Witaminy

Jakub Dorobisz

Witaminy to związki organiczne o zróżnicowanej budowie chemicznej, których niewielkie ilości wprowadzone wraz z pokarmem do organizmu warunkują prawidłowy przebieg procesów życiowych.

Dobowe zapotrzebowanie człowieka na witaminy jest zróżnicowane, zależy od płci, wieku.

Brak witaminy prowadzi do schorzenia zwanego awitaminozą, nadmiar także bywa szkodliwy i nosi nazwę hiperwitaminozy.

Rośliny potrafią same syntetyzować witaminy, natomiast zwierzęta i człowiek muszą je otrzymywać w postaci gotowej lub jako prowitaminy.

Witaminy nie należą do typowych składników pokarmowych i pełnią jedynie funkcję regulacyjną.

Witaminy nie stanowią źródła energii.

Witaminy dzieli się na:

Rozpuszczalne w tłuszczach: A, D, E, K

Rozpuszczalne w wodzie: B, PP, C

Witaminy rozpuszczalne w wodzie łatwo ulegają zniszczeniu pod wpływem obróbki termicznej żywności a ich nadmiar jest wydalany z organizmu.

Natomiast witaminy rozpuszczalne w tłuszczach są dość odporne na temperaturę, ale ulegają rozkładowi pod wpływem światła. Są magazynowane w wątrobie, a ich nadmiar może mieć działanie toksyczne.

Rola witamin w organizmie.

Witamina A – uczestniczy w procesie widzenia, zapobiega nadmiernemu rogowaceniu skóry, zakażeniom błon śluzowych. Zapewnia prawidłowe działanie tkanki nabłonkowej. Jej niedobór prowadzi do tzw. kurzej ślepoty, stanów zapalnych skóry, nadmiernego jej rogowacenia.

ŹRÓDŁA POKARMOWE:

- Wątroba (zwłaszcza ryb)

- Mleko

- Masło

- Jaja

- Warzywa liściaste

- Marchew (beta karoten)

Witamina D – jest wytwarzana w skórze pod wpływem promieniowania UV. Uczestniczy w procesie przyswajania i metabolizmu wapnia i fosforu. Jej niedobór powoduje krzywicę (u dzieci) oraz osteoporozę (u dorosłych). Nadmiar może być toksyczny.

ŹRÓDŁA POKARMOWE:

- Olej rybi (tran)

- Wątroba ryb

- Żółtko jaj

Witamina E - nazywane cementem skóry, wzmacnia naczynia krwionośne. Jest odpowiedzialna za prawidłowe funkcjonowanie narządów rozrodczych, bierze udział w wytwarzaniu czerwonych ciałek krwi.

ŹRÓDŁA POKARMOWE:

- Olej lniany

- Kiełki pszenicy

- Żółtko jaja

- Wątróbka

- Zielona sałata

Witamina KWitamina K – zapobiega krwawieniom. Jest wytwarzana przez bakterie jelitowe.

ŻRÓDŁA POKARMOWE:

- Szpinak

- Lucerna

- Kapusta

- Wątroba

Witamina C - zwiększa odporność i przyśpiesza gojenie się ran. Działa korzystnie na serce i krążenie. Opóźnia starzenie się organizmu.

ŹRÓDŁA POKARMOWE:

- Czarna porzeczka - Papryka - Brukselka - Poziomki - Truskawki - Kapusta - Cytryna

Witamina B - odpowiada za prawidłowy wzrost dzieci, równowagę psychiczną, chroni przed nowotworami.

Witaminy z grupy B występują niemal w każdym pożywieniu pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego.

Witaminy pomagają w utrzymaniu naszego organizmu w jak najlepszej kondycji. Wpływają na dobre działanie wzroku, ładny wygląd skóry, paznokci i włosów. Wpływają również na prawidłową przemianę materii oraz na bardzo wiele ważnych funkcji organizmu. Czyli każdy z nas powinien dbać o dostarczanie organizmowi witamin, które zawarte są w owocach, warzywach oraz mięsach.

Pierwsza odkryta witamina (B1) została wydzielona przez polskiego biochemika Kazimierza Funka w 1912 roku. Wprowadził on również nazwę tej grupy związków.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

KONIEC