1. Zaznaczony na poniższej mapie obszar przedstawia:

A. Państwo Salomona w okresie rozkwitu.

B. Państwo perskie w V w. p.n.e.

C. Tzw. Żyzny Półksiężyc.

D. Międzyrzecze w czasach Sumerów.

2. Przeczytaj fragment tekstu źródłowego i zaznacz z którego kręgu kulturowego

pochodzi.

Zmarły zapewnia o swojej niewinności przed trybunałem Ozyrysa.

Nie popełniłem niesprawiedliwości przeciw ludziom.

Nie znęcałem się nad ludźmi!

Nie czyniłem zła.

Nie zubożyłem dóbr żadnego człowieka.

Nie czyniłem nic, co jest wstrętne bogom.

Nie obmawiałem niewolników przed ich panem.

1

Nie głodziłem.

Nikt przeze mnie nie płakał.

Nie zabijałem. Źródło: „Księga Umarłych”, rozdział 125, cyt. za: Grimal N., Historia (...), Kraków 2000, s. 12

A. Egipskiego.

B. Żydowskiego.

C. Sumeryjskiego.

D. Greckiego.

3. Wskaż zdanie fałszywe.

A. Legendarnym założycielem zjednoczonego państwa egipskiego był Narmer.

B. Jednym z wielkich dokonań Sumerów było wynalezienie koła.

C. Słynne wiszące ogrody Semiramidy znajdowały się w Jerozolimie.

D. Tzw. Kodeks Hammurabiego sankcjonował prawo talionu czyli zemsty rodowej.

4. Wskaż, które starożytne miasto zdobiła brama świątyni Isztar znajdująca się na

zdjęciu:

2

A. Niniwę.

B. Memfis.

C. Jerozolimę.

D. Babilon.

5. Które z poniższych wydarzeń miało miejsce najwcześniej:

A. Wojny peloponeskie.

B. I igrzyska olimpijskie.

C. Bitwa pod Maratonem.

D. Reformy Klejstenesa.

6. Ustrój którego greckiego polis opisał w poniższym tekście Herodot:

3

Następujące przywileje nadali […] swoim królom: dwie godności kapłańskie, Zeusa

Lacedemońskiego i Zeusa Niebiańskiego. Zasiadają oni w radzie gerontów, których jest

dwudziestu ośmiu. Jeżeli zaś nie zjawią się, wtedy ci z gerontów, którzy są z nimi najbliżej

spokrewnieni, mają przywileje królów, ile że oddają dwa głosy, a trzeci w swoim imieniu.

A. Aten.

B. Teb.

C. Sparty.

D. Miletu.

7. Filip II Macedoński podporządkował sobie Grecję po zwycięskiej bitwie pod:

A. Cheroneą.

B. Issos.

C. Gaugamelą.

D. Salaminą.

8. Na podstawie poniższej ilustracji wskaż armię, która stosowała taki szyk:

A. Asyryjska.

B. Rzymska.

C. Macedońska.

D. Perska.

9. Na podstawie tekstu wskaż władcę Rzymu, który ustanowił Pax Romana.

Pax Romana był to pokój w części świata opanowanej przez Rzym ustanowiony w I w. p.n.e..

Pax Romana był oficjalną polityką imperium. W rzeczywistości obejmował tylko Italię i stare

prowincje. Całe jego panowanie wypełniały wojny, które toczyły się w rejonach wielkich rzek,

Dunaju i Renu.

A. Romulusa Augustulusa.

B. Oktawiana Augusta.

4

C. Teodozjusza I Wielkiego.

D. Konstantyna I Wielkiego.

10. Wskaż poprawny tytuł poniższej mapy:

A. Podbój Italii przez Rzym.

B. III wojna punicka.

C. II wojna punicka.

D. I wojna punicka.

11. Wskaż właściwe wyjaśnienie pojęcia dominat:

A. Władza skupiona w rękach jednostki, która przejęła ją i sprawowała niezgodnie

z prawem.

B. Władza skupiona w rękach cesarza przy zachowaniu pozorów instytucji

republikańskich. Cesarz był „pierwszym obywatelem republiki”.

C. Rządy czterech, które polegały na tym, że w imperium rządzi dwóch Augustów

i dwóch zastępców, cezarów.

5

D. Niczym nieograniczona, absolutna władza cesarza używającego tytułu dominus et

deus (pan i bóg).

12. Początki państwa Franków związane są z panowaniem Chlodwiga z dynastii:

A. Karolingów.

B. Ludolfingów.

C. Merowingów.

D. Kapetyngów.

13. Wskaż wydarzenie chronologicznie najpóźniejsze:

A. Chrzest Rusi.

B. Bitwa pod Cedynią.

C. Śmierć Mieszka I.

D. Koronacja cesarska Ottona I.

14. Wskaż, jakie wydarzenie jest opisane w poniższym dokumencie:

Cesarz Henryk […] przesłał Bolesławowi wprzód poselstwo w te słowa: Niegodnym jest

cesarza […] wkraczać zbrojnie do kraju wroga, a zwłaszcza swego wasala, zanim się z nim

nie porozumie […]. Winieneś […] przyjąć z powrotem brata swego, oddając mu połowę

królestwa, a mnie płacić rocznie 300 grzywien trybutu […]. Bolesław odpowiedział: Do

przyjęcia […] buntownika lub do podzielenia się z nim niepodzielnym królestwem nie zmusi

mnie przemoc żadnej władzy […] bacz, komu grozisz: jeśli zaczniesz wojnę, znajdziesz ją!

A. Wyprawa Henryka II na Polskę w 1017 r.

B. Wyprawa Fryderyka I Barbarossy na Polskę w 1159 r.

C. Bitwa pod Cedynią między Mieszkiem a Hodonem w 972 r.

D. Wyprawa Henryka V na Polskę w 1109 r.

15. Papieżem, który na synodzie w Clermont wezwał chrześcijan do wyzwolenia Ziemi

Świętej z rąk niewiernych był:

A. Urban II.

B. Grzegorz VII.

C. Leon III.

D. Innocenty III.

6

16. Wskaż na której z poniższych ilustracji zaprezentowano element architektoniczny

wybudowany w stylu romańskim:

A. B.

C. D.

17. Pojęcie hanza oznacza:

A. Najbogatszą warstwę mieszkańców miasta, z której rekrutowały się z reguły władze

miasta.

B. Grupę kupców danego miasta zrzeszoną we wspólnej organizacji, która dbała o ich

interesy.

C. Związek miast kupieckich, ułatwiający wymianę handlową między nimi oraz

zwalczający konkurencję. Tworzył realną siłę polityczną.

7

D. Organizację skupiająca rzemieślników tej samej specjalności z danego miasta,

chroniącą jej członków przed konkurencją.

18. Wskaż kto był autorem poniższego dokumentu.

[…] z bożej łaski król Anglii, pan Irlandii, książę Normandii […] Uczyniliśmy przede

wszystkim ustępstwo dla Boga […] by Kościół angielski był wolny i miał prawa swoje

nienaruszone. […] A miasto Londyn niechaj korzysta ze wszystkich swoich dawnych

uprawnień i zwyczajowych wolności tak na lądzie jak i na morzach. Ponadto pragniemy i

wyrażamy wolę aby wszystkie dotychczasowe uprawnienia i wolności. [...] Ani podatek

tarczowy ani zasiłek pieniężny nie będą nakładane w naszym królestwie jak tylko poprzez

uchwałę Rady ogólnej naszego kraju, […] Jeżeli ktoś został wywłaszczony lub pozbawiony

przez nas bez prawnego sądu jemu równych ziem, zamków, wolności lub praw swoich,

natychmiast mu je przywrócimy […]

A. Jan bez Ziemi.

B. Filip II August.

C. Henryk II Plantagenet.

D. Innocenty III.

19. Trzecim z kolei księciem zwierzchnim Polski (princepsem) w czasach rozbicia

dzielnicowego był:

A. Mieszko III Stary.

B. Władysław II Wygnaniec.

C. Kazimierz I Sprawiedliwy.

D. Bolesław IV Kędzierzawy.

20. Wskaż poprawny tytuł poniższej mapy:

8

A. Prusy Książęce w II połowie XVI w.

B. Prusy Książęce po wojnie 1409-1411.

C. Prusy Książęce po II pokoju toruńskim.

D. Prusy Książęce po wojnie 1519-21.

21. Wskaż zdanie fałszywe.

A. Królem Polski z dynastii Andegawenów była Jadwiga.

B. Rządy Kazimierza Wielkiego zakończyły okres rządów Piastów w Polsce.

C. W średniowieczu na tronie polskim zasiadali królowie z dynastii Przemyślidów.

D. Pierwszym władcą z dynastii Jagiellonów był Władysław III Jagiellończyk.

22. Wskaż, której unii dotyczy poniższy tekst.

Panowie, szlachta, bojarowie naszego Księstwa Litewskiego, ale ci tylko, którzy są

wyznawcami rzymskiego katolickiego kościoła i którym udzielone są klejnoty szlachectwa,

mają nadanych sobie wolności i przywilejów swobodnie używać, tak jako ich używają

panowie i szlachta Królestwa Polskiego […]panowie i szlachta litewscy nikogo innego nie

wezmą ani wybiorą na wielkiego księcia i pana Litwy, lecz tylko tego, kogo król polski lub

jego następcy z radą prałatów i panów polskich i litewskich wybiorą i ustanowią.

A. Unia w Horodle.

B. Unia w Lublinie.

C. Unia w Krewie.

D. Unia w Mielniku.

9

23. Poniższa mapa przedstawia linie podziału stref wpływów w Nowym Świecie.

Zaznacz, które z ziem znalazły się w rękach Portugalii:

A. terytoria dzisiejszego Meksyku.

B. terytoria dzisiejszego Peru.

C. wschodnie wybrzeże obecnej Brazylii.

D. terytoria dzisiejszego Chile.

24. Wskaż państwo, w którym doszło w XVI w. do wojen chłopskich na tle religijnym:

A. Szwecja.

B. I Rzesza.

C. Portugalia.

D. Francja.

25. Wskaż zdanie fałszywe. Układ zawarty w Wiedniu w 1515 r. między Jagiellonami,

a Habsburgami dotyczył.

A. Małżeństw między wnukami cesarza i dziećmi Władysława II Jagiellończyka.

B. Możliwości objęcia tronu w Czechach i na Węgrzech przez Habsburgów.

C. Możliwości objęcia tronu objęcia tronu cesarskiego przez Jagiellonów.

D. Podjęcia wojny przeciwko Turcji.

26. Granicę podziału gospodarki europejskiej w czasach nowożytnych stanowiła rzeka:

10

A. Ren.

B. Odra.

C. Łaba.

D. Wisła.

27. Wskaż zdanie fałszywe. Skutkiem unii lubelskiej z 1569 r. było:

A. Powstanie Rzeczpospolitej Obojga Narodów.

B. Włączenie do Korony Prus Królewskich.

C. Włączenie do Korony województw: podlaskiego, wołyńskiego, kijowskiego,

bracławskiego.

D. Hołd lenny Gotarda Kettlera i powstanie Kurlandii i Semigalii.

28. Wskaż hetmana dowodzącego wojskami Rzeczpospolitej w bitwie pod Kircholmem

w 1605 r.

A. Stanisław Żółkiewski.

B. Jan Sobieski.

C. Stanisław Koniecpolski.

D. Jan Karol Chodkiewicz.

29. Wskaż jakiego wydarzenia dotyczy poniższy opis:

Jedyna duszy i serca pociecho, najśliczniejsza i najukochańsza Marysieńku! Bóg i Pan nasz

na wieki błogosławiony dał zwycięstwo i sławę narodowi naszemu, o jakiej wieki przeszłe

nigdy nie słyszały. Działa wszystkie, obóz wszystek, dostatki nieoszacowane dostały się w ręce

nasze. Nieprzyjaciel, zasławszy trupem aprosze, pola i obóz, ucieka w konfuzji. Wezyr tak

uciekł od wszystkiego, że ledwo na jednym koniu i w jednej sukni. Jam został jego

sukcesorem, bo po wielkiej części wszystkie mi się po nim dostały splendory;

A. Bitwy pod Cecorą w 1620 r.

B. Bitwy pod Beresteczkiem w 1651 r.

C. Bitwy pod Chocimiem w 1672 r.

D. Bitwy pod Wiedniem w 1683 r.

30. Wskaż prawidłowy wykaz ziem, które Rzeczpospolita trwale utraciła w XVII w.

11

A. Księstwo Pruskie, Inflanty, lewobrzeżna Ukraina wraz z Kijowem, ziemia

smoleńska, siewierska, czernihowska.

B. Księstwo Pruskie, Inflanty, prawobrzeżna Ukraina wraz z Kijowem, ziemia

smoleńska, siewierska, czernihowska.

C. Księstwo Pruskie, Inflanty, prawobrzeżna Ukraina, ziemia smoleńska, siewierska,

czernihowska.

D. Inflanty, lewobrzeżna Ukraina wraz z Kijowem, ziemia smoleńska, siewierska,

czernihowska.

31. Pokój z Turcją podpisany w 1699 r. został zawarty za panowania.

A. Jana III Sobieskiego.

B. Stanisława Leszczyńskiego.

C. Augusta II Wettina.

D. Augusta III Sasa.

32. Wskaż nazwę formacji, której atak przedstawiono na poniższym obrazie.

A. Piechota wybraniecka.

B. Piechota zaporoska.

C. Ochotnicza formacja kosynierów.

D. Piechota cudzoziemskiego autoramentu.

33. Wskaż państwo, w którym został wydany wyrok śmierci na władcę:

12

1. Konwencja Narodowa [Konwent] uznaje Ludwika Kapeta, ostatniego króla […], winnym

sprzysiężenia przeciw wolności narodu i naruszaniu bezpieczeństwa powszechnego.

2. Konwencja Narodowa postanawia, że Ludwik Kapet ma ponieść karę śmierci.

A. Francja.

B. Anglia.

C. Szkocja.

D. Hiszpania.

34. Wskaż wydarzenie chronologicznie najpóźniejsze z okresu napoleońskiego.

A. Bitwa Narodów pod Lipskiem.

B. Bitwa pod Borodino.

C. Bitwa pod Austerlitz.

D. Powstanie Związku Reńskiego.

35. Wskaż zdanie fałszywe. Podczas obrad Kongresu Wiedeńskiego podjęto decyzje:

A. Księstwo Warszawskie zmieniło nazwę na Królestwo Polskie.

B. Francja powróciła do granic z 1792 r.

C. Belgię i Holandię połączono w Królestwo Zjednoczonych Niderlandów.

D. Utworzono Związek Niemiecki.

36. Wskaż do jakiej powstałej w XIX w. ideologii można przypisać poniższe

twierdzenia:

Własność, jest naturalnym prawem człowieka i jest pojmowana jako posiadanie prywatne

dóbr materialnych. Jest wynikiem pracy, jej celem, zapłatą za nią. Należy się słusznie

pracownikowi bo realizuje wymóg sprawiedliwości i daje możliwość wpływania przez

pracownika na losy swojej rodziny. Ojciec rodziny jest jej jedynym żywicielem. Istotą

funkcjonowania społeczeństwa jest solidaryzm. Nie ma sprzeczności między interesami grup

i klas społecznych.

A. Socjalizm.

B. Liberalizm.

C. Społeczna nauka Kościoła.

D. Komunizm (socjalizm naukowy).

37. Pierwszym dyktatorem powstania listopadowego był:

13

A. Joachim Lelewel.

B. Adam Czartoryski.

C. Józef Chłopicki.

D. Piotr Wysocki.

38. Wskaż, w którym państwie, jako pierwszym, miały miejsce zorganizowane

wystąpienia społeczne tzw. Wiosny Ludów z lat 1848-1849:

A. Rosja.

B. Prusy.

C. Francja.

D. Austria.

39. Na podstawie poniższego tekstu i wiedzy własnej wskaż zdanie fałszywe.

Przejęci niezłomną ufnością w ostateczne zwycięstwo […] Jego Cesarska Mość Cesarz

Niemiecki oraz Jego Cesarska i Królewska Mość Cesarz Austrii i Apostolski Król Węgier

postanowili z ziem tych utworzyć państwo samodzielne z dziedziczną monarchią

i konstytucyjnym ustrojem. Dokładniejsze oznaczenie granic Królestwa Polskiego zastrzega

się. Nowe królestwo znajdzie w łączności z obu sprzymierzonymi mocarstwami rękojmię

potrzebną do swobodnego sił swych rozwoju. We własnej armii nadal żyć będą pełne sławy

tradycje wojsk polskich dawniejszych czasów i pamięć walecznych polskich towarzyszy broni

we wielkiej obecnej wojnie. […]

A. Akt zakończył solidarną politykę państw zaborczych wobec Polaków.

B. Akt 5 listopada był manifestem dwóch cesarzy.

C. Dowódcy państw centralnych chcieli sięgnąć po polskich rekrutów.

D. Królestwo Polskie otrzymało pełną gwarancję swojej suwerenności i niezależności.

40. Wskaż kto był autorem słów zacytowanych poniżej.

14

Należy stworzyć niezawisłe państwo polskie, które winno obejmować terytoria zamieszkałe

przez ludność niezaprzeczalnie polską, któremu należy zapewnić swobodny i bezpieczny

dostęp do morza i którego niezawisłość polityczną i gospodarczą oraz integralność

terytorialną należy zagwarantować paktem międzynarodowym.

A. David Lloyd George.

B. Thomas Woodrow Wilson.

C. Roman Dmowski.

D. Włodzimierz Lenin.

41. Polska podpisała traktat akcesyjny o przystąpieniu do Unii Europejskiej w:

A. Atenach.

B. Brukseli.

C. Luksemburgu.

D. Strasburgu.

42. Na podstawie artykułu 4 Konstytucji RP zaznacz zdanie prawdziwe.

1. Władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy do Narodu.

2. Naród sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio.

A. Najwyższa władza w Polsce należy do narodu.

B. Najwyższa władza w Polsce należy do Prezydenta RP.

C. Najwyższa władza w Polsce należy do Prezesa Rady Ministrów.

D. Najwyższa władza w Polsce należy do Sejmu i Senatu.

43. Wybory do Sejmu RP są:

A. powszechne, równe, wolne, bezpośrednie, odbywają się w głosowaniu tajnym.

B. powszechne, równe, bezpośrednie, większościowe, tajne.

C. powszechne, bezpośrednie, proporcjonalne, wolne, tajne.

D. powszechne, równe, bezpośrednie, proporcjonalne, odbywają się w głosowaniu

tajnym.

44. Przeczytaj tekst artykułu 155 ust. 1 Konstytucji RP i zaznacz, który krok

powoływania rządu przedstawia.

Prezydent Rzeczypospolitej w ciągu 14 dni powołuje Prezesa Rady Ministrów i na jego

wniosek pozostałych członków Rady Ministrów oraz odbiera od nich przysięgę. Sejm w ciągu

15

14 dni od dnia powołania Rady Ministrów przez Prezydenta Rzeczypospolitej udziela jej

wotum zaufania większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby

posłów.

A. Krok I.

B. Krok II.

C. Krok III.

D. Krok IV.

Klucz odpowiedzi

Numer zadania Poprawna odpowiedź Liczba punktów

1. C 12. A 13. C 14. D 15. B 16. C 17. A 18. C 19. B 110. B 111. D 112. C 113. C 114. D 115. A 116. A 117. C 118. A 119. A 120. A 121. D 122. A 123. C 124. B 125. D 126. C 127. D 128. D 129. D 130. A 131. C 132. C 1

16

33. A 134. A 135. A 136. C 137. C 138. C 139. D 140. B 141. A 142. A 143. D 144. C 1

17