11

บทท�� บทท�� 11ความรู้�เบ �องต้�นเกี่��ยวกี่�บความรู้�เบ �องต้�นเกี่��ยวกี่�บจิ�ต้ว�ทยาอ�ต้สาหกี่รู้รู้มจิ�ต้ว�ทยาอ�ต้สาหกี่รู้รู้ม

22

ความหมายความหมายจิ�ตวิ�ทยา จิ�ตวิ�ทยา == การศึ�กษาพฤต�กรรมของมนุ�ษย�การศึ�กษาพฤต�กรรมของมนุ�ษย�อ�ตสาหกรรม อ�ตสาหกรรม == การผลิ�ต การจิ�าหนุ�าย การบร�การ การผลิ�ต การจิ�าหนุ�าย การบร�การ

การใช้ ส�นุค้ า การบร�หารงานุบ�ค้ลิากร ฯการใช้ ส�นุค้ า การบร�หารงานุบ�ค้ลิากร ฯจิ�ตวิ�ทยา จิ�ตวิ�ทยา ++ อ�ตสาหกรรม อ�ตสาหกรรม == การศึ�กษาพฤต�กรรมมนุ�ษย�โดยการ การศึ�กษาพฤต�กรรมมนุ�ษย�โดยการ

หาข อม%ลิในุส�วินุท&'เก&'ยวิข องก)บงานุ หาข อม%ลิในุส�วินุท&'เก&'ยวิข องก)บงานุ

อ�ตสาหกรรมอ�ตสาหกรรม

33

ว�ว�ฒนากี่ารู้ของจิ�ต้ว�ทยาว�ว�ฒนากี่ารู้ของจิ�ต้ว�ทยาอ�ต้สาหกี่รู้รู้มอ�ต้สาหกี่รู้รู้ม

ค้ค้..ศึศึ .1704 ( .1704 (BryanBryan ) ) งานุวิ�จิ)ย การพ)ฒนุาท)กษะของนุ)กโทรเลิขในุการส�งข�าวิสาร“ ”งานุวิ�จิ)ย การพ)ฒนุาท)กษะของนุ)กโทรเลิขในุการส�งข�าวิสาร“ ”

ค้ค้..ศึศึ .1813 ( .1813 (Robert OwenRobert Owen ) ) หนุ)งส,อ ท)กษะใหม�ของส)งค้ม“ ”หนุ)งส,อ ท)กษะใหม�ของส)งค้ม“ ”

ค้ค้..ศึศึ .1832 ( .1832 (Charles BabbageCharles Babbage ) ) หนุ)งส,อ เศึรษฐก�จิของเค้ร,'องจิ)กร แลิะผ% “หนุ)งส,อ เศึรษฐก�จิของเค้ร,'องจิ)กร แลิะผ% “ผลิ�ต”ผลิ�ต”

ค้ค้..ศึศึ .1903 .1903 ((Walter Dill ScottWalter Dill Scott)) หนุ)งส,อ ทฤษฎี&การโฆษณา “หนุ)งส,อ ทฤษฎี&การโฆษณา “ ((The The Theory of Theory of

Advertising) Advertising) ””

ค้ค้..ศึศึ .1913 .1913 ((Hugo MunsterbergHugo Munsterberg ) ) หนุ)งส,อ จิ�ตวิ�ทยาแลิะประส�ทธิ�ภาพของ“หนุ)งส,อ จิ�ตวิ�ทยาแลิะประส�ทธิ�ภาพของ“อ�ตสาหอ�ตสาห

กรรม กรรม ((Psychology and industrial Psychology and industrial EfficiencyEfficiency))

44

กี่ารู้ปฏิ�ว�ต้�อ�ต้สาหกี่รู้รู้มกี่ารู้ปฏิ�ว�ต้�อ�ต้สาหกี่รู้รู้ม ((Industrial Industrial RevolutionRevolution))

เป5นุการเปลิ&'ยนุแปลิงอย�างใหญ่�หลิวิงในุเป5นุการเปลิ&'ยนุแปลิงอย�างใหญ่�หลิวิงในุบร�เตนุบร�เตนุใหญ่�ใหญ่� ท)7ง ท)7งด านุด านุเศึรษฐก�จิเศึรษฐก�จิ ส)งค้มส)งค้ม แลิะ แลิะเทค้โนุโลิย&เทค้โนุโลิย& เก�ดข�7นุในุ เก�ดข�7นุในุ

ค้ร�สต�ศึตวิรรษท&' ค้ร�สต�ศึตวิรรษท&' 1818 แลิะแลิะ ค้ร�สต�ศึตวิรรษท&' ค้ร�สต�ศึตวิรรษท&' 1919 โดยม&จิ�ดเร�'มจิากโดยม&จิ�ดเร�'มจิากเทค้โนุโลิย&เทค้โนุโลิย&เค้ร,'องจิ)กรไอนุ�7าเค้ร,'องจิ)กรไอนุ�7า ((ใช้ ใช้ ถ่�านุห�นุถ่�านุห�นุเป5นุเช้,7อเพลิ�งหลิ)กเป5นุเช้,7อเพลิ�งหลิ)ก) )

ท�างานุด วิยท�างานุด วิยเค้ร,'องจิ)กรเค้ร,'องจิ)กรอ)ตโนุม)ต� อ)ตโนุม)ต� ((โดยเฉพาะโดยเฉพาะอ�ตสาหกรรมส�'งทออ�ตสาหกรรมส�'งทอ) ) ค้วิามก าวิหนุ าทางเทค้โนุโลิย&แลิะเศึรษฐก�จิถ่%กผลิ)กด)นุด วิยค้วิามก าวิหนุ าทางเทค้โนุโลิย&แลิะเศึรษฐก�จิถ่%กผลิ)กด)นุด วิยการสร างการสร างเร,อเร,อ เร,อก�าป;' นุเร,อก�าป;' นุ แลิะ แลิะทางรถ่ไฟทางรถ่ไฟ ท&'อาศึ)ยเค้ร,'องจิ)กรไอนุ�7า ท&'อาศึ)ยเค้ร,'องจิ)กรไอนุ�7า ค้วิามเจิร�ญ่ก าวิหนุ าแผ�ขยายไปส%�ย�โรปตะวิ)นุตกแลิะทวิ&ปค้วิามเจิร�ญ่ก าวิหนุ าแผ�ขยายไปส%�ย�โรปตะวิ)นุตกแลิะทวิ&ปอเมร�กาเหนุ,อ แลิะส�งผลิกระทบท)'วิโลิกในุท&'ส�ดอเมร�กาเหนุ,อ แลิะส�งผลิกระทบท)'วิโลิกในุท&'ส�ด

httphttp://://thth..wikipediawikipedia..orgorg//wikiwiki

55

เค้ร,'องจิ)กรไอนุ�7าของเจิมส� วิ)ตต�จิ�ดเร�'มต นุการปฏิ�วิ)ต�อ�ตสาหกรรม

โรงงานุป;' นุด ายในุย�ค้ปฏิ�วิ)ต�อ�สาหกรรม

66

สงค้รามโลิกค้ร)7งท&' สงค้รามโลิกค้ร)7งท&' 11

ช้�วิง ค้ช้�วิง ค้..ศึศึ. . 19141914 - - 19181918

2828 กรกฎีาค้ม กรกฎีาค้ม . . พ ศึ. . พ ศึ 24572457 – – 1111 พฤศึจิ�กายนุ พฤศึจิ�กายนุ . . พ ศึ. . พ ศึ24612461

77

หลิ)งสงค้รามโลิกค้ร)7งท&' หลิ)งสงค้รามโลิกค้ร)7งท&' 1 ( 1 (Robert YerkesRobert Yerkes ) ) แบบแบบทดสอบทดสอบ Army Army

Alpha, Army Beta Alpha, Army Beta ((Group Group Testing)Testing)

ค้ค้..ศึศึ .1927 .1927 กี่ารู้ศึ#กี่ษาว�จิ�ยกี่ารู้ศึ#กี่ษาว�จิ�ย กรณ&ศึ�กษาของฮอร�ทอร�นุ“ ” กรณ&ศึ�กษาของฮอร�ทอร�นุ“ ”

ค้ค้..ศึศึ.1950 .1950 หน�งส อ หน�งส อ ““Industrial and Organization Industrial and Organization Psychology) Psychology)””

พพ..ศึศึ - .2500 2502 - .2500 2502 ( (สมาค้มจิ�ตวิ�ทยาแห�งประเทศึไทยสมาค้มจิ�ตวิ�ทยาแห�งประเทศึไทย ) )ประช้�มใหญ่�ประช้�มใหญ่�

พพ..ศึศึ .2507 .2507 เรู้��มม�กี่ารู้สอนจิ�ต้ว�ทยาอ�ต้สาหกี่รู้รู้มในเรู้��มม�กี่ารู้สอนจิ�ต้ว�ทยาอ�ต้สาหกี่รู้รู้มในสถาบ�น สถาบ�น

อ�ดมศึ#กี่ษาไทยอ�ดมศึ#กี่ษาไทย

88

ขอบข*ายของจิ�ต้ว�ทยาอ�ต้สาหกี่รู้รู้ม ขอบข*ายของจิ�ต้ว�ทยาอ�ต้สาหกี่รู้รู้ม1. 1. สภาพแวิดลิ อมต�างๆ ทางธิ�รก�จิ สภาพแวิดลิ อมต�างๆ ทางธิ�รก�จิ2. 2. สถ่านุการณ�ท&'ม&อ�ทธิ�พลิเก&'ยวิข องสถ่านุการณ�ท&'ม&อ�ทธิ�พลิเก&'ยวิข อง

สาขาจิ�ต้ว�ทยาอ�ต้สาหกี่รู้รู้มและองค-กี่รู้สาขาจิ�ต้ว�ทยาอ�ต้สาหกี่รู้รู้มและองค-กี่รู้1. 1. พฤต�กรรมองค้�กรพฤต�กรรมองค้�กร2. 2. จิ�ตวิ�ทยาบ�ค้ค้ลิจิ�ตวิ�ทยาบ�ค้ค้ลิ3. 3. จิ�ตวิ�ทยาวิ�ศึวิกรรมจิ�ตวิ�ทยาวิ�ศึวิกรรม4. 4. การพ)ฒนุาองค้�กรการพ)ฒนุาองค้�กร5. 5. การให ค้�าปร�กษาอาช้&พการให ค้�าปร�กษาอาช้&พ6. 6. แรงงานุส)มพ)นุธิ�แรงงานุส)มพ)นุธิ�

99

ล�กี่ษณะอาชี�พของน�กี่จิ�ต้ว�ทยาอ�ต้สาหกี่รู้รู้มล�กี่ษณะอาชี�พของน�กี่จิ�ต้ว�ทยาอ�ต้สาหกี่รู้รู้ม 1. 1. เป5นุลิ%กจิ างขององค้�กรอ�ตสาหกรรมเป5นุลิ%กจิ างขององค้�กรอ�ตสาหกรรม

2. 2. เป5นุองค้�กรให ค้�าปร�กษาเป5นุองค้�กรให ค้�าปร�กษา3. 3. เป5นุอาจิารย�ในุมหาวิ�ทยาลิ)ยเป5นุอาจิารย�ในุมหาวิ�ทยาลิ)ย

ข�อจิ0ากี่�ดของน�กี่จิ�ต้ว�ทยาอ�ต้สาหกี่รู้รู้มข�อจิ0ากี่�ดของน�กี่จิ�ต้ว�ทยาอ�ต้สาหกี่รู้รู้ม1. 1. สถ่านุะของนุ)กจิ�ตวิ�ทยาอ�ตสาหกรรมสถ่านุะของนุ)กจิ�ตวิ�ทยาอ�ตสาหกรรม2. 2. ป;ญ่หาการส,'อสารป;ญ่หาการส,'อสาร3. 3. การข)ดขวิางการเปลิ&'ยนุแปลิงการข)ดขวิางการเปลิ&'ยนุแปลิง