uvod konacni plan np... · web viewpoljoprivreda u poslednje vrijeme stagnira, zato što se njome...

JAVNO PREDUZEĆE ZA NACIONALNE PARKOVECRNE GORE

NACIONALNI PARK DURMITOR

PROGRAM UPRAVLJANJA ZA 2020. GODINU

Podgorica, oktobar 2019. godine

SADRŽAJ:

UVOD...............................................................................................................................

1.1 CILJ IZRADE PROGRAMA UPRAVLJANJA.............................................................

1.2 NAČIN SPROVOĐENJA ZAŠTITE, KORIŠĆENJE I UPRAVLJANJE NACIONALNIM PARKOM................................................................................................

1.3 CILJEVI ZAŠTITE I ODRŽIVOG RAZVOJA...............................................................

1.4 ANALIZA I USLOVI ZA OSTVARIVANJE ZAŠTITE.................................................

1.5 PRIKAZ PRIRODNIH RESURSA I KORISNIKA DOBARA U NACIONALNOM PARKU.............................................................................................................................

1.6 PROSTORNA IDENTIFIKACIJA PLANSKIH NAMJENA I REŽIMA KORIŠĆENJA ZEMLJIŠTA......................................................................................................................

1.6.1 ZONIRANJE NP DURMITOR.......................................................................................5

2. OCJENA STANJA NACIONALNOG PARKA..............................................................

2.1 SMJERNICE ZA NAUČNO - ISTRAŽIVAČKI RAD....................................................

3. VEZA SA PLANOM UPRAVLJANJA NP DURMITOR 2016-2020..............................

3.1. STRATEŠKO OPREDJELJENJE – VIZIJA....................................................................93.2. STRATEŠKI CILJEVI ZA UPRAVLJANJE NP DURMITOR...........................................9

3.3.1. STRATEŠKA OBLAST 1: ZAŠTITA PRIRODNIH VRIJEDNOSTI............................103.3.2. STRATEŠKA OBLAST : OČUVANJE KULTURNIH VRIJEDNOSTI.........................20

3.3.3 STRATEŠKA OBLAST: TURIZAM I REKREACIJA...................................................213.3.4. STRATEŠKA OBLAST : EDUKACIJA I INTERPRETACIJA.....................................24

3.3.5. STRATEŠKA OBLAST: PROMOCIJA I MARKETING..............................................253.3.6. STRATEŠKA OBLAST: UNAPREĐENJE SARADNJE SA KORISNICIMA PROSTORA PARKA...........................................................................................................283.3.7. STRATEŠKA OBLAST: SARADNJA SA DOMAĆIM, REGIONALNIM I INOSTRANIM ORGANIZACIJAMA I DONATORIMA.................................................................................30

4. PROCJENA UKUPNIH SREDSTAVA ZA SPROVOĐENJE PROGRAMA...............

4.1 PLAN KAPITALNIH AKTIVNOSTI.................................................................................34

1

UVOD

Nacionalni park Durmitor osnovan je 1952. godine, na osnovu Zakona o proglašenju šumskih područja Durmitora, Lovćena i Biogradske gore za nacionalne parkove. Sliv rijeke Tare (površine oko 20.000 km²) je 1977. godine uvršćen u Listu rezervata biosfere za očuvanje i istraživanje ekosistema u okviru programa „Čovjek i biosfera” (M&B). UNESCO je preko Komiteta za svjetsku, kulturnu i prirodnu baštinu, septembra 1980.godine, donio odluku o upisu NP Durmitor u Spisak svjetske kulturne i prirodne baštine.

1.1 CILJ IZRADE PROGRAMA UPRAVLJANJA

Cilj izrade godišnjeg Programa je realizacija niza aktivnosti predviđenih Planom upravljanja Nacionalnim parkom Durmitor za 2016-2020 godinu, kojima treba da se obezbijedi zaštita, unapređivanje i racionalno korišćenje prirodnih i radom stvorenih vrijednosti Nacionalnog parka i njegove okoline po principima održivog razvoja.

Programom upravljanja za 2019. godinu predlažu se aktivnosti, koje će na godišnjem nivou doprinijeti ostvarenju petogodišnjih strateških ciljeva iz Plana upravljanja. Sve aktivnosti se određuju po mjestu, vremenu i službama ili licima, koja će biti odgovorna za sprovođenje istih. Za osmišljavanje ovog Programa, osim novih planskih dokumenata i zakonskih akata, korišćena su i dosadašnja iskustva u radu.

Godišnjim programom upravljanja predviđeni su rokovi izvršenja svake pojedinačne aktivnost iz seta strateških mjera i definisani nosioci njihovog izvršenja. Identifikacija prioriteta kroz programske aktivnosti i njihova implemetacija u politiku upravljanja ovog područja, imaju za cilj dugoročne socio-ekonomske dobrobiti u okviru održivog razvoja. Program upravljanja Nacionalnog parka Durmitor za 2019. godinu donosi se u skladu sa Prostornim planom područja posebne namjene Nacionalnog parka Durmitor, Planom upravljanja (2016-2020), kao i na osnovu odredbi Zakona o nacionalnim parkovima (Sl.list RCG, br. 28/14, 39/16). Pravni osnov za donošenje Programa upravljanja u Zakonu o nacionalnim parkovima sadržan je u Članu 14, koji propisuje da Program upravljanja donosi JPNPCG, u skladu sa Prostornim planom posebne namjene i Planom upravljanja, uz prethodno pribavljenu saglasnost Ministarstva. Članom 15 ovog zakona propisano je da Program upravljanja sadrži:

- mjere zaštite, očuvanja, unapređenja i korišćenja dobara nacionalnog parka;- razvojne smjernice, smjernice i prioritete za zaštitu i očuvanje dobara nacionalnog

parka uz uvažavanje potreba lokalnog stanovništva;- način sprovođenja zaštite, korišćenja i upravljanja nacionalnim parkom;- ciljeve zaštite i održivog razvoja;- analizu i ocjenu uslova za ostvarivanje ciljeva zaštite;- prikaz prirodnih resursa i korisnika dobara nacionalnih parkova;- prioritetne aktivnosti na očuvanju, održavanju i monitoringu prirodnih i drugih

vrijednosti i segmenata životne sredine;- ocjenu stanja nacionalnog parka;- smjernice za naučno-istraživački rad;- planirane aktivnosti na održivom korišćenju prirodnih resursa, razvoju i uređenju

prostora;- prostornu identifikaciju planskih namjena i režima korišćenja zemljišta;- aktivnosti na promociji i valorizaciji dobara nacionalnog parka;- oblike saradnje i partnerstva sa lokalnim stanovništvom, vlasnicima i korisnicima

nepokretnosti;- dinamiku i način sprovođenja i realizacije plana upravljanja i godišnjeg programa

upravljanja;- finansijska sredstva za realizaciju godišnjeg programa upravljanja;- druge elemente od značaja za upravljanje nacionalnim parkom u skladu sa zakonom.

2

1.2 NAČIN SPROVOĐENJA ZAŠTITE, KORIŠĆENJE I UPRAVLJANJE NACIONALNIM PARKOM

Nacionalnim parkovima upravlja Javno preduzeće za nacionalne parkove Crne Gore (JPNPCG). JPNPCG je osnovano 1992. godine sa sjedištem u Podgorici, sa ciljem jedinstvenog upravljanja nacionalnim parkovima. Temeljni pravni dokument kojim se uređuje zaštita i očuvanje prirode u Crnoj Gori je Zakon o zaštiti prirode (Sl. list CG br. 54/16). Ovaj zakon definiše kategorije zaštićenih područja, odgovorne institucije, kao i osnovne upravljačke dokumente za zaštićena područja. Shodno Zakonu o nacionalnim parkovima (Sl. list CG br. 28/14, 39/16), zaštita, unapređivanje i razvoj nacionalnih parkova je djelatnost od javnog interesa. Javno preduzeće za nacionalne parkove Crne Gore preduzima mjere i aktivnosti za ostvarivanje utvrđene politike u upravljanju, korišćenju, zaštiti, razvoju i unapređivanju nacionalnih parkova, stara se o sprovođenju Plana upravljanja i donosi godišnji Program upravljanja, sprovodi mjere zaštite u skladu sa režimom zaštite, i obavlja druge poslove utvrđene zakonom i aktom o osnivanju.Prema Članu 7 ovog zakona, zaštita i unapređivanje nacionalnih parkova ostvaruje se naročito:

- obezbjeđivanjem uslova za zaštitu, unapređivanje i racionalno korišćenje dobara nacionalnih parkova;

- stvaranjem povoljnih uslova za održavanje i razvoj biljnih i životinjskih vrsta i gljiva i njihovih zajednica;

- očuvanjem i unapređivanjem posebnih prirodnih vrijednosti;- istraživanjem i korišćenjem nacionalnih parkova za potrebe razvoja nauke,

obrazovanja, turizma, kulture i rekreacije;- sprječavanjem radnji koje mogu da naruše osnovna svojstva i osobine nacionalnih

parkova i očuvanja životne sredine.

U nacionalnom parku mogu se obavljati djelatnosti kojima se ne ugrožava izvornost prirode nacionalnog parka.Statutom Javnog preduzeća za nacionalne parkove Crne Gore iz 2011. godine, definisane su upravljačke djelatnosti u nacionalnim parkovima, koje se sprovode radi zaštite i očuvanja biodiverziteta. Između ostalih, to su:

sprovođenje mjera zaštite u skladu sa režimom zaštite; praćenje stanja u nacionalnim parkovima i dostavljanje podataka organu uprave

nadležnom za poslove zaštite prirode i pravnom licu; obezbjeđivanje nesmetanog odvijanja prirodnih procesa i održivog korišćenja

nacionalnih parkova; poštovanje pravilnika o unutrašnjem redu u nacionalnim parkovima.

1.3 CILJEVI ZAŠTITE I ODRŽIVOG RAZVOJA

Prema Zakonu o zaštiti prirode (Sl. list CG br. 54/16), nacionalni park je ,,prirodno područje kopna ili područje mora, odnosno kopna i mora, koje je određeno da štiti ekološki integritet jednog ili više ekosistema za sadašnje i buduće generacije, radi onemogućavanja neadekvatnog korišćenja prirodnih dobara ili drugih štetnih radnji i aktivnosti i obezbjeđivanja duhovnih, obrazovnih, rekreativnih potreba i potreba posjetilaca, koje su saglasne sa očuvanjem životne sredine i kulture. U nacionalnom parku zabranjeno je vršiti radnje i aktivnosti i obavljati djelatnosti kojima se ugrožava izvornost prirode“. Prema smjernicama IUCN, zaštićena područja pod nazivom „nacionalni parkovi“ su: „Velika prirodna ili gotovo prirodna područja izdvojena radi zaštite cjelokupnih ekosistema, vrsta i procesa koji se u njima odvijaju, koja omogućavaju duhovne, naučne, edukativne i rekreativne aktivnosti i posjete“.

3

Uvažavajući nacionalno zakonodavstvo i IUCN kriterijume, NP Durmitor se upravlja kao zaštićenim prirodnim dobrom IUCN kategorije II. Glavni cilj upravljanja NP Durmitor je zaštita biodiverziteta, njegove odgovarajuće ekološke strukture i ekoloških procesa, uz promociju obrazovanja i rekreacije.

1.4 ANALIZA I USLOVI ZA OSTVARIVANJE ZAŠTITE

Osnovna funkcija NP Durmitor jeste zaštita i unapređivanje ovog prostora, koja se ostvaruje: obezbjeđivanjem uslova za zaštitu, unapređivanje i racionalno korišćenje dobara; stvaranjem povoljnih uslova za održavanje i razvoj biljnih i životinjskih vrsta i gljiva i

njihovih zajednica; očuvanjem i unapređivanjem posebnih prirodnih vrijednosti; istraživanjem i korišćenjem Parka za potrebe razvoja nauke, turizma, kulture i

rekreacije; sprječavanjem radnji koje mogu da naruše osnovna svojstva i osobine Parka.

S tim u vezi, jedan od osnovnih zadataka JPNPCG i NP Durmitor u narednom periodu je institucionalno jačanje struktura zaduženih za fizičku i stručnu zaštitu, kroz upošljavanje novih izvršilaca, stručno usavršavanje, nabavku materijalno tehničkih sredstava, kao i uspostavljanje i primjena administrativnih procedura.

1.5 PRIKAZ PRIRODNIH RESURSA I KORISNIKA DOBARA U NACIONALNOM PARKU

Privreda opštine Žabljak zasniva se na turizmu, poljoprivredi,drvnoj industriji i usluznim djelatnostima. Mineralnih sirovina nema u količinama isplativim za eksploataciju. Industrija nije razvijena izuzev primarne obrade drveta.Poljoprivredna proizvodnja je uz turizam osnovni izvor prihoda lokalnog stanovnistva.Velike površine obradivog zemljišta daju mogućnost i razvoj poljoprivrede (stočarstva i ratarstva). Poljoprivreda u poslednje vrijeme stagnira, zato što se njome bave isključivo staracka domacinstva. Organska proizvodnja je šansa za razvoj (ekonomski opravdana i ekološki održiva). Nekoliko preduzetnika već posjeduju sertifikate za organsku proizvodnju. Stočarstvo je najvažnija grana poljoprivrede na ovom području. Dominacija pasnjaka i livada u poljiprivrednom zemljištu je osnovna za razvoj stočnog fonda. Karakteristični proizvodi durmitorskog područja su proizvodi organske poljoprivrede, prije svega mliječne i mesne preradjevine: mlijeko, sir, skorup (kajmak) iz mješine, sušeno jagnjeće meso i pršuta.Velike površine pod šumama(šumsko zemljište zauzima oko 14.700ha) omogućile su razvoj drvne industrije i to drvopreradu, koja je druga vodeća grana. Jedan od vidova iskorišćavanja šuma je i sakupljanje šumskih plodova i ljekovitog bilja.U Žabljaku ima 11 hotela koji raspolažu sa 133 sobe, 84 apartmana, i 566 kreveta. Za obavljanje ugostiteljskih usluga u domaćinstvu registrovana su 224 subjekta sa ukupno 1358 kreveta. Takodje, registrovano je 14 restorana, 24 ostala ugostiteljska objekta i 23 trgovinske radnje.Na području opštine Plužine, turistički tokovi su koncentrisani na rijeci Tari, gdje je registrovano vise agencija za rafting i splavarenje. Izgradjeno je vise etno-naselja sa diversifikovanom turističkom ponudom. Sagledavajući ekonomiju NP Durmitor moramo imati u vidu dva aspekta. Prvi je zaštita prostora Parka, a drugi ekonomska valorizacija prostora, naročito zbog dvostruke zaštite Parke (nacionalna i medjunarodna). Splavarenje i rafting rijekom Tarom, pješačenje, planinarenje, biciklizam, kampovanje, foto-safari,sportski ribolov, vožnja čamcem, kajakarenje, centri za posjetioce, obezbjedjivanje prenoćista u planinarskom domu Skrka, predstavljaju turističku ponudu Parka.Park ostvaruje prihode i davanjem pod zakup zemljišta u državnoj i privatnoj svojini radi postavljanja objekata privremenog karaktera, što je regulisano Planom objekata privremenog karaktera, kao i od stalnih objekata koji se bave turističko-ugostiteljskim djelatnostima

4

shodno Odluci o visini i načinu plaćanja naknada za korišćenje dobara nacionalnih parkova, obavljanju djelatnosti i pružanju usluga.

1.6 PROSTORNA IDENTIFIKACIJA PLANSKIH NAMJENA I REŽIMA KORIŠĆENJA ZEMLJIŠTA

Prostorni plan posebne namjene za NP Durmitor daje strateške smjernice i određuje zoniranje Parka, kako bi se definisala namjena površina. Definisanje pojedinih zona zasniva se na geološko-geomorfološkim, hidrografskim, florističkim, faunističkim i drugim prirodnim i kulturnim vrijednostima, s ciljem njihovog povezivanja u cjeline ili komplekse. Cjelokupno zoniranje integriše potrebe zaštite i potrebe razvoja turizma unutar Parka, s posebnim osvrtom na upravljanje posjetiocima. Cilj je zaštita najvažnijih prirodnih vrijednosti, ublažavanjem antropogenih uticaja, kroz direktnu fizičku zaštitu, ali i kroz ograničenja i kontrolu korišćenja čitavog područja. Koncept zoniranja je u skladu s postojećim PPPN za NP Durmitor i sastavni je dio Plana i Programa upravljanja NP Durmitor.

1.6.1 ZONIRANJE NP DURMITOR

Prva zona zaštite – rezervati

U zone sa strogom zaštitom uključeni su predjeli sa izuzetnim i univerzalnim značenjem, sačuvanog prirodnog stanja i izvanrednim ambijentalnim vrijednostima i pejzažnim izgledom. Shodno Zakonu o zaštiti prirode predstavljaju strogo zaštićene prostore namijenjene organizovanom naučnom istraživanju, kontrolisanoj edukaciji i još strožije kontrolisanoj javnoj prezentaciji i bez aktivnosti koje bi na bilo koji način remetile izvornu prirodnu sredinu ili nepokretna kulturna dobra.

Osnovna namjena ovih predjela je naučno-istraživačka i edukativna, a osnovni cilj zaštite je održavanje postojećih ekoloških procesa u neizmijenjenom stanju i održavanje raznovrsnosti genetskog fonda. Naučno-istraživačke i edukativne djelatnosti je dozvoljeno izvoditi prema definisanim programima za teritoriju Parka i uz posebne dozvole. U ovim prostorima je zabranjen neorganizovan pristup turistima, izgradnja, kao i iskorišćavanje bilo kog prirodnog izvora. Osim istraživačkih radova, za koje odobrenja daje Uprava nacionalnih parkova Crne Gore, a uz prethodnu saglasnost Agencije za zaštitu prirode i životne sredine, izuzetno se mogu odobriti aktivnosti na suzbijanju štete i oboljenja biljnog i životinjskog svijeta.U ovu zonu spadaju specijalni prirodni rezervati:

prašuma jele i smrče u slivu Mlinskog potoka (oko 10 ha); šuma cmog bora - Crna poda (oko 60 ha); Barno jezero sa okolinom (oko 35 ha); Zabojsko jezero sa najužom okolinom (oko 40 ha); sliv Škrčkih jezera sa užom dolinom Sušice od Sušičkog jezera do kanjona Tare (oko

2 360 ha) i speleološki rezervat Surutka-Vjetrena brda (850 ha).

Ukupna površina pod strogom zaštitom preračunata na osnovu kartografskog prikaza iznosi oko 4 200 ha, što je oko 11% ukupne površine Parka.

Druga zona zaštite

Zbog prostranosti ovih zona, estetsko-pejzažnih vrijednosti i turističke privlačnosti, namijenjene su pored naučno-istraživačkih i vaspitno-obrazovnih aktivnost, turističkim posjetama izletnika, planinara, rekreativaca i sl.Ova zona podrazumijeva posebnu zaštitu u sljedećim dijelovima Parka:

šumski kompleks od grada Žabljaka, oko Crnog jezera, Zminjeg jezera do Creplj poljane (oko 800 ha), izuzimajući rezervat Mlinski potok i Barno jezero i dijelove naselja Žabljak i dijelove sela Pitomine i Bosača;

5

područje masiva Durmitor sa lokalitetima: Nadgorje, Mali i Veliki Štuoc, Crvena greda, Ališnica, Međed, Savin kuk, Pošćenska planina i Ranisava;

Kanjon rijeke Tare, bez naselja: Tepca, Lever i Đurđevića Tara, Gornja i Donja Dobrilovina (oko 13 800 ha);

područje koje obuhvata Dragišnicu sa Boljskim gredama (oko 800 ha), u koje spadaju sledeći lokaliteti: Lojanik, Duške police, Ružica i Todorov do.

Površina pod ovim zonama, a na osnovu kartografskog prikaza, zona je oko 25 400 ha, što iznosi oko 75% površine Parka. Ova zona je zaštićena od svih aktivnosti koje bi mogle da ugroze prirodne procese ili da poremete njihova svojstva.

Treća zona zaštite

Ukupna površina ove zone, na osnovu kartografskog prikaza je oko 5. 200 ha, odnosno oko 14% površine Parka. Na ovim prostorima su uglavnom sačuvane vrijednosti prirodnih elemenata, ali su prisutna i naselja. Na ovim površinama obavljaju se i određene aktivnosti kao što su: poljoprivreda, šumarstvo, turizam, a prisutna je i saobraćajna i tehnička infrastruktura. U ovoj zoni se dozvoljava selektivno i ograničeno korišćenje resursa uz kontrolisane aktivnosti u prostoru, ako su usklađene sa funkcijama ili su vezane za tradicionalne oblike obavljanja djelatnosti ili stanovanje, uključujući i ograničenu turističku izgradnju. Ima funkciju zaštite I i II zone od neposrednog uticaja i u njoj se štite pejzažno-ambijentalne i estetske vrijednosti.Ovoj zoni prvenstveno pripadaju atari seoskih naselja: Mala Crna Gora, Bosača, Tepca, Lever i Đurđevića Tara, Gornja i Donja Dobrilovina. Tu se takođe nalaze i dijelovi seoskih atara: Pošćenski kraj, Rasova, Bogomolja, Šljivansko, Brajkovača, Premćani i Budečevica.Osnovne djelatnosti su zemljoradnja (oranje njiva, košenje livada i gajenje voćki) i stočarstvo, koje se moraju odvijati prema zahtjevima očuvanja i zaštite prirode od degradacije i transformacije agrarnog pejzaža. U ovoj zoni su stacionirani i skoro svi katuni, koji pored osnovne stočarske mogu imati i turističku funkciju, budući da se nalaze duž planinarskih i pješačkih staza.

2. OCJENA STANJA NACIONALNOG PARKA

U SWOT analizi identifikuju se:

PREDNOSTI – koje će se kroz mjere pojačati i iskoristiti za razvoj;NEDOSTACI – koje treba prevazići gdje je to moguće;MOGUĆNOSTI – prepoznate, koje treba pripremiti i iskoristiti ih u najvećoj mogućoj mjeri;PRIJETNJE – koje će se nastojati svesti na najmanju moguću mjeru.

PREDNOSTI

Integrisanost prirodnog i kulturnog pejzaža; Blizina važnih turističkih tržišta; Blizina graničnih prelaza prema Bosni i Srbiji; Nadmorska visina preko 1000 m.nv., idealna destinacija ljeti kao vazdušna banja, a

zimi za ski sportove; Povoljan geografski položaj i prilično dobra drumska saobraćajna povezanost; Prirodni resursi (prostor, reljef, hidrografija, klima i vegetacija); Zaštićenost područja (nacionalni status i međunarodni status); Jedinstvenost kanjonskih dolina; 48 planinska vrha preko 2000mnv; Hidrološki potencijal (kanjonske rijeke i 18 ledničkih jezera); Rijeka Tara, zaštićeno područje prepoznato na međunarodnom nivou (UNESCO,

M&B);

6

Jedinstveni kanjoni; Velika raznovrsnost biljnih i životinjskih vrsta; Očuvani ekosistemi; Odsustvo industrije; Nema ozbiljnih zagađivača; Relativno dobro sačuvana životna sredina (vazduh, voda i zemljište); Poseban režim zaštite prostora NP Durmitor; Bogato i raznovrsno kulturno nasljeđe; Očuvano ekstenzivno stočarstvo; Nerazvijenost, koja je uticala na održavanje tradicije; Veliki potencijal za razvoj planinskog turizma tokom obje turističke sezone, kao i

sirovine za razvoj drvoprerade i zemljišnog resursa za razvoj poljoprivrede; Zaštićeno područje UNESCO-a.

NEDOSTACI

Postojanje nelegalnih smetlišta na pojedinim lokalitetima, čime se uništavaju prirodni resursi;

Monitoring biodiverziteta nije usklađen sa standardima EU; Nepostojanje kompletnih lista biljnih i životinjskih vrsta i vrsta gljiva; Nedostatak kapaciteta u institucijama (ljudski resurs) za izradu akcionih planova i

kvalitetan monitoring; Grad se snabdijeva vodom iz Crnog jezera; Nedovoljna izdvajanja finansija za naučna istraživanja; Podaci su zastarjeli i nesistematizovani; Nedovoljna edukacija javnosti; Mjere sadržane u planovima i strategijama se najčešće ne sprovode; Nedovoljno informativnog materijala na temu biodiverziteta; Niska ekološka svijest o zaštiti životne sredine; Nedovoljna iskorišćenost kulturnih potencijala; Nepostojanje strategije razvoja kulturnog predjela; Neistraženost arheoloških lokaliteta; Nedovoljna valorizacija kulturne baštine; Potreba za stvaranje prihoda i (samo)zapošljavanje smanjuje interes lokalnog

stanovništva za održivim razvojem i idejom o pojačanoj zaštiti prirodnih resursa; Napuštanje tradicionalnih ekonomskih aktivnosti; Nedostatak koordinacije u sektoru turizma; Neregulisan tretman otpadnih voda i čvrstog otpada; Vodosnabdijevanje tokom ljeta je neredovno; Nedovoljan broj stručnih saradnika na implementaciji strateških i operativnih planova; Nedovoljna tehnička opremljenost i nedovoljan broj zaposlenih u Službi zaštite.

Slabo interesovanje za saradnju na području zaštite vrijednosti tradicionalnog graditeljstva;

Nedovoljna zainteresovanost za zaposlenje na radno mjesto nadzornika; Nepostojanje inicijative za privatno-javno partnerstvo na lokalnom nivou.

MOGUĆNOSTI

Raznolikost i bogatstvo prirodnih i ambijentalnih vrijednosti; Atraktivan položaj koji pruža priliku za razvoj ljetnjeg i zimskog turizma; Potencijal kulturnog nasljeđa, resurs za razvoj turizma; Trendovi turističkog tržišta nude mogućnost za razvoj proizvoda održivog turizma (koji

se mogu povezati sa poljoprivredom, zanatstvom i drugim uslugama);

7

Rastuće poznavanje održivog razvoja i potrebe održavanja prirodne i kulturne baštine;

Diversifikacija turističke ponude kroz razvoj različitih vrsta turizma; Razvoj organske poljoprivrede; Dalji razvoj drvnoprerađivačke industrije; Mogućnost otkupa i prerade bilja i ljekovitog bilja; Privlačenje investitora koji će uložiti u Park; Iskorišćavanje obnovljivih resursa energije (biomasa, sunce i vjetar); Finansiranje iz EU fondova; Veliki broj markiranih staza (oko 150 km); Odličan teren za biciklizam; Izgrađeni put Žabljak – Risan; Razvoj svih vidova turizma (rekreativni, sportski, naučno-istrazivački i edukativni); Postojanje naselja u granicama Parka, šansa za razvoj ruralnog turizma; Donošenje novog Pravilnika o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta

predstavlja osnovu za unapređivanje strukture zaposlenih, Uprave NP Durmitor; Unapređivanje strukture zaposlenih u Parku; UNESCO nudi šansu za bolju zaštitu potencijala Parka; Promovisanje značaja biodiverziteta i kulturne baštine; Interes međunarodne zajednice za prekogranična zaštićena područja može omogućiti

pristup dodatnim fondovima i institucionalnu podršku; Obezbjeđivanje stručnog usavršavanja kadrova putem specijalizacija, razmjene

stručnjaka, studijskih boravaka u zemlji i inostranstvu.

PRIJETNJE

Vodosnabdijevanje Žabljaka sa Crnog jezera predstavlja prijetnju deficita vode; Krivolov u kontaktnim zonama parka prijeti istrebljenju pojedinih rijetkih životinjskih

vrsta (tetrijeb, divokoza, divlja mačka i sl.); Sječa šuma, za potrebe lokalnog stanovništva; Ugrožavanje autohtone vodene faune – zbog neadekvatnog poribljavanja; Neplanska eksploatacija ljekovitog bilja; Oboljevanje šuma – invazija biljnih i životinjskih štetočina; Povećanje troškova održavanja infrastrukture; Neadekvatna fizička zaštita kulturne baštine; Nelegalna gradnja.

2.1 SMJERNICE ZA NAUČNO - ISTRAŽIVAČKI RAD

U skladu sa politikom očuvanja, zaštite i unapređivanja, Park se koristi kao prostor za naučna istraživanja i monitoring, u cilju blagovremenog reagovanja i spriječavanja negativnih uticaja.U svrhu boljeg i lakšeg upravljanja područjem Parka, potrebno je uspostaviti monitoring indikatorskih vrsta.Smjernice za naučno–istraživački rad i monitoring:

Organizovanje, podsticanje i promocija naučnih istraživanja; Prikupljanje što više relevantnih podataka o prirodnim i kulturnim vrijednostima Parka; Formiranje baze podataka prikupljenih tokom naučnih istraživanja; Utvrđivanje indikatora za monitoring; Uspostavljanje monitoringa svih značajnijih indikatorskih vrsta; Uspostavljanje saradnje s pojedinim stručnjacima i institucijama koje će sprovoditi

monitoring; Organizovanje i pružanje logističke podrške programima monitoringa.

8

3. VEZA SA PLANOM UPRAVLJANJA NP DURMITOR 2016-2020

U planskom periodu 2016–2020. godina, skup strateških ciljeva definisanih Planom upravljanja koji proizilaze iz dugoročne vizije, biće vodiči za planiranje i sprovođenje konkretnih aktivnosti upravljanja. Strateški ciljevi su posebne izjave o rezultatima koje Uprava JPNPCG nastoji da ostvari u petogodišnjem periodu. U slučaju promjene prirodnih, zakonodavnih, finansijskih, metodoloških i drugih uslova, strateški ciljevi će se mijenjati u skladu s istim. Set strateških ciljeva upravljanja se direktno odražava na operativne programe upravljanja, koji sadrže ciljeve upravljanja i aktivnosti. Takav pristup omogućuje integrisanje i usklađivanje složenih zahtjeva efikasnog upravljanja Parkom, u koordinisan koncept upravljanja. Godišnjim programom upravljanja predviđeni su rokovi izvršenja za svaku pojedinačnu aktivnost iz seta strateških ciljeva, kao i definisani nosioci njihovog izvršenja.

3.1. STRATEŠKO OPREDJELJENJE – VIZIJA

Strateško opredjeljenje budućeg upravljanja NP Durmitor se zasniva na setu strateških ciljeva. Ovakvim pristupom objezbjeđuje se integrisanje i harmonizacija kompleksnih zahtjeva efikasnog i efektnog upravljanja Parkom, u koordiniran koncept upravljanja.

VIZIJA

Zaštita, razvoj, unapređenje i održivo korišćenje prirodnih i kulturnih vrijednosti u skladu sa najvišim nacionalnim i međunarodnim standardima po kojima je ovaj prostor prepoznat kao područje od izuzetne, univerzalne vrijednosti za čovječanstvo.

3.2. STRATEŠKI CILJEVI ZA UPRAVLJANJE NP DURMITOR

Strateško opredjeljenje Plana se zasniva na setu strateških oblasti i u vezi sa tim definisanih ciljeva. Ovakvim pristupom obezbjeđuje se neometano funkcionisanje i integrisanje različitih ciljeva u jednu cjelinu. Postavljeni koncept čini set strateških oblasti:

Zaštita prirodnih vrijednosti; Očuvanje kulturnih vrijednosti; Unapređivanje turizma i rekreacije; Unapređivanje sistema edukacije i interpretacije; Unapređivanje promocije i marketinga; Unapređivanje saradnje sa korisnicima Parka; Unapređivanje saradnje s inostranim organizacijama; Unapređivanje prekogranične saradnje.

Definisanjem ovih strateških ciljeva, omogućava se povezivanje različitih strateških oblasti, što je neophodan preduslov za uspješno i efikasno upravljanje prostorom Parka. Ovako postavljen koncept upućuje na zaključak da je ovaj prostor predisponiran za model održivog korišćenja.

PROGRAM UPRAVLJANJA ZA 2019. GODINU – DINAMIKA I REALIZACIJA

Strateške oblasti i ciljevi u Programu upravljanja izvedene su iz Plana upravljanja NP Durmitor 2016-2020 godine. Numeracija ciljeva i aktivnosti u narednim tabelama identična je sa numeracijom u tabelama Implementacije Plana upravljanja NP Durmitor.

3.3.1. STRATEŠKA OBLAST 1: ZAŠTITA PRIRODNIH VRIJEDNOSTI

9

Prirodne vrijednosti i rijetkosti prostora NP Durmitora su prepoznate na svjetskom nivou i njihova zaštita sprovodiće se kroz dva primarna segmenta: fizičku zaštitu prostora od svih oblika devastacije i stručnu zaštitu koja u osnovi podrazumijeva planski pristup u zaštiti i unapređivanju svih vrijednosti ekosistema (šuma, flore i vegetacije, faune, zemljišta, vazduha i voda, kao i svih vrsta biodiverziteta karakterističnih za ovaj prostor).

3.3.1.1. Poseban cilj Unapređivanje fizičke zaštite

3.3.1.1.1. Cilj Jačanje kapaciteta Službe zaštite

Indikator cilja Unaprijeđeni materijalno-tehnički, stručni i kadrovski kapaciteti Službe zaštite

3.3.1.1.1.1. Aktivnost Povećanje broja izvršilaca u Službi zaštite

Opis aktivnosti Zbog povećanog priliva posjetilaca tokom ljetnje turističke sezone angažovaće se dodatni broj izvršilaca na poslovima naplate ulaznica, ambijentalne higijene i infrastrukture shodno obimu posla i potrebama za redovno poslovanje u parku.

Vrijeme realizacije Drugi kvartal

Odgovornost Direktor JPNPCG, direktor Parka

Potrebno za realizaciju Shodno potrebama zaposliće se dodatni broj izvršilaca

3.3.1.1.1.2. Aktivnost Stručno usavršavanje izvršilaca, kroz vršenje obuka i usvajanja novih vještina i znanja, shodno Zakonu o zaštiti lica i imovine kao i osposobljavanje nadzornika za profesionalan i moderan pristup prema posjetiocima Parka.

Opis aktivnosti Izvršiće se jednodnevna interna obuka, od strane Službe za pravne, opšte poslove i kontrolu, vezana za sprovođenje zakonskih propisa prilikom obavljanja poslova Službe zaštite u skladu sa Zakonom o zaštiti lica i imovine. Stručne službe će u skladu sa potrebama kroz predavanja, obuke i konsultacije vršiti obučavanje Službe zaštite za profesionalan rad i odnos prema posjetiocima. Izvršiće se obuka u oblasti šumarstva u cilju efikasne zaštite i procedure.


Odgovornost Direktor Parka, Služba za pravne poslove, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj, Služba za promociju, edukaciju i turizam.

Potrebno za realizaciju Organizacija i održavanje obuka u parku.

3.3.1.1.1.4. Aktivnost Nabavka materijalno – tehničkih sredstava

Opis aktivnosti Nakon razmatranja optimlanih potreba za unaprijeđenje rada potrebna je nabavka ljetnjih uniformi i cipela, protivpožarne opreme, dvogleda, kamera zamka X-change, kao i dvije Lade nive i jedno manje vozilo za odvoz otpada. Nabaviće se ljetnja i zimska uniforma i gojzerice za zaposlene u Centru za posjetioce

Vrijeme realizacije Prvi kvartal

Odgovornost Direktor JPNPCG, Direktor Parka, Služba za pravne i opšte poslove, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Potrebno za relizaciju Nabavka i sprovođenjeodgovarajućeg postupka javne nabavke za sljedeća sredstva:

- Ljetnja uniforma i cipele

10

- Protivpožarna oprema- 5 dvogleda- 2 LADE NIVE - Manje vozilo za odvoz otpada- 5 kamera zamka X-CHANGE color model 1279 i njihovu

metalnu zaštitu CUDDE SAFE E MODEL 3327- Nabaviće se 6 majici (kratkih rukava), 6 dukserica (dugi

rukav) i 3 para gojzerica za 3 službnika koji su zaposleni u centrima za posjetioce

3.3.1.1.2. Cilj Poboljšana saradnja sa državnim institucijama u cilju sprečavanja i procesuiranja protivpravnih radnji

Indikator cilja Unaprijeđena saradnja sa državnim institucijama, u funkciji efikasnije zaštite prostora Parka; Broj sprovedenih zajedničkih akcija; Broj evidentiranih i procesuiranih nezakonitih aktivnosti;

3.3.1.1.2.1. Aktivnost Redovni kontakti i koordinisana kontrola nelegalnih aktivnosti sa nadležnim inspekcijskim službama (šumarstvo, lovstvo i zaštita bilja, zaštita životne sredine, zaštita prostora i građevinska inspekcija)

Opis aktivnosti Organizovaće se sastanci sa inspekcijskim službama u cilju koordinacije aktIvnosti na prostoru Parka i efikasnijeg procesuiranja evidentiranih nezakonitih radnji

Vrijeme realizacije Kontinuirano

Odgovornost Direktor Parka

Potrebno za realizaciju Održavanje sastanaka

3.3.1.1.2.2. Aktivnost Redovni kontakti sa MUP-om

Opis aktivnosti Održavaće se redovni kontakti i konsultacije sa starješinama OB opština na kojima se prostire


Odgovornost Direktor NP i šef Službe zaštite


3.3.1.1.2.3. Aktivnost Jačanje saradnje sa nadležnim sudovima

Opis aktivnosti Kroz redovne kontakte unapredićemo saradnju sa nadležnim sudskim organima




3.3.1.1.3. Cilj Izgradnja infrastrukture i opremanje Službe fizičke zaštite

Indikator cilja Izgrađen objekat

3.3.1.1.3.1. Aktivnost Izgradnja objekata (kontrolno-naplatnih punktova) za Službu zaštite na Sedlu, Todorovom Dolu i Sušici.

Opis aktivnosti Radi efikasnijeg vršenja poslova zaštite prirodnih dobara i poboljšanja uslova rada izgradiće se objekati na Sedlu, Todorovom Dolu i Sušici. Ovi objekti su u vezi sa projektom Panoramski put u realizaciji MORT-a.

11



Potrebno za realizaciju Materijal za izgradnju objekta veličine 10m2 sa uređenjem parkinga

3.3.1.1.3.2. Aktivnost Postavljanje komunalnog mobilijara

Opis aktivnosti Potrebno je postavljanje 20 korpi na prostoru nacionalnog parka; 3 ekokabine toaleta na Splavištu



Potrebno za realizaciju Nabavka 20 korpi; i zakup 3 ekokabine

3.3.1.2. Poseban cilj Očuvanje prirodnih vrijednosti

3.3.1.2.1. Cilj Zaštita zemljišta od različitih vidova devastacije

3.3.1.2.1.1. Aktivnost Pokretanje procesa saniranja klizišta i erozije na prostoru Parka

Opis aktivnosti Pokretanje inicijative kod nadležnih stitucija za rešavanje problematike klizišta, odrona na kanjonu Tara (Crna poda) radi zaustavljanja daljeg procesa odronjavanja


Odgovornost Direktor JPNPCG, direktor Parka i Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

3.3.1.2.1.2 Aktivnost Obavljati stalnu kontrolu prostora radi blagovremenog sprječavanja nekontrolisane gradnje i drugih oblika devastacije prostora

Opis aktivnosti Redovni obilazak Službe zaštite čitavog prostora Parka i saradnja sa inspekcijskim službama


Odgovornost Direktor JPPCG i direktor Parka

3.3.1.2.2. Cilj Očuvanje hidroloških objekata na području Parka

Indikator cilja Dobijeni preliminarni podaci o kvalitetu vode

3.3.1.2.2.1. Aktivnost Monitoring fizičko-hemijskih osobina kvaliteta vode na Crnom jezeru, kao i drugih hidroloških objekata u saradnji sa Zavodom za hidrometeorologiju i seizmologiju

Opis aktivnosti U saradnji sa nadležnim institucijama izvršiće se ispitivanje uzoraka vode i na taj način ostvariti uvid u stanje kvaliteta vode.

Vrijeme realizacije Četvrti kvartal

Odgovornost Direktor Parka, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Potrebno za realizaciju - izlazak na teren sa saradnicima iz Zavoda za hidrometeorologiju i seizmologiju - službeno vozilo

3.3.1.2.3. Cilj Očuvanje florističkog diverziteta

Indikator cilja Grafički prikaz distribucije nacionalno i međunarodno značajnih staništa i vrsta

12

3.3.1.2.3.1. Aktivnost Inventarizacija vaskularne flore – prikupljanjem taksonomskih, stanišnih, ekoloških i konzervacionih podataka, radom na terenu i obradom relevantnih literaturnih sadržaja

Opis aktivnosti Pored daljeg unosa novih saznanja, akcenat će biti na sređivanju i sistematizaciji taksonomskih i drugih podataka unijetih u Excel-BAZU podataka. Radiće se nomenklaturna usaglašavanja unijetih taksona sa važećim evropskim listama kao što su Flora Europaea, Catalogue of Life, The Euro+Med PlantBase i The Plant List. Definisanjem važećeg naziva (accepted name) riješiće se problem sinonima i utvrditi konačan broj popisanih taksona na nivou vrste i podvrste. Upoređivanjem sa EU IUCN listom utvrdiće se konzervacijski status taksona na nivou Evrope i na globalnom nivou. Sređivanjem i sistematizacijom podataka baza postaje upotrebljiva za pretragu i pružanje svih neophodnih podataka, (ukupan broj popisanih taksona, broj taksona koji imaju određeni nacionalni i/ili međunarodni značaj i nivoi zaštite, distribucija taksona po lokalitetima i stanišnim tipovima, itd).


Odgovornost Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi i razvoj

Potrebno za realizaciju Kancelarijski rad

3.3.1.2.3.2. Aktivnost Kartografski prikaz rasprostranjenja endemskih, nacionalno i međunarodno značajnih vrsta (IUCN Crvene liste, Bernska konvencija, EU Habitat direktiva, IPA, CITES), na osnovu raspoloživih podataka

Opis aktivnosti Na osnovu podataka iz Excel-BAZE, nastaviće se sa mapiranjem distribucije biljnih vrsta od nacionalnog i međunarodnog značaja. Mapiranje se vrši korišćenjem GIS i/ili Google Maps programa. Ovim će se obezbijediti saznanja o stepenu istraženosti date vrste, o njenoj stvarnoj i potencijalnoj rasprostranjenosti, o trendu populacija, odnosno o stepenu ugroženosti i konzervacionom statusu.


Odgovornost Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Potrebno za realizaciju Uz redovne terenske aktivnosti

3.3.1.2.3.3. Aktivnost Identifikovati prioritetne rijetke vrste za koje će se sprovesti istraživanja njihove rasprostranjenosti i distribucije na području Parka

Opis aktivnosti Vrsta koja je ove godine izabrana za monitornig je Alyssum scardicum, koja je endem Balkana u Crnoj Gori sa rasporostranjenjem na Durmitoru (Savin kuk).

Vrijeme realizacije Treći kvartal


Potrebno za realizaciju 2 terenska izlaska, prevoz i smještaj

3.3.1.2.3.4. Aktivnost Kartirati staništa vrsta obuhvaćenih istraživanjima

Opis aktivnosti Na osnovu podataka dobijenih na terenu, primjenom GPS-a i Googl Maps-a, kartiraće se staništa i prikazati distribucija vrste u

13

granicama NP.Vrijeme realizacije Treći kvartal


Potrebno za realizaciju Vezano za aktivnost 3.3.1.2.3.3.

3.3.1.2.3.5. Aktivnost Definisanje mjera zaštite i njihova implementacija

Opis aktivnosti Ukoliko se obradom dostavljenih podataka i uvidom stanja na terenu utvrde neregularnosti, koje za posljedicu imaju degradiranje staništa i/ili ugrožavaju vitalnost populacije, definisaće se mjere zaštite i implementirati zavisno od dinamike potrebne za realizaciju

Vrijeme realizacija Treći kvartal


Potrebno za realizaciju Zavisno od stanja populacija i staništa definisaće se mjere zaštite

3.3.1.2.4. Cilj Zaštita staništa i populacija biljnih vrsta

3.3.1.2.4.2. Aktivnost Kontrola ubiranja ljekovite flore i šumskih plodova u komercijalne svrhe: primjena propisa, nadgledanje aktivnosti, praćenje stanja komercijalno korišćenih površina i populacija

Opis aktivnosti Nastavlja se aktivnost:- Kontrola na terenu, od strane Službe zaštite i popunjavanje formulara osmišljenog za ovu vrstu kontrole (službena zabilješka)- Na osnovu izdatih odobrenja preuzetih od Agencije za zaštitu prirode i životne sredine, i na osnovu službenih zabilješki nadzornika Parka, obradom preuzetih podataka (unijetih u za to osmišljenu Excel bazu), sprovešće se analiza ugroženosti komercijalno korišćenih površina i populacija.



Potrebno za realizaciju Dostavljanje podataka od strane Službe zaštite

3.3.1.2.4.3. Aktivnost Kartiranje staništa obuhvaćenih programom praćenja /monitoringa

Opis aktivnosti Na osnovu prikupljene dokumentacije (baze podataka), uradiće se prikaz lokacija /staništa, na kojima je vršeno ubiranje ljekovitog bilja i šumskih plodova, kao i staništa na kojima su evidentirane neregularnosti koje ulaze u program praćenja. Kartiranje će se obaviti primjenom GIS i/ili Google Earth programa.



Potrebno za realizaciju Uz redovne terenske aktivnosti

3.3.1.2.4.4. Aktivnost Definisanje mjera zaštite i njihova implementacija

Opis aktivnosti Ukoliko se obradom dostavljenih podataka i uvidom stanja na

14

terenu utvrde neregularnosti koje za posljedicu imaju degradiranje staništa i/ili ugrožavaju vitalnost populacija koje se ubiraju, definisaće se mjere zaštite i implementirati zavisno od dinamike potrebne za realizaciju.



Potrebno za realizaciju Zavisno od stepena degradacije staništa ili populacija vršiće se mjere zaštite

3.3.1.2.5. Cilj Popularizacija značaja očuvanja florističkog i stanišnog diverziteta

Indikator cilja Urađen i prezentovan edukativno propagandni sadržaj/materijal

3.3.1.2.5.1. Aktivnost Popularizacija značaja očuvanja nacionalno zaštićenih i međunarodno značajnih (IUCN status, Bernska konvencija, Habitat direktiva, IPA, CITES) vrsta i njihovih staništa, kroz rad centara za posjetioce i obogaćivanjem edukativnih prezentacionih sadržaja

Opis aktivnosti Izvršiće se priprema teksta i odabir fotografija značajnih biljnih vrsta za izradu dvojezičnog promotivno-edukativnog lifleta za potrebe Centra za posjetioce


Odgovornost Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj,Služba za promociju, edukaciju i marketing

Potrebno za realizaciju Navedeno u okviru aktivnosti 3.3.5.1.1.2. -Izrada i štampa promotivnih materijala (katalog, vodič, liflet, brošura, cjenovnik i sl.)

3.3.1.2.6. Cilj Zaštita i očuvanje šumskih ekosistema

Indikator cilja Sprovedene sanitarno-uzgojne mjere u šumama Parka

3.3.1.2.6.3. Aktivnost Sanitarne, uzgojne i mjere njege u šumskim ekosistemima

Opis aktivnosti I Sanitarne aktivnostiIzvršiće se obilježavanje četinarskih i lišćarskih stabala sa izrazitim simptomima zaraze, izvaljena i suva stabla, snjegolomovi i vjetrolomovi, prevršena i oštećena stabla, koja nemaju mogućnost daljeg razvoja u cilju zaštite i unapređivanja šumskih ekosistema. Sanitarne mjere će se realizovati na području četiri Prostorne cjeline i to: PC Žabljak I, PC Durmitor-Sušica, PC Donja Tara i PC Gornja Tara. Aktivnost će se sprovoditi na osnovu izvještaja Službe zaštite sa terena nakon čega će stručna služba provjeriti stanje i preduzeti dalje mjere.Aktivnosti sječe i transporta drvnih sortimenata realizovaće se na osnovu Zakona o šumama (Sl.list CG broj 47/15) i drugih unutrašnjih akata JPNPCG. Obilježena stabala je potrebno što prije izvesti iz šume sa korišćenjem dvije metode. Prva metoda je prodaja šume na panju u bruto masi po osnovu javnog poziva. Druga metoda je putem javne nabavke za izvođenje radova sječe i izvlačenja drvnih sortimenata do privremenog lagera i nakon toga prodaja putem javnog poziva.II Uzgojne aktivnostiIzvršiće se popunjavanje sadnjom sadnica na području Prostorne cjeline Žabljak I u količini od 1000 sadnica smrče i jele, starosti 2+0 i 2+2. Sadnja će se izvršiti kopanjem rupa

15

propisanih dimenzija (otvor širine 7-20 cm i dubine 30-40 cm). Potrebno je preferirati kontejnerske sadnice. Za sadnju potrebno je angažovanim radnicima ukazati na postupak sadnje šumskih sadnica.



Potrebno za realizaciju Ljudstvo, sadnice, sredstva za sadnju, službeno vozilo, smještaj, deset terenskih izlazaka

3.3.1.2.6.5. Aktivnost Unapređivanje saradnje sa vlasnicima šuma u Parku

Opis aktivnosti Izvršiće se odobravanje korišćenja šuma u privatnoj svojini u skladu sa zakonskom procedurom. Odobravanje određene količine drvnog materijala za sječu u šumama u privatnom vlasništvu će se realizovati na osnovu podnešenog Zahtjeva sa potrebnom dokumentacijom, zdravstvenog stanja i kvaliteta šume. Realizacija zahtjeva se reguliše na osnovu stručne procjene stanja šume i donošenja rješenja za svaki zahtjev posebno. Dostavljanje zahtjeva za sječu u privatnoj svojini će se prihvatati do 15.12.2018. godine, za plansku 2019. godinu, kako je i definisano Zakonom o šumama (Sl. list 47/15). Nakon dostavljanja zahtjeva komisijski će se donijeti Plan korišćenja šuma u privatnom vlasništvu.


Odgovornost Uprava Parka, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Potrebno za realizaciju Službeno vozilo, deset terenskih izlazaka, materijalno-tehnička sredstva

3.3.1.2.7. Cilj Unapređenje upravljanja šumskim ekosistemima

Indikator cilja Prikupljeni podaci sa terena obrađeni i analizirani u prepoznatljivim prostornim bazama podataka (GIS)

3.3.1.2.7.1. Aktivnost Uspostavljanje multifunkcionalnih baza podataka

Opis aktivnosti Realizacijom terenskih aktivnosti će se GPS podaci i drugi vektorizovani podaci pohraniti u jedinstvenu bazu podataka sa prostornim karakterom. Vektorizovani podaci u obliku ekstenzije ‘’.shape’’ biće skladišteni, obrađeni i analizirani u ArcGis programu. Vektorizovani podaci će se izdvajati zavisno od značaja po osnovu ekološke vrijednosti, ugroženosti, pejzažnih karakteristika, degradiranih, vlasničkih ili drugih elemenata važnim za upravljanje ovog Parka



Potrebno za realizaciju Kancelarijski rad

3.3.1.2.8. Cilj Praćenje stanja šumskih ekosistema

Indikator cilja Održavanje biološke stabilnosti i otpornosti šuma primjenom preventivnih mjera zaštite, praćenjem i evidentiranjem u skladu sa propisima, planovima i definisanim metodologijama za periodično praćenje

3.3.1.2.8.3. Aktivnost Monitoring štetnih insekatskih vrsta (potkornjaka) na prostoru PC Žabljak I

16

Opis aktivnosti Postaviće se 5 feromonskih klopki u prostornoj cjelini Žabljak I, i u okolini žarišta suvih stabala koja se smatraju kao najrizičnija za pojavu prenamnoženja potkornjaka. Prikupljanjem potkornjaka sa feromonskim klopkama pratiće se brojnost potkornjaka, procjeniti rizik od prenamnoženja i samim tim će se izvršiti destrukcija povećanja brojnosti populacija potkornjaka.



Potrebno za realizaciju Službeno vozilo, smještaj, pet terenskih izlazaka, feromonske klopke

3.3.1.2.9. Cilj Praćenje stabilnosti populacija riba (vitalnost i broj)

3.3.1.2.9.1 Aktivnost Poribljavanje jezera u skladu sa stepenom korišćenja

Opis aktivnosti Crno jezero će se,po potrebi,poribiti potrebnom količinom kalifornisjke pastmke, u količini srazmjernojobimu sportskog ribolova na jezeru.

Vrijeme realizacije Treci kvartal

Odgovornost Direktor Parka; Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Potrebno za realizaciju Količina zavisi od intenzivnosti sportskog ribolova u prethodnoj godini.

3.3.1.2.10. Cilj Uspostavljanje prvobitnog autohtonog stanja faune u jezerima Durmitora (Valovito, Modro, Barno, Zabojsko i Veliko Škrčko jezero)

Indikator cilja Modro, Barno i Svrablje jezero sa smanjenom brojnosću ihtiofaune

3.3.1.2.10.1.Aktivnost Inicirati zajedničke aktivnost za uklanjanjanje alohtone ihtiofaune iz jezera u saradnji sa PMF

Opis aktivnosti U saradnji sa ihtiolozima sa PMF-a, mrežama i elektro-agregatom ukloniće se riba iz pojedinih jezera. Takođe, dozvoliće se i sportski ribolov na Zabojskom i Velikom Škrčkom jezeru.

Vrijeme realizacije Drugi i treći kvartal


Potrebno za realizaciju - Terensko vozilo- Oprema (čizme, mreže, kante i dr.)- Po potrebi angažovanje eksperta sa PMF-a

3.3.1.2.10.2. Aktivnost Uspostavljanje sportskog ribolova na ovim jezerima do potpunog izlovljavanja predatorske ihtiofaune u njima

Opis aktivnosti Na Zabojskom i Velikom Škrčkom jezeru dozvoliti sportski ribolov uz dozvolu koju će izdavati NP



Potrebno za realizaciju Odobrenje Agencije za zaštitu prirode i životne sredine

3.3.1.2.11. Cilj Stabilna populacija divokoze (Rupicapra rupicapra) i mrkog medvjeda (Ursus arctos) kroz očuvanje njihovih staništa

Indikator cilja Sproveden monitoring program, registrovano stanje mrkog

17

medvjeda i divokoze; Sprovedene mjere očuvanja3.3.1.2.11.1.Aktivnost Sprovođenje monitoring programa

Opis aktivnosti Praćenje vrste na terenu i sakupljanje kvalitativnih i kvantitativnih informacija putem standardizovane procedure definisane protokolom. Služba zaštite će ovakve podatke dostavljati na mjesečnom nivou stručnom saradniku za zaštitu faune.


Odgovornost Uprava Parka, Služba zaštite; Služba za zaštititu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Potrebno za realizaciju Dostavljanje podataka od strane Službe zaštite

3.3.1.2.12. Cilj Očuvanje staništa vidre (Lutra lutra)

Indikator cilja Izvještaji sa terena; Urađen kartografski prikaz staništa;

3.3.1.3.12.1. Aktivnost Utvrđivanje i kartiranje potencijalnih staništa

Opis aktivnosti

Kartiraće se potencijalna staništa vidre i ustanoviti njeno ekološko stanje (analiza stanja i stepena ugroženosti) na rijeci Tari. Na osnovu ekološkog stanja predložiće se eventualne mjere zaštite.Vidra – Lutra lutra ima status NT (Near Threatened) ugroženosti i trend populacije se smanjuje prema IUCN Crvenoj listi. Vrsta je uključena u CITES I, Bernsku konvenciju II; EU Direktivu o vrstama i staništima – Aneks II i IV i Bonsku konvencija II. U Crnoj Gori je zaštićena vrsta.

Vrijeme realizacije Treći i četvrti kvartal


Potrebno za realizaciju Terenski izlasci (troškovi službenog putovanja, dva terenska izlaska sa po dva vezana dana, ukupno 4 dana)

Dodatne programske aktivnosti koje nijesu uključene u Plan upravljanja NP Durmitor 2016-2020

Aktivnost Monitoring i kartiranje staništa velikog tetrijeba – Tetrao urogallus

Opis aktivnosti Na osnovu kvantitativnog monitoringa velikog tetrijeba predložiće se i realizovati mjere konzervacije



Potrebno za realizaciju Terenski izlasci (troškovi službenog putovanja, terenski izlasci 2 izrada dvije informativne table, nabavka silikatnog pijeska i dr.)

Aktivnost Organizovanje kampanja i sprovodjnje redovnih akcija čipćenja

Opis aktivnosti U saradnji sa zainteresovanim stranama (opštinama, komunalnim preduzećima, obrazovnim ustanovama, NVO, pojedincima i dr.), organizovaće se zajedničke akcije sakupljanja otpada

18



Potrebno za realizaciju Oprema za sprovodjenje akcije čišćenja

Aktivnost Organizovanje redovnih akcija čišćenja korita rijeke Tare

Opis aktivnosti Pored redovnih aktivnosti na održavanju korita rijeke Tare, NP će u saradnji sa rafting udruženjima i NVO organizovati akcije čišćenja korita rijeke Tare.


Odgovornost Direktor NP

Potrebno za realizaciju Oprema za sprovodjenje akcija čišćenja.

Aktivnost Postavljanje i zamjena dotrajalog odmorišnog mobilijara

Opis aktivnosti Postavljanje 30 klupa na za to predviđenim mjestima na teritoriji Parka.



Potrebno za realizaciju Građa (20 kv.m) i tehnička obrada

Aktivnost Molerski radovi u Upravnoj zgradi i Centru za posjetioce

Opis aktivnosti Moleriski radovi i zamjena unutrašnje stolarije su neophodni usled dotrajalosti istih.


Odgovornost Direktor JPNPCG, Direktor Parka

Potrebno za realizaciju Sprovođenje postupka javnih nabavki

Aktivnost Implementacija softverskog rešenja

Opis aktivnosti U skladu sa zakonom o javnim nabavkama u toku 2018. godine ugovorena je izrada softverskog rješenja za unaprijeđenje sistema zaštite, naplate ulaznica i naknada. Izvršiće se edukacija i osposobljavanje zaposlenih za rad, organizovanjem potrebnih obuka.


Odgovornost Direktor JPNPCG

Potrebno za realizaciju Nastavak saradnje sa partnerima

Aktivnost Usavršavanje zaposlenih u radu u GIS programima

Opis aktivnosti Organizovaće se obuka za usavršavanje najviše 4 zaposlenau radu u programima ArcGIS i GEOclassifire koji će omogućiti bolji rad stručne službe u dijelu za monitoring i osmišljavanje budućih aktivnosti.

Vrijeme realizacije Prvi i drugi kvartal

Odgovornost Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj i Služba za promociju, edukaciju i marketing

19

Potrebno za realizaciju Angažovanje najmanje jednog eksperta za održavanje obuke, organizovanje obuke i obezbjeđivanje neophonog materijala i tehnike:

- Honorar eksperta- Putni troškovi, dnvenice, smještaj- Unajmljivanje prostora za obuku i prevoz- Najmanje jedan računar

3.3.2. STRATEŠKA OBLAST : OČUVANJE KULTURNIH VRIJEDNOSTI

3.3.2.1. Poseban cilj Očuvanje, unapređivanje i popularizacija kulturno-istorijskih vrijednosti i potencijala

3.3.2.1.2. Cilj Rekognosciranje, valorizacija, zaštita i prezentacija tradicionalnih vrijednosti kulturno-istorijskog nasljeđa

Indikator cilja Obavljeno istraživanje vodenica na planiranim lokacijama; Broj evidentiranih i dokumentovanih objekata; Urađen projekat restauracije Žugića vodenice

3.3.2.1.2.1. Aktivnost Identifikovanje i dokumentovanje tipičnih objekata i cjelina tradicionalne arhitekture, započeto u prethodnom planskom periodu

Opis aktivnosti Nastaviće se sa istraživanjem vodenica u slivu kanjona Tare.Krajnji cilj istraživačkog rada biće iniciranje uspostavljanja zakonske zaštite objekata sa potencijalnim kulturnim vrijednostima, štampanje prigodne publikacije i organizovanje tematske izložbe o ovim značajnim cjelinama izvornog graditeljstva.



Potrebno za realizaciju 4 terena; dnevnice; prevoz; smještaj; vodič na terenu

3.3.2.1.2.2. Aktivnost Evidentiranje podataka od lokalnog stanovništva

Opis aktivnosti Prilikom istraživanja terena vršiće će se evidentiranje podataka od lokalnog stanovništva i vlasnika vodenica.



Potrebno za realizaciju Troškovi uključeni kroz aktivnost 3.3.2.1.2.1.

3.3.2.1.2.4. Aktivnost Izrada tematskih publikacija

Opis aktivnosti Za potrebe izrade publikacije „Vodenice na pritokama kanjona Tare“, u 2019. godini uradiće se mapiranje baze podataka registra vodenica u slivu kanjona Tare, na osnovu dosadašnjih istraživanja i GPS podataka.



Potrebno za realizaciju Angažovanje kartografa ugovorom o djelu

3.3.2.1.2.10 Aktivnost Osmišljavanje i organizovanje tematskih izložbi povodom značajnih datuma

Opis aktivnosti Organizovaće se izložba „Durmitorski motivi u objektivu starih

20

fotografa“ u okviru manifestacije „Dani evropske baštine 2019 “Vrijeme realizacije Treći kvartal


Potrebno za realizaciju Istraživanje i prikupljanje potrebnog materijala u institucijama kulture; Obezbijediti adekvatan galerijski prostor i termin izlaganja u Podgorici ili Žabljaku; Izrada foto panela, kataloga, pozivnica i plakata; Postavka izložbe.

3.3.2.2.2. Cilj Zaštita, valorizacija, promocija i popularizacija nematerijalne kulturne baštine

Indikator cilja Broj evidentiranih i popisanih oblika narodnog stvaralaštva;

3.3.2.2.2.1 Aktivnost Evidentiranje i dokumentovanje nematerijalne kulturne baštine – običajneprakse,izvođačke djelatnosti, starih zanata i vještina ljudi u Parku

Opis aktivnosti Prikupljanje informacija o ljudima koji su prepoznati kao nosioci i prenosioci različitih segmenata nematerijalnog kulturnog nasljeđa (tradicionalni zanati, vještine, izvođačke djelatnosti, običajne prakse i sl.). Uspostavljanje kontakata sa njima. PopunjavanjeupitnikaNKN. Radna prezentacija i popularizacija tradicionalnih zanata, znanja i vještina.


Odgovornost Služba za promociju, edukaciju i turizam

Potrebno za realizaciju Terenski izlasci (troškovi službenog putovanja, terenska izlaska2)

3.3.3 STRATEŠKA OBLAST: TURIZAM I REKREACIJA

Pejzažnim, prirodnim i kulturnim vrijednostima, Park pruža idealne uslove za razvoj različitih vidova turističkih i rekreativnih aktivnosti, koje će se odvijati na principima održivog razvoja.

3.3.3.1. Poseban cilj Unapređivanje turističke infrastrukture

3.3.3.1.1. Cilj Unapređivanje centara za posjetioce i ekspo prostora

Indikator cilja Izrađen projekat renorviranja Centra za posjetioce; Eksponati nabavljeni i stavljeni u službu promocije

3.3.3.1.1.1. Aktivnost Rekonstrukcija donje etaže Upravne zgrade NP Durmitor

Opis aktivnosti Izrada projekta za renoviranje izložbenog prostora u centru za posjetioce, te na osnovu Projektnog rješenja rekonstruisati prostor Centra

Vrijeme realizacije I-IV kvartal

Odgovornost Direktor JPNPCG, direktor Parka, Služba za promociju, marketing i edukaciju

Potrebno za realizaciju Angažovanje eksperta za projektovanje i izbor izvođača procesom JN

3.3.3.1.1.2. Aktivnost Centar za posjetioce ažurirati novim tematskim

21

postavkama, unapređivanje zbirki eksponataOpis aktivnosti Nabavka eksponata iz privatnih kolekcija kao i otkup eksponata

ručne radinosti i suvenira sa osmomartovske izložbeVrijeme realizacije Kontinuirano


Potrebno za realizaciju Sredstva za nabavku eksponata

3.3.3.1.2. Cilj Poboljšati pristupačnost Parka posjetiocima

Indikator cilja Obnovljena postojeća i postavljena nova signalizacija

3.3.3.1.2.2. Aktivnost Obnoviti postojeću i postaviti novu signalizaciju unutar parka (usmjeravanje, označavanje staza, vidikovaca i značajnih lokaliteta)

Opis aktivnosti - Izraditi i postaviti pano na bilbordu (na putnom pravcu MK ŽB) na putu kroz kanjon Tare na samom ulasku u park

- Izraditi bilbord/tablu na ulasku u Park(putni pravac NK-ŽB)- Izmijeniti dotrajale folije na tablama koje se nalaze na

edukativnoj stazi oko Crnog jezera- Osmisliti sadržaje na postojećim informativnim tablama koje

se nalaze u dvorištu upravne zgrade ispred Centra za posjetioce

Vrijeme realizacije Drugi i treći kvartal

Odgovornost Direktor Parka, Služba za promociju, edukaciju i turizam

Potrebno za realizaciju Dizajn, priprema za štampu i montaža

3.3.3.1.3. Cilj Održavanje staza i drugih sadržaja

Indikator cilja Izvršena analiza predloženih stanja i dat prijedlog njhovog uređenja; postavljena informativna tabla; nastavak učešća u projektu formiranja panoramske rute Durmitorski prsten

3.3.3.1.3.1. Aktivnost Unaprijeđivanje pješačkih staza

Opis aktivnosti - Terenskim obilascima izvršiće se analiza stanja (plan signlizacije, GPS podaci staze, foto izvjestaj) pješačkih staza:Dobri do-Škrčko ždrijelo-Škrčko jezero-Prutaš-Škrčko ždrijelo-Dobri do, i Sedlo - Sedlena greda

- Izraditi i postaviti odmorišni mobilijar na potrebnim lokacijama

Vrijeme realizacije Drugi i treći kvatral

Odgovornost Direktor parka, Služba za promociju, edukaciju i turizam, Služba zaštite

Potrebno za realizaciju Terenski izlasci (troškovi službenog putovanja, terenska izlaska 2, nabavka boje za markaciju)

3.3.3.1.3.4. Aktivnost Unapređivanje postojećih i formiranje novih vidikovaca, osmatračnica, odmorišta; formiranje novih planinarskih staza u saradnjisa Planinarskim savezom CG

Opis aktivnosti - U prethodnom planskom periodu uzeto je učešće u izradi Plana postavljanja odmorišnog mobilijara, informativnih tabli i uređenje vidikovaca u cilju formiranja panoramskog puta „Durmitorski prsten“. Nastaviće se učešće u realizaciji projekta „Panoramski put – Durmitorski prsten“.

- Izgradnja dva odmorišta za bicikliste (određivanje

22

najfrekventnijih lokacija, izrada idejnog rješenja)Vrijeme realizacije Kontinuirano

Odgovornost Služba za promociju, edukaciju i turizam, direktor parka

Potrebno za realizaciju Terenski izlasci (troškovi službenog putovanja,2 terenska izlaska)

3.3.3.2. Poseban cilj Unapređivanje turističkih proizvoda

3.3.3.2.1. Cilj Razvoj novih turističkih proizvoda

3.3.3.2.1.1. Aktivnost Razviti novi turistički proizvod (rafting/splavarenje) u organizaciji Parka na jednom dijelu rijeke Tare

Opis aktivnosti U funkciji unapređenja turističke ponude izrađen je projekat organizovanja raftinga.U Odluci o naknadama je definisana cijena navedenog proizvoda. Za realizaciju je potrebna nabavka odijela za splavarenje i vesala.

Vrijeme realizacije Nastavak aktivnosti koja je započeta u prethodnoj programskoj godini–Kontinuirano.

Odgovornost Direktor parka, Služba za promociju, marketing i edukaciju

Potrebno za realizaciju Finansijska sredstva, objavljivanje javnog poziva i dr.

3.3.3.3 Poseban cilj Upravljanje posjetiocima

3.3.3.3.1. Cilj Analiza strukture, mišljenja, potreba i očekivanja posjetilaca

Indikator cilja Broj popunjenih anketnih listova; Dobijena struktura posjetilaca i analizirano njihovo mišljenje, potrebe i očekivanja

3.3.3.3.1.1. Aktivnost Anketiranje posjetilaca

Opis aktivnosti Izvršiće se priprema i štampanje anketnih listova na crnogorskom i najmanje još jednom jeziku (ENG, FR, RUS) za posjetioce koji će popunjavati u Centru za posjetioce, na osnovu kojih će se dobiti informacija o broju, strukturi posjetilaca i sl.

Vrijeme realizacije Prvi, drugi, treći kvartal


Potrebno za realizaciju Dizajn, priprema za štampu i štampa 3000 kom; prevod.

3.3.3.3.3. Cilj Unapređivanje turističkih programa obilazaka

Indikator cilja Posjetiocima je omogućen kvalitetniji doživljaj Parka; Broj organizovanih tematskih obilazaka; Broj posjetilaca koji su na ovaj način posjetili Park

3.3.3.3.3.1. Aktivnost Osmisliti i organizovati programe bazirane na prirodnim i kulturnim vrijednostima za različite ciljne grupe

Opis aktivnosti Osmisliće se interpretativni tematski obilasci za posjetioce Parka. Obilasci će uklopiti različite sadržaje Parka (jezera, rezervate, šume, sela, katune, vidikovce, interesantne biljke i staništa životinja). Ovakvi tematski programi biće oglašavani na sajtu NPCG/NPD sa vremenskom dinamikom organizovanja.


Odgovornost Služba za promociju, edukaciju i turizam Centar za posjetioce NPD

23

Potrebno za realizaciju Troškovi programa (dizajn, štampa)

3.3.4. STRATEŠKA OBLAST : EDUKACIJA I INTERPRETACIJA

Parkovi, kao mjesta svojevrsne škole u prirodi, u budućem planskom intervalu će se baviti unapređivanjem i razvojem novih edukativnih i interpretativnih sadržaja.3.3.4.2. Poseban cilj Unapređivanje interpretativnih sadržaja3.3.4.2.1. Cilj Unapređivanje interpretativnih programa

Indikator cilja Broj sprovedenih interpretativnih obilazaka parka; Broj učenika koji su na ovaj način posjetili park

3.3.4.2.1.1. Aktivnost Osmisliti i sprovesti ciljane interpretativne programe obilaska parka

Opis aktivnosti U saradnji sa vrtićima, osnovnim i srednjim školama sprovešće se interpretativni obilasci na osnovu tri izrađena interpretativna programa za NPD

Vrijeme realizacije KontinuiranoOdgovornost Služba za promociju, edukaciju i turizamPotrebno za realizaciju Nabavka materijala neophodnog za održavanje radionica

3.3.5. STRATEŠKA OBLAST: PROMOCIJA I MARKETING

Aktivnosti na promociji Parka biće usmjerene kroz turističke proizvode zasnovane na temeljima održivog razvoja, kojim se posjetiocima nudi jedinstven doživljaj njegovih prirodnih i kulturno-istorijskih vrijednosti.

Marketinške aktivnosti usmjeravaju se na stvaranje jedinstvenog imidža Parka i usluga koje on nudi (izrada različitih marketinških materijala, organizovanje manifestacija, promocija autohtonih gastronomskih ponuda, autentični suveniri, tematski obilasci i sl).

3.3.5.1. Poseban cilj Promocija Parka na nacionalnom i međunarodnom tržištu3.3.5.1.1. Cilj Unapređivanje sistema promocije i informisanjaIndikator cilja Uzeto učešće na sajmovima; Urađen promotivni materijal;

Urađen novi veb sajt NPCG; Broj objavljenih članaka putem elektronskih i štampanih medija;

3.3.5.1.1.1. Aktivnost Učešće na turističkim sajmovimaOpis aktivnosti Uzeće se učešće na lokalnim, regionalnim i internacionalnim

sajmovima turizma koji se budu oglašavali tokom programske godine. Za sada je prijavljeno učešće na sajmovima u Študgartu, Beču, Ljubljani, Minhenu i Berlinu a u skladu sa raspoloživim finansijskim sredstvima planira se prijava za sajmove u Parizu i Londonu.

Vrijeme realizacije KontinuiranoOdgovornost Direktor JPNPCGPotrebno za realizaciju Učešće na turističkim sajmovima podrazumijeva pripremu i

brendiranje štandova, promotivnog materijala (brošure, katalozi i mape za potrebe posjetilaca sajmova, priprema prezentacija i video sadržaja i td.)

3.3.5.1.1.2. Aktivnost Izrada i štampa promotivnih materijala (katalog, vodič, liflet,

24

brošura, cjenovnik i sl.)

Opis aktivnosti

- Izrada i štampa brošure pod nazivom"Gorske oči nacionalnog parka Durmitor" namjenjene posjetiocima nacionalnog parka Durmitor

- Izrada i štampa lifleta o značajnim vrstama flore nacionalnog parka

- Izrada i štampa cjenovnika- Uradiće se reprint kataloga Nacionalni parkovi Crne Gore

Vrijeme realizacije Prvi i drugi kvartalOdgovornost Služba za promociju, edukaciju i turizam, direktor NP Durmitor,

Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine i održivi razvoj

Potrebno za realizaciju

- Potrebno je napisati tekstove- Prevesti tekstove na engleski jezik- Obezbijediti kvalitetne fotografije jezera- Angažovanje studija za dizajn, pripreme za štampu i

štampa novih lifleta i brošura namjenjene posjetiocima NPD na našem i engleskom jeziku

- Angažovanje prevodioca- Tiraž 500 kom na crnogorskom jeziku ii 2000 na

engleskom jeziku - Tiraž lifleta flore 2000kom (dvojezično)- Reprint kataloga Nacionalni parkovi Crne Gore u tiražu

1000kom na engleskom jeziku i 500kom na crnogorskom jeziku

- Finansijska vrijednost svih promotivnih materijala (dizajn, štampa) biće data na osnovu specifikacije koja ce se raditi u sklopu Procedure Plana za Javne nabavke za 2019. na nivou potreba svih Nacionalnih parkova Crne Gore

3.3.5.2. Poseban cilj Prezentovati Park posjetiocima3.3.5.2.1. Cilj Osmisliti tematske multimedijalne prezentacije3.3.5.2.1.1. Aktivnost Osmisliti tematske multimedijalne prezentacije za različite

ciljne grupe posjetilaca i zainteresovanihOpis aktivnosti Primjerenom izložbom i prezentacijom organizovati izložbu

insekata i leptira, prikazati je posjetiocima Parka.Vrijeme realizacije KontinuiranoOdgovornost Direktor parka, Služba za promociju, edukaciju i marketing Centra

za posjetioce NPD Potrebno za realizaciju Na vanjskom dijelu ispred Centra za posjetioce organizovati

prikladne elemente za postavku, kako bi postigli najbolju prezentativnost za posjetioce parka

3.3.5.2.2. Cilj Organizovanje sajmova i manifestacijaIndikator cilja Organizovane manifestacije: Durmitorski zimski dani,

Osmomartovska izložba ručnih radova, Dan NP Durmitor i Dani planinskog cvijeća

3.3.5.2.2.1. Aktivnost Organizovanje događaja „Durmitorski zimski dani”Opis aktivnosti Na Crnom jezeru, u saradnji sa LTO Žabljak organizovaće se

događaj „Durmitorski zimski dani“ kojim će se promovisati zimska turistička ponuda u Parku (hodanje na krpljama, šetnja edukativnom stazom oko zaleđenog jezera, čaj na zaleđenom jezeru)

Vrijeme realizacije Prvi kvartalOdgovornost Služba za promociju, edukaciju i turizam; direktor Parka

25

Potrebno za realizaciju Dizajn, priprema za štampu i štampa lifleta 200 kom,Dizajn, priprema za štampu i štampa postera 50 komNabavka materijala za organizovanje događaja

3.3.5.2.2.2. Aktivnost Osmomartovska izložba ručnih radovaOpis aktivnosti Organizovaće se tradicionalna manifestacija Osmomartovska

izložba ručnih radova u Centru za posjetioce. Pružiće se podrška lokalnim proizvođačima da predmete ručne izrade izlože na tradicionalnoj postavci. Osmomartovska izložba ručnih radova je takmičarskog karaktera.

Vrijeme realizacije Drugi kvartalOdgovornost Direktor parka, Služba za promociju, edukaciju i marketingPotrebno za realizaciju Novčane nagrade

3.3.5.2.2.3. Aktivnost Obilježavanje 6. septembra – Dana NP DurmitorOpis aktivnosti Organizovati tzv. „open door“ aktivnosti (kajakarenje, pješačenje,

biciklizam, šuma za čitanje, predstavljanje autohtone gastronomska ponuda) povodom obilježavanja 6. septembra – Dana NP Durmitor.

Vrijeme realizacije Treći kvartalOdgovornost Služba za promociju, edukaciju i turizam, Služba direktora,

Direktor ParkaPotrebno za realizaciju Promotivni materijal (liflet, poster za najavu događaja); 1 terenski

dan prikupljanje; terenski izllasci, troškovi službenog putovanja, terenska izlaska3

3.3.5.2.2.3./2 Aktivnost Učešće u lokalnoj manifestaciji Dani planinskog cvijećaOpis aktivnosti Pružiće se stručna i logistička pomoć u osmišljavanju i

organizovanju manifestacije Dani planinskog cvijeća.Vrijeme realizacije Drugi kvartalOdgovornost Služba za promociju, edukaciju i marketing, Direktor parkaPotrebno za realizaciju Medijska objava, organizacija prostora, 2 terenska dana3.3.5.3.2. Cilj Izrada marketinškog materijalaIndikator cilja Urađen prodajni markentinški materijal3.3.5.3.2.2. Aktivnost Izrada i štampa prodajnog marketinškog materijala (majice,

kape, čaše, olovke i sl.)Opis aktivnosti Izrada i štampa prodajnog marketinškog materijala:Majice,

platnene vrećice, čaše, kačketi, bedževi, olovke i privesci sa logom i motivima NP Durmitor

Vrijeme realizacije Drugi kvartalOdgovornost Služba za promociju, marketing i edukacijuPotrebno za realizaciju - Dizajn, priprema za štampu i štampa majici 400 kom

- Dizajn, priprema za štampu i štampa platnenih vrećica 100 kom

- Dizajn, priprema za štampu i štampa čaša 50 kom- Dizajn, priprema za štampu i štampa kačketa 100 kom

3.3.5.3.4. Cilj Podrška proizvodnji lokalnih proizvoda (suveniri i autohtoni proizvodi domaće radinosti)

Indikator cilja Preduzeti koraci na uspostavljanju sertifikata za lokalne proizvode sa područja NP Durmitor

3.3.5.3.4.1. Aktivnost Inicirati uspostavljanje sertifikata za lokalne proizvodeOpis aktivnosti Kod relevantnih institucija i organizacija iniciraće se proces

26

uspostavljanja sertifikata za proizvode sa područja Parka. Proizvodi će morati zadovoljiti odgovarajući kvalitet i karakteristike kako bi dobio sertifikat proizvoda iz ekološki zaštićenog područja, a time i prava korišćenja loga i imena NP Durmitor.

Vrijeme realizacije Nastavak iz prethodne programske godine-KontinuiranoOdgovornost Direktor JPNPCG, Direktor Parka, Službe zajedničkih poslova


Aktivnost Nabavka materijalno tehničkih sredstava

Opis aktivnosti Nabavka:- Lap top- Skener i fotokopir- 2kom


Odgovornost Direktor JPNPCG, Šef Službe

Aktivnost Nabavka zimskih i ljetnjih uniformii obuće za zaposlene u Službi za promociju, edukaciju i turizam

Opis aktivnosti Sprovesti proces JN


Odgovornost Direktor JPNPCG, Šef Službe

Potrebno za realziaciju 4 uniforme i obuća

Aktivnost Inicijativa prema Pošti Crne Gore za izradu poštanskih markica sa motivom nacionalnog parka

Opis aktivnosti Izvršiti odabir prigodnog motiva iz Parka (flora, fauna, turizam, zaštita prirode, etno i kulturno nasljeđe) u zavisnosti od Pošte koja određuje temu za datu godinu.



Potrebno za realizaciju Uputiti predlog Pošti Crne Gore za izradu prigodnog izdanja poštanske markice.

3.3.6. STRATEŠKA OBLAST: UNAPREĐENJE SARADNJE SA KORISNICIMA PROSTORA PARKA

Park će kao jednu od svojih priroritenih aktivnosti u narednom planskom periodu imati pospješivanje svih oblika saradnje sa reprezentativnim predstavnicima lokalnih zajednica na prostoru parka i njegove gravitacione zone. Shodno savremenim standardima i preporukama relevantnih međunarodnih institucija (UNESCO, IUCN, WWF, UNEP i WCPA), JPNPCG i NP Durmitor imaju za cilj da u narednom periodu unaprijede odnos sa lokalnim stejkholderima. Kao jedan od preporučenih alata za dostizanje ovog cilja je organizovanje Socio-

27

ekonomskog foruma, kroz čiji rad se želi postići veći nivo integracije lokalnog stanovništva u osnovne upravljačke ciljeve Parka.

3.3.6.1. Poseban cilj Unapređivanje saradnje s lokalnim stanovništvom

3.3.6.1.1. Cilj Uspostavljanje organizovane saradnje sa lokalnim zajednicama

Indikator cilja Organizovani sastanci Socio-ekonomskog savjeta; Realizovane aktivnosti sa NTO i LTO na promociji održivog turizma u Parku

3.3.6.1.1.1. Aktivnost Organizovanje rada Socio-ekonomskog foruma

Opis aktinosti U skladu sa Poslovnikom o radu, organizovaće se sastanci Socio ekonomskog savjeta sa ključnim temama: Analiza turističke sezone 2019. godine, aktivnosti koje doprinose unapređivanju odnosa Uprave Parka i korisnika prostora Parka.Sjednice Savjeta organizovace se na početku i kraju ljetnje turističke sezone za 2019. godinu. Shodno ukazanoj potrebi, Savjet se može sastati više puta, ukoliko postoji potreba za obradom određenih tema.

Vrijeme realizacije Drugi i četvrti kvartal

Odgovornost Direktor Parka, Služba direktora JPNPCG

3.3.6.1.2. Cilj Unapređivanje nivoa svijesti lokalnog stanovništva o održivom razvoju

Indikator cilja Realizovane ekološke akcije

3.3.6.1.2.1. Aktivnost Organizovanje tematskih okruglih stolova, sprovođenje niza ekoloških akcija u saradnji sa domaćim NVO i drugim subjektima sa prostora Parka

Opis aktivnosti Organizovaće se ekološke akcije u saradnji sa NVO, opštinom, LTO, osnovnom i srednjom školom, volonterima i dr.


Odgovornost Direktora Parka

3.3.6.1.2.2. Aktivnost Saradnjom sa domaćim i inostranim TV kućama produkovati nove sadržaje koji će edukovati javnost i podići nivo svijesti o značaju i vrijednosti parka

Opis aktivnosti Unaprijeđivanje komunikacije sa NTO i vršenje promocije putem medija u cilju edukacije javnosti o značaju vrijednosti parka



3.3.6.2.1.3. Aktivnost Unapređivanje saradnje sa predstavnicima udruženja ugostiteljskih radnika, udruženja raftera, poljoprivrednih proizvođača, vlasnika nepokretnosti i drugih subjekata i reprezentativnih predstavnika

Opis aktivnosti - Održaće se radni sastanci sa preduzetnicima sa području Parka, u cilju unapređenja i pripreme turističke sezone.

- U saradnji sa institucijama pomoći lokalnom stanovništvu prilikom apliciranja kod IRF i uspostavljanje kolaterala.


Odgovornost Direktor JPNPCG, Direktor Parka, Službe zajedničkih poslova

28

3.3.6.2.2. Cilj Izrada Plana objekata privremenog karaktera

Indikator cilja Izrađen Plan objekata privremenog karaktera

3.3.6.2.2.2. Aktivnost Izmjene i dopune Plana objekata privremenog karaktera

Opis aktivnosti Plan objekata privremenog karaktera se donosi za period 2017-2019. godine.Planom su utvrđene privremene lokacije na kojima se, do njihovog privođenja planskoj namjeni, mogu postavljati objekti privremenog karaktera saglasno članu 115. Zakona o planiranjuprostora i izgradnji objekata, kao i vrste i namjene tih objekata i utvrđuju urbanističko-tehnički uslovi za njihovo postavljanje. Dopune Plana objekata privremenog karaktera će se,ukoliko se ukaže potreba, pripremati na osnovu prispjelih zahtjeva od strane zainteresovanih pravnih i fizičkih lica, koji budu iskazali interes da na određenim lokacijama postave objekte privremenog karaktera radi komercijalne djelatnosti.


Odgovornost Direktor Parka, Služba za zaštitu prirodne i kulturne baštine

Potrebno za realizaciju Saradnja sa Ministarstvom održivog razvoja i turizma na izradi izmjene i dopune Plana. Po potrebi izlazak na teren za koji je potrebno obezbjediti prevoz

3.3.7. STRATEŠKA OBLAST: SARADNJA SA DOMAĆIM, REGIONALNIM I INOSTRANIM ORGANIZACIJAMA I DONATORIMA

Imajući u vidu činjenice da je prostor Parka prepoznat kao UNESCO područje i da Durmitor pripada popularnom Dinarskom luku, neophodno je pristupiti različitim aktivnostima preogranične i međunarodne saradnje, koje će omogućiti ispunjavanje međunarodnih zahtjeva i standarda u očuvanju prirode. U narednom periodu se planira bolja saradnja nacionalnih parkova na Balkanu i to radi jačanja održivog turizma, zaštiti rijetkih vrsta i edukaciji osoblja, kao i na širenju turističke ponude.

3.3.7.1. Poseban cilj: Unapređivanje i ostvarivanje saradnje sa domaćim, regionalnim i inostranim organizacijama i donatorima

3.3.7.1.1. Cilj Unaprijediti i ostvariti saradnju sa domaćim organizacijama i donatorima

Indikator cilja Uspostavljena čvršća platforma saradnje sa domaćim organizacijama

3.3.7.1.1.1. Aktivnost Organizovanje sastanaka o postizanju dogovora i unapređivanju saradnje, raspodjele, broja, prioriteta i potreba zajedničkih projektnih aktivnosti

Opis aktivnosti Tokom godine razviće se efikasnija koordinacija i praćenje turističke sezone, zaštite, održivog razvoja i drugih aktivnosti od značaja za rad parka sa nadležnim državnim institucijama (MORT, Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja, Ministarstvo finansija, Ministarstvo ekonomije, IRF i dr).Unaprijeđivanje sistema naplate naknada, turističkih taksi i dr.


Odgovornost Direktor JPNPCG, Direktor Parka i Službe zajedničkih poslova

Potrebno za realizaciju Najmanje pet terenskih izlazaka i službeno vozilo

29

3.3.7.1.2. Cilj Unaprijediti i ostvariti saradnju sa regionalnim i inostranim organizacijama

Indikator cilja Uspostavljena čvršća platforma saradnje sa regionalnim i inostranim organizacijama

3.3.7.1.2.1. Aktivnost Organizovanje sastanaka o postizanju dogovora i unapređivanju saradnje, raspodjele, broja, prioriteta i potreba zajedničkih projektnih aktivnosti

Opis aktivnosti Učešćem na sastancima sa NVO sektorom i međunarodnim organizacijama (Asocijacija parkova Dinarskog luka, UNDP, WWF, IUCN i dr.) nastaviće se saradnja u vezi sa aktuelnim temama


Odgovornost Direktor JPNPCG, Direktor Parka, Služba direktora, Odjeljenje za projekte i međunarodnu saradnju

Potrebno za realizaciju Najmanje pet terenskih izlazaka i službeno vozilo

3.3.7.1.3.Poseban cilj Unapređivanje i ostvarivanje saradnje sa preduzećima prepoznatim po društveno odgovornom poslovanju u Crnoj Gori

3.3.7.1.3.1.Cilj Unaprijediti i ostvariti saradnju sa domaćim organizacijama i donatorima

Indikator cilja Uspostavljena čvršća platforma saradnje sa domaćim organizacijama

3.3.7.1.3.1.1. Aktivnost

Organizacija sastanaka o postizanju dogovora i unapređenjusaradnje, raspodjele, broja, prioriteta i potreba zajedničkihprojektnih aktivnosti

Opis aktivnosti Formiranje kluba prijatelja nacionalnih parkova Crne Gore, sa pravnim i fizičkim licima


Odgovornost Direktor JPNPCG, Direktor Parka, Službe zajedničkih poslova

3.3.8. STRATEŠKA OBLAST: UNAPREĐENJE PREKOGRANIČNE SARADNJE

3.3.8.1. Poseban cilj Unapređivanje i ostvarivanje prekogranične saradnje kroz program IPA II 2014-2020

3.3.8.1.1. Cilj Unaprijediti i ostvariti prekograničnu saradnju kroz program IPA II 2014-2020

Indikator cilja Unaprijeđeni kadrovski kapaciteti; napisan projekat

3.3.8.1.1.1. Aktivnost Učešće na treninzima za osnaživanje kadrovskih kapaciteta u funkciji pisanja IPA projekata

Opis aktivnosti Kroz učešće na treninzima, obukama i seminarima za razvoj kadrovskih kapaciteta, pripremiće se Projekat, sa kojim će se aplicirati na pozivima za IPA prekogranične fondove.

Vrijeme realizacije KontinuiranoOdgovornost Direktor JPNPCG, Direktor Parka,Odjeljenje za projekte i

međunarodnu saradnjuPotrebno za realizaciju Najmanje pet terenskih izlazaka i službeno vozilo3.3.8.1.1.2. Aktivnost Učešće na forumima za upoznavanje potencijalnih

projektnih partnera za prekograničnu saradnju i izrada baze podataka o njima

Opis aktivnosti Pratiti pozive za forume za prekograničnu saradnju i učestvovati

30

na odabranim ForumimaVrijeme realizacije KontinuiranoOdgovornost Direktor JPNPCG, Direktor Parka,Službe zajedničkih poslova,

Odjeljenje za projekte i međunarodnu saradnjuPotrebno za realizaciju Najmanje pet terenskih izlazaka i službeno vozilo3.3.8.1.1.3. Aktivnost Saradnja sa Zejdničkim tehničkim sekreterijatima za

prekograničnu saradnjuOpis aktivnosti Kroz saradnju sa Zajedničkim tehničkim sekreterijatima za

prekograničnu saradnju će se raditi na pripremi projekta i njegovom sprovođenju

Vrijeme realizacije KontinuiranoOdgovornost Direktor JPNPCG, Direktor Parka, Službe zajedničkih poslova,

Odjeljenje za projekte i međunarodnu saradnjuPotrebno za realizaciju Najmanje pet terenskih izlazaka i službeno vozilo3.3.8.1.1.4. Aktivnost Izrada i implementacija projekata iz oblasti zaštite životne

sredine, održivog turizma i socio-ekonomskog razvoja u okviru bilateralnih programa kojima se prepoznaje projektno područje

Opis aktivnosti Izrada i implementacija projekata iz oblasti zaštite životne sredine, održivog turizma i socio-ekonomskog razvoja u okviru bilateralnih programa kojima se prepoznaje projektno područje

Vrijeme realizacije KontinuiranoOdgovornost Direktor JPNPCG, Direktor Parka, Službe zajedničkih poslova


Aktivnost Učešće na treninzima za osnaživanje kadrovskih kapaciteta u funkciji pisanja INTEREG projekta

Opis aktivnosti Kroz učešće na treninzima, obukama i seminarima za razvoj kadrovskih kapaciteta, pripremiće se Projekat, sa kojim će se aplicirati na pozivima za INTEREG prekogranične fondove.

Vrijeme realizacije KontinuiranoOdgovornost Direktor JPNPCG, Direktor Parka, Službe zajedničkih poslova,

Odjeljenje za projekte i međunarodnu saradnjuPotrebno za realizaciju - Učešće na treninzima, sastanci sa potencijalnim

partnerima;- Najmanje pet terenskih izlazaka

Aktivnost Izrada Pravilnika o zaštiti i zdravlju na radu Opis aktivnosti U skladu sa Zakonom o zaštiti i zdravlju na radu (Sl. list br.

34/14) izradiće se Pravilnik o zaštiti i zdravlju na radu.Vrijeme realizacije I kvartalOdgovornost Direktor JPNPCG, Služba za pravneposlove, Služba za

administrativno tehničku podršku i poslove kontroleAktivnost Osposobljavanje za bezbjedan rad zaposlenihOpis aktivnosti U saradnji sa ovlašćenom organizacijom koja obavlja poslove

zaštite na radu, izvršiće se osposobljavanje zaposlenih koji nisu prošli program osposobljavanja za bezbjedan rad na radnom mjestu.

Vrijeme realizacije Prvi kvartalOdgovornost Direktor JPNPCG,direktor Parka, Služba za pravneposlove,

Služba za administrativno tehničku podršku i poslove kontroleAktivnost Stručni nalaz o pregledu i ispitivanju električnih i

gromobranskih instalacijaOpis aktivnosti Na osnovu Zakona o zaštiti i zdravlju na radu, potrebno je da se

31

u saradnji sa ovlašćenom organizacijom koja obavlja poslove zaštite na radu, izvrše ispitivanja električnih i gromobranskih instalacija u svim objektima JPNPCG.

Vrijeme realizacije Treći kvartalOdgovornost Direktor JPNPCG,direktor ParkaAktivnost Sprovođenje Plana integritetaOpis aktivnosti Kroz izrađeni dokument Plana integriteta pratiti rizike prepoznate

u istom i izvještavati o promjenama za svaki rizik poseboVrijeme realizacije 2018. godine nastaviće se u 2019.Odgovornost DirektorJPNPCG; Menadžer plana integritetaPotrebno za realizaciju Jednogodišnji izvještaj o sprovođenju Plana Integriteta

4. PROCJENA UKUPNIH SREDSTAVA ZA SPROVOĐENJE PROGRAMA

Na nivou Javnog preduzeća za nacionalne parkove Crne Gore izrađuju se godišnji finansijski izvještaji i godišnji finansijski planovi. Finansijski plan za jednu godinu se radi na bazi prihoda i rashoda ostvarenih u prethodnoj godini i procjene prihoda po osnovu korišćenja dobara i pružanja usluga u narednoj godini, te odobrenih sredstava državnim budžetom za narednu godinu.

Kod procjene potrebnih sredstava za sprovođenje Programa upravljanja za 2019. godinu ulaze sledeći elementi:

1. troškovi ljudskih resursa (bruto plate i ostala primanja zaposlenih),2. ostali troškovi i drugi materijalni troškovi koji prate poslovanje,3. finansiranje programa (konkretni programi koji se odnose na Park) i4. kapitalne aktivnosti

Za NP Durmitor u troškove ljudskih resursa ulaze bruto plate zaposlenih u Parku, kao i dio bruto plata Stručnih službi, srazmjerno broju zaposlenih u NP Durmitor prema ukupnom broju zaposlenih u svim nacionalnim parkovima. Takvim ključem se dijele osim bruto plata i ostali troškovi, dok se finansiranje Programa projektuje prema planu potrebnih sredstava za angažovanje konkretnih poslova i izvođenja odredjenih radova u Parku.

Prema Zakonu o nacionalnim parkovima, Javno preduzeće za nacionalne parkove Crne Gore, a samim tim i NP Durmitor sredstva za rad obezbjedjuje iz sledećih izvora:

• iz državnog budžeta; • iz naknada za korišćenje dobara, odnosno sopstvenih prihoda;• iz donacija i • drugih izvora u skladu sa zakonom

Program upravljanja NP Durmitor za 2019. godinu će biti finansiran iz sopstvenih prihoda Parka, državnog budžeta i dijelom iz eventualno odobrenih donatorskih sredstava. Troškovi finansiranja godišnjih Programa upravljanja projektovani su da se finansiraju iz državnog budžeta. Prethodnih godina su troškovi ljudskih resursa djelimično pokrivani iz državnog budžeta, dok se ostali troškovi (materijalni troškovi koji prate poslovanja Javnog preduzeća i nacionalnih parkova: bruto zarade, troškovi goriva, održavanja osnovnih sredstava, komunalne usluge, električna energija i ostali troškovi) finansiraju od sopstvenih sredstava koje nacionalni parkovi ostvare u skladu sa Odlukom o visini i načinu plaćanja naknada za korišćenje dobara nacionalnih parkova. Kapitalni projekti se finansiraju iz državnog budžeta namijenjenog za kapitalna ulaganja u infrastrukturu i ostalo, dok se od eventualnih donatora obezbjeđuju sredstva za kapitalna ulaganja i opremu u skladu sa namjenom opredijeljenih sredstava.

Potrebna finansijska sredstva za sprovodjenje Programa upravljanja za NP Durmitor za 2019. godinu iznose 974.000,00 €.

Tabelarni pregled potrebnih troškova upravljanja NP Durmitor za 2019. godinu.

32

Elementi Iznos u eurimaTroškovi ljudskih resursa 400.000,00Ostali troškovi 265.000,00Finansiranje Programa 74.000,00Kapitalne aktivnosti 235.000,00UKUPNO (€) 974.000,00

U 2019. godini očekuje se rast sopstvenih prihoda NP Durmitor. Obzirom na ostvarene prihode u 2018. godini i planirano unapređenje ponude u 2019. godini, predviđeni prihodi su u granicama realnih očekivanja.

4.1 PLAN KAPITALNIH AKTIVNOSTI

Kapitalne aktivnosti će se realizovati u skladu sa aktivnostima koje budu odobrene u kapitalnom budžetu a koje će biti definisane protokolom o saradnji sa Direkcijom javnih radova.

Opis Vrsta investicije1. Plan Izgradnja ulazne kapije – rampa Opis aktivnosti Izrada projektne dokumentacije i izvođenje radovaFinansijska vrijednost 25.000,00€Vrijeme realizacije 1 godina2. Plan Izgradnja kontrolono-naplatnih punktova (izvođenje

radova), za lokacije Todorov Do i Sušica SedloOpis aktivnosti Na navedenim lokacijama ne postoje objekti te je potrebno

da se izgrade kontrolno- naplatni punktovi radi kontrole i zaštite ovog dijela Parka.

Finansijska vrijednost 15.000,00€Vrijeme realizacije 1 godina3. Plan Adaptacija planinarskog doma ŠkrkaOpis aktivnosti Zamjena oštećene krovne konstrukcije; zamjena krovnog

pokrivača; zamjena stolarije; zamjena i rekonstrukcija podova, zamjena međuspratne konstrukcije, molerski radovi i popravka fasade

Finansijska vrijednost 30.000,00€Vrijeme realizacije 1 godina4. Plan Izgradnja objekta na Splavištu, Drugi logor Opis aktivnost Izgradnja objekta (nastrešnice, kabine za presvlačenje,

objekat za radnike na otpremu čamca, ognjište)Finansijska vrijednost 25.000,00€Vrijeme realizacije 1 godina5. Plan Izgradnja bioprečišćevača za javne toalete za potrebe

posjetilaca Finansijska vrijednost 15.000,00€Vrijeme realizacije 1 godina6. Plan Izgradnja javnih toaleta na Splavištu, Drugi logor;

izrada projektne dokumentacije i izvođenje radovaFinansijska vrijednost 20.000,00€Vrijeme realizacije 1 godina

7. Plan Rekonstrukcija 4 mostića na stazi oko Crnog jezeraFinansijska vrijednost 30.000,00€Vrijeme realizacije 1 godina

8. Plan Izgradnja drvene ograde oko Upravne zgrade

33

Finansijska vrijednost 15.000,00€Vrijeme realizacije 1 godina

34

uvod konacni plan np... · web viewpoljoprivreda u poslednje vrijeme stagnira, zato što se njome...

Documents