$ı#ı Nasıl .uluru#?

8/17/2019 ÜNİTE 18

23/33



Ara#a ()t)rları4nternet üzerinde bir !ilyar Jeb sayasının b(l(nd(ğ( ta"!in ediliy$r 5$r! d$ld(r(larak

girilen, #ireli s% sayalar "ari&6% Gal b+yleyken, aradığınız #eylere (la#!ak i&in s+rya'!akla za!an kaybet!e!elisiniz% 3ra!a !$t$rları e re"ber serislerindenaydalan!alısınız% 3ra!a !$t$rları, girdiğiniz keli!elerin "angi Jeb sayalarında ge&tiğinib(l(', adreslerini kar#ınıza getiren serislerdir% Gangi keli!elerin "angi sayalarda ge&tiği,Jeb2de d$la#an $t$!atik 'r$gra!lar taraından +n*eden kayıtlara ge&iril!i#tir e b( i#le!sürekli $larak ya'ıl!aktadır% Eğer +zel bir bilgi arıy$rsanız eya k$lay kateg$rize edile!eyenk$n(ları ara#tırıy$rsanız, ara!a !$t$rları en iyi yardı!*ınız $la*aktır%

+eh2er servisleriRe"ber serisleri ise, Jeb sitelerini kateg$rilere ayırarak sınılandırır% )( i#le! genellikleinsanlar 5serisin edit+rleri6 taraından ger&ekle#tirilir% Müzik, bilgisayar, $t$!$bil, s'$r gibigenel k$n(lardaki sayalara (la#!ak istiy$rsanız, re"ber serislerle i#e ba#la!anız (yg(n$la*aktır% 3radığınızı b(lana kadar alt kateg$rilerin bağlantılarına 5linklerine6 tıkla!anızyeterlidir% Re"ber serislerinde de keli!e aratabilirsiniz, a!a sade*e kayıtlı sayalarıntanı!ları i&indeki keli!eler ara#tırıla*aktır%

3slında, ara!a !$t$r( e re"ber serislerini net bir &izgiyle ayır!ak z$r% )azı serislerdiğerleriyle bağlantılı $larak &alı#ıy$r e iki +zelliği birden ta#ıy$r% 3yrı*a 'ek &$k seris7'$rtal7 +zelliğinde, yani ki#iselle#tirilebilir ek "iz!etler s(n(y$r%

Ara#a ()t)ru >Search "n/ine Servisleri

Alta6istaQ 3ralık 1--=2te a&ılan seris, ka'sa!lı e '$'üler bir ara!a !$t$r( $l!ayısürdürüy$r% ?ayıtlarında /= !ily$n saya ar% ü&lü ara!a se&enekleri s(n(y$r% 3sk0eees e B'en Dire*t$ry serislerinden aldığı s$n(&ları da k(llanıy$r%

&ast SearchQ Mayıs 1---2da a&ılan seris, tü! Jeb sayalarını indeksle!eyi "edeliy$r%?ayıtlarındaki C !ily$n saya ile #( anda en geni# ka'sa!lı ara!a !$t$r( k$n(!(nda%

E*iteQ 1--= s$nlarında a&ılan seris, "ızla büyüyerek raki'leri Magellan e Jebra

8/17/2019 ÜNİTE 18

24/33



isteyen ir!alardan bir ü*ret alıy$r% Ü*retsiz $lan ara!a s$n(&ları ise 4nkt$!i kaynaklı%

4nkt$!iQ 4nkt$!i2de d$ğr(dan ara!a ya'!a i!kanı y$k% Diğer 'ek &$k ara!a serisi4nkt$!i2nin kayıtlarından aydalanıy$r, a!a iltrele!e e sırala!anın deği#ik $l!asınedeniyle "er birinde az &$k arklı s$n(&lar g+rülebiliy$r%

+eh2er >Direct)r% Servisleri

ah)) = 1--I2te a&ılan seris, 1= edit+rü e kayıtlarındaki 1%/ !ily$n link ile, insanlar

taraından derlen!i# en iyi Jeb re"berlerinden biri d(r(!(nda% 3ra!a s$n(&larında4nkt$!i2den aydalanıy$r%

L))kS#art Q İnsanlar taraından derlen!i# bir Jeb re"beri% / edit+rü e 1 !ily$n linkkaydı ar% 3ltaista2dan aldığı ara!a s$n(&larını da k(llanıy$r% MSN sear*", E*ite e diğer$rtaklarına da re"ber kayıtlarını eriy$r%

1en Direct)r% Q NeDNS Nedir?

3lan adı, 4nternet2e bilgi s(nan bir bilgisayarın eya "iz!etin adıdır%

8/17/2019 ÜNİTE 18

25/33



)(rada, +rneğin share4are Nedir?

?(llanı*ıların 4nternet2i en y$ğ(n k(llandığı alanlardan biri bedaa 'r$gra!lar edin!ektir%Pe#itli s"are

8/17/2019 ÜNİTE 18

26/33



S"are "lektr)nik )sta Nedir?

Elektr$nik '$staO İngiliz*e is!i $lan 7e;!ail7 de &$k k(llanılır% )(gün standart '$staya ne aderiliy$r, biliy$r !(s(n(zV 7Snail !ail7, yani 7salyang$z '$sta7% Pünkü e;'$sta2nın yanında&$k yaa# kalıy$r% )ir 4nternet "esabı a&tıran "er bilgisayar k(llanı*ısı, bir eya da"a &$ksayıda e;'$sta "esabı a&tırı' e;'$sta adresi de alır% Nasıl einizin belirli bir adresi arsa, sizeerilen bir e;'$sta adresi sade*e size aittir, ba#kasına eril!ez% 4nternet2e bağlandığınızda e;'$sta 'r$gra!ınız ile tanıdığınız ki#ilerin e;'$sta adreslerine !ekt(' g+nderebilirsiniz% Gatta

"er tür yazı#!anızı istediğiniz $r!atta kar#ı taraa iletebilirO e;'$sta !esa9larınıza d$syaekleyebilirsiniz% Jeb sayaları gibi tasarlan!ı# e;'$stalar "azırlayabilir eya !e*(t bir Jebsayasını e;'$sta ile g+nderebilirsiniz% E;'$sta adresinizi aldığınız 4nternet SerisSağlayı*ıların 54SS6 s(n(*( bilgisayarlarında '$sta k(t(s( g+rei ya'an bir e;'$sta s(n(*(yazılı!ı b(l(n(r% Aani size gelen !esa9lar b( '$sta k(t(larında birikirler%E;'$sta 'r$gra!ınızda 4SS2nizin belirttiği ayarları ya'tıktan s$nra 3l 5Re*ie6 k$!(t( ererekb( '$sta k(t(larını k$ntr$l eder e size gelen !esa9ları siste!inize aktarır e $k(yabilirsiniz% 3ynı #ekilde e;'$sta 'r$gra!ınızda yeni bir !esa9 sayası a&ı', kar#ı taraın e;'$sta adresiniyazı', b( adrese !esa9ınızı g+nderebilirsiniz% )( seer yazdığınız e;'$sta adresinden "angis(n(*(ya gide*eği belirlenir e !esa9ınız kar#ı taraın '$sta k(t(s(na g+nderilir% E;'$stalargenelde birka& saniye i&inde '$sta k(t(larına (la#ır, k(llanı*ıların tek ya'!ası gereken,4nternet2e bağlanı' '$sta k(t(larını k$ntr$l et!ektir%

Mi*r$s$t 4nternet E'l$rer ile gelen B(tl$$k E'ress, Nets*a'e $!!(ni*at$r 'aketi ilegelen Nets*a'e Messenger, Mi*r$s$t Bi*e -@ e / 'aketleri ile gelen B(tl$$k dünyanınen yaygın e;'$sta 'r$gra!larıdır%

&TP Sunucuları , &TP Nedir ?

FT:Knin a&ılı!ı File Transer :r$t$*$lKdürO yani D$sya Transer :r$t$k$lü% 3dındananla#ılabile*eği gibi b( s(n(*(lar d$sya s(nar% rneğin bir bilgisayar ir!ası yeni d$nanı!sürü*ülerini, bedaa yazılı!larını k(llanı*ılara FT: s(n(*(s( üzerinden iletebilir% Jebsayalarından d$sya indir!ekten arkı, &$ğ( FT: s(n(*(s( "at kesintisi gibi d(r(!larda

yarıda kalan d$syaları kaldığı yerden indir!eyi destekler, arklı bir 'r$t$k$l $larak da"a "ızlıd$sya indir!eye izin erirO aynı za!anda &it y+nlü $ld(ğ(ndan k(llanı*ının FT:s(n(*(larına d$sya ilet!esini de sağlar%

rneğin bedaa Jeb alanı eren bir siteden bir alan aldınızO "azırladığınız Jeb sayalarını$l(#t(ran d$syaları b( alana g+nder!ek istiy$rs(n(z% )( i#le!i, size erilen k(llanı*ı is!i e#irenizi k(llanarak ilgili FT: s(n(*(s(na g+nderebilirsiniz% )ir k(ral değildir an*ak, geneldeJeb adresleri

8/17/2019 ÜNİTE 18

27/33



a2er Sunucuları Nedir?

İngiliz*e is!i $lan 7nesenet% )azı "aber s(n(*(ları >senet2e üye $l(r, b( ağa bağlı diğer"aber s(n(*(larındaki gr('ları, b( gr('lardaki !esa9ları g+r!enizi sağlar% 3ynı #ekilde sizinbir s(n(*(da yazdığınız !esa9ları da >senet2e bağlı diğer s(n(*(lara g+nderebilir% >senet"iz!eti eren s(n(*(larda $n binler*e arklı k$n(da gr(' b(l(nabilir%

)azı "aber s(n(*(larına sade*e belirli ki#iler k(llanı*ı is!i e #ireyle girebilirler% Mi*r$s$t4nternet E'l$rer ile gelen B(tl$$k E'ress, Nets*a'e $!!(ni*at$r ile gelen Nets*a'eMessenger gibi 7"aber $k(!a7 yazılı!ları "aber s(n(*(larına eri#!e $lanağı tanır%

I8G Nedir?

4 en &$k k(llanılan anında !esa9la#!a yazılı!ıdır% :eki, 4R2den arkı nedirV

n*elikle sizin bir s(n(*( tanı!la!anız gerek!ez% :r$gra! siz bir ayar ya'!aya gerek

kal!adan bir s(n(*( üzerinden bağlantı k(rar% İkin*isi, "erkese a&ık bir $rta!da değil,sade*e kendi arkada#larınızla s$"bet edersiniz% 42y( ilk k(rd(ğ(n(zda size bir >4Nn(!arası, yani 4 ki!lik n(!arası erilir e is!iniz 4 eritabanına eklenir% erekarkada#larınızın 4 n(!arasını alarak, gerek 42da isi!, e;'$sta adresi gibi kriterlerleara!a ya'arak arkada#larınızı 4 listenize eklersiniz% Bndan s$nra 4nternet2e bağlıyken4 size b( listede ki! 4nternet2e bağlı e 4 'r$gra!ı a&ık g+sterir% Aani s$"bet $dalarındarasgele b(l(#!ak, arkada#larınızı ara!ak yerine ne za!an s$"bete (yg(n $ld(ğ(n( anındag+rebilirsiniz% Listeden arkada#ınızı se&i' $na !esa9 g+nderebilirsiniz eya S$"bet 5*"at6'en*eresi a&ı' s$"bet edebilirsiniz% Gatta listenizdeki birden azla ki#iyi s$"bete kat!a$lanağınız ardır% )( sırada kar#ınızdakine d$sya g+nderi' alabilirsiniz, &e#itli (yg(la!aları,$y(nları birlikte $ynayabilirsiniz%

42n(n dünyada !ily$nlar*a k(llanı*ısı ardır% )(n(n dı#ında, 4 kadar '$'üler e

8/17/2019 ÜNİTE 18

28/33



geli#!i# $l!asa da Mi*r$s$t Messenger, 3BL 4nstant Messenger, MSN Messenger, Aa"$$Messenger gibi ba#ka anında "aberle#!e yazılı!ları da ardır%

Internet'te 8anlı a%ın Nedir?

4nternet2ten rady$, T yayınlarını izleyebilirsiniz% )( tür za!an i&inde ilerleyen esaklan!ayan erilere 57izlenen7 eriler de diyebiliriz6 7strea!ing7 5akan6 eri adı eriliy$r%)azı k(r(l(#lar 4nternet s(n(*(s( g+rei ya'an :2lerine 7strea!ing serer7 yazılı!larık(rarak gerek *anlı, gerek +n*eden kaydedil!i# ses e ide$ g+rüntülerini bizlere s(n(y$rlar%

rneğin, bazı rady$ istasy$nları günde /I saat 4nternet üzerinden de yayın ya'abiliy$r% =.?!$de!leri!izin "ızı Tide$ yayınlarını *anlı $larak yüksek kalitede izle!e!iz i&in yeterlideğil, an*ak b( dikkate alını' g+rüntü kalitesinden eragat edildiği i&in izle!e!iz !ü!kün%Rady$ yayınları ise artık 'ek &$k 4nternet k(llanı*ısı taraından dinleniy$r% )( tür yayınlarıizleyebil!ek i&in k(llanılan 'r$gra!ların ba#ında Nets*a'e $!!(ni*at$r 'aketiyle de gelen

Real :layer ar% :ek &$k k(r(l(# Real $r!atında yayın ya'ıy$r% )(n(n yanında Mi*r$s$tJind$

8/17/2019 ÜNİTE 18

29/33



I+8 H 8AT Nedir?

:ek &$k ki#i aynı anda 4nternet2e bağlı% Aani 'ek &$k ki#inin bilgisayarıyla bağlantıyage&ebiliriz% Tabii b( i# arklı y+nte!lerle, arklı 'r$gra!lar k(llanılarak ger&ekle#tiriliy$r% (n(dü#ününQ Made! diğer bir bilgisayar ile bağlantı k(rabiliy$r(z, bilgisayarı!ızdaki erilertele$n "attı ara*ılığıyla anında iletilebiliy$r, $ za!an ba#ka k(llanı*ılarla ger&ek za!anlı$larak, kar#ılıklı yazı#abiliriz% Aazdıkları!ız anında kar#ı bilgisayara g+nderilir, kar#ı taraınyazdıkları da bizi! bilgisayarı!ızda g+rünür% İ#te 4nternet2te s$"bet 5*"at6 $larak+zetleyebile*eği!iz 4R2nin 54nternet Relay "at6 +zü b(d(r% Aine 4nternet2e sürekli bağlıs(n(*( bilgisayarlara k(r(lan 4R s(n(*( yazılı!ları aradaki bağlantıyı sağlar% 4nternet2tearklı s$"bet türleri ardır a!a 4R2nin esası #(d(rQ )ir 4R 'r$gra!ı edindikten e 4nternet2ebağlandıktan s$nra b( 'r$gra!a 4R s(n(*(larının adresini tanı!lar e b( s(n(*(larabağlanırız% 4R 'r$gra!ı!ız bize b( s(n(*(daki 7s$"bet $dalarını7 g+sterir% )( $dalardan

birine giri', $ $dadaki diğer k(llanı*ılarla anında yazı#abiliriz% 4R 'r$gra!ı!ızda +zelse&enekleri k(llan!adık&a yazdıkları!ız $ $daya bağlanan "erkes taraından g+rülürO tabii$nların yazdıklarını da biz g+rürüz%?(llanı*ılar 4R yazılı!larından belirli k$!(tlar ererek sade*e bir eya da"a &$k ki#iye a&ık#ekilde s$"bet edebilirler% S$"bet yazı#arak ger&ekle#tirilir, yani !etin tabanlıdır% 3n*akMi*r$s$t "at gibi 'r$gra!lar !etin tabanlı $l!alarının yanı sıra, k(llanı*ılar birer &izgikarakter se&erek s$"betleri &izgi r$!an karelerinde $ld(ğ( gibi izleyebilirler% Gatta b(karakterlere yazdığınız s$r( e ünle! i#aretlerine, s+z*üklere g+re eya bir #abl$n üzerinden!i!ikler e 9estler erilebilir% Sade*e !etin tabanlı $lan an*ak &$k yaygın k(llanılan bir diğers$"bet 'r$gra!ı, s"are

8/17/2019 ÜNİTE 18

30/33



sadele#tiril!i#tir% S$yadı %9aa $lan 0aa 'r$gra!larının &alı#tırılabilir "ale getirildiğindes$yadları %*lass $l(r e 0aa desteği $lan "er"angi bir

8/17/2019 ÜNİTE 18

31/33



sınırla!alarla !ü!kün $ld(ğ(n*a az (ğra#!ak istersiniz% )( nedenlerden d$layı, Netk(ralları anla!ına gelen [Neti(ette\, yani 4nternetKte ileti#i! k(ralları za!anla $l(#!(# ebüyük &$ğ(nl(k taraından kab(l g+r!ü#tür% )( k(rallara (y!azsanız 4nternetKe

bağlana!azsınız diye bir #ey y$k% 3n*ak "erkesin bir araya geldiği $rta!larda te'ki alırsınız,yazı#tığınız ki#iler taraından "$# kar#ılan!azsınız, yardı!la#!a e 'ayla#!anın b( denliy$ğ(n $ld(ğ( bir $rta!dan yeterin*e yararlana!azsınız% )( k(ralların bazıları yeniba#layanlara anla!sız gelebilirO b( yüzden sık&a "atalar ya'ılır% Bysa "e'sinin bir a&ıkla!asıardır% 3nlatın*a siz de "ak ere*eksinizQSize nasıl daranıl!asını istiy$rsanız kar#ınızdakine +yle daranın% P$k genel bir k(ral,an*ak 4nternetKte ki!liğin gizli $l!ası saldırgan, kaba üsl(' k(llananlara *esaret eriy$r%Bysa "i&bir #ey yeterin*e gizli değildir% er&ek ki!liğinizi bilen eya b(labilen ki#iler +nündes$n(nda &ıkabilir%Aazdıklarınızın "erkesin eri#i!ine a&ık ba#ka bir bilgisayarda t(t(ld(ğ(n( e ba#kalarıtaraından yedeklenebile*eğini dikkate alın% )( yazdıklarınız, ileride &eli#kiye dü#erseniz[aley"inize delil $larak\ k(llanılabilir%

?ar#ınızdakine yazdıklarınızı [yüzüne kar#ı s+yleyebilir !iydi!\ diye dü#ünün e b(na g+retekrar k$ntr$l ederek g+nderin% Aa'ılan ara#tır!alar, 4nternet $rta!ında yazı#an ki#ilerin,ger&ek "ayatta kar#ıla#ın*a arklı daranı#lar sergileyebile*eklerini g+ster!ektedir%Mesa9larınızı tü!üyle büyük "arlerle yaz!ayın% D(yg(ları!ızı karakterlerle iade ediy$r(zOb( 4nternetKte bağır!ak anla!ına gelir% Ge! $k(n!ası da z$r $l(r%E;'$staların e "aber gr(b( !esa9larının ili#iğine &$k büyük b$y(tl( d$syalar k$y!ayın% E;'$sta 'aket b$y(tları Jeb e FT: s(n(*(larındakinden arklıdırO b( nedenle yaa#g+nderilirler% )irka& d$syayı aynı anda g+nder!ektense ayrı ayrı g+nderebilirsiniz%E;'$sta 'r$gra!ları GTML i&eriğe sa"i', yani Jeb sayası gibi "azırlan!ı# e;'$staların e"aber gr(b( !esa9larının g+nderil!esine izin eriy$r% 3n*ak b(, g+nderilen !esa9ınb$y(t(n( artırır% ?ar#ınızdakinin b( !esa9ları alırken sıkıntı &ekebile*eğini, sizin yüzünüzdenba#ka !esa9larını da al!akta z$rlana*ağını dü#ünerek "areket edin%

Bk(naklı !esa9lar g+nder!eye dikkat edin% )( yazdıklarınızın i!lasından, se&tiğiniz dildesteğinde yaz!aya kadar birka& n$ktayı i&erir% İ!la k$n(s(nda &$k bir #ey s+yle!eyegerek y$kO kendinizi da"a iyi iade ederseniz $na g+re *ea' alırsınız% 3rtık tü! e;'$sta 'r$gra!ları Türk&e karakterleri destekliy$r% TürkiyeKde $t(ran ki#ilereyazdığınız !esa9larda Türk&e karakter k(llan!aya &alı#ın e Türk&e karakter k(llanı!ınınyaygınla#!asını destekleyin% )( $k(naklılığı artırır% 3n*ak e;'$sta 'r$gra!ınızın dilayarlarını k$ntr$l et!eyi (n(t!ayın% Aanlı# bir dil se&i!inde !esa9ınız gari' karakterlerled$l( $larak kar#ı taraa gide*ektir% )( ayarı bir kez ya'tığınızda artık s$r(nlakar#ıla#!azsınız%ereksiz !esa9lar, k(llanı*ının $k(!ayı kendi ter*i" et!ediği ilan !esa9ları İngiliz*eKde [9(nk!ail\ eya [s'a!\ $larak adlandırılır% Türk&eye [&+' !esa9\ $larak &eirebiliriz% ?(llanı*ıların

:Klerine indir!ek e $k(!ak iste!eye*eği tü! !esa9lar b( sınıa girer% )(nları indir!ekza!an aldığı e tele$n at(ralarını yükselttiği i&in ki!se "$# kar#ıla!az%Siste!inizde !(tlaka bir anti;irüs 'r$gra!ı k(llanın% )( sade*e kendi güenliği!iz i&indeğil% irüslü d$sya g+ndererek ba#kalarının siste!ini riske at!aya da "akkı!ız y$k%S$"bet $dalarında k(llanı*ılar bazen sinirlerine "aki! $la!ayı' sert tartı#!alara girebilirler%)(n(n s$n(*(nda $ $danın y+neti*ileri taraından $dadan atıl!aları 5giri#lerininengellen!esi6 !ü!kündür% )(n(n dı#ında güenlik 'r$gra!ları k(llan!ıy$rsanızbilgisayarınıza 4nternet üzerinden saldırı' erilerinize zarar erebile*ek be*eride ki!seler de$labilir% S$"bet $dalarında, "aber gr('larında sert e gereksiz tartı#!alara girenlerin da"a&$k te'ki t$'layarak b( tür k+tü niyetli ki#ilerin saldırılarına da"a &$k !ar(z kaldıkları bilinenbir ger&ektir%4nternet üzerinden ba#ka k(llanı*ıların siste!lerine $nlardan izinsiz eri#!ek yasalar

kar#ısında bir s(&t(r% )( yüzden büyük *ezalar alan k(llanı*ılar ardır% 4nternet üzerinde b(tür i#lerde k(llanılabile*ek k+tü niyetli 'r$gra!lar b(lsanız bile asla k(llan!ayın% Seris

8/17/2019 ÜNİTE 18

32/33



sağlayı*ınızdan izinizi b(labilirler, eya &$k iyi gizlendiğinizi sansanız bile el elden üstündürObir gün kendi :Knizin de saldırıya (ğrayı' tü! erilerinizin silindiğini g+rebilirsiniz%

TC; Nedir?

T;1 iki n$kta arasında saniyede 1%=IIMbit eri transer "ızını destekleyen +zel bir tele$n"attı bağlantısı $larak dü#ünülebilir% )ir T;1 "attında /I ayrı kanal ardır, "er kanaldan dasaniyede .I?bit eri transer edilir% Ger kanal ayrı ayrı eri eya ses traiği ilet!ek i&inayarlanabilir%T;1 ir!a bazında 4nternet eri#i!i i&in /I saat 4nternet bağlantısı sağlayan k(llanı#lı birse&enektir%

5+L Nedir?

Jeb adreslerinin res!i is!i >RL2dir 5>ni$r! Res$(r*e L$*at$r6% İngiliz*eden bire bir

&eirirsek 7Standart ?aynak )(l(*(7 'ek anla! iade et!eyebilir a!a, b( adresler sayesindearadığınız Jeb sayalarını b(l(rs(n(z diyebiliriz% Ger Jeb sayası sade*e kendine ait bir>RL2ye sa"i'tir% rneğin "tt'Q 444 Nedir?

?ısa*a JebO 4nternet2in en &$k k(llanılan alanı% +yle dü#ününQ Elinizde yazı, resi!, graik,"atta !üzik, ide$, ani!asy$n gibi +ğelerden $l(#an bilgiler ar% )(nları (yg(n bir #ekilde biraraya getiri', ba#kalarıyla ; "e! de !ily$nlar*a ki#iyle ; 'ayla#!ak istiy$rs(n(z% Takdiredersiniz ki, b( !alze!eleri d$syalayı', &$ğaltı', adresini bil!ediğiniz ki#ilere (la#tır!anız!ü!kün değil% :eki ya b(nları tek bir yere k$ysak, isteyen geli' kendisi izlese nasıl $l(rV İ#teJeb2in !antığı b(d(r% )ilgisayarlardaki b( i#e +zel yazılı!lar 5Jeb tasarı! yazılı!ları6 eb(nlarda k(llanılabile*ek +zel $r!atlar sayesinde b( +ğeleri bilgisayarda g+rüntülenebile*ek

sayalar "alinde düzenleyebilirsiniz% Tabii, düzenle!ekle i# bit!iy$r, b(nları "erkesin(la#abile*eği bilgisayarların, yani 4nternet2e sürekli bağlı Jeb s(n(*(larının üzerine k$y(',

8/17/2019 ÜNİTE 18

33/33



k(llanı*ının b( sayalara eri#!esini sağlaya*ak bir adrese ata!alısınız% Tabii, b( i# yeniba#layanların g+rei değil, biz #i!dilik Jeb sayalarının ne i#e yaradığını e zaten 4nternet2ek$n!(# Jeb sayalarına bağlana*ağı!ızı +ğreneli!%

Tü! dünyada ir!alar, k(r(l(#lar, res!i eya +zel k(r(!lar, yayın*ılar, "atta b( i#i "$bi eyazek $larak ya'an eya sade*e ba#kalarına yardı!*ı $l!ak isteyen a!at+rler, Jeb sayalarıdüzenleyi' b(nları bir Jeb s(n(*(s( üzerinden yayınlıy$r% Dünyada birka& sayalık a!at+rsitelerden $n binler*e sayalık !ega sitelere kadar !ily$nlar*a Jeb sitesi b(l(n(y$r% Ger birsitenin, "er bir s(n(*(n(n bir 7Jeb adresi7 ar% İ#te 4nternet2e bağlandığı!ızda, b( Jebsayalarını g+rüntüle!eye yarayan, Jeb tarayı*ı 5Jeb br$

Ünİte 18

Documents