zi̇rai̇ mücadele yöntemleri̇
TRANSCRIPT
Kültür bitkileri ve elde edilen ürünlerdeki hastalık ve zararlı ve yabancı otlardan kaynaklanan verim kaybını önlemektir.
ülkemizde, ekonomik olarak 60’ın üzerinde kültür bitkisi yetiştirilmektedir.
Bu kültür bitkilerinde ekonomik olarak verim kaybına yol açan 400’ün üzerinde hastalık, zararlı ve yabancı ot türü bulunmaktadır.
Bitki korumada amaç;
245 zararlı (böcekler, akarlar, nematodlar, kemirgenler, kuşlar, yumuşakçalar vb.),
85 hastalık etmeni (fungus, bakteri, virüs, vb)
70’den fazlası da yabancı ot türüdür.
Hayvanlar aleminin Hayvanlar aleminin ¾’ünü¾’ünü böcekler böcekler oluşturmaktadır. oluşturmaktadır.
Yer yüzünde Yer yüzünde 1.250.000’1.250.000’nin üzerinde böcek türü nin üzerinde böcek türü bulunmaktadır.bulunmaktadır.
Toplam böcek sayısının tahminen Toplam böcek sayısının tahminen % 1'% 1' i, i, bitkilerde zararlıdır. bitkilerde zararlıdır.
Bu hiçbir zaman böcek zararının az ve önemsiz Bu hiçbir zaman böcek zararının az ve önemsiz olduğu anlamına gelmez. olduğu anlamına gelmez.
Dünyada ortalama olarak toplam bitkisel Dünyada ortalama olarak toplam bitkisel üretimin üretimin % 12’si% 12’si hatta daha yüksek bir oranı hatta daha yüksek bir oranı böcekler nedeniyle kaybedilmektedirböcekler nedeniyle kaybedilmektedir .
Zararlı ve hastalıklar çevresel düzenin bir parçasıdır.
Bu düzende zararlılar ve onun doğal düşmanları arasında bir denge vardır.
Doğaya müdahale edilmediği zaman kendi kendini kontrol altında tutma biçimine doğal denge denir…
bitki örtüsü,
toprak,
su,
arazi yapısı,
çevre koşulları
Organizmalar
.
Tarımsal çevre düzeni
Doğal dengenin bozulması zararlı böcekleri ön plana çıkarmaktadır.
O halde zararlılarla savaşımın ilk basamağı doğal dengeyi muhafaza etmek olmalıdır.
Gerekli ilaçlamalarGerekli ilaçlamalar
Genel denge durumu
Ekonomik zararseviyesi
Ekonomik zarar eşiği
Zaman
Po
pü
lasy
on
yo
ğu
nlu
ğu
Zararlıların yönetiminde;
Ana zararlı
Potansiyel zararlılar
Zararlıların mücadelesinde en önemli strateji,
Türü
Yaşayışı,
Zarar şekli,
Ekonomik zarar eşikleri,
Doğal düşmanları,
Mücadele Yöntemleri’nin bilinmesidir.
Yasal önlemlere,
Kültürel önlemlere, Koruyucu önlemler
Mekanik önlemlere, önceönce
Fiziksel
Biyoteknik İyileştirici önlemler
Biyolojik, yöntemlere sonrasonra
Alternatif pestisitlere başvurulmalıdır.
Mücadele yöntemleri Mücadele yöntemleri
Yasal önlemlerYasal önlemler
Kanunlar çerçevesinde ülkemizde bulunmayan hastalık ve zararlıların yurda girmesini önlemek, mevcut olanların da diğer temiz bölgelere yayılmasını engelleyici önlemlerdir.
Yurdumuzda herhangi bir yerde bulunan zararlı ve hastalık etmenlerinin başka yerlere taşınmasını ve bulaşmasını engellemek amacıyla alınan önlemlere İç karantina denir.
Ülkemizde bulunmayan hastalık ve zararlıların yurt içine girmelerini engellemek amacıyla alınan önlemlere dış karantina denir
KÜLTÜREL ÖNLEMLER
Doğa ve çevreyle uyumlu
hem ucuz hem de uygulanması kolay olan
öncelikli yöntemdir.
1. Zararlıların bulaşmasının önlenmesi Tarım alanına çevreden olası bulaşmaları önlemek amacıyla gerekli önlemler alınmalıdır.
Ağaçların altına dökülen kurtlu meyveler, toplanarak bahçeden uzaklaştırılması önemli bazı meyve zararlılarının bulaşmaları asgariye indirir.
Meyve depolarının bahçenin uzağında inşa edilmesi, depoda kışlayabilen meyve zararlılarının zararını asgariye indirir.
Doğu meyve güvesi’nin en uygun kışlama yeri meyve depolarıdır.
2. Kuvvetli ve Sağlam Bitkiler Yetiştirmek2. Kuvvetli ve Sağlam Bitkiler Yetiştirmek
Kaliteli üretim materyali
uygun koşullar
uygun toprak işlemesi,
sulama ve gübreleme,
budama seyreltme
Bitkiler sağlıklı yetiştirilirse kendisini zararlının etkisinden tolerans (hoşgörü) ile kurtarabilir...
Kaliteli üretim materyali
Menşei bilinen sertifikalı hastalık ve zararlılara daha dayanıklı olduğu bilinen yerel çeşitlere önem ve öncelik verilmelidir.
Uygun yerde yetiştirme
Her bitkinin kendine özgü toprak ve iklim isteği vardır.
Toprak yapısı ve pH sı ile tarımsal alanın yönü Açısından kültür bitkilerinin istekleri farklıdır.
Örneğin, asma güneye bakan yamaçlarda iyi yetişir. kumsal ve kıraç toprağı sever, % 60 tan fazla kum içeren topraklarda Filoksera yaşayamaz .
Kök-ur nematodları alüvyonlu toprakları sever,
Toprak altı zararlısı Mayıs böcekleri ve Haziran böcekleri (Polphylla spp.) kumsal toprakları sever.
Toprak işlemesi ile toprak altında yaşayan zararlılar toprak yüzeyine çıkarılarak güneş, yağış veya rüzgar gibi iklim koşullarına maruz bırakılır veya avcı böcekler, kuşlara av olması sağlanır.
Toprak işleme
Toprak altında yaşayan böceklerin pupa ve larvaları
toprağın 10-20 cm derinliğinde bulunur.
Derin sürümle bunlar yüzeye çıkarılabilir.
Çekirge yumurtaları toprağı belleyerek veya pullukla sürerek yok edilebilir.
Yazlık sebzelerin ve ayçiçeğinin sökümünden sonra tarlaların sonbaharda işlenmesi çok miktardaBozkurt larvasını öldürür.
Fidanlıklarda ve meyve bahçelerinde toprakaltı zararlıları yumurtalarını otlu yerlere bırakmayı tercih eder. Bu nedenle ot mücadelesi için sonbaharda derin sürüm yapılmalıdır.
Zeytin sineği pupalarının imha etmek için kış aylarında toprak derince sürülmeli, yere düşen kurtlu zeytinler 3-4 günde bir toplanmalıdır.
Gübreleme
Gübrelemenin dengeli yapılmalı. Dengesiz gübrelemede hastalık ve zararlıların çoğalır. fizyolojik bozukluklar görülür.
Azotlu gübreler bitkilerde yeşil aksamı teşvik ederhücrelerdeki su miktarının artmasına neden olur.
yaprakbitleri, kabuklu bitler, thripsler gibi bitki özsuyu ile beslenen böcekler aşırı çoğalır.
Potaslı gübreler bitkilerin hücre çeperlerinin kalınlaşmasını sağlar.
sokucu-emici ağız parçalarına sahip böcekler bu durumda fazla zararlı olamazlar.
Bu zararlılara karşı bitkilerin potasyum ile gübrelenmesi önerilebilir.
Kireçli gübreler toprak asitliliğini giderir. Pancar sineği gibi asitli toprakları tercih eden zararlıların populasyonları azalır.
Hayvan gübreleri ve organik artıklar Danaburnu ve Haziran böceği gibi zararlıların çoğalmasına neden olabilir. Bu tür gübrelerin münavebeli olarak kullanımı zararlı yoğunluğunu azaltır.
çiftlik gübresi kullanılacak ise bu gübrenin iyice yanmış olması gerekir. Çünkü birçok yabancı otun tohumu, taze çiftlik gübresi ile bahçeye taşınabilmektedir.
Fiğ, bakla, bezelye gibi bitkilerle ara ziraatı toprağın gübrelenmesi ve faydalıların barınmasını sağladığı için önerilir.
Kanlı balsıra (Ceroplastes rusci L)nın sorun olduğu incir bahçelerinde potaslı gübre kullanımı bu zararlının üremesini önler.
Sulama ve drenaj
Su düzeni bazı böceklerin gelişmesini engellerken bazı türlerinkini de teşvik edebilir. Bu yüzden böceklerin hassas dönemi ile su düzeni arasındaki ilişki mücadele amaçlı kullanılabilir.
Bazı zararlılar aşırı nemli topraklardan hoşlanır. Collembola mücadelesinde toprağı iyi drene etmek, kanallar açarak nemi azaltmak önerilebilir.
Tarlada zamanında ve yeterince sulama yapılırsa. Patates güvesi zararı azalabilir
Yoncanın ilk biçimden 7 gün önce sulanması ve biçimden sonra 7-10 gün su verilmemesi Yonca hortumlu böceği larvalarının çoğunu öldürür.
Aşırı sulama Beyazsinek populasyonunu arttırdığıiçin kaçınılmalıdır.
Sarı çayakarı için akşam geç ve sabah erkensaatlerde hava serin iken sulama yapılırsazarar önlenebilir.
Seyrek yetiştirme
Seyrek yetiştirme, bitkilerin birim alandan daha fazla besin almasını kuvvetli ve sağlam gelişmeyi, iyi bir havalanmayı sağlar, ve nem birikmesini önler.
Nemin yüksek olduğu koşullarda devamlı sorun olan zararlıların bulunduğu yerlerde seyrek dikim önerilir.
Yaprakbitleri, beyazsinek, unlubitler ve kabuklu bitler gibi zararlılar nemden çok hoşlanırlar.
Gençleştirme ve budama
Meyve ağaçları gibi çok yıllık bitkilerde yapılan normal ve gençleştirmek amacıyla yapılan budamalar, bitkilerin kuvvetli gelişmelerini, dolayısıyla zararlılardan daha az etkilenmelerini sağlar.
Budamanın daima ağaçların durgun döneminde yapılmasına dikkat edilmelidir.
budama aletlerinin dezenfeksiyonu da çok önemlidir.
budama aletleri ile bazı hastalıklar sağlık bitkilere kolaylıkla taşınabilir.
Budamada kullanılan araçların dezenfekte edilmesi gerekir.
3. Dayanıklı Çeşitlerin Yetiştirilmesi
Dayanıklılık, bir bitki çeşidinin aynı yerde aynı yoğunluktaki böcek saldırısından etkilenmeyip, diğer çeşitlerden daha bol ve kaliteli ürün verme yeteneğidir.
Zararlılarla mücadelede hiçbir metot, zararlı saldırısına dayanıklı bitki çeşitlerinin yetiştirilmesi kadar büyük avantaj sağlamaz
Dayanıklı bitkiler üzerine hassas bitkilerin aşılanması, yıllardır uygulanmaktadır.
Önemli bağ zararlılarından Filoksera yerli omcalar da daha fazla zarar yaptığından dayanıklı Amerikan asmaları kullanılmalıdır.
Asmalarda, Filoksera ve Unlu bit'e karşı dayanıklı çeşitler başarı ile kullanılmaktadır.
4. Ekim ve Dikim Zamanının Ayarlanması
Bitki ekim dikim zamanı iyi ayarlanarak, çoğu zaman zararlı tarafından meydana getirilecek zarar önlenebilmekte ya da en az seviyeye indirilebilmektedir.
Sonbaharda erken ekilen baklaların, yaprakbiti saldırısından geç ekilenlere oranla daha kolay kurtulduğu,
Mısırın erken ekimi
Yeşilkurt zararını
azalttığı bilinmektedir.
. Süne ve Kımıl erkenci hububat çeşitlerinde daha az zarar yapar..
Erkenci kiraz çeşitleri Kiraz sineği zararından daha az etkilenir.
Çünkü, Kiraz sineği erginlerinin çıkmaya başladığı dönemde erkenci kiraz çeşitleri hasat edilir.
5. Hasat Zamanının Ayarlanması5. Hasat Zamanının Ayarlanması
Ekin sap kurdu mücadelesinde buğdayın hasadının geciktirilmesi durumunda zararlı buğdayın sapını kesmeye devam ettiği için ürünün tümünde zarar meydana gelir.
Yonca hortumlu böceği, birinci biçime kadar olan ürüne zarar verir. Bu nedenle biçimi, 10-15 gün evvel yapmak zararı önlemek için etkili bir yoldur.
Ekinlerin erken hasat edilmesi Süne zararını azaltılabilir.
Pamukta erken ekim ve erken hasat, Pembekurt zararının az olmasını sağlar.
6. Ekim nöbeti 6. Ekim nöbeti
Aynı yerde bir bitkinin üst üste yetiştirilmesi toprağı zayıflattığı için yetiştirilen bitkilerde zayıf gelişme gösterir ve zararlılardan daha fazla etkilenir.
Zararlının kendisine konukçu olarak seçmediği başka bitkilerin nöbetleşe yetiştirilmesi, zararlı yoğunluğunu azaltılabilir.
7. Bitki Artıklarının ve Yabancı Otların Yok Edilmesi
Zararlı ile bulaşık bitki artıklarının toplanarak tarla veya bahçeden uzaklaştırılması, yabancı otların temizlenmesi koruyucu bir mücadele yöntemidir.
Çünkü bu kalıntılar, birçok zararlı için kışlama ve barınma yeridir.
Mısır kurdu kışı tarlada kalan mısır sapları içinde geçirir.
Hasat sonrasında kalıntıların gömülmesi, zararlıların yoğunluğunu önemli düzeyde düşürür
Ayrıca sap, saman gibi hasat artıklarında bol miktarda yabancı ot tohumu bulunur.
yabancı otların gerek biçilerek gerekse toprak işlemeleriyle yok edilmesi bu tür zararlıların meydana getireceği zararın önüne geçilmesini sağlar.
Bitki artıkları ve yabancı otlar yakılarak yok edildiğinde, faydalı böcekleri de ortadan kaldırabileceğimizi unutmayalım.
8. Tuzak bitkiler
Yetiştirilen bitkilerin arasına zararlıların çok sevdiği ve tercih ettiği bitkilerin dikilmesi veya ekilmesiyle zararlıların bu bitkiler üzerinde toplanması sağlanır ve burada imha edilir.
Bu yöntem özellikle biyolojik savaş etmeni organizmaların da barınması ve varlıklarını sürdürmeleri açısından önemli bir yöntemdir.
.
pancar kist nematodlarının tarladaki yoğunluğunu azaltmak üzere tuzak bitki olarak yulaf kullanır.
Yulaf 4 -6 hafta sonra toprağa karıştırılır.
Kistlerin aktive edilmesi sonucu nematot larvaları tuzak bitkinin köklerine geçer. Tuzak bitkiler sürülüp toprağa karıştırıldıklarında genç nematodlar ölür.
Zararlıların el, araç ya da makine kullanarak toplanması, öldürülmesi ya da davranışlarının bozulması işlemidir.
Toplamak Özellikle grup halinde yaşayan zararlılar bulundukları bitki ile birlikte kesilip toplanarak zararlarının önüne geçilebilir.
MEKANİK MÜCADELE
Kışın Altın kelebeğin ağaçların dalları üzerinde bulunan kışlık yuvalarının makas ile kesilerek toplanması ve bahçeden uzaklaştırılması,
Akdeniz meyve sineği, Elma iç kurdu gibi zararlılardan zarar görmüş meyvelerinin toplanıp derin çukurlara gömülmesi zararlı yoğunluğunu önemli ölçüde azaltılabilir.
.
Ayrıca Elma gövde kurduna karşı kabuk altındaki larvalar, kış döneminde bıçakla temizlenmeli ve bu işlemler sırasında açılan yaralar macunla kapatılmalıdır
Yoğun olarak görülen bazı zararlıların, el veya tel fırça ile ezilmek suretiyle sayıları azaltılabilir.
Meyve ağaçlarının gövdelerinde odun dokusunda galeri açarak zarar yapan Ağaç sarı kurdu, Ağaç kızıl kurdu ve teke böceklerinin larvaları galerilere tel sokularak öldürülür.
Patates böceğinin ergin ve larvaları büyük olduğu için kolayca görülebilir. Küçük alanlarda larva ve erginleri toplayarak yok etmek ya da patates yapraklarındaki yumurtaları ezmek son derece etkilidir.
Ezme
Elma pamuklu biti (Eriosoma lanigerum) nimf ve erginleri bir eldiven ya da tel fırça yardımıyla elle ezilerek öldürülür.
Zararlıların meydana getirecekleri zararları hendek, çit, yapışkan macun, örtü, çinko levhalar kullanarak azaltmak mümkündür.
Örneğin domuzlara karşı bahçelerin kenarlarına hendek kazılır veya çit gerilerek zararı önlenebilir. Hendekler göç eden kanatsız zararlılarda da uygulanabilir. Daha sonra hendek içerisinden zararlılar toplanarak yok edilir.
Geçmiş yıllarda çekirge salgınlarında hareketlerinin önlenmesi için çinko levhalardan yapılan setlerin kullanıldığı ve bu setlerin önünde toplanan çekirgelerin imha edildiği bilinmektedir.
Engelleme
Kuşları uzaklaştırmada rüzgarla hareket eden renkli şeritler, kuşaklar ve özel ağlar kullanılmaktadır.
Son yıllarda, güneş ışığını yansıtıcı özellikte olan alüminyum folyodan yaprakbitlerini bitkilerden uzaklaştırmada yararlanılmaktadır.
Tuzaklarla Yakalama
Tuzaklar iki şekilde kullanılır.
Mücadele zamanının belirlenmesinde:
Bazı zararlıların ergin uçuşları, cezbedici maddelerin konulduğu tuzaklar yardımıyla izlenerek en uygun mücadele zamanı saptanır.
Kitle halinde Yakalama: Zararlılar kitle halinde yakalanarak doğrudan zararlı yoğunluğunu azaltır.
REBEL
TRİFOLİO GHB
Yapışkan tuzaklar:
Bağ maymuncuğuna karşı omcaların gövdelerine çepe çevre 8-10 cm genişliğinde yapışkan bir macun kuşak halinde sürüldüğünde, Bağ maymuncukları omca üzerine çıkışları ve kök boğazına inişleri sırasında bu yapışkan macuna yapışıp kalırlar.
Böylece yapışıp kalan böcekler 2-3 günde bir temizlenmelidir. .
Tuzak yemler
Böcekler için bazı cezbedici maddeler, örneğin pekmez, melas, şarap tortuları ve sirke gibi maddeler genellikle zehirli maddelerle birlikte kullanılır.
Böylece böcekler bir yere toplanır ve zehirli maddenin etkisiyle de ölür.
Kışlak tuzakları
Bazı böceklerin kışlaması için tuzaklar hazırlanır ve bunlar kış sonlarında toplanarak, üzerinde veya içinde toplanmış olan böcekler öldürülür.
Danaburnu ‘na karşı sonbaharda sebze bahçelerinde 20-30 cm toprak derinliğine 1-2 kürek at gübresi konulur ve üzeri toprakla örtülür.
Üzerine işaret olması için bir kazık çakılır. Danaburnu kışlamak için buraya toplanır. Kış sonlarında buralar açılarak Danaburnu toplu olarak imha edilir.
Renk tuzakları:
Böceklerin renklere eğiliminden yararlanmak amacıyla geliştirilmiştir.
Birçok böcek türü, sarı renge duyarlı olduğundan genellikle sarı renkli tuzaklar kullanılır. Levha veya silindir seklinde olup üzerlerine yapışkan bir madde sürülür. Böylece sarı renge yönelen böcek hızla tuzağa çarpar ve yapışır.
Örtü altında yetiştirilen sebzelerde Beyaz sinek ve Yaprak galeri sineği mücadelesinde bu tuzaklar kullanılır.
Seraya fide dikimi ile birlikte, ilk ergin uçuşunu belirlemek üzere 1 adet / dekar sarı yapışkan tuzak yerleştirilir.
İlk ergin uçuşu belirlendikten sonra toplu yakalama amacıyla 3 metre aralıklarla çapraz olarak dekara 116 adet tuzak asılır.
.
Kiraz sineğine karşı, yoğunluğun düşük olduğu bahçelerde sarı renk tuzaklarıyla kitlesel yakalama yapılarak ilaçlamaya gerek kalmadan mücadele yapılabilir
FİZİKSEL SAVAŞ
Zararlıların yaşadıkları ortamın fiziksel özelliklerini değiştirmek şartıyla zararlıları yok etmeye veya faaliyetlerini azaltmaya yönelik çalışmalardır.
-Yüksek sıcaklıktan yararlanma Yumru, kök, soğan gibi toprak altı organları veya çelik, fidan gibi bitki materyali üzerinde bulunan akar, nematodlar belli bir süre sıcak su içinde tutularak öldürülürler. Özellikle fideliklerde ve seralarda ekimden önce 10 cm derinliğindeki toprak kaynar su ile sulanarak ya da kızgın su buharı uygulanarak toprak yüzeyindeki zararlılar yok edilir.
İyileştirici önlemler
-Solarizasyon
Toprağın güneş sıcağı kullanılarak dezenfekte edilmesidir.
Bu yöntem hastalıklara, toprak böceklerine seralarda nematodlara ve yabancı otlara karşı etkili olur.
Toprak solarizasyonunda beş ilke vardır. -Solarizasyon sıcaklığın en yüksek olduğu ve güneş ışığının en yoğun olduğunda yapılmalıdır.
-Solarizasyon için toprak su ile doyurulmuş olmalıdır.
-Solarizasyonda kullanılacak polietilen örtü saydam ve 25-30 mikron kalınlıkta olmalıdır. -Solarizasyon uygulaması süresi 4-6 hafta olmalıdır.
-Toprak yüzeyi düzgün olmalıdır.
-Suya Daldırma
Özellikle tohum böcekleri için kullanılır.
Tohumlar ekilmeden önce suya batırılır.
Bulaşık olanlar hafif olduklarından su
yüzünde kalırlar ve bunlar ayrılarak ekim
yapılır.
-Düşük sıcaklıktan yararlanma
Düşük sıcaklıklar zararlıların yaşama ve çoğalma faaliyetlerini azalttığı veya durduğu için bazı böceklere karşı savaşta yararlanılabilir.
Ürünler -20 ile -30 derece sıcaklıkta bir süre tutularak zararlılar öldürülür.
-Örtücü bitki kullanımı
Örtücü bitki olarak kullanılan çavdar ve tüylü fiğ
(Secale cereale) bazı geniş ve dar yapraklı yabancı ot
türlerini baskı altında tutar.
-Su altında bırakma
Bitkiler bir süre su altında bırakılınca özellikle toprak altı zararlılarının bir kısmı ölür, bir kısmı da toprak yüzeyine çıkar ve böylelikle öldürülür.
Bağ flokserasına karşı bulaşık bağlar kış aylarında su altında bırakılarak zararı azaltılabilir. Danaburnu, solucan, kör fare ve fare gibi zararlılar bu yolla toprak yüzeyine çıkarlar ve öldürülürler.
-Mineral tuzlardan yararlanma
Mineral tuzların ve küllerin böcek ve akar ,salyangozlar gibi yumuşak böceklerin vücutlarında çizikler meydana getirip buçiziklerden vücut suyunun kaybolarak ölümlerine neden olmaktır.
Tütünlerde Trips’lere, yaprak bitlerine karşı elenmiş ince kül veya tozlar bitkiler üzerine serpilerek zararlıların fiziksel yolla ölümlerine neden olunur.
-Malçlama
Herhangi bir materyalle toprak yüzeyinin örtülerek yabancı ot tohumlarının öldürülmesi işlemidir.
Uygulamada, kültür bitkisi yetiştirilecek alan siyah plastik örtülerle ya da ışık geçirmeyen başka materyallerle kapatılarak yabancı otların ışıklanması engellenir.
BİYOTEKNİK YÖNTEMLER
Zararlıların yaşayışı ve davranışları üzerine etkili olan bazı doğal veya yapay maddeler kullanarak zararlıların normal davranış özellikleri bozulmak suretiyle uygulanan yöntemlere Biyoteknik yöntemler denir.
Bu amaçla, bazı doğal ve sentetik bileşiklerden yaralanılır. Bunlardan en fazla kullanılanı
feromonlar dır.
Zaralıların yoğunluklarını izleyip mücadeleye karar vermede kullanılır.
Bunun için geliştirilmiş tuzaklardan yararlanılır.
Elma içkurdu,
Erik içkurdu, Doğu meyve güvesi,
Salkım güvesi, Mısır kurdu, Yaprak büken
zararlılara karşı Yurdumuzda dahil olmak üzere, birçok ülkede kullanılmaktadır.
Zirai mücadelede, feromonlu ve cezbedici tuzaklar tarla veya bahçelere belli aralıklarla yerleştirilerek zararlılar kitle halinde yakalanarak yoğunlukları azaltılabilir.
Feromonların doğal düşmanlara, bal arılarına, tozlayıcı böceklere, omurgalı hayvanlara ve insanlara zararlı etkileri yoktur..
Elma gövdekurdu'na karşı
Beş ağaca 1 adet pekmezli besi tuzağı
asılarak, üst üste 2 yıl kitlesel yakalama
yapılarak bu zararlıyla kolaylıkla mücadele
edilebilmektedir
Biyolojik mücadele
Genel anlamda, biyolojik mücadele kısaca
"bir canlının diğer bir canlıya karşı
kullanılmasıdır".
Kültür bitkilerinde zarar yapan böcek,
hastalık etmeni ve yabancıotlara karşı,
onlarla beslenerek yaşamını sürdüren doğal
düşmanlarının kullanılması işlemlerdir.
Bilindiği gibi, doğada mevcut bu canlı
etmenler zararlıyı dengede tutmaktadır.
Bu etmenler,
• Avcı ve asalak böcekler,
• Faydalı akarlar,
• Bakteriler,
• Virüsler,
• Funguslar,
• Kuşlar vb.
Biyolojik mücadelenin avantajları:
Doğal dengeyi koruyucudur.
Çevre ve insan sağlığına olumsuz etkisi yoktur.
Mücadele masrafları azalır ve ekonomik tasarruf sağlar
İlaç kalıntısı olmayan ürün elde edilmesini sağlar.
Süreklidir.
Doğal düşmanların korunması ve barınması için bahçe kenarına rüzgar kıran yapılması veya çit bitkilerinin dikilmesi önemlidir.
Bitki hastalık ve zararlılarına karşı kullanılan ilaçlar da doğal düşmanlara zarar verebilir.
Bu nedenle ilaçlama yapmak gerektiğinde ruhsatlı doğal düşmanlara en az zararlı ilaçları seçilmelidir.
Tarladaki bitki artıklarının yakılması da doğal düşmanlara zarar verir.
Tarladaki bitki kalıntılarının yakılması yerine toplanıp bir yere yığılması,
yoncanın 15-20 gün arayla şerit halinde biçilmesi doğal düşmanların korunmasını sağlar.
ALTERNATİF İNSEKTİSİTLER
Organik tarım yönetmeliğinde hastalık ve
zararlılarla mücadelede kimyasal
pestisitlerin kullanımı yasak olduğuna göre
kanuni mücadele,
kültürel önlemler,
fiziksel ve mekaniksel mücadele,
biyoteknik ve biyolojik mücadelenin
yeterli olmadığı durumlarda organik tarım
yönetmeliğindeki alternatif insektisitler
kullanılır.
ALTERNATİF İNSEKTİSİTLER
Bitkiler savunma, korunma, ortama uyum, hayatta kalma ve nesillerini devam ettirmek için Sekonder metabolitler üretirler. Bu metabolitler günlük hayatta başta beşeri ilaç, kozmetik, besin katkı maddesi,birçok kimya ve zirai ilaç sanayisinde kullanılmaktadır.
Metabolitlerin en meşhuru hepimizin başı ağrıdığında veya birçok durumda kullandığı ilaç ASPİRİN‘ dir.
Aspirinin hammaddesi söğüt ağacının kabuklarından elde edilen asetil salisilik asittir.
Organik tarımda zararlılar mücadelede kullanılan sekonder metabolitler
Fenolikler
Nitrojen içeren bileşikler
Terpenler (Terpenoidler)
Flavonoidler
Fenolikler
SINIF BiOLOJİK AKTİVİTE ETKİLİ MADDE
KoumarinlerAllerJeniK, antifungalHepatotoksikKan pıhtılaşmasını engelleyici
KsantotoksinAflatoksinDikomarol
Flavanonler Acı tat verici Narinjin
Flavonler and flavonoller
AntioksidanAntimikrobiyalEnzim inhibitöleriGenotoksik
QuercetinKaempferol
Hydroxyquinonler Allerjenik, Fotoaktif, AllelopatikPrimin,HyperisinJuglone
LignanlarAntitumorAntiviral
Fenoller Allerjenik, Antimikrobiyal Urushiol, ,Fenol
Stilbenoidler Beslenmeyi engelleyici, Antifungal Pinosylvin
TanenlerUzaklaştırıcı, Kekremsi tatProteinleri bağlayıcı, Molluscicid etki
Ksanthonler Sitotoksik,
Bitkiler aleminde 8000 den fazla fenolik bileşik mevcuttur.
Patojen ve zararlılara karşı korunma
Mekanik olarak destek
Tozlayıcı böcekleri cezbetme
Rekabete girdiği bitkilerde büyümeyi azaltma
Nitrojen içeren sekonder metabolitler Nitrojen içeren sekonder metabolitler (alkaloitler(alkaloitler))
sınıf
Biyolojik Aktivite
Etkili madde
Quinolizidine alkaloitlerPiperidine alkaloitlerSteroidal alkaloitler
TetratojenlerAnagyrineConiineJervine
Nitro-BileşiklerAzoxy-Bileşikler
NeurotoksikMiserotoxinCycasin
Proteaz inhibitörlerFitohaemagglutininler
Antinutritional
Trypsin inhibitorsBean lectin
Böcek öldürücü alkoloitlerBöcek öldürücü alkoloitler
TÜTÜN ( Nicotiana tabacum ) Nicotine
Baldıran (Conium maculatum) Lysine
Memelilere zehirli Kanarya otu (Senecio spp) ornithine
Bitkilerden saptanmış 12,000 den fazla bileşiği mevcuttur.
Zararlılara özellikle memelilere karşı savunma silahı olan bir kimyasaldır
Antibiotik ve beslenmeyi engelleyici özellik gösterirler
sınıf Biologik aktivite Etkili madde
Monoterpenler Uzaklaştırıcı Camphor
SesquiterpenlerSesquiterpene lactonler
Çiftlik Hayvanlarına zehirliomurgalılara zehirliAllerjenikUzaklaştırıcı
NgaioneHymenoxinParthenolideGlaucolide-A
DiterpenlerTahriş edici , zehirli ve AntitümorAntikanser
Atractyloside, GrayanotoxinsPhorbol estersDiterpenes (Larix spp.) Çam türü Taxol (Taxus brevifolia)
Triterpenler
zehirlibeslenmeyi engelleyiciiltihap engeleyicialyuvarları tahrip edici
Lantadenes A&BPapyriferic acidFriedelin (Quercus spp.)Dammarane triterpenes(Betula pendula) huş ağacı
Tetraterpenoidler(Carotenoid)
Antioksidan β-Carotene
Phytosteroller östrogenik Mirosterol
Terpenler
Bitkilerde saptanmış Yaklaşık 40,000 Terpenoid bileşik bulunmaktadır.
Patojen ve zararlılara karşı korunma
Tozlayıcı böcekleri cezbetme
Zararlılara karşı onların düşmanını cezbetme
Eczacılık ve kozmetik sanayinde kullanılma özelliklerine sahiptirler
PELİN (Artemisia annua) artemisinin
Portakalda (Citrus sinensis ) Valencene
Vetiver (Vetiveria zizanioides) α-vetivone, β-vetivone
Nanede (Mentha x piperita ) Menthol
Tesbih ağacı (Azadirachta indica) Azadirachtin
Pire otu Tanacetum coccineum pyrethrin
MonoterpenlerMonoterpenler
Böcek öldürücümonoterpen bileşikler : Myrcene, α-pinene, pyrethrin
Tozlayıcı cezbedenmonoterpen bileşikler : Linalool, 1,8-cineole
Beslenmeyi engelleyici monoterpen bileşikler : 1,8-cineole
FlavonoidlerFlavonoidler
Antibiotik ve beslenmeyi engelleyici özellik gösterirler
Organik tarımda kullanılan doğal Organik tarımda kullanılan doğal insektisitlerinsektisitler
Azadirachtin
Özellikleri: Uzaklaştırıcı, beslenmeyi engelleyici, doğurganlığı azaltıcı, kısırlaştırıcı, öldürücü ve yumurta bırakmayı önleyicidir. Başta yaprak pireleri, yaprakbitleri, beyaz sinek ve akarlar gibi yumuşak vücutlu böcekler olmak üzere yaklaşık 600 böcek türünde mücadelesinde kullanılmaktadır.
Pyrethrum
Kasımpatı (Krizantem ) (Chrysanthemum cinerariaefolium)'un çiçeklerinden elde edilir.
Ancak gün ışığında çabuk parçalanmaktadır.
Tozu karıncalara, yaprak pirelerine, yaprak bitlerine ve depo zararlılarına zehirlidir.
Pyrethrin Pyrethrin
Pire otu (oltu otu) Tanacetum cinerarifolium 'dan elde edilen doğal böcek öldürücülerdir.
Işıkta ve sıcakta çabuk parçalanır ve etkinliğini kaybeder.
Hasattan 1 gün öncesine kadar uygulanabilir.
kırmızı örümcekler, Tripsler, beyaz sineklere yaprak pirelerine, karşı etkili bulunmuştur.
RotenoneRotenone
Lonchocarpus sp. ve Derris sp. (Fabaceae) Baklagil bitkilerinin kök ve gövdelerinden elde edilir.
Balıklara ve böceklere son derecede zehirlidir.
Temas ve mide zehiri olarak etkisini gösterir
Memeliler üzerine orta derecede zehirlidir.Yapraklarda etkin bir kalıntı bırakmaz.Yavaş etki gösterir.
Uygulamadan 6 gün sonra sonra etkinliğini kaybeder.
Bitki yaprakları ile beslenen böcek türlerinde etkilidir.
Patates böceği, Yaprak bitleri, Fasulye yaprak böceği,Yaprak pireleri, Tükürük böcekleri, Galeri sinekleri, Elma iç kurdu,Yaprak bükenler, Haziran böceği ,Armut pisillası Kırmızı örümceklere karşı kullanılmaktadır.
Uygulama yapılırken bir maske kullanılması önerilir.
Solunum da sorun çıkarabilir
RyaniaRyania
Güney Amerika kökenli Ryania speciosa adlı bitkinin kök, yaprak ve gövdesinden elde edilir.
temas ve mide zehiri etkisi göstermektedir.
Mısır kurdu, Ostrinia nubilalis, Elma iç kurdu, Cydia pomonella, Doğu meyve güvesi, Bactrocera dorsalis Mısır yeşil kurdu, Heliothis zea gibi zararlılara insektisit ve repellent etkisinin olduğu saptanmıştır.
Ancak memelilere, balıklara ve diğer suda yaşayan hayvanlara yüksek toksisitesi yüzünden kullanımı kısıtlanmıştır.
Quassine(Acı ağaç)
Quassine armara adlı bitkinin gövdesinden elde edilir. meyvecilikte unlu bitlere ve testereli arılara karşı insektisit ve repellent olarak kullanılır
SabadillaSchoenocaulon officinale bitkisinin tohumundan elde edilir. Ekstrakt ları Heteroptera takımına ait zararlılarda kullanılmakla birlikte Cydia pomonella, Ostrinia nubilalis, Thrips tabaci ve Empoasca spp. gibi zararlılara karşı insektisit etkisi göstermektedir.Kontak ve mide zehiri etkilidir. Balarılarına toksisitesi yüksek olduğundan kullanılırken dikkat edilmelidir. Memelilere toksitite göstermemekle birlikte bazen gözlerde alerji veya solunumda zorluklar meydana getirmektedir).
Yağlar
Böcek ve akarların mücadelesinde çeşitli yağlardan yararlanılmaktadır. Koşnil, kabuklu bit, afit ve akarlara etkilidir. Ayrıca repellent etkileri de belirlenmiştir.
Toksisite alternatif pestisitlerle kıyaslandığında minimumdur. Yağlar doğada çabuk çözünür. Çok az kalıntı bırakır. Kullanılan ilaçlama aletleri ile kolaylıkla uygulanabilir.Bazı durumlarda bitki yüzeyi üzerinde lekelenme yapabilir.
.
Yağ bitkilerinin tohumlarından üretilen yağlar insektisit olarak kullanılabilir.
Soya yağı başarılı mücadele programlarında kaydedilmiştir.
Bunun yanı sıra susam, keten, pamuk, haşhaş ve zeytinden elde edilen bitkisel yağlar su ve arap sabunu ile karıştırılıp çıplak vücutlu böceklere karşı kullanılmıştır.
Bir başka çalışmada kimyon, anason ve okaliptüs yağının; Aphis gossypii'e sarımsak yağının Trigoderma granarium' a etkili olduğu bulunmuştur.
Bazı ceviz türleri, ardıç, sedir ağacı, akçaağaç, sarı ağaç, ladin ağacı, japon selvisi, yalancı köknar yağlara hassasiyet gösterir.
Azadirachtin yağı seralarda yetişen süs bitkilerinde daha çok kullanılır.
ORGANİK TARIMDA KULLANILAN DİĞER ORGANİK TARIMDA KULLANILAN DİĞER KİMYASALLARKİMYASALLAR
İnsektisit etkili sabunlarMeyve ağaçları ve sebzelerde yaprak bitlerine karşı kullanılan sabunun başarısı popülasyon yoğunluğuna göre değişmektedir.Etki süresi çok kısadır. Başarılı olabilmesi için böceğin teması gerekir. Akar, sapta beslenen zararlılar ve yumuşak vücutlu zararlıların kontrolünde kullanılabilir.
Jelatinİnsektisit olarak kullanımı mümkündür. Fakat ne şekilde kullanılabileceği hakkında herhangi bir bilgi yoktur.
Parafin yağları Organik tarımda insektisit ve akarisit olarak zararlıların kış yumurtalarına karşı kullanılmaktadır.
Kaya unu Zararlı böceklerin solunum sistemini kapayıcı toz olarak kullanılmaktadır.
Metaldehit: Sümüklüböceklerin savaşında tuzaklarda repellent olarak kullanılmaktadır.
Kireç-Kükürt bulamacı: İnsektisit, akarisit ve fungisit etkisi bulunmaktadır. Meyve ağaçlarında kabuklu bitleri baskı altına aldığı saptanmıştır.
Kafein: Düşük konsantrasyonlarda böcek repellentidir. Bazı böcekler caffeinin yüksek dozlarında hayatta kalabilmiş, ancak üreme faaliyeti gösterememiştir.
Krolit: Sodyum fluoaluminate'nin inorganik formulasyonudur. Ancak balıklara yüksek toksitite gösterir. Larvalara ve sert kabuklu böceklere karşı kullanılır.
Beyaz Kil : Diş macununda da kullanılır. İlaçlanan yüzeyde koruyucu bir tabaka bırakarak, böceğin temasıyla böcekleri uzaklaştırır. Conotrachelus nenuphar (Herbst) 'e karşı etkilidir.
Sülfür: Toz veya sprey olarak kullanılabilir. Kırmızı örümceklerin kontrolünde kullanılabilir. 20ºC üzerindeki sıcaklıklarda uygulamalar bitki yapraklarına zarar verebilir.
Yağ uygulaması yapıldıysa uygulamanın üstünden 4 hafta geçmeden sülfür uygulaması yapılmamalıdır.
Korozyona sebep olacağı için plastik ilaçlama aletleri ile uygulama yapılmalıdır. Sülfür aynı zamanda istenmeyen bir tat bırakacağı için hasat öncesi kullanımına izin verilmez
Bacillus thurigiensis Preparatları
Leptinotarsa decemlineata,
Plutella xylostella, (Lahana Yaprak
Güvesi)
Pieris brassicae,
Euproctis chrysorrhoea,(Altın Kelebek)
Hyphantria cunea , (Amerikan Beyaz
Kelebeği)
Yponomeuta malinellus , (Elma Ağ Kurdu)
Malacosoma neustria vs. karşı başarılı
(Yüsük Kelebeği)uygulamalar
yapılmaktadır
EV YAPIMI DOĞAL İNSEKTİSİTLEREV YAPIMI DOĞAL İNSEKTİSİTLER
Organik tarım ilkeleri doğrultusunda uygulanmasına izin verilen bazı materyallerin kullanımı ile üretici tarafından hazırlanan karışımlar pratikte çokça uygulanmaktadır.
Ancak bilimsel olarak çalışan biz mücadelecilerin çalışmalar sonucunda kesin kanıtların ortaya konulmasından önce bu karışımları tavsiye edilmesi mümkün olmamakla birlikte alternatiflerin ortaya konulma süreci içerisinde kontrollü olarak kullanımlarında bir sakınca görülmemektedir.
Bu amaçla aşağıda derlenen ev yapımı doğal insektisitler olarak isimlendirilen karışımların, kullanımlarından önce mutlaka test edilerek kullanılması gerekmektedir.
Alkol spreyi
1-2 fincan %70'lik isoprophyl alkol ¼
su ile karıştırılarak kullanılır.
Seyreltilmemiş alkol kullanımı bitki için risklidir.
Afitler, beyaz sinek, tripsler ve unlu bite karşı uygulanmaktadır.
Bir insektisidal sabunla karışımında prospektüs dikkate alınmalıdır.
Otlarla Hazırlanan Spreyler
Aromatik otlardan elde edilen solüsyonlar bir çok organik yetiştirici tarafından kullanılmaktadır. Bu solüsyonlar repellent etki yapmaktadır.
Bu amaçla Adaçayı, solucan otu(Gümüşdüğme, Kekik gibi bitkiler kullanılmaktadır.
Yapılan bir çalışmada Plutella xylostella 'nın ve diğer bazı kelebeklerin lahanadaki zararının ve yumurta sayılarının bu solüsyonlarla azaltıldığı belirlenmiştir..
Ayrıca bu solüsyonlar yaprak yiyen zararlılara karşıda kullanılmaktadır.
1-2 fincan taze yaprak
2-4 fincan su ile karıştırılır. Bu karışım bütün gece bekletilir. İçerisine ¼ oranında temizleyici sıvı sabun karıştırılır.
Sıvı sabun ilacın yapraklara yapışmasında ve yayılışında etkili olmaktadır.
İlaçlamada bitkinin tüm aksamının ilaçlanması başarıyı etkilemektedir.
Gerekli görülmesi halinde haftalık periyotlarla uygulama tekrarlanabilir
Bitkisel Tozlar
Karabiber
kırmızı biber
dere otu
zencefil'in hepsi capsaicin içerir.
Böcekler üzerinde repellent etki yapmaktadır. Sentetik capsaicin arazide kullanılmak üzere üretilebilir.
Yapılan bir çalışmada capsaicin'in 28 gramının 1/25'i soğan bitkisi etrafına serpildiğinde Delia antiqua 'nın koyduğu yumurta sayısını azalttığı belirlenmiştir .
Delia radicum'un lahanada ve havuçta zararını da engellemektedir.
Ancak hazır paketlenmiş biber tozlarının kullanımı ekonomik olmayabilir.
Eğer yetiştirici üretimini de kendi yapıyorsa maliyet azaltıldığı için kullanımı daha uygun olacaktır.
Uygulama sırasında hassas ciltlerde tahrişlere neden olabilmektedir.
Uygulamada havuç, lahana veya soğan sıralarına serpilerek uygulanabilir. Yağmur veya sulama sonrası uygulama tekrar edilmelidir
Sarımsak yağ spreyi :
Zararlılar üzerinde repellent etki yapar. Mineral yağ veya saf sabunla karıştırıldığında etkili bir insektisit meydana gelir.
Sarımsak yağ spreyinin aynı zamanda fungusit etkisi de gözlemlenmiştir.
Trichoplusia ni, afitler, beyaz sinek, Forficula auricularia L. kontrolünde etkili olmuştur. Bazı yetiştiriciler patates böceği ve kırmızı karıncalara etkili olmadığını belirlemiştir.
Spreyin hazırlanması için
3 tane 28 gramlık çok ince doğranmış sarımsak dişinin 2 çay kaşığı mineral yağ içersinde en az 24 saat bekletmek gerekir.
Yavaşça içerisine yarım litre su ilave edilir. Karışımı sağlandıktan sonra süzülerek kavanoz içerisine bekletilmek üzere aktarılır. Karışımdan 1-2 çorba kaşığı alınarak yarım litre su ile karıştırılır. Bu oran etkili oluyorsa daha fazla su ilave edilerek uygulama yapılabilir. Uygulama tüm bitki yüzeyi ıslanacak şekilde yapılmalıdır. Yağa duyarlı olabilecek süs bitkilerinde uygulama kontrollü yapılmalıdır.
Nicotin spreyi
Tütün bitkisinden elde edilir. Böceklere toksiktir. Ev yapımı nikotin çayının en büyük avantajı etkinliğinin birkaç saat sürmesidir.
Arılara toksik değildir. Nikotin toprak zararlılarına karşı kullanılmaktadır.
Özellikle kök afitleri, tripsler, yaprak delicileri, armut pisillası, Crioceris asparagi 'na karşı kullanılmaktadır.
Bir fincan kurutulmuş ,öğütülmüş tütün yaprağını ¼ çay kaşığı saf sabun ilave edilmiş 4.5 lt 'lik su içinde yarım saat bekleterek süzmek suretiyle solüsyon hazırlanır.
Bu solüsyon birkaç hafta kapalı bir kapta saklanabilir.
Toprak zararlıları için bitkinin kök bölgesine toprak üstüne karışım uygulanır. Yaprak zararlıları için yaprak altlarının da iyice ilaçlanması gerekir.
Nikotin bitki yaprakları tarafından absorbe edilerek birkaç hafta bitkide bulunur.
Güvenlik açısından yalnızca genç bitkilere ve hasattan bir ay öncesine kadar kullanımı daha uygundur.
Patlıcan, biber, domates ve diğer solanaceae'lerde kullanımı uygun değildir.
Tütün mozaik virüsünü taşıyan tütünlerden hazırlanan solüsyon bu virüsün bitkilere bulaşmasına neden olabilir.
Ülkemizde 70º C' sıcaklıktaki 1 lt suda 50 gr. kuru tütün 1 gün suda bekletilerek meydana gelen eriyik pülverizasyon yöntemi ile kullanılmıştır.
Bu yöntem tarla koşullarında patates böceği larvaları, afit ve kırmızı örümceklere karşı etkili olmuştur. Kullanılan tütün yaprağının tazeliği, suyun niteliği, uygulama dozu ve sıklığı kullanılan ilacın etkinliğini belirlemiştir. Nikotine sülfatın sıcak kanlılara toksisitesi nedeniyle dikkatli kullanılması gerekir
Domates yaprağı Domates yaprağı
Domates,patates ve tütün yaprakları zehirli alkoloid içerir.
Bu toksinler suda çözünür ve iyice kıyılmış yapraklar suda bekletilerek ev yapımı ilaçlar elde edilebilir.
Bu ilaçlar doğal düşmanları çekmede de rol oynar. Domates yaprak ilacı afitler içinde kullanılabilir.
Aynı zamanda domates yaprak spreyi mısırda Heliothis zea'ya karşı etkili olmaktadır. l
Yapılan çalışmada mısır bitkisi domates yaprak spreyi ile ilaçlandığında ilaçlanmayan mısıra göre daha fazla sayıda Trichogramma çektiği görülmüştür.
Bu solüsyonun hazırlanması için domates yaprağı iyice kıyılarak 1-2 fincan hazırlanır. 2 fincan su içerisinde bütün gece bekletilir.Süzülerek yaklaşık 2 fincan su ile karıştırılır.
Uygulama bitkinin bütün aksamını kapayacak şekilde yapılır.
Tuz spreyi :Tuz spreyi :
Pieris rapae ve kırmızı örümceklere karşı kullanılabilir.
2 çorba kaşığı tuz ile 4.5 lt su karıştırılır. Karışım bitkiye uygulanır.
Sarımsak spreyi
1 sarımsak soğanı, 1 lt su, 1 orta boy soğan, 1 çorba kaşığı kırmızıbiber, 1 çorba kaşığı sıvı sabun karıştırılarak hazırlanır.
Sarımsak ve soğan küçük küçük kesilerek karıştırılır. Su içerisine konularak bir saat beklenir.
Bir saat sonra sıvı sabun ilave edilir. Karışım dolapta bir hafta bekletilebilir. Sümüklü böceklere karşı kullanılabilir.
Gene aynı şekilde soğan sarımsak spreyi olarak yaprakları yiyerek zarar yapan böcekler için tarifler bulunmaktadır. Bu spreyin hazırlığı 4 kırmızı biber, 4 soğan, 2 baş sarımsak 'tan karışım hazırlanarak karışım sabunlu su içerisinde 24 saat bekletilir.
Süzülerek üzerine 2 lt su ilave edilip uygulama yapılır. Serin şartlarda bu solüsyon 2 haftadan daha fazla süre bekletilebilir.
Sarımsak spreyi patates böceği, kaphra böceği, cruciferalarda zarar yapan larvalar ve nematotlarda etkili olmaktadır.ı
Kadife çiçeği spreyi Kadife çiçeği su ve sabunla karıştırılarak bir solüsyon hazırlanır. Bu solüsyon afid, larvalar ve sinekler için repellent etki yapar.)
Isırgan suyu Ülkemizde Akdeniz Bölgesinde afitlere karşı uygulanmaktadır.
İnsektisit etkili sabun spreyi 2.5 çorba kaşığı sıvı sabun yaklaşık 1 lt su ilave dilerek karıştırılır
Bitkisel yağ
2 çorba kaşığı mısır veya ayçiçek yağı 2 çorba kaşığı sıvı sabunla karıştırılır. Uygulama yapılmadan önce iyice karıştırılarak uygulanır.
Sabun, sarımsak tozu ve kırmızı biber karışımı
2 çay kaşığı sıvı sabun yaklaşık 1 lt 'lik kavanoza konulur. Kavanozun ağzına ince bir tül gerilerek kırmızı biber ve sarımsak tozunun her biri ilave edilir.
Su konularak ilave edilen kısmın kavanoza akması sağlanır. Bu ilacın pıhtılaşmasını önler. Tülü kavanozun ağzından alarak karıştırılır.
Sabun, emici böcekleri, sarımsak kırmızı biber karışımı çiğneyici tipteki böcekleri uzaklaştırır.
Bu karışımın dezavantajı yağmurla birlikte yıkanması ve yeniden uygulamaya ihtiyaç duyulmasıdır
Yem tuzaklarının hazırlanışıYem tuzaklarının hazırlanışı
Kesici kurtlar için Testere talaşı, kepek, şeker pekmezi ve yeterli miktarda su eşit miktarlarda karıştırılarak yapışkan bir solüsyon hazırlanır.
Akşam saatlerinde bitki çevresine ufak bir halka şeklinde dağıtılır. Şeker pekmezi kesici kurtları çeker ve bu solüsyondan geçmeye çalışırken yapışkan bir yapı kazanır.Bu maddeler güneşte kurur ve zararlılar ölür.
100 g kepek,10 gr şeker, 200gr su, 5gr. Pyrethrum tozu karıştırılarak bitki etrafına yayılır. Kesici kurtlar bu maddeyi yiyerek ölür.
Meyve Sinekleri için
Meyve sinekleri için tuzaklara yemler meyve olgunlaşmadan, zararlılar çıkmadan önce yerleştirilmelidir. Bunun için :1. Plastik bir şişenin altında küçük bir delik açılır. Şişenin ağzı bir tıkaçla kapatılır. Şişenin ¼'nü yemle doldurulur. Şişe bu şekilde bahçe etrafına veya ağaçlara asılır. Bu yemler sinekleri delikten içeri çeker ve sinek yem içerinde ölür.2, 10 lt su.
Plastik bir şişenin üst kısmını kesilir. Yem solüsyonu şişenin yarısını içerecek şekilde konulur. Şişenin kesilen üst kısmı şişenin geri kalan kısmına, deliği altta kalacak şekilde yerleştirilir. Sinekler şişelere çekilerek yem solüsyonu içerisinde ölür.
Yem solüsyonu 2 şekilde hazırlanır.a) 1 lt su, 250 ml idrar, birkaç damla vanilya özü, 100 gr şeker ve 10 gr pyrethrum tozu
b) 1 çay kaşığı pyrethrum tozu, 250 gr bal, 1 kaç damla vanilya özü, 250 gr. portakal veya salatalık kabuğu
Işık tuzaklarını hazırlanışı
Gece faaliyet gösteren uçan böceklerin kontrolünde kullanılabilir.
Kesici kurtlar, sap kurtları, çeltikte zarar yapan yaprak emicileri vs. Odunumsu yapılardan oluşan 3'lü bir dayanak hazırlanır.
Bu dayanağın uçları toprağa yerleştirilir. Orta kısmına bir ışık kaynağı asılır. Ve alt kısmına bir miktar yağla karıştırılmış su kasesi yerleştirilir.
Bu tuzağın en iyi yerleştirilme zamanı böceğin yaşam çemberine ve ürünün gelişim evresine göre belirlenir. En iyi zaman böceğin yumurta bırakmasından öncedir.
ORGANİK TARIMDA İNSEKTiSİT UYGULAMALARINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
1. Organik pestisitlerin uygulanmasından önce prospektüsün mutlaka dikkatlice okunması gerekir.
2. Memelilere ve faydalılara en az toksik olan ürünlerin kullanılması gerekir.
3. Zararlı habitatlarının ve biyolojilerinin iyi bilinmesi gerekir.
4. Hedef zararlıya karşı uygun preparatların kullanılması ve doğru zamanda uygulanması gerekir.
5. Yağmurlu rüzgarlı havalarda uygulama yapılmamalıdır.
6. Göller, kanallar, içme suları vs. uygulamada korunmalıdır.
7. Ürünlerin uygun şartlarda muhafaza edilmesi gerekir.
8. Kullanılan kimyasal uygulayıcı için sağlık riski taşımamalıdır.
9. İlacı hedefine ulaştırabilecek en uygun ilaçlama aleti Kullanılmalıdır.
10. Organik pestisitlerin doğada çabuk ayrıştığı unutulmamalıdır. Buna bağlı olarak uygulamaların tekrarlanması gerekmektedir.
11.Yetiştirilen bitkilerde birden fazla zararlı varsa ve zararlıların hepsine veya birkaçına etkili olan ortak kullanılabilecek ilaç varsa öncelikle bu ilaçlar tercih edilmelidir.
12. İlaçların çoğu değme etkili olduğundan ilaçların hedeflerine ulaşması yani zararlılara değmesi gerekir. Zararlıların çoğu yaprak altında bulunduğu için yaprak altının iyi ilaçlanması gerekir
13. Bazı zararlı böcek ve akarlar yetiştirme alanının bir bölgesinde görülür. Bu durumda sadece o bölge ilaçlanmalıdır. Böylece hem zararlı bulunduğu yerde öldürülmüş olur hem de diğer bölgelerde bulunan doğal düşmanlar korunmuş olur. Bunun sonucunda etkili savaş yaparken daha az ilaç kullanılarak daha az masraf yapılmakta ve ilacın çevreye olumsuz etkisi azaltılmaktadır