онцлох

ЦАГ АГААРЫН ДЭЛГЭРЭНГYЙ МЭДЭЭЛЛИЙГ 8 ДУГААР НҮҮРЭЭС УНШИНА УУ.

Бүх эрх хуулиар хамгаалагдана ©

улс төрЕрөнхийлөгч ц.Элбэгдорж Бүгд Найрамдах Куба улсад албан ёсны айлчлал хийнэ.Бизнес эрхлэгчид хамтран ажиллах саналаа Засгийн газарт хүргүүлэв. Төрийн нарийн бичгийн даргын нэрсийг пүрэв гарагт зарлана. Ардчилсан намын ҮЗх ирэх баасан гарагт хуралдахаар болов.нийслэлийн нутгийн захиргааны зарим байгууллагын даргыг шинээр томилжээ.

эдийн засагМөнгөний нийлүүлэлт өмнөх сарынхаас 0.5 хувиар буурч, 11.3 их наяд төгрөг болов. Улсын нэгдсэн төсвийн орло-гын 87.6 хувь нь татварын, үлдсэн нь татварын бус орлого байна. Бүртгэлтэй ажил хайгч иргэд 39.4 мянга болсны 21.3 мянга нь эмэгтэйчүүд байна. хөшигийн хөндийн нисэх буудлын барилгын ажлын явц 94 хувьтай байна.“Монос” групп хөрөнгийн бирж дээр хувьцаагаа гаргаж, нээлттэй компани болохоор зэхжээ. Ипотекийн зээлийн санхүүжилтийг үргэлжлүүлэн олгох боломжтой гэв.

нийгэмМонгол Улсын 480 гаруй иргэний 120 сая төгрөгийг картнаас нь хулгайлжээ.Эмээлтийн хөнгөн үйлдвэр, технологийн паркийн ТЭЗҮ-ийг боловсруулж дуусав.хүзүүвч зүүсэн нэг ирвэсний дохиолол ажиллахаа больжээ. Дорноговьчуудын хүнсний ногоонд гарал үүслийн гэрчилгээ олголоо.Эргүүл хийж буй эцэг, эхчүүд компьютер тоглоомын газруудыг шалгана.

дэлхийЕвропын батлан хамгаалах бодлогыг шинэчлэх саналыг Франц, Герман дэвшүүлэв. Трамп менежерүүддээ Клинтоны эрүүл мэндийн талаар бичихийг хориглов. Умард Солонгосын Гадаад хэргийн сайд Бээжинд тусгай даалгавартай хүрэлцэн иржээ. Сирид 48 цаг түр гал зогсоох журам хэрэгжиж эхэллээ. хятадад дэлхийн хамгийн урт дүүжин гүүр ашиглалтад оров.

Цаг агаар

улаанБаатар2016.09.13

үүлшинэ

YНЭ: 600₮

zasag.co

2016.09.13, мягмар ~ №196 (474)

бҮРЭЛДЭхҮҮНкоМпАНИ

аМ.ДОЛЛар ЮаНЬ рУБЛЬ

46200.13% 96.620

0.1%2232.65 334.27 34.40

ЗЭС 5-ЧИНгИС БОНД

1323.500.32%

828.950.12% 88.160

0.03%

аЛТMSE ALL 10-ЧИНгИС БОНД

0 0 4 7 4

°8

Өнгөрсөн наймдугаар сард хэрэглээний үнийн индекс хасах утгатай буюу дефляцид шилжсэн нь Монгол Улс зах зээлийн эдийн засагт шилжсэн 26 жилийн түүхэнд анх удаа тохиож буй үзэгдэл болж байна. 11

Б.Ганбаяр / ЗГМ©

°21

Төрийн нарийн бичгийн дарга нарыг удахгүй зарланаЗургаан яамны Төрийн нарийн бичгийн дар-гын албан тушаалд 14 иргэн бүртгүүлсэн. > 2

Коксжих нүүрсний төлөв дунд хугацаанд эерэгНэг тонн коксжих нүүрсийг зах зээлийн хан-шаас 4.6 дахин хямдаар экспортолжээ. > 11

Косовог хэлэлцэх түүхэн шалтгаан-2Босни шиг дайн дэгдвээс тогтоон барихын аргагүй хямралын эх болно. > 4

НИйТЛЭЛЧИйН БУЛаН ЗгМ: СЭДЭв

Биополитикийн золиос Засмал зам битгий тавиач, дарга нар ааОдоогоос 73 жилийн өмнө

нээсэн анхны антибиотик болох пенициллинд тэсвэртэй нян уг эмийг бий болсноос хойш ердөө л дөрвөн жилийн дараа тогтоогджээ. Ингэснээр эмч нарын бүхий л тулаанд урдаа барьдаг бараг цорын ганц зэвсэг гэж болох антибиотикоос үүдсэн өнөөгийн “Чимээгүй цунами”-ийн эх суурь тавигдсан юм. ДЭмБ-ын тодорхойлсон 3

З.Цэлмэг@tselmegZGM

г.Баярсайхан@bayarsaikhanZGM

5

2016 оны наймдугаар сарын 7. Хүй долоон худагийн замд “Toyo-ta Prius” маркийн машин “Toyota Land cruiser”-тэй мөргөлд сөн ноцтой осол гарав. Ослын улмаас “Prius” дотор сууж явсан дөрвөн

том хүн, гурван хүүхэд нас барж, өөр таван хүн гэмтэл авчээ.

2016 оны наймдугаар сарын 19. Зуслан явах замд “subaru” мар кийн машин урсгал сөрж, өөр машинтай мөргөлдсөний ул маас жолооч нь газар дээрээ нас барлаа.

ЗгМ: ИНФОграФИК

Боов, жигнэмэг

Ширхгийн хоол

Талх

Хоёрдугаар хоол

Цай

Шөлтэй хоол

Хоносон хоол

Кофе

Цагаан идээ

Хийжүүлсэн ундаа

Ундаа, жүүс

Нарийн боов

Хиам, лаазалсан

бүтээгдэхүүн

Гамбургер

Жимс

Бэлэн гоймон

оюУТнУУДын өГлөөнИй цАй

оюУТнУУДын өДрИйн цАй

Таргалалттай хүмүүсийн 75 хувь нь өглөөний цай уудаггүй болохыг эрдэмтэд

тогтоосон. Тэгвэл хоёр оюутны нэг нь өглөөний цай уудаггүй байна.

Өдрийн хоолонд ихэвчлэн транс тосонд шарж хуурсан, татсан махтай, ширхгийн хоол идэж байна. Энэ нь дотор эрхтэний

өвчлөлд хүргэх аюултай.

Оюутнуудын 83 хувь нь тогтмол цагт хооллодоггүй. Улмаар хоолны шингэц

муудах, амнаас эвгүй үнэртэх зэрэг сөрөг талтай ажээ.

64% 38% 19% 11% 9% 8% 4% 2%

52% 46% 29% 22% 16% 16% 12% 11%

75% 83%

“Чимээгүй цунами” гэдэг нь таван жилийн өмнөөс манай улсад эрчимтэй ярих болсон антибиотикийн тэсвэржилт.

Нянгийн эсрэг үйлчилгээтэй уг эмийг зохисгүй хэрэглэснээр зонхилон үүсдэг антибиотикийн дасал өнөөдөр хүн төрөлхтөнд сүйрэл авчрах гамшгийн нэн тэргүүнд бичигдэх болов.

Сирийг тохинуулах орос, Америкийн тохиролцоо

Brexit-ийн дараах Европын холбооны нэгдэл ба зөрчил

Антибиотикт тэс­вэртэй нян тээгч монгол чуудын тоо нэмэг дэж байна

26 жилд нүүрлээгүй дефляци

МУИС©

ЗГМ

~ T H E o F F I c I a L g a z E T T E ~~ T H E o F F I c I a L g a z E T T E ~

Улс төр

2 ЗасгИйН гаЗрыН мЭДЭЭ 2016.09.13, мягмар ~ №196 (474)

Б.Даваатогтох@datoZGM

Зургаан яамны Төрийн нарийн бичгийн даргын албан тушаалд 14 иргэн бүртгүүлсэн

аЛБаНы хүНИй үг

ТоДрУУлГА & ЗАлрУУлГА

Уншигч та манай сонины мэдээ, нийтлэл, сурвалжлагатай холбоотой тодруулж, залруулах шаардлагатай санал, хүсэлт

байвал

› oped@zasag.co

Утас: 99901526 хаягаар бидэнтэй холбогдоно уу.

Б.Ганбаяр / ЗГМ©

Эрүүл мэндийн яаманд зургаан

иргэн нэрээ бүртгүүлсэн

Аливаа нэг шийдвэр гаргахын өмнө тухайн салбартаа мэргэшсэн хүмүүс, аж ахуйн нэгж, олон нийтийн байгууллагын төлөөлөлтэй ярилцаж байх болно.

Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат мҮХаҮТ-ийн Удирдах зөв-лөлийн гишүүд болон нэр бүхий аж ахуйн нэгжүүдийн төлөөлөлтэй уулзаж, татварын орчин, бизнес эрхлэгчдэд тулгарч байгаа бэрхшээл, даван туулах арга замын талаар санал бодлоо солилцов.

Энэ үеэр мҮХаҮТ баялаг бүтээгч, татвар төлөгчдийн өмнө тулгамдаж байгаа асуудал, тэдгээрийг хэрхэн шийдвэрлэх арга зам болон мөнгөний бодлого, макро эдийн засгийн чиглэлээр хамтран ажиллах саналыг Ерөнхий сайдад хүлээлгэн өглөө.

» АйлчлАлМонгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж Бүгд Найрамдах Куба Улсад албан ёсны айлчлал хийнэ. Тэрбээр НҮБ-ын Ерөнхий ассамблейн 71 дүгээр чуулганд оролцохоор явах замдаа тус улсад айлчлах юм. Айлчлалын хүрээнд тэрбээр Кубын Төрийн тэргүүнтэй уулзахын сацуу тус улсын Гаванын их сургуульд лекц уншина.

» нАМУУДАрдчилсан намын ҮЗХ ирэх баасан гарагт хуралдана. Энэ удаагийн хурлаар 2016 оны УИХ-ын ээлжит сонгуулийн ялагдлын шалтгаан болон бусад асуудлыг хэлэлцэхээр төлөвлөсөн. Харин Их хурлаа ирэх арванхоёрдугаар сарын 6-нд хийхээр тогтсон билээ.

» ТоМИлГооНийслэлийн удирдах ажилтнуудын ээлжит зөвлөгөөнөөр хэд хэдэн томилгоо хийжээ. Тодруулбал, Агаарын бохирдлыг бууруулах газрын даргаар М.Дэлгэрэх, Боловсролын газрын даргаар Ж.Гантулга, Өмчийн харилцааны газрын даргаар Ч.Однасанг тус тус томилжээ. Мөн Газрын албаны даргаар Э.Болорчулуун, Гэр хорооллын дэд бүтцийн газрын даргаар М.Ганбаатар, Ус сувгийн удирдах газрын даргаар Ц.Төрхүү, “Монгол наадам цогцолбор” ОНӨҮГ-ын даргаар Н.Батсүмбэрэл болон Монголын хүүхдийн ордны даргаар Б.Цэнгэлмааг томилсон байна.

» АТГМАХН-ын дарга Н.Энхбаярт холбогдох хэргийг АТГ-аас шалгаж, мөрдөн байцаалтын ажиллагааг дуусчээ. Ийнхүү хэргийн яллах дүгнэлт үйлдүүлэх саналтайгаар нийслэлийн Прокурорын газарт өнгөрөгч баасан гарагт шилжүүлсэн байна.

ЗгМ ТОвЧхОН

Төрийн нарийн бичгийн дарга нарыг удахгүй зарлана

Засгийн газар өнгөрсөн наймдугаар сард зарим яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга нарын захиалгыг Төрийн албаны зөвлөлд хүргүүлсэн. Энэ дагуу Төрийн албаны зөвлөлөөс сонгон шалгаруулалт явуулж дууслаа. Энэ талаар Төрийн албаны зөвлөлийн Ажлын албаны ахлах референт Д.Баатарсайхантай ярилцлаа.

-Зарим яамны Төрийн нарийн бичгийн даргын орон тоон дээр сонгон шалга-руулалт хийж дууслаа. Хэчнээн хүн өрсөлдсөн вэ?

-Ху ул ь тог тоом ж и й н хү рээнд Засгийн газраас өнгөр сөн наймдугаар сард зургаан яамны Төрийн нарийн бичгийн даргын албан тушаалд томилох ажилтны сонгон шалгаруулалтын захиалгыг ирүүлсэн. Энэ захиалгад гадаад харилцаа, Хууль зүй, дотоод хэрэг, Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэр, Хөдөлмөр, нийгмийн хамгаалал, Эрүүл мэнд болон Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яамны Төрийн нарийн бичгийн даргын албан тушаал багтаж байгаа. Засгийн газрын энэ захиалгыг Төрийн албаны зөвлөл наймдугаар сарын 12-ны өдрийн хуралдаанаар хэлэлцээд, олон нийтэд зарласан. Хуульд заасны дагуу сонгон шалгаруулалтыг ажлын 21 хоногоос илүүгүй хугацаанд олон нийтэд зарлах ёстой байдаг. Тодруулбал, сарын өмнө сонгон шалгаруулалт зарладаг гэсэн үг. Зарим нэг нь хуулийн хугацааг урт байна гэж шүүмжилдэг тал бий. гэвч сонгон шалгаруулалтад оролцогчид сарын хугацаанд сонгон шалгаруулалтын зартай танилцах, бичиг баримтаа бүрдүүлэх, хувийн бэлтгэлээ хангах гээд ажил их байдаг.

Хуульд заасны дагуу өнгөрсөн баасан гарагт сонгон шалгаруулалт дуусаж, бүртгэл хийсэн. Зургаан яамны Төрийн нарийн бичгийн даргын албан

тушаалд 14 иргэн бүртгүүлсэн. Тухайлбал, гадаад харилцаа, Хууль зүй, дотоод хэрэг болон Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яаманд тус бүр нэг иргэн бүртгүүлсэн. мөн Хөдөлмөр, нийгмийн хамгаалалын яаманд хоёр, Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яаманд гурван иргэн бүртгүүлээд байна. Харин Эрүүл мэндийн яаманд зургаан иргэн бүртгүүлсэн тул өрсөлдөөнтэй байх нь.

-Сонгон шалгаруулалтын дүн хэзээ гарах вэ?

-Хуулийн дагуу сонгон шалгаруулалтыг өнгөрсөн даваа гарагт зохион байгууллаа. гэвч Эрүүл мэндийн яамны Төрийн нарийн бичгийн даргаар ажиллаж байсан хүн шүүх байгууллагад гомдол гаргасан тул тус яамны сонгон шалгаруулалтыг хойшлуулсан. Шүүхийн шийдвэрээс шалт-гаалаад тус яамны сонгон

шалгаруулалтыг зохион байгуулна. Харин үлдсэн таван яамны Төрийн нарийн бичгийн даргын сонгон шалгаруулалтыг явуулж дууслаа. Дүн нь ирэх пүрэв гарагт гарна. Уг нь сонгон шалгаруулалтын дүн тодорхой болчихоод байгаа л даа. гэвч сонгон шалгаруулалтын дүнг Төрийн албаны зөвлөлийн хуралдаанаар хэлэлцэж, тогтоол гаргаснаар хүчинтэй болно.

Шалгаруулалтын дараа дүнг танилцуулаад гарын үсэг зуруулсан. Өөрөөр хэлбэл, сонгон шалгаруулалтын дүнд хувь хүн болон Төрийн албаны зөвлөлийн комисс хяналт тавьж байгаа гэсэн үг.

-Сонгон шалгаруулалтын дүн гарсан гэлээ. Нэрсийг нь олон нийтэд мэдээлэх боломжтой юу?

-Зарлах боломжгүй. Учир нь маргаантай асуудал гардаг.

-Засгийн газраас захиалга ирүүлэхдээ мэргэжил зааж, хэн нэгэнд зориулсан гэж шүүмжлэх хүн байна. Ийм нөхцөл байдал ажиглагдсан уу?

-Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны Төрийн нарийн бичгийн даргын албан тушаалд агрономич мэргэжилтэй хүнийг томилно

гэсэн захиалга ирсэн. гэхдээ олон нийт нэг л зүйлийг ойлгох хэрэгтэй. Хөдөө аж ахуйн салбарын түгээмэл мэргэжил бол агрономич. Өөрөөр хэлбэл, салбарын хүнийг томилох хүсэлтэй байна гэсэн үг. мөн хуульд тухайн албан тушаалд мэргэжил, туршлага, ур чадварт үндэслэн томилгоо хийнэ гэж заасан байдаг. Нөгөө талаас томилох эрх бүхий байгууллага, албан тушаалтан ажлын байрны тодорхойлолтоо өөрөө баталдаг. Үүнийг Төрийн албаны зөвлөл баталдаггүй. Ирсэн шаардлага хэт нэг талыг баримталсан бол Төрийн албаны зөвлөл санал хүргүүлдэг журамтай.

-Засгийн газраас ирсэн захиалгад хэт нэг талыг баримталсан байсан уу?

-Засгийн газар солигдох бүрт сонгон шалгаруулалт зарладаг байсныг шүүмжилдэг. Хууль батлаад бүтэц, зохион байгу ула лтад өөрчлөлт ору улсан т ул сонгон шалгаруулалт зарлахаас өөр аргагүй. Тухайлбал, Эрүүл мэнд, спортын яамыг салгасан. мөн аж үйлдвэрийн яамыг татан буулгаж, хүнд үйлдвэрийг нь Уул уурхайд, хөнгөн үйлдвэрийг Хүнс, хөдөө аж ахуйн яамтай нэгтгэсэн шүү дээ.

-Засгийн газрын хурал-даанаар зарим яамны Төрийн нарийн бичгийн даргын үүрэг гүйцэтгэгчийг томилсон. Эдгээр яаманд сонгон шал-гаруулалт зарлах уу?

-Төрийн албаны зөвлөл Төрийн нарийн бичгийн даргын үүрэг гүйцэтгэгчийг байхгүйд тооцож байгаа. Өөрөөр хэл-бэл, хууль зөрчсөн үүрэг гүйцэтгэгч байхгүй. Төрийн албанд ажилладаг болон төрийн албаны нөөцөд байгаа хүнийг үүрэг гүйцэтгэгчээр томилж болно. Харин улс төр, бизнес болон төрийн үйлчилгээний албан тушаалтай хүнийг үүрэг гүйцэтгэгчээр томилж болохгүй. Засгийн газрын шийдвэрээр Зам тээвэр, хөгжлийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга ажлаа үргэлжлүүлэн хийж байгаа. Өмнө нь сонгон шалгаруулалтад хамрагдсан. Барилга, хот байгуулалт болон Батлан хамгаалахын яам мөн ижил. Эдгээр яаман дээр Төрийн албаны зөвлөлийн салбарыг байгуулсан байгаа.

-Бусад яам хэзээ захиалгаа ирүүлэх вэ?

-Өнөөдрийн байдлаар Эрчим хүч болон Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын яам захиалгаа ирүүлээд байна.

-Сонгон шалгаруулалтыг хэзээ зарлах вэ?

-Энэ сарын 29-нд сонгон шалгаруулалтыг явуулахаар төлөвлөж байна.

-Яам, агентлагийн газрын дарга нарыг түр орлон гүйцэтгэгчээр томилж байна. Төрийн нарийн бичгийн дарга нар томилогдсны дараа түр орлон гүйцэтгэгчдийг жинхлэх үү?

-Засгийн газрын хуралдаанаар яамдын Төрийн нарийн бичгийг даргыг томилсны дараа салбар Төрийн албаны зөвлөл байгуулна. гэхдээ Төрийн нарийн бичгийн даргаас дооших албан тушаалтнуудыг дүгнэлтээр томилж болно.

ЗаСгИйН гаЗар

Бизнес эрхлэгчид Засгийн газарт санал хүргүүлэв

Б.ТогтохЗГМ

Бизнесийн зөвлөлийг Ерөнхий сайдын дэргэд байгуулах санал гаргав

Харин бизнес эрхлэгчдийн төлөөлөл үйлдвэржилтийн бодлогын хүрээнд шинээр үйлдвэр барих бус, харин өсөн дэвжих гэж зүтгэж байгаа аж ахуйн нэгжүүдээ дэмжих хэрэгтэйг Ерөнхий сайдад дуулгалаа.

Энэ үеэр “Номин холдинг” ХХК-ийн Ерөнхийлөгч Ш.Баяр-сайхан НӨаТ-ын тухай хуулийг бүх аж ахуйн нэгжид жигд хэрэгжүүлэх, аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварын шатлалыг уян хатан болгох, Бизнесийн зөвлөлийг Ерөнхий

сайдын дэргэд байгуулах санал тавилаа.

Харин “Жүр үр” компанийн Удирдлага, хүний нөөцийн газрын захирал Б.мөнхзул Жижиг, дунд үйлдвэрийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулж босгыг нь өндөрсгөхийг хүсэв.

Одоогийн хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж байгаа хуулиар жижиг, дунд үйлдвэрлэгч нь жилийн 1.5 тэрбум төгрөгөөс доош орлоготой, 50-иас цөөн ажилтантай байх ёстой. Хэдийгээр томд тооцогддоггүй ч энэ босгыг давсан учир

тус компани жижиг, дунд үйлдвэр эрхлэгчийн ангилалд хамаардаггүй. Үүнээс шалт-гаалж ямар нэгэн төсөл, хөтөлбөрт хамрагдаж чаддаггүй аж.

Үүнээс гадна 25 хувийн татвартай холбоотойгоор олон охин компани бий болж байгааг анхаарах, монгол хүний оюун ухаанд түшиглэсэн технологийн багтаамжтай эдийн засгийн дархлаа бий болгох зэрэг санал гаргалаа.

Харин Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат “Засгийн газар үйл ажиллагааны хөтөлбөрөө боловсруулж УИХ-ын чуул-ганаар батлуулахдаа салбар бүрийн саналыг тусгахыг хичээсэн. Цаашид аливаа нэг шийдвэр гаргахын өмнө тухайн салбартаа мэргэшсэн хүмүүс, аж ахуйн нэгж, олон нийтийн байгууллагын төлөөлөлтэй ярилцаж байх болно.

Бизнес эрхлэгчид, Засгийн газрын үйл ажиллагаа харилцан уялдаатай, эрх ашиг нь ч нэг байх ёстой. Иймээс ойрын үед хамтарсан ажлын хэсэг байгуулна” гэв.

» Сонгон шалгаруулалтын дүнг Төрийн албаны зөвлөлийн хуралдаанаар хэлэлцэж, тогтоол гаргаснаар хүчинтэй болно.

» Хуульд тухайн албан тушаалд мэргэжил, туршлага, ур чадварт үндэслэн томилгоо хийнэ гэж заасан байдаг.

» Улс төр, бизнес болон төрийн үйлчилгээний албан тушаалтай хүнийг үүрэг гүйцэтгэгчээр томилж болохгүй.

» Төрийн нарийн бичгийн даргаас дооших албан тушаалтнуудыг дүгнэлтээр томилж болно.

Б.Ганбаяр / ЗГМ©

3

нийтлэлчийн булан

2016.09.13, мягмар ~ №196 (474) ЗасгИйН гаЗрыН мЭДЭЭ

Б.Ганбаяр / ЗГМ©

ЗгМ: ИНФОграФИК

Дэлхий нийтийн нас барагсдын түгээмэл шалтгаан (2014 он)

Таталт 60 000

Холер

100 000-120 000

Улаанууд

130 000

Антибиотикийн даслын улмаас 700 000

Хорт хавдар

8.2 сая

Автын ослоор

1.2 сая

Чихрийн шижин

1.5 сая

Антибиотикийн даслын улмаас 2050 он гэхэд жилд

10 сая хүн цаг бусаар хорвоог орхих тооцоо

гарчээ.

Дасал болсон антибиотикууд

нэр нээсэн он Дасал болсон онПенициллин 1943 1947Метициллин 1960 1962Ванкомицин 1972 1987Даптомицин 2003 2004Цефтаролин 2010 2011

1Нотолгоо болгож цөөн баримт

дэлгэе. Их Британийн Засгийн газраас гаргасан Нянгийн эсрэг тэсвэржилтийн тайланд 2014 оны байдлаар уг шалтгааны улмаас дэлхийд 700 мянган хүн нас баржээ. Өнөөдрийн байдлаар хорт хавдрын улмаас 8.2 сая хүн хорвоог орхидог нь дэлхийн нийт хүн амын нас баралтын шалтгааныг үнэмлэхүй тэр-гүүлдэг. Харамсалтай нь антибиотикийн даслын улмаас нас барагсдын тоо 2050 он гэхэд дээрх тоог давж, 10 саяд хүрэх төлөв бий.

Тодорхой хэлбэл, бидний биед нянгийн эсрэг дасал үүссэнээр санамсаргүй байдлаар авсан хөнгөн шарх ч хүнийг үхэлд хүргэх аюул ойртож байна гэсэн үг. Хүн төрөлхтөн эргээд антибиотикийг нээхээс өмнөх цаг хугацаанд очих вий гэсэн айдсыг удирдагчид, эргэлзээг эрдэмтэд тээх болов. Тиймээс ч ирэх долоо хоногт тохиох НҮБ-ын Ерөнхий ассамблейн 71 дүгээр чуулганаар дэлхий дахин анх удаа антибиотикийн даслын тухай хэлэлцэх гэж байна. Ерөнхий ассамблейн түүхэнд нийтийн эрүүл мэндийн тулгамдсан асуудлыг дээд түвшинд ердөө л гурвантаа хөндөж байсан нь ХДХВ, Эбола зэрэг сэдэв юм. Энэ жилийн “Их-7” болон Давосын эдийн засгийн чуулганаар яригдсан антибиотикийн тэсвэржилт энэ удаа Ерөнхий ассамблейн уулзалтаар хэлэлцэх эрүүл мэндийн дөрөв дэх сэдэв болох нь.

БаЯН орНы ЭмгЭНЭл

Тэсвэртэй бактерийн халдвар тээгчид, түүнээсээ болж хоногоо хүлээж суугаа өвчтөнүүд анагаах ухаан өндөр хөгжсөн орнуудын эмнэлэгт олон бий. Ийм эмгэнэлээр хорвоогийн мөнх бусыг үзсэн хүмүүсийн ойр дотнынхон www.antibiotic-action.com цахим хуудаст өөрсдөд нь тохиолдсон түүхийг бусад хүн бүү давтаасай хэмээн зовлонгоо хуваалцжээ.

Нянд тэсвэртэй халдварын улмаас 11 настай Эдди рейресик хэмээх охиноо алдсан нэгэн ээж бодит түүхээ дэлгэсэн байв. Бусдаас илүү хөдөлгөөнтэй, эрүүл саруул охин нь нэг л өдөр ердийн байдгаасаа илүү ядарч, яах ийхийн зуургүй бие нь тамирдсан байна. Нянд тэсвэртэй халдвартай таван сарын турш тэмцэхэд амьсгалын аппаратаас өөр зэвсэг гэхээр зүйл Эдди охинд байсангүй. Өөр олигтой зэвсэг олдохгүй байсаар охин уушгиныхаа үрэвслийг даалгүй хорвоог орхижээ. Бид өөрсдөө

Биополитикийн золиосАнтибиотикийн дасал Ерөнхий Ассамблейн 71 дүгээр чуулганы гол сэдэв байна

ч мэдэлгүй нянд тэсвэртэй халдвар тээгч болдгийг Улсын Клиникийн төв эмнэлгийн Чанар, эмнэл зүйн албаны дарга О.Болормаа тайлбарлав. Тиймээс нянд тэсвэртэй халдварт төдий насны хүн илүү өртөнө гэсэн ойлголт байхгүй аж.

аНУ-ын Хүнс, эмийн байгууллагын зөвшөөрлөөр 2004-2014 онд нийтдээ 400 гаруй төрлийн эм худалдаанд гарчээ. гэвч үүнээс есхөн т ө р л и й н а н т и био т и к л зөвшөөрөгдсөн нь өнөөгийн анагаах ухааны хөгжлийн бяр чадал дараагийн шинэ төрлийн антибиотик гаргахад хүчин мөхөс болсныг илтгэв. Тиймээс

байна. Түүний биополитикийн салбар дамнасан судалгаанд дурдсанаар германд ийм өвчнөөр шаналагсдын тоо 15 мянгад хүрснийг нотлох тус улсын Эрүүл мэндийн яамны мэдээ бий аж. Харин германы Эрүүл мэндийн даатгалын ажилтан Бернд Байэрлэгийн хэлснээр жилд хамгийн багадаа 90 мянган хүн уг бактерийн халдварт өртдөг байна.

БуСдад Хамаагүй БИдНИй Эрүүл мЭНдДэлхийд худалдаалж буй нийт

антибиотикийн талаас илүү хувь нь хөдөө аж ахуйн салбарт хэрэглэгддэг. Бүс нутгаар нь авч

хэрэглэдэг. Эхнийх нь галуу, шувуу, гахай, тахиа, хонь, үхэр гээд гаршуулсан амьтныг бага талбайд олноор нь тэжээдгээс амьтдаас ялгарсан нян халдварт өвчин үүсгэх эрсдэл дагуулдаг. Тиймээс үүнээс урьдчилан сэргийлэхийн тулд нянгийн эсрэг эм их хэмжээгээр хэрэглэгдэхээс өөр сонголтгүй. Удаах нь, фермерийн малын жинг нэмэгдүүлэх зорилгоор хэрэглэдэг байна. амьтдын жин антибиотикийн тусламжтай ердийнхөөсөө гурван хувиар нэмэгддэг аж.

Ийнхүү амьтан болон амьтны гаралтай бүтээгдэхүүнээс хүнд дамжих халдвар антибиотикт

прогноз гарчээ. гуравдугаар шатлалын эмнэлгүүдийн үр дүнтэй эмчилгээнд тооцогддог ванкомицин гэх антибиотик өдгөө дэлхий дээр хамгийн хүчтэйд тооцогдож буй. гэвч тэсвэртэй нян нь гаргаж авснаас нь хойш 15 жилийн дараа буюу

үхэлд хүргэх нян цусаар дамжин бүх биеэр тархах халдвар юм. Клиникийн нэгдүгээр эмнэлгийн антибиотикийн мэдрэг чанарын сорьцоор хүчтэй антибиотикоос бусад төрлийн нянгийн эсрэг бэлдмэлд үл дарагдах нянгийн тоо улам бүр нэмэгдэж буй аж. Энэ оны эхний хагас жилийн байдлаар тэсвэртэй нянгийн тоо өмнөх оны мөн үеэс 27 хувиар өсчээ. Нянгуудын дийлэнх нь шээс, төрөл бүрийн идээт шархнаас илэрсэн байна. Энэ нь бидний дархлаа муудахад тэдгээр тэсвэртэй нян нь эмгэг болж, цаашлаад амь насанд ч хүргэх аюултай гэсэн үг юм.

Үнэндээ бидний дийлэнх нь антибиотикийг ямар үед хэрэглэхээ мэддэггүй. Энэ нь нэг талаар боловсролтой нэгэн ч вирус, нян хоёроо ялгах мэдлэг дутмаг байдагтай холбоотой. “Нян бол нэг эстэй бичил биет. Хүний биед нэвтэрвэл хүний эд эстэй хоол тэжээл булаацалдаж, эд эсийг нь хордуулах хортой бодис ялгаруулдаг. Харин вирус бол ДНа буюу удмын мэдээ тээж явдаг цагаан уурагнаас бүтсэн хальс юм. амьд бичил биет биш гэсэн үг. Түүнд хоол тэжээл хэрэггүй. Вирус хүний эд эсэд нэвтэрч үрждэг. Ингэж үржих явцад хүний удмын санд тухайн вирусийн мэдээлэл огт байхгүй бол өвчилж, мэдээлэлтэй бол аль хэдийнэ дархлаа тогтсон байдаг. Вирусийн өвчинд урьдчилан сэргийлэх тарилга хэрэглэдэг нь үүнтэй холбоотой. Харин нянд бол антибиотик хэрэглэнэ” хэмээн судлаач О.алтантуяа тайлбарлав. Тиймээс вирусийн гаралтай ханиад гэсний сургаар хүүхдэдээ антибиотик дур мэдэн авч өгөх нь аливааг амар хялбараар шийдэх гэсэн эцэг, эхийн буруу үйлдэл. “гагцхүү вирусийн халдварын улмаас үүссэн хүндрэлийн үед антибиотик хэрэглэдэг” гэж аШУИс-ийн Эм судлалын тэнхимийн ахлах багш, доктор Д.Нарантунгалаг хэлж байна. Тэрбээр үргэлжлүүлэн “Өмнө нь бичиж өгсөн антибиотик нь үйлчлэхээ болиод эмч танд арай илүү хүчтэй эм бичиж өгч байгаа л бол таны бие тухайн антибиотикт дасалтай болж байгаа хэрэг” хэмээв.

Өргөн хүрээний үйлчлэлтэй антибиотикийг удаан хуга-цаагаар, дур мэдэн хэрэглэх нь хүний биеийн хэрэгтэй болон хэрэггүй олон төрлийн нянг устгадаг. Үүнээс үүдэх сөрөг үр дагавар нь харшил, мөөгөнцрөөс эхлээд кальцийн хуримтлалыг алдагдуулж ясжилт хэврэгших, цаашлаад мэдрэлийн системд ч нөлөөлөх аюултай байдаг байна. Жор бичигчийн эрдэм хийгээд ходоодондоо орж буй хүнсний эрүүл эсэхэд ч итгэх аргагүй болсон энэ цагт бид үр хүүхдийнхээ эрүүл мэндийн төлөө хэнэггүй зангаа хаях сэтгэлийн тэнхээтэй баймаар. антибиотикийн дасал бол уршиг нь тодорхой ч гарц нь үгүй гамшиг! Угтаа бол хүн төрөлхтөн биополитикийн золиос болж эхэллээ.

ч антибиотикийн зохистой хэрэглээг олон нийтэд хэвшүүлэх нийгмийн сурталчилгаа нь 1987 оноос хойш анагаах ухаан шинэ төрлийн антибиотик нээж чадаагүй гэдгийг онцлох болов. аНУ-д л гэхэд нянд тэсвэртэй халдвараар жилд хоёр сая хүн өвчилж, 23 мянган хүн амиа алддаг. Европт мөн төдий хэмжээний тоо гардаг бол ази, африкт хамгийн өндөр. гэхдээ нянд тэсвэртэй халдвар авсан хүмүүсийн тоог нарийн тогтоох боломжгүй байгаа жишээг австрид аж төрдөг судлаач Б.алтантуяа онцолж

үзвэл харилцан адилгүй дүр зураг гарч ирнэ. Бразил, Энэтхэг, Хятад, Орос, Өмнөд африкийн хөдөө аж ахуйд нянгийн эсрэг бэлдмэлийн хэрэглээний өсөлт 99 хувь байгаа бол аНУ-д 80 хувь байдаг.

2010-2030 онд хөдөө аж ахуйн антибиотикийн хэрэглээ жилд 67 хувиар өсөж, 105 мянган тонн болно гэдгийг аНУ-ын Үндэсний биотехнологийн мэдээллийн төвийн цахим хуудаст бичжээ. Тиймээс антибиотиктой мах зайлах аргагүй хэрэглээ болсон нь үнэн. Фермерийн аж ахуйд антибиотикийг хоёр зорилгоор

дийлдэхгүй тэсвэртэй болдог талаар судлаач Б.алтантуяа хүүрнэв. Эрх ашигтаа хөтлөгдсөн биотехнологийн компани, санхүүгийн ашиг хонжоо хайгчдын үйл ажиллагааны улмаас бид өөрсдөө ч мэдэхгүй антибиотикт тэсвэртэй нян тээгч болж хувирдаг нь харамсалтай.

НЭрмЭЭС БолСоН ХЭНЭггүй ЗуршИл

манай улсын томоохон эмнэлгүүдэд эмчлүүлэгсэд тэр чигтээ пенициллинд тэсвэртэй нян тээгчид болжээ. Харин ердөө 13 хувь нь л ампициллинд мэдрэг

1987 онд илэрсэн байна. Түүнээс хойш дэвшилтэт технологиор гаргаж авсан антибиотикуудыг тэсвэрлэх нянгийн илрэх хугацаа улам бүр ойртсоор. Бидний хэнэггүй зангийн балгаар нян ч хувьссаар. гүйцэт хэрэглээгүй антибиотик бүрт тэсвэртэй болсоор байгаа нь хаашаа ч бултахгүй үнэн гэдэгтэй эвлэрэх цаг хаяанд тулжээ.

Клиникийн профессор, анагаах ухааны магистар О.Болормаагийн хэлснээр улсын хэмжээнд нас барагсдын 40 хувь нь үжлийн шалтгаанаар одож байна. Үжил гэдэг нь хүнийг

» Бидний биед нянгийн эсрэг дасал үүссэнээр санамсаргүй байдлаар авсан хөнгөн шарх ч хүнийг үхэлд хүргэх аюул ойртож байна.

» Есхөн төрлийн антибиотик зөвшөөрөгдсөн нь өнөөгийн анагаах ухааны хөгжлийн бяр чадал дараагийн шинэ төрлийн антибиотик гаргахад хүчрэхгүй болсныг илтгэв.

» Антибиотиктой мах зайлах аргагүй хэрэглээ болсон нь үнэн. Фермерийн аж ахуйд антибиотикийг хоёр зорилгоор хэрэглэдэг.

Антибиотикийн мэдрэг чанарын

сорьцоор хүчтэй

антибиотикоос бусад төрлийн нянгийн эсрэг

бэлдмэлд үл дарагдах

нянгийн тоо улам бүр

нэмэгдэж буй аж.

Энэ оны эхний хагас жилийн байдлаар тэсвэртэй нянгийн

тоо өмнөх оноос 27 хувиар өсчээ

Өнөөдрийн байдлаар хорт хавдрын улмаас 8.2 сая хүн хорвоог орхидог нь дэлхийн нийт хүн амын нас баралтын шалтгааныг үнэмлэхүй тэр-гүүлдэг.Нянгийн эсрэг тэсвэржилтийн тайлан©

яг эсрэгээр эргэж, хүн амын дотор эзлэх сербиүдийн хувь 31 болтлоо буурч, мусульманчууд 44 хувь болж өсчээ. Энэ 30 жилд тэндхийн хорват хүн ам 22–17 хувь болж буурчээ. Угсаатны нэг бүлгийн тоо өсөхийн хэрээр бусад үндэстнүүддээ цэвэрлэгээ хийхэд хүрдэг түүхэн практик зөндөө бий. Тэрчлэн Босни дахь угсаатан хоорондын дайн өрнөсөн ба тэр дайн 1999 онд Косовод давтагдсан хэрэг.

Боснид мусульманчууд үнэн алдарт ортодокс сербиүдтэй цуст гамшигт дайн явуулсан ба католик хорватуудтай бас мөргөлдсөн бол Косовод албани мусульманчууд сербийн дэглэм

дор зовж зүдрэн, өөрсдийн нууц Засгийн газраа ажиллуулж, албани, сербиүдийн хоорон-дын хүчирхийлэл 1999 онд тэсрэлтэд хүргэсэн байна. Хил залгаа, эсвэл нэг хил доторх мусульман ба мусульман бус ард түмний хооронд гүн ангал, антагонизм, харгис хэрцгий мөргөлдөөн улам бүр газар авах хандлагатай байгааг ийнхүү Босни, Косово хоёр дэлхий дахинд нотолж өгчээ.

албанийн коммунист удир-

дагч Энвер Хожагийн онолын бүтээлүүдэд албани, грек хоёр түүхэн туршдаа бие биенээ үргэлж хэмлэж ирсэн, гол шалтгаан нь тус тусын нутагт буй албани, грек үндэсний цөөнхийн эрхийн асуудал гэсэн санаа нэг бус байна. Энд мөн л нөгөө Чамерия мужийг нь грек тасчин авсан гэх гоморхол голлож байна.

Бүхий л түүхийнхээ туршид түрэг, грекүүд бие биенийхээ хоолойг багалзуурдахад бэлэн байна. Үүнтэй зэрэгцээд хөрш Кипрт түрэг-мусульман, үнэн алдарт грекийн хоёр тусдаа улс дайны байдалтай эсрэгцсээр олон жилийг үдсэн ба энэ дэвсгэр дээр Балканы хойгийн геополитикийн шинэ хуваарилалт хийгджээ.

“Хүйтэн дайн”-ы үед грек, Турк хоёр НаТО-д, Болгар, румын хоёр Варшавын гэрээний байгууллагад, Югослав нь эвсэлд үл нэгдэх хөдөлгөөнд гэхчлэн хэд хуваагдаад, албани нь зожгирч коммунист-маоист Хятадын холбоотон гэгдэж нэгэн үе явсан. “Хүйтэн дайн”-ы үеийн энэ хуваагдал эдүгээ эсрэгээрээ эргэсэн байна. Лал ба ортодокс христосын иргэншлийн шинэ хуваагдал бий болж, цааш өрнөжээ. Балканы удирдагчид грек-серби-Болгарын ямар нэг ортодокс эвсэл хэтдээ буй болох тухай таамаглан ярьцгаах болжээ.

Ийм шинэ эвсэл бий болох нь хэчнээн ач холбогдолтойг Балканы дайнууд харуулсан гэж үзэж байна. Энэ эвсэл одоогоор аман ярианаас цааш

хэтрээгүй ч Балкан дахь үйл явцтай холбогдон, ялангуяа Косово тусгаарласан үеэс бодит агуулгаар баяжих магадлалтай юм. Учир нь аНУ, өрнийнхөн оролцож буй болгосон лалын шинэ энэ улс Европын иргэншлийн гүнд үүсэх нь байдлыг улам тогтворгүй болгож, түүнийг тойрсон бусад улс үндэстэн өөрийн онцлог мөн чанар, аюулгүй байдлаа хамгаалахаар эвсэлдэх замыг эрэлхийлэх нь гарцаагүй гэцгээж байна. Косово тусгаар тогтносныг эсэргүүцсэн цуглаан дээр сербийн Ерөнхий сайд В.Коштуница үг хэлэхдээ, бидний тэмцэлд бид ганцаараа биш, бидэнтэй хамт Ерөнхийлөгч Путин зогсож байна хэмээн хэлээд олныг шуугиулсан тэр үеийн нэгэн

баримт үүний нэг нотолгоо юм. Үнэн алдартны буюу чин

сүжигтний ортодоксчууд үл таних лалын аюулын эсрэг өөрсдийгөө хамгаалах үндэс угсаа, холбоо сүлбээгээ хайж байна хэмээн грекийн албаны нэг хүн мэдэгдсэн нь гэнэтийн зүйл биш. Энэ үзэл бодлыг сербийн улс төрчид тухайн үед илээр зарлаж байлаа. Балканд лалынхны халдлагыг сөрөн эсэргүүцэх серби-Болгар-грекийн ортодокс улсуудын шинэ эвсэл байгуулахыг Зүүн өмнөд Европын геополитик шаардах болно гэх үгс ч Белградаас цухалзах болжээ.

“Их сербийн гинж”-нээс хэдийнэ мултарсан Хорват, словенийн хувьд католик соёлоо дагаад европынхны нийтлэг эрх ашгийг удирдлага болговол Косовог дэмжинэ, бараг тэгэх нь ч тодорхой болж байна. Европын холбоо, НаТО-ийн гишүүн Болгарын хувьд их массаасаа салж, сербитэй хүзүү толгой холбох нь магадлал багатай. Өргөн утгаар “Лалын аюул”, “Олон улсын терроризм” гэж авч үзвэл Косовогийн эсрэг католик Унгартай хэл амаа ололцох магадлал бий. гэвч Унгар нь Европын холбоо, НаТО-д захирагдана гэдгийг бас бодолцох ёстой.

грек, Туркийн хооронд Эгийн тэнгис дэх газар нутгийн мар-гаан, Киприйн хуваагдал, НаТО, Европын холбоон дахь тэдний онцгой үүрэг, аНУ-тай харилцах, дээр нь “арабын хавар”-аас дайжсан хэдэн сая мусульман дүрвэгсэд, “Лалын улс”-ын эсрэг ялалтгүй дайн, Туркийн дотоодын хямрал арилаагүй нөхцөлд Турк нь Балканы лалын шашинт-нуудын хамгаалагчийн үүргээ тунхаглаж, Боснид дэмжлэг үзүүлсэн шигээ Косовог дэмжих нь одоогоор асуултын тэмдэг. гэвч тэгээд бужигнаад эхэлбэл яах вэ?

Боснийн лалынхныг лалын бүх ертөнц зэвсэглэн санхүү-жүүлж, сунжирсан дайнд түлхсэн шиг үзэгдэл Косовод давтагвал тоглолтын гадна аНУ, өрнийн хөн мөд гарчих юм биш байгаа гэх болгоомж-лол буй учраас эртхэн хүлээн зөвшөөрүүлж аваад төвхнүүлэх гээд байж болох юм. Хэрэв Босни шиг дайн дэгдвээс Балканы, улмаар Өмнөд ба Төв Европ геополитик баримжаагаа бүрэн алдаж, тогтоон барихын аргагүй хямралын эх болно (үргэлжлэл бий).

Судлаачийн үг

4 ЗасгИйН гаЗрыН мЭДЭЭ 2016.09.13, мягмар ~ №196 (474)

О.Баярхүүпроф.

грек-Серби-Болгарын ямар

нэг ортодокс эвсэл хэтдээ буй

болж мэднэ

Босни шиг дайн дэгдвээс тогтоон барихын аргагүй хямралын эх болно

Товчилсон нэр нь ХБНсЮУ буюу социалист Югослав гэгч нь холбооны хэрнээ нэгдмэл нэг улсын дайтай ХХ зууны хоёрдугаар хагаст оршиж байв. Коммунист хатуу дэглэмтэй боловч зах зээлийн эдийн засагтай анхны социалист улс гэгдэж байлаа. монголтой найр-саг харилцаатай, хоёр улсын нийслэлд Элчин сайдын яамд нь ажилладаг байсан тэр түүх хуучраагүй.

Энэ улс социалист Бүгд Най-рамдах зургаан улс, социалист өөртөө засах хоёр хязгаараас бүрдэх ба 1) сараево нийслэлтэй Босни ба Херцеговина, 2) скопье нийслэлтэй македон, 3) Белград нийслэлтэй серби, сербийнхээ бүрэлдэхүүнд Косово (хязгаарын төв нь Приштина) , Воеводина (хязгаарын төв нь Нови-сад), 4) Любляна нийслэлтэй словен, 5) Загреб нийслэлтэй Хорват, 6) Титоград нийслэлтэй Черногор гэсэн холбооны субъектүүдтэй

Косовог хэлэлцэх түүхэн шалтгаан-2

ТУЗ-ийн даргаЭрдэнэбаатарын ДОЛгИОН

Ерөнхий эрхлэгчЦэвлээгийн МӨНхЖИННэгдүгээр орлогч эрхлэгч

Цэвээндолгорын ЦЭвЭЭНхЭрЛЭНУтас: 99901526

Улс төр, нийгмийн мэдээллийн албаЭдитор Б.гандолгор

Утас: 99901483

Эдийн засаг, бизнес мэдээлэл,дизайн, гэрэл зургийн алба

Эдитор р.ОюунцэцэгУтас: 99901621

Соёл энтертайнмент, гадаад контентын албаЭдитор Б.Энхжаргал

Утас: 99901682

Маркетинг, борлуулалтын хэлтэсЛ.Сугармаа

Утас: 99903584г.ЛхагвасүрэнУтас: 99903581

Улаанбаатар хот, Сүхбаатар дүүрэг, I хороо, Энхтайваны өргөн чөлөө,

“Блю Скай тауэр” 407 тоотУлсын бүртгэлийн дугаар: 1024

Утас: 70103131, Факс: 70106065

Zasag.Co“Чөлөөт хэвлэл”

сангийн хэвлэх үйлдвэрт хэвлэв

Дугаарын удирдагчР.Оюунцэцэг

“Засгийн газрын мэдээ” сонин нь ардчилсан, шударга ёс, хүний эрхийг

дээдэлж, чөлөөт сэтгүүл зүйн хэм хэмжээг бүрнээ сахин, олон ургальч үзлийг

илэрхийлэх мэдээллийн индэр байж, нийт Монгол үндэстний ойлголцол, эв нэгдлийг

бэхжүүлэхийг эрхэм зорилгоо болгоно.

0 0 4 7 4

рЕДАКцИ

ЗАр СУрТАлчИлГАА

хАЯГ

цАхИМ хУвИлБАр

» 1961 оны статистикаар Босни-Гер цего венийн хүн амын 43 хувийг сербиүд, 26 хувийг мусуль манчууд бүрдүүлж байсан бол 1991 он гэхэд энэ харьцаа яг эсрэгээр эргэж, хүн амын дотор эзлэх сербиүдийн хувь 31 болтлоо буурч, мусульманчууд 44 хувь болж өсчээ.

» Боснийн лалынхныг лалын бүх ертөнц зэвсэглэн санхүүжүүлж, сунжирсан дайнд түлхсэн шиг үзэгдэл Косовод давтагвал тоглолтын гадна АНУ, өрнийн хөн мөд гарчих юм биш байгаа.

улс байсан билээ. гэтэл хүн ам доторх үндэст-

нүүдийн өсөлтийн тэнцвэр ал дагдсанаар социалист хязгаар нутаг-Косовогийн статусыг дээшлүүлж, Югославын нэг бүгд найрамдах улс (7 дахь БНУ) болгож өөрчлөхийг тэнд хийн олонх албаничууд шаар даж эхэлсэн аж. Хэрэв энэ шаардлага хангагдвал салан тусгаарлах эрхтэй болно гэсэн үг байлаа. 1945 оноос засгийн эрх үнэмлэхүй ганцаараа барьсан Югославын коммунист удирдагч И.Б.Тито 1980 онд нас барж, тэр улсын улс төр-нийгмийн гагнаас алга болжээ. Түүний үхлээс хойш хамтын удирдлага маягтай тогтолцоонд шилжиж, бүгд найрамдах улсын зургаан төлөөлөгчдөөр ээлжлүүлэн нэг нэг жилээр нам, төрийн эрхийг бариулж байснаа бүр сүүлдээ Косовогийн албани үндэстнээр (1986-1987 онд ХБНсЮУ-ын Тэргүүлэгчдийн дарга синан Хасани) Югославын төрийг удирдуулсан тохиолдол гарсан нь чухам албаничуудын шаардлагыг Белградад хүлээн авч байсных юм. гэхдээ л серби ба бусад БНУ-уудын дунд болгоомжлол байсан. Хэрэв Косово тусгаарлавал албанитайгаа нэгдэж болзошгүй гэж нийтээрээ сэтгэл түгшиж байв.

Бүгд найрамдах улсын статус шаардаж, 1981 оны гурав дугаар сард албаничууд анх ныхаа үймээнийг дэгдээж байв. Тэндхийн сербиүдийг ялга варлаж гадуурхах, яллаж шийтгэх, хүчирхийлэх нь доозоо хэтрүүлсэн ба хорватын нэгэн иргэний хэлснээр бол, эд хөрөнгө сүйтгэх, ажлаасаа хөөгдөх, тарчилган зовоох, хүчин, зодоон, аллага зэрэг олон тооны хэрэг зөрчил, хүчирхийлэл 1970-аад оны сүүлээс Косовод хэрээс хэтэрсэн гэнэ. Косовогийн сербиүдийн эсэргүүцэл туйлдаа хүрч, 1986 онд сербийн эрдэмтэд, улс төрийн зүтгэлтнүүд, шашны удирдагч, цэргийн ахлах тушаалтнууд, либерал сөрөг хүчнийхэн нийлсэн 200 гаруй хүн тунхаглал гаргаж, Косово дахь сербиүдийн эсрэг геноцидийг таслан зогсоох талаар шийдвэртэй арга хэмжээ авахыг Засгийн газраасаа шаарджээ. гадаадын нэг судлаачийн үзсэнээр, сербиүдийн эсрэг цөөнгүй тооны халдлага үйлдэж, хөрөнгө хогшлыг нь устгасан хариуцлагыг албанийн үндсэр-хэг үзэлтнүүд хүлээх ёстой ч энэ бүхнийг геноцид гэж тодорхойлох нь тэр үедээ арай хэтрүүлэг байсан гэнэ.

Байдал чинээндээ тулсан 1987 онд слободан милошевич яг эгзгийг нь олж гарч иржээ. Тэрээр сербийн үндсэрхэг үзлийг илт дэвэргэж, Косовод очиж олон нийтэд хандан үг хэлэхдээ сербиүд нь төрөлх газар нутаг, түүхээ өмчлөх эрхтэй хэмээн уриалав. яг тэр мөчид коммунист, коммунист биш, тэр бүү хэл коммунизмыг эсэргүүцэгч сербиүд түүнийг тойрон хүрээлж, Косово дахь серби цөөнхүүдийн эрх аш-гийг хамгаалаад зогсохгүй албаничуудыг нам дарж, хоёр дугаар зэргийн байранд нь буцаан аваачихаа зарлав. Ийнхүү милошевич үндэстний лидерээр тодорчээ. Лалынхны эсрэг ялгуусан дайны 600 жилийн ойг тэмдэглэхээр хоёр жилийн дараа буюу 1989 оны зургадугаар сарын 28-нд милошевич сая гаран серби иргэн дагуулан Косовод дахин очжээ.

Үүний сацуу албаничуудын үндсэрхэг үзлийн сэргэлтэд Босни дахь хүн амын бүтцийн өөрчлөлт, ялангуяа лалынхны өсөлт ихээхэн нөлөөлснийг мартаж үл болно. 1961 оны статистикаар Босни-гер цего-венийн хүн амын 43 хувийг сербиүд, 26 хувийг мусуль-манчууд бүрдүүлж байсан бол 1991 он гэхэд энэ харьцаа

Сард 30 буюу өдөрт нэг хүн ослын улмаас хорвоог зуурдаар орхиж байна

5

ЗГМ: Сэдэв

2016.09.13, мягмар ~ №196 (474) ЗасгИйН гаЗрыН мЭДЭЭ

2016 оны эхний найман сарын байдлаарЗгМ: ИНФОграФИК

нийслэлийн хэмжээнд эхний найман сарын байдлаар зам тээврийн осол хэргийн 54135 дуудлага бүртгэгдсэн

54135

Ослын улмаас

хүнд, хөнгөн гэмтэл авчээ

825ХҮН

1196 247 183 825Ослын улмаас

нас барсан хүний тоо

Гэмт хэргийн шинжтэй ослын тоо

(улсын хэмжээнд)

Үүнээс орон нутгийн замд

Гэмтсэнхүний тоо

Замын цагдаагийн газар©

1 машин голоороо хоёр ху-ваагд сан дүр зураг олон хүний сэтгэлийг сэрдхийлгэсэн нь тодорхой.

Зам тээврийн ноцтой ослын талаарх иймэрхүү мэдээ хэвлэ-лээр байнга цацагдаж байна. Бид ч үүнд нь дасах маягтай болж ирэв. гэхдээ бид өдөр бүр хэн нэгнийгээ ослоор нөгөө ертөнц рүү илгээгээд байх олуулаа бил үү? Ноцтой ослын талаар цагдаагийн байгууллага хэвлэл мэдээллээр дамжуулан олон нийтэд хүргэж, сэрэмжлүүлсээр байгаа ч зуурдын үхэл ар араасаа тохиосоор.

Улс орон хөгжихийн хэрээр дэд бүтэц, зам харгуй сайжирсаар байгаа нь сайшаалтай. сүүлийн гуравхан жилийн дотор зургаан аймаг нийслэлтэй засмал замаар холбогдов. Одоо баруун зүгийн хэдхэн аймаг үлдсэн. Ирэх жил 21 аймгаа холбоод дуусчих ерөнхий төлөвлөгөөтэй. Зам дагаад хөгжил ирдэг болохоор энэ мэдээж сайн мэдээ. Харин сүүлийн үед зам дагаад үхэл ирдэг болжээ. Улсын хэмжээнд бүртгэгдсэн ноцтой ослын дийлэнх нь орон нутгийн замд гарч байгаа болохоор ийн хэлсэн хэрэг. Ингэж бөөн бөөнөөрөө үхэж байхаар энхэл донхолтой шороон замаараа сажилж явах нь өлзийтэй ч юм шиг. Тиймээс засмал зам битгий тавиач гэсэн тэрслүү бодол төрөөд байна.

Замын цагдаагийн газрын статистик мэдээнд анхаарлаа хандуулъя. 2016 оны эхний найман сарын байдлаар улсын хэмжээнд тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөний аюулгүй байдлын ашиглалтын журмын эсрэг гэмт

Засмал зам битгий тавиач, дарга нар аа

Замын цагдаагийн газ рын Урьдчилан сэргийлэх, олон нийттэй харилцах хэлтсийн мэр гэжилтэн, цагдаагийн ахмад Я.Соронзонболдтой уулзаж, зам тээврийн ослын талаар ярилцлаа.

-орон нутгийн замд ноцтой осол гарч, хүний амь хохирсон мэдээлэл гарсаар байна. аль аймгийн нутагт осол их гарч байна вэ?

-мэдээж нийт ослын дийлэнх нь нийслэл хотод гарч байгаа. 50, 60 мянган осол бүртгэгдэхэд 40 гаруй мянга нь нийслэлд байх жишээтэй. Харин хүн нас барсан, хүнд гэмтэл авсан хүнд ослын дийлэнх нь орон нутгийн замд гардаг. Тэр дундаа дийлэнх нь Төв аймгийн нутагт зонхилж байна. мөн Булган, Орхон, Замын-Үүдийн зам дээр ноцтой осол их гардаг. сүүлийн

жилүүдэд мотоцикльтой явж байгаад осолдох тохиолдол их гарах боллоо. 2016 оны эхний найман сарын байдлаар мотоцикльтой явж байгаад осолд орж, амиа алдсан 43 тохиолдол бүртгэгдсэн. Үүний 38 нь орон нутгийн замд болсон байна. мөн согтуугаар замын хөдөлгөөнд оролцсоны улмаас хүний амь нас хохирох тохиолдол гарсаар байна.

-орон нутагт гарсан осол ихэвчлэн хурд хэтрүүлснээс болдог уу?

-Орон нутагт гарч байгаа, хүний амь нас хохироод буй осол үндсэндээ тухайн замын нөхцөлд хурдаа зөв тохируулаагүйгээс үүдэлтэй. Орон нутгийн замд заавал 80 км/цаг хурдлах шаардлагагүй шүү дээ. Тухайн нөхцөл байдлаасаа болоод цагт таван км хүртэл хурдаа саах тохиолдол гарна. машины

бүрэн бүтэн байдал, ачаа, сууж яваа хүний тоо, цаг агаарын нөхцөл байдал, замын эвдрэлээс шалтгаалаад хурдаа тохи руулж явах ёстой. гэтэл жолооч нар хурдаа зөв тохируулж яваа-гүйгээс болоод ноцтой осол гараад байна.

Хөгжилтэй оронд бол тээврийн хэрэгслийн бүртгэлжилт маш сайн. Бүртгэлийн дагуу хариуц-лага тооцдог. Хариуцлага тоо цо хын тулд хянаж чадаж бай на. Энэ хяналтыг камерын тус ламж тайгаар л хийнэ.

-орон нутгийн замд хя-налтын камер хэр олон байдаг вэ?

-Баянчандмань, Лүн, Багануур, Багахангай чиглэлийн, хотоос гарах замд хяналтын цэгүүд бий. Энд 24 цагийн турш хяналт тавьж ажилладаг. Харин өөр газарт байрлуулсан хяналтын камер алга.

хэрэг 1196 бүртгэгджээ. гэхдээ энэ бол зөвхөн гэмт хэргийн шинжтэй ослын тоо. Харин нийт ослын хэмжээг аваад үзвэл хамаагүй их тоо гарна. Эхний найман сард зөвхөн нийслэл хотын хэмжээнд ослын 54135 дуудлага иржээ. мэдээж нийт ослын дийлэнх нь нийслэл хотод гардаг. Харин хүний амь нас хо-хир сон ноцтой ослын тоогоор орон нутгийн зам толгой цохиж буй.

статистикаас харвал оны эхний найман сард зам тээврийн ослын улмаас нийт 247 хүн нас бараад байгаа аж. Тэдний 183 нь

буюу 74 хувь нь орон нутгийн замд амь насаа алдсан юм. сард 30 буюу өдөрт нэг хүн ослын улмаас зуурдаар хорвоог орхиж буйг эндээс харж болно. Зөвхөн өнгөрсөн амралтын өдрүүдийн мэдээг сөхөж харвал хөдөөгийн замд хоёр хүн ослоор эндсэн байна. Тухайлбал, өнгөрсөн бямба гарагийн 13.00 цагийн орчимд архангай аймгийн Төвшрүүлэх сумын Хүрэн хоолой гэдэг газар засмал зам дээр “corolla” машин онхолдож, жолооч нь газар дээрээ нас барсан. Харин ням гарагт мөн тус аймгийн Хашаат суманд мөн

л засмал зам дээр мотоцикль онхолдож, хамт зорчиж явсан 31 настай залуу нас барсан байна.

албаны хүний хэлж буйгаар нийт ослын 96 орчим хувь нь жолоочийн буруутай үйлдлээс,

ноцтой ослын 80 гаруй хувь нь хурд хэтрүүлснээс үүдэлтэй аж. Хотын түгжрэлд мөлхсөөр байгаад бухимдаж гүйцсэн жолооч нар хөдөөний замд гаран-гуутаа гишгэж өгнө. 100 мильтэй яваа жолооч бараг удаандаа орох байх. Ингэж салхи татуулан хурдлах нь цаг хэмнэх ч араасаа аймшигт осол дагуулсаар байдаг.

Өнгөрсөн жилийн мөн үетэй харьцуулахад нийт осол болоод амиа алдсан хүний тоо бага зэрэг буурсан юм билээ. гэхдээ буурч байна гээд санаа амар сууж боломгүй. Өдөр бүр нэг хүн автын ослоор амиа алдана гэдэг

дэндүү хайран биз дээ. Одоо бид яах ёстой вэ? Урьдын

адил ослын мэдээллээ бүртгээд, дотроо халаглаад суух уу? Орон нутгийн замд гарч буй ноцтой ослыг бууруулах ямар арга зам байна вэ? Бусад улсын туршлагыг харвал орон нутгийн замаа камержуулж, жолооч нар хурд хэтрүүлж байгаа эсэхийг хянадаг. Хэрэв хурд хэтрүүлсэн нь камерт бичигдэж үлдвэл торгуулийн хуудас хүргүүлэх болно. мэдээж камер олон байх тусам хяналтын бүс хүрээгээ тэлж, хурдлах дуртай жолооч нарыг хазаарлаж чадна. Үр дүнд нь ослын тоо буурах энгийн гаргалгаатай. Энэ аргыг бид мэддэг үү гэвэл тийм. гэвч хөрөнгө мөнгөний гачаалаас болоод хэрэгжүүлж чаддаггүй. Одоо улсын хэмжээнд ийм камер гарын таван хуруунд багтахаар цөөн байдаг юм билээ. Километр бүрт камер тавьдаггүй юм аа гэхэд осол байнга гараад байдаг хэсгүүддээ зоочихвол бага ч гэсэн үр дүн гарна гэж бодогдох юм. Түүнчлэн зам тээврийн осолд жолоочийн ур чадвар, хувийн соёл маш их нөлөөтэй. Жолоочоо сайн бэлтгэж чаддаг өндөр хөгжилтэй оронд осол харьцангуй бага гардгаас үүнийг харж болно. Тухайлбал, африк тивд жилд ойролцоогоор 250 мянган хүн автын ослоор өөд болдог бол Европт энэ тоо 84 мянга орчим.

Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагын гаргасан судал-гаагаар жил бүр 1.25 сая хүн автомашины ослоор нас барж байна. 25 секунд тутамд нэг хүн амиа алдаж буй гэсэн үг. монгол хүн ам цөө тэй болохоор бусад улстай харь цуулахад ослын тоо бага. гэхдээ 100 мянган хүн тутамд ослоор амиа алдаж буй хүний тоогоор (21) бид 62 дугаарт жагсчээ. Жолооч бэлдэх гэж хал туурддаг, төгссөн хэд нь хө дөө гийн замд гарахаараа гал зуу мэт хурдалдаг учраас аймшигт осол гарсаар байх болно.

Б.Ганбаяр / ЗГМ©

Нийт ослын 96 хувь нь

жо лоочийн буруугаас болдог

аЛБаНы хүНИй үг

Я.Соронзонболд: Төв аймгийн нутагт хамгийн их осол гарч байна

Амьдралын хэв маяг

6 ЗасгИйН гаЗрыН мЭДЭЭ 2016.09.13, мягмар ~ №196 (474)

цАхИлГААн БАрАА ГАр УТАС

1. машины хар хайрцаг зарна.170 градус харах өнцөг,мэмори карт хийж бичлэг хийнэ.утас: 991227182. машины хагарч цуурсан шил наагч зарна.Хүргэлттэй. Үнэ: 35000утас: 996799623. Шинэ дугуйнууд зарна.Шууд 100д өгнө шинэ дугуйнуудутас: 880067344. agiom шинэ дугуйнууд зарнаутас:99101688 /Үнэ тохирно/5. Шинээрээ орж ирсэн 2009 oны "Fx35" хямд зарна. Үнэ: 25 сая утас: 991114686. "g500" zarna 2004-2012 дотор гаднагүй он залуу болгосон машин оролдцуулна. утас: 999934347. 2003 оны 2012 орж ирсэн сувдан цагаан өнгөтэй, beams-2.0 мотортой, ухрах камертай. "grand mark 2" яаралтай зарна.Үнэ 5 сая. утас: 966517948. 2009 оны "HummEr H2" зарна.утас:917778779. 2008 оны шинээрээ орж ирсэн "lx570" зарна.Үнэ:60 сая утас: 9911146810. "Full option a8" зарна. утас: 99995108

Үл хөДлөх ноМ, хЭвлЭл

1. Бүх төрлийн ном хэвлэл худалдаалж байна.утас: 991441542. Хуучин номнууд зарна.утас: 94640105 3. Бизнес удирдлагын магистерийн ангид хэрэглэгдэх 2003-2008 оны Pearsons interna-tional edition номнуудыг тус бүр 30,000р зарна. утас 991536374. Ээж ба хүүхэд ном зарна. утас: 990894015. сэргэн мандалтын үеийн нэрт зураачдын бүтээлийг өнгөтөөр хэвлэж, орос хэлээр нийтэлсэн монголд цөөн байдаг уран зургийн ном. утас: 996259216. Official guide of TOEFL TEsT 4th edition. албан ёсны ToEFL тест гаргадаг газраас уг шалгалтанд бэлтгэгчдэд зориулан гаргасан guIDE book-ийн хамгийн сүүүлийн хэвлэл. Хэрэглэж байсан мөн дисктэйгээ. утас: 99674312 7. монго лын залуучуудад хүн төрөлхт ний хөгж лийн их алхаатай хөл нийлүү лэхийн зэрэгцээ өөрийн үндэсний зан заншил, ухамсар, ёс суртахууныхаа үнэт зүйлийг гээлгүй зөв хослуулан авч явахыг зөв ухамсарлан ойлгуулах энгийн хялбараар илэрхийлж чадсан “монгол хүний хөгжил төлөвшлийн ДЭЭД УХааН” ном уншигчдын гар дээр очиж байна.утас: 981110298. Бизнес удирдлагын магистерийн ангид хэрэглэгдэх 2003-2008 оны Pearsons interna-tional edition номнуудыг тус бүр 30,000 төгрөгөөр зарна. утас: 99153637

1. гачуурт арцатын аманд 2 айлын тэгшхэн зуслангийн газар зарна. Үнэ 12 сая.утас: 94111144, 902242212. 3, 4 хорооллын эцэст БгДүүргийн халамжийн төвийн баруун талд 2013онд ашиглалтанд орсон 41-р байранд 2өрөө 48.5м2 байр зарна. Үнэ: 87сая утас: 999660963. Баруун салаанд үл хөдлөхийн гэрчилгээтэй 2 давхар өвлийн байшинтай, 2 машины гражтай, эрүүл тэгш 0.7 га газартай хашаа байшинг яаралтай үнэ тохирч зарна. Үнэ 34 саяас Жич: Бэлгэнд гал тогооны болон ханын тавилга дагалдана.утас: 99158592, 882870204. Урлан бүтээх төвийн хойно байрлалтай. Хурд констракшн барьсан. Ванн, жорлон тусдаа. Бүх цонх наран тал руугаа харсан. Том тагттай. утас: 911816185. Шарга морьтод эрүүл тэгш газар зарна төмөр хашаатай эзэмших эрхийн гэрчилгээтэй 700m2 төв замаасаа холгүй голтой ойр намаг шаваргүй утас:881039446. Туул голын эрэг дээр цэвэр агаарт, тоглоомын талбай, дэлгүүр үйлчилгээ гээд амьдрах таатай орчин цөм бүрдсэн Viva city хотхонд 3 өрөө 54мкв байр зарна. утас: 89113489, 89045689

1. гэр болон оффиссын сүлжээ хүрдэггүй газарт сүлжээ дахин дамжуулагч суурилуулна. Угсралт тохиргоо үнэгүй.утас: 757520202. IPaD mINI WIFI+3g+ 64gB зарна.IPaD mINI WIFI+3g+ 64gB Шилэн наалттай, цагаан, хайрцаг цэнэглэгчтэйгээ зарна. утас: 880107313. ipad1 wifi 16gb зарна. утас: 990025084. Төмөр гадаргуутай 2TB багтаамжтай зөөврийн хаард диск зарна. утас: 988866555. "sony Vaio core i5" notebook хямд зарна. Үнэ:500.000 утас:881027406. sony 15.6 core I7 560-d зарна. model VPcF133Fx In-tel(r) core(Tm)i7 Q740 1.70 ghz ram 4g hhd 500gb Display 15.6 inch numlockутас: 887717677. “Kory notebook shop” бүх төрлийн used нөтбүүк, таблет худалдаалж байна. Үнийн хувьд хамгийн хямд, өргөн сонголттой. Өдөр бүр 11.00-20.00 цагийн хооронд ажиллана. утас 89997986

КоМпьюТЕр БА ДАГАлДАх хЭрЭГСЭл

UBshop.mnЧӨЛӨӨТ ХУДАЛДААНЫ ПЛАТФОРМ

юу авмаар байна? юу зармаар байна?

ubshop.mn сайтад та зараа байрлуулбал манай сонины зарын энэ хэсэгт шууд орох юм. Зөвхөн кирил үсгээр бичсэн, холбоо барих утас, зарах үнэ нь тодорхой зарууд энэ хэсэгт орохыг анхаарна уу.

UBShop.Mn

АвТоМАшИн

1. соронзон орны хүчээр агаарт эргэлдэх ДЭЛХИйН БӨмБӨрЦӨг бүхий сувенир зарна. утас: 960129382. германаас ирсэн мотор (generator) зарна. Цоо шинэ. утас:990934693. Нийтийн хоолны бизнест чухал хэрэгцээтэй тоног төхөөрөмж болох хөргүүртэй шүүгээ үнэ тохиролцон яаралтай зарна. Дээд талдаа салад, ногоо зэргийг хөргөлтийн шаардлагын дагуу хадгалах 8 секцтэй, доод талдаа хөргөгчтэй шүүгээтэй. /3 сар л хэрэглэсэн/ гадуур нийтийн хоолны тоног төхөөрөмжийн дэлгүүрт 2,600,000₮-өөр худалдаалагддаг, эрэлт хэрэгцээ өндөртэй тоног төхөөрөмж юм. Худалдах үнэ: 2 сая-аас эхлэнэ. Худалдах доод үнэ: 1,8 сая.утас: 757520204. солонгосоос оруулж ирсэн сүүлийн үеийн шинэвтэр 2 хаалгатай том хөргөгч яаралтай хямд зарна. утас: 99236582, 98565146

1. Ухаалаг цагтай байхад утсаа хаях, дуудлага сонсохгүй байх гм асуудалгүй боллоо. gsm сүлжээ sIm карт дэмжинэ. Дурын дугаар луу залгах дуудлага хүлээн авах боломжтой. мессеж бичих, сэрүүлэг, цаг ,Pedometer. тооны машин гм олон үйлдэлтэй.утас: 96012938 , 998188322. аНУ-аас ирсэн "iPhone 6" 16gB gold, gray. Үнэ:1,250,000 шинэ задлаагүй. утас:991273313. аНУ-аас ирсэн цоо шинэ задлаагүй “Factory unlocked Iphone 6s” 16gb хар өнгөтэй утас зарна. Үнэ: 1,800,000 -аас хямдраад 1,700,000 утас: 990854244. Евро стандартын оригинал "samsung galaxy s6" утас зарна. Үнэ: 800 мянга. утас: 996062935. Хамгийн сайн гэгддэг official sm-N900 note 3 зарна. утас: 995090456. Дубайгаас авч ирсэн 18к “Vertu signature rose gold” зарна. Үнэ: 1.5 сая. утас: 99979107

Чингэлтэй дүүргийн 18 дугаар хороо яргайтын 43 дугаар гудамж 743-а тоотыг хөлслүүлнэ.утас: 95121236

Интернэт бол хязгааргүй их багтаамжтай орон зай. Тэнд сайн, муу, хэрэгтэй хэрэггүй бүх зүйл бий. гэхдээ хэрэв та аар саархан мэдээлэл хайх, мэдээ уншихаас илүүгээр интернэтийг ашиглаж чадвал таны өдөр тутмын ажлыг асар ихээр хөнгөлөх болно.

Тус болох үүднээс та бүхэнд технологийн “Thrillist” сайтад нийтэлснээр интернэтэд байдаг ашигтай хэрнээ үнэгүй зүйлсийг танилцуулж байна.

ИХ СургуулИйН ТөлБөргүй аНгИ

гадаадын их, дээд сургуульд боловсрол эзэмших санаа байвч төлбөрийн дарамтаас айдаг

Танд тустай, гэхдээ үнэгүйМөнгө төлөхгүйгээр интернэтийн ашиг тусыг хүртэй боломж олон бий

уу? Тэгвэл та “class central” сайтаас Харвард, стэнфорд, mIT тэргүүтэй нэр хүндтэй их, дээд сургуулийн төлбөргүй ангиудын жагсаалтыг хараарай. Та өөрийн хувьд цоо шинэ ертөнцийг нээж ч мэдэх юм. молекулын биологи, цахим ертөнц дэх маркетинг зэрэг хэдэн зуун лекц, семинар таныг хүлээж байна.

ХЭСЭг ЗуурыН цаХИм ХаЯг

аливаа сайтаас мэдээлэл авах гэхээр л заавал бүртгэл шаарддаг нь түвэгтэй санагддаг уу. Бүртгүүлчихвэл өдөр бүр зар сурталчилгаа илгээж эсвэл вирус ирэх байх гэж бүгд болгоомжилдог. Тэгвэл танд 10 минутын цахим шуудан байхад л хангалттай. “10min-utemail” сайт руу орох үед танд түүврээр цахим шуудан өгөх бөгөөд хугацаа дууссан даруйд өөрийгөө устгадаг нь давуу тал байгаа биз.

гадаад ХЭлНИй Багш гЭрТ чИНь “ИрНЭ”

Хэл сурах улам л амархан боллоо. Та хэлний бэлтгэлд

олон хүнтэй хамт сурахаас дөлдөг, өөртөө итгэлгүй, эсвэл завгүй бол “Duolingo” сайтыг сонирхоод үзээрэй. Тус цахим хэлний багш хамгийн нийтлэг 30 гаруй гадаад хэлийг танд заах болно. Та өдөрт хичээллэх боломжтой минутаа тохируулж, явц дундаа шалгалт өгнө. Харин танд интернэт, чихэвч, микрофон байхад л хангалттай. Таатай мэдээ дуулгахад тус сайтын зүгээс хэлний сангаа цаашид нэмэгдүүлэхээ мэдэгджээ. Би хувьдаа итали хэлний хичээлийг өнөөдрөөс эхлүүлсэн.

ажлыН шИрЭЭНИйХЭЭ арааС амьд Байгаль

рууХэрэв таны ажлын газар

агааржуулагч, хэт олон хүн, зурагтны дуу, хажууханд баригдаж буй барилгын ажил зэргээс болоод хэт шуугиантай бол “asoftmurmur” сайт руу ороорой. Тэнд бороо, цахилгаан цахих, далайн давлагаа, исгэрэх салхи, шатах мод, шувуудын жиргээ гэх мэт чимээ бий. Та хормын дотор л далайн эрэг, эсвэл хээр талд, оддын доор,

түүдэг галын дэргэд сууж байгаа мэт сэтгэгдэл төрөх болно.

ТаНд ХЭрЭгТЭй БүХ фоНТ

Хийж байгаа зүйлд чинь яг тохирох үсгийн фонтыг олох амаргүй байдаг. гэхдээ та эх сурвалжаа мэддэггүй болоод л тэр байх. “Losttype” сайт дахь сүүлийн үеийн гайхалтай үсгийн фонтуудыг хараад та баярлана гэдэгт итгэлтэй байна.

Зургаа ЗаСъЯ Та “Photoshop” программ дээр

ажиллаж чадахгүй байж болно. гэхдээ өөрийн зургийг оддоос дутахгүй засаж янзлахыг хүсдэг л биз дээ?

Тэгвэл “Pixlr” танд туслах болно. “Pixlr”-ийг гар утас, компьютер дээрээ программыг нь суулгах, эсвэл онлайнаар шууд ашиглах боломж ч бий. Хамгийн гол нь үнэгүй. “Photoshop” шиг мэргэжлийн хэрэгслүүд бүгд байхгүй ч дунд шатны “инстаграмчдад” нэн хэрэгтэйг мэргэжилтнүүд хэллээ.

г.Сайнзаяа@sainzayaZGM

макарони гэдэг нь голдоо нүхтэй гоймонг хэлдэг ба Итали улсаас гаралтай. Үгийн уг нь грекээр макар буюу ивээлтэй, аз жаргалтай гэсэн утгатай ажээ. гол орц нь хатуу эрдэнэ шиш бөгөөд өндөг ордоггүй.

макарони паста нь махгүй учир хөнгөн, хурдан шингэдэг, цагаан хоолтнуудад нэн тохиромжтой. Түүнчлэн хийхэд хялбар, хугацаа их шаарддаггүй гэдгээрээ онцлог. Хамгийн энгийн, олдоц ихтэй материалаар хийх макарони пастаны жорыг австралийн III зэрэгтэй тогооч Ө.анхбаяр хүргэж байна.

Хоёр хүний порцорц:макарони гоймон 200 грЛууван 60 грУлаан лооль 100 грсонгино, сармис, цагаан гаа

тус бүр 20 грДавс, перец, паприка 5 грУргамлын тосПармезан бяслаг 60 гржор:-сонгино, сармис, цагаан гааг

хуурна

Макарони паста

Цэцэрлэг, сургууль эхлэхтэй зэрэгцэн эцэг, эхчүүд хүүхдүүдээ ханиад томуу хүрэх вий хэмээн эмээж эхэлдэг. Зарим жаалын хамраас хэдийнэ шингэн нус гоожоод эхэлчихэж. Хүүхдийн их эмч, анагаах ухааны доктор Т.Навчаа “гэр бүл ба хүүхэд” номынхоо нээлтийн үеэр “1990-ээд оны хүүхдүүд янз бүрийн эмийн золиос болсон. Тэдний дийлэнх нь намхан нуруутай, түргэн ууртай, мартамхай, шар, өвчлөмтгий шүдтэй.

анагаах ухаан өндөр хөгжсөн орны хүүхдийн эмч нар хүүхдийг гурван нас хүртлээ жилд 8-10 удаа ханиад хүрэхийг хэвийн гэж үздэг. Тиймээс цэцэрлэгийн насны танай хүүхэд ханиад хүрвэл эм өгөх гэж бүү яараарай.

ямар хүүхэд цэцэрлэгээсээ ханиад бага авах вэ?

мэргэжилтнүүдийн хэлснээр хүүхэд 15-20 секунд буюу “Төрсөн өдрийн мэнд хүргэе” дууг нэг удаа дуулах хугацаанд

гараа савандаад зайлбал ханиад, томуу бага тусах ажээ. Дараагийн зөвлөгөө бол хүүхдийг идэвхтэй байлгах. Өдөр бүр дасгал, хөдөлгөөн хийвэл ханиад хүрэх магадлал 25-50 хувиар буурдаг. Түүнчлэн сайн унтаж, амрах хэрэгтэй. Цэцэрлэгийн насны хүүхдийг оронд нь аль болох эрт оруулж, 11-13 цаг унтуулбал ханиад бага хүрнэ. Ханиад, томууны вирус хамар, нүд, амаар дамжин биед ордог. Тиймээс хүүхэд тань нүүрэндээ аль болох бага хүрч байвал тустай гэж мэргэжилтнүүд зөвлөлөө. Хамгийн чухал нь соруул, аяга, сойзоо хэнтэй ч хувааж болохгүй гэдгийг хүүхдэдээ сайн зааж өгөөрэй. Олон төрлийн хүнсний ногоо агуулсан хоол таны хүүхдийн дархлааг дэмждэг. Ингэснээр эм уух шаардлагагүйгээр урьдчилан сэргийлэх боломжтой. Эцэст нь ханиад, томуугийн эсрэг вакцин хийлгэсэн хүүхдүүд бага өвчилдөг тухай эмч нар дахин нэг санууллаа.

Ийм хүүхэд ханиад бага хүрдэг

-Үүний зэрэгцээ макарони гоймонг давстай усанд зааврын дагуу чанана

-гоймонг чанасны дараа дахин халуун ажиллагаа явагдах учир болц нь бага зэрэг хатуу байх шаардлагатай.

-гоймонг чанасны дараа хүйтэн усанд сойж, бага зэрэг ургамлын тос хийвэл наалдахгүй болно.

-Цагаан гаа, сонгино, сармисны аагийг гартал хуураад, лууван, улаан лоолийг шоо хэлбэртэй хэрчин хийнэ

-Бага зэрэг паприка, давс, перец хийж амтална. Хэрэв гашуун байвал элсэн чихэр нэмж болно.

-Эцэст нь гоймонгоо хийж хутгана

Хэрэв та илүү амттай, өег макарони паста хийхийг хүсвэл гоймонгоо хийхийн өмнө Пармезан бяслаг нэмж болно. Хэрэв хүсвэл махтай ч хийж болох юм.

ЗӨвЛӨгӨӨ

ШИрЭЭН ДЭЭр

Б.Ганбаяр / ЗГМ©

7

нийгэм

2016.09.13, мягмар ~ №196 (474) ЗасгИйН гаЗрыН мЭДЭЭ

сүхбаатар дүүргийн 31 дүгээр сургуулийн урд талын автомашины зам дээр баасан гарагт эргүүлд гарлаа. Шар хантааз өмсөж, улаан өнгийн бороохой бариад хүүхдүүдийг замын хөдөлгөөнд оролцуулах амаргүй үүрэг оногдсон нь энэ. Намрын сэрүү орсон тул бага зэргийн салхитай заримдаа ганц хоёр бороо дусална. Хүүхдүүд ч ар араасаа хичээл рүүгээ яарч, намайг анзаарах сөхөөгүй гүйлдэцгээнэ.

сургуулиас 500 орчим метрийн зайтай замын уулзвар гэрлэн дохиогүй болохоор зохицуулагчийн хариуцлага өндөр. Замаар гарах гэж байгаа хүүхдүүдэд тусалж, цуварч яваа автомашинуудыг бороохой дохиж зогсоохоос эхлээд л ажил ундарна. Надтай хамт бас нэг ээж зохицуулагчийн үүрэг гүйцэтгэв. Тэрбээр “анх удаа хийж үзэж байгаа болохоор жаахан эвгүй л юм” хэмээн ичингүйрлээ. Нээрэн л тийм мэдрэмж төрдөг юм билээ. гэхдээ алаг үрсээ зам тээврийн ослоос урьдчилан сэргийлэх үйлсэд бага болов ч хувь нэмрээ оруулж байгаадаа баярлаж зогслоо. Энэ өдөр үдээс хойшхи ээлжийн хүүхдүүдийн сүүлч сургуульдаа орж, замаар гарах сурагчдын тоо багасч, хөдөлгөөн ч шингэрэв.

Үдийн алдад сургуулийн ойролцоо хүүхдүүд хэд гурваа-раа харагдах агаад зарим нь цайны газар, нөгөө хэсэг нь тоглоомын талбай руу зүглэнэ. Хичээл эхлэх, тарахаас бусад цагт сургуулийн орчин нам гүмхэн. Хэсэг зуур энэ тэрхнийг ажиглаж зогстол нам гүмийг эвдэн, завсарлагааны хонх жингэнэлээ. Хүүгээ тосохоор сургуулийн хаалга руу зүглэтэл

Улаан бороохой, шар хантаазаар “гоёсон” өдөр Анх төдийлэн сайн ойлголтгүйгээс эргүүл хийснийхээ төлөө хөлс мөнгө нэхдэг байсан

Б.Бямбасүрэн@byambaZGM

Б.Ганбаяр / ЗГМ©

» ховДЦоохор ирвэсийг судлах зорилгоор Дэлхийн байгаль хамгаалах сангийн Монгол дахь хөтөлбөрийн газрын мэргэжилтнүүд Ховд аймгийн Жаргалантхайрхан уулнаас 2015 онд хоёр ирвэс барьж, сансарын дохиолол бүхий хүзүүвч зүүжээ. Хоёр ирвэсийн нэгийг “Найрамдал” гэж нэрлэсэн байна. Ирвэснүүдэд хүзүүвч зүүснээс хойш мэдээлэл тогтмол ирдэг болжээ. Харамсалтай нь, өнгөрсөн зургадугаар сарын 10-наас “Найрамдал” ирвэсээс мэдээлэл ирэхээ больжээ. Мэргэжилтнүүд шалтгааныг нь тогтоохоор ажиллаж байгаа аж. Одоогоор хүзүүвчний зай нь дуусаагүй гэдгийг тогтоогоод байна.

» УвСУвс аймгийн Төв номын сангийн 80 жилийн ойн баяр тохиож байна. Энэ хүрээнд аймгийн хамгийн олон номтой хувь хүн, байгууллагыг шалгаруулжээ. Номын сандаа 1320 гаруй номтой М.Батжаргал, 1280 номтой Б.Жавхлантөгс нар тэргүүн байрыг эзэллээ. М.Батжаргал нь 1974 оноос сонирхолдоо хөтлөгдөн ном цуглуулсан бөгөөд түүний цуглуулга дотор Монголын эртний түүхийн болон сургаалийн маш ховор бүтээлүүд байдаг аж. Түүнчлэн, "Монголын уран зохиолын дээжис 108 боть", "Дэлхийн сонгодог зохиолууд", "Хүүхэд залуучуудын нэвтэрхий толь" гээд баялаг сантай. Тэрбээр энэ хугацаанд аймгийн Төв номын санд 500 гаруй ном хандивласан байна.Харин Б.Жавхлантөгсийн хувьд ардын аман зохиол, оньсого таавар, хэл шинжлэлийн ухааны ном, сурах бичгийг илүүтэй цуглуулдаг аж.

» БАЯнхонГорБаянцагаан сумын Сум дундын эмнэлгийн барилга 60 жил болсноос ашиглалтын шаардлага хангахгүй болжээ. Тус сум аймгийн төвөөс 210 км зайд алслагдсан бөгөөд 3400 орчим хүн амтай. Ойролцоо сумдын нутаг дэвсгэрийн хүн амын эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээг хангадаг юм байна. 2014 онд шинэ барилгын зураг төсөл батлагдсан хэдий ч тендерт оролцож, шалгараагүй гэдэг шалтгаанаар өнөөдрийг хүртэл шинэ барилга барих ажлыг хойшлуулжээ.

» ДорноГовьДорноговь аймгийн Сайншанд сумын ЗДТГ-аас тариаланчдын ургуулсан тариа, хүнсний ногоонд гарал үүслийн гэрчилгээ олгох ажлыг зохион байгууллаа. Ингэснээр гарал үүсэл нь тодорхойгүй, баталгаагүй, чанаргүй, импортын хүнсний ногооноос сэргийлэх боломж бүрдэв. Сайншанд сумын хэмжээнд хүнсний ногоо үйлдвэрлэлийн чиглэлээр 10-аад аж ахуйн нэгж, өрхийн хүнсний ногоо эрхлэгч олон арван өрх байдаг аж.

» ЗАвхАнАймгийн удирдлагууд төрийн байгууллагууд болон сургууль, цэцэрлэгийн өвөлжилтийн бэлтгэлтэй танилцжээ. Мөн хадлан бэлтгэлийн явцын талаар холбогдох байгуулллагын мэдээллийг сонслоо. Засгийн газрын 2016 оны зургадугаар сарын 13-ны 322 дугаар тогтоолоор Завхан аймгийн аюулгүйн нөөцөд 224 тонн өвс, 32 тонн тэжээл бэлтгэх аж. Харин сумдын аюулгүйн нөөцөд 100 тонн өвс, 30 тонн тэжээл бэлтгэхээр төлөвлөсөн байна.

ОрОН НУТагЗгМ: СУрваЛЖЛага

ангийн багш нь яаран гүйж ирээд “За буцаад зам дээрээ очоорой. Цагдаагийн алаг машин хүрээд ирчихсэн байна. Заримдаа эцэг эхчүүдийг эргүүлд гарч байгаа эсэхийг нь шалгадаг юм” гэлээ.

Хамгийн сүүлд зургадугаар ангийнхан тардаг учраас эргүүлүүд тэднийг тарсны дараа ажлаа дуусгах үүрэгтэй аж. Учир нь яг тэдний насныхан гэмт хэргийн золиос болох, ахлах ангийнханд дээрэмдүүлэх, зодуулах тохиолдол гардаг юм байна. Энэ өдөр зургадугаар ангийнхан 18.00 цагийн үед хичээлээ тарж, эцэг эхчүүд ч эргүүлийн ажлаа хүлээлгэн өглөө.

Эцэг, эхчүүд сургуулийн орчинд эргүүл хийхээс гадна компьютер тоглоомын газруудыг шалгах эрхтэй. сүүлийн үед хүүхдүүд хичээлээ тараад гэртээ харихгүй компьютер тоглоомын газарт олон цагаар тоглодог болсон гэж 31 дүгээр сургуулийн 2а ангийн багш Д.саранцэцэг хэлэв. Тиймээс эргүүлд гарч буй эцэг, эхчүүдээр ойролцоох компьютер тоглоомын газруудыг шалгуулж байх журам гаргажээ.

Уг нь 10 нас хүрээгүй хүүх-дийг харгалзах хүнгүйгээр

Эмээлтийн Хөнгөн үйлдвэр, технологийн паркийн ТЭЗҮ, салбар инженерийн шугам сүлжээ, авто зам, гадна цахил гаан хангамжийн 10кВт дэд станц, 110кВт-ын агаа-рын шугам, ундны болон технологийн усан хангамж, усны гидрогеологийн судалгаа, байгаль орчны нарийвчилсан үнэлгээг хийж дуусчээ. Харин ирэх жил паркийн цэвэрлэх

байгууламж, ундны болон технологийн усан хангамж, парк доторх инженерийн шугам сүлжээ зэргийг эхлүүлэхээр төлөвлөжээ.

Э м э э л т и й н Х ө н г ө н үйлд вэ рийн үйлдвэрлэл техно-логийн паркийг НИТХ-ын Тэргүүлэгчдийн 2014 оны 149 дүгээр тогтоолоор байгуулсан. Парк нь суурьшлын бүс буюу орон сууц, үйлчилгээ, амралтын

талбай, үйлдвэрлэлийн бүс буюу үйлдвэр, агуулахтай, цэвэрлэх байгууламж, нөөц бүс бүхий газартай байх юм. Паркийн ундны усан хангамж, үндсэн цахилгаан хангамжийн эдийн засгийн үр ашгийг тооцоход хөрөнгө оруулалтаа нөхөх хугацаа дунджаар 6-7 жил болж, төсөвт нэг тэрбум төгрөг төвлөрүүлэх боломжтой гэж тооцсон байна.

монголчуудын цахим картан дахь мэдээллийг хууль бусаар олж, гадаад улс орнуудад худалдан авалт хийсэн мэтээр харагдуулдаг залилангийн хэрэг бүртгэгджээ.

Тодруулбал, монгол Улсын 480 гаруй иргэний 120 сая төгрөгийг Хятадын хоёр иргэн картнаас нь хулгайлсан байж болзошгүй байгаа тул цагдаагийн байгууллагаас

шалгаж байна. ЦЕг-ын Хэвлэл мэдээллийн төвийн дарга Б.Баатархүү "Цахим картаа хаясан тохиолдолд банкинд хандаж хурдан хугацаанд хаалгах, итгэлгүй хүнд картаа өгч явуулах, нууц дугаараа өгөх, аТм-ээс мөнгө авахдаа ардаа хэн нэгэн байгаа эсэхийг ажиглаж сонор сэрэмжтэй байх хэрэгтэй” гэв. Иргэд картныхаа үлдэгдэл мөнгийг мэддэггүй,

картныхаа орлого, зарлагын мэдээллийг гар утас болон и-мэйлээр авдаггүй зэрэг нь энэ төрлийн гэмт хэргийг нэмэгдүүлж болзошгүй байгааг ч анхаарууллаа.

ЦЕг-ын Эдийн засгийн гэмт хэрэгтэй тэмцэх хэлтсээс арилжааны банкуудтай хамтран энэ хэргийг шалгаж байгаа аж.

УЛааНБааТар

Эмээлтийн хөнгөн үйлдвэрлэлийн паркийн зураг төслийг дуусгав

хятадын хоёр иргэнийг хулгайн хэргээр шалгаж байна

хЭрЭг ЗӨрЧИЛ

Сургуулийн орчинд өдөрт найман хүн ээлжээр эргүүлд

гардагзамын хөдөлгөөнд оролцуулж болохгүй гэж Замын цагдаагийн газраас анхааруулдаг ч энэ шаардлагыг биелүүлж буй нь тун ховор харагдсан. Бага ангийнхан голдуу л ганцаараа зам хөндлөн гарч байх нь элбэг тохиолдов.

Зохицуулагч хийх тийм ч хялбар ажил биш юм. Хүүхдүүд авто машин ойртож ирэхийг анаж байгаад урдуур нь гүйж орох нь энүүхэнд. Тиймээс анхаарлаа сулруулах эрхгүй юм билээ.

Их ажлын дараа Сүхбаатар дүүргийн 31 дүгээр сургуулийн нийгмийн ажилтан П.Эрдэнэ­чимэгээс зарим зүйлийг тод руул лаа.

-Сургуулийн орчинд эргүүл ажилласнаар ямар үр дүн гарч байна вэ?

-сургуулиуд дээр school

police ажиллаад гурван жил болж байна. гол үүрэг нь хүүхдийг сургуулийн орчинд гэмт хэрэгт өртөх, хохирогч болох эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэх, зам тээврийн осолд өртөхөөс хамгаалах явдал. Нэг үеэ бодвол эцэг эхчүүд идэвхтэй ажилладаг болсон. анх төдийлэн сайн ойлголтгүйгээс ажлаас нь чөлөө олгодоггүй эсвэл, эргүүл хийснийхээ төлөө хөлс мөнгө нэхдэг байсан. манай сургуулийн ойролцоох замууд дээр өдөрт найман хүн ээлжээр эргүүлд гардаг.

-ахлах ангийн сурагчдын дунд танхайрах, нэг нэгнээ дээрэмдэх тохиолдол гардаг. Энэ хандлага танай сургууль дээр ямар байдаг вэ?

-ахлах ангийнхан сургуулийн орчимд тамхи татах асуудал гардаг байсан. Тиймээс манай сургууль “Өсвөрийн цагдаа” бүлэгтэй хамтарч ажилладаг. Хамгийн их тулгамдсан асуудал нь ухаалаг утас. Захирал сургуулийн орчинд ухаалаг утас хэрэглэхгүй байх тушаал гаргасан. гэсэн ч эцэг эхчүүд хүүхдэдээ ямар утас хэрэглүүлэх нь бидний асуудал гэсэн байр сууринаас ханддаг.

MnB Bloomberg Боловсрол Монгол Тв08.00

12.00

14.00

18.00

20.00

22.00

08.30 “Баатар, Байгал хоёр”

11.20 “Монголд үйлдвэрлэв: Монфрэш”

13.20 Соёл урлагийн тойм

17.05 “Байгалиа хамгаалъя-Амьдралыг тэтгэе”

20.00 “Цагийн хүрд” мэдээллийн хөтөлбөр

22.00 “Хүний ёс” зохиомж (1977 он)

07.00 “Амжилтад хязгаар үгүй” нэвтрүүлэг

11.30 “Удирдагчид Лакуатай хамт” нэвтрүүлэг

17.00 “The Pulse” шууд орчуулгын хөтөлбөр

18.00 "Бизнесийн төв цэг”

20.45 "Студи 0.1” нэвтрүүлэг

22.00 “Мөнгөний эзэд” нэвтрүүлэг

09.00 "Cook Club" хоолны шоу нэвтрүүлэг

12.10 “Найзууд“ ОАК 125, 126 дугаар анги

16.45 "Аугаа уран зургууд" нэвтрүүлэг

18.30 “Score news” мэдээллийн хөтөлбөр

21.00 "Зөв үнийг таа” шоу нэвтрүүлэг

22.00 "Гал тогоо” ОАК 6-р бүлэг 13, 14 дүгээр анги

09.30 “Тог тог тог” хүүхдийн нэвтрүүлэг

12.00 “Хөтөч” мэдээллийн хөтөлбөр

15.30 “Пинокио” ОАК 7 дугаар анги

18.00 “Наашаа, цаашаа”

20.00 “Оргил цаг” мэдээллийн хөтөлбөр

22.20 “Декстер” ОАК (season 8)5 дугаар анги

Тв хӨТӨЛБӨр ОНЦЛОх үЗвЭр

ЗгМ: СүДОКү

Шөнийн аяз

Улаанбаатар хотын түүхэн дурсгалт газрын нэг Чойжин ламын сүм музейд есдүгээр сарын 14-нд нэгэн сонирхолтой цэнгүүн болох гэж байна. “Шөнийн сүм музейд Морин хуурын чуулга” нэртэй цэнгүүнд хүрэлцэн ирснээр Улсын Филармонийн морин хуурын тоглолтыг өвөрмөц орчинд сонсох юм. Хүрэлцэн ирсэн хүн бүхэн музейн цэцэрлэгт хүрээлэнгээр зугаалж, амрах боломжтой аж. Лхагва гарагийн орой 19.00 цагт эхлэх цэнгүүний тасалбар 40000 төгрөгийн үнэтэй. Тасалбарын үнэд хөнгөн зууш, амтат дарс багтжээ. Энэ өдөр тус музей шөнийн 00.00 цаг хүртэл ажиллана. Чойжин ламын сүм музейг наймдугаар Богд Жибзундамба 1908 онд өөрийн дүү Чойжин лам Лувсанхайдавт зориулан бүтээсэн түүхтэй. Асар маягийн эргэсэн дээвэртэй, эртний баатар, ан амьтан сийлсэн энэ өвөрмөц өргөөнд морин хуурын ая сонсох нь амьдралын бас нэг өнгийг мэдрүүлэх биз ээ.

НИСЛЭгИйН ЦагИйН хУваарЬ

УБ–Сөүл 09.45 12.50Сөүл–УБ 14.20 17.50УБ-Бээжин 18.55 20.10Бээжин-УБ 21.10 00.40УБ-Хонконг 07.20 10.50Хонконг-УБ 12.05 17.45УБ-Ханбумбат 07.40 08.50Ханбумбат-УБ 09.40 10.55

УБ-Москва 16.22 13.58Москва-Бээжин 23.45 11.40Хөххот-УБ 22.50 10.10Бээжин-УБ 11.22 15.35Эрхүү–УБ 16.32 06.53УБ–Эрхүү 20.45 02.15УБ–Дархан 10.10 14.10Дархан–УБ 14.45 19.10УБ-Замын-Үүд 17.30 07.40

гаЛТ ТЭрЭгНИй ЦагИйН хУваарЬ

Б.БаярмааЗГМ

ЗгМ: КОМИКС

үЗвЭр

үгИйН СүЛЖЭЭ

“Нарны хүүхдүүд” төвийн авьяаслаг багачуудын урлагийн тоглолт есдүгээр сарын 17-нд болох гэж байна. Тус төвийг 2003 онд сонгинохайрхан дүүр гийн Улаанчулуутын орчимд амьдардаг хүүхдүүдэд зориу лан нээсэн юм. Таван хүүх дийн бүрэлдэхүүнтэй “Нарны хүүх дүүд” хамтлаг 2003 оноос хойш япон улсад 15 удаа ардын урла гийн тоглолт хийжээ. мөн тус хамтлагийнхан 2013, 2014 онд Токио хотын Диснейлэндэд зохиогд сон Олон улсын хөгж мийн наадамд тэр гүүн болон дэд байр эзэлсэн байна. Тоглол тын орлогыг “Нарны хүүх дүүд” төвийн үйл ажил ла гаанд зарцуул на гэж зохион байгуу лагчид мэдээллээ.

Тус төвд одоогоор 120 гаруй хүү хэд сурч байгаа бөгөөд япон, Канад зэрэг зарим орны тусгай хөтөл бө рүүдэд хамрагд даг байна.

үйЛЧИЛгЭЭ

Улаанчулуутын хүүхдүүд тоглолт хийнэ

Цаг агаар

УЛааНБааТар IX.13 21o

8o

IX.14 21o

7o

IX.15 17o

5o

IX.16 17o

5o

IX.17 15o

6o6м/с

5м/с

8м/с

6м/с

8м/с

7м/с

7м/с

7м/с

7м/с

6м/с

ҮүлшинэҮүлшинэ Үүлшинэ Үүлшинэ Бага зэргийн бороо орно

УВС27o

8o

ХОВД 27o

9o

ЗАВХАН 24o

6o

БАЯНХОНГОР22o

7o

ГОВЬ-АЛТАЙ22o

7o

ӨВӨРХАНГАЙ21o

7o

АРХАНГАЙ21o 6o

ХӨВСГӨЛ 24o

6o

БУЛГАН 21o

4o

ТӨВ 20o

6o

ДУНДГОВЬ 22o 9o

ӨМНӨГОВЬ 26o

12o

ГОВЬ-СҮМБЭР 22o

8o

ДОРНОГОВЬ 26o

12o

СҮХБААТАР 22o

8o

ХЭНТИЙ 24o

8o

СЭЛЭНГЭ 24o

9o

ОРХОН 22o

6o

ДАРХАН-УУЛ 23o

9o

ДОРНОД24o

9o

БАЯН-ӨЛГИЙ 25o

8o

Өмнөх дугаарын хариу / 09.12

БОСООгООр:1. Мал, амьтны элдээгүй арьс3. Монгол орны гол мөрөнд байдаг загас6. Хонины ноосоор хийдэг бүтээгдэхүүн7. Нэгэн төрлийн тоглоом8. Ил тодорхой бус10. Шавраар хийсэн сав

12. Хөлөгт тоглоом

хӨНДЛӨНгӨӨр:1. Цагаан идээ5. Эртний хүмүүсийн зурсан хадны зураг8. Шилмүүст мод9. Хоолны хэрэгсэл (Өмнөх дугаарын хариу)

2 7

2 1

6 5

1 2 4 8

7 8 3 1 6

3 4 7

1 8

5 6 9

8 9 6 1 3 2 5 4 7

1 4 7 5 6 8 2 3 9

2 3 5 4 9 7 1 8 6

7 6 4 2 8 1 9 5 3

5 8 9 3 4 6 7 2 1

3 2 1 7 5 9 4 6 8

6 1 2 8 7 5 3 9 4

9 5 3 6 1 4 8 7 2

4 7 8 9 2 3 6 1 5

ЧОйЖИН ЛаМыН СүМ МУЗей"Шөнийн сүм музейд Морин

хуурын чуулга" үдшийн цэнгүүн энэ сарын 14-нд 19.00 цагт болно.

УЛСыН ДраМыН ЭрДМИйН ТеаТр

У.Шекспирийн “Ромео, Жульетта” жүжгийг энэ сарын 23,24,25-нд 19.00 цагаас тоглоно.Мөн ирэх сард “Тамгагүй төр”, “Тэмүүжин”, “Оролмаа эх”, “Ану хатан”, “Саран хөхөө” зэрэг жүжгийг тоглохоор бэлтгэж байна.

УЛСыН ДУУрЬ БүЖгИйН ЭрДМИйН ТеаТр

Улсын Филармонийн Морин хуурын чуулгын уран бүтээлчид Гуанжоу хотын Соёл урлагийн төвийн уран бүтээлчидтэй хамтарсан концертоо энэ сарын 22-нд тоглох гэж байна.

SS CLUBОлон улсын чанартай, металл хөгжмийн анхны төрөлжсөн наадам “Noise metal fest 2016” арга хэмжээ энэ сарын 23-24-нд болно. “Noise metal fest 2016” наадмын хүрээнд дэлхийд танигдсан Японы Sete star sept болон Desecravity, ОХУ-ын Inner Missing, АНУ-ын Hitobashira зэрэг амьд хөгжмийн хамтлаг оролцоно.

КИНО“Хас урлан” фильм, “Шүүдэр” продакшны хамтын бүтээл "Галзуу зугаалга” уран сайхны кино энэ сарын 23-нд үзэгчдэд хүрнэ.

СОёЛыН ТӨв ӨргӨӨ“Эмоци” продакшны "Аз жаргалыг SHARE-л..." энтертайнмент шоу тоглолт есдүгээр сарын 19-нөөс өдөр бүр 19.00 цагт болно.

CRoCUSДуучин А.Хишигдалай, С.Зоригт нарын “Хайртай хүндээ” хамтарсан тоглолт есдүгээр сарын 16-нд болно. Гурван цаг үргэлжлэх тоглолтын тасалбар 10000 төгрөгийн үнэтэй.

МОНгОЛ-ЯПОНы СОёЛыН ТӨвСайн дурын үйл ажиллагаанд оролцох хүсэлтэй залууст чиглэсэн "I Volunteer, Do you?" нээлттэй өдөрлөг есдүгээр сарын 17-ны 12.00 цагт Монгол-Японы соёлын төвд болно. Энд ирснээр сайн дурын ажилтан хэрэгтэй байгууллага, төсөл хөтөлбөрүүдтэй холбогдох боломжтой.

монгол Улсын хоёр дахь Ерөнхийлөгч Н.Багабандийн эхнэр а.Оюунбилэгтээ бичсэн захидлуудаар ном гаргахаар зэхэж байна. Тэдний хайр сэтгэл, гэр бүл, амжилт гээд амьдралынх нь түүхийг хүүрнэх захидлуудаар нийт долоон боть ном гаргах аж. Уг номыг Экс Ерөнхийлөгч Н.Багабандийн хүү хоёр жилийн өмнөөс эмхтгэж эхэлжээ.

Дашрамд дурдахад, хоёр дахь Ерөнхийлөгчийн эшлэл үгээс бүрдсэн “Титэм үг” хоёр цуврал ном нь худалдаанд гарсан даруйдаа хамгийн борлуулалт сайтай номоор тодорч байсан юм.

МЭДЭЭЛЭЛ

Экс ерөнхийлөгчийн захидлууд "ил" болно

аНУ, монгол Улсын дипломат харилцаа тогтоосны 30 жилийн ой ирэх онд тохионо. Энэ ойг угтан аНУ-ын Эся-наас логоны уралдаан зарлажээ. Хоёр улсын 30 жилийн хамтын ажиллагааны бэлгэдлийг тусгасан байх нь гол шалгуур бөгөөд оролцогчдын сэтгэлгээ, өвөрмөц онцлогийг харгалзан үзэх аж. Харин бусдын оюуны өмчийн эрхийг зөрчсөн бүтээлийг шалгаруулалтаас шууд хасна гэдгийг анхаарууллаа.

Уралдааны эхний шатанд олон нийтийн сүлжээгээр санал асуулга явуулж, шилдэг 10 бүтээлийг шалгаруулна. Дараагийн шатанд аНУ-ын Эся-ны ажилтнуудаас бүрдсэн баг хамгийн шилдэг логог тод руулах аж. Шилдгийн шилдэг нэг бүтээлийн эзнийг Ipad Pro хүлээж байна. Бүтээлүүдийг pao@usembassy.mn хаягаар аравдугаар сарын 10-н хүртэл хүлээн авна.

ЗӨвЛӨгӨӨ

аНУ-ын ЭСЯ уралдаан зарлалаа

Компьютерийн нянтай “дайтъя”

Билгийн тооллын 12Намрын дунд улаагчин тахиа сарын гурван хөх мэнгэтэй шар нохой өдөрүс засуулбал: Өвчин эмгэг ирнэНаран ургах, шингэх: 06.31-19.11Барилдлага: ТүлэхШүтэн барилдлага: Хурьцахуй

аргын тооллын есдүгээр сарын 13, ангараг гараг. Билгийн тооллын 12, Яруу эгшигт одтой, шар нохой өдөр.

Өдрийн наран 06 цаг 31 минутад мандан, 19 цаг 11 минутад жаргана. Тухайн өдөр бар, морь жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн ба бич тахиа жилтнээ сөрөг муу нөлөөтэй тул элдэв үйлд хянамгай хандаж, биеэ энхрийлүүштэй. Эл өдөр гэмтнийг шийтгэх, лус тахих, хүүхэд үрчлэн авах, гэр байшингийн суурь тавихад сайн. Нүүдэл суудал хийх, хэрүүл тэмцэл хийх, цөөрөм байгуулахад муу. Өдрийн сайн цаг нь бар, луу, могой, бич, тахиа, гахай болой. Хол газар яваар одогсод хойш мөрөө гаргавал зохистой. Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй.

ЗУрхай

11. Баруун монголын нэгэн ястан13. Өвөр монголын алдарт жүжигчин Баасангийн тоглосон монгол кино14. Хөдөлмөрийн багаж15. Монголын хөлбөмбөгийн шилдэг баг

Ташуугаар:1-8. Заяа4. Хөлбөмбөгийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээний гурван мөнгөн медальт улс

лавлах

8 ЗасгИйН гаЗрыН мЭДЭЭ 2016.09.13, мягмар ~ №196 (474)

Mr. Баагийгийн ПАЯН.....

Н.Эрдэнэбаяр, Э.Тамир©

Та яаж мэдэж байгаа юм бэ?

Ийм халтар гартай юм чинь мэдэлгүй яадаг

юм

Миний ирээдүйг хэлээд өгөөч?

1

8 9 12

13

14 15

10

2 3

7

4

5

6

11

Э

Б

Р

Л

ТБ

Т

Л

Ү

ЭГ

Л

ТА

М

Р

У

Л

А

ХЭ

Х

Р

ҮА

И

Д

Д

С

Х

ИО

АБ

Р

И

О

А

Э

Э

И

Р

Э

АЗ

НР

А

НИ

Б

А

УН

А

ИНЭ

Ж

Н

Ж

А

ЛҮ

Ш

Г

ЛЭ

АҮ

А

Таны гарыг харахад хувь заяа чинь их л бүрхэг байна даа... Гэдэсний халдварт өвчнөөр өвчилж үхэх аюул их байна.

Өдөр тутмын хэрэглээ, ажлын гол зэвсэг болсон компьютерийг бид төдийлэн цэвэрлэдэггүй. Компьютерийн гар нь ариун цэврийн өрөөний суултуураас ч их нян тээдэг гэдгийг та мэдэх үү? Тиймээс тогтмол цэвэрлэхийг зөвлөж байна. Компьютерийн гарыг зориулалтын тоос сорогч ашилгаж, товчлуурын хооронд орсон хог шороог арилгаж бол-но. мөн үсний сэнсээр ч үлээж болно. Чийгтэй алчуураар гадар-гууг цэвэрлэсний дараа хуурай болтол нь арчаарай. Хэрэв та утасгүй гар, хулгана хэрэглэдэг бол цэвэрлэхийн өмнө зайг нь авахаа бүү мартаарай.

хонконг хятадын худалдааны төвийн төрхөө алдаж байна

Солонгосчуудын мөнгөөр босох Мурсайдын цахилгаан станц

Бээжингийн дэд бүтцийн хөрөнгө оруулалт шүүмжлэлд өртлөө

Эх газрын Хятадын худалдан авагчдад түшиглэдэг тансаг барааны борлуулалт эрс уналаа. > 10

KEPCO цөмийн реакторуудаа Их Британид нийлүүлэхээр өрсөлдөж эхэллээ. > 10

Хятадад хэрэгжүүлсэн төслийн 75 хувь нь зардлаа хэтрүүлснээс зээлээ төлж чадахгүйд хүрчээ. > 10

Сирийг тохинуулах Орос, америкийн тохиролцооЭрика Соломон

гал зогсоох гэрээний нөх-цөлийн дагуу аядуу босогчид хатуу шугам баригчдаас тус гаарлах ёстой. сирийн босогч дын хүчин даваа га-рагаас хэрэгжиж эхэлсэн Орос, америкийн энхийн тохи рол цоог түдгэлзсэн байдалтай хүлээн авч байх шиг байна. гэхдээ тэд “амжилтад хүрэх боломжгүй бас нэгэн гал зогсоох гэрээ удахгүй биз” гэсэн байр сууринаас хандав. Хэдийгээр албан ёсны мэдэгдэл гаргаагүй ч сөрөг хүчний хэд хэдэн удирдагч аНУ-ын Төрийн нарийн бичгийн дарга Жон Керри, ОХУ-ын гадаад хэргийн сайд сергей Лавров нарын зарласан гал зогсоох зөвшилцлийг дагаж мөрдөхөөр төлөвлөж буйгаа илэрхийлжээ.

Нур ал-Дин бүлгийн хэв-лэлийн төлөөлөгч ясир аль Юсуф “Бидэнд болгоомжлох, айх шалтгаан олон бий. гэсэн хэдий ч төлөвлөгөөнд нааштай хандана. Орос болон асадын дэглэмийн учруул сан хохирол, өлсгөлөнг бууруулах ямар ч боломжийг ашиглахад бэлэн байна” гэжээ. москва, Вашингтон дахь дэмжигчдийнхээ байгуулсан гэрээг хэрхэн хүлээн авах талаар сөргөлдөгч талуудын хооронд зөрчил үүсээд буй. Орос улс өнгөрсөн жилээс сирийн мөргөлдөөнд цэрэглэн оролцож эхэлсэн тул Ерөнхийлөгч Башар асад босогчдын эсрэг байр сууриа бэхжүүлж чадсан юм.

Шинэ энхийн тохиролцоо хэд хэдэн үе шаттай. Үүнд Орос, америкийн цэргийнхэн яваандаа хамтарна. Тэгэхдээ асад болон сөрөг хүчний аль алинтай тулалдаж байгаа IsIs гэх жихадын босогчид төдийгүй сөрөг талынхны холбоотон Жабхат Фатах аль Шам бүлгийн эсрэг ч дайралт хийх нөхцөл тусгагджээ. Тус бүлэг аль Кайдагийн салбар агаад Жабхат аль Нусра гэдэг нэртэй байсан. Харин саяхнаас нэрээ сольж, дэлхийн хэмжээний алан

хядагчдаас салснаа зарласан юм. гэвч Орос, америк хоёр уг өөрчлөлтийг өнгөц хэлбэрийн төдий зүйл гэж үзсэн байна. Хоёр улсын тохиролцоонд үзэл суртлын хувьд аядуу бүлгүүдийг Жабхат болон хатуу шугам баригчдаас холбоогоо таслахыг шаарджээ.

аНУ-аас дэмжлэг авдаг нэг бүлгийн төлөөлөгч Хи-шам скафф “Босогчдыг ялгаж салгана гэдэг маш хүнд. Хоёр дахь асуудал нь жиха дис тууд алеппогийн бүслэлтийг задлахад гол үүрэг гүйцэтгэсэн” гэв. Босогчид болон асадын цэргийн хооронд хуваагдаад буй алеппо хотод маш ширүүн тулалдаан болж, оны эхээр зарласан гал зогсоох тухай өмнөх гэрээ зөрчигдсөн билээ. Жабхатын тэргүүлсэн босогчид өнгөрсөн сард хотын бүслэлтийг сэтэлсэн учир хотын оршин суугчдын дунд нэр хүнд нь сэргэжээ.

гэвч Засгийн газрын цэргүүд

Оросын байлдааны онгоцууд болон Ирак, Ираны шийтийн дайчдын тусламжтайгаар бүслэлтийн шугамыг дахин хаагаад байна. алеппо хот дахь босогчдын гарт буй хэсэгт байрладаг нэг бүлгийн удирдагч абду Худур хатуу шугам баримтлагчдыг тусгаарлах саналын талаар “Энэ бол ухаалаг бус, ёс суртахуунгүй шаардлага. ард иргэдийн санаа бодлыг олон улсын эсрэг тухайлбал, аНУ-ын эсрэг чиглүүлнэ” хэмээн ярив. Ингэхдээ тэрбээр өмнөх гэрээг дурдсан байна. мөн гал зогсоох талаар итгэлгүй байгаагаа илэрхийлжээ. абду Худур “Энэ тохиролцоогоор тэд хэдэн хайрцаг тусламжийн бараа л авчрах байх. Өөр юмгүй. Үнэн нь л тэр” гэлээ.

алеппо хот бол эхний 48 цагт гал зогсоож, улмаар сунгах алхмын гол цэг юм. америкийн албанаас босогчдод илгээсэн баримт бичигт эвлэрэл долоо

хоног тасралтгүй үргэлжилсэн тохиолдолд Орос, америкийн хамтарсан цэргийн ажиллагааг явуулна гэж заажээ. гэвч

оросууд ба дэглэмийнхэн жиха-дистуудыг дайрах нэрийн дор тэдний бүсийг бөмбөгдөхөө зогсоохгүй гэдэгт сөрөг хүчин итгэлтэй байгаа аж.

алеппо болон зэргэлдээх Идлиб мужийг амралтын өдрүүдэд бөмбөгдсөний дээр сирийн хойд нутагт байлдааны улмаас 70 гаруй энгийн иргэн амь үрэгдсэн юм. Нэг цохилт гэхэд л баярт зориулан хүнс худалдаалж байсан Идлиб хотын захыг оножээ. Хүмүүс дамнуурган дээр хэвтүүлсэн болон нурангид дарагдсан хүүхдүүд цусаа асгаруулж буй зургийг нийгмийн сүлжээнд тавьсан байна.

сирид таван жил үргэлжилсэн иргэний дайнд 300 мянган хүн амиа алдаж, хэдэн зуун мянган иргэн эх орноосоо дайжин Европ руу дүрвэсэн билээ. гадаадын гүрнүүд хүчирхийллийг зог -соож, IsIs болон аль Кай дагийн салбар бүлгийг дара хыг зорьж байна. Энхийн төлөвлөгөөг зөвшөөрсөн асадын дэглэмтэй ойр улстөрчид гэрээг сайшаан Вашингтон босогчдыг дэмжихээ зогсоох анхны шинж тэмдэг хэмээн үзэж байгаа аж. сирийн Засгийн газрыг дэмждэг Ливаны

улстөрч Кандил Насир “Энэ бол аНУ-ын байр суурьт гарч буй шилжилт мөн. америк асадын дэглэмийн эсрэг дайтахгүй гэдгээ зарлалаа. Тэд сири дэх холбоотнууддаа алан хядагчидтай тэмцэхэд анхаар, Засгийн газартай эвлэрэх нөхцөлийг зөвшөөр гэж хэлж буй хэрэг” хэмээн дүгнэв.

гэвч босогчдын зарим удирдагч хувийн бодлоо ярихдаа аНУ Жабхатаас тусгаарлахыг нийтэд зарлаж байгаа шигээ хатуу шаардахгүй байх гэж сэжиглэж буйгаа цухуйлгажээ. Тэдний нэг нь “Фронтын шу-гамыг задлах бараг боломжгүй гэдгийг аНУ ойлгож байгаа. Тэд босогчдын удирдагчдыг онилох байх. Үүнийг дайчид нь ч нэг их эсэргүүцэхгүй биз” гэсэн юм. Ийм тохиолдол босогчдод ашигтай байж магадгүй. Хэрэв удирдагч нь алагдвал дайчид нь босогчидтой нэгдэх боломжтой. гэвч босогчдын олонх удирдагч цөөн өдөр амрахаас илүүг энхийн тохиролцооноос хүлээхгүй бай гаа юм. Нэг удирдагч “Бид үүнийг Обамагийн за саг за хир-гааны сул хан бооцоо гэж үзэж байна” хэмээн өгүүлсэн.

Brexit-ийн дараах европын холбооны нэгдэл ба зөрчилалекс Баркер

Баасан гарагт болох Европын удирдагчдын уулзалт Британи Европын холбооноос гарсны дараах шинэ чиглэлийг тодор-хойлж, эв нэгдлийг тунхаглах зорилготой. гэвч цагаачлал, санхүүгийн хямрал, Brexit зэрэг маргаантай асуудалд ээрүүлэх бололтой. словакийн нийслэл Братислава хотод болох "Европын холбоо-27" уулзалтаар аюулгүй байдал, хилийн хяналт, терроризм, эдийн засгийн асуудлыг голлон хэлэлцэж, түүхэн хүнд хэцүү цаг үед тус холбооны улс төрийн чадам-жийг дахин бататгах зургаан сарын үйл явцыг эхлүүлэхээр төлөвлөжээ.

гэвч албан хэлэлцүүлгээс гадна зохион байгуулагчдын зайлсхийхийг эрмэлзэж буй сэтгэл зовоосон олон асуудал бий. герман улс эв нэгдэлд голлон анхаарахыг хүсэж буй ч холбооны гэрээг өөрчлөх, евро бүсийн интеграцчилал, цагаачдыг байрлуулах квот, Brexit-ийн дараах стратеги зэрэг эмзэг асуудал сөхөгдөж магадгүй юм. Хэлэлцээнд оролцогч нэг

төлөөлөгч “Бид хуваагдмал бус гэдгээ харуулахын тулд хамгийн наад захын нэгтгэх зүйлийг хайж байгаа. гэвч уг зүйлээр зөвшилцөхөд хүртэл маргаан гарч байна” гэжээ.

Удтал үргэлжилсэн улс төрийн хагарал улам өргөжин, Европ тивийн өмнөд, умардыг эдийн засаг, хэмнэлтийн арга хэмжээгээр заагласан бол өрнө, дорныг цагаачлал, интеграцчиллын асуудлаар хуваажээ. Нэгдмэл хөрс суурь хайхын тулд зарим улстөрч санаа нэгтэй улсуудтай тусдаа зөвлөлдөж, авцалдах цэгийн эрэлд гарсан аж. Тухайлбал, Италийн Ерөнхий сайд маттео ренци афинд болсон хэмнэл тийн бодлогын эсрэг байр суурь тай өмнөдийн орнуудын уулзал таас ирээд “Одоо бид олуулаа бол лоо. Бид эсэргүүцэл үзүүлж чадна” гэжээ.

Братиславын уулзалт ширүүн маргаанаас зайлсхийж чадвал ялалт гэж харагдах боломжтой. Евро бүсийн өрийн хямралын шинжээч нэгэн “сүүлийн 30 жилд бид ямар ч хямралаас хүчирхэгжин гарч байсан. Одоо

харин анх удаа бидний хийж чадах ганц зүйл бол хохирлыг багасгах явдал” хэмээв. Дээд уулзалтаас эв нэгдлээ харуулах даруухан зорилт нь томоохон үр дагавартай. Уулзалтад бэлт гэх ажлыг удирдаж буй Ев ропын холбооны нэг дипломатч ярихдаа “Европын холбоо бусад эзэнт гүрний адилаар хэтэрхий томорч, удирдах боломжгүй болсон. Энэ бол том асуулт. Эргүүлэх боломж байдаг болов уу?” гэжээ.

германы канцлер ангела меркель холбооны уялдаа суларч буйг ухаарахын хэрээр урамшуулал, зэмлэлийн бод-логод төвлөрч байна. Тэгэхдээ алсын хараа буюу хуваагдлын асуудал гэхээс илүү дижитал эдийн засаг, залуусын байдал зэрэгт анхаарах бодолтой байгаа юм. Тэрбээр Brexit-ийг Европын холбооны түүхэн дэх гүн ан цав хэмээн харж, болгоомжтой хариулахыг хичээж байна. Одоохондоо хуурамч найдвар төрүүлэх буюу герман улс саналаа бүгдэд тулгаж буй мэт харагдахаас зайлсхийхийг эрмэлзэж буй. 10

BBM©

ПРЕСС РИЛИЗ Улаанбаатар хот

“хӨрӨНгӨ ОрУУЛагЧ үНДЭСТЭН” хУвЬЦаагаа хӨрӨНгИйН БИрЖ ДЭЭр гаргахаар БОЛЛОО

“Хөрөнгө Оруулагч Үндэстэн” хаалттай хувьцаат компани (цаашид Үндэстэн гэх) нь 2016 оны 1 дүгээр сарын 9-ний өдөр 560 хүний үүсэл санаачлагаар байгуулагдсан билээ. Ингэснээр Монголд анх удаа “crowdfunding” аргыг ашиглан олон нийтийн оролцоотой арилжааны банк байгуулах зорилгоор үүсгэн байгуулагдсан мэргэжлийн санхүү, хөрөнгө оруулалтын компани бий болсон юм.

Өнгөрсөн хугацаанд Үндэстэн Ард Санхүүгийн Нэгдэл ХК, Монгол Шуудан ХК, Ард Даатгал ХХК-д шууд хөрөнгө оруулаад байгаа юм.

Хагас жилийн байдлаар Үндэстний 1,000 төгрөгний нэрлэсэн үнэтэй нэгж хувьцааны үнэлгээ 1,554.49 төгрөг болсон нь компанийн үнэ цэнийг 50 гаруй хувиар нэмэгдүүлснийг харуулж байна. Үүний дагуу наймдугаар сард болсон хувьцаа эзэмшигчдийн хурлаас нэгж хувьцааны нийтэд санал болгох үнийг 1,250 төгрөг болгохоор санал нэгтэйгээр шийдвэрлэлээ.

Мөн тус хурлаас Хөрөнгө Оруулагч Үндэстэн ХК-ийг Жинст Увс ХК-тай нэгтгэх, улмаар Монголын Хөрөнгийн Бирж дээр бүртгэлтэй нээлттэй хувьцаат компани болгох түүхэн шийдвэрийг хуралд оролцогсдын 96.81 хувийн саналаар гаргалаа. Ингэснээр манай хувьцааны хөрвөх чадвар нэмэгдэж, компанийн засаглал илүү батжиж, хувьцааны эрэлт нийлүүлэлт дээр үндэслэн зах зээлийн үнэ цэн бодитоор тодорхойлогдох болно. Үндэстэн Хөрөнгийн Бирж дээр гарснаар олон түмэн ирээдүйн банкны хувь нийлүүлэгч болоход илүү хялбар болох юм. Компанийн хувьд орчин үеийн дэвшилтэд технологи дээр суурилсан “Финтек” банк болох зорилгодоо нэг алхам ойртож байна гэсэн үг.

9 дүгээр сарын 7-ны өдөр Үндэстний ТУЗ хуралдаж, хувьцаа эзэмшигчдийн хурлын шийдвэрийг албажуулж, Хөрөнгө Оруулагч Үндэстэнг Монголын Хөрөнгийн Бирж дээр гаргах ажлын төлөвлөгөөг батлан 2016 ондоо багтан холбогдох ажлыг гүйцэтгэхийг Гүйцэтгэх Захиралд үүрэг болголоо.

Мөн Үндэстэнд нэгдэх хөрөнгө оруулалтын доод хэмжээг бууруулж 300,000 төгрөг болгосон нь хувьцааг эзэмших боломжийг илүү өргөн хүрээнд нээж өглөө.

Та бүхэн “Хөрөнгө Оруулагч Үндэстэн” ХК-ийн талаар илүү дэлгэрэнгүй мэдээллийг дараах хаягаар холбогдож авна уу:

хаяг: Ард Санхүүгийн Нэгдлийн байр, Ерөнхий сайд Амарын гудамж, Сүхбаатар дүүрэг, 8-р хороо, Улаанбаатар хот, Монгол Улс ерөнхий мэдээллийг: 11-321899, 7707-8080, 9922-4879И-мэйл хаяг: info@investornation.mn, info@ganhuyag.com

Хүчтэй. Хамтдаа.

Хятадад хэрэгжүүлсэн төслийн 75 хувь нь зардлаа хэтрүүлснээс зээлээ төлж чадахгүйд хүрчээ.

Brexit-ийн дараах европын холбооны нэгдэл ба зөрчил9 Үүний эсрэгээр, маттео ренци

том мөрөөдлийг илэрхийлж байнав Тэрбээр технократ, санхүү, хэмнэлт төдий бус өөр Европыг бүтээх тухай ярих боллоо. Тэрбээр энэ удаа афины уулзалтад оролцсон Францын Ерөнхийлөгч Франсуа Олландын дэмжлэгийг авна гэж найдаж байгаа аж. Энэ нь хадгаламжийн нэгдсэн даатгал бий болгох гэх мэт евро бүсийн хуучин маргааныг сэргээх далд оролдлого байж болзошгүй.

Үүний хажуугаар Унгар,

Польш зэрэг улс “соёлын сөрөг хувьсгалын” тухай ярьж, Брюссельд төвлөрсөн эрх мэдлийг задлах шинэ гэрээ байгуулахыг санал болгож байна. Харин Европын комиссын тэргүүн Жан Клод Юнкер холбоог бэхжүүлж, хөрөнгө оруулалт, аюулгүй байдал, цэргийн хамтарсан төслүүд хэрэгжүүлэх төлөвлөгөө боловсруулснаа жилийн тайландаа тусгажээ. афины уулзалтыг зохион байгуулсан грекийн Ерөнхий сайд алексис Ципрас “Бид Европын холбоо

юм уу, эсвэл германы холбоо юу гэдгээ нийтээр тодорхойлох ёстой” гэж мэдэгдсэн нь маргаан дэгдээв. Үүний хариуд германы сангийн сайд Вольфганг Шойбле “Зүүнийхний уулзалтаас ухаалаг санаа гардаггүй” хэмээн тохуурхжээ.

Энэ бүх зөрчлийг намжаахыг оролдож буй Европын зөвлөлийн Ерөнхийлөгч Дональд Туск дээд уулзалтыг даргалах ёстой. Тэрбээр олон нийтийн анхаарлыг хамгийн их татаж буй цагаачлал, терроризм гэсэн хоёр асуудлаар хэлэлцүүлэг

өрнүүлэх сонирхолтой байгаа. “Brexit-ийн гол сургамж нь Европын холбооны удирдлага хяналтыг гартаа авахгүй бол тус холбоог эсэргүүцэгч популистуудад байр сууриа алдана гэдгийг харуулсан” гэж ноён Туск анхааруулж байна.

Дээд уулзалтаас албан ёсны баримт бичиг гаргахгүй. гэхдээ бүх зүйл төлөвлөсний дагуу явбал холбооны гэрээ байгуулагдсаны 60 жилийн ойтой давхцан 2017 оны гуравдугаар сард ромд болох уулзалтын өмнө хэлэлцэн тохирох асуудлуудыг

тодорхойлно. Энэ хугацаа нь нэгдсэн байр суурьт хүрсэн цөөхөн зүйлийн нэг. Холбооны эв нэгдлийг харуулах нь ирэх онд Франц, герман, голланд зэрэг улсуудад болох сонгуулиар гарч ирэх шинэ удирдлагад чиглэл, хандлага болж өгөх учиртай. германд сонгууль болохоос наана эрс шинэчлэл рүү чиглэсэн алхам хийх боломжгүй гэж олонх улстөрч үздэг. Жишээ нь, Польш улс холбооны гэрээг шинэчлэх саналаа 2017 оны хоёрдугаар хагаст оруулахаар төлөвлөснийг

албаныхан мэдээлсэн.Энэ удаагийн дээд уулзалтаас

хэн ч их зүйлийг хүлээхгүй байгаа бололтой. Хойд Европын нэг орны Ерөнхий сайдын туслах “Братиславт таатай уур амьсгал бүрдэнэ гэж бодохгүй байна. сөрөг орчин үүсч, хүн бүрт дарамт ирэх байх. Зүүн Евро-пынхоос бусад орны удирдагч бэрхшээлтэй тулгараад байгаа. Шүүмжлэгчид “Бүх зүйл хэвийн явж байгаа хэрэг үү, Brexit-д өгөх та нарын хариулт ердөө энэ үү? гэж асуух нь гарцаагүй” гэсэн юм.

Жим Пакард, Эндрю Уордселлафилдын ойролцоо

шинээр байгуулах атомын цахилгаан станцад Өмнөд солонгос олон тэрбумын хөрөнгө оруулах гэж байгаа. Энэ нь Их Британийн эрчим хүчний салбарыг азийн орнууд сонирхож буйн илрэл боллоо. Кумбрын эрэг дэх мурсайдын атомын цахилгаан станцад 10 тэрбум ам.долларын хөрөнгө оруулах Nugen консерциумд нэгдэхээр төрийн өмчийн Ko-rea Electric Power corporation (KEPco) хэлэлцээ хийж байна. Уг цахилгаан станцын одоогийн эзэмшигч нь японы Toshiba, Францын Engie компани.

Хэт өртөгтэйн дээр хятад хөрөнгө оруулагчийн гүйцэтгэж буй үүргээс шалтгаалан сомерсет дахь Хинкли Пойнтын цөмийн цахилгаан станцын төсөл зогссон эгзэгтэй үед уг тохиролцоо болж байгаа юм. Францын EDF компаниас хятадуудтай хамтран байгуулах, 18 тэрбум фунт стерлингийн өртөгтэй Хинкли Пойнтын станцын хувь заяаг Ерөнхий сайд Тереза мэй энэ сард эцэслэн шийднэ.

Энэхүү сиймхийг ашиглан Их Британид сүүлийн 20 жилд анх удаа шинэ цөмийн цахилгаан станц байгуулах ажилд хошуучлагч болохоор Nugen чармайж байна. гэхдээ мурсайдын төслийг Их Британийн зохицуулах байгууллагаар зөвшөөрүүлж, санхүүжилт үүсгэхэд дор хаяж жилийн хугацаа шаардлагатай.

Өмнөд солонгосын KEP-co-гийн хувьд мурсайдын төсөлд нэгдэн Их Британид ажиллах нь олон улсын цөмийн эрчим хүчний зах зээлд анх хөл тавьж буй хэрэг болно. Нэгдсэн вант улсын зургаан сая айл өрхийг эрчим хүчээр хангах мурсайдын цахилгаан станцын реакторуудыг Тoshi-ba-гийн аНУ дахь салбар Westinghouse нийлүүлнэ. Харин KEPco өөрийн технологи бүхий реакторуудыг Их Британид нийлүүлэхээр өрсөлдөж эхэллээ. Өмнөд солонгос нь 2030 он гэхэд

дэлхийн тэргүүлэх цөмийн реактор экспортлогч болох зорилттой. Тус улс хэдийнэ абу-Дабитай 20 тэрбум ам.долларын гэрээ байгуулсан.

Өмнөд солонгосын цөмийн эрчим хүчний салбарт хяналт тавих байгууллага гурван жилийн өмнө үйлдвэрлэдэг эд ангиудынхаа гэрчилгээг хуурамчаар бүрдүүлсэн хэрэгт KEPco-г буруутгасан юм. Уг зэмлэлийг тус улсад “Тэргүүлэх үүрэгтэй тоглогч”-оос зохион байгуулсан гүтгэлэг хэмээн KEPco-гийн холбоотон нь тайлбарлаад өнгөрчээ.

Өмнөд солонгосын Засгийн газар 51 хувийг нь эзэмшдэг тус групп гурван жилийн өмнөөс Nugen-тэй хэлэлцээ өрнүүлж эхэлсэн ч тохиролцож чадалгүй өдий хүрчээ. KEPco-той холбогдуулан тайлбар өгөхөөс татгалзсан Nugen консерциум хэд хэдэн болзошгүй хөрөнгө оруулагч, гэрээлэгчтэй холбоо тогтоосон тухайгаа мэдэгдсэн. Харин KEPco компанийн зүгээс одоогоор тайлбар хийгээгүй юм.

Их Британийн Засгийн газар тус улсын цахилгаан эрчим хүчний гол эх сурвалжаар цөмийн эрчим хүчийг сонгосон. Эрх баригчид Нэгдсэн вант улсад 2035 он хүртэлх хугацаанд барих цөмийн цахилгаан станцуудын нийт хүчин чадлыг 14 гВт байхаар тооцжээ. гэвч төслүүдийг Засгийн газраас санхүүжүүлэхгүй тул сайд нар гадаадын хөрөнгө оруулагчдад найдахаас аргагүй болоод байна.

Хуучин цөмийн цахилгаан станцуудын үе өнгөрсөн. Нүүрсэн галлагаат бохир дулааны станцуудыг шахах хэрээр шинэ үеийн атомын цахилгаан станц амин чухал болж хувирлаа. Цөмийн эрчим хүчийг хэт өртөгтэй хэмээн шүүмжлэгч цөөнгүй. Их Британид сэргээгдэх эрчим хүч, байгалийн хийн хэрэглээг хослуулах замаар нүүрстөрөгчийн хийн ялгарлыг бууруулж, өртгийг нь бууруулах боломжтой хэмээн дээрх шүүмжлэгчид үздэг.

Дэд бүтцийн хөрөнгө оруулалт өгөөжгүй байна

габриэл вилдауХятадын дэд бүтцийн салбарт

оруулсан хөрөнгө оруулалтын талаас илүү нь зардал хэтрэх замаар өгөөжгүй болон хувирч, эдийн засгийн утгаа алдан, үрэн таран болжээ. Тус улсын дэд бүтцийн өсөлтийн загвар амьдрах чадвартай, эсэхэд эргэлзээ төрүүлсэн, Оксфордын их сургуулийн судлаачдын дээрх дүгнэлт Хятадад ширүүн маргаан дэгдээлээ.

сүүлийн 35 жилд хэдэн зуун саяар тоологдох ажилчин хөдөөнөөс хот руу шилжихэд хүргэсэн дэд бүтцийн хөрөнгө оруулалт нь Хятадын эдийн засгийн өсөлтийн үндсэн түлхүүр. Үйлдвэрлэлд хөрөнгө оруулах явдал суларсантай уялдан тус улс энэ онд ч дэд бүтцэд ихээхэн хөрөнгө зарцуулна.

Хятад орны зээлийн дарамтыг улам хүндрүүлж буй ийм хөрөнгө оруулалт нь ихэвчлэн үр ашиггүй зардал болон өнгөрч байгааг Оксфордын их

сургуулийн харьяа саидийн бизнесийн сургуулийн атиф ансар тэргүүтэй эрдэмтэд анхааруулж байна. “Эдийн засгийн өсөлт бий болгохоо нэгэнт больсон дэд бүтцийн уламжлалт хөрөнгө оруулалт нь эрсдэл тооцсон ашигтай байж чадахгүй боллоо” хэмээн эрдэмтдийн судалгааны тайланд тайлбарлажээ. Ингэхдээ “Хятад орны эдийн засаг, санхүүгийн бүхий л бэрхшээл нь муу менежмент бүхий дэд бүтцийн хөрөнгө оруулалтаас үүдэлтэй. Дэд бүтцийн хөрөнгө оруулалтын хэмжээг багасгаж, чанарыг нь сайжруулахгүй бол тус улс санхүү, эдийн засгийн хямралтай тулгарна” гэсэн байв.

Хөгжиж буй эдийн засагтай улсад өсөлт үүсгэх гэвэл дэд бүтцийн хөрөнгө оруулалт нэн чухал. Чухам үүнд БНХаУ бусад хөгжиж буй орнуудад загвар болж өгнө гэсэн ойлголт эдийн засагчдын дунд түгээмэл. Энэхүү ойлголт хэр зөв болохыг тодруулахаар эрдэмтэд

судалгаа хийсний дүнд дээрх тайлан гарчээ. Бразил, Нигери, Пакистан зэрэг улс БНХаУ-аас жишээ авч болохгүйг ноён ансар анхааруулав. БНХаУ-ын дарга Ши Жиньпиний “Шинэ торгоны зам” бодлогын хүрээнд тус улсыг Төв ази, Ойрхи Дорнод, Европ тивтэй холбох авто болон төмөр зам, усан буудал байгуулахыг уриалдаг.

“БНХаУ дэд бүтцэд асар их хөрөнгө оруулсны ачаар хөгжсөн хэмээх ойлголт хоосон домог. Эдийн засгаа либеральчилж, аж үйлдвэртээ шинэчлэл өрнүүлсний ачаар л тус улс хөгжсөн. гэтэл чанар муутай дэд бүтцэд оруулж буй замбараагүй хөрөнгө оруулалт Хятадын хөгжилд гай болж байна” хэмээн ноён ансар анхааруулав.

Хятадад хэрэгжүүлсэн төслийн 75 хувь нь зардлаа хэтрүүлснээс зээлээ төлж чадахгүйд хүрснийг oxford review of Economic Policy сэтгүүлд нийтэлсэн тайланд дурджээ. БНХаУ-ын 28.2

их наяд ам.долларын өрийн 33 хувь нь хэтэрсэн төсвийн зардлаас үүдэлтэйг тайланг гаргагчид баталж байна. Уг судалгааг БНХаУ-д 1984-2008 оны хооронд хэрэгжүүлсэн авто болон төмөр замын 95 төсөлд үндэслэн гаргажээ.

Зарим эдийн засагч энэ тооцоог өөрөөр тайлбарлав. Төсөл зардлаа шууд нөхөж чадахгүй ч улс орны эдийн засгийн ажиллагааг дэмжих эерэг дам нөлөөтэй талаар дээрх тайланг шүүмжлэгчид маргаж байна. Ийм дам нөлөөний жишээнд татварын орлого сайжрах, төслийн үр шимийг хүртэгч компани, айл өрхийн орлого ихсэх зэрэг байж болно. “Дэд бүтэц үүссэний ачаар Хятадаас нийлүүлж буй гутлыг бусад хөгжиж буй орнууд дуртайяа худалдаж авна” хэмээн oxford Economics-ийн азийн эдийн засаг хариуцсан захирал Луис Кужис тайлбарлав.

Бен БландТүрээсийн үнээр цагтаа

дэл хийн хамгийн үнэтэй худал-дааны дүүрэгт тооцогдож байсан Хонконгийн Козвэй Бэй дахь Kingdom Jewellery дэлгүүр борлуулалтаа өсгөхөөр зүтгэж байна. “галзуутай хямдрал” гэсэн зар тавьж, үзмэрийн цонхон дээрээ өрсөн барааныхаа үнийг тодоор бичсэн ч худалдан авагчид хуруу дарам цөөн байгаа юм. Хятадад дээд зэрэглэлийн барааны худал-даа оргилдоо хүрсэн 2013 оноос хойш Үйлчлүүлэгчдийн тоо 60-70 хувиар буурсныг үнэт эдлэлийн тус дэлгүүрийн менежер Жеки се тайлбарлав. “Энэ онд ч, ирэх жил ч байдал сайжрахгүй шинжтэй” хэмээн тэрбээр хэлсэн юм.

Эдийн засаг суларч, Ши Жинь пин авлигатай тэмцэх

кампани өрнүүлэхээс өмнө хятад жуулчид тус дэлгүүрт 100 мянга хүртэлх хонконг долларын (12890 ам.доллар) наймаа хий дэг байжээ. Одоо бол 1000 хонконг долларын бараа авахдаа ч эргэлздэг болсон хэмээн ноён се өгүүллээ. Дампуурсан үй олон худалдааны газруудын нэгэн адилаар борлуулалтгүй болсон хөрш дэлгүүр нь хаалгаа барьжээ. Энэ бүхэн Хонконг Хятадын худалдааны гол төвийн статусаа алдаж буйн илрэл.

Энэ оны эхний долоон сарын байдлаар тус дүүргийн борлуу-лалт 10 хувиар буурсан. Жилийн өмнө буюу 2015 оны мөн хуга-цаанд үнэт эдлэл, бугуйн цагны борлуулалт бүр 22 хувиар уна сан юм. Өнгөр сөн долоо хоногт Хонконгод бугуйн цагны

жил тутмын үзэсгэлэн яармаг өндөрлөсөн. Найман жилийн турш швейцарь цаг голлож ирсэн Хонконгийн зах зээлд анх удаа аНУ-ын бүтээгдэхүүн хүч түрэн давамгайллаа.

Хонконгод тулгарсан бэрх-шээлийн бас нэг шалтгаан нь эдийн засагт голлодог жижиглэн худалдааны салбарт эх газрын Хятад гол үүрэг гүйцэтгэдэг явдал. Хятад жуулчдын тоо долдугаар сарын байдлаар жилийн өмнөхөөс есөн хувиар буюу 24 саяар буурсан. Эх газрын Хятадын шинэ баячуудын хэрэгцээнд тулгуурладаг тансаг зэрэглэлийн барааны салбарт дэлхийн хэмжээнд бүтцийн өөрчлөлт шаардлагатай боллоо. uBs-ын судалгаагаар cartier, Jaeger-Lecoultre, montblanc-ийг

эзэмшигч richemont өнгөрсөн онд орлогынхоо 38 хувийг, швейцарь цагны swatch групп 47 хувийг хятад худалдан авагч даас олжээ.

Хятадад “Ширүүн дайрах” аргаар борлуулалт хийж ирсэн олон компани үйл ажиллагаагаа хэт өргөжүүлсний горыг амсаж сууна хэмээн Их Британийн тан саг зэрэглэлийн бараа бүтээг-дэхүүн сурталчлагч Britannia Elevation компанийн Ерөнхий захирал Эдвард Олвер өгүүллээ.

БНХаУ-д иргэдийн хэрэглээ өөрчлөгдөж байна. Үнэтэй, тансаг эд сонирхдог байсан иргэд энгийн хэрэглээнд түлхүү анхаардаг болсон нь шинэ чиг хандлага хэмээн зээлийн картын master-card компанийн шинжээч сара Квинлэн үзэв. “гар цүнх, бугуйн цаг зэргийг заавал байх тансаг эд

хэмээн ойлгож ирсэн уламжлал ул болох төлөвтэй. Хятад жуулчдын тоо өргөжсөөр байгаа ч бараа бүтээгдэхүүн худалдаж авах нь хуучнаасаа багассан. Эдүгээ зочид буудал, ресторан, үзвэр үйлчилгээнд мөнгөө зарах нь илүүтэй боллоо” хэмээн тэрбээр өгүүлсэн юм.

“Үнэ хадсан бараа авдаг хятад жуулчид ирэхээ боль сон. Тиймээс Хонконг бүтцийн шинэчлэл өрнүүлэх шаард лагатай” хэмээн аяны тээш, чемодан үйлдвэрлэгч samsonite-ийн ерөнхий захирал рамеш Тайнвала тайлбарлав. Тус компани samsonite чемоданыг гангараа бус хэрэглээ талаас нь сурталчлах бодлого баримталж, Хятадын зах зээлд зориулсан арай хямд загвар нийлүүлж байна. Түүнчлэн бусад ком пани

ч нийгмийн зэрэг дэв илэрхийлдэг тансаг эдлэлийн оронд хямд төсөр, энгийн бараа борлуулахад анхаардаг боллоо. Урьд нь хятад худалдан авагчид ердөө л хамгийн үнэтэйг нь авах гэдэг байсныг Хонконгийн цаг үйлдвэрлэгчдийн холбооны дэд ерөн хийлөгч Тимоти Као тайлбарласан юм. “Одоо бол боломжийн үнэтэй өдөр тутмын цаг хамаагүй гүйлгээтэй” хэмээн ноён Као ярьж байна.

Шинэ нөхцөлд нийцүүлэн өөр зах зээл хайх шаардлагатайг шумбагчдад зориулсан бугуйн цаг үйлдвэрлэдэг Швейцарийн Doxa компанийн мене жер Лиз Ли анхааруулав. “Эх газрын Хятадын зах зээл муудлаа. Ойрх дорнод, магадгүй Иранд найдвар бий” хэмээн тэрбээр тайлбарлаж байна.

Солонгосчуудын мөнгөөр босох аЦС

хонконг хятадын худалдааны төвийн төрхөө алдаж байна

11

Эдийн засаг

ЗасгИйН гаЗрыН мЭДЭЭ

ТүүхИй ЭД

АНУ, доллар 2232.65

Евро 2511.62

Япон, иен 21.79

ОХУ, рубль 34.40

БНХАУ юань 334.27

БНСУ вон 2.01

ваЛЮТыН хаНШ

» АрИлжАА

4.9 тэрбум Монголын хөрөнгийн бирж өнгөрсөн долоо хоногт таван удаагийн үнэт цаасны арилжаа зохион байгуулж, өдөрт дунджаар 4.9 тэрбум төгрөгийн гүйлгээ хийжээ.

» хөДөлМөрИйн ЗАх ЗЭЭл

39.4 мянгаХөдөлмөр эрхлэлтийн байгууллагад бүртгэлтэй ажил хайгч иргэд энэ оны наймдугаар сарын эцэст 39.4 мянга болсны 21.3 мянга нь эмэгтэйчүүд байна. Эдгээр бүртгэлтэй ажил хайгчдын 29.9 мянга нь ажилгүй иргэд байгаа нь өмнөх оны мөн үеийнхээс 1.6, өмнөх сарынхаас хоёр хувиар буурсан дүн юм.

» БҮТЭЭн БАйГУУлАлТ

94 хувьХөшигийн хөндийд барьж буй Олон улсын нисэх буудлын барилгын ажлын гүйцэтгэл 94 хувьтай байна.

» МөнГөнИй нИйлҮҮлЭлТ

0.5 хувь Мөнгөний нийлүүлэлт энэ оны наймдугаар сарын эцэст 11.3 их наяд төгрөг болж, өмнөх сарынхаас 56.2 тэрбум төгрөг буюу 0.5 хувиар буурчээ.

» ТАТвАр

87.6 хувь Улсын нэгдсэн төсвийн орлогын 87.6 хувийг татварын орлого, үлдсэн хувийг татварын бус орлого эзэлж байна. Татварын орлого өмнөх оны мөн үеийнхээс 1.8 нэгжээр өсөж, татварын бус орлого 1.8 нэгжээр буурчээ.

» хөрөнГИйн ЗАх ЗЭЭл

“Монос” групп хөрөнгийн бирж дээр энэ онд багтан хувьцаагаа гаргаж, нээлттэй компани болохоор бэлтгэл ажлаа хангаж байна.

» ТөлБөрИйн ТЭнцЭл

129.2 сая ам.доллар Төлбөрийн тэнцэл энэ оны эхний хагас жилд 46 сая ам.долларын алдагдалтай гарч, өмнөх оны мөн үеийнхээс 129.2 сая ам.доллараар буурсан байна.

» БнхАУ

7.4 хувьБНХАУ-ын иргэдийн хүн бүрт ногдох дундаж орлого өнгөрсөн онд 7.4 хувиар нэмэгджээ.

» САнхҮҮГИйн Толь Мөнгөн хөрөнгийн удирдлага (Money man-agement) Санхүүгийн болон хэрэглэгчийн зорилтуудыг хангах орлого, зарцуулалтын систем.

ЗгМ ТОвЧхОН

С.Батсайхан / ЗГМ©

2016.09.13, мягмар ~ №196 (474)

Коксжих нүүрсний үнэ цаашид өсөхөд БНХАУ уурхай-нуудынхаа жилийн ажиллах хоногийг 330 өдөр байсныг 276 болгож цөөрүүлсэн нь голлох нөлөө үзүүлэхээр байна.

Дэлхийн гангийн үйлдвэрлэл ирэх

онд 0.6 хувиар өсөхөөр байна

Засгийн газар болон монгол-банкны хамтран хэрэгжүүлж байсан, иргэдээ орон сууцжуулах зорилготой ипотекийн зээл зогсонги байдалд ороод бай гаа. Ипотекийн зээлийн үл дэгд -лийн 77.7 хувийг “Орон сууцны ипотекийн санхүү жил тийн тогтвортой тогтолцоог бүрдүүлэх хөтөлбөр”-өөс сан хүүжүүлсэн. Ипотекийн зээ лээр орон сууцтай

Дэлхийн коксжих нүүрсний зах зээл идэвхжиж, өрсөлдөөн улам ширүүсэж байна. Энэ он гарсаар дэлхийн зах зээл дээр коксжих нүүрсний үнэ өсөж, улмаар оны хоёрдугаар хагаст нэг тонн нь 140 ам.долларт хүрэв. Экспортын голлох бүтээгдэхүүн болох нүүрсний үнэ даруй 80 хувиар өсөөд байгаа нь энэ. Цаашдаа ч өсөхөөр байгааг зах зээлийн судлаач, шинжээчид хэлж байна. гангийн үйлдвэрлэлийн үндсэн түүхий

Коксжих нүүрсний төлөв дунд хугацаанд эерэг

Б.Баяртогтох @bayartogtokhZGM

Монгол Улс энэ онд 19 сая тонн нүүрс экспортолно

эд коксжих нүүрсний зах зээл ийнхүү сэргэж байгаа нь уул уурхайн салбар дахь гялтайх мэдээний нэг.

Коксжих нүүрсний үнийн өсөлт ирэх онд тогтвортой үргэлжлэх бөгөөд өсөлтийн түвшин хадгалагдах төлөвтэйг “монгол нүүрс” ассоциацийн гүйцэтгэх захирал Т.Наран онцолсон. манай улс энэ онд нийт 19 сая тонн нүүрс экспортлохоор төлөвлөж байгаа. Үүнээс энэ оны эхний найман сарын байдлаар 11.5 сая тонныг гаргажээ. Хэдий нүүрс экспорлогч компанийн тоо цөөрсөн ч гаргасан нүүрсний хэмжээ өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад 30 орчим хувиар нэмэгдсэн байна. Нэг тонн коксжих нүүрсийг ойролцоогоор 27-33 ам.доллараар нийлүүлжээ. Энэ нь одоо байгаа зах зээлийн ханшаас 4.6 дахин хямдаар

нүүрсээ борлуулсан гэсэн үг. “Зах зээлийн ханш огцом өсөж

байгаа нь дотоодын нүүрсний компаниудад эерэг хүлээлт болж байна” хэмээн монголын уул уурхайн үндэсний ассоциацийн ерөнхийлөгч Н.алгаа тодот-госон. гэвч дотоодын нүүрсний компаниуд коксжих нүүрсний зах зээл дээрх үнийн өсөлтөөс тодорхой ашиг хүртэж чадах нь хамгийн чухал байна. гашуунсухайтын боомтоор гаргаж буй экспортын нүүрсний дийлэнх хувийг төрийн өмчит “Эрдэнэс Тавантолгой” компани гаргаж байгаа. Тус компани энэ онд 8-10 сая тонн нүүрс экспортод гаргахаар төлөвлөжээ. Хэрэв “Чалко” компанитай байгуулсан улирлын гэрээний нөхцөлөө өөрчилж чадвал “Эрдэнэс Тавантолгой” компани ашигтай ажиллах боломж ойрхон гэдгийг “Discover mongolia-2016”

хөрөнгө оруулагчдын чуулганд оролцсон гурван оролцогч тутмын хоёр нь хэлж байсан юм.

Хэрэв “Эрдэнэс Тавантолгой” компани төлөвлөгөөний дагуу үлдсэн хугацаанд 5.5 сая тонн нүүрс экспортолж чадвал энэ оны эцэс гэхэд “Чалко” компанийн 350 сая ам.долларын өрийг 75 сая ам.доллар болтол нь барагдуулж амжина. Ингэснээр ирэх онд багтааж дөрвөн жил дамнаж буй эл өрийг бүрэн төлж бараг дуулах боломжтойг “Эр-дэнэс Тавантолгой” компаниас мэдэгд сэн. Нүүрсний үнэ

тогтвортойгоор өсөж байгаа нь “Эрдэнэс Тавантолгой”-гоор зогсохгүй дотоодын компа-ниудын зогсонги байдалд орсон үйл ажиллагааг идэвхжүүлэхээр байна. гэхдээ компаниуд хямд үнээр хоорондоо өрсөлдөх бус үнийн нэгдсэн бодлоготойгоор нүүрсээ экспортлохоос ашиг хүртэх, эсэх нь хамаарахаар байгааг “Энержи ресурс” ком-панийн гүйцэтгэх захирал г.Батцэнгэл хэлж байсан.

Коксжих нүүрсний үнэ өсөх шалтгааныг өмнөд хөр-шийн төрийн хэрэгжүүлж буй бодлоготой холбон зарим шинжээч тайлбарлаж байна. БНХаУ энэ онд нийт 250 сая тонн олборлолтын хүчин чадал бүхий нүүрсний уурхай нуудыг хаахаар төлөвлөөд байгаа. Уг төлөвлөгөө хэрэгжиж эхэлсэн бөгөөд нүүрсний олборлолт нь 80 орчим сая тонноор багас сан аж. Энэ хэмжээ цаашид нэмэгдэнэ. “Нүүрсний уурхай нуудыг хаах бодлогын нөлөө гөөр коксжих нүүрсний үнэ сэргэж байгаа. Үүнийг манай улс ашиглах хэрэгтэй байна” хэмээн монголын экспорт-логчдын холбооны ерөнхий лөгч, эрдэс баялгийн эдийн засагч Д.галсандорж тэмдэглэлээ.

“Хар алт” хэмээн тодотгох нүүрсний зах зээлд коксжих нүүрсний “оргил цаг” тохиож байгаа бол эрчим хүчний нүүрс тийм ч анхаарал татах түвшинд ирээгүй байна. Тасралтгүй уруудаж байсан коксжих нүүрс-ний үнэтэй хамт мартагдаж байсан зарим төсөл хөрөнгө оруулагчдын сонирхлыг татаж эхэллээ. Өнгөрсөн долоо хоногт болсон “Invest mongolia-2016 чуулганаар танилцуулсан коксжих нүүрсний хоёр ч төслийн ирээдүй өсөлтийн сургаар улам тодорч байна.

ЗгМ: ТОДрУУЛга

Ипотекийн зээлийн санхүүжилтийг үргэлжлүүлэн олгоноБ.Тулгат ЗГМ

болсон найман иргэн тутмын зургаа нь уг хөтөлбөрөөс дэмжлэг авсан гэсэн үг.

Хөтөлбөрийн санхүүжилт зогссонтой холбоотойгоор арилжааны банкуудад ипотекийн зээл олголт тодорхойгүй хуга -цаагаар саатаад байна. Үүнтэй холбоотойгоор иргэдийн дунд ипотекийн зээл цаашид хэвийн олгогдох, эсэх талаар хүлээлт үүсээд байгаа. Энэ талаар монгол банкнаас тодруулахад, “Ипо текийн зээ лийн санхүү-жилтийг түр зог соосон. Учир

ОХУ малын тэжээлийн зориулалтаар экспортолдог улаанбуудайн хэмжээгээ нэмэгдүүлэхээр боллоо. Цаг агаарын байдлаас шалтгаалан хүнсний хэрэглээний шаардлага хангахгүй буудайн хэмжээ

ОхУ малын тэжээлийн зориулалтаар экспортлох улаанбуудайн хэмжээгээ нэмэгдүүлнэБ.НоминШинжээч

нэмэгдсэн тул энэ жил нийт улаанбуудайн 31 хувийг малын тэжээлд зориулан БНсУ, Бангладеш зэрэг шинэ зах зээлд худалдахаар болсон байна.

Харин өнгөрсөн онд 26 хувийг малын тэжээлийн зориулалтаар экспортолж байсан аж. ОХУ энэ жил улаанбуудайн экспортоо 18 хувиар нэмэгдүүлж, 30 сая тоннд хүргэх зорилт тавин ажиллаж

байсан ч чанаргүй буудайн хэмжээ нэмэгдсэн нь энэхүү зорилтдоо хүрэх боломжгүй болж байгааг харууллаа. Хэдий тийм ч улаанбуудайн экспортоо төрөлжүүлж, малын тэжээлийн зориулалтаар шинэ зах зээлд гаргаж байгаа нь ОХУ-ын хөдөө аж ахуйн салбарт ашигтай байна гэж шинжээчид үзэж байна.

нь Төв банк наас өнгөрсөн наймдугаар сард арилжааны банкуудад шалгалт хийсэн. арилжааны банкууд ипотекийн зээлийн санхүүжилтийг цаг хугацаанд нь гаргалгүй өөр дээрээ хадгалсан, зориулалтын бусаар зарцуулж байгаа зэрэг зөрчил ажиглагдсан. Үүнтэй холбогдуулан нэгдсэн журмаар шалгалт хийсэн. Шалгалтын дүнг монгол банк болон арилжааны банкуудын удирдлагын түвшинд хэлэлцэж байна. Нэгдсэн ший-дэл гарсны дараагаар ипотекийн

зээлийн санхүүжилт үргэлж-лүүлэн олгоно” гэлээ.

Харин төгрөгийн ханшийн сулрах дарамт бууруулах, төсөв, өрийн асуудлыг зохис-той шийдвэрлэх нөхцөл болом жийг бий болгох зорилгоор монголбанк дунд хугацаанд чиглэсэн бодлогын арга хэм жээ авч, бодлогын хүүг 15 хувьд хүргэсэнтэй холбог дуулан Төв банк бодлогын уялдаа холбоог хангах үүднээс цаашид ипотекийн таван хувийн хүүтэй зээлийн санхүүжилтийг үргэлжлүүлэх

боломжгүй гэдгээ мэдэгдлээ. гэхдээ ипотекийн таван хувийн

хүүтэй зээлийн хөтөлбөр нь Засгийн газраас баталсан журмын дагуу хэрэгждэг. Тэгэ хээр Засгийн газар тодорхой түвшинд эх үүсвэрээ шийдэж чадвал ипотекийн таван хувийн зээлийн хөтөлбөрийг үргэлжлүүлэх боломжтой аж. монголбанкны зүгээс тайлбарлаж байгаагаар ипотекийн таван хувийн зээлийн хөтөлбөрийг үргэлжлүүлэх эсэх нь Засгийн газрын түвшинд шийдэгдэх юм байна.

ДЭЛхИйН ЭДИйН ЗаСаг

Өргөн хэрэглээний бараа, бүтээгдэхүүний үнийн индекс энэ оны наймдугаар сард хасах утгатай буюу дефляцид шилжсэн үзүүлэлттэй гарлаа. Өрхийн хэрэглээний зардалд жин дардаг махны үнэ огцом буурсан нь бараа, үйлчилгээний үнэ дефляцитай гарахад голлон нөлөөлсөн байна. Дефляци нь бүтээгдэхүүн үйлчилгээний үнийн ерөнхий түвшин үргэлж-лэн буурах үзэгдэл юм. Энэ нь инфляцийн түвшин тэг хувиас доогуур буюу инфляци хасах утгатай болох үед тохиолддог. Инфляци улсын хэмжээнд хасах утгатай байгаа нь эдийн засаг агшиж, зогсонги байдалд орсны шинж хэмээн зарим эдийн засагч тайлбарлаж байна.

Бараа, үйлчилгээний үнэ улсын хэмжээнд энэ оны найм-дугаар сард өмнөх сарынхаас нэг

хэрэглээний үнийн индекс дефляцид шилжлээБ.БаярЗГМ

хувь, өмнөх оны мөн үеийнхээс 0.2 хувиар буурчээ. Харин хэрэглээний бараа, үйлчилгээний үнэ энэ оны наймдугаар сард өмнөх оны мөн үеийнхээс 0.2 хувиар буурахад хүнсний бараа, ундаа, усны бүлгийн үнэ дүнгээрээ 3.5 хувиар буурсан нь голлон нөлөөлсөн байна.

мөнгөний нийлүүлэлт найм-дугаар сард өмнөх сарынхаас 56.2 тэрбум төгрөгөөр буурсан байна. Өнгөрсөн сард төгрөгийн ам.доллартай харьцах ханш 10 хувиар суларчээ. монголбанкны захирлуудын зөвлөл наймдугаар сард хуралдаж, бодлогын хүүг 4.5 нэгж хувиар нэмэгдүүлэн 15 хувьд хүргэх шийдвэр гаргасан. Төгрөгийн ханшийг хамгаалах, төгрөгт итгэх итгэлийг бэхжүүлэх, өгөөжийг нэмэгдүүлэхэд чиглэсэн бод-логын шийдвэр нь инфляци хасах утгатай гарахад голлох нөлөө үзүүлж буйг гурван эдийн засагч тутмын хоёр нь дүгнэж байна.

СТаТИСТИК

Европын Холбооны зүгээс Эдийн засгийн хамтын ажиллагаа, хөгжлийн байгуул-лагад Евро бүсийн орнуудын санхү ү гийн гүйлгээний татварын гэрээнд зөвлөмж өгөх хүсэлт тавьжээ. санхүүгийн гүйлгээний татварын гэрээг батлахад хүндрэл үүсэж одоог хүртэл хэлэлцэх шатанд байгааг австрийн сангийн сайд Ханс скеллинг мэдээллээ.

Энэ гэрээ батлагдвал Европын бүх санхүүгийн байгууллага гүйлгээний төрлөөс хамаарч 0.1 болон 0.01 хувийн татвар төлөх аж.

австрийн сангийн сайд Ханс скеллингийн хувьд ирэх сард багтаж хэлэлцээрийг эцэслэх хүсэлтэй байгаа бөгөөд нэгдсэн саналд хүрч чадахгүй бол дэмжиж буй 10 орны хамт саналаа түдгэлзүүлнэ

гэж мэдэгдлээ. Энэхүү гэрээг одоогийн байдлаар Евро бүсийн 10 улс дэмжиж байгаа бол үлдсэн 18 улстай зөвшилцөлд хүрэхэд асуудалтай байна гэж Ханс скеллинг онцолжээ. мөн зарим улс орны зүгээс хэлэлцээрийг “Их 20”-ийн түвшинд авч үзэх нь зүйтэй гэсэн санал дэвшүүлсэн байна. Одоогоор аНУ, япон улсууд гэрээний эсрэг байр суурьтай байгаа аж.

евро бүсийн орнуудын санхүүгийн гүйлгээний татварын гэрээг батлахад хүндрэл үүсчээ

Эдийн засаг

ЗасгИйН гаЗрыН мЭДЭЭ12 2016.09.13, мягмар ~ №196 (474)

хөрөнгийн биржийн индекс 0.12 хувиар буурлаа

99903584, 99903581

ам.долларын спот индекс сүүлийн нэг сард (нэгжээр)

мОнгОлд үйл аЖиллагаа ЯВуулдаг гадаад КОмПаниуд

ТҮҮхИй ЭД

НЭР СИМБОЛ НЭГЖ ХАНШ ($) ӨӨРЧЛӨЛТ % ОГНОО

АЛТНЫ СПОТ XAU унци 1327.83 -0.33% 9/11/2016

ЦАГААН АЛТ PLA унци 1064.6 -0.27% 9/11/2016

МӨНГӨ SIA унци 19.368 -1.58% 9/11/2016

ЗЭС (COMEX) HGA фунт 209.25 -0.36% 9/11/2016

ТӨМРИЙН ХҮДЭР TIOA тонн 57.87 +0.35% 9/11/2016

WTI ТОС CLA баррель 45.88 -3.65% 9/11/2016

БРЕНТ COA баррель 48.01 -3.96% 9/11/2016

БЕНЗИН XBA 136.11 -3.91% 9/11/2016

БАЙГАЛИЙН ХИЙ NGA Mmbtu 2.797 -0.32% 9/11/2016

НҮҮРС (NYMEX) QZA тонн 40 -1.23% 9/11/2016

НҮҮРС (NEW CASTLE) XWA тонн 69.7 +0.72% 9/11/2016

ЭЛСЭН ЧИХЭР SBA фунт 0.206 -0.91% 9/11/2016

БУДАА RRA центнер 9.515 -0.26% 9/11/2016

БУУДАЙ WA бушель 403.5 -0.62% 9/11/2016

КАКАО CCA тонн 2762 -4.26% 9/11/2016

КОФЕ KCA фунт 1.511 -2.42% 9/11/2016

Энэхүү ханшийн мэдээлэл нь хүснэгтэд заасан өдрийн 15 цагийн байдлаарх дүн тул үүнээс хойш өөрчлөгдсөн байх боломжтой.

▼

▼

▼

▼

▲

▼

▼

▼

▼

▼

▲

▼

▼

▼

▼

▼

НЭР СИМБОЛ ХАНШ (нэгж) ӨӨРЧЛӨЛТ ӨӨРЧЛӨЛТ % ОГНОО

NASDAQ COMPOSITE CCMP 5125.908 -133.57 -2.54% 9/11/2016DAX INDEX DAX 10573.44 -101.85 -0.95% 9/11/2016TORONTO STOCK EXCHANGE SPTSX 14540 -263.26 -1.78% 9/11/2016S&P/ASX 200 AS51 5339.182 -46.57 -0.86% 9/11/2016S&P 500 INX 2127.81 -53.49 -2.45% 9/11/2016SHANGHAI COMPOSITE SHCOMP 3078.855 -17.1 -0.55% 9/11/2016DOW JONES INDUSTRIAL AVERAGE INDU 18085.45 -394.46 -2.13% 9/11/2016TOP 20 MSETOP 11607.78 -81.44 -0.7% 9/11/2016FTSE 100 UKX 6776.95 -81.75 -1.19% 9/11/2016HANG SENG HSI 24099.7 +180.36 +0.75% 9/11/2016NIKKEI 225 NKY 16965.76 +6.99 +0.04% 9/11/2016

▼▼▼ ▼▼▼

▼▼ ▼▲ ▲

RIO TINTO RIO ASX AUD

WOLF PETROLEUM WOF ASX AUD

PETRO MATAD MATD LON GBX

ASPIRE MINING AKM ASX AUD

GUILDFORD COAL GUF ASX AUD

PROPHECY DEVELOPMENT PCY TSX CAD

TURQUOISE HILL RESOURCES TRQ TSX CAD

SOUTHGOBI RESOURCES SGQ TSX CAD

XANADU MINES XAM ASX AUD

ENTREE GOLD ETG TSX CAD

ДЭлхИйн Голлох ИнДЕКСҮҮД

мОнгОлЫн хөрөнгийн БирЖ

Тухайн өдөр арилжаалагдсан хувьцаа

НЭР СИМБОЛ ХАНШ (нэгж) ӨӨРЧЛӨЛТ % ОГНООI аНгИЛаЛД 3 КОМПаНИйН НИйТ 2212 ШИрхЭг хУвЬЦаа 1223797 ТӨгрӨгӨӨр арИЛЖИгДСаН БайНа.АПУ ХК APU 392.14 -0.97 % 9/12/2016 ГОВЬ ХК GOV 8500 0.35 % 9/12/2016 СҮҮ ХК SUU 135.8 3.52 % 9/12/2016 II аНгИЛаЛД 9 КОМПаНИйН НИйТ 104860 ШИрхЭг хУвЬЦаа 75750727 ТӨгрӨгӨӨр арИЛЖИгДСаН БайНа.МОГОЙН ГОЛ ХК BDL 5000 8.70 % 9/12/2016 ГАН ХИЙЦ ХК GHC 16500 -8.33 % 9/12/2016 ХӨХ ГАН ХК HGN 52.14 -5.20 % 9/12/2016 МАТЕРИАЛИМПЕКС ХК MIE 8100 0.00 % 9/12/2016 МОНГОЛ ШУУДАН ХК MNP 279 0.00 % 9/12/2016 РЕМИКОН ХК RMC 64.93 -4.51 % 9/12/2016 ТЕХНИК ИМПОРТ ХК TEX 3703 15.00 % 9/12/2016 ТАВАН ТОЛГОЙ ХК TTL 1202 -8.94 % 9/12/2016 УЛСЫН ИХ ДЭЛГҮҮР ХК UID 500 0.00 % 9/12/2016

▼▲▲

▲▼▼

◄►◄►▼▲▼

◄►

НЭР СИМБОЛ БИРЖ ВАЛЮТ ХАНШ ӨӨРЧЛӨЛТ % ОГНОО

48.6 +1.21% 9/11/2016

0.015 +15.38% 9/11/2016

2.725 -2.68% 9/11/2016

0.028 +16.67% 9/11/2016

0.013 -7.69% 9/11/2016

4.2 +1.2% 9/11/2016

3.96 +0.51% 9/11/2016

0.27 +22.73% 9/11/2016

0.17 +3.03% 9/11/2016

0.385 +1.32% 9/11/2016

арилжаалагдсан байна. мөн 1008 ширхэг Засгийн газрын үнэт цаасыг хоёрдогч зах зээлийн арилжаагаар арилжаалжээ. Энэ өдөр Хөрөнгийн биржийн индекс 828.95 нэгж болж, 0.12 хувиар буурсан бол зах зээлийн үнэлгээ 1.3 их наяд төгрөг боллоо.

монголын хөрөнгийн биржээр дамжуулан "монос" групп болон "Хөрөнгө оруу-лагч үндэстэн" хаалттай

хувь цаат компани хувьцаагаа гаргахаар төлөвлөж байна. Энэ нь дотоодын хөрөнгийн зах зээлийн хөгжилд эерэг нөлөө үзүүлэхээр байгааг зарим эдийн засагч онцолжээ. Үүнээс гадна УИХ-ын тогтоолын дагуу төрийн өмчит хувьцаат компаниудын хувьчлалыг хөрөнгийн биржээр дамжуулан зохион байгуулахаар болсон нь уг зах зээлд хүлээлт үүсгэсэн хэвээр байна.

▲

▲

▼

▲

▼

▲

▲

▲

▲

▲

Монголын маркетингийн холбооны ерөн хий лөгч Ш.Алтанбаганатай ярилцлаа. Тэрбээр “Маркетингийн ухааныг бизнесийн болон бизнесийн бус бүхий л салбарт маркетинг хөгжсөн хөгжингүй орнуудын түвшинтэй эн зэрэгцэх хэмжээнд шинжлэх ухаанчаар хөгжүүлэх нь холбооны зорилго” хэмээн онцоллоо.

-Эдийн засгийн хямралын үед тухайн компани өөрийн ашиг орлогоо нэмэгдүүлэх, борлуулалтаа цаашид хэвийн түвшинд хадгалж үлдэхийн тулд өнөөгийн нөхцөл байдалд нийцсэн менежмент хэрэг-жүүлэх нь чухал байх. Тэгэхээр энэ удаагийн “Smart-2016” маркетеруудын чуулган дээрх асуудлыг онцлох уу?

-монголын маркетингийн холбооноос хоёр дахь жилдээ “smart-2016” маркетеруудын чуулганыг зохион байгуулах гэж байна. Холбооны тухай товчхон танилцуулахад, манай холбоо 1994 онд байгуулагдсан. Үйл ажиллагаа явуулаад 20 гаруй жил болж байна. мэргэжлийн холбоо дотроосоо хамгийн ууган төрийн бус байгууллага. Хүмүүс анхлан маркетингийн талаарх ойлголт авч байхад мэргэжлийн холбоог салбарынхан байгуулсан. Тухайн үед их, дээд сургуулийн

хэрэглэгчид илүү ухаалаг, бүтээлч байдлыг эрэлхийлэх болсон

Б.Баяртогтох @bayartogtokhZGM

Шинэ мэдлэг, мэдээлэл, сайн туршлагыг танилцуулна

маркетингийн чиглэлийн багш нар тус холбооны тул гын чулууг өрөлцсөн түүх тэй. Өнгөрсөн хугацаанд марке-тингийн шинжлэх ухаан, түүний ач холбогдлыг таниулах хүрээнд цөөнгүй ажил хийж, хэрэгжүүлсэн байна. Үүний нэг нь маргааш болох гэж байгаа маркетеруудын чуулган.

-Холбооны зүгээс маркетинг шинжлэх ухааны түвшинд цогц хөгжүүлэхэд хэрхэн анхаарч ажиллаж байна вэ?

-Холбооны үндсэн зорилго маш тодорхой. маркетингийн чиглэлийн шинэ мэдлэг, мэдээллийг түгээх, дэлхий дахинд бий болж буй сайн т у рш л а г ы г т а н и у л а х , сурталчлахад оршдог. Үүнээс гадна монголын маркетерууд хоорондоо туршлага солилцох, танилцах, мэдээллийн сүлжээ бий болгоход холбооны гүйцэтгэх үүрэг их. Чуулганы нэг зорилго нь жилд нэг удаа салбарынхан уулзаж, өөрсдийн ололт, амжилтаа үнэлж, цэгнэхэд чиглэдэг. монголын маркетеру уд, я ланг уяа бизнесийн байгууллагууд маркетингийн чиглэлээр чадавхжих хэрэгцээ, шаардлага асар их байна. Ийм шаардлага ч тулгарч байгаа. Энэ хүрээнд холбоо төвлөрч ажиллаж ирсэн. Тухайлбал, мэдлэг түгээх, харилцан туршлага солилцох чиглэлээр сургалт, хэлэлцүүлэг, чуулган, уулзалтыг тогтмол зохион байгуулдаг. сүүлийн үед тогтвортой төслүүдэд төвлөрч ажиллахаар зорьж байна.

-өнгөрсөн жил болж байсан чуулганаас энэ удаагийн чуулган мэдээж өөр нөхцөлд болж байна. Энэ удаа ямар зорилтыг дэвшүүлж байгаа вэ. Эдийн засгийн хямралын үеийн маркетингийн боломж, бололцоог ярилцах уу?

-Ер нь бол монголын маркетерууд өөрсийн өмнө тулгамдаж байгаа болон сайжруулах шаардлагатай байгаа асуудлаа энэ үеэр хэлэлцдэг. мэдээллээ шинэчилж, туршлага хуваалцдаг гэдгийг дээр дурдсан. Үүн дотроо хоёр, гурван чиглэл давамгайлж байгаа. Дэлхийн түвшинд маркетингийн шинжлэх ухаан эрчимтэй хөгжиж байна. Тэр тусмаа дижитал технологийн нөлөөгөөр маркетингийн арга хэрэгсэл, аргачлал улам нарийсах болсон. Шинэ чиг хандлага, туршлага ч хурдан түгдэг боллоо. Үүнээс монголын бизнесийн байгууллагууд хоцорч болохгүй. Бидний хувьд дотоод зах зээлд бус, гадаад зах зээлд төвлөрөх, тэр

хүрээнд судалгаа хийх, ойлгох, танилцах, мэдлэгээ сайжруулах, өөрсдийн мэдээллийн бааз сууриа бэхжүүлэх шаардлага бий болж байна.

марке те ру уд энэхү ү өөрчлөлтөөс үргэлж суралцаж байж амжилттай ажиллана. Бидний хувьд олон улсын зах зээлд бараа, бүтээгдэхүүнээ экспортлох, зөвхөн дотоод зах зээлээс хамааралгүйгээр өргөн хүрээнд үйл ажиллагаа явуулах цаг болсныг нэг талаар эдийн засгийн хүндрэл ч харуулж байна. Өөрөөр хэлбэл, дотоод зах зээл жижиг, хүн амын тоо ч хязгаартай учраас үндсэндээ эрэлт, хэрэгцээ нь хэмжээтэй. Тиймээс дотоодын бизнесийн компани, аж ахуйн нэгж дэлхийн зах зээлд гарах хэрэгтэй байгаа.

монголын бараа бүтээгдэхүүн олон улс болон бүс нутаг, хөрш орны зах зээлд гарахад судалгаа, мэдлэг хангалтгүй байгаа. Бид дэлхийн хэрэглэгчдэд зориулж бараа, бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэнэ гэдэг амаргүй. Тиймээс зах зээлээс танин мэдэх, хэрэглэгчдээ судлахаас маркетинг эхэлнэ.

Бидэнд юу хамгийн их

холтой үе дээрээ ирээд байна. ялгаагүй эдийн засаг, бизнесийн хөгжил ч гэсэн анхаарал татсан хэвээр байгаа. Энэ удаагийн эдийн засгийн хямралаас бидний ажиглаж болох хэд хэдэн зүйл тод харагдаж байна. Нэгдүгээрт, дэлхийн зах зээлийн эрдэс түүхий эдийн үнэ буурлаа. монголд тодорхой хэмжээний засаглалын асуудал ч яригдаж байна. Үүнээс илүүтэй сонир-холтой харагдаж байгаа нь монголын бизнесийн чадавхын асуудал.

Энэ хямрал зөвхөн гадаад шалтгаантай биш. Дотоодод бизнес удирдан явуулж байгаа хүмүүсийн хувьд ч өөрсдөө тодорхой хэмжээний чадавхтай, өрсөлдөх чадвартай байх тухай асуудал энд яригдаж байна. Тэгэхээр бидний өнцгөөс олон улсын түвшний асуудал юм уу, улс төртэй холбогдолтой засаглал ярихаас өмнө өөрсдийн өрсөлдөх чадварын талаар эргэж харах цаг болжээ. Дэлхий бол асар том зах зээл. Хэрэглээ нь хэвийн түвшинд хадгалагдаж байна. Цаашдаа ч эрэлт хэрэгцээ нь нэмэгдэхээр байгаа. Тиймээс бид эрэл хайгуул хийж, шинэ зах зээл дээр төвлөрөх хэрэгтэй.

Дэлхий нийтийн технологийн хурдацтай хөгжил, мэдээллийн шинэ эрин үетэй холбоотойгоор хэрэглэгчдийн мэдээлэл авах, сонголт хийх, шийдвэр гаргах зэрэг худалдан авалтын зан төлөв эрс өөрчлөгдөж байна. Үүнтэй уялдан бизнесийн байгууллагуудад бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ хэрэглэгчдэд мэдээлэх, санал болгох, тэдэнтэй харилцаа үүсгэх шинэ арга хэрэгсэл шаардагдаж байна. Энэ болгонд бид суралцахаас аргагүй. Хэрэглэгчид уламж лалт маркетингийн арга барилаас илүү ухаалаг, бүтээлч байдлыг эрэлхийлэх болсон.

С.Батсайхан / ЗГМ©

Тогтвортой төслүүдэд төвлөрч ажиллахаар зорьж

байна

1,200

1,000

800

2015 2016600

монголын хөрөнгийн биржийн даваа гарагийн үнэт цаасны арилжаагаар нэг болон

хоёрдугаар ангилалд бүртгэлтэй 13 хувьцаат компанийн нийт 107,082 ширхэг хувьцаа

шаардлагатай байна гэхээр монголын маркетерууд илүү чадавхжих шаардлагатай байна. монголын бизнесийн байгууллагуудад гадаад зах зээлийн талаарх ойлголт сул, мэдлэг тааруу байгаа. Энэ нь ч алхам тутам мэдрэгдэж, ажиглагдаж байна. Тиймээс ой лголтоо дээш л ү үлж, өрсөлдөхүйц чадвартай болох хэрэгтэй. Шинэ бараа бүтээгдэхүүн хөгжүүлэх, шинэ санаа гаргахад дэлхийн түвшний хэрэглэгчтэй хэрхэн ажилладаг талаарх тэр туршлагыг суралцах хэрэгцээ, шаардлага байна. Тийм учраас “smart-2016” чуулганы нэгдүгээр зорилго бол шинэ агуулга, шинэ хандлагад суралцах явдал. Хоёрдугаарт, монголын маркетингийн чиглэлийн компаниуд шинэ технологи нэвтрүүлж байна. Үүнийг жил болгон чуулганаар танилцуулахыг зорьдог.

-маркетингийн салбарын хөгжил ямар үе шатанд ирээд байна вэ?

-монголын маркетингийн хөгжил шинэ бөгөөд сонир-