Y BAN NHÂN DÂN TNH TUYÊN QUANG
Tuyên Quang 7.2021
II. CN C LP QUY HOCH .......................................................................... 2
1. Các vn bn quy phm pháp lut ..................................................................... 2
2. Vn kin ca ng ........................................................................................... 3
3. Các quyt nh ca Th tng Chính ph ....................................................... 5
4. Các vn bn ca tnh ........................................................................................ 5
III. TÊN, PHM VI RANH GII, THI K LP QUY HOCH ................. 5
1. Tên quy hoch .................................................................................................. 5
2. Phm vi, ranh gii lp quy hoch .................................................................... 5
3. Thi k lp Quy hoch .................................................................................... 5
CHNG I: PHÂN TÍCH, ÁNH GIÁ, D BÁO CÁC YU T, IU KIN
PHÁT TRIN C THÙ TNH TUYÊN QUANG ................................................ 6
I. PHÂN TÍCH, ÁNH GIÁ, D BÁO V CÁC YU T, IU KIN
PHÁT TRIN C THÙ CA TNH ................................................................. 6
1. ánh giá tng quan v v trí a lý và iu kin t nhiên ................................ 6
2. iu kin v các vn xã hi ...................................................................... 10
3. Tài nguyên du lch ......................................................................................... 14
4. Tài nguyên thiên nhiên .................................................................................. 17
5. Hin trng môi trng, a dng sinh hc ...................................................... 21
II. CÁC NGUY C VÀ TÁC NG CA THIÊN TAI, BIN I KHÍ
HU TRÊN A BÀN TNH ............................................................................ 26
1. Kch bn bin i khí hu .............................................................................. 26
2. Tác ng ca bin i khí hu và các bin pháp thc hin gim thiu tác
ng ca bin i khí hu .................................................................................. 26
III. CÁC YU T, IU KIN CA VÙNG, QUC GIA, QUC T TÁC
NG N PHÁT TRIN TNH ..................................................................... 27
1. Các yu t, bi cnh quc t ang thay i ................................................... 27
2. Bi cnh trong nc và vùng ......................................................................... 30
IV. ÁNH GIÁ THC TRNG PHÁT TRIN KINH T - XÃ HI, HIN
TRNG S DNG T ..................................................................................... 31
1. Tng quan chung v phát trin kinh t .......................................................... 31
2. ánh giá thc trng phát trin các ngành kinh t .......................................... 42
3. Thc trng phát trin các lnh vc xã hi ...................................................... 75
4. ánh giá hin trng s dng t, tim nng t ai ca tnh ........................ 83
5. ánh giá hin trng h thng ô th, nông thôn, các khu chc nng .......... 115
6. Hin trng phát trin các khu chc nng ..................................................... 140
7. Quc phòng – an ninh – i ngoi ............................................................... 142
V. XÁC NH NHNG TN TI, HN CH CN GII QUYT; PHÂN
TÍCH IM MNH, IM YU, C HI, THÁCH THC .................... 178
1. Xác nh nhng tn ti, hn ch cn gii quyt ........................................... 178
2. Nguyên nhân ca nhng hn ch, yu kém ................................................. 179
3. Phân tích, ánh giá im mnh, im yu, c hi, thách thc .................... 180
iv
4. Xác nh các vn u tiên cn gii quyt trong Quy hoch tnh .............. 183
CHNG II: QUY HOCH TNH TUYÊN QUANG THI K 2021-2030,
TM NHÌN N NM 2050 ................................................................................ 186
I. QUAN IM, MC TIÊU VÀ LA CHN PHNG ÁN PHÁT TRIN 186
1. Quan im phát trin.................................................................................... 186
3. Mc tiêu phát trin ....................................................................................... 195
II. CÁC NHIM V TRNG TÂM CN GII QUYT VÀ CÁC KHÂU
T PHÁ CA TNH TRONG THI K QUY HOCH .......................... 197
1. Phát trin ba (3) tr ct kinh t .................................................................... 197
2. Phát trin bn (4) trung tâm ô th ............................................................... 198
3. Hình thành cc phát trin và các cc tng trng ....................................... 201
4. Phát trin ba (3) trc ng lc kinh t ......................................................... 204
5. Phát trin ba (3) nn tng chính phc v tng trng ................................. 205
6. Thc hin hiu qu sáu (6) nhim v trng tâm .......................................... 206
7. Các t phá chin lc ................................................................................ 206
8. L trình thc hin các mc tiêu phát trin ................................................... 208
III. PHNG HNG PHÁT TRIN CÁC NGÀNH QUAN TRNG
TRÊN A BÀN TNH ...................................................................................... 211
1. Phát trin du lch .......................................................................................... 211
2. Phát trin công nghip ................................................................................. 221
3. Phát trin nông, lâm, thy sn hàng hóa, cht lng cao ............................ 227
IV. LA CHN PHNG ÁN T CHC HOT NG KINH T - XÃ
HI ...................................................................................................................... 239
1. B trí không gian các công trình, d án quan trng, các vùng bo tn ã c
xác nh quy hoch cp quc gia, quy hoch vùng trên a bàn tnh ....... 239
2. Phng án kt ni h thng kt cu h tng ca tnh vi h thng kt cu h
tng quc gia và vùng .................................................................................. 240
3. Phng án t chc không gian các hot ng kinh t - xã hi ca tnh, các
khu vc khuyn khích phát trin và khu vc hn ch phát trin ................. 242
V. QUY HOCH H THNG Ô TH, KHU DÂN C NÔNG THÔN,
KHU CHC NNG ........................................................................................... 253
1. Quy hoch phát trin h thng ô th ........................................................... 253
2. Phng án phát trin h thng các khu chc nng ...................................... 269
3. Phng án t chc lãnh th vùng nông thôn; phân b h thng im dân c ... 273
VI. QUY HOCH PHÁT TRIN KT CU H TNG
KINH T - XÃ HI .......................................................................................... 281
1. Quy hoch phát trin kt cu h tng k thut............................................. 281
2. Quy hoch phát trin kt cu h tng xã hi ................................................ 345
VII. LP PHNG ÁN PHÂN B VÀ KHOANH VÙNG T AI THEO
KHU CHC NNG VÀ THEO LOI T N TNG N V HÀNH
CHÍNH CP HUYN ........................................................................................ 362
1. Quan im s dng t ................................................................................ 362
2. Phng án phân b và khoang vùng t ai theo khu chc nng và theo loi
t n tng n v hành chính cp huyn .................................................. 363
v
VIII. PHNG ÁN QUY HOCH XÂY DNG VÙNG LIÊN HUYN,
VÙNG HUYN ................................................................................................... 390
1. Phng án quy hoch xây dng vùng liên huyn ........................................ 390
2. Phng án quy hoch xây dng vùng huyn ............................................... 398
IX. PHNG ÁN BO V MÔI TRNG, BO TN THIÊN NHIÊN VÀ
A DNG SINH HC TRÊN A BÀN TNH ............................................. 433
1. Nguyên tc và c ch phi hp thc hin bin pháp qun lý và bo v môi
trng trên a bàn tnh ............................................................................... 434
2. Phng án phân vùng môi trng theo vùng bo v nghiêm ngt, vùng hn
ch phát thi và vùng khác ã c nh hng trong quy hoch bo v môi
trng quc gia ............................................................................................ 440
3. Mc tiêu, ch tiêu, phng án bo tn a dng sinh hc trên a bàn tnh .. 443
4. Phng án v im, thông s, tn sut quan trc cht lng môi trng t,
nc, không khí quc gia, liên tnh và tnh ã c nh hng trong quy
hoch tng th quan trc môi trng quc gia ............................................ 446
X. PHNG ÁN BO V, KHAI THÁC, S DNG TÀI NGUYÊN TRÊN
A BÀN TNH .................................................................................................. 459
1. Quan im bo v, khai thác, s dng khoáng sn tnh Tuyên Quang ....... 459
2. Mc tiêu bo v, khai thác, s dng khoáng sn tnh Tuyên Quang ........... 460
3. nh hng bo v, khai thác, s dng khoáng sn tnh Tuyên Quang ...... 460
4. Nguyên tc, phm vi, i tng phng án bo v, khai thác, s dng tài
nguyên trên a bàn tnh .............................................................................. 461
5. Phân vùng khai thác, s dng, bo v tài nguyên trên a bàn tnh; ........... 461
6. Khoanh nh chi tit khu vc m, loi tài nguyên khoáng sn cn u t
thm dò, khai thác và tin thm dò, khai thác ........................................ 465
7. Các gii pháp thc hin phng án ............................................................. 467
XI. PHNG ÁN KHAI THÁC, S DNG, BO V TÀI NGUYÊN
NC, PHÒNG, CHNG KHC PHC TÁC HI DO NC GÂY RA 471
1. Phân vùng chc nng ca ngun nc, t l, th t u tiên phân b trong
trng hp bình thng và hn hán, thiu nc, ngun nc d phòng
cp nc sinh hot, h thng giám sát tài nguyên nc và khai thác, s dng
nc, công trình iu tit, khai thác, s dng, phát trin tài nguyên nc . 471
2. Xác nh các gii pháp bo v, phc hi ngun nc, h thng giám sát cht
lng nc, giám sát x thi vào ngun nc ............................................ 481
3. ánh giá tng quát hiu qu và tác ng ca bin pháp phòng, chng và khc
phc hu qu tác hi do nc gây ra hin có; các gii pháp nâng cao cht
lng, hiu qu hot ng phòng, chng, khc phc, cnh báo, d báo và
gim thiu tác hi do nc gây ra ............................................................... 484
XII. PHNG ÁN PHÒNG CHNG THIÊN TAI VÀ NG PHÓ VI BIN
I KHÍ HU .................................................................................................... 490
1. Phân vùng ri ro i vi tng loi hình thiên tai trên a bàn ..................... 490
2. Xây dng nguyên tc và c ch phi hp thc hin bin pháp qun lý ri ro
thiên tai ........................................................................................................ 494
XIII. DANH MC CÁC D ÁN VÀ TH T U TIÊN U T ............ 512
1. Nguyên tc xác nh d án u tiên u t ................................................... 512
2. Lun chng xây dng danh mc d án quan trng cp tnh, sp xp th t u
tiên và phân k thc hin............................................................................. 516
vi
XIV. GII PHÁP VÀ NGUN LC THC HIN QUY HOCH ................. 567
1. Nhóm gii pháp v huy ng, s dng ngun lc, thu hút vn u t........ 567
2. Nhóm gii pháp v phát trin ngun nhân lc ............................................. 570
3. Nhóm gii pháp v môi trng, khoa hc và công ngh ............................. 572
4. Nhóm gii pháp v c ch, chính sách liên kt phát trin ........................... 574
5. Nhóm gii pháp v qun lý, kim soát phát trin các khu vc chc nng, phát
trin ô th, nông thôn ................................................................................. 578
6. Thc hin tt công tác m bo quc phòng; gi vng an ninh chính tr, trt
t an toàn xã hi, to môi trng thun li cho phát trin .......................... 579
7. Nhóm gii pháp v t chc thc hin và giám sát thc hin quy hoch ..... 579
vii
AEC Cng ng Kinh t ASEAN
ATTP An toàn thc phm
BKH Bin i khí hu
BHYT Bo him y t
BOT Xây dng - kinh doanh - chuyn giao
BS Bác s
BV Bnh vin
CCN Cm công nghip
CTRCNTT Cht thi rn công nghip thông thng
CTR Cht thi rn
CTRSHT Cht thi rn sinh hot ô th
DSH Dc s i hc
DSH a dng sinh hc
KKV a khoa khu vc
T. ng tnh
H. ng huyn
H i hc
FDI Vn u t trc tip nc ngoài
FSC Chng nhn Qun lý rng
FTA Hip nh thng mi t do
GCN Giy chng nhn
GRDP Tng sn phm a phng
GTNT Giao thông nông thôn
GTSX Giá tr sn xut
GTNT Giao thông nông thôn
GTVT Giao thông vn ti
HND Hi ng nhân dân
HTX Hp tác xã
KBT Khu bo tn
KCN Khu công nghip
KHHG K hoch hóa gia ình
KH&CN Khoa hc và công ngh
KTXH Kinh t xã hi
KXL Khu x lý
MN Mm non
NVH Nhà vn hóa
PCCCR Phòng cháy cha cháy rng
PKKKV Phòng khám a khoa khu vc
PPP Hp tác công t
QL Quc l
TP. Thành ph
TCLCL Tiêu chun o lng cht lng
TCVN Tiêu chun Vit Nam
TDMNPB Trung du min núi Phía Bc
THCS Trung hc c s
THPT Trung hc ph thông
TMT Thng mi in t
TT. Th trn
TYT Trm y t
VHPVT Vn hóa phi vt th
VLXD Vt liu xây dng
VQG Vn quc gia
XNK Xut nhp khu
XNC Xut nhp cnh
DANH MC BNG
Bng 1: Danh sách huyn, thành ph t chun ph cp giáo dc, xóa mù ch nm 2020 .. 76
Bng 2: Hin trng s dng t nm 2020 theo n v hành chính cp huyn ............................ 83
Bng 3: Hin trng s dng t nm 2020 phân theo mc ích s dng t ................................ 83
Bng 4: Bin ng s dng t các nm 2010, 2014 và 2020 theo n v hành chính ..................... 88
Bng 5: Tng hp ch tiêu hiu qu kinh t ca t sn xut nông, lâm nghip tnh Tuyên
Quang .................................................................................................................... 111
Bng 6: Tng hp ch tiêu hiu qu kinh t ca t phi nông nghip (khu mi) tnh Tuyên
Quang .................................................................................................................... 111
Bng 7: Ch tiêu phân cp, ánh giá hiu qu kinh t tnh Tuyên Quang ........................... 112
Bng 8. Phân cp ch tiêu ánh giá tim nng t ai tnh Tuyên Quang ........................... 114
Bng 9: Hin trng h thng ô th tnh Tuyên Quang nm 2020 ...................................... 115
Bng 10 : Tng hp hin trng ng xã ............................................................................ 149
Bng 11: Tng hp hin trng ng thôn .......................................................................... 149
Bng 12: Tng hp các NM ang vn hành trên 15MVA a bàn tnh ............................ 154
Bng 13: Tình hình vn hành ca Trm bin áp TBA 110kV trên a bàn tnh Tuyên Quang
............................................................................................................................... 155
Bng 14: Tình hình vn hành ca TBA trung gian trên a bàn tnh .................................. 156
Bng 15: Thng kê li in phân phi hin hu trên a bàn tnh .................................... 156
Bng 16: Tình hinh vn hành, mang ti các tuyn ng dây 110kV ................................ 158
Bng 17: Tình hinh vn hành, mang ti các tuyn ng trung áp ca tnh ....................... 159
Bng 18: Các TBA 110kV, các ng dây 110kV, ng dây trung áp mang ti cao....... 162
Bng 19: Din bin tiêu th công sut trên a bàn tnh Tuyên Quang ............................... 162
Bng 20. Nhu cu công sut giai on nm 2016-2020 ...................................................... 163
Bng 21: S lng các c s giáo dc mm non và ph thông n nm 2020 ................... 171
Bng 22: Các phng án tng trng .................................................................................. 193
Bng 23: Phng án phát trin h thng ô th tnh Tuyên Quang thi k 2021-2030, tm
nhìn n nm 2050 ................................................................................................ 257
Bng 24: Tng hp quy hoch h thng ng Quc l trên a bàn tnh Tuyên Quang n
nm 2030 ............................................................................................................... 286
Bng 25: Quy hoch h thng ng tnh trên a bàn tnh Tuyên Quang n nm 2030 . 293
Bng 26: Tng hp quy hoch h thng ng ô th n nm 2030 ........................................ 296
Bng 27: Tng hp Quy hoch h thng ng huyn n nm 2030 ............................... 311
Bng 28: Tình hình ph ti ca tnh nm 2019 n 2020.................................................... 322
Bng 29: Nhu cu công sut theo các huyn, thành ph ..................................................... 323
Bng 30: D kin phân vùng ph ti tnh Tuyên Quang n nm 2025 ............................. 324
Bng 31: Cân i ngun trm bin áp 110kV vùng 1 ......................................................... 324
Bng 32: Cân i ngun trm bin áp 110kV vùng 2 ......................................................... 325
Bng 33: Cân i ngun trm bin áp 110kV vùng 3 ......................................................... 326
Bng 34: Khi lng xây dng mi và ci to trm bin áp trung áp ................................ 329
Bng 35: Khi lng xây dng mi và ci to ng dây trung áp ................................... 330
Bng 36: Khi lng xây dng mi và ci to li in h áp ........................................... 330
Bng 37: Tng hp s lng trng hc trên a bàn n nm 2030 ................................. 349
Bng 38. Ch tiêu s dng t n nm 2030 theo n v hành chính cp huyn ....................... 365
Bng 39: Ch tiêu quy hoch s dng t n nm 2030 tnh Tuyên Quang ...................... 368
Bng 40: Ch tiêu quy hoch s dng t nông nghip n nm 2030 phân theo n v hành
chính ...................................................................................................................... 369
x
Bng 41: Ch tiêu quy hoch s dng t trng lúa n nm 2030 phân theo n v hành
chính ...................................................................................................................... 370
Bng 42: Ch tiêu quy hoch s dng t trng cây lâu nm n nm 2030 phân theo n v
hành chính ............................................................................................................. 371
Bng 43: Ch tiêu quy hoch s dng t rng phòng h n nm 2030 phân theo n v
hành chính ............................................................................................................. 371
Bng 44: Ch tiêu quy hoch s dng t rng c dng n nm 2030 phân theo n v
hành chính ............................................................................................................. 371
Bng 45: Ch tiêu quy hoch s dng t rng sn xut n nm 2030 phân theo n v
hành chính ............................................................................................................. 372
Bng 46: Ch tiêu quy hoch s dng t phi nông nghip n nm 2030 phân theo n v
hành chính ............................................................................................................. 373
Bng 47: Ch tiêu quy hoch s dng t quc phòng n nm 2030 phân theo n v hành
chính ...................................................................................................................... 373
Bng 48: Ch tiêu quy hoch s dng t an ninh n nm 2030 phân theo n v hành
chính ...................................................................................................................... 374
Bng 49: Ch tiêu quy hoch s dng t khu công nghip n nm 2030 phân theo n v
hành chính ............................................................................................................. 374
Bng 50: Ch tiêu quy hoch s dng t cm công nghip n nm 2030 phân theo n v
hành chính ............................................................................................................. 375
Bng 51: Ch tiêu quy hoch s dng t thng mi, dch v n nm 2030 phân theo n
v hành chính ......................................................................................................... 376
Bng 52: Ch tiêu quy hoch s dng t c s sn xut phi nông nghip n nm 2030
phân theo n v hành chính ................................................................................. 377
Bng 53: Ch tiêu quy hoch s dng t giao thông n nm 2030 phân theo n v hành
chính ...................................................................................................................... 378
Bng 54: Ch tiêu quy hoch s dng t thy li n nm 2030 phân theo n v hành
chính ...................................................................................................................... 379
Bng 55: Ch tiêu quy hoch s dng t c s vn hóa n nm 2030 phân theo n v
hành chính ............................................................................................................. 379
Bng 56: Ch tiêu quy hoch s dng t xây dng c s y t n nm 2030 phân theo n
v hành chính ......................................................................................................... 380
Bng 57: Ch tiêu quy hoch s dng t xây dng c s giáo dc – ào to n nm 2030
phân theo n v hành chính ................................................................................. 381
Bng 58: Ch tiêu quy hoch s dng t xây dng c s th dc – th thao n nm 2030
phân theo n v hành chính ................................................................................. 382
Bng 59: Ch tiêu quy hoch s dng t công trình nng lng n nm 2030 phân theo
n v hành chính .................................................................................................. 382
Bng 60: Ch tiêu quy hoch s dng t làm ngha trang, ngha a, nhà tang l, nhà ha
táng n nm 2030 phân theo n v hành chính .................................................. 383
Bng 61: Ch tiêu quy hoch s dng t di tích lch s vn hóa n nm 2030 phân theo
n v hành chính .................................................................................................. 384
Bng 62: Ch tiêu quy hoch s dng t di tích lch s vn hóa n nm 2030 phân theo
n v hành chính .................................................................................................. 384
Bng 63: Ch tiêu quy hoch s dng t ti ô th n nm 2030 phân theo n v hành
chính ...................................................................................................................... 386
Bng 64: Ch tiêu quy hoch s dng t ti nông thôn n nm 2030 phân theo n v
hành chính ............................................................................................................. 387
xi
Bng 65: Ch tiêu quy hoch s dng t xây dng tr s c quan n nm 2030 phân theo
n v hành chính .................................................................................................. 388
Bng 66: Ch tiêu quy hoch s dng t tr s ca t chc s nghip n nm 2030 phân
theo n v hành chính .......................................................................................... 388
Bng 67. Din tích chuyn mc ích s dng t trong k quy hoch ............................... 389
Bng 68: Din tích thu hi t trong k quy hoch ............................................................. 390
Bng 69: Din tích, c cu khu sn xut t nông nghip .................................................. 386
Bng 70: Din tích, c cu khu sn xut t lâm nghip .................................................... 386
Bng 71: Din tích, c cu khu phát trin công nghip....................................................... 387
Bng 72: Din tích, c cu t ô th .................................................................................. 387
Bng 72: Các khu s dng nc .......................................................................................... 473
Bng 73: Kt qu tính toán nhu cu nc ca các khu ....................................................... 475
Bng 74: Phân b nc cho các mc ích s dng thi k 2020-2030, tm nhìn n nm
2050 ....................................................................................................................... 477
Bng 75: Các khu vc hn ch khai thác nc di t ..................................................... 483
Bng 76: nh hng i vi vùng có nguy c trt l t á ........................................... 492
Bng 77: Danh mc d án u t công u tiên u t thi k 2021-2030 ......................... 517
Bng 78: Danh mc d án u tiên thu hút u t thi k 2021-2030 ................................. 560
Bng 79: Nhu cu và c cu vn u t theo ngun vn .................................................... 567
xii
DANH MC HÌNH
Hình 1: T trng lc lng lao ng trong tng dân s (%) ................................................. 11 Hình 2: Tng trng lc lng lao ng (%/nm) ................................................................ 12 Hình 3: T l lao ng ã qua ào to ................................................................................... 12 Hình 4: Tng trng GRDP tnh Tuyên Quang (%/nm) ..................................................... 32 Hình 5: Chuyn dch c cu kinh t tnh Tuyên Quang ........................................................ 33 Hình 6: Tc chuyn dch c cu kinh t tnh Tuyên Quang ............................................. 33 Hình 7: Tng quy mô GRDP ca tnh, vùng và c nc (ln) .............................................. 34 Hình 8: T trng GRDP ca tnh trong vùng MNPB và vùng TDMNPB (%) ..................... 34
Hình 9: T trng các ngành ca tnh trong vùng ................................................................... 35 Hình 10: Xp hng quy mô GRDP ca tnh trong vùng ........................................................ 36 Hình 11: GRDP/ngi ca tnh so vùng................................................................................ 36 Hình 12: Tng trng GRDP ca tnh Tuyên Quang (%/nm) ............................................. 37 Hình 13: Xp hng GRDP ca tnh Tuyên Quang trong vùng .............................................. 37 Hình 14: Thu nhp bình quân u ngi ca tnh ................................................................. 38 Hình 15: Xp hng thu nhp bình quân u ngi ................................................................ 38 Hình 16: Nng sut nhân t tng hp (TFP) tnh Tuyên Quang ........................................... 39 Hình 17: Nng sut lao ng tnh Tuyên Quang (triu ng; giá hin hành) ....................... 39
Hình 18: T l h nghèo theo Chun a chiu ...................................................................... 41 Hình 19: T l lao ng t 15 tui tr lên ang làm vic trong nn kinh t ã qua ào to . 41 Hình 20: Xp hng v t l lao ng qua ào to ca tnh .................................................... 42 Hình 21: T l vn u t trong tng GRDP ........................................................................ 42 Hình 22: Tng trng VA nông, lâm, thu sn (%/nm) ...................................................... 43 Hình 23: Nng sut lao ng ngành nông lâm thu sn ........................................................ 44 Hình 24: Nng sut lúa c nm ca Tuyên Quang (t/ha) ..................................................... 45 Hình 25: Nng sut ngô tnh Tuyên Quang (t/ha) ............................................................... 45 Hình 26: Ch s sn xut công nghip (%) ............................................................................ 55 Hình 27: Nng sut lao ng ngành công nghip (triu ng; giá HH) ................................ 55 Hình 28: T trng VA công nghip trong tng GRDP (%) .................................................. 56 Hình 29: Tng trng VA khu vc dch v (%/nm) ........................................................... 60 Hình 30: Mc bán l hàng hóa & doanh thu dch v tiêu dùng/1000 ngi (triu ng) ..... 61 Hình 31: S ch/100 ngàn dân .............................................................................................. 62 Hình 32: S siêu th, trung tâm thng mi/100 ngàn dân .................................................... 62 Hình 33: Tng trng doanh thu du lch l hành (%/nm) ................................................... 64 Hình 34: Doanh thu du lch l hành trên 1 ngàn ngi dân .................................................. 65 Hình 35: im Ch s PCI tnh Tuyên Quang so vi bình quân ........................................... 72 Hình 36: Xp hng ch s PCI tnh Tuyên Quang trong vùng MNPB giai on 2015-2020 73
Hình 37 : Din tích, c cu s dng t n nm 2030 ca tnh Tuyên Quang .................. 364
1
I. S CN THIT LP QUY HOCH TNH
Tuyên Quang là tnh min núi phía Bc, tip giáp vi 07 tnh: Phía Bc và
Tây Bc giáp tnh Hà Giang và tnh Cao Bng, phía Nam giáp tnh Phú Th và
tnh Vnh Phúc, phía ông giáp tnh Bc Kn và tnh Thái Nguyên, phía Tây
giáp tnh Yên Bái. Din tích t nhiên ca tnh 5.867,9 km2, chim 1,77% din
tích c nc, ng th 24/63 tnh, thành ph c nc v din tích.
Thc hin Quy hoch tng th phát trin kinh t - xã hi tnh Tuyên Quang
n nm 2020, b sung quy hoch n nm 2025 (Quyt nh s 2426/Q-TTg
ngày 28/12/2015 ca Th tng Chính ph), Tuyên Quang ã t c nhiu kt
qu quan trng: Tc tng GRDP bình quân giai on 2011-2020 trên 8%/nm;
thu ngân sách nhà nc trên a bàn nm 2020 t trên 2.000 t ng, tng 1,8 ln
so vi nm 2011; c cu kinh t chuyn dch theo hng tng dn t trng công
nghip, dch v, gim dn t trng nông lâm nghip và thy sn; mô hình tng
trng chuyn mnh t chiu rng sang chiu sâu và nâng cao cht lng tng
trng; khai thác hiu qu và ti a các tim nng, li th trong phát trin; gii
quyt vic làm, bo m an sinh xã hi; quan h hp tác quc t không ngng c
cng c, tng cng, m rng và phát trin; kt cu h tng c u t ngày càng
hoàn thin; quc phòng, an ninh và trt t an toàn xã hi c m bo.
n nay, Quy hoch tnh Tuyên Quang n nm 2030, tm nhìn n nm
2050 cn c nghiên cu, xây dng mi cho phù hp vi tình hình mi, ó là:
(i) Thc hin Lut Quy hoch (2017) và Ngh quyt s 11/NQ-CP ngày
05/02/2018 ca Chính ph v trin khai thi hành Lut Quy hoch 2017, y ban
nhân dân tnh Tuyên Quang t chc lp Quy hoch tnh Tuyên Quang thi k
2021-2030, tm nhìn n nm 2050. Theo Lut Quy hoch, Quy hoch tnh
Tuyên Quang c nghiên cu, xây dng trên c s tích hp các ni dung, nh
hng phát trin các ngành, lnh vc và các huyn, thành ph có liên quan n
kt cu h tng, s dng tài nguyên và bo v môi trng trên a bàn tnh có
tính ti yu t liên vùng và hi nhp kinh t quc t.
(ii) Mt s ch trng, chính sách ln ca ng và Nhà nc ã và ang
c nghiên cu, xây dng và hoàn thin nh: Vn kin i hi XIII ca ng,
Chin lc phát trin kinh t - xã hi thi k 2021-2030, h thng quy hoch quc
gia1 c xây dng mi theo Lut Quy hoch s có tác ng trc tip n nh
hng phát trin ca tnh Tuyên Quang trong nhng nm ti. Mt khác, theo yêu
cu ca Lut Quy hoch, vic xây dng Quy hoch tnh Tuyên Quang là c
th hóa h thng quy hoch quc gia trên a bàn tnh v t chc không gian phát
trin kinh t - xã hi, quc phòng - an ninh, h thng ô th, các khu dân c nông
thôn, kt cu h tng kinh t - xã hi, s dng tài nguyên và bo v môi trng.
1 Quy hoch tng th quc gia, quy hoch s dng t quc gia, các quy hoch ngành quc gia, các quy hoch
vùng
2
`
(iii) S tác ng ca bi cnh quc t, trong nc và thc tin phát trin
ca tnh, t ra yêu cu cn thit phi xây dng mi quy hoch: Yêu cu t ra
t cuc cách mng công nghip ln th t (Công nghip 4.0); Vit Nam tham
gia vào mt lot FTA th h mi, Hip nh i tác Toàn din và Tin b xuyên
Thái Bình Dng (CPTPP), ang trin khai ng thi àm phán nhiu hip nh
thng mi t do ln (RCEP, Vit Nam - Israel, khi EFTA); chin tranh thng
mi gia các nn kinh t ln (M - Trung Quc - EU) s có tác ng ln n
chính sách u t, thng mi ca Vit Nam và tnh Tuyên Quang.
(iv) Trong nhng nm qua, Tuyên Quang ã và ang khai thác tt và hiu
qu các tim nng, li th cho phát trin nông, lâm nghip và thy sn hàng hoá,
du lch, công nghip ch bin nông sn... Tuyên Quang tip tc khai thác
hiu qu hn na tim nng, li th ca tnh trong bi cnh phát trin mi, cn
thit phi xây dng các nh hng phát trin mi cho Tuyên Quang trong thi
gian ti, ng thi làm c s cho vic xây dng Vn kin i hi ng b tnh
các nhim k ti.
Do vy, vic nghiên cu và xây dng Quy hoch tnh Tuyên Quang thi k
2021-2030, tm nhìn n nm 2050 là rt cn thit theo yêu cu ca hng tip
cn mi, có tm nhìn dài hn, nhm phát huy hiu qu các li th ca tnh, làm
cn c khoa hc và thc tin cho vic t chc không gian lãnh th kinh t - xã hi
và xây dng các k hoch phát trin 5 nm và hng nm, áp ng yêu cu phát
trin chung ca c nc, ng thi nâng cao hiu qu kinh t - xã hi cng c
và gi vng v trí tnh phát trin khá trong các tnh min núi phía Bc.
II. CN C LP QUY HOCH
1. Các vn bn quy phm pháp lut
- Lut Quy hoch nm 2017, ban hành ngày 24 tháng 11 nm 2017;
- Lut Sa i, b sung mt s iu ca 11 Lut có liên quan n quy hoch
ban hành ngày 15 tháng 06 nm 2018;
- Lut s Lut sa i, b sung mt s iu ca 37 Lut có liên quan n
quy hoch ban hành ngày 20 tháng 11 nm 2018;
- Lut u t công ban hành ngày 13 tháng 06 nm 2019;
- Lut Lut Xây dng ban hành ngày 18 tháng 06 nm 2014;
- Lut Sa i, b sung mt s iu ca Lut Xây dng ban hành ngày 17
tháng 06 nm 2020;
- Lut t ai ban hành ngày 29 tháng 11 nm 2013;
- Lut Bo v môi trng ban hành ngày 17 tháng 11 nm 2020;
- Lut Ngân sách ban hành ngày 25 tháng 6 nm 2015;
- Lut t chc chính quyn a phng ban hành ngày 19 tháng 06 nm
2015;
- Lut Khoáng sn ban hành ngày 17 tháng 11 nm 2010;
3
`
- Lut Giáo dc ban hành ngày 14 tháng 06 nm 2019;
- Lut Giáo dc i hc sa i, ban hành ngày 19 tháng 11 nm 2018;
- Lut Lâm nghip ban hành ngày 15 tháng 11 nm 2017;
- Lut Thy li ban hành ngày 19 tháng 06 nm 2017;
- Lut Phòng chng thiên tai ban hành ngày 19 tháng 6 nm 2013;
- Lut Sa i, b sung mt s iu ca Lut Phòng, chng thiên tai và
Lut ê iu, ban hành ngày 17 tháng 6 nm 2020;
- Lut Thy sn nm 2017, ban hành ngày 21 tháng 11 nm 2017;
- Lut Tài nguyên nc nm 2012, ban hành ngày 21 tháng 06 nm 2012;
- Lut a dng sinh hc (vn bn hp nht) ban hành ngày 10 tháng 12
nm 2018;
- Ngh quyt 751/2019/UBTVQH14 ngày 16/8/2019 ca y ban Thng
v Quc hi gii thích mt s iu ca Lut Quy hoch;
- Pháp lnh s 01/2018/UBTVQH14 ngày 22/12/2018 ca y ban Thng
v Quc hi sa i b sung mt s iu ca 04 pháp lnh có liên quan n quy
hoch;
- Ngh nh s 201/2013/N-CP ngày 27/11/2013 ca Chính ph quy nh
chi tit thi hành mt s iu ca Lut Tài nguyên nc.- Các lut v quy hoch
khác có liên quan;
- Ngh nh s 37/2019/N-CP ngày 07/5/2019 ca Chính ph quy nh
chi tit thi hành mt s iu ca Lut Quy hoch;
- Ngh nh s 148/2020/N-CP ngày 18/12/2020 ca Chính ph Sa i,
b sung mt s ngh nh quy nh chi tit thi hành Lut t ai;
- Ngh nh s 18/2015/N-CP ngày 14/02/ 2015 ca Chính ph quy nh
v quy hoch bo v môi trng, ánh giá môi trng chin lc, ánh giá tác
ng môi trng và k hoch bo v môi trng;
- Ngh nh s 40/2019/N-CP ngày 13/ 5/2019 Sa i, b sung mt s
iu ca các ngh nh quy nh chi tit, hng dn thi hành Lut bo v môi
trng;
- Thông t s 08/2019/TT-BKHDT ngày 17/5/2019 ca B K hoch và
u t hng dn v nh mc cho hot ng quy hoch;
- Các vn bn quy phm pháp lut khác có liên quan.
2. Vn kin ca ng
- Ngh quyt i hi ng toàn quc ln th XIII (2021); Chin lc phát
trin kinh t - xã hi 2021-2030;
- Ngh quyt s 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 ca Hi ngh ln th 6 Ban
Chp hành Trung ng ng khóa XII v mt s vn v tip tc i mi, sp
4
`
xp t chc b máy ca h thng chính tr tinh gn, hot ng hiu lc, hiu qu;
- Ngh quyt s 37-NQ/TW ngày 24/12/2018 ca B Chính tr v sp xp
n v hành chính cp huyn, cp xã;
- Ngh quyt 19-NQ/TW ngày 25/10/2017 ca BCH Trung ng v tip
tc i mi h thng t chc và qun lý, nâng cao cht lng và hiu qu hot
ng ca các n v s nghip công lp;
- Ngh quyt s 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 ca Hi ngh ln th 8 Ban
Chp hành Trung ng ng khóa XI v i mi cn bn, toàn din giáo dc và
ào to, áp ng yêu cu công nghip hóa, hin i hóa trong iu kin kinh t
th trng nh hng xã hi ch ngha và hi nhp quc t;
- Ngh quyt s 24-NQ/TW ngày 03/6/2013 ca Ban Chp hành Trung
ng ng khóa XI v ch ng ng phó vi bin i khí hu, tng cng qun
lý tài nguyên và bo v môi trng;
- Ngh quyt s 28-NQ/TW ngày 22/09/2008 ca B Chính tr (khóa X) v
tip tc xây dng các tnh, thành ph trc thuc Trung ng thành khu vc
phòng th vng chc trong tình hình mi;
- Ngh quyt s 28-NQ/TW ngày 25/10/2013 ca B Chính tr v Chin
lc bo v T quc trong tình hình mi;
- Ngh quyt s 08-NQ/TW ngày 17/01/2017 ca B Chính tr v phát trin
du lch tr thành ngành kinh t mi nhn;
- Ngh quyt s 05-NQ/TW ngày 1/1/2016 ca Ban Chp hành Trung ng
v mt s ch trng, chính sách ln nhm tip tc i mi mô hình tng trng,
nâng cao cht lng tng trng, NSL, sc cnh tranh ca nn kinh t;
- Ngh quyt s 06 – NQ/TW ngày 5/11/2016 ca v thc hin có hiu qu
tin trình hi nhp kinh t quc t, gi vng n nh chính tr - xã hi trong bi
cnh nc ta tham gia các hip nh thng mi t do th h mi;
- Ngh quyt s 39-NQ/TW ngày 15/01/2019 ca B Chính tr v nâng cao
hiu qu qun lý, khai thác, s dng và phát huy các ngun lc ca nn kinh t;
- Ngh quyt s 50-NQ/TW ngày 20/8/2019 ca B Chính tr v nh hng
hoàn thin th ch, chính sách, nâng cao cht lng, hiu qu hp tác u t
nc ngoài n nm 2030;
- Ngh quyt s 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 ca B Chính tr v mt s ch
trng, chính sách ch ng tham gia cuc cách mng công nghip ln th t;
- Kt lun s 51-KL/TW ngày 30/5/2019 ca Ban Bí th v tip tc thc
hin Ngh quyt Hi ngh Trung ng 8 v i mi cn bn, toàn din giáo dc
và ào to;
5
3. Các quyt nh ca Th tng Chính ph
- Quyt nh s 2426/Q-TTg ngày 28/12/2015 ca Th tng Chính ph
phê duyt iu chnh quy hoch tng th phát trin kinh t - xã hi tnh Tuyên
Quang n nm 2020, b sung quy hoch n nm 2025;
- Quyt nh s 373/Q-TTg ngày 12/3/2020 ca Th tng Chính ph
phê duyt nhim v lp quy hoch tnh Tuyên Quang thi k 2021-2030, tm
nhìn n nm 2050;
- Các chin lc, quy hoch tng th quc gia, quy hoch ngành, lnh vc
quc gia, quy hoch vùng (ang c trin khai xây dng);
- Các quyt nh khác ca Th tng Chính ph có liên quan.
4. Các vn bn ca tnh
- Ngh quyt i hi i biu ng b tnh Tuyên Quang ln th XVII,
nhim k 2020-2025; các ngh quyt ca ng b tnh Tuyên Quang v nhng
ch trng, gii pháp phát trin kinh t - xã hi tnh n nm 2030 và các giai
on tip theo;
- Các vn bn ca UBND tnh Tuyên Quang v vic lp Quy hoch tnh;
- Các vn bn có liên quan khác ca tnh;
- Ngun d liu ca các s, ban, ngành, UBND các huyn, thành ph trên
a bàn tnh Tuyên Quang.
III. TÊN, PHM VI RANH GII, THI K LP QUY HOCH
1. Tên quy hoch
Quy hoch tnh Tuyên Quang thi k 2021 - 2030, tm nhìn n nm 2050.
2. Phm vi, ranh gii lp quy hoch
Phm vi quy hoch: Toàn b tnh Tuyên Quang vi tng din tích t nhiên
là 5.867,9 km2; 07 n v hành chính cp huyn: Thành ph Tuyên Quang và 06
huyn; có ranh gii: Phía Bc và Tây Bc giáp tnh Hà Giang và tnh Cao Bng;
Phía Nam giáp tnh Phú Th và tnh Vnh Phúc; Phía ông giáp tnh Bc Kn
và tnh Thái Nguyên; Phía Tây giáp tnh Yên Bái.
3. Thi k lp Quy hoch
Quy hoch c lp cho thi k 10 nm 2021 - 2030 (có phân k theo hai
giai on 2021 – 2025; 2026 – 2030), tm nhìn 30 nm (n nm 2050).
6
CHNG I
PHÂN TÍCH, ÁNH GIÁ, D BÁO CÁC YU T, IU KIN
PHÁT TRIN C THÙ TNH TUYÊN QUANG
I. PHÂN TÍCH, ÁNH GIÁ, D BÁO V CÁC YU T, IU KIN
PHÁT TRIN C THÙ CA TNH
1. ánh giá tng quan v v trí a lý và iu kin t nhiên
1.1. V trí a lý
Tuyên Quang là tnh min núi phía Bc. Din tích t nhiên ca tnh 5.867,9
km2, chim 1,77% din tích c nc, ng th 24/63 tnh, thành ph c nc v
din tích.
Tuyên Quang có v trí a lý là tnh min núi, nm sâu trong ni a, cách xa
các cng bin, ca khu và các trung tâm kinh t ln ca c nc; cha có ng
hàng không, ng st nên vic trao i hàng hóa vi các vùng trong và ngoài
nc gp nhiu khó khn. Các tuyn giao thông ng b chính i qua a bàn
tnh Tuyên Quang bao gm quc l 2 kt ni t Hà Ni, Vnh Phúc, Phú Th,
Tuyên Quang và Hà Giang (khong 90 km i trên a bàn tnh Tuyên Quang);
quc l 2C t tnh Vnh Phúc qua các khu công nghip, du lch thành ph Vnh
Yên và các huyn Lp Thch, Tam Dng, Tam o, các huyn Sn Dng,
thành ph Tuyên Quang, huyn Yên Sn, Chiêm Hoá n trung tâm huyn l Na
Hang; quc l 279 ni các huyn vùng cao ca Tuyên Quang vi các tnh Bc
Kn, Cao Bng, Hà Giang; quc l 37 kt ni Tuyên Quang vi các tnh Thái
Nguyên, Phú Th, Yên Bái; quc l 280 kt ni Tuyên Quang vi tnh Hà Giang;
quc l 2D kt ni Tuyên Quang vi tnh Yên Bái, Phú Th; quc l 3B kt ni
Tuyên Quang vi tnh Bc Kn; ng H Chí Minh kt ni Tuyên Quang vi
tnh Thái Nguyên, Phú Th.
Trong nhng nm ti, d án u t xây dng ng cao tc Tuyên Quang
- Phú Th kt ni vi cao tc Ni Bài - Lào Cai (Quyt nh s 1768/Q-TTg
ngày 6/12/2019) có chiu dài hn 40 km kt ni gia các khu công nghip ca
các tnh Tuyên Quang, Phú Th vi Khu công ngh cao Hà Ni; bo m kt
ni thông thng gia các a phng, rút ngn thi gian di chuyn t Hà Giang,
Tuyên Quang và các huyn oan Hùng, Thanh Ba, Phù Ninh ca tnh Phú Th
v Hà Ni; to ng lc quan trng, bc t phá v giao thông Tuyên
Quang phát trin kinh t-xã hi, thúc y phát trin du lch.
1.2. c im a hình
Tnh Tuyên Quang có a hình tng i a dng và phc tp vi trên 70%
din tích là i núi. Phn ln a hình có hng nghiêng t Bc - Tây Bc xung
Nam - ông Nam. Các dãy núi chính cng chy theo hng này và có cu trúc
vòng cung rõ rt, nhng không kéo dài liên tc, mà b chia ct thành nhng khi
ri rc (cánh cung sông Gâm). a bàn tnh có 5 kiu a hình nh sau:
7
`
- Kiu a hình núi trung bình ( cao 700 - 1.500 m): Phân b ch yu
các huyn Na Hang, Lâm Bình, Chiêm Hóa, phía Bc huyn Hàm Yên và di núi
huyn Yên Sn (núi Là, núi Nghiêm), Sn Dng (núi Lch, núi Tam o).
- Kiu a hình núi thp ( cao t 300 - 700 m): Bao gm các dãy núi thp
xen k i, phân b ch yu các huyn Hàm Yên, Yên Sn, Sn Dng và
phn phía Nam huyn Chiêm Hóa.
- Kiu a hình i thp ( cao di 300 m): Phân b phía Nam huyn
Yên Sn, Hàm Yên.
- a hình karst: Là kiu a hình c trng ca vùng núi á vôi, phân b
tp trung Na Hang, Lâm Bình, phía thng lu Chiêm Hoá và Sn Dng.
- Kiu a hình thung lng: Phân b dc theo các con sông ln (sông Lô,
sông Gâm), to thành nhng bãi bi không liên tc, thun li cho vic trng cây
hàng nm. Kiu a hình này thng b ngp nc vào mùa ma l.
S chênh lch cao a hình gia các vùng trong tnh khá ln: Ni cao
nht là nh Cham Chu (huyn Hàm Yên) vi cao tuyt i là 1.580 m, ni
thp nht phía Nam huyn Sn Dng vi cao ch t 23 m n 24 m so vi
mc nc bin.
T Bc xung Nam, v c bn có th phân chia a hình tnh Tuyên Quang
thành 3 vùng nh sau:
- Vùng phía Bc ca tnh, bao gm các huyn: Na Hang, Lâm Bình, Chiêm
Hóa, Hàm Yên và phn phía Bc ca huyn Yên Sn (chim khong 65% din
tích t nhiên ca c tnh). Vùng có cao ph bin t 200 - 600 m và thp dn t
Bc xung Nam. Trên nn cao này ni lên mt s ngn núi cao trên 1.000 m
nh: Cham Chu 1.580 m (nh cao nht tnh, phía Bc huyn Hàm Yên), Pia
Phng, Ta Pao, Kia Tng (phía Bc huyn Na Hang). dc trung bình khong
250 phía Bc và t 20 - 250 phía Nam. phía Bc huyn Na Hang, huyn
Lâm Bình và mt s xã ca huyn Chiêm Hóa, Hàm Yên có núi á vôi vi hin
tng thiu nc xy ra tng i ph bin. a hình vùng b chia ct mnh, có
nhiu khu rng nguyên sinh. a hình ca vùng to thun li cho phát trin kinh
t lâm nghip, cây công nghip, cây n qu, các loi hình du lch ngh dng,
sinh thái, mo him.
- Vùng trung tâm ca tnh, gm: Thành ph Tuyên Quang, phía Nam huyn
Yên Sn và phía Bc huyn Sn Dng (chim khong 22% din tích t nhiên
ca tnh). cao trung bình di 500 m và gim dn t Bc xung Nam. mt
s khu vc thp (phía Nam huyn Yên Sn, Sn Dng), hàng nm v mùa l
thng b ngp lt. Dc sông Lô, sông Phó áy và các sui ln là nhng thung
lng, cánh ng rng, tng i bng phng. a hình ca vùng thun li cho
phát trin ô th, công nghip, dch v, sn xut nông lâm nghip.
- Vùng phía Nam ca tnh, gm phn ln din tích huyn Sn Dng (chim
khong 13% din tích t nhiên ca toàn tnh). a hình ca vùng gm i bát úp
kiu trung du, khá bng phng. Vùng c ánh giá là vùng có nhiu m khoáng
8
`
sn (thic, km, angtimoan, vonfram), giao thông thun li, t ai bng phng
thích hp cho phát trin ô th, công nghip, du lich sinh thái, trng cây lng
thc, cây công nghip, chn nuôi gia súc, gia cm.
c im a hình ca Tuyên Quang to ra li th phát trin nng lng
tái to (thu in), phát trin các loi hình du lch (ngh dng, sinh thái, mo
him), nông nghip ôn i các vùng cao ca tnh.
Tuy nhiên, mc dù din tích t nhiên ca tnh ln, nhng din tích thun
li cho phát trin công nghip, dch v, du lch, ô th, b trí các im dân c
ca tnh chim khong 40% tng din tích. Mt khác, do a hình phc tp, b
chia ct, có dc ln gây khó khn cho vic phát trin kt cu h tng kinh
t - xã hi (giao thông, mng li in...); phát trin vùng sn xut nông nghip
tp trung, hàng hoá quy mô ln; quy hoch, b trí sp xp dân c các vùng có
nguy c l quét, xói mòn và trt l; m bo cp nc sinh hot và sn xut
cho các xã vùng cao trên a bàn tnh.
1.3. c im khí hu
Tuyên Quang có khí hu nhit i gió mùa, b chi phi bi yu t a hình
phc tp nên din bin thi tit có s thay i, khác bit theo thi gian, không
gian và có s khác nhau gia các vùng:
- Tiu vùng phía Bc gm huyn Na Hang, Lâm Bình và phn phía Bc
ca các huyn Hàm Yên, Chiêm Hóa. c trng ca tiu vùng này là có mùa
ông kéo dài (khong 5 - 6 tháng, t tháng 12 nm trc n tháng 4 - 5 nm
sau), nhit trung bình hàng nm là 22,30C (các tháng mùa ông t 10 - 120C,
mùa Hè t 25 - 260C), lng ma 1.730 mm, thng xut hin sng mui v
mùa ông (tháng 1, 2), gió lc và gió xoáy v mùa Hè.
- Tiu vùng phía Nam bao gm phn còn li ca tnh vi mt s c trng:
Mùa ông ch dài 4 - 5 tháng (t tháng 12 nm trc n tháng 4 nm sau).
Nhit trung bình nm 23 - 240C (mùa ông t 13 - 140C, mùa Hè t 26 -
270C). Lng ma tng i cao (1.800 mm). Các tháng u mùa Hè xut hin
ma dông (tuy ít xy ra) vi cng ln thng gây ra nhng trn lt, l quyét
gây nhiu tn tht cho nhân dân a phng.
- V hng gió: Do nh hng ca gió mùa cùng vi a hình b phân chia
mnh nên tn sut hng gió thng trùng vi hng thung lng. Vào mùa
ông, hng gió thnh hành là gió mùa ông Bc hay Bc; mùa Hè gió thnh
hành là gió ông Nam hoc Nam.
- Nhit trung bình nm Tuyên Quang dao ng t 22,2 ÷ 24,80C. Trong
ó nhit trung bình mùa Xuân t 17,5 ÷ 19,90C, mùa Hè t 26,1 ÷ 27,70C, mùa
Thu t 23,3 ÷ 28,20C, mùa ông t 20,3 ÷ 25,50C. Biên dao ng nhit trung
bình nhiu nm t 11,8 ÷ 13,60C. Nhit bình quân tháng thp nht là tháng 1,
cao nht là các tháng 6, 7, 8. Tng tích ôn nm khong 8.200 ÷ 8.4000C. Nhit
không khí các vùng trên a bàn tnh khá khác nhau: Nhit trung bình huyn
Hàm Yên, na Hang, Lâm Bình khong 23,20C, các huyn Yên Sn, Sn Dng,
TP.Tuyên Quang khong 23,80C.
`
- Ch ma: Lng ma trên a bàn tnh rt phong phú nhng phân b và
bin ng không u theo không gian và thi gian, c chia thành hai mùa: Mùa
ma (t tháng 5 n tháng 10) và mùa khô (t tháng 11 n tháng 4 nm sau).
Lng ma 5 nm qua ti Tuyên Quang bin ng t 1.256,4 - 1.661,7mm,
trung bình 1.488mm. S ngày có ma trung bình nm 150 ngày. Mùa ma trùng
vi mùa Hè và mùa Thu vi tng lng ma 994 - 1.444mm, chim t l t 73,2
- 85,5% tng lng ma c nm; mùa khô trùng vi mùa ông và mùa Xuân
vi tng lng ma t 221 - 493mm, chim t 14,4 - 30,6% tng lng ma
ca c nm. Các tháng có lng ma ln là tháng 4, 6 và tháng 8 vi lng ma
t 250 - 320mm/tháng, cao nht ti trên 467,5mm/tháng. Các tháng có lng
ma thp nht là tháng 11, 12 vi lng ma khong 1,9 - 3,3mm/tháng.
Do lng ma phong phú nn ngun nc mt trên a bàn tnh khá di dào,
thun li cho phát trin kinh t - xã hi. Tuy nhiên, s bin ng lng ma theo
không gian và thi gian mt s ni trong tnh khá ln; ma ln thng gây lt
li và l quét, gây thit hi cho sn xut và i sng.
- Ch nng: Tng s thi gian nng trung bình trên a bàn tnh khong
1.425 gi/nm, trong ó t tháng 5 n tháng 10 là thi gian có nng nhiu
(khong 106 - 238 gi/tháng); t tháng 12 n tháng 3 nm sau có thi gian
nng ít, khong 26 - 202 gi/tháng.
- m không khí trung bình nm dao ng t 82,6 - 86,8%. Trong ó,
vùng núi cao, m trung bình hàng nm t 86% - 88%; vùng thp,
m trung bình hàng nm t 81 - 84%.
1.4. c im v thu vn
Mng li sông ngòi tng i dày c vi mt 0,9km/km2 và phân b
tng i ng u trên a bàn tnh. Ch thy vn trên a bàn tnh chia làm
hai mùa rõ rt, theo hai mùa ca khí hu. Mùa l tp trung ti 80% tng lng
nc trong nm và thng gây ra ngp lt mt s vùng.
Trên a bàn tnh có 3 sông ln, bao gm:
(1) Sông Lô: Bt ngun t tnh Vân Nam (Trung Quc) chy qua Hà Giang
xung Tuyên Quang. on qua Tuyên Quang dài 145 km, din tích lu vc
2.090 km2. Nhìn chung, tc dòng chy và ch nc sông ít iu hòa và có
s chênh lch ln gia các mùa trong nm, (lu lng ln nht 11.700 m3/s, nh
nht 73,4 m3/s). H thng sông Lô có 216 ph lu vi chiu dài ln hn 10 km;
có 10 lu vc vi din tích ln hn 500 km2. Trong ó sông Chy, sông Gâm,
sông Miên, sông Con và sông Phó áy là nhng ph lu ln nht. Mt sông
sui trong h thng sông Lô dao ng trong khong 0,46 - 1,94 km/km2, trung
bình 0,98 km/km2. Mt sông sui ln nht tp trung ti khu vc sông Con,
Ngòi So, Nm Mn... do ây là vùng có lng ma bình quân nm khá ln.
(2) Sông Gâm: Là ph lu cp I ln nht ca sông Lô cng bt ngun t
Trung Quc chy qua Cao Bng, Hà Giang vào Tuyên Quang. n Tuyên
Quang, sông Gâm gp sông Lô xã T Qun huyn Yên Sn. on chy trên
10
`
a bàn tnh dài 109 km vi din tích lu vc 2.870 km2. Lu vc sông Gâm có
72 ph lu có chiu dài ln hn 10 km, 5 ph lu có din tích lu vc ln hn
500 km2. Mt sông sui trên lu vc dao ng trong khong 0,5 - 1,5 km/km2.
(3) Sông Phó áy: Bt ngun t tnh Bc Kn, chy qua các huyn Yên
Sn, Sn Dng tnh Tuyên Quang, chy v tnh Vnh Phúc. on trên a bàn
tnh dài 84 km vi din tích lu vc 800 km2.
Mt sông sui trong lu vc t 1,1 km/km2, tng ng vi tng chiu
dài toàn b sông sui là 1.771 km. Mt phân b không ng u trên toàn b
lu vc, ch yu tp trung phía thng lu. Hai ph lu ln ca sông Phó áy
là Lng Quang và Ngòi Le có mt ln hn 1,3 km/km2. Lu vc sông Phó
áy có din tích nh nên t l nc góp vào dòng chính không ln, ch bng
1/10 lng nc góp ca sông Gâm và dòng chính. Ngoài 3 sông ln nêu trên,
tnh Tuyên Quang có trên 500 sông ngòi nh và trên 2.000 ao h.
2. iu kin v các vn xã hi
2.1. Dân c và ngun nhân lc
Giai on 2010 – 2020, dân s ca tnh ã tng t 729 ngàn ngi nm
2010 lên 794 ngàn ngi nm 2020, bao gm 22 dân tc ch yu sinh sng,
trong ó các dân tc chim a s Kinh, Dao, Tày, Sán Dìu, Sán Chay…Mt
dân s bình quân nm 2020 là 135 ngi/km2, cao gp 1,04% mt trung bình
ca Vùng TDMNPB và bng 47% so vi mc trung bình ca c nc. Dân c
phân b không u, a phng có mt dân c tp trung cao là thành ph
Tuyên Quang (706 ngi/km2), huyn Sn Dng (235 ngi/km2) và mt s
huyn có mt dân s thp là huyn Lâm Bình (40 ngi/km2) và huyn Na
Hang (51 ngi/km2).
T l tng dân s t nhiên ca tnh gim t 10,8‰ nm 2010 xung 10,31‰
nm 2020. T sut sinh thô có xu hng tng, t 16,9‰ nm 2010 tng lên
17,2‰ nm 2020. iu này cho thy, vic thc hin chng trình k hoch hóa
gia ình Tuyên Quang ã và ang phát huy hiu qu.
T sut di c thun2 ca tnh luôn có giá tr âm, có xu hng tng t -1,9‰
(vùng TDMNPB -3,9‰) nm 2010 lên -2,4‰ (vùng TDMNPB -1,9‰) nm
2015, và tng lên -10,2‰ nm 2020 (vùng TDMNPB -3,6‰). Thc trng v di
c cho thy, c 1.000 ngi dân Tuyên Quang thì s lng ngi xut c ln
hn s lng ngi nhp c khong 07 ngi. S lng ngi xut c trung
bình Tuyên Quang ln hn s lng ngi xut c trung bình ca vùng
TDMNPB th hin tnh cha khai thác ti a hiu qu các tim nng, li th
trong phát trin kinh t - xã hi thu hút lao ng t bên ngoài tnh và gi chân
lao ng ti ch phc v phát trin kinh t - xã hi.
2.2. Cht lng dân c và lao ng
2 Phn ánh tình hình gia tng dân s do tác ng ca bin ng di c, c tính bng hiu s gia s ngi nhp
c và s ngi xut c ca mt n v lãnh th trong k nghiên cu tính bình quân trên 1.000 dân ca n v
lãnh th ó.
`
- Tuyên Quang ang trong thi k “dân s vàng”3, t trng nhóm dân s di
15 tui chim 29,12% và nhóm dân s trên 65 tui chim 6,98%, nm 2020. Nm
2020, lc lng lao ng trong tui lao ng ca tnh là 480,5 ngàn ngi
(chim 60,6% tng dân s), trong ó có 54,5 ngàn ngi thành th (chim t l
11,35%) và 426 ngàn ngi nông thôn (chim t l 88,65%). Lao ng t 15 tui
tr lên ang làm vic hàng nm là 474,3 ngàn ngi (nm 2020), chim 59,8%
tng dân s toàn tnh (vùng TDMNPB 61,5%; c nc 57,8%). So vi mc bình
quân ca c nc thì Tuyên Quang ang có li th hn v ngun nhân lc.
Hình 1: T trng lc lng lao ng trong tng dân s (%)
- Quy mô lc lng lao ng (LLL) tip tc gia tng nhng tc ã
chm li rõ rt trong nhng nm gn ây. LLL tng t 442,2 ngàn ngi nm
2010 lên 472,6 ngàn ngi nm 2015 và t 480,5 ngàn ngi nm 2020. Quy
mô LLL tng nhng tc tng gim dn (già hóa dân s). Giai on 2011-
2015, tc tng bình quân ca LLL ca tnh là 1,3%/nm (Vùng tng
1,6%/nm; c nc tng 1,5%/nm); giai on 2016-2020 gim còn 1,1%/nm
(Vùng 1%/nm; c nc 0,7%/nm). Giai on 2011-2015, bình quân mi nm
LLL ca tnh tng trên 10 ngàn ngi; giai on t 2016-2020, bình quân mi
nm tng khong 9,5 ngi. Quá trình già hóa dân s dn n già hóa LLL
ang din ra Tuyên Quang, theo ó tui bình quân ca LLL tng t 37 tui
nm 2010 (c nc 37,8 tui) lên 39,6 tui nm 2020 (c nc 40,5 tui). Quá
trình giá hóa LLL t ra yêu cu cho tnh cn thúc y quá trình nâng cao cht
lng phát trin và duy trì tc tng trng cao trong thi k quy hoch
tránh ri vào “by thu nhp trung bình”4.
3 Liên Hp Quc nh ngha ó là thi k mà t trng tr em di 15 tui mc di 30% và t trng ngi
già t 65 tui tr lên cng mc di 15% trong tng dân s (Ralph hakkert, 2007). 4 By thu nhp trung bình là mt tình trng trong phát trin kinh t khi mà nn kinh t t n mt mc thu nhp
bình quân nht nh (do nhng li th sn có) và gim chân ti mc thu nhp y mà không th vt qua ngng
ó tr nên giàu có hn.
60,1
12
Hình 2: Tng trng lc lng lao ng (%/nm)
- Cht lng ngun nhân lc ca tnh trong nhng nm qua ã c nâng
lên nhanh, tng bc áp ng yêu cu nâng cao cht lng phát trin kinh t -
xã hi. T l lao ng t 15 tui tr lên ang làm vic trong nn kinh t ã qua
ào to nm 20205 t 21,32% (Vùng TDMNPB 19%, c nc 23,5%), tng
7,32% so vi nm 2010 (Vùng tng 5,7%; c nc tng 7%). Tc tng t l
lao ng qua ào to ca tnh giai on 2011-2020 t 4,2%/nm, cao hn mc
tng bình quân ca vùng TDMNPB (3,6%/nm) và c nc (3,6%/nm).
Hình 3: T l lao ng ã qua ào to
Nhng din bin mi này ca LLL òi hi phi nhn nh li vn cung
lao ng, phân b và s dng lao ng, t ra yêu cu mi v nâng cao cht
lng ngun nhân lc, tng nng sut lao ng, gii quyt vic làm, cng nh
m bo an sinh xã hi.
5 Tng cc thng kê; ào to có bng cp, chng ch t 3 tháng tr lên.
1,339
2011-2015 2016-2020
13,6 14,6 15,6 15,6
11
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
T l lao ng t 15 tui tr lên ang làm vic
trong nn kinh t ã qua ào to (%)
Bình quân c nc Bình quân vùng TDMNPB Tuyên Quang
13
`
- V th cht và sc khe ngun nhân lc: T l tr em di 5 tui b suy
dinh dng th nh cân gim t 16% nm 2015 xung 13% nm 2020; t l tr
em di 5 tui b suy dinh dng th thp còi gim t 25% nm 2015 xung
24% nm 2020; t sut t vong tr di 1 tui (IMR) gim xung di 8,0‰;
t sut cht tr em di 5 tui (U5MR) cng gim xung di 10‰.
- ánh giá thc trng phát trin nhân lc theo các ngành, lnh vc:
(1) Lnh vc nông, lâm nghip và thy sn: Nhân lc trong khu vc nông, lâm
nghip và thy sn nm 2015 là 306 ngàn ngi, chim 65,1% tng nhân lc ca
tnh (c nc 43,6%), nm 2020 nhân lc trong ngành này là 247,6 ngàn ngi,
chim 57,9% LLL (c nc 34%), gim 7,2% so nm 2015 (bình quân gim
2,3%/nm; c nc gim bình quân 5,7%/nm). Nh vy, nhân lc khu vc nông
lâm nghip và thy sn ca tnh vn còn cao so vi mc bình quân ca c nc.
Giai on 2016 - 2020, lc lng lao ng lnh vc nông lâm nghip gim
khong 30 ngàn lao ng, ch yu c dch chuyn sang công nghip, xây
dng và các ngành dch v.
(2) Lnh vc công nghip - xây dng: Nhân lc trong khu vc công nghip
- xây dng nm 2015 là 61 ngàn ngi, chim 12,9% tng nhân lc (c nc
chim 23%) và n nm 2020 tng lên khong 89,4 ngàn ngi, chim 18,8%
(bình quân mi nm tng 8,1%/nm; c nc tng 7,1%/nm). Giai on 2016-
2020, nhu cu s dng lao ng lnh vc công nghip – xây dng trên 31 ngàn
lao ng, bình quân mi nm tng trên 6 ngàn lao ng.
(3) Nhân lc trong các ngành dch v: Lao ng khu vc dch v nm 2015
khong 104 ngàn ngi, chim 22% tng lao ng (c nc chim 33,4%) và
n 2020 tng lên 110,4 ngàn ngi, chim 23,3% tng lao ng (bình quân
tng 8,5%/nm; c nc tng 1,4%/nm). Giai on 2016-2020, nhu cu s dng
lao ng lnh vc dch v khong 120 ngàn lao ng, bình quân mi nm tng
10 ngàn lao ng.
2.3. D báo dân s và lao ng
- Giai on 2021-2025, d báo t l tng dân s trung bình 0,99%/nm,
quy mô dân s trung bình t trên 864 ngàn ngi vào nm 2025; giai on
2026-2030, t l tng dân s là 0,9%/nm, quy mô dân s t 931 ngàn ngi
vào nm 2030.
- Giai on 2021-2025, lao ng 15 tui tr lên ang làm vic trong các
ngành kinh t t trên 531 ngàn lao ng, trong ó lao ng trong ngành nông,
lâm thu sn chim 42%; lao ng trong ngành công nghip – xây dng chim
25,8%; lao ng trong khu vc dch v chim 32,2%.
- Giai on 2026-2030, lao ng 15 tui tr lên ang làm vic trong các
ngành kinh t t trên 563 ngàn lao ng, trong ó lao ng trong ngành nông,
lâm thu sn chim 35,5%; lao ng trong ngành công nghip – xây dng chim
29,7%; lao ng trong khu vc dch v chim 34,8%.
14
3.1. V tài nguyên du lch t nhiên
Tuyên quang có v trí a lý c bit bn l ni hai vùng ông và Tây Bc
B, tri dài t Bc xung Nam, cùng vi các ngun tài nguyên thiên nhiên,
truyn thng, lch s, vn hóa, cách mng, Tuyên Quang có nhiu iu kin
thun li phát trin các loi hình du lch.
- Tài nguyên rng: Tuyên Quang là mt trong nhng tnh ng u c nc
v t l che ph ca rng, trên 65%. Nhng khu vc có kh nng phát trin du
lch sinh thái rng ni bt ca Tuyên Quang bao gm:
+ Khu di sn thiên nhiên quc gia c bit Na Hang - Lâm Bình (ang hoàn
thin các th tc ngh UNESCO công nhn h Na Hang - Lâm Bình và h Ba
B (Bc Cn) là di sn thiên nhiên th gii) bo tn gn nh nguyên vn các giá
tr a dng sinh hc ca rng Tuyên Quang. Vi din tích trên 40.000 ha, trong
ó có 33.000 ha din tích t rng và khong 8.000 ha mt nc vùng lòng h.
Ti ây hin còn lu gi c trên 2.000 loài thc vt, trong ó có nhiu loài
c ghi trong Sách Vit Nam nh: Trai, Mun, Lát hoa, inh, Thông tre,
Hoàng àn, Trm gió, c bit là hàng trm cây Nghin có ng kính t 2 n
3m sng sng ôm ly nhng khi á vôi. Bên cnh ó còn có nhiu loài c ghi
trong Sách Vit Nam nh: Voc mi hch, Voc en má trng, Gu nga...
Không ch là Khu bo tn thiên nhiên, ni ây còn có h thng các di tích, danh
thng c sc ang khai thác phc v du khách tham quan tri nghim nh cc
Vài, thác Khui Nhi, thác Nm Me, thác M, ng Song Long, hang Khui Pín,
n Pc Vãng, n Pc T, công trình thy in Tuyên Quang ln th 3 ti min
Bc, vi nhiu dch v áp ng nhiu loi hình du lch phc v du khách.
+ Rng nguyên sinh Cham Chu: Thuc huyn Hàm Yên và Chiêm Hóa, có
din tích 40.297 ha vi h ng, thc vt phong phú, c trng bi h sinh thái
rng trên núi á vôi vùng ông Bc Vit Nam. V thc vt vi 1.500 – 2.000
loài, trong ó 10 loài c hu, quý him có tên trong Sách Vit Nam, nhiu
loài thc vt có giá tr kinh t cao nh: Hoàng àn, P mu, Thông tre, Nghin,
Trai, Chò ch, Gù hng... V ng vt vi 45 loài thú, 127 loài chim, 38 loài
bò sát và 15 loài lng c; trong ó 32 loài c hu, quý him có nhiu loài nm
trong Sách Vit Nam và th gii. Bên cnh ó, rng Cham Chu có di tích,
danh thng hoc gn kt vi các giá tr tài nguyên lân cn có li th khai thác
phát trin du lch ca thác Hòa Phú, xã Hòa Phú; thác La, xã Hà Lang; thác
Bn Ba, xã Trung Hà ca huyn Chiêm Hóa; thác M Héc, xã Phù Lu; Làng
Vn hóa Du lch thôn Cao ng, xã Yên Thun, huyn Hàm Yên, Làng vn
hóa thôn Pác Cáp, xã Phù Lu, huyn Hàm Yên.
+ Rng c dng Tân Trào: Tng din tích t nhiên ca khu vc rng c
dng là 14.600 ha, trong ó rng c dng có 3.980 ha, rng phòng h 1.044 ha,
rng sn xut vi 5.490 ha. Rng Tân Trào có nhiu h sinh thái rng còn gi
nguyên c v p hoang s vi nhiu loài thc vt quí him, c hu nh:
Lát hoa, sn, nghin... Trong rng còn có qun th danh thng cnh quan thiên
nhiên nh thác ng Man – Lng Tu, Núi Thn, c bit trong khu vc có
15
`
Khu di tích lch s Quc gia c bit Tân Trào rt thun li khai thác phát
trin du lch vn hóa, lch s và sinh thái.
- H thng ng thc vt rng Tuyên Quang rt phong phú vi trên 2.000
loài thc vt, nhiu loi c ghi trong Sách Vit Nam nh: Trai, Nghin,
Lát hoa, inh, Thông tre, Hoàng àn, Trm gió, nhiu loài lan hài, cây thuc
quý… ng vt rng a dng, phong phú vi trên 293 loài trong ó lp thú có
51 loài thuc 19 h; lp chim 175 loài thuc 45 h; lp bò sát 5 loài thuc 15
h; lp ch nhái 17 loài thuc 5 h. S a dng và phong phú ca h ng thc
vt là tim nng, li th Tuyên Quang phát trin các loi hình du lch nh du
lch sinh thái, khám phá, tìm hiu, nghiên cu.
- Tài nguyên cnh quan, hang ng: Qun th ng Tiên xã Yên Phú (Hàm
Yên), bao gm ng Tiên, ng Thiên ình, ng àn á, ng Thiên Cung,
ng Tam Cung, ng Thch Sanh, ng Âm Ph, các ng xp thành hình
vòng cung to thành qun th danh lam thng cnh hp dn ã c xp hng
danh thng cp Quc gia.
ng Song Long, xã Khuôn Hà (Lâm Bình) là hang ng p, ã c xp
hng danh thng Quc gia, có quy mô khá ln. ng cách mt nc h thy in
trên 200 m, lòng hang có chiu cao khong 40 m, rng khong 50 m, sâu trên 200
m, trong hang có nhiu ct thch nh vi các hình thù k thú, màu sc lp lánh,
lòng hang c chia thành nhiu ngách ngn ni tip nhau, hp dn du khách.
Hang ng Khui Pín, xã Khuôn Hà (Lâm Bình): Hang có chiu dài khong
500 m, chiu rng 200 m, chiu cao khong 100 m. Hang c chia thành nhiu
ngn. Trong hang có nhiu ct nh á vôi cao hàng chc mét và nhng qun th
cha các khi thch nh ln, trm tích hóa thch còn nguyên s, nhiu hình dáng
k thú; nhiu mch nc ngm chy ra thành sui to nên nhng h nc trong
lòng hang. ây là hang c ánh giá có giá tr và p ca Tuyên Quang.
Các hang ng khác nh: Hang Phia Vài c xp hng di tích, danh thng
Quc gia (xã Khuôn Hà, Lâm Bình), hang Thm Hoóc, hang Thm Vài, hang
Bó Ngong (xã Phúc Sn, Lâm Bình), hang Phúc ng, hang Thin K (Sn
Dng); ng Nà Chao, hang Thm Pioóng (Na Hang).
Các thác nc: Khui Nhi, Khui Súng, Nm Me (Lâm Bình); Pác Ban (Na
Hang); Bn Ba, Khuôn Nhòa (Chiêm Hóa); át, ng Ba, ng ài, Cao Ngi,
Hp Hòa (Sn Dng); Ngòi Là (Yên Sn), thác át (thành ph Tuyên Quang);
Thác Ln, thác át Rè, thác M Héc (huyn Hàm Yên)... ây là nhng thác nc
p khai thác phát trin du lch.
Danh thng có tim nng khai khác phát trin du lch: Núi Pác T (Na Hang);
99 ngn núi Thng Lâm, Cc Vài... (Lâm Bình); núi Hng (Sn Dng)...
- Cnh quan nc: H thng sông ngòi ca tnh bao gm 500 sông sui ln
nh chy qua. Các sông chính nh: Sông Lô, Sông Gâm, Sông Phó Ðáy… cùng
vi a hình i núi ã to cho Tuyên Quang h thng cnh quan nc a dng
và có giá tr cao i vi du lch, trong ó có nhng im tài nguyên ni bt nh:
16
`
+ H thy in Tuyên Quang: Nm trong Khu du lch sinh thái Na Hang,
Lâm Bình, có din tích lòng h trên 8.000 ha, là h thy in ln th ba min
Bc (sau thy in Sn La và thy in Hòa Bình). i thuyn trên h, du khách
s c tn hng bu không khí trong lành, phong cnh núi non sông nc sn
thy hu tình.
+ H thy in Chiêm Hóa, to cnh quan thiên nhiên p, thun li phát
trin du lch.
+ H Khn: nm trên a phn thôn Cao à xã Thái Sn là khu vc có tim
nng du lch sinh thái có giá tr vi din tích mt nc rng (gn 40 ha), phong
cnh thiên nhiên hoang s quyn r du khách có kh nng u t xây dng thành
mt khu du lch có quy mô vi cht lng dch v cao cp, hp dn khách trong
nc và quc t.
Ngoài ra còn có các h khác có tim nng khai thác phát trin du lch: H
Ngòi Là (Yên Sn), h Nà Na (Sn Dng), h Công viên Tân Quang (thành
ph Tuyên Quang)...
- Tài nguyên nc khoáng: Trên a bàn tnh Tuyên Quang có ngun nc
khoáng nóng M Lâm, thành ph Tuyên Quang (M= 0,32 g/l, t = 640C, nc
H2S,F, H2SiO3) và nc khoáng lnh Bình Ca, huyn Sn Dng (M= 1,62 g/l, t
= 280C, nc CO2). Hai loi nc này cha nhiu loi mui khoáng có giá tr i
vi sc kho con ngi. Nc khoáng M Lâm, có nhit 64 0C, c ly trc
tip t mch nc sâu hn 150 m cha nhiu nguyên t vi lng có tác dng phc
hi sc kho và cha c các bnh v c, khp, xng… Hin nay, ti ngun
sui khoáng M Lâm ã c u t xây dng và thu hút c mt s d án u
t khai thác loi hình du lch ngh dng, cha bnh bng nc khoáng nóng.
- Tài nguyên nông nghip: Tuyên Quang có nhiu th mnh v sn xut
nông nghip, to tin khai thác phát trin các loi hình du lch nông nghip
sinh thái, các tour tham quan mô hình, tri nghim, chek in trang tri, mit vn,
tham gia sn xut cùng nông dân, t chc câu, bt cá, dch v homestay… c
u t phát trin và ngày càng hp dn du khách: Vn cam, vn thanh long,
vn bi, hái chè, an lát mây tre an, câu cá h thy in Tuyên Quang...
- V khí hu: a hình a dng to ra nhng tiu vùng khí hu khác nhau,
c bit ti các xã vùng núi cao nh Hng Thái, khu lâm viên Phiêng Bung
(c ví nh Sa Pa ca Lào Cai - ni hi t “t - tri - ngi”) nm trên các
nh núi cao quanh nm mây ph vi nhit mát m, có cnh p ca rung
bc thang vi tng di sóng lúa óng vàng un ln bên sn non. iu kin khí
hu, cnh quan thiên nhiên to cho Na Hang tr thành mt im du lch ngh
dng sinh thái và cng ng lý tng. Ngoài ra, thi tit khí hu trên a bàn
các xã vùng cao cng thun li cho vic phát trin mt s loi cây c sn nh
chè Shan, cây n qu ôn i áp ng nhu cu mua sm ca du khách, phát trin
du lch sinh thái nông nghip. Ti Hàm Yên, khu vc thôn Cao ng, xã Yên
Thun nm im cao 1000 m so vi mc nc bin, c ví nh mt à Lt
Tuyên Quang, có khí hu mát m, quanh nm mây mù bao ph rt có tim
nng v du lch sinh thái ngh dng.
17
3.2. Tài nguyên du lch nhân vn
Trên a bàn tnh Tuyên Quang có 22 dân tc cùng sinh sng vi s a
dng, phong phú và tính c sc v vn hóa bn sc các dân tc là c im ni
bt, riêng có ca Tuyên Quang so vi c&aa