zafer yolları

7/26/2019 Zafer Yollar

1/15

Zafer Yollar / Paths of Glory (1957)

Stanley Kubrickin The Killing ile beraber ykseli dnemini hzlandran flm olarakakllarda yer tutan Paths o lory! ynetmenin sa"a kart flmi olarak karmza#kyor$ %u flmden & yl sonra #ekti'i (r$ Strangelo"eda sa"a kara mizahtrnde eletirmiti Kubrick$ )ayatnn son zamanlarnda #ekti'i *ull +etal ,acketflmiyle ise sa"a arkl a#lardan bizlere anlatmay #ok iyi baarmt$ Paths o

loryde sa"a kartl'nn yan sra sa"an bireyler stndeki ykcl'na daahit oluyoruz$

-smini Thomas rayin bir iirinden alan "e )um.hrey /obbun ayn isimliromanndan uyarlanan Paths o lory drt *ransz askerin isyan su#uyla kurunadizilmelerinden esinlenmitir$ %irinci (nya Sa"a srasnda sonucunun hsranolaca' biline biline ya.lan aklsz bir #kartma sonucu korkak damgas yiyenbirli'in i#inden kura ile se#ilen # asker gnah ke#isi ilan edilir "e askerimahkemeye se"k edilir$ %u askerleri mahkemede sa"unma gre"ini gnllolarak almak isteyen isim ise 0zba (a1 olur$ lkenin en iyi cezaavukatlarnan !iri olu"u sk sk vur#ulanan Y$z!a% &a' ayn zaana

!a%arsz olan ele #eiree #*revi y*netesi iin #*revlenirilen$stleren !iriir+ ,na eksene Paths of Glory- &a'.in $ askerisavunasna oaklanyor+

(a1 ne kadar sa"an i#inde olsa da bir o kadar sa"aa kar durmak i#indebeleniyor$ *akat askeri komutadaki hiyerari bir ekilde dahil oldu'u bu durumu#zmesini engellemeye yetiyor$ 2nun st olan generaller %oulard "e +ireau iseonun aksine sa"a destekliyor$ +ireaunun ce.heleri gezdi'i srada syledi'i3&aha fazla ,lan *l$reye hazr snz4 sz ile +ireau sa"a


2/15

desteklemenin tesine ge#iyor "e lmn anati'i oluyor$

0zba (a1i ayn zamanda +ichael (ouglasn babas olan Kirk (ouglascanlandryor$ Kirk (ouglas oynad' rolde flmin yumuak "e lml taran temsilediyor$ *ilmin bandan sonuna kadar onurlu "e hakl oldu'u eyi sa"unan birduru sergiliyor$ eneral %oulard "e +ireau ise srasyla 5dol.he +en6ou "e


3/15

eorge +acready tarandan canlandrlyor$ 5skeri olarak %oulardn daha azlayetki sahibi olmas gerekse de +ireaunn karakteri gere'i onu hiyerarinin enstndeki adam olarak izliyoruz$ General 0ireau karakteri ise ser#ilei"isert tutula ei"i eik ast" astk !ir iktatorya iziyor ve 2linsert ve acasz y*n$n$ yanstyor+

%ir sa"a flmine gre Paths o loryde karlkl #atan askerlere bir an bile ahitolmuyoruz$ 5lman me"zisini ya da 5lman general "e askerleri de grmyoruz$ %unedenle Kubrickin amacnn Paths o loryyi sradan bir sa"a flminin tesinege#irmek oldu'unu syleyebiliriz$ 7aten kandan "e silahtan #ok! karlklkonumalara ahit oluyoruz$ %u yzden de di'er trdalarnn bir adm belki de ikiadm nne ge#iyor$

Paths o lory Stanley Kubrickin anlatmak istediklerinden tr gz bebe'iflmlerinin banda gelir$ -zleyicinin gznde ise di'er Kubrick ya.mlarnnglgesinde kalyor$ 5gresi ekilde sa"a kartl' "e kaliteli oyunculuklarndantr hazalardan #kmamas gereken flmlerden Paths o lory$ -zlemeyenler i#in

mutlak neridir$ -yi seyirler8

Paths o lory9 :ukurdakiler ;e flmini )olly?ood @0a'murda (ans

dnemine girdi'i sralarda ya.t$ Kubrick daha ABC& ylnda bizim insaniyetimizisual etmeye balamt$ ;atan millet nutuklarna karn he. tok oldu$ 2nun i#indirki he. #ukurdakilerden! klelerden yana sa tuttu$ 7aer 0olu bu duruun ennemli belgelerinden biri$

Stanley Kubrickin 7aer 0olu isimli flmi #ok da zerinde durulan bir flm olmad$%iz Kubricki daha #ok S.artaks! *ull +etal ,acket! Dzay 0olu +aceras! (rStrangelo"e gibi eserleriyle hatrlarz$ Kubrick neden mhim bir insandr bizimi#inE

Fncelikle! ezilen klelerle beraber sa tutmutur =S.artaks>$ +edeni insann esasderdinin hkmetmek oldu'unu hatrlatr$ %u anlamda znde gayet ilkeloldu'unu$ Soyumuzun sonunun da tam olarak bu ekilde gelece'i yolunda uyarrbizi =Dzay 0olu +aceras>$ *ull +etal ,acketta insan olmaktan #karr bizi$ *ilminbanda bizim kaamzdr aslnda tra edilen$ %izim zmzdr yok olan$ Teti'ebas. kendimizi "uracak cesaretimiz de olmaynca o son sahnedeki kz gibi derizki 3hadi! yeter ldr"er beni$4 Sonunda hayat da bir akadan ibaret olmu olan

,oker gibi uka do'ru yrrz$ )er ey ka.karadr artk$ %en demiyorum! +ick,agger diyor$ %ir mhendis edasyla beynimizi ince ince ileyi.! bomba hakkndakiendielerimizi e"elallah gideren "e gayr ihtiyari olarak )itler selam "eren (r$Strangelo"e bana nedense (o'u Perin#eki hatrlatyor son zamanlarda$ (eniz%aykal da olabilir! bilemedim$

7aer 0olu Kubrickin ilk byk #kn ya.t' flmlerden biridir aslnda$ *ilminya.ld' yl ABC&$ 2 yllarda byle bir sk antimilitarist #k ya.abilmi bir baka


4/15

flm "ar mdr! do'rusu bilmiyorum$ Pek de sanmyorum$ ABGHlar "e ABCHler)olly?oodun 30a'murda (ans4 dnemidir znde$ II$ (nya Sa"a! +c/arthyJ%yle bir ortamda 7aer 0olu gibi bir flmi kotarm olmak her babayi'idin harcde'il$ %unu da bir not olarak delim$

7aer 0olu flminin hikayesi zetle yle9I$ (nya Sa"ann en hzl en lmcl zamanlar! yl ABA$ 2 srada almanlarnelinde bulunan 5nt )ill te.esi #ok nemli! strate6ik bir noktadr$ *ranszgenelkurmay 5nt )illi ele ge#irmekte kararldr$ Kararldr da! iki yl boyuncakarlkl yz binlerce insan lmtr zaten$ )adi bu nemsiz bir teerruat da biryldr almanlar! 5nt )illi gayet sk sa"unmaktadr$ 0ine de eneral eorge%roulard =5dol.he +en6ou> eneral Paul +ireauya =eorge +acready> te.eyi ikignde ele ge#iri. ge#iremeyece'ini sorar$ Paul +ireau nce durumunimkLnszl'n anlatr$ %roulard! +ireauya omzuna bir yldz daha taklabilece'inisyleyince +ireau bu ie ikna olur$ *akat o.erasyon haliyle baarsz olur$ Te.eyeakn edecek ikinci tabur asker si.erdeki yerinden kmldayamaz bile$ eneral

+ireau omzuna taklacak yldzdan olmutur$ Si.erlerinden #kmayan askerelere#ok sinirlenen +ireau onlar cezalandrmakta kararldr$ /e.hedeki # asker askerimahkemeye se"k edilir$ %urada de"reye aslnda bir a"ukat olan ce.he komutan5lbay (a1 =Kirk (ouglas> girer "e askerlerinin sa"unmasn stne alr$ 5slndabtn da"a gstermeliktir$ 0arglanan # asker sonunda kuruna dizilir$

3ir #eneralin hrs ve e"eri

Stanley Kubrick bize zaere giden yolu tari ederken a.oletli snn hkmetti'iezilen sn anlatr$ eneral +ireau "e %roulard arasndaki sohbetler bir atonunkabul salonunda cereyan eder$ -ki general 5nt )illin aln. alnamayaca'ntartrlarken bir yandan erisini yudumlayan +ireau yle konuur9 3%en burada

M bin insann hayatndan sorumluyum$ M bin insann karsnda benim hrsmnde'eri nedir! itibarmn de'eri nedirE4 %u laNardan sonra ce.hede teti ya.an+ireaunun omzuna att' ka.utuyla dola. 3daha azla alman ldrmeye hazrmsn askerE4 diye soruu da ayrca grmeye de'er$

/e.hede teti ya.may bitiren eneral +ireau! 5lbay (a1a iki gn i#inde hi#birdestek almadan 5nt )ill te.esini almasn emrederken biraz eski moda gibigzkmesine ra'men yurtse"erlik ka"ramnn hLlL bir ge#erlili'i oldu'unainand'n anlatan bir syle" #eker$ )azrce"a. 5lbay (a1 ce"ab Samuel

,ohnsona brakr9 30urtse"erlik al#aklarn son s'na'dr$4 ;e albay (a1 ylede"am eder9 3%ayra'mza saygszlk gibi olmasn ama ben bir bo'a de'ilim$

(olaysyla bir yerlere saldrmak i#in gzme bir kuma sallanmasna ihtiyacmyok$4

*akat bir kere erman "erilmitir artk$ 5nt )ille saldrmak ka#nlmazdr$ )albukinutuk asln yle bir ge#ti'imiz zaman eneral +ireau 5lbay (a1a unlar dasyler9 3Si.erlerden tarasz blgeye ulaabilmek i#in en azla yzde AClik birzayiat ngryorum$ 2 bile azla aslnda$ 0zde GC te.eye "arana kadar "erir$

0zde OC de te.eyi almak i#in$ e ya.alm insanlar lmek zorunda$4

4ukurakilerin %ere2ne !ir kaeh kanyak

;elhasl! insanlar lmek zorundadr$ +ireau! 5lbay (a1n karargahnda

matarasndan konya'n yudumlarken! 5lbay (a1in si.erde askerlerinininarasnda yrd' sahne de flmin en gzel sahnelerindendir$ eneral br


5/15

yldzn beklerken #ukurdakiler! di.tekiler #aresizlik "e korku i#indekomutanlarna bakmaktadr$ e de olsa rtbe sahibi olmakla #ukurda kalakalmakarasnda muhteli arklar "ar$ Qtbe sahibiysen bir tane gariban eri gece "aktice.heye srmen i#in #a"u olman bile kLfdir$ )atta korku. kendi askerininstne el bombas at. za"ally ldrebilirsin de$ %u olaya ahit olan di'er eri de

kurbanlk koyun olarak askeri mahkemeye gnderirsin olur biter$ %e'enemedinizmiE e demiti eneral +ireau yldzn kaybetme tehlikesiyle kar karyakalnca9 3 yle der9 3 bce'i ldr"erir "e ce"ab ya.trr9 3


6/15

imkanszl'n anlatmaya #alsa da baaramaz akat #ok se"di'i askerlerininyannda olmak i#in onlarn yannda kalmaya raz olur$ Dsta ynetmen StanleyKubrick! di'er sa"a temal klasiklerinden arkl olarak bu flmde olduk#a aleni "ekara mizahtan daha uzak bir dil kullanmtr$ Kubrick! ordunun mekanize ileyii!adalet anlay! emirkomuta sistemi! subaylarn #kar ilikileri! antimilitarizm ile

orduya "e sa"aa dair .ek #ok detay zerine olduk#a a#k "e muhatta.larnrahatsz edecek bir hikayeye imza atmtr$ :ar.c diyaloglara "e atmosere sahi.olan flmin gsterimi! *ransada AB&C! -s.anyada ABM ylna kadar yasaklanr$Ulkemizde de ABB ylnda TQTde yaynlanr akat flmi yayna hazrlayan tm.ersonel hakknda soruturma a#lr$ABBOde ise 5%(de Dlusal *ilm 5ri"indemuhaaza edilmesine karar "erilir$ Kubrick flmografsi i#inde olduk#a nemli biryere sahi. olan Paths o lory! usta ynetmenin olduk#a gen# bir yata yaratt'"e kesinlikle dehasnn kant olan bir sinema klasi'idir$

Paths o lory 7aer 0ollar

%ir#ok lkede zellikle *ransaVda uzun yllar yaynlanmayan "e lkemizde de7aer 0ollar ismiyle yaynlanan bir flm Paths o lory$ Dsta 0netmen StanleyKubrickVin militarizmle ilgili ilk flmi$ 5rdndan gelen *ull +etal ,acket kadar iyiakat (r$Strangelo"eV ya anlamad'm ya da #ok absrd geldi'i i#in kyaslamayaalmayaca'm bir flm$ -zlememin nedeni ise VV


7/15

P"t$ +aurice *erol

Peki ya erler neciE -te burada idama mahkum edilen #l de"reye giriyor$ %iriolduk#a g#l bir kiilik sergileyen! her ey olaca'na "arr diyen Phili. Paris!5nnecim lmek istemiyorum diyen zay karakter +aurice *erol "e bunlarnarasnda kalan asker Pierre 5rnaud$ %u arada Pierre 5rnaud karakterini oynayan

,ose.h TurkelVi baka bir Kubrick flm olan The ShiningVde %armen olarakgryoruz$ %armenin adn #karamadm imdi$

*ilmimiz hi#te yle umdu'umuz gibi mutlu sonla! iyilerin adaletinin ktlerinadaletini beatVem do?n gibi bir ha"ada da't. ge#ti'i ekilde bitmiyor$ ayet

gzel bir ekilde eneraller ne isterse o oluyor bitiyor$ 5skerlerin alndktan sonrahcrelerinde .islik i#inde samanlar zerinde yatrlmas ancak daha belkideyllarca yaayacak olan generallerin ise balolarda! da"etlerde e'lenmesi! lezizyemekler tketmesi "e saray"ari yerlerde konaklamalar insana #ok koyuyor$7aten ParisVin bir sahnede ya.t' hamambce'i "e ben karlatrmas her eyisyledi$

5lbay (a1Vin sa"unma ya.t' sahnede syledi'i son cmleler seyircinin o anakadar biriktirdiklerini kusuyor$ )er cmlesinde "uruyor da "uruyor$ 5ncak nederse desin bir ie yaramyor$ *ilmin isminin Paths o lory olmas ise tam birironi$

-te Paths o lory byle ger#ek#i! baarl bir flm$ Sa#ma sa.an atmasyonlar yok$5ncak tam olarak sa"a flmi de'il$ %iraz sa"a! biraz dram! biraz Philede.hia$%ence olmu$

ki szlkte bu flmle "e di'er askeri Kubrick flmleriyle ilgili bir yaz grdm$2nu da .aymadan bitirmeyeyim9

VVinsan "icdani ret noktasna kadar getirebilecek sa"a kart kubrick flmi$kubrick W sa"a flminde de ayn eyi arkl gzlerden anlatyor$


8/15

sa"a egosu yksek .siko.at generallerin iidir "e amerikan bakan bile bunuengelleyemez sa"a egosu yksek .siko.at generallerin iidir "e akl banda subaylar bilebunu engelleyemez

sa"a egosu yksek .siko.at generallerin iidir "e akl banda askeri muhabirlikya.an erler bile bunu engelleyemez VV

%irde ekleme ya.aym$ *ilmin sonunda grd'mz ark syleyen 5lman kzdaha sonra Kubrick ile e"leniyor "e /hristiane Kubrick oluyor$-zleyin! izlettirin$

-yi seyirler$$$

Stanley Kubrick, Paths of Glory'de atmann tam kalbinde geen bir savakart lm ile dnemin artlarnda kolay kolay kabul edilemeyecek bir ya!taim"a atmtr#

Paths of Glory / Zafer Yollar (1957)ari.tir! Kubrick sinemas me"zu bahis oldu'unda .ek #ok sinemase"er 7aet

0ollarn yle bir anmadan ge#mez$ *akat acdr ki flmi izleyenlerin says!izledi'ini iddia edenlerin saysna oranland'nda olduk#a azdr$ eyse kilkemizdeki esti"allerin bir ksm! ka"ramsal muhabbetlerde nc' cnc'didiklenmi olan bu flmleri! sinema salonunda izleme ans sunarlar bizlereJ

*esti"alde AO 5ngry +en X AO Fkeli 5dam! Yest Side Story X %at 0akasnn)ikLyesi "e The ight 2 The )unter X /aniler 5"cs ile birlikte izleyici ile buluan7aer 0ollar! Kubrick Sinemasnn bir baka 3yasakl hazinesi4dir$

%u gn dillere dolanan sa"a kart flm me"zu bahsinin abecesi olarak kabul

edebilece'imiz flm! hem ce.hedeki! hem ce.he ardndaki hem de o mehurmahkeme salonu sahnesindeki grsel tercihler sebebi ile sanki # arklynetmenin elinden #km izlenimi uyandrmaktadr$

5nt Te.esi mcadelesinden e""el ustaca yaratlan gerilim atmoseri! eneral+ireaunun mangasn adeta intihara srkleyen 5nt Te.esi mcadelesindekiuzun .lanl #atma sahneleri "e mahkeme salonu ksmndaki diyaloglar "eoyunculuklar ile zaman zaman izleyiciyi yormasna ra'men! her a#dan dersniteli'i tamaktadr$

Kirk (ouglasn /olonel (a1 suretindeki etkileyici .erormans! eorge+acreadynin kan dondurucu Paul +ireau .ortresi! 5dol.he +en6ounun i#ten


9/15

.azarlkllk abidesi olan eneral %roulard gzellemesi "e Yayne +orrisin aradakalm Qoget! flmi unutulmaz klan oyunculuk .erormanslarnn temel talardr$

%ununla birlikte Kubrick! #atmann tam kalbinde ge#en bir sa"a kart flm ilednemin artlarnda kolay kolay kabul edilemeyecek bir flme imza atmtr$ %tnbunlarn zerine eorge Krauseun etkileyici grsel i#ili'ini "e erald *riednakllara mh gibi #aklan mziklerini de ekledi'imizde! 7aer 0ollarn yenidenkeetmek i#in birka# sa'lam sebe. daha elde etmi oluruzJ Fyle ya8 5sla ge#de'il8

Paths o lory =ABC&> 7aer 0ollar

The Killingden ald' g#le ondan bir sene sonra #ekti'i ABC& ya.m Paths oloryde antimilitarist taklan Stanley Kubrick! on yllar boyunca -s.anya! *ransa!

Trkiye gibi lkelerde yasakl olan Paths o loryyi ya.t'nda henz OMyandayd$ 0ann gerektirdi'inden #ok daha azlasn The Killing ile hLlihazrdakantlam olan usta ynetmen ilk stdyo flminde su#u "e su#luyu ilerken buflmde ayn meseleye askeri ynden bakyor$

5lmanlardan alnmas imkansz olan 5nt Te.esine ya.lan saldr baarsz oluncabirli'in cezalandrlmasna karar "eren askeri mahkemeye kar duran 5lbay(a1in =Kirk (ouglas> mcadelesini izledi'imiz Paths o lory! askerlik "e silahl

ku""etler kurumundan so'umak! hatta neret etmek i#in bal bana bir sebe.sunuyor bize9 )iyerari "e bunun bir getirisi olarak hrs$ (i'er sa"a flmlerindenarkl olarak cesaret! kahramanlk gibi olgulardan uzak! sadece askeriya.lanmann zayNklarna! eksikliklerine "e acziyetine de'inen flm hersahnesiyle izleyeni germeyi baaryor$

0netmenin kendi ustal'ndan olsa gerek! tek bir mekanda #ekilmi uzunsekanslarda bile seyircinin dikkatini! ilgisini "e heyecann en st dzeyde tutmaybaaran Paths o lorynin be'enilmesindeki en byk sebe. de hi# .hesizcretkar ta"r$ )er ne kadar henz askeri sistemin bir klesi olmasam daolanlardan duydu'um kadaryla insanlarn ego oyunlarna kurban gidildi'i "eadalet! hak! hukuk gibi ka"ramlarn hi#bir ekilde ilemedi'i bir ya.lanma bu$Kubrick de bunu bizzat yaad'ndan mdr bilinmez daha sonra #ekece'i (r$Strangelo"e or9 )o? I Zearned to Sto. Yorrying and Zo"e the %omb "e *ull +etal

,acket flmlerinde de antimilitarist tutumunun arkasnda duran! cesur birynetmen$ 7aten bu flm bu kadar drst olmasayd yllarca yasakl olmazd$

*ilm hakknda i.ucu "ermemek adna bahsetmek istedi'im .ek #ok eydenmahrum kalyorum ama # askerin arkl kiilikleri "e sonsuzlu'u beklerkenkitutumlar insan #ar.an cinsten$ 2nlar sayesinde din olgusuna bak a#sn


10/15

anlatan Kubrick! yine ayn ekilde flmlerindeki diyaloglarn ne kadar g#loldu'unu da gsteriyor$ The Killingde oldu'u gibi ,im Thom.son tarandanyazlan usta ii diyaloglar! flmin #ar.c hikayesinden sonra en #ok dikkat #ekenyn$ %ugn bile ulalmas zor bir mekan tasarm ii ile sa"a ortamnolabilecek en baarl ekilde yanstan flmde oyunculuk da st dzey$ Kirk

(ouglasn dikkat #eken birka# .erormansndan biri olarak grlen (a1 rolnnyannda hrsna yenik den st dzey generaller "e # askerin ya.t' iler deflmi de'erli klyor$

0ine de flmde k#k bir eksik oldu'unu dnyorum$ %elki eksik bile denmezama houma gitmedi'ini belirtmem lazm$ %ir bu#uk saatlik sresi boyuncasamimiyetinden .he duymad'm Paths o lorynin son sahnesinde 5lman kzarky sylerken a'layan *ransz askerler sadece seyircinin duygulanmde'itirmek i#in flme dahil edilmi gibi geldi$ )azr bahsi de ge#miken bu -nan#l5sker isimli o 5lman arksnn szleriyle yazy sonlandraym9

$s %ar einmal ein treuer &usar, (nanl bir askerdi, korkusu",)

*er liebt+ sein -dchen ein gan"es .ahr, /ir yl boyunca sevdi k"n,)

$in gan"es .ahr und noch viel ehr, /ir yl boyunca ve daha nice seneler,)

*ie liebe nahm kein ende ehr# 0na olan akn hibir "aman unutmad#)

A$ (nya Sa"a srasnda 5lmanya ile *ransa arasndaki ce.hede yo'un#atmalara ra'men O yldr .ek azla ilerleme sa'lanamam! iki tarata eitli'ibozamamtr$ %u ce.hede *ransa tarann en nnde yer alan &HAnci Piyade5lay ge#mite gsterdi'i baarlar nedeniyle olduk#a tannan bir alay oldu'u i#inimkansz gibi grnen! 5lman ku""etlerinin elinde bulunan 5nt Te.esini GM saati#inde alma "e o gnn akam destek gelene kadar elinde tutma gre"ini alantalihli alay olur$ *ilm bu te.eyi alma mcadelesini de'il! ordu i#indeki subay "easker snNar arasndaki u#urumu "e subaylarn terf alabilmek i#in =yaniykselebilmek u'runa> nasl acmaszca rtbesiz kabul edilen er "e erbalarkurban etmelerini anlatyor

Mdk sren bu siyahXbeyaz flm giriinde o anki sa"an ksa bir zetini ya.tktansonra &HAnci alayn ba'l bulundu'u en$ eorge %roulardn karargah olarakkulland' lks "e grkemli sarayda n$ Paul +ireau tarandan ziyaret edilmesiylea#lyor "e balar balamaz st rtbeli subaylarn nasl rahatlarna dknolduklarn "e sz konusu #karlar oldu'unda ne kadar #abuk fkirlerininde'iebilece'ini gzler nne seriyor$ 5nt Te.esini GM saat i#inde alma gre"iniileten n$Paula! ilk balarda bu gre"in imkansz bir gre" oldu'unu syleyenn$ eorge! MHHH askerin hayatndan sorumlu oldu'unu "e askerlerinin onun i#initibarndan nemli oldu'unu anlatrken! n$Paul biraz daha steleyi.! argo tabirle

gaz "erince! en$ Paul @Sa"a# ruhlar kabard'nda! bu adamlarn ya.amayaca'hi#bir ey yoktur$ diyerek aslnda kendi itibarn daha da arttrmak i#in bu gre"ikabul eder$ 5ncak bu gre"i baaracak olan kendisi de'il &HAnci Piyade 5laynn


11/15

askerleridir$

&HAnci Piyade 5layna bakt'mzda karmza #kan sahne uzun sresa"amaktan bitkin dm! baarlaryla nlenmi bir birlik "e balarnda dasa"a ncesi si"il hayatnda ceza a"ukatl' mesle'ini yerine getiren 5lb$(a1 =Kirk(ouglas> "ardrr$ 5lb$ (a1 askerleri tarandan se"ilir "e sayg duyulur #nkflmdeki subaylar i#inde drst "e acmasz tek subay kendisidir$ 5lb$(a1inkarakter zelliklerinin bu ekilde olmas! si"il hayattan gelmi olmas "e askerlikmesle'ine meslek olarak de'il! sa"a gibi ola'anst bir zamanda "atani birgre" olarak bakmasndan kaynaklanmaktadr$ %unu meslek olarak yerine getirensubaylar! bir zaman sonra otoritenin "e sistemin ileyiine kendilerini ka.trarakkarakterlerini de bu ortama gre ekillendirdiklerinden 5lb$(a1 ola'and bir

ekilde di'er subaylardan ayrlmaktadr$ n nemli ark ise i#inde hala merhamettamasdr$

*ilm daha sonra 5lb$(a1n gre" emrini bizzat n$ eorgedan istemeyeistemeye! askerlerinin bana bakasnn ge#mesini istemedi'i i#in kabul eder$7aten bir asker olarak gre"i! emirlere kaytsz artsz itaat etmektir$ 5mac bu

imkansz gre"i en az asker kaybyla yerine getirmektir$ )azrlklar ya.lr! zatenl do'mu bir gre" olan 5nt Te.esinin alnmas gre"i balar$ -lk hcum edenbl' bizzat en nde komuta eden 5lb$(a1! ilerlemenin ardndan gelmesigereken ikinci bl'n gelmemesi zerine tekrar si.ere dner$ %l'n binbaslmtr "e si.erden #kan herkes #kar #kmaz alman ateiyle can "ermektedir$Sa"a ce.he karargahnda drbnyle izleyen n$ eorge bl'n si.erden#kamamasna hiddetlenir "e to.#u birli'ine bu bl'n bulundu'u yeri"urmalarn emreder$ To.#u bl'nn komutan! elinde yazl "e onun tarandanimzal bir emir olmadan bunu yerine getiremeyece'ini syler ama n$ eorgeemri W kere tekrar eder$ Saldr baarszlkla sonu#lanmtr$

n$eorge bizzat ynetti'i gre"deki bu baarszl'n kendi baarszl'oldu'unu gizlemek i#in subaylarn genelde ya.t'n ya.arak su#u en dkrtbelilere atar$ 5laydan AHH askerin @dman karsnda korkaklk su#uylayarglanmasn ister$ 5lb$ (a1 bu buna kar #kar "e yaanan tartma ile say Weiner$ %undan sonraki sahnelerde blklerinden kurayla! bilin#li "e kastl olarakse#ilen erin! 5lb$(a1n her trl #abalarnn sonu#suz kalmasyla! tarasz "e adilolmayan bir askeri mahkeme tarandan idama mahkum edilmesi "e askerlerinbunu sorgulamalaryla ge#iyor$ 5lb$ (a1n bu tutumundan rahatsz olann$eorge! a#k bir iadeyle! bu iin ardndan onun i.ini #ekece'ini syler$ Saldrncesi bol bol "d' 5lb(a1n houna gitmeyen da"ran karsnda tam tersi

bir ta"r alan n$eorge! yalakalk ya.mazsan tutunamazsn kuraln da tekrargstermi olur$ (a1 son bir ans olarak n$eorgeun kendi askerlerinin zerine


12/15

to.#u atei a#mas emretti'ini n$ %roularda anlatr=bu esnada! sa"ataolmalarna ra'men olduk#a grkemli bir balo "ermektedirler>$ %u son #aba da ieyaramaz "e W masum er eneralin hatasn rtbas etmek u'runu! di'er askerlereders olamas amacyla kuruna dizilerek idam edilirler$

rtesi gn n$%roulard! n$eorge ile yemek yerken #a'rd' 5lb$(a1$ i#eri girer"e masaya oturur$ %u esnada n$eorge zaere ulamak i#in izledi'i yolu #okgzel bir ekilde gzlerimizin nne serdi'i u cmleyi syler9 35lbay! adamlarnz#ok gzel ld4 n$%roulard! kendi askerleri zerine to. atei emrini "erdi'i i#inn$eorgea hakknda inceleme balataca'n syler "e bu esnada syledi'ieyler de ya.tklaryla #ok#a #eliir9 3nah ke#isi se#ildim demek$Tm bu

olaydaki tamamen masum tek kii benim84 n$%roularda oday terkedince!5lb$(a1a tm bunlar n$eorgeun yerine ge#mek i#in bandan beri .land'nsyleyerek! onun gre"ini yani generalli'i tekli eder$ 5lb$(a1 birden aknadner #nk n$%roulard (a1n tm bunlar neden ya.t'n anlayamayacakkadar kr "e subaydr$ (a1 bunu reddetti'i gibi! orada generale de hakaret ederama son sahnelerde grd'mz zere ne tutuklanm! ne de rtbesi elindenalnmtr! zaten emir "ermekle yetinen generaller yannda bizzat ce.henin ennnde sa"aan bir komutan gre"den almak mantkl olmaz$

*ilmin son sahnesinde sa"atan bkm "e hara. olmu *ransz askerlerininanlamadklar! melodiden dolay kula'a duygusal bir ark gibi gelen 5lmanca

ark karsnda duygulan.! ger#ek yzlerini yani insan olduklarn bize gsterirler"e yeni bir gre" emriyle flm sona erer$

%aya uzun yazdm ama yeni terhis olmu bir yedek subay olarak flm #ok anlamlgeldi "e bizzat ce.hede sa"amam olsam da kendimi 5lb$(a1n yerine rahat#akoyabildim$ *ilm hakknda sorulara "e konumalara a#'m "e izlemeyen herkesebu flmi ta"siye ediyorum$ 5z nce de imdb de oyumu kullandm "e AH "erdim!ama birey dikkatimi #ekti9 tam CGO kii flme A "ermi$ %u CGO kiinin ne kadartarasz oldu'u tartlr$

Son olarak flmin zetini ya.mak gerekirse9*ilmde idam edilen W ere flmin banda bizzat n$eorge tarandan moral "e gaz"erilmitir ama! o W asker onun i#in .iyondan te bir anlam iade etmemektedir! oerler zaere giden yolda sadece birer .iyondurlar$

Paths o lory 9 @I$ (nya Sa"a srasnda milyonlarca insan ld "eya zihnen "ebedenen sakat kald! zgrlk "e onur mcadelesi i#in de'il! bir a"u# insann

zaer "e azamet ze"kini tatmin i#in$@ der +ichel /hion "e ynetmenin bunuanlatt'n syler flmde$ er#ekten de kr krne! ibret ama#l lme gnderilen


13/15

askerler! sa"an de'il yneticilerin acmaszl'n anlatr bize$ Kubrick artktanmaya balamtr sa"a sahneleri "e mzikleri ile dikkat #eken bu flmdesinemasnn bir kimlik kazand'n ark edilir$ Kameras hareketli! a#lar hesa.l!mercekleri onun denetimindedir$ Kurgusu baarya ulamtr!senaryolar iseg#ldr$ ;e bu baars flmlerinde artarak de"am etmitir$

dikkat #eken oldu mu bilmiyorum ama! he.imizin bayld' o son sahnedeanlatlmak istenen #ok ey "ar$ alman esir kz ilk nce milliyet#i iadelerleaa'lanr$ akat o kz kendi dilinden ark sylemeye balaynca herkes susar$uzaklara dalar! duygulanr$ burada anlatlmak istenen mzi'in e"renselligidir$ aynzamanda ozlem! ac! lm! hayat! ak! ayrlk da e"renseldir$ insanlar bu kadarbirbirine benzerken sa"a manasizdir$ en nihayetinde he.imiz insanz! he.imizyiyor! he.imiz uyuyoruz$ "e he.imiz bazen ozlemden deli oluyoruz$ neret etmek

manasz$

fnal sahnesiyle beni benden alan stanley kubrickflmi$

s.oilerson sahnesinde yeni bir ce.heye gitmeden hemen nce ransz askerler gazinogibi bir yerde snrsz alkol "astasyla e'lenmektedirler$ derken sahneye si"il birisi=gazinonun sahibi galiba> #kar "e hemen yannda duran esir bir alman kz

oradaki tm askerlere gsterir$ askerler i#in ama# kzn ark sylemesi "emuhtemelen ilerleyen dakikalarda soyunmasn izlemektir$ sahnedeki kza slklartezahuratlarla ark sylemesi i#in bask ya.arlar$ akn! zgn! korku i#indeki kzyanndaki gazino sahibine almanca bi eyler syler ama h$ adam da askerlerkadar z"anadan #kmtr "e illaki ark sylemesini ister$ derken kz titreyenkorku dolu bir sesle ark sylemeye balar$ ite insan ko.aran sahne ondansonra balar$ kz arky sylemeye baladktan bi ka# saniye sonra iyice iiserserili'e "urmu askerler ya"a ya"a susarlar "e kz dinlemeye balarlar$ kznsyledi'i ark hznl "e de muhtemelen o andaki asker .sikolo6isine greuzaktakileri akla getiren bir arkdr$ derken istisnasz tm askerlerrin gzleridolmaya balar "e ksa sre sonra bir#o'unun gznden yalar szlr$ bu srada

arkya nce mrltlarla daha sonra szlerini skebildikleri kadaryla elik ederler$bilmiyorum nedir insan bu kadar etkileyen bu sahnede ama o askerleringzndeki hzn! zlem! hasret insan eritir! buharlatrr$

#ok "urucu bir flm$ herkesin syleyebilece'i gibi antimilitarizm maniestosuniteli'inde$ ger#i kubrick bu tezleri .ek kabul etmiyor "e sadece oldu'u gibianlatt'n sylyor$ sa"a sahneleri de o yllara gre am durumda$ bt#esie.ey yksektir herhalde$ fgran says "e ya.ay .atlamalar tabi bunda etken$

olas s.oiler ibaresi
http://www.uludagsozluk.com/k/stanley-kubrick/http://www.uludagsozluk.com/k/spoiler/http://www.uludagsozluk.com/k/stanley-kubrick/http://www.uludagsozluk.com/k/spoiler/


14/15

ger#ek anlamda ilk kubrick flmi olarak kabul edebiliriz .aths o gloryV yi$ thekillingV de tam alamad'mz kubrick sitili anlatm burada yerine oturmu$aralarnda bir yl ark olmasna ra'men hem de$

normal bir tem.o ile balayan flmin ilk yars daha #ok sadece sa"an do'asngsteriyor$ buradaki d .lan #ekimleri #ok baarl$ ancak grsellikten te flmintemel ya.sn hazrlyor bu ksm$ flmin ikinci ksm ise mahkeme "e idamsekanslar ile bize ger#ek hikayesini "eriyor$

idama hazrlk "e mahkumlarn .sikolo6isinin yanstlma bi#emi #ok ori6inal "eger#ek#i$ tabi burada flmin ismi =zaer yolu> ile idama giden yol metaorununaltn #izmek gerekir$ buradaki nerme sanrm her baarnn ardnda #irkin yadayanl bireylerin oldu'udur$ ki bu flmde zaer kazanlmamasna ra'menger#ekleir$

idam sahnesi ksa da olsa #i' "e etkili$ son zamanlarda beni bu ekilde bir tekkieslo?skiV nin a short flm about killingV i etkilemiti$ ama kubrickV inki! arketi.olmas a#sndan ona da rneklik ediyor sanrm$

flmde "erilen stn grselli'in alt metni insan do'as ile ilgili$ tm flmlerindekarakterlere belirgin dnmler "e .sikolo6ik metamorozlar ge#irten kubrickburada da ayn yolu izliyor$ baar "e me"ki i#in yan. tutuan narsist birkomutan! insan hayatn kendi reah i#in hi#e sayar$ tm flm boyunca mkemmelbir karakter olarak #izilen albay da1 karakteri de dikkat edilirse flmin banda bugre"i kendi #kar i#in kabul etmitir$ szn z tm insanlar kusurlu "ebencildir$

insani zayNklar ile kendini mnezzeh gren askeriye ka"ramn kar karyagetirmesi kubrickV in dehasnn rn$ bu kusurlarn daha da gzmze#ar.masn sa'lyor "e flme grotesk bir ha"a "eriyor$

kirk douglasV n oyunculu'u ise kariyerinin zir"esi denilebilecek se"iyede$mahkeme sekansndaki tirad #ok ger#ek#i "e melodram ha"asndan uzak$ VVbuaskerleri su#lu bulmak su#turVV herhalde flmin en aklda kalc cmlesi$$$

sadece militarizmi de'il! kubrick bu flmde aslnda tm ile insan do'asneletiriyor$ yani he.imiz o generale krederken! kahraman albayn da bataya.t' hatay sorgulatyor bize$ ya da flm boyunca sadece sa"aan kahramanaskerlerin! bir alman kzna kar nasl duygusuz da"randklarn$ yani me"ki ya dastatn ne olursa olsun karndakinden g#l isen onu ezmeye #alrsn deniyor$t.k bir hamam bce'i gibi$ akat bazen o kadar aciz olursunuz ki bir hamambce'i de size kar gali. gelebilir$

flmin son sahnesi ger#ekten de harika$ tm flm boyunca sa"a "e tartma grenizleyici flm boyunca ilk kez bir kadn gryor$ askerlerin alman esiri bu kzasarkntlk edi. VVmedeni bir dilde konusanaVV dedi'i kz almanca bir arkyabalyor "e he.sinin gzleri doluyor$ insanlar kay.ak "e aymazdr "e #o'u zaman

bunu mantkl bir temeli bile yoktur$ kabul edelim ki gzel nerme$


15/15

son sahnenin "uruculu'u ise flm boyunca adaletsizli'e kar kendini kasan "ehe. sa"a "eya idam gren izleyicinin ilk kez flmde duygusal bir sahnegrmesiden kaynaklanyor$ bu bulu da kubrick dehasnn rn$=u rnekte aynmant'n rndr9 darren aronoskyV nin re[uiem or a dreamV de krmzy #ok az"e sadece belirli temalarla .sikolo6ik olarak kulland' "e flmin galasndan #kan

bir kadnn krmz haly grd'nde kustu'u ri"ayet edilir$>

flmle ilgili anlamad'm bir ka# nokta da "ar$ zellikle neden ransa ordusununkonu edildi'i$ yani almanyaransa sa"anda narsist bir komutandan yola#klacak ise he.imiz hangi tara se#ece'ini tahmin edebiliyoruz$ ama byleolmam$ elbette flm bir uyarlama "e kita.la ilgili bir soru bu$ bana kalrsa birazdreyus da"asndan esinlenme "ar$ tabi bir de ransz askerlerinin ingilizcekonumas ho de'il$$$

en #ar.c ksm da herhalde askerleri tamamen usulsz bir mahkeme ile #abucakyarglay. idama mahkum eden askeri sistemin! idamn uygulanmas srasnda

tren ha"asyla gsterdi'i hassaslk "e ormaliteler$ ger#ek nemli olan insanide'erler de'il sadece ima6 "eya isimdir$ zira glory kelimesi ayn zamanda VVanVVanlamndadr$

olas s.oiler ibaresi bitti

hereyi ile harika bir kubrick flmi$ daha sonraki baya.tlarna iaret ediyoradeta$ fnali uzun sre hatrlanacaktr$ sa"a flmi =ya da sa"a kart flm$ ikisidece.hede ge#iyor #nk genelde> se"meyen biri olarak mkemmel bir flmoldu'unu syleyebilirim$

\sayn mahkeme! bu sanklar su#lu bulmak bir su#tur8\

zaer yollarABC&
https://tr.instela.com/zafer-yollari--2303441https://tr.instela.com/1957--1025964https://tr.instela.com/zafer-yollari--2303441https://tr.instela.com/1957--1025964

zafer yolları

Documents