Минбари халќ7 августи соли 2014№32 (959)

НАШРИЯИ МАРКАЗИИ ЊИЗБИ ХАЛЌИИ ДЕМОКРАТИИ ТОЉИКИСТОН

7 августи соли 2014,панљшанбе,№32 (959)

www.minbari.halk.tjE-mail: minbarihalk@hhdt.tj

Барои вањдат, рушди устувори иќтисодїва зиндагии шоистаи мардум!

www.tribun.tjE-mail: minbarihalk@bk.ru

Мулоњиза Нуќтаи назар

сањ. 6

Љашнвора

сањ. 7

Њаёти њизб

сањ. 3

ЊАР БЕША ГУМОНМАБАР, КИ ХОЛИСТ…

ЊХДТ: таљлилиљашни Мавлоно Љомї

ИФОДАГАРИЊАСТИИ МИЛЛАТ

Тошканд бар ивазипойгоњи низомии ИМАчиро ваъда медињад?

АНДЕШАЊО ДАР БОРАИБЕТАРАФЇ ВА БЕГОНАПАРАСТЇ

сањ. 11

сањ. 5

Минбари халќ7 августи соли 2014

№32 (959)2 ЊАФТАИ ПРЕЗИДЕНТ

Дар мулоќот масоили њамкорииТољикистону Амрико дар бахшњоиамнияту мудофиа ва таъмини су-боти минтаќавї баррасї шуд.

"Тољикистон њамкории худро боАмрико дар соњањои мухталифиамниятї омили муњими нигоњдорїва тањкими сулњу субот дар мин-таќа медонад" , -изњор дошт дароѓози суњбат Сарвари давлат Эмо-малї Рањмон ва таъкид намуд, ки"њамгироии ду кишвар дар мубори-за бо хатару тањдидњои глобалї са-марабахш аст".

Ллойд Остин I I I ба ЭмомалїРањмон барои мусоидати фаъолиТољикистон ба тарѓиби њаёти осо-ишта дар Афѓонистон ва рушдииљтимоию иќтисодии ин кишварарзи сипосу ќадрдонї намуд.

Доир ба њолати кунунї ва дур-намои авзои Афѓонистон , хусусанпас аз хурўљи нерўњои байналми-лалии посдори сулњ аз ин кишварва идомаи дастгирї аз сохторњоимарбутаи Тољикистон барои тањки-ми њифзи сарњади тўлонї бо њам-сояи љанубии он гуфтугўйи суд -манд сурат гирифт.

Доир ба иштирок ва мусоидатиАмрико дар татбиќи лоињањои мин-таќавии иќтисодию коммуникатси-онї, ки ба густариши робитањои ми-ёни Осиёи Марказї ва ОсиёиЉанубї ва тавсиаи имконоти иќти-содї ва транзитии Афѓонистон ни-гаронда шудаанд , табодули назаркарда шуд.

Њамчунин доир ба масоили ди-

МУЛОЌОТИ СУДМАНДТаърихи 31 июли соли равон Президенти Љумњурии Тољикистон Эмомалї РањмонФармондењи Фармондењии Марказии ИМА генерал Ллойд Остин III-ро ба њузурпазируфт.

гари мавриди таваљљуњи ду љонибизњори андеша карда шуд.

НИМАИ ДУЮМИ РЎЗ Президен-ти кишвар Эмомалї Рањмон Вази-ри корњои хориљии Љумњурии Мар-думии Чин Ван Йи-ро ба њузур па-зируфт.

Дар мулоќот масоили њамкориигуногунсоњаи Тољикистону Чин бар-расї шуд. Таваљљуњи зиёд ба омо-дагї ба сафари давлатии РаисиЉумњурии Мардумии Чин Си Љинпинба Тољикистон ва њамоиши навба-тии сарони давлатњои аъзои Созмо-ни њамкории Шанхай дар шањри Ду-шанбе зоњир гардид.

"Муносибот бо Љумњурии Мар-думии Чин афзалияти доимии сиё-сати хориљии мо ва намунаи ибрат-бахши робитањои дуљонибаи байни-давлатї аст" , - изњор дошт дароѓози суњбат Сарвари давлати То-љикистон Эмомалї Рањмон . Њамчу-

ва ќабули Барномаи њамкории То-љикистону Чин барои солњои 2015-2020 намунањои пурарзиши шари-кии стратегии ду кишвари дўстуњамсоя номида шуд.

Њамчунин доир ба рушди њам-корї дар соњањои иќтисод ва сав-до, сармоягузорї, энергетика , са-ноат, кишоварзї, фарњанг, маорифва илму техника табодули назаркарда шуд.

Таваљљуњи зиёд ба густариширобитањои судбахш миёни сохто-рњои низомию амниятии ду кишвардар самти нигањдории амну суботиминтаќавї зоњир гардид.

Бегоњии рўз Президенти кишварЭмомалї Рањмон Вазири корњои хо-риљии Љумњурии Ќирѓизистон ЭрланАбдилдаевро ба њузур пазируфт.

Дар мулоќот масоили вобастаба тањкими муносиботи њамсоягї,њалли мушкилоти марзию њудудї ва

нин зикр гардид, ки "муносиботињасанаи мо ба њамсонї ва назди-кии мавќеъњои ду давлат дар ма-соили сиёсати минтаќавию љањонїва ба мувофиќати ќавлу амали модар масоили рушди њамкорї миёниду кишвар такя доранд".

Тавре Эмомалї Рањмон таъкиддошт, "миёни маќомоти сатњи олїва баланди Тољикистону Чин бова-рии амиќи дуљониба , дўстии са -мимї ва дастгирии њамдигар ташак-кул ёфтааст ва мо ин њолатро ги-ромї медорем".

Чунонки зикр гардид, шарикиистратегии Тољикистону Чин , ки яксол пеш эълон гардида буд, бо гу-стариши робитањо ва њамкорииамиќи судбахш дар амал эњсос ме-гардад.

Тасмимоти басо муњими дуљо-ниба , аз љумла доир ба кашиданилўлаи гази Туркманистон-Чин та-вассути ќаламрави Тољикистон ,оѓози корњо барои маблаѓгузорї васохтмони ќитъаи Вањдат -Ёвонироњи оњани Душанбе-Ќўрѓонтеппа

рушди њамкорї дар соњањои сиёсат,амнияти минтаќавї, иќтисод ва сав-до, наќлиёту боркашонї ва дигармавзўъњои мавриди таваљљуњ муњо-кима шуд.

Таъкид гардид, ки барои тањки-ми дўстии миёни ду њамсоякишвар,њалли масоили бањсталаб аз тариќивасилањои дипломатї, пешгирї азнизоъњои алоњидаи марзї миёниноњияи Исфараи Тољикистон ваноњияњои вилояти Бодканди Ќирѓизи-стон аз тамоми имконоти мусоидбояд пурсамар истифода бурд.

Њамчунин таъкид бар он шуд, кишарикии пурсамари минтаќавии То-љикистону Ќирѓизистон бояд халал-нопазир боќї монад.

РЎЗИ 1- УМИ АВГУСТ Прези-денти кишвар Эмомалї Рањмон Роњ-бари ширкати Гленкоае АГ-и корпо-ратсияи фаромиллии Гленкор аздавлатњои Швейтсария ва ИнглистонЭндрю Капланро ба њузур пазируфт.

Дар мулоќот масоили њамкорїбарои истењсоли алюминии авва-лия, коркарди минбаъдаи саноатї,тиљорати байналмилалии он ва дар

соњаи саноати кўњкорї баррасїшуд.

Тавре зикр гардид, ширкати Глен-коае АГ тасмим дорад, ки дар навсо-зии технологии КВД "Ширкати алюми-нийи Тољик" сањмгузор шуда, иќтидо-ри истењсолии онро барќарор созад.

Корпорат сияи фаромиллииГленкор ва ширкатњои фаръии онњамчунин тасмим доранд , ки даркори ба истихрољ ва коркарди ашёихоми ватан ї гу за рондани КВД"Ширкати алюминийи Тољик" фаъо-лона иштирок намоянд.

Корпоратсияи фаромиллии Глен-кор инчунин иштирокдори фаъолитендери байналмилалї барои кордар Кони Мансур буда, азм дорад,ки дар истихрољу коркарди захи-рањои фаровони нуќра, мис ва дигармаъданњои Тољикистон сањм гузорад.

Хотиррасон бояд намуд, ки кор-поратсияи Глинкор бо КВД "Ширка-ти алюминийи Тољик" аз соли 2007ба ин сўй њамкорї дорад ва кунунроњбарияти он тасмим гирифтааст,ки доираи фаъолияти худро дар То-љикистон тавсиа бахшад.

www.president.tj

Минбари халќ7 августи соли 2014№32 (959) 3ЊАЁТИ ЊИЗБ

Дар ин робита КИМ ЊХДТбарои бузургдошти адиби ша-њир як ќатор тадбирњои фарњ-ангї андешид.

Аз љумла, Дастгоњи Куми-таи иљроияи марказии ЊХДТ ваКумитаи иљроияи ЊХДТ дар ви-лояти Хатлон рўзњои 7 -8 авгу-сти соли љорї дар ноњияи Аб-дурањмони Љомии вилояти Хат-лон конференсияи илмї - ама-лии љумњуриявї доир менамо-яд. Тибќи барнома дар кориконференсия намояндагониКИМ ЊХДТ, олимону адибон,шоирону њунармандон, намоян-дагони њизб аз вилоятњои Суѓ-ду Бадахшон, шањри Душанбе ва ноњияњои тобеи марказ даъ-ват шудаанд. Дар давоми конференсия як ќатор иншооти иљти-мої ифтитоњ ёфта, мањфилњои фарњангиву адабї ва намоишидастовардњои мењнаткашони ноњияи Абдурањмони Љомї баргу-зор мегардад.

"МХ"

Имрўзњо Кумитаи иљроиява ташкилотњои ибтидоииЊизби Халќии Демократии Тољи-кистон дар ноњияи Сино дарбаробари баргузории чораби-нињо бахшида ба истиќболиљашнњои муњим аз љумла, 20-солагии таъсисёбии Њизби Ха-лќии Демократии Тољикистон,инчунин корњои амру хайр ваэњсонкорињоро љињати амалїнамудани дастуру њидоятњоиСарвари давлат, Раиси ЊХДТмўњтарам Эмомалї Рањмон ро-њандозї намудааст.

Кумитаи иљроия дар њам-

Вобаста ба ин сана 5-умиавгусти соли равон вохўрии ра-иси Кумитаи иљроияи ЊХДТ даршањри Кўлоб Саъбагул Валиевабо аъзои ташкилоти ибтидоии"Театри ба номи С. Вализода" ва"Телеком - 2" баргузор гардида,дар рафти он оид ба таърихиЊХДТ, барнома ва амалњои со-зандаи њизб ва вазифаи њизби-ён дар роњи амалї намудани на-ќшаву барнома ва дастуру њидо-ятњои роњбарияти њизб табоду-ли афкор сурат гирифт.

Дар поёни вохўрии мазкурба 20 нафар аъзоёни чавонињизб билетњои њизбї супоридашуда, аз онњо даъват гардид, тобо истифода аз имкониятњое, кидавлату њукумати кишвар бароиљавонон муњайё сохтааст, њам-чун шахсиятњои созандаву обод-кор дар пешрафту шукуфоииВатан сањм гузоранд.

Дар њамин радиф, чунин яквохўрии дигар бо аъзоёну љониб-дорони њизб аз 24 китобхонаишањру навоњии Кўлоб сурат ги-рифт, ки њадаф аз он мустањкамнамудани робитањои маънавї бозиёиён ва шахсиятњои китобхо-ну фарњангї мебошад. Дар љара-

Дар арафаи љашнњои таърихї; 23-юми солгарди љашни истиќ-лолияти давлатии Љумњурии Тољикистон ва 20-солагии Конститут-сияи (Сарќонун)-и Љумњурии Тољикистон бо дастгирии Президентиљумњурї, муњтарам Эмомалї Рањмон ва мусоидати масъулиниМаќомоти иљроияи мањаллии Њокимияти давлатии шањри Роѓундар дењаи Ќандаки љамоати шањраки Обигарм ба иштирокчии ЉангиБузурги Ватанї, дорандаи ордену медалњо Дўст Умаров манзилиистиќоматї сохта бо њамаи шароитњояш мавриди истифода ќарордода шуд.

Синну соли ин пири барнодил аз навад гузашта бошад њам,худро солиму бардам њис менамояд. Дўст Умаров шукри тинљиюосудагї намуда, љавонону наврасонро ба сулњу Вањдат, эњтиро-ми арзишњои миллию умумибашарї, накўкорї, ватанпарастї, са-доќат ба Ватану миллат, муттањидшавї дар атрофи Роњбари дав-лат даъват менамояд.

Њокими САФАР

корї бо ташкилотњои њизбииноњия ин амали некро чунњамасола бањри кўмаку даст-гирии ниёзмандону ятимон вамаъюбону бепарасторон аз ли-њози расонидани маводњоиѓизої ва сару либос амалїмесозад, ки ин яке аз њадафњоиасосии Њизби Халќии Демокра-тии Тољикистон ба њисоб ме-равад.

Дар ин амали хайре, ки баХонаи кўдакони №2-и ноњияиСино, ки дар он 100 нафаркўдакони то синни 4 сола, кизери сарпарасти давлату Њуку-

Дасти хайрмати Љумњурии Тољикистонфаро гирифта шудааст, аз љони-би Маќомоти иљроияи мањаллињокимияти давлатии ноњия ваташкилотњои ибтидоии хизбииноњия ёрии молиявї расонидашуд.

Комиљроияи ноњия минбаъдниз тасмим гирифтааст, ки дарњамкорї бо аъзоёни фаъолињизб чунин амалњои хайруэњсонкорињоро њар чї бештарнамуда, бо ин васила нуфузиЊизби Халќии Демократии Тољи-кистонро дар љомеа боз њамривољу равнаќ бахшида, љониб-доронашро ба чунин накўкорїњидоят менамояд.

А. МУМИНОВ,ноњияи Сино

Кўлоб: вохўрињои босамарбо аъзову љонибдорони њизбИмрўзњо дар шањри Кўлоб омодагињо ба љашни 20-солагии таъсисёбииЊизби Халќии Демократии Тољикистон љараён дошта, њизбиён кўшишдоранд, то ин ва дигар санањои муњими таърихиро бо дастовардњоиарзанда истиќбол гиранд.

ёни вохўрии мазкур зикр гардид,ки дар њама давру замон зами-нагузории маънавии љомеа азкитобу китобхона оѓоз меёбад ваЊизби Халќии Демократии Тољи-кистон низ дар тўли фаъолиятихуд зиёиёнро њамчун ќувваипешбарандаи љомеа ба сифатитакягоњи пурќуввати маънавиисиёсати худ эътироф намудааст.

Њамчунин, аз иштирокдоро-

ни вохўрї даъват ба амал овар-да шуд, ки дар рафти маърака-ву чорабинињои њизбї фаъоло-на иштирок намуда, љињати да-стгирии сиёсати пешгирифтаиПешвои муаззами ЊХДТ Љано-би Олї муњтарам Эмомалї Рањ-мон аз худ масъулияту ташаб-бускории бештар зоњир намо-янд.

"МХ"

ЊХДТ: таљлилиљашни Мавлоно ЉомїБоиси ифтихори њар яки мост, ки созмони бонуфузифарњангии ЮНЕСКО пешнињоди Љумњурии Тољикистонродар бораи таљлили љашни 600 - солагии МавлоноАбдурањмони Љомї дар соли 2014 пазируфта, ќароридахлдор ќабул кард.

Иштирокчии љанг соњибихона шуд

Ќайд гардид, ки маќомоти иљроияи мањаллии њокимияти дав-латии вилоят, инчунин шањру навоњї оид ба амалисозии Консеп-сияи сиёсати давлатии кадрњо, корњои муайянро сомон дода-анд.

Раиси вилоят Шодихон Љамшед дар љараёни баррасии масъа-ла, иљрои Барномаро дар як ќатор ноњияњо ѓайрикифоя арзёбї на-муда, диќќати раисони шањру ноњияњоро ба баланд бардоштанимањорати касбї, маълумотнокии кадрњои роњбарикунанда, ба корњоироњбарикунанда њар чї бештар љалб намудани занону љавонон,риояи Кодекси одоби хизматчии давлатї љалб намуд. Раиси вилоятаз он изњори нигаронї намуд, ки дараљаи маълумотнокии кадрњоироњбарикунанда аз сатњи љумњуриявї поёнтар буда, ба корњои роњ-барикунанда љалб намудани занон, дар сатњи вилоят аз 25 фоизњам поёнтар аст ва сол ба сол тамоили пастравї дорад. Ба фаъо-лияти кадрњои роњбарикунанда, таъкид намуд раиси вилоят пеш азњама аз рўи хизмати софдилонаю дилсўзона ба мардум, иљрои сариваќт арзу таклифњои шањрвандон бояд бањогузорї намоем. Мо боядњама ваќт бо мардум ва дар байни мардум бошем.

Лутфишоњи ДОДО

Пешравии љомеа аз кадрвобаста астДар машварати васеи назди Раиси ВМКБ масъалаи "Рафтииљрои Ќарори раиси Вилояти Мухтори Кўњистони Бадахшоноид ба амалисозии Ќарори Њукумати Љумњурии Тољикистон""Дар бораи Барномаи татбиќи Консепсияи сиёсати давлатиикадрњои Љумњурии Тољикистон барои солњои 2009-2016"мавриди баррасї ќарор гирифт.

Минбари халќ7 августи соли 2014

№32 (959)4 ЊАЁТИ ЊИЗБ

Дар рўзномаи љаласа дар маљмуъ 6 масъала ба шумули гузориш оид ба фаъолияти таш-

килотњои њизбии шањр дар партави Паё-ми Президенти мамлакат ба МаљлисиОлї дар давоми шаш моњи соли 2014,омодагии ташкилотњои њизбии шањр батаљлили 20-солагии таъсисёбии ЊизбиХалќии Демократии Тољикистон, бисту-мин солгарди ќабули Сарќонуни (Консти-тутсияи) мамлакат, ташкили муваффаќо-наи маъракаи обуна ба рўзномаи "Мин-бари халќ" ва ѓайра мавриди баррасїќарор гирифт.

-Соли равон дар таърихи њизби мо ваумуман љомеаи тољик соли махсус мањ-суб меёбад. Дар ин соли муборак мо дуљашни пуршукуњ: 20-солагии Конститут-сия ва 20- умин солгарди таъсиси ЊизбиХалќии Демократии Тољикистонро таљлилменамоем, -иброз дошт, узви раёсати КИњизб, раиси шањри Вањдат Амирзода Рањ-моналї Амир. -Дар њоле ки масъулиятиумдаи пешбурди фаъолиятњои иќтисодиюсиёсї ва иљтимоию фарњангї бар дўшињизби мост, бояд ин рисолати худро соф-дилона ва бо ѓайрати дучанд анљом би-дињем. Дар акси њол, њарифони сиёсиа-мон ангушти ишорат сўи мо равона меку-нанд, ки бинед, аз уњдааш набаромаданд.Аммо дарвоќеъ мо неру ва ќудрати кофїдорем, ки њама гуна корњои шоистаро баманфиати халќамон анљом бидињем.

Дар сафњои њизби мо аслан зубдањоиљомеа шомил њастанд. Шуруъ аз роњба-рияти њизб, ба вижа пешвои муаззамиЊХДТ, Президенти кишвар муњтарамЭмомалї Рањмон то сарварони вазоратуидорањо, фаъолони корхонањо, раисонишањру навоњї ва сиёсатмадорону олимо-ну коршиносон дар амри татбиќи ѓояњоисозандаи њизб ва барномањои он содиќо-на хизмат мекунанд. Талош меварзанд,ки њарчи бештар фазои сиёсиро фарогиранд ва дар бењдошти сатњи зиндагиимардум наќши созгор дошта бошанд.

Имрўз љомеаи моро воќеан њам та-њаввулоти муњими демократї фаро ги-рифтааст. Дар љумњурї њизбу њаракатњоимухталиф озодона фаъолият доранд.Матбуоти озод дар хизмати мардум ме-бошад. Њар кас фикру назарашро перо-муни масоили доѓи љомеа баён медорад.Љумњурии мо воќеан њам ба як узви коми-лњуќуќи љомеаи љањонї табдил ёфтааст.Бинобар ин, дар љараёни баррасї вањаллу фасли масоили минтаќавї ваљањонї иштирок менамояд.

Масъулияти дучанди њизби мо низ бањамин равандњо иртибот мегирад. Дар инљода бояд њушёрии сиёсиро аз даст на-дода, дар амри таѓйироти сиёсию иќти-содї бетафовут набошем. Дар чунин ша-роити пурэњсос, таъмин намудани фазоимусоиди корї, ташкили дурусти корњоиоммафањмонї, вусъати њифзи иљтимоиимардум, тањкими арзишњо ва муќаддасо-ти миллї аз вазифањои аввалиндараљаињизбиён мебошад.

Мо бояд дарк намоем, ки Сарќонуниљумњурї њамчун "Бахтномаи миллат" дарташаккули давлати соњибистиќлол, њифзиарзишњои волои инсонї, њимояи њуќуќњоињар як шањрванд ва тањкими баробариисокинон дар Тољикистон њимоятгариасосї мебошад. Дар њамин даврони со-њибистиќлолї ва озодандешї ба майдономадани нињоди сиёсие бо номи ЊизбиХалќии Демократии Тољикистон ва дигарташкилотњои иљтимої марбути амалифарогири Конститутсияи кишвар ва таќо-зои замон мебошад, ки он аз ташаккулимафкураи нави сиёсї гувоњї медињад.

Дар њамин замина, ЊХДТ њамќадамуњамсоли Сарќонуни мамлакат ва аввалинтарѓибгари ѓояњои он ба шумор меравад.Дар фазои сулњу субот ва оромию нишотвазифаи мо аз он иборат мебошад, кимардумро сарљамъона ба корњои ободонїва созандагї сафарбар намуда, диёрукишварамонро рўз то рўз зеботару гуво-ротар гардонем, -афзуд Р. Амирзода.

Зимнан, њар як фарди солимфикрмедонад, ки Њизби Халќии ДемократииТољикистон њамчун ташкилоти сиёсї ба-рои муттањидсозии тамоми сокинони киш-вар вазифаи басо пурмасъулиятро бадўш гирифта, аз рўзњои нахустини таъси-сёбї барои тањкими вањдати миллї ваоромии вазъи сиёсию иљтимої сањми му-носиб мегузорад. Ин њизб њамчун њизби

Њизби мо -њамсолиКонститутсияДар ташкилотњои Њизби Халќии Демократии Тољикистон љаласањо оид ба љамъбасти фаъолиятинимсола анљом ёфта истодаанд. Чанде ќабл Кумитаи иљроияи ЊХДТ дар шањри Вањдат чунинљамъомадро барпо намуда, дар њузури аъзои њизб аз фаъолияти шашмоњаи худ натиљагирї намуд.Маљлис дар фазои ошкорбаёнї барпо шуд.

ѓолиби парлумонї ва пешоњанги љомеадар тамоми љабња ва соњањои зиндагїмавќеи муайянро ишѓол намуда, дар тат-биќи дастурњои Раиси муаззами њизб,муњтарам Эмомалї Рањмон кўшишњоизиёд ба харљ медињад.

Чорабинињои пайвастаи њизб дар тањ-киму фаъолияти доманадору баланд бар-доштани мавќеъ ва нуфузи њар як аъзоион мусоидат намуда истодааст. Мо, хуш-бахтона шоњиди он гашта истодаем, кимавќеъ ва нуфузи њизб рўз аз рўз дарљомеа мустањкам шуда, дар ташкили зин-дагии босуботи мардум, насли љавониояндасозу ободгар, рушду нумуи кишва-ри мањбуб сањми бориз мегузорад.

-Вазифаи муњиму авалиндараљаињизб ба тарзу услуби наву замонавї вабарои њамагон дастрас ба роњ монданикорњои таблиѓотї мебошад. Бинобар ин,ташкил намудани корњои тарѓиботї ваоммафањмонї, ба самъи њар як сокинидиёр ва аъзои њизб расонидани санадњоидирективї, бахусус муњтавои асосии Па-ёми солонаи Президент ба Маљлиси Олїва ѓайра бояд самти муњими фаъолиятиташкилотњои њизбии шањр бошад, -гуфтзимни ироаи гузориш раиси КИ ЊХДТ даршањри Вањдат Раљабмурод Љалилов.

Кумитаи иљроия, фаъолон ва алоќа-мандони њизб бо ширкати вакили Маљли-си намояндагони Маљлиси Олии љумњурїУбайдулло Давлатов дар љамоатњои де-њоти Р.Исмоилов, Б.Бурунов, Гулистон,Симиганљ, Чуянгарон, Бањор, Чорсу, Ро-мит ва маркази шањр бо сокинон мулоќо-ту суњбатњо доир намуд. Вохўрињои маз-кур хушку холї нагузашта, балки њар як

таклифу пешнињоди одамон ба назар ги-рифта шуданд ва барои њалли онњо на-ќшаи алоњида тањия гардид. Ташкилотуидорањои дахлдор барои рафъи камбу-дињо вазифадор шуданд.

Бо маќсади иљрои ќарори ЊукуматиЉумњурии Тољикистон аз 15.01.2014 тањтираќами №1 ва дастури Дастгоњи КИМЊХДТ оид ба низоми нави имтињонсупорїаз љониби довталабон дар "Маркази мил-лии тестї" дар кумитаи иљроияи шањрїнаќша-чорабинї тањия карда, 6 гурўњи та-рѓиботї таъсис дода шуд. Гурўњњои тарѓи-ботї дар мактабњои тањсилоти умумї бохатмкунандагон ва омўзгорону падарумодарон корњои фањмондадињї бурда, даркулли мактабњои ќаламрави шањр ва му-ассисањои таълимии љамоатњои дењот се-минар ва мулоќотњо баргузор намуданд.

Дар ташкилоти њизбии шањри Вањдатба масъалаи ќабули аъзои нав эътибориљиддї медињанд. Шумораи аъзоёни њизбпайваста афзуда, њар моњ аз 10 то 40 на-фар љавонону эътиќодмандон ба аъзогиињизб ќабул карда мешаванд. Аз љумла, тоимрўз 126 нафар ба сафи њизб шомилшуданд. Њоло шумораи аъзоён дар маљ-муъ ба 3600 нафар расидааст. Дар ќабу-ли аъзоёни нав бештар ба сифат, аз љумласатњи маърифату донишу тахассуси дов-талабон диќќат дода мешавад.

Аз љумла ташкилотњои ибтидоии њиз-бии "Соњибзавќ" (фарњанг), "Молия",љамоатњои дењоти Р.Исмоилов, А.Абдул-восиев, "Манзил", "Тандурустї", наздикўдакистонњои №3,8,11,15,16, мактабњоираќамњои №3,4,6 сафи аъзоёнашонропайваста зиёд менамоянд. Бо таъкиду

Демократии Тољикистон озмуни "Бењтаринташкилоти ибтидої"-ро эълон намудааст.Дар шартњои озмун талаботи Оинномаињизб, сатњи донишу тахассус, дараљаи кор-гузорї ва донистани вазъи сиёсию иљти-моии кишвар ба инобат гирифта шудааст.Дар ин радиф њамчунин омодагии ташки-лотњои ибтидоии њизбї ба интихоботиќарибулвуќуи парлумонї ва маљлисњоимањаллї ба назар гирифта мешавад.

Кўмак расонидан ба камбизоатон,эњтиёљмандон, маъюбон ва собиќадоро-ни љангу мењнат аз љумлаи њадафњои бар-номавии Њизби Халќии Демократии Тољи-кистон мебошад. Бо ин маќсад дар ара-фаи љашни мубораки Наврўз ба 12 нафарэњтиёљмандон, дар рўзи љашни Ѓалаба- 9май ба 5 нафар маъюбони Љанги БузургиВатанї, дар арафаи Рўзи Вањдати миллїба 6 нафар эњтиёљмандон, дар арафаиИди саиди фитр ба 12 нафар камбизоа-тон гулдастањо ва тўњфањо таќдим наму-данд. Соли нави тањсил бошад бароибењтарин донишљўёни коллељи тиббї,коллељи омор ва литсеи касбии №45 "Сти-пендияи њизб"-ро таъсис доданианд.

Дар нињоят, љаласаи комиљроия ба-рои пешрафти корњо ва ислоњи камбудињоќарорњои дахлдор ќабул карда, њамаиташкилотњоро вазифадор намуд, ки дарнимсолаи дуюм фаъолияти худро бозни-гарї карда, ба љашну маъракањои сиёсиюфарњангї омодагии комил бинанд ва он-њоро дар сатњи баланди ташкилию сиёсїдоир намоянд.

Усмон СОЛЕЊ, сухангўи ЊХДТ

дархостњои пайваста дар назди макта-бњои №15,52,74,76 ташкилотњои навиибтидоии њизбї таъсис дода шуданд.Њарчанд ки имконияту шароити њамаиташкилоту идорањо якхела бошанд њам,дар баъзе муассисањо ба ин масъалаимуњим чандон эътибор намедињанд. Би-нобар ин, ташкилоти њизбии шањр тасмимгирифтааст, ки самти фаъолияташро дарчунин муассисањо ба куллї таѓйир хоњаддод, -зикр намуд, дар нињояти суханронїР. Љалилов.

Кумитаи иљроияи шањрии њизб ба ис-тиќболи 20-умин солгарди таъсисёбииЊизби Халќии Демократии Тољикистоннаќша-чорабинї тањия намуда, баргузорнамудани як зумра тадбирњоро ба наќшагирифтааст. Тибќи наќшаи мазкур мусо-биќа-бозињои варзишии шашка, домино,шоњмот, волейбол ва футболро байниљавонон роњандозї намуд. Њайати њака-мон дар бозињои шашка, домино, шоњмотљойи аввалро насиби дастаи гимназияиба номи Т.Собиров, маќоми 2-юм ба мак-таби №4 ва љойи 3-юм ба дастаи макта-би №139 доданд.

Дар бозии футбол ки бо либосњоиварзишии махсуси омодакардаи кумитаииљроия бо нишони њизб сурат гирифт, бамуассисањои таълимии №5 љойи аввал,ба №2 љойи 2-юм ва ба мактаби №4 љойисеюм дода шуда, ѓолибон аз љониби дас-тгоњи кумитаи иљроия бо туњфањои хоти-равї таќдир шуданд. Дар бозии волейболбошад, љои аввал насиби дастаи литсеи№45, љои 2-юм насиби коллељи омор ваљои 3-юм ба муассисаи таълимии №3-юмдода шуд.

Комиљроия њамчунин бахшида ба 20-умин солгарди таъсисёбии Њизби Халќии

Минбари халќ7 августи соли 2014№32 (959) 5БА ИСТИЌБОЛИ 20-СОЛАГИИ ЊХДТ

Љумњурии Тољикистон, ки аслан бидуни њељ як мувофиќа аз берунњаќ дорад ин лоињаро, ки миллионњо нафар мардуми ба нерўи барќ эњтиёљдоштаи минтаќаро наљот медињад, амалї созад, ба хотири амнияту су-боти минтаќа даъвоњои беасоси кишвари њамсояро њароина ба инобатгирифта, барои гузаронидани ташхиси байналмилалии нерўгоњ мусои-дат намуд. Њамин гуна ташхис бо пешнињоди Тошканд аз љониби бону-фузтарин созмони байналмилалї-Бонки Љањонї бо љалби мутахассисо-ни варзида гузаронида шуд. Љониби Тољикистон тўли чањор соле, ки таш-хис анљом гирифт, кулли шароитро барои ташхиси беѓаразона фароњамоварда, тавсияњои Бонки Љањониро риоя намуд то ин масъалаи муњимииќтисодї ба мољарои сиёсии минтаќавї табдил наёбад.

Нињоят Бонки Љањонї баъд аз ташхиси њамаљониба, бо назардош-ти андешањои коршиносони варзида, таърихи 17 июли соли равон ху-лосаи худро эълон кард. Маълум гардид, ки бунёди НБО Роѓун аз лињо-зи экологию иљтимої барои кишварњои минтаќа безарар буда, паёмадион њељ гуна хатар нахоњад дошт. Хулосаи мазкур дар мулоќоти панљумимашваратї, ки дар он 46 гуруњњои љомеаи шањрвандї ва намояндагонимасъули давлатии шаш кишвари минтаќа: Афѓонистон, Ќазоќистон, Ќир-ѓизистон, Тољикистон, Туркманистон ва Ўзбекистон иштирок доштанд,садо дод. Директори Бонки Љањонї оид ба стратегия ва амалиёт дарАврупо ва Осиё Анна Берде дар њамоиши мазкур махсус таъкид намуд,ки "ин мулоќот нуќтаи кулминатсионии љараёни чањорсолаи ташхис (ар-зёбї) аст, ки аз љониби коршиносони байналмилалї бо истифода азпешрафтатарин таљриба анљом дода шудааст. Мо дар давоми ин чањорсол, кўшиш ба харљ додем, ки ташхиси мазкурро бо баландтарин меъё-ри сифати техникї, шаффофият ва муњокимаи васеъ таъмин намоем".

Мантиќан баъд аз ин изњороти Бонки Љањонї бояд њамаи шубњањооид ба бунёди Роѓун бардошта мешуданд. Аз ин ташкилоти бонуфуз-тар ва ё босалоњияттаре дар ин масъала вуљуд надорад, ки мухолифо-ни сарсахти лоиња ба он мурољиат намоянд…

Вале… Муовини якуми Сарвазири Ўзбекистон Рустам Азимов дармулоќоти намояндагони кишварњои Осиёи Марказї, дар Алмаато изњорнамуд, ки хулосаи мушовирон ва коршиносони байналмилалї оид балоињаи Роѓун барои Ўзбекистон ќобили ќабул нест. Яъне Ўзбекистоне,ки ташхиси лоињаи мазкурро аз љониби Бонки Љањонї талаб мекард,чун кор ба манфиаташ њал нашуд, бо хулосањои њамин ташкилоти бо-нуфуз розї нест ва онро муѓризонаву нодуруст мешуморад. Вагарнаљаноби Азимов њатман ягон далели мантиќиро пеш меовард, ки мута-ассифона аз забони ў садо надод.

Агар чунин асту Ўзбекистон ба њељ ваљњ намехоњад, ки Роѓун бунёдшавад, оё зарурати гузаронидани ташхис ва сарфи миллионњо доллармаблаѓу чањор сол ваќти зоеърафта зарурат дошт?

Баъд аз изњороти Рустам Азимов боз як Рустами дигар, аз номиакадемики узбекистонї Рустам Абдуллоев бо лањни шадидтару тунд-тар доир ба сохтмони Роѓун баромад намуда, даъват ба амал овард,пойгоњи сохтмон аз љониби њавопаймоњои њарбии Ўзбекистон гулўлабо-рон карда шаванд. Ба андешаи ин псевдоакадемики девонамиљоз, дарњоли зарурат ўзбекон бояд бо экскаватору каланд ба Роѓун рафта, онроба хок яксон созанд, то дар дили мардуми тољик абадан дигар хоњишинеругоњ сохтан роњ наёбад…

Ваќте ки Тољикистон љонибдори он аст, ки ин ќазия дар доираи ча-њорчўбаи ќонунњои байналмилалї њаллу фасл шавад, бародарони ўзбе-кистонї баръакс, ба поймол кардан ва нодида гирифтани ин ќавониндаст мезананд.

Рустам Азимов ташхиси созмонњои бонуфузи байналмилалироэътироф намекунад, Рустам Абдуллоеви сохта бошад роњбарияти киш-варашро рўшод ба љанг таблиѓ намуда, амнияти суботи кишварњоиОсиёи Марказиро зери суол мебарад. Ў гумон мекунад, ки ин кори хелесањлу осон асту кишвараш мисли Амрико ё Исроил дар як лањза хокињамагуна давлатеро, ки аз итоаташ сар печидааст, мебезад. Ин даъво-гари тундмаѓз ќобилияти дарки онро надорад, ки бо даъватњои бепоя-аш ба дасти кишварњои абарќудрате, ки кайњо фикри ноором карданивазъи минтаќаро доранд, об мерезад. Ў намефањмад, ки нооромии вазъиин минтаќа ќабл аз њама ба манфиати худи Ўзбекистон нест. Мисли ў"калладорон" буданд, ки аз љањолат кор гирифта, дар Либияву Ироќ,Украинаву Сурия ба сари њаммилатонашон фољиањои мудњиш овардандва имрўз хуни њазорон нафар мардуми бегуноњ ба гардани эшон аст.

Њукумати Ўзбекистонро имрўз зарур аст, ки љилави ин гуна псевдо-академикњои љангљўйро бигирад ва нисбат ба даъвати онњо расман во-куниш нишон дињад, вагарна ин гуна даъватњои љоњилона, ки шояд бодасти љосусони хориља аз љониби Ўзбекистон садо медињад, дар пая-шон аксуламал доранд ва дар дигар кишварњои минтаќа низ чунин "Ру-стамњои достон" пайдо хоњанд шуд, ки њалли масъаларо дар танњо дарљангу набард мебинанд…

Бунёди НБО Роѓун бошад ин њаќќи мост. Мо онро њатман хоњем сохт.На ба хотири соњиб шудан ба вазни сиёсї дар минтаќа ё ташна монданикишварњои поёноб, балки танњо ба хотири истењсоли нерўи барќ. Барќикамарзише, ки ба он на танњо халќи мо, балки кишварњои тамоми мин-таќа ниёз доранд. Дар анљоми ин кори хайр бошад мо на ба маслињатимуѓризонаи касе эњтиёљ дорему на аз тањдиди њар иѓвогаре сари тарс.

Бахтиёр ЊАМДАМ

Њизби коммунисти ИттињодиШўравї рањбар ва илњомбахшињама гуна дастоварду муваффа-ќиятњои халќи советї мањсуб ме-шуд. Шикасти давлати абарќуд-рати СССР зимнан ба таназзулимаќомоти сиёсии он-ЊКИШ низмусоидат кард. Зеро, он њизбимаъруфи мо, аниќтараш Оинно-маву Барномаи амали он ба ра-ванди дигаргуншавии љомеавуназар ба арзишњои зиндагїљавобгў ба сохти љомеаи сохта-шавандаи демократї набуданд.Дигар шудани сохти љамъият,љорї шудани ошкорбаёниву де-мократия мўљиби арзи њастї кар-дани њизбу њаракатњои гуногунгардид. Кулли љамоњири шўравїмувофиќ ба талаботи нав њиз-бњои хешро таъсис доданд. Азљумла, дар љумњурии нав соњиби-стиќлол гардидаи мо низ бо пеш-нињоди Сарвари давлат мўњта-рам Эмомалї Рањмон соли 1993ѓояи таъсиси Њизби халќии Тољи-кистон роњандозї шуд. Солепас, баъди омўзиши њаматара-фа, аниќтараш 15 декабри њамонсол њизби мо аз ќайди давлатїгузашт.

Дар њамин маврид гуфтанмусаллам аст, ки сарбаланду да-стболо њамон њизбу њаракате дарљомеа мешавад, ки агар њадаф-њояш созандаву бунёдкорона,раиятпарвар ва бањри таъминињаёти осоиштаи љамъият талошварзад. Имрўз мо ошкоро гуфтаметавонем, ки байни дигар њиз-бњои амалкунанда дар ќаламра-ви љумњуриамон ЊХДТ сарбалан-ду дастболо аст ва албатта инбесабаб нест.

Ба андешаи ман ба болора-вии обрўву нуфузи њизб бароба-ри њадафњои бунёдкоронааш ма-ќоми шахсияти роњбари он басобузург аст . Сарвари имрўзиЊХДТ Љаноби Олї мўњтарамЭмомалї Рањмон, ки аз рўзњоиаввали таъсисёбї моро роњбарїмекунад, бо хидматњои шоистаихуд дар назди халќу Ватан вавафо ба ќавлаш, ки дар Иљло-сияи таърихии ХУ1-уми ШўроиОлї "Ман ба Шумо сулњ мео-рам"- гуфта буд, ба болоравииобрўву эътибори ЊХДТ мусоидаткард.

Наѓз дар хотир дорам, со-лњои вазнини љанги шањрвандїва сиёсии кишварро, ки мўњтарамЭмомалї Рањмон бо чанд иќдо-мњои ватандўстонаи хеш нисба-ти хомўш кардани оташи љангибародаркуш ва дар ин заминатаъмини сулњу вањдати миллїбаромад кард. Хусусан, бароимузокирот бо роњбари Нерўњоимухолифини тољик ба сарзаминиљанграфтаистодаи Афѓонистоназ љони хеш гузашт карда раф-танаш, обрўву нуфузи ўро дарљомеа ва арсаи байналхалќї ба-ланд бардошт, мењру муњаббатихалќ нисбати фарзанди азизашдучанд гардид. Ин гуна љавон-мардию олињимматиро бовар до-рам на њар фарди кишвар дар

њолати ба љои ў будан њам ме-кард.

Сарвари њизбамон он ваќтбо вуљуди љавон будан, аллакайдар ќўраи оташи муборизањоисиёсї хеле пухта гардида, пешо-мади сиёсии кишварро медониства ду рўз ќабл аз рўзи таърихииба имзорасии Созишномаи ис-тиќрори сулњ ва вањдати миллїдар Маскав 25 июни соли 1997Анљумани 3-юми њизбро гузаро-нид ва бо пешнињоди ў Њизбихалќии Тољикистон ба Њизби Ха-лќии Демократии Тољикистон та-бодули ном кард. Акнун мўњта-рам Эмомалї Рањмон дар ин чо-рабинии таќдирсози миллат натанњо чун Роњбари феълии киш-вар, балки чун пешвои як њизбикомилњуќуќи Ватанаш ширкат на-муд.

Ба андешаи ман, баимзора-сии Созишномаи истиќрори сулњва Вањдати миллї аз љонибиПрезиденти мамлакат ва њамза-мон пешвои ЊХДТ ба болоравииобрўву нуфузи он дар љомеа, му-соидат намуда, зимнан ба афзу-дани боварии халќ ба њизби на-втаъсис мусоидат намуд. Ин буд,ки бо талаби халќ 16 декабрисоли 1997 Пленуми ташкилї дарбораи таъсиси ЊХДТ дар ќалам-рави вилояти Ленинобод (имрў-за Суѓд) ќарор ќабул кард.

24 июни соли 1998 бошад, боќарори конфронси муассисондар маркази вилояти Суѓд ЊХДТтаъсис дода шуд, ки дар ќайдикумиљроияи њизбї њамагї 66 на-фар меистоданд.

Таи 20 соли арзи њастї кар-дани ЊХДТ бо кўшишу эњтимомироњбарияти он дар шахси раисиЊХДТ мўњтарам Эмомалї Рањмонтавонист эътибори хешро байниљомеа баланд бардошта, ба бова-рии томи халќ шарафёб гардад.Инро метавон бо аксари вакило-ни халќ аз њисоби ЊХДТ будан, ма-ротибаи чањорум бовар карданихалќ ба фарзанди фарзонаи худмаснади олии Ватан-Президентикишварро исбот кард.

Дар Анљумани ахирониЊХДТ, ки сентбяри соли гузаштадар пойтахти Ватанамон шањриДушанбе баргузор шуд, вакилонномзадии раиси ЊХДТ мўњтарамЭмомалї Рањмонро барои ишти-рок дар интихоботи навбатииПрезиденти љумњурии Тољикистонпешбарї карданд. Ман бори ди-гар дидам, ки чї тавр аъзои ЊХДТнисбати пешвои худ мењру муњаб-бати бепоён дорад. Шодиву ни-шот ва нидоњои шодмонї баъдипешбарї шудани мўњтарам Эмо-малї Рањмон толорро ба ларзаовард. Ана, гуфтам дар дил, инаст, мењру муњаббати аъзои њизбба сарвари худ…

Дар сатњи баланди ташкилиюшинохти сиёсї баргузор шуданимаъракаи интихоботи Президен-ти љумњурии Тољикистон, иштиро-ки фаъолонаи мардум дар инмаъракаи муњими сиёсї, бовариихалќи кишвар ба фарзанди фар-

зонааш бори дигар исбот сохт, кисиёсати пешгирифтаи ЊХДТ,Оиннома ва Барномаи амали њиз-бамон писанди мардум аст.

Ба њамагон маълум аст, кичанд моњ пас дар љумњурии мобаргузории боз як маъракаи му-њими сиёсї дар назар аст. Инти-хоби вакилони халќ ба Маљлисњоиоливу намояндагон ва мањаллї.Пўшида нест, ки ба ин чорабинїдигар њизбу њаракатњо омодагиипухта мебинанд. Аз ин рў, момасъулони њизбиро зарур аст, кикорбариро дар ин самт пурзўр на-муда, бештар байни халќ ва бомардуми оддї дар тамос бошем.Зеро, мањз робитаи доимї бомардум, дасти ёрї дароз карданметавонад боварии халќро бањизб бештар гардонад. Масалан,моњи маи соли равон сарбоз Шањ-бол Мирзоеви аштї бо бемориивазнин- сутунмўњраи шикаста бабеморхонаи вилоятї бистарїшуд. Кумиљроияи њизбии шањр азаввалинњо шуда ба аёдати сар-боз рафт. Падари сарбоз Нўъмо-нљон аз ин амали мо хурсанд гар-дида, арзи сипос намуд. Ин вадигар амалњои нек боварииањолиро ба ѓояњои созандаи њизббештар гардонида, ба афзунша-вии сафи њизбамон мусоидат ме-кунад. Инро мо дар мисоли худа-мон дидем.

Имрўз аъзои ЊХДТ аз 66 на-фари соли 1998 ба 8261 нафаррасидааст. Агар соли 1998 даршањр њамагї 1 ташкилоти ибти-дої бошад, пас имрўз он ба 147адад расидааст. Дар нимсолаиаввали соли равон 710 нафар басафи ЊХДТ ќабул шуданд, ки ак-сари онњоро љавонону занон таш-кил медињанд.

Имрўз ба унвони ташкило-тњои ибтидоии њизбї ва кумиљ-роияи њизбии шањр њамарўза ари-зањои зиёде бобати аъзо шуданба сафи ЊХДТ мерасанд. Аммо,дар ќабул мо ба саросемагї роњнамедињем. Њар номзадро бахубї омўхта баъд нисбати пази-руфтан ба аъзогї андеша меку-нем. Ба андешаи ман, ин тарзикорбарї дуруст аст. Зеро, нањама ба хотири софдилона хиз-мат кардан ба љамъият аъзоињизб мешаванд. Хусусан имша-бу рўзњо, ки љомеаи Тољикистондар арафаи маъракаи муњимисиёсї-интихоботи вакилон ќарордорад, бояд сахт эњтиёткор буд.Бигзор ба ќавли њикмати мар-думї "кам бошаду хуб бошад".

Вокуниш

Зинањои камолотињизби моТаърих гувоњ аст, ки њама гуна њизбу њаракатњое, ки дар тўли таърихи инсоният арзињастї кардаанд, баробари њадафњои сиёсиашон њадафњои созанда низ доранд, кидавоми сари ќудрат будани хеш баробари татбиќи Барномаи оинномавиашон даррушду нумўъи љамъият хизматњои шоиста кардаанд.

Наим Маликисломов,раиси кумитаи иљроияи ЊХДТ

дар шањри Хуљанд

оињаи Роѓун, ки тўли чандин соли охир баиллати даъвоњои худхоњонаи кишвари њамсояобу ранги сиёсї гирифта, бунёдаш бадарозо мекашад, боз ба як муќовиматисарсахтона дучор шуд.

Л

ЊАР БЕША ГУМОНМАБАР, КИ ХОЛИСТ…

Минбари халќ7 августи соли 2014

№32 (959)6 БА ИФТИХОРИ 20-СОЛАГИИ ЌАБУЛИ КОНСТИТУТСИЯ ЉТ

дани маќомоти олии давлатї, инчунин масъулия-ти онњоро дар назди халќ ба чорчўбаи Ќонун ме-дарорад.

Конститутсия ањамиятнокии њуќуќи шањр-вандї, сиёсї, иљтимої ва иќтисодиро баробар таъ-кид менамояд. Њуќуќи озод будан яке аз принси-пњои асосии риоя кардани њуќуќи инсон мебошад.Аз њамин љост, ки дар Конститутсия гуфта шуда-аст : "Њуќуќу озодињои инсон ва шањрвандонродавлат эътироф, риоя ва њифз менамояд".

Бо шарофати Конститутсия Тољикистониёнсоњиби рамзњои давлати худ Парчам, Нишон ваСуруди миллї гардидаанд. Конститутсия нахустинбор пас аз гузашти 1000 сол ба забони тољикї ма-ќоми забони давлатї дода, якбора онро ба зерињимояи худ гирифт. Ин маънї дар моддаи 2-юмчунин ифода ёфтааст: "Забони давлатии Тољики-стон- забони тољикї аст". Забони русї њамчун за-бони муоширати байни миллатњо амал мекунад.Њамаи миллатњо, халќиятњое, ки дар њудуди љумњ-урї зиндагї мекунанд, њаќ доранд аз забони мо-дарашон истифода кунанд.

Агар Конститутсияамонро ба чор Конститут-сияи пешина муќоиса намоем, баръало мушоњи-да мекунем, ки ин Конститутсия нињоят такмилёфтааст ва бесабаб нест, ки он дар аксар кишва-рњои мутараќќї ва демократии дунё бањои баландгирифта, дар ќатори панљ Конститутсияи бењтаринва демократитарини давлатњои узви Созмони Ам-нияту Њамкории Аврупо ном бурданд. МеъёрњоиКонститутсия аввалин бор имконият доданд, ки дарТољикистон низоми бисёрњизбї ба вуљуд овардашавад. Бисёрњизбї мисли озодии сухан баёнгаридемократї будани давлат аст.

Тавре ки њамаи мо медонем, њоло дар кишва-рамон зиёда аз 8 њизби сиёсї фаъолият доранд.Дар ноњияи мо низ панљ њизби сиёсї: Њизби Ха-лќии Демократии Тољикистон, Њизби КоммунистиТољикистон, Њизби аграрии Тољикистон, Њизбиислоњоти иќтисодии Тољикистон ва Њизби нањзатиисломии Тољикистон амал мекунад.

Дигар хизмати таърихии Конститутсия дар онаст, он дилу дидаи моро, сарњадњоямонро ба рўиљањониён боз кард ва мавќеи давлатии моро дарарсаи љањонї боло бардошт. Конститутсия халќи

мо, ватани азизи моро дар љомеаи љањонї пай-васт намуд.

Маълум аст, ки Конститутсия самараи истиќ-лолияти давлатамон мебошад. Аз рўзњои нахус-тини таъсисёбии давлат ба асосњои сохти консти-тутсионї ва идоракунї, бунёди љомеаи навин,самтњои инкишофи љомеа заминаи мусоид гузош-та шуд, рушди мамлакат, таъмини волоиятиќонун, тањкими ќонуният, тартиботи љамъиятї вањимояи њуќуќу озодињои шањрвандон таъмин кар-да шуд.

Дар натиљаи талошњои устувори роњбари дав-лат муњтарам Эмомалї Рањмон њокимияти кон-ститутсионї барќарор гардида, зарурияти ќабу-ли Конститутсияи давлати соњибистиќлоли тољи-кон ба миён омад.

Њамин тавр, шашуми ноябри соли 1994 боазму иродаи халќ тариќи райъпурсї Конститут-сияи (Сарќонуни) Љумњурии Тољикистон ќабул кар-да шуд ва истиќлолияти давлатии моро аз нигоњињуќуќї расмї гардонид ва њамчун шиносномаимиллату давлати Тољикистон онро бо номи дав-лати соњибихтиёр, демократї, њуќуќбунёд, дунявїва ягона расман ба љањониён муаррифї кард.

Конститутсия, пеш аз њама, ба омили муњим-тарини кафолати устувории њаёти сиёсии кишва-рамон табдил ёфт, он њамчун санади бунёдивусозандае гардид, ки имрўз дар асоси он њар якшањрванди мамлакат њуќуќњои ќонунии худромешиносад ва аз онњо бањравар мешавад.

Наќш ва хизматњои таърихи Конститутсиянињоят зиёданд. Мањз Конститутсия ба таъминиозодиву њуќуќњои инсон, аз љумла озодии сухан,озодии виљдон ва ѓайра њамчун ќонуни асосї ка-фолат медињад.

Мањз бо шарофати Конститутсия аксар масъ-алањои бањсноки тўли солњои зиёди давронишўравї љойдошта њаллу фасл гардиданд. Яке азин масъалањо ин-озодии виљдон ва дин мебошад,њуќуќу озодињои мусулмононро дар ин кишвартаъмин менамояд. Идњои Рамазон ва Ќурбонњамасола ќайд шуда ва дар ин идњо њамчунинрўзњои истироњат эълон шудааст.

Ќайд кардан ба маврид аст, ки давоми 20-соле, ки Конститутсияи мо амал мекунад дар љум-њурї як ќатор дигаргунињои куллї, пешравињо зинаба зина дар сохторњои гуногуни љамъият ба амаломаданд. Аз ин рў, зарурияти гузаштан ба марњи-лаи созандагию бунёдкории љамъият ва даровар-дани таѓйироту иловањо ба Конститутсияи Љумњ-урии Тољикистон пеш омад. Њамин тавр 26 сен-тябри соли 1999 ва 22 июни соли 2003 ба тариќираъйпурсии умумихалќї ба Конститутсия як ќатортаѓйиру иловањо ворид гардиданд.

Ќабул шудани таѓйиру иловањо ба Конститут-сия боиси тањкими вањдату якдигарфањмии та-моми мардуми кишвар, волоияти Ќонун пешраф-ти љомеа гардида истодааст.

Аз ин фурсат истифода карда мехостам, таъ-кид намоям, ки Конститутсияи Тољикистон њам-чун рамзи ифтихор, чун китоби муќаддаси ному-си миллї дар њама хонадон бояд бошад ва боядњар яки мо аз он бархўрдор бошему чун гавњара-ки чашм њифз намоем, зеро он чун ифодагари њас-тии тољикон дар дунё муаррифї шудааст.

Имрўз њатто ба ёд оварданмушкил аст, ки њамагї 22 солќабл авзои љумњурї чї гунамуташанниљу мураккаб буд.Пас аз пошхўрии сохторииќтисодии наќшавии ИттињодиШўравї ва љанги шањрвандїњолати њуќуќї ба вазъиятисарбаста афтода, тамомисохтори хољагї ва маќомотидавлат фалаљ гашт, Сарќонунва санадњои меъёрї њолатњоинави љомеаро фаронамегирифтанд ва танзимкарда наметавонистанд.

Зеро ки њанўз дар солњои 1987-1990 ба муносибатњои сиёсї, иќти-содї ва иљтимоии љомеа пайвастадигаргунињо ворид шуда, аллакаймеъёрњои сохти шўравї ба сохторетабдил мегардид, ки то ин дам танќи-ду мазамматаш мекарданд. Мисол,бо бањонаи гуногунандешї гурўњњоизиёди ифротгаро пайдо шуданд, ки азхориљи кишвар кўмаки молиявию мас-лињати идеологї гирифта, љомеаро багуўњу фирќањо таќсим мекарданд. Дариќтисод њам хараљу мараљ зиёд буд:пештар фурўшандаи маѓоза як мањ-сулотро њатто панљ тин зиёд фурў-шад, боиси кушодани парвандаиљиноятї мегашт. Вале акнун дар иќти-соди ба ном бозорї як мањсулот дардањ маѓоза дањ хел нарх дошт ва инрона љиноят, балки аз кордонии тољирмењисобиданд. То ин замон мењнатситоиш ва коргари хуб сазовори ун-вонњои олї мегардид, вале он солњоќадри мењнат ва одами мењнатї ко-њиш ёфта, обрўи соњиби ихтисосњоинав - тољир, менељер, корманди со-змони байналмилалї баланд шуд.

Махсусан, пас аз оѓози љангишањрвандї холигии санадњои ќонунїравшантар эњсос шуд: њар рўз одамонкушта мешуданд ва инро на гуноњ,балки чун як дивесрия - сўиќасдиљавобии тарафњои даргир маънидодмекарданд. Хабарњо аз манотиќи гу-ногун дањшатангез шуданд. Вазъия-ти њуќуќї њатто дар байни як гуруњињарбию мањалњои алоњида пурихти-лоф гашта, сарвари гурўњ, мањаллањо,ќумандонњои сањрої бо расидани якхабари сиёњкунанда бе санљиш ва да-лели кофї худ њукм бароварда, худиљро менамуданд ва сарбозони ало-њида, кормандони давлат ва бахшњоииљтимої, рўзноманигорон, њатто бар-хе тољирони кўмакрасонро ба ќатл ме-расонданд. Ќонунњои наве лозим бу-данд, ки дар њолатњои љангї низ му-носибатњоро тибќи санадњои дарљањон ќабулшуда муайян намояд.Ягона сохтори конститутсионї Маљли-си Олии Тољикистон буд, вале ифрот-

гарон ба кори он низ монеањои зиёдесохта буданд.

Солњои 20-уми асри гузашта низпас аз Инќилоби Октябр дар кишварбуњрони шадиди иќтисодї ва мубори-зањои сиёсию мазњабї идома дошт.Дар Љумњурии мухтори шўравии сотси-алистии Тољикистон ягон сохтори му-каммал оид ба масъалањои њуќуќї ма-вљуд набуда, казияњо дар "суди ќозигї"-и тоинќилобї аз рўи шариату фиќњиисломї баррасї мегаштанд. Њукума-ти нав бо ќарори махсуси худ судњоиќозигиро барњам ва дар љойи он судњоихалќии шўравиро таъсис дод. Соли1924 аз рўи намунањои суди Русияишўравї суди округи Бухорои Шарќїбарпо шуд. Пас аз љумњурии мустаќилшудан соли 1929 Суди Олии РСС То-љикистон ташкил ёфт. Ва мањз пас азќабули ќонунњо вазъият осуда шуда,омили таъминкунандаи адолати судї,волоияти ќонун, њифзи њуќуќ ва озо-дињои шањрвандон боќї монд…

Хушбахтона, Иљлосияи таърихии16-уми Маљлиси Олии Љумњурии Тољи-кистон љињати хотима бахшидан банизои дохилї њукумати навро бо роњ-барии фарзанди фарзонаи миллатЭмомалї Рањмон интихоб намуд. Сар-вари нави давлат дар ин давраи пур-масъул бањри наљоти халќу кишварбарномаи амалеро оѓоз намуд, ки им-кон дињад дар муддати кўтоњтарин фи-рориёни иљбориро ба зодгоњ баргардо-над ва љанги бародаркушро хотимабахшад, дар манотиќи дар оташи дар-гирињо батамом харобгашта тамомисохторњои давлатиро ба роњ монад вањаёти осудаи мардумро дар шароитикомилан нави сиёсию иќтисодї таъминнамояд. Барои ин сарќонуни љумњурїва дигар санадњои меъёрї кофї набу-данд. Зеро ки санади ќонунгузории дав-рони шўравї њолатњои нави ба вуљудомадаро ифода карда наметавонист.

Тамоми олам дигаргун гашта, дар То-љикистон муносибатњои ба куллї нависиёсї, иќтисодї ва иљтимої ба вуљудомада буд ва ќабули Сарќонуни навротаќозо мекард.

Нињоят, 6 ноябри соли 1994 бораъйдињии умумихалќї Сарќонуни навќабул гардид. Вай бори аввал дар таъ-рихи кишвар рушди њаёти љомеаро дарасоси равияњои гуногуни сиёсї ва маф-куравї эълом намуда, њуќуќи шањрван-дон ва ширкати онњоро дар ташкилињизбњои сиёсї, иттифоќњои касаба вадигар иттињодияњои љамъиятї муайяннамуд; Президенти љумњуриро ба си-фати Сарвари давлат ва Раиси Њуку-мат муайян карда, шакли идоракуниипрезидентиро љорї намуд. Минбаъдниз бо талаби замон ва авзои сиёсииљомеа ба Сарќонун таѓйиру иловањо во-рид гардиданд. Мутобиќи моддаи 84Сарќонуни Тољикистон "адолати суди-ро дар Љумњурии Тољикистон Суди Кон-ститутсионї, Суди Олї, Суди Олиииќтисодї, Суди њарбї, Суди вилоятиМухтори Кўњистони Бадахшон, судњоииќтисодии вилоятњо ва ш. Душанбеамалї мекунанд".

Дар санадњои ќонунгузорї вазифа-ву меъёрњои муносибат ба њизбу њара-катњои сиёсї низ ба танзим даровардашуд ва онњо наметавонанд боиси ноо-ромии љомеа гарданд. Имрўз фазоиЉумњурии Тољикистон орому сокит аст,зеро ки Сарќонун ва санадњои њуќуќиизимни он тањияшуда суботу оромииљомеаро таъмин мекунанд. Ба рўзгорибосубот ва њаёти осоишта, рушди пай-вастаи Тољикистон љомеаи љањонїбањои сазовор медињанд ва њамчундавлати дунявии демократии соњиби-стиќлол эътироф мекунанд. Бо иќдомипайвастаи Сарвари давлат ЭмомалїРањмон ва азму талоши маќомотињуќуќї волоияти ќонун дар кишвар пай-васта иљро мегардад ва барои рушдутакомули њар як шањрванди Тољикис-тон хидмат мекунад.

Мунира МУСТОНОВА,судяи Суди ноњияи Фирдавсї

Ифодагарињастии миллат6 ноябри соли 1994 дар таърихи давлатдории навини тољикон як санаибисёр муќаддасу пурифтихор ва сарнавиштсоз мебошад. Имсол аз ин санаитаърихї, ќабули Конститутсияи (Сарќонуни) Љумњурии Тољикистон 20-солпур мешавад.

Дар ин рўзи таърихї бори аввал бо овоздињииозод тамоми мардуми кишвари азизамон Консти-тутсияи (Сарќонуни) Љумњурии Тољикистонроќабул карданд, ки он аз 10 боб ва 100- модда ибо-рат мебошад.

Тамоми сокинони љумњурї ба љонибдории пур-раи ин њуљљати сарнавиштсоз овоз дода, якдило-на изњор доштанд, ки " МО, ХАЛЌИ ТОЉИКИС-ТОН ќисми људонашавандаи љомеаи љањон буда,худро дар назди наслњои гузашта, њозира ва оян-да масъул ва вазифадор дониста, таъмини соњи-бихтиёрии давлати худ ва рушду камоли онро даркнамуда, озодї ва њуќуќи шахсро муќаддас шумур-да, баробар њуќуќї ва дўстии тамоми миллату ха-лќиятњоро эътироф карда, бунёди љомеаи адолат-парварро вазифаи худ ќарор дода, ЊАМИН КОН-СТИТУТСИЯРО ЌАБУЛ ВА ЭЪЛОН МЕНАМОЕМ"

Моњияти Конститутсия аз асосњои сохториКонститутсионї, њуќуќ, озодї, вазифањои асосииинсон ва шањрванд, Маљлиси Олї, Президент,Њукумат, Њокимияти мањаллї, Вилояти МухториКўњистони Бадахшон, Суд, Прокуратура ва ѓайраиборат мебошад.

Конститутсия њуљљати беназири њуќуќист, кииштироки бевоситаи мардумро дар интихоби шак-ли њокимияти сиёсї, таъсиси додану рўи кор овар-

Сарќонун - поягузориадолати судї

Сулаймонзода Акрам РАЊИМ,узви Раёсат, аъзои КИ вилоятї, ноњиявии ЊХДТ,

раиси ноњияи Абдурањмони Љомї

Минбари халќ7 августи соли 2014№32 (959) 7МУЛОЊИЗА

Ба ин масъала на танњо матбуотиљумњурии мо, балки расонањои хабарииљањон ва худи фармондењии низомииАмрикою Пентагон эътибори љиддї на-доданд. Аммо генерал Ллойд Остин III-ро дар Душанбе худи Љаноби ПрезидентЭмомалї Рањмон ба њузур пазируфт вабо эшон дидору мулоќоти муфид анљомдод.

Чуноне иттилоъ дода шуд, дар му-лоќот масоили њамкории ТољикистонуАмрико дар бахшњои амнияту мудофиава таъмини суботи минтаќавї баррасїгардид. Эмомалї Рањмон таъкид намуд,ки "Тољикистон њамкории худро бо Ам-рико дар соњањои мухталифи амниятїомили муњими нигоњдорї ва тањкимисулњу субот дар минтаќа медонад. Дарайни замон њамгироии ду кишвар дар му-бориза бо хатару тањдидњои глобалї са-марабахш аст". Ллойд Остин III ба Эмо-малї Рањмон барои мусоидати фаъолиТољикистон ба тарѓиби њаёти осоиштадар Афѓонистон ва рушди иљтимоиюиќтисодии ин кишвар арзи сипосу ќадр-донї намуд.

Дар айни замон њолати кунунї вадурнамои авзои Афѓонистон, хусусанпас аз хурўљи нерўњои байналмилалиипосдори сулњ аз ин кишвар ва идомаидастгирї аз сохторњои марбутаи Тољи-кистон барои тањкими њифзи сарњадитўлонї бо њамсояи љанубии он, доир баиштирок ва мусоидати Амрико дар тат-биќи лоињањои минтаќавии иќтисодиюкоммуникатсионї, ки ба густариши ро-битањои миёни Осиёи Марказї ва ОсиёиЉанубї, тавсеаи имконоти иќтисодї ватранзитии Афѓонистон нигаронда шуда-анд, табодули назар сурат гирифт.

Зимнан, дар мулоќоти ПрезидентиТољикистон, бо вазирони корњои хориљиикишварњои узви СЊШ низ ќариб њаминмасъала баррасї шуд. Эмомалї Рањмонперомуни вазъи номуайяни кишварињамсояи мо Афѓонистон дар фазои на-тиљагирии тўлонї аз интихоботи Раёса-ти љумњурї ва хурўљи неруњои эътило-фии НАТО аз он кишвар изњори нига-ронї кард.

-Масъалањои таъмини амниятиминтаќавї бо проблемаи Афѓонистонпайванди ногусастанї доранд, -гуфт,Э. Рањмон.-Бо назардошти омили соли2014 тањаввули вазъи ин кишвар баъдаз интихобот метавонад ќаринањои гу-ногун дошта бошад.

Эњтимоли ба давлатњои њамљаворва умуман ба минтаќа пањн шудани оми-лњои халалдоркунии субот аз Афѓонис-тон бузург аст.

Дар чунин шароит мо ,ки бо Афѓо-нистон дарозтарин хати сарњад доремва он 60 фоизи собиќ сарњади Шўра-вию Афѓонистонро бо соњати муракка-би кўњї ташкил медињад, барои тањки-ми њифзи он тадбирњои зарурї меан-дешем ва дар ин кор ба дастгирии ша-рикони байналмилалиамон, аз љумладар доираи СЊШ умед мебандем.

Дар доираи СЊШ оид ба тамомимаљмўи проблемањои эњёи осоиштаиАфѓонистон, аз љумла тавассути дас-тгириии иќтисодиву иљтимоии он, мобояд мавќеи ягонаи мувофиќашудадошта бошем.

Аз назари сиёсї тањаввулоти бо-суръати геополитикї дар фазои Авру-осиё масъалањои омўзиши амиќи онравандњои мураккабро, ки дар њудудисарњадњои фазои СЊШ рух медињанд,хеле муњим мегардонад.

ПрезидентиТољикистон ба масъа-лаи муњими дигар, имзои Созишномадар бораи њамкорї дар соњаи фаро-њам овардани шароити мусоид бароиборкашии автомобилии байналми-лалї дар байни давлатњои аъзои СЊШ,ки ќабули ин њуљљат ба андешаи ў бе-сабаб тўл кашидааст, мукарраран таъ-кид намуд. Яъне, Сарвари давлати моталош дорад, ки бо истифода аз њамаивасоиту имконот баъди таѓйиротњоисиёсию низомии Афѓонистон ба оро-мии вазъи ин кишвар ва минтаќа му-ваффаќ шавем.

Њамин тариќ, дар фазои ин њамарадду бадалњо сомонаи интернетии"Узметроном" ва чанд расонаи дигархабареро интишор доданд, ки генера-ли амрикої Ллойд Остин III дар муло-ќоташ дар Тошканд бо президент Ис-лом Каримов масъалаи дар ќаламра-ви шањри Тирмиз бунёд намудани пой-гоњи нави низомии ИМА-ро матрањнамудааст. Њадафи аввалия аз он ибо-рат будааст, ки Амрико мехоњад дарон сўи руди Ому, ки Тољикистону Афѓ-онистонро аз њам људо мекунад, бароияроќу аслиња, техникаи љангї ва ави-атсия ќароргоњ дошта бошад ва баривази он солона ба Ўзбекистон як мил-лиард доллар пардохт мекунад.

Аммо мушкилот дар сари он аст,ки ќонунгузории нави Ўзбекистониљоза намедињад, ки дар ќаламравашпойгоњи низомии як кишвари хориљїбунёд шавад. Бинобар ин, масъалаимазкурро аз тариќи дигар њаллу фаслкарданианд. Пешнињод шудааст, ки баљои пойгоњ Маркази логистикї бунёдшавад. Гуфта мешавад, ки бо воситаи

ин пойгоњ на танњо ќаламрави Афѓо-нистон, балки дар мавриди кишварњоидигари Осиёи Марказї ва РусиявуХитой низ маълумоти кашфу иттило-отї гирдоварї кардан имконпазир ме-шавад.

Лекин то куљо ин лоињаи милли-арддолларї пазируфта мешавад ва ёаз љониби Тошканд боз њам дар инмасъала савдо сурат мегираду то куљољонибњо гузашт мекунанд, инро ваќтнишон медињад. Коршиносон бар ин на-заранд, ки розї шудани Тошканд азэњтимол дур нест. Зеро ки ИМА алла-кай дар Ўзбекистон намояндагии НАТО-ро кушоиш додааст. То кадом дараљава ба кадом шева дар Душанбе ин ќазиямавриди бањси Э. Рањмон ва генералиамрикої Ллойд Остин III ќарор гириф-тааст, алњол расонаї нашудааст.

Дар мавриди амалї гардидани инлоиња ё худ наќшаи таъсиси пойгоњинизомї он ба проблемањои Тољикистончї таъсири эњтимолї дошта метаво-над? Як чиз мусаллам аст, ки дар њаллимасъалаи неругоњи барќи обии Роѓунњам Бонки љањонї ва њам ИМА, ки бо-лои бонки мазкур нуфуз дорад, бозига-рони асосї мањсуб меёбанд. Бинобарин, аз эњтимол дур нест, ки аз ин ќартаТошканд ба манфиати худ истифодабарад. Зеро Ўзбекистон медонад, кибаъди эълони натиљањои аввалиниташхиси НБО -и Роѓун ќазия ба ман-фиати Тољикистон њал шудан дорад.

Гузашта аз ин, аксарияти мамоли-ки манфиатдор ба шумули ИМА, Ру-сия, Покистон ва ѓайра аллакай аз на-тоиљи ташхиси лоињаи мазкур истиќ-бол кардаанд ё њадди аќќал хоњишидар он иштирок намуданашонро эълондоштаанд. Иштироки фаъолонаи Тош-канд дар ин бозињо аз эњтимол дурнест. Чунки дар ин маврид таљрибаихуб њам дорад. Дар ваќташ бо тиљора-ти арзони гази худ Русияро аз ниятисохтмони НБО-и Роѓун дур карда буд.

Аз ин рў њоло њам Ўзбекистонметавонад, ки аз вазъи ба амалома-даи феълї дар мавриди иљозаи таъ-сиси пойгоњи низомии Амрико бар за-рари сохтмони Роѓун истифода барад.Вале дар айни замон наметавонад, киназари Русия ва манфиатњои минта-ќавии онро дар бобати иљозаи пойгоњинизомї сарфи назар намояд. Бо ву-људи он ки коршиносону мутахассисондар мавриди натоиљи нињоии ташхи-си НБО -и Роѓун, ки дар охири моњиавгуст эълон хоњад шуд, хушбин њас-танд, лекин масоиле чун вазъи Афѓо-нистон, хурўљи неруњои НАТО аз онкишвар, бунёди пойгоњи низомии Ам-рико дар Тирмиз ва ѓайра метавонад,ки њалли ќазияи Роѓунро боз њамтўлонї гардонад.

Дар чунин вазъияту шароит Ду-шанберо лозим аст, ки аз тамоми ва-соити таъсиргузор ба шумули роњњоидипломатї, гузашту муомилот, музо-кироту гуфтушунидњо ва тањкими беш-тари робитањо бо кишварњои манфи-атдори минтаќа, љањон ва созмонњоибайналмилалї истифода барад. Даракси њол вазъияти нозуки ба амало-мада боз њам печида ва аз манфиатиТољикистон берун меравад.

Гумроњи роњравВобаста ба њаводиси дохили кишвардар воситањои ахбори омма як зумратањлилгарон матолиби зиёди тањлиливуиттилоотї, суњбату мусоњибањо вабаёнияву изњоротро рўи сафњамеоранд. Дар кулли чунин маводбуњтон, иѓво, худсафедкунї,худњимоякунї, худхоњї љой дорад.

Ба ин мисол шуда метавонад изњороти Шўрои сиё-сии Њизби нањзати исломии Тољикистон бањри њимоят азСаодатшоњ Адолатов, ки рањбарии дафтари Њизби на-њзати исломии Тољикистон дар вилояти Бадахшонро баўњда дошт ва бо барангехтани кинаву адовати динї-ма-зњабї гунањкор ва ба муддати 5 сол зиндонї шуд.

Шўрои сиёсии Њизби Нањзати Исломии Тољикистонњукми 5 сол њабси раиси шуъбаи вилоятии њизб дар Ба-дахшонро "айбњои бофта ва парвандаи сохтакорона" хон-да, онро амали интиќомљўёна ва иѓвогарона аз тарафибаъзе маќомот медонад. Нањзатињо Саодатшоњро"љавонмарди љасур ва боаќида" нишон доданї мешаванд,вале њанўз њам намедонанд, ки аз рўзи аввали ба аъзоињизб пазируфта шуданаш маќсаду нияти тахрибкоронадошт. Барои њамин, сатњи роњбарикунанда ва аъзоёниЊизби нањзати исломии Тољикистон дар даврони аввалиистиќлолияти кишвар то њанўз ба кирдорњои ношоямуѓайриќонунї даст мезананд. Аз муллои фосиќ, табиб-мулло шуруъ карда, то ќуввањои иртиљоиву террористї,мухолифини сохти давлатдорї ва иѓвогарони дохилїмањсуб меёбанд.

Ќайд кардан бамаврид аст, ки Саодатшоњ Адолатовдар ноњияи Ванљ бо гумони барангехтани кинаю адова-ти динї миёни њамдењагонаш боздошт шуд. Ин боздош-таш сабабњои зиёде дорад. Яке аз ин сабабњо он аст, киСаодатшоњ борњо дар дењањои гирду атроф ба тавриоммавї ба тањќири сокинони мањаллї даст зада, фазоиносолими якдигарбадбиниро ба вуљуд меовард. Чандепеш дар расонањои вилояти Бадахшон дар бораи ў ма-ќолаи интиќодомезе ба нашр расид, ки кирдору рафто-ри номардона ва душманонаву хиёнаткоронаи ўро нис-бат ба мардуми Бадахшон бозгў мекунад. Аммо дар из-њороти нањзат баръакси он омадааст, ки "маќомоти То-љикистон, њамчун намояндаи расмии як давлати демок-ратї ва њуќуќбунёд, аз равишу услубњои асримиёнагиињисоббаробаркунї бо мухолифин истифода менамояндва солњои охир ин раванд таќвият меёбад". Њарчанд та-њиякунандагони мавод зодаи Тољикистон њастанд, валедар асл муносибати дурушт бо ватани хеш доранд вапайравї бо душманони миллати тољик зидди ин марзубум баромад мекунанд. Бадномкунињо шабењи туњматњоиќаблї њаст, аммо бо шаклу намуди дигар.

Аслан, худи Адолатов як нафари хавфнок барои та-моми љомеаи башарї аст. Ў њамеша ањолии дењаи худ-ро тањќир карда, нисбат ба онњо суханони сахту тањќир-кунанда ва тањдидомез мегуфт. Барои мисол, Саодат-шоњ хўрдани ошу нони баъзе њамдењагонашро њаром ба-роварда, њамроњи онњо ба масљид рафтанро гуноњ ме-донист. То кунун њељ як олими муосири исломї ё ислом-шинос чунин фатвое надода, ки Саодатшоњ медињад.

Аз ин бармеояд, ки дар дохили Њизби нањзати исло-мии Тољикистон ягон фарди солиму дурандеш ва ботаљ-рибаву кордон нест. Ва њар афроди тасоддуфї ба њизброњ ёфтаанд ва зинањои роњбарикунандаро пеша карда-анд. Масалан, Адолатов дар бисёр њодисањои террорис-тиву куштори мардуми бегуноњ даст дорад. Вай њанўзсолњои 1995 ва 1996 њамроњи Љумъаи Намангонї ба Њара-кати исломии Ўзбекистон пайваст шуда, хонањои мар-думро ѓорату торољ кард. Њамчун зархариди Толибониљохил амалиёти террористї гузаронида, мардумро ќатлиомм намуд ва баъди аз хориља баргаштан, амалњои тах-рибкоронаи Толибонро дар хоки Тољикистон идома ме-дод. Воќеан њам, рафтори ў нишон медињад, ки дар ягонњолат аз давлату миллати худ ба некї ёдоварї накарда-аст ва нахоњад кард. Ин нафарон дар љомеаи Тољикистонхатаре ба давлату миллат ва тамоми бошандагони он њас-танд.

Њизби нањзати исломии Тољикистон, ки роњбаронуаъзоёни хиёнаткору фиребгару љинояткор дорад, валеаз онњо фаришта тарошиданї мешавад. То имрўз садњољинояткорони њизб барои мардуми тољик маълум гарди-данд, ки ба њаёти халќи оддї таъсири манфї мерасо-нанд ва Адолатов низ аз љумлаи онњо ба њисоб меравадва ин изњороти Њизби нањзати исломии Тољикистон нис-бат ба аъзои роњбарикунандааш бемаврид аст.

Фаридун ЌУРБОНОВ

Тошканд бар ивазипойгоњи низомии ИМАчиро ваъда медињад?Фазои пуртакопўи њамоиши вазирони корњои хориљии кишварњоиузви Созмони њамкорињои Шанхай дар шањри Душанбе ваомодагї ба нишасти сарони давлатњои аъзои ин Созмон дар моњисентябр воќеаи дигари муњими сиёсї -ташрифи Фармондењифармондењии марказии Иёлоти Муттањидаи Амрико генералЛлойд Остин III ба Тољикистонро як андоза берангу камањамиятгардонд. Сафари мансабдори баландпояи низомии Амрико азљониби васоити ахбори оммаи дохилию хориљї низ ба тавримуфассал инъикос ва арзёбї нашуд.

АбуфазлСолиев,таљрибаомўз,магистрантиДонишгоњифедералииЌазони Русия

Минбари халќ7 августи соли 2014

№32 (959)8

Инак, бо маќсади огањї азвазъи љойдошта мо роњи Њисорропеш гирифтем.Аз шуъбаи маори-фи ноњия моро ду нафар: сарму-таххасиси шуъба, њамзамон му-њаррири маљаллаи "МаорифиЊисор" Ѓаффор Тоњирї ва мута-хассиси соњаи сохтмон Убайдул-ло Саъдуллоев њамсафару роњба-лад гаштанд. Дењаи Бобосурхондар ќисми охири дараи Алмосївоќеъ буда, аэ маркази ноњия 30километр дур аст. Дар мактабитањсилоти умумии раќами 44-баноми Абдулло Муродов ќариб 500нафар хонанда ба таълим фарогирифта шудаанд. Ба мактабимазкур аз дењоти Лоёб,Курпаї,Бедак, Юнусхоља ва Љиргинак, кимактаби тањсилоти умумї надо-ранд, хонандагон тањсил меги-ранд. Ба назардошти гузаштан банизоми нави тањсил (12-сола) шу-мораи муњассилини ин мактаббеш аз 700 нафар хоњад шуд .

Директори мактаб Таѓойму-род Шарифов гуфт, ки имрўз шо-диву сурури мактабиён њадду ка-нор надорад. Солњои дароз мак-таб оби нўшокї надошт. Бо кўма-ку дастгирии падару модарон азмасофаи 300 метр, ба воситаиќубур оби тозаи чашма ба њавлиимактаб овардем. Воќеан мактабдар як манзараи дилфиребу

рўњафзо ва табиати хушманзарсохта шудааст. Дар њавлии мак-таб боѓи калон ва чаманзори зебовуљуд дорад.

Бо вуруди синфхонањо шу-дан, табъи кас хира мегардад.Даруни синфхонањо њолати њуз-нангез доранд. Девору саќфи ха-робгашта, чўбтахтањои намоён,фаршњои шикаста мазмуни ха-робшавии бинои кўњнаро дорад.Њангоми таъмир омўзгорон баќароре омаданд,ки саќфи синфхо-нањоро бо болори оњанин (шве-лер) њамчун такягоњи муваќќатїмустањкам кунанд. Аммо ин азноилољист.

Болопўши мактаб фарсудагашта ба шикастан моил аст. Дардеворњои 12 синфхона тарќишњоизиёд пайдо шуда њолати садамавїдоранд. Мувофиќи хулосаи комис-сияи Ситод оид ба њолатњои фав-ќуллода ва мудофиаи гражданииноњия,намояндагии шуъбаи меъ-мории мањалгузаронидани дарсњодар 12 синфхона ќатъиян манъкарда шудааст. Бо Ќарори Њуку-мати Љумњурии Тољикистон аз30-июни соли 2012 "Дар бораиБарномаи рушди иќтисодииноњияи Њисор барои солњои 2012-2016" бояд дар назди 21 муасси-саи таълимї мактаб ё синфхо-нањои иловагї сохта мешуданд.

То имрўз дар мактаби № 68, дењаиЌизилќишлоќ 6 синфхонаи ило-вагї барои 150 љои нишаст, дармактаби № 46, дењаи Чуљали син-фхонањо барои 120 љои нишаст,дар мактаби № 19 бино барои 240нафар, дар мактаби № 56, дењаиШуроби Искандар бинои иловагїбарои 240 љои нишаст сохта баитифода дода шудааст.

Дар пункти 1.6-и хамин ќароромадааст: "Сохтмони бинои навимактаби № 44 дар дењаи Бобо-сурхони љамоати дењоти Алмосїбарои 480 нафар хонанда дарноњияи Њисор сарчашмаи маблаѓ-гузорї - сармоягузори хориљї, со-њибкорон ва њукумати мањал му-айян карда шудааст. Яъне, љамо-ати дењоти Алмосї дар якљоягї босоњибкорон ва њукумати иљроияидавлатии ноњияи Њисор мебоист2 ,-2.5 сол аз паи сармоягузорихориљї ва сохтмони бинои мактабмешуданд. Воќеан, дар дењаиТошбулоќ бо сармоягузории Ара-бистони Саудї ва сањмгузорииЊукумати Љумњурї барои 320 на-фар хонанда мактаби дуошёнаизамонавї сохта шуда истодаастумоњи август ба истифода додахоњад шуд.

Директори мактаби раќами44, дењаи Бобосурхон Т.Шарифоваз он изњори ташвиш намуд, кимактаб дигар маблаѓу имкониятитаъмир карданро надорад. Ќарибњар ду моњ пас мактаб аз сабабифарсудагї таъмирталаб мегар-дад.

- Рости гап, дигар шармамонмеояд, ки њар бор аз падару мо-дарон ёрии молї пурсем. Агарњамин сол ягон навгонї нашавад,маљбурам аз роњбарии мактабдаст кашам,-мегуяд директоримактаб.

Љашни 3000 солагии ЊисориЌадим рўз то рўз наздик мерасад.Дар доираи ин чорабинињо шоядмаблаѓ ё сармоягузоре ёфт шава-ду дар ин дењаи зебоманзари Бо-босурхон мактаби замонавиеќомат рост кунад.

Убайдулло РАЊИМОВ,узви ИЖТ

БОБОСУРХОН БА МАКТАБЭЊТИЁЉ ДОРАД

Маориф

Як гурўњ омўзгорону сокинони дењаи Бобосурхониноњияи Њисор бобати пешгирии офат аз садама дармактаби дења ба идораи њафтанома мурољиатнамуданд. Дар нома аз он љумла омадааст: "Биноимактаби тањсилоти умумии раќами 44, соли 1971 боусули финї сохта шуда, 43 сол боз дар истифода аст.12 синфхонаи мактаб дар њолати садамавї ќарордорад. Дару тиреза, девору шифт ва фаршисинфхонањо бо сабаби "дарбењкорї"- и мунтазам шаклиаввалаашонро гум кардаанд. Њангоми офатњои табиї,аз ќабили заминларза ё боришоти зиёди барф (мактабдар атрофи баландкўњњо воќеъ аст) хавфи пурравайроншавии мактаб зиёд мегардад. Дархостумурољиатњои мо солњост, ки давом дорад, аммо ба гушикасе намерасад.

Дар мусобиќа зиёда аз 80 муштзанњо аз - Федератсияи Ру-сия, Ўзбекистон, Ќазоќистону Ќирѓизистон ва Тољикистон иш-тирок доранд. Мусобиќаро доварони дараљаи байналхалќї до-варї мекунанд, ки он таи як њафта идома хоњад ёфт.

Ёдовар мешавем, ки мусобиќаи анъанавии мазкур соли1970 бо ташаббуси раиси Кумитаи варзиши вилояти Ленино-бод (имрўза Суѓд) яке аз боксчиёни маъруфи солњои 60-умиќарни гузаштаи советї Геннадий Олянский ба роњ монда додашуд.

-Хуб дар хотир дорам, ки мусобиќаи аввалин 6 августи соли1970 дар варзишгоњи Спартаки шањри Хуљанд баргузор гарди-да буд,- мегўяд, шорењи варзиш Геннадий Набиев.,- воќеан му-собиќи мазкур ба рушди бокс дар вилояти Суѓд мусоидат кард.Дар андак муддат аввалин иштирокчиёни он Турсун Ќодиров(собиќ сардухтури беморхонаи физиотерапевтии вилояти Суѓд),Набї Рањмонов, Алишер Рањимов, Даврон Садрулин ва дига-рон, ки имрўз худ мураббианд, аз муштзанњои маъруфи солњои70-уми ќарни гузашта мањсуб меёфтанд. Иштирокчии дигаримусобиќа зодаи шањри Хуљанд Валерий Текоев аз аввалин ус-тодони варзиш оид ба бокс гардид.

Ибтидои солњои 90-уми ќарни гузашта бинобар вазъи нољ-ўри сиёсии љумњурї ва камёфтии маблаѓ ин мусобиќаи анъа-навї чанд сол баргузор нашуд. Соли 2000-ум мусобиќа аз навэњё гардид ва инак њамасола моњи август баргузор мегардад.

Ќањрамони Иттифоќи Советї Исмоил Њамзаалиев зодаидењаи Сомѓори ноњияи Б. Ѓафуров буда, тибќи роњхати Вазора-ти маорифи кишвар -Исмоил Њамзаалиев тирамоњи соли 1942ба фронт мераванд,- мегўяд дафтари корнамоињои амакашровараќгардон намуда Зокир Исроилов,- нахуст курси семоњаитанкистиро хатм мекунанд. Баъдан аз рўи зарурат командириотделенияи тўпчиён таъин мешаванд. Соли 1943 дар њайатиармияи амалкунанда дар муњорибаи шадиди Курск сахт яра-дор шуда, ба госпитал меафтад. Командири ќисм полковникКопылцов ба корнамоињои љангии Исмоил Њамзаалиев ќоилмонда, ўро ба гирифтани унвони олии Ќањрамони Иттифоќи Со-ветї пешнињод мекунад.

Соли 1976 бо ташаббуси бародари Исмоил Њамзаалиев Ис-роил Њамзаалиев, ки худ иштирокчии Љанги Бузурги Ватанї астукотиби ташкилоти ибтидоии партиявии хољагии "Сомѓор" (дер-тар ин хољагї ба номи родмарди Ватан Исмоил Њамзаалиевгузошта шудааст) буд, хона-музейи ќањрамон дар назди хољагїташкил карда мешавад. Дар ин кор ба онњо њамсафони омўз-гор Солењбой Кенљаев ва Муњаббат Њалимова кўмак мерасо-нанд. Хушбахтона, хона-музейи ќањрамон то имрўз побарљост.

Ба модари Исмоил холаи Мисирбону њамагї ду маротибаиштирок дар мусобиќаи анъанавии бокс насиб мекунаду халос.Соли 1972 он кас аз дунё рењлат мекунанд. Имрўз дар ќайдињаёт ягона хоњари Исмоил Њамзаалиев Њабиба Њамзаалиеваи78 сола аст, ки рўзи кушодашавии мусобиќаи анъанавї ашкифироќ аз бародараш мерехт.

М.МАЌСУДОВ

Варзиш

Ба хотири гиромидоштиродмарди ВатанШанбеи сипаришуда дар Ќасри варзиши шањриХуљанд мусобиќаи анъанавии навбатї оид ба боксба хотири гиромидошти Ќањрамони Иттифоќи СоветїИсмоил Њамзаалиев баргузор гардид.

Расми кушодашавии чорабинї дар толори Те-атри опера ва балети ба номи Садриддин Айнїбарпо гардид. Вазири фарњанги Тољикистон Шам-сиддин Орумбеков мењмононро хайрамаќдам гуф-та, ќайд намуд, ки бо шарофати сиёсати созандаисарони кишварњои бо њам дўсту бародари Тољикис-тону Туркманистон Эмомалї Рањмон ва ГурбангулїБердимуњаммедов муносибати тарафайн вусъатитоза пайдо намуда, робитањои фарњангї ва иќтисодїрушд меёбанд.

Маросими ифтитоњи чорабинї бо барномаи му-раттабнамудаи њунармандони Љумњурии Туркмани-стон идома ёфт.

Дар доираи ин чорабинї гурўњи 60 нафараи ањлифарњангу њунари Туркманистон тўли чанд рўз бороњбарии вазири фарњанги ин кишвар њунару ис-теъдоди хешро ба маърази тамошо хоњанд гузошт.Инчунин гурўњи эљодии Туркманистон аз китобхонаиМиллї боздид намуда, бо рўзноманигорони дохи-ливу хориљї нишасти хабарї баргузор намуданд. На-моиши санъати тасвирї, аксњо ва њунарњои марду-

Рўзњои фарњанги Туркманистон дар Тољикистон4 августи соли равон дар шањри Душанбе рўзњои фарњанги Љумњурии Туркманистонифтитоњ ёфт. Ин чорабинии фарњангї дар василаи такмили равобити халќњои тољикутуркман то 7 август идома меёбад.

мии Туркманистон сурат гирифт, ки бењтарин мусав-варањо ба намоиш гузошта шуд. Тибќи барномаи чо-рабинї, њайати фарњангї ва њунарии Туркманистоназ осорхонаи Миллї, осорхонаи созњои мусиќии Гур-минљ Завќибеков, мавзеъњои хушманзари Варзоб ваРомит дидан мекунанд. Зикр кардан ба маврид аст,ки чор сол ќабл Рўзњои фарњанги Туркманстон дарТољикистон баргузор гардида буд.

М. РАЊИМОВА

Фарњанг

Минбари халќ7 августи соли 2014№32 (959) 9АВЗОИ ЉАЊОН

Дур кардани Русия аз технологияи пе-шќадами Ѓарб, махсусан дар бахшњои му-њимтарини истихрољи нафту газ ва маљ-мааи саноати њарбї ин як тиру ду нишонаст. Ба фикри онњо, Русия мањз дар ин љодааз ИМА ва Аврупо хеле ќафо мондааст. За-хирањои дар давоми 20 соли охир гумкар-даро барќарор намудан ѓайриимкон аст.Њол он ки дар ин муддат Ѓарб ба ин соњамиллиардњо доллар маблаѓ масраф кар-дааст. Алъон барои Русия на ваќт, на маб-лаѓ кофї нест.

Њама гуна саъйи Русия барои ивазкардани амволи аз хориља воридшавандабо истењсолоти худї зањмату маблаѓи зиёдметалабад. Мисоли равшани онро корши-носон дар истењсоли автомашинаи сабук-рави "ВАЗ" мебинанд, ки 40 сол идома до-рад, аммо вай намунаи њамон "Фиат"-и ис-тењсоли соли 1974 аст.

Муњимтар аз он, аз норасоии техноло-гияи нав истихрољи нафту газ кам меша-вад. Зеро ки то ин замон Русия одат кар-да буд, ки аз технологияи навтарини Ѓарбистифода барад. Алъон захираи конњоипешина кам шуда, конњои нав дар љойњоиаз лињози шароит мушкил ва ноќулай љойгирифтаанд. Ин њама дастгоњои сифатаннавро талаб мекунад. Коршиносон баронанд, ки њамкории ба ном ояндадор бокишварњои дўсти Чин, Њиндустон, Брази-лия чандон муассир нахоњанд буд. Зероки бо вуљуди рушди бисёр соњањо, ин киш-варњо аз технологияи Ѓарб истифода ме-баранд.

Пас, метавон гуфт, ки оѓози ин љангииќтисодї ба манфиати Русия нест. Њар-чанд талафот ба њарду љониб баробарбошад њам, таъсири манфии он ба Русиязиёдтар дирўз ИА алайњи Русия як ќатортањримњои навро эълом намуда, аз љумла,

АВРУПО БА РУСИЯНАХУСТИН ЗАРБАРО ЗАД…

Љанги аврупої аллакай оѓозшудааст, - чунин мењисобандкоршиносон. Тибќи њисоботиКомиссияи Аврупо аз тањримњоФедератсияи Русия дар ду солтаќрибан 100 млрд. доллари ИМАзарар мебинад. Имсол 23 млрд.ва 75 млрд. доллар дар соли2015. Вале зарари Аврупо низќариб њамин миќдор мешавад- 40млрд. имсол ва соли оянда 50млрд. Вале таъсири он дар Русиябештар эњсос хоњад гашт. Зеро киин тањримњои Аврупо ќафомониродар љодањои умумии илмї-техникииРусия дар пай меорад. Талафотибевосита, албатта, имкониќарзгирињо дар Аврупост. Зањматиќарзњои аллакай гирифта ваимконнопазир гаштани истифодаион маблаѓгузории давлатї ваистифодаи захирањои эњтиётироталаб мекунад.

маълум намуд, ки муассисањои давлатииРусияро ба бозори капитали худ роњ на-медињад, фурўши силоњ ва маводи рў батаъиноти њарбї низ дошта, инчунин даст-расии Русияро ба технологияи њассос,махсусан дар соњаи нафтро манъ мекунад.

Дар ин њолат чї мебояд кард? - Роњидурустро коршиносон дар созиши дипло-матї мебинанд. Бо таљрибаи дерина, дарпайи њадафњои геополитикї њарифон њат-ман ба хатоњо роњ медињанд ва аз он ис-тифода бурдан салоњи кор аст.

Вале Русия низ хомўш нанишастааст.Дар посух ба тањримњои Ѓарб Русия эъломнамуд, ки мехоњад мавќеи рубли худро му-стањкам намуда, бо он љойи долларро тангсозад. Яъне мањсулоти худро - аз силоњто нафту газ бо рубл мефурўшад ва мањ-сулоти воридшавандаро низ бо рубл би-харад. В.Путин бар он аст, ки чунин сох-тор дар Чин ва Љопон дурустии худро со-бит намудааст.

Бо тањрими Иттињоди Аврупо ва ИМАширкати њавопаймоии "Добролёт"-и Русиягирифтор шуд ва маљбур шуд аз 4 августмуваќќатан парвозро ба њама самтњо ќатънамояд. Сабаб он аст, ки вай пас аз ба њай-ати Русия гузаштани Ќрим парвозњоро башањри Симферопол давом медод. Ассоси-атсияи муассисањои њавопаймоии Русия

ба њукумат мурољиат намуд, ки нисбат баин ќарор чораи љавобї андешад. Зеро киоянда метавонанд ба тањрими навбатї бањама он ширкатњое гирифтор шаванд, киба Ќрим парвозњо анљом медињанд. Ассо-сиатсияи истифодабарандагони наќлиётињавоии Русия изњор менамояд, ки ин тањ-рим наќзи њуќуќи онњо буда, шояд тадби-ре андешида шавад, ки парвози тайёрањоиширкатњои хориљиро аз фазои Русия манъсозад.

Дар навбати худ Русия аз 28 июл во-ридоти ширро аз Украина манъ карда, инамалро бо он асоснок намуда, ки новоба-ста ба талабњои чандинкарата, сифати онба талабот љавобгў нест. Аз љумла, дармањсулоти ширии украинї гуруњи антиби-отикњои тетратсиклин ошкор шудааст.

Украина њам хомўш нанишаст ва аз 24июл њарду љониб воридоти як ќатор мањ-сулоти њамдигарро манъ карданд. Сарва-зири Украина А.Ятсенюк дар ин бобат чу-нин изњор намуд: "Мо бояд ба он омодашавем, ки минбаъд савдои тамоми наму-дњои мањсулот бо Русия шояд манъ гар-дад". Сањми Украина дар тиљорати Русияњамагї 4,5-6 дарсад аст, вале аз лињозиномгўи мањсулот нисбат ба њама кишва-рњо дар якљоягї бештар мебошад. Мањсу-лоти ѓайри ашёи хоми Русия, ки ба Украи-

бо њайрат инкор намуд.Муаллифи ин нашрияи љиддии The

Independent бар он аст, ки байни сарвариду давлат чунин муколамаи пинњонї мав-људ буд, вале њалокати тайёра дар Дон-басс ба ин халал расонд. Наќшаи махфїаз чї иборат будааст? Аввалан, Русия да-стгирии молиявию њарбии људоихоњонишарќи Украинаро ќатъ мекунад ва ба ти-љорати Украинаву Иттињоди Аврупо монеънамешавад. Дар љавоб ба ин њукумати Ук-раина ба Донбасс имтиёзњои зиёд меди-њад ва ба Маскав кафлолат медињад, киба НАТО ворид намегардад. Дуюм, Русиябо Украина оид ба газ созишномаи дароз-муддат ба тасвиб мерасонад ва љуброн-пулии онро пардохт менамояд. Русия азин фоида мегирад, яъне тасаллути Ќримаз љониби Ѓарб эътироф мегардад.

Ин масъаларо Гернот Эрлер шарњдода, дар вокуниши худ чунин менависад:њељ гуна эътирофи тасаллути Ќрим вуљуднахоњад дошт. Баръакс, њафтаи гузаштасарварони давлат эълом намуданд, онромањкум намуданд, зеро чунин амали Мас-кав ба бесуботию љанг ба Украина мусои-дат кард. Ба њар њол, роњи рањоии буњро-ни Украинаро ў дар муколама мебинадвале савол медињад, ки оё људоихоњони Ук-раина ба сухани Маскав итоат мекунад?

Эрон хеле пеш рафтаастМувофиќи њисоби Созмони Милали МуттањидЭрон дар байни 187 давлати љањон мавќеи худродар масъалаи рушди инсон хеле бењтар карда,

дар љойи 75-ум ќарор гирифтааст.Сифати бењтарини њаёт дар Норвегия ва аз њама паст

дар кишварњои африкої ба њисоб гирифта шудааст. Дарљойи дуюму сеюм Австралия ва Швейтсария, маќом дош-та, дар дањгонаи аввал Нидерландия, ИМА, Олмон, Зе-ландияи Нав, Канада, Сингапур, Дания љой гирифтаанд.

Ба фикри коршиносони СММ Эрон аз 112 давла-ти љањон пештар буда, аз Озарбойљон (76), Иордания(77), Бразилия (79) ва Чин (91) барин кишварњои руш-дёфта гузаштааст. Саволе ба миён меояд, ки ин якгашти шоњмотбозии Ѓарб барои дилёбии Эрон набо-шад. Охир, њангоми баррасии ин масъала якчандљињат, аз љумла, давомнокии умр, сатњи маълумот,баробарии гендерї, озодињои сиёсї ва ѓайра ба на-зар гирифта мешавад. Ба њар њол, мо аз ин пешраф-ти назарраси бародарони эронии худ ва назари некиЃарб ба онњо шодем.

Љ.ЌУДДУС

на ирсол мегардад, хеле зиёд буда, то 5,8млрд доллари ИМА арзиш дорад.

Пас аз тањримњои Ѓарб, ахиран, Хада-моти федералии ветеринарї ва фитоса-нитарии Русия воридоти њайвоноти кало-ни шохдор ва гўшту мањсулоти гўштиро азРуминия бо сабаби ба бемории девонагїмубтало шудани говњои он манъ кард.Шўрои Иттњоди Аврупо ба кишварњоисеюм мурољиат намуд, ки зидди Русия тањ-римњо эълом намоянд.

Чунин ба назар мерасад, ки на њамааврупоиён ба ин тањримњо розиянд. Азљумла, Австрия бо сарвари давлати РусияВ.Путин як ќатор созишномањоро ба тас-виб расонда, љонибдори лўлаи гази ба ном"Маљрои љанубї" шуд.

Айни замон, 31 июл газетаи бритонииThe Independent тањти унвони "Замин ба-рои газ" маводе нашр намуд, ки боиси из-тироби аврупоиён гардид. Нашрия таъкидменамояд, ки байни кантслери Олмон Ан-гела Меркел ва президенти Русия Влади-мир Путин гўё барои созиш нињонї пай-мон баста, њудудро бо газ иваз менамо-янд. Масъули њукумати Олмон оид ба њам-кории байналмилалї Гернот Эрлер инро

Заминларза дар ЧинДар кишвари ба мо дўст ва њамсояЉумњурии Мардумии Чин шомиякшанбе, мутаассифона, заминларза бавуљуд омад. Дар натиљаи он 370нафар њалок шуда, дар музофотиЮннан кўли калоне ба вуљуд омад.

Љоришавии оби он ба њаёти 800 нафарбошандагони атрофи он тањдидгар аст. Азин љост, ки маќомоти давлатї ањолии дењаиХуншиянро фавран мекўчонанд.

Дар натиљаи офати табиї беш аз 12њазор манзил тахриб дида, боз 30 њазорбино зарар ёфтааст. Бархе мањаллањо бахаробазор мубаддал гашта, дар зери де-ворњои фитода љасадњои одамон боќїмондаанд. Алъон беш аз 10 њазор наљот-дињандагон дар мавзеи офатдида корњоиљустуљўї ва наљотдињї мебаранд. Ларзи-шњои дигарбора кори онњоро мушкил ме-гардонад.

Озодии сухан танњо дар сухани Ѓарб аст?Аввали моњи май сарвари коммунистњои Украина Петр Симоненкоизњор намуда буд, ки "агар сардори давлат мебуд, фавран њаманерўњои њарбиро аз Шарќи Украина бармегардонд".

Пас аз ин Вазорати адлия барои баста шудани ин њизб ба суд аризаи даъ-вогї дод. Ба фикри ин идора, Њизби коммунисти Украина амалиёти зиддикон-ститутсионї бурда, силоњбадастони Шарќро дастгирмекунад ва ба таѓйир до-дани ягонаии њудуди Украина даъват менамояд.

Раиси парлумон Турчинов тасмим гирифт, ки фраксияи парлумонии Њизбикоммунистро дар Радаи Украина барњам медињад. Сипас санади њуќуќие ќабулнамуд, ки ба Президенти кишвар барои барњам додани фраксия имконият ме-дињад. Ин санадро Сарвари давлат Порошенко тасдиќ намуд. Вале бо вуљудиин, мо барои дар интихоботи ќарибулвуќўи парлумонї ширкат мекунем, -изњорнамуд П.Симоненко. Тибќи овозањо дар охири август П.Порошенко парлумон-ро пароканда менамояд.

Чунин муносибат нисбат ба як вакили парлумони Исроил аз њисоби ара-бњои Исроил низ ба назар расид. Ваќте ки вакил-бонуи араб дар парлумон баљонибдории фаластинињо овоз баланд кард, вазири Исроил Авигдор Либер-ман ўро мањкум намуд ва оќибат ўро аз дастнорасии вакилї мањрум намуданд.

Аз ин ду њодиса чунин бармеояд, ки гуногунфикрї дар кишварњои зериназорати ИМА ва Ѓарб ягон поя надошта, онро танњо барои дастгирии нерўњиѓарбгаро дар кишварњои дигар истифода мебаранд.

Минбари халќ7 августи соли 2014

№32 (959)10 НИШАСТИ МАТБУОТЇ

Аз нахустпарвози тайёра азБухоро ба Душанбе 90 сол си-парї шуд. ЉСК "Фурудгоњи бай-налмилалии Хуљанд" чун зерсох-тори авиатсияи граждании тољикба ин идњои номбурда ва идикасбиаш омодагии њамаљонибамебинад, ки дар ин бора дар ни-шасти матбуотї сардори муас-сиса, роњбари ташкилоти ибти-доии ЊХДТ дар коргоњ МаъруфМањмудзода иттилоъ дод.

Агар гўем, ки фурдугоњ дармиќёси вилоят яке аз корхонањоиазиму заминаи молиявиаш мус-тањкам аст, хато нахоњад шуд.Мањз ба пешрафти фаъолият ваќавї шудани даромади муасси-са имкон дод, ки маъмурият чандсоли кори хайру савобро дарсамти дастгирии ќишри камбизо-ати љомеа, таъмири роњ, сарпа-

ШАБАКАЊОИИНТЕРНЕТИРО АЗВАО ФАРЌНАМЕКУНЕМ

Зимни нишасти хабарии Ва-колатдор оид ба њуќуќи инсондар Љумњурии Тољикистон ЗарифАлизода зикр намуд, ки дар ним-солаи аввали соли 2014 бо дас-тгирии молиявии фаъолиятиШуъбаи њифзи давлатиињуќуќњои кўдаки Дастгоњи ВЊИ азљониби ЮНИСЕФ идома додашуд. Тибќи иттилои Зариф Али-зода, ба дастгирии нињоди Дани-ягї оид ба њуќуќи инсон то имрўз10 шумораи маљаллаи "АхбориВаколатдор оид ба њуќуќи инсон"ба табъ расида, баромадњои кор-мандони маќомоти ВЊИ ва корши-носони соња дар барномањои ра-диої ва телевизионї идома до-рад. Дар 6 моњи авали соли ра-вон шањрвандон бештар оид бавайрон шудани њуќуќи хешован-донашон зимни тањќиќу тафтишипарвандаи љиноятї ва оид ба сариваќт ё умуман љавоб нагардони-дани маќомоти давлатї ба муро-љиатњои онњо шикоят намуданд.

Дар давраи њисоботї корман-дони дастгоњ ва худи Ваколатдороид ба њуќуќи инсон 12 маротибадар фаъолияти гурўњњои корї оидба тањияи лоињањои ќонунњо васамтњои гуногуни њуќуќ ва озо-дињои инсон, њамчунин дар индавра кормандони маќомот чормаротиба дар мурофиањои судїширкат варзиданд.

Мавсуф дар посух ба суолихабарнигорон рољеъ ба мањдудшудани шабакањои иљтимої, на-зири Ютуб ва Одноклассникїгуфт, ки "бояд фаъолияти иншабакањои интернетї танзимшаванд." Зеро ба гуфтаи ў "беш-тари сокинон шабакањои иљтимо-иро аз ВАО фарќ намекунанд, киин хуб нест."

М.РАЊИМОВА

Маќомоти прокуратура во-баста ба њолати иљрои ќонунњо2448 санљиш гузаронида, бањрипешгирї ва бартараф карданиќонунвайронкунињо 7955 санадиэътиноии прокурорї бароварда,дар натиљаи баррасии онњо 13895 нафар ба љавобгарии инти-зомї, моддї ва маъмурї каши-да шуд, ба миќдори 215 млн.сомонї зарар ошкор ва аз он 178миллион сомонї ба буљет воридгардид, 2883 сар чорворо ба та-риќи асл барќарор гардониданд.Содиршавии љиноят бо истифо-даи силоњи оташфишон (21њолат) нисбат ба соли гузаштакам шудааст.

Як масъалаи дигари муб-рам, ки аз љониби Сарвари дав-лат борњо таъкид шудааст, азљониби роњбарони сатњи гуногунбаррасї нашудани арзу ниёзимардум мебошад. Дар шашмоњи авали соли равон 12400нафар шањравандон ба маќомо-ти прокуратура мурољиат наму-данд. Зиёда аз 5800 мурољиат-ро маќомоти баррасї карда,1060 адади онро асоснок њисо-бида, њуќуќњои поймолшудаишањрвандонро барќарор кар-данд. 430 нафар шахсоне, кибаррасии холисона ва њаматара-фаи мурољиатњоро таъмин на-

ТАНЊО БО ЉАЗО ПЕШИ ЉИНОЯТРО ГИРИФТАН МУШКИЛ-Теъдоди љинояткорї дар байни ноболиѓон ба 468 њолат расида, нисбат ба соли гузашта 15 адад бештар шудааст. Њама њолатњо мавриди тањќиќќарор доранд. Вале танњо бо љазо пеши љинояткориро гирифтан мушкил аст, барои ноболиѓон тадбирњои тарбиявї самари бештар доранд, - изњорнамуд дар нишасти матбуотї прокурори генералї Салимзода Шерхони Одина.

кардаанд, ба љавобгарии љино-ятї кашидани гунањгорони ашад-дии ин масъала 34 парвандаиљиноятї оѓоз карда шуд.

Дар нишаст рўзноманигороназ он изњори ташвиш намуданд,ки гўё дар суд талошњое њас-танд, ки ба љинояткорони навра-си боиси ќатли хонандаи синфи11 пойтахт шударо аз љавобгарїозод кунад. Прокурори генералїпосух дод, ки албатта, тибќиќонун онњо тавассути адвокат вадигар нуктањои ќонун саъй меку-нанд, ки худро сафед кунанад,вале суд идома дорад ва љино-яткор бе љазо намемонад.

Тавассути саволи худ моарзу ниёзи хонандагони нашрия-ро расонидем, ки маќомоти ма-њаллии њокимияти давлатї дармувофиќат бо амру супоришњоиСарвари давлат ба мардуми ни-ёзманд замин таќсим мекунад.Аммо чаро дањ сол инљониб њан-гоми иљрои ин амал ба ќонунши-канї роњ медињанд. Махсусан,вайрон кардани биноњои истиќо-матии аз љониби мардум сохта-шуда боиси нигаронист. Дар инмавридњо МИЊД кадом љињатиќонунро вайрон мекунад?

Прокурори генералї Ш.Са-лимзода чунин шарњ дод: -Боќарори њукумати љумњурї аз

соли 2009 љамъ 133 њазор гек-тар замин барои истифода башањрвандон дода шуд. Маќомо-ти прокуратура супориш гириф-тааст, ки дурустии таќсимотизаминро пайваста назорат ку-нанд. Гап сари он аст, ки заминикишти обї барои оянда њифзшуда, ба ањолии ниёзманд боядтанњо замини ѓайрикишоварзїдода шавад. Албатта, дар љойиноободи талу теппањо хати обубарќ кашидану ба манзил муво-фиќ намудани замин мушкилињодорад. Бинобар ин, мардум базамини обї "ошиќ" буда, мехо-њанд мањз дар замини барои зи-роаткорї мувофиќ љой гирифта,дар майдони пахтаю ѓалла биносозанд. Њоло техникаву техноло-гияи сохтмон чунон рушд ёфта-аст, ки то огоњ шудани маќомотипрокуратура, шањрванд њамагїдар муддати як моњ дар заминиѓайриќонунї гирифтааш зербиноканда, деворашро мебардорад.Вале иљрои ќонун њатмист. Дарнимсолаи аввал ба 349 ќарорираисони шањру ноњияњо эътирозоварда шудааст, ки 290 адади ондар бораи људо ва вобаста кар-дани замин мебошад, инчунин168 манзил ба њолати аввалабаргардонида шуд. Бо дарназар-дошти вазъият баъзе биноњо ба

тавозуни давлат гузаронда шуда,одамон дар он зиндагї мекунанд.

Дарвоќеъ, дар њама кишва-рњои љањон барои манзили зис-ти мардум мањз дар талу теп-пањои атрофи шањру дењот за-мин дода мешавад ва дар якмуддати кўтоњ бо андак маблаѓ-гузорї вай обод шуда, шањра-књои нави замонавї ба вуљудмеоранд. Замини обёришаван-даи ба кишт мувофиќ бошад,барои наслњои оянда нигоњ дош-та мешаванд.

Як мавзўи ташвишовар 22њолати хариду фурўши одам

буда, хоса, чунин амал бо шир-кати шањрвандони давлатњоидигар бояд бањои љиддии њуќуќїёбад. Вале ба фикри маќомотипрокуратура фурўхтани атфолназари дигарро талаб мекунад.Зеро аксари касоне, ки соњибикўдак шудан мехоњанд, фарзанднадоранд ва одатан онњое тиф-ли худро мефурўшанд, ки тавли-ди кўдак дар он оила ѓайримат-лаб аст. Маќомоти прокуратура,ба маќомоти ќогунгузорї пешни-њод менамояд, ки барои ин амалљазои дигар таъин шавад.

Љ.ЌУДДУС

АВИАТСИЯИ ГРАЖДАНИИ ТОЉИК90-СОЛА МЕШАВАДДар соли љашнњои бузурги миллат 20 солагии Сарќонуни љумњурии Тољикистон ватаъсисёбии њизби пешбари љомеа-ЊХДТ авиатсияи граждании Тољикистон низ љашн дорад.Имсол 90- солагии авиатсияи граждании тољик таљлил хоњад шуд.

растии Хона-интернату калонсо-лон ба љо меоварад. Танњо дарнимсолаи аввали соли равон боин маќсад 650 њазор сомонї азњисоби даромади софи муасси-са дар ин самт масраф гардид.

Ваќте дар нишасти матбуотїхабарнигорон омилњои асосиитаъмини пешрафтро дар муас-сиса пурсон шуданд, МаъруфМањмудзода гуфт:

-Дастовардњои мењнатии мопеш аз њама ба шарофати тинљ-иву осудагии кишвар мебошад,ки бо кўшишу зањматњои Прези-денти мамлакат, Раиси ЊХДТмўњтарам Эмомалї Рањмон фа-роњам оварда шудааст. Дар му-ассиса фаъолият бурдани мута-хассисони варзида аст, ки дарњама сохторњо кадрњои ќобили-ятнок кор мекунанд. Алббатта,

вазъи хуби иљтимоии кормандонниз аз омилњои пешрафт аст, кимаоши хуб доранд. Оддитаринкорманд- фаррош дар муасси-саи мо 800 сомонї музди мењ-нат мегирад.

Ба андешаи мо дигар азомили пешрафт ва вазъи хубимолиявии коргоњ ташкили хиз-матрасонии хуб аз тарафи муас-сиса ба ширкатњои њавопаймоїаст. Тибќи маълумоти расмї дарнимсолаи аввал аз хизматрасо-нии ЉСК "Фурудгоњи байналми-лалии Хуљанд 11 ширкатњоињавопаймої (8 хориља ва 3миллї) истифода бурдаанд.Теъдоди ќабулу гусели мусофи-рон 349 њазор нафарро ташкилдод, ки афзоиш нисбати њаминдавраи соли пешин 9,9 фоизтаъмин гардид.

Афзуншавии нишондињан-дањои истењсолї ба ѓанї гарди-дани хазинаи коргоњ мусоидаткардааст. Масалан, фоидаи софназар ба нимсолаи аввали солигузашта 18,8 фоиз зиёд гардида-аст. Њамзамон афзуншавии пар-дохти андозњо ба буљет 30,3 фи-сад боло рафтааст.

Дастгирии муассиса аз дои-раи камбизоатон берун рафта,соњаи њаётан муњим-маорифрониз дахл кардааст. Дар ноњияиБ.Ѓафуров аз њисоби даромадимуассиса корпуси иловагиро ба-рои хонандагони МТМУ №13 бамаблаѓи 6892063,25 сомонї сох-та ба истифода дод.

Феълан бо маќсади таъми-ни бехатарии парвоз корњои таъ-миру тармим дар муассиса дармадди аввал ќарор доранд,-гуфтМ.Мањмудзода,- корњои сохтмо-ну васлкунї марбут ба гузарони-дани ноќили хатти парвози фу-руди сунъї, мумфаршкунии хат-ти парвоз барои ќабули тайё-рањои замонавї вусъати тозамегиранд. Иловатан то соли оян-да бинои нави "Толори вакило-ни расмї" ба истифода дода хо-њад шуд.

Дар нишасти матбуотї сухандар бораи тарбияи кадрњоиљавон низ рафт. Маъруф Мањ-мудзода муждагонї дод, ки солиравон ќатори писарбачагон якнафар духтараки аълохон азМТМУ №5, љамоати дењоти Хис-теварзи ноњияи Б.Ѓафуров Миж-гона Ќайюмова ба Донишгоњиавиатсияи граждании шањриСанкт-Петербург дохил шуд, кибаъди хатм чун муњандиси ави-атсия фаъолият хоњад кард. Мобояд ифтихор аз он кунем, ки аздухтарони мањаллї чунин кад-рњо тарбия меёбанд, ки минбаъдљумњурии моро дар сатњи бай-налмилалї муаррифї меку-нанд…

Айни замон бо назардоштиталаботи замони муосир аэро-дром ба таљдид ва замонавигар-донї эњтиёљ дорад. Дар доираион бояд перрон пурра аз таъ-мир бароварда, љойи исти њаво-паймоњо азнавсозї карда хоњандшуд. Хатти парвоз пурра мум-фарш ва таљњизотњои рўшноиди-њандаву огањкунии аэродром бачароѓњои шуояшон баланд боядиваз карда шаванд.

Мо аминем, ки баробари баљо овардани наќшањои тарњрези-шуда хизматрасонии мо ба са-тњи байналмилалї пурра муво-фиќ карда шуда, самараи корбењтару хубтар мешавад.

М.МАЌСУДОВ.

Минбари халќ7 августи соли 2014№32 (959) 11НУЌТАИ НАЗАР

"Ман дар бисёр мамлакатњои љањон дармусобиќањо ширкат варзидаам. Пайваста баман савол медињанд, ки аз куљоям. Ман мег-ўям, ки аз Тољикистон, аз шањри Душанбе.Афсўс,ки на њама номи Тољикистону Душан-беро шунидаанд. Вале Боми Љањонро њамамедонанд. Аз ин рў, рўзномаю маљаллањоихориљї дар бораи ман менавиштанд: "Дух-тараке аз "Боми Љањон" ва барои ман ала-мовар аст, ки маконе, ки онро тамоми љањонмешиносад, то алњол варзишгоњ надорад".Пеш аз ин дар рўзномаи "Коммунист Тад-жикистана" маќолаи рўзноманигор НазардодЉонбобоев бо номи "Стадион на Памире"баромада буд ва набудани варзишгоњ даршањри Хоруѓ боиси танќид гардид.

Имрўз бошад њама чиз њаст, њам вар-зишгоњ њам фазои орому осуда. Намедонамбоз чї намерасад, ки ба љои тарбияи љаво-нони бо нангу номус, ватандўст онњоро бакоми шўру балво мекашем?

Аз даврањои пеш бисёр сайёњон, ода-мони касбу кори гуногун ба Помир меома-данд, дар бораи мардуми мо бо як мењрумуњаббат маќолаву очеркњо навишта, мењ-мондўстию инсонпарварї ва тањаммулпази-риву дасткушодии одамони тањљої онњороба ваљд меовард.

Соли 1983 А. Н. Горбунов (писари Гор-бунов Николай Петрович роњбари экспедит-сияи комплексии тадќиќоти ТољикистонуПомир солњои 1932 - 1935, ки дар дењаи Ро-шорв ќуллае ба номи вай гузошта шудаастМ. З) ,ба Бадахшон омада, аз љойњое, ки па-

АНДЕШАЊО ДАР БОРАИБЕТАРАФЇ ВА БЕГОНАПАРАСТЇ Моњи августи соли 1976 дармаљлиси фаъолони партиявиюхољагї, ки дар шањри Душанбетањти Раёсати котиби якумиКомитети Марказии ЊизбиКоммунисти Тољикистон ЉабборРасулов баргузор гардид,масъалаи рушди оммавииварзиш дар љумњурї мавридимуњокима ќарор гирифт. Вадар ин маљлис ЗебуниссоРустамова - чемпиони љањоноид ба камонварї, ки батозагї аз Америкаи Љанубїбаргашта буд, бо як њиссиётуњарорат њарф мезад.

дараш сафар карда буд, дидан намуд. Иншахс баъдтар мушоњидањояшро ба унвонираиси ваќти вилоят А. Ниёзмамадов навиш-та буд;

"Љаноби раис, ман Помирро нињоятдўст медорам, одамони наљиб, хайрандеш,хушдил ва зањматкаши шуморо дўст медо-рам, ки бе муболиѓа дар тоќињояшон хокроба заминњои хурдакак мекашонанд ва азфарсахњои дуродур бо љўйборњо об меовар-данд, яъне мењнатдўсти њалолкоранд…."

Вале имрўз ба мо чї расид? Пас чароимрўз ба љои созандагї сўзандагї мекунем.Миллионњо зараре, ки дар натиљаи нооромїрасонда шуд, бењтар мебуд барои сохтмо-ни хонањои истиќоматї, толорњои варзишїва ѓайра сарф карда мешуд. Чаро имрўзбаъзе њамдиёрони мо ба доми бегонапа-растї чунон печидаанд, ки њар як суханимуѓризонаи онњоро бе каму кост ќабул ме-кунанд. Агар ин бегонањо ба манфиати ак-сарияти халќ, рушди вилоят кор мекарданд,ман сад андар сад тарафдори онњо мебу-дам. Аммо онњо барои халќи мо хизмате на-карда, шахсони алоњидаро фаќат ба хароб-корї тањрик медињанд.

Дар як давраи муайян шахсони алоњи-да чунон шефтаи ќозиёту ќозї шуданд, кидар пеши пои вай саљда мекарданд. Наѓздар хотир дорам, ки тобистони соли 1992ваќте, ки дар дењаи Тавдеми ноњияи Рошт-ќалъа ќадамгоње кушода шуд, нафаре ба А.Тўраљонзодаи даъватшуда бо тамасхур са-вол дод, ки оё барои Шабдолов ва Назар-шоев низ мумкин аст, ки ба зиёрати ин ма-кон биёянд. Ин суол маънии зиёд дошт…-Таззоди зиндагиро бинед, ки кадоме аз инњобарои халќи Бадахшон њам дар вилояту њамберун аз он хизмати бештаре кардаасту из-зату эњтиром насиби кї шудааст?

Ин њаќиќати талхро низ бояд иќрор ша-вем. Њарчанд ки Ќонуни Љумњурии Тољикис-тон " Дар барои баланд бардоштани масъ-улияти падару модар дар тарбияи фарзанд"ќабул шуда бошад њам, ин ќонун пурра амалнашуда истодааст. Бемасъулиятии алоњи-даи волидон ба дараљае расидааст, ки фар-зандони наврасашон баръакс онњоро "тар-бия" мекунанд. Кирдор ва рафтори баъзенаврасон ба ягон чорчўбаи ќонун рост на-меояд. Рафтор оинаест, ки дар он њар кассимои њаќиќиашро мебинад. Вале агар оинабишканад ва ё ба чирк олуда шавад аз ончї суд?

Мо солњои 1992 - 1993 бењокимиятиробо чашмони худ дидем. Мардуми бечоранамедонист аз ќафои кї биравад, ба суха-нони кї гўш андозад. Он "доњиён" ва "хиз-

матгорон"-и халќ пеш аз њама шањри Ду-шанберо тарк карда, садњо одамони бегу-ноњ ба касофати онњо кушта шуданд. Ма-гар мо боз ба хатогињои солњои 90- ум азнав роњ дињем? Њаргиз не!

Агар демократия мустањкам нагардад вазимоми ихтиёрро аз даст дињад, љомеа бавартаи њалокат меафтад. Бетартибї меаф-зояд, њокимияти издињом - охлократия(навъи тањрифшудаи демократия) мислизањрпечак рушд мекунад.

Баъзе шахсон демократияро ба маќса-дњои нињоии худ истифода бурда, аз номитамоми халќ, ки гўё онњоро ваколатдор на-муданд, баромад мекунанд. Дигаре аз номитамоми љавонон њарф мезанад. Саввуминаз номи занон забон дароз мекунад. Маса-лан, нафаре, ки ному насабашро намедо-нам, аммо баъзан њангоми носфурўшї ўродар маркази ноњияи Рўшон мебинам, дархаймае, ки дар он номи дењаи Сипонљ на-вишта шуда буд, "истироњат" карда, дармитинг баромад намуд ва суханоне гуфт,ки ба ягон чорчўбаи ќонуну маънавиёт ростнамеоянд. Њол он ки ин шахс беш аз 40 солдар шањри Хоруѓ зиндагї карда, ба марду-ми баору номуси водии Бартанг њељ алоќа-мандї надорад.

Беадолатии мансабдорони алоњида,махсусан баъзе кормандони њифзи њуќуќ низаз назари мардум пинњон намемонад. Њирсибеохир - решаи њамаи бадињост, ки гоњољомеаро ноором ва тару хушкро месўзад.Кормандони масъул низ бояд ин нуктарофаромўш накунанд ва бо шањрвандон бомулоимат ва дар асоси ќонун муносибат ку-нанд, то забони ду се дузду муттањам "да-роз" нашавад.

Ва нињоят бетарафї, ки дар љомеаи мочуќур реша давондааст, боиси ташвишињамагон гардида истодааст. Нависандаимашњури Полша, муаллифи китоби "Одампўсташро дигар мекунад", Бруно Ясенскийхеле хуб дар ин бора навиштааст:

"Аз душманонат натарс, дар лањзаи бад-тарин онњо туро мекушанд, аз дўстонат на-тарс, дар лањзаи бадтарин онњо метавонандба ту хиёнат кунанд. Аз бетарафон тарс,зеро онњо на мекушанду на хиёнат мекунанд,аммо бо розигии хомўшонаи онњо дар дунёхиёнат ва куштор сар мезанад".

Бале, бетарафию бепарвої нисбат бамуњит, љомеа, нисбат ба тарбияи наслиљавон оќибатњои ногувор дошта, дар ин борањамагон бояд сахт андеша кунем, то фардодер нашавад…

Мењриддин ЗАМОНОВ,ноњияи Рўшон.

Ангати Ванљкоркард мешавадДар даврони истиќлолият дарноњияи Ванљ бунёди коргоњњоисаноатї ављ гирифтааст. Њолодар ноњия корхонаи истењсолихишт, коркарди санги мармар,бешаз 10 сехи гуногун фаъолиятдоранд.

Имрўзњо бошад дар маркази ноњиясохтмони бозори нави тарњи шарќї огозгардидааст. Тавре аз идораи матлубо-ти ноњия иттилоъ доданд, харољоти бу-нёди ин иншоотро Раёсати "Тољикмат-лубот"-и љумњурї ба зимма гирифта ,баин хотир беш аз 200 њазор сомонро људонамудааст. Баъди мавриди истифодаќарор гирифтани ин иншоот 100 нафарсокинони ноњия соњиби љои кор мегар-данд. Бо ибтикори соњибкор ВасилаFафурова бошад ,дар дењаи Ѓуљовастсохтмони сехи коркарди ангат идома до-рад. Сехи коркарди ангат то ибтидоимоњи сентябри соли љорї мавриди исти-фода ќарор мегирад. Дар маркази ноњиябо маблаѓгузории соњибкор Калон Дам-доров низ бунёди корхонаи дўзандагїбарои 50 љои корї идома дорад.

Муаллимонибадахшонї дардигар минтаќањоПайдост ки њоло на њамаимактабњои навоњии љумњурїбо омўзгорони соњибмаълумоткомилан таъминанд.

Њамзамон дар Бадахшон омўзгоро-ни љавон љои корро пайдо карда наме-тавонанд. Аз ин лињоз бо ибтикори ма-ќомоти мањаллии њокимияти давлатиВМКБ, вазорати маорифи љумњурї,Ха-дамоти муњољирати вилоят ва Раёса-тњои маорифу љавонон дар соли тањси-ли 2014 - 2015 162 нафар хатмкардаибахши омўзгории Донишгоњи давлатииХоруѓ дар макотиби навоњии дигарикишвар кор мекунанд. Њамаи онњо бо љоикори доимию манзили зист таъмин ме-шаванд.

Муњољирони мењнатїдар ободониидиёр сањммегузорандИмрўзњо баробари маблаѓгузорииЊукумати Љумњурї ва маќомотимањаллии њокимияти давлатї дарободонии дењоти кўњистонмуњољирони мењнатї низњиссагузорї доранд.

Ба наздикї чањор тан аз зодагонидењаи Тусиёни ноњияи Роштќалъа Њасад-бек Њасадбеков, Эраљ Мењтаров, Муњам-мадакбар Муборакќадамов ва Ѓулом Шо-гунбеков, ки дар Федератсияи Руссиядар муњољирати мењнатианд , ба хотиридар зодгоњашон бунёд гардонидани то-лори варзишї ба унвони љамоати дењот12 њазор доллар маблаѓ ирсол намуда-анд. Умуман, дар дењоти ноњияи Рош-тќалъа чунин амали хайр ба њукми анъа-на даромадааст. Муњољирони мењнатїњангоми фаъолияташон мавзеъњои обо-дро дидаанду мехоњанд, ки диёри кўњи-стонашон низ зебо бошад. Аз ин лињозяке дар бунёди пул мадад мерасонадудигаре дар сотмони роњ. Бо маблаѓи ди-гаре хонаи мўњтоље, таъмир карда ме-шавад. Чунончи бо маблаѓгузории онњороњи мошингарди дењаи Андарв таъмиркарда шуд.

Лутфишоњи ДОДО

Минбари халќ7 августи соли 2014

№32 (959)12 МАЪНАВИЁТ

Тибќи фармудањои Худою Пайѓамбар (с)аќл бо омўхтани илм

комил гардида, нафсро зериназорат мегирад. Бинобар инмуваззаф аст, ки ўро њокимїкунад, зеро, ки ў аввалин офа-ридаи Халлоќ мањсуб меёбад.

Дар ин маврид Расули ак-рам (с) фармудаанд: "Инни ав-вала мо халаќал лоњу аќл".Яъне, Худо аввал аќлро офа-рид.

Дар ин маврид шайх Саъдїниз мегўяд:Аќл дар тан њокими

имон бувад,Чу зи бимаш нафс дар

зиндон бувад.Дар вуљуди инсон нафсњои

аммора, лаввома, мусаввалава мутмаина амал мекунанд.

Нафси амора аз калимаиамр гирифта шуда, аз айёмикўдакї пайваста њамроњи инсонбуда, бандаро ба таъмини хо-њиши нафс талќин мекунад вањузуру манфиати шахсиятњоидигарро дар љамъият нодидагирифта, рўз ба рўз ва сол басол дар сабзишу афзоиш ќарордорад. Шайтон тамоми умр вањар лањза дар ёрии ўст .

Барои мисол якчанд кўдак-ро бо њамроњи бозичањо дар якљо љамъ оварда, мудате онњо-ро назорат кунед. Мушоњидамешавад, ки њар яке аз онњокўшиши аз худ кардани бозичаидигаронро дорад ва дар натиљакадоме аз онњо, ки љисманпурзўр аст, њамаро аз худ ме-кунад. Њамин тавр, то бузург-солї нафси аммора корашродавом медињад.

Имрўзњо ба баъзе дороњоназар кунед, мушоњида меша-вад, ки њадафи бештари онњоба афзоишу аз худ карданипулу молу мулк равона шуда-аст ва то ба њол сарњади афзо-иши онро муайян накардаанд.Онро танњо бо омўзиши илм вабо воситаи шинохти нафс му-айян мекунанд, роњи дигар ву-људ надорад, вагарна баръак-си он инсонро нафси амморахор карда, ба нобудї мебарад.Дар ин маврид Худо (љ) дар су-раи Юсуф, ояи 53 мефармояд:

"Ва мо убаррию нафсиинал нафса ла амморатун бис-суи илло морањима рабби….".Ман хештанро бегуноњ намедо-нам, зеро нафс одамиро бабадї фармон медињад. Магарон касро, ки Парвардигори манбибахшояд.

Дар ин маврид низ шайхСаъдї фармудааст:Кунад мардро

нафси аммора хор,Агар њушмандї,

азизаш мадор.Баъдан нафси лаввома,

яъне нафси маломатгар ва дармиёни мардум њамчун имон,виљдон ва ё ќозии ќалб њам ши-нохта шудааст. Нафси лавво-ма аз даврони кўдакию љавонї,ки аќл ба комил шудан шуруъкарда, њузур ва њуќуќи дигармахлуќотро дарк мекунад, корихудро оѓоз менамояд. Инсонњар лањзаи умр агар нисбат бањамаи махлуќот, яъне, наботот,њайвонот, инсоният ва муњитуфазои зист муносибати одило-на ва ё зулм зоњир кунад, му-

ФАЌАТ БО ИЛМ ЧАЊОРНАФСРО МЕТАВОН ШИНОХТДар њамаи масъалањои зиндагї барои њаќро аз ботил људо карда тавонистан, ки бо талаби нафси инсонїамали худро меёбад, омўзиши илм наќши умда дорад. Ба фармудањои Ќуръони маљид њаќу ботил дарвуљуди инсон нуњуфтаасту калиди шинохти онњо низ илм мебошад. Манбаи андеша, тааќќул, тафаккур,тадаббур, тамиз, тааммул, сабр, фаросат ин аќл буда, аз рўњи Худо дамида, сарчашма мегирад, бинобарон аќл танњо аз омўхтан ва амалї кардани илм рушд меёбад.

дате нагузашта, дар худ эњсо-си хурсандї ва ё маломатза-дагиро дарк мекунад, ки ин худяке аз нишонањои фаъолиятинафси лаввома мебошад.

Њамин тавр, инсон дар та-моми амалњояш чи дар гуфтор,кирдор ва рафтораш ба ноадо-латї роњ дињад, нафси лавво-ма ўро муддате барои ислоњашњамчун дўст такон медињад. Би-нобар он, Худо ( љ) ба нафсилаввома ќасам хўрдааст, ки дарсураи Ќиёмат, ояи 2 омадааст:" вало уќсиму биннафси лавво-ма". Ва ќасам мехўрам ба наф-си маломатгар!

Дар ин маврид МавлоноЉалолиддини Румї гуфтааст:Чун зи банди дом

боди ў шикаст,Нафси лаввома бар ў

ёбад даст.Сеюм нафси мусаввала

яъне нафси аммораро оростакунанда , ба маънои дигарњамон хоњишњои дунявї, киинсон бо њавову њавас ва вас-васаи шайтон дар ќалб дўстмедорад ва барои амалї кар-дан дар назари мардум њамоннафси аммораи худро бо тад-бире ороишу ороста месозад.Ин нафс соњибашро сўхта азХудо (љ) дур мекунад.

Барои мисол бародаронињазрати Юсуф (а) бо васвасаинафс ва хўрдани њирсу њасадчунон дар ишќи њавову њавасихуд печидаанд, ки њазратиЮсуфро ба чоњ партофтанд,аммо назди падарашон њазра-ти Яъќуб (а) ин амали зиштроороишу ороста карда гуфтаанд,

ки Юсуфро гург хўрдааст. Ле-кин њазрати Яъќуб (а) њамчунпайѓамбар, ки маъсум аст, њолиаслро эњсос карда, ба фарзан-донаш гуфт, ки шумо нафсихудро ороста кардед, вале њолиЮсуфро Худо медонад. Ин до-стонро Худо дар сураи Юсуф,ояи 18 чунин фармудааст:"…ќола бал саввалат лакум ан-фусукум амран….". Гуфт: наф-си шумо кореро дар назаратонбиёростааст. Яъне, гуфт: небалки нафси шумо барои шумотадбиреро оростааст.

Дар ин маврид шоир чунингуфтааст:Бисёр машав ѓарра

бад-ин њусни диловез,Ки-ин њусни диловези

ту аз ишќи ман орост.Чорум нафси мутмаина

яъне, нафси аз олоиш ва гу-ноњњо покшуда мебошад.Њамаи бандањое, ки ќудратиХудоро эњсос мекунанд ва аз ўметарсанд, тибќи фармудањоиЌуръону Пайѓамбар (с) дунёроба миќдори заруриаш истифо-да карда, аз зиёдатиаш даст ка-шида, дар њамаи амалњояш ботамоми ќудрату тавоноияшадолатро риоя карда, орзуирасидан ба нафси мутмаина-ро дорад, ки ин худ расидан басиротал-мустаќим мебошад.

Аз ин фармудањо маънобармеояд, ки инсон барои ра-сидан ба нафси мутмаинабояд бештар нафси лаввома-ро итоат кунад. Њамин тавр,хулоса кардан мумкин аст, кинафси аммора бо ороишу тад-бирсозию оростагии нафси му-

саввала инсонро ба беобрў-гию шармандагї ва нобудїмебарад. Аммо итоати нафсилаввома бо кўмаки нафси мут-маина бандаро ба сўи рав-шанї то ба сиротал-мустаќиммерасонад, ки худ нишонаињељ ваќт гумроњ нашудан дарумури зиндагї мебошад. Дарин маврид лисонулѓайб Њофи-зи Шерозї чунин гуфтааст:Дар тариќат њар чи пеши

солик ояд хайри ўст,Дар сироталмустаќим

эй дил касе гумроњ нест.Њамин аст, ки Худо (љ) дар

оятњои зиёди Ќуръон омўхта-ни илмро ва шинохти нафсробарои њар як мусулмон вољибдониста, онро яке аз роњњоиасосии ёфтани ризќи њалол васохтани зиндагии зебо дардунё шумурдааст.

Њаќтаъолло дар ояи 62,сураи "Ёсин" мефармояд:"Афалам такуну таъќилун".Бисёре аз шуморо гумроњкард. Магар ба аќл дарнаме-ёфтед. Яъне, бо аќл тафаккурнакардан, бисёре аз шуморогумроњ кард.

Аз ин рў , фармудањоиЌуръони маљид, ањодиси Пай-ѓамбар (с) моро водор меку-над, ки барои комил карданиаќл ва дуруст љо ба љо монда-ни нафс илмро аз чашмањоихондану шунидану дидан омў-зем:

Тибќи дастуроти Худо (љ) азчашмањои илм ба воситаи сеузви бадан, ки онњо аз чашмугўшу забон иборат мебошанд,бояд дуруст истифода кард.

Дар ин маврид боз њамМавлавии бузургвор гуфтааст:Се поси ту чашм асту

гўшу забон,К- аз ин се расад неку

бад бегумон.Сониян шунидан мебошад,

ки њамоно тифл дар батни мо-дар баъд аз дамидани рўњ, яънепас аз чањормоњагї шуруъ ме-кунад ва дар ањкоми шариаттаъкид гардида, ки барои инсо-ни солим будан чуноне аз љони-би бузургон борњо пешнињодшудааст, њамнишину њамсўњ-бати некон, боадабон, дониш-мандон ва олимон будан ва шу-нидани сухани онњо вољиб аст.

Оиди ин маврид Худо (љ)дар ояи 36, сураи Исро фарму-дааст:

"… инна самъа вал баса-ра вал фуода куллу улоикакона анњу масулан". Аз паи ончї надонї, ки чист, маравзеро гўшу чашму дил-њамаробад-он бозхост кунанд.

Яъне, ба дурустї онњоро азгўшу чашм ва аќл пурсида хо-њад шуд.

Дар ин маврид њаким Саноїфармуда:Љавони боадаб дидї,бирав бо солу мањ машмор,Ки бењ дањсола доное,

зи њафтод сола гову хар.Ва ё Мавлоно Љалолидди-

ни Румї гуфта:Хоб бедорист, чун бо

дониш аст,Войи бедоре, ки бо

нодон нишаст.Саввум дидан, яъне сафар

кардан, олам дидан, ки худ илмомўхтан мебошад, дар сураиТавба, ояи 122 ва бисёре азањодиси Расули акрам (с) таъ-кид гардидааст, ки ќаблан зикркардем. Њамзамон бояд ќайдкард, ки роњбари мазњабињанафї Имоми Аъзам илмробештар дар сафар омўхтаанд вабисёре аз бузургон монандишайх Саъдї, Љалолиддини Румїва дигарон бештари умри худродар сафар гузаронидаанд.

Њамин тавр, барои њарфард вољиб аст, ки бо омўхта-ни илм аќлро комил карда, дартамоми амалу ибодатњояш (на-моз, рўза, њаљ, закот, љињод бонафс, муносибат дар оила,љомеа, муассисањои таълимї,идораю ташкилотњои гуногун ваѓайра) хоњишњои нафсонирозери назорат гирад. Зеро ки инхуд нишонаи ташхис карданироњи Њаќ аз ботил ва ноил шу-дан ба натиљаи хуб мебошад.

Тоњир РАШИД,исломшинос

Минбари халќ7 августи соли 2014№32 (959) 13КИШОВАРЗЇ

Барои кооперативи истењсолии"Теба-лай" масъалањои асосии рушду тараќќи-ёти соњањои гуногуни кишоварз, ки дарминтаќањои гуногуни табиию иќлимиидохилї љойгир шудаанд, кор карда ба-ромадани асосњои назариявии як ќаторчорабинињо, ки шаклњои нисбатан сама-раноки аз худ намудан ва инкишоф до-дани онњоро дар бар мегирад, зарур аст.Ин на танњо истифодаи роњњои самаро-ники рушди истењсоли мањсулоти хомикишоварзї, инчунин коркарди он, яънето ба мањсулоти тайёр оварда расониданмебошад. Натиљаи чунин тарзи ба роњмондани истењсолот имконият медињад,ки арзиши мањсулоти хоми кишоварзииистењсолшуда, 15-20 маротиба баландшавад.

Мавриди истифода ќарор доданизахирањои мављуда (5 њазор гектар за-мин ) имконият медињад, ки дар ояндањаљми истењсоли ашёи хоми кишоварзїба маротиб зиёд карда шавад. Бинобарин, чунин сатњи рушди васеъи соњаикишоварзї дар минтаќаи мазкур имко-ният медињад,ки нисбат ба талаботиањолии мањал мањсулоти иловагї ис-тењсол карда шавад. Ин омил бошад,барои аз худ намудани заминњоибарои кишти зироатњои кишоварзїмувофиќ замина ба вуљуд меорад .Барои амалї шудани тадбирњои зе-рин пеш аз њама зарур аст,ки дарноњияи мазкур мувофиќи махсусгардо-нии истењсолии соњавї,ки дар он боядба таври маќсаднок истифода бурда-ни имкониятњои соњањои алоњидаирастанипарварї ва чорводорї ба роњмонда шавад. Ин имконият медињад,ки дар њар як мавзеъи хурд соњањои ало-њидаи кишоварзї махсус гардонидашавад . Бинобар ин минтаќаи мазкурроњангоми амалї намудани чорабинињоизерин ба минтаќаи содироткунандаимева; ангур, тамоку инчунин мањсулотњоичорво, гўшт, шир, пашм, пўст, чарму мўи-на табдил додан имконпазир мегардад.

Масъалањои асосии инкишофи хо-љагии ќишлоќ ва бунёди љангалзорњоидарахтони мевадињанда барои коопе-ративи истењсолии "Тебалай"-и ноњияиМуъминобод асосан масъалањои муњимва њалталаб буда, њалли мусбии онњодар наќшањои дурнамои хољагї пеш-бинї карда шудаанд. Чунки ин минтаќаи

васеъ дар маљмуъ хољагии навбунёдмањсуб ёфта,асоси пешрафт ва истењсо-лоти онро истифодаи заминњои азхуд-кардашудаи лалмї ва куњї ташкилмедињад. Бо вуљуди ин дар ин минтаќаимкониятњои васеъи истифода нашудабарои васеъ намудани масоњати љан-галзорњои дарахтони мевадињанда ваѓайримевадињанда, боѓу токпарварї, зи-роатњои киштшаванда,соњаи бо растани-парварї алоќаманд, чорводорї инчунинсаноати коркард мављуд мебошад.

Масоњати минтаќаи мазкур киќисми зиёдаш дар мавзеъњои наздикуњї љойгир шуда, намнокии табиїзаминњояш ба ќадри кофї аст, бароипарвариши дарахтони мевадињанда-,инкишофи боѓу токпарварї махсусанангуру себ мувофиќ мебошад.

Дар ин минтаќа имконияти парвари-ши натанњо меваю сабзавот ва навъњоиаълосифати ангур инчунин ба роњ мон-дани парвариши растанињо дар гармхо-нањо, рушди истењсоли хўроки чорво васоњаи чорводорї мављуд аст .

Яке аз бартариятњои муњими ба роњмондани зироатчигии маданї ин на та-нњо парвариши растанињои бисёрсола,инчунин имконияти кишт кардани байниќаторњо мебошад. Дар натиљаи амалїнамудани чорабинињои зикршуда ма-соњати заминњои кишти зироатњоиюнучќа васеъ шуда, истењсоли хўрока

ва тухмї зиёд мешавад. Васеъ наму-дани майдонњои кишти юнучќа таркибизаминро бой намуда, имконият медињад,ки чунин ќитъањои замин дар муддати 5сол бе харољоти иловагї мавриди исти-фода ќарор гиранд. Самаранокии иќтисо-дии як гектар заминњои юнучќазор дарчунин шароит 7-сентнер тухмиро таш-кил медињад, ки як килограми он 9-10доллар арзиш дорад ё ин ки аз якгектари он баъди ба фурўш бароварда-ни тухмї 7000 доллар ба даст оварданмумкин аст. Бинобар ин, аз худ намуданиин зироат ва кишти он дар масоњати 3 њазоргектар бо маќсади зиёд намудани ашёи хомбарои саноати бунёдшавандаи истењсоликомбикорма ва тухмї барои талаботи бо-зори дохилї ва берунї -содирот бенињоятмуњим мебошад.

Дар минтаќаи мазкур имконияти руш-ди соњаи замбўри асалпарварї ва зиёднамудани истењсоли асал инчунин то ба2000 оила расонидани онњо мављуд аст.Бинобар ин, истењсоли асалро то ба 190тонна расонидан мумкин аст ..

Инчунин гуногунии ботаникии ола-ми нобототи ин минтаќа ва мављудиятирастанињои доругї ба рушди саноатидорубарорї низ мусоидат мекунад. Љой-гиршавии љуѓрофии хољагии мазкур им-коният медињад, ки ба таври аниќ хољагїбарои истењсоли мева, ангур ва коркар-ди он махсус гардонида шавад. Бо назар-

ИМКОНИЯТИРУШДИ КИШОВАРЗЇДАР МУЪМИНОБОД

Минтаќањои наздикуњии Кўлобхоса ноњияи Муъминободдорои потенсиали бузургемебошад, ки барои рушдуинкишофи комплексњоиистењсолї, аз љумла;растанипарварї, боѓпарварї,тамокупарварї, растанињоишифобахш, чорводорї вапаррандапарварї мувофиќаст. Барои инкишофирастанипарварї ва зироатњоикиштшаванда барои мавзеимазкур ташкил карданисектори муњофизати растанињова чорво аз њар гуна касалињоисирояткунанда зарур аст.

дошти мављудияти чунин имкониятњо дарин хољагии калонњаљм дар таъмини ам-нияти озуќаворї сањми назарас гузоштаметавонад. Бинобар ин, рушди пешраф-ти самараноки зироатчигии маданї бу-нёди љангалзорњои дарахтони мевадињан-да ва ѓайри мевадињанда, инчунин сама-ранок истифода бурдани заминњои бароикишт мувофиќ бо маќсади рушди хољагииќишлоќ зарур аст . Барои ин зиёда аз 90%-и заминњо барои инкишофи боѓу ток-парварї ва мањсулоти коркарди он за-минњои боќимондаро бошад, барои киш-ти растанињои хўрока истифода бурданлозим аст. Дар алоќамандї бо чунинњолат риоя намудани системаи дурустизироаткорї ва рушди базаи ашёи хомихўрока ба бунёди саноати истењсоли ком-бикорма мусоидат мекунад. Дар навбатихуд истењсоли ин намуди хўрока имкони-ят медињад, ки фабрикањои паррандапар-варї бунёд карда шуда, паррандапар-варии тухмдењ рушд намояд. Инчунинхўроки иловагї барои асппарварї гус-фандпарварї ва говпарварии гўшту шир-дењ ба даст оварда шавад. Лекин соњаиасосии бартарї дошта барои ин минтаќабоѓу токпарварї ва љангалпарварии да-рахтони мевадињанда боќї монда, раво-на гардидани диќќати асосї дар ин самтба фоидаи кор аст.

Фаррух АБДУВОСИЕВ

Тавре сардори бригадаи бинокорон Њотам Саидовиттилоъ дод, сомони бунёди ин 2 иншоот ба зиммаиШиркати " Суѓд- СХ" гузошта шудааст.Чанд сол боз инширкат дар ноњияи Мурѓоб иншооти бешеро бунёд на-муд. Мутахассисону коргарони ширкат асосан аз шањриДушанбеянд. Ба шароити душвори табиї нигоњ накар-да, онњо дар ин љо корњои зиёди сохтмониро анљом ме-

Созандагї дар Аличур Дар љамоати дењоти Аличури ноњияи Мурѓоб тариќи маблаѓгузории Дирексияи сохтмонии Дастгоњииљроияи Президент бунёди боѓчаи бачагона ва њаммом оѓоз гардид.

дињанд.То рўзи Истиќлолият њардуи ин иншоот маври-ди истифодабарї ќарор дода мешаванд.

Тибќи Барномаи озуќаи назди Созмони МилалиМуттањид дар ноњияи Мурѓоб нахустин сех-маѓозаикоркарду фурўши мањсулоти кишоварзї ба фаъоли-ят оѓоз намуд . Садри ширкат АбдулазизFуломњайдаров иттилоъ дод, ки њоло коркарди

мањсулот тариќи технологияи мањаллї љараён дорад.Имрўз асосан ќаймоќ, панир, шир, рўѓан, чакка, дўѓ, љурѓ-от дар фурўш аст. Харидорони мањсулоти ширкат хелезиёданд,зеро мањсулоти истењсолкардаамон хушсифатњасту аз лињози экологї хеле тоза. Ваќтњои наздик бошаддастгоњи замонавї вориди сех- маѓоза гардонида меша-ванд ва ният дорем, ки мањсулотњои гўштї, аз љумла, дарибтидо намудњои гуногуни њасибу консервањоро истењ-сол намоем. Баъдан намудњои дигари мањсулоти гўштироистењсол намуда, наќша дорем, ки харидоронро на танњодар њудуди љумњурї,балки берун аз он низ љалб намоем.Барои иљро ин њадаф кулли имкониятњо мављуданд.

Лутфишоњи ДОДО

Минбари халќ7 августи соли 2014

№32 (959)14 КИТОБИЁТ

Доктори илмњои њуќуќшиносї, профес-сор Холиќов А. тањти унвони "Андешаи дав-лати миллї" рисолаи арзишманде таълифнамудааст. Худшиносии миллї чун як рук-ни муњимми бунёди давлати миллї бо таъ-риху фарњанг, боварњову эътиќодот, расмуойин, мероси ѓании ниёгон ва муњимтар та-шаккул меёбад.

Оѓози худшиносї- мегўяд муаллиф, -дар заминаи шаклгирии инсон њам маънанва њам расман сурат гирифта, ба иборатидигар ин дарки худ, ќонеъ кардани талабо-ти худ ва њифз кардани худ аз атроф аст. Бааќидаи файласуфони юнонї "инсон ченакињамаи ашё" мегардад (с. 283), ки дар дав-рањои дигари рушди худшиносї њамчун"мояи љањоншиносї" арзёбї мегардад. До-нишманди тољик раванди рушду тавсиаихудшиносии миллии муосири тољикро бапанљ марњала даврабандї намудааст:

1. Ташаккул ёфтани равандњои демок-ратї дар солњои навадуми асри 20 ва пази-руфта шудани забони тољикї ба сифати за-бони давлатї;

2. Ба даст овардани мустаќилиятисиёсї ва давлатии Тољикистон, густаришиозодињои виљдон, таъсиси иттињодияњоидинїва рў овардани мардум ба арзишњоидинї ва маърифати исломї;

3. Зинда кардани хотираи таърихї, ху-сусан таваљљўњ ба мероси таърихї њамчунвасилаи худшиносии миллї ва заминаи бу-нёди давлати миллї;

4. Консепсияи вањдати миллї, њамчуномили муттањидкунандаи мардуми Тољики-стон;

5. Бањамоии худшиносии миллї ва худ-шиносии динї.

Дар марњилаи аввал, ки шартан мета-вон онро оѓози худшиносии миллии тољиконномид, фарзандони фарзонаи миллати мо,хусусан ќишри равшанфикрони тољик бароипазируфта шудани забони тољикї ба сифа-ти забони давлатї саъю талош карда, бамаќсади худрасиданд.

Зеро забон њарфи аввали алифбоисиёсї ва заминаи асосии худшиносии миллїмебошад. Аз ин љост, ки муаллиф чунинибрози андеша менамояд: "Мо забонро њам-чун унсури асосии миллат эътироф мена-моем, вале дар партави он њаќќи табииимиллатњои ѓайрро, ки авлодан тайи ќарнњосокинони ин кишваранд, ба забони модари-яшон арљ мегузорем. Дар баробари он боядтољикистониён хуб донанд, ки ватани мо,

Ваќте масъалаи ба забони тољикї ма-ќоми давлатї додан ба миён меояд, њамза-мон масъалањои дигари зењнии инсон, ки бахудшиносии миллї мансубанд, аз ќабилидўст доштани Ватан-Модар, арљ гузоштан баарзишњои маънавї, зинда кардани хотираитаърихї, њифзи дастовардњо рў мезананд ваафроди бедордили миллат барои тарѓибиин ѓояњои миллатсозу давлатбунёд талошмеварзанд.

Њамин сайъю талошњои мудовиму пай-гирона буданд, ки рўњи бедорї дар вуљудимардум боло гирифта, дар натиљаи азњампошидани сарњади ягонаи яке аз импе-рияњои муќтадири љањон Иттињоди Шўравїдар баробари дигар љумњурињо кишвари моњам бист сол муќаддам истиќлоли сиёсї вадавлатї ба даст овард, ки онро метавон ќул-лаи баланди худшиносии мардуми тољикномзад кард.

Худшиносии миллати мо дар пањноисохтори конститутсионї ва вањдати милла-тњои мухталиф барои њифзи арзишњои њам-дигарфањмї, бародарї ва озодии эътиќодишањрвандон бо рукнњои шањрвандию давла-ти њуќуќї рў ба ташаккул нињод (сс. 194-195).Дар ин давра, институтњои демократї гус-тариш ёфтанд ва заминањои асосии бунёдиљомеаи шањрвандї гузошта шуд. Хусусан,озодона ва бемамониат рў овардани мар-дум ба эътиќодот ва маърифати исломї,бунёди масљидњо ва мактабњои хусусии динїбарои ташаккул ва тањаввули худшиносиидинїзамина гузошт ва дар марњалањои мин-баъда аввалан ба низоъњо рўбарў гардида,дар натиља таносуби худшиносии миллїва динї риоят шуд.

"Ќобили зикри махсус аст, ки тољикон дар давоми асрњои зиёд пайваста дар тањаввулу инкишофитамаддун ва фарњанги исломї сањми бузург гузоштаанд. Шинохти комили таърихи ислом бе омўзишва бањои муносиб додан ба наќши махсуси тољикон аз имкон берун аст. Аз ин љињат, исломро азфарњанги миллї ва фарњанги миллиро аз ислом људо њисобидан хатост".

ЭМОМАЛЇ РАЊМОН.

Ташаккули худшиносиимиллї ва динї

Яъне, бо оѓоз шудани љанги тањмилиишањрвандї, бархўрди низоъњо ва мухолифа-тњои аќидатию низомї, фалаљ гаштани ар-кони давлату давлатдорї ин марњалаи худ-шиносии миллиро ба исти муваќќатї рўбарўкард. Ин халои эљодшуда, дар љомеаињамонрўзаи кишвари морушди ислоњотииќтисодиро бо дарназардошти муњайё сох-тани заминаи имконоти баробар ба мин-таќањо барои тавсеаи иќтисодї, иљтимої,илмї ва фарњангї боз дошта, љои худшино-сии диниротаассуби динї гирифт.

Дар натиљаи талошњои пайгиронаи роњ-барияти давлату Њукумат, хусусан бо зањ-матњои шабонарўзии Президенти мамлакатЭмомалї Рањмон, ки бо тарафи мухолифиндаврањои зиёди гуфтушунидро анљом дод,ба хотири наљоти миллати тољик аз нобудїСозишномаи сулњимзо гардид. Њарчанд дардавраи аввали созиш баъзан он халалдормешуд, валекин роњбарияти давлату Њуку-маткўшиш кард, ки њифзи сулњ ва оштиимиллї нигоњ дошта шавад. Донишманди то-љик ин марњаларо ба риштаи тањќиќ кашида,ба натиља мерасад, ки: "Дарки вањдат ва мут-тањидии миллат зинаи нави худшиносї гар-дид, ки алораѓми андешаи оташангезонаифазои сиёсии мо мардуми моро ба њам овар-да, заминаи худшиносии мардумро таъминнамуд. Дар ин зина аз солњои 1997 то солњои1999 кўшиши боз намудани оѓўши якдигар варафъи монеањо сурат гирифт" (с. 195).

Марњилаи дигари худшиносии мардумитољикро, муаллиф зинда кардани хотираитаърихї, хусусан таваљљўњ ба мероси таъ-рихї њамчун василаи худшиносии миллї вазаминаи бунёди давлати миллї номидааст,ки бешак барои баланд шудани сатњи худо-гоњиву худшиносї ва эњсоси гарми ватандў-стии мардуми кишвар мусоидат намуд.

Дар ин давра, "таваљљўњи љомеаи тољиква фарњанги пешинаи худ" якбора афзуд.Дар ин пањно унсури муњим ва муайянкунан-да, ки санги тањдобї ва хатти марказии ин-кишофи миллатро муаррифї менамояд,мањз меросияти арзишии халќу миллат аст"

(с. 208). Ин марњала бо эъломи гиромидош-ти тамаддуни ориёї, сењазорсолагии кито-би муќаддаси Авасто, њазораи "Шоњнома"-иАбулќосими Фирдавсї, 2700-солагии шањ-ри Кўлоб, 1100 -солагии давлатдории Со-мониён, 1150-солагии Одамушшуаро Абўаб-дуллоњ Рўдакї оѓоз гардида, бо соли бузур-гдошти Имоми Аъзам эълон намудани соли2009 ба як давраи нав расид, ки худшино-сии миллии моро метавон парваришёфта бо"мазњари рўњи ватандўстї ва гиромидоштисуннатњои исломї" номид.

Њадаф аз шинохти таърихї, њикматуфарњанг ва забону адабиёти оламгири ниё-гон шинохтани маќоми љањонии миллатихеш аст, ки дар худогоњї ва љустуљўњои таъ-рихиву миллии тољикон марњалаи комилантозаро ба вуљуд овард.

Муаллиф, консепсияи вањдати милли-ро марњалаи дигари худшиносии миллї но-мидааст, ки имрўз њамчун омили муттањид-кунандаи мардуми Тољикистон хизмат ме-кунад. Зеро љавњари миллати воњидро ан-дешаи миллї ташкил медињад. Андешаимиллї, -мегўяд олими нуктасанљ,- дар на-вбати худ бо маќсади умумї, мудаои муш-тарак, масоили муштарак ва дарди мушта-рак намояндагони халќу миллатњои гуногун-ро пайванд месозад" (с. 193). Дарёфти су-лњу оштї заминаи мусоидеро барои вањда-ти миллї сохт. Зеро мањз њамин заруратитаърихї миллатро њамчун омили муњиммињаёт наљот дода, њамчун хатти машйи сиёсїбарои ягонагї, њамдиливу њамраъйии мил-лати тољик то имрўз наќши муассир дорад.

Ѓояи вањдати миллї дар натиљаисозишкардани тарафњои њукумат ва мухолифин бавуљуд омада, бо сулњ љамъбаст гардид, кионро яке аз категорияњои худшиносии мар-думи тољик номидан мумкин аст.Аз ин рў,муаллифи китоб дар ин маврид хулосаиќотеона мебарорад: "Танњо соли 1999 индавраи худшиносї ба фазаи нави вањдативоќеї ва муттањидии миллат замина гузошт"(с. 195), асоси мусоиде барои рушди исло-њоти иќтисодї, илмиву фарњангї ба вуљуд

омада, дар њама самтњои њаёти љомеа пеш-рафтњои назаррасмушоњида шуданд.

Муаллиф сароњатан ба натиљаи илмїмерасад, ки: "…вале ѓояњо ва арзишњои олииинсонї, чун адолат, баробарї, њамкорї, му-колама, ягонагї, якдигарфањмї, тањаммул-гарої, худмуайянкунї, худшиносї ва амсо-ли инњо, ки дар умќи ќалби инсонњо мављудбуданд, бо кадом як роњњои нофањмо ва гу-ногун, бо сабабњои номаълум бо нерўи му-айян дар лањзањои лозим ва зарурї љой ги-рифта, инсониятро бидуни ќонуният мутта-њид сохта, намегузоштанд, ки аќидањои на-вмедї ва зуњуроти манфї дар олам танта-на кунанд"(с.55), ки асоси ѓояи вањдати мил-лии тољиконро ифода мекунад.Бинобар ин,аз лињози назариявї ва илмї андешањоиолим сазовори диќќат аст.

Табиист, ки худшиносии динї яке азљузъњои таркибии худшиносии миллї мебо-шад. Дар љомеи имрўзаи мо на танњо тано-суби худшиносии миллї ва динї зарур ме-бошад, балки бањамоии онњо дар самтирушди њаёти мадании Тољикистон наќшибориз мегузорад. Мањз њамин марњалаи худ-шиносї ба рушди минбаъдаи Тољикистонметавонад мусоидат кунад ва љомеаро дартавозуни баробар нигоњ дорад. Зеро, ба ан-дешаи њуќуќшиноси варзида, "худшиносиимиллї ва динї ду омили фарњанги миллатва халќ аст, ки ба истиќлолияти сиёсї, со-њибихтиёрии давлат ва вањдати шањрвандо-ни кишвар мусоидат менамоянд. Худшино-сии миллї ва динї танњо дар сурате мета-вонанд чунин вазифаи муњимро иљро ку-нанд, ки агар арзишњои олии аз манфиатњоиумумии давлат ва мардуми Тољикистон тав-лидгардидаро њимоят намоянд. Ва эњёи ар-зишњои динї, бо тамоми шаклњои ба мил-лати мо хос, њамчун ќисми таркиби масъа-лаи эњёи фарњанг ва андешаи миллї дарњамбастагї арзёбї гардад" (с. 253). Зероќадр намудани арзишњои динї ва арљгузорїба онњо яке аз самтњои асосии сиёсати имр-ўзаи давлати тозаистиќлоли Тољикистонроташкил медињад.

Дар партави њамин сиёсати маънавиа-сос њоло мардуми кишварамон фароизидинии худро дар масљидњо бемамониат иљромекунанд, дар мактабњои махсуси динї до-нишњои исломии худро такмил медињанд.Хусусан, тарљума, тањия ва нашри "Ќуръо-ни маљид", "Тафсири Табарї", "Кимиёи сао-дат", "Эњёи улуми дин", "Сањењ" ибтикоротибарозандае дар самти шинохти маърифатиаслњои дини мубини ислом ва тасмимотисањењ дар љодаи худогоњии динї буд. Эъло-ми соли бузургдошти Имоми Аъзам идомаимантиќї ва гардиши нави худшиносиимиллї дар арљгузорї ва эњёи арзишњои ма-зњабї ва созишу омезиш, ба ќавли муаллиф,бањамоии худшиносии динї ба њисоб раф-та, фазои мафкуравии љомеаи моро истиќ-рору истењком бахшид.

Ин амр, яке аз василањои вуќуфи комилёфтани мардум аз маърифату њикмати ме-роси ѓановатманди фарњангї ва расму тао-мули гузаштагон, сабаќандўзї аз комёбивунокомии ниёгон мебошад, ки онро метавономили заминасози худогоњии инсон ваљомеаи навини Тољикистон арзёбї кард.

Метавон гуфт, ки дар рисолаи дониш-манди тољик Абдурањим Холиќов масъа-лањои худшиносии миллї ва худшиносиидинї, таносуб ва таноќузи онњо дар мисолиљомеаи навини Тољикистон бо дидгоњи навиилмїва тањлилу баррасињои бунёдї маври-ди пажўњиши љиддї ќарор гирифта, ба ву-људи хонанда эњсоси гарми мењандўстивумењанпарастї, худогоњиву худшиносї вањифзи мероси маънавии гузашта ва дасто-вардњои имрўзаро бедор месозад.

Умриддин ЮСУФЇ,

номзади илмњои филологї

Минбари халќ7 августи соли 2014№32 (959) 15ДОНИШАТРО БИСАНЉ...

Бай-нимўисарваабрў

Вило-ятитаъ-рихииОлмон

СулолаишоњониТуркия

Уксус

Хўришияхиниширин

ЊарфиН даркимиё

Онротарозуаниќ ме-кунад

Истифо-дабарииму-

ваќќатї

Шурўънамуданба коре

Муќоби-ли «хо-риљ»

Њамху-ниюњамта-борї

Доруисурх ба-рои

љароњат

«Нуќтаиба-

ланд»-иоњанг

Шањр вавилоятдар

Ќирѓизис-тон

Маќсад

Бе-овоз

Касалиисафед-шавиипўст

Тамѓаихокаили-

босшўї

Хо-тирљамъшудан

Њуљраикорї

Шањриќадимаиарманњо

НомиќадимииАмударё

Бо талабион гањ тан-гу гањ ва-сеъ

мепўшем

Пала-тањоипар-лу-мониЉТ

ДарДу-

шанбеба но-ми ўкохњаст

Ќои-дањоидуруст-нависї

Ово-задор

Сангиангуш-тарин

Шањр-зод-гоњиСта-лин

МањрумЌисми эњтиётии

мошинаидарздўзї

Шароитимусоидбароиамале

Њиссиёте,ки Маљнунба Лайлїдошт

Сангиќимат-бањо

Махлуќибошуур

Мањсу-ли

ранљизанбўр

Хо-нум,бе-гим

Савѓо,њадя

Мин-нат

Теѓисар-та-рош

Парлу-монибаъзеаз ма-моликиАврупо

Номикўдакирўзи идтаваллуд-шуда

Сар-ват-манд

Пар-рандаиљангалї

Моњинав

Зеб,зиннат

Мил-латињамсоя

... и Зо-конї

Фар-мон

Олатиќади-маирес-мон-ресї

... Файзулло-ев, нависанда

Виљдон

Рафиќ,шинос

Сазоиљино-яткор

Гуноњ,айб

Са-доибарќШамоли фо-

рами шабонаФайзи

зимистон

Муќобили«ѓафс»

Абуа-ли …-иСино

Нотарс,далер

…-хатибимасљид

ЌарзF, унсу-ри ки-миёвї

Нафъ,суд

РасонаихабарииЭрон

По-вест,ро-ман

Муќоби-ли

«нав»

Тарз,сабк

КиштиикайњонииИМА

Ченакидарозї,«пой»(англ.)

Марко …,сайёњи порту-

галї

ТайёраиАнтоновКишвариАраб

(ихтисо-ра)

«Дўзах»ба русї

СММ бозабонирусї

Бозиирўими-зии русї

Хо Ши …, со-биќ доњииВетнам

Юсуфдар

«Биб-лия»

«…иарљман-ди мо»(гимн)

"... агар азќибла хе-зад, сахтборон ме-шавад"

... -Вегас,шањри ка-зиноњоиАмерика

Пояибино

Падар(лањљ.)

НитрогенАйшва-рия Райкелини ўаст

"Са-ло-монва ...

"

Майдо-ни мар-казииМаскав

Дўстшудан -

… ги-рифтан

Ќувва,таво-ної

Пайѓамбар,набї

ШабакаиТВ дарРусия

Њамнишин,њамкоса

Хатм,поён

Мањсулимокиён

Мўипил-ки

чашм

ВоњидипулииЉопон

«... љањонронигар бочашмихирад»

Яке азномњоиИблис

Мухо-лиф

Яке аз «з»-њоиалифбоифорсї

…-КлодВан Дамм,актёри

Голливуд

Чўби рос-ти дароз

Хуршед… - са-рояндаитољик

М Р Я Т И Т

А К К У М У Л Я Т О Р И

Н З З Ѓ С Е У Л

Ф О Н А А Р М А Н И Л

Њ А Ќ Ќ О Н И Д А Н О У Э Т О

А А О Г К Г Б Р

М А Р В С Е Р П У Х О В О А

М И О Х А О О А В Р У П О

И Н Ш О М Ф Л А К О Н З Л

Н Р У А Л И И

И С Т Е Њ З О В М М

М У А Њ О Ѓ О Х

У Ш Д А Д Д О

М У А Й Я Н К У Н А Н Д А О Т А Х О Н

Раќиби«мусбат»

Риоякунан -даи рў за

Ш уљоъ ,д алер

(к ит обї )

Яроќ иТ окар ев(и хти со -

р а)Авл од ї ,м еро сї

Зар ,А u

"Нерўгоњибарќї" -и мо-

шинПомо -накбаро иаспса-во р

Торољ ,ѓо ра т

Мар кази якеаз К ореяњо

А сбоби кун -да кафон ї

МиллатиМикир -тичя н ваГалустян

Охирисўзан ваарѓам чин

Аз рўињаќиќат, рост

Алаф и об ииб аланд , най

Ш о-гирд

Дараљадар

карате

… 'О – со-биќ

њам лагари«Барсел о-

на»

Зи напо -яи њаво -пай мо

Ќ ањр амо -н и б ад аф -т и асариГю го

Ид ораиам ни ятиСС СР

Ка-рат ,ма-р о-ти ба

Ш ањриќади миО сиёиМиёна

Ќатор , ра с-та

Шањр даратрофи Мас-

кав

Соф ,тоза

Зануфар -зан -дон

m in

Шањрдарљази -раиСаха-лин

Ќитъаиолам

О хиринами риБухоро

Кориэљоди ихонандаимактаб

Бале ,ња

Ши-шаидоруё атр(русї )

А м и -

р а лм ў ъм и -н и н

Тамасх урумазоњ

Озуќаисафар Бах-

шиш,тў њфа

Ма-со -лењисохт-монї

Љаноб,соњиб

(эронї )

А ъзо ипайр авиљумл а

. .. Ла-тифї,рўзно -мани -гори

маъру-фи а.ХХ

Љавоби «СКАНВОРД»-и шумораи31 июли соли 2014, №31 (958)

Минбари халќ7 августи соли 2014

№32 (959)16

Рўзнома моњи декабри соли 1994 тањти раќами 309 дар Вазоратифарњанги Љумњурии Тољикистон ба ќайд гирифта шудааст.

Ба хотири гуногунандешї матолибе низ нашр мешаванд, киидораи рўзнома зимнан метавонад бо муаллифон њамаќида

набошад ва масъулияти онро ба дўш нагирад.

НИШОНИИ МО:734018, ш. Душанбе,

хиёбони СаъдииШерозї, 16.

Индекси обуна:68910

Макони чоп:нашриёти

«Шарќи озод».

Теъдоди нашр:49151 нусха

ÁÀÐÎÈ ÌÀÚËÓÌÎÒ:Дастгоњи КИМ ЊХДТ -

тел: 224-23-90, 224-83-72, 224-49-29,221-63-21. факс: 224-27-59

Идораи рўзнома

тел. 238-72-10, 238-54-61, 238-79-07,факс: 227-44-94

www.tribun.tj E-mail: minbarihalk@bk.ru

Котиби масъул: Маъруфљон МањмудовМуњаррири масъул: Алиљон ЉўраевХабарнигорон:Љумъа Ќуддус, Толиби Луќмон,Моњрухсор РањимоваМасъули чоп: Мирзоалї ЮнусовЊуруфчинон: Љамила Ањмадова,Гуландом РаљабоваМусањњењ: Сабоњат Худоёрбекова,Суратгир: Тўхтамурод РўзиевСањифабанд: Фирдавс Таушаров

ЊАЙАТИ ЭЉОДЇ:

Муовини сармуњаррир оид ба тиљорат:Хусрав Дўстов

Сармуњаррир

Бахтиёр ЊАМДАМОВ

"Флавигран-очанка" - Рўшании чашмони шумо! "Флавигран- очанка" мањсулоти дар њар синну сол фоидаовар буда, таъсири баръалои зидди-оксидантї дорад, норасоии оксигенро бартараф ва рагњоро устувор мекунад.

ТАВСИЯЊО ОИДИ ИСТИФОДА:-осебёбї ва илтињоби ѓузаи чашм; - илтињоби пилки чашм; -захми ќарнияи чашм;- катаракта; глаукома; - гузаштани хун ба шабакияи чашм; - људошавии шабакияи чашм;-Миопия (наздикбинї ва дурбинї) новобаста ба дараљааш; -хангоми кори бошиддати туло-нии чашмон ва кор бо оргтехника (хонандањо, истифодабарандагони компютерњо).- барои мустањкам кардани рагњо ва бењ сохтани биноии чашмони беморони ќанд.Тарзи истифода: рўзе 3 маротиба давоми 1моњ истеъмол намоед. 2-3 карат дар 1 сол такрорнамоед то бо пуррагї шифо ёфтани чашмонатон. Мањсулотро аз дорухонаи "Гарант"-и рў барўи бозори Саховат дастрас намоед. Нархи фурўш; 60сомонї Истењсолкунанда; Руссия.

ПРОСТАДОНТ -ТАЪСИРНОКИАШРО ВАЌТ ИСБОТ КАРДААСТ!11 унсури шифобахши табиии он таъсири зиддиилтињобї ва антисептикии баръало до-рад.Дар њолатњои зерин истифода мешавад:-простатитњои шадид ва бардавом;-гипертрофия ва аденомаи ѓадуди простата;-атонияи ѓадуди простата дар пасманзари простатити бардавом;-беморињои гурда ва мезакдон;-майли љинсиро зиёд, боњро бењ ва нутфарезии бармањалро хеле камтар мекунад;-диурезро афзоиш медињад, тамоми љисмро боќувват месозад.Истеъмол: 30-рўз, 1-ќошуќчагї, 4-бор дар як рўз бо 100 мл. об 30 даќиќа пеш аз хўрок.Нархи фурўш; 37 то 40 сомонї. Раками ќайд №001556

Аз дорухонањо пурсон шавед!

даи иљтимої, саноативу тиљоратї, тарабхонавумуассисањои умумии фароѓатї суръати рўзгуза-ронї баланд буда, мардум дар якљоягї кору фаъо-лият мекунанд, вале ин њама умумияти зоњирїбуда, пайваста низоъ, асабоният ва шикастњоииљтимоиро ба вуљуд меоранд. Ва ба ќавли файла-суфон дар миёни њазор одам эњсоси танњої гум на-мешавад.

Оид ба танњої шоирони классики мо ва киш-варњои дигар низ зиёд њарф задаанд. Бузургтаринадибон, ки осори зиёд иншо кардаанд, бештарињаёти худро махсус дар танњої гузарондаанд. Даряк повести Антон Чехов марде гарав мебандад, кибар ивази 1 миллион рубл давоми 15 сол дар та-нњої умр ба сар мебарад. Аввал ў ба шароб додамешавад, баъд ба мутолиа оѓоз мекунад ва ба хон-дан дода шуда, муддате њама чизро фаромўш ме-кунад, вале дар бораи инсон ва зиндагї иттилоотиаљибе мегирад ва сарват дар назараш хор мегар-дад. Ва њамагї як моњ пеш аз муњлати таъиншудааз бањри як миллион рубл баромада, танњоиро баскарда, бо одамон њамроњ мешавад.

Бархе касон табиатан одамгурез мешаванд вањарчанд кору фаъолияти њаррўзаашон бо одамонигуногункасбу гуногунзавќ марбут аст, бо онњо танњочанд вожаи ба њамон соња њатмиро ба забон меги-ранд вале њатто ба рўи онњо назар намекунанд ваба њељ ваљњ танњоии худро халалдор намекунанд.Баъзе бонувон аз он шиква мекунанд, ки њатто оила-дор бошанд њам, худро танњо эњсос мекунанд.

Барои инсоният њазорњо сол бо сабаби он, кион замон техника рушд наёфта, наќлиёту воси-тањои алоќаи имрўза ва барќ тамоман вуљуд на-дошт, танњої як њолати оддї буд, зоњидону ќалан-дарон чилланишинї мекарданд, яъне чил рўз дарњуљра дар танњої ибодат мекарданду китоб мехон-данд. Аммо ќабули он дигар буд. Аксари мардумбарои бо ќути лоямут таъмин кардани ањли оиласолњо дар киштзору чарогоњњо, конњову коргоњњоигуногун пайваста ба мењнати вазнини љисмонї бандмешуданд, вале, на фаќат танњої, балки њама гунафишори равониро истисно медонистанд.

Баробари рушди илму техника инсон аз мењнатишабонарўзии камсамар озод шуд, барои рафоќат боњамзамонони худ ваќти холї бештар монд. Ин њамабарои бартараф намудани танњоии тазъиќовар ва ди-гар мушкилот, инчунин, рушди маънавии инсониятмусоидат намуд. Дар љомеа садњо мањфилу њамои-шњои илмиву њунарї, мазњабї, касбї ва њамзавќњо па-дид омада, мекўшанд, ки одамон њамроњ бошанд.

Вале натиља чї шуд? - Танњої боќї монд ва дар-дмандонатар гашт. Ва имрўз донишмандон танњоиимуосиронро як навъ мушкилоти љомеа мењисобанд.Охир њама шароит барои бо ањли љомеа њамроњ бу-дан њаст - кори коллективї, созмонњои гуногун, мар-казњои зиёди иљтимої, фарњангию фароѓатї, наќли-ёти босуръати заминию њавої, телефонњои мањво-раї ва ѓайра. Вале чаро боз њам одамон танњо мемо-нанд? Сабабњо одатан сари чанд масъала гирд ме-гардад - нобарории шахсї дар зиндагї, маќоми худ-ро дар љомеа наёфтан, аз касбу кори худ њељ умедисамар надоштан, ранљиши шахсї аз дўстдоштаи худва нињоят, ранљидан аз њамкорон, њамнишинон, ањлиоила ва сипас тамоми љањониён, дода шудан ба ша-робу нашъа ва ѓайра.

Дар Тољикистони имрўза тибќи њуввияти миллї,маъракањои гуногуни умумиоилавию авлодї, аёда-ти хешовандону њамсоягони бемору танњо имкон ме-дињад, ки мардум аксаран дар робита бо њамдигарбошанд. Сабабњои дигари танњоиро баробари муш-килоти умумии зикршуда, боз дар он мебинанд, ки якаъзои оила пайваста дар муњољирати мењнатї буда,зављањои љавон, хоса духтарон дар хонаи хушдоманнамедонанд худро бо чї машѓул кунанд. Фарзандо-ни калонсоли онњо низ бо сабаби наёфтани мавќеихуд ва шуѓле надоштан, аз мактаб дур мондан ваѓайра муддате эњсоси танњої мекашанд.

Ба њар њол, љомеашиносон аз он бонги изтиробмезананд, ки њамагї садсолае пеш як ќисми мардумбо ихтиёри худ ба хотири кори илмиву адабї ва њунарва талаботи мазњабї, танњоиро интихоб мекарданд.Вале имрўз онњое бештар танњо мемонанд, ки ба онэњтиёљ надоранд, на корашон ва на атрофиёнашононњоро ќонеъ карда наметавонад ва аз ин њолат ази-яти руњї мекашанд.

Парвиз ЌУДУСОВ,корманди Донишкадаи тањсилоти баъдидипломии

тиббии Тољикистон

ТАБАССУМ КУНЇ, 18 МУШАКАТФАЪОЛ МЕШАВАД

-Њар нафаре ки дар як рўз як пачка сигарет мекашад, имкон дораддар соле ним стакан зањри ќотилро нўшад.

-Одам ягона махлуќест, ки хатро рост кашида метавонад.-Риши мўйзардњо аз сиёњмўйњо тезтар месабзидааст.-Ваќти табассум 18 мушаки мо фаъол мешавад-Њар як панљаи одам дар ваќти зиндагиаш таќрибан 25 миллион ма-

ротиба ќату рост мешудааст.- Андозаи дили одам таќрибан ба мушти ў баробар буда, вазни дили

нафари болиѓ њамагї 220 -260 граммро ташкил медињад.-Организми одам њамагї аз чор минерал: апатит, арагонит, калтсит

ва кристобалит иборат будааст.-Бактерияњое, ки дар организми одам макон доранд, дар маљмўъ 2

килограмм вазн доранд.- Њар як сония дар майнаи одамї 100 000 реаксияи кимиёвї ба

амал меомадааст.- Зонуи кўдакон дар ваќти таваллуд таѓояк надорад, онњо аз синни 2

то 6 солагии тифлон инкишоф меёбанд.- Баробари ба дунё омадан дар майнаи одам 14 миллиард њуљайра

мављуд аст. Ин раќам то охири умри одамї зиёд намешавад. Баръакс,баъди 25 солагї њар рўз 100 њазори ин њуљайрањо мањв мешаванд

- Рўдаи борики одам 2 метру 50 сантиметр дарозї дорад, ваќте киодам мефавтад, мушакњои рўда аз фаъолият бозмонда, дарозии онњото 6 метр мерасидаанд.

- Њар як литр араќи бадан 540 каллорияро аз бадан берун месозад.Мардон дар муќоиса ба љинсњои латиф таќрибан 40 % бештар араќ ме-кунанд.

-Шуши рости одам нисбат ба шуши чап бештар њаво дорад.-Одами болиѓ дар як рўз таќрибан 23 њазор маротиба нафас мека-

шидааст.-Иќтидори чашми одам имкони фарќ кунонидани 10 миллион тоби-

шњои рангро доро мебошад.-Дар дањони одам дар як ваќт то 40 њазор бактерия зиндагї карда

метавонанд.-Касе ваќти атсазанї чашмонашро кушода наметавонад.-Занон нисбат ба мардон 2 маротиба зиёдтар чашмак мезананд.-Мушаки аз њама пурќуввати организми одам ин забони ўст.- Замони таваллуд тифлон 300 устухон доранд, замоне, ки онњо болиѓ

мешаванд, миќдори устухони онњо 260 ададро ташкил медињад.-Набзи асаби одамї дар як сония 90 метр њаракат мекунад.- Дили одам дар як сол 36 800 њазор маротиба метапад.- Нафарони чашмкабуд дар муќоиса ба дигар нафарон дардро беш-

тар њис мекунанд. -Нохуни дастњо нисбат ба нохунњои пой таќрибан 4 маротиба беш-

тар мезабзанд.-Одам дар ваќти зиндагиаш таќрибан 1000 маротиба пўсти худро

иваз мекунад.-Бадани одами болиѓ ќариб 75 километр тори асаб дорад.

«МХ»

Кумитаи иљроияи Анљумани тољикон ва форсизабонони љањон- Пайванд ба Борис Ќандов, президенти яњудиёни бухороии Ам-рико ва Канада, тарѓибгари таърих, забон ва фарњангу тамадду-ни тољикон, бинобар даргузашти модари мењрубонаш Лиза Ќан-дова тасаллияти амиќ изњор менамояд.

ТАСЊЕЊДар маќолаи "Идомаи сохтмони роњи водии Яѓноб", ки дар шумо-

раи 31 њафтанома ба табъ расида буд, иштибоњатан ному насаби Ва-зири наќлиёти Љумњурии Тољикистон нодуруст чоп шудааст, ки аз эшонэњтиромона узр хоста, хоњиш дорем, ки дар матн ба љои Асадзода Хай-рулло - Асозода Хайрулло хонда шавад.

Танњої мушкилот аст,ё сарват?

Натиљаи тањќиќот дар шањрњои марказии Ру-сия - Маскав ва Санкт -Петербург нишон дод, кидар Маскав 26% одамони синнашон аз 18 то 40-сола азияти танњої мекашанд, 52% гоњо ва фаќат12% њаргиз танњо намемондаанд. Дар Санкт-Пе-тербург низ вазъият таќрибан чунин аст: 19% та-моман танњо, 51% гоњо танњо ва 17% њаргиз танњонестанд. Дар Ќазон танњої камтар - њамагї 16%будааст. Дар Тољикистон чунин тањќиќот гузарони-да нашудааст. Вале то љое аз мушоњидањои худїмуайян гаштааст, мувофиќи њуввияти миллї, иннишондод камтар буда, мутаносибан 10-12% пур-ра танњо, 42% гоњо танњоянд ва 58 дарсад њаргизтанњо нестанд. Айни замон саволњое ба миён мео-яд, кадом њолатро танњої номидан мумкин аст?Танњої аз чї сар мезанад ва онро њатман мушки-лот ташхис намудан зарур аст, ё вай метавонадбартарї бошад?

Мувофиќи хулосаи коршиносон, дар шањрушањракњои муосири серодам бо сохторњои густур-

АЗ ИН ЉО, АЗ ОН ЉО