الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد...

25
ران ي ا لان ك ي ج ن س صاد ت ق ا وي گ ل ا ش ي را يو( 00/5 ) اد ب) دا ي, ب ن ژ ي, ب ت ش ه ب5 ب ارد1383 ي ك; ب ا و ب ي ل و? پ كدة ش ه و ر? ي ران ي ا ي م لا س ا وري ه م ج ي; ز ك ژ مM ك; ن ا ب

Upload: iona-norman

Post on 04-Jan-2016

57 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

پژوهشكدة پولي و بانكي بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران. الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383. مشكلات الگوسازي كلان در ايران. حسابهاي ملي دولت و بخش دولتي ارقام پولي ترازپرداختها نيروي انساني شاخصهاي قيمت نرخهاي ارز. همخواني آمارها. ارقام پولي. نرخ ارز. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

الگوي اقتصادسنجي كالن ايران(00/5)ويرايش

بيژن بيدآباد

1383ارديبهشت

پژوهشكدة پولي و بانكيبانك مركزي جمهوري اسالمي ايران

Page 2: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

مشكالت الگوسازي كالن در ايران

حسابهاي ملي•دولت و بخش دولتي•ارقام پولي•ترازپرداختها•نيروي انساني•شاخصهاي قيمت•نرخهاي ارز•

Page 3: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

همخواني آمارها

ارقام پولي

حسابهاي ملي

بودجه دولتتراز پرداختهانرخ ارز

نرخ ارز

نرخ ارز

Page 4: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

برخي تحوالت عمده در دورة نمونة

دوره زمانيساختار اقتصاديدوره زمانيساختار اقتصادي

1338- 1352قبل از افزايش قيمت نفت1369- 1374سياست هاي بازسازي

1353تكان افزايش قيمت نفت1370- 0000كاهش ارزش نرخ ارز صادراتي

1354- 1356قبل از انقالب و بعد از شوك نفت1372- 0000كاهش ارزش پول ملي

1357انقالب1375- 0000سياست هاي تثبيت

1338- 1357دوره اي از حكومت پهلوي1376- 0000تغيير مديريت كشور

1358- 0000ساختار بعد از انقالب1377سياست جامعة مدني

1359- 1367جنگ1378سياست سامان دهي اقتصادي

1362- 0000بانكداري بدون ربا1379تكان افزايش قيمت نفت

1368- 0000دوران بعد از جنگ1380تثبيت نرخ ارز

1369- 1372استقراض خارجي1381يكسان سازي نرخ ارز

1369- 1373سياست هاي تعديل

Page 5: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

هاي كلي ويژگي

الگوي ميان مدت ساليانه ساختار زماني •هاي اقتصاد هاي سياستگذاري و پيش بيني تحليل سناريو هدف •

كالن اتحاد135 معادله استوكستيك و 65 معادله: 200معادالت • پارامتر 208پارامترها • 108 از قبل تعيين شده: 170 درونزا و 200 متغير: 262 متغيرها•

سياستي و باقي كمكي و كيفي20 برونزا: 62و تأخيردار حداقل مربعات معمولي روش برآورد• مشاهده ساالنه(43 )1338-1380دوره برآورد•4.1ويرايش Eviews نرم افزار•Gauss-Seidelسازي حل ديناميك با الگوريتم روش شبيه•

دستمزد، كار-ارز-خارجي، پولي، مالي، حقيقي، اسمي، قيمتهاي اصلي بخش•هاي انباشته تأخيرات حداكثر تا يكسال، استفاده از متغيرپويايي •

رفع هم-ادغامي مرتبة اول زماني، معادالت برحسب پارامترها خطي و برحسب ساختار رياضي •

غيرخطي متغيرها خطي و

Page 6: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

متغيرهاي برونزاي سياستي

حساب سرمايه ترازپرداختها•آالت به نسبت واردات ماشين•

واردات كاالتسهيالت تكليفي اعطائي به بخش •

دولتيتسهيالت تكليفي اعطائي به بخش •

خصوصيهاي نفتي در شاخص قيمت فرآورده•

داخلقيمت وزني نفت خام ايران در بازار •

المللي بينتوليد نفت•نرخ بهره بين بانكي لندن•كننده شاخص قيمت مصرف•

هاي صنعتي كشور وارداتCIFشاخص •

نرخ ارز رسمي•نرخ ارز صادراتي•حساب ذخيره تعهدات ارزي•هزينه جاري دولت•هزينه عمراني دولت•گذاري خارجي دولت هزينه سرمايه•هاي خاص دولت هزينه پرداخت•فروش دالر در بازار ارز غيررسمي•ميانگين موزون نرخ بهره تسهيالت •

بانكيهاي ميانگين موزون نرخ بهره سپرده•

بانكي

Page 7: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

هاي الگو بخش

رديفبخشتعداد اتحادهاتعداد معادالتجمع

1خارجي32923

2پول18612

3دولت1257

4حقيقي411625

5اسمي401525

6قيمت491039

7كار844

جمع20065135

Page 8: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

ساختار محاسباتي الگو

شامل 3هاي مستقل: تعداد بلوك• معادله200

شامل 1هاي همزمان تعداد بلوك• معادله102

شامل دو 2هاي برگشتي: تعداد بلوك•بلوك

معادله84 معادله14

Page 9: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

هاي خاص‌ويژگيعرضه و تقاضا•قيمت•ها خطا•تفاوت تعاريف اقالم مختلف•ارقام جاري و حقيقي•دوگانگي بازار پول •دوگانگي دولت و بخش دولتي•چندگانگي ارزي •حساب ذخيره تعهدات ارزي دولت•دوگانگي نفتي•گذاري تأمين منابع مالي سرمايه•تسهيالت تكليفي بودجة دولت•رفع هم-ادغامي•ارتباط بخش خارجي و بخش پول•n جايگزين• تابع توليد غيرنفتي كامالهاي خارجي تعديالت نرخ ارز برارزشيابي دارايي •

Page 10: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

تعادل و عدم تعادلتعادلعرضهتقاضاعدم تعادل

تجارت صادراتوارداتتراز جاريخارجي

ارزيمنابع ارزيمصارف ارزيتراز پرداختهاخالص ساير داراييها و

حساب سرمايهپوليعرضه پولتقاضاي پول

ماليدرآمد دولتهزينه دولتكسري بودجهتغييردر موجودي انبار+ مغايرتهاي

آماري

تقاضاي كاال و خدمت

عرضه كاال و خدمت

حقيقي

تغييردر موجودي انبار+ مغايرتهاي

آماري

اسميدرآمد مليهزينه ملي

كارعرضه كارتقاضاي كاربيكاري

Page 11: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

اتحادهاي ناصادق

تصحيح مصنوعي آمار•اضافه كردن جملة پسماند•رگرسيون رابط بدون جملة •

اخاللرگرسيون رابط با جملة اخالل•

Page 12: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

مكانيزم عمل الگو

خارجي 1.

پول 2.

دولت 3.

حقيقي 4.

اسمي 5.

قيمت- نرخ ارز- نرخ بهره- دستمزد 6.

كار 7.

Page 13: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

متغيرهاي جريان و موجودي

تبديل متغير جريان به متغير موجودي•تبديل متغير موجودي به متغير جريان•

ساختار زماني و تأخيرات

تحوالت كيفي

Page 14: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

مراحل عملياتي

برآورد•الگوي عددي•سازي شبيه •ارزيابي الگو•بيني توانايي پيش•

ساله42، 10، 5، 3، 2، 1هاي دوره•

Page 15: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

شبيه سازي درون نمونه

0

10000

20000

30000

60 65 70 75 80 85 90 95 00

IRXOILDIRXOILD_SIRXOILD_2

IRXOILD_3IRXOILD_5IRXOILD_10

Actual and Simulated ValuesDifferent 1, 2, 3, 5 and 10 years Horizons

0

100

200

300

60 65 70 75 80 85 90 95 00

IRMGDCIFPIRMGDCIFP_SIRMGDCIFP_2

IRMGDCIFP_3IRMGDCIFP_5IRMGDCIFP_10

Actual and Simulated ValuesDifferent 1, 2, 3, 5 and 10 years Horizons

- واردات كاال به قيمت 104نمودار ثابت، ميليون دالر

- صادرات نفت، 23نمودار ميليون دالر

Page 16: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

شبيه سازي درون نمونه

-10

0

10

20

30

40

50

60 65 70 75 80 85 90 95 00

IRXGNODOPIRXGNODOP_SIRXGNODOP_2

IRXGNODOP_3IRXGNODOP_5IRXGNODOP_10

Actual and Simulated ValuesDifferent 1, 2, 3, 5 and 10 years Horizons

0

100000

200000

300000

400000

60 65 70 75 80 85 90 95 00

IRM2VIRM2V_SIRM2V_2

IRM2V_3IRM2V_5IRM2V_10

Actual and Simulated ValuesDifferent 1, 2, 3, 5 and 10 years Horizons

- نقدينگي، ميليارد 210نمودار ريال

هاي - صادرات كاال105نمودار غيرنفتي به قيمت ثابت، ميليون

دالر

Page 17: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

شبيه سازي درون نمونه

0

100000

200000

300000

400000

60 65 70 75 80 85 90 95 00

IRGDPMIRGDPM_SIRGDPM_2

IRGDPM_3IRGDPM_5IRGDPM_10

Actual and Simulated ValuesDifferent 1, 2, 3, 5 and 10 years Horizons

0

100000

200000

300000

400000

60 65 70 75 80 85 90 95 00

IRGDPNFIRGDPNF_SIRGDPNF_2

IRGDPNF_3IRGDPNF_5IRGDPNF_10

Actual and Simulated ValuesDifferent 1, 2, 3, 5 and 10 years Horizons

- توليد ناخالص داخلي 703نمودار غيرنفتي به قيمت بازار به قيمت

ثابت، ميليارد ريال

- توليد ناخالص 620نمودار داخلي به قيمت بازار به قيمت

ثابت، ميليارد ريال

Page 18: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

شبيه سازي درون نمونه

0

20000

40000

60000

80000

100000

60 65 70 75 80 85 90 95 00

IRIPIRIP_SIRIP_2

IRIP_3IRIP_5IRIP_10

Actual and Simulated ValuesDifferent 1, 2, 3, 5 and 10 years Horizons

0

50000

100000

150000

200000

60 65 70 75 80 85 90 95 00

IRCIRC_SIRC_2

IRC_3IRC_5IRC_10

Actual and Simulated ValuesDifferent 1, 2, 3, 5 and 10 years Horizons

- مصرف خصوصي 709نمودار به قيمت ثابت، ميليارد ريال

گذاري - سرمايه706نمودار خصوصي به قيمت ثابت،

ميليارد ريال

Page 19: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

شبيه سازي درون نمونه

-4000

0

4000

8000

12000

16000

60 65 70 75 80 85 90 95 00

IREMIREM_SIREM_2

IREM_3IREM_5IREM_10

Actual and Simulated ValuesDifferent 1, 2, 3, 5 and 10 years Horizons

0

50

100

150

200

60 65 70 75 80 85 90 95 00

IRCPIIRCPI_SIRCPI_2

IRCPI_3IRCPI_5IRCPI_10

Actual and Simulated ValuesDifferent 1, 2, 3, 5 and 10 years Horizons

- شاخص قيمت 2007نمودار كننده مصرف

- نرخ ارز بازار 2001نمودار غيررسمي، ريال برحسب هر

واحد دالر

Page 20: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

شبيه سازي درون نمونه

0

20

40

60

80

60 65 70 75 80 85 90 95 00

IRIRNBIRIRNB_SIRIRNB_2

IRIRNB_3IRIRNB_5IRIRNB_10

Actual and Simulated ValuesDifferent 1, 2, 3, 5 and 10 years Horizons

4000

8000

12000

16000

20000

60 65 70 75 80 85 90 95 00

IREMPIREMP_SIREMP_2

IREMP_3IREMP_5IREMP_10

Actual and Simulated ValuesDifferent 1, 2, 3, 5 and 10 years Horizons

- نرخ بهره در 2008نمودار - اشتغال، هزار نفر3104نمودار بازار غيرمتشكل پولي

Page 21: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

سازي شده ‌هاي شبيه‌شوك

حساب ذخيره تعهدات ارزي •نرخ بهره بين بانكي لندن •كننده ‌شاخص قيمت مصرف•

هاي صنعتي ‌در كشورحساب سرمايه •نرخ ارز صادراتي •نرخ ارز رسمي •توليد نفت •هاي ‌قيمت نفت در بازار•

المللي ‌بينشاخص سيف واردات •

آالت و ‌نسبت واردات ماشين•تجهيزات

انداز ‌هاي پس‌نرخ بهره سپرده•بانكي

نرخ بهره تسهيالت بانكي•هاي نفتي در داخل ‌‌قيمت فرآورده•هزينه عمراني دولت •هزينه جاري دولت •فروش ارز در بازار غيررسمي ارز•تسهيالت تكليفي بخش خصوصي •تسهيالت تكليفي بخش دولتي •

Page 22: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

µÁ| m2 -  ZiMÄ�Ôy� � �1Ê°¿Z] Y| ¿Y aÉZÅÃ{ b à Æ]w ¿ { ËY§Y� � � � � � � � � %

‌‌‌‌)%(µ fÀ̄[ YÂmÄ]  [ YÂm Ì̤e� � �‌

Ä·{Z »‌̤f»¹Z¿�‌1377‌1378‌1379‌1380‌Âf»� �‌

23 d ¿̈cY{Z� � 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

104 ʬ̬uÓZ̄cY{ YÁ� 0.79 2.27 3.15 4.50 2.68

105 ʬ̬uÊf ¿̈ Ì£ÉZÅÓZ̄cY {Z� � � 0.07 0.21 0.51 0.63 0.36

210 Ê´ÀË|¬¿ (2.25) (3.71) (5.21) (5.03) (4.05)

620 ʬ̬u YZ]d¼Ì«Ä]Ê y̧Y{ ·ZyZ¿| Ì·Âe� � � 0.10 0.32 0.46 0.74 0.41

703 ʬ̬u YZ]d¼Ì«Ä]Êf ¿̈ Ì£ ·ZyZ¿| Ì·Âe� � � � 0.12 0.36 0.55 0.86 0.47

706 ʬ̬uÊ Â yÉ Y~³ÄËZ»� � � � � 0.69 2.01 2.74 3.84 2.32

709 ʬ̬uÊ Â y¥ »� � � � 0.06 0.20 0.33 0.52 0.28

2001 ʼ Ì£ YZ] Yw ¿� � � � � � � � (3.45) (4.77) (8.60) (11.63) (7.11)

2007 Ã|ÀÀ̄¥ »d¼Ì« yZ� � � � 0.21 0.68 0.06 1.07 0.50

3104 µZ¤f Y� 0.02 0.08 0.06 0.20 0.09

2008 Ê·Âa¶° f»Ì£ YZ] {à Æ]w ¿� � � � � � � 1.06 2.57 0.20 3.73 1.89

Page 23: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

µÁ| m3-  ZiMÄ�Ôy� � �1Ê°¿Z]cÔÌÆ eà Æ]w ¿ { ËY§Y� � � � � � %

)%(µ fÀ̄[ YÂmÄ]  [ YÂm Ì̤e� � �‌

Ä·{Z » ̤f»¹Z¿� 1377‌1378‌1379‌1380‌Âf»� �‌

23 d ¿̈cY{Z� � 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

104 ʬ̬uÓZ̄cY{ YÁ� (0.48) 0.22 0.99 2.19 0.73

105 ʬ̬uÊf ¿̈ Ì£ÉZÅÓZ̄cY {Z� � � (0.00) 0.06 0.15 0.40 0.15

210 Ê´ÀË|¬¿ (2.03) (2.86) (3.40) (4.28) (3.14)

620 ʬ̬u YZ]d¼Ì«Ä]Ê y̧Y{ ·ZyZ¿| Ì·Âe� � � (1.04) (1.21) (1.15) (1.08) (1.12)

703 ʬ̬u YZ]d¼Ì«Ä]Êf ¿̈ Ì£ ·ZyZ¿| Ì·Âe� � � � (1.16) (1.34) (1.27) (1.17) (1.23)

706 ʬ̬uÊ Â yÉ Y~³ÄËZ»� � � � � (5.05) (5.48) (4.10) (3.00) (4.41)

709 ʬ̬uÊ Â y¥ »� � � � (0.63) (0.81) (0.85) (0.87) (0.79)

2001 ʼ Ì£ YZ] Yw ¿� � � � � � � � (3.23) (3.83) (5.82) (10.33) (5.80)

2007 Ã|ÀÀ̄¥ »d¼Ì« yZ� � � � (0.79) (0.69) (0.69) (1.49) (0.91)

3104 µZ¤f Y� (0.14) (0.17) (0.20) (0.28) (0.20)

2008 Ê·Âa¶° f»Ì£ YZ] {à Æ]w ¿� � � � � � � (6.00) (2.46) (0.56) (1.83) (2.71)

Page 24: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

µÁ| m7 -  ZiMÄ�Ôy� � �1000{YMYZ] { Y Á§| »M{ ËY§YµZË{ ZÌ Ì̧»� � � � � � � � � � � � �‌‌‌‌)%(µ fÀ̄[ YÂmÄ]  [ YÂm Ì̤e� � �‌

Ä·{Z » ̤f»¹Z¿�‌1377‌1378‌1379‌1380‌Âf»� �‌

23 d ¿̈cY{Z� � 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

104 ʬ̬uÓZ̄cY{ YÁ� 0.29 0.69 1.07 1.44 0.87

105 ʬ̬uÊf ¿̈ Ì£ÉZÅÓZ̄cY {Z� � � 0.03 0.02 0.24 0.28 0.14

210 Ê´ÀË|¬¿ 0.08 0.37 (0.24) 0.32 0.13

620 ʬ̬u YZ]d¼Ì«Ä]Ê y̧Y{ ·ZyZ¿| Ì·Âe� � � 0.04 0.11 0.13 0.23 0.13

703 ʬ̬u YZ]d¼Ì«Ä]Êf ¿̈ Ì£ ·ZyZ¿| Ì·Âe� � � � 0.04 0.12 0.16 0.26 0.15

706 ʬ̬uÊ Â yÉ Y~³ÄËZ»� � � � � 0.25 0.62 0.90 1.21 0.75

709 ʬ̬uÊ Â y¥ »� � � � 0.02 0.07 0.10 0.16 0.09

2001 ʼ Ì£ YZ] Yw ¿� � � � � � � � (1.26) (1.33) (3.13) (3.44) (2.29)

2007 Ã|ÀÀ̄¥ »d¼Ì« yZ� � � � 0.08 0.40 (0.52) 0.21 0.04

3104 µZ¤f Y� 0.01 0.04 (0.02) 0.05 0.02

2008 Ê·Âa¶° f»Ì£ YZ] {à Æ]w ¿� � � � � � � 0.39 1.22 (1.21) 1.57 0.49

Page 25: الگوي اقتصادسنجي كلان ايران (ويرايش 00/5) بيژن بيدآباد ارديبهشت 1383

پيش بيني

سازي نرخ ارز يكسان•

حساب ذخيرة ارزي •