ZBDETL BUHR

NDEKLE ZBDET'L BUHR TAKRR MTECM ME )YAEDDN EFEND MEHUMUN TECEME- HAL PHEY GDEME BUHAR- EF HAKKINDA AIKLAMA BMLLAHAHMANAHM ABDET BAH GUL BAH HAY) BAH TEYEMMM BAH NAMA) BAH NAMA) VAKTLE BAH E)AN BAH CUMA BAHS KOKU NAMA)I BAH AMA)AN VE KUBAN BAYAMI BAH VT BAH YAMU DUAI BAH GNE TUTULMAI BAH EFE NAMA) BAH'l TEHECCD Naaz BAH MEKKE VE MEDNE MECDLENDE NAMA)IN FA)LET NAMA)DA YANILMA ehiv BAH CENA)E BAH )EKT BAH HAC BAH MEKKE- MKEEME'NN FA)LET VE KA'BE'NN NAI BAH ME BAH AV BAH MEDNE'NN HAEM BAH OU BAH KAD GECE BAH NC CZ ELEM BAH UF'A BAH CAE BAH HAVALE BAH VEKLET BAH )AAT BAH MKAT VE B BAH BOLA VE HAC BAH DAVACILIK BAHS LUKATA Yitik al BAH )ULM BAH EHN BAH KLE A)AD ETMEK BAH MKATEB )LEMEL KLE BAH HBE BAH UMA VE UKE BAH AHDLK BAH FK FT BAH ULH BAH ATLA BAH VAYETLE BAH CHAD YE BAH

DRDNC CZ MLMANLAA DUA BAH YAATILIIN BALANGICI BAH ADEMN YAATILII VE PEYGAMBELE BAH AL OULLAI BAH MENAKIB BAH PEYGAMBELK NANLAI BAH PEYGAMBE AHABININ FA)LETLE EBU BEKN )ELLKLE BAH MEN )ELLKLE BAH HA)ET OMANIN )ELLKLE HA)ET ALNN )ELLKLE PEYGAMBE ALLALLAHU ALEYH VE ELLEM N YAKINLAININ )ELLKLE ENAN )ELLKLE A VE MA BAH HCET VE MUHACLE BAH BENC C) GA)ALA BAH BED MUHAEBE KAB BN EEFN LDLME BAH EBU AFN LDLME UHUD AVAI BAH HENDEK AH)AB AVAI BEN KURAYZA GAZASI KA GA)AI BEN MUTALIK GA)AI HUDEYBYE GA)AI HAYBER GAZASI MTE GAZASI FETH GA)AI HUNEYN GAZASI EVTAS GAZASI TAF GA)AI )L HALASA GAZASI EYFUL-BAHR GAZASI SMME, MGEYLEME VE ESVED EL-AN BAHLE NECAN EHL KIAI EALEN VE YEMENLLEN GEL VEDA HACC BAH PEYGAMBE ALLALLAHU ALEYH VE ELLEM N HATALII VE VEFATI KUAN TEF BAH FATHA E BAKARE E AL MAN E NA E MADE E BEE UE HUD UE HIC E NAHL E A UE KEHF E MEYEM E ALTINCI CZ N UE FUKAN UE KAA UE ECDE E

AH)AB E EBE UE )ME E CAYE E MUHAMMED KITAL E KAF E NECM E AHMAN E MMTEHNE E CUMA E MNAFIKN E TAHM E NN SRES MDDE E NA)AT E ABEE E NKAK E EM E ALK KA E KEVE E NA E MUAVV)ETEYN ELE KUANIN FA)LETLE BAH NKH BAH TALAK BOAMA BAH LAN BAH NAFAKA BAH YYECEK Etie BAH AKIKA KURBANI, HAYVAN KESME VE AVLAMA BLM KURBANLAR BLM MEUBAT BLM LECEK EYLE HATALA BAH TIP BAH GYM elise BAH EDEB VE SILA- AHM BAH )N TEMEK BAH DUA BAH DUYGULU )LE BAH KADE BAH YEMNLE VE ADAKLA EK)NC C) FEA) BAH E CE)ALA VE DYETLE BAH MTEDLEN HAK DNDEN IKANLAIN TEVBEYE AILMALAI TAB ya tevili BAH FTNELE VE BTANA TAAT BAH TEMENN BAH KTAB VE NNETE AILMAK TEVMD BAH

ZBDETL BUHR Aziz Okuyucu; Kiat yarats ye Allah Peygaeri vastasyla isalara kurtulu seei olarak gderdii, Kurn- Keride sora, sla uleas zeride doru olduua ittifak ettikleri alt kitap vardr. Bular ezle peygaeriizi syledii szleri, sala ravilere derleerek, kitap halie getirili eklidir. Sahih-i Buhr, Sahih-i Mslim, Snnen-i Eb Davut, Snen-i Tirmizi, Snne-i Nes, Snne-i ibni Mae isilerii taya u kyetli kitaplar, Kura Keride sora ilk sray igal edei phesizki a- Buhr hazretlerii Ceettii sahih-i Buhr kitadr. Bu kita iltlik, iltlik iltlik gii uhtelif erhleri yaplp ta edilitir. Bular okuak so deree uzu vakitleri gerektirdiide her Mslman alp okuas zordur. Bu itiarla ehur hads lileriizde er )iyaeddi Efedi Hazretleri u yk kita zetleyerek kerrer hadsleri ve hads ravilerini kararak ir zde hazrlatr. te )detl Buhr addaki u deerli eseri, uhtere Fikri Yavuz hoa sadeletiritir. Ayra, sei Tirizi terii uhtere Osa )eki oyyiit Hoada yk ir titizlikle tahkik ve tetkikii yaparak ere hazrlatr. Bu emekleride dolay kedilerie teekkrleriizi arz eder iki ilt halide orijialleri ile irlikte sizlere arz ettiiiz u kyetli eseri as izlere ahede Allaha hamd ederiz. Tevfik Allahtadr. HA YAYINEV

TAKRR Merhum Mderris mer Ziyaddin Efendinin (1849-1925) Sahh-i Buharyi ihtisar edip sora diliize evirdii ZBDETL BUHAR adl u eseri, eekli ftleriizde A. Fikri YAVU) Beyefedi tarafda Osala aslda sadeletirilerek yei Trk harfleriyle askya hazrlatr. Muhterem Hoca Efendii sledikleri u grevi lyk vehile yerie getirek hususuda yk gayret sarf ettikleri gzde kaaaktadr. Bua rae eseri airi Hisar Yayevi, kouu azaet ve eheiyetie iae, yapla alalar tekrar gzde geirileside fayda lahaza ederek ve di esliyet duygusuu da ir gerei olarak u alalar ir aka ehliyetli gr tetkik ve tahkikide geireyi kararlatrtr. Kt-i Sitteden SNEN- TM) nin cizane terii olakl haseiyle u tetkik grevi bana teklif edildi. Hisar Yayevii u tutu ve davra terik ve takdirle karlaas ve dii sahada eriyat yapa yayevlerii t tarafda rek alas gerektiie iaret etek isteri. Aslda yllara hads uallilii yap er )iyaddi Efedi gii ir zat teresi ve yie yllara fetva aka gii ulv ir akada uluu ir zat sadeletiresi ahis kousu olua uu tetkik ve tahkikine ihtiya grlmeyebilirdi. Fakat ciddiyetle temayz ve din mesliyet duygusuyla hareket ede ir yayevii ua lzu gresi iftihar vesilesidir. Bizde bu halishae iyet karsda ize de grevi t ihlszla yerie getireye altk. Byk ir hassasiyet ve titizlikle O vvet esseseside fkra szleri daha iyi alalasa yard olduk. Osa )eki oyyiit Molla Mehetolu .. st.1,2 er )iyaeddi Daisti, )detl-Buhari, Hisar Yayevi: er )iyaeddi Daisti, )detl-Buhari, Hisar Yayevi:

MTERCM MER )YAEDDN EFEND MERHUMUN TERCEME- HAL Merhu teri er )iyaeddi Efedi asle Dastaldr. irkya al MT kyde doutur. Lzki airetii AVA oyudadr. eyh ail Hazretlerii ilie savalar srasda eraeride hizet etitir. Dou yeride ilk tahsilii yaptkta sora staula hiret etitir. staula geldikten sonra alet ve yksek ilimleri tahsile koyulu, he de yksek feyiz sahibi ehur eyh Ghaeli Ha )iyaeddi Efedi Kuddise sirruhu Hazretleride aev feyizler edieye alatr. retilesi adet ola zahir ililerde yie sz gee Ahed Ziyaeddin Efendi Hazretleride il tahsilii taalayarak iazet ald gii, ad gee eyh Hazretlerii kutsi hietleriyle dereeler kazaarak hilfet elde etitir. Hafza gdeki salalk hayrete deer olup Kuran- Azu-a, Fatiha-i erife gii ta ir sratle okuyacak dereede hafz olduuda aka, teree uyurduu Zbdetl-Buhar yi ve az hads kitaplar ezerleiti. Bir ok see hatile Teravih aaz kldrd gii, r soua kadar Kuran- Kerii-alt saatte, ada soua kadar ezbere okuaa g yete ir hafz idi. Bu yde esali pek adir idi. l iazeti aldkta sora Muharre tarihide Alay Mfts olduuda Edirede oalt see kadar bu hizeti ta ir istikaet ve dirayetle aard. Buda sora Malkara kazas, niyabetini kabul ile bu hizmette de on see kaltr. ora Tekirda iyaetie ykseltilerek iki uuk see u hizeti gzele yerie getiritir:

Merutiyeti il arkasda staula dp ir ddet kaldkta sora Medie-i Mnevvereye giderek alt ay kadar da orada kaltr. O srada Hiaz tarafa gele Msr Hidvi Aas Hili Paa aiyetie gei ve o seede ok Msr eleketide ad gee Hidvi sarayda ikraa azhar olutur. tarihide staula dnerek Darul-Hlfe edreseside Hilfiyat ve oda sora hads ili okuttuu gii, Ghaeli Hazretlerii Postilii oaldda evut halifeleri e olgu ve e lii olduuda irat postua oturarak vakf art gereie irat ve ilim tedrisi ile iki sene kadar egul olutur. /eiulevvel / tarihi ua geeside yetie yada olduu halde eed hay ta gerek Sleymaniye camii evresinde Ghaeli Hazretleri ile kediside soraki Halifelerie ahsus yere gltr. Allah ol raheti zerie, olsun... Merhu iyi huylu, ert ve gzel vasflara sahip uhaddis; lim, fazl, ok ltuf kr ve ak kalpli bir pir idi. te size esiz ir deh ve Msla Trk fazl!...

MELLF MM BUHA HA)ETLENN TERCEME- HAL

Ebu Abdillah Muhammed bin sail i rahi i Mure i Berdiz El-Cuf yce Allah raheti zerie olsu Hazretleri, hicri 194 tarihinde Buharada doutur. lk ili alalar Buharada ikmal ettikten sonra, telif etmek tasavvuruda uluduu Buhar-i erifi t hadslerii uyduralarda ardrak aksadyla Horasa, Irak, a, Hiaz, Msr diyara ir yoluluk yaparak ii ak hads liminden hads-i erif dilei, Ahed ii Hael ve hretli hads limi Ebu Nuaym El-Isfaha gii pek ok ehur limlerden ders altr. Yzi sahih ve ikiyz i gayri sahih hads ezeride olduu ehurdur. Hatta a Buharii eiseedii hads, sahih hads deildir, diyeler de vardr. Kediside rivayet oluduu zere 600.000 iktarda hads-i erifi ieleyerek oalt yl iide ir araya getiri ve gusledip iki rekt aaz kladka ahih-i Buharsine hi bir hads-i erif yazatr. Badadda uluduu sree derslerie pek ok hu ve raet olutu. Kediside yeti ide ziyade byk ahsiyet hads-i erif dileitir. a Msli i Haa EI-Nisapri, a Tirizi, a Nesa, E )uraa ve Eb Bekir ii Hzeye a Buharide feyiz ala ehur limlerdedirler. Uzu zaa Badadda ili rettikte sora Buharaya derek ili erie alake Buhara Valisi ulua Halid ii Ahet, yalz kedi evld faydaladrak zere kedisii zel ualli yapak isteise de, a Buhar ili erii hudutladrlasa raz oladda eerkad ivarda Hertenk kye srl ve orada hiri 256 ylda alt iki yada olduu halde aaza ayra geeside eka aleie gtr, Allah Tel Hazretlerinin rahmeti onun ve btn mminlerin zerine olsun...3

PHEY GDERME Ehliyetli kiilere alu olduu zere fkha ait t eseleleri kaya Kura Kerim ile Peygamberin- hads-i erifleridir. Yai mtehit ialar, eya uyurduklar dii eseleleri t Kura Kerim ve hads-i eriflerde karlardr. Bua iae az hads-i erifleri tereeleride aseet geldike erhu teri er Ziyaeddin Hazretleri, mtehit ialar itihad ihtilflar eya uyuru olakla hatra yle ir ey gelek ihtiali vardr: Madeki drt ia hepsi eseleleri karakta kayaklar irdir, o halde aralarda ii ihtilf oluyor? Bular ili yde herkesi gveii kazadklar halde ede ittifak edeeilerdir, ittifakla kaul edileeye ir esele asl uygulaailir? Bu sorulara iki ynden cevap verilebilir: 1- Mtehit imamlar, esas meselelerde ittifak halindedirler. Meselelerin az teferruatda ihtilf evuttur. Ayeti kerime ile beyan buyrulan adesti farzlar drt olasda fikir irlii vardr. Yalz adesti oza az kslarda pek az bir ihtilf vardr. O da ihtilfta saylaz. 2- Bir eselei studa ittifak olup uygulaa eklide ihtilf uluas, o eseleyi aelde drek ii olayp daha sala, daha keel ir hale koyak ii olaada u da ihtilfda saylaz. O halde ihtilf neye derler? Birisi: Gde e vakit aaz klak farzdr, delil de u ayeti keriedir der. teki: Hayr, aaz iki vakittir, e deildir. der. htilf u gii eylere deir. u halde mtehit ialar farz ve vacip olan amellerde ittifak edip baz teferruatta ihtilf etmeleri bizi pheye dreez. . sayfa . hads-i erifii tereesideki zel aratra ahsie raaat olusu. er )iyaeddi Daisti, )detl-Buhari, Hisar Yayevi:-12 er )iyaeddi Daisti, )detl-Buhari, Hisar Yayevi:

BMLLAHRRAHMANRRAHM

BUHAR- ERF HAKKINDA AIKLAMA Kitaz KUAN- KEMden sonra, kitaplar e sahihi olduua yk limleri ittifak ola BUHA- EF, lfz, fili ve takrr olmak zere, mkerrer hadslerle beraber 7275 hads-i erifi ihtiva ede drt yk iltten ibarettir. a Buhar Hazretleri ise, Peygaere ait hadslerin senetlerii ir silsile halide alatt gii, sras geldike de ir ok rvinin, ashap ve taii szlerii dahi kitaa koyu olduuda kita hai, adeta okuas ve kavraas k olaayaak dereede ytr. Mteri erhu er )iyaeddi Hazretleri, rei ve okuyuulara kolaylk salaak zere Buhar-i erifi senetlerii ve kerrer hadslerii karak ve yalz Kavli hadsleri alak suretiyle ksaltp topla 4541 adet olan hads-i erifi SNEN- AKVAL-i NEBEYYE ad ile hir tarihide staulda as ve yaytr. Ad gee erhu u kita herkesi kolayca okuyup ezberleyebilmesi iin, Peygambere ait Kavli hadslerden mana yde ir ve yalz ravileri teaddit olas dolaysyla lfzlarda kse deiik ola hads-i erifleri irletirek ve kerrer olalar taae, hads ravilerii szlerii kse drek suretiyle tekrar ksaltp 1524 hads-i erifi ihtiva eden Zbdetl-Buhar ad ile hir tarihide Msrda, ir kitap yazarak asp yay idiyse de u kitaplar her ikisi de arapa yazl olduuda, arapay ta ileye Trk kardelerii faydalaalar gzde uzak tutaya er )iyaeddi Hazretleri, zikredile tarihte hee kedi el yazlar ile u Zbdetl-Buhar kita Trkeye teree etitir. er )iyaeddi Daisti, )detl-Buhari, Hisar Yayevi:

BMLLAHRRAHMANRRAHM 1- i Aas .A.dan rivayet edilen Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem e ait ektuu tereesi yledir: BMLLAHAHMANAHM. Allah Tel kulu ve peygaeri MUHAMMED tarafda, ular y Hirakle... Hidayete uyalara sel olsu. di sei slaa davet ederi. sla ol, selet ulursu ve Allah Tel sana iki kat mkfat verir. Eer yz evirirse, saa al olalar hepsii veali kukusuz oyudadr. Ey Ehl-i kitap (olan Hristiyalar! Allah Telda akasa iadet eteek ve Oa hi ir eyi ortak koaak ve Allah rakp da iririizi Tar ittihaz eteek zere geliiz, arazda szirlii edeli! Eer olar yz evirirlerse, siz ey ia edenler! ahit oluuz, iz Mslaz Allah Tel eirlerie oyu eiiz ve tesli oluuz. deyiniz...) Mtercimin ilavesi: Hirakl, her ne kadar ia etee gayret gsterise de, kavide ekiip ia aklayaad. Geri Hirakl, Mekke tiaret kafilesi aka sfatyla o vakit ada bulunan Eb Sfyan Kudse getirtip uzu uzadya soru sorarak deri ir tahkikat etieside kedisie ta ir vida kaaati geli ve t halide ia etek zere u yklerie teklifte uluu ise de, olar kaul etedikleride kedisi de ia aklayaatr.

MAN BAH 2- i er .A.da rivayet edilitir: sla e esas zerie kurulutur: Allah Telda aka aud olada ve Hazreti Muhaedin, Allah Tel peygaeri olduua kalp ile tasdik ve dil ile ikrar edip ehdet etek, Erk ve artlar ile e vakit aaz klak. Nisaba sahip ola ii al zekt verek. G yete ii ha etek. aaza ayda oru tutak 3- Eb Hureyre (R.A.)de rivayet edilitir: a, alt ksur uedir. Hay da ia ir uesidir. 4- Adullah ii Ar .A. da rivayet edilitir: Msla, dilide ve elide Mslalar ei olduklar kiidir. Muhair, Allah Tel yasaklad eyde g ede kiidir. 5- Eb Ms (R.A.)da rivayet edilitir: Hangi Mslman daha faziletlidir, diye sorulunca Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem, dilinden ve elinden Mslmanlar ei olduklar kii uyurdu. 6- Adullah i Ar .A. da rivayet edilitir: Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretlerine: Ey Allah esul: Mslal hagi aeli daha hayrldr? diye sorulua, Peygaer efediiz: Alar doyurakl, tada ve taada sel vereklii, uyurdular. 7- Enes (R.A.)de rivayet edilitir

Hi iriiz, kedisi ii istedii eyi di kardei ii de isteedike ia eti olaaz uu yapadka kil ir iman ile mmin olamaz)! 8 - Eb Hureyre (R.A.)de rivayet edilitir: Bt eliie sahip ola Allah Telya yemin ederim ki, ben herhagi iriize, aasda ve ouklarda daha ziyade sevgili oladka kail ir i olaaz. 9- Enes (R.A.)den rivayet edilitir: ey vardr ki, olar kide uluursa, o ahs ia tad ulutur; Allah Tel ve peygaeri, dier t varlklarda o kiseye daha sevgili olak. Bir kiseyi sevdii zaa, karlk ekleeksizi yalz Allah rzas ii sevek. Atee atlakta tiksidii gii, sla ile erefledikte sora tekrar kfre dp dide kakta tiksinmek. Bu ey, her kide uluursa ia zevkii iyi tat olur, deektir. 10- Enes (R.A.)de rivayet edilitir: a aleti, Esar Medineli asha sevektir. Nifak aleti de, Esara kin beslemektir. 11- Ubde bin Samit (R.A.)de rivayet edilitir: Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem, asha kirada ir topluluu hitae yle uyurdular: Allah Telya hi ir eyi ortak koayaaza, hrszlk yapayaaza, zia eteyeeiize, ouklarz ldreyeeiize, kediize iftira uydurup ortaya atayaaza, eriat uygu grd hususlarda isya eteyeeiize dair aa iat ediiz!.. izde her ki u iat yerie getirirse kfat, Allah Tel tarafda eheehal verileektir. Her ki u yasaklarda irii iler de dyada ezas ekerse u eza ou kefareti olur. Ki de u yasaklarda irie der de, sora Allah ou rterse suu gizli kalrsa, ou duruu Allaha kaltr. Dilerse alar, dilerse ahrette oa aza eder. (Bu hkm, Allaha ortak koak suuda aka gahlar iindir. irkte tevbe etmedike Allah hi bir kulunun gah alaaz. Bu hads-i erifi ravisi Hazreti Ude der ki: Biz de toplu olarak bu esaslar zerine biat ettik. 12- Eb Sad Hudr (R.A.)de rivayet edilitir: Msla e hayrl al hee hee davardr. k daalarda ve dere oylarda davar ardda gider ve diii eiyet iide hk sre fitelerde karr korur. 13- Aie ddika .A.dan rivayet edilitir: Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri asha kiraa ir ey erettikleri zaa, olar g yetireileekleri ir ii erederlerdi. Hatta olar: Bizi duruuuz sizi gii deildir; k Cea Hak gei ve geleek gahlar hepsii size alatr. Biz ise u duruda deiliz daha ok alak ve iadet etek zorudayz, dedikleride efediiz u sze kzard. yle ki, arek yzleride kzglk eseri elli olurdu. ora yle uyururdu: Allah Telda e ok korkaz ve k Onu en iyi bileniniz benim. 14- Eb Sadden rivayet edilitir: Cennetlikler Cennete ve cehennemlikler Cehenneme girerler. ora Cea Allah Azze ve Celle Hazretleri eleklere hitae yle uyurur: Her kii iada ir hardal taesi arl kadar ia kalide varsa, ou Ceheeden kar. Buu zerie olar sisiyah olduklar halde orada karlrlar. ora hay veya hayat nehrine (ebed hay ta seep ola ehre atlrlar. ora, ark kearlarda ite taeler gii iterler. Bular sapsar ve kvr kvr ktklar utlaka grsnzdr. 15- Eb Sad (R.A.) de rivayet edilitir: yada az isalar grd. Glekli olarak aa gsterildiler. Glekleri ir ks eelere, ir ks da daha aaya kadar iiti. er i Hatta ise eteklerii yerde ektii ir glekle ana gsterildi. (Ashab) dediler ki: Ey Allah esul uu eye yorduuz? Buyurdular ki: Didarla yordu. 16- i er .A.de rivayet edilitir Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri, Ensardan (MedineIi ashaptan) birisi, din kardeie t verirke yalara vardklarda: Ey kii, uzu laf, rak; hay iada gelir, uyurdular. 17- i er ,A. de rivayet edilitir Allahta aka iadet edileek ir ilh olada, Muhaedin de Allah Tel peygaeri olduua ehadet edieye, aazlar klp zektlar verieye kadar Arap riklere kar savaa aa eredildi. Eer ular

yaparlarsa, ede allar ve kalar koruu olurlar; aak kul haklar ile eri ezalar kalr. Kul haklar olursa kendilerinde alr, su ilerlerse ezaladrlrlar . Allah Tel tarafda hesaa ekilirler. Yani: Bir kise grte dii eirleri yerie getirekle kurtulur; ii ve asl itiariyle ou hali Allaha kalr. Ahirette oa gre muamele grr. 18- Eb Hureyre (R.A.)da rivayet edilitir: Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem e: Hangi amel daha faziletlidir? diye sorulunca, Allah Telya ve Onun Peygamberine iman etmek, buyurdular. Sonra hangisi? diye sorulunca : Allah yolunda (tevhid kelimesini yceltip hkim klak ii ihad etek, uyurdular. ora hagisi? diye sorulua: Makbul bir hac, buyurdular. 19- Sad (R.A.)dan rivayet edilitir: Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretlerii eliside ike, yard olarak ir ka kiiye al verip benim en holad adaa veredi. Kalpleri slaa sdrlak ii kedilerie al verildii hiketii, alayaadda ben: Ey Allah esul! Fala ada hakkda gr edir? Vallahi e ou gerekte i iliri, deyie, Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle uyurdu: Veya Mslman ilirsi. e ou i halii gerek olarak ileeyeei ii, gerek i iliri dee, d hali itibariyle onu Mslman bilirim de, diye ei ikaz etti ise de uu alayaad. Bir ddet sustu ve sora o ada hakkdaki kaaati ar asarak yie sz tekrarlayp: Ey Allah esul! O ada hakkda gr redir? Vallahi ben onu gerekten mmin bilirim dedim. Peygamber yine: Veya Mslman bilirsin, buyurdu. Bir iktar skt ettikte sora, o ada hakkdaki kaaati yie galee alarak sz tekrarlad. eslullah da sz iade etti; sora yle uyurdu: Ey Sad! Bakas daha ok sevdii halde, ir adaa veriyoru. k (vermezsem) Allah Tel ou yzkoyu eheee rakaada korkar. (Yani, ona vermezsem, belki dide kar da eheelik olur. Ou kalii slaa sdrak ve ia pekletirek ii veriri.) 6 Mi ve sli kelieleri ay aay tarlarsa da, aza urada olduu gii, gr hali le sla kabullenene sli ve kale ia edelere de i deir. Gerekte kale ola ia Allah ilir. A.F.Y. 20- i Abbas (R.A.) dan rivayet edilitir: Baa Cehee gsterildi. Bir de akt ki, eheelikleri ou kadlarda iaret; k olar akrlk ederler. Soruldu ki: Ya Reslallah, Cea Allaha akrlk ederler? Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle buyurdular: En yak adaa akrlk ederler ve kedilerie yapla iyilie de akrlk ederler. Mesel: Bir kada yllar oyua iyilik etse de, sora o kad sede ir ey holaayaa ir i gr olsa, sede hi ir hayr grmedim, diye nankrlk eder. 21- Eb Zer (R.A.)de rivayet edilitir Bir esir alp ou hizetide kullarke aasda dolay kedisii aalad. Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri yle uyurdular: Ey E )er! Nede ou aasda dolay aalad? Muhakkak se, kendisinde cahiliyet eseri ulua ir kiisi! Hadee ve kleleriiz sizi kardeleriizdir. Cea Allah olar sizi eliize raktr. Her kii elide yle ir kardei olursa, kedi yedii yeekte oa yedirsi, kedi giydii elisede oa giydirsi ve ylelerie g yetireeyeekleri ir i ykleeyiiz. Eer yklerseiz olara yard ediiz. 22- Eb Bekre (R.A.)de rivayet edilitir: ki kii kavga ederke ularda irie yard etek ii yrd. E Bekir Hazretleri kara kt ve ereye? diye sordu Be de: te u adaa yard edeei, dedi. ora aa, gite geri d; k eslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleride yle uyurduuu iitti. ki Msla, kllaryla iririe kar ktklarda ldrele ldrlei ikisi de cehennemdedir. Ya Reslallah, dedi ldre katildir, yeri ehee, fakat ldrlei gah e ede eheelik olsu? yle uyurdular: O da arkada ldre hrs iide idi. Byle delloya kalar, eheei oylarlar. 23- Eb Hureyre (R.A.)de rivayet edilitir: Maf aleti tr: Koutuu zaa yala syler, sz verdii zaa ayar, kedisie eiyet olduu veya eaet rakld zaa hyaet eder. 24- Abdullah bin Amr (R.A.) dan rivayet edilitir:

Drt ey kide uluursa halis afk olur; o drt eyde yalz irisi uluursa, ou rakaya kadar ifakta ir haslete sahip uluur: Kedisie gveildii zaa u gvee hyaet eder. Koutuu zaa yala syler. Alaa yapt zaa arkada vurur. Bir kise ile davalat zaa hr karr. 25- E Hureyre .A.de rivayet edilitir: Her kim Kadir gecesii, u geesii faziletie iaarak Allah rzas ii iadetle geirse, o kisei gei gahlar alar. 26- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilitir: Allah Tel Hazretleri, kedi yoluda ahit olarak ka, yalz aa ola ia ve peygaerlerie ola tasdiki yzde k ulua kiiye, kazad eir veya gaietle geri evireyi veya eete sokay tekeffl etitir. etie ar gelmeseydi gazaya giden hi bir mfrezeden geri kalmaz ve Allah yolunda lp sonra dirilmeyi, tekrar lp tekrar dirileyi ve sora leyi arzulard. Yai: etii dier di ve idar ilerii aksaaas ve glkle karlaaalar ii Medie-i Mnevverede kalyoru. Yoksa da karsda ve sava yeride uluak arzusuday. Mk olsayd, u uurda ir ka kez hayat feda ederi. 27- Eb Hureyre (R.A.)de rivayet edilitir: Gerekte sla dii ok kolaydr; hi kise asla u dii zorlaaya kalkas, yoksa di oa galip gelir. Yai, kulluu e alas yapaa kisei g yetez. O halde dorulukta ayrlayz, utedil davraz, iyiser oluuz, saah, aka ve geei ir ksda iadet ve iyaz ederek yard isteyiiz. (Yani, ibadetten hi kimseyi soutayz, irlik ve eraerlik halide oluuz, gee-gdz di ve illet ii k olduu kadar alz. 28- Eb Sad (R.A.) de rivayet edilitir: Bir kul slaa girer ve Mslal dzg olursa, Allah Tel ou eskide iledii her gah alar. Bundan sora oa, ir iyilie kar, o islide yediyz kata kadar kfat ve ir gaha karlk, Allah eer alaazsa, bir misli ceza verilerek mukabele edilir. 29- Hazreti Aieden (R.A.) rivayet edilitir: (Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem sordu: Bu kad kidir? Be evap olarak: Bu kad, ok aaz kldda bahsediyor, deyince Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle uyurdu: Vazgeiiz ve gz yettii kadar klz. Vallahi Hak Tel Hazretleri, siz iadet etekte kadka O da kedisie iadet edilekte kaz. Oa e sevili iadet, sahibi tarafda deval yapla iadettir. 30- Hazreti Enes (R.A.) den rivayet edilitir: Herki, L LHE LLALLAH der ve kalide ir arpa taesi arlda hayr uluursa, Ceheeden karlr. Her ki, kalide ir uday taesi arlda hayr olur da L LAHE LLALLAH derse, Ceheede karlr. Kalide zerre iktar hayr olduu halde L LAHE LLALLAH diye de, Cehennemde karlr. Yai, zerre kadar kalide ia ola i eed olarak eheede kalaz. Bir rivayette de, hayr keliesi yerine ia sz kullaltr. 31- Hazreti Talha (R.A.)dan rivayet edilitir: Nafile namazlar hari gece ve gndz de saatte e vakit aaz, afile orular hari aaza orucu ve gnll olarak verile sadakalar hari )ekt farzdr. Peygaer Efediiz, uu, sladan sual eden bir Araye cevap olarak uyurutu ve Hadisi erifi rivayet ede rvi der ki: slamiyetten sonra Arab yemin edip, vallahi bundan ne fazla ve ne de eksik yapar, diyerek dp gitti. eslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem de: Eer u ada szde sadk ise uhakkak kurtulur uyurdular. Yai, yalz farzlar yerie getirekle ahirette eheede kurtulup eete girer. Bu Ara, ularda aka yapa gereke ir ey var ? diye de sorutu. 32- Eb Hureyre (R.A.)de rivayet edilitir: Her kim mmin olarak ve sevaba iaarak Allah rzas ii Mslman ir eazeyi teyi eder de, aaz klp glesii taalaaya kadar yada uluursa, o kise iki krat sevap ile geri der ki, her krat arl Uhud da kadardr. Ki de o eazei yalz aaz klar da glede e geri derse, ir krat sevap ile d olur. 33- Abdullah (R.A.)da rivayet edilitir: Mslaa svp sayak sapklk ve oula vuruak kfirliktir.

34- Ubade bin Smit (R.A.)den rivayet edilitir: Ben size Kadir gecesii ildirek ii k idi. Fakat fala ve fala Mesidde ekieleri yzde kaldrld. Belki sizi ii hayrl olailir. iz ou aaza ay yiri yedii, yiri dokuzuu ve yiri eii geeleride arayz. 35- Eb Hureyre (R.A.) den rivayet edilitir: Peygamberimiz Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri, ir g darda az kiilerle otururke yaa ir ada gelip ia sordu. Peygaeriiz: a, Allah Tel Hazretlerie, eleklerie, Allah ile lkat hak olduua, Allah peygaerlerie, ldkte sora dirileye iaadr, uyurdu. O ada, sla edir? diye sordu. Peygaer: sla; Allah Telya ibadet edip asla Oa ortak koaa, aaz kla, farz ola zekt vere ve aaza ayda oru tutadr, uyurdular. Yine o adam, ya Reslallah ihsan nedir? diye sordu. Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle buyurdular: hsa, Allaha grrcesine ibadet etmendir; sen Onu gremiyorsan da O seni gryor. Sonra, ya Reslallah! Kyaet ne zaman (kopacak)? diye sordu. Peygamber Efendimiz buyurdular ki: orula kii, sorada daha ilgili deildir; u hususta ikiiz de saviyiz, kyaet g zaa ancak Allah Tel Hazretleri ilir. Fakat saa kyaeti az almetlerini bildireyim: Cariye, efendisini dourua ve ir tak elirsiz deve oalar yksek ialar kurua kyaet yakdr. Be ey var ki, olar aak, Allah ilir. Sonra Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri, ilieeye e eyi iie toplayan yet-i kerieyi okudu: Kyaeti e zaa kopaa, ereye e iktar yaur yadraa, rahilerde olan ceninleri (tam - oksa, erkek dii aak Allah ilir. Hi kise yar iyi veya kt e kazaaa ve hagi yerde leeii ilez. Bular aak Allah ilir. ora o ada kalkp gitti. Peygaer Efediiz: O kiiyi geri ddrz, buyurdu. ashap aktlar ki ortalkta kise yok!... ora Efediiz, Bu zat Hazreti Cibrildir; insanlara dinlerini retek ii geldi. buyurdu. 36- Nua i Beir .A.de rivayet edilitir: Hell eydada ve hara da eydadadr ilie eylerdir Fakat u ikisii arasda irtak pheli eyler vardr ki, isalar ou ular ilezler. Her ki pheli eylerde sakrsa diii ve erefii kurtarr. pheli eylere de kise de, yasak koru evreside koyular yaya oaa ezer ki, sry yasak koruya dresi ekleir. Biliiz ki, her padiah ir yasak korusu vardr. Biliiz ki, Allah Tel yasak korusu hara kld eylerdir. Biliiz ki, isa edeide ir et paras vardr o et paras iyi olursa, t vut da iyi olur. O ozuk olursa, t vut ozuk olur. Biliiz ki, o et paras kalptir. 37- i Aas R.A.) da rivayet edilitir: Dilerii reeye gele ir eaat ii Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem ) Bu kavim kimdir? veya bu heyet kimdir? diye sordular ve sonra buyurdular ki: Merhaba ey kavim! veya erhaa ey heyet! Allah size pialk veresi ve sizi adasz koas. ize drt eyi ereder ve sizi drt eyde e ederi. ize yalz Allaha iman etmeyi ki yalz Allaha iman ne demektir, bilir misiniz? Allahta aka hi ir ilh olada, irliie ve orta uluada, Muhaedin de Allah peygaeri olduua ehadet etektir, aaz klay, zekt vereyi, aaza ayda oru tutay ve gaietleri ete irii vereizi erediyor ve sizi d, hantem, mukayyer ve akir gii iki eitleride eediyoru. Bular kavrayp gzetiiz ve ardzdakilere de teli ediiz. 38- Hazreti mer (R.A.)de rivayet edilitir: Aeller iyetlere gredir ir ite aksat e ise, hk oa gredir ve her isa aak iyetii karl ulur: Kii hireti Allah ve peygaeri ii diii seleti ii ise, ou hireti Allah ve peygaeri iidir, Allah rzas kazanr, sevap elde eder. Kii de hireti, elde edeei dya efaati veya evleeyi tasarlad kad ii ise ou hireti, hagi ey uruda hiret etise oadr. O halde kiii hireti u hiret edite kazaaa ey, iyetie gre yapaa ie aldr. Di ii hiret ederse sevap kazar, dya ii hiret ederse, sevap kazaaz. 39- Eb Mesud (R.A.) dan rivayet edilitir: Bir kise aile efrada, Allah rzas gzeterek gei salarsa, u yoldaki haraalarda sadaka seva kazar. 40- Eb Hureyre (R.A.) de rivayet edilitir: (Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem, ir toplulua hitae ir edev geldi ve Peygaere: Kyaet e zaa kopaak? Diye sordu. Hazreti Peygaer kouas taaladkta sora kyaette sora ada nerede? uyurdu. Bedevi, ite ei ya Reslallah dedi ve sora Peygaer Efediiz yle uyurdular Eaetler iler ve vazifeler zayi edildii zaa kyaeti ekle Yie edevi eaetler asl ziya edilir? diye sorua, Peygamber Efendimiz buyurdular ki: dar iler ve vazifeler ehil olayalara verildii zaa kyaeti ekle.

41- Abdullah bin Amr (R.A.)da rivayet edilitir: Adest suyu deeye keleri eheede ekeei var. Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem bunu en yksek sesle iki veya defa tekrarlad. Mtercim: ava ii sefer halide ike ashapta azlar ikidi aaz so vaktie yetiek ii ok aele adest alp ayaklar yar ykaalar zerie u hads-i erif varit olutur. 42- i er .A. den rivayet edilitir: Aalar iide yapra deye ir aa vardr ki, Mslman reidir; hagi aatr o, aa syleyiiz? O, hura, aadr. 43- Enes (R.A.)de rivayet edilitir: aa aet ediyoru, e isterse sor! Allah hakk ii evet! Allah hakk ii evet! Allah hakk ii evet! Peygaer Efediiz, ir edevii peygaerlik, aaz, oru, zekt hakkdaki sorulara u ekilde ukaele, etilerdi. Mtercim: Hazreti Peygambere bir kimse gelip: Ey Abdlmuttalib zade! Seni btn isalara peygaer olarak Allah gderdi? Gee gdz e vakit aaz klay Allah eretti? Her see aaza ayda oru tutay Allah emretti? Nisaba sahip ola her yl zekt veresii Allah eretti? diye sorua, ulara evae: Allah, hakk ii evet uyurulardr. 44- E Vkd .A. da rivayet edilitir: Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri Mescid-i erifte eaatiyle oturakta ike, kii girdi. Bularda ikisi Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem efendiize yeldiler. Biri durayp gitti. Bu iki kiide iri, halka arasda ir kiilik o yer ulup oturdu. teki de halka arkasda oturdu. ise dp gitti. ora eslullah vaaz ve nasihati bitirince yle uyurdular: idi size kiii halide ahsedeyi! Olarda iri Cea Haka sd ve Cea- Hak da, oa sak verdi. Biri de hay ederek saflar geriside oturdu ve Allah Tel da o u kfatladraak da hay etti. teki ise, Cenab- Hakdan yz evirdi ve Cenab- Hak da oda yz evirdi u ilah elisi faydalarda ahru oldu). 45- Eb Bekre (R.A.) de rivayet edilitir: Resl Ekrem Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri Kura ayrada MNA da deve zerinde idi ve devenin dizgilerii iri tututu. Bu hagi gdr? diye sordular. Biz sustuk, hatta u g aka ir isile adladraak sadk. Buyurdular ki: Nahir kura irii g deil, idir? Biz de, evet dedik! Sonra, u ay hagi aydr? uyurdular. Biz, sustuk ve yie aka ir isile adladraak sadk. Buyurdular ki: )ilhie deil idir? Biz de, evet dedik! ora yle uyurdular: Arazda alarz, allarz ve rzlarz, u ayzda ve u eldeizdeki u gz kutsiyeti kadar ukaddestir. Burada olalar olayalara teli etsiler. Belki de kendisinden daha kavrayl ola irisie teli edeektir. 46- Enes (R.A.) den rivayet edilitir: Kolaylk gsteriiz, glk karayz. evidirii oluuz, efret ettireyiiz. Yai: Her eyde kolaylk gsterip gzel jdelerle hak yola tevik ediiz. Bir tak glkler karp isalar efret ettirmeyiniz.) 47- Muaviye (R.A.) de rivayet edilitir: Allah kie hayr urad ederse, ou di ileride alayl klar. Be ir daty aak. Vere Cea- Haktr. Yai, ben ancak Allah veri olduu hidayet ve ieti ashaa teli ederi ve datr. Bu et, Allah Tel Kyaet eri gelieye kadar Ou eriat zere kai olaak ye uhalifleri olara zarar vereeyeeklerdir. (Allah ltfua azhar olu sla eti, kyaete kadar varlklar srdreek ve uhalifleri olar dilerie zarar veremeyecektir.) 48- Abdullah (R.A.) dan rivayet edilitir: Aak iki kiiye gta edilir: Allah Tel servet verdii ve u serveti hak yolda haraaya itile kii ile Hak Tel hiket verdii ve oula adaleti ira edip rete kii. 49- i Aas .A. da rivayet edilitir:

Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri ei kuaklayp ara ast ve Allah! Oa ii Abbasa) Kitab- celilini ret diye dua etti. 50- Eb Ms (R.A.) da rivayet edilitir: Allah katda getirdii hidayet ve ili rei topraa de ol yaura ezer. Bu topra verili paras yauru kaul ederek pek ok itki ve otlar itirir. Kra toprak da suyu iriktirip tutar ve Cea Hak oda da isalar faydaladrr: erler, hayvalar sularlar ve ziraat ederler. Bu yaur, ir sf topraa da der ki, kuluk ovadr; e suyu tutar ve e de itki yetitirir. te u, Allah diide kavrayl olup ei Allah katda getirdiide yararlaarak ree ve rete kiiler ile ua a kaldrp akaya ve ei Allah katda getirdii hidayeti kaul eteye kiileri isalidir. 51- Enes (R.A.)de rivayet edilitir: li kalkas, ehaleti yerleesi, ara ikileri iilesi ve zia aikre olas kyaet aletleridedir. 52- Enes (R.A.)de rivayet edilitir: li desi, ehaleti a gsteresi, zia aikr olas ve elli kada ir kayy deek ekilde kadlar oalp erkekleri azalas kyaet aletleridedir. 53- i er .A. de rivayet edilitir yada aa ir ardak st verildi. Bu stte iti. yle ki, doyguluu hl traklarda tayor sayoru. ora art Hatta olu ere verdim. (Ashab sordular: Ya Reslallah! Ou yoruladz ? Cevae: Buu LME yordu, uyurdular. 54- Abdullah bin mer (R.A.)de rivayet edilitir: Hac mevsiminde MNAda biri gelip, ya Reslallah ileyerek, kura kesede tra oldu; idi asl edeyim, diye sordu) )arar yok, kes, uyurdular. Baka iri gelip, ya Reslallah Bileedi, eyta talaada kura kestim, dedi) )arar yok, tala, uyurdu. Bu ekilde sorula suallere evae Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem : )arar yok, yap, buyurdular. Ha az ileride e yaplaak ola, soraya rakak veya sorakii e alak suretiyle hareket etekte beis, yoktur.) 55- Eb Hureyre .A.de rivayet edilitir: li kaldrlaak, ehalet ve fite doaak, kargaalk da oalaaktr. 56- Esma (R.A.)dan rivayet edilitir: Daha e aa gsterilei ola her eyi u durduu yerde grd. Hatta Ceet ve Ceheei de grd. Baa vahyoludu ki, siz kariizde, Mesih, Deal fitesi itiha gii veya oa yak ir fiteye aruz kalaaksz. Bu ada hakkda e iliyorsu? diye sorulaak. Mi ve sala ial ise, diyeek ki: O Muhaeddir. Allah Peygaeridir. Bize hidayet ve apak delillerle geldi. Ou arsa uyduk. Ona tabi olduk. O Muhammeddir. Bu sz defa tekrarlar. ora elekler tarafda oa yle deir: e slih kii olarak uyu. ei o Peygaere sala ial olduuu zate iliyorduk. Eer afk yahut phe iide ise yle diyeek: Bileiyoru. Halk ireyler sylediii duydum ve ben de onu syledi. Bylee u afk azaa mstehak olur.) 57- Haris olu Uke .A. den rivayet edilitir: Uke, E ha kz ile evleiti, ora ir kad Ukeye gelerek: Be sei ve ha eziriti, siz stkardesiiz, dedi. Bunun zerine Ukbe Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem e giderek hadiseyi alatt. Bua evae de Hazreti Peygaer yle uyurdu: t a olduu sylee ir zeveyi ikhda asl tutars? ora Uke u hada ayrld ve u ha aka iri ile evlendi. Not: Her e kadar ir kad sz ile stkardelik sait olaz ve u kardelie hk verilezse de, zeviyete phe kartda takva ve ihtiyat yde ayrlas uygu grlt. adeletire. 58- Hazreti merde rivayet edilitir: Hazreti mer, Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem i halarda ir ay ayrlas zerie, Ya Reslallah! Muhtere zeveleriizi oadz ? Diye sordu ve Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem: Hayr! buyurdular. Mtercim: Bu olay Tahrm sresinde aklad gii, ir hadisede dolay Peygaer Sallallahu, Aleyhi ve Sellem efendimizin zeveleride azsa ola krgl seeiyle ir ay geieye kadar hiir zevesii yaa varayaaa yei

l etiti. Bylee, kedie has ir ardakta yalz aa uluuyorke Hazreti er gelip yukardaki soruyu sorutu. Cevae de, peygaeriiz zevelerii oaad ifade uyurutu. 59 - i Mesud (R.A.)dan rivayet edilitir: Ey isalar! iz halk iadette soutuyorsuuz. Her ki eaate aaz kldrrsa, hafif kldrs; k cemaat arasda hasta, gsz, aele ii ola utlaka uluur. 60- Zeyd bin Halid El-Chen (R.A.)de rivayet edilitir: (Bir adam, Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem e yolda ulua yitik al sordu! Bulunan ve sahibi bilinemeyen u al e yaplaldr? Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle uyurdu: e a veya ka ve tapas ta. ora ir seeye kadar uhtelif zaalarda illar yaparak yitii tat. ora oda yararla ve sahibi gelirse ona ver. Ay ada, teakie yitik deveyi sordu. Peygaer Efediiz uyurdular ki: Devede saa e? Ou kras yada ihtiya ola suyu depolar ve papuu ayada. uya gider ve otlayarak kar doyurur. e rak, sahibi bulur onu. Mteakie yitik davar sordu. esl-i Ekrem buyurdular ki: Ya sei, ya ir kardeii, ya da ir kurdu olaaktr. 61- Eb Ms (R.A.)dan rivayet edilitir: Baa istediiiz soruyu sorailirsiiz. ei aa Huzafedir. ei aa da eyenin mttefiki Salimdir. Baz lzumsuz sorular zerine Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem siirlei ve aa istediiizi sorailirsiiz uyurulard. Buu zerie ashapta iki kii ayr ayr kalkp, aaz kidir? sorusuu sordular. Bulara evae de yukardaki hads-i erif varit olutur. 62- E Burde .A. tarikiyle aasda rivayet edilitir: kise vardr ki, olar ift kfat alaaklardr. Kedi peygaerie iaa ve Muhaede de iman eden Yahudi veya Hristiya. Allah Tel hakk ile efedilerii hakk yerie getire kle. Bir ariyesi ulua ve ou teriye ede, iyi yetitire rete, iyi rete ve sora azat edip oula evlee ada. Bu da ift kfat alr. 63- Eb Hureyre (R.A.) de rivayet edilitir: Ya Eb Hureyre! hadslere kar titizliii ildiide dolay u hads-i sede e kisei aa sorayaa kuvvetle tahi etiti. Kyaet gde efaatile e ziyade utlu olaak kise, kalide veya ruhuda kopa ihls ile L LAHE LLALLAH diye kisedir. 64- Abdullah bin Amr (R.A.)da rivayet edilitir: Allah Tel Hazretleri kullarda ili, ekip kopara eklide alaz; fakat lileri alak suretiyle ili de alr. Hi ir li rakaya da, isalar irtak ahilleri a ediirler. Bulara mesele sorulur ve bunlar bilgisiz fetvalar vererek he kedileri sapar, he de isalar saptrrlar. 65- Eb Sad (R.A.)de rivayet edilitir: iizde ouuu ahirete yolu ede kad varsa o ouk eheehl ou eheede koruya perde olaaktr. ki ouu le kad da. Dier ir rivayette, hez ula erei ouu, diye akledilitir. 66- Hazreti Aie .A.den rivayet edilitir: Hesaa ekile azaa urar. Hazreti Aie der ki: Be eslullaha, kyaette ii hesa kolay olaaktr. ayeti keriesii sordu, yle uyurdular Bu ayeti keriede ad gee hesa, aelleri Allah Telya arz edilmesine dairdir. Lki her kii hesa ieleirse, helak olur. Mileri kurtuluu aak Allah yk ltfu iledir.) 67- E reyh .A. den rivayet edilitir: Mekke-i Mkerree isalar ukaddes kld ir elde deil, Allah ukaddes kld Hareidir. Allaha ve ahiret ge ia ede hi ir kisei urada aa kyas ve ura ir aa kesesi aiz deildir. Eer ir kise, Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem i oradaki sava ruhsat sayaak olursa, Allah, yalz Peygaerie izi verdi, size izi veredi, deyiiz. Baa dahi orada aak gdz ir ka saat ii Fetih, gde izi veriliti. Artk bugn, dnk kutsiyet aye avdet etitir. Burada ulualar, uluayalara u gerei teli etsiler! 68- Hazreti Ali (R.A.)de rivayet edilitir Bana atfederek yalan sylemeyiniz. Her kim bana atfederek yalan sylerse, cehennemi oylas! 69- Seleme bin Ekva (R.A.) dan rivayet edilitir: Her ki syleedii ir eyi aa atfederek sylerse Ceheede oturaa yeri hee hazrlas.

70- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilitir: Ad takz ve fakat ei kyele Ebul-Kasi diye kyeleeyiiz. Bei ryada gre kii ei grtr; k eyta ei kla gireez. Ki, aa atfederek kasten yalan sylerse, Cehennemde oturaa yeri hazrlas. 71- Eb Hureyre .A.de rivayet edilitir: Cea Allah Mekke-i Mkerremeye sava veya Erehe kuadasdaki Fil ordusuu soka ve yalz, Peygaeri ile ileri Mekkeliler zerie yrttr. Mekke, ede e hi kiseye uah klad ve ede sora da hi kiseye uah olayaaktr. Baa da gdz ir ka saatide uah olutu. u saatte ise aa da haradr. Ora dikei iilez, aa kesilez, d de aak sahibii arayaak kii alailir. Orada her kii ir yak ldrlrse, iki grte e iyisie hak kazar: Ya diyet alr veya aktul ailesie ksas uygular. Sonra bir Yemenli gelip: Ya Reslallah! irad uyurduu huteyi aa yazdr, dedi. Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem de, fala ii yazz, uyurdu. Bir Kureyli de: Ya Reslallah! Biz oya otu toplayp evleriize ve kabirlerimize koyarz, dedi. Buu zerie Peygaer Efediiz, boyaotu hari! uyurdular. Mekke Hareideki uda aka otlar ya olarak koparlaaz. 72- i Aas .A.da rivayet edilitir: Baa yaz yazlaak ir ey getiriiz; size ir fera yazdray. Bede sora yal yola sapayasz. Bulualar arasda ir tarta alad ve uu zerie esl-i Ekre yle uyurdu: Bei yalz rak. Bei huzuruda ekiek yakaz. Mtercim: Fahr-i alem Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri, hastal arlaa yle uyurutu. Hazreti er, eliizde Allah kita varke aka eye ihtiyaz olaz, dedi. ora orada ulualar irirleriyle ihtilfa derek irtak tartalar alaya, Efediiz Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri, onlara hitaben: Kalkz diye buyurdu ve hepsi huzurda karld. Oysa Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem Efediizi aksad, asha itiha idi. 73- mm Seleme (R.A.)de rivayet edilitir: elee = eleei kars haallah! Bu gee e fiteler idirildi ve e hazieler ald. Hre-i saadetlerde yatalar uyadrz kalkp iadet etsiler dyada giyili kual ieleri ahirette plaktr. 74- i er .A. de rivayet edilitir: u geeizi hatrlayz! Buu zeride yz see geie idi u topra srtda ulualarda hi iri hayatta kalayaaktr. 75- i Abbas (R.A.)da rivayet edilitir: Kk delikal i Aas uyudu u? i Aas hazretleri, teyzesi ola ileri aesi Meyue adyallallahu Aha ir gee isafiri ike, Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle uyurutu. 76- Eb Hureyre (R.A.)de rivayet edilitir: Ey Eb Hureyre! Hrka yay! (Eb Hureyre hrkas yayd. Efediiz de o hrkay arek elleri ile svazlad. ora Topla! buyurdu. Eb Hureyre der ki, o hrkay toplayp giydi ve oda sora hi ir eyi uutad. 77- Cerir (R.A.)de rivayet edilitir: Ya Cerir! Herkeste susas iste! Bede sora irirleriizi oyular vura kfirlere deyiiz. (Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem u szleri Veda Hada uyurutu. 78- Ubey ibni Kb (R.A.) da rivayet edilitir: Hazreti Ms Aleyhissel srail Oullara kouurke isalar e limi kimdir? diye kendisine soruldu ve lim ei, uyurdu. li Allaha izafe etedii ii de Allah tarafda kad. ora Allah Tel, ona iki deniz kavada kullarda ir kul Hzr vardr: o sede daha ilgilidir diye ildirdi. Ms: ai oa asl ulaailiri, deyip yalvard. Vahy yolu ile kedisie dedi ki: )eil iide ir alk ta. O, al kayedeei yerdedir. Bu eir zerine Hazreti Ms, zeilde ir alk tayarak ge arkada Yua i N ile yola koyuldular. Deiz keardaki kaya yaa vardklarda alar dayayp uykuya daldlar. Bu arada alk zeilde szld ve deizde ak ir gedik rakarak yol ald. Bu iki hadise zeildeki al alaas ve suda ak gedik rakas Ms Aleyhisselm ile hizetisii hayret iide rakaaktr. Musa ile Yua, o g geesii geri kala ks yrdler. aah olua, Ms Aleyhisselm hizmetisi Yuaya, dedi ki: Kahvaltz getir de yiyeli; u yoluluk izi hayli yordu.

Oysa Hazreti Ms, eredile yeri geieye kadar yorguluk duyat. Hizetisi, Msya: Kaya altda koakladz hatrlyor usu? Be al uuttu. phesiz eyta uutturdu aa. Balk acayip ir ekilde deize dalt, dedi. Ms Aleyhisselm da: Bizi de aradz u idi, diyerek her ikisi geldikleri yolda geri ddler. Kaya yaa vardklarda orada elisesie r irisiyle karlatlar. Ms Aleyhissel oa sel verdi. Hzr dedi ki: ei lkede sel var dr? Ms Aleyhisselm: Ben Msy, dedi Hzr: Bei sraili srail oullar Mss ? diye sordu. O da, evet dedi. ora Ms: aa retile ilahi ilide aa da reteklii ukailide saa uyailir iyi? dedi. Hzr evap verdi: Benimle olursan asla tahamml edemezsin! Ya Ms! Ben, Allah kedi ilide aa rettii ir ile sahibim ki, sen o ilmi bilmezsin. Sen de Allah saa rettii ir ile sahipsi ki, e de o ili ile. Ms Aleyhisselm dedi ki: allah ei sarl ulaaks ve sei hiir iie kar geleyeei. ora eraere yola ktlar ve ieek geileri oladda sahil oyua yrdler. Derke olara ir gei yaat. Kedilerii de idireleri ii gei sahipleri ile koutular. Hazreti Hzr tadklarda olar navlunsuz olarak geiye idirdiler. Bu arada ir sere kuu gelip geii keara kodu ve deizde ir veya iki dala su gagalad. Hzr dedi ki: Ya Ms! Senin ilminle benim ilmimin Allah ilide kopardklar pay u serei koa deizi bir kere gagalaas kadardr aak! liiz Allah ilie nispetle ir daladr. ora hazreti Hzr, geii kalaslarda irii kasten kopard. Hazreti Ms: Bu adalar avlusuz olarak izi geiye idirdiler. e ise, iidekileri atrak ii geiyi kastl olarak deldin! dedi. Hzr dedi ki: Beile olursa asla tahal edeezsi deei iydi? Hazreti Ms, Unutarak yaptda tr aa darla, dedi. Niteki Hazreti Ms u ilk hareketi, uutakta ileri geliti. ora yoluluklara karada deva ettiler. Derke akralaryla oyaya ir erkek ouk grdler. Hzr, ouu a eliyle tepeside kavrayarak kopard: Ms dedi ki: Masu ir ouu u ldrd? Hi doru olaya ir i yapt! Hzr dedi ki: Beraberimde olursan asla tahal edeezsi deei iydi? ora yie eraere yrdler. Bir eldeye vara halkda yeek istediler ve olar, kedilerii isafir etekte ekidiler. Bu eldede dolarke kek zere ola ir duvar grdler. Hazreti Hzr, eliyle vurarak duvar dorulttu. Hazreti Ms dedi ki: Dileseydi u i karlda ret alrd! Hazreti Hzr: te u, iririizde ayrlzdr, dedi. (Peygamber efendimiz Sallallahu Aleyhi ve Sellem buyurdular ki.) Ms Aleyhisselma Allah rahmet etsin! Keke sarl olsayd da Hzr ile aralarda gee hadiselerde daha ok ey ize alatlsayd, dilerdik. Bu hads-i erifi ylee uzu etiyle fya i Uveye rivayet etti. 79- Eb Ms (R.A.)da rivayet edilitir: Bir kimse Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem efendimizin huzuruna gelerek: Ya Reslallah, Allah yoluda savaak e deektir ve asl olur? Kiiiz, srf garaz yzde dada tika alak ii savayor. Kiiiz de hret duygusu ile a kazaak ii savayor, diye sorunca Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle uyurdu; Her kim srf Allah keliesii tevhid diii yeltek ii savarsa, ite o, Allah Azze ve Cellei yoludadr. 80- Hazreti Enes (R.A.) den rivayet edilitir: Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri ile Muaz i Ceel ir deve zeride, de eslullah ve arkasda Muaz ibni Cebel giderlerken Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri buyurdu ki: Ya Muaz bin Cebel, ya Muaz! (Muaz, emrindeyim ya Reslallah, buyur, dedikte sora Peygaer yle uyurdu : Ya Muaz, her ki, kalide ta ir allkla, Allahta aka iadet edileek ir varlk olada ve Muhaedin de Allah peygaeri olduua ehadet ederse Cea- Allah uhakkak surette u ia koruduka oa Ceheei hara klar. ora Muaz: Ey Allah esul! Bu haeri Mslalara ileteyi de sevisiler, dedi. Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle uyurdu:. O zaa ua gveerek gevek davrarlar. Maz lrke, u hads-i erifi gizli kalaas ii aklad. 81- elee .A. de rivayet edilitir: mm Seleme Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem e gelip dedi ki: Ey Allah esul, di ileride utaak yoktur. Bir kad ihtil olua, oa gusletek ia eder i? Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri: Yalk grrse, ykaas gerekir. ora Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem in zevcesi olan mm Seleme Hazretleri utap yz rterek, kad yalk grr ? diye sorua, Hazreti Peygaer: Evet, eli yeeresie elette kadlar ei grrler. ouu aesie ezeesi e ile oluyor? Kadlardaki inzal sebebi ile ocuk annesine benzer), buyurdu.

82- Hazreti Ali (R.A.) de rivayet edilitir: Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem efendimize Mezden sorulunca: Evet, bunun akas ile adest alak gerekir. uyurdular. ehvet istei arkasda gele ie ir sudur ki, uu gelesi ile adest bozulur; fakat gusl gerekmez.) 83- i mer (R.A.)de rivayet edilitir: Bir kii Mesid-i Reslde ayaa kalkp: Ya Reslallah, biz nereden hac ve umre iin ihrama girmeliyiz, Mikat neresidir? Diye sorunca Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem: Medineliler, Zlhuleyfede, allar Cuhfede Neid halk da Kardan ihrama girerler, buyurdular. Sonra Adam: Ya Reslallah, ihraa gire kise eler giyeilir? diye sordu. Hazreti Peygaer u eva verdiler: . Glek, sark, do, klah gii dikili hi ir elise giyeez. Vers sar ot ve safra ile oya elise de giyeez. Eer sadal ulaazsa, potilerii giysi ve fakat olar, topuklar altda olaak ekilde kessi. hraa giren ha, elde yukars ve elde aas ii kullala dikilei iki eyaz rt ile rtr ve sadal gii ayak giysileri giyer.).8 er )iyaeddi Daisti, )detl-Buhari, Hisar Yayevi:-51

ABDET BAH 84- Eb Hureyre (R.A.) de rivayet edilitir: Adestsiz kisei, adest aladka aaz akul olaz! 85- Eb Hureyre K.A. de rivayet edilitir: Kyaet gde ei eti, adesti rakt izlerde aktal ve sekili olarak arlaaklardr. iizde aktas uzataya g yete varsa yaps. 86- Aas .A. tarikiyle aasda rivayet edilitir: Naazda yellediie dair daia phe ve vesveseye de ir ada eslullaha gelip bu duruda aaz bozulup ozuladda yakd. Buu zerie Hazreti Peygaer yle uyurdu: Bu duruda ola kise, ses iitedike ve koku aladka aazda desi veya ayrlas. )ira phe ile namaz bozulmaz) . 87- same bin Zeyd (R.A.) de rivayet edilitir: Namaz nndedir, (Mzdelifede klaaktr. Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem bu sz Arafatta dde syledi. Hazreti Peygaer Arafat vakfesii yaptkta ve ge attkta sora Mzdelifeye dnerken yolda abdest tazeledi. Bunu gren same Hazretleri, ey Allah esul aka aaz klaaksz? diye sordu. te ua evae yukardaki hads-i erif varit olutur. ora Mzdelife deile yere gelidii vakit Hazreti Peygamber tekrar abdest alarak yats vakti iide e aka farz ve arkasda da yats farz ir arada kldlar. Bt halar uu uygularlar. 88- Enes (R.A.)de rivayet edilitir: Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem helya girmezden nce: Allah! eyta erkeide ve diisiden sana sr, diye dua ederlerdi. 89- i Abbas (R.A.)da rivayet edilitir: Adest alak ii hazrlk yapaya ka Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem, dleride adest suyuu hazr uldular. i Aas tarafda hazrlat. Peygaer yle uyurdu. Bu abdest suyunu kim koydu?.. Allah! Bu suyu hazrlaya dide dirayetli ve kavrayl kl! 90- Eb Eyyb El-Ensar (R.A.)de rivayet edilitir: Herhagi iriiz ihtiya defetek ii helya ktda arkas veya yz kleye eviresi. Douya yahut atya yeliiz. 91- Eb Katade (R.A,)de rivayet edilitir: Herhagi iriiz su itii zaa su ka iie soluas; helya gittiide de sa eliyle teasl uzvuu tutas ve sa eliyle taharet alas. 92- Eb Hureyre (R.A.)de rivayet edilitir:

Baa irka ta ul olarla taharet edip teizleeyi; keik ve tezek getire. 93- Mesud Hazretleride rivayet edilitir: i Mesud, Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem e taharette kullaak zere ve ta ve ir de tezek paras getirdiide, Hazreti Peygaer, ta ikisii istia ii ald ve bu pistir, diyerek tezei att. 94- Hazreti Osman (R.A.)da rivayet edilitir: Her ki, ei ald adest gii set zere adest alr ve sora k olduu kadar gl huzuru ile iki rekt aaz klarsa, gei gah alar. 95- Hazreti Osman (R.A.)da rivayet edilitir: Herhagi ir ada, gzele adestii alr ve aaz klarsa, u aaz klaya kadar, kedisi ile u aaz arasda aazda eki gahlar alar. 96- Eb Hureyre (R.A.)de rivayet edilitir: Ki adest alrsa, urua su verip skrs ve ki de tala istia yaparsa tek sayda , e, yedi ta kullas. 97- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilitir: izde iriiz adest ald zaa urua su versi, sora skrs. Ki de tala istia ederse siliip teizleirse tek sayda ta kullas. Uykusuda uyaa kise de ellerii adest kaa daldrada e ykas; k uykuda olaz elii erede geelei olduuu ilez. 98- Eb Hureyre (R.A.) de rivayet edilitir: Herhagi iriizi aada kpek ierse, u aa yedi kez ykas. 99- Eb Hureyre (R.A.)de rivayet edilitir: Mescitte (oturup) namaz vaktini bekleyen kul, abdesti ozuladka aazdadr. Naaz klyoru gii sevap kazar. 100- Eb Sad (R.A.)de rivayet edilitir: Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem Ensarda ir ada huzurlara artt. Bu zat, ailesiyle asebet haline uluuyordu. Alelaele guslederek ada su dalar vaziyette huzura gelie, Hazreti Peygaer oa yle buyurdu: Galia sei aeleye getirdik. Byle aeleye getirildii veya yarda kesek zoruda rakld zaa izal vaki olasa yalz adest ala gerekir. Bu hads-i erifi hk sorada kaldrl olduuda, izal vaki olazsa ile teasl uzuvlar uluasyla gusul ia etektedir. 101- Eb Ms (R.A.)de rivayet edilitir: Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem ir kapta su getirilesii istedi. Bu ka iide ellerii ve yz ykad. ora iine pskrtt. Sonra Hazreti Bill ile Eb Msya yle uyurdu: Buda iiiz, yzleriize ve gsleriize srnz. 102- Hazreti Aie .A. den rivayet edilitir: zerie, alar zlei aza kadar dolu yedi krada su tuluuda su dkz? elki hastal hafifler de so defa ashala uluuru. 103- Mure .A. de rivayet edilitir: Mestleri rak, e olar teiz adestli olarak ayaklara ekti. Muire diyor ki: Bir seferde esl-i Ekremin estlerii karak ii eildi ve uu zerie u hads-i buyurdular. 104 - i Abbas (R.A.)da rivayet edilitir: Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem st itikte sora su ile az alkalad ve: t yaldr buyurdular. 105- Hazreti Aie .A. de rivayet edilitir: Herhagi iriiz aaz klarke uyuklarsa, uykusuu alaya kadar yatp uyusu; k iiizde iri uykulu olarak aaz klarsa, elki afiret diliyor zayla kendine svg getirir. 106- Enes (R.A.) de rivayet edilitir:

Herhagi iriiz aazda ike uyuklarsa e okuduuu ileek durua gelieye kadar uyusu ve sora aaz kls 107- i Aas .A.da rivayet edilitir: Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem ir karista yada geerlerke kairleride azap ekekte ola iki kiii seslerii iitie yle uyurdular: ikisi de azap ekiyorlar ve ektikleri azap da eli ir ey yzde deildir. Evet, olarda irisi, idrarda korunmazd. Dieri de, kovuuluk ederdi. ora Hazreti Peygaer ir hura dal istedi ve ou ikiye lerek her ir paras o iki kisei kairlerie dikti ve sora yle uyurdu: Belki ular kuruadklar ddete, u iki kiii azalar hafifletir. 108- Eb Hureyre (R.A.) de rivayet edilitir: Bir edevi esidi iide evleti ve halk elie dt. Buu zerie Hazreti Peygaer olara yle buyurdu: lieyi oa! idiii zerie ir kova yahut ir akra su dkz. iz aak kolaylatr olarak gderildiiz, gletirii olarak gderilediiz. 109- Esma (R.A.) da rivayet edilitir: Elisesie hayz ka ulaa kad duruuda Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem Efediize sorulua yle buyurdular: Elbiseyi nce ovar, sora parak ular arasda su ile ovalar ve ol suda geirir. ora oula aaz klar. 110- Hazreti Aiede rivayet edilitir Deval ka gre zrl ir kad, aaz rakay ? diye Hazreti Peygaere sorua, yle uyurdular: Hayr, aaz raka o daar kadr, hayz ka deildir. Hayz vakti gelie aaz rak ve adet ddeti geie ka ulat yeri ykayp aaz kl. Aak her vakit aaz ii adest al. Tekrar hayz vakti gelee kadar u ekilde deva et. 111- Hazreti Meymune de rivayet edilitir: Kat tereyaa de fareyi at ve d olduu yeri evresii kazyp kar ve geri kala yaz yiyiiz. Tereya iie dp le ir farede dolay duruu sorulas zerie Hazreti Peygaer u hads-i buyurdular. 112- Eb Hureyrede rivayet edilitir: Allah yolunda Mslman ald her yara, kyaet gde, vurulduu zaa ka fkrd ekilde olaaktr. egi kan renginde, fakat kokusu misk kokusudur. 113- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilitir Biz, soda gele ve e gideleriz... Akts olaya durgu suya kise evledip sora oda ykaas. 114- Eb Mesud Hazretleride rivayet edilitir: Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri Mescid-i Haramda Kbei yada aaz klyordu. edede ike Eu Cehil ve ou arkadalar, Kureyi e azllarda Uke i E Muayt gderip Peygaer efediizi srta ir hayva ikeesi koyas zerie hepsi glee aladlar. Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem olara yle beddua etti: Allah! Kureyi sana havale ettim. Allah! Kureyi sana havale ettim. Allah! Kureyi hakkda gel. Allah! Eb Cehil hatta Utbe bin Rabiay, eye i eay, Velid i Uteyi. mmeyye bin Halefi ve Ukbe bin Eb Muayt kahret! ora Bedir savada u ahslar hepsi ldrld. 115- i mer (R.A.)de rivayet edilitir yada dilerii isvaklarke fralarke, yaa, iri dieride yal iki ada geldi. Misvak ular ke uzatt. Baa, ye ver, deildi ve e de yal olaa verdi. (Bu hads-i erif yaa yk olalara hret edip olar e geireye iaret uyuraktadr. Kouada, yrede ve ir ey ikra edilirke yallar e alaldr. 116- Ber bin zib (R.A.)den rivayet edilitir Yataa girip yatak istedii zaa, aaz ii ala adest gii adest al. ora sa yaa zerie yat. ora yle dua et:

Allah aa tesli oldu, her iii saa rakt. Azada korkarak ve seva uarak srt saa dayad. ede aka sak ve koruak yoktur. Allah! dirdii kitaa ia etti, gderdii peygaerie ia ettim. Eer o gee lrse, ftrat zeresi yei dou gahsz giisi . e szleri, syleyeei her eyde soraya rak. (Bu hads-i erifi rivayet ede Ber Hazretleri der ki: Be, u kelieleri eslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem in huzurunda bir ka defa okuyup: Allah! dirdii kitaa ia etti, gderdii EULNE ia etti, dedii zaman, Hazreti peygamber bu son cmlemdeki ifadeyi kabul etmeyip: Gderdii PEYGAMBENE, diye syle! uyurdular. k rsal kelieside esul aas kaktadr. Buu tekrara lzu yoktur. Nei keliesi kullaldda her iki sfat da duada yer al olur. 9 mer Ziyaeddin Daisti, )detl-Buhari, Hisar Yayevi:-61

GUL BAH 117- Cbeyr bin Mutim (R.A.)de rivayet edilitir: Be ise yle guslederi: defa suyu ada aa dkeri t vuduu ykar. 118- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilitir: Bekleyiniz! Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem, u sz, gusl ia ettii halde uutarak gusletei olduuu hatrlaalar zerie ihrapta syledi ve saadethaelerie dp guslettikte sora tekrar ize geldi ve aaz kldrd. 119- Eb Hureyre (R.A.)de rivayet edilitir: srailoullar plak olarak ykar ve irirlerii avret yerlerii grrlerdi. Hazreti Ms yalz aa ykard, israiloullar, vallahi Ms izile eraer ykaay tek seei, kas kk oluudur, dediler. Bir g Hazreti Ms Aleyhissel, ykaaa gitti. Elisesii ir ta zerie koydu. Ta yuvarlaa eliseyi de eraeride srkledi. Hazreti Ms, ey ta, elise, ey ta, elise, diyerek ta ardda koaya alad. srail oullar Hazreti Msy grdler ve dediler ki: Vallahi Msda bir zr yok... Nihayet Hazreti Ms elisesii ald ve fkeside taa vuraya alad Eb Hureyre Hazretleri der ki; vallahi, Hazreti Ms assyla deeiyle taa vurarak alt veya yedi iz rakt. 120- Eb Hureyre (R.A.)de rivayet edilitir: Hazreti Eyy Aleyhissel plak olarak ykarke gkte zerie altda ekirge dt. Hazreti Eyy ular eteie dolduraya alaya Cea Hak oa yle ida etti: Ya Eyy! u grdkleride sei stai ihtiya d kla yd? Hazreti Eyy: Evet, izzeti ve elli hakk ii, se ei yle dyalk eylerde stai kld? Aak sei ereket ve ihsada doyguluk olaz, eva verdi. Bu hads-i erif, dya efaati ile ilgili olarak Eyyb Aleyhisselma ir kaa ahiyetide gelip, plak guslettiide tr kaad ii kisei greyeei ir yerde plak olarak gusletei evaza delil gsterilektedir. 121- Ebu Hureyre (R.A.) den rivayet edilitir: Nerede idin, ya Eb Hureyre? Sbhanallah! Mmin kirlenmez ivayet edildiie gre, Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem Medinede bir yolda Eb Hureyre ile karlat. E Hureyre cnp halide uluduu ii Peygaer efediizde svarak evie gitti. cnp hali ile Hazreti Peygaeri huzurua varak isteedi. Eve gidip gusletti, sora Hazreti Peygaeri huzurua ka, Peygaer ona sordu: Nede kat? E Hureyre (R,A.) dedi ki: Ya Reslallah! cnp idim, sizinle taharet zere olaksz uluay uygu ulad. Bunun zerine Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem efediiz yle uyurdular: Sbhanallah, mmin kirlenmez. Clk, addi deil, aev ir kirliliktir. Cp ike grek ve tokalaakta eis yoktur. 122- Hazreti mer (R.A.)de rivayet edilitir Hazreti mer, Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretlerine: Herhangi birimiz cnp olduu halde uyuyailir i? diye sorua yle uyurdular: Evet abdest alarak, cnp olduu halde uyusu. u adest stehadr. 123- Ebu Hureyre (R.A.)de rivayet edilitir: Bir erkek, kars drt uda kollar ve ayaklar arasa girer de oa ykleirse izal vaki olsu veya olas gusletmesi gerekir..

Teasl uzuvlar iie geleek iide uluas, gusl gerektirir. er )iyaeddi Daisti, )detl-Buhari, Hisar Yayevi:-64

HAYI) BAH 124- Hazreti Aiede rivayet edilitir: Ha esasda adet gre Hazreti Aiei teessir olup alaas zerie Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem ona yle uyurdu: Neyi var sei, adet grd ii i alyorsu? Buda ir eis yoktur. k u adet hali, Allah Tel Hazretlerinin dem Aleyhisselm kz evlatlara takdir ettii ir husustur. idi se halar yapaa her ii yap; yalz KBEyi tavaf etme. 125- Eb Sad El-Hudr (R.A.)de rivayet edilitir: Ey kadlar topluluu! izler ok sadaka veriiz, k aa ehee ehlii ou olarak gsterildiiz. (Sonra kadlar, ede ehee ehlii ou iziz? diye soralar zerie Hazreti Peygaer olara yle uyurdu: Siz ok laet okursuuz ve e yak adaza akrlk edersiiz. ala iradeli kiii akl ekekte, siz akl ve dii az kadlarda daha gls gredi. ora kadlar sordular: Aklz ve diiiz ede eksiktir? Bua evae de Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle uyurdular: Kad ahidlii, erkei ahidliii yars kadar deil i iki kad ahidlii ir erkek yerie geez i? te u hal, kad akl oksaldadr. Bir kad hayz olduu zaa aaz klaz ve oru tutaz; bu da dinin oksaldadr. 126- Hazreti Aie .A.de rivayet edilitir: Adet halide sora asl gusledileeii sora ir kada Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem gerekli tarifi yaptkta sora ykaa akaide aho koku eseri kalas diye oa yle uyurdular: Bir para isk alp oula pis kokularda teizle. Kad u sz aas alaad ve asl teizleeyi? diye sordu. Aleyhisselt Vesselam Efendimiz, haallah! Teizle ite! u yurdu. Huzurda ulua Hazreti Aie hee o kadaz kedie ekerek, kada kalaileek koku eserii giderek ii iskte yararlaas kulaa fsldad. 127- Hazreti Aie .A.den rivayet edilitir: Hazreti Aie der ki: Ure ii ihraa girdikte sora adet grd. Buu zerie Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem aa, yle dedi: a alar z ve tara. Ureden vazge. 128- Hazreti Aie .A.de rivayet edilitir: Her kim ure yapak isterse yaps. Be de kuralk hedy getiri olsayd, ure yapard. e ya Aie, ure ii ihraa girdikte sora adet grdde urede vazge, sa alar z ve tara. ora ha ii ihraa gir. 129- Atyye .A.den rivayet edilitir: Ge ve yal ve ayal kadlar dar kailirler. Bular hayrl yararl elislerde de ileri dua ve zikirleride ulusular. Aak hayz halideki kadlar, iadethaelere gireezler. Bir kad, Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem e: Feraesi olaya kad e yapar? diye sorua, yle uyurdular: Arkada, feraeside oa giydirsin. 130- Hazreti Aiede rivayet edilitir: Minadan Mekkeye dndkten sonra Hazreti Peygamber efendimizin zevcelerinden Safiyyenin adet grmesi zerine, Hazreti Peygaer, Hazreti Aieye hitae yle uyurdu: ar ki afiyye izi urada tutaaktr. izile eraer farz, ziyaret tavaf yap yd? O halde kailirsiiz er )iyaeddi Daisti, )detl-Buhari, Hisar Yayevi:-66

TEYEMMM BAH 131- Cabir(R.A.)de rivayet edilitir: Bede e hi kiseye verilei e ey aa verildi: Bir aylk esafede da kalie sala korku ile zafer kazadrld. 2) Her yer benim iin namazgh ve gerektiide teizleyii teyede olduu gii su yerie geer kld. mmetimden her kim aaz vaktie kavuursa, esid art olaksz uluduu yerde aaz kls, ve su bulamazsa toprakla teyemmm etsin).

Gaiet allar aa hell kld; Hlbuki ede e hi kiseye hell klat. Baa e yk efaat yetkisi verildi. 5) Her peygamber zellikle kendi kavmine gnderilirdi; ben ise, btn insanlara peygamber olarak gnderildim. 132- Ammar bin Yasir (R.A.)den rivayet edilitir: Aar, adest azalar hepsii esh etek suretiyle teye ald Hazreti Peygaere alatas zerine yle uyurdular: yle yapa iki elii taharet iyeti ile iki defa topraa vurup irii vurula yz ve ikii vurula kollar esh etmen) sana kfi gelirdi. 133- ra ii Husay .A.da rivayet edilitir: )arar yok, yahut sefer yorguluu ile uyuya kalp saah aaz eliizde olada karak zarar etez. Haydi yola kz. Gaziler iraz yrdkte sora aaz klak ii koakladlar ve adest alp toplua aaz kldlar. Bu aaz souda ir kiii eaatte ayr olarak durakta olduuu gre Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem oa: Ceaatle aaz klakta sei egelleye edir? uyurdu. Ada, cnp oldum, ykaaya yeteek suyu da yoktu. Buda dolay eaate katlaad, diye cevap verie, Peygaer Aleyhisselt vessela oa yle uyurdu. Pak toprak ile teye et, yeter ora iki kii ard ve olara uyurdu ki: Gidi, su arayz. He kendiniz ier, he de hayvalarz sularsz. ora su gelie, o cnp olan adama hitaben Hazreti Peygamber): Al, u suyu zerie dk, uyurdular. ora kediside su tei edile kad ii oa yard toplayz, diye eretti. ora kadaza kralar dolu olarak iade edilie, Peygaer oa yle uyurdu: Biz sei suyuu haraadk. Cea Allah ize su verdi. Peygaeri uizesi olarak, ala suda ihtiyalar grl ve kralar da yie dolu olarak iade ediliti.12 12 mer Ziyaeddin Daisti, )detl-Buhari, Hisar Yayevi:-68

NAMA) BAH 134- Enes (R.A.)de rivayet edilitir: Mekkede ike evii ikaet etekte olduu Haii evii atsda ir yark ald. Derke Cibril Aleyhissela iip gs yard. ora zeze suyu ile ykad. ora hiket ve iala dolu ir alt tas getirip ou gse oaltt. ora gs kapad. ora elide tutup ei irii ge kard. Birii ge vardda, Ciril Aleyhissel, g ekisie hitae: A dedi. Beki: Ki o? diye sordu. Hazreti Cibril: Ben Cibrilim dedi. Beki: Yada kise var ? diye sordu. Cibril: Evet, beraberimde Hazreti Muhammed Sallallahu Aleyhi ve Sellem var, dedi. Beki: Davet edildi mi? diye sordu. Ciril: Evet, dedi. Beki, yolu aa iz irii ge ykseldik ve otura ir adala karlatk. ada ve soluda ir sr karaltlar vard. aa akt zaa glyor, solua akt zaa alyordu. Baa, erhaa slih peygamber ve slih evlt, dedi. Cebraile, bu kimdir? diye sordum. Cibril; Bu zat Hazreti dem Aleyhisselmdr. ada ve soludaki karaltlar ou zrriyetii ruhlardr. Bunlardan sadakiler eetlik olalardr. oludaki karaltlar ise Ceheelik olalardr. Buu ii, sa tarafa aka gler, sol tarafa aka alar, dedi. ora Ciril ei ikii kat seaya kard. G ekisie a, dedi ve o da eki eki gii sorular sordu ve kap ald. Ciril, Peygaerle irlikte dris Aleyhissela uraya, dris Aleyhissel: Merhaa slih Peygamber ve slih karde! diye sellad. Bu kidir? diye Hazreti Cirile sordum. Bu zat dris Aleyhisseldr, dedi. ora Hazreti Ms Aleyhisselma urad. O da: Merhaa slih Peygamber ve slih karde! dedi. Bu zat kidir? diye sordu. Ms Aleyhisselmdr, dedi. ora Hazreti sa Aleyhissela urad. O da: Merhaba slih Peygamber ve slih karde! dedi. Bu zat kidir? diye sordu. sa Aleyhisseldr. dedi. ora Hazreti rahi Aleyhissela urad. O da: Merhaa slih peygamber ve slih oul! dedi. Bu kidir? diye sordu. rahi Aleyhisseldr, dedi. ora o deree ykseklere karld ki Levh-i Mahfuza yaz yaza kaleleri grts iiteildii ir seviyeye vard. ora orada Allah Tel Hazretleri mmetimin zerine gece ve gndz elli vakit namaz farz kld. Buula geri dd. Hazreti Msya uradda, Cea Hak etie e farz kld? diye sordu. Elli vakit aaz, dedi. Musa Aleyhisselm: Rabbine mracaat et! mmetinin buna gc yetmez, dedi. Ben de mracaat ettim ve Allah bir miktar indirdi. Sonra Hazreti Msya dd ve, ir iktar idirdi, dedi. Ms yine, Rabbine mracaat et; etii ua da g yetez, dedi. Tekrar raaat etti. Cea Hak ir iktar daha idirdi. ora Hazreti Msya dndm. Ms yine, Rabbine mracaat et, mmetinin buna da gc yetmez, dedi. Tekrar mracaat ettim ve Cea Hak: Bu aazlar, say akda e ve fakat sevap akda ellidir. Bei katda hk deiez, uyurdu. Her vaktin on seva olakla e vakti elli seva vardr. ora Hazreti Ms yaa dd. Yie, aie raaat et, dedi ise de, Rabbimden hay ediyoru ir daha dee, dedi. ora Ciril Aleyhissel ei alp gtrd ve

Sidre-i Mntehaya ulatrd idre aa, e olduuu ileedii eitli reklerle kapl idi. Sonra Cennete sokuldum. Orada ii dizileri ve isk gii toprakla karlat. Mtercim: te u sr ve Mirac-i erif olay limleri oua gre Hazreti Peygaeri hiretide ir see veya o yedi ay e ee ay yiri yedii pazartesi geeside eydaa gelitir. Bir ksa gre de, vvetden drt - e see sora ve hirette sekiz see e olutur? arih Barai da u gr terih etitir. Bir de Peygaer efediizi srs (Mekkeden Kudse kadar geceleyin gtrlmesi) ve Miralar Kudsden gklere, Kab- Kavseye ykseltilmesi) ay geede eydaa gelitir. Her ikisi de uyak halde, ede ve ruh ile olutur. Mekke-i Mkerremeden Kuds-i erife ve Kudsden semavata ve gklerden de Allah diledii yere ykseldii, ehli snnet limlerii ouluua sait ve uhakkak olduuda asla phe ve tereddt yoktur. u kadar var ki, Kudsden teye gitmedi ve gklere ykselmedi, diyenler kfre varmazlarsa da, Kudse kadar ola srs ikrda dolay kfr lz gelir. sr ve Mira vakalar edele olduuu ikr ederek yalz ruh ile idi, yahut Peygaer uyurke ryada oldu ve peygaeriizi erefli vcutlar yatakta ayrlad, diye kise kfir olaz; k Peygaerleri ryalar, imamlar arasda ittifakla aye ilh vahiydir. Ayra ashapta azlar ia da, olay doru ve gzel ryada iaret olduuda yle deek kfr gerektirez. Buula eraer Ehl-i et itikad, sr ve Mira olaylar, uyak halde ike ede ve ruhla irlikte eydaa geldii, yoludadr. Kastal ve Barai erhleride yle akledili ve teree edilitir. 135- mm Hni (R.A.)de rivayet edilitir: Bu kad kidir? Merhaa Hai! ei hiaye ettii izi de hiayeiz altdadr ou kardei Ali ldremez) Mtercim: mm Hni, Hazreti Alii kz kardei olup i Heyrei ldrlesie Hazreti Ali srar ediyordu. Hlbuki daha nce mm Hani bu adama hayat koruak ii teiat ea veri olduuda Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem e mracaat etti ve bu dilei de kaul buyruldu. i Heyre, Hii koas olup Mekkenin fethinde ia eteyerek ka ve rik olarak ltr. Hazreti Ali, i Heyreyi ldrek iyetide idi. Bua karlk da Hai, i Heyreye teiat veriti ve u teiat da Hazreti Peygaere ileterek kesiletirdi. Hads-i erifi aaz l ile ilgisi u: Hai; Peygaer efediizi saadethaelerie vard zaa, kz Hz. Fata tuttuu perdei arkasda ykayordu. eri girei ki olduuu greedikleri ii: Bu gele kad kidir? diye sordu. ora ir rtye rerek sekiz rekt kuluk aaz kld. te tek elise ieriside aaz kla aiz olduua dair u hads-i erif ize delil olaktadr. adeletire. 136- Eb Hureyre (R.A.)den rivayet edilitir: Yalz elde aa giyile ihra gii ir para giysi ile aaz aiz olur u? diye Hazreti Peygaere sorulas zerie yle uyurdular: Hepiizi de iki esva var ki? ki para ihra herkesde uluaayaa ihetle yalz ede elde ? aas rteek ir elise ile aaz aizdir. 137- Eb Hureyre (R.A.)de rivayet edilitir: Herhagi iriiz, ouzlar rteye yete ir giysiyle ouzlar rtede aaz klas. Bol ve gei ir elisesi veya iki parada iaret elisesi ulua kise, elde yukar ouzlar rteksizi aaz klas. Her e kadar ir eliseye elde aa sarlarak, aaz klak ikszlk seeiyle aiz ise, de, aaz adaa uygu ola ik halide elde yukars da rterek aaz klaktr. adeletire. 138- Eb Hureyre (R.A.)de rivayet edilitir: Her ki ir rt iide aaz klak isterse, o rty apraz laasa kullas, sa uuu sol omzuna ve sol ucunu da sa omzuna getirsin 139- Cabir (R.A.) de rivayet edilitir. Ey Cair! Byle gee vakti geleizi seei edir? )iyaret seeii e olduuu alattkta sora, Sallallahu Aleyhi ve Sellem Efediiz aa yle uyurdu: Bu grd ey e ii kuaa? hra eer geise oa araf gii r. Eer darsa yalz elde aasa kua. 140- Sehl (R.A.)de rivayet edilitir: Erkekler sedede kalkp duruaya kadar, siz kadlar alarz sedede kaldrayz erkekleri arkasda namaz kla kadlar, eliseleri sait olaya erkekleri avret ahallerie akaslar. 141- Muire .A.de rivayet edilitir:

Ey Mure! u ataras al. Peygaer haetii grp ddkte sora elie su dkt. Adest ald ve estlerii zerine meshetti. ora aaz kld. 142- Enes (R.A.)den rivayet edilitir: Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hayberin fethinde kez: Allahu Eker, Hayer ykld. Biz, ir kavi sahasa idiiiz zaa, o ihtar edileleri saah, zida olur! buyurdu. Bu fethi akaide asha kirada Dihyetl-Kelb gelip, Ye Reslallah! dedi, esirlerde ir ariye aa ver. Hazreti Peygaer, eediii ariye olarak al, uyurdu. Dihye bu cariyeler iinden en sekini olan Safiyyeyi isteyince ashaptan biri Dihyeye Hazreti Safiyyeyi lyk greyip durumu Hazreti Peygambere iletmesi zerine, Hazreti Peygamber, Dihyeyi ar diye buyurdu. Dihye huzura gelince ona, Esirler arasda aka ir ariye se buyurdu. Sonra Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazreti Safiyyeyi zad ederek ou kedie ikahlad ve ertesi g d ziyafeti ii asha kiraa yle uyurdu: Kimin neyi varsa getirsin. Asha kira da yalarda evut ola hura, ya, kavut gii eyleri ir araya getirip d yeei hazrlad. (Hads-i erifi aaz ahside zikredilesii seei u: Hayer gazasa kld zaa daha Hayer iie girede u kasaa dda saah aaz, saah alaa karalda kl olalar eyadadr. sadeletire 143- Hazreti Aieden rivayet edilitir: Bu ileeli ve sral kafta E Cehe ve ou sade kafta da aa getiri; k u kafta, az e aazda ei egul etti. leeli ve all-pullu eliselerle, erkekleri aaz klalar sakal olduuu u hads-i erif beyan etmektedir. Hazreti Peygaeri u sral eliseyi E Ceh addaki sahaiye gderesi, ou giyesi ii deil, satp deerlediresi ii olduu kaydedilektedir. adeletire 144- Ees .A. de rivayet edilitir: Ya Aie, u rt de kaldr, zira resi ve ekilleri aazda fikrii elektedir. Bu resiler fikrii egul etesi. Gz de ou kaldr. 145- Ukbe (R.A.)de rivayet edilitir: Bu ipekli, takva sahibi erkeklere gerekez haradr. 146- Enes (R.A.)den rivayet edilitir: Kalkz, size aaz kldray. Hazreti Peygaer uu Mleykenin evinde syledi.) 147- Enes (R.A.)de rivayet edilitir: Her kim izi gii aaz klar, kleize yelir, kestiiizi yerse, o kise Allah Tel Hazretlerinin ve Peygaerii taahhd altda ulua Msladr. ak Allah taahhd ozayz. Bu vasflar taya ir ie ilieyiiz, oa taarruz eteyiiz. 148- i Aas .A.da rivayet edilitir: Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem KBEye girip her keside dua ederek dar kt. Maka- rahide Kbeye doru iki rekt aaz kldkta sora Keye iaretle; te kle udur, kyaete kadar Mslmanlar klesi u Kbedir) buyurdular. 149- i Mesud .A.dan rivayet edilmitir: Ne oldu? Eer aaz hususuda ir yeilik olsa Allah katda yei ir vahiy gelse, phesiz ou size sylerdi. Aak e de sizi gii ir isa; siz uuttuuuz gii e de uuturu. Be aazda uutursa, aa iaret ve ikazla hatrlat. Herhagi iriiz aazda ka rekt klda dair tereddt ederse doruyu aratrs ve oa gre taalas. ora sel versi, arkasda da iki sede yaps. Aklaa: Bir g Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri le aaz hiket ia uutarak e rekt kldrlard. Ey Allah esul, aaz hakkda yei ir eir i geldi? diye kedisie sorulua, Peygaer: Ne oldu? (ki byle bir soru soruyorsunuz) buyurdu Cemaat: Ya Reslallah, aaz e rekt kld, dediler. ora sehiv yala sedesi yaptlar. Yala sedeside sora da u hads-i erif varit olutur. 150- Enes (R.A.) den rivayet edilitir: Herhagi iriiz aaza durduu zaa, hi kukusuz aisiyle kouakta veya ai, kedisiyle kle arasda buluaktadr. O halde klesi tarafa veya sa yaa tkresi. Ya sol yaa yahut aya alta tkrs, yahut da yle yaps, diyerek eteii ir uuu ald, orasa tkrd ve sora katlad.

151- Enes (R.A.)de rivayet edilitir: Cami iine tkrek hatadr. Buu kefareti ise, tkr yere gektir. (O devirde mescitlerin zemini kum veya toprakt Hal veya hasr gii yayglar yoktu. 152- Eb Hureyre ((R.A.)de rivayet,ediliti Ey eaat, ei , yalz urada olduuu u sayorsuuz? Vallahi huu ve rkuunuz gzmden kamaz. Ben sizi arkamdan da grrm. Mtercim: Peygaerlik uizesi olarak gre ve ahade etede alt y kedilerie eit idi. Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem eya ve varlklar, her yada grrd. Bu da, hadsleri aklaya lileri eyaa gre ya kalp ve nbvvet asireti ile yahut iki krek keii arasdaki vvet peygaerlik hre yak ie uu kadar kk ve add egelleri tesiride uzak iki urlu gzleri vastasyla grrler. 153- Enes (R.A.)den rivayet edilitir: (Bahreynde gele al ve para ii olar Meside oalt uyurdu. Meside oaltld. ora al taksii srasda Hazreti Peygaeri uhtere aas Aas gelip: Ya Reslallah! Bedir savada esir edildii, zaman kendimin ve kardei olu Akili kurtulu fidyeiz ola ok iktardaki al dediide dolay skt ve zaruret ekekteyi. Ltfen bana da maldan ihsan buyurunuz, diye rica etti. Merhameti bol Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri: Muhtere aa! stedii kadar al, uyurdular. Hazreti Aas .A. da ir uval doldurarak srta alak ii urat ise de ua g yetedi. Bu uval srta kaldr diye Peygaerde ria etti. Hazreti Peygaer: Hayr, olmaz buyurdu. Bu defa Hazreti Abbas, ya Reslallah evut olalarda irisie erediiz de o kaldrs, dedi. Efediiz: Hayr olmaz ceva verdiler. Buu zerie Hazreti Abbas midini keserek aresiz, ir iktar eyay Mesidi erife dkt. Geri kala omzua kaldrak ii aalad ise de yie ar geldiide, ay ekilde riada uludu. Hazreti Peygaer ou u arzusua uyadda Hazreti Aas taae idii kesi olup aak kedisii kaldraileei iktar alkoyup dierlerii Meside rakt. Bu defa para ile dolu koa uval zorla omzua alp evie doru yola koyuldu. Hazreti Peygaer, isa ks alda gz doyada hayret ederek Hazreti Abbas gzde kayoluaya kadar izledi Mtercim: Bu kadar fazla al yalz Hazreti Aasa ihsan buyrulmas seep ve hikmeti: Ey Peygamber! Ellerinizdeki esirlere de ki: Eer Allah kalpleriizde hayr olduuu ilirse, sizde fidye olarak alada daha iyisii size verir ve sizi alar. Allah Gafrdur. Rahmdir mealindeki Enfal suresinin 70. ayeti kerimesinin zel bir tasdiki idi, Hazreti Abbas u iete kavuu olak reii veritir. k ir ka see e azil ola u ayeti kerie ki: Ey Peygamber! Elinizde bulunan Bedir vakas esirlerie de ki: Ey esirler! iz, sla erefi ile erefleerek yrekten iman eder, Allah Tel rzas kazaaya gayret edip koarsaz, ize veri olduuuz kurtulu fidyeizde kat kat fazlas Allah Tel size verir hk ak uizesii tasdik ii Hazreti Aasa verilen bolca mal, yalz Peygaeri kedi ihsa olayp Allah hususi ir ihsa olduuu limler eya etilerdir. 154- tban bin Malik (R.A.)den rivayet edilitir: (Ensar ykleride ve Bedirlilerde ta i Malik .A. Hazretleri ir Cua g Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem i huzurlaryla erefledikleride, ta ir edeple, ya Reslallah, gzlerime inen perde ve zafiyet sebebiyle az karalk ve aurlu havalarda ia uluduu ahalleiz aiie gideiyoru. Byle az eru zrleri ka evide oluk-ocukla ceaat olarak aaz klak ii ir oda namazgh edinmek istiyorum. Ltfen ilk defa olarak sizi terifleriizle u odada aaz klarsaz, aev ereketlerde aka t ev halkz iadete ola arzu ve gayretleri kat kat artaaktr; terifleriizi istirham ediyorum, diye rica edince, Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle uyurdu: Geliri, aallah! Ertesi gn mer ve ashaptan az ileri geleler olduu halde ta evii erefledirdiler. taa: Eviizi ereside aaz kla istiyorsuuz? uyurdular. ta: Ya Reslallah, asip uyurursaz urasdr, diyerek ir oday gsterdi. Buu zerie Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretlerinin emirleriyle eraeride ulualar hepsi iki- saf eaat olarak le aaz yahut peygaere ahsus afile aaz veya kuluk aaz kldlar. ora Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem i teriflerii yk ietide haerdar ola t o ahalle halk ta i Maliki evie koarak hepsi orada Hazreti Peygaeri huzurlarda uluak eref ve utluluua kavutular. ora ta Hazretleri tarafda daha e hazrla ola Hazire addaki efis yeek, hep irlikte yiyildi. ta ailesii kyaete kadar ihya uyurdular. Bu arada eliste bulunanlardan biri, bir aseetle yle dedi: Bt ahalle halkz, Cea Peygaeri arek yz grek utluluua ererek u yk ieti krde uluduklar halde; ahalleizi ileri geleleride Malik i Dhayi uda ahru oldular. Acaba eru ir azeretleri i oldu da gelip eref ve feyiz kazaaadlar? Bu sze karlk olarak eliste ulualarda iri yahut ev sahibi ola ta Hazretleri dedi ki:

Brakz u af Malik ii Dhayii)! O, Allah ve Peygaerii seveye ir afktr. Ou ii uraya gelmez. Bunun zerine Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem buyurdular ki: Byle sylee! Ou, Allah rzas kastederek L LAHE LALLAH dediii duyusuuzdur. ta Hazretleri yie szde Israr ederek: Ya Reslallah, u var ki, u ada ir tak dalarza ve afklara taliat verekte geri kalayp olara yard olduuu grekle esef duyuyoruz. Tekrar Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem oa u eva verdiler: Allah Tel Hazretleri, rzas talep ederek LA LAHE LLALLAH diye kisei vuduu ehee ateie hara kltr. Buu ii siz yie Malik ir Dhayie kt za esleeyiiz ve ou ekitireyiiz. 155- Hazreti Aiede rivayet edilitir: Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem i uhtere zeveleride E fya kz Haie ve E eyye kz elee Allah her ikiside raz olsu Haeistada, Neanin lkesinden Medine-i Mnevvereye ddkleri zaa, ad gee lkede gr olduklar kilise ve mabetlerdeki resi ve ekilleri Hazreti Peygaere arz edip alattlar. Bua kar Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle uyurdu: Onlar, ilerinde slih ok tutula ve eeile ada uluur da lrse kari zerie tapak kurar ve o grdz resim ve heykellerle doatrlar. Kyaet g Allah katda yaratklar e eriri ite olardr. 156- Hazreti Enesde rivayet edilitir: Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem Medine-i Mnevvereye hicretlerinde, Medineli ashap (ensar) ykleride Ebu Eyyb El Ensrii saadet haelerie isafir olarak uvakkate iilerdi. Medie-i Mnevverei idiki Ravza-i Mutahharas ve Harem olan yer, o zaman Beni Neccar kabilesine ait bostan idi. Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem bu kabilenin ileri gelenlerini huzurlara davet ettiler ve olara: Bu ostaz aa satz buyurdular. Orada bir mescit yapak istediklerii Bei Near kailesie ildirdiler. Olar: Vallahi, iz o ostaz Allah rzas ii vakf ettik, para alayz, dedilerse de, u ostada baz yetileri de hissesi uluduuda Hazreti Peygaer ir ka isli kyetii deyerek idiki Mesidi asl ia ettiler. te u iaat esasda asha kira ee ve sevinlerinin belirtisi olarak Allah tesbih ve Peygaeri edih yoluda iirler okuyorlard. Bular duya Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle uyurdu: Ya a! Hayr ve saadet aak ahireti hayr ve saadetidir. Esar ve Muhairleri Medieli ashap ile Mekkeden hicret ede asha afiret uyur. Peygaer efediizi u dualarda kafiye ve vezi uyguluu kediliide eydaa geliti. 157- i Aas Hazretleride rivayet edilitir: Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem in devr-i saadetleride ge tutuldu. Hazreti Peygaer yk ir eaatle ksuf ge tutulas aaz kld ve sora yle uyurdular: Bana cehennem gsterildi. Bugnk gibi korkun bir manzara hi grmedim. Dier ir rivayet de: Namaz klarke cehennem bana gsterildi eklidedir. 158- i er .A.den rivayet edilitir: Naazlarzda evleriize de ayrz ve evleriizi karistaa evireyiiz. Snnet ve nafile namazlar cami ve mescitlerde klrsa da ular evlerde klas daha faziletlidir. Baza da, evde eaatle aaz klak k ise, farz aaz klaldr. 159- Hazreti Aie ve Hazreti i Aasdan (adyallahu Anhuma) rivayet edilitir: Peygaerlerii ezarlar iadethae yapa Yahudi ve Hristiyalara Allah laeti olsu. Reslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem i hastalklar arla ve a ekie duruuda ike arek yzlerii ap buyurdular ki: Peygaerlerii ezarlar iadethaeye evire ve putperestleri tapaklar duruua soka Yahudi ve Hristiyalar, Allah Tel Hazretlerii laetie uralardr. Yani ahirete gnce benim mezar ibadethaneye evireyiiz. Bei, putperestler gii aud yapayz. edeizi aak Cea Hakka tahsis ediniz. 160- Sehl ibni Sad .A. Hazretleride rivayet edilitir: . Bir gn Resul Ekrem Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri sevgili kzlar Fatatz-Zehra .A. saadethaelerii erefledirdiler. Fakat evde Hazreti Peygaeri daad Hazreti Ali .A. yoktu. ordular: Kz Fata, kocan nerede? Hazreti Fata: Bile, iraz attk. iirledi ve kp gitti. Ne tarafa gittiii iliyoru. Hazreti Peygaer, orada ulua ehl (R.A.) Hazretlerine hitaben: Ya Sehl, git, Ali nerede ise ara, bul ve bana haber ver, buyurdu. Sehl, Hz. Alii Mesidi erifte yatakta olduu haberini getirdi. Bunun zerine "Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri hee Mesidi erife vard, Hazreti

Aliyi yere uza yatyor uldu. Oa: Kalk, ey toprak aas, kalk, ey toprak aas, uyurdular. Yai topraa serili yatyorsu, kalk da eve gidelim. Derhal Hazreti Peygamberin emirlerine uyarak saadethanelerine dndler. Bylece Hazreti Fata da yz gldrd. Mtercim: Bu hads-i erifi delletide alalyor ki, fakirlerde aka zegileri de Cai ve mescitlerde yatp, uzaas caizdir. Ayra ir kiseyi taltif etek ve gl kazaak, ii oa lka takak ve ou kyeledirek aizdir. nk Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem, Hazreti Ali plak yere uzad ii ou E tra = "toprak aas kyesi ile arp taltif etilerdir. oralar u ad Hazreti Alii ok houa gittii ii uva ve kyeleri olutu. 161- Eb Katade (adyallahu AhHazretleride rivayet edilitir: izde iriiz eside girdii zaa oturada e iki rekt Tahyyet-l-Mescid niyeti ile Allah rzas ii aaz kls. Mtercim: Drt mezhebde de bu hads-i erifle ael edilir, ia E Haife ezheide, kerahet vaktide aiye gire kise Tahiyyet-l-Mesid aaz klarsa ekruh olur; yle ir vakitte klaas gerekir. Aak e vakit aaz klak zere aiye gire kise vaktide seti veya farz aaz klarsa ayra Tahiyyet-ul-Mesid aaz klaya lzu yoktur. Bir de Mekke-i Mkerremede Haremi-erife giren kimse iin ittifakla Tahiyyet-I-Mesid aaz yoktur; k tavafta sora iki rekt tavaf aaz klaada ede iki rekt aaz klaz. Tavaf aaz ile Tahiyyet-l-esid aaz d olur. Yie aide ia aaza ala ise, Tahiyyet-l-esid aaz klaz. 162- Eb Sad El-Hudr (R.A.) Hazretleride rivayet edilitir: Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem, Medine-i Mnevverede Allah u ehri kyaete kadar payidar kls! Mesid-i Nebeviyi ia ederke izzat kedileri ve hepiiz edee alyorduk. Biz irer yk kerpi tarke Aar ibni Yasir ikier ikier tayordu. esul Ekre Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri Ammar o halde toz toprak iinde grnce, ona zel bir iltifatta bulunarak mbarek eliyle Ammar elisesideki tozu sildi ve yle uyurdu: Yazk iare Aara! si ir gurup tarafda ehit edileektir. Aar olar, eete Hazreti Aliye itaat eteye araak, olar ise Aar eheee Hazreti Aliye kar kaya araaklar. Mtercim: Bu hads-i erifte, ai ve mescitleri ias ve oarlas ii al ve beden ile hizmet etmenin slada byk bir yeri olduu eydaa kaktadr. Bir de Hazreti Peygaeri uizesi olarak Aar i Yasir adyallahu Ah ff vakasda ehit olutur: fakat ad gee asi gurup itihatlarda hata ettikleride azur uluduklar arih Kastal yazlardr. 163- Hazreti Osmanda rivayet edilitir. Her kim Allah Tel Hazretlerii rzas ii ir mescit yaptrrsa, Allah Tel Hazretleri o kimse iin cennette o esidi ezerii ia eder. 164- Cabir (R.A.) den rivayet edilitir: Asha kirada ir zat Mesidi-esl iide geerke sivri deir alkl oklar tayordu. Hazreti Peygaer oa hitae yle uyurdu: Oklar ular sarkta gelip geee dokuup zarar veresiler. Cami ve mescitlerde akta silh tayarak dolaak ekruhtur; k akas yaralaasa seeiyet verili olailir. 165- Eb Ms (R.A.) da rivayet edilitir: Her kim mescitleriizde ve arlarzda ok ve sg gii yaralay silhlar ile dolaaak olursa, olar sivri ular sarktas ve ir Mslman kedisi yzde yaralaasa seeiyet veresi. 166- Hassan (R.A.) da rivayet edilitir Ey sla airi Hassa! eslullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem in yerine, (Onu hicveden) o rik airlere cevap ver. Allah, Hassa Cerail Aleyhissel ile destekle. Mtercim: Bu hads-i erifde, Hazreti Peygaeri huzurlarda kaside ve iirleri okuduu sait olduuda ai ve mescitlerde de u gii iirleri okuaileei hk karltr. arih Kastaln bu hads-i erifi erhide ua dair aklaa yaptr. 167- Kbda .A. rivayet edilitir:

Abdullah bin Eb Huddu aa oru vard. Mesid-i Reslde, oula atrke saadethaeleride ulua Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem akaaz duyup yaza terif ettiler ve aa hitae: Ya K, alaa ir ks ala ve dier ks zeride ala buyurdular. Ben de: Pekl! Yars alad. Dierii desi, dedim. Bunun zerine Hazreti Peygamber Eb Hudda hitaben: Kalk, de buyurdular. Mtercim: Bu hads-i erifte, ai ve mescitlerde sulh ve buna benzer din hkmlerin yerine getirilesi davalar gii hususlara aklas erudur, hk kaktadr. 168- Eb Hureyreden (R.A.) rivayet edilitir: Mescid-i Resl sofas ve evresii silip sprekle uraa irisi vard. ora u kise vefat etti ve asha kira tarafda kaldrld. eslullah ada halii sorup duruu reie, bana haber vermeniz gerekmez miydi? Mezar aa gsteriniz. buyurdular. Sonra o mteveffaya, kabri zeride eaze aaz kld. Mtercim: Cami ve mescitlerde hizet gre kayy ve hadeeleri kyet ve erefleri isalar arasda dk ve aya grrse de Allah ve peygaer katda kyetlerii ok yksek olduu ve gldkte sora hez esedi rei l ezar zeride eaze aaz klaileei hk u hads-i erifte karlaktadr. 169- Eb Hureyre .A.de rivayet edilitir: D gee ir azg i, aaza ai olak ii zerie atld. Allah iziyle ou kskvrak yakalad. Hatta istedi ki esidi direkleride irie alayay da, saahleyi hepiiz ou gresiiz. Lki sora kardei Sleyman Aleyhissel u duas hatra geldi: Allah, ei ala ve ede sonra hibir kimseye nasip olmayacak bir saltanat bana ver. Cilere hkete saltaat yalz kedisie ait olas dileye leya peygaeri u duas yzde o ii alaakta vazgeti. 170- elee .A. da rivayet edilitir, Halar arkasda hayva stde tavaf yap. elee dedi ki: ahatsz olduuu Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem e bildirdim ve bunun zerine byle buyurdu.) Mtercim: Peygamber Aleyhisselt vesselam uhtere zeveleride elee .A.a valideizi hastalda dolay eru azeretie iae Kbeyi yaya olarak tavaf eteye g yetireediide hayvaa ierek tavaf etelerie Hazreti Peygaer tarafda saade uyurdu. Ki olursa olsu, eru ir azereti olduu takdirde ouzlarda taarak yahut hayvaa idirilerek tavaf ettirileside aiz olduu hk, u hads-i erifte karltr. 171- E ad .A de rivayet edilitir: Hak Sbhanehu ve Tel Hazretleri, ahiret hayat ile dnya hayat arasda ir kuluu Hazreti Muhammed Aleyhisselm uhayyer kld. O kul da, ahiret hayat seti. Ey E Bekir, alaa. Gerek al ve gerek arkadal yde kedisie e ok iettar olduu kii phesiz E Bekirdir. Eer etide irii dost edii olsayd, aak Eb Bekiri edinirdim. Lkin (btn Mslmanlara ail ola sla kardelii ve sevgisi var. Mesidde kapatladk kap raklas; yalz E Bekiri kaps kals. 172- i Abbas (R.A.)da rivayet edilitir: Gerek u ki, gerek ale ve gerekse bedenen Kuhafei olu E Bekr-i ddkdan ok beni minnettar eden hibir kise yoktur. Eer isalar arasda irii, kedie dost edii olsayd, E Bekiri ediirdi. Lki sla dostluu ahsi dostta daha deerlidir. Bu Mesidde Ebu Bekiri peereside aka t peereleri aa kapayz. (Mescid, ay zaada Peygaeriizi ikaet yeri idi. Yalz E Bekirde yaa ola kap veya peerei ak raklas isteeleri, eaz ir tair olup yalz ou grek isteelerii ifadesidir.) 173- i er .A. den rivayet edilitir: Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem ierde ike asha kirada iri: Ya Reslallah! Gece (teheccd) aaz hakkda eriiz edir u aaz asl klr? diye sorua, Hazreti Peygaer yle uyurdu: kier ikier rekt olarak isteile iktarda klr. Aak saah aaz vaktii gireside korkarsa, tek rekt klar ve u kld aaz ou vitir aaz olur. Mtercim: Bu hads-i erifte a afii (Allah raheti zerie olsu vitir aaz tek rekt klas daha faziletli olduu hk karaktadr. Fakat az afii limleri, Haefi ezheii gre uhalefet eteyerek vitir aaz ir sella rekt klas terih etilerdir. Efediiz, vitir aaz, gee aazlar souusu

olarak klas tavsiye uyurulard. Gee aaz uzatlrsa vitri kara korkusu doar. Efediiz u hususa dikkatii ekilerdir. 174- Eb Hureyre (R.A.)de rivayet edilitir Cemaatle kla aaz seva, evide veya iyeride kld aaz sevada yirie deree fazladr. Herhangi iriiz gzele adestii alr ve yalz cemaatle aaz klak aksad ile aiye gelirse, girieye kadar her att adda Allah Tel ou ir deree ykseltir ve oda ir hatas alar. Caiye girie, orada yalz aaz ii ekledii sree kiseyi iitedii ve adesti de ozulad takdirde, aazda ii gii sevap kazar ve elekler de: Allah! Ou ala, oa erhaet et, diye dua ederler. 175- Eb Ms (R.A.) dan rivayet edilitir: Mi, i ii, lleri iririe keetlee yap giidir. (Hazreti Peygamber bu hads-i sylerken paraklar iririe keetledi. 176- Eb Hureyre (R.A)den rivayet edilitir: Bir le aazda Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem sehven iki rekt sonunda selm verdi. Ashaptan Zlyedeyn ada ir zat: Ey Allah esul! Uuttuuz u, yoksa aaz ksald? Buu zerie Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem Efediiz yle uyurdular: Ne uuttu, e de ksald. Sonra cemaate sordular: Zlyedeynin dedii gii i oldu? Ashab- Kira, evet, dediler. Buu zerie Hazreti Peygaer kalkp iki rekt daha kldlar ve sehiv yala sedesi yaptlar. Mtercim: Bykler meclisinde muhterem ve faziletli bir zat, bu hads-i erife dair ir iskli, ya itiha etek veya sorup reek ii u fakire sordu: Bu asl olur; aazda sora, dya kel kouulu ike iki rekt daha klas ve sehiv ve sedesi yaplas ile aaz sahih oluyor? idi iz de yle yapsak caiz olur mu? Ben de cevaben: . Bu hads-i erifi ahk hakkda mtehit ialar ihtilf ettiler. a E Haife Hazretlerie gre, u hads-i erifi hk, Hazreti Peygaere ait zellik tar. yle ki: Naazda koua evaz ve aazda irisiyle kouulursa gerek Peygaeri ve gerekse uhata aaza halel geleesi Peygaer Sallallahu Aleyhi ve Sellem e ahsus olup izlere ul yoktur. Yahut bu hads-i erif varit olduu zaa aazda kouak hez hara deildi, sora hara kld. a afii Hazretlerie gre, kouula sz uuta sz olursa aaz ozaz. Bir kise aaz iide ike, aazda olduuu uutarak, dya kel sylerse aaza zarar verez. Hazreti Peygaer de, aazda deili za ile kouutur. a Malik Hazretlerie gre, aaz dzeltilesi ii kouula sz aaz ozaz, dedi. Bu eva o zat so deree eu etti. 177- Ebu Sad (R.A.) den rivayet edilitir: Herhangi biriniz, stre arkasda aaz klar da, ir kise de geek isterse, ou iteklesi. Eer zorlarsa pataklas. k o aak ir eytadr. (Stre, namazda nnden geilmemesi iin koyulan bir engeldir. Bu engelin arkasda geek varke ill arada geek isteye ve hele uda srar ede kiii hakk ktektir. Bu hareket, aak ir eyta ii olarak deerledirileilir. 178- Eb Cheym (R.A.) de rivayet edilitir: Naaz kla, sede esafesi de gee ada, e kadar gah ykleeeii ileilseydi, ou de geektese krk yl, ay g, saat ekleeyi ye tutard. 179- i Mesud (R.A.) da rivayet edilitir: Hazreti Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem efendimiz Mekkede Kbei yada aaz klarke, E Cehil ve ou arkadalar ulua Kureyi ileri ge