w kinach od 6 października

4 OPIS SKRÓCONY

5 CZOŁÓWKA EKIPAFILMOWAOBSADA

6 STRESZCZENIE

7 „TWÓJVINCENT”:ANIMACJAMALARSKA

8 VINCENTVANGOGH:ŻYCIORYS

10 JAKPOWSTAWAŁSCENARIUSZ

12 KTOGRAWFILMIE„TWÓJVINCENT”?

14 BIOGRAFIETWÓRCÓW

16 WYBRANEWYWIADY

25 FESTIWALEINAGRODY

SPIS TREŚCI

FIRMYODPOWIEDZIALNEZAPRODUKCJĘ

LovingVincent.com https://www.youtube.com/watch?v=1n1RFgapVq0 Facebook.com/twojvincent

Instagram.com/lovingvincentmovieTwitter.com/LovingVincent LovingVincentMovie.tumblr.com

Filmpowstałwkoprodukcjipolsko-brytyjskiejzudziałemKataru

Gatunek: dramat, sztuka, biografia Czas: 94 minutTechnika: animacja malarska

Vincent van Gogh w ostatnim liście, który pisał tydzień przed śmiercią

„Mogą za nas mówić jedynie nasze obrazy”

„TwójVincent”topierwszapełnometrażowaanimacjamalarskawyreżyse-rowana przez Dorotę Kobielę i HughWelchmana. Kobiela iWelchman sąrównież(wrazzJackiemDehnelem)współautoramiscenariusza.Filmwy-produkowałypolskafirmaBreakThruFilmsorazbrytyjskaTrademarkFilms.

Film,któryjestbiografiąVincentavanGogha,przywołujenaekranjegoma-larstwo,ajednocześnieopowiadaożyciuartysty,pełnympasji,aleteżdra-matów,orazojegotajemniczejśmierci.Każdaz65000klatekzostałaręcz-nienamalowananapodobraziachmalarskichwtechniceolejnej.Wprojekciewzięłoudział125zawodowychmalarzyzcałegoświata,którzyprzyjechalidostudiówfilmowychwPolsceiwGrecji,abyzrealizowaćtoniezwykłeza-danie.

WokółżadnegoinnegoartystynienarosłotylemitówilegendcowokółvanGogha.Bywaokreślany jakomęczennik, lubieżnysatyr, szaleniec,geniuszlubpróżniak.Jednak jegoprawdziwanaturawyłaniasięz licznych listów,różniew różnymczasie interpretowanych.Malarzwydawał sięmieć tegoświadomość,bowjednymzostatnichlistównapisał:„Mogązanasmówićjedynienaszeobrazy”.Twórcyfilmu„TwójVincent”pozwolilisztuceopowie-dziećprawdziwąhistorięVincentavanGogha.

„TwójVincent” został nakręcony najpierw jako typowyfilmaktorski, a na-stępniekażdaklatkazostałaręcznieprzemalowana.Efektkońcowytopo-łączeniegryaktorskiejikunsztumalarskiegoanimatorów,którzywszystkiepostacieodtworzylizapomocąfarbyolejnej.Wfilmiewystępująznaniakto-rzy,doskonaleodpowiadającyportretowanymprzeznichpostaciom:

· Douglas Booth („Jupiter: Intronizacja”, „Noe, wybrany przez Boga”) jako Armand Roulin, syn listonosza Josepha, który zainspirowany przez ojcabadaokolicznościśmiercivanGogha;

· Eleanor Tomlinson(„Poldark–Wichrylosu”,„Jack,pogromcaolbrzymów”)jakoAdeline Ravoux;

· Jerome Flynn(„Graotron”)jakodoktor Gachet(portretdoktoratoobraz,którynajdłużej,boprzez14lat,utrzymywałsięnapierwszymmiejscunaj-wyżejwycenionychdziełmalarskich);

· Saoirse Ronan(nominowanadoOscarazarolewfilmach„Brooklyn”i„Po-kuta”)jakoMarguerite Gachet,córkadoktora;

· Chris O’Dowd(„Druhny”,„Technicy-magicy”)jakolistonoszJoseph Roulin,przyjacielvanGoghazArles,sześciokrotnieprzezniegosportretowany;

· John Sessions(„Brud”,„GangiNowegoJorku”)jakoPere Tanguy,dostawcafarb;

· Aidan Turner („Hobbit”, „Poldark –Wichry losu”) jakowioślarz z obrazu„BrzegOisewAuvers”;

· Helen McCrory(„HarryPotter”,„PeakyBlinders”)jakoLouise Chevalier,go-sposiadoktoraGacheta;

· Robert Gulaczyk (aktor Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy, wswojejpierwszejrolifilmowej)jakoVincent van Gogh.

OPIS SKRÓCONY

4

EKIPA FILMOWAReżyseria: Dorota Kobiela, Hugh WelchmanScenariusz: Dorota Kobiela, Hugh Welchman, Jacek DehnelOperatorzy: Tristan Oliver, Łukasz ŻalKostiumy: Dorota Roqueplo Projekty malarskie: Bartosz Armusiewicz, Wiktor Jackowski, Anna Kluza, Marlena Jopyk-Misiak,

Łukasz Gordon, Jerzy Lisak, Bartosz DłużewskiNadzór malarski: January Misiak, Wiktor Jackowski, Anna Kluza, Monika Marchewka,

Ewa GołdaNadzór artystyczny: Piotr Dominiak

Efekty specjalne: Łukasz MackiewiczMuzyka: Clint MansellDżwięk: Michał Jankowski, Michał Fojcik MPSEMontaż: Justyna Wierszyńska, Dorota KobielaKierownictwo produkcji: Tomasz WochniakProducenci: Hugh Welchman, Sean Bobbitt, Ivan MactaggartProducenci wspierający: Jonathan Feroze, Richard LondesboroughProducenci wykonawczy: David Parfitt, Laurie Ubben, Charlotte Ubben, Edward Noeltner,

Claudia Bluemhuber, Gerd Schepers, Ian HutchinsonOBSADAArmand Roulin Douglas BoothVincent van Gogh Robert GulaczykAdeline Ravoux Eleanor TomlinsonDoktor Gachet Jerome FlynnMarguerite Gachet Saoirse RonanListonosz Joseph Roulin Chris O’DowdPere Tanguy John SessionsWioślarz Aidan TurnerLouise Chevalier Helen McCroryPOLSKA WERSJA JĘZYKOWAArmand Roulin Józef PawłowskiVincent van Gogh Robert GulaczykAdeline Ravoux Olga FryczDoktor Gachet Robert WięckiewiczMarguerite Gachet Zofia WichłaczListonosz Joseph Roulin Jerzy StuhrPere Tanguy Włodzimierz MatuszakWioślarz Maciej StuhrLouise Chevalier Danuta Stenka

FIRMY ODPOWIEDZIALNE ZA PRODUKCJĘProducenci: BreakThru Films, Trademark FilmsFinansowanie: SilverReel Entertainment

We współpracy z:Polskim Instytutem Sztuki FilmowejDoha Film Institute MEDIA Unibail-Rodamco DYSTRYBUCJANEXT FILM

CZOŁÓWKA

5

Koproducenci:MiastoWrocław–EuropejskaStolicaKultury2016

Odra-Film/DolnośląskiFunduszFilmowy

CeTACentrumTechnologiiAudiowizualnej

Francja, lato 1891 r. ArmandRoulin(Douglas Booth), lekkomyślnymło-dyczłowiek,otrzymujeodswojegoojca, listonosza Josepha Roulina(ChrisO’Dowd), którybył przyjacie-lem Vincenta van Gogha, zadaniespecjalne. Ma pojechać do Paryża iosobiściedostarczyćTheovanGo-ghowilistodVincenta,którywłaśniepopełnił samobójstwo. Armand niejestzachwyconyzadaniem:wstydzisię znajomości ojca z Vincentem– cudzoziemcem, malarzem, który wnapadzieszałuodciąłsobieuchoi leczył sięwmiejscowymszpitalupsychiatrycznym.

Armand nie może znaleźć Theo.Poszukiwania prowadzą go do do-stawcy farb, „ojca” Tanguy (JohnSessions), który informuje chłopa-ka,żeTheozmarłniedługopoVin-cencie,najwyraźniejzdruzgotanyin-formacjąośmiercistarszegobrata.

Tanguywspomina,jakTheopomógłVincentowiwjegoniezwykłejtrans-formacji.Wwieku28latVincentbyłnieudacznikiem, który stracił trzyposadyz rzędu,mieszkałwszopiewgórniczymrejonieBorinagewBel-giiiniemiałnicopróczkilkuksiążekorazbrakupomysłunażycie.Dzie-sięć lat później stał się największąartystycznąsensacjąParyża.

PowysłuchaniutejhistoriiArmanduznaje,żeniesprawiedliwieosądziłprzyjacielaojca,ichcesiędowiedzieć,dlacze-goVincentwybrałmomentnajwiększejchwały,abyodebraćsobieżycie.

W poszukiwaniu rozwiązania zagadki Armand jedziewięcw ostatniemiejsce pobytu Vincenta, do cichejwioski Auvers-sur-Oise,godzinędrogiodParyża.MasiętamspotkaćzdoktoremPaulemGachetem(JeromeFlynn),ostat-nimlekarzemVincenta.Namiejscuokazujesię,żedoktorwyjechałnakilkadni.ArmandwoczekiwaniunaGachetazaczynaprowadzićnamiejscuwłasneśledztwodotycząceokolicznościśmiercivanGogha,jejpowodówiwinnychtejtragedii.

WAuvers-sur-OisezatrzymujesięwgospodzieRavoux,gdzieVincentspędziłostatniedziesięćtygodniżyciaigdzie29lipca1890rokuzmarłwwynikuranypostrzałowej.ArmandpoznajecórkęwłaścicielagospodyAdelineRavoux(EleanorTomlinson).Prowadziteżlicznerozmowyzmieszkańcami,międzyinnymizgosposiądoktoraLouiseCheva-lier(HelenMcCrory),zjegocórkąMargueriteGachet(SaoirseRonan)orazzwioślarzem(AidanTurner)spotkanymnadrzekąwmiejscu,wktórymvanGoghlubiłprzesiadywać.

Armandnabieraprzekonania,żewszyscystarająsięukryćprzednimprawdę.Chce jednakdociec,cosięwłaści-wiezdarzyło:dlaojca,dlauczczeniapamięciVincentaorazdlasamegosiebie.Rozmowyzmiejscowąpolicją,nie-spodziewanespotkaniezdrugimlekarzem,wreszciedługooczekiwanespotkaniezdoktoremGachetemprowadzą dozaskakującychustaleń.JednocześnieArmandzaczynarozumiećpełnenieoczekiwanychzwrotówżycieVincentavanGoghaidoceniaćjegoogromnąpasję.

STRESZCZENIE

6

„TWÓJ VINCENT”: ANIMACJA MALARSKAWszystkiepostaciwfilmie„TwójVincent”sąodgrywaneprzezaktorów,którzypracowalinaspecjalniestworzonychplanachwzorowanychnaobrazachvanGoghalubnatlegreenscreenu.ScenyaktorskiebyłynagrywanewstudiachThreeMillswLondynieorazwstudiuCeTAweWrocławiu.Wekipiefilmowejznaleźlisięm.in.operatorzyŁukaszŻal(nominowanydoOscarazazdjęciadofilmu„Ida”)orazTristanOliver(„FantastycznypanLis”,„Uciekającekurczaki”).Scenynakręconetechnikątradycyjnąstałysiępunktemwyjściadopracymalarzyanimatorów.Pozakończeniuzdjęćaktorskichekipamalarskaprzenosiłakażdąklatkęnapodobrazia,którenastępniebyłyanimowanepoklatkowo.

Przedkręceniemzdjęćiwtrakcieichtrwaniaekipaprzygotowującaprojektymalarskiespędziłaroknadopracowy-waniemdziełvanGoghaiprzekształcaniemichnajęzykfilmu.Wfilmie„grają”94obrazyVincentavanGogha,którezostały„wcielone”dofilmuwpostacibardzozbliżonejdooryginałów,orazkolejnych31obrazówwykorzystanychwformieczęściowolubznacznieprzekształconej.

ObrazyvanGoghamająróżnekształtyirozmiary,malarzemusieliwięcopracowaćkoncepcjęnajbardziejatrakcyj-negoprzedstawieniaichwjednolitymformaciekinowym.WymagałotowyłamaniasięzramobrazówVincenta,przyjednoczesnymzachowaniuatmosferyiklimatujegoprac.Musielitakżeopracowaćsposobypłynnegoprzenikaniajednegodzieławdrugiewprzypadkach,wktórychpostaćnamalowanawjednymstylumusi„wejść”winnyobrazVincenta,namalowanycałkowicieodmiennie.Abyzachowaćspójnośćakcji,malarzeprzygotowującyprojektymalar-skiemusieliniekiedyzmieniaćporędnialubrokunaobrazach.Wtensposóbczasamiobrazukazującydzieńzmieniałsięwpejzażnocny,aobraznamalowanyjesieniąlubzimąprzekształcałsięwwidokletni,żebyzachowaćspójnośćczasuakcji.

Malarzecipracowalinadtakimprzekształceniemwizerunkuaktorów,abyzjednejstronyzachowaćichistotnecechy,azdrugiejnadaćimwyglądicharakterpostaciportretowanychnaoryginalnychobrazach.

Wdalszejkolejnościmalarzeanimatorzy„przemalowywali”klatkifilmowezgodniezestylem(wzakresiepociągnięćpędzla, kolorystyki czy impastów)opracowanymprzezprojektantówefektówmalarskich, przenoszącpierwsząznichnapodobrazieowymiarach67x49cm.Następnieujęciebyłopoddaneanimacjipolegającejnawielokrotnymprzemalowywaniuwszystkichruchomychelementówujęcia,zzastosowaniemtakiegosamegosposobupociągnięćpędzlaorazidentycznejkolorystykiiimpastujakdlapierwszejklatki.Etapkończyłsięnamalowaniemostatniejklatkiujęcia.KażdaklatkazostałasfotografowanaaparatemcyfrowymCanon6D.

Malarze animatorzy pracowali w stacjach roboczych animacji malarskiej (PAWS) zaprojektowanych specjalnie napotrzebytegoprojektuprzezTomaszaWochniaka(zBreakThruFilms)orazDorotęKobielęiPiotraDominiaka.Pracazajęła2lata.StacjaPAWSpozwalamalarzowiskupićsięmaksymalnienamalowaniuianimacji,bezpotrzebyanalizowaniaoświetleniaczytechnologii,dziękiczemuudałosięzachować jednolitośćwynikówpracwszystkich 97stacjiPAWSzlokalizowanychwtrzechstudiachfilmowychwdwóchkrajach.Najednąsekundęfilmuskładająsięwykonanewwysokiejrozdzielczości24zdjęciadwunastuujęćobrazu.Posfotografowaniuujęćobrazównależałowykonaćtzw.deflickering,czylistabilizacjęekspozycjikażdejklatkiorazdokonaćpewnejkorektykolorystycznej,abywyrównaćnasyceniewszystkichujęć.Wefekciekońcowymwidzowiezobaczą65000zdjęćprawdziwychobrazówolejnychpoddanychanimacji.

7

Vincent urodził sięwHolandii jakonajstarszysynwrodziniepastora.Otrzymał imiępobezdzietnymbra-cie ojca, „Cencie” vanGoghu, którydorobiłsięfortunynahandludzieła-misztuki.Nadającmutakiewłaśnieimię,rodziceVincentamielinadzie-ję,żeprzejmiepostryjulukratywnybiznes. 16-letni Vincent rzeczywi-ścierozpocząłpracęwfirmiestryja.Wcześniejniewykazywałanizainte-resowaniasztuką,aniszczególnegotalentuartystycznego,jednakstarałsiędowiedziećnatentematwszyst-kiego,comożliwe.Posiadłencyklo-pedycznąwiedzę,jednaknieodgry-wał w firmie stryja znaczącej roli,ponieważ nie potrafił rozmawiać zklientami.Wkońcuzostałwyrzuco-nyzpracy.

Rodzice czuli się upokorzeni takimobrotem sprawy, Vincent próbo-wał się jakoś zrehabilitować w ichoczach. Krótko pracował w Angliijako nauczyciel, był pomocnikiemksięgarza w Hadze, podjął nawetstudia, by jak ojciec zostać pasto-rem.

Niestety próby te okazały się bez-owocne, Vincent nie był w staniezdaćegzaminówizostaćpastorem,mimożerodziceprzezrokłożylinaprywatnelekcje.Zniemałymtrudemojcieczdołałzapewnićmupracępo-mocnikapastorawbiednymgórni-czymokręguBorinagewBelgii.Niebyłatoprestiżowaposada,jednakizniejVincentzostałzwolniony,tymrazem za okazywanie „nadmiernejpobożności”.Atodlatego,żerozdałbiednymgórnikomswojejedzenie iubrania,atakżeniektórerzeczyna-leżącedoparafii.

Vincent sięgnął wówczas dna, od-mówił przyjęcia kolejnej pomocyod rodziny, zamieszkał w stodolewBorinage.Zdepresjistarałsięgowyciągnąć ukochanymłodszy bratTheo, który w odróżnieniu od Vin-centazpowodzeniemzajmowałsięhandlem dziełami sztuki. To Theonamówił Vincenta, by zarabiał naswojejmiłościdosztuki,ipopchnął

go w stronę tworzenia. 27-letniVincent zaczął się uczyć rysunku,korzystając z podręczników pod-suniętychprzezTheo.Rysuneknieprzychodził mu łatwo, jednak Vin-centbyłbardzosumiennyioddanypracy,ćwiczyłdniamiinocamiirobiłpostępy.

TaktrafiłpodskrzydławujaAntonaMauve, jednego z najbardziej zna-nychmalarzywówczesnejHolandii.Niestetystosunkizwujempopsułysię, kiedy u Vincenta zamieszkałaprostytutkazdziećmi.Skandal,któ-rywybuchłztegopowodu,sprawił,żeVincentwróciłdodomurodziców,powyraźnej presji ze strony brata,którywówczasgoutrzymywał.Vincentszybkodoskonaliłwarsztatiukończyłnaplebaniipierwszewiel-kiedzieło,obraz„Jedzącykartofle”.W tym czasie stosunki z rodzinązaczęłysiępogarszać,Vincentcał-kowicie zerwał z Kościołem i pro-wadziłzajadłesporyzojcem.Kiedyojciec młodego malarza zmarł na-glenazawałserca,matka isiostryVincentaobwiniłygooprzysparza-nierodziniezmartwień iwpędzenieojcadogrobu.

Po krótkim i bezowocnym pobyciew Antwerpii i na wrzosowiskachDrentheVincentpojechałdoParyża,dodomuswojegobrataTheo.Dzię-ki koneksjom Theo Vincent dostałsiędoatelierCormona,gdziepraco-wałzmłodymi,utalentowanymima-larzami,takimijakToulouse-LautreciÉmileBernard.

Vincent nie czuł się komfortowowśródmłodszych i – jakwielu są-dziło – znacznie bardziej utalento-wanych malarzy, którzy nie trakto-wali go poważnie aż domomentu,kiedy Theo dostał zlecenie zakupudzieł impresjonistówdlaswojejga-lerii.WówczasTheostałsiębardzopopularnywśródartystówreprezen-tujących nowatorskie style, dziękiczemu wzrosła również pozycjatowarzyska Vincenta. Przez kilkamiesięcyVincent iTheoznajdowalisięwgrupie najbardziej interesują-

VINCENT VAN GOGH: ŻYCIORYS

cychmłodychmalarzy.Niestetyhu-laszczy trybżyciasprawił, żeTheopoważnie podupadł na zdrowiu,Vincentnatomiastpoczuł,żeopusz-czają go siły twórcze.Wyruszył napołudniewposzukiwaniunatchnie-nia,słońca iwidokówtakich jaknajapońskichgrafikach,któregoinspi-rowały.

Ku jego zdumieniu, kiedy dotarł doArles w Prowansji, akurat padałśnieg,jednakszybkosięstopiłioko-lica zakwitła wszystkimi koloramikwiatów.WtedywłaśnieVincentdo-pracował nowy stylmalarski, którydziś uważamy za typowy styl vanGogha, łączący w sobie jego zna-jomość holenderskiego malarstwaakademickiego, nowe style, którepoznał w Paryżu, i japonizm. Vin-centtworzyłjednodziełozadrugim,postanowił też otworzyć studio ar-tystyczne, w którym zamierzał go-ścićtwórcówpoznanychwParyżu.W tym celu wynajął Żółty Dom wArles,jednakodwiedziłgotamtylkoPaulGauguin,skuszonydarmowymwiktem. Początkowo ich relacjaukładała się dobrze, ale z czasemmiędzy malarzami zaczęło docho-dzić do spięć i nieporozumień. Popewnej wyjątkowo zażartej kłótniVincentodciąłsobieuchoipodaro-wałjewprezencieswojejulubionejkochance. Następnego ranka Gau-guinwyjechałzArles,aVincenttra-fiłdomiejscowegozakładupsychia-trycznego. Po dwóch tygodniachwyszedł, niestetypomiesiącu jegostanznówsiępogorszyłinaskutekinterwencji sąsiadów, którzy prosilimera miasta o usunięcie kłopotli-wegolokatora,Vincentdobrowolniezgłosił się do prywatnego szpitalapsychiatrycznego w Saint Rémy.Przebywałtamokrągłyrok,podczasktórego okresy względnej „normal-ności” przeplatały się z napadamiszału.Porokuartystauznał,żeczu-jesięna tyledobrze,żemożeopu-ścićzakład.

Wrócił na północ, żeby być bliżejTheo, jednak nie chciał mieszkaćw zgiełku Paryża. Osiadł w cichej

8

wiosce Auvers-sur-Oise, zaledwiegodzinędrogiodstolicy.Wioskaoddawnaprzyciągałamalarzyniczymmagnes, poza tym wielu bogatychparyżanmiało tuswoje letnie rezy-dencje,międzyinnymiznanymalarzCharles Daubigny. Vincent wybrałtomiejscenietylkodlatego,żebyłoprzyjazne artystom – zamieszkałtuteżzewzględunadoktoraPaulaGacheta, który specjalizował się wleczeniu „melancholii” dotykającejartystów, a w Paryżu dał się po-znać jakomiłośnik impresjonizmu.Gachet leczył też innych malarzy,między innymi Camille’a Pissarra,wieloletniego przyjaciela van Go-gha,orazsampróbowałswoichsiłprzy sztalugach,miał aspiracje, byzostaćmalarzem.

Z początku Vincent bardzo dobrzesięczułwAuvers-sur-Oise,rzuciłsię

9

wwirpracy,zaprzyjaźniłzdoktoremGachetem. Niestety nadal borykałsię z wieloma problemami, mar-twił się o pieniądze, stan zdrowia, oswojegobrataijegomałedziecko,doskwierała mu samotność. Dośćszybko ochłodziły się jego, począt-kowo świetne, relacje z doktoremGachetem.Zaledwie10 tygodnipoprzybyciu do Auvers-sur-Oise, ponamalowaniu 70 obrazów, Vincentwpewien niedzielnywieczór zjawiłsię w gospodzie Ravoux ze śmier-telną raną postrzałową w klatcepiersiowej. Twierdził, że postrzeliłsię sam.Wrócił bez płócien i farb,zktórymiwyszedł,niemiałteżprzysobiebroni,zktórejpadłstrzał.Ni-gdynieznalezionoanipistoletu,anizagubionychpłócien.Dwadnipóź-niej Vincent zmarł, mając u bokuswojegoukochanegobrataTheo.

Dorota Kobiela: Było pięć wersji scenariusza Najtrudniejszebyłoprzerobienieoryginalnegopomysłunascenariusz80-mi-nutowegofilmu.Jestembardziejreżyserkąniżpisarką.Niemogłamnapisaćstandardowejbiografiiwstylu„Pasjiżycia”,ponieważmogłamująćtylkota-kiesceny,którebyłyosadzonelubprzynajmniejzahaczałyoobrazyVincen-ta.Częstopisałamsceny,którebyłypiękneiposuwałyhistoriędoprzodu,aleokazywałysięzbytodległeodobrazów. Pierwszyszkicscenariuszanapisałampopolsku,napodstawiemoichkrót-kometrażówek,zwykorzystaniemmonologówuzyskanychodJackaDehne-la.Drugawersjascenariuszateżpowstałapopolsku,aleokazałosię,żejejtłumaczenienaangielskizajęłostraszniedużoczasu.Wszystkieuwagibyłypoangielsku,askorocałyfilmzamierzaliśmykręcićpoangielsku,uznałam,żekolejnewersjescenariuszabędąjużpowstawaćpoangielsku.Wtedyna-mówiłamHughdopomocy– tak zostałwspółscenarzystą. Przez kolejnedwaipółrokupowstałopięćwersjiscenariuszydofilmupełnometrażowegoikilkamodyfikacjikażdejztychpięciuwersji.Dwarazykompletniezmienia-liśmykoncepcjęikierunekpracy. Zanimpowstałscenariusz,napisałamwielehistoryjek.Opowiadałyozda-rzeniachzżyciaVincenta,byłyzaczerpniętezkonkretnychobrazów,niektóredotyczyływyłącznie jegookresuholenderskiegoalbookresubohemyarty-stycznejnaparyskimMontmartrze.Alepierwszykonkretnyscenariuszdo-tyczyłostatnichdnijegożycia.Tobyłdobrymateriał,wtymokresietworzyłcudowneobrazy,równieżportretyludzi,zktórymimiałregularnykontaktpodkoniecżycia.Bylito:doktorGachet,jegotajemniczacórkaMarguerite,którąVincentnamalował trzy razy, amimo to jej twarz zawszepozostajeukry-ta,czyAdelineRavoux,pięknacórkawłaścicielagospody,wktórejartystazmarł.

Pracanadfilmem„TwójVincent” rozpoczęłasięw roku2008.PoczątkowoDorotaKobielaplanowałanakręceniefilmukrótkometrażowego.Odtegoczasuscenariuszprzeszedłkilkapoważnychmodyfikacji,koncepcjatwórczateżuległazmianie,ażpowstaławersjaostateczna,opowiadającahistorięzperspektywyArmandaRoulina.Duetreżyser-sko-pisarskiDorotaKobielaiHughWelchmanchętniewspominawspólnąartystycznąpodróż.

JAK POWSTAWAŁ SCENARIUSZ

10

Hugh Welchman: Pokazywaliśmy to, co widzieliśmy na obrazach Przeczytaliśmyokoło40różnychpublikacjioVincencie:biografii,opracowańnaukowych,esejówibeletrystyki.Wciąguczterechlatodwiedziliśmy19mu-zeówwsześciukrajach,obejrzeliśmyokoło400obrazówvanGogha.Obej-rzeliśmytakżefilmfabularnyonimorazkilkafilmówdokumentalnych,roz-mawialiśmyzpracownikamiMuzeumVincentavanGoghawAmsterdamie. Wymagania, jakie stawialiśmy przed scenariuszem o Vincencie, były bar-dzowysokie.Jakmantrępowtarzaliśmysłowa,któreskreśliłw jednymzeswoichostatnichlistów:„Mogązanasmówićjedynienaszeobrazy”.Więcpokazywaliśmytylkoto,cowidzieliśmynajegoobrazach.Stanowiłotopew-neograniczenie,ale i takmieliśmywieledrógdowyboru:walkęVincenta,tajemnicęjegośmierci,rozwójjegotalentuczypołączenietegowszystkiego. Dlanasobojgabyłojasne,żeVincentniebyłszaleńcem.Dlategoniechcie-liśmyzbudowaćopowieścioszaleństwie.Tajemniczaśmierćbyłaszokują-cymzaskoczeniempopodróży,jakąodbył,ipotym,czegodokonałwciągu8krótkichlat.Jednocześniemusieliśmyzmierzyćsięzpowszechniepanu-jącymmitem,żevanGoghbyłudręczonym,wieczniecierpiącym,szalonymartystą.

„Twój Vincent” w ostatecznej wersji

DorotaKobiela:–Najważniejszązmianąnaszejkoncepcjibyłoodejścieodformymockumentuwkierunkupełnometrażowejfabuły.WpierwszejwersjiżycieVincentabyłoprzedstawionezperspektywyniewidocznegonaekraniefilmowca, któryprowadzidialogi zobrazamimalarza.Na tymetapiepod-jęliśmyteżdecyzjęozastosowaniudwóchkoncepcjiwizualnych–dialogimiałybyćprowadzonewmalarskimstyluVincenta,natomiastwspomnieniarozmówcówmiałybyćczarno-białe.

WjednymzeszkicówscenariuszalistonoszRoulinijegosynrelacjonowaliwydarzeniainnejosobie,malarzowiEdvardowiMunchowi.Zastanawialisięnad śmiercią Vincenta i opowiadali szczegółowo całą historięmalarzowi,któryprzyjechałnapołudnie,podążającniejakośladamivanGogha. Uznaliśmyjednak,żetawersjanadaljestzbytoddalonaodobrazów.Chcie-liśmy jak najmocniej identyfikować się z emocjonalną podróżą głównychbohaterów.Dlatego zmieniliśmy koncepcjępo raz kolejny–głównymbo-hateremzostałArmandRoulin,któryprowadził licznerozmowyzludźmizAuvers,ParyżaizArles.

11

Armand Roulin Douglas BoothDouglaszdobyłuznaniewidzówroląBoyaGeorge’awfilmiestacjiBBCTwo„Kłopotliwy chłopak” (2010). Występował także w telewizyjnej adaptacji„Wielkichnadziei”orazpowieści„ChristopherandHisKind”(obiepozycjez2011r.).Wroku2013Boothzagrałwfilmowejadaptacji„RomeaiJulii”CarlaCarlei.RokpóźniejpojawiłsięwfilmieDarrenaAronofsky’ego„Noe:WybranyprzezBoga” iw „Klubiedlawybrańców”wreżyseriiLoneScherfig.Wroku2015zagrałwfilmierodzeństwaWachowskich„Jupiter:Intronizacja”.

Vincent van Gogh Robert GulaczykRobert jest aktorem teatralnym, pracujew Teatrze im.H.ModrzejewskiejwLegnicy,jegotalentaktorskizostałwielokrotniedoceniony.Robertmożepochwalićsięprawieczterdziestomarolamiwprofesjonalnychprodukcjachteatralnych.

W2014rokuodebrałtelefonodagencjicastingowej.Usłyszał,żejestpodob-nydoVincentavanGogha(nigdywcześniejniktniezwróciłmunatouwagi),i zostałzaproszonynaprzesłuchanie,odbywającesię jeszcze tegosame-godnia,dogłównejroliwmiędzynarodowejprodukcjifabularnej.Robertodczasówszkolnychnieużywałangielskiego,dlategobyłzaskoczony,kiedynaprzesłuchaniudostałstrójzepoki,zostałucharakteryzowanyipostawionoprzednimzadanieczytaniaangielskichwersjilistówVincenta.TakzaczęłasięjegowielkapodróżkuodkrywaniużyciaitwórczościVincentavanGogha.Robertuważasięzaszczęściarza:kochaswojąpracę,aterazkochatakżeswojegoVincenta.

Adeline Ravoux Eleanor TomlinsonEleanorzasłynęłaswoimikreacjamijakoksiężniczkaIzabelawfilmie„Jack,pogromcaolbrzymów”(2013),IzabelaNevillewserialu„Białakrólowa”orazDemelzaPoldarkwprzebojowymserialuBBC„Poldark–Wichrylosu”.

Doktor Gachet Jerome FlynnJeromezdobyłpopularnośćwWielkiejBrytaniidziękitakimrolomjakKenny„Rambo”Baineswfilmietelewizyjnymz1986roku„London’sBurning”czyPaddyGarveywserialutelewizjiITV„SoldierSoldier”.Międzynarodoweuzna-niezyskałjakoBronnwhitowymserialuHBO„Graotron”,adaptacjipowieści„Pieśńloduiognia”George’aR.R.Martina.Jestrównieżpiosenkarzem,wie-lokrotniewspinałsięnaszczytylistprzebojówwWielkiejBrytanii.

KTO GRA W FILMIE „TWÓJ VINCENT”

12

Marguerite Gachet Saoirse RonanSaoirsedwarazybyłanominowanadoNagrodyAkademii:dlanajlepszejak-torkidrugoplanowejzarolęwfilmie„Pokuta”(2007)orazdlanajlepszejak-torkizakreacjęwfilmie„Brooklyn”(2015).Trzyrazybyłarównieżnominowa-nadonagrodyBAFTA,dwarazydoZłotychGlobów,zdobyładwienominacjeGildiiAktorówEkranowychorazdonagrodySatellite.

Listonosz Joseph Roulin Chris O’DowdChris zdobył popularność jakoRoyw komedii „Technicy-magicy”wyświe-tlanejw telewizji Channel 4. O’Dowdgrał równieżw serialu komediowym „MooneBoy”wtelewizjiSky1,którybyłemitowanyod2012do2015roku izaktórydostałZłotyGlob.Występowałtakżewwieluprodukcjachfabular-nych,takichjak:„Druhny”(2011),„40latminęło”(2012),„TheSapphires:Mu-zykaduszy”(2012),„Thor:Mrocznyświat”(2013),„Kalwaria”(2014)i„MówmiVincent” (2014).W2014rokuzadebiutowałnaBroadwayuwadaptacjipowieści„Myszyiludzie”,zatęrolębyłnominowanydonagrodyTony.

Pere Tanguy John SessionsJohngrałjakoaktorcharakterystycznywwieluznanychfilmach,takichjak„GangiNowegoJorku”,„BuntnaBounty”czy„HenrykV”KennethaBranagha.WpamięćzapadłyjegorolewserialutelewizjiChannel4„PorterhouseBlue”orazwniezapomnianejadaptacjiBBCpowieściMervynaPeake’a„Gormeng-hast”.Johnregularniebierzeudziałwprogramie„WhoseLineIsItAnyway”orazwteleturnieju„QI”.

Boatman Wioślarz Aidan TurnerDziękigłównejroliwznanymserialutelewizjiBBC„Poldark–Wichrylosu”orazroliwampiraJohnaMitchellawserialu„Byćczłowiekiem”Aidanjestjed-nymznajbardziejrozpoznawalnychbrytyjskichaktorów.Jestrównieżznanyz roli krasnoludaKiliw trylogii „Hobbit”.W2016 rokumagazyn „Glamour”przyznałmutytułnajseksowniejszegomężczyzny.

Louise Chevalier Helen McCroryHelen grałaCherieBlairw filmach „Królowa” (2006) oraz „Władcy świata”(2010).OdtwarzałatakżepostaćNarcissyMalfoywtrzechostatnichfilmachzcyklu„HarryPotter”,wcieliłasięwMamęJeannewfilmieMartinaScorsese„Hugo i jegowynalazek” (2011)orazwpostaćClairDowarwfilmieSamaMendesa„Skyfall”(2012)iciotkęPollywserialu„PeakyBlinders”.

13

Dorota Kobiela – reżyserka i scenarzystkaDorotaKobiela,absolwentkaAkademiiSztukPięknychwWarszawie,czterokrotna laureatkastypendiumministrakulturyisztukizawybitneosiągnięciawdziedzinierysunkuimalarstwa.DziękiinspiracjiprzyjaciółDorotazaintere-sowałasięfilmemisztukąanimacji,achęćzgłębieniatychdyscyplinprzełożyłasięnastudiawWarszawskiejSzkoleFilmowejnakierunkureżyseria.Wyreżyserowałajedenkrótkifilmakcji„Sercenadłoni”(2006)orazpięćanimowa-nychkrótkometrażówek:„List”(2004),„Kochajmnie”(2004),„Sz.P.Miś”(2005),„SzkiceChopina”(2011)i„Małylisto-nosz”(2011).„Małylistonosz”topierwszynaświecieiprawdopodobniejedynymalarskifilmanimowanywykonanywtechnice3D,któryzdobyłnagrodędlanajlepszegofilmukrótkometrażowego3Dnafestiwalufilmowym3DFilmFestivalwLosAngeles,byłtakżeuhonorowanynafestiwalach3DStereoMedia(Liège)oraz3DFilm&MusicFest(Barcelona).

Szóstymkrótkometrażowymfilmemanimowanymmiałbyć„TwójVincent”,wktórymDorotazamierzałapołączyćmiłośćdomalarstwaifilmu.Początkowozamierzałacałyfilmnamalowaćsamodzielnie.Jednakkiedyprojektroz-rósłsiędorozmiarówfilmupełnometrażowego,okazałosię,żezadanienapisaniascenariuszaiwyreżyserowaniaobrazujesttakduże,żeDorotamusiałazadowolićsięnadzorowaniempracyinnych125malarzy.Mimotoreżyserkanamalowałakilkaujęćfilmu.

Hugh Welchman – reżyser, scenarzysta i producent, BreakThru FilmsHughkształciłsięnauniwersytecieoksfordzkim,uzyskałdyplomnakierunkufilozofia,politykaiekonomia,jednakjużwtedyinteresowałsięfilmem.Utrzymywałsięznauczaniahistorii,byłsprzedawcądywanów,sprzedawałnawetryby,iprzezcałyczasstarałsiębraćudziałwróżnychprzedsięwzięciachfilmowychwLondynie.Pokilkuniezbytudanychdoświadczeniachzauważył,żebraksukcesuwiążesięztym,codziejesięzakamerą,anieprzednią.PostanowiłzatemdokształcićsięwNationalFilm&TelevisionSchool.

Jegopracadyplomowa,film„Crowstone”,zdobyłanagrodęCinefoundationnafestiwalufilmowymwCannes,otrzy-małtakżenagrodęSamMendesShakespearePrize.Pierwszedoświadczeniazawodowezdobyłjakoproducentkrót-kometrażowychfilmówdlaMontyPythona,następniezałożyłfirmęBreakThruFilms.W2008rokuHughotrzymałOscarazapierwsząwiększąprodukcjęfirmyBreakThru,film„Piotruśiwilk”.Filmzdobyłtakżekilkainnychistotnychwyróżnień,wtymnagrodyAnnecyCristalorazRoseD’or.Jegokolejnyfilm,„Zaczarowanyfortepian”,miałpremieręwPekinie,zudziałempianistyLangLanga,któryakompaniowałnażywo.Fortepianowyakompaniamentjeszczewielokrotnietowarzyszyłprezentacji„Zaczarowanegofortepianu”nacałymświecie.

HughpołączyłouczuciezpolskąmalarkąireżyserkąDorotąKobielą,wkonsekwencjizakochałsiętakżewjejprojek-ciefilmowym„TwójVincent”,któremusięwpełnipoświęcił.

Clint Mansell, kompozytorBrytyjskikompozytorClintMansellzostałjużogłoszony„jednymznajbardziejposzukiwanychkompozytorów”(„TheTimes”)oraz„geniuszempodkładówmuzycznych”(NME).Tytułytesązasłużone,gdyżClintjestautoremwieluwy-bitnychdziełmuzykifilmowejostatnichdwudziestulat.SzczególnieowocnabyłajegowspółpracazDarrenemAronofskym,dlaktóregonapisałmuzykędotakichfilmówjak„Czarnyłabędź”,„Requiemdlasnu”,„Źródło”,„Zapaśnik”,„Noe”czy„Pi”.ZaswojątwórczośćMansellbyłwielokrotnienominowanydonagródGrammyiZłotychGlobów.

Piotr Dominiak, nadzór artystycznyPiotrukończyłASPwŁodzi.Początkowoimałsięwszelkichzajęćzwiązanychzmalarstwem:dekoracjąiartystycz-nymmalowaniemwnętrzczywykonywaniemmurali.Kiedyniemiałzleceńmalarskich,podejmowałinneprace,takiejakkucharz,zktórychmógłzrezygnowaćwraziepojawieniasięciekawejpropozycji.Jednymztakichzleceńbyłonamalowanietłaprzedstawiającegolasorazksiężycowąnocdofilmu„Piotruśiwilk”wyprodukowanegoprzezBreak-ThruFilms.Potejwspółpracydostałpropozycjęnadzorowaniapracmalarskichprzykrótkometrażowymfilmie„Małylistonosz”DorotyKobieli.Następniezostałczłonkiemczteroosobowejgrupymalarzyzaangażowanychwtworzeniezwiastunadofilmu„TwójVincent”.RazemzDorotąKobielą iTomaszemWochniakiemPiotrzaprojektowałstacjęrobocząanimacjimalarskiejPAWSwykorzystanąprzyprodukcjitegofilmu.

BIOGRAFIE TWÓRCÓW

14

Łukasz Żal, operatorŁukasz Żal był nominowany doOscara i nagrody BAFTA za pracęprzy filmie „Ida”w reż.PawłaPaw-likowskiego. Za „Idę”, która byłajego debiutem fabularnym, Łukaszotrzymał kilka znaczących nagród,m.in.ZłotąŻabęnafestiwaluCame-rimage w 2013 r. oraz nagrody na 28. Festiwalu Filmowym w Gdyni, 29.Warszawskim Festiwalu Filmo-wym,na20.MiędzynarodowymFe-stiwaluFilmowym„Listopad”wMińsku, 20.WarszawskimFestiwaluFilmówo Tematyce Żydowskiej, nagrodęASC Spotlight Award, nagrodę naMedias Central European Film Fe-stival, nagrodę Koła Krytyków Fil-mowych z San Francisco, a takżenagrody PSC i EFA. W roku 2008Łukasz ukończył Państwową Wyż-szą Szkołę Filmową, Telewizyjną iTeatralnąwŁodzi.

Tristan Oliver, operatorW ciągu 26 lat pracy operatorskiejTristan często przekraczał granicegatunków. Wielokrotnie współpra-cował z reżyserem Nickiem Par-kiem, m.in. przy filmach „Wallace iGromit: Wściekłe gacie”, „Wallacei Gromit: Golenie owiec” i „Walla-ce i Gromit: Klątwa królika”, którezdobyły Nagrody Akademii. Jegowspółpracazinnymireżyseramiza-owocowała nagrodami BAFTA dlakrótkometrażowych filmów „StageFright”i„TheBigStory”,atakżedlafilmówfabularnych,takichjak„Ucie-kające kurczaki” czy nominowanedoNagródAkademii „FantastycznypanLis”i„ParaNorman”.

15

WYBRANEWYWIADY

DOROTA KOBIELA – SCENARIUSZ I REŻYSERIA

Jak narodziła się koncepcja filmu „Twój Vincent”? Chciałampołączyćmojedwiewielkieartystycznepasje–malarstwoifilm–istworzyćfilmmalowany.Wpadłam natenpomysłwwieku30lat,czylimniejwięcejwtakimwieku,wjakimbyłVincent,kiedyzacząłmalować.Mojąin-spiracjąbyłonietylkojegomalarstwo,któreuwielbiam,aleprzedewszystkimjegofilozofiażycia.Całeżyciezmagamsięzdepresją,dlategozafascynowałamniesilnawolaVincenta,którypotrafiłpozbieraćsięponieprzyjemnościach,jakichdoznałzamłodu,ipoprzezsztukęznalazłsposób,żebyczynićświatpiękniejszym.Kiedysamaprzeżywałamtrudnechwile,jegolistybyłydlamnienatchnieniem.Takzrodziłsiętenfilm.

Pierwotny pomysł zakładał film krótkometrażowy. Czemu zmieniłaś zdanie? Hughstałponadtrzygodzinywkolejce,żebydostaćsięnawystawęvanGogha.Wtedyzaczęliśmysięzastanawiaćnadzmianąkoncepcjinafilmpełnometrażowy.Uznałam,żetenpomysłmożnazrealizowaćwformie„wywiadów” zobrazamiVincenta,wzbogaconychoanimacjemalarskieopartenamalowanychprzezniegokrajobrazach.Zaczę-łamwięcprzygotowywaćscenariuszpodtymkątem,stworzyłamzwiastun,żebybardziejszczegółowoopracowaćmetodęprodukcjizgodnązmojąkoncepcją.Zwiastunzostałbardzodobrzeprzyjęty,nabrałamwięcprzekonania,żeprojektmożeprzemówićdoróżnychodbiorców.Naszpomysłwizualizacjispotkałsięzuznaniemróżnychludzi:znawcówfilmu,animatorówinormalnejkinowejpubliczności.

Jakie trudności napotkałaś w czasie pracy? Najtrudniejsze było przerobienie oryginalnego pomysłu na scenariusz filmupełnometrażowego. Jestembardziejreżyserką niż pisarką. Czułam, że mój projekt jest koncepcyjnie bliższy fabularyzowanym filmom dokumental-nym,więcstarałamsięobejrzećichjaknajwięcej.Pierwszyszkicscenariuszanapisałampopolsku,potemtrzeba gobyłoprzetłumaczyć,cobyłodośćkosztowneizajęłosporoczasu.Skorofilmzamierzaliśmykręcićpoangielsku,uznałam,żekolejnewersjescenariuszabędąjużpowstawaćpoangielsku.StąddużarolaHugh,któryzostałmoimwspółscenarzystą.

W jaki sposób wybierałaś tematy z życia Vincenta?Napisałamwielescenzaczerpniętychzjegożycia.Niektórebazowałynakonkretnychobrazach, inneskupiałysięwyłącznienaokresieholenderskimlubnaparyskimokresieMontmartre.Jednakpierwszykompletnypomysłsce-nariuszaobracałsięwokółostatnichdniartysty.Uwielbiamjegoobrazyztegookresu,takżeportretyludzi,zktórymimiałcodziennykontakt.Bylito:doktorGachet,jegotajemniczacórkaMarguerite,którąVincentnamalowałtrzyrazy,amimotojejtwarzzawszepozostajeukryta,czyAdelineRavoux,pięknacórkawłaścicielagospody,wktórejartystazmarł. 17

Dlaczego sceny wspomnień ujęte są w stylu czarno-białym? Zdwóchpowodów.Popierwsze,uznaliśmy,żewidzowieniewytrzymajątakiejintensywnościkolorówprzezpełne90minut.Budowafilmuzakładacofaniesiędowspomnień,codałonammożliwośćwprowadzeniainnegostyludlascenreminiscencji.Podrugie,niechcieliśmytworzyćdziełVincenta,którewrzeczywistościnigdyniepowstały.Więk-szośćwspomnieńdotyczytychsytuacjiwżyciumalarza,wktórychnietworzył.GdybyśmypróbowalisamistworzyćjewstyluvanGogha,musielibyśmyprzyjąćjakieśzałożenia,samodzielniezdecydować,jakmógłbyjenamalować.Uznaliśmy,żejesttozbytdalekoidące.Noijeszczenaszeźródła–szukającinformacji,przejrzeliśmybardzowielefotografiizepoki.Tobyłyoczywiścieczarno-białezdjęcia,costanowiłoinspiracjędlastylu,wjakimwpletliśmywspo-mnieniawakcjęfilmu.

A skąd się wziął tytuł „Twój Vincent”? Powodówjestkilka.Tenprojekttodziełomiłości.Pracanadnimzajęłamipełne7lat,podczasktórychsiłdodawa-łamimiłośćdojegomalarstwa,jegolistyiszacunek,jakimamdlajegowoliwalki.ZresztąnietylkojamusiałamkochaćvanGogha.Nasimalarzestworzyli65000klateknamalowanychwtechniceolejowej.Każdasekundafilmutonawet10dnipracy,każdaklatkatoniezliczonepociągnięciapędzla.Takiezadaniewymagaogromnegopoświę-ceniaorazszacunkudlajegotwórczości.Potrzecie,tytułjestodniesieniemdotypowegozakończenialistów,którepisał dobrata.Kończył je słowami: „Twój kochającyVincent”.Poczwarte, choćbyćmożenajważniejsze, zdecy-dowaliśmysiępodjąć ryzyko istworzyćpierwszy ręczniemalowany,pełnometrażowyfilmanimowany,ponieważludzienacałymświecienaprawdękochająVincenta.Mamnadzieję, żefilmbędziedlawidzów inspiracją, że ze-chcądowiedziećsięonimwięcej,sięgnąpojegolisty,zobacząjegoobrazynażywo.Cieszęsię,żenaswójsposóbmammożliwośćprzedstawieniaVincentawiększejrzeszyodbiorców.Onnatozasługuje.Chcę,żebykażdyuważał goza„swojego”!

18

19

Dlaczego zdecydowałeś się wyprodukować film o van Goghu? Jegopopularnośćcałyczasrośnie,awpływyartystycznesądziświększeniżkiedykolwiek.Jegoobrazyprzemawiajądowidzabezpośrednio,nawetdoosób,którenieinteresująsięmalarstwem.Wwieku28latVincentbyłnieudaczni-kiem,któregowyrzuconozkilkuróżnychposad.Sztukązająłsięniejakozdesperacji,porazpierwszywziąłpędzeldoręki,kiedymiał28lat,adziesięćlatpóźniejbyłjużuważanyzageniusza.Przezte10latpracowałniesłychanieciężko,aowocejegowysiłkówkażdegopodnosząnaduchuikażdemupoprawiająnastrój.Uznaliśmyteż,żeżycieVincentamożnaprawdziwiepokazaćtylkowbliskimpowiązaniuzjegoobrazami,dlategoteżzdecydowaliśmysięnatakiśrodekwyrazu,jakimjestfarbamalarska.Jegoobrazydosłownietworząświatprzedstawionywnaszymfilmie.

W jaki sposób wybieraliście obrazy do filmu? ChcieliśmypokazaćprzedewszystkimdojrzałegovanGogha,dlategoakcjęfilmuumieściliśmyprzedewszystkimwArlesiwAuvers,wmniejszymstopniuwParyżu.Wybraliśmyportretyosób,którewnajważniejszychchwilachżyciabyłymunajbliższe,więcwfilmiepojawiająsięlistonoszRoulin,porucznikMilllet,doktorGachet,MargueriteGachet,„ojciec”Tanguy,AdelineRavoux,aoprócztegooczywiściewnętrzaikrajobrazyznimizwiązane.Staraliśmysiępoka-zaćjaknajwięcejjegoznanychobrazów,dlategowfilmieużyliśmyaż130znich.

Jak przygotowywaliście się do pracy nad filmem o van Goghu? Przeczytaliśmy około 40 różnych publikacji o Vincencie: biografii, opracowań naukowych, esejów i beletrystyki. Wciąguczterech latodwiedziliśmy19muzeówwsześciu krajach,obejrzeliśmyokoło400obrazówvanGogha.Obejrzeliśmytakżefilmfabularnyonimorazkilkafilmówdokumentalnych,rozmawialiśmyzpracownikamiMuzeumVincentavanGogha.

Dlaczego zdecydowaliście się na udział prawdziwych aktorów? Zpowodówartystycznychipraktycznych.Należypamiętać,żeVincentmalowałportretyprawdziwychludzi,chciałuchwycićemocjeosoby,któranaprawdęprzednimsiedziała.Wzwiązkuztymmyteżchcieliśmymiećprzedsobąprawdziwychludzi iprzekazywaćichemocje.Odtworzenieprawdziwegowyrazutwarzyczłowiekawanimacjiza-wszestanowisporewyzwanie,właśniedlategowiększośćnajlepszychfilmówanimowanychprzedstawiapostacie,które ludźminie są, lubupraszczawizerunekczłowieka, nadającmukomiksowycharakter.Apowódpraktycznyjesttaki,żenagraniescenzprawdziwymiaktoramizajmujekilkadni,podczasgdystworzenietychsamychscen wtechniceanimowanejzajmujewielemiesięcy.Chociażażdochwilistworzeniazwiastunaniebyliśmypewni,czyzastosowanaprzeznastechnikasięsprawdzi.Jednakkiedyobejrzałemwynikpierwszego,niskobudżetowegotestu,odrazuwiedziałem,żejesteśmynadobrejdrodze.

Co stwarzało najwięcej trudności? Przekonanie ludzi, że to jestmożliwe–niełatwobyłopozyskaćodpowiednichmalarzy, trudnobyłoofinansowa-nie,gdyżwiększośćspecjalistówsceptyczniepodchodziładoryzyka,jakieniesiezesobątaknowatorskatechnika. Naszczęścietrafiliśmynaniezwykłych,odważnychludzi,którzywnasuwierzyli,uwierzyli,żezdołamynamalować65000pojedynczychklateknapłótnachowymiarach103x60cm.Zdajęsobiesprawę,żewymyśliliśmynajbar-dziejpowolnysposóbkręceniafilmufabularnego,dlategorozumiem,żemożnabyłomiećwątpliwości,czyprojekt wogólejestwykonalny.

HUGH WELCHMAN – WSPÓŁSCENARZYSTA, WSPÓŁREŻYSER I PRODUCENT, BREAKTHRU FILMS

19

DOUGLAS BOOTH (ARMAND ROULIN)Dlaczego przyjąłeś rolę w filmie „Twój Vincent”?Hugh iDorota pokazalimi krótki film, który przygotowaliw technice animacjimalarskiej, i przyznam, że zaparło midech.Czegośtakniezwykłegoniewidziałemoddawna,więcodrazuzgłosiłemswójudział.

Jak oceniasz postać Armanda Roulina, którego grasz?Jednymzpowodów,dlaktórychprzyjąłemtęrolę,jestfakt,żemojamamajestmalarką.Dorastałemwotoczeniusztuki.MojeżyciejestodbiciemhistoriiArmandaukazanejwfilmie.JegoojciecuwielbiałvanGogha,kochałmalar-stwoidlategowysłałgowpodróżstanowiącąkanwętejhistorii.Ztegosamegopowodujawyruszyłemwtępodróż.Kochammalarstwomojejmatki,amyobaj,czylijaiArmand,pokochaliśmydziełavanGoghaijegosamego.

Co w historii van Gogha lub w jego twórczości ujęło cię najbardziej?Mojawiedzana tematvanGoghaniebyłazbytduża.Jednakpodczaskręceniafilmupoznałemczłowieka,którykryłsięzaobrazami–inagleteobrazyożyłymiprzedoczami.Tojedenzpierwszychmalarzy,którzypodchodzili doswojejsztukiemocjonalnie.Iwłaśnietobyłodlamnienajwiększymodkryciem.

A jak wspominasz samo kręcenie filmu?Spędziłemnaplaniedwatygodnie,podczasgdymalarzepracowaliprzezdwalata.Niktmnieniepopędzał,miałemczasnaprzemyślenia, alemimowszystkomoja praca trwała krótko, a ich długo. 60minut nakręciliśmywdwatygodnie,mimożeodgrywanaprzezemniepostaćpojawiasiępraktyczniewkażdejscenieimakontaktzewszyst-kimipozostałymipostaciami.Conoczamykałemsięwpokojuiuczyłemnapamięćmoichkwestiinakolejnydzień. Tobyłodlamniewspaniałedoświadczenie,noimiałemokazjępracowaćzewspaniałymiaktorami.

Jak odbierałeś malarzy przy pracy?Zregułyponakręceniuzdjęćfilmjestpraktyczniegotowy.Wtymprzypadkumalarzenadająmudodatkową,ma-gicznąwarstwęitojestnaprawdęniezwykłe.Dzielęswójwystępzinnymartystą,zmalarzem,obajtworzymynaszekreacjew tymsamymczasie, jakbyśmypracowaliw zespole. Zwielką radością obserwowałemprocespowsta-waniategofilmu.Normalniepozdjęciachdofilmuzapadajakbykurtynaikoniec.Dalejzajmująsięnimdecydenci. Wtymprzypadkujednakchodziosztukęwnajczystszejpostaci,ajejpokazywaniejestpiękneizgodnezduchemVincenta.Wieluludzioddałotemuprojektowipokilkalatżycia,zainwestowaliwtenfilm,ponieważkochająsztukę ikochająVincenta.Przyjemniepatrzeć,jakpowstajeprojektzrodzonyzprawdziwejpasji.20

SAOIRSE RONAN (MARGUERITE GACHET)Co wiedziałaś o van Goghu, zanim zainteresowałaś się tym projektem? Cośtamwiedziałam,oczywiściemiałamświadomość,jakiwpływjegoobrazywywarłynarozwójsztuki.Alebardzodużodowiedziałamsięzescenariusza.Muszęprzyznać,żetakiezaglądaniewduszęartysty,malarza, jestbardzowciągające,szczególniejeślichodzioosobę,którejoddawnajużniema.Cieszęsię,żelepiejpoznałamtępostać,po-nieważpozaobrazem„Gwiaździstanoc”niewielewcześniejwiedziałam.Terazmamtowszystkowgłowie[wskazujenabiografięvanGogha],czujęsięjakmałaencyklopedia.

A co wiedziałaś na temat tego filmu, zanim podjęłaś decyzję? Wiedziałam,żetocałkowicienowakoncepcjaartystycznaiżenigdyniebrałamwczymśpodobnymudziału.Dlategochciałambyćczęściątegoprojektu,chciałamsprawdzić,jaktenprocesbędzieprzebiegał.Wiem,żezostaliśmyod-malowaninaobrazachvanGogha.Tonaprawdęekscytujące!

Masz ulubione obrazy van Gogha?BardzolubięportretMargueriteGachet,pozatymlubiętakieobrazyjak„Gwiaździstanoc”zewzględunaaurętajem-niczości,jakąroztaczają,ajednocześnieichniezwykłąprostotę.Teraz,kiedysporoonimwiem,mamświadomość,jakanocgonierazotaczała,czuję,żetenobrazdomnieprzemawia.

A jak się czułaś, kiedy stałaś się częścią twórczości Vincenta van Gogha? Wspaniale!Bardzolubię,kiedytechnicznastronafilmuodpowiadawarstwieartystycznej.Wtymprzypadkurównowa-gamiędzytymiaspektamijestwręczdoskonała.

21

ELEANOR TOMLINSON (ADELINE RAVOUX)Czego się spodziewałaś, kiedy dołączyłaś do ekipy „Twojego Vincenta”? Nie wiedziałam, czego mam się spodziewać, kiedy zdecydowałam się na udział w tym filmie. Cieszyłam się, żemogęwziąćudziałwprojekcie,któryjestpionierskiiniepowtarzalny.Niktznaswcześniejniepracowałprzyfilmiemalarskim.Muszęprzyznać,żeodpoczątkubyłampodwrażeniem,niespodziewałamsiętakiegorozmachu.Pra-cowaliśmynatleogromnegogreenscreenu,jakigdzieindziejmożnaspotkaćtylkowprzypadkumultimilionowychamerykańskichprodukcji.DoskonalemisiępracowałozHughizDorotą–doskonalepanująnadplanem,mająwizjękażdegoszczegółu!

A co wiedziałaś o van Goghu?Niewiele,tylkoto,czegodowiedziałamsięwszkole.Słyszałamhistorięojegouchu–tochybanajgłośniejszyskandalzjegoudziałem.Aleniewiedziałam,żesięzabił,niemiałampojęcia,żebyłyjakiekolwiekkontrowersjewokółjegośmierci.Dlategoczytaniescenariuszabyłodlamniefascynującąprzygodą,podobniejakpoznawanieróżnychwersjihistoriizjegożycia,relacjonowanychprzezróżnepostaci!

Czy teraz, po pracy nad filmem „Twój Vincent”, masz swój ulubiony obraz?Chyba„Polepszenicyzkrukami”.Jestniesłychaniemrocznyibardzomisiępodoba.

22

CHRIS O’DOWD (JOSEPH ROULIN)Co wiedziałeś o Vincencie van Go-ghu przed tym filmem? Niewiele,aleterazwiemchybajesz-czemniej!Znałemniektórejegoob-razy,wiedziałem,żebyłudręczonymduchem,słyszałemconiecoojegopobyciewBrixton.KiedyśwLondy-niewidziałemsztukęnatentemat.

A co wiedziałeś o filmie, zanim zde-cydowałeś się dołączyć do ekipy?Nic! Ale obejrzałem zwiastun tego,co miało być zrobione, i pomyśla-łem: „Jeszcze nigdy nie widziałemczegośpodobnego”.Uznałem,żetobardzociekawyprojekt.Niewiedzia-łem niestety, że będęmusiał nosićbrodę…[śmiech]

Masz ulubiony obraz Vincenta?Dawniej uwielbiałem „Gwiaździstąnoc”,jakomałychłopiecmiałemre-produkcjętegoobrazu.Terazjednakmój ulubiony obraz to „ListonoszRoulin”.Wyglądajakgraczwkrykie-ta.

Co czułeś, przywołując obrazy Vin-centa do życia? To ciekawe, ponieważ jak jesteśwśrodkuakcji, toniemaszwcalepo-czucia,cowłaściwierobisz.Zajakiśczasnapewnobędęztegodumny,ale na razie nic nie czuję, bo pra-cowałem na tle ogromnej zielonejpłachty. Dlamnie to najmniej arty-stycznezadanie,jakiemożnawyko-nać–odgrywaniesceneknazielo-nymtle.Magiatkwiwodmalowaniutychscen,dopieromalarzezrobiąznichprawdziwąsztukę.

23

ROBERT GULACZYK, ODTWÓRCA GŁÓWNEJ ROLIKiedysobieuświadomiłem,żemamzagraćjednegoznajwiększychmalarzywszechczasów,przestraszyłemsię.Jakzagraćgeniusza?Aleszybkozrozumiałem,żetegosięniedazrobić.Żemuszęzagraćczłowiekazjegonamięt-nościami,pasjami,zjegobólemisamotnością.Graniawielkiegomalarzawystrzegałemsięrówniemocno,jakgraniachoregopsychicznie.Niechciałemodgrywaćjegoszaleństwa,bo–wydajemisię–nienatympolegałjegodramat.

(fot.MaciejZienkiewicz/AgencjaGazeta)

DOROTA ROQUEPLO, KOSTIUMOGRAFKABałamsię tegofilmu.Odpoczątku,odkiedyusłyszałam,żeniemalkaż-dy kadrma byćmalarski, zastana-wiałamsię,czytobędziewyglądałonaturalnie i czy uda się zachowaćkreskę van Gogha. Obawiałam się,że te wszystkie kostiumy z 1890roku, pieczołowicie wyszukane lubuszyte, znikną. A tymczasem do-kładnie je widać pod warstwamifarby.Efektkońcowymnieolśnił.Je-stemszczęśliwa,żebrałamudziałwtejprodukcji, idumna,żejejtwórcymniedoniejzaprosili.„TwójVincent”jest rarytasem, który kostiumogra-fowidajeniesamowitąsatysfakcję.Przy takichprodukcjachmożnasiętwórczowyżyć.24

(fot.KarolBudrewicz)

KONTAKT DLA MEDIÓW

Joanna Jakubikjoanna.jakubik@next-film.pl+48514793494

FESTIWALE I NAGRODY

MiędzynarodowyFestiwalFilmówAnimowanychwAnnecy–KonkursGłówny,NagrodaPubliczności

MiędzynarodowyFestiwalFilmowywSzanghaju–NajlepszyFilmAnimowany

MoscowInternationalFilmFestival–PokazSpecjalny

MelitzazzFestival,Leonidio

MiędzynarodowyFestiwalFilmowyT-MobileNoweHoryzonty–PokazSpecjalny

MiędzynarodowyFestiwalFilmowywMelbourne–OficjalnaSelekcja

FestiwalPolskichFilmówFabularnychwGdyni–KonkursGłówny

FestiwalFilmowyTelluride-OficjalnaSelekcja