VAN IDEE TOT REALISATIE

KVK productontwikkeling e-book

ColofonUitgaveKVK, Utrecht, 2019

AuteursRené Kerkhoven (Kerkhoven consultancy), Cees Hogendoorn (KVK)

Redactie en vormgevingKVK: Mechteld Bakkeren, Harald Feijth, Paul d’Hond, Ruud Mannaart,

Saskia Wong-A-Tjong

Bedrijfsverhaal.nu

BeeldFotoburo Martin Droog

Website geïnterviewde ondernemers

iStock

EindredactieTonny Vermeulen (KVK)

Bedrijfsverhaal.nu

ProductieBedrijfsverhaal.nu

CopyrightAlle rechten voorbehouden. Tenzij anders vermeld berusten alle rechten op tekst, beeld,

geluid, video etc. in deze publicatie bij KVK. Gehele of gedeeltelijke overname, plaatsing

op andere sites, verveelvoudiging op welke andere wijze dan ook en/of commercieel

gebruik van deze informatie is niet toegestaan zonder uitdrukkelijke toestemming

van KVK.

| KVK Productontwikkeling e-book 2

InhoudsopgaveVoorwoord 4

1. Nieuw product, nieuwe kansen 5

2. Hoe maak je meer kans op succes? 6

Praktijkvoorbeeld 1: VertiDrive 9

3. Zelf doen, samenwerken of uitbesteden? 11

Praktijkvoorbeeld 2: Difrax 13

4. Hoe organiseer je je project optimaal? 15

Praktijkvoorbeeld 3: lr R. Kerkhoven Consultancy 18

5. Hoe bescherm je jouw idee? 20

6. Test je idee! 22

Praktijkvoorbeeld 4: Van Hillo Geluidsbeheersing 24

7. Pas op de valkuilen... 26

Praktijkvoorbeeld 5: Blonk Consultans 27

Een vraag over productontwikkeling 30

| KVK Productontwikkeling e-book 3

VoorwoordDe Nederlandse economie kan goed concurreren met de rest van de wereld. Op de ranglijst van de meest concurrerende economieën staan we op de 4e plaats. Van alle landen die lid zijn van de Europese Unie heeft Nederland de meest concurrerende economie. Wat betreft onze uitgaven aan research en development nemen we de dertiende plek in. Jaarlijks genieten we van een fraaie lijst van innovatieve bedrijven in de KVK MKB Innovatie Top 100.

Nieuwe economieën zitten echter niet stil en concurrentie komt uit alle hoeken van de

wereld. De mooie posities die we innemen zijn dus niet vanzelfsprekend. Hoe houden

we deze vast? Het antwoord is simpel: alleen door te blijven innoveren kunnen

Nederlandse bedrijven hun voorsprong behouden.

“Innovatie wordt steeds belangrijker om onze positie te behouden. Daarom zet KVK in op het vergroten van de succeskansen van innovatie door Nederlandse bedrijven.”

Innoveren gaat echter niet vanzelf: het is een risicovolle bezigheid. Wist je dat minder

dan 10% van alle innovaties succesvol de eindstreep haalt? Dat is vooral jammer

voor de betrokken bedrijven, maar ook voor de Nederlandse economie en voor de

maatschappelijke uitdagingen waar ons land voor staat. Innovatie wordt steeds

belangrijker om onze positie te behouden. Daarom zet KVK in op het vergroten van de

succeskansen van innovatie door Nederlandse bedrijven.

Dit e-book, in een reeks van online publicaties - Duurzaam vooruit met jouw bedrijf,

Boost je business met data en kansen met Internet of Things - gaat over een specifiek

aspect van innovatie: het ontwikkelen van nieuwe producten. Productontwikkeling

is een onderwerp waarover bij ons veel vragen binnenkomen. De belangrijkste

ervaringen van onze adviseurs staan in deze publicatie. Daarnaast is de publicatie ook

te gebruiken als basishandleiding. Handig voor iedereen die zelf een nieuw product

wil ontwikkelen. De praktijkverhalen van vijf enthousiaste ondernemers maken het

compleet. Wij wensen je veel leesplezier toe, en wie weet zien we ook jouw productidee

straks terug in de KVK MKB Innovatie Top 100!

Ik wens je veel inspiratie en succes!

Peter Bargon

Directeur Dienstverlening KVK

| KVK Productontwikkeling e-book 4

1. Nieuw product, nieuwe kansen

Een nieuw product biedt nieuwe kansen: op meer omzet, hogere winst en toegang tot nieuwe markten. En natuurlijk op de diensten die daar mogelijk uit voorvloeien. Productontwikkeling is voor veel bedrijven soms ook pure noodzaak om te overleven.

Eenvoudig is het realiseren van een nieuw product zeker niet. Het is kostbaar en het

resultaat is onzeker. Slechts een klein percentage nieuwe producten komt uiteindelijk op

de markt. Je kunt je kans op succes echter vergroten. Door je goed voor te voorbereiden,

samen te werken en de juiste methoden te kiezen. Mooi meegenomen: je beperkt

daarmee de kosten!

Idee?Heb je een idee voor een nieuw product? Dit zijn de vragen die je tegenkomt:

• Aan welke eisen moet het product voldoen?

• Ontwikkel ik het zelf, samen met anderen of besteed ik het uit?

• Hoe houd ik grip op het proces?

• Hoe bescherm ik het idee en het product?

• Wat is het nut van modellen en prototypes?

Al deze vragen komen in deze publicatie aan bod. Je krijgt handige tips

en leerzame praktijkverhalen.

Foto: Dirk Reedijk, Reedyk Compact Cranes (Fotoburo Martin Droog)

| KVK Productontwikkeling e-book 5

2. Hoe maak je meer kans op succes?Productontwikkeling kost meestal veel tijd en geld, terwijl het resultaat lang niet altijd zeker is. Een goed begin is het halve werk.

1. Voorziet het idee in een behoefte?• Lost het product een probleem op?

• Ervaren anderen dat ook zo?

• Zo ja, hebben zij geld over voor de oplossing, het product?

• Waaróm is het er eigenlijk nog niet?

2. Is het idee echt nieuw?• Is het product er misschien toch al?

• Is het in dat geval beschermd met een octrooi of modelbescherming?

• Zijn er al anderen actief op de markt en beïnvloedt dat jouw kansen?

Op internet kun je achterhalen of je idee al bestaat. Op Espacenet vind je ook informatie

over octrooien. Wil je een nieuwheidsonderzoek laten uitvoeren door een specialist, dan

kun je terecht bij een van de vele octrooibureaus.

TipBij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) kun je een gratis zoekadvies

aanvragen voor octrooien of een gratis oriënterend onderzoek laten doen.

3. Hoe onderscheidt het nieuwe product zich?Als een product zich meer onderscheidt, is de kans op commercieel succes groter. Dus:

• Is het product beter dan dat van de concurrent?

• Is het goedkoper?

• Ziet het er beter uit?

• Is het gemakkelijker qua bediening?

• Is het duurzamer of veiliger?

TipEen lijst met de unieke aspecten van je nieuwe product is ook handig als je het idee

later gaat presenteren!

| KVK Productontwikkeling e-book 6

4. Vormt het product voor jou een bekende of nieuwe markt?Het groeimodel van Ansoff kent vier groeirichtingen, ingedeeld naar markt en product.

Waar staat jouw idee in dit schema?

Groeirichtingen• Het verbeteren van je bestaande product voor huidige klanten. Dit is relatief

eenvoudig: je kent het product en de gebruikers en weet wat die van jou verlangen.

• Ontwikkel je een nieuw product voor je huidige markt? Of ga je met je bestaande

product een nieuwe markt bedienen? Dan wordt het al lastiger.

• Het moeilijkst is het introduceren van een nieuw product op een nieuwe markt. De

slaagkans is het laagst. Maar áls je product aanslaat, dan kunnen de opbrengsten

groot zijn. Zeker als het product zich onderscheidt en écht waarde creëert voor

klanten!

Product

Huidig Nieuw

Mar

kt

Hui

dig

90% 10%

Nie

uw 10% 5%

Fig. 2.1. Groeimodel van Ansoff met gemiddelde slagingspercentages per ontwikkelingsrichting.

TipCheck tijdig hoe je toegang tot de markt krijgt en voorkom dat je een product

ontwikkelt dat uiteindelijk onverkoopbaar is.

5. Heb je toegang tot de markt?• Voor wie is je product bedoeld? En via welke distributiekanalen ga je die bedrijven

of consumenten bereiken? Soms blijkt dat een markt niet of nauwelijks toegankelijk

is. Zo besteden bijvoorbeeld bouwmarkten complete schappen uit. Voor individuele

toeleveranciers met slechts één product is geen ruimte.

• Als je zelf geen toegang tot de markt hebt, wie heeft die dan wel? Samenwerking met

een groothandel kan een optie zijn. Soms blokkeren concurrenten de toegang tot de

markt of maken cultuurverschillen export lastig.

6. Is de markt aantrekkelijk?Uiteindelijk wil je geld verdienen met je idee. Het product of de dienst komt misschien

pas over een paar jaar op de markt en de wereld verandert. Maak een inschatting in

hoeverre de markt voor jou dán aantrekkelijk is.

• Hoe groot denk je dat de markt dan is? Ofwel: hoeveel producten denk je te verkopen?

• Welke winstmarge verwacht je?

• Is het een groeimarkt, een stabiele markt of een krimpende markt?

• Hoe intensief is de concurrentie?

• Kun je je onderscheiden op die markt?

• Zijn er alternatieve producten met een vergelijkbare functie?

• Hoe toegankelijk is de markt?

Vergelijk de uitkomsten – als dat kan – met die van je andere producten. Is je idee nog

steeds aantrekkelijk?

TipOp internet vind je methoden om ideeën te beoordelen. Zo ontwikkelde de NOVU

een methode waarmee een uitvinder zijn idee op een aantal aspecten kan toetsen.

| KVK Productontwikkeling e-book 7

7. Heb je voldoende tijd en geld?Heb je genoeg middelen om van het idee een marktrijp product te maken?

Mogelijke kosten:

• Per persoon te besteden uren

• Productbescherming

• Ontwerpbureau

• Modellen en prototypes

• Keurmerken

• Marketing

• Productiemiddelen

In deze video vind je alle financieringsvormen nog eens terug. De loonkosten van de

ontwikkeling druk je met de WBSO (Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk).

De financiering kan per fase verschillen. Die is afhankelijk van de omvang van de kosten

en het risico dat de geldverstrekker bereid is te nemen. De belangrijkste vormen zijn:

• Subsidies

• Leningen door familie en derden

• Microkredieten

• Leningen van banken

• Crowdfunding (via eigen netwerk of een internetplatform)

• Informal investors (business angels), in ruil voor aandelen

• Participatiemaatschappijen, in ruil voor aandelen

• Deelname door samenwerkingspartners

TipMaak een goede analyse van de kosten, baten en geldstromen die je verwacht en

zorg voor een goede administratie. Fiscale regelingen en subsidies stellen hier hoge

eisen aan.

Een businessplan op een bierviltje?Het is in elk geval een goed begin! Op deze bierviltjes staan alvast de belangrijkste

elementen die in je plan niet mogen ontbreken.

Businesscase

op een bierviltje

copyright KVK 2019

kost

prijs

aantallen

verkoopprijs

on

twer

p - m

ater

iaal

- pro

ducti

etechniek positionering - m

arketing - concurrentie marktgrootte - penetratiegraad - distributie

brut

owin

stpe

r pro

duct

omzetkosten van

de omzet

dekeerzijdevan het bierviltje

copyright KVK 2019

verkoopprijs inve

stee

r

calculeer

organiseer

&D

en

IP -

indu

stria

liser

ing - m

arktindustrie sales - netwerk - projectplan vaste lasten - levering & garantie - ketenmarges & btw

Fig. 2.2. De belangrijkste elementen van de businesscase.

| KVK Productontwikkeling e-book 8

Praktijkvoorbeeld 1: VertiDriveDavid de Jong, VertiDrive

“ Sommige klanten verdienen de robot al binnen een klus terug!”

David de Jong, van oorsprong machinist, had een bedrijf in scheeps management. Zijn bedrijf regelde het beheer van zeeschepen: certificering, verzekeringen, bemanningszaken, dokkingen en allerlei technische zaken, zoals onderhoud en reparaties. De crisis veranderde de markt.

“De rederijen gingen het beheer anders organiseren, waardoor ons bedrijf veel klanten

verloor”, vertelt David. “Ik liep al enige tijd rond met het idee voor een magnetisch

voertuig om schepen te reinigen. Omdat ik ook wel aan iets nieuws toe was, ben ik

begonnen met het uitwerken van dat idee. Het resultaat is de VertiDrive robot, een

hogedrukapparaat dat de scheepshuid, de binnenkant en de ruimen van schepen kan

reinigen zonder de noodzaak stellages op te bouwen. Inmiddels wordt de VertiDrive

robot ook toegepast om olietanks te reinigen. De apparaten worden vooral gebruikt

door classificeerders (schoonmakers van schepen en tanks), straalbedrijven en

offshorebedrijven.”

SubsidieDavid de Jong maakte voor de uitwerking gebruik van een kleine subsidie, waardoor

hij de eerste stappen kon zetten van een ontwikkeling die al bijna € 2.000.000,- heeft

gekost. Ondertussen zit hij niet stil: nog steeds wordt er doorontwikkeld. David werkt

goed samen met een leverancier van de remote-control-systemen. Je kunt allerlei tools

op de robot zetten: apparatuur om dikte te meten, camera’s, straalapparatuur, borstels.

| KVK Productontwikkeling e-book 9

“Om onderscheidend te blijven, innoveren we ons product voortdurend. Het is een

uniek gereedschap, dat het werk enorm vergemakkelijkt. Het alternatief is met de hand

te werken vanaf kostbare stellages. Met de VertiDrive robot werk je vanaf de grond

met een afstandsbediening. Voor de klant betekent het gebruik ervan tijdsbesparing,

productieverhoging, veiligheid, gemak en kostenbesparing. Het opbouwen van een

stellage kost soms al een ton. Sommige klanten verdienen de robot al binnen een klus

terug!”

“ We zijn achteraf gezien te snel de markt opgegaan, waardoor er nog kinderziektes naar boven kwamen.”

KinderziektesDe ontwikkeling duurde vijf jaar. Sinds twee jaar verkoopt hij de robots. ”We zijn

achteraf gezien te snel de markt opgegaan, waardoor er nog kinderziektes naar

boven kwamen.” Het dilemma was dat er al zoveel geld in zat dat we terug moesten

verdienen.” David is een unieke ondernemer: hij is zowel goed in techniek als in

marketing en verkoop. Inmiddels zijn er wereldwijd ruim zeventig robots verkocht.

“De marktintroductie viel mee, doordat het product zo innovatief is. Klanten kopen

het soms puur om zelf klanten te werven. Op beurzen staat onze stand altijd vol

belangstellenden.” Gevraagd naar wat het hem heeft gebracht, vertelt David trots:

“Ik heb uit niets iets ontwikkeld en dat uiteindelijk met succes op de markt weten te

brengen. We werken geweldig samen in een klein team. Mijn visie is: we verdienen

allemaal hetzelfde, het geld dat overblijft, rolt weer het bedrijf in. We zijn een platte

organisatie met betrokken mensen. In het begin was ik heel erg gedreven door geld.

Tegenwoordig wil ik gewoon plezier in mijn bedrijf hebben!”

Alles moet kloppenGevraagd naar tips voor andere ondernemers, zegt David: “Als je met een nieuw

product begint, dan moet alles kloppen. Denk daar goed over na! Ook je persoonlijke

situatie moet goed zijn, zeker als je er veel geld in gaat steken. Er zijn duizenden ideeën,

om iets tot een succes te brengen is een heel ander verhaal. Er komt zoveel bij kijken:

de marketing, de opzet van het bedrijf met personeel, maar bijvoorbeeld ook de druk op

je thuissituatie.”

www.vertidrive.nl

| KVK Productontwikkeling e-book 10

3. Zelf doen, samenwerken of uitbesteden?Door goed te kijken naar wat je kunt uitbesteden – bijvoorbeeld in het buitenland – kun je geld en tijd besparen. Stel jezelf daarna de vraag: ‘Zal ik het helemaal zelf doen, zoek ik een partner of laat ik het product helemaal door een ander ontwikkelen?’

Als het product al in het buitenland beschikbaar is, is het misschien handig om je

product te importeren en te verkopen, zo nodig aangepast aan de eisen van de markt.

Zeker voor onderdelen of componenten kan inkoop een goed alternatief zijn om de

kosten te beperken. Hier lees je meer over importeren.

Stel jezelf voor de verdere uitwerking de volgende vragen:

• Over welke kennis en ervaring beschik ik en waar heb ik anderen bij nodig?

• Ben ik in staat het idee zelf tot een marktrijp product te ontwikkelen of heb ik er de

hulp van anderen voor nodig?

• Zo ja, welke partners zijn dat? Over welke kennis, vaardigheden of technologie

moeten zij beschikken?

Toeleveranciers kunnen je helpen bij het ontwikkelen van onderdelen die zij later

mogelijk voor jou produceren. Geheel uitbesteden is natuurlijk ook een optie.

Ontwerpbureaus zijn er om je te helpen je idee om te zetten in een productierijp

ontwerp.

Welke samenwerking je ook kiest: maak voordat je vertrouwelijke zaken bespreekt,

goede afspraken over geheimhouding en de rechten op het ontwerp. In de publicatie

Samenwerken? Pak het goed aan! vind je een schat aan informatie.

TipSelecteer een ontwerpbureau dat past bij jou en je bedrijf. Informatie vind je op de

site van de Beroepsorganisatie Nederlandse Ontwerpers.

| KVK Productontwikkeling e-book 11

3D-printen: een zee aan mogelijkhedenEen productieproces waarbij de printer een product in lagen opbouwt: dat is 3D-printen.

Sinds de komst van deze techniek zijn de mogelijkheden grenzeloos. Prototypes zijn

snel en eenvoudig te ontwikkelen en maatwerk is binnen handbereik. Onderdelen

voor je machines zijn ter plekke te maken en voorkomen onnodige voorraden. Ook

interessant: je kunt afval hergebruiken door het te bewerken tot materiaal voor een

3D-printer.

Hoe bepaal je of de techniek iets voor jou is?

• Kijk met een creatieve blik naar je productieprocessen.

• Onderzoek de mogelijkheden binnen je bestaande en nieuwe klantgroepen.

• Analyseer je ketenpartners: wie levert wat, waarom en hoe?

• Bekijk je bedrijfsprocessen met je partners en klanten.

Wil je meer weten over 3D-printen? Bekijk dan de 3D-printatlas. Deze atlas brengt alle

3D-print-activiteiten in Nederland in kaart, verbindt organisaties en initiatieven en geeft

inspirerende voorbeelden en businesscases. Ben je zelf actief in 3D-printen en sta je

nog niet in de atlas? Meld je initiatief dan nu aan.

Vergroot je kans op succes met de nieuwste productietechniekenProductietechnieken veranderen voortdurend. Blijf op de hoogte van de

ontwikkelingen en benut de beste mogelijkheden op het gebied van productie. Zo

houd je de kosten laag en neem je een voorsprong op je concurrenten.

Via ontwerpers, beurzen en vakbladen blijf je up-to-date. Op de website van

Designerdata vind je uitleg en eigenschappen van materialen.

| KVK Productontwikkeling e-book 12

Praktijkvoorbeeld 2: DifraxVivienne van Eijkelenborg, Difrax

“ Onze babyproducten hebben daarom altijd nét iets extra’s”

Difrax houdt zich bezig met de ontwikkeling, productie en verkoop van innovatieve babyproducten. De ouders van Vivienne van Eijkelenborg begonnen het bedrijf in 1967 als handels onderneming. De eerste producten waren katoenen wattenstaafjes en babyrammelaars die onder eigen merknaam werden verkocht.

Toen Vivienne het bedrijf eind jaren negentig overnam, kende ze de babybranche nog

nauwelijks. De bedrijfstak riep dan ook veel vragen bij haar op. Waarom heeft een

fopspeen altijd dezelfde vorm? Waarom hebben alle babyproducten zo’n steriele en

oubollige uitstraling? Is dit echt waar ouders en hun baby op zitten te wachten? De

producten waren al veertig jaar onveranderd.

Innovatieve babyproductenIn haar zoektocht naar antwoorden ontwikkelde Difrax zich stapsgewijs van

handelsonderneming naar producent van innovatieve babyproducten. Vivienne:

“Wij ontwikkelen op alle fronten. We kijken naar ontwerp, kleur, mode en techniek en

dat alles tegen de hoogste normen op het gebied van kwaliteit en veiligheid. Onze

babyproducten hebben daarom altijd nét iets extra’s. We stellen hoge eisen aan onze

leveranciers en doen uitsluitend zaken met bedrijven die verantwoord ondernemen

inzake kinderarbeid en milieu.”

| KVK Productontwikkeling e-book 13

Internationale ambitieOm de dure productontwikkeling te financieren was een grotere markt nodig.

Omgekeerd waren eigen producten nodig om de internationale ambitie van Difrax

waar te maken. De productontwikkeling bij Difrax gaat altijd door. Inmiddels

ontwikkelde het bedrijf meer dan 150 producten die in meer dan twintig landen worden

verkocht. Vivienne vertelt enthousiast: “Onze eigen ontwerpers zitten boordevol

ideeën voor nieuwe producten. Maar we putten ook uit andere inspiratiebronnen,

zoals de klantenservice, de consumentenpanels en medische panels bestaande

uit kinderartsen, tandartsen, fysiotherapeuten, logopedisten, consultatiebureaus,

kraamverzorgenden, verloskundigen en borstvoedingsexperts. Die aanpak is een van

onze succesfactoren. We onderscheiden ons daarnaast door kleur en vormgeving. Bij

Difrax kiezen we bewust voor een minder medische vormgeving. De S-fles was zo’n

product waarvoor Difrax met een medisch panel om de tafel ging zitten. Anno 2015 is

de S-fles de meest verkochte babyfles in Nederland! De grote uitdaging voor ons ligt nu

in het buitenland.”

“ Durf te vragen, betrek anderen bij de ontwikkeling. Bouw ruime testperioden in met consumenten”

Durf te vragenDifrax maakt selectief gebruik van octrooien en modelbescherming. Dat is kostbaar

maar noodzakelijk. Een gespecialiseerd bureau regelt dat. Gevraagd naar wat de

ontwikkeling haar heeft opgeleverd, vertelt Vivienne: “Ik ben heel trots op de producten

die we ontwikkeld hebben, het geeft enorm veel voldoening. Daarnaast hebben we

internationaal stappen kunnen zetten. De omzet én de winst zijn gegroeid, waardoor

we in Nederland inmiddels marktleider zijn op het gebied van flessen en fopspenen.”

Vivienne heeft een aantal tips voor andere ondernemers: “Durf te vragen, betrek

anderen bij de ontwikkeling. Bouw ruime testperioden met consumenten in. Realiseer

je dat het een lang traject is, neem de tijd om je product goed uit te ontwikkelen. Als het

eenmaal op de markt is: haal de kinderziektes eruit! En denk out-of-the box. Probeer

bijvoorbeeld eens andere technieken toe te passen. En tot slot: bezoek af en toe eens

een niet voor de hand liggende beurs om ideeën op te doen!”

nl- nl.difrax.com

| KVK Productontwikkeling e-book 14

4. Hoe organiseer je je project optimaalEen projectmatige aanpak en een goede organisatie schelen geld en tijd. Zo houd je grip op het ontwikkelproces.

Maak je doelen concreetVoordat je van start gaat, is het belangrijk om je ontwerpdoelen vast te leggen:

• Welk product betreft het en voor wie is het bedoeld?

Behoefte, functie, doelgroep

• Wat gaat het kosten?

Benodigde investeringen, indicatie van de kostprijs

• Wanneer moet het klaar zijn?

Planning marktintroductie

• Wat is de positie in het totale productpakket?

Rob Elling, JOZ - Specialist in stalreiniging (Fotoburo Martin Droog).

Stel een programma van eisen samenIn een programma van eisen omschrijf je waaraan het product moet voldoen.

Bijvoorbeeld aan eisen en wensen van functie, kostprijs en productveiligheid. Zo

voorkom je problemen achteraf. Ook kun je zo je gedachten ordenen. Het programma

van eisen zorgt er bovendien voor dat alle betrokkenen op één lijn zitten. En: je kunt

achteraf toetsen of het ontwerp voldoet aan de uitgangspunten.

Voorbeeldvragen:

• Hoe groot zijn de series?

• Hoeveel wil je maximaal investeren in bijvoorbeeld gereedschappen?

• Aan welke normen moet het product voldoen?

Vorm een teamWelke mensen zijn er nodig om een goed resultaat neer te zetten? Dat kunnen

bijvoorbeeld mensen uit de directie zijn, uit de productie, de verkoop en de logistiek.

Werk je samen met externe partijen, bijvoorbeeld toeleveranciers? Betrek die er dan

ook bij. Als de juiste mensen samenwerken, vergroot je de kans op succes. Iedereen

werkt beter en prettiger als duidelijk is wie welke rol speelt. Het is daarom aan te raden

een heldere taakverdeling te maken. Zie ook onze publicatie Succesvoller ondernemen:

mensen maken het verschil.

TipBetrek je toekomstige klant met zijn of haar ideeën bij het proces. Daarmee creëer

je maximale betrokkenheid bij de klant tegen minimale inspanning. Lees hier voor

meer informatie.

| KVK Productontwikkeling e-book 15

Maak een planningEen korte ontwikkelingstijd is prettig. Lange, slepende trajecten zijn inefficiënt en

onnodig duur. Technische ondernemers hebben soms de neiging om steeds maar

door te ontwikkelen. Het is vaak beter om in fases te denken met tussentijds te meten

resultaten. Handig: begin met een ‘1.0-versie’.

TipTrek onderdelen die kritiek- of risicovol zijn naar voren. Beslis op de juiste

momenten: go-/no-go!

Design for Manufacturing en Design for AssemblyMet de methoden DFM en DFA verbeter je tijdens de ontwerpfase de

‘maakbaarheid’ van een product. DFM gaat vooral in op materiaalkeuze, de

vereiste maatnauwkeurigheid en zaken als finishing. DFA kijkt met name naar de

assemblage. Het optimaliseren van productie en assemblage heeft het meeste

effect als je het tijdens de ontwerpfase uitvoert.

ProjectmethodenDe volgende twee methoden van projectmatig werken boeken veel resultaat. Kijk welke

methode het best past bij jou én bij je product.

A. De watervalmethodeBij deze methode deel je het project op in fasen. Je maakt de resultaten per fase steeds

gedetailleerder tot het product uiteindelijk klaar is voor de markt. De methode is vooral

geschikt als de gebruikers, hun eisen en wensen en de organisatie van de verkoop

bekend zijn. De productontwikkeling zelf doorloopt in grote lijnen deze drie fasen:

Analyse

Concept

Detaillering

Fig. 4.1. De watervalmethode.

1. De analysefase

Wat wil je bereiken met het project en product? Let op: in deze fase neemt het bedrijf

80% van de beslissingen. Met gevolgen voor kosten en tijdsbesteding voor de rest van

het traject.

2. De conceptfase

Je ontwikkelt een of meer oplossingen. Die kun je toetsen door met klanten en

toeleveranciers te sparren. Deze fase vergt meer tijd. De kosten nemen toe, terwijl het

aantal te nemen beslissingen afneemt.

3. De detailleringsfase

Nadat je een oplossingsrichting hebt gekozen, kun je het product tot in detail uitwerken.

De fase eindigt met een definitief ontwerp in de vorm van een (werkend) prototype.

Ook komen in deze fase het productieproces en het distributie- en marketingplan aan

de orde. De grote lijnen liggen vast. Je hoeft nog maar weinig beslissingen te nemen.

De detaillering vergt overigens wel veel tijd én het meeste geld.

80%Beslissing

Tijdsinspanning

15% 5%

15% 30% 55%

5% 20% 75%Kosten

Kosten Concept Detaillering

Fig. 4.2. Verdeling van aantal beslissingen, kosten en tijdsbesteding per fase.

| KVK Productontwikkeling e-book 16

B. De iteratieve methodeAls de gebruikers en hun eisen en wensen niet precies bekend zijn, dan is de iteratieve

methode geschikter. Deze methode werkt goed bij bijvoorbeeld de ontwikkeling van

software en bij het opstarten van innovatieve bedrijven. Als je weet hoe klanten op

proefversies reageren, kun je het ontwerp verbeteren. Je ontwikkelt alleen waar de

klant voor wil betalen. Deze testfase herhaal je eventueel. Je wisselt het ontwikkelen

dus af met tussentijds testen – totdat het ontwerp definitief is.

Werkverder uit

Idee

Bouw aaneen productof dienstverlening

Meet hoeklanten reageren

LeerBedenk iets anders

Fig. 4.3. De interatieve (stapsgewijze) methode.

De iteratieve methode onderscheidt drie fasen. De resultaten van elke fase zijn het

uitgangspunt voor de volgende fase.

1. Ontwikkelen

Op basis van de eerste ideeën bouw je een proefproduct of prototype. Hiermee doet

je bedrijf onderzoek om informatie te vergaren.

2. Meten

Vervolgens onderzoek je het ontwikkelde product: hoe reageren klanten erop,

functioneert het goed?

3. Leren

Uit de tests komt informatie die van pas komt bij de verdere ontwikkeling

van het product.

Toets regelmatigWelke methode je ook kiest: het is belangrijk doelstellingen en verwachtingen constant

in de gaten te houden. Bijsturen en eventueel van richting veranderen kan altijd. Blijkt

het project niet haalbaar, dan kun je bijtijds stoppen. Onnodig doormodderen kost tijd

en geld.

TipReserveer tijd en geld voor de introductie. Met aandacht voor product, prijs, plaats

en promotie. Een goed marketingplan vergroot de kans op succes.

Total Cost of OwnershipTCO is gericht op het volledig inzichtelijk maken van alles rond de aanschaf en het

gebruik van goederen en diensten. Om de kosten te verlagen, breng je bijvoorbeeld

de kosten van zakendoen met een leverancier systematisch in kaart. Ook kijk je in

hoeverre onnodige kosten worden gemaakt door eisen binnen de eigen organisatie.

| KVK Productontwikkeling e-book 17

Zijn succesvolste vinding is de BirdSwing: een mezenbolhouder voor aan het raam, een

product dat in 2008 bij toeval ontstond. René vertelt: “Op een ochtend in de winter had

ik de gordijnen op mijn slaapkamer al vroeg open. Ik hoorde de koolmezen beneden

in de tuin tsjilpen. ‘Hoe leuk zou het zijn, om die ’s morgens hier boven aan het raam

te zien?’, dacht ik. Met een roerhoutje van de Gamma, een touwtje en een haakje was

een eerste model om vetbollen op te hangen snel gemaakt. Dat bevestigde ik met

een spijkertje aan een kozijnbalk met aan het haakje een vetbol in zo’n groen netje.

De volgende ochtend hing er om kwart over zeven een koolmees aan te eten, op

anderhalve meter afstand. Ik werd er ongelofelijk vrolijk van!”

Sinds 1991 werkt René Kerkhoven als zelfstandig adviseur voor mkb -ondernemers. Opgeleid als industrieel ontwerper, ontwerpt hij regelmatig dingen voor zichzelf, die vaak opvallen door een out -of -the -box-karakter.

Praktijkvoorbeeld 3: Ir R. Kerkhoven Consultancy

René Kerkhoven, Ir R. Kerkhoven Consultancy

“ Als individu kom je met één product bij geen keten binnen”

| KVK Productontwikkeling e-book 18

Op de markt brengenAl snel kwam het idee om zuignappen toe te passen, zodat het voedersysteem

direct op het glas kon worden aangebracht. Een 6 mm dik aluminiumbuisje houdt

het vetbolletje op voldoende afstand van het raam. René maakte een tiental

exemplaren en liet die aan bekenden zien. Al snel besefte hij dat het een succesvol

product kon worden. Na nog wat details te hebben veranderd, vroeg hij Europese

modelbescherming aan. Vervolgens was het zaak om een ingang naar de markt te

vinden. René: “Toen bleek dat het zelf laten produceren en op de markt brengen ervan

geen haalbare kaart was. Zo kom je bijvoorbeeld als individu met één product bij geen

keten of tuincentrum binnen. Ik heb toen een geheimhoudingsverklaring samengesteld

en heb contact gezocht met enkele groothandels. De directeur van Vivara, groothandel

in natuurbeschermingsproducten voor in en om de tuin, was meteen enthousiast.

Vivara brengt het product sindsdien met succes op de markt op basis van een

licentie.” Andere kleinschalige ondernemers raadt hij aan om eerst goed te kijken of er

behoefte is aan het product én of ze een ingang naar de markt hebben. “Je kunt een

fantastisch idee hebben, maar als niemand het voor je bij de eindgebruiker weet te

brengen, is verdere ontwikkeling zinloos. Het is me overigens ook duidelijk geworden,

dat veel ideeën stranden. Ondanks de goede contacten met Vivara zijn er minstens vijf

producten niet doorgegaan omdat ze bijvoorbeeld niet in de marktvisie van het bedrijf

pasten.

“ Je kunt een fantastisch idee hebben, maar als niemand het voor je bij de eindgebruiker weet te brengen, is verdere ontwikkeling zinloos”

ProductbeschermingHij benadrukt het belang van productbescherming. Zelf maakte hij gebruik van

modelbescherming, een relatief goedkoop en laagdrempelig traject. Het aanvragen van

een octrooi is van een heel andere orde. Vaak zijn de kosten daarvan in verhouding tot

de mogelijke opbrengst voor eenvoudigere producten te hoog. “Naast wat je zelf aan

stappen onderneemt, speelt het toeval ook een grote rol. Ik ben de eerste koolmees die

toehapte nog heel wat vetbollen verschuldigd”, zegt hij lachend. “Inmiddels zijn er in

totaal meer dan 100.000 exemplaren verkocht. Het leukste ervan is misschien wel, dat

daar héél veel mensen héél veel plezier aan hebben beleefd!”

www.strategie- ontwikkeling.nl

| KVK Productontwikkeling e-book 19

5. Hoe bescherm je jouw idee?Is je idee eenmaal in de openbaarheid geweest? Dan voldoet het niet meer aan de eis van ‘nieuw’ die bij een octrooiaanvraag hoort!

Je idee van tevoren beschermen, voorkomt onaangename verrassingen. Dat kan op

verschillende manieren. Door (schriftelijke) afspraken te maken over geheimhouding

bijvoorbeeld. Of door je product officieel te beschermen.

VertrouwelijkheidBespreek je vertrouwelijke zaken met mogelijke samenwerkingspartners? Maak

dan duidelijke afspraken over geheimhouding en het intellectuele eigendom. Laat je

gesprekspartners vooraf een geheimhoudingsverklaring tekenen. Op internet vind je

allerlei voorbeelden. Advies: zorg altijd voor een geheimhoudingsverklaring die past bij

je situatie en die door een jurist is getoetst.

Salesmanager Henk Couvert, Phuntronix (Fotoburo Martin Droog)

| KVK Productontwikkeling e-book 20

ProductbeschermingGoede ideeën zijn kwetsbaar! Veel bedrijven maken helaas ongevraagd gebruik van

de creativiteit van anderen. Je kunt je op vier manieren beschermen: via auteursrecht,

octrooirecht, tekeningen- en modellenrecht en merkenrecht.

• Auteursrecht krijg je niet door registratie van je ontwerp, het ontstaat vanzelf door

het creëren. Het geldt vooral voor teksten, kunstwerken, foto’s, sieraden, tekeningen,

schaalmodellen en bouwwerken.

• Een octrooi is een exclusief recht om een uitvinding te verhandelen. Je uitvinding,

product of proces moet nieuw, inventief (het mag niet voor de hand liggen) en

industrieel toepasbaar zijn – denk aan de klapschaats of beschuit met een inkeping.

Een octrooi beschermt je uitvinding voor maximaal 20 jaar. Aanvragen voor een

octrooi dien je in bij het Octrooicentrum Nederland. Dat kan het beste met de hulp

van een octrooigemachtigde: het is specialistisch werk om de juiste tekst op te

stellen. Let op: je idee mag vóór de datum waarop je de aanvraag indient, nergens ter

wereld openbaar bekend zijn.

• Met het tekeningen en modellenrecht bescherm je het uiterlijk van je idee: de

vorm, de kleur en het materiaalgebruik. Een model moet nieuw zijn en een eigen

karakter hebben. Registratie van een merk of model kan bij het Benelux Bureau

voor de Intellectuele Eigendom. Ben je ook buiten de Benelux actief? Dan kun je je

bescherming uitbreiden.

• Het merkenrecht geldt voor zaken als logo’s, bedrijfsnamen en productnamen.

Daarmee onderscheid je je product. Overigens bescherm je je product ook tegen

namaak door:

• het duidelijk herkenbaar te maken

• snel marktaandeel te veroveren

• sterk op kosten te concurreren

TipMaak altijd een goede afweging van kosten en baten van productbescherming. Wat

zijn de gevolgen als je niets doet? Je kunt een octrooiaanvraag ook alleen gebruiken

om concurrenten af te schrikken. De kosten blijven dan beperkt.

TipEen octrooi kan belastingvoordeel opleveren, waardoor je de kosten beperkt.

Zie: de Innovatiebox van de Belastingdienst.

| KVK Productontwikkeling e-book 21

6. Test je idee!In het begin van de ontwerpfase volstaan tekeningen. Computersimulaties en modellen in 3D kunnen de werking en mogelijkheden van je product beter uitleggen. Mock-ups en prototypen ook. Maar wat zijn dat eigenlijk?

Mock-ups zijn vormmodellen op schaal of ware grootte. Hiermee laat je vooral

het uiterlijk van een ontwerp zien. Ze zijn handig voor wie direct betrokken is bij de

ontwikkeling. Ook kun je met mock-ups potentiële klanten om hun oordeel vragen:

een soort marktonderzoek. Bij een technisch volledig werkend model op ware schaal

spreken we van een prototype. Prototypen zijn vereist als je de technische werking van

een product test. De werkende modellen zijn ook geschikt voor marktonderzoek.

Een andere reden om mock-ups of prototypen in te zetten is het testen van de

ergonomie. Is het product gemakkelijk te bedienen voor de doelgroep? Zijn alle functies

herkenbaar? En, niet onbelangrijk: is het veilig?

Rapid prototyping is een moderne techniek om modellen te maken. Uitgangspunt is

een virtueel CAD-ontwerp. De digitale informatie vertaal je naar een fysiek product. Er is

tegenwoordig veel mogelijk met uiteenlopende materialen. Kijk eens op de website van

de Nederlandse Vereniging van Modelmakerijen. Hier vind je ook andere technieken.

Zelf aan de slag in een FablabZelf een prototype maken? Op diverse plekken in Nederland zijn zogenoemde Fablabs

(afkorting van het Engelse fabrication laboratory) waar je als mkb’er zelf of met

ondersteuning aan de slag kunt. Een goed voorbeeld is Stichting Protospace in Utrecht

(video). Hun doelstelling: de techniek bereikbaar maken voor iedere ondernemer. Een

overzicht van de meeste Fablabs in de Benelux vind je hier.

| KVK Productontwikkeling e-book 22

Welk presentatiemodel in welke fase?

Fase Doel Presentatievorm

Idee Spreekt mijn idee klanten aan? Pitch, PowerPoint

ConceptWelk concept vindt men het mooist?Welk technisch principe werkt het best?

Animatie, presentatietekening,werkend model (printplaat,houten mechanisme, 3D-print)

Prototype Gebruikerstest Prototypes, 3D-geprinte nulseries

TipEen model maken via Rapid Prototyping is goed betaalbaar. Maak er gebruik van

voor bijvoorbeeld een nulserie ofwel een proefserie. Zo kun je voor de definitieve

productie het product én de productie nog eens kritisch bekijken. Loopt alles zoals

het moet? Dan is je product klaar voor de markt! Een van de Rapid Prototyping-

technieken is 3D-printen.

TipSoms is een duur prototype niet nodig. Via computersimulaties kun je bijvoorbeeld

allerlei eigenschappen van kunststof testen, zoals de sterkte en de stijfheid.

| KVK Productontwikkeling e-book 23

Praktijkvoorbeeld 4: Van Hillo Geluidsbeheersing

Kees van Hillo, Van Hillo Geluidsbeheersing

“ Als er kansen opdoemen, moet je de koe bij de horens vatten”

Van Hillo Geluidsbeheersing maakte zich de afgelopen twintig jaar door de ontwikkeling van eigen producten minder afhankelijk van de grillen van de markt. Het bedrijf houdt zich bezig met de productie van geluiddempende ventilatieroosters en audiciencabines (goed geïsoleerde stilteruimtes om gehoortesten uit te voeren).

Van oudsher maakte het bedrijf ventilatieroosters in opdracht van derden. Omdat de

productie van deze roosters erg arbeidsintensief was, begonnen eigenaren Kees en Jos

twintig jaar geleden met het ontwikkelen van roosters van aluminium. Kees van Hillo:

“We deden dat in eigen beheer, waarbij we wel regelmatig overlegden met het bedrijf

dat de aluminium profielen zou gaan leveren. Ook de productielijn ontwikkelden we

zelf: zaagmachines, ponsmachines en een hoekenpers, waarmee de profielen onder 90

graden mechanisch worden verbonden. Het resultaat was indrukwekkend. Doordat de

las- en soldeerverbindingen vervielen, besparen we enorm op arbeid.

We maken de roosters nu in 30 % van de tijd die het ons vroeger kostte. Het proces

is bovendien veel schoner: doordat we niet meer lassen, komen er geen rookgassen

meer vrij. Omdat de aluminium profielen gelakt binnenkomen, hoeven we de roosters

niet meer zelf te spuiten. Ons product is fraai afgewerkt met een constante kwaliteit.

Doordat de doorlooptijd veel korter is geworden, zijn we veel slagvaardiger naar de

markt. We beschikken nu over een eigen, onderscheidend product. De winstmarge is

flink toegenomen. Het belangrijkste is echter dat we klanten hebben behouden die we

anders kwijt waren geraakt door de druk die er indertijd op de prijzen stond.”

| KVK Productontwikkeling e-book 24

ImagoVervolgens werkten Kees en Jos lange tijd aan de ontwikkeling van brandwerende

roosters voor de scheepvaart en de utiliteitsbouw. Kees: “Het betreft een kleine

nichemarkt, waarin we de enige zijn. We verwierven zelf de kennis om tot een

goed product te komen. Zo hebben we een testoven gebouwd om in eigen huis

brandproeven te kunnen nemen. Het brandwerende rooster draagt sterk bij aan ons

imago als specialist op het gebied van hoogwaardige ventilatieroosters.” Kees en Jos

komen vooral via leveranciers en beursbezoeken aan kennis en nieuwe inzichten, maar

praten bijvoorbeeld ook met deskundigen van TNO. Belangrijk voor de ontwikkeling

van hun producten is kennis en ervaring op gebied van geluiddemping, luchtweerstand

(doorstroming), brandwerendheid en productietechnieken.

“ We hebben een testoven gebouwd om in eigen huis brandproeven te kunnen nemen”

Nieuw productIn de afgelopen jaren volgde weer een nieuwe ontwikkeling. Het bedrijf maakt al sinds

de jaren zeventig geluiddempende omkastingen voor industrie en scheepvaart. Uit

de markt kwamen geluiden dat audiciencabines voor gehoortesten te duur waren.

Op eigen initiatief, zonder dat er nog maar een klant in beeld was, ging Kees zelf een

cabine ontwikkelen. Het was een grote stap: een nieuw product voor een nieuwe markt

op basis van bestaande kennis en inzichten. In samenwerking met een mogelijke

eerste afnemer werkte hij de eisen en wensen uit. Daaruit kwam, na enkele tests en

verbeteringen, de eerste order van enkele tientallen cabines voort. Al snel volgde een

tweede klant. De cabines, die bij gelijke kwaliteit een derde goedkoper zijn dan de

concurrenten, leverden Van Hillo veel extra omzet op. Dit nieuwe product hielp het

bedrijf door de afgelopen crisis heen. Kees en Jos werken in beginsel met zijn tweeën.

Om de cabines in korte tijd te leveren, huurden ze tijdelijk mensen in.

In beweging blijvenKees: “De audiciencabine hebben we in eigen beheer ontwikkeld en met succes op de

markt gebracht. We ontwikkelen producten door veel na te denken, te schetsen, ideeën

te laten bezinken, dingen te maken en te proberen. Zo kom je van het een in het ander.

Het is belangrijk om in beweging te blijven en te zorgen dat je voortdurend voeling

met de markt houdt.” Voor de toekomst is Van Hillo Plaatwerk op zoek naar nieuwe

toepassingen van ventilatieroosters. Veranderende omstandigheden in de markt, zoals

het ombouwen van kantoren naar woningen, vragen om nieuwe producten. Jos en

Kees houden hun oren en ogen voortdurend goed open.

Blijf alertKees: “Ondernemen is als motorrijden. Je moet continue alert zijn op wat er om je heen

gebeurt en daarop inspelen. En als er kansen opdoemen, dan moet je de koe bij de

horens vatten. Mijn tip voor andere ondernemers is: zorg dat je goed op de hoogte bent

van nieuwe productietechnieken. Benut wat dat betreft altijd de beste mogelijkheden.

De belangrijkste reden van ons bestaan, is dat we snel op ontwikkelingen reageren,

dat we alert zijn. Daarnaast letten we altijd op de kosten: je wordt als ondernemer

vaak afgerekend op de prijs. Zonder innovatie hadden we de ontwikkelingen van de

afgelopen 20 jaar uiteindelijk niet overleefd.”

www.vanhillo.nl

| KVK Productontwikkeling e-book 25

7. Pas op de valkuilen…Op weg van idee naar succes gaan er veel zaken mis. Hoe herken je die? De drie fasen van productontwikkeling kennen hun eigen valkuilen.

1. Ontdekken• Uitgaan van een idee van één klant en dan aannemen dat er meer klanten zijn die dat willen.

• Niet checken wat je dénkt wat klanten willen.

• Vergeten te onderzoeken hoe groot je markt mogelijk wordt.

• Geen belemmeringen signaleren: technisch, juridisch, sociaal of economisch.

2. Ontwikkelen• Te snel starten met de technische ontwikkeling en ook zonder een plan van aanpak.

• Te laat nadenken over het verdienmodel en de gevolgen daarvan.

• Te weinig rekening houden met de te produceren aantallen.

• Te weinig rekening houden met spelers op de markt, óók mogelijk nieuwe toetreders.

• Te weinig aansluiten bij trends en ontwikkelingen die juist helpen.

• Niet de juiste partners kiezen.

• Te laat aan bescherming van het intellectueel eigendom denken.

• Te innovatief zijn.

• Te weinig innovatief zijn.

• Te snel denken in specificaties in plaats van in oplossingsrichtingen.

• De klant uit beeld verliezen.

Ontdekken

Organiseren Ontwikkelen

Klant

3. Organiseren• Te weinig geld reserveren om het aanbod goed in de markt te zetten.

• Het voordeel voor de klant onvoldoende communiceren.

• De eventuele groei niet aankunnen.

• Na de marktintroductie te vroeg stoppen met verbeteren.

• Te laat beginnen met het vermarkten / de marketing van het product/de dienst.

| KVK Productontwikkeling e-book 26

Praktijkvoorbeeld 5: Blonk ConsultantsHans Blonk, Blonk Consultants

“ Zorg allereerst voor een goed verdienmodel”

Blonk Consultants is wereldwijd actief in de agro foodsector. Het adviesbureau met twaalf medewerkers maakt onder meer analyses van de totale milieu ffecten van voedingsmiddelen en grondstoffen. Het profileert zich als expert op het gebied van milieu, duurzaamheid, voeding en gezondheid.

Hans Blonk begon in 1999 met zijn bureau. Na zeven jaar kwamen de eerste

werknemers in dienst. Naarmate het bureau groeide, ontstond er behoefte aan

een database met samengestelde gegevens van voedingsmiddelen en agrarische

producten. Samen met zijn medewerkers ontwikkelde Hans daarom Agri-footprint. In

eerste instantie gebruikten ze de database voor zichzelf.

Al snel bleek Agri-footprint ook nuttig voor specialisten buiten het bureau. De stap

naar de markt volgde dan ook in 2009. De database wordt inmiddels gebruikt door

onderzoekers en beleidsmakers bij de overheid, de Consumentenbond, MilieuCentraal,

het Voedingscentrum en universiteiten.

| KVK Productontwikkeling e-book 27

OnderscheidendHans vertelt: “Gebruikers hebben online toegang tot de data. We verdienden er echter

te weinig aan. In 2011 hebben we daarom nieuwe software ontwikkeld waarmee we

de gegevens onderling kunnen combineren en modelleren. Inmiddels hebben we een

licentieovereenkomst met Pré, een milieuadviesbureau dat wereldwijd actief is. Zij

integreerden Agri-footprint in hun programma Simapro. De database hebben we in

eigen beheer ontwikkeld. We zijn onderscheidend door elk jaar updates te leveren.

De omvang van de dynamische database groeit. Het programma biedt meerdere

specifieke opties voor de individuele onderzoeker. Mijn medewerkers vinden het

geweldig om eraan te werken. De database werd zeer snel geaccepteerd in de markt,

wordt wereldwijd gebruikt en draagt bij aan onze naamsbekendheid.”

“Andere ondernemers raad ik aan: let op dat je bij je corebusiness blijft”

Goed verdienmodelDe ontwikkeling van het programma ging niet van een leien dakje. Hans heeft er veel

van geleerd: “Zorg allereerst voor een goed verdienmodel. Innovatie kost veel tijd en

geld, probeer in ieder geval zo snel mogelijk je product af te stemmen op de vraag.

En zorg vooral dat je je ontwikkelingsproces goed organiseert. We hebben geleerd

projectmatiger te werken.” Vervolgens heeft Hans samen met het Voedingscentrum

een computerprogramma ontwikkeld waarmee je diëten of voeding kunt optimaliseren.

Optimeal is bedoeld voor beleidsmakers, de voedingsindustrie, brancheorganisaties

en onderzoekers. Het berekent of een voedingspatroon (van een land, in het leger

of in een verzorgingstehuis bijvoorbeeld) gezond is en wat de effecten ervan op

het milieu zijn. Uitgangspunt vormen normen van de Gezondheidsraad en de

Wereldgezondheidsorganisatie en de 50 nutriënten (voedingsstoffen als eiwitten,

vetten, mineralen en vitaminen).

Blijf bij je corebusinessHans: “Het heeft ons veel publiciteit opgeleverd, maar ook hier ontbrak een duidelijk

verdienmodel. We gebruiken het programma nu vooral zelf om advieswerk te kunnen

doen. Een aantal bedrijven en organisaties heeft inmiddels een licentie op het

programma. Andere ondernemers raad ik aan: let op dat je bij je corebusiness blijft.

Dwaal niet te ver af. Zoek vanaf het begin de juiste partners, in ons geval: met toegang

tot markten en bereid om te investeren.”

www.blonkconsultants.nl

| KVK Productontwikkeling e-book 28

Onze e-books• Duurzaam vooruit met jouw bedrijf

• Businesskansen met IoT

• Boost je business met data

• De klant centraal op 7 manieren

• Modellenwerkboek: theorie voor de praktijk

• Samenwerking: pak het goed aan!

FeedbackWat kan er beter? Wat moet anders? Als KVK stellen we jouw mening over dit e-book

op prijs. Het stelt ons in staat nog beter bij je behoefte aan te sluiten. Wil je ons helpen?

Vul dan hier een korte enquête in. Bedankt voor je medewerking!

Feedback

| KVK Productontwikkeling e-book 29

Een vraag over productontwikkeling?Bel de informatie- en advieslijn van KVK!088 585 22 22, of kijk op KVK.nl