wpg jaarverslag 2008
DESCRIPTION
WPG jaarverslag 2008 is bestemd voor WPG-relaties, -(oud)werknemers, en andere geïnteresseerden in WPG Uitgevers en haar werkmaatschappijen (De Bezige Bij, Querido, Weekbladpers Tijdschriften, Ludion, Zwijsen Algemeen) Ook Scripta Media maakt onderdeel uit van WPG Uitgevers.TRANSCRIPT
25 DECEMBER
De KRO zendt de eerste aflevering van de animatieserie Kikker & Vriendjes uit, gebaseerd op de bekende kinderboeken van Max Velthuijs. De serie is ook verkocht aan televisiezenders in Finland, Zweden en Noorwegen.
26 27 28 29 30
31 DECEMBER
Cees van Nijnatten gaat na ruim 35 dienstjaren bij WPG Uitgevers met de VUT. Hij was onder meer directeur van WP Sport Media en Weekbladpers Tijdschriften.
Concept & realisatieScripta Media bv
RedactieJan Bakker
Dorine Boon
Janneke Herpers
Cariene Joosten
Jacqueline Konermann
MedewerkersMarleen Bakker
Irma Dorenstouter
Paula Vos
Artdirection& vormgevingDurk Hattink
Frank van Munster
Fotografi eVincent van Gurp
Visagie & stylingLoredana Secci
Lithografi eGrafi media bv
DrukwerkDrukkerij Tesink
RedactieadresHerengracht 376,
1016 CH Amsterdam
© WPG Uitgevers BVAmsterdam
Colofon
wpg opmaak_def_ cover.indd 60 25-05-2009 15:40:59
WPG jaarverslag2008 jaarver2008
wpg opmaak_def_ cover.indd 1 20-05-2009 08:58:04
01 JANUARI
WPG is de nieuwe eigenaar van het magazine Happinez. Na dit jaar draagt oprichtster Inez van Oord het hoofdredactionele stokje over aan Ruud Hollander, uitgever/hoofdredacteur van Psychologie Magazine en uitgever van Yoga.
02 03 0401
3 Voorwoord
Organisatiestructuur 4 De organisatie
5 Corporate governance
30 wpg België
Achter de schermen 32 Informatisering en
Automatisering
33 KlantenService -
Centrum
38 Centrale
Ondernemingsraad wpg
40 Sociaal Jaarverslag
43 Financieel Jaarverslag
wpg Uitgevers
59 Contactgegevens
60 Colofon
WPG jaarverslag 2008
Inhoud
BoekenAuteurs in de schijnwerpers:
2 interviews, 6 columns en
verkoopcijfers.
---------
18 Gideon Samson
19 Christiaan Weijts
20 Caja Cazemier
21 Wanda Reisel
22 Erwin Mortier
23 Simon Vinkenoog
24 Suzanna Jansen
25 Karin Slaughter
---------
26 Verkoopcijfers
EducatiefHet is slecht gesteld met het
rekenonderwijs in Nederland,
roepen onderzoekers. De nieuwe
rekenmethode Wizwijs van Uitgeverij
moet Nederland weer echt laten
rekenen. Uitgever Jan van Wonderen
is overtuigd, toch nuanceert hij de
rekenproblematiek.
---------
27 ‘ Rekenen is doen’
InnovatieDe wereld om ons heen verandert in
een razend tempo, zowel in positieve
als in negatieve zin. Voor de boeken
en de tijdschriften die worden
uitgegeven door WPG Uitgevers
heeft dat belangrijke consequenties:
nieuwe media, en met name e-books,
zijn met een onmiskenbare opmars
begonnen en de verkoop van boeken
via internet heeft een hoge vlucht
genomen.
---------
34 E-books
37 Webshops
Visie van de directieIn hoeverre raken de economische ont-
wikkelingen de uitgeefwereld? Twaalf
directeuren blikken terug op 2008 en
kijken voorzichtig vooruit naar de
toekomst.
---------
6 Op koers blijven
MagazinesNieuwkomers in de schappen ver-
rasten de lezers met multimediale
concepten, bestaande bladen rechtten
de rug. Hoe hebben onze tijdschriften
het in 2008 gedaan? Margriet van der
Linden, Dick Holstein, Femke Lee-
meijer en Ruud Hollander aan het
woord.
---------
13 Opzij: ‘Het opgeheven
vingertje is verdwenen’
14 vi: ‘In de startblokken
om de wereld te veroveren’
16 Hoe overleef ik ...? Tijdschriftvervolg
op het boekensucces
17 Happinez: Misschien is de
crisis wel een meevaller
365 DAGEN WPG UITGEVERS
Een selectie van memorabele gebeurtenissen uit het jaar 2008, die in kalendervorm van voor tot achter door het jaarverslag stroomt.
wpg opmaak_def_ cover.indd 2wpg opmaak_def_ cover.indd 2 20-05-2009 14:02:1120-05-2009 14:02:11
3
05 06 07 08 09
10 JANUARI
De film The Kite Runner, naar het boek van Khaled Hosseini, gaat vandaag in Nederland in première. Het boek verscheen eerder bij De Bezige Bij. Het wordt het best verkochte boek van 2008 (CPNB Top 100 2008).
11
Op 11 april 2008 nam Pieter de Jong
stijlvol afscheid in een overvol Kras-
napolsky in Amsterdam. Hij is de man
geweest die de groep de afgelopen
vijftien jaar op onnavolgbare wijze door
goede en slechte tijden loodste. Hij liet
z’n dankbare opvolgers een gezonde
onderneming na. Een onderneming die
zich, zoals uitgevers wereldwijd in dit
boeiende tijdsgewricht, voor een aantal
belangrijke keuzes geplaatst ziet.
In ons brede werkveld – tijdschriften,
educatieve uitgaven en fi ctie/non-fi ctie
uitgeverijen – bevinden we ons wel-
licht op een dubbel scharniermoment.
Aan de ene kant kiezen consumenten
meer en meer voor de (zogenaamde)
gratis media, anderzijds zijn experts
van mening dat we aan de vooravond
van een elektronische revolutie staan,
waarbij ook traditionele cultuurgoede-
ren op een volstrekt andere manier bij
de lezer of bij scholen zullen terecht-
komen. Denk daarbij aan e-books,
elektronische schoolborden, internet-
based onderwijs, enzovoorts.
Het verandert onze bedrijfsvoering
grondig. Maar onze overtuiging niet.
Ook in deze boeiende nieuwe tijden zal
kwaliteit een doorslaggevende pijler van
succes zijn. Het permanente streven
naar onderscheidende kwaliteit is pre-
cies datgene wat ons dag na dag enorm
veel energie geeft.
Voorwoord
Een bijzonder jaarDesalniettemin zal onze organisatie –
gezien de geschetste ontwikkelingen
– op een aangepaste wijze ingericht
moeten worden. Dat is de reden
waarom we in 2008 in ons directie-
team plaatsmaakten voor een nieuwe
directeur operatie & innovatie die
rechtstreeks aan de algemeen direc-
teur rapporteert. Daarnaast hebben we
door de aanstelling van een manager
juridische zaken/adviseur intellectuele
eigendomsrechten ook nadrukkelijk
het belang willen onderstrepen
van het zich zeer snel ontwik-
kelende domein van (auteurs)
rechten. WPG Uitgevers heeft
de uitgesproken ambitie om
zich hierin voor haar auteurs als
een uitermate betrouwbare en
professionele partner op te stellen.
Overigens ontkomt ook onze
groep niet aan de gevolgen
van een snel om zich heen
grijpende economische
recessie. Hoewel 2008 in
fi nanciële termen het op
één na beste jaar ooit in de
geschiedenis van het be-
drijf was, ondervond ook
wpg Uitgevers, met name
in het vierde kwartaal,
hinder van de economi-
sche terugval die de markten
wereldwijd kenmerkte.
De omzet steeg nog ten op-
zichte van recordjaar 2007 en
kwam uit op € 148 miljoen.
wpg Uitgevers genereerde in
2008 een ebitda (operationele
cashfl ow) van € 11,4 miljoen,
identiek aan het niveau van
2007 exclusief eenmalige bate.
Het bedrijfsresultaat kwam uit
op € 6,5 miljoen, een daling ten
opzichte van het jaar voordien.
Een gedetailleerd overzicht van de
jaarcijfers wordt gepresenteerd in
het tweede deel van dit jaarver-
slag.
Belangrijkste redenen voor de da-
ling van het bedrijfsresultaat zijn de
eenmalige herstructureringskosten
bij WP Sport Media BV, de gestegen
pensioenlasten in 2008, de afschrij-
vingen op de betaalde goodwill van de
overname Happinez, een eenmalige
afb oeking van voorschotten en zoals
reeds vermeld in het algemeen een
minder goed vierde kwartaal als gevolg
van de recessie.
Sinds het laatste kwartaal van 2008 vie-
len de advertentie-inkomsten van
onze tijdschriften in sommige gevallen
tot 30 procent terug. Hoewel de educa-
tieve markt en die van de boekenver-
koop voorlopig redelijk stabiel blijven,
varen we ook daar een voorzichtige
koers. Op groepsniveau werd door de
benoeming van een fi nancieel direc-
teur en de toenemende focus op ‘slim
samenwerken achter de schermen’
reeds een voorschot op deze verande-
rende marktomstandigheden geno-
men.
Dat wpg Uitgevers in deze processen
vanuit het groepskantoor een nadruk-
kelijker rol wil gaan spelen, mag niet
verhullen dat het kloppende hart van
onze organisatie de veertien werkmaat-
schappijen zijn. Wij zijn er trots op
om zoveel uitgeeftalent, commerciële
toppers, beslagen productiemensen,
gedreven administrateurs, kundige
IT’ers, betrouwbare staf en creatieve
krachten binnen onze groep te tellen.
Voor wpg Uitgevers was 2008 een
bijzonder jaar. Met zijn allen zullen we
ons, ook in een ongetwijfeld moeilijk
2009, blijven inzetten om – in alle
bescheidenheid – ons steentje bij te
dragen aan een beetje meer schoon-
heid en inzicht.
Koen Clement,
Algemeen directeur
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 3wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 3 25-05-2009 13:23:3925-05-2009 13:23:39
4
12 JANUARI
Vrij Nederland komt met een reconstructie van De zaak-Herfkens: Het eigenbelang van een Nederlandse armoedebestrij-der. Freke Vuijst en Pieter van Os worden ermee genomineerd voor De Tegel 2008, de hoogste Nederlandse prijs voor journalistieke producties.
13 14 15
16 JANUARI
Bij De Bezige Bij verschijnt Godenslaap van Erwin Mortier. Het boek wordt juichend ontvangen in de pers: ‘Een verpletterend meesterwerk’, noemt Yves Desmet, hoofdredacteur van De Morgen het.
17 JANUARI
De nieuwe roman van Charlotte Mutsaers, Koetsier herfst, verschijnt bij De Bezige Bij. Het boek wordt genomineerd voor de Boek-delenprijs 2009 en voor de Libris Literatuurprijs 2009.
18
WPG Uitgevers: een overzicht
1. De Stichting is houdster van de aandelen van
wpg Uitgevers en het bestuur van de stichting
wordt gevormd door de ava; de rechten, plich-
ten en bevoegdheden zijn vastgelegd in de
Statuten Weekbladpers en, voor de rol als ava,
in de Statuten wpg Uitgevers bv, voor zover
niet bij de wet bepaald.
2. De ava benoemt de rvc-leden op voordracht
van de rvc of van de cor. Voor een derde van
het aantal leden heeft de cor een versterkt
aanbevelingsrecht met betrekking tot de
voordracht. Deze voordracht is op basis van
een profi elschets die de rvc vaststelt na te zijn
besproken in de Centrale Ondernemingsraad
(cor) en de ava.
Wpg kent geen externe aandeelhouders: de
aandelen van wpg Uitgevers worden beheerd
door Stichting Weekbladpers. De Stichting
heeft een rol als ‘eigenaar op afstand’.
De juridische structuur van wpg Uitgevers valt
onder het wettelijk structuurregime. De rol van
de ava is:
De organisatie
Corporate governance
Jan Kabel
Margreeth de Boer
Frans Kusters
Marleen Stikker
Cyriel van Tilborgh
Peter van Wel
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 4wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 4 25-05-2009 13:31:2925-05-2009 13:31:29
5
19
20 JANUARI
Archipel organiseert een speci-ale avond met Indra Torsten Preiss, waarin hij een lezing over zijn boek Gezonde verhoudingen (over familieopstellingen) geeft.
21
22 JANUARI
De film Valkyrie gaat in première in Tuschinski Amsterdam. Bij De Arbeiderspers verschijnt vandaag de biografie van een van de hoofdpersonen: Nina Schenk, gravin von Stauffenberg.
23 24 25
3. De ava kan de gehele rvc ontslaan na de visie
van de cor te hebben gehoord. Dan stelt de
Ondernemingskamer een of twee commis-
sarissen voor die een nieuwe rvc moeten
voordragen aan de ava.
4. De ava stelt in plaats van de rvc de jaar-
rekening vast. Wel kan de vaststelling van
de te reserveren en als dividend uit te keren
bedragen statutair aan een ander orgaan van
de vennootschap toekomen. Besloten is dat de
rvc dit blijft doen.
Om de medezeggenschap in de fi nale besluitvorming het
juiste gewicht te geven, wordt het bestuur van de Stichting
als volgt samengesteld: twee bestuursleden worden
benoemd door en uit de rvc, twee door en uit de cor en
aan het bestuur wordt een onafh ankelijke voorzitter toe-
gevoegd die door de vertegenwoordigers van de rvc en cor
gezamenlijk wordt gekozen. Voor de voorzitter geldt een
maximum zittingsduur van twee termijnen van vier jaar.
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 5wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 5 25-05-2009 13:31:3625-05-2009 13:31:36
6
26 JANUARI
Bij uitgeverij Archipel verschijnt Een zinvol bestaan, de nieuwe tien geboden van Simon Parke. Het boek beschrijft de emotionele, fysieke en spirituele bouwstenen van ons leven.
27 28 29
30 JANUARI
De nieuwe roman van Kees van Beijnum, Paradiso (De Bezige Bij), wordt gepresenteerd in de Amsterdamse ‘poptempel’ Paradiso. Het eerste exemplaar werd door Huub van der Lubbe, zanger van De Dijk, aangeboden aan de auteur.
31
Koen Clement, directeur WPG Uitgevers: borgt stabiliteit door een wijziging in organisatiestructuur.
Op persoonlijk vlak kijkt hij terug
op een turbulent, maar goed jaar en
roemt hij het mooie afscheid van
oud-directeur Pieter de Jong. Ook op
zakelijk gebied bracht 2008 veel moois.
‘Het bijtijds behouden van Voetbal
International, een topjaar voor De Bezige
Bij en Zwijsen, de wederopstanding
van De Arbeiderspers, de overname
van Happinez, noem maar op.’ Maar
2008 kende ook dieptepunten. ‘Hoge
eenmalige kosten, het stopzetten van
een aantal tijdschriften en een moei-
lijk vierde kwartaal als gevolg van de
economische tegenwind.’
Dat laatste dwong de directeur tot
maatregelen. Om de uitgeversgroep
op koers te houden, besloot Clement
de organisatiestructuur te wijzigen.
‘wpg is een solide organisatie met een
stevige fundering. Er zijn nauwelijks
schulden en dat willen we graag zo
houden. Door intern zaken strakker
te organiseren en meer samenhang
te creëren, wordt wpg nog sterker en
slagvaardiger.’
‘Voor het vervullen van die tijdro-
vende opdracht zijn vanaf 1 januari
2009 twee nieuwe directeuren aan het
bestuur toegevoegd: Henk Hoevers als
fi nancieel directeur en Paulien Loerts
als directeur operatie en innovatie.’
Aan hen de taak om de organisatie te
optimaliseren. ‘Door een beter inzicht
in de fi nanciële stromen en gericht te
werken aan procesoptimalisatie en in-
novatie, professionaliseren we de orga-
nisatie nog verder. Dat werpt op lange
termijn absoluut vruchten af.’
Henk Hoevers, fi nancieel directeur WPG Uitgevers: houdt de fi nanciële touwtjes strakker in handen.
Als groepscontroller stond Henk
Hoevers al enige tijd aan het fi nanciële
roer van de uitgeversgroep. Begin dit
jaar werd hij benoemd als fi nancieel
directeur. Hij blikt kort terug op 2008.
‘Vorig jaar begon goed – mede door de
overname van Happinez – en is ook met
een goed resultaat afgesloten. De eco-
nomische terugval heeft de fi nanciële
resultaten wel enigszins beïnvloed,
want in het vierde kwartaal stond de
advertentie- en tijdschriftenmarkt
onder druk.’ De economische ma-
laise heeft de organisatie nog niet in
volle hevigheid geraakt, maar aan het
tijdverschijnsel valt niet te ontkomen.
‘Inderdaad. wpg is fi nancieel gezond
en we doen er alles aan om dat zo te
houden. Bijvoorbeeld door ons fi nan-
ciële risico meer te spreiden, maar ook
door interne maatregelen.’
Een daarvan is het opschroeven van
de frequentie van de fi nanciële rap-
portages. ‘Daardoor houden we beter
de vinger aan de pols en kunnen we
bijtijds ingrijpen als dat nodig is.’
Hij merkt dat de recessie binnen het
bedrijf doorsijpelt en iedereen ervan
doordrongen raakt dat de broekriem
een gaatje strakker moet worden ge-
zet. ‘Uitgeverijen worden zich bewust
van de mogelijke consequenties en wat
dat voor het bedrijf kan betekenen.’
Om de eventuele gevolgen tijdig in
kaart te brengen, volgt de directie de
marktontwikkelingen op de voet. ‘Er
ligt een ambitieuze begroting voor
2009. Wellicht blijkt deze gezien de
tijdgeest waarin we ons nu bevinden
te hoog gegrepen en moeten we een en
ander bijstellen. Daarom willen we nu
al weten of iedereen op koers zit. En zo
niet, welke maatregelen er nodig zijn.
De teneur is somber en overal om ons
heen zien we de gevolgen. Nederland
heeft minder te besteden en dat mer-
ken we. Des temeer redenen om daar
waar het kan, op de kleintjes te letten.’
Visie
Geen tijd om stil te staanEind vorig jaar werd duidelijk dat de kredietcrisis in de VS het begin had ingeluid van een wereldwijd terugvallende economie. Ondanks de solide fi nanciële basis ondervindt ook WPG Uitgevers de gevolgen ervan. Hoe kijken de directeuren naar de economische turbulentie en hoe laveren zij de uitgeverijen door de storm?
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 6wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 6 20-05-2009 08:52:2220-05-2009 08:52:22
7
01 FEBRUARI
Isabella Films sluit met Querido een contract voor de verfilming van Over de liefde, de bestseller van Doeschka Meijsing.-----------Andrea Hollebeek treedt in dienst als nieuwe hoofdredacteur van J/M. Zij werkte eerder voor Sanoma, tevens de nieuwe werkgever van haar voorganger Jantien Anderiesen.
02 FEBRUARI
Boekverkopers kiezen De valk van Kester Freriks (Athenaeum - Polak & Van Gennep) tot Het Mooiste Boekomslag van 2008 tijdens Vers voor de Pers.
03 0402
Paulien Loerts, directeur operatie & innovatie van WPG Uitgevers: richt zich op betere interne samenwerking en innovaties.
Het tweede nieuwe directielid is
Paulien Loerts. De afgelopen
jaren leidde ze de uitgeverijen
Querido, Nijgh en Athenaeum
en sinds kort is ze directeur
operatie & innovatie. In deze
functie is ze verantwoordelijk voor
de professionalisering van bedrijfspro-
cessen, systemen en innovaties bin-
nen de uitgeversgroep. Ze sloot in 2008
haar carrière als uitgeverijdirecteur
af met goede bedrijfsresultaten. ‘En
“onze” auteur Doeschka Meijsing won
de ako-prijs.’ Echte dieptepunten kan
ze zich niet voor de geest halen, wel
het afscheid van twee oudgedienden
bij Querido. ‘Dat is toch altijd een wee-
moedig moment.’ Begin dit jaar startte
ze als directeur operatie & innovatie
met een inventarisatie van kansen en
knelpunten binnen de uitgeversgroep.
Naar aanleiding daarvan lopen er nu
diverse projecten. ‘We onderzoeken
hoe we achter de schermen slimmer
met elkaar kunnen samenwerken,
maar ook hoe processen en verant-
woordelijkheden beter georganiseerd
kunnen worden. Ook lopen er diverse
projecten waarmee we vaart wil-
len maken, zoals de introductie van
e-books en webshops. De planning is
dat in juni een groot aantal boekenuit-
geverijen eigen webshops heeft en dat
een groot aantal titels leverbaar is als
e-book.’ >
Koen Clement,
Henk Hoevers en
Paulien Loerts
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 7wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 7 20-05-2009 08:52:2320-05-2009 08:52:23
8
Robbert Ammerlaan, directeur uitgeverij De Bezige Bij: heeft een rotsvast vertrouwen in de magie van literatuur en het traditionele boek.
‘Als gevolg van de bestsellers van
internationale auteurs als Khaled
Hosseini en Karin Slaughter, diverse
nieuwe Nederlandstalige romans en
de stijgende boekenverkoop, was 2008
voor “De Bij” zeer succesvol.’ Het diep-
tepunt van 2008 was van persoonlijke
aard: de dood van tijdgenoot Hugo
Claus. ‘Wij hebben een dierbare vriend
en literair grootmeester verloren.’
Desondanks blikt Ammerlaan positief
terug en kijkt met vertrouwen vooruit.
Wel vraagt hij zich af of de stijgende
lijn in de boekenverkopen doorzet.
‘Die stijging is gebaseerd op een klein
aantal zeer succesvolle titels. Bestsel-
lers worden steeds grotere bestsellers
en minder in het oog springende titels
verdwijnen naar de achtergrond.’
Die bestsellercultuur zal volgens de
tijdschrijver alleen maar toenemen.
‘In deze economische turbulentie is de
boekhandel geneigd om veilige keuzes
te maken, dus voor beroemde auteurs
die zorgen voor geheide bestsellers.
Veel lezers doen dat ook: als er toch
gekozen moet worden, dan maar voor
een spraakmakend succesboek. Dat is
voor een literaire uitgever geen trend
om blij mee te zijn, want het leidt
op termijn tot erosie van zijn assorti-
ment.’
Om in te spelen op de economische
ontwikkelingen zijn er door De Bezige
Bij nieuwe omzetkanalen aangeboord.
‘Zo is er nu een eigen luisterboe-
kenfonds en geven we sinds kort als
partner van stripuitgever Oog & Blik
strips en graphic novels uit.’ Maar er is
meer voor nodig om de jonge generatie
te laten lezen. ‘Die doelgroep moet je
aanspreken met eigentijdse middelen,
zoals e-books. Of een webshop waar
ze online hun (luister)boeken recht-
streeks kunnen bestellen of downloa-
den.’ Het ontwikkelen van dit soort
middelen zal zeker tot de taken van de
nieuwe operationele directeur Hans
Nijenhuis gaan behoren. Op termijn
zal Ammerlaan zijn functie aan hem
overdragen, maar de huidige directeur
verwacht geen grote veranderingen
als Nijenhuis het stokje overneemt.
‘De Bezige Bij heeft al vijfenzestig jaar
dezelfde missie: het uitgeven van het
mooiste, het beste en het interessant-
ste op het gebied van literatuur, poëzie
en non-fi ctie. Een nieuwe uitgever zal
ongetwijfeld een eigen stempel druk-
ken, maar in essentie wijzigt er niets
aan de koers die De Bezige Bij vaart.’
Ondanks de digitale revolutie heeft
Ammerlaan een rotsvast vertrouwen
in papier. ‘Er gaat niets boven een
prachtig gebonden boek of mooie
paperback. Het boek is wat mij betreft
een niet te verbeteren tijdloos product.
Ik geloof heilig in de magie van de
literatuur en het traditionele boek. Dat
verandert nooit.’
Innovaties hebben volgens de direc-
teur de toekomst. ‘Die volgen elkaar
steeds sneller op. Denk maar aan de
walkman. Ooit een groot apparaat
en nu een piepkleine mp3-speler. Ik
verwacht met onze e-books dezelfde
innovatiesnelheid. Wie weet waar we
uitkomen.’ Ook met slimmer samen-
werken valt nog het nodige te winnen
volgens Loerts. ‘Niemand zit te wach-
ten op de crisis, maar het is wel het
tijdstip om nieuwe paden in te slaan.’
Als voorbeeld noemt ze de webshops.
‘Door interne samenwerking kunnen
onze webshops succesvol worden. wpg
faciliteert de uitgeverijen door de tech-
nische kant van de webshops te rege-
len. De uitgeverijen zelf bepalen welke
vorm en uitstraling hun webshop
krijgt. De webshops hebben nog een
functie: het nog beter in kaart brengen
van de behoeftes van onze klanten. En
dat geeft ons de mogelijkheid om nog
sneller te reageren op veranderingen
in de markt. Slim samenwerken zorgt
voor kruisbestuiving over de hele linie.
Die kans laten we zeker niet liggen.’
> Visie
>
Annette Portegies – directeur
Em. Querido’s Uitgeverij
‘Als literair uitgever maak ik me al
langer zorgen over het verdwijnen
van literatuur. Maar onlangs bij de
uitreiking van “De Inktaap”, een
literatuurprijs die door scholieren
wordt uitgereikt, bekroonden
tweeduizend jongeren vrijwel
unaniem Het schervengericht van
A.F.Th . van der Heijden. Dat was hét
medicijn tegen mijn zorg.’ (pagina
18-26)
Martine Schaap – directeur
kinderboekenuitgeverij Leopold &
Ploegsma
‘De hoofdfi guren uit kinderboeken
gaan een steeds grotere rol spelen.
Denk aan verfi lming van boeken,
tv-series, spelletjes of websites.
Ook zullen er e-books voor kinderen
komen. Maar de klassiekers blijven:
Pippi Langkous rockt nog steeds!’
05 FEBRUARI
Het virtuele Hella Haasse Museum wordt geopend. Na drie en een halve maand hebben al 50.000 unieke bezoekers een kijkje genomen in het leven en werk van de Querido-auteur.
06
07 FEBRUARI
Elik Lettinga is benoemd tot uitgever van De Arbeiderspers. Zij volgt hiermee Lex Jansen op, die met ingang van 1 december 2007 is benoemd tot directeur van Uitgeverijen Arbeiderspers, Archipel, Balans.
08 09 10 11
wpg jaarverslag p8 9 10 11 NIEUW.indd 8wpg jaarverslag p8 9 10 11 NIEUW.indd 8 25-05-2009 13:04:1525-05-2009 13:04:15
9
Robbert Ammerlaan,
Annette Portegies,
Martine Schaap en
Lex Jansen
Lex Jansen – directeur uitgeverijen
Arbeiderspers, Archipel en Balans
‘Zodra via links in de teksten ook
fi lmpjes of illustraties kunnen
worden gedownload, verandert
het e-book in een totaal ander
“product” en wordt het verschil
tussen het fysieke boek en het
e-book steeds groter. En dát
betekent dat beide gewoon naast
elkaar zullen bestaan. Zoals de
papieren krant naast de digitale
versie.’ (pagina 34)
Anita van der Aa, directeur Scripta Media: concentreert zich op een verbreding van het werkveld.
Anita van der Aa is positief over
2008. ‘Naast het uitgeven van diverse
nieuwe relatiemagazines en perso-
neelsbladen, heeft onze langeter-
mijnstrategie het gewenste resultaat
opgeleverd.’ Daarbij doelt de directeur
op de vorig jaar ingezette koers om het
werkveld structureel te verbreden naar
digitale sponsored media en om in dat
segment groei te realiseren. ‘Stap een
was het in huis halen van kennis door
het aannemen van een business deve-
lopment manager Crossmedia. Stap
twee en drie om die kennis intern te
delen en uit te dragen naar potentiële
opdrachtgevers. Die aanpak werpt z’n
vruchten af, want de eerste concrete
resultaten zijn geboekt.’ Om de ex-
pertise op het gebied van digitale spon-
sored media nog verder te verankeren
in de organisatie, werkt de uitgeverij
ook samen met externe partijen. ‘Door
het inzetten van online of crossmedia
bureaus, kunnen wij opdrachtgevers
nog beter adviseren over in te zetten
digitale communicatiemiddelen.’ >
12 13
14 FEBRUARI
Na Veilig leren lezen zijn nu ook de Leerkrachtassistenten, (Zwijsen-software voor het digitale schoolbord) bij Taal in beeld, Spelling in beeld, Zin in taal, Zin in spelling en Land in zicht online.
15 16 17 18
wpg jaarverslag p8 9 10 11 NIEUW.indd 9wpg jaarverslag p8 9 10 11 NIEUW.indd 9 25-05-2009 13:04:2125-05-2009 13:04:21
Karel van der Pas –
directeur uitgeverij Zwijsen
‘De overheid heeft grote ambities.
Scholing wordt alsmaar belangrijker.
Dat is goed voor ons. Zwijsen is al
ruim 160 jaar specialist in les-
methoden voor het basisonderwijs.
Wij geloven dat we kinderen het
beste kunnen laten leren door in
hun huid te kruipen. Zo brengen
we leren tot leven.’ (pagina 27)
10
Visie
Karin van Gilst,
Karel van der Pas,
Dick Holstein,
Hilde Geerinck en
Anita van der Aa
Naast verbreding van het werkveld
ligt de focus komend jaar ook op het
uitbouwen van werkzaamheden bij be-
staande klanten. ‘Ook wij ondervinden
de gevolgen van de economische terug-
gang. Opdrachtgevers bezinnen zich
op hun printuitgaven en wij moeten
alles in het werk stellen om bestaande
klanten te behouden. Enerzijds door
het aandragen van creatieve oplossin-
gen, anderzijds door het alert zijn op
de kansen die zich voordoen. Wat we
vooral niet moeten doen, is in paniek
raken. Angst is een slechte raadgever
en leidt tot niets. Deze turbulente
tijd biedt ook kansen. Die moeten we
pakken.’ Die kansen ziet de directeur
bijvoorbeeld ook intern. ‘De grootte
van de uitgeversgroep biedt mogelijk-
heden. Door het bundelen van onze
expertise en middelen kunnen we een
unieke toegevoegde waarde leveren
voor potentiële opdrachtgevers.’ Van
der Aa treedt de toekomst strijdlustig
tegemoet. ‘We zijn een fl exibele orga-
nisatie met een toegewijd team. Ik heb
vertrouwen in onze aan-
pak en geloof in de weg
die we zijn ingeslagen.
Daar wijken we ook niet
vanaf. Hoe lastig 2009
misschien ook wordt.’
>
19 20 21 22
23 FEBRUARI
Kinderboekenschrijver Paul van Loon (Leopold) wordt benoemd tot officier in de orde van Oranje-Nassau. Dit gebeurde tijdens de Dolfje Weerwolfjedag in Burgers’ Zoo.
24 25
wpg jaarverslag p8 9 10 11 NIEUW.indd 10wpg jaarverslag p8 9 10 11 NIEUW.indd 10 25-05-2009 13:04:2825-05-2009 13:04:28
11
Karin van Gilst, directeur van Weekbladpers Tijdschriften: koestert de sterke merken.
Hoe overleef ik... de economische
turbulentie? Directeur Karin van Gilst
is er helder over: ‘Door te blijven
bouwen aan onze merken en onze
horizon waar mogelijk te verbre-
den.’ Het vorig jaar gelanceerde
glossy magazine Hoe overleef ik...? is zo’n
horizonverbreder. ‘Het magazine is
een logisch vervolg op de succesvolle
jeugdboekenreeks van Francine
Oomen, een auteur verbonden aan
onze uitgeverij Querido. Samen met
hen en de auteur hebben wij het
magazine ontwikkeld en gelanceerd.
Vooralsnog met een goed resultaat.
De tijd was er rijp voor.’ Maar dat
was niet het enige. ‘De tijdschriften
Men’s Health en Runner’s World zijn van
Weekbladpers Sport Media naar ons
overge heveld, Happinez is overgeno-
men, er is afscheid genomen van
een aantal oudgedienden, nieuwe
collega’s zijn verwelkomd, effi ciencys-
lagen zijn doorgevoerd en internet is
structureel ingezet. En met resultaat,
want de dalende fi nanciële lijn is
omgezet naar een opwaartse.’ Verder
is ze in haar nopjes dat de uitgeverij
door Adformatie in het Kerstrapport 2008
is uitgeroepen tot het meest Favoriete
Mediabedrijf van Nederland. ‘We heb-
ben veel mediabedrijven, kranten en
tv-zenders achter ons gelaten. Geen
sinecure en het laat precies zien waar
we als klein bedrijf goed in zijn: op
maat met mensen werken.’
Een van de dingen die volgens Van
Gilst in de genen van het bedrijf zit,
is het koesteren van de sterke merken
en deze verder uit te bouwen. Onder
meer door het strategisch inzetten
van internet naast de tijdschriften.
‘Sites zijn uitgebouwd en opnieuw
gelanceerd. Zo kunnen lezers nu via
de site van Psychologie Magazine online
cursussen volgen. Leuk om te doen
en het genereert extra omzet.’ Om de
nieuwe media de aandacht te geven
die ze verdienen, is een online uitge-
ver benoemd. ‘Digitaal en print zijn
twee verschillende middelen met elk
hun eigen aanpak. Daarom centrali-
seren we onze online activiteiten bij
een specialist in digitale communi-
catie. Daar ligt ook een deel van de
focus voor aankomend jaar.’ De sterke
merken zijn volgens de directeur een
stevig fundament om de voorspelde
storm te kunnen weerstaan. ‘Hier
en daar realiseren we zelfs groei.
Bijvoorbeeld met Psychologie Magazine.
Het tijdschrift bestaat al 26 jaar, maar
is elk jaar gegroeid. Afgelopen jaar
behaalden we de hoogste oplage ooit.’
Desondanks is Van Gilst gematigd
enthousiast over de komende tijd.
‘Niemand weet hoe het gaat lopen.
We richten ons nu op consolidatie
en de dingen zo goed mogelijk doen.
Daarnaast blijft het belangrijk om zo
effi ciënt mogelijk te werken en onze
kosten in de gaten te houden. Het zal
absoluut geen makkelijk jaar worden,
maar we hebben een solide basis. Sa-
men komen we de storm wel door.’
Tot slot… nog een keer Koen Clement: de directeur kijkt met vertrouwen naar de toekomst.
‘Het wordt een pittig jaar en voorals-
nog kunnen we niet goed inschatten
in hoeverre de economische tegen-
wind onze branche beïnvloedt’, aldus
Clement. ‘Maar ik ben ervan overtuigd
dat wpg op koers blijft. Het is een
solide, professionele organisatie die
tegen een stootje kan. We zijn er nog
niet en de barometer staat op slecht
weer, maar ook de zwaarste storm
luwt.’
Hilde Geerinck – directeur wpg België
‘Buitenlandse (dus ook Nederlandse)
uitgeverijen die niet vertegen-
woordigd worden door een Vlaamse
marketingorganisatie, krijgen hier
geen voet aan de grond. wpg heeft
ons hard nodig.’ (pagina 30)
Dick Holstein – directeur
Voetbal International
‘Binnen een holding is wederzijds
respect essentieel. VI is niet voor
niets binnen het wpg Uitgevers-
verbond gebleven. De waardering
voor onze diensten is voelbaar.
Heerlijk om zo te kunnen werken.’
(pagina 14)
26 27 28
29 FEBRUARI
Bij Nijgh & Van Ditmar gaat het romandebuut Alleen maar nette mensen van Robert Vuijsje (1970) ter perse.Het boek wordt in mei 2009 bekroond met De Gouden Uil Literatuurprijs.
wpg jaarverslag p8 9 10 11 NIEUW.indd 11wpg jaarverslag p8 9 10 11 NIEUW.indd 11 25-05-2009 13:04:3525-05-2009 13:04:35
12
01 MAART
Bij het maartnummer van het maandblad Evita wordt een miniboek meegeseald van Trinny & Susannah (De stijlgids voor ieder figuur, uitgeverij Archipel) in een oplage van 80.000 exemplaren.
02 03 04
05 MAART
Actrice Victoria Koblenko (van oorsprong Oekraïense) overhandigt het eerste exemplaar van het boek Platina aan schrijfster Jo Rees. Uitgeverij Archipel heeft de wereldprimeur van deze titel.
0603
Magazines
Van feminisme 3.0 tot zingevende zonnegroetNieuwkomers in de schappen verrasten de lezers met multimediale concepten, bestaande bladen rechtten de rug. Hoe hebben onze tijdschriften het gedaan? WPG Uitgevers staat er bij vier uitvoerig stil.
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 12wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 12 25-05-2009 13:44:0525-05-2009 13:44:05
13
07 08 09 10 11
12 MAART
Naar aanleiding van het onlangs bij Balans verschenen boek Joop den Uyl, 1919-1987, dromer en doordouwer, wordt schrijfster Anet Bleich geïnterviewd in café P’96 in Amsterdam.
13
Opzij‘ Het opgeheven vingertje is verdwenen’
Ze klommen met honderden in de pen.
Mannen. Om een aardige brief te schrij-
ven aan de nieuwe hoofdredacteur van
Opzij. Margriet van der Linden noemt
haar prille missie ‘voorzichtig geslaagd’.
‘Het opgeheven vingertje is verdwenen.’
Een icoon van het feminisme nam
afscheid van Opzij. Cisca Dresselhuys
hield het in september 2008 na 25
jaar hoofdredacteur te zijn geweest
voor gezien. Ze gaf het stokje over aan
journaliste in hart en nieren Margriet
van der Linden. Met een nieuw gezicht
brak ook tegelijk een nieuwe feminis-
tische stroming aan. 3.0 noemde Van
der Linden de nieuwe koers van Opzij.
Na het vrouwenkiesrecht (1.0) en recht
op zelfb eschikking (2.0) is het nu tijd
voor een eigentijdse aanpak van verde-
ling van werk en zorg, seksualisering
van de maatschappij en emancipatie
van (migranten)vrouwen en mannen,
zo schetst Van der Linden. ‘Het werd
tijd voor een frisse wind. Een tijd-
schrift met zoveel maatschappelijke
waarde als Opzij moet soms vernieuwen
om die voortrekkersrol goed te kunnen
blijven vervullen.
Om dichter bij een jonge doelgroep
te komen, zonder daarmee afstand
te nemen van een oudere doelgroep.
Meegaan met de tijd dus. En ik moet
zeggen: het lukt ons van meet af aan
alleraardigst. Het eerste vernieuwde
nummer vloog werkelijk de winkels
uit.’
Van der Linden bereidde zich secuur
voor op haar taak. Ze wist dat ze veel
meer zou zijn dan alleen hoofdredac-
teur op een redactie. De journaliste –
die rijpte bij zowel publieke omroepen
als de commerciële, en in binnen- en
buitenland aan interviews en repor-
tages werkte – zou een vrouw in de
schijnwerpers worden.‘Daar was ik
me op voorhand terdege van bewust,
ik heb de publiciteit zelfs bewust opge-
zocht, het was onderdeel van de strate-
gie. Je wilt met z’n alle hervormen en
dan moet je daar ook tot in de puntjes
op voorbereid zijn. Daarin gaan we
ver: Opzij moet het middelpunt van
het moderne, maatschappelijke debat
zijn.’
3.0 is omarmend, zegt Van der Linden.
Verwelkomend ook. ‘Het opgeheven
vingertje is verdwenen. Zonder dat we
minder strijdvaardig zijn. De bena-
dering is gewoon anders. Misschien
meer van deze tijd.’
‘Opzijtje-pesten “in en door” de media,
daar heb ik niets meer van gemerkt.
3.0 wordt erg positief ontvangen. Ook
door mannen. Laat duidelijk zijn dat
Opzij nooit een hekel heeft gehad aan
mannen, maar dat beeld bestond wel.
Ik heb het idee dat mannen nu meer
dan ooit interesse hebben als meele-
zers van Opzij. Ik heb een behoorlijke
hoeveelheid complimenteuze brieven
ontvangen van mannen die blij zijn
met verhalen over ouderschap en kin-
deren. Dat vind ik niet heel verbazing-
wekkend, overigens. We blijven een
maandblad voor vrouwen, dat staat
voorop. Maar feminisme 3.0 is ook
zeker voor de man. Zij hebben ook te
maken met gezinssituaties waarin de
vrouw drie dagen werkt en zij op het
werk niet durven te praten over een
dag minder werken omdat de angst be-
staat dat dan die ene droombaan ver-
vliegt. Of de angst om dan voor mietje
uitgemaakt te worden. Ach, er ligt nog
zoveel werk op ons te wachten. Mijn
handen jeuken om dat allemaal op te
mogen pakken!’ >
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 13wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 13 25-05-2009 13:44:5325-05-2009 13:44:53
14
14 15 16 17 18
19 MAART
Schrijver, schilder en cineast Hugo Claus overlijdt in Antwerpen. Hij laat een indrukwekkend oeuvre na. Claus maakte ruim een halve eeuw deel uit van het hart van uitgeverij De Bezige Bij.----------In de Westergasfabriek in Amsterdam vindt de voorjaars-bijeenkomst plaats, waarbij ook uitgebreid wordt stilgestaan bij het afscheid van Pieter de Jong als algemeen directeur.
20
Voetbal International In de startblokken om de wereld te veroveren
WPG Uitgevers en Voetbal
International (VI) maakten in 2008
een spreekwoordelijke nieuwe start.
Het voetbalweekblad verzelfstandigde
weliswaar, maar bleef tot ieders
tevredenheid binnen de WPG Groep.
Met moderne businessmodellen richt
VI de blik nu ook op overmorgen.
>
Magazines
Margriet van der Linden
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 14wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 14 20-05-2009 08:52:3220-05-2009 08:52:32
15
21 MAART
De Kikkertiendaagse gaat voor het tweede achtereenvolgende jaar van start. Uitgeverij Leopold organiseert het evenement ter nagedachtenis aan de drie jaar geleden overleden schrijver Max Velthuijs.----------Het Koninklijk Museum van Schone Kunsten Antwerpen start met de kijk-je-ogen-uit-en-stop-je-hoofd-erin-route van Joke van Leeuwen, naar aanleiding van haar laatste (kinder)boek Een halve hond heel denken (uitgeverij Querido).
22 MAART
Van Violet Falkenburg verschijnt vandaag bij Uitgeverij Archipel het boek Later is vandaag. Het boek deed het bijzonder goed in de Boekenweek (thema: over Oude Menschen).
23 24 25 26
27 MAART
Cisca Dresselhuys neemt na 27 jaar officieel afscheid van Opzij. In de Hortus Botanicus in Amsterdam wordt zij toegesproken door Naema Tahir (schrijfster), Hans Vervoort (oud-uitgever Weekbladpers) en Jan Marijnissen (partijvoorzitter SP).
De oplage van vi stabiliseert met
140.000 abonnees en een losse
verkoop van 30.000 in een moeilijke
tijdschriftenperiode – en doet het
daarmee in vergelijking met andere
mannenweekbladen erg goed. Maar
belangrijker nog, volgens directeur
Dick Holstein, kan er met vertrouwen
naar de toekomst gekeken worden.
‘vi leefde, ik chargeer nu, van voetbal-
seizoen tot voetbalseizoen. De uitvoer
van een langetermijnvisie werd altijd
bemoeilijkt doordat vanuit wpg nooit
animo was om fors te investeren in vi.’
Het tij keerde in 2008. In een peri-
ode dat wpg Uitgevers en vi op een
t-splitsing in hun samenwerking
stonden: uit elkaar gaan of zij aan
zij de markt voorzien van eigentijdse
voetbaldiensten. ‘Er is met wederzijds
vertrouwen gekozen om samen verder
te gaan. En ik moet zeggen: vi voelt
zich nu een stuk beter begrepen door
wpg Uitgevers.’
Er is geld vrijgemaakt om te investe-
ren in de toekomst van het grootste
voetbalmagazine van Nederland.
Allereerst in de omvang van het
weekblad die werd uitgebreid naar
132 pagina’s om de lezer (nog) meer
‘waar’ voor zijn geld te bieden. Verder
worden plannen niet langer bevroren,
maar verder doorontwikkeld. ‘Dat is
hard nodig willen we onze vooraan-
staande positie behouden en uitbou-
wen. Profclubs ontpoppen zich steeds
meer als mediabedrijven: kranten en
tv-zenders besteden steeds meer aan-
dacht aan voetbal en het aanbod van
voetbalcontent op internet is enorm.
vi.nl heeft alleen al zo’n dertig con-
currenten, voor wie het vooral lijkt
te gaan om kwantiteit. Sites huren
goedkope studenten in die het ene
artikel na het andere produceren. De
waarheid, een gerucht of een roddel;
dat maakt niet uit. Met zo’n aanpak
komt vi niet weg. De bezoeker van
onze site verwacht niet alleen hoog-
waardig nieuws, maar ook alle achter-
gronden en statistieken daarbij. Om
dat te realiseren, is geld nodig.’
Met een ambitieuze middellangeter-
mijnvisie, waarin vier grote projecten
in de begroting zijn opgenomen,
blaakt vi van het zelfvertrouwen. Er
wordt een webshop ontwikkeld die
deze zomer gereed is voor livegang.
Een tweede project is de exploitatie
van foto’s waarvan het auteursrecht
bij vi berust. ‘Bijzonder materiaal van
decennia voetbalhistorie uit vi’, aldus
Holstein.
Daarnaast bestaat het plan om het
printarchief (sinds 1965, ruim 150.000
pagina’s) te digitaliseren en doorzoek-
baar te maken, waardoor een enorme
hoeveelheid informatie wordt ontslo-
ten. ‘Daarmee komen we in één klap
bovenaan in de Google-lijsten. Zeer
aantrekkelijk voor traffi c naar vi.nl.
Meer bezoekers betekent: interessan-
ter voor adverteerders.’
Het laatste speerpunt in de lange ter-
mijnvisie staat onder het kopje ‘over-
names en samenwerkingsverbanden’.
‘We kijken voortdurend naar een
verbreding van ons huidige aanbod.
Van nieuwsscanners tot community-
mogelijkheden. Als zich een kans
voordoet dan grijpen we die, maar het
moet wel toegevoegde waarde heb-
ben. Dat gegeven bestaat al zolang als
vi er is: we stellen hoge eisen en zijn
kritisch. Net zoals onze doelgroep.’ >
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 15wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 15 20-05-2009 08:52:3320-05-2009 08:52:33
16
28 29
30 MAART
Runner’s World organiseert voor het eerst de Runner’s World Zandvoort Circuit Run. De loop wordt gewonnen door de Belg Koen Wilssens.
31
Hoe overleef ik...?Deze meiden willen meer dan een oorbellenverhaal
Na een fi lm, schoolspullen, een kaart-
en een bordspel leven de verzonnen
karakters van schrijfster Francine
Oomen nu ook voort in het tijdschrift
Hoe overleef ik. Hoe een samenwerking
van Querido en Weekbladpers
Tijdschriften (WPT) een absolute hit
werd in jongerenland.
‘We zijn pas een paar maanden onder-
weg’, zegt uitgever Femke Leemeijer
van wpt , ‘maar met 4200 abonnees en
50.000 exemplaren in de losse verkoop
bewijst ons magazine geheel aan te
sluiten bij het leven van onze meiden-
doelgroep.’
De bejubelde boekenreeks van Queri-
do-auteur Francine Oomen kreeg zo
het zoveelste succesvervolg in de vorm
van een tijdschrift. Op 18 september
2008 werd het eerste nummer gelan-
ceerd. Een handzaam formaat met een
pragmatische inhoud, zo vat Leemeijer
Hoe overleef ik in een zin samen. ‘We
mikken op een welvarende doelgroep;
3 euro 95 is niet heel goedkoop voor
een meidenblad. Maar het is dan ook
geen Yes of een Tina. Deze meiden
willen meer dan oorbellenverhalen en
Help-ik-heb-een-nieuw-vriendje-tips.
Het psychologische denken wordt ge-
prikkeld, dat vraagt deze intelligente
doelgroep ook. Zij hebben vragen over
duurzaamheid en hebben verdriet
bij de scheiding van hun ouders; de
kracht van ons concept is dat wij seri-
euze antwoorden op levensvragen van
jonge mensen geven.’
De drive van Francine Oomen werkt
aanstekelijk op een doelgroep die haar
op handen draagt. De meeste lezers
kennen de boeken van de schrijfster
van voor tot achter. ‘Ze is een held voor
alle meiden’, weet Leemeijer. ‘Haar
missie was om een blad te maken dat
zowel de binnen- als de buitenkant
raakt. Natuurlijk moet het er leuk
uitzien, misschien wat chaotisch voor
volwassenen, maar dat is precies wat
het leven van die meiden nu is. Er
gebeurt zoveel.’
Cijfers bewijzen dat wpt en Querido
(allebei voor 50 procent eigenaar) het
tot dusver bij het juiste einde heb-
ben. Na de kioskweken van het eerste
nummer waren de investeringskosten
meteen gedekt. Een unicum in bladen-
land. ‘We hebben heel kritisch naar
de kosten gekeken. De tijd van grote,
dure lanceringen is niet meer.’
Het tweemaandelijkse blad moet zich
in het tweede deel van 2009 verder
ontplooien. Het aantal abonnees
zal naar verwachting verder stijgen,
de losse verkoop moet minimaal op
peil gehouden worden in een periode
waarin het verleiden van adverteerders
‘buitengewoon lastig’ is, formuleert
Leemeijer haar doelstellingen. ‘We
calculeren heel terughoudend als het
om de participatie van adverteerders
gaat. Dat is voor 2009 een ingewikkeld
verhaal. We kijken daarbij wel naar
een alternatieve advertentiemarkt voor
Hoe overleef ik. De fi losofi e van duur-
zame merken sluit namelijk precies
aan bij het concept van ons blad en de
idealen van Francine Oomen. Helaas
zijn weinig van die duurzame merken
bekend met printmedia. Langzaam
moeten we ze over de streep zien te
trekken. Het nog jonge succes van Hoe
overleef ik draagt daar zeker toe bij.’
>
Magazines
Verspreide oplage BereikVoetbal International 173.260 1.077.000
Vrij Nederland 48.797 277.000
Opzij 69.318 300.000
Psychologie Magazine 123.777 514.000
J/M 57.246 250.000
Men’s Health 44.985 243.000
Runner’s World 38.963 168.000
Hollands Diep 48.688 86.000
Yoga 58.723 85.000
Happinez 192.017 468.000
Hoe Overleef Ik*
* Gecertifi ceerde cijfers volgen in de loop van 2009.
Maandbereik vi.nl gemiddeld aantal unieke bezoekers 708.091
gemiddeld aantal bezoeken 8,9 miljoen
Bron HOI oplage
NOM printmonitor 2008-II bereik
STIR webmeter vi.nl
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 16wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 16 20-05-2009 08:52:3420-05-2009 08:52:34
17
01 APRIL
Bij Scripta Media verschijnt het Nuon Duurzaamheidsverslag. Tot de doelgroep behoren zo’n twintigduizend stakeholders, bestaande uit zakelijke klanten en professionals, die o.a. werkzaam zijn bij ngo’s, overheden, onderzoeksorgani-saties en wetenschappelijke instellingen.
02 APRIL
Koen Clement, voormalig directielid van De Persgroep (België), start vandaag officieel als nieuwe algemeen directeur van WPG Uitgevers. Hij volgt daarmee Pieter de Jong op.
03 APRIL
Uitgeverij Leopold presenteert het nieuwe jeugdboek van Maren Stoffels, Op blote voeten. De schrijfster is pas twintig, maar verkocht van haar vorige titels in totaal al meer dan 100.000 exemplaren. ----------De Filter Vertaalprijs 2008 wordt toegekend aan Bertie van der Meij voor haar vertaling van Tecknens Rike (1999) onder de titel Het karakter van China, Het verhaal van de Chinezen en hun schrift (Uitgeverij Balans).
04 05 0604
HappinezDe crisis is zo gek nog niet
In een jaar waarin een wereldwijde
crisis steeds duidelijker wordt, breekt
voor mindstylemagazine Happinez een
boeiend nieuw hoofdstuk aan. Het af-
scheid van grondlegger Inez van Oord
als hoofdredacteur en de komst van
WPG-bekende Ruud Hollander. ‘Voor
ons is de crisis misschien wel juist niet
rampzalig.’
Wie had voorspeld dat het leven van
Happinez – zonder de uitgesproken
handtekening van de bedenker ervan –
onmogelijk records kon breken, heeft
het mis. In december 2008 – het eerste
nummer van alleskunner Ruud Hol-
lander – werd de champagne ontkurkt,
omwille van een oplagerecord. Ruim
tweehonderdduizend exemplaren
vlogen over de toonbank en belandden
in de brievenbussen van de abonnees.
‘Gigantisch’, zegt de nieuwe hoofdre-
dacteur trots. ‘Dit is niet zozeer mijn
succes, maar vooral het succes van een
pakkende formule, die in deze tijd van
onrust misschien wel nog beter gedijt
dan ze altijd al deed.’
Hollander spreekt over zingeving – een
van de pijlers van het maandblad – en
koppelt dat aan de reactie van mensen
op de economische ontwikkelingen.
‘Consumenten en bedrijven besparen
op dit moment waar ze kunnen. Luxe-
producten worden geschrapt, maar
basisbehoeften blijven aangekocht
worden. Op dat punt neemt Happinez
een bijzondere positie in medialand
in: we worden niet gezien als opper-
vlakkige glossy, maar als een bron van
moed en inspiratie.’
Happinez geeft, volgens Hollander,
mensen houvast in een periode dat
rotsvaste partijen ineens niet meer zo
rotsvast blijken te zijn. ‘Er is minder
geld aanwezig, we kunnen misschien
wel minder spullen kopen: wat ik zie,
is dat mensen teruggrijpen op wat echt
belangrijk is. Vriendschap. Verbon-
denheid. Onderwerpen die Happinez
uitdiept.’
Maar om het tij de turbo van het suc-
ces te noemen, vindt hij niet helemaal
juist. Hollander spreekt over de be-
hoefte aan spiritualiteit, wijsheid en
meditatie. Over het mindstylemaga-
zine dat zich als een stevig merk in de
markt heeft gepositioneerd en dat met
voortdurend vernieuwende thema’s
telkens de lezer weet te verrassen. ‘Ik
heb even gedacht alles bij het oude te
laten. Waarom zou ik gaan schaven
aan een successtory? Maar ik heb ge-
merkt dat ik onmogelijk hetzelfde blad
als Inez van Oord kan maken. Ik
ben Ruud en ik heb mijn eigen
voorkeuren binnen de kaders
van het concept.’
Artikelen kennen steeds vaker een
resultaatgerichte kant, manieren om
‘wezenlijk en daadwerkelijk gelukkig’
te worden, zegt Hollander. ‘Een goed
voorbeeld is een verhaal met de titel:
‘De kunst van de kleine stapjes’. Het
gaat over discipline en de beperkingen
van wilskracht. Wie zich afvraagt
waarom hij tien keer per dag een zon-
negroet moet maken en na twee keer
al begint te zuchten, die houdt het
nooit lang vol. Begin met een zonne-
groet en geniet ervan. Met dat plezier
is een volgende zonnegroet niet zo heel
ver weg meer en blijkt die oefening
toch energie te leveren, zo vertelt ons
verhaal. Stapje voor stapje dus. Precies
zoals Happinez zich door blijft ontwik-
kelen.’
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 17wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 17 20-05-2009 08:52:3620-05-2009 08:52:36
18
07
08 APRIL
De Kidsgids Amsterdam ligt vanaf vandaag in de boekwinkel. Met meer dan 250 uitstapjes in Amsterdam voor families met kinderen van 0 tot 12 jaar.
09 APRIL
Vandaag is Kikker in de wolken (een afgeleide van de Kikker-serie, verschenen bij uitgeverij Leopold) voor het laatst te zien in de theaters. In februari 2009 krijgt de succesvolle productie een vervolg.
10
11 APRIL
WPG Indruk, het personeelsblad van WPG Uitgevers en gemaakt door Scripta Media, ligt vandaag in nieuwe stijl bij alle medewerkers op de deurmat. ----------Pieter de Jong wordt benoemd tot ridder in de orde van Oranje-Nassau. De oud-directeur van WPG Uitgevers kreeg de onderschei-ding opgespeld door de burge-meester van Amsterdam, Job Cohen.
12 13
Mijn eerste deadline haalde ik met
gemak. Ik was negen – over drie dagen
tien – en nog voor mijn verjaardag ver-
liep de inleverdatum voor een gedich-
tenwedstrijd. De winnende gedichten
zouden gebundeld worden in een boek.
Geen geperforeerde papiertjes, bijeen-
gehouden door gevlochten, gekleurde
stukjes touw, maar een heus boek.
Ik wilde winnen. Ik wist dat ik ging
winnen. Mijn gedicht zou het beste
gedicht worden en mijn gedicht zou in
een boek komen.
De wedstrijd had als thema Het is feest
in mijn pen. Dat vond ik lastig, want
ik schreef in die tijd alleen maar ge-
dichten met een fatale afl oop. In mijn
werk werden onschuldige kinderen
door weerwolven verslonden, zetten
vampiers hun tanden in de halzen van
juffi es en verdronken hulpeloze kleu-
ters in veel te diepe zwembaden.
‘Je kunt het best,’ zei mijn juf.
‘Ja maar hoe dan?’
Dat wist mijn juf ook niet. Ik zat aan
mijn tafeltje en wachtte op dat ene
moment. Op die goddelijke ingeving.
Op dat hyperoriginele idee dat alle an-
dere feesten in alle andere pennen zou
degraderen tot droevige aangelegenhe-
den met slechte taart, saai bezoek en
stomme cadeautjes. Ik wachtte op iets
wat niet kwam en voor de deadline ook
zeker niet zou komen.
Toen kreeg ik een idee. Herschrijf een
oud gedicht. Waarom niet? Van een
vampier kon ik niks vrolijks maken,
de weerwolf werd niet snel welwil-
lend, dus stortte ik me op het zwem-
bad. In strofe één liet een yupperig stel
dat in de achtertuin aanleggen (prima,
laten staan). In strofe twee kreeg
het stel een zoontje (niks mis mee).
In strofe drie kon het ventje lopen
(goed) en in strofe vier ontdekte hij
het zwembad (puik). In de afsluitende
strofe had het stel meer aandacht voor
de nieuwe gordijnen dan voor het
kindje, met alle gevolgen van dien.
Dat moest natuurlijk anders. Van
een lijkje op de bodem van de poel
maakte ik een spurt en een duik
van de oplettende buurman. En
toen kwam het in mijn pen pas echt
los. Er ontstond zomaar ineens een
zesde strofe met een feest ter ere van
het niet verdrinken van het kind. Er werd
gelachen en gedronken en gedanst.
Ik was erg tevreden. Mijn juf ook.
De deadline was gehaald en samen
wisten we zeker dat mijn gedicht
ging winnen.
Gideon Samson (1985) debuteerde
in 2007 met Niks zeggen! Hij ontving
er in 2008 een Vlag en Wimpel voor.
In maart 2009 verscheen zijn
tweede boek bij Uitgeverij
Leopold, Ziek.
Boeken
Zonder auteurs geen WPG Uitgevers. Dat het schrijverschap een vak apart is behoeft geen uitleg. Maar hoe verloopt het schrijfproces achter de schermen, welke dilemma’s komen onze auteurs tegen, welke worstelingen levert dat op en hoe komen zij uiteindelijk tot een voltooid manuscript? Met gepaste trots presenteren we acht WPG-auteurs die een tipje van de sluier oplichten aan de hand van thema’s als inspiratie, deadlines, chronologie en dagindeling/schrijversbestaan.
Een goddelijke ingeving
Schrijfgeheimen
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 18wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 18 20-05-2009 08:52:3820-05-2009 08:52:38
19
14 15
16 APRIL
Jeugdboekenschrijfster Caja Cazemier wordt uitgeroepen tot winnares van de prijs van de Jonge Jury 2008. Cazemier ontving deze prijs voor haar boek Vamp (verschenen bij Uitgeverij Ploegsma).
17 18 19 20
Toen ik nog meer lezer dan schrijver
was, verbeeldde ik me dat inspiratie
zoiets was als de titanische geluids-
explosie waar het slotdeel van Mahlers
Eerste Symfonie mee opent. Terwijl
je nog nahijgt, valt die bom uiteen in
melodieën, verspreid over alle instru-
menten: Stürmisch bewegt.
Zoals al het gedroomde, bleek het in
de praktijk prozaïscher. Natuurlijk
begint schrijven met ideeën,
ingevingen, halve vermoe-
dens, maar die hebben nooit
de intensiteit van Mahlers
oerknal en brengen niet
uit zichzelf een carrousel
van verhaallijnen aan het
draaien. Het is juist omge-
keerd: je moet er energie
inpompen, ideetjes
uitproberen,
schrappen,
lijntjes
voorzichtig
aan elkaar
knopen.
Stürmisch bewegtPas na weken aftasten en opladen,
blijken er ineens dwarsverbanden te
zijn, constellaties van ideeën die in het
werkkamerretort iets teweegbrengen
dat wel degelijk op Mahlers explosie
lijkt: een vluchtig visioen van het hele
bouwwerk. Met wat concentratie kun
je het boek − met omslag, achterfl ap en
al − in gedachten al haast vastgrijpen.
Christiaan Weijts is columnist in
nrc.next en De Groene Amsterdammer.
In 2006 verscheen zijn debuut-
roman Art. 285b bij Uitgeverij De
Arbeiderspers. Het leverde hem
nominaties op voor zowel de ako
Literatuurprijs als de Gouden Uil. In
oktober 2008 verscheen zijn tweede
roman, Via Cappello 23, die ook voor
de Gouden Uil werd genomineerd.
Vanaf dan regeert de razernij. Ook
de schrijver zelf kan die gemakkelijk
verwarren met de hand van het boven-
natuurlijke, maar in werkelijkheid
is het slechts ongeduld, het verlangen
om het werk zo gauw mogelijk af te hebben,
voordat het heldere maar broze visioen
verdampt.
Is die storm eenmaal gaan liggen, dan
komt het inzicht dat bevlogenheid
allerminst een garantie voor kwaliteit
is. Wat volgt is transpiratie: schaven,
falen, schrappen en ’s ochtends weer
opstaan. Het aambeeld-met-monitor
moet het visioen heroveren.
En zo lijkt mijn prozaïsche inspira-
tie toch nog op Mahlers slotdeel, dat
namelijk een langgerekte worsteling
is om (via f-mineur en des) de grond-
toonsoort te heroveren: D-majeur.
Mahler schrijft in de kantlijn dat de
hoornisten op dat glorieuze, bevrij-
dende moment moeten opstaan.
Mijn ‘D-majeur’ komt altijd pas in
het laatste stadium. Het manuscript
is keer op keer omgeploegd, en pas bij
de drukproeven blijken de letters het
visioen te benaderen. Het aanbrengen
van de laatste correcties is alsof je in de
kantlijn schreeuwt: sta op!
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 19wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 19 20-05-2009 08:52:3920-05-2009 08:52:39
20
21 APRIL
Vandaag wordt bekend dat schrijver en columnist Bas Heijne de 21ste editie van Zomergasten gaat presenteren. Van zijn hand verscheen eerder bij De Bezige Bij Onredelijkheid.
22
23 APRIL
Schrijver, dichter en essayist Joost Zwagerman krijgt de Gouden Ganzenveer 2008 uitgereikt. Hij ontvangt de prijs voor zijn bijdrage aan het geschreven of gedrukte woord in Nederland.
24 25
26 APRIL
In Vrij Nederland staat het arti-kel Kinderen van de revolutie door Harm Ede Botje en Sander Donkers. Het levert ze een nominatie op voor De Tegel 2008, de hoogste Nederlandse prijs voor journalistieke producties.
27
Een bezoek aan de tentoonstelling van
Giacometti of het bijwonen van een
concert van Wouter Hamel kunnen
mijn gedachten in beweging brengen
en ideeën voor een verhaalfragment of
zelfs een heel boek opleveren. Maar dat
zijn toevallige momenten. Het meest
geïnspireerd ben ik als ik gewoon mijn
uren achter de pc doorbreng. Discipli-
ne en inspiratie liggen voor mij dicht
bij elkaar. Lekker doorwerken dus. De
hele dag, de hele week.
Maar dan moet het idee dat een boek
gaat worden er al wel zijn.
Ik begin iedere schrijfdag met wat
huishoudelijk werk en/of een stukje
lopen. Frisse lucht en wat beweging
is goed voor een schrijver, ik loop in
gedachten vooruit op mijn werkdag
en denk na over mijn verhaal. Vlot het
schrijven even niet meer, dan ga ik de
was ophangen of boodschappen doen.
Inspiratie: uren achter de pc Per boek is meestal wel te herleiden
waar mijn inspiratie vandaan komt.
Mijn eerste boeken zijn geschreven
naar aanleiding van gebeurtenis-
sen uit mijn jaren voor de klas. Maar
die tijd is voorbij. Ik ben nu fulltime
auteur, al kom ik als schrijfster nog re-
gelmatig op scholen. Ook daar kan het
gebeuren dat opmerkingen of verhalen
van leerlingen mij doen nadenken over
een bepaald onderwerp. Mijn vriend
gaf tien jaar les aan groep 7/8 en was zo
aangever voor verschillende brugklas-
verhalen. Ook die tijd is voorbij: hij
heeft nu groep 5/6. Verder zijn mijn
drie zoons bron van inspiratie: hun
verhalen en belevenissen hebben mij
meer dan eens verhaalideeën opgele-
verd. Maar ze worden ouder: de oudste
is het huis uit, de middelste bijna.
Gelukkig pubert de jongste nog wat af,
al zal ook hier een einde aan komen.
Dan moet ik het doen met herinnerin-
gen aan hun puber-tijd.
Ten slotte laat ik mij vaak leiden door
de actualiteit, bijvoorbeeld krantenbe-
richten over misbruik via de webcam
of alcoholgebruik onder jonge pubers.
Zeer tijdgebonden, maar er zal altijd
een actualiteit blijven!
Caja Cazemier studeerde Nederlandse taal- en
letterkunde. Ze werkte ruim tien jaar als docente
Nederlands, in Spijkenisse en Leeuwarden. In 1996
stopte ze met lesgeven om meer tijd te kunnen
besteden aan schrijven. Caja Cazemier heeft drie
kinderen en woont in Leeuwarden. Van haar hand
verschenen onder andere Naar de brugklas, Survivalgids
voor meiden en Cool bij Uitgeverij Ploegsma. In 2008
verscheen haar nieuwste boek Bye bye brugklas.
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 20wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 20 20-05-2009 08:52:4020-05-2009 08:52:40
21
28 29 30 05
Sommige schrijvers zijn net oude
honden. Die komen nergens zonder de
bekende stok achter de deur. Hebben
straff e baasjes nodig. Die gestrengheid
doet een kwabje in het brein van de
schrijver oplichten. En dat gifgroene
knipperlichtje prikkelt hem en wijst
hem op zijn plicht. Daardoor voelt hij
zich schuldig. Het lichaam van dit
type schrijver is wat log en horen doet
hij ook niet al te best. Hij zweet gauw,
vooral als de Deadline nadert. En dat
doet de Deadline. Die heeft zich als
een dief in de gang van het huis van de
schrijver geposteerd. Gemaskerd uiter-
aard. Terwijl de schrijver, in het holst
van de nacht, doodvermoeid tegen zijn
halfl ege scherm aankijkt, beklimt de
onverbiddelijke Deadline op kousen-
voeten de trap. Omdat de schrijver een
oud huis bezit, waar de tijd zijn werk
heeft gedaan, kraken de treden onder
de dodelijk zachte voeten van de Dead-
line. De schrijver hoort tussen zijn
eigen zuchten door wel iets van dat
geluid, maar het zal zijn vrouw zijn,
die beneden een glaasje melk voor
hem gaat opwarmen, de lieve schat.
Dat glaasje melk, dat brengt hem
trouwens op een idee. Waratje, de nog
ontbrekende schakel in zijn verhaal,
het vergiftigde glaasje melk...
De deadline sluipt naderbijEn dat maagdelijke wit, dat zou toch
een mooi symbool zijn van... Ja, van
wat? De Deadline sluipt naderbij en
de schrijver vergeet zijn vrouw. Een
schaduw valt over het bureau.
Je hebt ze dus, die sterven met de hete
adem van de onvermurwbare Deadline
in hun nek. Maar andere schrijvers,
zoals ik, kijken de Deadline in de ogen
en begroeten elkaar zo minzaam als
maar kan. Hij bijt mij plots met valse
bek zijn tijdstip toe. Achter mijn rug
span ik de haan van het kleine hand-
pistool en speel met een onaangename
gedachte. Ik weet dat ik op tijd zal
zijn.
Wanda Reisel (Curaçao, 1955) begon met schrijven
voor het toneel en debuteerde in 1986 als prozaïst met
Jacobi’s tocht. In 1988 verscheen Het blauwe uur, en al snel
volgden meer romans: Het beloofde leven (1993), Baby
Storm (1996, genomineerd voor de Libris Literatuur
Prijs), Een man een man (2000, eveneens genomineerd
voor de Libris Literatuur Prijs) en Witte liefde (2004). De
laatstgenoemde leverde haar niet alleen een nominatie
op voor de ako Literatuurprijs, maar ze won er ook
de Anna Bijnsprijs 2007 mee. In 2008 verscheen van
haar hand bij uitgeverij Querido de veelgeprezen
roman Die zomer.
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 21wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 21 20-05-2009 08:52:4220-05-2009 08:52:42
22
01
02 MEI
Bij Scripta Media verschijnt vandaag Tellus, het personeelsblad van het ministerie van VROM. Doelgroep zijn VROM-medewerkers in de hoofdzetel van het ministerie in Den Haag en in de diverse regiovestigingen.
03 04 05
06 MEI
Amos Oz ontvangt een eredoctoraat van de Universiteit van Antwerpen. Voor de auteur van De Bezige Bij is het eredoctoraat een bekroning van zijn literaire verdiensten en zijn inzet voor de vrede in het Midden-Oosten.
07 MEI
In de Balie in Amsterdam wordt Het maakbare nieuws, antwoord aan Joris Luyendijk, buitenlandcorrespondenten over hun werk (Uitgeverij Balans) gepresenteerd. De presentatie werd gevolgd door een levendig debat.
De Bezige Bij geeft sinds tien jaar
het werk van Erwin Mortier uit. De
Vlaamse auteur is een voorvechter van
het geschreven woord en de herinne-
ring ervan. In 2005 werd Mortier voor
een periode van twee jaar tot stads-
dichter van Gent benoemd. De roman
Godenslaap (2008), de dichtbundel Uit
één vinger valt men niet (2005) en het essay
Avonden op het landgoed. Op reis met Gerard
Reve (2007) laten de veelzijdigheid van
Mortier zien.
Een groot deel van de letterenwereld,
niet het minst de kritiek/journalis-
tiek en de academische beschouwing,
pogen weinig meer dan de excessieve
taaldrift en spreekdrift van de let-
teren te kanaliseren, overzichtelijk
te maken. Een beetje schrijver kan
daar alleen maar meewarig om doen.
Schrijven is genot, libido, drang. Dat
erkent geen grenzen of barrières.
U bent een Belg die beter scoort in Nederland...Ja, mijn werk verkoopt altijd beter
in Nederland dan in België, zeg 75
procent tegen 25 procent. Ik denk dat
het deels met cultuurverschillen te
maken heeft, onder meer het verschil
in kritische ontvangst in noord en
zuid, maar ook het ontbreken van een
goed werkende marktinfrastructuur
in Vlaanderen zit daar allicht voor
iets tussen. En het ontbreken van een
vaste boekenprijs, waardoor we hier
in Vlaanderen niet over zo’n dicht
netwerk van boekhandels beschikken,
dat zal zeker ook meespelen.
Wat kunt u daar aan doen?Ik kan me niet voorstellen wat in-
spelen op die verschillen zou moeten
betekenen. Ik koester een groot respect
voor wat ik de trias politicas van de kunst
noem, de relatieve autonomie van de
schrijver, de lezer, en de literatuur-
beschouwing. De lezer is zowel een
concreet als zeer abstract wezen voor
mij. Hij of zij is degene die ik aan-
spreek, maar indirect, van op afstand.
Ik kan me door niets of niemand laten
dicteren hoe en wat ik moet schrijven.
Dat is voor mij een essentieel ethisch
beginsel. Het hoort bij de specifi eke
democratie van de kunsten.
De eerste zin ...De eerste zin dient zich altijd aan als
een ‘melodie’: de specifi eke syntaxis
van die zin, zijn inhoud, beelden en
stijl kan ik op een gegeven ogenblik in
mezelf ‘horen’. Soms is dat horen met-
een helder, soms zit er ruis op. Dan
ga ik die zin in mijn schetsboeken vrij
letterlijk ‘omschrijven’. Ik omsingel als
het ware de melodie die ik in me voel
met betekenis. Ik werp er lasso’s van
taal naar uit, en vroeg of laat kan ik
het spartelende wilde dier naar me toe
trekken.
De eerste zin is ook altijd de eerste
zin. Die verandert nooit meer. Hij is
de kiem van al het andere. Hij draagt,
zelfs al ken ik die op dat ogenblik
nog niet, ook de allerlaatste zin al in
zich mee. Ik weet nog lang niet hoe
die laatste zin zal luiden, maar hij is
wel al daar. Als ik tijdens het verdere
schrijfproces de eerste zin zou wijzi-
gen, zou ik het hele boek verwerpen.
Die eerste zin is in wezen het ‘dak’ van
het hele verhaal, dat zich al schrij-
vende naar de fundamenten toe werkt.
Dat is een groot voordeel aan het
schrijven: je kunt een huis bij het dak
beginnen te bouwen, en er ten slotte,
als laatste gebaar, de grondvesten
onder schuiven.
Wat is de belangrijkste les in het schrijversbestaan?Compromisloos je ‘goesting doen’, op
zijn Vlaams gezegd. Waarbij goesting
voor mij een sappige metafoor is voor
‘artistieke noodzaak’. Er zit rond de let-
teren een heel dikke en soms ranzige
korst van allerlei randfi guren en orga-
nisaties die allemaal vinden hoe je wel
en hoe je niet zou moeten schrijven,
en waarover wel en waarover niet.
‘Schrijven is genot, libido, drang’Interview
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 22wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 22 25-05-2009 15:56:5525-05-2009 15:56:55
23
08 09 10 11 12 13
14 MEI
Bij Thomas Rap verschijnt Begeerte heeft ons aangeraakt van Bert Natter. Het betekent een literaire doorbraak voor de schrijver. ‘Begeerte heeft ons aangeraakt getuigt van technisch meesterschap. Indrukwekkend.’ – NRC Handelsblad.
Om te beginnen: geen enkele dag is
hetzelfde en de ochtend is van ons:
kranten lezen in bed, koffi e met een
croissant, sudoku’s voor Edith en ik
neem altijd wel een van de mee naar
bed genomen boeken ter hand.
Na het opstaan is het eerste wat wij
doen een spelletje scrabble.
Daarna hoef ik maar een greep te
doen uit wat er in en om mij heen
geschiedt, of wat ik in mijn verza-
meldrift bijeen heb gebracht en er
is een aanleiding om mijn dagboek
kersvers op www.simonvinkenoog.
nl bij te houden. Als Ich-Erzähler heb ik
mij immer als chroniqueur door het
leven begeven; ervaringen verwerven,
verwerken en verstrekken.
Na twee jaar jongste bediende bij uit-
geverij Querido op mijn zeventiende,
ruim zeven jaar bij de Unesco in Parijs
en vijf jaar op de redactie van de
Haagse Post in mijn geboortestad
Amsterdam, besloot ik op mijn 33ste
verder thuis te werken: een freelance-
bestaan.
Vrijheid: aan ons elke beslissing, wel
of niet en ondertussen mijn onder-
huidse subliminale voorbereidingen
op het schrijfmoment.
Meestal des avonds of in het weekend
de optredens, voordrachten, deel-
name aan festivals en openingen van
exposities.
Voor de Stichting Schrijvers School
Samenleving ben ik met Gesproken Woord
nu minstens drie keer de Aarde rond
geweest, binnen onze landsgrenzen.
Ik ontvang bezoekers – zakelijk, de
vriendenkring en familie, de inter-
viewers en onderzoekers (studenten,
biografen, fi lmers en fotografen) –,
breng atelierbezoeken, treed op met
mijn muzikale vrienden Erik de Jong
(Spinvis), Bo van de Graaf en anderen,
lees en beantwoord mijn e-mail, en
breng de zomer door op onze Datsja
Eden. Even geen dagelijks internet
meer en de kranten (Volkskrant, Parool,
nrc) een dag later. Louter genieten van
de tuin die Edith en mij inspireert en
onze bezoekers doet juichen.
Simon Vinkenoog publiceert al
meer dan zestig jaar poëzie, proza,
beschouwingen en recensies.
Bij Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar
verschenen zijn verzamelde
gedichten onder de titel
Vinkenoog Verzameld.
Vrijheid
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 23wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 23 20-05-2009 08:52:4420-05-2009 08:52:44
24
15 16 17 18 19 20 21
Als ik schrijf is er geen tijd.
Binnen de grenzen van de schrijfuren,
bepaald door de klok van het gezin,
is tijd van een andere substantie
gemaakt. Alles gaat tergend traag. De
tekst is niet vooruit te branden, woor-
den laten eindeloos op zich wachten.
Het ijsberen neemt gemakkelijk de
halve dag in beslag. Totdat er ineens
– als de tijd kennelijk daar is – een
alinea is verschenen nog voor ik het in
de gaten heb. En soms nog een. Dan
gaat het razendsnel. Sleutelen aan
een tekst die er al staat kan alleen in
hoog tempo. Deleten, typen, deleten,
typen. Een nieuwe zin, een andere
volgorde, betere woorden. De hals van
de zandloper is plotseling zo opgerekt
dat alle korrels er in een keer doorheen
vallen. Boem.
Einde schrijftijd.
Als ik niet schrijf, is de tijd trans-
parant en helder afgemeten. Er passen
eindeloos veel stukjes tijd in een niet-
schrijfdag.
Ik kan mijn mail beantwoorden, de
website bijwerken, op de fi ets stap-
pen om een nieuwe printer te kopen,
noodzakelijke telefoontjes plegen, een
artikel lezen, boterhammen smeren
en ook opeten, het treinschema raad-
plegen om op tijd bij mijn lezingen te
zijn. En dan ook nog stipt om vijf over
drie bij de schooldeur staan om mijn
kind op te halen.
Als ik niet schrijf, staat de tijd
aan mijn kant. Dan weet ik
precies hoe ik het zou moeten
doen op een schrijfdag.
Suzanna Jansen (1964) is journalist. Ze woonde en
werkte als correspondent in Moskou en schreef eerder
voor onder meer NRC Handelsblad, Trouw en HP/de Tijd. In
januari 2008 verscheen haar debuut Het pauperparadijs, een
familiegeschiedenis, bij Uitgeverij Balans. Er werden in een
jaar tijd ruim 100.000 exemplaren van verkocht, en het
boek werd geplaatst op de nominatie-shortlist voor Beste
Geschiedenisboek 2008 en de longlist Gouden Uil 2008.
Deleten, typen, deleten
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 24wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 24 20-05-2009 08:52:4520-05-2009 08:52:45
25
22
23 MEI
Uitgeverij Archipel presenteert de roman Nek aan nek van Dick Francis, van wiens hand eerder Dodelijk Web verscheen.
24
25 MEI
Als gevolg van het grote succes van Het pauperparadijs (Uitgeverij Balans) van Suzanna Jansen ontsluit het Drents Archief een unieke database: een persoonsregis-ter van de roemruchte Drentse armenkolonies uit de negentiende eeuw.
26
27 MEI
Aan Nuon-CEO Ludo van Halderen wordt het eerste exemplaar van Ludo uitgereikt. Ludo is een afgeleide van het relatiemagazine Lumen, dat Scripta Media maakt in opdracht van Nuon.
28
De Amerikaanse Karin Slaughter
(1971) is een van de topauteurs in het
thrillergenre. Versplinterd (2008, Cargo)
verscheen direct op nummer 1 in de
bestseller-60. Slaughter vestigde in
2008 ook een record: de auteur stond
met acht titels tegelijk in diezelfde
prestigieuze lijst, iets wat nooit eerder
is voorgekomen.
Waarom past WPG Uitgevers goed bij Karin Slaughter?Robbert [Ammerlaan, directeur van
De Bezige Bij, red.] heeft het geweldig
gedaan. Hij heeft mij het gevoel gege-
ven onderdeel te zijn van de ‘Busy
Bee-familie’. Vanaf dag één begreep hij
wat ik wilde bereiken en hoe hij mijn
werk in de markt moest zetten.
Inspiratie: is dat een zoektocht voor u? Of komt dat spontaan aanwaaien? Beide. Ik vind het belangrijk om zowel
het plot als de personages goed uit
te werken. Veel schrijvers vergeten
volgens mij dat ze een verhaal moeten
vertellen, dat ze de lezer een reden
moeten geven om de bladzijden om te
slaan.
Hoe zit dat met uw laatste boek, Genesis (2009)? Ik ben geïnspireerd door de presidents-
verkiezingen in mijn land en dan met
name de manier waarop de vrouwen
werden behandeld. Hillary Clinton
[onder president Obama minister
van Buitenlandse Zaken, red.] kreeg
klappen te verduren, maar vooral de
manier waarop Sarah Palin [running
mate van John McCain, red.] werd
behandeld, dat was verschrikkelijk.
De ergste kritiek kwam van andere
vrouwen, zogenaamde feministen. Ze
vonden Palin te sexy of te dom. Ik denk
dat veel vrouwen vinden dat feminis-
me slechts op bepaalde vrouwen van
toepassing is. Dat dilemma wilde ik
aan de kaak stellen in Genesis.
In hoeverre heeft u een uitgewerkt plan voordat u gaat schrijven?Gaandeweg verzin ik het verloop, maar
ik heb altijd een idee waar een scène
naartoe gaat. Je moet nu eenmaal
weten wie de slechterik is om hem ge-
loofwaardig in het verhaal te kunnen
zetten. Verder is het zoals een puzzel.
Na een aantal scènes vallen de stukjes
meer en meer in elkaar.
Waarom smullen wij van misdaad? Daar zijn mensen altijd door gefas-
cineerd. Hamlet, Misdaad en Straf, de
boeken van Dickens. Ik denk overi-
gens niet dat de misdaad zelf ons zo
aantrekt, maar meer het eff ect ervan.
Hoe verandert geweld de maatschap-
pij? Hoe blijft de dreiging van geweld
hangen in een gemeenschap? En het
mooie van die verhalen is natuurlijk
dat de misdaden altijd worden opge-
lost in boeken. Mensen willen zien dat
de slechterik wordt gestraft.
Welke ingrediënten gebruikt u altijd in uw boeken?Mijn verhalen zijn een middel om te
praten over maatschappelijke kwes-
ties. Over mensen met beperkingen,
over huiselijk geweld en verkrachtin-
gen en hoe vrouwen die dit hebben
meegemaakt zichzelf straff en, alsof ze
het misbruik zelf hebben uitgelokt. Ik
vind het belangrijk om moord en ge-
weld in een context te plaatsen. Goede
misdaadverhalen gebruiken deze
elementen slechts als hulpmiddel om
de lezer het verhaal in te trekken en
om het zo over belangrijke maatschap-
pelijke kwesties te hebben.
‘Veel schrijvers vergeten een verhaal te vertellen’Interview
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 25wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 25 20-05-2009 08:52:4720-05-2009 08:52:47
26
29
30 MEI
Bij De Bezige Bij verschijnt de hommagebundel De laatste van mijn demonen. Voor Hugo Claus, met bijdragen van vooraanstaande auteurs, die naar aanleiding van Claus’ dood in kranten en weekbladen zijn verschenen.
31 06
De Arbeiderspers
Arthur Japin – De overgave 105.000
Anna Enquist – Contrapunt 50.000
Paulo Coelho – Brida 45.000
Archipel
Jo Rees – Platina 14.000
Elaine Aron – Hoog sensitieve personen 9.000
Dick Francis – Nek aan nek 8.000
Balans
Suzanna Jansen – Het Pauperparadijs 82.000
Cees Fasseur – Juliana en Bernhard 67.000
Anet Bleich – Joop den Uyl 18.000
Singelpockets
Paulo Coelho – Elf minuten 6.300
Ann-Marie MacDonald – Laten wij aanbidden 5.500
Arthur Japin: Alle verhalen 5.500
Leopold
Tonke Dragt – Brief voor de koning (fi lmeditie) 25.000
Paul van Loon – Dolfj e Sneeuwwolfj e 24.000
Maren Stoff els – Op blote voeten 24.000
Ploegsma
Mirjam Oldenhave – Mees Kees De rekenrap 7.500
Astrid Lindgren – Rover, draken en peperkoeken 7.000
Marjon Hoff man – Floor regelt het even 6.250
De Bezige Bij
Khaled Hosseini – De vliegeraar 305.000
Khaled Hosseini – Duizend schitterende zonnen 230.000
Jan Siebelink – Suezkade 94.000
Thomas Rap
Youp van ’t Hek – Bacteriën moeten ook leven 103.000
Youp van ’t Hek – Droomzomers 36.000
Auke Kok – 1988 12.000
Cargo
Elizabeth Gilbert – Eten, bidden, beminnen 220.000
Karin Slaughter – Versplinterd 133.000
Karin Slaughter – Nachtschade 53.000
Ludion
Francoise Aubrey – Het Brussel van Horta 1.400
Michaël Borremans – Whistling a Happy Tune 1.300
Patrick De Rynck – De kunst van het kijken.
Bijbelverhalen en mythen in de schilderkunst 1.100
Querido Kinderboeken
Francine Oomen – Hoe overleef ik met/
zonder vrienden? 98.000
Francine Oomen – Hoe overleef ik stress? 34.000
Annie M.G. Schmidt – Jip en Janneke 29.000
Querido
Doeschka Meijsing – Over de liefde 98.000
Bernlef – Hersenschimmen 16.000
Unni Lindell – Honingval 12.000
Nijgh & Van Ditmar
Arnon Grunberg – Tirza 100.000
Annejet van der Zijl – Sonny Boy 20.000
Stella Braam – Ik blijf thuis 16.000
Athenaeum-Polak & Van Gennep
Machiel Bosman – Elisabeth de Flines 7.500
Hans den Hartog Jager – Dit is Nederland 7.000
Reggie Baay – De njai 6.000
Boeken
Best verkochte WPG-boeken 2008
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 26wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 26 20-05-2009 08:52:4820-05-2009 08:52:48
27
01
02 JUNI
Bij Uitgeverij Cargo verschijnt Eten, bidden, beminnen van Elizabeth Gilbert. Het boek komt op de tweede plaats in de CPNB Top 100 van de best verkochte boeken van 2008.
03 JUNI
In de Melkweg in Amsterdam vindt de openingsavond van de Maand van het Spannende Boek plaats. Cargo-auteur Karin Slaughter, schrijfster van het geschenkboekje Onbegrepen, is de eregast.
04
05 JUNI
De dikste Voetbal International uit de historie ligt bij ruim 140.000 abonnees op de mat en in ruim 7000 winkels. De EK-special omvat maar liefst 180 pagina’s.
06
07 JUNI
Jeanette Winterson, A.M. Homes, Jackie Kay en Ali Smith schrijven voor Vrij Nederland om beurten aan 52, een roman op basis van de ‘midzomernachtsdroom’, waarin toverdrank cocaïne is geworden.
Zijn uitspraak sluit aan bij een recent
artikel in een toonaangevend dagblad.
De auteurs geven aan dat het reken-
onderwijs niet in z’n geheel, maar
op onderdelen te wensen overlaat.
Met name op het onderdeel ‘cijferen’
is er nog veel te halen. Van Wonde-
ren: ‘Kinderen leren tegenwoordig
schattend rekenen. Ze berekenen bij
benadering wat de uitkomst van een
som is en toetsen deze met behulp
van een rekenmachine.’ Het rekenen
op inzicht bereidt de kinderen voor op
de wereld om hen heen. ‘In de winkel
hangt geen som aan de muur, wel een
aanbieding van bijvoorbeeld een mo-
biele telefoon. Dan moet je wel weten
in welke context je dat moet plaatsen.
Schattend rekenen zorgt voor fl exibili-
teit en een beter inzicht.’
Te laat Op dat onderdeel scoort het Neder-
landse rekenonderwijs dus een dikke
voldoende. Blijft de kwestie van het
onderdeel cijferen. Van Wonderen:
‘Dat is ondergeschikt geraakt. Kinde-
ren kunnen geen staartdelingen en
breuken meer maken. En daar zit ’m
nu juist de crux: wil je goed kunnen
rekenen, dan moet je getalinzicht heb-
ben en kunnen cijferen.’ In de huidige
rekenmethodes komen breuken,
verhoudingen en procenten pas in
groep zes aan de orde. ‘Dat maakt de
methode topzwaar. Kinderen krijgen
dan te maken met rekenen op een ab-
stracter niveau en een deel haakt dan
af. Met name kinderen die naar het
vmbo gaan hebben problemen. Veertig
procent van hen rekent op het niveau
van maximaal groep zes. De aanslui-
ting met het voortgezet onderwijs
verloopt dan ook niet soepel. Dat geldt
ook voor kinderen die naar het hoger
voortgezet onderwijs gaan. We moeten
dit overigens niet dramatiseren, want
over de grote linie is het rekenonder-
wijs in Nederland goed. Wel zijn er
verbeteringen nodig.’
Educatief
‘Rekenen is doen’Het is slecht gesteld met het rekenonderwijs in Nederland, roepen onderzoekers. Rekenmethode Wizwijs moet Nederland weer echt laten rekenen. Uitgever Jan van Wonderen (Zwijsen) is overtuigd, toch nuanceert hij de rekenproblematiek. ‘Het is niet zo zwart-wit als wordt gesteld.’
>
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 27wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 27 20-05-2009 08:52:4920-05-2009 08:52:49
28
08
09 JUNI
Paul Auster en Siri Hustvedt zijn in Amsterdam in verband met hun nieuwe roman Man in het duister (De Arbeiderspers) en Het verdriet van een Amerikaan (De Bezige Bij).
10 JUNI
De Nederlandse schrijver, dichter en columnist Adriaan Jaeggi overlijdt op 45-jarige leeftijd aan de gevolgen van darmkanker. Bij De Bezige Bij verscheen in 2000 zijn roman Eeuwig Ajax.----------Vanaf vandaag is Voetbal Insite ook dagelijks te volgen op VI.nl. Wilfred Genee en VI-hoofdredacteur Johan Derksen analyseren de actuele gebeurtenissen nu ook voor de VI-website.
11 12
13 JUNI
De C. Buddingh’-prijs voor het beste poëziedebuut van het voorbije jaar is op het Rotterdamse poëziefestival Poetry International toegekend aan Wiljan van den Akker (De Arbeiderspers).
14 JUNI
De Nederlandse schrijver en criticus Kees Fens overlijdt op 78-jarige leeftijd. Zijn essays (Athenaeum-Polak & Van Gennep en Em. Querido’s Uitgeverij) . ----------Bij Ludion verschijnt Witte schaduw, een monografie over de evolutie van het werk van Raveel. Dankzij zijn inbreng in het kunstleven is er opnieuw veel enthousiasme voor de figuratieve schilderkunst.
VerbindingDie verbeteringen staan hoog op de
politieke agenda, vanuit Den Haag
wordt sowieso al langer gepleit voor
een betere aansluiting tussen het
basis-, voortgezet en hoger onderwijs.
In 2007 startte de Expertgroep Door-
lopende Leerlijnen Taal en Rekenen
(ook wel de commissie-Meijerink) een
onderzoek naar het benodigde niveau
voor leerlingen om goed te kunnen
doorstromen naar het voortgezet en
hoger onderwijs. Dit op verzoek van
het ministerie van Onderwijs, Cultuur
en Wetenschap. Naar aanleiding van
het onderzoek zijn onder meer streef-
doelen en functionele doelen gefor-
muleerd. Die helpen de leerlingen de
drempels (doorlooplijnen) tussen het
basisonderwijs en het voorgezet en ho-
ger onderwijs makkelijker te nemen.
‘De streefdoelen borgen het mini-
mumniveau dat leerlingen moeten
hebben om goed aan te sluiten bij het
hoger voortgezet onderwijs. De functi-
onele doelen zijn erop gericht kinderen
praktisch te leren rekenen en ze goed
voor te bereiden op het rekenen in
praktijksituaties.’
Een goed verstaander heeft aan een
half woord genoeg. Zwijsen ging aan
de slag. Het resultaat: Wizwijs, een
compleet nieuwe rekenmethode voor
het basisonderwijs en een additionele
uitgave om de kennis van kinderen
met een rekenachterstand in de brug-
klas en tweede klas van het vmbo bij
te spijkeren. Zwijsen introduceerde
Wizwijs tijdens de afgelopen Nederland-
se Onderwijs Tentoonstelling (not)
begin 2009. De wpg-uitgeverij werkte
negen jaar aan de nieuwe reken-
methode. ‘Scholen werken gemiddeld
acht tot tien jaar met een reken-
methode. En omdat alle scholen bij
de invoering van de euro in 2002 een
nieuwe methode hadden aangeschaft,
zat er geen druk op de ketel.’ Daarbij
kwam ook dat de Tilburgse uitgever
geen herhaling van zetten wilde.
‘De twee voorgaande rekenmethodes
sloegen niet aan. Door dat debacle
zakte ons marktaandeel aanzienlijk.
Wizwijs moet daar verandering in bren-
gen en dan is het zaak om je gedegen
voor te bereiden.’
Van ballenbak naar rekenschemaWaarin de methode zich volgens de
uitgever onderscheidt, is het feit dat
Wizwijs nieuw is ontwikkeld en geba-
seerd is op de wensen en problematiek
van nu. Ook zijn de uitkomsten van
het onderzoek van de commissie-
Meijerink verwerkt in de methode.
‘Wizwijs is fundamenteel anders door
zich te richten op het functioneel
leren cijferen. Het is de enige methode
waarin systematisch gewerkt wordt
met een handelingsmodel en met
een beperkt aantal rekenmodellen. In
didactisch opzicht is dat een grote ver-
nieuwing. Uiteraard zijn er op de not
ook andere rekenmethodes geïntro-
duceerd, maar dat zijn herzieningen
en daarmee toch voor een groot deel
gebaseerd op de inzichten van tien jaar
geleden.’
>
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 28wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 28 20-05-2009 08:52:5020-05-2009 08:52:50
29
15 16 17
18 JUNI
Christiaan Weijts krijgt voor zijn romandebuut Art.285b (De Arbeiderspers) het Gouden Ezelsoor, een prijs van de grafische industrie voor het bestverkochte literaire debuut. ----------Paul van Loons Weerwolfge-heimen (Leopold) krijgt de Prijs van de Nederlandse Kinderjury in de categorie 6 t/m 9 jaar. Kinderen van 10 t/m 12 kiezen Hoe overleef ik met/zonder vrienden? van Francine Oomen (Querido).
19 JUNI
De film Hoe overleef ik mezelf? gaat in première, de verfilming van het bekende boek van Francine Oomen (Querido). ----------In de Supperclub in Amsterdam vindt de tweede ‘SupperSessie’ van Weekbladpers Tijdschriften plaats. Een inspirerende avond met presentaties van Hans Wolbers en Sanne Walvisch. Inez van Oord wordt geïnterviewd door Harm Botje.
20 JUNI
Bij Ludion verschijnt het boek Whistling a Happy Tune, een overzicht van het tekenwerk van de succesvolle Belgische schilder Michaël Borremans. Zijn werk hangt in tal van buitenlandse musea, waaronder het MOMA in New York.
21
Wat houdt dat functioneel leren
cijferen in? ‘Door veel te oefenen
met concrete voorbeelden houd je de
rekenvaardigheid van de leerlingen
op peil. In Wizwijs besteden we daarom
veel aandacht aan het op de juiste
manier instrueren van de kinderen.
Dit gebeurt door een handeling en is
geen abstract verhaal vanaf papier.
Elke les begint met tastbaar materiaal.
Vanuit die handelingsactiviteit wordt
systematisch naar steeds meer abstrac-
tie en uiteindelijk naar de formele
notatievorm gewerkt. Bijvoorbeeld een
bak gevuld met ballen. Met die ballen
leren kinderen groeperen. De volle
bak wordt een lege bak en verdwijnt
uit beeld, de fysieke ballen verande-
ren in een foto van de ballen, de foto
wordt een tekening en uiteindelijk een
rekenschema. Rekenen is doen, maar
je moet niet direct met cijfertjes begin-
nen. Door te visualiseren, werk je aan
het getalinzicht. Dat is essentieel voor
het rekeninzicht.’
ToetsenOm in de praktijk te toetsen of de
methode net zo goed werkt als de uit-
geverij claimt, draaien momenteel
35 basisscholen proef met Wizwijs.
‘Leerkrachten zijn erg enthousiast en
zien een verandering bij hun leerlin-
gen. Ze zijn gemotiveerder en pikken
de dingen sneller op. Maar dat is uiter-
aard nog geen offi cieel bewijs. Momen-
teel verzamelen we de uitslagen van de
Cito-toets. Op basis daarvan kunnen
we meten hoe Wizwijs het doet.’ Maar
voor Van Wonderen staat de uitkomst
al vast: Wizwijs haalt het marktaandeel
van Zwijsen in rekenland op en Neder-
land leert weer echt wat rekenen is.
Jan van Wonderen
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 29wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 29 20-05-2009 08:52:5220-05-2009 08:52:52
30
22 23
24 JUNI
Scripta Media organiseert een klantendag met het thema ‘Crossmedia’ bij Beeld en Geluid, het grootste audiovisuele archief van Nederland op het Mediapark in Hilversum.
25 JUNI
Columnist Elsbeth Etty (De Bezige Bij/Balans) wint de Anne Vondelingprijs 2008 gewonnen voor haar ‘scherpe analyses van maatschappelijke problemen’. ----------Annemarie van Haeringen (Leopold) debuteerde 25 jaar geleden en dat wordt gevierd met een nieuw prentenboek, De jongen die zijn brood knipte, en een tentoonstelling in de Openbare Bibliotheek Amsterdam.
26 27 28
Activiteiten
wpg België is een belangrijk onderdeel
van wpg Uitgevers. Sinds de zomer
van 2008 zijn alle afdelingen van wpg
België gevestigd in het wpg Huis, een
aansprekend pand op een steenworp
afstand van het bruisende, noordelijke
deel van Antwerpen. Maar wat is de
rol van wpg België nu eigenlijk? Hilde
Geerinck, directeur wpg België, aan
het woord.
‘Wij doen in België de marketing en
verkoop voor alle uitgaven van onze
Nederlandse collega’s, betreff ende de
boekenuitgeverijen en de educatieve
uitgeverij Zwijsen. We doen ook de
marketing en verkoop voor Ludion,
een Belgische uitgeverij van kunst-
boeken. Daarnaast hebben we een
eigen educatieve uitgeverij, Uitgeverij
Zwijsen.be. En vergeet onze Belgische
redactrice voor Querido niet. Zij werkt
ook vanuit het wpg Huis en zoekt con-
tact met nieuwe auteurs.’
‘Een eigen marketing- en verkoop-
organisatie in België is onontbeerlijk.
De Vlaamse markt is kleiner en anders
gestructureerd dan de Nederlandse.
In Vlaanderen spelen de aanbie-
dingsbeurzen en de gecentraliseerde
aankoop slechts een beperkte rol.
Rechtstreekse verkoop aan individuele
boekhandels blijft daarom noodza-
kelijk. Buitenlandse (dus ook Neder-
landse) uitgeverijen die niet vertegen-
woordigd worden door een Vlaamse
marketingorganisatie, krijgen er geen
voet aan de grond.
Smaken en behoeften van de Vlaamse
lezer zijn bovendien duidelijk ver-
schillend en daar stemmen wij het
boekenaanbod op af. We zien in de
boekenmarkt steeds meer specialisatie
optreden. Onze verkoopploeg is om die
reden uitgesplitst in specialisten voor
boeken voor volwassenen, kinderboe-
ken en kunstboeken. Zij werken voor
de verschillende uitgeverijen in hun
gespecialiseerde domein.’
‘Bij de educatieve uitgeverij spelen
de nationale verschillen een nog veel
grotere rol. Nederland en België heb-
ben verschillende lesmethoden en al
ons materiaal moet “Vlaanderenproof”
zijn, vandaar dat we daarvoor een
geheel eigen educatieve uitgeverij
hebben.’
Kerncijfers WPG België
Personeel: 38 personeelsleden, 34,5 fte
Omzet in 2008: € 11,6 miljoen (waar-
van € 1 miljoen eigen uitgaven)
Omzetstijging in 2008: 2 procent
(ondanks de recessie die het laatste
kwartaal hard aankwam)
De verhuizing
‘In de zomer van 2008 zijn alle afdelin-
gen van wpg België ondergebracht in
één pand op het Eilandje in Antwer-
pen. Ook uitgeverij Ludion, voorheen
gevestigd in Gent, en de redactrice van
Querido Vlaanderen zitten nu onder
hetzelfde dak. Door het samenbren-
gen van al deze onderdelen, vooral
binnen de marketing services (ict,
commerciële klantenadministratie en
researchondersteuning) kunnen we
een hogere kwaliteit en een snellere
klantenservice leveren. Dat eff ect zal
in 2009 nog sterker merkbaar worden
als we meer op elkaar ingespeeld ra-
ken. Het wpg Huis is ook naar buiten
toe belangrijk: het toont ons als een
waar uitgeefh uis.’
WPG België
Een Vlaanderenproof uitgeefhuisWPG? Dat is toch de driehoek Amsterdam-Tilburg-Gouda? Zeker niet, weten ze op het Eilandje in Antwerpen. Zonder het WPG Huis zou WPG nooit haar vleugels zo wijd kunnen uitslaan over België.
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 30wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 30 20-05-2009 08:52:5320-05-2009 08:52:53
31
29
30 JUNI
Mies Bouhuys overlijdt in haar woonplaats Amsterdam. Bouhuys schreef onder meer kinderversjes en toneelstukken. Maar het bekendst blijven haar door Fiep Westendorp geïllustreerde Pim en Pom-poezenverhalen, gebundeld in de Pim en Pom Omnibus (Querido 1969).
0107
Plannen en doelstellingen
‘Hoewel de economische recessie het
ons niet makkelijk maakt, houden
we vast aan een doelstelling van een
omzetgroei van 10 procent. Daarnaast
streven we naar verdere professio-
nalisering van de klantenservice,
gefaciliteerd door ons gezamenlijke
onderdak. In de educatieve hoek wer-
ken we hard door aan de ontwikkeling
van ons portfolio, het vervolledigen
van de rekenmethode en in het in de
steigers zetten van een taalmethode.
Het is een markt waarop je op de
lange termijn moet denken. Maar
het is onze grootste groeipool en we
vergroten hier zowel onze omzet als
ons marktaandeel.’
Uitgeverij Zwijsen.be
Wat?Uitgever van educatieve middelen.
Ontwikkelt een volledige educatieve
catalogus voor de Vlaamse kleuter- en
lagere scholen. Werkt nauw samen
met Zwijsen in Nederland, maar
garandeert dat alle uitgaven in België
volledig ‘Vlaanderenproof’ zijn. Ont-
wikkelt daarnaast eigen lesmethoden.
OrganisatieVolledig onderdeel van wpg België.
Aantal medewerkers6,6 fte
Belangrijke merken • De serie ‘Dag Jules’ voor peuters.
Hierin heeft Uitgeverij Zwijsen.be
80 procent van de markt;
• zWISo wiskundemethode voor alle leerjaren
van het lager onderwijs;
• Schrijven voor lager onderwijs en
kleuters: ‘Ik Pen!’;
• Net ontwikkeld en op de markt
in 2009: ‘Veilig de wereld rond’
(wereldoriëntatie).
OpmerkelijkIn 2008 steeg de omzet uit eigen uitga-
ven met 25 procent tot € 1 miljoen.
Ludion
Wat?Uitgeverij van boeken en catalogi over
kunst, architectuur, fotografi e, mode
en design (135 titels, waarvan 19 uitge-
bracht in 2008).
Organisatie
Een aparte nv, gevestigd in het wpg
Huis, die gebruikmaakt van de ict,
marketing services en fi nanciële
diensten van wpg België. wpg doet de
marketing en verkoop van de Ludion-
uitgaven.
Aantal medewerkers5
Belangrijke succesproducten• ‘De kunst van het kijken. Iconografi e van de
Europese schilderkunst.’ De rechten hier-
voor zijn in 2008 aan een Chinese
uitgever verkocht;
• ‘How to read…’ a painting; a photo-
graph, biblical art, etc. Een groei-
ende reeks die kunst toegankelijker
maakt voor het grote publiek;
• ‘Michaël Borremans. Whistling a happy
tune.’ Bijzonder door de
combinatie van kunst en literatuur.
OpmerkelijkLudion verwierf in 2008 de exclusieve
rechten om de artistieke nalatenschap
van René Magritte te reproduceren.
Belgische redactie Querido
Wat?Querido heeft sinds meer dan tien
jaar een kantoor in Antwerpen. De
acquirerende redactrice begeleidt
belangrijke Vlaamse Querido-auteurs,
zoals Anne Provoost, Els Beerten,
André Sollie en Pjeroo Robjee. Daar-
naast legt zij contacten met nieuwe
auteurs in Vlaanderen en begeleidt
hen redactioneel.
OrganisatieZij kan een beroep doen op de
diensten van de uitgevers van wpg
België, maar rapporteert aan Querido
Nederland.
Christoph Ruys
Ludion is per 1 april 2009 onder-
deel geworden van De Bezige Bij.
Christoph Ruys, voormalig directeur
van het Fotomuseum en het Mode-
museum Antwerpen is aangetreden
als nieuwe uitgever van Ludion. Peter
Ruyff elaere, die op eigen verzoek zijn
functie als uitgever neerlegt, blijft
als ‘editor at large’ nauw betrokken
bij de uitgeverij die hij in 1991 mede
hielp oprichten en in 1998 naar wpg
Uitgevers begeleidde.
Christoph Ruys
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 31wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 31 20-05-2009 10:59:0820-05-2009 10:59:08
32
02 JULI
Cees Nooteboom, internationaal bekend om zijn reisboeken, stapt over naar De Bezige Bij. In november verscheen Ultima Thule, maar ook zijn vroegere werk verhuist.
03 04 05 06 07 08
ICT
‘Automatisering is een commodity
als gas en elektra’, weet Carl
Lenstra, de manager van
de afdeling ict, waar
veertien mensen werken.
‘We raken eraan gewend
dat het er altijd is.’
‘Mensen zijn zich er
nauwelijks van bewust
hoe afh ankelijk ze zijn
van automatisering.
Maar als de techniek
niet werkt, komt het
bedrijf krakend tot
stilstand. Onze eerste
taak als afdeling ict is
dan ook het soepel laten
draaien van de bedrijfs-
systemen. Dat geldt voor
de kantoorautomatisering
maar ook voor de primaire
processen. Bij de tijdschriften-
uitgeverijen bijvoorbeeld,
volgen we de “heartbeat”
van het blad. De systeem-
beheermedewerkers bij Voetbal
International en Vrij Nederland
blijven tijdens deadlines
aanwezig totdat het blad
gereed is. Onze tweede taak
is systeemontwikkeling. De
meeste inspanning daarbij
gaat nu naar de centrale appli-
catie waar het KlantenService-
Centrum mee werkt.
Hierin bevinden zich de gegevens van
bijna 2,5 miljoen klanten en prospects.
Die applicatie is maatwerk en volgt de
markt, hij is dus nooit “af”.
Actueel is ook de ontwikkeling van
webservices, waarmee onze websites
direct gekoppeld zijn met het klanten-
systeem. Dit is een zeer competitieve
functionaliteit, want klanten kunnen
daarmee online bestellen of gegevens
wijzigen, zonder handmatige tus-
senkomst. Ons derde aandachtsgebied
is advies en projectmanagement van
ict-projecten. Een interessante klus is
bijvoorbeeld het data-infrastructuur-
project bij de literaire uitgeverijen.
Dat gaat ervoor zorgen dat het beheer
en de totstandkoming van de van boe-
ken afgeleide producten beter worden
geautomatiseerd. De komende tijd
besteden we ook veel aandacht aan de
ict-infrastructuur. De wpg Groep be-
staat uit verschillende uitgeefk ernen
die deels eigen systemen en servers
hebben. Vanuit technisch perspectief
gezien zijn het eilandjes. Met verbe-
terde netwerkverbindingen tussen de
vestigingen kunnen we aan “server-
consolidatie” doen en tegelijkertijd
het beschikbaarheidsniveau van de
systemen verhogen. Overigens zijn dat
projecten met een wat langere adem.
In het uitgeefvak is men gewend om
een tijdshorizon te hebben tot aan de
volgende publicatie, bij ict moeten we
verder vooruitkijken.’
Achter de schermen
Boeken uitgeven, tijdschriften produceren en zorgen dat al deze publicatiesbij de lezers terechtkomen. Dat is onze hoofdtaak. Maar wie zorgen ervoor datredacteuren, journalisten en uitgevers hun werk kunnen doen? Een blik achter de schermen bij twee onontbeerlijke schakels in de WPG-keten.
Onzichtbaar maar onmisbaar
De eerste
computer van
Carl Lenstra:
een ZX-81 uit 1981.
Met een werk-
geheugen van
8 kilobyte. Ter
verduidelijking:
instapcomputers
nu hebben een
werkgeheugen van
een gigabyte oftewel
een miljoen kilobyte.
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 32wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 32 20-05-2009 08:52:5620-05-2009 08:52:56
33
09 10 11 12
13 JULI
De film De Brief voor de Koning gaat in première. Deze familiefilm is gebaseerd op het gelijknamige boek van Tonke Dragt (Uitgeverij Leopold) en wordt geregisseerd door Pieter Verhoeff.
14 JULI
WPG België verhuist naar een nieuw pand in Antwerpen. Alle afdelingen komen voortaan onder één dak te zitten. Daarnaast huisvest WPG Uitgevers België ook twee uitgeverijen: Ludion en Zwijsen.be. De Vlaamse redactie van Querido wordt eveneens in hetzelfde pand ondergebracht.
15
KSC
Als haar afdeling er niet was,
‘viel er geen blad op de mat’, aldus
Ria Dorsman, de energieke leiding-
gevende van het KlantenService-
Centrum van wpg.
‘Het KlantenServiceCentrum verzorgt
de contacten met de eindklanten van
wpg, de lezers dus. Onze grootste taak
is de abonnementenadministratie voor
alle publiekstijdschriften van wpg en
voor de abonnementen van Zwijsen.
Een tweede belangrijke activiteit is het
versturen van nieuwsbrieven en mai-
lings voor de boekenuitgeverijen, in-
clusief het afh andelen van de respons
die daarop komt. Ons kenniscentrum,
de derde pijler, zorgt dat de gegevens
in onze systemen altijd up-to-date zijn
(applicatiebeheer) en helpt de bladma-
nagers met databasemarketing, zodat
bij een aanbieding precies de juiste
mensen worden aangeschreven. Maar
de kern van ons werk is: wij staan de
klanten te woord. Of die nu bellen,
mailen, een brief schrijven of een
bonnetje insturen – het komt altijd
bij ons uit. De vragen variëren van ‘ik
heb mijn blad niet ontvangen’ tot het
doorgeven van adreswijzigingen. Als
het om inhoudelijke vragen gaat, zet-
ten we die door naar de redactie, maar
in alle andere gevallen handelen we ze
zelf af.’
‘We bieden klanten steeds meer “self
service”. Ze kunnen nu bijvoorbeeld al
via internet een abonnement nemen.
In een later stadium wordt het ook
mogelijk dat ze zelf hun adresgege-
vens wijzigen. Daarnaast blijven we
ook persoonlijk bereikbaar. Zeker bij
klachten is dat belangrijk: de klant
heeft er echt wel begrip voor als er
iets fout gaat, maar dan moet er wel
iemand naar ze luisteren en kunnen
uitleggen wat er aan de hand is. Een
belangrijke nieuwe ontwikkeling zijn
de webshops die de verschillende uit-
geverijen van wpg opstarten. Voor de
net gelanceerde boekenwebshop doen
wij nu ook de klantenservice.’
‘Dit werk doen we met achttien
personen die in vaste dienst zijn en
gemiddeld tien uitzendkrachten, dat
hangt af van de drukte. Als wij er niet
waren, tja, dan viel er geen blad op de
mat. Bovendien zijn wij toch het visi-
tekaartje van het bedrijf. Ik zeg altijd
tegen mijn medewerkers: “Behandel
de klant zoals je zelf behandeld wilt
worden.” Dat is uiteindelijk waar het
in dit vak om draait.’
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 33wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 33 20-05-2009 08:52:5820-05-2009 08:52:58
34
16
17 JULI
Op Sportcentrum Papendal neemt Luc Krotwaar uit handen van schrijver/samensteller Rob Veer het eerste exemplaar van De hardloopscheurkalender (De Arbeiderspers/Het Sporthuis) in ontvangst. De kalender ondersteunt in de voorbereiding op de marathon.
18 19
20 JULI
Filmer, essayist, dichter, vertaler en criticus Rein Bloem (uitgeverij Querido) overlijdt in zijn geboorte- en woonplaats Amsterdam.
21 22
De bekendmaking van Bol.com om in
het derde kwartaal van 2009 e-books
aan het assortiment toe te voegen, zet
wpg net als andere boekuitgeverijen op
scherp. wpg doet al een tijdje verken-
nend onderzoek naar wat het feno-
meen elektronische boeken voor haar
persoonlijk inhoudt.
Spelenderwijs leerde men dat de
leeskwaliteit van een e-reader vele
malen beter is dan die van een com-
puterbeeldscherm. Dat een complete
bibliotheek aan boeken en paperas-
sen in digitale vorm eenvoudig in een
handtas opgeborgen kan worden. ‘En
dat Nederland toch wel aan de voor-
avond van een e-bookdoorbraak staat’,
herinnert Elik Lettinga (uitgever bij
De Arbeiderspers) zich. ‘Dat gevoel
had ik in 2000 – toen ik in Jeruzalem
een Amerikaanse uitgever had horen
preken over een elektronisch boek dat
de papieren wereld zou overnemen
– absoluut nog niet. Maar de digitali-
sering is opgerukt en Nederland lijkt
er nu meer klaar voor, al kan ik dat
gevoel nog niet helemaal staven.’
Het onderbuikgevoel van de wpg-uit-
gever wordt gedeeld door Bol.com. Als
het grootste online warenhuis van Ne-
derland wereldkundig maakt e-books
op te nemen in het assortiment, dan
weten Nederlandse uitgeverijen dat
een proeftuin met e-books en e-readers
moet worden uitgewerkt tot een vol-
wassen digitaal businessmodel. ‘Het
gaat nu in feite echt beginnen’, weet
Lettinga. ‘We stappen op een trein die
op gang wordt geholpen door een grote
online aanbieder. Gelukkig loopt wpg
niet achter de feiten aan, wij hebben
ons zorgvuldig voorbereid op deze reis
en zijn deze zomer startklaar.’
Innovatie
De opmars van e-booksAchter de schermen werkt WPG Uitgevers secuur aan wat in boekenland als bijzonder en tegelijkertijd als een noodzakelijke stap wordt genoemd. Het produceren en vermarkten van e-books. ‘Als wij niet zelf de touwtjes in handen nemen, vissen we straks achter het net.’
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 34wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 34 20-05-2009 08:53:0020-05-2009 08:53:00
35
23 24 25 26 27 28
29 JULI
Bij Scripta Media verschijnt de eerste uitgave van CMagazine, het relatiemagazine van Custom Management, een bureau voor interim-management.
Niet zomaar een hypeDe introductie van e-books in de
uitgeefb ranche komt dan ook niet
uit de lucht vallen. In Amerika is
gigant Amazon de grote aanjager, zij
heeft inmiddels 230.000 titels in haar
catalogus. Betrouwbare fi nanciële
marktcijfers zijn er niet: omzetschat-
tingen van de Amerikaanse markt
lopen uiteen van 54 miljoen tot 180
miljoen dollar. Projectleider e-books
binnen wpg Susan Breeuwsma:
‘Het is moeilijk in te schatten wat er
gaat gebeuren in Nederland. Voor de
algemene lezersmarkt zijn er nu zo’n
zevenhonderd titels beschikbaar. Dat
is bescheiden. Maar toch is iedereen
het erover eens: dit is niet zomaar
een hype. Digitalisering en veranderd
gedrag van de consument hebben een
ontwikkeling in gang gezet die on-
omkeerbaar is. Het onbekende werkt
hier en daar misschien beangstigend,
maar zorgt ook voor allerlei nieuwe
mogelijkheden.’
Een fl ink aantal boektitels wordt op
dit moment geconverteerd tot e-book
en mediumneutraal opgeslagen. Zo
kan er gemakkelijk ingestapt worden
bij elk toekomstig ander bestandsfor-
maat.
De markt is ondertussen meer en
meer gespitst op elektronische
boekbestanden. Online zoekmachine
Google Book Search liet in 2008 al
alarmbellen rinkelen binnen uitge-
verskringen toen aan het licht kwam
dat zij massaal digitale titels – gescan-
de en doorzoekbare boekbladzijden
– op internet aanbood. Een rechtszaak
wees uit dat Google Book Search – in-
middels goed voor miljoenen digi-
tale titels – niet louter rechtenvrije
boeken op internet zette, maar ook
zonder toestemming van auteurs het
werk door een speciale boekenscan-
ner liet ratelen. Breeuwsma: ‘Het
maakte eens temeer duidelijk dat we
als uitgevers alert moeten zijn. Dat
de digitalisering zoals we die in de
muziekindustrie gezien hebben met
mp3’s ook plaatsvindt in onze bran-
che. En dat illegaliteit bij gebrek aan
legale professionele alternatieven niet
surrealistisch is.’
Emotionele waardeUitgever Lettinga is voorstander van
innovatie in de uitgeefb ranche, maar
kan haar liefde voor het papieren
boek niet onderdrukken. ‘Boeken
zijn gebruiksvoorwerpen in mijn
ogen, maar een fysieke verzameling
in een boekenkast bestaat eveneens
uit allerlei puzzelstukjes die tezamen
iemands identiteit vormen. Ik zie die
emotionele waarde nog niet zo bij
een e-book. Je geeft een e-book ook
niet zomaar cadeau aan je broer of
geliefde. Zal de e-bookgebruiker hier
overheen stappen?’
Ze blijft nog even bij de schoonheid
van het boek stilstaan. ‘Fysieke boe-
ken trekken voortdurend aandacht.
Een boekomslag kan schitterend zijn
of foeilelijk, maar prikkelen in veel
gevallen de hersenen. Hoe gaat een
e-book dat doen? En gaat een e-reader
op het bureau ook herinneren aan het
feit dat de lezer pas halverwege is? Een
niet-uitgelezen boek blijft mij altijd
verleiden en onderweg kijk ik toch
altijd even een paar keer naar de fl ap.
Hoe ziet de auteur er ook alweer uit?’ >
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 35wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 35 20-05-2009 08:53:0220-05-2009 08:53:02
36
30 JULI
SIRE start met de jubileumcampagne ‘Pleegouders zijn bijzonder nodig’ als blijk van waardering voor pleegouders. Eerder dit jaar verscheen bij Uitgeverij Balans het boek Crisiskinderen, waarin Roos Haase vertelt over haar ervaringen als pleegmoeder.
31 JULI
De film De Brief voor de Koning ontvangt de Gouden Filmtrofee. De filmeditie van het bij Uitgeverij Leopold verschenen boek kwam deze week binnen op de tweede plaats in de Top 100 kinderboeken.
01 AUGUSTUS
Frans Pointl wordt 75 jaar. Ter ere daarvan maakt Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar een feestelijke selectie van zijn mooiste kattenverhalen, getiteld Poelie de verschrikkelijke.----------Vanaf vandaag gelden er nieuwe AVI-niveaus en een nieuwe toetsprocedure voor het voortgezet technisch lezen. Uitgeverij Zwijsen werkt nauw samen met Cito en neemt als leesspecialist voor het basisonderwijs het voortouw in dit proces.
08
Wat is een e-reader?Een e-reader is een apparaat waar-
mee digitale teksten kunnen worden
gelezen. Een e-reader onderscheidt
zich van een pc of laptop in gewicht
(slechts een paar honderd gram), in
formaat (van tabloid tot gameboy) en
met een speciaal ontworpen lees-
scherm.
Aanbieders en prijzenEr zijn verschillende internationale
aanbieders. Niet alle buitenlandse ap-
paraten zijn in Nederland te koop of te
gebruiken. De Nederlandse iLiad, iRex
en Bebook, maar ook de Franse Cybook
en de Chinese Hanlin zijn hier gemak-
kelijk verkrijgbaar. De Amerikaanse
Kindle van Amazon.com is uitslui-
tend via een nationaal open netwerk
in de Verenigde Staten te gebruiken.
Prijzen variëren van € 280,- (Cybook)
tot € 599,- (Iliad), en dan zijn er nog
de duurdere modellen gericht op de
professionele markt.
Wat is een e-book?Een e-book is een boek in elektronische
vorm. Digitale boeken bestaan in ver-
schillende bestandsformaten. Zo is het
bekende pdf-formaat in feite ook onder
het e-book te scharen, alleen heeft dit
een vast paginabeeld (van het papieren
boek) dat niet door de lezer kan worden
aangepast. Met e-bookformaten als
Mobipocket en ePub kan dit wel.
Waar kun je e-books zoal kopen?E-books worden digitaal gedistri-
bueerd. Ze worden gedownload van
internet, al dan niet met de computer
als tussenstation. De meeste e-readers
worden geladen via een usb-kabel
vanaf de pc, waarmee e-books worden
gedownload bij een webwinkel. Ne-
derlandstalige e-books zijn te koop bij
websites als ebook.nl, infobooks.nl en
selexyzdownloads.nl.
Naast de voordelen die een e-book
professionele gebruikers biedt en de
nadelen die het ogenschijnlijk heeft
ten opzichte van een papieren boek,
is het vooral een eigentijdse verschij-
ning. Een verschijning die past in
een tijd waar kinderen opgroeien met
computergames en digitale schoolbor-
den, waar het bedrijfsleven niet meer
zonder whiteboards en beamers aan
presentaties begint en bovenal een
wereld waarin gadgetfreaks altijd op
zoek zijn naar de laatste trends. ‘Mis-
schien is de verzamelwoede die ik ken
echt iets uit de vorige eeuw en past
een e-book met al zijn extra mogelijk-
heden om aantekeningen te maken
en digitaal informatie uit te wisselen
precies bij de huidige generatie.’
Nieuwe businessmodellen De e-bookmissie voor wpg Uitgevers is
zonneklaar. De nieuwe drager van de
inhoud vermarkten is een uitdaging.
‘E-books zijn niet per defi nitie een
goudmijn omdat er lagere productie-
kosten aan verbonden zouden zijn. De
consument verwacht een lagere prijs
maar je hebt ook te maken met het
hogere btw-tarief (19 procent in plaats
van de 6 procent bij het gedrukte
boek) en de investeringen die gedaan
worden’, aldus Breeuwsma. ‘Voor een
deel nemen we een hypotheek op de
toekomst. Het zijn noodzakelijke in-
novaties om de steeds meer digitaal
georiënteerde consument te kunnen
bedienen. Tegelijkertijd is iedereen
het erover eens dat het digitale boek
zich naast het papieren boek zal
manifesteren en het niet geheel zal
verdringen.’
‘Je zult zien dat met de technologische
ontwikkeling ook nieuwe vormen van
content consumeren zullen ontstaan.
Onlangs zijn de eerste kleuren-e-rea-
ders op tabloidformaat op de markt ge-
bracht, steeds meer e-readers hebben
draadloos toegang tot internet en ook
bewegend beeld is al mogelijk. Zo kun
je je prentenboeken voorstellen met
bewegende animaties waarbij je met
een “click” op de website van de cha-
racter of iets dergelijks terechtkomt.’
>
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 36wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 36 20-05-2009 08:53:0320-05-2009 08:53:03
37
02 03 04
05 AUGUSTUS
Diny van de Manakker, eindredacteur van Vrij Nederland, overlijdt. Ze stond onder andere aan de wieg van de nog altijd zo succesvolle VN’s Detective & Thrillergids. Ze was tevens initiator en hoofdredactrice van J/M Maga-zine.
06 07 08
Het aantal webshops in Nederland
stijgt in 2009 opnieuw explosief.
Digitale verkooppunten met gadgets,
mode en zonvakanties in de beeld-
schermetalage. Uitgevers blijven niet
achter. Uitgeverij Athenaeum had al
langer een webshop, andere wpg-uit-
geverijen stonden te popelen om hun
dienstenpakket en commerciële moge-
lijkheden uit te breiden op het digitale
vlak. De techniek laat het immers toe,
de markt is er klaar voor. ‘Niet om de
concurrentie met de boekwinkels aan
te gaan, maar als service-instrument
naar de klant toe. Op meerdere plek-
ken boeken aanbieden is bovendien
een manier om de verkoop te stimule-
ren’, bevestigt Staci van Schagen.
CultuurversnellersDe manager crossmedia heeft jaren-
lange ervaring in applicatieontwikke-
ling. Van Schagen wist dat de klus een
lange adem behoefde. ‘Een webshop
bouwen in een paar maanden tijd: dat
gaat never nooit lukken.’ Ruim voor
haar aantreden in januari 2008 waren
voorzichtig de eerste stappen voor een
webshop gezet. Toch werd pas in mei
een geschikte partner voor de bouw
van de shop gevonden. In de maanden
die volgden werd intensief samen-
gewerkt met het Centraal Boekhuis
en automatiseringsbedrijf Titelive.
Titelive is geïntegreerd binnen het
GX content management systeem en
verzorgt de communicatie met het
Centraal Boekhuis en de voorraden van
boekhandels. ‘Doordat het systeem
verbonden is met het Centraal Boek-
huis, kunnen klanten vanaf de site
van elke gekozen wpg-uitgeverij, zoe-
ken naar Nederlandstalige boeken van
welke uitgeverij dan ook. Vervolgens
is het gewenste boek te reserveren, toe
te laten sturen of zelf op te halen in
een gekozen winkel. Voor boekhandels
waar geen voorraadinformatie van
beschikbaar is, zijn contactgegevens
direct zichtbaar. Weer een service-
instrument, zodat de klant snel zelf
contact kan opnemen.’
De vraag die restte: wanneer zouden
de webshops operationeel zijn? Dat
werd het tweede kwartaal van 2009, de
maand juni. ‘De testfase is in februari
succesvol afgerond en de technische
code is tot op de dag van vandaag
niet veranderd.’ De webshops moeten
daarmee de cultuurversnellers worden
die traditionele verkoop naar een meer
digitale manier doen buigen. ‘Maar we
zijn er nog niet: de lancering is pas het
begin. Nu moeten we laten zien dat we
de webshop ook naar behoren kunnen
inzetten. Daar gaan we ons stinkende
best voor doen.’
E-booksNu de webshops op volle toeren draai-
en, is het tijd om de bezoekersaantal-
len te verdubbelen: van ongeveer twee
miljoen per jaar naar vier miljoen over
drie jaar, hoopt Van Schagen. ‘Ja, dat
is ambitieus. Maar de uitgeverijen zul-
len er de nodige e-marketing tegenover
zetten om die aantallen te bereiken.’
Ook na de lancering is een goede web-
shop nooit uitontwikkeld. Deze zomer
staat de online verkoop van het e-book
op stapel. Daarna volgt een verfi jning
van de aangeboden service: een ca-
deaupapiertje om een besteld boek, als
de klant dat wenst. De uitbreiding van
het dienstenpakket is een reactie op
een consument die een steeds hogere
servicestandaard verwacht. ‘Web-
sites als Albert Heijn en Bol hebben
tien jaar ervaring. Nu wij ons op het
digitale pad begeven, steken wij net
als zij onze nek uit om onze klanten te
bedienen. Om een mooi voorbeeld te
noemen: iedereen kan straks zien of
een boek in de boekhandel voorradig
is en klanten kunnen zelfs zien waar
hun bestelling zich in het bestelproces
bevindt.’
Voor de nabije toekomst liggen er sta-
pels plannen: de verkoop van artikelen
uit de WPG-tijdschriften vanuit de
webshop; uitbreiding van de webshops
naar andere uitgeverijen binnen en
buiten wpg.
CoöperatieDe samenwerking met boekhandels
is al concreter. ‘Zij zijn onder de
indruk van onze webshop en zien ons
gelukkig niet als concurrent. Dat is
voor ons heel belangrijk.’ Coöpera-
tie met boekhandelsketen Libris en
Atheneaum boekhandel start in 2009.
‘We kunnen nu ideeën uitwisselen
voor onze digitale strategieën. Denk
bijvoorbeeld aan het bieden van exclu-
sieve voorproefj es van nieuwe boeken
of een video-interview met de auteur
op de sites.’
Innovatie
WPG-webshopDe lancering van de webshops voor de boekenuitgeverijen van WPG Uitgevers is een feit. Vanaf juni 2009 zijn de internetwinkels van de twaalf uitgeverijen gefaseerd live gegaan. Wat gebeurde er vooraf in 2008? En welke rol moet de webshop in de toekomst gaan spelen?
Staci van Schagen
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 37wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 37 25-05-2009 14:00:3425-05-2009 14:00:34
38
09 10 11 12 13
14 AUGUSTUS
Bij uitgeverij Querido verschijnt Onmisbaar Chinees van Jan ’t Hart en Lingmei Ma, een speelse Chinese conversatiegids voor deelnemers aan de Olympische Spelen in Beijing in 2008.
15
Op verzoek van de toenmalige wpg-
directie onderzoekt een extern bureau
de toekomstmogelijkheden van wpsm.
Conclusie: het onderdeel zou buiten
wpg een beter toekomstperspectief
hebben in een bedrijf met een mul-
timediaal karakter. De directie vindt
het risico te groot om de omvangrijke
en volgens het rapport noodzakelijke
investeringen in wpsm te doen en
overweegt de verkoop van het onder-
deel. Ze legt haar plannen voor aan de
cor.
Klaar voor de start...Vervolgens stelt de cor een delega-
tie ‘toekomst wpsm’ samen uit vijf
cor-leden. De delegatie bestudeert
het onderzoeksrapport en bespreekt
de conclusies die de directie eraan
heeft verbonden. De cor besluit om
geen aanvullend onderzoek te laten
doen. Eind januari vraagt voormalig
wpg-directeur Pieter de Jong tijdens
de overlegvergadering of de cor een
voorstel voor eventuele vervreemding
van wpsm bij voorbaat zal afstemmen.
De Centrale Ondernemingsraad vindt
het lastig om een principe-uitspraak
te doen. Dit omdat instemming vooral
afh ankelijk is van de voorwaarden
waaronder een vervreemding zal
plaatsvinden. Maar de meeste cor-
leden zeggen niet bij voorbaat al nee
tegen de mogelijkheid om wpsm te
verkopen.
De directie werkt het plan voor de
verkoop van wpsm verder uit. In maart
ontvangt de cor van de directie een lijst
met voorwaarden en criteria waaraan
bij een verkoop, wat de directie betreft,
moet worden voldaan. Belangrijke
voorwaarden zijn het behoud van de
arbeidsplaatsen en het vastleggen van
investeringen in wpsm door de over-
nemende partij. De cor-delegatie heeft
vragen en opmerkingen over de direc-
tievoorwaarden en vult deze lijst aan.
Nieuwe bezemsEind maart bespreekt de cor-delegatie
de voorwaarden met voormalig wpg-
directeur Pieter de Jong. De directie
wil exclusief onderhandelen met één
partij die geïnteresseerd is in wpsm.
De delegatie legt aanvullende cor-voor-
waarden voor de onderhandelingen
bij een verkoop bij de directie neer.
Tevens wil de Centrale Ondernemings-
raad dat bij een compleet voorstel
voor vervreemding van wpsm, ook de
consequenties zijn opgenomen voor
andere onderdelen binnen wpg en de
investeringen die de directie wil doen
met het geld na verkoop. Alleen dan
kan de cor een besluit nemen.
De nieuwe wpg-directeur, Koen Cle-
ment, neemt het roer over als het ver-
koopproces al ver is gevorderd. Hij is er
duidelijk over: als wpsm niet voor een
goede prijs en tegen goede voorwaar-
den kan worden verkocht, gaat hij niet
op zoek naar een nieuwe partij. Er zijn
namelijk genoeg plannen en ideeën
voor een toekomst van wpsm binnen
de uitgeversgroep. De Centrale Onder-
nemingsraad steunt de nieuwe visie op
de toekomstmogelijkheden van wpsm
binnen wpg Uitgevers.
Het roer omIn juni bespreekt de wpg-directeur
met de cor dat hij niet ingaat op het
voorstel van de partij die wpsm wil
overnemen. De cor-delegatie evalueert
het besluit met de directie en de Raad
van Commissarissen. Verderop in het
proces betrekt de directeur de cor bij
zijn plannen voor wpsm. Het voor-
nemen van de wpg-directie is om de
maandbladen van wpsm aan Week-
bladpers Tijdschriften toe te voegen en
Voetbal International te verzelfstandigen
binnen wpg Uitgevers.
Centrale Ondernemingsraad
Sportief besluitDe Centrale Ondernemingsraad (COR) had er vorig jaar de handen vol aan: de voorgenomen verkoop van Weekbladpers Sport Media. Volgens onderzoek zou het onderdeel buiten WPG Uitgevers een betere toekomst hebben. Maar het liep anders.
‘Vertrouwen als basis voor samenwerking’
‘Voor 2009 is het misschien nog wel
belangrijker dan ooit dat de cor en
directie van wpg elkaar vertrouwen
en goed afstemmen hoe ze willen
samenwerken. Voor een goede sa-
menwerking moet je eerst bespre-
ken welke bevoegdheden er bestaan
en welke belangen beide partijen
behartigen’, aldus cor-voorzitter
(en accountmanager bij Querido)
Caspar Dullaart.
‘Vertrouwen is erg belangrijk in
deze tijden van economische storm.
En om dat te bereiken, moet je
elkaar ook goed kennen. Dat kon
nog wel beter, want de huidige cor
is vrij “jong”. Recent zijn er een
aantal nieuwe leden bijgekomen en
ik ben zelf ook nog maar sinds sep-
tember 2008 voorzitter. Bovendien
is Koen Clement pas aangetreden
als algemeen directeur.’
Bij wpg heeft de cor instemmings-
recht bij alle belangrijke beslissin-
gen en dat betekent dat de cor ook
directievoorstellen kan afwijzen.
Dit moet mogelijk zijn zonder dat
de goede verhoudingen worden
geschaad.
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 38wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 38 20-05-2009 11:07:0720-05-2009 11:07:07
39
16 17
18 AUGUSTUS
Shooting Star Filmcompany, producent van o.a. Kruimeltje, Pietje Bell, Afblijven en Radeloos, sluit met uitgeverij Querido een contract af voor de verfilming van Vuurkoraal, het spannende romandebuut van Annet de Jong.
19 AUGUSTUS
Vandaag wordt bekend dat Foeksia de miniheks van Paul van Loon (uitgeverij Leopold) wordt verfilmd. Foeksia is de kleinste miniheks ter wereld, én de meest eigenwijze. ----------Bij uitgeverij Archipel verschijnt Het grote boek van de stilte van Paul Wilson, waarin hij drie meditatietech-nieken beschrijft die je dagelijks kunt toepassen. Van zijn boeken zijn wereldwijd meer dan acht miljoen exemplaren verkocht.
20 21 22
De cor ontwerpt een traject om het
voorstel te behandelen: de onderne-
mingsraden van Weekbladpers Sport
Media en Weekbladpers Tijdschriften
geven een advies af aan de cor over de
plannen voor de maandbladen. Op
basis daarvan zal de cor een besluit
nemen. In overleg wordt besloten om
na de zomervakantie te starten met
het traject. Aan het eind van de zomer
vraagt de cor de wpg-directie om snel
met een voorstel te komen en op korte
termijn de gesprekken met alle mede-
werkers van wpsm over hun toekomst-
mogelijkheden te gaan voeren.
In het najaar hebben de directies van
wpg, wpt en wpsm de verdeling van
de medewerkers van wpsm in kaart
gebracht. Het voorstel wordt voorge-
legd aan de ondernemingsraden en de
Centrale Ondernemingsraad. Voor de
meeste medewerkers is er een nieuwe
werkplek gevonden binnen wpg maar
helaas gaan er, ondanks de inspan-
ningen van de directie, toch een paar
arbeidsplaatsen verloren. De onderne-
mingsraden van wpsm en wpt geven
een positief advies en de cor stemt in
met het voorstel. De Centrale Onder-
nemingsraad en de ondernemings-
raden blijven de uitvoering van het
besluit volgen.
Om elkaar beter te leren kennen
en om afspraken over de samen-
werking te maken, hebben de
cor-leden en Koen Clement onlangs
samen een training gevolgd. ‘Daar-
bij is openhartig gesproken over
wat we van elkaar verwachten. Het
was een zinvolle bijeenkomst die
de basis van vertrouwen verstevigt
onder de samenwerking die we in
2009 voor ogen hebben.’
COR-delegatie toekomst WPSMMarjolein Paap, André ter Hoeven,
Dick Holstein, Gert-Jan Dijkhuizen,
Ronald Fok
Voor meer informatiebinnenkort verschijnt op intranet
het Jaarverslag cor 2008.
De samenstelling van de COR 2008Ronald Fok,
voorzitter tot september (Zwijsen)
Caspar Dullaart,
voorzitter vanaf september (Querido)
André ter Hoeven,
vicevoorzitter (wpt)
Marjolein Paap (aab)
Manja Beerens (Zwijsen)
Saartje Schwachöfer (dbb)
Mischa Cohen (wpt)
Gert-Jan Dijkhuizen
(wpsm)
Dick Holstein tot
september (wpsm)
Tineke Kurd vanaf
september (wpsm)
Peter Wigchert (wpg fb )
Willemien Verver,
ambtelijk secretaris
Saartje Schwachöfer
Gert-Jan Dijkhuizen
Caspar Dullaart
Financiële Commissie Marjolein Paap (vanaf september),
Esther Bremer,
Donald Staneke (tot mei)
Sociale CommissieCaspar Dullaart (tot september),
Gert-Jan Dijkhuizen,
Ronald Fok (tot september)
Stichting Weekbladpers, vertegenwoordigers namens de COR in het StichtingsbestuurCaspar Dullaart en Mischa Cohen
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 39wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 39 26-05-2009 15:06:2926-05-2009 15:06:29
40
23
24 AUGUSTUS
Querido Kinderboeken begint een jaarlijks te verschijnen poëzieverzameling van veelal niet eerder gepubliceerde kinder- en jeugdpoëzie. Kwam dat zien! Kwam dat zien! is de eerste bundel die verschijnt.
25
26 AUGUSTUS
Bij Nijgh & Van Ditmar verschijnt het boek Zes beetwonden en een tetanusprik van Richard de Nooy. Eerder won het boek the University of Johannesburg Prize for Best First Book.
27 28 29
WPG-organisatieOp 1 april 2008 heeft Koen Clement de
functie van algemeen directeur aan-
vaard. De voormalig directeur Pieter de
Jong heeft zijn functie neergelegd en is
met pensioen gegaan. Hij is geridderd
voor zijn grote bijdrage aan de ontwik-
keling van wpg en haar cultureel-
maatschappelijke omgeving.
Andere directiestructuurIn 2008 is besloten om per 1 januari
2009 een andere directiestructuur te
implementeren, de directie bestaat
nu naast de algemeen directeur uit de
fi nancieel directeur, Henk Hoevers en
een directeur operatie en innovatie,
Paulien Loerts.
QueridoBij Uitgeverij Querido is na het vertrek
van Paulien Loerts, Annette Portegies
aangesteld als directeur, Annette was
uitgever Athenaeum Polak/v. Gennep
–eq binnen Querido en wordt opge-
volgd door Mark Pieters.
De Bezige BijBij De Bezige Bij blijft Robbert Am-
merlaan ook na zijn pensioengerech-
tigde leeftijd zijn functie als directeur
uitoefenen. Er komt een vacature voor
een nieuwe operationele directeur, die
per 1 april 2009 wordt ingevuld door
Hans Nijenhuis.
Scheiding sport- en mannenbladenIn overleg met de cor is in de zomer
van 2008 besloten om de activiteiten
binnen de sport- en mannenbladen-
groep, wpsm, te scheiden. Voetbal
International is nu een zelfstandige
organisatie en de bladen Men’s Health
en Runner’s World zijn ondergebracht
bij wpt. Om die reden is er afscheid
genomen van de directeur wpsm Cees
van Nijnatten en adviserend direc-
teur Cees van Cuilenborgh. Voor de
medewerkers wpsm gevestigd aan de
Kloveniersburgwal zijn waar mogelijk
oplossingen binnen de organisatie
gezocht. De redacties en de medewer-
kers van het salesteam verhuisden
naar de Raamgracht in Amsterdam of
naar Gouda.
Van zes medewerkers hebben we
helaas afscheid moeten nemen, onder
andere ook omdat medewerkers de
reistijd naar de nieuwe werkplek te
ver vonden. Alle overige medewerkers
zijn op een nieuwe locatie een nieuwe
uitdaging aangegaan. Het blad Best Life
heeft in oktober 2007 zijn laatste uitga-
ve gehad, hierdoor is één medewerker
afgevloeid.
Voetbal InternationalZoals gezegd is vi per 1 september 2008
een zelfstandige werkmaatschappij.
Dick Holstein is aangesteld als direc-
teur vi en Johan Derksen als creatief
directeur.
Runner’s World & Men’s HealthRunner’s World en Men’s Health zijn
samengevoegd bij wpt in het team
van uitgever Femke Leemeijer.
Nieuw hoofdredacteurenwpt heeft een aantal nieuwe hoofdre-
dacteuren aangesteld. Frits van Exter
(Vrij Nederland), Margriet van der Linden
(Opzij), Ruud Hollander (Happinez),
Evert de Vos (J/M) en Eline Dijes als
online uitgever. Zij zijn allen in 2008
gecontracteerd om begin 2009 hun
functie in te nemen.
Manager P&O Bij p&o heeft per 1 juni 2008 Balbina
Damen haar functie van manager
p&o neergelegd en heeft Paulien van
Schijndel deze tijdelijk overgenomen.
Deze tijdelijkheid geeft de organisatie
de mogelijkheid om te onderzoeken
welk profi el voor de manager personeel
en organisatie passend is.
P&O-organisatie Binnen de p&o-organisatie zijn het
afgelopen jaar een aantal personele
wisselingen geweest. De p&o-groep
krijgt hierdoor de kans om de p&o-
organisatie zo in te richten dat zij
de werkmaatschappijen beter kan
faciliteren en de ondersteuning naar
de verschillende werkmaatschappijen
en het facilitair bedrijf anders kan
organiseren. De administratieve pro-
cessen en instrumenten zijn daar waar
mogelijk uniform, de p&o-aandacht
en de uitwerking op maat gebeuren in
het veld.
PersoneelsadviseursDit betekent onder andere dat voor de
boekenuitgeverijen, voor vi, voor het
facilitaire bedrijf en wpg dedicated
personeelsadviseurs aangesteld zijn.
Voor de boekenuitgeverijen is dit jaar
Esther van der Wolf begonnen, intern
doorgestroomd is Saskia van Slooten
naar vi. Bij wpg en wpg Facilitair is
Godelieve van der Burght aangesteld
en op de administratie is vanuit wpsm
Peggy Meijer benoemd als secretaresse
p&o.
Sociaal BeleidskaderBegin 2008 is in nauwe samenwerking
met de cor en met goedkeuring van
de betrokken vakbonden het Sociaal
Beleidskader opgesteld. Met dit SBK
wil wpg Uitgevers gestalte geven aan
goed werkgeverschap en de doelstel-
ling realiseren om de sociale gevolgen
van een organisatiewijziging zo goed
mogelijk op te vangen.
Sturen op ResultaatBinnen het p&o-team is dit jaar veel
aandacht besteed aan feedback. Beoor-
delen, ook bekend als Sturen op Resul-
taat, wordt binnen iedere organisatie
weer onder de aandacht gebracht.
Daarnaast zijn interne mobiliteit en
talentontwikkeling nieuwe aandachts-
gebieden.
Sociaal jaarverslag
Het bedrijf en de mensen in 2008
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 40wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 40 20-05-2009 08:53:0820-05-2009 08:53:08
41
30
31 AUGUSTUS
Cees van Cuilenborg (65) beëindigt zijn werkzaamheden voor WP Sport Media. Hij was ruim 38 jaar werkzaam voor Voetbal International, waarvan twintig jaar als hoofdredacteur en vier jaar als editorial director.
01 SEPTEMBER
Journalist Frits van Exter treedt aan als hoofdredacteur van Vrij Nederland. Hij neemt het stokje over van Emile Fallaux, die sinds maart 2005 het hoofdredacteurschap vervulde.----------Margriet van der Linden neemt het hoofdredactionele stokje van het maandblad Opzij over van Cisca Dresselhuys.
09
Arbo en verzuimHet verzuimpercentage van wpg
bedraagt 3,76 procent, wat nog steeds
onder het gemiddelde van de branche
ligt. Het contract met het Servicecen-
trum Gezond Uitgeven als arbodienst
is gecontinueerd en de samenwerking
met de bedrijfsarts Sjoerd Langius, die
wekelijks spreekuur bij wpt houdt,
wordt als zeer constructief ervaren.
Risico-inventarisatie & -evaluatieIn het kader van verscherpt toezicht
dit jaar van de Arbeidsinspectie bin-
nen de uitgeverijbranche is bij De
Bezige Bij en bij de Arbeiderspers
versneld een risico-inventarisatie &
-evaluatie opgesteld en geïmplemen-
teerd.
PensioenfondsZoals bijna dagelijks in het nieuws
is, hebben veel pensioenfondsen het
moeilijk. Bij ons pensioenfonds is dat
niet anders. De beleggingen hebben
in 2008 een rendement opgeleverd
van min 4,47 procent. Indexatie voor
de actieve deelnemers conform de
cao-verhogingen is in 2008 toegepast
en evenals vorige jaren betaald via de
premiebijdragen. Voor de inactieve
deelnemers is een indexatie toegepast
over 2008 van 1,61 procent, gefi nan-
cierd uit het indexatiedepot.
Dekkingsgraad Ons pensioenfonds is een her-
verzekerd pensioenfonds, hetgeen
inhoudt dat de beleggingen in feite
plaatsvinden voor rekening en risico
van de herverzekeraar.
Pensioenfondsen worden vaak
beoordeeld op hun dekkingsgraad,
dit is het quotiënt van bezittingen en
schulden. De norm die De Nederland-
sche Bank als toezichthouder stelt
aan pensioenfondsen is een dekkings-
graad van minimaal 105 procent,
ofwel een bezit van 1,05 euro voor elke
euro pensioen verplichting.
Per eind 2008 heeft ons pensioenfonds
een (theoretische) dekkingsgraad
van 68 procent, tegenover eind 2007
van 103 procent. Hierin spelen twee
belangrijke zaken een rol:
• Afslag herverzekeraarOmdat wij herverzekerd zijn wordt
er gekeken naar de zogenoemde
credit rating van onze herverzeke-
raar. Indien deze rating te laag is
dient het pensioenfonds hiervoor
een buff er aan te houden die ten
laste van het vermogen en dus
de dekkingsgraad komt. Nu is de
rating van sns laag. Als we hier
geen rekening mee zouden moeten
houden, komt de dekkingsgraad op
83 procent.
• RenteAlhoewel de slechte beleggingsresul-
taten overal in het nieuws zijn, heeft
de lage rente een grotere invloed op
de dekkingsgraad. De toekomstige
verplichtingen van het pensioenfonds
worden teruggerekend naar de waarde
van nu tegen de marktrente. Bij een
lage marktrente zoals nu leidt dit tot
hoge verplichtingen. Impact van de
daling van de marktrente
in 2008 op de dekkings-
graad is zo’n 18 procent.
Bij een dekkingsgraad onder de 105
procent is een pensioenfonds verplicht
om een herstelplan te schrijven, over
hoe binnen vijf jaar weer op 105 pro-
cent te komen. Op dit moment is nog
niet duidelijk of dit ook geldt voor her-
verzekerde fondsen. Het bestuur van
het pensioenfonds wacht de instructie
van De Nederlandsche Bank af. >
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 41wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 41 20-05-2009 08:53:0920-05-2009 08:53:09
42
02
03 SEPTEMBER
Na bijna dertig jaar neemt Querido afscheid van Alphons Peters. Peters begon zijn loopbaan bij Querido als administratief medewerker en werd later promotieassistent en medewerker promotie & publiciteit voor Querido Kinderboeken.
04 SEPTEMBER
Bij Thomas Rap verschijnt het boek Man op de weegschaal van Qruun Schram, een vrolijke en confronterende bloemlezing uit de ervaringen, emoties en confrontaties die een dikke man nu eenmaal heeft in een wereld waarin ‘slank’ de norm is.----------De door Leopold & Ploegsma georganiseerde actie Books4Girls gaat van start. Tienermeiden worden door middel van een gratis magazine, een tientjes-actie en een website bekendgemaakt met de boeken van o.a. Maren Stoffels, Caja Cazemier en Mirjam Oldenhave.
05 SEPTEMBER
In het Amsterdamse Bos vindt de Sky Radio Run plaats. Er nemen 1600 deelnemers uit de reclame- en communicatie-branche aan deel, waaronder een aantal sportieve WPG’ers.
06
07 SEPTEMBER
Het boekenseizoen wordt feestelijk geopend met Manuscripta. Het hele boekenvak en de Nederlandse media kijken vooruit naar nieuw te verschijnen titels tijdens deze twee dagen van programmering in aanwezigheid van tientallen auteurs.
08 SEPTEMBER
De Tzum-prijs 2008, de prijs voor de mooiste zin, wordt toegekend aan A.F.Th. van der Heijden voor een zin uit Mim (De Bezige Bij). Hij schreef de novelle voor de tachtigste verjaardag van Harry Mulisch.----------De Leespluim van de maand september 2008 gaat naar twee WPG-titels: Ik zie je wel, ik hoor je wel (Querido) van Miep Diekmann en Soms zie ik 1000 lichtjes (Leopold) van Nannie Kuiper.
In 2008 is de instroom van nieuwe
medewerkers nagenoeg gelijk aan
2007, het verloop is lager dan het jaar
ervoor. Met name begin van het jaar
is de arbeidsmarkt verder aangetrok-
ken en zochten medewerkers buiten
onze organisatie nieuwe kansen.
Binnen de groep zijn we onze focus
aan het leggen op interne mobiliteit.
Dit zal ongewenst verloop moeten
voorkomen.
Leeftijdsopbouwwpg kent een evenwichtige leeftijds-
verdeling. De gemiddelde leeftijd is ten
opzichte van 2007 fractioneel gestegen
met één jaar en bedraagt 41 jaar.
Man-vrouwverdeling parttime dienstverbandDe man-vrouwverdeling is ten op-
zichte van vorig jaar gelijk gebleven:
60 procent vrouwen en 40 procent
mannen, 333 medewerkers werken
parttime. Van deze parttimers is 78
procent vrouw. Dit percentage komt
nagenoeg overeen met het percentage
van 2007. Een verschil ten opzichte
van vorig jaar is dat er meer vrouwen
een hoger dienstverbandpercentage
hebben. De meeste vrouwen met
een parttime dienstverband werken
tussen de 80 en 100 procent, net als
bij de mannen.
In en uit dienst 2004 2005 2006 2007 2008
In dienst 95 138 103 118 115
In dienst in % v. aantal medew. vorig jaar 15,3% 22,5% 15,6% 18,4% 18.2%
Uit dienst 105 95 109 120 112*
Uit dienst in % 16,9% 15,5% 16,5% 18,7% 17.7%
*Inclusief medewerkers uit dienst 1-1-2009
Totaal aantal medewerkers 2004 2005 2006 2007 2008*
Totaal fte’s 520 557,2 545,3 537,6 554,1
Totaal medewerkers 612 659 642 632 650
*Inclusief medewerkers uit dienst per 1-1-2009
Lengte dienstverbandHet gemiddelde aantal dienstjaren bij
wpg is 8 jaar.
>
Aantal dienstjaren binnen WPG Dienstjaren 2008
0,9 < 1 jaar 94
3 1-3 jaar 172
5 4-5 jaar 69
10 6-10 jaar 163
20 11-20 jaar 87
> 20 jaar 68
Totaal 653
Leeftijdsopbouw WPG’ers Leeftijd Aantal M V
24 < 25 18 8 10
34 25-35 158 58 100
44 35-45 251 88 163
54 45-55 150 64 86
64 55-65 76 43 33
65 en > 0 0 0
Totaal 653 261 392
wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 42wpg opmaak_def_ jaarverslag.indd 42 20-05-2009 08:53:1120-05-2009 08:53:11
43
09 10
11 SEPTEMBER
Bij De Arbeiderspers/Het Sporthuis verschijnt de nieuwe Sportkalender 2009, een aantal grandioze verhalen, anekdotes en mijlpalen uit alle hoeken en gaten van de sportgeschiedenis verzameld door Ed van Eeden & Jan Luitzen. ----------Het eerste deel van de nieuwe essayreeks ‘Over de roman’ (uitgeverij Athenaeum-Polak & Van Gennep) wordt gepre-senteerd. Aansluitend volgt een debat met romanschrijvers, politici en literatuurweten-schappers over de maatschap-pe lijke functie van de roman.
12 SEPTEMBER
Bij uitgeverij Archipel verschijnt de scheurkalender VrouwenZaken, dé scheurkalender voor vrouwen met ambitie. Hij staat vol met adviezen om je talenten te benutten. De kalender zal ieder kwartaal verschijnen met een nieuw thema.----------Bij Scripta Media verschijnt het personeelsblad van vermogensbeheerder Schretlen & Co (.1). Het personeelsblad verschijnt vier keer per jaar en heeft als doel medewerkers te verrassen, inspireren en binden.
13 SEPTEMBER
In Perscentrum Nieuwspoort in Den Haag wordt Mannen op het Binnenhof van Wouke van Scherrenburg gepresenteerd. Van haar hand verscheen eerder bij uitgeverij Archipel Vrouwen op het Binnenhof. ----------In Parijs start een tentoonstelling in de Nationale Bibliotheek waarop ook Annemarie van Haeringen met haar prentenboek Beer is op Vlinder (uitgeverij Leopold) vertegenwoordigd is.
14 SEPTEMBER
Johanna Reiss, auteur van de bestseller De schuilplaats (uitgeverij Querido), wordt in Herinneringscentrum Kamp Westerbork geïnterviewd door NOS-reporter Pauline Broekema over haar nieuwe boek Een verborgen leven.
15 SEPTEMBER
Duizenden boeken, zowel klassieke als moderne titels, romans en gedichtenbundels uit de fondsen van de WPG-uitgeverijen komen deze week aan in Suriname. Het betreft een grote schenking van WPG. ----------Uitgeverij Zwijsen lanceert www.zwijsenouders.nl, een interactieve, digitale community voor ouders van kinderen van 2,5 tot 12 jaar. Een unieke website waarop ouders alles kunnen vinden over de leerontwikkeling van hun kind.
Financieeljaarverslag2008
wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 43wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 43 27-05-09 11:0627-05-09 11:06
44
16 SEPTEMBER
Op de strandlocatie Parnassia bij Bloemendaal aan Zee vindt de jaarlijkse Sleutelfigurenbij-eenkomst plaats. Directeur Koen Clement geeft in zijn presentatie duidelijkheid over strategie, organisatiedoelstel-lingen en financiële stand van zaken.
17 SEPTEMBER
Het tienjarig jubileumnummer van Men’s Health ligt in de winkel. Hierin blikt de redactie onder andere terug op de belevingswereld en rol van de man de afgelopen tien jaar.
18 SEPTEMBER
Leon de Winter wordt met Het recht op terugkeer (De Bezige Bij) genomineerd voor de AKO Literatuurprijs, Libris Literatuurprijs, NS Publieksprijs en Schrijversprijs der Brabantse Letteren.----------Het eerste Hoe Overleef Ik…?-tijdschrift ligt in de winkel. Dit glossy magazine voor meiden van 8 tot 14 jaar is een uitgave van Weekbladpers Tijdschriften in samenwerking met uitgeverij Querido.
19 SEPTEMBER
Bij Querido Kinderboeken verschijnt Goed bezig, Sigi! van Jan Simoen. Het boek zal later dit jaar dienen als basis voor de toneelvoorstellingen-reeks Lees mij, speel mij, zie mij, een samenwerkingsver-band tussen culturele spelers in Leuven. ----------Bij uitgeverij Ludion verschijnt Onze ecologische voetafdruk: de aarde bekeken vanuit de ruimte van Stefan Dech. Het boek laat via satellietfoto’s zien wat de gevolgen van ons moderne leefpatroon zijn op de aarde.
20 SEPTEMBER
De Global Mala, een evenement waarbij tienduizenden mensen over de hele wereld tegelijkertijd 108 Zonnegroeten doen voor het goede doel, gaat van start. Yoga Magazine kreeg 108 yogascholen zover om een gratis les te geven.
21
22 SEPTEMBER
Ter gelegenheid van de verschijning van de Nederlandse vertaling van het boek De filmclub van David Gilmour organiseert het Filmmuseum in samenwerking met uitgeverij Balans een speciale avond rond dit boek.
wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 44wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 44 27-05-09 11:0727-05-09 11:07
45
23
24 SEPTEMBER
De nieuwe roman van De Bezige Bij-auteur Jan Siebelink, Suezkade, wordt gepresenteerd in de Zuilenzaal van Felix Meritis. Op 18 oktober wordt bekend dat er al 100.000 exemplaren van zijn verkocht.
25 SEPTEMBER
Paul van Loon, bekend van zijn kinderboeken, liedjes, mysterieuze voorkomen en optredens, viert zijn 25-jarig schrijversjubileum. Tijdens het ter ere hiervan gehouden feestje in het Letterkundig Museum presenteert uitgeverij Leopold de nieuwe Griezelbus 7.----------WPG Uitgevers heeft Karel van de Pas, directeur van Uitgeverij Zwijsen, bereid gevonden om voorzitter te worden van de Stichting Pensioenfonds WPG.
26 SEPTEMBER
Bij uitgeverij De Arbeiderspers verschijnt de roman De geheime Newton van Geert Kimpen.
27
28 SEPTEMBER
Anne Provoost wint de Vrouw & Kultuur Debuutprijs voor haar roman In de zon kijken (uitgeverij Querido). De prijs bekroont het beste oorspronkelijk Nederlands-talige prozadebuut van een vrouw.
29 SEPTEMBER
Women Inc. organiseert een debat over vrouwelijke seksualiteit ter gelegenheid van het verschijnen van de roman Vochtige streken (De Bezige Bij) van Charlotte Roche. In Duitsland werden hier meer dan 1 miljoen exemplaren van verkocht.
Bericht van de Raad van Commissarissen
Vijf jaar WPG Uitgevers
Directieverslag
Jaarrekening
Groepsbalans
Groepswinst-en-verliesrekening
Geconsolideerd kasstroomoverzicht
Algemene toelichting op de jaarrekening
Accountantsverklaring
Het uitgebreide fi nancieel jaarverslag 2008is als PDF te downloaden op www.wpg.nl
46
47
50
52
54
55
56
57
wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 45wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 45 27-05-09 11:0727-05-09 11:07
46
30 SEPTEMBER
Tijdens het Groot Griffeldiner wordt Tobie Lolness van Timothee de Fombelle (uitgeverij Querido) verkozen tot Uitgelezen Keuze, het beste jeugdboek volgens de Selexyz boekverkopers.
01 OKTOBER
Vandaag start de Kinderboekenweek. Ter gelegenheid hiervan komt Vrij Nederland met een Kinderboekenspecial.
0210
De Raad kwam in 2008 zes keer in vergadering
bijeen. De bedrijfsgang werd met de directie
besproken aan de hand van de periodieke fi nan-
ciële rapportage, prognoses en begroting. De
beraadslagingen hadden onder andere betrek-
king op de strategie. Tevens kwam de Raad extra
bijeen in verband met de mogelijke verkoop van
WP Sport Media BV. Uiteindelijk is besloten WP
Sport Media met de bladen Voetbal International,
Runner’s World en Men’s Health niet te verkopen.
Tweemaal verschenen de accountants ter
vergadering, voor het toelichten en bespreken
van de controlebevindingen. De jaarrekening is
gecontroleerd door de accountants en van een
goedkeurende verklaring voorzien. De Algemene
Vergadering heeft de jaarrekening vastgesteld
en decharge verleend aan de directie voor het
gevoerde beleid en aan de Raad van Commis-
sarissen voor het daarop gehouden toezicht
gedurende het boekjaar 2008.
Per 19 februari 2009 is Gerard van Olphen na een
zittingsduur van acht jaar teruggetreden als lid
van de Raad. De Raad is de heer Van Olphen zeer
erkentelijk voor zijn bijdrage over de afgelopen
jaren.
Per dezelfde datum is de heer Peter van Wel
benoemd in de Raad. De heer Van Wel heeft
jarenlange bestuurservaring bij Wolters Kluwer
en Royal Numico.
De samenstelling, met vermelding van het
jaar van toetreding, is:
Mevr. M. de Boer (2004)
Mr. F.W.H.M. Kusters (2003)
Mevr. M. Stikker (2007)
C. van Tilborgh (2005)
Drs. P.W. van Wel RA (2009)
Gaarne spreekt de Raad zijn waardering uit voor
de inzet van directie en medewerkers in het
verslagjaar.
Amsterdam, 19 mei 2009
NAMENS DE RAAD VAN COMMISSARISSEN
Mevrouw M. de Boer, voorzitter
Bericht van de Raad van CommissarissenBijgaand treft u de balans en winst-en-verliesrekening aan, vastgesteld nadoor ons te zijn besproken met directie en accountants. De omzet groeidemet 8% en de nettowinst bedroeg € 4,8 mln.
wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 46wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 46 27-05-09 11:0727-05-09 11:07
47
03
04 OKTOBER
Bart Chabot, dichter, schrijver, performer, keert terug naar De Bezige Bij waar hij in 1981 zijn schrijverschap begon met de dichtbundel Popcorn.
05
06 OKTOBER
Bij uitgeverij Archipel verschijnt de roman Droomvrouw van Lisa See. Het boek is gebaseerd op een waargebeurd verhaal en schetst een beeld van China in de zeventiende eeuw.
07 08
09 OKTOBER
Bij uitgeverij Balans verschijnt De crisiskaravaan. Achter de schermen van de noodhulpindustrie van Linda Polman, waarin zij de zin en de moraal van de internationale humanitaire hulpverlening schetst.
(x € 1.000,-) 2008 2007 2006 2005 2004
Omzet aan derden 148.261 137.582 126.343 116.948 117.686
Stijging resp. daling in % 7,8 8,9 8,0 -0,6 9,7
Toegevoegde waarde 45.280 49.595 33.469 35.335 39.567
Personeelskosten 37.354 28.907 34.076 31.864 30.813
Afschrijvingen & Amortisatie 4.885 2.116 2.582 2.364 2.903
Eenmalige baten 0 4.000 0 0 0
Bedrijfsresultaat 6.522 13.268 4.314 2.844 5.851
Resultaat uit bedrijfsuitoefening
voor belasting 6.846 13.740 4.360 2.725 5.524
Nettowinst 4.790 10.845 3.265 1.853 3.779
(x € 1.000,-) 2008 2007 2006 2005 2004
Bedrijfsresultaat in % van de omzet 4,4 9,6 3,4 2,4 5,0
Resultaat uit bedrijfsuitoefening
voor belasting in % van de omzet 4,6 10,0 3,4 2,3 4,7
Nettowinst in % van de omzet 3,2 7,9 2,6 1,6 3,2
Nettowinst in % van het eigen
Vermogen 8,1 23,7 9,1 5,6 9,4
Cashfl ow 9.675 12.961 5.847 4.217 6.682
Netto-investeringen in vaste activa 24.948 1.647 1.791 2.752 -2.345
Aantal werknemers op basis fulltime
dienstverband ultimo van het jaar 550 538 545 557 521
Toegevoegde waarde per werknemer 82 92 61 63 76
Personeelskosten per werknemer 68 54 63 57 59
Vijf jaar WPG Uitgevers
wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 47wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 47 27-05-09 11:0727-05-09 11:07
(x € 1.000,-) 2008 2007 2006 2005 2004
Vaste activa 50.558 30.395 34.791 36.472 29.512
Vlottende activa 70.087 81.073 68.029 59.353 57.751
Balanstotaal 120.645 111.468 102.820 95.825 87.263
Groepsvermogen 59.242 56.791 36.008 33.277 40.245
Voorzieningen en langlopende schulden 7.420 7.597 22.916 21.783 8.620
Kortlopende schulden 53.983 47.080 43.896 40.765 38.298
Werkzaam vermogen 66.662 64.388 59.024 55.213 48.965
(x € 1.000,-) 2008 2007 2006 2005 2004
Groepsvermogen in % van het totale Vermogen 49,1 50,9 35,0 34,7 46,2
Groepsvermogen in % van het werkzaam vermogen 88,9 88,2 61,0 60,3 82,2
Current ratio 1,3 1,7 1,6 1,5 1,5
Quick ratio 1,0 1,4 1,2 1,1 1,1
Omloopsnelheid werkzaam vermogen 2,2 2,1 2,1 2,1 2.4
Nettoresultaat voor betaalde rente en belastingen
in % van het werkzaam vermogen 9,8 20,6 7,3 5,2 11,9
Met ingang van 1 januari 2008 zijn
de cijfers van Happinez vof opgenomen
in de geconsolideerde cijfers WPG
Uitgevers BV.
Ingaande boekjaar 2008 en met aan-
passing van de vergelijkende cijfers
2007, is conceptrichtlijn RJ271.3
Personeelsbeloningen – Pensioenen
toegepast, waardoor WPG Uitgevers
niet langer een pensioenvoorziening
op haar balans aanhoudt.
48
10 OKTOBER
Contrapunt, de nieuwe roman van Anna Enquist, verschijnt vandaag bij De Arbeiderspers.
11
12 OKTOBER
Nijgh & Van Ditmar-auteur Simon Vinkenoog wordt geëerd met de Gouden Speld van de stad Amsterdam. Hij kreeg dit ereteken vanwege de ‘unieke manier’ waarop hij in zijn werk de liefde voor de stad Amsterdam uitdraagt.
13
14 OKTOBER
WP Sport Media wordt opgesplitst. Voetbal International wordt zelfstandig binnen WPG en de sportbladen Men’s Health en Runner’s World worden ondergebracht bij Weekbladpers Tijdschriften.----------Aravind Adiga wint de prestigieuze Man Booker Prize met zijn roman The White Tiger. De vertaling (De witte tijger) verscheen eerder dit jaar bij De Bezige Bij.
15 OKTOBER
Bij De Arbeiderspers verschijnt de psychologische roman Via Cappello van Christiaan Weijts.----------Het magazine Happinez bestaat vijf jaar. ‘Geluk’ is het thema van het jubileumnum-mer.----------Paulo Coelho (De Arbeiderspers) haalt het Guinness Book of Records met De Alchemist, dat met 67 talen het vaakst vertaalde boek is. Coelho verkocht wereldwijd meer dan 100 miljoen boeken.
16
wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 48wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 48 27-05-09 11:0727-05-09 11:07
49
17 18
19 OKTOBER
In Kasteel Hoensbroek wordt Ridder zonder Kasteel gepresenteerd, het nieuwe boek van Zilveren Griffel-winnaar Arend van Dam. Ridder zonder kasteel vertelt het waargebeurde verhaal van een familietwist tussen twee ridderbroers op kasteel Hoensbroek. ----------Op de Marathon van Amsterdam wordt het schrijversteam van Het Sporthuis/AP evenals vorig jaar Nederlands kampioen op de Estafette Marathon.
20 21
22 OKTOBER
Een van de meesterwerken van de twintigste eeuw wordt voor het eerst in het Nederlands vertaald. Vandaag verschijnt Leven & lot, het meesterwerk van Vasili Grossman, bij uitgeverij Balans. ‘Groots, weids, diep, verpletterend’, aldus Trouw.
23
wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 49wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 49 27-05-09 11:0727-05-09 11:07
> Hoewel 2008 in fi nanciële termen
het op een na beste jaar ooit in de
geschiedenis van het bedrijf was,
ondervond ook WPG Uitgevers, met
name in het vierde kwartaal, hinder
van de economische terugval die de
markten wereldwijd kenmerkte.
> De omzet steeg nog ten opzichte
van recordjaar 2007 en kwam uit op
€ 148 mln. WPG Uitgevers genereerde
in 2008 een EBITDA (operationele
cashfl ow) van € 11,4 mln., identiek
aan het niveau van 2007 exclusief
eenmalige bate. Het bedrijfsresultaat
kwam uit op € 6,5 mln., een daling
ten opzichte van het jaar voordien.
> Belangrijkste redenen voor de da-
ling van het bedrijfsresultaat zijn de
eenmalige herstructureringskosten
bij WP Sport Media BV, de gestegen
pensioenlasten in 2008, de afschrij-
vingen op de betaalde goodwill van
de overname Happinez en zoals reeds
vermeld in het algemeen een minder
goed vierde kwartaal als gevolg van de
recessie.
> Bij de educatieve uitgeverijen zagen
we een omzetstijging van 4% ten
opzichte van 2007, maar een bedrijfs-
resultaat dat licht achterbleef, als
gevolg van introductiekosten van
nieuwe leermethodes.
> In de algemene boekenmarkt reali-
seerden we een omzetstijging van 4%
ten opzichte van 2007 met een lichte
daling van het resultaat.
> Leopold Ploegsma bleef qua omzet
en resultaat achter bij 2007, voorna-
melijk veroorzaakt door een aantal
eenmalige projecten die in 2007
vielen.
> Uitgeverij Querido had een omzet
vergelijkbaar met 2007 en een lichte
verbetering van het resultaat. Succes
was er ook voor Doeschka Meijsings
roman Over de liefde die de AKO Lite-
ratuurprijs won.
Met ingang van 2009 verscheen het
complete oeuvre van Francine Oomen
bij Querido Kind.
> De Uitgeverijen Arbeiderspers,
Archipel, Balans realiseerden een om-
zetstijging van 20% ten opzichte van
2007 met een forse verbetering van
het resultaat. Met name in het vierde
kwartaal werd een aantal succesvolle
titels gelanceerd, waaronder Juliana en
Bernhard van Cees Fasseur en Contrapunt
van Anna Enquist.
Directieverslag
50
24 25 26 27
28 OKTOBER
Arthur Japin ontvangt de NS-Publieksprijs voor De Overgave (De Arbeiderspers). Het boek stond tevens op de Tiplijst AKO Literatuurprijs 2008 en in 2009 werd het genomineerd voor de Boek-delenprijs.----------In samenwerking met A-film en Elegance organiseert De Arbeiderspers een speciale avond rond de verfilmde roman Bruidsvlucht bij boekhandel Selexyz Broese in Utrecht.
29 OKTOBER
Uitgeverij Zwijsen organiseert het symposium ‘Rekenonderwijs. Hoe kan het beter?’ in science center NEMO in Amsterdam. Aansluitend vindt de lancering van de nieuwe rekenmethode Wizwijs plaats.
30
wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 50wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 50 27-05-09 11:0727-05-09 11:07
51
31 OKTOBER
De vakjury van de Antwerpse Boekenbeurs nomineert de stand van WPG Uitgevers (ruim 382 m2) voor de Prijs voor de Mooiste Stand.
01 0211
> Bij de Bezige Bij zette het succes
van 2007 zich voort in 2008, met een
stijging van de omzet met 5%. Het
resultaat daalde licht als gevolg van
extra promotiekosten. Naast de beide
Hossini-titels deed ook Karin Slaugh-
ter het goed, evenals de bestseller Eten,
Bidden, Beminnen van Elizabeth Gilbert.
Van de Nederlandse auteurs waren
er succesvolle nieuwe titels van Jan
Siebelink en Leon de Winter.
> Bij de magazines zien we dat de
omzet van Weekbladpers Tijdschriften
vergelijkbaar is met die van 2007 en
een resultaat dat nog negatief was,
maar sterk verbeterde ten opzichte
van 2007. Vrij Nederland stabiliseerde
ten opzichte van vorig jaar, Psychologie
Magazine blijft onverminderd succes-
vol. Frits van Exter werd benoemd als
nieuwe hoofdredacteur van Vrij Neder-
land, Margriet van der Linden volgde
Cisca Dresselhuys op als hoofdredac-
teur van Opzij.
> Bij de sportbladen stond de eerste
helft van 2008 in het teken van een
mogelijke verkoop. Uiteindelijk is be-
sloten de bladen bij WPG te houden,
waarbij VI als apart bedrijf doorgaat
en de bladen Runner’s World en Men’s
Health samengevoegd worden bij
Weekbladpers Tijdschriften. Het blad
Best Life is per eind 2008 gestopt. Als
gevolg van deze verschuiving werden
er in 2008 extra kosten gemaakt. Zo-
wel omzet als resultaat van de sport-
bladen daalde ten opzichte van 2007.
> De nieuwe aanwinst in 2008,
Happinez, ging van zes naar acht num-
mers op jaarbasis en realiseerde een
omzet en resultaat naar verwachting.
> Scripta had als gevolg van het weg-
vallen van enkele klanten een lastig
jaar. De omzet en het resultaat liepen
terug, maar Scripta bleef nog wel in
de zwarte cijfers.
> De activiteiten in Vlaanderen zijn in
de zomer van 2008 allemaal onderge-
bracht in een nieuw pand in Ant-
werpen. Maar zowel WPG België als
Ludion heeft een moeilijk jaar achter
de rug, met een tegenvallende omzet
en een negatief resultaat.
> Door de gedane investeringen nam
onze liquiditeitspositie af en hadden
we per eind 2008 ca. € 17 mln aan
liquide middelen.
> Gezien de huidige economische om-
standigheden en de daarmee gepaard
gaande onzekerheden is het niet
mogelijk een verwachting voor 2009
uit te spreken.
Directie
Amsterdam, 19 mei 2009
wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 51wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 51 27-05-09 11:0727-05-09 11:07
52
03 NOVEMBER
In het televisieprogramma Pauw & Witteman wordt bekendgemaakt dat Doeschka Meijsing de AKO Literatuurprijs 2008 heeft gewonnen met haar roman Over de liefde (Uitgeverij Querido).
04 05 06
07 NOVEMBER
Bij uitgeverij Archipel verschijnt de hilarische ‘whodunit’ Familiedossier van Lisa Lutz. Bij dit boek heeft Archipel een intrigerend point-and-click adventure laten ontwikkelen, waarin en passant ook veel wetenswaardigheden over de vreemde familie Spellman worden verkondigd.
08 09
ACTIVA
(x € 1.000,-) 2008 2007
Vaste activa1 Immateriële vaste activa 21.601 1.764
2 Materiële vaste activa 27.861 27.533
3 Financiële vaste activa 1.096 1.098
50.558 30.395
Vlottende activa
4 Voorraden 16.880 17.057
5 Vorderingen 36.212 34.029
6 Liquide middelen 16.995 29.987
70.087 81.073
Totaal activa 120.645 111.468
GroepsbalansPer 31 december vóór winstbestemming
wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 52wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 52 27-05-09 11:0727-05-09 11:07
53
10
11 NOVEMBER
Bij uitgeverij Balans verschijnt het boek Juliana & Bernhard. Het verhaal van een huwelijk (1936-1956) van Cees Fasseur. De auteur kreeg toestemming alle stukken in het Koninklijk Huisarchief over de eerste twintig jaar van het huwelijk van koningin Juliana en prins Bernhard in te zien.
12 NOVEMBER
Anneke Brassinga (De Bezige Bij) ontvangt de Constantijn Huygensprijs voor haar hele oeuvre. De Constantijn Huygensprijs is na de P.C. Hooftprijs de belangrijkste Nederlandse literaire prijs.----------De nieuwe roman van Nobelprijswinnares Toni Morrison, Een daad van barmhartigheid, verschijnt bij De Bezige Bij. De uitgeverij zal ook de belangrijkste bestaande titels van Morrison opnieuw uitbrengen.
13 NOVEMBER
Boekhandel Pantheon en uitgeverij Nijgh & Van Ditmar presenteren Betere tijden, deel twee van de onthullende trilogie van Hans Vervoort over de (vroegere) Weekbladpers, Het Bedrijf. ----------Scripta Media start met het geven van workshops Bladenmaken. Ook vinden vandaag de eerste flitspresentaties plaats, waarin jonge creatieven hun werk presenteren.
14 15 16
PASSIVA
(x € 1.000,-) 2008 2007
7 Groepsvermogen 59.242 56.791
Voorzieningen en langlopende schulden8 Voorzieningen, overige 6.033 6.110
10 Langlopende schulden 1.387 1.487
7.420 7.597
Kortlopende schulden
11 Schulden aan kredietinstellingen 100 100
12 Overige schulden en overlopende passiva 53.883 46.980
53.983 47.080
Totaal passiva 120.645 111.468
wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 53wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 53 27-05-09 11:0727-05-09 11:07
54
17 NOVEMBER
Archipel verzet na tien jaar enigszins de bakens. De uitgeverij, die zich met name richt op de vrouwelijke lezer, gaat minder spannende boeken brengen, en breidt het aandeel spiritualiteit uit.
18
19 NOVEMBER
De Britse schrijver, acteur en presentator Stephen Fry heeft de film- en theaterrechten gekocht van Een Schitterend Gebrek, de roman waarmee Arthur Japin (De Arbeiderspers) in 2004 de Libris Literatuur Prijs won. ----------Psychologie Magazine begint met een reeks interactieve online trainingen. De training omvat inspirerende filmpjes en games, overzichtelijke opdrachten direct in je mailbox, sms’jes op onverwachte momenten en contact met een gerenommeerde coach.
20 21 22 23
(x € 1.000,-) 2008 % 2007 %
13 Netto-omzet 148.261 100,0 137.582 100,0
14 Productiekosten tijdschriften,
kostprijs boeken en distributiekosten 65.628 44,3 59.079 43,0
15 Personeelskosten 37.354 25,2 28.907 21,0
16 Afschrijvingen en amortisatie goodwill 4.885 3,3 2.116 1,5
17 Overige bedrijfskosten 33.872 22,8 34.212 24,9
141.739 95,6 124.314 90,4
Bedrijfsresultaat 6.522 4,4 13.268 9,6
Rentebaten 590 0,4 617 0,5
Rentelasten -266 -0,2 -145 -0,1
324 0,2 472 0,4
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
voor belastingen 6.846 4,6 13.740 10,0
18 Belastingen 2.056 1,4 2.895 2,1
Resultaat na belastingen 4.790 3,2 10.845 7,9
Groepswinst-en-verliesrekening
wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 54wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 54 27-05-09 11:0727-05-09 11:07
55
Geconsolideerd kasstroomoverzicht(x € 1.000,-) 2008 2007
Bedrijfsresultaat 6.522 13.268
Afschrijvingen 4.885 2.116
Herwaardering -176 -69
Veranderingen in het werkkapitaal
Mutaties vorderingen -2.183 288
Mutaties voorraden 177 -243
Mutaties kortlopende schulden -498 3.184
-2.504 3.229
Kasstroom uit bedrijfsoperaties 8.727 18.544
Ontvangen minus betaalde interest 324 473
Betaalde / ontvangen belastingen -3.991 -2.925
Aanwending/dotatie voorzieningen -77 -487
-3.744 -2.939
Kasstroom uit operationele activiteiten 4.983 15.605
Investeringen in (im)materiële vaste activa -15.361 -1.647
Mutaties overige fi nanciële vaste activa -54 212
Kasstroom uit investeringsactiviteiten -15.415 -1.435
Mutaties langlopende leningen -100 -145
Betaalde winstuitkering -2.460 -936
Kasstroom uit fi nancieringsactiviteiten -2.560 -1.081
Nettokasstroom -12.992 13.089
Stand liquide middelen begin boekjaar 29.987 16.898
Stand liquide middelen einde boekjaar 16.995 29.987
24 25 26
27 NOVEMBER
Bij uitgeverij Ludion verschijnt vandaag Observatorium, een ‘bijzonder fraai boek over de ateliers van de beeldhouwer Johan Tahon, bekend om zijn wat uitgerokken figuren of ledematen’. (Het Laatste Nieuws)----------WPG Uitgevers maakt de uitbreiding van het WPG-bestuur met twee nieuwe directiefuncties (en de daarmee samenhangende benoemingen van Paulien Loerts, Henk Hoevers, Annette Portegies en Mark Pieters) bekend.
28 NOVEMBER
Bij uitgeverij Archipel verschijnt Boven de veertig, over mannen, vriendinnen en andere dilemma’s. Hoe pak je je leven aan, als vrouw van middelbare leeftijd in een tijd waarin geen veertigplusser nog zo genoemd wil worden?
29 30
wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 55wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 55 27-05-09 11:0727-05-09 11:07
56
01 DECEMBER
In december verschijnt het eerste nummer van het nieuwe peutertijdschrift Het Zandkasteel, dat wordt uitgegeven door uitgeverij Zwijsen in samenwerking met Teleac/NOT. In het tijdschrift worden de thema’s van het populaire tv-programma verder uitgediept.
02 DECEMBER
Vandaag wordt bekend dat Evert de Vos per 1 februari de hoofdredactie van J/M op zich gaat nemen.
0312
Algemene toelichting op de groepsjaarrekeningGeconsolideerde ondernemingen Deelname
Em. Querido’s Uitgeverij BV Amsterdam 100%
BV Weekbladpers Amsterdam 100%
Uitgeverijen Arbeiderspers, Archipel, Balans BV Amsterdam 100%
Uitgeversmaatschappij Agon BV Amsterdam 100%
WPG Uitgevers BV Amsterdam 100%
BV Weekbladpers Vlaanderen Amsterdam 100%
Nijgh & van Ditmar BV Amsterdam 100%
Polak & Van Gennep Uitgeversmaatschappij BV Amsterdam 100%
Uitgeverij Leopold BV Amsterdam 100%
Uitgeverij De Bezige Bij BV Amsterdam 100%
Voetbal International BV Amsterdam 100%
BV WPG Onroerend goed Amsterdam 100%
Uitgeverij Zwijsen Educatief BV Tilburg 100%
Uitgeverij Zwijsen Algemeen BV Tilburg 100%
Colliboek BV Tilburg 100%
Uitgeverij Ludion Amsterdam BV Amsterdam 100%
WPG Uitgevers België NV Antwerpen (B) 100%
Boek/Boek BV Amsterdam 100%
NV Uitgeverij Ludion Editions SA Antwerpen (B) 100%
WPG Facilitair bedrijf BV Amsterdam 100%
Th omas Rap BV Amsterdam 100%
Manent Communicatie BV Amsterdam 100%
Scripta Media BV Amsterdam 100%
Scripta Venda BV Amsterdam 100%
Scripta Nova BV Amsterdam 100%
Uitgeverij BIS BV Amsterdam 100%
VI.nl BV Amsterdam 100%
Uitgeverij Balans BV Amsterdam 100%
Uitgeverij Ploegsma BV Amsterdam 100%
Uitgeverij Kidsgids BV Amsterdam 100%
New Seasons BV Laren 100%
Shatho Magazines BV Lekkerkerk 100%
Happinez vof Naarden 100%
wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 56wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 56 27-05-09 11:0727-05-09 11:07
57
04 05 06 07
08 DECEMBER
Tijdens het TijdschriftenGala van de Groep Publiekstijd-schriften van het Nederlands Uitgeversverbond (NUV) wordt de oeuvreprijs unaniem toegekend aan Cisca Dresselhuys, oud-hoofdredac-teur van Opzij.
09 10
OpdrachtWij hebben gecontroleerd of de op bladzijde 52 tot en met
55 opgenomen groepsbalans, groepswinst-en-verliesreke-
ning en geconsolideerd kasstroomoverzicht van WPG Uit-
gevers B.V. te Amsterdam over 2008 op de juiste wijze zijn
ontleend aan de door ons gecontroleerde jaarrekening 2008
van WPG Uitgevers B.V. Bij die jaarrekening hebben wij
op 19 mei 2009 een goedkeurende accountantsverklaring
verstrekt. De directie van de vennootschap is verantwoor-
delijk voor het opstellen van de groepsbalans, groepswinst-
en-verliesrekening en geconsolideerd kasstroomoverzicht
in overeenstemming met de grondslagen zoals gehanteerd
in de jaarrekening 2008 van WPG Uitgevers B.V. Het is onze
verantwoordelijkheid een accountantsverklaring inzake de
groepsbalans, groepswinst-en-verliesrekening en geconso-
lideerd kasstroomoverzicht te verstrekken.
WerkzaamhedenWij hebben onze controle verricht in overeenstemming
met Nederlands recht. Dienovereenkomstig dienen wij
onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat
een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de
groepsbalans, groepswinst-en-verliesrekening en geconso-
lideerd kasstroomoverzicht op de juiste wijze zijn ontleend
aan de jaarrekening.
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-
informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons
oordeel.
OordeelNaar ons oordeel zijn de groepsbalans, groepswinst-en-
verliesrekening en geconsolideerd kasstroomoverzicht in
alle van materieel belang zijnde aspecten op de juiste wijze
ontleend aan de jaarrekening.
ToelichtingWij vestigen er de aandacht op dat, voor het inzicht dat
vereist is voor een verantwoorde oordeelsvorming omtrent
de fi nanciële positie en de resultaten van de vennootschap
en voor een toereikend inzicht in de reikwijdte van onze
controle, de groepsbalans, groepswinst-en-verliesrekening
en geconsolideerd kasstroomoverzicht dienen te worden
gelezen in samenhang met de volledige jaarrekening waar-
aan deze is ontleend, alsmede met de door ons daarbij op 19
mei 2009 verstrekte goedkeurende accountantsverklaring.
Deze toelichting doet geen afb reuk aan ons oordeel.
Amstelveen, 19 mei 2009
BDO CampsObers Audit & Assurance B.V.
namens deze,
O. van Agthoven RA
Accountantsverklaring
wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 57wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 57 27-05-09 11:0727-05-09 11:07
11 12 13
14 DECEMBER
De Grote Wereld, een circus-danstheatervoorstelling naar het gelijknamige boek van Arthur Japin, gaat vandaag in première. Het boek verscheen eerder bij De Arbeiderspers.
15 DECEMBER
Marieke van de Velden wint de Hollands Diep Fotografieprijs, een wedstrijd voor professionele fotografen tot 35 jaar. De daaruit voortvloeiende tentoonstelling is te bewonderen bij diverse Selexyz Boekhandels.
16 17
58
wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 58wpg opmaak_def_ jaarverslag_financieel_def.indd 58 27-05-09 11:0727-05-09 11:07
18 DECEMBER
Weekbladpers Tijdschriften wordt in het Adformatie Kerstrapport verkozen tot beste media-exploitant van Nederland. ----------Ludion sluit met de erven Magritte voor een periode van vijf jaar een exclusiviteitscon-tract, met als doel het wereldwijd uitgeven van alle merchandise die afgeleid is van Magrittes schilderijen of motieven.
19 DECEMBER
Bij De Arbeiderspers verschijnt De Welwillenden van Jonathan Littell. Het boek werd dikwijls vergeleken met Tolstojs Oorlog en vrede en bekroond met de Prix Goncourt en de Grand Prix du Roman de l’Académie Française.
20 DECEMBER
Van het decembernummer van Happinez worden ruim 200.000 exemplaren verkocht. Niet eerder werd dit aantal gehaald. Happinez is met deze verkochte oplage het grootste vrouwenmaandblad van Nederland.
21 22 23 24
WPGUITGEVERS
DirectieKoen Clement
Algemeen directeur
Henk Hoevers
Financieel directeur
Paulien Loerts
Directeur operatie
en innovatie
ContactHerengracht 376
1016 ch Amsterdam
t (020) - 521 97 77
f (020) - 622 07 94
www.wpg.nl
EDUCATIEF
ZWIJSEN
UitgeversRoel van Gestel
Annemieke Smits
Huub Lucas
Paul van Tilburg
Jan van Wonderen
DirectieKarel van de Pas
Anneke Blok
Adjunct directeur
ContactHart van
Brabantlaan 18
5038 jl Tilburg
t (013) - 583 88 00
f (013) - 583 88 80
www.zwijsen.nl
ZWIJSEN INFOBOEK
UitgeverPatrick Vandevelde
DirectieHilde Geerinck
ContactZwijsen Infoboek
Bourlahuis
Nassaustraat 37-41
b-2000 Antwerpen
t (00 32 14) - 36 92 92
f (00 32 14) - 36 92 93
www.zwijseninfoboek.be
BOEKEN
UITGEVERIJEN ARBEIDERSPERS, ARCHIPEL, BALANS
UitgeversElik Lettinga
- De Arbeiderspers
Petra Rijkelijkhuizen
- Archipel
Plien van Albada
- Balans
DirectieLex Jansen
ContactHerengracht 370-372
1016 ch Amsterdam
t (020) - 524 75 00
f (020) - 622 49 37
• Arbeidersperswww.arbeiderspers.nl
• Archipelwww.uitgeverijarchipel.nl
• Balanswww.uitgeverijbalans.nl
DE BEZIGE BIJ
Directeur/uitgeverRobbert Ammerlaan
Hans Nijenhuis
Operationeel directeur
ContactVan Miereveldstraat 1
1071 dw Amsterdam
t (020) - 305 98 10
f (020) - 305 98 24
www.debezigebij.nl
• Thomas Rap www.thomasrap.nl
• Cargowww.uitgeverijcargo.nl
LUDION
UitgeverChristoph Ruys
DirectieRobbert Ammerlaan
ContactBourlahuis
Nassaustraat 37-41
b-2000 Antwerpen
t (00 32 9) - 233 48 16
f (00 32 9) - 233 48 62
www.ludion.be
EM. QUERIDO’S UITGEVERIJ
UitgeversMark Pieters
- Athenaeum-Polak &
Van Gennep
Vic van de Reijt
- Nijgh & Van Ditmar
Mark Pieters
- Querido
Bärbel Dorweiler
- Querido Kinderboeken
DirectieAnnette Portegies
ContactSingel 262
1016 ac Amsterdam
t (020) - 55 11 262
f (020) - 55 11 256
Athenaeum — Polak & Van Gennep www.uitgeverijathe-
naeum.nl
athenaeum@uitgeve-
rijathenaeum.nl
Nijgh & Van Ditmarwww.nijghenvanditmar.nl
Queridowww.querido.nl
Querido Kinderboekenwww.queridokind.nl
LEOPOLD /PLOEGSMA
UitgeversManja Heerze
- Leopold
Liesbeth ten Houten
Editor at Large Leopold
Martine Schaap
- Ploegsma
DirectieMartine Schaap
ContactSingel 262
1016 ac Amsterdam
t (020) - 551 12 50
f (020) - 620 35 09
• Leopoldwww.leopold.nl
• Ploegsma www.ploegsma.nl
• Kidsgidswww.kidsgids.nl
MAGAZINES
WEEKBLADPERS TIJDSCHRIFTEN
UitgeversKarin van Gilst
- Vrij Nederland
Femke Leemeijer
- Opzij, J/M, Hollands
Diep, Hoe Overleef Ik...,
Runner’s World,
Men’s Health
Ruud Hollander
- Psychologie Magazine,
Yoga
Karen Ekker
- Happinez
DirectieKarin van Gilst
ContactRaamgracht 4
1011 kk Amsterdam
t (020) - 55 18 711
f (020) - 551 86 38
www.wptonline.nl
• Vrij Nederland www.vrijnederland.nl
• Psychologie Magazine
www.psychologie-
magazine.nl
• Yogawww.yogaspecial.nl
• Opzijwww.opzij.nl
• J/M www.jmouders.nl
• Hollands Diepwww.hollandsdiep.nl
• Happinezwww.happinez.nl
• Hoe Overleef Ik...www.hoeoverleefi k.nl
• Runner’s World www.runnersweb.nl
• Men’s Healthwww.menshealth.nl
VOETBAL INTERNATIONAL BV
DirectieDick Holstein
Contact
Blekerssingel 24
2806 ab Gouda
t (0182) - 59 93 77
f (0182) - 51 66 50
www.vi.nl
OVERIGE
SCRIPTAMEDIA
DirectieAnita van der Aa
ContactNieuwe Herengracht 47
1011 rn Amsterdam
t (020) - 750 74 00
f (020) - 638 71 56
www.scriptamedia.nl
WPG UITGEVERS BELGIË
DirectieHilde Geerinck
ContactNassaustraat 37-41
b-2000 Antwerpen
t (00 32 3) - 205 94 00
f (00 32 3) - 233 95 69
www.wpgboeken.be
WPG FACILITAIR BEDRIJF
DirectiePaulien Loerts
ContactHerengracht 376
1016 ch Amsterdam
t (020) - 52 19 777
f (020) - 62 20 794
WPG ONROEREND GOED
DirectieKoen Clement
ContactHerengracht 376
1016 ch Amsterdam
t (020) - 52 19 777
f (020) - 622 07 94
Contactgegevens
59
wpg opmaak_def_ cover.indd 59wpg opmaak_def_ cover.indd 59 27-05-2009 10:48:5127-05-2009 10:48:51
25 DECEMBER
De KRO zendt de eerste aflevering van de animatieserie Kikker & Vriendjes uit, gebaseerd op de bekende kinderboeken van Max Velthuijs. De serie is ook verkocht aan televisiezenders in Finland, Zweden en Noorwegen.
26 27 28 29 30
31 DECEMBER
Cees van Nijnatten gaat na ruim 35 dienstjaren bij WPG Uitgevers met de VUT. Hij was onder meer directeur van WP Sport Media en Weekbladpers Tijdschriften.
Concept & realisatieScripta Media bv
RedactieJan Bakker
Dorine Boon
Janneke Herpers
Cariene Joosten
Jacqueline Konermann
MedewerkersMarleen Bakker
Irma Dorenstouter
Paula Vos
Artdirection& vormgevingDurk Hattink
Frank van Munster
Fotografi eVincent van Gurp
Visagie & stylingLoredana Secci
Lithografi eGrafi media bv
DrukwerkDrukkerij Tesink
RedactieadresHerengracht 376,
1016 CH Amsterdam
© WPG Uitgevers BVAmsterdam
Colofon
wpg opmaak_def_ cover.indd 60 25-05-2009 15:40:59
WPG jaarverslag2008 jaarver2008
wpg opmaak_def_ cover.indd 1 20-05-2009 08:58:04