Минбар 2014 (46)

16
НАШРИЯИ МАРКАЗИИ ЊИЗБИ ХАЛЌИИ ДЕМОКРАТИИ ТОЉИКИСТОН сањ. 8-9 Њаёти њизб Пешнињод барои рушд Китобиёт Рањовард Барои вањдат, рушди устувори иќтисодї ва зиндагии шоистаи мардум! 12 ноябри соли 2014, чоршанбе, 46 (973) www.tribun.tj E-mail: [email protected] Тољикистону Хитой: БОЗ ЯК ЌАДАМИ УСТУВОР БА СЎИ ЊАМКОРИЊО МАХФИТАРИН СИРИ ЧИН ДАР ОН АСТ, КИ КОМИЛАН СИР НАДОРАД БАРРАСИИ ФАЪОЛИЯТИ "ЌОНУНГУЗОР" сањ. 4 БИОГАЗ РЎШНОИЮ ГАРМЇ МЕОРАД сањ. 12 КИТОБЕ, КИ БАРОИ ЊАР ЗИЁЇ ЗАРУР АСТ сањ. 13

Upload: tribun-tribun

Post on 06-Apr-2016

241 views

Category:

Documents


10 download

DESCRIPTION

 

TRANSCRIPT

Page 1: Минбар 2014 (46)

Минбари халќ12 ноябри соли 2014№46 (973)

НАШРИЯИ МАРКАЗИИ ЊИЗБИ ХАЛЌИИ ДЕМОКРАТИИ ТОЉИКИСТОН

сањ. 8-9

Њаёти њизб

Пешнињод барои рушд

Китобиёт

Рањовард

Барои вањдат, рушди устувори иќтисодїва зиндагии шоистаи мардум!

12 ноябри соли 2014,чоршанбе,№46 (973)

www.minbari.halk.tjE-mail: [email protected]

www.tribun.tjE-mail: [email protected]

Тољикистону Хитой:

БОЗ ЯК ЌАДАМИ УСТУВОР

БА СЎИ ЊАМКОРИЊОМАХФИТАРИН СИРИ ЧИН

ДАР ОН АСТ, КИ КОМИЛАНСИР НАДОРАД

БАРРАСИИ ФАЪОЛИЯТИ"ЌОНУНГУЗОР"

сањ. 4

БИОГАЗ РЎШНОИЮГАРМЇ МЕОРАД

сањ. 12

КИТОБЕ, КИ БАРОИЊАР ЗИЁЇ ЗАРУР АСТ

сањ. 13

Page 2: Минбар 2014 (46)

Минбари халќ12 ноябри соли 2014

№46 (973)2 ЊАФТАИ ПРЕЗИДЕНТ

Дар доираи сафар Сардори давла-ти Тољикистон дар шањри Пекин-пойтах-ти Љумњурии Мардумии Чин мулоќотњоизиёди дуљониба анљом дод.

Аз љумла, субњи 7 ноябр Президен-ти Љумњурии Тољикистон ЭмомалїРањмон бо Президенти Бонки соди-роту воридоти (Эксимбонки) Љумњу-рии Мардумии Чин Ли Жуогу муло-ќот кард.

Тавре зикр гардид, бо ќарзњои имти-ёзноки ин бонки бонуфузи Чин дар Тољи-кистон лоињањои зиёди зербиної дарсоњањои наќлиёту энергетика ва дигарбахшњои иќтисоди кишвар амалї шуда-анд ё дар њоли татбиќ ќарор доранд.

Имрўз ба имзо расидани як зумрасозишномањои нави ќарзї миёни сохто-рњои гуногуни Тољикистон ва Эксимбон-ки Чин дар назар аст.

uДар шањри Пекин Сарвари дав-лати Тољикистон Эмомалї РањмонВолии музофоти Хэнани ЉумњурииМардумии Чин Сиэ Фучжанро бањузур пазируфт.

Дар мулоќот масоили њамкории То-љикистон бо ин музофоти Чин баррасїшуд.

Тавре зикр гардид, ширкатњои инмузофот бо Тољикистон њамкории боса-мар ба роњ мондаанд, пеш аз њама дарсоњаи кишоварзї ва тасмим доранд, киоянда барои коркарди саноатии мањсу-лоти кишоварзї корњои назаррас анљ-ом дињанд.

Пас аз мулоќот миёни Тољикистонва музофоти Хэнани Чин Ёддошти та-фоњум оид ба њамкорї дар соњањои ки-шоварзї ва саноат ба имзо расид, китибќи он аз љониби ширкатњои ин музо-фот дар Тољикистон бо харљи беш аз800 миллион доллари амрикої корхо-нањои зиёди саноатї бунёд хоњад ёфт.Дар навбати аввал комбинати орд, кор-хонаи нурињои минералї ва заводњои

Тољикистону Хитой:

БОЗ ЯК ЌАДАМИ УСТУВОР

БА СЎИ ЊАМКОРИЊОРўзњои 6-8 ноябри соли равон Президенти Љумњурии Тољикистон Эмомалї Рањмонљињати иштирок дар Муколамаи шарикони Форуми њамкорињои иќтисодии кишварњоиОсиё ва Уќёнуси Ором ба Љумњурии Мардумии Чин сафар кард.

равѓанкашї ва коркарди тухмии зироа-тњои кишоварзї бунёд меёбанд.

uЗимни мулоќоти ПрезидентиЉумњурии Тољикистон ЭмомалїРањмон бо Раиси Бонки аграрии ЧинЛю Шиюй масоили ташкил ва густа-риши њамкорї баррасї шуд.

Чунонки иттилоъ дода шуд, дар

ба гуфтугўйи созанда сурат гирифт.Тавре зикр гардид, аз љониби ин

ширкат дар Тољикистон чанд лоињаибузурги роњсозї, аз љумла сохтмонунавсозии роњи мошингарди Душанбе-Хуљанд-Чанок бо наќби Шањристон, тат-биќ гардидааст.

Ба масоили вобаста ба омодасозиибосифати лоињаи навсозии ќитъаиЌалъаи Хумб-Хоруѓи шоњроњи Душанбе-Ќулма-Чин таваљљуњи хос зоњир гардид.Чунонки иттилоъ доданд, то аввалњоисоли 2015 лоиња омодаю тасдиќ гарди-да, татбиќи амалии он тобистони њамонсол бояд оѓоз ёбад.

uЗимни мулоќот бо Раиси Шўроимудирони ширкати роњњои оњани ЧинЧжан Зунян масоили вобаста ба сох-тмони ќитъаи Вањдат-Ёвони роњиоњани Душанбе-Ќўрѓонтеппа ва дигармасоили мавриди таваљљуњ баррасїшуд.

Доир ба тезондан ва бо сифати ба-ланд анљом додани татбиќи ин лоињагуфтугўйи судманд сурат гирифт. Тав-ре зикр гардид, сохтмони ин роњи оњанбо наќбњо ва пулњояш бояд то соли 2016анљом дода шавад. Дарозии ин ќитъаироњи оњан 40,7 км буда, иборат аз 3 наќббо дарозии умумии 3755 м ва 5 пул бо

роии гарми роњбарият ва мардуми То-љикистон, ки зимни сафари давлатии ўба Тољикистон ва њамоиши душанбегииСозмони њамкории Шанхай моњи сен-тябри соли равон зоњир карда шуда буд,изњори ќадрдонї намуд.

Тавре зикр гардид, дар 8 моњи солиравон њаљми гардиши мол миёни дукишвар аз 1,5 миллиард доллари ам-рикої гузаштааст ва ин нисбат ба њаминдавраи соли 2013 40% зиёд аст. Изњо-ри бовар карда шуд, ки солњои наздикин нишондод аз 3 миллиард доллариамрикої мегузарад.

Гуфтугўйи судманд доир ба роњњоитатбиќи босамари санадњои зиёди ми-ёни ду кишвар имзошуда, аз љумла Бар-номаи њамкории иќтисодии Тољикисто-ну Чин барои то соли 2020 сурат ги-рифт.

Раиси Љумњурии Мардумии Чин СиЉинпин изњор дошт, ки се њадафи стра-тегии Њукумати Тољикистон доир ба таъ-мини истиќлоли энергетикї, амниятиозуќаворї ва рањосозии кишвари худ азбунбасти коммуникатсионї "се њадафистратегии њамшарикии Тољикистону Чинаст".

Ба суръатбахшии татбиќи лоињањоикалонњаљми иќтисодї доир ба кашида-ни ќитъаи тољикистонии лўлаи газиОсиёи Марказї-Чин, бунёди навбатидуюми Маркази барќу гармидињии навишањри Душанбе, роњи оњани Душанбе-Ќўрѓонтеппа, навбати дуюми лоињаисохтмон ва навсозии ќитъаи ЌалъаиХумб-Хоруѓи роњи мошингарди Душан-бе-Хоруѓ-Ќулма-Чин ва корњои геологї-љустуљўї ва истихрољи нафту гази То-љикистон таваљљуњи хос зоњир гардид.

Бунёди корхонањои муштаракикўњкорї, металлургї, коркарди мањсуло-ти кишоварзї ва монанди инњо аз сам-тњои муњими њамкории иќтисодии дукишвари њамсоя номида шуд.

Њамчунин ба дурнамои бунёди роњиоњани Чин-Тољикистон-Афѓонистон-Эрон-Халиљи Форс низ таваљљуњи хосзоњир карда шуд.

Пас аз анљоми мулоќот дар њузурисарони ду давлат Эмомалї Рањмон ваСи Љинпин 4 созишномаи нави њамкорїба имзо расид.

uДар вохўрї бо Раиси Ширкатимиллии металлургию кўњкории Чин(CNMM) Луо Тао масоили вобаста бакорњои геологї-љустуљўї ва истих-рољи тилло дар кони Покрўди Тољи-кистон баррасї шуд.

Тавре зикр гардид, ин ширкат якеаз бузургтарин ширкатњои љањон дар инсоња буда, дар зиёда аз 30 минтаќаиЧин ва беш аз 10 кишвари љањон фаъо-лият мекунад ва ба истихрољи 40 наму-ди металњои гаронарзиш ва нодир ма-шѓул аст.

Барои корњои геологї-љустуљўї ваистихрољи тиллои кони Покрўди Тољи-кистон ин ширкат тасмим дорад, ки бешаз 250 миллион доллари амрикої сар-моягузорї карда, зиёда аз 1000 љойикорї муњайё созад. Тибќи наќшаи пе-шакї истихрољи тилло аз ин кон боядсоли 2015 оѓоз ёбад ва дар давраи ав-вал ин ширкат њар сол ба буљети Тољи-кистон беш аз 6 миллион доллари ам-рикої андоз хоњад супорид.

uБегоњии њамон рўз Президен-ти Љумњурии Тољикистон ЭмомалїРањмон бо узви доимии Бюрои сиё-сии Кумитаи Марказии Њизби ком-мунисти Чин, Ван Чишан, узви Бю-рои сиёсї, Котиби Кумитаи Марка-зии Њизби коммунисти Чин доир бамасоили сиёсию њуќуќї Мэн Љянч-жу ва муовини вазири корњои хо-риљии ин кишвар Чэн Гопин муло-ќот намуд.

навбати аввал барои дастгирии руш-ди соњаи кишоварзии Тољикистон азљониби ин бонк 100 миллион доллариамрикої ќарзи имтиёзнок људо кардамешавад. Ин маблаѓњо ба се самтиасосї- сохтмони корхонањои саноатї,рушди соњибкории хурду миёна васавдо ва омодасозии кадрњо равонамегарданд.

uДар мулоќоти Сарвари давла-ти Тољикистон Эмомалї Рањмон боДиректори кулли ширкати роњупул-созии Чин Лу Шан доир ба татбиќилоињањои мављуда ва ояндаи дуљони-

дарозии умумии 712 м мебошад.

uНимаи дуюми рўзи 7 ноябрПрезиденти Љумњурии ТољикистонЭмомалї Рањмон бо Раиси ЉумњурииМардумии Чин Си Љинпин мулоќотнамуд.

Дар вохўрї маљмўи васеи масоилињамкории Тољикистону Чин баррасїшуд. Љонибњо аз сатњ ва мазмуни муно-сибатњои босуръат рушдёбандаи дукишвари њамсоя изњори ќаноатмандїкарданд.

Раиси Љумњурии Мардумии Чин СиЉинпин аз сатњи хеле баланд ва пази-

Page 3: Минбар 2014 (46)

Минбари халќ12 ноябри соли 2014№46 (973) 3ЊАФТАИ ПРЕЗИДЕНТ

10 ноябр ба муносибати Рўзимилитсияи тољик дар КохиВањдати пойтахт боиштироки ПрезидентиЉумњурии ТољикистонЭмомалї Рањмон љамъомадитантанавї баргузор гардид.

ПРЕЗИДЕНТИ мамлакат Эмо-малї Рањмон зимни суханронїкулли кормандони маќомотикорњои дохилии мамлакат ва

њозиринро ба ифтихори љашни касбиа-шон, Рўзи милитсияи тољик самимонатабрик карда, аз љумла таъкид намуд, китаъмини сулњу субот ва оромиву тарти-боти љамъиятї ба зиммаи кормандонимаќомоти њифзи њуќуќ ва сохторњои ни-зомї, бахусус маќомоти корњои дохилївогузор гардида, онњо аз иљрои ин вази-фаи муњиму бошарафи худ бо сарба-ландї мебароянд.

Президенти Љумњурии Тољикистон

Дар рўзи милитсияи тољик азљониби Сарвари давлат ба 50 хизмат-чии сохторњои зертобеи Вазорати ко-рњои дохилї калиди манзили доимииистиќоматї таќдим карда шуд.

Бинои хонањои истиќоматї 9-ошё-на буда, дорои 50 манзили алоњидаизист аст, ки аз як, ду ва 3 њуљрагї ибо-рат мебошанд. Тибќи иттилоъ биноимазкур бо харљи беш аз 12 миллиону80 њазор сомонї ќомат афрохтааст.

Аснои боздид Президенти Љумњ-урии Тољикистон Эмомалї Рањмон басифати сохтмон мароќ зоњир намуда,бо соњибони манзил, ки хизматчиёнисобиќадор ва эњтиёљманди сохторњоињифзи њуќуќу тартиботи Вазорати ко-рњои дохилї мебошанд, суњбати са-мимї намуд.

МУЛОЌОТ БО ГУБЕРНАТОРИ ШАЊРИ САНКТ-ПЕТЕРБУРГ

Дар мулоќот масоили вобаста ба му-носиботи дўстї ва њамкории гуногунљан-баи Тољикистону Русия ва беш аз њамабо шањри Санкт-Петербурги ин кишварбаррасї шуд.

Аз љараён ва натиљањои "РўзњоиСанкт-Петербург дар Душанбе" изњориќаноат карда шуд.

Тавре зикр гардид, минбаъд миёнисохторњои гуногуни ин шањрњои ду киш-вари дўст њамкории пурсамари бевоси-та, аз љумла дар самти омўзиши забонирусї ва ихтисосњои коргарї дар шањриДушанбе ба муњољирони кории эњтимолїва ба корхонањои мушаххас ба кор бур-дану бо шароити зарурї таъмин наму-дани онњо дар шањри Санкт-Петербург,ба роњ монда мешавад.

Гуфтугўйи судманд њамчунин доирба густариши њамкорї дар соњањои энер-гетика, саноат, кишоварзї, маориф, тан-дурустї ва илму техника сурат гирифт.

9 ноябр Президенти кишвар Эмомалї Рањмон губернатори шањри Санкт-ПетербургиФедератсияи Русия Георгий Полтавченкоро ба њузур пазируфт.

СУПОРИДАНИ ХОНАЊОИ ИСТИЌОМАТЇ10 ноябр Президенти Љумњурии Тољикистон Эмомалї Рањмон дар кўчаи Соњилии ноњияиФирдавсии пойтахт бинои наву замонавии бисёрошёнаи хонањои истиќоматиро барои кормандониВазорати корњои дохилии Љумњурии Тољикистон ба истифода дод.

ЉАМЪОМАДИ ТАНТАНАВЇБА МУНОСИБАТИ РЎЗИ МИЛИТСИЯИ ТОЉИК

Эмомалї Рањмон аз шуљоъату мардона-гии садњо нафар кормандони содиќи ма-ќомоти корњои дохилї, ки барои таъминисулњу субот ва оромии љомеа љоннисорїкардаанд, ёдовар шуда, таъкид намуд, кионњо "дар шароити тезутунд гардиданивазъияти сиёсиву љиної дар кишварњимояи Ватан ва халќу миллатро азњамаи арзишњо боло дониста, барои таъ-мини ояндаи дурахшони кишвар ва зин-дагии орому осудаи мардуми он тало-шњои зиёд намуда, хотираи неки онњо дарсањифањои таърихи навини кишварамонабадан сабт гардидаанд.

Аснои суханронї Сарвари давлат из-њор дошт, ки Њукумати мамлакат љињатитањкими заминаи моддї-техникии маќо-моти корњои дохилї ва њамаи сохторњоион пайваста тадбирњои муассир андеши-да, барои њайати шахсї шароити мусои-ди кори муњайё карда шуда дар таъминитаљњизоту воситањои муосири техникї вабунёди иншооти замонавї диќќати авва-линдараља медињад.

Таъкид шуд, ки дар панљ соли охир60 бино ва иншооти маъмурї, аз љумла

маљмааи варзишии "Динамо", госпитализамонавї, маркази назоратии "Шањрибехатар", бинои 5-ошёнаи маъмурї ба-рои дастаи таъиноти махсуси милитсия,бинову иншооти хизматрасонї дар ќисминизомии 3502, инчунин якчанд иншоотисоња дар Вилояти Мухтори Кўњистони Ба-дахшон, вилоятњои Суѓду Хатлон ва гур-ўњи ноњияњои Рашт ба истифода додашуда, љињати омодасозии мутахассисо-ни баландихтисоси соња бунёди Акаде-мияи Вазорати корњои дохилї оѓоз кардашуд.

Зикр гардид, ки то имрўз 650 оилаихизматчиёни милитсияи тољик боќитъањои замини наздињавлигї ва манзи-ли истиќоматї таъмин гардидаанд ва инраванд оянда низ идома дода мешавад.

Маоши кормандони маќомоти корњоидохилї бошад, тўли дањ соли охир 20маротиба зиёд карда шуда, дар ин самтдавра ба давра тадбирњои муњим амалїкарда хоњад шуд.

www.president.tj

Дар вохўрї роњњои татбиќи босама-ри санадњои миёни ду кишвар имзошу-да ва тавофуќоти зиёди дар сатњи олїњосилгардида муфассал баррасї шуд.

uСубњи 9 ноябр Президенти Љум-њурии Тољикистон Эмомалї Рањмондар шањри Пекин бо СарвазириШўрои давлатии Љумњурии Марду-мии Чин Ли Кэтсян мулоќот намуд.

Дар вохўрї масоили вобаста ба тањ-ким ва густариши њамкории иќтисодиютиљоратї ва сармоягузорї, аз љумла дардоираи татбиќи санадњои нави имзошу-да баррасї шуд.

Изњор гардид, ки Тољикистон аз та-шаббуси Чин доир ба ташкили камар-банди иќтисодии Шоњроњи Абрешимдастгирї менамояд.

Изњори бовар карда шуд, ки тавас-сути њамкории иќтисодию тиљоратї вататбиќи лоињањои бузурги зербиноии азљониби Чин дастгиришаванда имконо-ти транзитии Тољикистон дар масириШоњроњи Абрешим ба маротиб афзунмегардад.

uНимаи дуюми рўзи 8 ноябрПрезиденти Љумњурии ТољикистонЭмомалї Рањмон дар шањри Пекиндар њамоиши "Муколама доир ба тањ-кими шарикї дар соњаи њамбастагї"дар чањорчўби њамоиши созмониЊамкории иќтисодии Осиё ва уќёну-си Ором иштирок ва суханронї на-муд.

Њамоиш бо сухани ифтитоњии Раи-си Љумњурии Мардумии Чин Си Љинпиноѓоз ёфт.

Барои иштирок дар ин њамоиш даршањри Пекин роњбарони давлатњо вањукуматњо аз 8 кишвари ќитъаи Осиё -Чин, Тољикистон, Покистон, Муѓулистон,Бангладеш, Камбоља, Лаос ва Мянмарва њамчунин роњбарияти созмонњои бо-нуфузи минтаќавї ба њам омаданд.

Тавре зикр гардид, яке аз мавз-ўъњои асосии ин муколама ташкили ка-марбанди иќтисодии Шоњроњи Абрешимва густариши робитањо миёни кишва-рњои Осиё ва минтаќаи уќёнуси Оромаст.

Сарвари давлати ТољикистонЭмомалї Рањмон зимни суханрониихуд, пеш аз њама ба Раиси ЉумњурииМардумии Чин Си Љинпин барои даъ-ват ба ин њамоиш ва сатњи баланди па-зироию мењмоннавозї арзи сипос кард.Ў њамчунин ба ташаббуси Чин доир бароњандозии муколама бо кишварњоиѓайриаъзои созмони Њамкории иќтисо-дии Осиё ва уќёнуси Ором бањои ба-ланд дода, онро нишонаи љањди индавлат ба густариши њамбастагиињамаљонибаи минтаќавї номид. Таъ-кид гардид, ки густариши робитањоииќтисодию наќлиётї дар чунин доираивасеъ барои Тољикистон барин кишва-рњои осиёї, ки роњњои бањрї надоранд,басо муњим аст.

Президенти Љумњурии ТољикистонЭмомалї Рањмон ташаббуси роњбари-яти Чинро доир ба ташкили камарбан-ди иќтисодии Шоњроњи Абрешим дороиањамияти таърихию тамаддунї номида,изњор дошт: "Мо инро боз як имконињалли вазифаи стратегии рушди муш-тараки минтаќавї мешуморем".

Сарвари давлати Тољикистон Эмо-малї Рањмон аз имзо шудани Созиш-номаи кишварњои аъзои Созмони њам-кории Шанхай дар бораи муњайёсозиишароити мусоид барои боркашонииавтомобилї ва раванди мувофиќасозииБарномаи рушди њамоњанги роњњои мо-шингарди давлатњои аъзои ин созмонёдовар шуда, изњори бовар намуд, киташкили чунин њамкорї дар минтаќањоиаз ин васеъ ба нафъи кулли кишварњоиОсиё аст.

Page 4: Минбар 2014 (46)

Минбари халќ12 ноябри соли 2014

№46 (973)4 ЊАЁТИ ЊИЗБ

Љаласаро раиси ташкилоти ибтидоїРањбар Байзоева њусни ифтитоњ бахшида,рољеъ ба фаъолияти ташкилоти ибтидоиимазкур мухтасар маълумот дод.

Сипас, баъди тасдиќи рўзнома, дар на-зди њозирин раиси Фраксияи ЊХДТ дар Маљ-лиси намояндагони Маљлиси Олии Љумњу-рии Тољикистон Акрамшо Фелалиев ва ва-кили Маљлиси намояндагони Маљлиси ОлииЉумњурии Тољикистон Абдурањмон Хоновдар мавзўъњои "Наќши Конститутсияи (Сар-ќонуни) Љумњурии Точикистон дар тањкимиИстиќлолияти давлатї" ва "20-солагии таъ-сисёбии ЊХДТ" маърўза намуданд.

Дар љаласа њисоботи раиси ташкило-ти ибтидоии њизбии Дастгоњи Маљлиси на-мояндагон Рањбар Байзоева дар давраи азмоњи сентябри соли 2013 то моњи октябрисоли 2014 шунида шуда, интихоби њайатинави Раёсати ташкилоти ибтидоии њизбииДастгоњ баргузор гардид.

ЧУНОНЕ ки раиси ко-миљроия Р. Мањма-дов зимни гузоришихуд иттилоъ дод, кон-ференсияи навбатии

чордањуми њисоботию интихобо-тии Њизби Халќии Демократии То-љикистон дар ноњияи Рашт дар ма-рњилаи омодагї ба чорабинињоимуњими сол 20 - солагии Сарќо-нуни Љумњурии Тољикистон ва 20-умин солгарди ташкилёбии ЊизбиХалќии Демократии Тољикистондар рўњияи баланди созандагиюободкорї доир мегардад.

Мавсуф зикр намуд, ки кон-ференсияи нуњуми њисоботї - ин-тихоботии Њизби Халќии Демок-ратии Тољикистон дар ноњияиРашт, ки 29 майи соли 2012 боиштироки муовини якуми РаисиЊизби Халќии Демократии Тољи-кистон Сафаров Сафар Ѓаюровичгузашта, барои дуюним соли оян-да њайати КИ ва наќшаи фаъоли-яти онро тасдиќ намуд. Кумитаииљроияи ЊХДТ дар ноњияи Раштфаъолияти худро дар асоси Ќону-ни Љумњурии Тољикистон "Дар бо-раи њизбхои сиёсї", Оиннома ваБарномаи њизб ба роњ монда,љињати амалї намудани ќарорусанадњои анљуманњои 10 ва 11-уми ЊХДТ, раёсатњо, маљлисњоиКумитаи Иљроияи Марказии ЊХДТва дастуру супоришњои Раиси му-аззами њизбамон муњтарам Эмо-малї Рањмон дар давраи њисо-ботї як ќатор корњои назаррасе-ро анљом доданд.

Баъди ин љаласаи муњим ра-ёсат ва комиљроия тасмим ги-рифт, ки фаъолияти њар кадомташкилоти ибтидої ва њар якаъзои њизбро бояд тањлил кардабарояд. Дар њамин замина дарњар ташкилоте, ки мо санљиш гу-зарондем, камбудињои љойдошта-ро муайян намуда, роњњои њаллионњоро ба фаъолони ташкилотњоиибтидої мефањмондем ва чо-рањои лозимї меандешидем.

БАРРАСИИ ФАЪОЛИЯТИ "ЌОНУНГУЗОР"5 ноябри соли 2014 маљлиси ташкилоти ибтидоии њизбии"Ќонунгузор" дар Дастгоњи Маљлиси намояндагони Маљлиси ОлииЉумњурии Тољикистон баргузор гардид. Дар љаласаи кушоди Раёсат Рањбар

Байзоева аз нав раиси ташкилоти ибтидоиињизбии Дастгоњи Маљлиси намояндагон ин-тихоб гардид.

Њамчунин, дар љаласа интихоби вакилонба Конференсияи 21-уми ташкилотњои ЊХДТдар ноњияи Исмоили Сомонї доир гардида,ба шахсоне, ки ба узвияти ЊХДТ шомил шу-данд, шањодатномањои ЊХДТ супорида шуд.

Дар фароварди љаласаи мазкур роњба-ри Дастгоњи Маљлиси намояндагони Маљ-лиси Олии Љумњурии Тољикистон ЊамрохонРасулов аз номи ташкилоти ибтидои њиз-бии "Ќонунгузор", Кумитаи иљроияи ЊХДТдар ноњияи Исмоили Сомониро бовар ку-нонд, ки њар як узви ташкилоти ибтидоиимо барои амалї гардидани њадаф ва вази-фањои барномавии ЊХДТ сањми арзандамегузоранд.

А.ЉЎРАЕВ

Наќши созандаи њизбиёнБАРДОШТЕ АЗ КОНФРОНСИ ЊИЗБЇ ДАР НОЊИЯИ РАШТ

Дар конференсияи чордањуми Њизби Халќии Демократии Тољикистон дар ноњияи Рашт, китањти раёсати раиси комиљроияи њизб Рањматљон Мањмадов баргузор шуд, масъалањоињисоботи кумитаи иљроияи Њизби Халќии Демократии Тољикистон дар ноњияи Рашт азмоњи майи соли 2012 то моњи октябри соли 2014, њисоботи комиссияи тафтишотии њизб,интихоби њайати нави кумитаи иљроияи Њизби Халќии Демократии Тољикистон, интихобињайати нави комиссияи тафтишотии Њизби Халќии Демократии Тољикистон дар ноњияиРашт, интихоби вакилон ба Анљумани дувоздањуми ЊХДТ ва ѓайра мавриди баррасиивакилон ќарор гирифт.

Њамин санљишњо, омўзишњо ва ва-зифањогузорињо буд, ки аз њамонсоли 2012 пардохти аъзоњаќќїбењтар шуда, ба сафи Њизби Ха-лќии Демократии Тољикистон 658нафар аъзои нав ќабул шуд, киаз ин шумора 153 нафарашонрозанон ва духтарон ташкил мена-моянд. Шумораи созмонњои ибти-дої аз 43 то ба 48-то расонидашуд.

Давоми њамин сол шўрои за-нони назди Кумитаи иљроия чорљаласаи худро гузаронид, кимасъалањои доѓ ва рўзмарра,яъне даъвати занон ба сафи њизбва дигар мавзўъњои лозимиромавриди баррасї ќарор дод. На-тиљаи њамин буд, ки сафи аъзоињизб аз њисоби занон афзуд. Њай-ати сифатии он низ бењтар шуд.Агар дар аввали сол шумораизанон 468 нафар бошад, дар охи-ри сол шумораи он ба 621 нафаррасид.

Бинобар ин, фаъолияти куми-таи иљроияи њизб дар ноњияиРашт дар самти роњандозии њада-фњои барномавї, тарѓиби дасто-вардњои иќтисодиву иљтимоиикишвар, сањми Президенти Љумњ-урии Тољикистон дар тањкими су-лњу вањдат, зиёд намудани сафиаъзои њизб аз њисоби фаъолон,иљрои вазифањои њизбии аъзољињати боз њам баланд бардош-тани нуфузи њизб дар љомеа ватавсеаю таќвияти фаъолияти та-рѓиботию ташвиќотї бо манзурифарогирии њарчи бештари ќиш-рњои љомеа, ташаккули донишњоисиёсию њуќуќї, фарњангию маъ-навї, масъулиятшиносї, њимояиманфиатњои миллї боз њам тав-сеа дода шуд.

Љанбаи дигари фаъолиятикомиљроияи њизбї ин истифодаисамараноки расонањои хабарииинтернетї ва васоити ахбориомма мебошад. Почтаи электро-нии КИ ЊХДТ дар ноњияи Рашт бафаъолият оѓоз намуд, ки робитаи

аъзо ва љонибдоронамонро бо ко-миљроияи њизбї ва байни њамди-гар боз њам вусъат гардонд.

Ташкилотњои њизбї дар сам-ти кор бо љавонон муносибатихудро дар сатњу сифати нав ро-њандозї намуд. Дар якљоягї боташкилоти љамъиятии љавонон"Созандагони Ватан" дар байниљавонон чорабинињои фарњангивуварзишї, илмиву оммавї ташкилнамуда, бо ин васила љињати болорафтани фарњанги сиёсии онњо вабедор кардани завќи ташкилотчи-гиашон сањми муносиб гузоштанд.

Кумитаи иљроияи њизб дарноњияи Рашт фаъолияти шўроизанонро низ дар мавриди кор бозанњои хонашин ва нафароне, кимуваќќатан бекоранд, тасеа бах-шид. Аъзои шўрои занони наздикумитаи иљроия вазифањои худромувофиќи наќшаи корї амалїгардонда, наќши занонро дарпешрафти љомеаи демократї вањуќуќбунёд боз њам баланд бар-доштанд.

Дар назди КИ маркази тањ-лилї бо љалби 7 нафар собиќа-дорон ва фаъолони њизб ташкилшуда, онњо вазифадор гардиданд,ки силсилаи суњбату мулоќотњоибайни ашхоси барўманд ва љаво-

нонро тањти унвони "Мулоќоти дунасл" доир намоянд. Мувофиќидастури КИМ ЊХДТ кор аз рўи ха-ритаи сиёсї дар њамаи ќитъањо вањавзањои интихоботї пеш бурдашуда, ташкилотњои ибтидої маъ-лумоти лозимиро ба КИ пешнињодменамоянд. Дар КИ њамчунин бомаксади баррасии мунтазамимасъалањои љорї, њамоњангсозїва танзими фаъолият бобати бакорњои њизбї ва чорабинињоитаблиѓотиву ташвиќотї љалб на-мудани аъзои КИ дар мањалњо,кумитаи иљроияи ноњиявї ва ва-килони аз њизб пешбаришудашўрои машваратї ташкил кар-да шуд.

Њамин талошњо буд, ки инти-хоботи Президенти Љумњурии То-љикистон дар ноњияи Рашт боруњияи баланд ва дастгирї аз си-ёсати номзад аз ЊХДТ ЭмомалїРањмон доир гашта, номзади мо83,4 фоиз овозњоро соњиб гашт.Натиљањои интихобот дар 64ќитъаи интихоботї ва њудудњоиљамоатњои шањраку дењот тањлилшуда, харитаи сиёсии ноњия тар-тиб дода шуд.

Дар ноњияи Рашт аз 2952 на-фар аъзои ЊХДТ 1422 нафара-шонро љавонон ташкил медињанд.Ин созандагони Ватан дар њамагуна чорабинињои фарњангиюсиёсї ва корњои ободонию љамъ-иятии ноњия дасти фаъол доранд.Њар кадоме аз онњо мувофиќи им-коноти доштаашон дар пешраф-ти дењањои ноњия ва кишвар пай-васта сањм мегузоранд.

Кумитаи иљроияи ЊХДТ дарноњияи Рашт оид ба њалли муш-

килоти муњољират ва дигар масо-или рўзмарра бо аъзои хеш пай-васта вохўрињо доир менамояд вањамчунин дар доираи барномањоиалоњидаи худ њамкории доимиробо муњољирони мењнатї пайвастароњандозї мекунанд. Бо ташаб-буси аъзои фаъоли Кумитаииљроияи ЊХДТ дар ноњия дар на-тиљаи бурдани корњои таблиѓотїдар шањру вилоятњои Федерат-сияи Русия бо вуљуди он ки љамъ-иятњои тољикон амал мекунанд,боз њам љамъиятњои хурди љаво-нони дењоти Рашт таъсис додашудаанд, ки онњо мустаќиман даркорњои ободонию созандагиидењањои ноњия њиссагузорї мена-моянд.

Бояд гуфт, ки дар кори куми-таи иљроияи ЊХДТ ва ташкило-тњои ибтидоии он камбудињо низњастанд. Гузаронидани соатњоисиёсї, ќабули аъзо ва дигар чо-рабинињои њизбї на дар њама таш-килотњо хуб аст. Барои мисол таш-килотњои Агроинвестбонк, Хоља-гии об, Ѓарм, Назарайлоќ, Кама-роб, Тољпромбанк, МИР -10 нис-бати кори њизбию сиёсї фориѓ-болї мекунанд. Фаъолияти коргу-зорї ва супурдани њаќќи аъзогїљавобгўи талабот нест.

Дар нињоят бояд тазаккурдод, ки сарфи назар аз камбудињо,ки њамагї ислоњшавандаанд, дарфаъолияти ташкилоти њизбииноњия пешрафтњои ќобили муло-њиза ба назар мерасанд. Натиљаиасосии кори њизбї, ки иштирокифаъолона дар маъракањои инти-хоботї ва пирўзї ба даст оварданмебошад, дар ноњияи Рашт бахубї эњсос мегардад. Дар ин љокори таблиѓотї бо тарзу услубинаву замонавї ба роњ мондашуда, њарчи бештар одамонрофаро гирифта истодаанд.

Наќшаи обуна ба њафтано-маи њизбии "Минбари халќ" бар-зиёд иљро шуд. Барои соли 2015ба љои 625 нусха ба 635 нусха обу-на шудаанд. Дар ин кор њамаиташкилотњои ибтидоии њизбї, азљумла созмонњои њизбии ЌалъаиСурх, Н. Махсум, Њоит, Тагоба,Навобод, Аскалон, ТИЊ И. Со-монї, Беморхонаи марказї ваКАТС фаъолияти хуб нишон до-данд. Гузашта аз ин пешсафониин маъракаи муњим аз љињати мо-лию маънавї њавасманд гардон-да шуданд.

Конфронси њисоботию инти-хоботї дар нињоят ќарорњои дах-лдор ќабул намуда, ташкилотњоињизбиро вазифадор намуд, ки бамаъракањои сиёсии дар пешисто-да њамаљониба омодагї бинанд.

Усмон СОЛЕЊ,сухангўи ЊХДТ

Page 5: Минбар 2014 (46)

Минбари халќ12 ноябри соли 2014№46 (973) 5ЊАЁТИ ЊИЗБДар Конференсияинавбатии чордањумињисоботию интихоботииКИ ЊХДТ дар ноњияиЊисор дар баробарибаррасии дигармасъалањо гузоришираиси Кумитаи иљроияиноњиявии њизб МирзоШарипов барои аздавраи моњи майи соли2012 то моњи ноябрисоли 2014 шунида шуд.Зикр гардид, ки Кумитаииљроияи ЊХДТ дар ноњияфаъолияти худробештар дар самтиробита ва њамкорињоимунтазам боташкилотњои ибтидої бароњ монда, бароибартараф намуданикамбудињо чорањоимушаххас меандешад.

Дар партави сиёсати пешги-рифтаи роњбарияти њизб ва бар-номањои созанда љонибдоронињизб зиёд гардида, имрўз Ко-миљроияи ноњиявии ЊХДТ 2638нафар аъзо ва 72 ташкилотиибтидоиро муттањид месозад.

Яке аз вазифањои асосие,ки имрўз КИ дар пеши худ гузош-тааст, зери ѓояњои созандаињизб муттањид намудани шахсо-ни бомаърифат, бунёдкор, со-њибтаљриба, ташкилотчї ва уму-ман нафароне мебошад, ки та-вонанд љомеаро барои корњоисозандагиву бунёдкорї сафар-бар намоянд. Бо ин маќсад дарназди Кумитаи иљроия Шўроињамоњангсозї таъсис дода шу-дааст, ки самтњои вусъат бахши-дани корњои тарѓиботї дар бай-ни зиёиён, занон, љавонон вадигар табаќањои љомеаро ба роњмондааст.

Тибќи ќарори Раёсати Ку-митаи Иљроияи Марказии ЊизбиХалќии Демократии Тољикистоноид ба ташкил намудани гур-ўњњои таблиѓотию ташвиќотї азњисоби аъзои кумитаи иљроия,зиёиён ва вакилони Маљлисивакилони халќи ноњия гурўњњоитаблиѓотї ташкил шудааст, кидар њамаи љамоатњои шањракудењоти ноњия бо мардум бо маќ-сади фањмондадињии дастовар-дњои Тољикистон дар давраи 23-соли истиќлолият, нуќтањои асо-

МЕЊНАТИ СОЗАНДАЮ БУНЁДКОРОНАБА ИСТИЌБОЛИ ЉАШНИ 3000-СОЛАГИИ ЊИСОРсии суханронињои Президентимамлакат муњтарам ЭмомалїРањмон дар мулоќотњо бо намо-яндагони ќишрњои гуногуниањолии мамлакат, сафарњоирасмии Љаноби Олї ба ноњия,љињати тањким бахшидан ба ко-рњои омодагї ба таљлили љашни3000-солагии Њисор, њамчунсамтњои асосї ва афзалиятно-ки фаъолияти сиёсию таблиѓотївохўрињо анљом медињанд.

Раиси Кумитаи иљроияи но-њиявии њизб дар бораи наќшаичорабинињои Њукумати Љумњу-рии Тољикистон оид ба омодагїба љашни 3000-солагии Њисор,ки бо ташаббуси наљиби Сарва-ри давлат муњтарам ЭмомалїРањмон љашн гирифта мешавад,дахл намуда, зикр кард, киќисми асосии наќшаи чорабини-њоро сохтмонњои иншоотњоиљашнї ташкил медињанд. Азљониби соњибкорон дар ноњиясохтмони 191 иншоот, аз љони-би сокинони ноњия бошад, та-риќи њашар зиёда аз 29 иншо-от, љамъ 240 иншоот сохта ме-шаванд.

Тайи солњои зиёд марказиноњия бе обу канализатсия буд.Бо маќсади пешбинии чандинсоли оянда имрўзњо ќубурњоикўњнаи корезї бо ќабурњои навиандозаашон калон иваз кардамешаванд.

Дар доираи омодагї ба инљашн корњои ободонию созан-дагиро дар њар як дења, кўча вахона ва мањалли зисти худ вусъ-ат бахшида, бо њамин роњ дарраванди ободу зебо гардонида-ни Ватани азизамон сањм мегу-зоранд.

Дар давраи њисоботї 9 маљ-лиси Кумитаи иљроия баргузоргардид, ки дар онњо масъалањоимуњими дохилињизбї, аз љумлаќабул ба сафи њизб, тањлилифаъолияти ташкилотњои ибти-дої, рафти амалї гардиданиќарорњо ва дастуру супоришњоироњбарияти њизб ва ѓайра бар-расї шуданд.

Вобаста ба љашнгирии 20-солагии таъсисёбии ЊХДТ дарноњия озмуни "Ташкилоти ибти-доии бењтарин" ва дар асоси

фармоиши КИМ ЊХДТ аз 16 ок-тябри соли 2014, №98 бахши-да 20-умин солгарди ќабулиСарќонуни ЉТ ва 20-солагиитаъсисёбии ЊХДТ дар байнидонишљўёни коллељи омўзгорїва хонандагони синфњои бо-лоии муассисањои таълимииноњия озмуни "Иншои озод" дармавзўи "Наќши Сарќонуни(Конститутсия)-и ЉТ дар њаётисиёсию љамъиятии мардумикишвар" гузаронида шуд. Дарбаргузории ин озмунњо устодонва толибилмони коллељи омўз-горї ва муассисањои таълимииумумии №№59, 30 ва 5 фаъо-лона иштирок карданд. Дар инозмун дар асоси Низомнома хо-нандаи синфи 11-и муассисаитаълимии умумии №59 М. Зо-њидова, омўзгори муассисаитаълимии умумии №30 Б.Ња-физова ва донишљўи соли ду-вуми тањсили коллељи омўзго-рии ноњия Д.Ашўрова дар сатњиноњия ѓолиб омада, иншои онњоба озмуни љумњуриявї фирис-тода шуданд.

Дар озмуни "Ташкилоти иб-тидоии бењтарин" ташкилотиибтидоии хољагии "Ватан" ѓолибдониста шуд. Њамзамон фаъо-лияти хуби ташкилотњои ибти-доии "Баракати чорводор", Ку-митаи заминсозї, Беморхонаимарказї, "Маорифчиён", "Амо-натбонк", хољагии "Заркамар"ва чанде дигар ќайд гардид.

Дар давраи њисоботї ба Ку-митаи иљроия 56 арзу шикоят вадархости шањрвандон воридгардида, мутобиќи талаботи

Ќонуни Љумњурии Тољикистон"Оид ба мурољиати шањрван-дон" вобаста ба шароиту имко-ниятњои мављуда ба њамаи онњољавоб гардонида шудааст.

Маљлиси вакилони халќиноњияи Њисор аз 40 нафар ва-кил иборат буда, 37 нафарионро аъзои Њизби Халќии Де-мократии Тољикистон ташкилмедињад. Фаъолияти гурўњи ва-килї аз њисоби аъзои ЊХДТ дарќабулгоњњои љамъиятї ба роњмонда шудааст. Ќабулгоњњоиљамъиятї дар назди маќомотихудидораи шањраку дењот(љамоатњо) ва Маќомотииљроияи мањаллии њокимиятидавлатии ноњия амал мекунанд.Дар ин давра аз тарафи аъзоигурўњи вакилї 28 мулоќот дарњавзањои интихоботї бо инти-хобкунандагон баргузор гарди-дааст. Дар вохўрињо шањрван-дон бештар ба масъалањоињифзи иљтимої, бењтарсозиињолати кори муассисањои таъ-лимї ва тандурустї, таъминиќитъаи замини наздињавлигї,додани ќарзњои имтиёзнок, бењ-тарсозии њолати таъмин бо обинўшокї ва дигар мушкилотирўзгору зиндагии имрўзаашонизњори назар менамоянд.

Раиси КИ ЊХДТ дар ноњияаз камбудињои љиддие, ки дарсамтњои гуногуни фаъолията-шон љой доранд, ёдовар шуд.Яке аз камбудињои асосї ќабулба сафи њизб мебошад.

Бино ба гуфти ў имрўз азшумораи умумии кормандоне,ки дар ташкилоту муассисањои

ноњия кор мекунанд, њамагї 34фоизро аъзои њизб ташкил ме-дињанд. Тањлилњо нишон меди-њанд, ки бештари ташкилотњоиибтидої нисбати ќабул ба сафињизб беэътиної зоњир менамо-янд. Масалан, 407 нафараъзое, ки дар давраи њисоботїба сафи њизб ќабул карда шу-даанд, асосан ба соњањои мао-риф, фарњанг ва тандурустїрост меоянд, ки ин ќонеъкунан-да нест. Дар љамоатњои шањра-ку дењот ва ташкилоту муасси-сањои дигар кор дар ин самт дарсатњи паст ќарор дорад.

Дар њошияи маърўзаи њисо-ботї вакилон Мањмадалї Ќув-ватов (сарвари ташкилоти ибти-доии њизбии "Баракати чорво-дор"), Назрї Асадзода (ТИ "Ма-орифчиён"), Нисо Холдорбеко-ва (ТИ "САЊШ"), Гулхумор До-добоева (ТИ "Коллељи омўз-горї") ва Шуњрат Аминов (ТЉЉ"Созандагони Ватан") ба суханбаромада, фаъолияти КИЊХДТ-ро дар ноњия дар ин дав-ра ќаноатбахш њисобиданд.

Пас аз шунидани њисоботираиси комиссияи тафтишотїњайати нави КИ ЊХДТ дар ноњиява њайати нави комиссияи таф-тишотї интихоб шуданд. ДарКонференсия њамзамон 13 на-фар ба Анљумани ХII ЊХДТ ва-кил интихоб гардиданд.

Дар кори Конференсия му-дири шуъбаи Дастгоњи КИМЊХДТ Ањмадрафиќ Њомидовиштирок ва сухан кард.

Алї ЉЎРА

uДУШАНБЕ. Чанде пеш дар таш-килоти ибтидоии "Оли Сомон"-и Ва-зорати саноат ва технологияњои навиЉумњурии Тољикистон ба истиќболи20-солагии ќабули Сарќонун (Консти-тутсия) ва 20-солагии таъсиси ЊХДТчорабинї баргузор гардид. Дар раф-ти он вазири саноат ва техноло-гияњои нав Шавкат Бобозода, муови-ни Раиси ЊХДТ Асрор Латифзода,њуќуќшиноси Дастгоњи КИМ ЊХДТАбдулло Рањмонзода ва намоянда-гони якчанд комиљроияњои ноњияњоишањри Душанбе ширкат варзиданд.

Дар ибтидо Шавкат Бобозодањозиринро ба муносибати ин љаш-нњои фархунда табрик гуфта, рољеъба наќши Сарќонун дар рушди сано-ат ва иќтисодиёти мамлакат иброзиандеша кард.

Сипас раиси ташкилоти ибти-

АХБОРИ ЊИЗБЇдоии "Оли Сомон"-и вазорат АкрамРўзизода оид ба фаъолияти ташки-лот маълумоти муфассал дод.

Асрор Латифзода, муовини Ра-иси ЊХДТ дар баромади худ оид бањадафњо ва барномањои ояндасозиЊизби Халќии Демократии Тољикис-тон ва њамоњангии онњо бо Конисти-тутсияи (Сарќонуни) Љумњурии Тољи-кистон ба таври васеъ андешаронїнамуд. Ў аз љумла иброз дошт: "Ќабу-ли Конститутсияи мамлакат ва таъ-сисёбии Њизби Халќии ДемократииТољикистон ба њам алоќамандии зичдоранд. Њизби Халќии ДемократииТољикистон ба сифати њизби фаъо-лу бонуфуз дар байни халќ маќомуманзалат ва обрўи зиёдро касб на-муда, тавассути барномањои њадаф-манд дар ободонии Ватан ва осуда-гии мардум сањми калони худро ме-

гузорад. Мо, масъулин ва аъзоиЊизби Халќии Демократии Тољикис-тон тањти роњнамоии Раиси муазза-ми њизбамон, муњтарам ЭмомалїРањмон барои амалї гардидани ор-зуву омоли мардуми сарбаландикишвар тамоми чорањоро роњандозїнамуда, кору пайкори хешро бањрисазовор пешвоз гирифтани љашни20-солагии таъсисёбии Њизби Ха-лќии Демократии Тољикистон ва Ан-љумани навбатии њизбамон равонанамуда, нуфузи худро дар љомеа бозњам тањким мебахшем".

Дар охир аз љониби роњбариятиВазорати саноат ва технологияњоинави Љумњурии Тољикистон ва ЊизбиХалќии Демократии Тољикистон якќаттор фаъолон ва кормандони Таш-килоти ибтидоии "Оли Сомон" бо туњ-фањои хотиравї ва Ифтихорномањосарфароз гардонида шуданд.

uЌЎРЃОНТЕППА. Бахшида ба 20 -солагии ќабули Конститутсияи (Са-рќонуни) Љумњурии Тољикистон, ти-бќи наќшаи чорабинињои шуъбаи

Сабти асноди њолати шањрвандиишањри Ќўрѓонтеппа ва Низомномаимањфили тарѓиботии "Мактаби мо-дарон" дар САЊШ-и шањр мизи му-даввар дар мавзўи "Омода сохтанидухтарон ба њаёти мустаќилона"доир гардид. Мењмонони ин мањ-фил собиќадори мењнат, вакилиМаљлиси вакилони халќи шањриЌўрѓонтеппа Тўтихон Назарова, узвиКумитаи иљроияи Марказии ЊХДТ,муовини раиси шањри ЌўрѓонтеппаСолења Ќосимова ширкат варзида,дар атрофи ин мавзуъ бо навхона-дорон ва донишљўдухтарон суњбаторостанд.Дар охир ба ду љуфти на-вхонадорон дар фазои тантанавїшањодатномањои аќди никоњ ва туњ-фањои хотиравї супорида шуданд.

u НУРОБОД. Кумитаи иљроияиЊизби Халќии Демократии Тољикис-тон дар ноњияи Нуробод дар доираинаќша-чорабинињо оид ба омодагїба даъвати љавонон ва наврасон басафи Ќуввањои Мусаллањи Љумњу-рии Тољикистон як ќатор корњоро ба

сомон расонид. Аз љумла, гурўњњоитарѓиботї дар якљоягї бо маќомотииљроияи мањаллии њокимияти дав-латї, комиссариати њарбї ва маќо-моти њифзи њуќуќи ноњия дар њамаињафт љамоати шањраку дењоти ноњиябо мардум вохўрињо доир намуданд.Дар рафти вохўрињо бо мардум дарбораи моњияти даъват ба сафи ар-тиш, ќарзи шањрвандии њар якљавон будани хизмати Ватан, ша-роити хуби ќисмњои њарбии љумњ-урї суњбату мулокотњо барпо кардашуд.

Натиљаи њамин буд, ки даррўзњои аввали маъракаи даъватљавонон бо хоњиши худ дар сафиќуввањои мусаллањ хизмат карданроихтиёр намуданд ва то имрўз 42 на-фар љавонон ба сафи Ќуввањои Му-саллањ фаро гирифта шуданд, ки ин82 фоизи наќшаро ташкил медињад.

Рўзњои наздик таъмини пурраинаќша дар назар аст.

Тањияи Т. ХАЛИЛОВ

Page 6: Минбар 2014 (46)

Минбари халќ12 ноябри соли 2014

№46 (973)6

Санаи 5-уми ноябри соли љорї даркумитаи иљроияи ЊХДТ дар ноњияи Исмо-или Сомонї бахшида ба 20-умин солгар-ди ќабули Конститутсияи (Сарќонун)-иЉумњурии Тољикистон тањти унвони "На-ќши Конститутсияи (Сарќонун)-и Љумњу-рии Тољикистон дар таъмини суботи сиё-сии кишвар" маљлиси тантанавї бо иш-тироки кормандони масъули кумитаииљроияи ЊХДТ дар ноњия баргузор гардид.

Дар оѓоз раиси кумитаи иљроияиЊХДТ дар ноњияи Исмоили Сомонї Ум-ринисо Казакова тамоми кормандони ку-митаи иљроияро бо фарорасии 20-уминсолгарди ќабули Конститутсия (Сарќону-ни) Љумњурии Тољикистон табрик гуфта,таманнои онро намуд, ки бигзор дар хо-

САНАДИСАРНАВИШТСОЗИ МИЛЛАТ

Њаёти њизб

надони њар як фарди соњибватан хандаитифлон, хушиву хурсандии модарон, сар-баландию саодатмандї, бурдборию ко-мёбињо њувайдо бошад.

Раиси кумитаи иљроияи ноњиявиињизб дар идомаи суханрониаш зикр кард,ки Конститутсияи (Сарќонуни) ЉумњурииТољикистон ин њуљљати созандаву бунёд-коронае мебошад, ки моро ба љомеаиљањонї муаррифї намуд. Њар як фардихештаншиносу худогоњ, ватандору ватан-парвар бояд дар зиндагии худ Сарќону-ни Љумњурии Тољикистонро асоси фаъо-лияти хеш ќарор дода, меъёрњои онродар њаёти њамарўзааш татбиќ намоянд.

«МХ»

Бо њамонодати бепардагўїзикри хайрашродар њар гуфтугу-зор ном меба-ранд. Яке аз чу-нин шахсиятњоисоњибэњтиромпрокурори ноњия,

мушовири адлияи дараљаи аввал ФирдавсЉањонгирї мебошад, ки бо дархости куллисокинони ноњия ба табрикоташ рафтам вабо суоле аз ў посух хостам.

-Муњтарам прокурор, Шуморо басанаи фархунда 20-солагии ќабулиКонститутсия (Сарќонун)-и ЉТ муборакгуфта, мехоњам донам, ки чї боис шудто сазовори самимияту эњтироми мар-дум гаштед?

-Ташаккур (табассум мекунад). Манрости гап намедонам миёни мардум чїгуна бањо дорам, вале њаминро гуфтани-ям, ки садоќат ва вазифаи хизматї бояддар мадди аввал бошад. Бахусус бароикормандони прокуратура. Зеро як бандиКонститутсия (Сарќонун) бахшида бафаъолияти прокуротура тањия шудааст.

Дар моддаи 93 боби 9 омада аст: "На-зорати риояи даќиќ ва иљрои якхелаиќонунњоро дар ќаламрави ТољикистонПрокурори генералї ва прокурорњои то-беи он дар доираи ваколати худ татбиќменамоянд."

Мањз њамон мафњуми риояи даќиќводор бар он менамояд, ки кормандони

САДОЌАТ БА ВАЗИФАДАР МАДДИ АВВАЛ

Мардуми Мастчоњ табиати хосе доранд. Њар нафаре, ки дар хонаи дилу хонаичашмашон љой гирифт, азизу муътабараш медонанд ва фарзанди худ мехонанд.

прокуратура набояд ба иштибоњ ва сањ-лангорї роњ дињанд, ки асоси фаъолиятњамин аст.

Ман низ риояи бечунучарои онро ва-зифаи љонии хеш медонам ва тибќи дас-турњои Президенти кишвар муњтарамЭмомалї Рањмон бар он мекўшам, ки во-лоияти ќонун њамеша шиори фаъолиятихизматиам бошад. Дар якљоягї бо кор-мандони маќомоти Прокуратураи ноњиябар он мекўшем, то бо гиромидошти во-лоияти ќонун холисона ва беѓараз ба мар-дум дар хизмат бошем

Ман низ дар навбати худ ба њамаисокинони Тољикистони азиз, аз љумла со-кинони ноњияи Мастчоњ таљлили 20-сола-гии ќабули Конститутсия (Сарќонун)-иЉумњурии Тољикистонро муборакбод гуф-та, хонаободї ва зиндагии хушу осоиш-таро дар доираи низоми ќонун таманнодорам.

Мусоњиби ман чун тамкини фитриашба сухани дурудароз одат надорад, биг-зор чун њамеша амалаш волотар аз су-хан бошад .

Ќаноатманд аз он будам, ки дархос-ти мардуми ќаториро ба љо овардам. Бу-зургон нек фармудаанд:

Дилро ба дил рањестдар ин гунбади сипењр,

Аз рўи кина кинаву аз рўи мењр, мењр.

Њасан БОЌЇ, узви иттифоќирўзноманигорони Тољикистон

РАИСИ вилояти Суѓд Абду-рањмон Ќодирї рољеъ бапањлўњои эљодиёти ин шо-ираи шањир маърўзаи пур-муњтаво намуда, ўро аз но-

биѓагони охири садаи ХХ ва аввалиХХ1-и љањон номид.

Аз хизматњои шоистаи шоира даррушду нумўъи адабиёти тољик, хусу-сан назми миллї дар арсаи љањонїёдовар шуд. Роњбари вилоят девони

Фарњанг

МАЊФИЛИШЕЪРИ ФАРЗОНА

Дар Ќасри фарњанги Арбоб мањфили шеъриШоираи халќии Тољикистон Фарзона баргузор гардид.

Раиси љамъияти дўстии олмонњо-ву тољикон дар Олмон доктор Алек-сандр Гейзер, коргардони маъруфиэронитабори Њоландия Мањдии Љомїихлосмандии худро ба ашъори Фар-зона ва мењру муњаббати хешро нис-бати эљодиёти ў ироа дошта, нус-хањои аввалини китоби тарљумаишеърњои Фарзонаро ба забонњои ол-мониву инглисї ба шоира таќдим на-муданд.

тозанашри Шоири халќии Тољикистон-ро, ки бо сарпарастии МИЊД вилоятнав аз чоп баромадааст, ба Фарзонатаќдим кард.

Мањфили шеъри Фарзона ба тав-ри ширу шакар доир шуд. Устодонисанъати љумњурї Њунарманди марду-мии СССР Љўрабек Муродов, Њунар-мандони мардумии Љумњурии Тољи-кистон Љўрабек Набиеву Мастона Эр-гашева, Муродбек НасриддиновуАфзалшоњи Шодї, Хосияти Зараф-шониву дигарон суруду таронањоидилангезро бар ашъори шоира Фар-зона хонданд.

Шогирдони шоира, ки имрўз худба дараљаи устодї расидаанд, Аб-дуљаббори Суруш, Нуралї Нурзод,Адиба, Гулноз бо хоњиши шоира азэљодиёти худ шеърњо ќироъат кар-данд.

Њамсари шоира шоир Толиби Оза-рахш низ бо њамроњии писараш Њумо-юн чанд шеъру таронањои дилангез-ро ба самъи њозирин расониданд.

Дар интињо Шоираи халќии Тољи-кистон Фарзона ба ташкилкунандаго-ни ин мањфил арзи сипос кард.

М.МАЌСУДОВ

Page 7: Минбар 2014 (46)

Минбари халќ12 ноябри соли 2014№46 (973) 7АРСАИ НОМУСУ НАНГ

АМРУЛЛО Муќадда-сович бо мутахас-сисини корхонаихуд дар њамин пой-гоњи истењсолї ва-

зифаи печида ва мураккабтари-ни муњандисиро анљом дода, со-бит намуд, ки минбаъд ба иљроикорњои душвори техникии сохт-мони неругоњњо ќудратманд аст.Ин кори мураккаб васли камераиспиралие мебошад, ки дар заво-ди Трубоатоми шањри Харков ис-тењсол гардидааст.

-Ваќте ки мо камераи спира-лиро васл кардем, - мегўяд Ам-рулло Муќаддасович, - барои ба-њогузорї ба ин корамон мутахас-сисини "Спетсгидроэнергомон-таж"-и Санкт-Петербургро даъ-ват намудем, зеро мо бо ин му-ассиса њамкорї дорем. Њоло баин корхона Мигуренко ВалерийРостиславович роњбарї мекунад,њамон муњандисе, ки ваќтњои дарРоѓун масъулият доштанаш мароба кор нагирифта буд. Роњбариба љои ў омада - Ким ЛаврентийИннокентевич алњол мушовиримуассисаи "Русгидро"-и кишвариРусия мебошад. Хулоса, мута-хассисини олирутбаи "СГЭМ"-иСанкт-Петербург ба Роѓун ома-данд ва натиљаи амали мородида, даќиќан санљиданд ва даркорамон ягон камбудие наёф-танд. Аввал онњо мегуфтанд, кикамераи спиралї аз љумлаи гид-роконструксияњои каљмакаљу пе-чида аст ва аз њар сомони неру-гоњ дида хеле бештар печидагињодораду њар як ќисмати онро љо баљо монда, васл намудан нињоятмураккаб аст ва онро фаќат му-тахассисини пурдону пуртаљри-баи олимартаба бояд васлу насбнамоянд. Лекин ба кори мо нињо-ят хўрдагирона муносибат карда-ву санљида бошанд њам, нуќсионро наёфтанд ва тан додаюќоил шуданд.

Амрулло чун ќоил шуданимутахассисини олимартабаи пе-тербургиро фањмид, њамон њик-мати аз падар шунида ба ёдашрасид. "Чашм номард аст, китарсро мебинад, - гуфта будборе амаки њољї Муќаддас, - пи-саронам, дар кор љасурона пешравед, пас баракати зањматихудро мебинед".

Њаќиќатан њам дар ин ама-ли Амрулло ва њамкорони ў якзарра каљравию инњироф набуд.Зимнан камераи спиралї яке азќисматњои муњимтарини неругоњбуда, агар неругоњро ба осиёбмуќоиса кунем, камераи спиралїхизмати парраи осиёбро иљроменамояд, об бо ќудрати бузургба камераи спиралї бархўрда,онро тоб медињад ва дар навба-ти худ камераи спиралї чарха-ро мечархонаду бо њамин муъљ-

РОЊИ «НУРАФШОН»РОЊИ «НУРАФШОН»(Хотима. Аввалашдар шумораи гузашта)

иза ба амал меояд ва аз неруиоб фурўѓи љонбахши оташ, яъненуру нор пайдо мешавад. Ваагар њамин камераи спиралиромутахассисини олимартаба васлнамоянд, пас роњбари муасси-саи "Нурафшон"-и тољик Амрул-ло Халилов ва муњандисини инкорхона Бахтёр Худоёров, ИгорШарифов, Саймўъмин Иброњи-мов, Назирмад Сафаров, Абду-ќањњор Ѓафуров, СадриддинЃиёсов ва дигар коргарони он, кикамераи спиралии дар пойгоњиистењсолї бударо ба дараљаиталаботи муосири техникї васлкардаанд, комилан ба суфуфињамин мутахассисини олимарта-баи ленинградию петербургїшомил њастанд. Сано бодо ба инмуњандисини оќил ва доно,љўянда ва тавонманди кишвар, кибо неруи хираду мањорати дас-тони хеш њам Роѓунро месозанд,њам силсилаи дигар неругоњњоро!

Директори генералии ЉСКНБО-и Роѓун, вакили мардумїдар Маљлиси миллии МаљлисиОлии Љумњурии Тољикистон Са-фаров Хайрулло Амиралиевичба камераи спиралии васлнаму-даи муассисаи "Нурафшон"бањои баланд дод.

-Шумо бо иљрои ин кори му-раккаби техникї, - гуфт Хайрул-ло Амиралиевич ба Халилов, -собит намудед, ки минбаъд му-њандисини тољик њар гуна неру-гоњњои пуриќтидорро мустаќило-на бунёд карда метавонанд.Президенти мамлакат, муњта-рам Эмомалї Рањмон аз ин коришумо нињоят хурсанд мешаванд.

Ваќте ки Љаноби Олї, пеш-вои миллат, муњтарам ЭмомалїРањмон ба Роѓун сафари корї

доштанд, дар пойгоњи истењсо-лии "Нурафшон" бо муњандиси-ну коргарони ин муассиса муло-ќот намуда, камераи спиралииваслкардаи онњоро диданд. Вадар назди њамин ќисмати муњи-ми неругоњ бо гурўњи коргаронумутахассисон сурати якљоя ги-рифтанд.

Амрулло Халилов ба Сардо-ри давлат ваъда дод, ки агармуњандисини муассисаи "Ну-рафшон" ду чархаи неругоњиРоѓунро бо мутахассисони"Спетсгидроэнергомонтаж"-иСанкт-Петербург васлу насб на-моянд, дигар чархањои неругоњ-ро худашон мустаќилона васлунасб хоњанд кард.

-Ин азми ќатъии бунёдкоро-на сазовори тањсин аст, - гуф-танд Роњбари давлат, - ояндаиВатан дар дасти шумост вашумо бояд љумњурии азизамон-ро боз њам ободу зебо намоед.

Љаноби Олї низ ќайд кар-данд, ки њар гоњ чун ба Роѓунсафари корї анљом дињанд, ал-батта, ба ин пойгоњи истењсолїомада, бо натиљањои минбаъдаизањмати мутахассисини "Нураф-шон" шинос мешаванд...

***-Њоло мо бо сохтмони анбор

машѓулем,- сањифањои вазифаинавбатии "Нурафшон"-ро вараќмезанад Амрулло Халилов,- инанбор барои нигоњдории бенто-нит ва намак хоњад буд. Муас-сисањои "Нурсоз", "Некзод","Дагспетсстрой" ("Доѓистонмах-суссохтмон"), ки бо корњои се-ментатсионї машѓуланд, аз инанбор истифода менамоянд.Бентонит хокаи махсусест, киваќти чоњкобї онро бо об шўри-да дар кофтани чоњ истифодаменамоянд, то деворњои чоњфурў наафтанд. Намакобро бочоњњои кофта ба зери дарѓотмерезанд, то об ба ќабати на-мак наравад ва онро вайроннакунад. Дар замони шўравїбарои њимоя аз намаки зеридарѓот зиёда аз дањ миллионмаблаѓ људо шуда буд. Як ќисмиин маблаѓ сарф шудааст. Бароињимоя аз намак муассисаи "То-љикгидромонтаж", корхонаи се-ментатсионї, наќбканон бандњастанд, аллакай наќби њимояинамак омода гардидааст. Базиммаи муассисаи мо рехтанинамакоб супурда шудааст, ки ба

њамин васила кори дар замонишўравї оѓоз ёфтаро давом ме-дињем. Аслан Иттињоди Шўравїба наќша гирифта будааст, кинеругоњи Роѓунро бо усулњоимуосир бисозад. Масалан, дарсохтмони сарбанди он тасмаињаракаткунандаи резиниро бакор бурданї будаанд. Майдонисанљиш соњили рости дарё, даш-ти Љўшон њисоб меёфт, ки дарон љо чилу чор миллион куб сан-гу шаѓал захира гардида буд.Тавассути тасмаи њаракатку-нандаи резинї об сангу регро бадарѓот меовараду худи об бозба дарё њамроњ мешуд, яъне читавре ки мегўянд, об агар садпора гардад боз бо њам ошност.Ба лафзи муњандисї онро бас-тани сарбанд бо усули гидрона-мис меноманд. Мутаассифона,ин њама корњои нек бо пошхўрдани Иттињоди Шўравї баанљом нарасиданд. Аммо ононе,ки имрўз дар ин сохтмони уму-михалќии сарнавиштсоз хизматмекунанд, неругоњро бояд сура-ту сифати олї ва фарљоми некбубахшанд ва ба њамин василаистиќлоли Ватанро боз њамќавитар тањким намоянд...

Чанде пеш Амрулло Халилов дар љашни панљоњсолагии фаъолияти Мигуренко Валерий Ро-стиславович дар муассисаи "Спетсгидроэнергомонтаж"-и Ленинград - Санкт-Петербург шир-кат намуд. Дар мањфили љашн бисёр сифатњои њамидаи ин муњандис зикр гардиданд ва аз љумлабаён ёфт, ки Мигуренко ба тўли кори панљоњсолааш яксаду як чархаи неругоњњоро васлу насбва фаъол намудааст. Чархањои неругоњњои Сарбанд, Марказї, Шаршар, Норак, Бойѓозї (Тољи-кистон), Саяно-Шушенск, Красноярск (Русия), Ассуан (Миср), Сурия, Нелу (Њиндустон) ва дигарминтаќањо.

-Аз чунин кору умри босамар, - мегўяд Амрулло Муќаддасович,- ба таври њаќќонї ифтихоркардан месазад. Фаъолияти ин муњандиси бузурги соњаи сохтмони неругоњи барќи обї бароимо басе ибратбахш аст. Ман хушбахтам, ки алъон муассисаи "Нурафшон" кори "Спетсгидро-энергомонтаж"-ро дар Тољикистони азиз идома мебахшад. Ва дар ин корхона њоло ва минбаъдмисли Мигуренко муњандисини њаќиќї ва олимартабаи тољик ба камол мерасанд.

Саидќули ЌУРБОН, Бахтёри МУРТАЗО

Маркази тадќиќотии"Помир-Чаќалтой" дардаврони Шўравї даррушди илмиастрофизика корњоизиёдеро сомон дод.

МАРКАЗИ ТАДЌИЌОТИИ "ПОМИР-ЧАЌАЛТОЙ"БА ФАЪОЛИЯТ ШУРЎЪ МЕНАМОЯД

Бо пошхўрии ИттињодиШўравї корњои илмї дар онќатъ гардиданд. Баъдан тибќиќарордоди байни Љумњурии То-љикистон ва Федератсияи Русиясоли 2009-ум ин марказ аз саринав ба фаъолият шурўъ намуд.

Марказ дар баландии 4370метр аз сатњи бањр ќарор дош-

та, ба омўзиши нурњои кайњонїмашѓул аст. Тавре сарварииљроияи марказии тадќиќоти ну-рњои кайњонии "Помир- Чаќал-той" Александр Сергеевич Бари-сов иттилоъ дод, дар љањон чу-нин мавзее, ки ба Чаќалтой мо-нанд аст, дар саросари олам та-нњо, дар кўњњои кишвари Боли-

вия њасту халос. Умуман, ининшоот дар сатњи љањонист.

Раиси вилоят Шодихон Љам-шед сарвари иљроияи Марказитадќиќотии нурњои кайњонии "По-мир - Чаќалтой" А. Барисовро бањузур пазируфт. Дар мулоќотоиди њамкорї дар љодаи таъси-си мактаби олимони љавон дарсоњаи астрофизикаи ИттињодиДавлатњои Мустаќил, фаъолиятиМаркази тадќиќотии нурњои кай-њонии "Помир- Чаќалтой" суханрафт. Сарвари иљроияи Марказитадќиќоти нурњои кайњонии "По-

мир- Чаќалтой" А. Борисов азхусуси њадафи сафараш он нуќ-таро ќайд кард, ки дар шањриХоруѓ ва ноњияи Мурѓоб таљриба-омўзии олимони љавон дар соњаиастрофизика ба роњ монда меша-вад. Инчунин таљрибаомўзииолимони љавон дар Маркази та-дќиќотии байналмилалии "По-мир-Чаќалтой" сурат мегирад.

А. Борисов иброз дошт, киаз соли оянда он мунтазам фаъ-олият хоњад кард.

Лутфишоњи ДОДО

Page 8: Минбар 2014 (46)

Минбари халќ12 ноябри соли 2014

№46 (973)8 РАЊОВАРД

БОЗОМЎЗИИ на-мояндагони ва-соити ахбориоммаи ЉумњурииТољикистон дарДонишгоњи ха-

лќии Чин, ки аз 24 октябр то 5ноябр бо даъвати Хазинаи Сулњва Рушди Чин сурат гирифт, идо-маи њамин њамкорињои мутаќоби-лан судманди байнињизбї мањсубмешавад. Дар ин самт низ дар на-зар аст, ки дар давоми соли 2015ду гурўњи мутахассисон дар бах-ши омўзиши технологияи муоси-ри кишоварзї ва тиљорати элект-ронї барои бозомўзї ба Чин са-фарбар карда шаванд.

Курси бозомўзї, ки "Рушдимуосири ВАО дар Тољикистон"унвон гирифта буд, дар радифиташкили лексия, мусоњибаву ма-шѓулиятњои амалї аз љониби ус-тодони маъруфи бузургтариндонишгоњи Љумњурии ХалќииЧин ва мутахассисони варзидаиин кишвар роњандозї гардид.

Директори генералии До-нишгоњи халќии Чин Чин Юлудар мулоќот бо њайати шунаван-дагони курс таќвияти муносиба-тњои дуљонибаи Тољикистону Чин-ро самараи неки сиёсати роњба-рияти ин ду кишвар маънидод на-муда, омодагии донишгоњрољињати дар сатњи баланд баргу-зор намудани курси бозомўзї дарбахши ВАО-и муосир, изњор на-муд. Муовини раиси ХазинаиСулњ ва Рушди Чин Ху Шенсулмаркази бозомўзї муќаррар шу-дани Донишгоњи халќии Чинро

МАХФИТАРИН СИРИ ЧИН ДАР ОНАСТ, КИ КОМИЛАН СИР НАДОРАДЊамкорињои ЊХДТ бо Њизби Коммунисти Чин самараинек оварда, муносибатњои дуљониба давра ба давра таќ-вият меёбанд. Соли сипаригардида роњбарияти ЊХДТ даршањри Синайи ЉМХ бо Хазинаи Сулњ ва рушди Чин шар-тномаи њамкорї ба имзо расонид, ки дар заминаи он хази-наи мазкур љињати бо таљњизоту технологияи электронї

љињати боло рафтани дараљаимањорату малакаи шунавандагонсозгор унвон карда таъкид дошт,ки таълимгоњи номбурда аз пеш-ќадамтарин донишгоњњои кишвармањсуб гардида, ба шунаванда-гони курси бозомўзї бењтарин ус-тодон лексия мехонанд.

Роњбари гурўњи њайати Љум-њурии Тољикистон, Раиси КИЊХДТ дар шањри Душанбе Љам-шед Саидов ташкили чунин чо-рабинињоро заминаи мусоиди гу-стариши њамкорињои дуљонибаихалќњои тољику хитої унвон кард.

Субњи 24 октябр дар биноиХазинаи Сулњ ва Рушди Чин му-лоќоти њайати шунавандагоникурси бозомўзї бо роњбариятиХазинаи номбурда баргузор шуд.Муовини дабири кулли Хазинахонум Юй Сяосюан зимни муло-ќот хотироти неки худро аз сафа-раш ба Љумњурии Тољикистон вамулоќоту суњбатњои самимї бомасъулини Дастгоњи КИМ ЊХДТёдовар шуда, густариш ёфтанимуносибатњои дўстиро заминаиустувори рушду тараќќиёти мин-баъдаи кишварњо арзёбї кард.Фонди мо чун хазинаи хайриявїфаъолият карда, то имрўз даркишварњои Мянмо, Кампучия, Му-ѓулистону Покистон фаъолия-тњои башардўстона анљом дода-аст. Шумо бошед, чун намоянда-гони ВАО-и Љумњурии Тољикистоннахустин шунавандањое мебо-шед, ки тавассути суњбату муло-ќот бо устодони донишгоњу кор-шиносони сатњи байналмилалїроњњои самараноки рушди мин-

баъдаи ВАО-и муосирро фарохоњед гирифт.

Суњбат дар фазои кушодуошкоро сурат гирифта, миёнинамояндагони ВАО-и Тољикис-тон ва Хазинаи Сулњ ва РушдиЧин саволу љавоб сурат гирифт.

Баъд аз мулоќоти самимї бороњбарони Хазинаи сулњ ва Руш-ди Чин њайати мењмонон дар те-левизиони CCTV, ки яке аз бу-зургтарин телевизионњои Љумњ-урии Мардумии Чин мањсуб ме-шавад, бо фаъолияти ањли

эљоди он аз наздик ошної пайдокарданд. Мулоќот бо масъули-ни бахши иттилоотии ин шабакасирри муваффаќияту комёбииањли эљодию техникии шабакаиасосии ин кишварро то љое ош-кор намуд. Экскурсия ба сту-дияњои мухталифи телевизиониномбурда имкон дод, ки њайатимењмонон бо технологияи инно-ватсионии он ва тарзи корбариињайати эљодиву техникї шиносшаванд.

Машѓулиятњои лексионї ваамалии шунавандагони курсибозомўзї бевосита дар биноитаълимии Донишгоњи халќииЧин сурат гирифт. Нахустин лек-тори курс, Котиби интернети дав-латии Хадамоти Бюрои пањнку-нандагони хабарњои интернетїдар Љумњурии Халќии Чин ТсяТсюн дар мавзўи "Ташкил ваинъикоси воќеањои муњим" суњ-бати пурмуњтаво анљом дод.

Соли 1992 Њукумати ЉМЧ азЊукумати ИМА хоњиш менамояд,ки барои васл шудан ба шабакаиинтернетї имкон фароњам орад,вале ИМА бо бањонаи он, ки њанўздар Чин њукумати худкома дарсари ќудрат аст, ин хоњишро радкардааст. Дар натиљаи гуфтушу-нидњои пайгирона танњо моњи ап-рели соли 1994 ба ЉМЧ муяссаргардид, ки ба шабакаи интернетвасл гардад. Амрикоињо ин имко-ниятро танњо ба яке аз ноњияњоиПекин бо унвони Чжунгуантсун, кимаркази инноватсия ва илму тех-нологияи муосир мањсуб мегар-дид, фароњам оварданд. Танњо

худи њамон сол, дар Чин теъдо-ди истифодабарандагони интер-нет ба 50 000 расид. Имрўз бешаз 700 миллион нафар чинї ис-тифодабарандаи фаъоли интер-нет ба њисоб мераванд, ки баро-бар ба 20% муштариён дар та-моми љањон аст.

Њукумати ЉМЧ интернетро бањайси инфрасохтори муњими дав-латї эътироф намудааст. Имрўзхарољоте, ки барои рушди интер-нет аз љониби давлат сарф меша-вад, баробар ба 17% ММД (Маљ-мўи мањсулоти дохилї) аст. Валеин маблаѓњои сарфшуда бо фои-даи ба маротиб бештар ба буљаидавлатии Чин бармегардад. Чаро,ки феълан 99% ањолии дењотиЧин ба шабакањои интернетї вамобилї шомил буда, беш аз 70%таљњизоти интернетї ва таќрибан80% техникаи компютерї ва нот-буку планшетњо дар ин кишвар ис-тењсол мешаванд, ки аз он бабуљаи давлатї маблаѓњои зиёдворид мешаванд.

Чинињо пайдоиши интернет-ро инќилоби љиддї дар соњаитехнологияи муосир мешумо-ранд. Ба андешаи онњо баъд азпайдо шудани интернет, дигарњаёти башарият низ ба куллїтаѓйир ёфтааст ва тараќќиётиминбаъдаи аксарияти соњањо би-дуни интернет тасаввурнопазираст. Љанбањои мусбї ва манфииинтернет њамеша мавриди назарбуда, љињати таќвият доданиљанбањои мусбї ва коњиши љан-бањои манфии он чорањои муас-сир андешида мешавад.

муљањњаз намудани Литсеи байналмилалии Президентїкорњои назаррас анљом дод. Мутобиќи шартномаи дига-ре, ки ба имзо расидааст, то моњи марти соли 2015 ботаљњизоти компютерї ва воситањои муосири электронїмуљањњаз намудани Донишгоњи омўзгории ба номи Садрид-дин Айнї низ дар назар аст.

Page 9: Минбар 2014 (46)

Минбари халќ12 ноябри соли 2014№46 (973) 9РАЊОВАРД

Мутобиќи тањлили марка-зњои тањлилии Чин љанбањоимусбии интернет инњо мебо-шанд: 1. Равобити байналмила-лиро таќвият мебахшад; 2. Љум-њурии Мардумии Чин доир ба ав-зои љањон иттилооти бештар пай-до мекунад ва дар навбати худљомеаи љањонї дар бораи Чин;3.Интернет барои барњам хўрда-ни пардаи оњании байни Чин ваљомеаи љањонї мусоидат намуд.

Љанбањои манфии интер-нет бошад: 1. Олами ѓарб имконпайдо намудааст, ки тавассутиинтернет ба сиёсати Чин дахолатнамояд; 2. Дуздидан ва нусхабар-дории технологияи Чин осонтаргардидааст; 3. Барои дар бораиЧин пањн намудани ахбори дурўѓбештар мусоидат менамояд.

Мутасаддиёни баргузориикурсњои бозомўзї бањри њар чибештар ошної пайдо карданимењмонон аз њаёти кишвар тад-бирњои зиёдеро роњандозї наму-даанд, ки ќобили тањсин аст. Са-ёњат ба яке аз муъљизањои њаш-тгонаи дунё-Девори бузурги Чиназ чунин иќдом буд, ки рамзизиндаи тамаддуни Чини ќадимва намунаи бењтарини санъатимеъмории ин кишвар аст.

Машѓулияти дувуми курсишунавандагон аз љониби ноибипрезиденти сомонаи машњури инкишвар Женминван Гуан Тсян-вен тањти унвони "Муњимтаринхабарњои сиёсї" гузаронидашуд. Тибќи иттилои номбурдадар Чин ба интернет арљ мегу-зоранду аз он самаранок исти-фода мебаранд.

Боздид аз ќасри императо-рњои Чин, ки он бо унвони "Шањ-ри мамнўъ" машњур аст, баёнга-ри арљгузории ин халќ ба тамад-дуни олї ва фарњангу таърихиниёгон буда, ќасру кўшкњои им-ператорони Чин, ки њар яке зерињимояи давлат ќарор доранд, басайргоњи сайёњони хориљиву до-хилї табдил ёфтааст.

Мавзўи дигаре, ки бо муњта-вои худ диќќати шунавандагонрољалб карда тавонист, "Инъикосињодисаи муњим дар барномаи ах-борї" унвон гардида, аз љонибимуовини сардабири Ољонсии ха-барии Чин бону Тан Хунвей пеш-нињод гардид. Дар суњбат бонуТан Хунвей таъкид кард, ки инъ-икоси воќеаи муњим яке аз вази-фањои аввалиндараљаи ВАО ме-бошад ва пешнињоди он аз мањо-рату малакаи журналист ва гур-ўњи эљодї сахт алоќаманд аст.Дар суњбат панљ воситаи пешни-њоди мавзўъ баён гардида, багурўњњо људо кардани хонандагонвоситаи муњими дастрасии ма-вод унвон карда шуд.

Профессори факултаи жур-налистикаи донишгоњи номбурдаФан Тсзе барои шунавандагонитољик дар мавзўи "Факту раќамдар ахбор ва роњњои истифодаион дар Чин" маърўза кард. Баъ-ди пешнињоди њарду мавзўи ном-бурда миёни устодону шунаван-дагон суолу љавоб сурат гириф-та, шунавандагон ба пурсишњоибешумори худ љавобњои ќаноат-бахш гирифта тавонистанд.

Бо маќсади ошноии њар чиамиќтари мењмонон бо њаётимардуми Чин масъулин табќи на-ќша шунавандагони курси бозом-ўзиро ба яке аз мањаллањои од-дии пойтахт Чжунгуантсун овар-данд. Дар мањаллаи номбурда, кидар маркази шањри Пекин аст, та-нњо шумораи донишгоњњои атро-фи он ба 8 адад мерасад. Дар ма-

њалла маркази идораи хонањофаъолият дорад, ки њалли масъ-алањои иљтимої, коммуналї, чо-рабинињои фарњангиву фароѓа-тии сокинон тањти сарпарастиимаркази номбурда амалї кардамешавад. Дар назди маркази маз-кур мафњилњои мухталиф амалнамуда, сокинон, бахусус нафа-ќахўрон соатњои холии худро дарон мегузаронанд. Фаъолияти чу-нин марказњо, ки сар то сари Чин-ро фаро гирифтаанд, хеле муас-сир буда, тасмим гирифтем, кидар шуморањои минбаъда доирба он маълумоти муфассал ироанамоем.

Машѓулияти панљум аз љони-би профессор, роњбари илмиидонишкадаи журналистикаи До-нишгоњи халќии Чин Гао Ган гу-заронида шуд. Номбурда дармавзўи "Тамоюли рушди наздик-шавї (бањамої) ва ташаккулитаъсири ВАО" маърўза намуд.Дар маърўза зикр гардид, киимрўз тамоми љањон тањти таъ-сири интернет ќарор дорад. Тех-нологияи муосир то андозаепешрафта аст, ки имкон дорад,вайронањои Рими ќадим бо роњибарќарор кардани суробњои ондар шакли асл мавриди тамошоќарор дода шавад. Гугул дирўзва имрўзро дар базаи худ љойдодаасту дар оянда таљњизотион кулли маълумоти бани ба-шарро фарогир хоњад шуд.

Боздид аз фаъолияти редак-сияи рўзномаи Гуанмин Жибаобарои кормандони васоити ахбо-ри Тољикистон љолибу омўхтанїбуд. Рўзномаи номбурда соли1949, то таъсисёбии ЉМЧ нашргардида, мавзўю муњтавои онасосан ба зиёиён нигаронидашудааст. Дар рейтинги бузургта-рин сайтњои љањонї, рўзномаиэлектронии он љои 64-умро со-њиб буда, дар 37 минтаќаи Чинва бузургтарни кишварњои љањоннамояндагї дорад. "Эњтиромињаќиќат" шиори рўзнома буда,кормандон онро гиромї медо-ранд. Дар ин коргоњи эљодї 1200нафар фаъолият дошта, дар якрўз то 100 миллион пайнависњоимуштариён (коментария) нашрмешаванд. Фаъолияти ањлиэљод нерўи зиёди корї, техникава таљњизоти муосир барои чописариваќтї ва дастраси хонанда-гон гардонидани иттилои сари-ваќтї самараи мењнати даста-љамъонаи ањли эљоди рўзномааст. Кормандони рўзнома аз онифтихор доранд, ки ба бозсозиињукумати Чин баъд аз "инќило-би фарњангї" мањз бо талошњоиин нашрияи бузург замина фа-роњам оварда шуд.

Дар фарљоми барномаикурс, устоди донишкадаи рўзно-манигории Донишгоњи мардумииЧин Чжао Юнтсзе дар масъалаи"Ташаккули љомеаи Чин ва ВАОњамчун соња" маърўза кард. Ша-рњи таърих ва таъсиси нахустингазетањо дар олам, аз љумла дарЧин, роњи тайнамудаи матбуотиЧин ва дирўзу имрўзи матбуотчун василаи тавонои таъсирра-сон ба њаёти рўзмарра бо фактудалелњо пешнињод гардида, азљониби шунавандагон бо хуш-нудї ќабул шуд.

Баъди боздид аз фаъолиятиширкати машњури технологияимуосири Чин - Хуавей, ки намо-ишгоњи он ба бинандагон таъси-ри амиќ гузошта тавонист, маро-сими љамъбасти семинар барпошуд. Дар он намояндагони Хази-наи Сулњ ва Рушди Чин аз ишти-роки фаъолонаи шунавандагондар машѓулиятњо изњори ќаноат-мандї карда, таъкид доштанд, ки

чунин чорабинињо минбаъд низтарњрезї ва амалї карда меша-ванд. Пас аз шунидани фикру му-лоњизањои шунавандагон оид бароњњои самараноки баргузориимашѓулиятњои илмию амалї дарвазъи тантанавї ба шунаванда-гон сертификати Донишгоњи мар-думии Чин супорида шуд.

Сафари минбаъдаи шуна-вандагони курсњои бозомўзї башањри бандарии Шиндао(Qingdao), ки маънии "љазираикабуд"-ро дорад, тавассутиќатораи тезњаракат сурат ги-рифт. Дар шањри Шиндао, ки дарканори бањри Зард ќомат афрох-тааст, усули меъмории олмониюхитої ба њам омезиш ёфта, иќли-ми мусоид ва фароњам овардашудани шароити мусоид бамаънии том шањрро макони сер-шумори сайёњон кардааст.

Боздид аз коргоњи тавлиди

обљав (пиво), ки њанўз соли 1903аз љониби мутахассисони олмонїбунёд гардида, то ба имрўз фаъ-олият дорад, барои бинандагоншавќовар буд. Дар ин шањр гур-ўњи шунавандагон аз минтаќаиозоди иќтисодї дидан намуданд,ки тарњи он бозгўи нерўи беш азпеш таќвиятёбандаи иќтисодиё-ти бузурги Чин аст.

Дар заводи истењсоли му-њаррики киштињо, ки навсохтасту туфайли мањорату малакаиањли зањмат аллакай ба мушта-риён писанд афтодааст, муњар-рикњои гуногуни киштињо омодакарда мешаванд. Ба истењсолотворид намудани технологияи ин-новатсионї имкон медињад, кидар 8-10 моњ муњаррики баробарба миллионњо ќувваи асп, ки 600-700 тонна вазн дорад, ба исти-фода дода шавад.

Дар баробари шиносої азрафти босуръати тараќќиётисоњањои мухталифи ин шањри

бузурги иќтисодии Чин дар якеаз кўчањои он, ки Шен ёулу номдорад, гурўњ бо шароити будубоши сокинони мањал аз наздикошно гардид. Дар кўчаи номбур-да 3700 оила иќомат намуда,шумораи бошандагон беш аз 10000 нафар аст. Маркази маъму-рии мањал дорои сомонаи худбуда, шароити буду боши соки-нон комилан зери назорат ги-рифта мешавад. Нафаќахўронба мањфилњои мухталиф фарогирифта шуда, вазъи иљтимоиионњо зери назорати масъулинимаркази маъмурї ва марказитиббии он ќарор дорад.

Аз шањри Шиндао гурўњи на-мояндагони ВАО тавассути њаво-паймо ба маркази Чин шањри Ин-чуан (Yinchuan), маркази маъму-рии ноњияи мухтори Нинся Хуэйпарвоз намуда, баъд аз нис-фирўзї бо фаъолияти корпорат-

сияи Нинсия Хуанхе шинос гар-дид. Нашриёти номбурда асосанбарои ањолии мусулмони ин ви-лояти автономї китобу маљал-лањо ба табъ мерасонад. Маври-ди зикр аст, ки аввалин чопхонаиЧин мањз дар ин музофот сохташудааст. Дар ин вилояти авто-номї 6 миллион нафар ањолї басар мебаранд, ки аз ин миќдор 2миллионашон мусулмон њастанд.

Субњи дигар гурўњи шунаван-дагон аз фаъолияти лоињаи пеш-гирии биёбоншавї дар мавзеиНинся шинос гариданд, ки хелељолиб ва омўхтанї буд. Мулоќотбо роњбари ин лоиња Ванг Йоуде,ки дар Чин ўро њамчун ќањрамонмешиносанд, бозгўи он буд, кизарурат ва ањамияти њифзи таби-ат, ба боѓу гулистон табдил дода-ни заминњои регпўши биёбон му-њимтар аз бањсњои сиёсиву тало-шњои демократикунонии Ѓарб аст.Ман ду душмани ашадї дорам, -гуфт бо табассум љаноби Ванг -љанг ва биёбон. Ман, ки мусулмонњастам, агар ба љои шумо гурўњеаз Ироќ ташриф меовард, баэшон мегуфтам, ки биёбонро гу-листон кардан мусулмонист, на бахотири Њаќ хуни ноњаќ рехтан.

Саёњат ба кўли Шаха дар оѓў-ши биёбон, ки садсолањо ќабл барасари заминларза ба вуљуд ома-дааст, моро ба шигифт овард. Дармаркази биёбон (ки шояд агар даркишвари дигаре бошад, касе та-ваљљуњ накунад) таъсис додани якмаркази зебои сайёњї воќеан њамќобили тањсин аст.

Чинињо сирри муваффаќия-ти худро дар таъсири се таъли-мот ба мафкураи мардум медо-нанд, ки мувозинатро нигоњ ме-дорад. Нахуст таълимоти Кон-футси, ки асосаш башардўстї,њаќиќатпарастї, хирад, имон…-аст. Дувум таълимоти даосизм,ки бунёдаш бар таќлид ба таби-ат ва рукуд (беамалї, таваккал)гузошта шудааст ва нињоят таъ-лимоти буддої, ки таљриба, сах-тгирї ва серталабї ба худ, дони-стани сарњади эътиќоди худ ваэњтиром ба эътиќоди дигарон аст.Воќеъан њам дар тўли сафарихуд мо шоњид гардидем, ки мар-думи Чин бо сабру тањаммул,кўшиш, маърифату мењнатдўстїва аз њама муњим ватандўстиихуд кишварашонро дар давомибист соли охир ба яке аз мамла-катњои мутараќии дунё табдилдодаанд. Чунки шиори њамарў-заи эшон "њамќадам будан бозамон" аст…

Бахтиёр ЊАМДАМОВ,Маъруфи БОБОРАЉАБ,Душанбе-Пекин-Душанбе

Page 10: Минбар 2014 (46)

Минбари халќ12 ноябри соли 2014

№46 (973)

ЧЇ ГУНА ОППОЗИТСИЯИ СОЗАНДАБА ВУЉУД ОРЕМ?

10

МИСОЛИ равшанидавлати худкомаИттињоди Шўравїбуд, ки дар дав-раи Сталин оппо-

зитсияро аз байн бурд ва дар со-лњои минбаъда ба рукуду бепар-воии мутлаќ дучор гардид. Дарнатиља, душманони дохилї вахориљї вазъиятро муносиб да-рёфта, ба барњам додани индавлати абарќудрат дар мудда-ти 5 сол ноил гардиданд. Њамингуна, давлати ќудратманд аз ав-торитаризм (худкомагї) парњезмекунад ва дар айни њол, оппо-зитсияи созанда дорад. Оппо-зитсияи созанда кадом аст ва оёдар Тољикистон оппозитсияи со-занда вуљуд дорад, мавзўи инматлаб мебошад.

Тамоми бањсу талош ва му-боризае, ки оппозитсияи тољиктўли солњои истиќлолият меба-рад, барои њувият аст, на адо-лат. Чун њайсияти таърихї вафарњангии худ, оппозитсияи то-љик оппозитсияи њувиятхоњ аст,на оппозитсияи адолатхоњ. Даъ-воњои асосии пешвоён ва намо-яндањои оппозитсияи тољикњамеша ба њувият бармегардад.Мушкилињои њукуматдоронрономбар карда, онро ба сохтидавлатдорї ва њувияти ѓайри-динї марбут мекунанд. Онњо бањамин хотир ба "мушкилї"-и бе-динї рў меоранд. Агар љиноятерух медињад, дар њукумат фа-содкорї роњи њал намеёбад ваё дар Русия муњољири корие куш-та мешавад, гунањкор сохти дав-латдории дунявї аст. Пешнињод:таѓйир додани он. Оппозитсияитољик ба афкори омма такя ме-кунад, ки њар чї бештар иртиљої,таќдирпараст (фаталистї) вадингаро мешавад. Дар њоле киоппозитсияи созанда ва ё адо-латхоњ, пеш аз њама, бояд аф-кори оммаро таѓйир дињад, чун-ки яке аз мушкилињои љомеаи моњамин афкори оммаи хурофотїва иртиљої аст. Шабакањои иљти-мої моломоли даъвоњои љаво-нон аст, ки њама мушкилотиљомеаро ба дунявият марбутмедонанд ва адолати иљтимои-ро дар љомеа ва давлати исломїмебинанд. Барои оппозитсияимо чунин шањрванд хушоянд аст:шањрванде, ки фаќат гунањкормељўяд, вале дар ислоњу таѓйи-ри таќдири худ намекўшад. Худсубъекти фаъол нест.

Ислом ба зоти худнадорад айбе,

Њар айб, ки њаст,дар мусулмонии мост.

Ин байти маъруф ба њолатиоппозитсияи тољик бисёр муно-

МУЛОЊИЗА

Њар як давлате, ки оянданигар аст ва мехоњад ба пешрафт ноилшавад, ногузир бояд њукумати ќудратманд ва оппозитсияи (мухо-лифи) созанда дошта бошад. Давлат фарогири њар ду аст, чунонеки як инсон фарогири љисм ва аќл мебошад. Набудан ва ё заъфи якќувва боиси эљоди мушкилот ва хатарњо аз тарафи ќувваи дигармешавад. Давлате, ки бе оппозитсия аст ва ё оппозитсияи созанданадорад, њукуматаш худкома мешавад. Худкомагї (авторитаризм)на фаќат ба маънои ќудрати мутлаќи мутамарказ дар ихтиёри якшахс ва ё гурўњ аст, балки инчунин бепарвої ва нодонию љањл азвазъият мебошад. Њукумати худкома дарк намекунад, ки дар чї

гуна вазъияти таърихї, геополитикї, иљтимої ва иќтисодї ќарор до-рад. Дар чунин њукумат шумори саногўёни манфиатхоњ зиёд меша-вад, ки дар нињояти кор на фаќат худи њукуматро (гурўњеро, кидавлатро идора мекунанд) фалаљ ва заиф мекунанд, балки дав-латдориро низ ба хатари нестшавї рў ба рў месозанд. Тасаввуркунед, ки як инсон ба таърифу тавсифи бељову баљои худ машѓулшавад ва аз камбудияњояш чашм пўшад, дар пайи ислоњу такмилихуд нашавад, оќибаташ чї мешавад? Оќибаташ њамон ќањрамониромани "Љиноят ва љазо"-и Достоевский - Росколников хоњад буд, киба љинояткор табдил меёбад.

сиб аст: мушкилии асосии инсон-ро дар њувияти номуносиби ў ме-бинад, ўро ба њувиятсозї, аниќ-тараш њувиятандўзї њидоят ме-кунад, њамеша аз беномусї вапургуноњиаш ёдрас мекунад...Ин њолат беохир идома мекунад,то инсони дар зери таъсири оп-позитсияи тољик афтода ихтиё-ри худро ба ў месупорад.

Бо сабаби ин гуна худкам-бинї, ки дини араб айбе надорад,вале пайрави араб (тољик) гунањ-кор аст, дар масири таърих азмиллати тавоное миллати ночизсохтем. Бо дасти худ, на бо дас-ти бегона! Миллате, ки дигар нафаќат дар љараёни таърихсозїва тамаддунофарї иштирок на-дорад, балки таќдири худро низба дасти бегонањо супурдааст.Тољик њамеша вазъияти курдродошт, курдњои беватан ва бедав-лате, ки барои наљот додани дав-лату миллати арабу турк аз дас-ти арабу турки дигар бо номиДИИШ "пешмарга" њастанд. Чу-ноне ки Абумуслими Хуросонїпешмаргаи Аббосиён буд... ва чу-ноне ки Ањмадшоњи Масъуд пеш-маргаи толибони беришу бесал-ла шуд. Њамин уќдаи худкамби-нист, ки курду тољик барои дига-рон дин, миллат ва давлат сох-танд, вале худ дар чорсўи туркуараб гирифтор монданд.

Ин њолати оппозитсияи то-љик низ њаст. Дар вазъияти таъ-рихие, ки онњо боистї бароињифзи давлатдории миллї даряк гўшаи хурду кўњистони љањонамал кунанд, дар сари њувиятидинї бањсњои сиёсї барпо кар-даанд. Хулосаи бањсњои онњоњамин аст: Суханро аз беадо-латї оѓоз мекунанд, як кас ва ёгурўњро гунањкор мекунанд вароњи њалро дар њувияти исломї

медонанд. Гўё онњое, ки дар му-ќобили онњо ќарор доранд, воќе-иятро намебинанд, чунки пардаибеномусї, яъне бединї чашмугўши онњоро пўшондааст.

Бо назардошти чунин вазъ-ият зарур аст, ки дар Тољикис-тон оппозитсияи созандае та-шаккул ёбад, ки воќеиятро азњар як мухолифи њувиятхоњ вањамаи онњо дар маљмуъ бењтарва дурусттар шиносад ва таш-хис намояд. Оппозитсияи созан-да набояд чун оппозитсияињувиятхоњ фаќат як нафар ва якгурўњро гунањкор кунад ва роњињалро дар инќилоб бубинад.Оппозитсияи созанда бояд муш-килињои асосии љомеаро таш-хис созад, ки дигар мушкилињоаз онњо бармеоянд. Масалан,решаи фасодкорї дар системаидавлатї дар куљост, чаро љаво-нон саросар дингаро мешаванд,чї гуна љойњои нави корї таъ-сис дињем, мушкилоти марбутба муњољирати кориро чї гунарафъ кунем, амнияту бехатари-ро дар њаёти њаррўзаи мардумчї гуна таъмин намоем, бароибаланд бардоштани маоши кор-гарони соњањои гуногун, бењтаркардани мавќеи зан дар оила ваљомеа, баланд бардоштани ма-ќоми омўзгор чї чорањо анде-шем. Ин масъалањое њаст, киоппозитсияи созанда бояд дарсари онњо фикр кунад ва тав-сияњои мушаххас ба њукуматпешнињод намояд.

Чунин оппозитсияи созандадер ё зуд бояд ба вуљуд ояд. Он,пеш аз њама, бояд ба ќудратиидея ва таѓйироти тадриљї, наќудрати инќилобу вайронкорїбовар дошта бошад. Миллатитољик дар марњилае ќарор дорад,ки бояд идея ва идеологияи худ-

ро тањия кунад. Роњњои инкишо-фи худро муайян намояд. Оппо-зитсияи созанда онест, ки дар инкор иштирок мекунад. Аммо оп-позитсияи мављуда на ба идея,балки ба инќилоб бовар дорад.Барои њамин ягон идеяеро бароипешрафт пешнињод намекунад,балки пайваста идеяи инќилоб-ро пеш мегузорад. Дар натиља,боз њам ќудрати идея њаст, ки та-моми љомеаро эњсосе фаро ги-рифтааст, ки бидуни инќилобкоре карда намешавад.

Оппозитсияи созанда онест,ки худ амал мекунад, њам бопешнињоди идея ва њам бо ко-рњои амалї, новобаста ба он кидар сари ќудрат њаст ё не. Ингуна амал набояд ба хотириѓасби њокимият бошад, балки бе-ѓаразона ва ба хотири мардумбошад. Баъзе љузъиёти чунинамал карданро њамкорони моНозим Нурзода ва ЁрмањмадНиёзї дар маќолањои худ "Оппо-зитсияи созанда ва наќши он дарљомеа" ва "Ормони љањонхоњииислом ва дањшатафкании Хило-фати исломии имрўза (ДИИШ(ДОЪИШ)" баён карданд. Бароиин, зарур аст, ки њукумат низ њам-дастї ва њамкорї кунад: имкониамал барои оппозитсияи созан-да дињад.

Аммо оппозитсияи њувият-хоњи тољик як монеаи бузургестдар роњи ташаккули оппозитсияисозанда, пеш аз њама, аз он са-баб, ки адолатхоњонро бо исти-фода аз эњсосот ва масъулиятидинии онњо дар зери таъсири худмегиранд. Њар як њаракати созан-даеро мазмун ва моњияти динїмебахшанд ва билохира, бароиба даст овардани њадафњои инќ-илобии худ истифода мебаранд.Дар њоле ки оппозитсияи созан-да аз эњсосоти динии мардум ис-тифода намебарад, барояш би-сёр мушкил аст, ки бо оппозит-сияи њувиятхоњ раќобат кунад.

Оппозитсияи созанда даркмекунад, ки њељ гоњ њукумат бахудии худ наметавонад њамаимушкилињоро њал созад. Бароињамин, ба фаъолони љомеаишањрвандї табдил меёбанд вадар њамаи сатњњои њаёти љомеасањм мегузорад. На чун оппозит-сияи њувиятхоњ дар бораи кушо-дани як масљид барои як гузарва як хонавода (зеро дар Тољи-кистон њар як дења ва мањаллааллакай масљид дорад), балкибарои сохтани мактаб, синфхо-на, таљњизондани мактаб бо ки-

тобу дастгоњњои озмоишї, таъ-мири роњњо, зерсохтор, таъминидењањо бо об, тоза карданиоромгоњњо, ташкили љойњои навикорї, таъсиси фондњо барои тањ-сили духтарон дар донишгоњњо...сањм мегузоранд.

Оппозитсияи созанда боядбарои ташаккули тафаккури тан-ќидї, тањлилї ва созандаи мар-дум сањм гузорад. Танњо тафак-кури солим омили асосии пешироњи худкомагии сиёсї, тотали-таризми динї, экстремизм ва тер-роризмро гирифтан мебошад. Азин рў, оппозитсияи созанда дартањияи китобњои дарсї, таълифиасарњои бадеї, сохтани филмњоињунарї, ба сањна гузоштани на-моишномањо ва бањси ошкоро вабеѓаразонаи мушкилињои сиёсиюиљтимої ва иќтисодї иштирок ме-кунад. Вазифаи муќаддаси оппо-зитсияи созанда бояд ташаккулиљањонбинии илмї ва дунявї бо-шад, на тасаввуроти хурофотї ваѓайриилмї. Он ба арзишњое чунистиќлолият, дунявият, љањонби-нии илмї, њамаи он нуктањое, кидар идеологияи миллї ва стра-тегияњои рушди миллї ифодамеёбанд, бовар дошта бошад вабарои амалї шудани онњо кўшишба харљ дињад.

Воќеияте, ки тўли зиёда аз20 соли истиќлолияти давлатииТољикистон дар бархўрд бо оп-позитсияи њувиятхоњ сурат меги-рад, бозгўкунандаи он аст, киљомеаи мо ба оппозитсияи со-занда ниёз дорад. Дар ин марњ-ила тасаввури ман он аст, кињамаи гурўњњо ва њизбњои пешќ-адам чунин оппозитсияро таш-кил дињанд.

Барои ба таври созанда бароњ мондани мубориза ва њам-корї дар байни њукумати тавонова оппозитсияи созанда боистїаз модели демократияи амрикоїдаст кашем. Шояд барои низо-ми федералии кишвари бузургечун ИМА ин модел мувофиќ бо-шад. Вале барои Тољикистонмуносиб нест. Пеш аз њама, на-бояд механизми интихоботїњамафарогир бошад, чуноне кимеханизми таъйинотї дар систе-мањои авторитарї њаст. Маса-лан, мутахассиси хубро намеша-вад бо роњи овоздињї интихобкард. Таъйинот низ роњи дурустнест. Кадри хубро бо ин њар дуроњ намешавад баргузид. Кадрихубро чи дар системаи идорї вачи дар системањои ихтисосиидавлатї (масалан, илму мао-риф, фарњанг, иќтисод ва ѓайра)фаќат бо роњи озмун мешавадпайдо кард.

Њафиз ХОЛИЌЗОДА,доктори илмњои фалсафа

Page 11: Минбар 2014 (46)

Минбари халќ12 ноябри соли 2014№46 (973) 11АВЗОИ ЉАЊОН

БА фикри коршиносон са-баб дар вазъи муташан-ниљи Русия, камшавии

бозори истеъмолии он, беќурб-шавии асъор ва пастравии нар-хи нафт буда, бо тањримњои Ѓарбба сабаби воќеањои Украина ро-бита дорад. Яке аз омилњои асо-сии рушди ин кишварњоро Хази-наи байналмилалии асъор инти-ќоли маблаѓи муњољирони мењ-натї мањсуб мекунад. Аз чонибидигар иќтисоди ин кишварњо ба

Дар пойтахти Белгия, ки сар-варии Иттињоди Аврупоро ба дўшдорад ва вазифадор аст ќазияиУкраинаро њаллу фасл намояд,њафтаи гузашта калонтарин тазо-њурот баъди љанги дуюми љањонбаргузор шуд. Дар њамоишњоиэътирозї алайњи сиёсати иќти-содї-иљтимоии њукумати навимамлакат рўзи 6 ноябр 120 њазор

ПАС аз њушдор додани ИМАва Иттињоди Аврупо,оќибат њукумати Русия њам

изњор намуд, ки интихоботро дарвилоятњои Луганск ва Донетск"эњтиром мекунад, вале эътирофнаменамояд". Алъон натиљањоиинтихоботро њукумати Украина,ИМА ва Иттињоди Аврупо эъти-роф накардаанд.

Вале бо вуљуди ин, сарваро-нии тозаинтихоби Донетск Алек-сандр Захарченко ва Луганск И.П-лотнитский ба фаъолият оѓоз на-муданд. Александр Захарченкоаз 8 августи соли љорї, пас аз ис-теъфои А.Бородай сарварии До-нетскро ба уњда гирифта буд. Баъ-дан 2 ноябр дар интихоботи уму-михалќї дар сабќати президентїпирўз шуд.

Бо фармони нахустини А. За-

Шанбеи гузашта нерўњоињарбї-њавоии ИМА дар њудудишањри Ал-Ќоим дар музофотиАл-Анбар зарбањои њавої зад.Тибќи маълумоти телевизиониАл-Араб бо истинод ба TheGuardian, дар он љо љаласаироњбарони гурўњњои "Давлатиисломї" бо ширкати сарвариташкилот халифа ва амири ДИАбубакри Баѓдодї баргузормешуд. Ба иќрори кормандониамнияти Ироќ, чанде аз ќуман-донњои сањрої безарар гарди-даанд ва Баѓдодї захмї гаш-та, ўро ба Сурия фиристода-анд.

Дар Љумњурии Ўзбекистонпешбарии номзадњо бавакилии палатаи поёниипарлумон анљом ёфт.

ИНТИХОБОТ 21 декабрисоли љорї баргузор ме-гардад. Анљумани Њизби

Халќии Демократии Ўзбекистонбарномаи васеи корї ва њайатиномзадњои худро маълум намуд.Боз 4 њизби дигар - Њизби либе-ралї-демократии Ўзбекистон(УзЛиДеП), Њизби ДемократииЎзбекистон "Миллий тикланиш"ва Њизби социал-демократииЎзбекистон "Адолат" њар кадом135 нафарї номзади худро маъ-лум намуданд. Ба ќайдгирии

АЙНИ замон маълум ме-гардад, ки сабаби рушднаёфтан дар пастравии

истењсолот будааст. Дар давоми9 моњи соли љорї ММД Ќирѓизис-тон 3,0% афзудааст. Њол он кидар њамин давраи соли гузаштанисбат ба соли пеш 8,9% бештарбуд. Пастравї махсусан дарсоњаи кишоварзї равшан ба на-зар мерасад, ки нисбат ба солигузашта њамагї 2,2 дарсадроташкил медињад. Њаљми хизмат-расонї њам танњо 2,7 % зиёд шу-дааст. Њолати мусбат танњо дарсаноат буда, то 5,1% афзудааст.Њукумат барои њавасмандгар-донї барои рушд дар иќтисодќарор ќабул намуд.

Айни замон, Памела Спрат-лен сафири ИМА дар Ќирѓизис-тон дар маќолаи њисоботии худ"Демократия дар Осиёи Мар-казї: Мадад ба Ќирѓизистон" азтањкими муносибатњои он бо Ру-

ММД ДАР ОСИЁИ МАРКАЗЇКОЊИШ МЕЁБАД?

Хазинаи байналмилалии асъор (ХБА) рушди маљмуимањсулоти дохилии кишварњои Кавказ ва ОсиёиМарказиро нисбатбатан паст арзёбї намуд. Тибќипешбинии коршиносони ин муассисаи молиявї рушдиММД дар Кавказ 5,5% ва дар Осиёи Марказї 5,6%-роташкил медињад. Њол он ки њамагї як моњ ќабл вазъиятробењтар, яъне 6,2% и 6,4% мењисобиданд.

Русия ва талаботи дохилии онвобаста мебошад.

Ба фикри муаллифони њисо-боти ХБА дар кишварњои соди-роткунандаи нафт чун Озарбой-љон, Ќазоќистон, Туркманистон,Ўзбекистон солњои 2014-2015рушди ММД 5,6% 5,7% ва дармамолики воридоткунандаинафт - Арманистон, Гурљистон,Ќирѓизистон, Тољикистон мута-носибан 4,6% - 4,9% мешавад.Айни замон, ба гуфтаи Юх Кях-кенен, муовини директори де-партаменти мамолики ШарќиНаздик ва Осиёи Марказии ХБА,агар коњишёбии нархи нафт боќїмонад, вазъи рушди кишварњоиворидкунандаи нафт таќрибан 1% бењтар мешавад.

Айни замон, президенти Ру-сия В.Путин дар мусоњиба бо ха-барнигорони Чин гуфтааст, кипастравии нархи нафт ба иродаисиёсї вобаста аст. Ў ягон киш-варро ном нагирифт. Вале бафикри коршиносон гап сари гуф-тушуниди ИМА ва АрабистониСаъудї меравад, зикр мекунадEurActiv.

ОМОДАГИИ АЊЗОБИЎЗБЕКИСТОН

БА ИНТИХОБОТИ ПАРЛУМОНЇањзоби сиёсї 9 ноябр анљомёфта, ба ќайдгирии номзадњо бавакилї то 16 ноябр идома меё-бад. Аз соли 2005 инљониб дарЎзбекистон парлумони дупала-тагї амал мекунад. Дар палатаиќонунбарор намояндагони њаминчор њизб ва Њаракати экологњоиЎзбекистон дар њайати 150 на-фар кор мекунанд. Вакилони Уз-ЛиДеП 33 нафар ва "Миллий ти-каниш" 26 нафарро ташкил ме-дињанд.

Њайати палатаи болої - Се-нат аз 100 нафар иборат буда, 6нафарї аз Ќароќалпоќистон, ви-лоятњо ва шањри Тошкент интихобмешаванд, 16 нафари дигарропрезидент аз њисоби ашхоси шо-истаи мамлакат таъин менамояд.

ШИКВАИ ЌИРЃИЗЊОАЗ ОМИЛЊОИ БЕРУНА

Дар њамсоякишвари шимолии мо Ќирѓизистон сарвазир Љоомарт Оторбаев аз он изњоринигаронї мекунад, ки дар натиљаи тањримњои ИМА ва Иттињоди Аврупо ба Русияиќтисоди ин кишвар низ зарар дидааст. Ў таъкид менамояд, ки рушди иќтисоди кишвараз омилњои беруна хеле зиёд вобастааст. Махсусан, гароншавии нархи маводи сўхттаъсири бештари манфї мерасонад. Ва њангоме ки ќурби рубли русї нисбат ба доллариИМА 29% коњиш ёфт, соми ќирѓизї 12% арзон шуд.

сия афсўс мехўрад. Ба ќавли вайин ягона кишвари дар ОсиёиМарказї демократї буда, ИМАновобаста аз баста шудани пой-гоњи низомии худ дар фурудгоњибайналмилалии "Манас", ба онањамияти хоса медињад. Валемуносибатњои вай бо Маскав азњад зиёд дўстона боќї мемонад.

Ба фикри ў кишвари ягонаи де-мократї ба мушкилоти зиёде рў барў омадааст: иќтисоди ќафомонда,захирањои мањдуди роњбарї, риоянагаштани волоияти ќонун, мушки-лот дар њифзи хуќуќи инсон ва оми-ли фишори беруна. Сафир ситоишмекунад, ки Ќирѓизистон роњи аздигар кишварњои Осиёи Марказїфарќкунандаро пеш гирифт ва онроИМА чун нури умед дар минтаќањифз менамояд. Ќирѓизистон киш-вари ќашшоќ боќї мондааст. Тафак-кури хосаи даврони шўравї ва кор-рупсия дар љомеа ва элитаи сиёсиион тавсеа ёфтааст.

Мушкилоти асосиро сафирдар рушди њамкорї ва муноси-батњои нек бо Русия мебинад.Ќарори президент Атамбаевдар хусуси ворид шудан ба Ит-тињоди гумрукї дар соли 2015аз љумлаи онњост. Дигар пешни-њоди алтернативї вуљуд надо-рад. Сафир Гурљистон ва Укра-инаро мисол меорад , ки бокўмаки ИМА дигаргунињои де-мократиро созмон доданд. Њолон ки ИМА нисбат ба њама киш-варњои дигари Осиёи Миёна баЌирѓизистон кўмаки бештар ме-расонад.

Аз њисоботи сафир хонумПамела Спратлен маълум аст,ки онњо ба Ќирѓизистон кўмакибештар расонда, онро фарзан-ди демократияи худ хонда, шоядчизи дигаре интизоранд. Худонакунад, ки дар њамсоякишваришимолии мо љанљолњои хунинечун дар Украина сар занад.

НАХУСТИН ФАРМОНЊОИСАРВАРОНИ НАВИ ЉХД ВА ЉХЛ

харченко њайати њукумат ба ис-теъфо фиристода шуда, зикр гар-дид, ки то таъин шудани њайатинав онњо кори худро идома меди-њанд. Ба гуфтаи иљрокунандаи ва-зифаи муовини сарвазири ЉХДА.Пургин, њайати нави њукуматдар љаласаи нахустини Шўроиолии љумњурї дар хайати нав таш-кил меёбад.

Инчунин А.Захарченко бофармони худ эълон намуд, ки 10ноябр рўзи полиси ЉХД донисташавад, таъсисёбии Вазорати ко-рњои дохилиро бошад аз санаи 17июли соли 2014 муќаррар намуд.

Тибќи фармони дигари ў ун-

вони олии Ќањрамони ЉХД таъсисёфт ва нахустинњо шуда, ба инунвон Александр Бородай ва ИгорСтрелков сарфароз гардонда шу-данд. Ба унвони шањрванди иф-тихории ЉХД "барои сањми бузургдар бахши маориф, ташаккул вадифои љумњурї" собиќ муовинисарвазир Вдадимир Антюфеев ваба унвони сарвари олии маќомо-ти корњои дохилї Алексей Дикийсазовор дониста шуданд.

Игор Плотнитский бошад, бофармони нахустини худ ба ятимо-ни волидонашон дар амалиётињарбї кушташуда кўмакпулї таъ-ин намуд.

ЗАРБАИ ИМАБА ЌАРОРГОЊИ САРОНИ ДИИШ

Мавриди зикр аст, ки чандепеш бо амри президенти ИМА Ба-рак Обама 1500 нафар љангова-рони амрикої ба Ироќ фирстодашуданд. Пас аз он Обама тасмимгирифтааст, ки боз њамин миќдорсарбозонро ба ин кишвар фири-стад. Онњо бевосита дар љангњоизаминї ширкат накарда, ба арти-ши Ироќ ва дастањои курдии"пешмарга" хоса дар музофотиАл-Анбар таълимоти љангї дода,барои таъмини пирўзињои ононмусоидат менамоянд. Пас аз тас-мими охирини ИМА, теъдодиумумии сарбозони амрикої ба3100 нафар расонида мешавад.

ТАЗОЊУРОТ ДАР ДЕМОКРАТИТАРИН

КИШВАРИ АВРУПО

нафар шањрвандон ширкат наму-данд. Дар маркази Аврупои де-мократї чунин њамоишњо оромуосуда нагузашт. Рўзи 6 ноябр пу-лиси пойтахт пеши роњи тазоњу-ротгаронро гирифт. Дар натиљаширкаткунандагони њамоиш башўр омаданд, пулис чўбдасту газиашковарро истифода бурд вамаъракаи осоишта ба низоъ му-

баддал гашта, боиси он шуд, ки112 нафар пулис ва 30 нафарэътирозкунандагон зарари љис-монї бардоштанд. Инчунин, 11мошин сўхта, беш аз 60 мошин онтахриб ёфт. Зарари хисорот бешаз 1 млн. евро арзёбї шудааст.

Рўзи 9 ноябр бошад, тазоњу-ротгаронро кормандони мањбас-хонањо ва оњангудозон, бандарњоибањрї, почта ва маориф низ дас-тгирї карда, дар њайати ќариб100% корпартої карданд. Ба фик-ри онњо, сиёсати нави њукуматбоиси коњиш ёфтани шароити корва маоши мардум мегардад. Ит-тифоќњои касаба тасмим гириф-таанд, ки дар давоми њафтаи љорїдар музофотњо намоишњои огоњи-кунанда барпо менамоянд, 15 но-ябр бошад, њамоиши миллии сар-тосарии кишвар барпо мегардад.

Вале куљоянд муњофизонињуќуќи башар, ки њукуматдорон-ро ба истеъфо равон кунанд вазидди Белгия тањрим љорї намо-янд? Шояд ин ќисмати ќоидањоидемократияро танњо барои киш-варњои пасошўравию осиёи ѓай-ридемократї фикр карда баро-вардаанд?

Љ. ЌУДДУС

Page 12: Минбар 2014 (46)

Минбари халќ12 ноябри соли 2014

№46 (973)12 ПЕШНИЊОД БАРОИ РУШД

БИОГАЗ аз нигоњиэкологї безиёнусудманд буда,дар айни замонбаробари парва-

риши муњити зист аз љињатииќтисодї нињоят фоидаовараст. Зеро ашёи хоми онњамарўза ва дар њама љо тав-лид мешавад.

Ин аст, ки дар давлатњоипешрафта ба мисли Амрико,Шведсия, Норвегия, Финлан-дия, Олмон, Шведсария, Бра-зилия ва ѓайра ба љои мањсу-лоти нафтї дар истифодаинаќлиёти автомобилї, ки бои-си зањролуд гардидани њавоиатмосфера мегардад, асосанбиогазро кор мефармоянд.

Пас, пурсида мешавад, кичаро аз ин дастоварди бузур-ги илмї, ки захирањои он дарТољикистон фаровон аст, аќал-лан барои бартараф сохтанимушкилоти иљтимої, аз љумлатаъмини ањолї бо барќ ва гармнамудани биноњои истиќоматїистифода набарем?

Њафтод фисади ањолииТољикистон дар дењот зиндагїмекунанд ва бештар аз 90 фо-изашон соњиби гов, чорвоимайда ва парранда мебошанд.Ин хољагидории эшон бароињосил кардани биогаз тонна-тонна ашёи хом пешнињодмесозад . Ва мардум аз ночорїонро бо усули асримиёнагїдастї коркард намуда, бароигарм кардани печњо дар шак-ли тапак кор мефармоянд.

Воќеан њам коркарди онротибќи технологияи дар хориљааз санљиш гузашта ба роњ би-монем, дар муддати кўтоњ де-њотиён соњиби газу барќ мегар-данд. Њол он ки њанўз дањ-ду-воздањ сол пеш дар баъзе му-зофотњои љумњурї дар мисолииншоотњои алоњида аз чунинроњи арзону ќулай ба дастовардани газу барќро бо роњ-намоии созмонњои мададрасо-ни хориљї бомуваффаќият азтаљриба гузарониданд.

Ва калонтарин мактаби за-монавии дењаи Шакархониљамоати Кўлоби ноњияи Кўлобтавассути чунин туњфа дарчор-панљ соли бебарќињои ша-диди зимистон аз истењсолимунназами дасттгоњи мазкурдар кабинет-синфхонањои таъ-лимгоњ њам таљњизотњои гарми-дињанда кор мекарданду њамкомпютерњо. Мутаассифона,

БИОГАЗ РЎШНОИЮГАРМЇ МЕОРАД

Ибтидои моњи май дар маљлиси њукуматї баробарибаррасии масоили љорї масъалаи омодагии њаматарафадидан ба зимистони соли 2015 муњокима шуд. Дар њаллиин проблемаи калон истифодаи биогазро ба роњ монданаз њама љињат муфид ва судовар ба њисоб меравад. Дарин хусус чанд сол аст, ки олимону рўзноманигоронбисёр менависанд. Аз рўи маълумотномаи эшонмардуми босавод доир ба ањамияти чунин навгонињоиилмї кайњо боз огоњии њаматарафа доранд. Онњо хубмедонанд, ки биогазро аз навъњои гуногуни рустанињо,пасмондањои олами органикї, саргини њайвонотупўсиши тамоми мављудоти зинда истењсол карданмумкин аст.

шикастани колхозњо ва тара-ка шудани фермањои хољагїва даст ба даст рафтани говњоёфтани ашёи хом барои мак-таб проблема шуду истењсолибиогаз ќатъ гардид…

Барќдории шабонарўзиимактаби дењоти мазкур дарфасли зимистон ва тавассутикори компютерњою фаъол гар-дидани лабораторияњои фа-нњои даќиќ , афсонашабењболо рафтани натиљањои коритаълим дар он солњо чун хо-тираи неке дар ёди устодонушогирдони мавзеъ имрўз боќїмондаасту бас.

Вале таљрибаи нодири бочунин усул барќу гармї бадаст овардану онро дар гарм-хонањою хољагидорињои инфи-родиашон беминнат истифодабурдан чанд сол боз дарноњияи Вањдат ва фаъолиятисоњибкорони алоњидаи музо-фотњои дигар мављуд бошадњам, афсўс, ки дар мамлакатдар њалли чунин як масъалаимуњим нињодњои масъул ба-рои истифодаи оммавии онталош намекунанд.

Масъалагузории журнали-стон ва иќтисоддонњо аз чї бо-шад,ки аз љониби маќомотимутасаддии њукумат нодидагирифта мешавад.Ин карахтїдар шароити дунёро маѓзњоибедор коргардонї карданњамеша ба зиёни халќу кишвараст. Донишманди њирфаии инсоња, доктори илмњои техникїАбдулмуъмин Шарифї дар инхусус борњо андешаронї наму-да, дар маќолаи охираш хелебарњаќ гилагузорї мекунад."Яке аз кормандони Пажўњиш-гоњи физика ва техникаи Ака-димияи улум, олими варзидадоир ба энергияи нурњои оф-тобї ва тарзи истифода бур-дани онњо дар зиндагї хуло-сањои нодири илмї пешнињоднамудааст. Агар олим дар ягон

мамлакати аврупої ё ХитоюЉопон зиндагї мекарду он та-лошу амалњои дар ин љо сар-кардаи худро он љо баррасїменамуд,ба доротарин шахстабдил меёфт.Вале афсўс, киалњол идеологияи истифода-барии самараноки нури оф-тобї дар мо дастраси умумнест. Ин љо А.Шарифї кашфи-ёти мўъљизафоми олими ва-танпарвар Ќурбон Кабутовродар назар дорад.

Аз ин рў, дар шароите, киПрезиденти мамлакат 7-8моњ ќабл аз оѓози фасли сар-мо ба масъалаи љиддї мароќзоњир мекунаду созмон дода-ни ситод, наќшаю чораби-нињои мушаххасро супоришмедињад, маќсад аз байн бур-дани мушкилот ва ба ноко-мињои солњои пешин хотимадодан аст. Дар зарфи се моњаллакай Президент ин масъ-аларо якчанд маротиба бар-расї намуданд.

Бинобар ин мутасаддиёнидар ин боб муваззафгардида-ро зарур аст, ки баробари баќадри зарурї захира намуда-ни ангишт, мазут ва дигар на-муди маводи сўхти аз хориљ бомасрафи маблаѓњои гарон во-ридшаванда дар наќшаи тад-бирандешињояшон бо иштиро-ки донишмандони соња даст-

гоњњои аз биогаз барќистењ-солкуниро боз њам такмилдода , истифодаи васеи онророњандозї бикунанд.

Ин кори њаётан муњим намаблаѓи њангуфтро таќозо ме-кунаду на дарёфти иљозатно-маи созмонњои тадќиќотиимасъули байналмилалиро.Њамзамон ба ин васила тав-сеаи тозагии муњити зистро чисозмонњои байналмилалї вачи ањли сайёра мазаммат неютабрику тањният мегўянд.

Танњо як хоњиш ва азми со-битќадамонаи маќомот басан-да аст, ки мушкилоти дар дав-рони гузариш бамиёномададар фосилаи кўтоњ аз байнбардошта шавад.

Азбаски вазифаи рўзно-манигорон љуз ба таваљљуњимаќомот расонидани мушки-лот роњњои њалли онро низбозгўї кардан аст,дар ин љомо тарафи нисбатан осони бамаќсад расиданро пешнињодменамоем.

Дар замони шўравї даршањри Кўлоб бо номи "Козто"корхонаи бузурге дар се бастбо љалб намудани 1,5 њазоркоргарон фаъолият мекард, китавлидоташро 89 мамлакатиљањон харидорї мекарданд.Баъди сукути бисёрсола кор-хонаи муњташамро бо иќтидо-

рњои нодири техникиаш як па-нљсола боз ширкати "Сомонта-љњизот" вобаста ба талаботибозори имрўзаи дохили љумњ-урї бозсозї карда, ба истењсо-лаш суръати тоза бахшидааст.

Дар навбати худ корхонабарои васеъ сохтани хатњоинави истењсолї ва таъсис до-дани љойњои нави корї мунта-зам талош менамояд.

Аз ин лињоз ин љо ба роњмондани истењсоли таљњизо-тњои замонавии коркардиашёи хом барои ба даст овар-дани биогаз мувофиќи маќсадаст. Њамкории ширкат бо Ака-демияи улум,ки кошифон вадонишварони назариявии азмоддањои органикї хосил на-мудани энергия дар ин мах-зани идеяњои бунёдї машѓулифаъолиятанд, лоињаро бому-ваффаќият амалї мегардо-над.

Иштироки олимон дар ис-тењсолот барои бо сифат вакафолатнок пешнињоди муш-тариён гардонидани дастгоњњокўмак мерасонад. Мањз њаминбо њамкорї дар худи корхонабарои насб кардану ба танзимдаровардани кори дастгоњњомутахассисони њирфаиро низтайёр кардан мумкин аст.

Ѓайбулло ЊАЛИМОВ

АЗ МУАЛЛИФ: Ногуфта намонад, ки имсол аз ибтидои моњи октябр бароидењот мањдудияти барќро оѓоз намуданд, дар ваќте ки кишти такрории кишо-варзон дар нашъунамосту норасоии барќ кори дењќонро натанњо вазнин, балкидўлоб мегардонад. Охир имрўз ќариб дар тамоми минтаќањо обёрии заминњо бавоситаи насосњои обкашии барќї ба роњ монда мешавад. Бо камбуди барќ дардењот на кишти дуюм њосили дилхоњ медињаду на заминагузорї ба соли ояндаикишоварзї маќсаднок мегузарад.

Њол он ки ќисме аз дењќонон корхонањои саноатї бунёд намудаанду мањсу-лоташонро бо барќ коркард мекунанд ва норасоии он дар дењот болои мушки-лот чи ќадар зањматкашони асилро ноумеду дилшикаста мегардонад.

Хуллас, њамаи ин далелњо моро њидоят ба он менамояд, ки истифодаи био-газ ва дигар васоити муњими энергияистењсолкуниро фаъол гардонида, таъљ-илан ба роњ бимонем.

Page 13: Минбар 2014 (46)

Минбари халќ12 ноябри соли 2014№46 (973) 13ПАС аз ба Чин дода-ни марз дарматбуот ва њам дар байни мардумгапу калочањои зиёд садо додандва чунин хулоса бардоштан мум-кин буд, ки мо ба Чин гузашти зиёдкардем ва дар муќоиса бо њамсо-яњоямон Ќирѓизистону Ќазоќистонва Русия зиёдтар замин додем.

Бинобар ин яке аз сабабњоинашри ин монография дар он аст,ки посухе бояд ба ин гуна навиш-тањо дода шавад.

Хонандагони имрўза, танњо азнатиљаи ин гуфтушунид ва ќарор-додњо огањанду гапи мардумрошуниданд ва чанд маќолаи зериэњсосот сабтшударо хондаанд,аммо танњо аз навиштаи ин муал-лифон бармеояд, ки марзи мо бачинињо бо осонї ва якбора доданашуда, фаќат заминњои бањснокмиёни ду кишвар таќсим шудаандва он раванд ё марњалаи гуфту-шунид тўлонї, аз соли 1993 оѓозшуда, танњо соли 2002 бо имзоитарафайн анљом шудааст ва би-сёр сањфањои китоб бозгўи онрафти гоње мушкил ва гоње пур-печутоби њайатњои гуфтушунидиду тараф гардидааст.

Чун ин китобро вараќ мегар-донї, рушан мешавад, ки он њис-саи замин, ки ба сўйи дигар додашудааст, гузашт набуда, балки тозамони гуфтушунид марзњои "бе-соњиб" будаанд ва ягон тараф на-метавонист бигўяд, ки ин порчаизамин азони мост.

Зарифї ва Сатторов сањифаба сањифа тадриљан ба хонандаихуд аз таърихи ин заминњои бањс-нок суњбат мекунанд. Маълуммегардад, ки њатто дар замонимављудияти давлати абарќудратеба монанди Иттињоди Шўравїмасъалаи бањсноки марзї бо Чиндар ин минтаќа будааст ва ната-вониста будаанд, ки хатти сарњадмиёни ду кишвар муайян гардад,њарчанд муколама ва бањсњо, му-шоварањои сиёсї атрофи ин зами-нњо солњои 1964, 1969 - 1978, 1982- 1986 ва 1987 - 1991 гузашта бу-даанд.

Дар ин минтаќаи сарњадї хат-ти сарњад то даврони истиќлолиТољикистон демаркатсия, яънемарзбандї нашуда будааст. Ваагар чунин мебуд, Тољикистон њар-гиз як ваљаб заминашро ба дигар

КИТОБЕ, КИ БАРОИЊАР ЗИЁЇ ЗАРУР АСТ

КИТОБИЁТ

Чанде пеш китоби дипломатњои варзида ва пуртаљриба ЊамрохонЗарифї ва Ањмадљон Сатторов"Таджикистан - Китай: становлениегосударственной границы. История и современность" дар Душанбе базабони русї аз чоп баромад.Дар дипломатияи тољик бори нахуст чунин асари арзишманд дармавзўи сарњад ва проблемањои атрофи он ба табъ расид. Маќсадиасосии муаллифон дар муќаддимаи он омадааст: "Чизи асосие, ки мо ботафсил мехостем ба хонанда наќл кунем, ин марњалаи шаклгириисарњади Тољикистону Чин, гуфтушунидњои ду тараф барои муайяннамудани љињатњои њуќуќии ин њуљљатњост."

тараф гузашт намекард.Аслан, дар бораи мансубия-

ти ин марзњо гуфтушунидњо азасри XVII оѓоз шуда буда, то дав-рони истиќлоли Тољикистон гоњебо лањни тунду гоње мусолимато-мез миёни кишварњои дахлдор, азљумла, Русия ва Чин идома меёф-таанд.

Дипломатњои пуртаљрибањамчунин оид ба сароѓози муно-сибатњои мардуми Чину ОсиёиМарказї ковишњои илмї намуда-анд. Аввалин сафири чинињо бакишвари Бохтар њанўз солњои 129- 128 то милод омадааст.

Муаллифон чї дар бораи пай-доиш, густариш ва тањкими муно-сибатњои ин ду сарзамини бос-тонї њарф мезананд ва ё чї дарбораи ифтитоњи гузаргоњи сарња-дии миёни Чину Тољикистони им-рўза менависанд, дар марказињарфи онњо муносибатњои иќти-содї ва тиљоратї њамчун хаттисурх мегузарад. Яъне, Зарифї ваСатторов таъкид доранд, ки ваќ-те бо њамсояатон њама масъа-лањои мушкилро њаллу фасл ме-кунед, танњо он гоњ натиљаи мус-

бати ин муносибат, аз љумла аф-зоиши гардиши молу тиљоратродида метавонед.

Дар оѓози ин боб муаллифонбо роњи оддї; нишон доданиањамияти ќарордод дар бораи баЧин гузаронидани ќисми заминњоибањснок рафта, ба хонанда таъ-кид доранд, ки агар чунин шарт-нома намебуд, он гоњ кї медонад,

вазъияти имрўзаи сарњад миёниду кишвар ва вазъи иќтисодивуиљтимоии вилояти сарњадї чї гунамешуд.

Муаллифон аз оѓози китобхонандаро ба таърихи 300 - солаимуносибатњои гоње ноњамворугоње тунду тез дар атрофи сарњадмиёни Русияи подшоњї, баъдтарИттињоди Шўравї ворид намуда,

тадриљан ба исбот мерасонанд, кињалли ќазияи таќсими минтаќаибањсноки сарњадї миёни Тољики-стон ва Чин амали сариваќтї, му-њим ва боадолатона буд.

Аз ковишњои ин муаллифондарёфтам, ки дар замонњои то ми-лод на танњо чинињо ба диёри момеомадаанд, балки суѓдињо, ки дарсилсилаи Роњи абрешим яке азњалќа ё занљираи бисёр муњимњисоб меёфтанд, дар асрњоиќадим ба Чин њам мерафтаанд.Ќариб дар њамаи шањрњои Хитойтољирону савдогарони суѓдї мас-кан гирифта будаанд. Масалан,бостоншинос Аурел Стейн дар якеаз минтаќањои Девори бузурги Чинбастаи номаеро ёфт, ки онњо соли196 то милод, яъне зиёда аз 2200сол пеш ба савдогарони Самарќ-анд навишта шуда будаанд.

Суѓдиён дар номањои худ бањамватанонашон дар Самарќанддар бораи мардуми Чин, расмуоин, тарзи зисти чинињо ва дарбораи колоњои харидаашон на-вишта, боз ба самарќандињо азтаљрибаи чинињо маслињатњоимуфид њам дода будаанд.

Њангоми тањияи ин асари пу-рарзиш дипломатњо дањњо ва са-дњо асарњои баста ба муносибатва таърихи он дар ин минтаќа,њуљљатњо ва ќарордодњо, ки дарчанд садсолањо миёни РусиявуЧин ба имзо расида буданд, му-толиа намуда, баъзе аз он пай-мону ањдномањоро њамчун зами-ма овардаанд. Ва барои хонан-даи имрўз ин замимањо мададмерасонанд, ки то тасаввуроташдар бораи он асрњо ва муноси-батњои кишварњо пурратар гар-дад.

Китоб ба забони русї ба табърасида, ба доирањои илмиву дип-ломатии дигар кишварњо, азљумла, Русияву Чин низ нигарони-да шудааст ва бовар дорам, бодастгирии тарљумонњо ва пеш азњама, кўшиши худи муалпифонкитоби "Таджикистан - Китай: ста-новление государственной грани-цы. История и современность" базабони давлатї чоп мешавад вадастраси хонандагону донишљўёнмегардад.

М. ЌУРБОН,рўзноманигор

Дуруст бинависем Дергоњест, ки сари навишти дурусти ин калима, ки ба ду маъно истифода мешавад, бањсњо ваэродњое сурат мегирад. Ба таври маълум ба як маъно ин калима унвони эњтиромї нисбат ба афродирўњониест, ки насаби онњоро ба Паёмбар (с) мерасонанд.

ИШОН - ЭШОН

БА ин маъно њамзабонони мо вагоњо дар муњити мо низ ашхос азкалимаи "саййид" (ѓайри "саъид")истифода мекунанд. Донишман-

ди муњтарам Љумъабой Азизќулов дар яксуњбати худ сари ин калима гуфта буд, кизамоне забондонон дар Энсиклопедияи то-љик ба ин натиља расида буданд, ки асликалима њамон "ишон" аст ва чун дар миёнимардум "эшон" дар мавриди рўњониёнисаййид шуњрати ом ёфта ва њамчунин бахотири тафовути он аз "ишон" ба маъноиишораљонишини шахси савуми љамъ ва та-нњои муњтарам (замири шахси савум) бењ-тар аст онро дар мавриди рўњониён бањамин сурат (яъне "эшон") ва дар мавридиишораљонишини шахси савум ба сурати"ишон" ба кор бубарем, ки ба назарам ингузиниши хубест ва пас аз он суњбат бандаба њамин асл пайравї кардам. Вале боядёдоварї кард, ки дар "Фарњанги забони то-љикї" ин калима ба њамаи маъноњо бањамон сурати "эшон" омадааст. Пас, решаиин калима аз куљост ва њоло бигўем, ки"эшон" ба "ишон" чї муносибате дорад? Ваоё дуруст аст, ки шакли "ишон"-ро аксараннатиљаи таъсирпазирии нораво аз талаффу-зи њамзабонони бурунмарзї мешуморанд?Дар њоле ки дар бисёре аз мањалњои Тољи-кистон ва тољикони бурунмарзї дар маври-ди шахси савум ин калимаро ба сурати

"ишон", "ишун" ва гоњо њам ба сурати мухаф-фаф "шон" истифода мекунанд, ки дар шак-ли савум аксаран бо танз њамроњ аст.

Маълум аст, ки пасванди "шон" бароинисбати маъноњо ба шахси савуми љамъ ватанњои муњтарам истифода мешавад: хона-ашон; китобашон; устодашон, ки ин љо "а"-иќабл аз "шон" изофаи фонетикї аст, он гунаки дар калимањои "пирамард", "пиразан". Баин ќиёс метавон дарёфт, ки ин калима аз дуљузъ иборат аст: и+шон. Љузъи аввал - "и"дар асл мухаффафи замири "ин" аст, яъне"иншон" - "инњо", ки ба хотири эњтиром мис-ли "њазрат", ки аз "њузур" таркиб ёфта, дарѓиёби нафари муњтарам гуфта мешавад,"ин" ба љои "ў" (ѓойиб) омадааст ва њам дарѓойибу њам дар њозир истифода мешавад.

Барои њаќиќати ин нуктаро дарёфтанкалимаи дигаре аз њамин таркиб ба мо ёрїмерасонад. Ин калимаи "ўшон" аст, ки дармутуни ќадим ба маънои замири љамъишахси савум (њаммаънои "ишон") зиёд бакор рафта ва маънои љамъи "ў"-ро дорад,яъне "ў"-њо. Мо "ў"-њо намегўем, вале "онњо"мегўем ва маълум аст, ки "ў" ва "он" њам-маъноянд. Пас, ба яќин "ишон" мухаффа-фи (осоншудаи) "иншон" (инњошон) аст вачун "ин"-ро "эн" намегўем, сањењаш њамон"ишон" аст ва ин нишони таъсири талаф-

фузи њамзабонон њам нест.Гуфтанист, ки дар матнњои ќадим шак-

ли "ишонон" (љамъи дубора) њам омада, киривољ надорад.

Хулоса, бењтар њамон аст, ки чунон кимаъмул шудааст, шакли "эшон"-ро ба маъ-нои исми хос (Эшон) ва унвони насабї (сайй-ид) ва шакли "ишонро" ба унвони замиришахси сеюми љамъ ва танњои муњтарам бакор бибарем.

ЃОТ - ЃОЯТ

БАНДА "ѓот"-ро ба маънои пораизамон, хоси гуфтори мањаллї ме-донистам ва таѓйирёфтаи "гот","гос", ки дар нињоят табдил ба

"гоњ" шудааст. Ин калимаи авастоист ваниёишњои "Авасто" бо унвони "гот" ба за-мон ва гузори он бастагї дорад ва "гоњон"њам дар ин маврид ба кор меравад. Чун пин-дорам ин буд, ки мањдуд ба корбурди ма-њаллї аст, дар матни шеъре, ки ба кор раф-та буд ва дар сомонаам ба чоп расида, онротавзењ додам. Паёмњои зиёде дарёфт гар-дид, ки таъкид мешуд ин калима ба њаминшакл ва гунањои дигар дар саросари мар-зњои тољикнишин вуљуд дорад. Аз љумла, на-фаре аз Сурхондарё навишт, ки дар он љокалимаи "чиќотї?" (чиѓотї) ба маънои (ка-

дом замон? Чї ваќт?) истифода мешавад.Ин калимаро баъзан нависандагон ба

пиндори он, ки шакли вайроншудаи "ѓоят"(арабї) аст, дар навиштањои худ ба сурати"ѓоят" ба кор мебаранд ва масалан, мена-висанд: "Як ѓояти шаб", ки иштибоњ аст ваагар "ѓот" њам нанависем, бењтар аст њамонкалимаи куњани "пос"-ро дар чунин мавридба кор барем. Ѓоят маънои "гоњ" ва пораизамонро намедињад, балки он маъноињадди охир ва нињоятро дорад, ки ба оннисбати "як" намечаспад:

Хирќапўшии ман аз ѓоятидиндорї нест,

Пардае бар сари сад айбинињон мепўшам.

(Њофиз)

Хулоса, калимаи куњани "гот" ба маъ-нои "гоњ", "пос", порае аз замон, дар шакли"ѓот" њамроњ бо таркибњои гуногун, аз љумла"чиѓотї", "як ѓоте" ва ѓайра дар забони зин-даи мардуми тољик ва дар адабиёти гуф-торї дар мањалњои гуногун боќї монда, ис-тифодаи он ба њамин шакл ќобили ќабулва дастгирист.

Рустами ВАЊЊОБ

Page 14: Минбар 2014 (46)

Минбари халќ12 ноябри соли 2014

№46 (973)14 ШАМЪИ ХОТИРА

Дафтари хотирањои муал-лимро, ки писари шодравон-Ва-рќа Зайниддинов, ёвари калонипрокурори вилояти Хатлон, му-шовири адлияи дараљаи 1-умнигоњ доштааст, вараќ мезанам.Аз сатрњои бо муњаббат дар бо-раи фаъолияти омўзгорї, таъли-му тарбияи насли наврас навиш-таи муаллим ва андешаю хуло-сањои ў аз зиндагї кас пай ме-барад, ки Давлатљон Зайнид-динов бо дониши баланди педа-гогию сиёсї, доираи олии руси-донї ва љањонбинии васеъ, ну-тќи басо гуворо ва њассос ва њам-чунин зебоии табиї, рафторугуфтори хуб, тарзи бисёр зебоилибоспушї, ба атрофиён, мак-табу маориф ва шогирдон таъ-сиргузор будааст.

Сатрњои бо мурури замонзардшудаи дафтари ёддоштњоишодравон Давлатљон Зайнидди-нов бо гузашти солњо њанўз њамањамияти худро гум накардаандва аз онњо метавон дар тарбияинасли наврас, дар роњи масъули-ятшиносї дар назди љомеа исти-фода кард. Ин њама аз мактабианъанавии омўзгории форсу то-љик ва таълимоти педагогњои бу-зурги шўравї Макаренко ва Су-хомлинский сарчашма мегирад.

Ў бо расонањои хабарии ваќ-ти кишвар низ њамкорї доштааства навиштањояш дар рўзно-мањои марказии шўравї ба табърасидаанд. Зањматњояш бо унво-ни Аълочии маорифи халќи љум-њурї, ордени "Нишони фахрї",медали "Мењнати шоён" ва ди-гар мукофотњо ќадр гаштааст. Д.Зайниддинов иштирокчии фаъ-оли љамъомадњои маќомоти роњ-барикунандаи сохтори давлат-дории ваќт буд. Нутќњои ўро оидба мушкилоти маорифи халќ дар

Дар даст дафтари хотирањои бо мурури замон зардшудаи шахсеро дорам, ки аз нимаи солњои 50 то миёнаисолњои 60-уми асри 20 тимсоли бењтарин ва муваффаќтарин омўзгори тољик мањсуб мегардид. Сухан дарбораи Давлатљон Зайниддинов-сарвари калонтарин мактаби миёнаи ноњияи Дарвоз, мактаби миёнаи баноми Сталин (Саъдии Шерозї), баъдан ба номи Акашариф Љўраев дар шањраки Ќалъаихум меравад.Баъди охири солњои 50-уми асри 20 ба ин вазифа таъин гаштани Д. Зайниддинов ин муассисаи таълимиихуштарњи замонавї, ки бо кўшишњои ў сохта шуд, ба мактаби пешќадамтарини кишвар табдил ёфт.

МАРДЕ, КИ БО ГУФТОРВА РАФТОР НАМУНАИ ДИГАРОН БУД

љамъомадњои вилоятию ноњиявїбо мароќи том мешуниданд ваба андешањои барои он замонпешќадам ва услуби хоси кори-яш ба ў арљ мегузоштанд. Тибќишањодати сокинони ноњия Дав-латљон Зайниддинов њама ваќтмењмони азизи отряди сарњадииКГБ-и СССР, воќеъ дар Ќалъаи-хум будааст ва сухани ўро бозабони фасењи русї генералуафсарњои чи дохилї отряд ва чимењмонњо мешуниданд ва аз на-зокати суханронии ин директо-ри љавон, як омўзгор дар ин ка-нораи дурдасттарини нуќтаи са-рњадии Иттињоди Шўравї, сахтњайрон монда, мафтуни истеъ-доди нотакрор ва худододи ўмегаштанд ва овозаи ўро то ду-рињои дур ба Маскаву Санкт-Пе-тербург низ мебурданд. Меанде-шиданд, ки чї тавр дар як да-раи танги кўњистон як омўзгориљавони тољик аз Чернишевский,Чехов, Горкий, Гогол, таърихифарњанг ва низомии Русияи за-мони Пётри Кабир ва адабиётуфарњанги Аврупо ва љањон бозабони шевои русї озодона, ша-каршиканї менамояд. Ин амалидиректори љавон бошад, бешакдар назди афсарони сершуморирус ва мењмонони онњо ќадруманзалати маорифу миллати то-љикро хеле баланд мебардошт.

Мутаассифона, ин омўзгориљавон ва ояндадори миллат, кидар оянда метавонист аз миллатдар доираи баланди маорифишўравї намояндагї кунад ва ба-рои миллати сарбаланди худ ко-рњои зиёдеро анљом дињад, моњиноябри соли 1966 баъди бемо-рии вазнин дар ављи камолотиљавонї дар яке аз беморхонањоишањри Маскав, дур аз ёру диёрва пайвандон љањонро тарк гуфт.

Дар дафтари хотирањои инпедагоги љавон ва соњибистеъ-дод мо бо ному насаби педаго-гњои барљастаи шўравї аз ќаби-ли А.И.Каиров, Е.А.Мединский,А.М.Арсенев, Ф.Ф.,Королёв, А.А.Леонтев, Л.Элкинин, Б.Г.Ананев,Л.В.Занков ва дигарон дучормеоем. Њамчунин дар баромад-њояш ў ба таљибаи ин нобиѓаго-ни педагогикаи шўравї, ки асланфарогири љањони онваќта низбуд, такя намуда, мисолњо овар-дааст, ки ин гувоњи доираи ва-сеи дониш ва љањонбинии ин пе-дагоги навовар ва барљаста аст.Ин дониш ва таљрибањо бешубњадар роњи ташкилотчигї ва касби-яти баланди педагогии ў наќшињалкунанда бозидааст.

Имсол моњи ноябри солиравон агар шодравон Давлатљ-он Зайниддинов зинда мебуд, басинни мубораки 80 ќадам мени-њод. Ин шахсияти барљаста, киба ќавли шогирдонаш нобиѓабуд, њамагї 32 бањорро дид. Ўдар ин умри кўтоњи худ тавонист,ки садњо нафар шогирдонро тар-бия намояд. Онњо то имрўз азустодашон бо некї ёд мекунандва бисёре аз ин шогирдон дарборааш бо њаяљон сухан меро-нанд ва дар чашмонашон ашкњалќа мезанад. Дар байнашонолимону вазирон, роњбароникорхонаю муассисањо зиёд аст.Аксари онњо бар ин андешаанд:дигар на бо олим, на омўзгор, назиёие дар зиндагї ва кор дардохили кишвар ва дигар љумњу-рињои шўравї вонахўрдаем, кимисли устоди бузурги мо Давла-тљон Зайниддинов шахсияти та-воно бошад, ў табиатан ва њамбо дониш шахсияти зебо ва ху-додод буд! Ба ќавли шогирдаш,собиќадори маорифи кишвар,

собиќ директори мактаби миё-наи №53-и шањраки Гулистониноњияи Љ. Румї Назрихўљаи Ру-стам "устод офтобе буд, ки мошогирдон ва омўзгорон аз ў нуримаънавї ва дониш мегирифтемва дар кору рафтор ў як умр на-мунаи ибрати мо буд, њаст вабоќї хоњад монд".

Ба ќавли устоди тавоноишеъри имрўзаи тољик МўъминЌаноат, ки бо Давлатљон Зайнид-динов дўсти наздик будаанд,замони наврасї дар шањракиЃарм яке дар интернат ва дига-ре дар омўзишгоњи педагогї ме-хондаанд. Давлатљон Зайнидди-нов њамон давра аз овони на-врасї нисбати хондан ва муто-лиаи китоб шавќу њаваси фавќ-улодда доштааст ва дорои са-вияи баланди љањонбинї буда,аз шарикдарсонаш ба куллїфарќ мекардааст ва бесабабнест, ки омўзишгоњро ба тавриэкстерн 4-солро дар 2 сол бодипломи аъло хатм намуда, баъ-дан шуъбаи ѓоибонаи Дониш-гоњи педагогии шањри Душанбе-ро низ бо дипломи аъло ба ит-мом расонидааст.

Шодравон Д. Зайниддиновдар дафтари хотирањояш пешаиомўзгориро чунин ситоиш карда-аст: "Эњ, чї хел касби наљибаст муаллимї!

Дањњо, садњо фарзандонихалќ бо таълиму тарбияи туба њаёт ва мењнати муста-ќил мебароянд, аз онњо одамо-ни номдору донишманди за-мон ба камол мерасанд, ту бочашми худ онњоро мебинї,мисли боѓбоне, ки солњо на-внињолони худро парварида,аз нашъунамои онњо шодї ме-кунанд, ту њам аз сабзишупешрафти шогирдони худ

шодї мекунї, агарчи онњотуро чандон ёд накунанд њам-,ту онњоро ба ёд оварда, азнатиљањои мењнату кўши-шњои дар тарбияи онњо сар-фкардаат ба таври њаќќонїфахр менамої! Касби боша-раф аст муаллимї!".

Аз навиштањои ин роњбариљавони мактаб бармеояд, ки ўкайњо боз дар дил орзуи истиќ-лолияти давлатии Љумњурии То-љикистонро доштааст ва ба ма-фњумњои "озодї" ва "истиќлол"арљ мегузоштааст. Чунончи, дарбораи мустаќилияте, ки Љумњу-рии Куба ва мардуми он ба дастовардаанд, ин тавр навиштааст:"Аз мо њазорон чаќрим роњ дурбошад њам, вале рўњ ва овозимардуми он сарзамин ба моназдик аст, ин халќ дар со-лњои шадиди љанг дил бой на-дод. Бар сутуни хашму ѓаза-бе, ки хасми бадтинат ва дуз-дандагони њусни замин бањриодамон устувор карданї бу-данд, њамла овард. Онњоро бахок яксон кард. Чангу ѓуборибадбахтиро аз рўи кишварихуд рўфт, истиќлолият ваозодї ба даст овард!

Чї мафњуми хушест ибо-раи озодї ва истиќлолият!"

Дар дафтари хотирањоиДавлатљон Зайниддинов навиш-таи нависандаи дўстдоштаашА.П.Чехов ба сифати эпиграфзикр шудааст: "Њама љињатњоиодам бояд зебо бошад, њамсимо, њам дил ва њам сару ли-бос!".

Бале, шодравон ДавлатљонЗайниддинов бо рафтору гуф-тору кирдори хеш дар хотираидўстону шогирдон њамин таврнаќш бастааст…

Алї ЉЎРА

Милитсия аз љумлаи онмаќомотест, ки аз њамазиёд ба ањолї наздикї дорад.Мардум низ дар сурати рухдодани ягон њодиса пеш азњама ба кормандонимилитсия мурољиатмекунанд. Њамин таврробитаи милитсия бољомеа, хусусан дар шароитикунунї тањким ёфтааст.

БА тарзи дигар, имрўзњамкории милитсия бољомеа ва баръакс, ро-битаи мардум бо ми-

литсия беш аз пеш ранги нав бахуд гирифта, чунин шудааст, кибидуни равобити ин ду љонибтаъмини рўзгори осоиштаву бо-

10 ноябр - Рўзи милитсия РОЊИ МУШКИЛУ БОШАРАФмароми љомеа ѓайриимкон аст.Мањз робитаи наздики милит-сия бо мардум боиси пешгири-ву ошкор намудани љиноятњоигуногун мегардад.

Ин андеша зимни суњбат бороњбарияти ШВКД-и шањри Вањ-дат тасдиќи худро дарёфт. Багуфтаи муовини сардори ШВКД-и шањри Вањдат полковникЌиёмиддин Шарифов давоми дањмоњи соли равон дар њудуди шањр457 љиноят ба ќайд гирифта шу-дааст, ки аз он 430 љиноят ошкоркарда шудааст.

Њамсуњбати мо иброз дошт, кидар ин дањ моњ коњишёбии љиноят-кориро дар шањри Вањдат мањз басатњи баланди њамкории милит-сия ва љомеа медонад.

Полковник Ќиёмиддин Шари-

фов ќайд намуд, ки дар натиљаисуњбату вохўрињое, ки бо ањлиљамоатчигии шањри Вањдат ме-гузаронем, бештар сари масъа-лањои марбут ба тањкими њамко-рии сокинон бо маќомоти њифзињуќуќ, баланд бардоштани маъ-рифати њуќуќии онњо, пешгирииамалњои номатлуб дар байниноболиѓону љавонон, риоя наму-дани талаботи ќонунњо, бахусусЌонуни Љумњурии Тољикистон "Дарбораи масъулияти падару мо-дар дар таълиму тарбияи фар-занд" ва Ќонуни Љумњурии Тољи-кистон "Дар бораи танзими анъа-на ва љашну маросимњо дар Љум-њурии Тољикистон" дахл менамо-ем. Тавре аз суњбат бо масъули-ни ШВКД-и шањри Вањдат аёнгардид, дар натиљаи дуруст ба

роњ мондани фаъолияти хизматїдар љойњои љамъиятї 27 љиноятдар соли равон ба ќайд гирифташуд, ки онњо сари ваќт ошкор гар-диданд.

Бояд гуфт, ки ЌиёмиддинШарифов дар давраи нооро-мињои љумњурї дар сохтори ми-литсия ифои вазифа намудааст.Тайи он солњо дар сохтори ми-литсия ду сол дар ноњияи Раштбањри њифзи оромии мардум бањайси сардори ШВКД кор карда-аст.

Хизматњои полковники ми-литсия Ќиёмиддин Шарифов азљониби Вазорати корњои дохи-лии љумњурї бо унвони "Аъло-чии милитсияи Љумњурии Тољи-кистон" ќадр шудааст.

Њамагон эњсос мекунем, ки

кори милитсия бо вуљуди муш-кил будан, бошарафу боифтихораст ва аз њар як инсоне, ки дарин сохтор фаъолият дорад, дас-ту дили покро мехоњад.

Зебо ДАВЛАТОВА

Page 15: Минбар 2014 (46)

Минбари халќ12 ноябри соли 2014№46 (973) 15ЉАРАЁНИ ИСЛОЊОТИ ЗАМИН

Дар шароити имрўзаи кишвари мобештар ва бењтар таъмин карданиањолї бо мањсулоти истењсолкардаихудї яке аз масъалањои муњим бањисоб меравад. Аз ин љост, кироњбарияти давлат ва ЊукуматиЉумњурии Тољикистон ба ислоњотизамин ва дигар кардани шаклњоихољагидорї диќќати махсус медињад.

БАРОИ ба маљрои нав ворид кар-дани истифодабарии замин, бавуљуд овардани шаклњои нави хо-љагидорї ва њавасмандии истењ-солкунандагон аз натиљаи кора-

шон дар кишварамон аз рўзњои аввали истиќ-лолият асосњои њуќуќї гузошта шуда, сол азсол ин санадњои меъёрии њуќуќї такмил меё-банд.

Њангоми таљдиди хољагии коллективї ваё хољагии дењќонии љамоавї пеш аз њама масъ-алаи таќсими сањми замин ва њуќуќи истифо-дабарии он пайдо мешавад. Оид ба гирифта-ни сањми замин њангоми таљдиди хољагї вањуќуќ ба истифодабарии замин муќарраротимуайянкунандаи њуќуќ дар Кодекси гражданииЉумњурии Тољикистон, Кодекси замини Љумњу-рии Тољикистон, дар ќонуни Љумњурии Тољики-стон "Дар бораи хољагии дењќонї (фермерї)",фармонњои Президенти Љумњурии Тољикистонва ќарорњои Њукумати Љумњурии Тољикистондарљ гардидаанд.

Њангоми ислоњот ва азнавташкилдињиихољагињо масъалаи таќсими амвол ва воси-тањои дигар ба миён меояд. Њиссаи шахс бавоситањои истењсолот ва замин дар хољагиидењќонї ё дигар навъи ташкилоти кишоварзииколлективї сањм њисобида мешавад.

Дар банди 3 моддаи 306-и Кодекси граж-данї чунин омадааст: ...сањми аъзоёни хоља-гии дењќонї (фермерї) дар њуќуќи моликиятиякљояи молу мулки чунин хољагї баробар њисо-бида мешавад.

Тибќи фармони Президенти ЉумњурииТољикистон "Дар бораи тадбирњои иловагї оидба азнавташкилдињї ва ислоњоти ташкилотњоикишоварзї" аз 30-юми июни соли 2006, тањтираќами 1775, "Ќоидањои азнавташкилдињїва ислоњоти ташкилотњои кишоварзї" ќабулшуд ва мавриди амал ќарор гирифт. Дар онгуфта шудааст:

"Бо пешнињоди аъзои коллективњоимењнатї ё намояндагони ваколатдор азњисоби аъзоёни коллективњои мењнатї ко-

АЗНАВТАШКИЛДИЊИИ ХОЉАГИЊОВА ТАЌСИМИ САЊМИ ЗАМИН(ё назаре ба масъалаи таъмини ањолї бо љои кор)

миссияи хољагї интихоб ва тасдиќ кардамешавад, ки дар якљоягї бо комиссияи ис-лоњоти ташкилотњои кишоварзии ноњиявї(шањрї) вазифањои зеринро анљом меди-њанд:

- муайян намудани рўйхати шахсоне,ки њуќуќ доранд ќитъаи замин ва амволгиранд;

- муайян намудани миќдори сањми за-мин;

- муайян ва њисоб намудани сањми ам-вол, дигар воситањои асосї ва гардон;...".

Коллективи мењнатї метавонад дар хусу-си ба ин рўйхат дохил намудани кормандонисоњаи иљтимоии дар њудуди хољагї фаъолият-дошта, шахсони солњои пешин дар ташкилоткоркарда, шахсони ќобили мењнат, бо сабабиихтисори шумораи кормандон аз ташкилотхориљ шудаанд, ќарор ќабул намояд.

Дар асоси муќаррароти Ќоидањои маз-кур сањмдор њуќуќњои гуногун дорад. Аз љумла,ў метавонад сањми як намуди замини худро бадигар намуди замин иваз намояд. Дар њола-ти иваз шудани сањми як намуди замин ба ди-гар намуд, бо розигии сањмдор каму зиёд шу-дани он мумкин аст. Инчунин, сањмдор њуќуќдорад, ки барои камтар аз сањми ба ў тааллуќ-дошта људо намудани ќитъаи замин дар шак-ли асл ариза пешнињод намояд.

Маќсад аз овардани бандњои алоњида азсанадњои меъёрии њуќуќї оид ба сањми заминњангоми азнавташкилдињии хољагињо он аст, киягон нафар аз кормандони дар хољагї фаъо-лиятдошта аз гирифтани сањми худ бенасибнамонад.

Бояд гуфт, ки солњои пеш дар ташкилотукорхонањои кишоварзї шахсони зиёд кор ме-карданд ва гуфтан мумкин аст, ки бо љои коридоимї таъмин буданд. Њоло чї? Оё баъди аз-навташкилдињї сокинони дењот бо љои кор таъ-мин мешаванд?

Тибќи маълумоти Кумитаи давлатии идо-раи замин ва геодезии Љумњурии Тољикистондар њамаи шаклњои хољагидорї 871576 нафар

сањмдор фаъолият доранд. Аксари сањмдоронто њанўз дар хољагињои љамоавї кор мекунанд.Яъне агар дар хољагињои дењќонии фардї ваоилавї 207 њазору 571 нафар фаъолият дош-та бошад, ин нишондињанда дар хољагињоиљамоавї ба бештар аз 664 њазор нафар ме-расад.

Масъалаи дигаре, ки имрўз то андозае бо-иси ташвиш гардидааст, самаранок истифодабурдани замин мебошад. Маълум, ки хољагињоикалон тањти ислоњот ќарор мегиранд, аммо асо-сан он хољагињое дар навбати аввал таљдидмешаванд, ки дар њолати бади иќтисодию ис-тењсолї ќарор доранд. Агар равшантар гўем,хољагињои ќарздор пеш аз њама тањти ислоњотќарор гирифтаанд ва ё ќарор мегиранд. Дар инњолат, ба сањмдор дар баробари гирифтанисањми замин бар уњда гирифтани ќисми муайя-ни ќарзи хољагї низ пешнињод мешавад. Аксардењќонон дар ин њолат изњори норозигї меку-нанд ва аз гирифтани сањми худ даст мекашанд.Дар ин њолат дахолати роњбарони шањру навоњїва њатто вилоят лозим аст, то ки дењќонон сањ-ми заминашонро гирифта, ба истењсоли мањсу-лот машѓул шаванд.

Гуфтан бамаврид аст, ки ислоњоти заминва азнавташкилдињии хољагињо баъди содиргардидани фармони Президенти ЉумњурииТољикистон "Дар бораи тадбирњои иловагї оидба азнавташкилдињї ва ислоњоти ташкилотњоикишоварзї" аз 30-юми июни соли 2006, тањтираќами 1775, вусъат ёфта, то имрўз теъдодихољагињо дар љумњурї ба 160 њазор адад раси-дааст.

Новобаста аз ин, дар кори азнавташкил-дињї мушкилоти зиёдро мебоист њал кард.Масалан, дар хољагии љамоавї сањми заминмаълум аст, амо соњиби сањм дар муњољиратимењнатї ќарор дорад. Дар ин њолат сањм бакї бояд дода шавад?

Дар вилояти Суѓд ба ин масъала диќќа-ти хоса медињанд. Пас аз муайян карданирўйхати сањмдорон комиссияи азнавташкил-дињї бо шахсоне, ки дар муњољирати мењнатї

ќарор доранд, тавассути наздиконашон гуфту-шунид мекунанд. Агар ў аз сањми заминаш дасткашад, сањм ба каси дигар дода мешавад, даракси њол ўро вазифадор мекунанд, ки ба ва-тан баргашта сањмашро гирифта, заминроистифода барад. Ин кор фоидаи зиёд овард.Аксари сањмдороне, ки дар муњољирати мењ-натї ќарор доштанд, баргашта омада хољагиидењќонии худро ташкил карданд. Аз ин љост,ки дар муддати кўтоњ на танњо теъдоди хоља-гињои дењќонї дар вилоят афзуд, балки истењ-соли мањсулоти кишоварзї низ ба таври на-заррас зиёд гардид.

Хуб мешуд, агар дар дигар минтаќањоикишвар, махсусан дар вилояти Хатлон ва баъ-зе шањру навоњии тобеи марказ, ки ќарзихољагињо меафзояду онњо бояд таљдид гар-данд, аз таљрибаи ислоњоти ташкилоту корхо-нањои кишоварзї ва таќсими одилонаи сањмизамин дар вилояти Суѓд истифода мекардандва бо ин роњ ба дењќонон на танњо сањма-шонро медоданд, балки барои самаранок ис-тифода бурдани замин ва бо љои кор таъминнамудани сокинони дењот заминаи воќеї гу-зошта мешуд. Воќеъан, дар ин минтаќањо низмуњољирони мењнатї хеле зиёданд ва хуб ме-шуд, ки бо ин роњ андаке њам бошад, сафимуњољирон кам карда мешуд.

Ислоњоти ташкилоту корхонањои кишо-варзї хољагињои навташкили дењќонии фардїва ё оилавиро водор мекунад, ки барои бони-зом фаъолият намудан, аз таљрибаи пешќадамистифода намоянд ва заминро самаранок ис-тифода баранд. Дар баробари ин, роњњои бењ-тари афзоиши истењсоли мањсулотро љустуљўнамуда, аз фурўши мањсулот фоидаи бештарба даст оваранд. Гирифтани фоидаи зиёд,бешубња, такондињандаи истењсолот ва омилиососии ободии дењот аст. Инро аз таљрибаихољагињои дењќонии пешрафта баръало мета-вон дарёфт, ки дар кишварамон сол аз солтеъдодашон меафзояд.

М. ЌУРБОНОВА

Навъи либо-си варзишї

Тиран-дозї

Шаклиамриифеъли

«овардан»

НомиИван дарПолшава Чехия

Њарфиалиф-бои

арабї

Бе-са-до

... Такур ,адиби њинд Собиќ

ноњ.Ќалъа-ихум

Овозхониарманитабори

эронї

Авлод,ќабила

Тамѓаи мо-шини боркаш

Асосгузориадабиётиклассикиифорсутољик

Мор азкитоби

Р.Киплинг«Маугли»

«… - компа-ния», гурўњиширинкорон

Маркази вило-ят дар Русия

Хўро-ки

миллїаз

ширукаду

Бахши -данигуноњ

Захм ,яра

«Дол -лар»-иАврупо

Соњибна-бера

Созина-

фасї

Дорубароиљароњат

Давлатдар

Африќо

Сиришк

Зебо ...,устоди раќс

Ташкило-ти баскет-боли ИМА

(русї)

Ибо-дат -гоњиоташ -па -

растон

Сурат, тас-вири одам

Бар,баѓал

Латтаибодќапикиштї

Нохуш ,муќоби-ли «гу-воро»

«Зиндагї…ро

мўњтољихокистаркунад»

Эъти-бор,ќадруќимат

Мам -лака-ти

баргичи-нор

Муќоби-ли

«хайр»

Њайрат

Нави-санда …Истад

«Томва …»,фил -митас-вирї

...Питт,актёриамри-кої

КўњњоиАмрикоиЉанубї

Таш-килку-нанда

Дурўя

Љавоби «СКАНВОРД»-и шумораи5 ноябри соли 2014, №45 (972)

К М У Њ А М М А Д Љ О Н О В Л

О А А Ф А А

Н Д О Х И Л М О Й

С И Ф О Р И Л

Е С П И Р Т Л А

Р А У Р А Л Т

В И Р У С О С М О Н А М А Н Т У

А Н Р А Г А З Н И А Л

Т А Г С А Р И К У К Г Н О Т И Ќ

О У Я Л А А Н Д И И А

Р У И Р О С Т К Д У Љ О Р Љ Д

И В П Н А К У Н О М И А Т Р

Я Г А А Ќ С О А Е У Р Д А Р

Н О Л А Д С С И Л В А

А О Т И Р Б И Т Л Е Н Ф И Л М

Т А В А Л Л У Д И Б О О Л У

Т О А Н Т О А Н Г И Н А

Е В А Н О К А М А К З И Й

С З У Д Р А Њ М У Д М У Р Т И Я

Т И О Н А О М У О Н

А Ф З У Н Й О Р К Р Р К

Т С У Д О У

С Л Е В Х У Б И Н

И Е И А О А

Я Р А С О Н Д А Н Н

Л Я О У Д

Ќ И Р Ѓ И З И С Т О Н Л Е К С И К А

М ак та б ио ли и м ус и ќї

Ат о . . . ,а к тёр ите а тр

Р и в о ят а зд ањ о н ис а њо б а -

г о н

Та х ал лу-с и шоираЗе бу н -нис о

Пл у -то н

Н о м и за н о н а ,

« с о њ и б ља м о л »

Ш а би ќа др да рм о њ и ш а р иф и

Р а м а зо н

Му ќо би -л и « х о -ри љ »

Ш а к лиљ ам ъ и« ма н »

Х ол ї ,м а њ р ум

Н ўшок иим а ст ку -на нда

Б аъ д

Ќ ат орк ў њда р Рос -

с и я

Н о м их а лќ вара ќс и

ќ аф ќ оз ї

З а р р а ч аиб ем о р и о в а р

Н а тр ий -… и ки -м иё в ї

Ч из им у -

ва ќ ќа т а нги риф та

С ам о ,ф а зо

Я к н а -м у д и

м а йм у н

Х о Ш и … ,до њи и

В е т на м ис о т сиа -л и ст ї

Т а ом а згўш тиќ им а вухам ир

О ќ и ба т ,х у л ос а

Г и ё њи «г а -з ан д а »

Б о л и н

Як гуз аш т анис ўз ан у р и шта

З и р о а ти п о -л е зї

Г ў я н да ,р о в ї

К у ш о -да

(л ањ љ . )

С а -р о я н -д а и

э р о н ї Ф о -т и њ а

О ш к о -р о

Ф а -м и-л и яим аъ -м у лир ус ї

Т ам ѓ а и с и го -р и б у л ѓ о р ї

Н омиБ у ш в аСо ро с

В о б а ст а ,р о љ е ъ

Ч а ш м -г у р у с -

н а

«З ин д аюљо в ид

м о нд , ња ркї … з и с т »

К о р,њун ар

Н о -б у д ї

О лимидин у

ша р и ат

М ое их у ш б ў й

Т ў р им о њ и ги -

ри ик иш -ти њ о

Б аб а… аза фс о-н ањ оиру сї

"Д ар .. . ио ла м б и-га шта мб ас е"

(С аъ д ї)

К уш -т ан

Б о ш иш го њ их о н

Б а х -ш иш

О њ и б а д а р д

К ас а-лии с и-р оя тї

С ан љи шико р до н иим у т аха с -си с ( ба й -н ал х .)

Ш ањ р да рвилоя тиВ ороне-ж и Ру с ия

К и н о с т у -д и я д ар

С а нк т - П е -т е рб у р г

О н р о а зор д м е -п а з ан д

Д ар ёиљо рї азЧи н ба

Ќ азоќи ст он

А ъ з о ип а й -р а в иљ у м ла

Зо и -д а -

ш а вї

П о й -т ахт иБ р и -т а ни -яи

К аби р

Ш а р м , и зоП ой та х -т и О з а р -бой љо н

Т а й ёр аиА н т о н о в

А со си с и г о р

Т а с -м и м ,н и я т

Б е м о -р и иг у лў

Р и ч ар д …а з Г о л л и в уд

М од а риК аи н ваА ве л да рд ин и н ас -

р о нї

И зз а т -м а н д

М е в аи ш и -р и н

Там ѓа иа в то м о -

билиИ МА

Б а р о -да р ип а да р

Т е з ,о њ и с та

н е

М е њр уб о н ї ,ш а фќ ат

Љ ум њу р и им ух т о р иР у си я

Б ои -г ар ї ,

с арм о я

Т а м ѓа им ар га -р и н

Д а р ё е ,к и б аА р а лм е р е -з а д

З аб о -н идав -ла ти иП о -

к и с то н

Ф а р о -в о н ,би с ё р

Д и м о ѓ а и ш и -м ол т ар и н иА в с т р а ли я

… Т ол с -т о й , м у ал -

л и фи«Љ а нг в асу л њ»

". . . ваР ом ин "-и Г у р -гон ї

Ми л ла -т и а с о -с ии Ч ин

Н аѓз ї

З о т им о р ип еч о н

О в а рдад ода н ,б у рдадо да н

М ир С а -йид . .. иЊ ам а -до нї

Љ у з ъ ис у р а

. . . К и х о т

Љ ум а -ки

ч о й н и к

Д ав л ат иба м о

ња м с ар ња дЌ и см из а бо н -ш и н о с ї

Page 16: Минбар 2014 (46)

Минбари халќ12 ноябри соли 2014

№46 (973)16

Рўзнома моњи декабри соли 1994 тањти раќами 309 дар Вазоратифарњанги Љумњурии Тољикистон ба ќайд гирифта шудааст.

Ба хотири гуногунандешї матолибе низ нашр мешаванд, киидораи рўзнома зимнан метавонад бо муаллифон њамаќида

набошад ва масъулияти онро ба дўш нагирад.

НИШОНИИ МО:734018, ш. Душанбе,

хиёбони СаъдииШерозї, 16.

Индекси обуна:68910

Макони чоп:нашриёти

«Шарќи озод».

Теъдоди нашр:49190 нусха

ÁÀÐÎÈ ÌÀÚËÓÌÎÒ:Дастгоњи КИМ ЊХДТ -

тел: 224-23-90, 224-83-72, 224-49-29,221-63-21. факс: 224-27-59

Идораи рўзнома

тел. 238-72-10, 238-54-61, 238-79-07,факс: 227-44-94

www.tribun.tj E-mail: [email protected]

Котиби масъул: Маъруфљон МањмудовМуњаррири масъул: Алиљон ЉўраевХабарнигорон:Љумъа Ќуддус, Толиби Луќмон,Моњрухсор РањимоваМасъули чоп: Мирзоалї ЮнусовЊуруфчинон: Љамила Ањмадова,Гуландом РаљабоваМусањњењ: Сабоњат Худоёрбекова,Суратгир: Тўхтамурод РўзиевСањифабанд: Фирдавс Таушаров

ЊАЙАТИ ЭЉОДЇ:

Муовини сармуњаррир оид ба тиљорат:Хусрав Дўстов

Сармуњаррир

u Агар аз муњимтарин воќеоти кишвар ва љањон огоњ шудан хоњед,u Агар бо чењрањои мондагори сиёсиву фарњангї ва таърихї аз наздикошно шудан хоњед,u Агар аз дастовардњои илмї, техникї ва дигар соњањо воќиф шуданхоњед,u Агар ба мушкилот ва масъалањои доѓу мубрами ватани худ бетарафнестед,u Агар мавќеи ЊХДТ-ро дар љомеа устувор дидан хоњед, пас,

ба њафтаномаи

"МИНБАРИ ХАЛЌ"МУШТАРИЁНИ ГИРОМЇ!

Маблаѓи обуна ба њафтанома 85 сомониро ташкил медињад. Маб-лаѓњои обунаро метавонед ба тариќи наќдї ва ѓайринаќдї ба суратњи-соби ЊХДТ, ба воситаи шуъбањои "Амонатбонк" гузаронед...

СУРАТЊИСОБИ МО:

ЊИЗБИ ХАЛЌИИ ДЕМОКРАТИИТОЉИКИСТОН

ИНН 020001728,С/Њ 20202972000473101000,Кор/сч. 20402972316264МФО 350101626.Дар идораи амалиётиБДА ЉТ-"Амонатбонк"

СУРОЃАИ МО: ш. Душанбе, маљмааи "КОХИ ВАЊДАТ", ошёнаи 2.ТЕЛЕФОН: 221-25-36, 221-63-21

обуна шавед!

Бахтиёр ЊАМДАМОВ

ОРОМ БОШ! -БЕДОРХОБИРО АЗ БАЙН МЕБАРАДВА ХОБРО МЎЪТАДИЛ МЕГАРДОНАД.

Аммо рўзона хобро ба вуљуд намеорад. Ба раванди ќавї шудани хотирава аќл мусоидат карда, њолати азхудкунї ва омўзишро бењтар месозад. Тар-киби унсурњои растаниї хосияти оромибахш дошта, ба афзоиши асабоният -стресс монеа мешавад.

Дар бештар аз 40 муассисањои бонуфузи табобатї ва илмии Русия азсанљиш гузаштааст. "Ором бош!" дар таркибаш спирт ва ќанд надорад, би-нобар ин ба гирифторони беморони диабет, атеросклероз, њомиладорон, фар-бењї истеъмоли он зарур ва мумкин аст. Истеъмол: аз 12 сола боло бањамаи синну сол(марду зан) 10-20 чакра се маротиба дар як рўз. Занњоињомиладор бо тавсияи табиб истеъмол намоянд.

Мањсулот истењсоли давлати руссия буда бо фармоиши ширкати фарм.љ.Тољикистон ба забони форсї бо ном - "Ором бош!" низ тарљума шудааст.Нархи фурўш аз 25 то 27 сомонї. АЗ ДОРУХОНАЊО ДАСТРАС НАМОЕД!

ОРОМ БОШ! - осудагї, хотираи ќавї

Ширкати илмию истењсолии Руссия воситаи нодиреро кор-кард намудааст, бо номи танаксол, ки он аз љамъи гиёњњо (пижма,полын, тысячелистник, девясил) иборат буда -њангоми бемо-рињои паразитї ва сироятї (лямблиоз, амебиоз, аскаридоз, эн-теробиоз) истифода бурда мешавад. -Ба њоли имрўз воситаи азњама самараноки зидди лямблиоз барои кўдакон ва калонсолонмањсуб меёбад. Дар њолатњои вазнин(при хроничес. лямблиоз) та-наксолро якљоя бо дигар воситањои синтетикї истифодааш мум-кин аст. Танаксол инчунин таъсири манфии доруњои синтетикирокам мекунад.

Тарзи истифодабарї: Кўдакони аз 1 сола 1/6ќ, аз 2 то 7 сола1/3ќ, аз 7 то 12 сола 2/3ќ, аз 12 сола боло аз 1 то 2 ќошуќча рўзе 3маротиба, 20-30 даќиќа пас аз хўрок.

Давомнокї: аз 7 то 14 рўз, барои калонсолон то 30 рўз.Рег№000678 Нархи фурўш: 33 сомонї.

АЗ ДОРУХОНАЊО ПУРСОН ШАВЕД!

ТАНАКСОЛ - бар зидди ихрољи ЛЯМБЛИЙ!

БОРИ аввал лоињаи роњи худхо-ни дизайнерњо Джейкоб Фрейд-Магнус ва Стин Краруп Дженсен бо унвони "Асфалтофон"

соли 1995 дар Дания насб гардид. Валењоло дар ин љода Љопон пешсаф буда,молики 20 роњи "њофиз" аст. Аз љумла,њангоми бо мошин ба Фудзияма воридшудан њатман гимни он шањрро аз тагичархњо мешунавед.

Дар Куриёи Љанубї њам роњњо меса-роянд, вале на барои дилхушкунї, балкибарои мусоидат намудан ба бехатарї,яъне барои он ки ронанда сари рул на-хуспад. Дар шањри Ланкастери штати Ка-лифорнияи ИМА бошад, роњи њофизе

Ин аљиб аст

Роњи наѓмасароЊангоми гузар кардан аз роњ, новобаста ба тамѓаи мошин, нохостдар дохили салон садои мусиќиву суруд ба гўш мерасад. Њайроннашавед, ин суруд аз радио ё магнитофони мошини шумо садонамедињад, балки худи роњ онро месарояд.

мављуд аст, ки операи "Вилгелм Телл"-иРоссиниро месарояд. Ин навоварї якшакли аљиби маъракаи рекламавии кор-поратсияи "Хонда" мебошад.

Ин кори чандон мушкил набуда, асфал-ти махсус ё рўйпуши хосаи роњро талаб на-мекунад. Дар як ќисмати роњи худхон тех-нологияи махсус риштањои њаљман хурдиаз 8-24 мм. бо баландии аз 3 то 6 мм. тибќинаќшаи муайян насб карда мешаванд ваонњо њангоми њаракати мошин садо меба-роранд.

Вале суръати њаракати мошин ањами-яти калон дошта, сурудњои гуногунро зим-ни суръати муайяне шунидан мумкин ме-гардад. Аз љумла, њангоми бо суръати 100км дар як соат њаракат кардан, дар даро-мадгоњи шањри Аняни Куриёи Љанубї су-руди машњури бачагонаи "Мэри баррачаедошт" садо медињад. Вале агар увертюраиопераи "Вилгелм Телл" писанди шумо бо-шад, онро танњо дар мавриде шунида ме-тавонед, ки суръати њаракати мошини шумо50 мил дар як соат бошад. Чунин роњњои"њофиз" зимни дастоварди техникии инкишварњо будан, инчунин барои бехатариињаракати наќлиёт хидмат мекунанд.

Љумъа ЌУДДУС

ВАЗОРАТИ фарњанги ЉумњурииТољикистон барои иншои дра-ма дар мавзўи Љанги БузургиВатанї ва инъикоси иштироки

мардуми тољик дар он озмун эълом на-муда буд. Дар арафаи љашни рўзи теат-ри тољик машварат-озмуни драмнависо-ни љумњурї барпо шуда, он љамъбаст гар-дид. Доварон бо ќарори худ барои таф-сири хуби бадеии мавзўи мазкур љойиаввалро ба драмнавис Ато Њамдам бароидрамаи "Ќурбонии охирин", љойи дуюмроба Алиризо Рањмонќулов барои драмаи"Маруся", љойи сеюмро ба Љумъа Ќуддус

ЃОЛИБОН МУАЙЯН ШУДАНД

Фарњанг

барои драмаи "Муќовимат- Резистанс" са-зовор донистанд. Инчунин, драмнависонНурулло Абдуллоев барои драмаи "Бозмуњосира", Рањмоналї Одинаев "Дуторї",Зариф Ибод "Барои Ватан" бо љоизањоињавасмандкунии озмун мукофотонида шу-данд.

Љоизањоро ба муаллифон дар рўзиљашни театр вазири фарњанги Тољикис-тон Шамсиддин Орумбеков супорида,изњори умед намуд, ки ин ѓамхории пай-васта боиси рушди минбаъдаи соња хо-њад гашт.

«МХ»

Обуна-2015

Кормандони Дастгоњи КИМ ЊХДТ аз марги собиќ раиси љамъия-ти "Пайванд"

САЛОЊИДДИНОВ ИСОМИДДИН

сахт андўњгин буда, ба наздикону пайвандони марњум изњори њам-дардї мекунанд ва барояшон аз даргоњи Худованд сабри љамил ме-хоњанд.

Кормандони љамъияти "Пайванд" аз даргузашти собиќ раиси инљамъият

САЛОЊИДДИНОВ ИСОМИДДИН

сахт андўњгин буда, ба наздикону пайвандони марњум изњори њам-дардї менамоянд.