วารสารยางพารา ฉบับที่ 3 ปีที่ 35

ฉบบอเลกทรอนกส 18ปท 35 ฉบบท 3 กรกฎาคม-กนยายน 2557

สารบญ

บทความ

ประจำาฉบบ

การเจรญเตบโตความหนาเปลอกและลกษณะทรงพมของยางพนธ RRIM 600 และสถาบนวจยยาง 251ทระยะเปดกรด

ตนทนการแปรรปยางขนตนระดบโรงงาน

สมบตเนอไมยางพาราพนธปลกเปนการคา กบการใชประโยชน

การฟนฟสวนยางทประสบภยธรรมชาตลมพดหกลม

ยายขาราชการ....

ปท 35 ฉบบท 3 กรกฎาคม-กนยายน 2557 ฉบบอเลกทรอนกส 18

38

2

12

30

20

RRIM 600 RRIT 251

บทบรรณาธการ

จากภาพดานในปกหลงของวารสารยางพารา ม

ขอความรณรงคตนยางของทาน โตพอหรอยง ไมควร

กรดยางตนเลก เพราะประสทธภาพการใหผลผลตต�า

ความคมคาทางเศรษฐกจนอย และสมบตของน�ายาง

มคณภาพดอยหรอมข อกงวล ตนยางเลกมความ

สามารถสงเคราะหน�ายางโมเลกลขนาดใหญไดนอย

กวาต นยางทอายมากหรอตนยางใหญ ท�าใหไม

สะดวกในการน�าไปใชในผลตภณฑยางบางชนด แตยง

มเกษตรกรบางรายทขาดความเขาใจหรอมความ

จ�าเปนตองการหารายได จงเปดกรดตนยางเลกท

ระดบ 0.8-1.0 เมตร จากพนดน โดยอางวาทระดบ

ความสงขนาดนนตนยางมขนาดทพอจะเปดกรดได

ดงนน ในเนอหาของวารสารยางฉบบนไดอธบาย

ความสมพนธการเจรญเตบโตความหนาเปลอกและ

ลกษณะทรงพ มของต นยางพนธ ดทนยมปลกกน

อยางแพรหลาย คอ พนธอารอารไอเอม 600 (RRIM

600) และพนธสถาบนวจยยาง 251(RRIT 251) ท

ระยะเปดกรด เรองตอมา ไดแสดงถงเงอนไขความ

ค มค าของรปแบบการฟ นฟสวนยางทประสบภย

ธรรมชาตน�าทวมลมพดหกลม สาเหตเกดจากพาย

ดเปรสชนขนฝงอาวไทยภาคใตในเดอนพฤศจกายน

2553 ซงการฟนฟจะตองรบด�าเนนการและเสยคา

ใชจายมาก จะเหนวาการปลกสรางสวนยางทดไมใช

เรองง าย ต องลงทนมากและมความเสยงหลาย

เจาของ สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร บรรณาธการบรหาร นายสวทย รตนพงศ ผอ�านวยการสถาบน

วจยยาง บรรณาธการ นายอารกษ จนทมา ผชวยบรรณาธการ พเชฏฐ พรอมมล กองบรรณาธการ เอนก

กณาละสร, พรรษา อดลยธรรม, ดร.นภาวรรณ เลขะวพฒณ, ดร.พเยาว รมรนสขารมย, ดร.กฤษดา สงขสงห

ผจดการสอส งพมพ ไพรตน ทรงพานช ผ จดการสออเลกทรอนกส สมจตต ศขรนมาศ ผชวยผ จดการ

สออเลกทรอนกส จกรพงศ อมรทรพย ผจดการระบบฐานขอมล พเชฏฐ พรอมมล ผจดการสนทนาภาษายาง

วราวธ ชธรรมธช

ประการ ดงนน ควรปฏบตใหเหมาะสม นโยบาย

การเลอกพนปลกและก�าหนดเขตปลกยาง ควรมการ

ทบทวนใชงานมากขน เพราะเกยวของกบหวงโซ

อปทาน การขนสง ตลอดจนบรหารการเกบวตถดบ

ยาง และสาเหตทต นทนการผลตยางประเทศไทย

สงกวาประเทศอน ผ วจยไดศกษาตนทนการแปรรป

ยางระดบโรงงานยางแผนรมควน ยางแทง น�ายางขน

ยางอนๆ ในเขตปลกยางเดมและเขตปลกยางใหม

ซงในรายงานแสดงเหนวา โรงงานแปรรปยางขนาด

เลก มการขยายไปตงในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

มาก และเกษตรกรนยมผลตยางกอนถวย ส�าหรบ

เรองไม ยางพาราพนธ ปลกเป นการค ากบการใช

ประโยชน ไดน�ามารวมไวในเลมนดวย เพอแสดงให

ทราบสมบตไมยางพารา เปนแนวความคดปรบปรง

คณภาพเนอไมยางพารา ทงน เพราะยางพาราเปน

ไมยนตนทมพนทปลกมากทสดของประเทศ ผลผลต

ไมยางพาราในแตละปมมาก ซงผ เกยวของจะได

พจารณาในปรบปรงงานวจย เพอใชงานใหเหมาะสม

มากท ส ดตามความต องการรปแบบต างๆ ใน

อตสาหกรรมไม เช น เครองเรอน เชอเพลง เ ยอ

กระดาษ หรออนๆ ตอไป

อารกษ จนทมา

บรรณาธการ

2 ฉบบอเลกทรอนกส 18 กรกฎาคม-กนยายน 2557

พศมย จนทมาศนยวจยยางฉะเชงเทรา สถาบนวจยยาง

การเจรญเตบโตความหนาเปลอกและลกษณะทรงพมของยางพนธ RRIM 600 และสถาบนวจยยาง 251 ทระยะเปดกรด

เนองจากค�าแนะน�าของสถาบนวจยยาง ป 2550

ระบใหยางพนธ RRIM 600 และ สถาบนวจยยาง 251

เปนพนธยางชนหนงอยในกลมพนธทใหผลผลตน�ายาง

สงและยงเปนพนธทเกษตรกรนยมปลกรวมกนมากกวา

รอยละ 90 ของพนธยางทงหมด การศกษาเกยวกบการ

เจรญเตบโตในสวนตางของตนยางมความสมพนธกบ

ความหนาของเปลอกยาง รวมทงลกษณะของทรงพม

ยางทเกยวของกบพนทกรดยางลวนแตเปนปจจยท

เกยวของกบการใหผลผลตน�ายาง และสบเนองจาก

เกษตรกรเปดกรดยางตนเลกโดยเปดกรดทระดบ 0.80-

1.00 เมตร จากพนดน โดยอางวาทระดบความสง

ดงกลาวตนยางมขนาดโตพอทจะเปดกรดไดแลว ใน

ขณะทค�าแนะน�าของสถาบนวจยยางใหเปดกรดตนยาง

ทมขนาดเสนรอบล�าตน 50 ซม. ทระดบความสง 1.50

เมตร จากพนดน และมจ�านวนตนทไดขนาดไมต�ากวา

ครงหนงของสวนยางทงหมด หรอมขนาดเสนรอบล�าตน

45 ซม. ทระดบความสง 1.50 เมตร จากพนดน และม

จ�านวนตนทไดขนาดไมต�ากวารอยละ 80 ของสวนยาง

ทงหมด

ในการศกษาครงนไดเลอกสวนยางพนธ RRIM

600 และสถาบนวจยยาง 251 อาย 6 และ 7 ป (ปลกป

2546 และ 2547) ท จ.ฉะเชงเทรา วดขนาดเสนรอบ

ล�าตนและวดความหนาเปลอกทระดบความสง 10, 50,

75, 100, 125, 150, 170 และ 200 ซม. จากพนดน รวม

ทงวดความสงของการแตกกงและขนาดเสนรอบล�าตน

ใตคาคบโดยวดขนาดเสนรอบล�าตนจ�านวน 100 ตน/

พนธ /อายยาง วดความหนาเปลอกโดยใชเขมเจาะ

จ�านวน 10 ตน/พนธ/อายยาง และวดขนาดของกงและ

นบจ�านวนกง จ�านวน 30 ตน/พนธ ของยางอาย 7 ป

น�าขอมลไปวเคราะหผลทางสถตตอไป

ผลการศกษาลกษณะทรงพมและการแตกกงของตนยาง

ทรงพมของยางพนธ RRIM 600 และสถาบนวจย

ยาง 251 มลกษณะคลายกน โดยยางอาย 7 ป มขนาด

เสนรอบล�าตน 47.7 และ 48.4 ซม. วดทระดบความสง

170 ซม. จากพนดน ตามล�าดบ ยางพนธ RRIM 600

รอยละ 100 ของจ�านวนตนยางทงหมด มการแตกกง

แบบไมกวาดหรอเกดกงซ�าอย บร เวณใกลเคยงกน

(retieration branches, R) คอ มจ�านวนกงเฉลย 5 กง

แตกจากจดเดยวกน จากบรเวณรอยแตกกงหรอคาคบ

ตนยาง ไมมล�าตนหลก (main stem) เพราะกงทแตก

ออกมา ไดแก กงรองท 1, 2, 3, 4 และ 5 (R1, R2,

R3, R4 และ R 5) มขนาดใหญใกลเคยงกน เฉลย

40.3, 33.5, 27.7, 23.0 และ 24.0 ซม. ตามล�าดบ โดย

กงรองท 1, 2 และ 3 มโอกาสทจะเกดมากทสด รอยละ


100, 100 และ 87 ของจ�านวนตนยางทงหมด ตาม

ล�าดบ ส�าหรบโอกาสในการแตกกงรองท 4 และ 5 ม

เพยงรอยละ 50 และ 10 ตามล�าดบ การแตกกงยอย

จากกงรองท 1 เฉลย จ�านวน 4 กงยอย ไดแก กงยอย

ท 1, 2, 3 และ 4 (R1-1, R1-2 , R1-3 และ R1-4) ม

ขนาดทโคนกงยอย 26.9, 24.6, 22.2 และ 20.3 ซม. ม

โอกาสเกด รอยละ 53, 43, 43 และ 20 ของจ�านวนตน

ยางทงหมด ตามล�าดบ (ตารางท 1)

เชนเดยวกนในยางพนธสถาบนวจยยาง 251 ทรง

พมยางมการแตกกงแบบไมกวาด สงถงรอยละ 97 และ

แตกกงแบบมล�าตนหลก (trunk) เพยงรอยละ 3 ของ

จ�านวนตนยางทงหมด กงรองท 1, 2, 3, 4, 5 และ 6 (R1,

R2, R3, R4, R5 และ R6) มขนาด 39.3, 32.1, 28.9,

27.4, 23.8 และ 24.4 ซม. ตามล�าดบ และกงรองท 1, 2

และ 3 มโอกาสทจะเกดมากทสด รอยละ 97, 97 และ

83 ของจ�านวนตนยางทงหมด ตามล�าดบ รองลงมา

คอ กงรองท 4 มโอกาสเกดรอยละ 63 สวนกงรองท 5

และ 6 มโอกาสเกดเพยงรอยละ 37 และ 10 ตาม

ล�าดบ การแตกกงยอยจากกงรองท 1 เฉลย จ�านวน

4 กงยอย ไดแก กงยอยท 1, 2, 3 และ 4 (R1-1, R1-2 ,

R1-3 และ R1-4) มขนาดทโคนกง 24.1, 23.9, 22.0

และ 22.9 ซม. มโอกาสเกดรอยละ 80, 77, 67 และ

43 ของจ�านวนตนยางทงหมด ตามล�าดบ (ตารางท 1)

ความสงของคาคบ

ความสงของคาคบและการแตกกงของยางม

ความส�าคญต อ พน ทกรดยางและผลผลตไม ยาง

นอกจากน ยงเกยวกบความสามารถในการตานทาน

พนธ

RRIM 600

พนธ

RRIT 251

โอกาส

เกดขน (%)

โอกาส

เกดขน (%)

STD STDลกษณะ

ทางพฤกษศาสตร

ตารางท 1 ลกษณะทรงพมและการแตกกงของยางพนธ RRIM 600 และ สถาบนวจยยาง 251 อาย 7 ป

ในแปลงเกษตรกร อ.สนามชยเขต จ.ฉะเชงเทรา

เสนรอบตน (Girth) 47.7* 48.4*

จ�านวนกงใหญ R (กงแยก) 5 6

จ�านวนกงใหญ T(ล�าตนเดยว) 0 1

R1 (กงรอง 1) 40.3** 6.6 100 39.3** 5.4 97

R1-1 (กงยอย 1) 26.9** 8.0 53 24.1** 3.9 80

R1-2 (กงยอย 2) 24.6** 4.6 43 23.9** 3.9 77

R1-3 (กงยอย 3) 22.2** 2.7 43 22.0** 3.3 67

R1-4 (กงยอย 4) 20.3** 3.0 20 22.9** 3.6 43

R2 (กงรอง 2) 33.5** 4.4 100 32.1** 4.7 97

R3 (กงรอง 3) 27.7** 5.3 87 28.9** 5.1 83

R4 (กงรอง 4) 23.0** 4.6 50 27.4** 5.2 63

R5 (กงรอง 5) 24.0** 2.9 10 23.8** 4.3 37

R6 (กงรอง 6) - - 24.4** 2.6 10

* วดทระดบความสง 170 ซม. จากพนดน มหนวยเปนเซนตเมตร ** เสนรอบวงกง (ซม.) วดท 10 เซนตเมตร เหนอรอยแตกกง


ลม การตดแตงทรงพมทระดบสง 4-5 เมตร และทรงพม

มขนาดใหญท�าใหตนยางมโอกาสโคน ล�าตนฉกขาด

เสยหายมากกว า ส�าหรบสวนยางในเขตจงหวด

ฉะเชงเทรา เกษตรกรสวนใหญนยมตดแตงกงทระดบ

ความสง 2.5-3.0 เมตร (ภาพท 1) โดยตดกงทอยต�ากวา

ระดบดงกลาวออกหมด

ขนาดของล�าตนทระดบความสงตางๆ กน

ยางพนธ RRIM 600 อาย 6 ป (ตารางท 2)

พบวา ขนาดล�าตนทระดบความสง 10-200 ซม. มความ

แตกตางกนโดยแสดงความแตกตางทางสถตอยางม

นยส�าคญยง ขนาดของล�าตนทระดบ 10 ซม. มขนาด

เสนรอบล�าตนสงสด 50.7 ซม. รองลงมา คอ ขนาดล�าตน

ทระดบ 50, 75, 100 และ 125 ซม. มขนาดเสน

รอบล�าตน 44.8, 42.8, 41.8 และ 40.8 ซม. ตามล�าดบ

แตขนาดเสนรอบล�าตนทระดบ 150 และ 170 ซม. ไม

แตกตางกนทางสถต คอ 40.1 และ 39.6 ซม. ตามล�าดบ

เชนเดยวกบทระดบ 170 และ 200 ซม. มขนาดเสนรอบ

ล�าตน 39.6 และ 39.3 ซม. ตามล�าดบ ไมแตกตางกน

แตขนาดเสนรอบล�าตนทระดบ 150 ซม. แตกตางจากท

ระดบ 200 ซม. อยางไรกตาม ขนาดของล�าตนทระดบ

ความสง 125, 100, 75 และ 50 ซม. มขนาดล�าตน

มากกวาทระดบ 150 ซม. จากพนดน ประมาณ 0.7, 1.7,

2.7 และ 4.7 ซม. ตามล�าดบ

ยางพนธ RRIM 600 อาย 7 ป (ตารางท 2) แสดง

ผลเชนเดยวกนกบยางอาย 6 ป ขนาดล�าตนทระดบ

ความสง 10-200 ซม. แสดงความแตกตางทางสถต

อยางมนยส�าคญยง พบวา ขนาดของล�าตนทระดบ 10

ซม. มขนาดเสนรอบล�าตนสงสด 59.8 ซม. รองลงมา

คอ ขนาดล�าตนทระดบ 50, 75, 100 และ 125 ซม. ม

ขนาดเสนรอบล�าตน 55.3, 51.1, 49.9 และ 48.9 ซม.

ตามล�าดบ แตขนาดเสนรอบล�าตนทระดบ 150 และ

170 ซม. ไมแตกตางกนทางสถต คอ 48.3 และ 47.4

ซม. ตามล�าดบ เชนเดยวกบทระดบ 170 และ 200 ซม.

มขนาดเสนรอบล�าตน 47.7 และ 47.3 ซม. ตามล�าดบ

ไมแตกตางกน แตขนาดเสนรอบล�าตนทระดบ 150 ซม.

แตกตางจากทระดบ 200 ซม. ขนาดของล�าตนทระดบ

ความสง 125, 100, 75 และ 50 ซม. มขนาดล�าตน

มากกวาทระดบ 150 ซม. จากพนดน ประมาณ 0.6,

1.6, 2.8 และ 5.0 ตามล�าดบ

ยางพนธสถาบนวจยยาง 251 อาย 6 ป (ตาราง

ท 2) ขนาดล�าตนทระดบความสง 10-200 ซม. แสดง

ความแตกตางทางสถตอยางมนยส�าคญยง พบวา

ขนาดของล�าตนทระดบ 10 ซม. มขนาดเสนรอบล�าตน

สงสด 50.1 ซม. รองลงมา คอ ขนาดล�าตนทระดบ

50, 75, 100 และ 125 ซม. มขนาดเสนรอบล�าตน

ภาพท 1 ความสงของตนยางถงบรเวณคาคบ ของยางพนธ RRIM 600 และสถาบนวจยยาง 251 อาย 6 และ 7 ป

6

3.0

2.52.7

3.0

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

3.5

R600-6 years R600-7 years R251-6 years R251-7 years

ความสงของคาคบ

(ม

.)

ภาพท 1 ความสงของตนยางถงบรเวณคาคบ ของยางพนธ RRIM 600 และสถาบนวจยยาง 251

อาย 6 และ 7 ป 3. ขนาดของล าตนทระดบความสงตาง ๆ กน

พนธ RRIM 600 อาย 6 ป (ตารางท 2) พบวา ขนาดล าตน(เลขจ านวนเตม)ทระดบความสง 10-200 ซม. มความแตกตางกนโดยแสดงความแตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยง ขนาดของล าตนทระดบ 10 ซม. มขนาดเสนรอบตนสงสด 51 ซม. รองลงมา คอ ขนาดล าตนทระดบ 50 75, 100 และ 125 ซม. มขนาดเสนรอบล าตน 45, 43, 42 และ 41 ซม. ตามล าดบ แตขนาดเสนรอบล าตนทระดบ 150 และ 170 ซม. ไมแตกตางกนทางสถต คอ 40 และ 40 ซม. ตามล าดบ เชนเดยวกบทระดบ 170 และ 200 ซม. มขนาดเสนรอบล าตน 30 และ 39 ซม. ตามล าดบ ไมแตกตางกน แตขนาดเสนรอบล าตนทระดบ 150 ซม. แตกตางจากทระดบ 200 ซม.

พนธ RRIM 600 อาย 7 ป (ตารางท 2) แสดงผลเชนเดยวกน ขนาดล าตนทระดบความสง 10-200 ซม. แสดงความแตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยง พบวา ขนาดของล าตนทระดบ 10 ซม. มขนาดเสนรอบล าตนสงสด 60 ซม. รองลงมา คอ ขนาดล าตนทระดบ 50 75, 100 และ 125 ซม. มขนาดเสนรอบล าตน 55, 51, 50 และ 49 ซม. ตามล าดบ แตขนาดเสนรอบล าตนทระดบ 150 และ 170 ซม. ไมแตกตางกนทางสถต คอ 48 และ 48 ซม. ตามล าดบ

RRIM 6006 ป

RRIM 6007 ป

RRIT 2516 ป

RRIT 2517 ป


44.5, 42.7, 41.1 และ 40.4 ซม. ตามล�าดบ แตขนาด

เสนรอบล�าตนทระดบ 150 และ 170 ซม. ไมแตกตางกน

ทางสถต คอ 39.8 และ 39.4 ซม. ตามล�าดบ เชนเดยว

กบทระดบ 170 และ 200 ซม. มขนาดเสนรอบล�าตน

39.4 และ 39.0 ซม. ตามล�าดบ ไมแตกตางกน แต

ขนาดเสนรอบล�าตนทระดบ 150 ซม. แตกตางจากท

ระดบ 200 ซม. และขนาดของล�าตนทระดบความสง

125, 100, 75 และ 50 ซม. มขนาดล�าตนมากกวาท

ระดบ 150 ซม. จากพนดน ประมาณ 0.6, 1.6, 2.9 และ

4.7 ซม. ตามล�าดบ

ยางพนธสถาบนวจยยาง 251 อาย 7 ป (ตารางท

2) ขนาดล�าตนทระดบความสง 10-200 ซม. แสดง

ความแตกตางทางสถตอยางมนยส�าคญยง พบวา

ขนาดของล�าตนทระดบ 10 ซม. มขนาดเสนรอบล�าตน

สงสด 61.5 ซม. รองลงมา คอ ขนาดล�าตนทระดบ 50,

75, 100 และ 125 ซม. มขนาดเสนรอบล�าตน 54.3,

52.1, 50.6 และ 49.7 ซม. ตามล�าดบ แตขนาดเสน

รอบล�าตนทระดบ 150 และ 170 ซม. ไมแตกตางกน

ทางสถต คอ 49.0 และ 48.4 ซม. ตามล�าดบ เชนเดยว

กบทระดบ 170 และ 200 ซม. มขนาดเสนรอบล�าตน

48.4 และ 47.9 ซม. ตามล�าดบ ไมแตกตางกน แต

ขนาดเสนรอบล�าตนทระดบ 150 ซม. แตกตางจากท

ระดบ 200 ซม. และขนาดของล�าตนทระดบความสง

125, 100, 75 และ 50 ซม. มขนาดล�าตนมากกวาท

ระดบ 150 ซม. จากพนดน ประมาณ 0.7, 1.6, 3.1 และ

5.3 ซม. ตามล�าดบ

ความสมพนธระหวางขนาดของล�าตนกบระดบ

ความสงของตนยาง

ยางพนธ RRIM 600 และสถาบนวจยยาง 251 ท

อายเทากนมขนาดเสนรอบล�าตนไมแตกตางกน โดยยาง

พนธสถาบนวจยยาง 251 มอตราการเพมของขนาด

เสนรอบล�าตนทระดบ 170 ซม. จากพนดน เฉลย 9.0

ซม./ป มากกวาพนธ RRIM 600 มอตราการเพมของ

ขนาดเสนรอบล�าตนเฉลย 8.1 ซม./ป (ภาพท 2)

ความสมพนธระหวางขนาดเสนรอบล�าตนและ

RRIM 600 สถาบนวจยยาง 251ระดบความสงจากพนดน

(ซม.)

เฉลยทงหมด

ตารางท 2 ขนาดเสนรอบล�าตน(ซม.)ทระดบความสง 10-200 ซม. จากพนดน ของยางพนธ RRIM 600

และ สถาบนวจยยาง 251 อาย 6 และ 7 ป ในแปลงเกษตรกร อ.สนามชยเขต จ.ฉะเชงเทรา

10 50.7 a 59.8 a 50.1 a 61.5 a 55.4 a

50 44.8 b 53.3 b 44.5 b 54.3 b 49.1 b

75 42.8 c 51.1 c 42.7 c 52.1 c 47.1 c

100 41.8 d 49.9 d 41.4 d 50.6 d 45.8 d

125 40.8 e 48.9 e 40.4 e 49.7 e 44.8 e

150 40.1 f 48.3 f 39.8 f 49.0 f 44.2 f

170 39.6 fg 47.7 fg 39.4 fg 48.4 fg 43.7 fg

200 39.3 g 47.3 g 39.0 g 47.9 g 43.3 g

CV% 6.9 7.9 7.1 10.4 8.3

ยางอาย 6 ป(ปลกป 2547)


ยางอาย 7 ป (ปลกป 2546)


หมายเหต ตวเลขในแนวตงทตามทายดวยตวอกษรทไมเหมอนกน มความแตกตางทางสถตอยางมนยส�าคญยง


ภาพท 2 ขนาดเสนรอบลำาตนทระดบความสง 10-200 ซม. จากพนดน ของยางพนธ RRIM 600 และ สถาบนวจยยาง 251 (RRIT 251) อาย 6 และ 7 ป

ระดบความสงของตนยาง พบวา มความสมพนธแบบ

ปฏภาคผกผน คอ ขนาดเสนรอบล�าตนมขนาดลดลงตาม

ระดบความสงทเพมขน (ภาพท 3) โดยยางพนธ RRIM

600 อาย 6 และ 7 ป มคาสหสมพนธ 99 เปอรเซนต

และพนธ สถาบนวจยยาง 251 มคาสหสมพนธ 99

เปอรเซนต เชนเดยวกน

การกระจายตวของขนาดเสนรอบล�าตนยางทระดบ

ความสงของล�าตนตางกน

ยางพนธ RRIM 600 อาย 6 ป ทระดบความสง

150 ซม. มขนาดเสนรอบล�าตนนอยกวา 40 ซม., 40-45

ซม. และ 45-50 ซม. รอยละ 55, 38 และ 7 ของจ�านวน

ตนยางทงหมด (ภาพท 4) ในขณะทยางพนธเดยวกนท

อาย 7 ป วดทระดบความสง 150 ซม. มขนาดเสนรอบ

ล�าตน 40-45 ซม., 45-50 ซม. และ มากกวา 50 ซม.

รอยละ 29, 37 และ 34 ของจ�านวนตนยางทงหมด

(ภาพท 4)

เชนเดยวกนในยางพนธสถาบนวจยยาง 251 อาย

6 ป ทระดบความสง 150 ซม. มขนาดเสนรอบล�าตน

นอยกวา 40 ซม., 40-45 ซม. และ 45-50 ซม. รอยละ 50,

46 และ 4 ของจ�านวนตนยางทงหมด (ภาพท 4) ในขณะ

ทยางพนธเดยวกนทอาย 7 ป วดทระดบความสง 150

ซม. มขนาดเสนรอบล�าตน 40-45 ซม., 45-50 ซม. และ

มากกวา 50 ซม. รอยละ 27, 32 และ 41 ของจ�านวนตน

ยางทงหมด (ภาพท 4)

ความหนาของเปลอกยาง

ความหนาเปลอกยางทระดบความสง 10-200 ซม.

แสดงความแตกตางทางสถตอยางมนยส�าคญยง ใน

ยางพนธ RRIM 600 อาย 6 และ 7 ป พบวา ความหนา

เปลอกยางทระดบโคนตน 10 ซม. จากพนดน เทากบ

8.5 และ 9.7 มม. ตามล�าดบ มความหนาเปลอกมาก

กวาทระดบความสง 50-200 ซม. โดยมความหนา

เปลอกไมแตกตางกน และทระดบความสง 150 ซม.

ยางอาย 7 ป มความหนาเปลอก 7.9 มม. มากกวายาง

อาย 6 ป มความหนาเปลอกเพยง 7.1 มม. (ตาราง

ท 3)

เชนเดยวกบยางพนธสถาบนวจยยาง 251 อาย

6 และ 7 ป พบวา ความหนาเปลอกยางทระดบโคนตน

10 ซม. จากพนดน เทากบ 8.1 และ 7.8 มม. ตามล�าดบ

มความหนาเปลอกมากกวาทระดบความสง 50-200

ซม. โดยมความหนาเปลอกไมแตกตางกน และทระดบ

ความสง 150 ซม. ยางอาย 7 ป มความหนาเปลอก 7.2

มม. มากกวายางอาย 6 ป มความหนาเปลอกเพยง

10

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

0 10 20 30 40 50 60 70

RRIM 600

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

0 10 20 30 40 50 60 70

RRIT 251

ภาพท 2 ขนาดเสนรอบล าตนทระดบความสง 10-200 ซม. จากพนดน ของยางพนธ RRIM 600 และ สถาบนวจยยาง 251 (RRIT 251) อาย 6 และ 7 ป

4. ความสมพนธระหวางขนาดของล าตนกบระดบความสงของตนยาง

ยางพนธ RRIM 600 และสถาบนวจยยาง 251 ทอายเทากนมขนาดเสนรอบล าตนไมแตกตางกน โดยพนธสถาบนวจยยาง 251 ซม. มอตราการเพมของขนาดเสนรอบล าตนทระดบ 170 ซม. จากพนดน เฉลย 9.0 ซม./ป มากกวาพนธ RRIM 600 มอตราการเพมของขนาดเสนรอบล าตนเฉลย 8.1 ซม./ป (ภาพท 2)

ความสมพนธระหวางขนาดเสนรอบล าตนและระดบความสงของตนยาง พบวา มความสมพนธแบบปฏภาคผกผน คอ ขนาดเสนรอบล าตนมขนาดลดลงตามระดบความสงทเพมขน (ภาพท 3) โดยยางพนธ RRIM 600 อาย 6 และ 7 ป มคาสหสมพนธ 96 เปอรเซนต และพนธสถาบนวจยยาง 251 มคาสหสมพนธ 96-97 เปอรเซนต


ภาพท 3 ความสมพนธระหวางขนาดเสนรอบลำาตนทระดบความสง 10-200 ซม. จากพนดน ของยางพนธ RRIM 600 และ สถาบนวจยยาง 251 (RRIT

251) อาย 6 และ 7 ป

7.1 มม. (ตารางท 3)

ความหนาของเปลอกยางมความสมพนธกบระดบ

ความสงของตนยางเปนแบบปฏภาคผกผน โดยเมอ

ความสงของล�าตนเพมขน ความหนาของเปลอกยางลด

ลง (ภาพท 5)

วจารณผลการศกษา ยางพนธสถาบนวจยยาง 251 และ RRIM 600 ม

ลกษณะการแตกกงและทรงพ มคลายกน โดยพนธ

สถาบนวจยยาง 251 มการแตกกงมากทงในขนาดใหญ

และขนาดปานกลาง และทรงพมมขนาดใหญ เปนรป

กลม ในขณะทพนธ RRIM 600 แตกกงชา กงมขนาด

ปานกลาง ทงกงมาก ทรงพมมขนาดปานกลางเปน

รปพด (สถาบนวจยยาง, 2550) ทง 2 พนธ เปนพนธ

ยางชน 1 ทใหผลผลตน�ายางสงและมการแตกกงแบบ

R (retieration branches) จ�านวน 5-6 กง เชนเดยวกน

และพนธสถาบนวจยยาง 251 มโอกาสแตกกงยอย

R1-1, R1-2 และ R1-3 รอยละ 80, 77 และ 67 ในขณะ

ทพนธ RRIM 600 มโอกาสแตกนอยกวาในการแตก

กงยอย คอ กงยอย R1-1 มรอยละ 53 ส�าหรบกงยอยท

2-4 มโอกาสเกดเพยงรอยละ 20-43 นอกจากน ความ

สงของการแตกกงหรอคาคบ 2.5-3.0 เมตร ทงนปจจย

ดงกลาวขนอยกบการตดแตงกงของเกษตรกร

ยางพนธสถาบนวจยยาง 251 มอตราการเจรญ

เตบโตกอนเปดกรด 9.0-9.2 ซม./ป มากกวายางพนธ

RRIM 600 มอตราการเจรญเตบโตกอนเปดกรด 8.3-8.5

11

y = 4E+20x-11.5R² = 0.99

y = 2E+23x-12.55R² = 0.99

0

50

100

150

200

250

0 10 20 30 40 50 60 70

RRIM 600

6 year7 year

y = 6E+20x-11.61R² = 0.99

y = 1E+22x-11.74R² = 0.99

0

50

100

150

200

250

0 10 20 30 40 50 60 70

RRIT 251

6 year7 year

ภาพท 3 ความสมพนธระหวางขนาดเสนรอบล าตนทระดบความสง 10-200 ซม. จากพนดน

ของยางพนธ RRIM 600 และ สถาบนวจยยาง 251 (RRIT 251) อาย 6 และ 7 ป 5. การกระจายตวของขนาดเสนรอบล าตนยางทระดบความสงของล าตนตางกน ยางพนธ RRIM 600 อาย 6 ป ทระดบความสง 150 ซม. มขนาดเสนรอบล าตน นอยกวา 40 ซม., 40-45 ซม. และ 45-50 ซม. รอยละ


11 ความหนาเปลอกยางทระดบความสง 10-200 ซม. แสดงความแตกตางทางสถตอยางมนยยะส าคญยง ในยางพนธ RRIM 600 อาย 6 และ 7 ป พบวา ความหนาเปลอกยางทระดบโคนตน 10 ซม. 0.85 และ 0.97 มม. ตามล าดบ มความหนาเปลอกมากกวาทระดบความสง 50-200 ซม. โดยมความหนาเปลอกไมแตกตางกน และทรบความสง 150 ซม. ยางอาย 7 ป มความหนาเปลอก 0.79 ซม. มากกวายางอาย 6 ป มความหนาเปลอกเพยง 0.70 มม. (ตารางท 3)

เชนเดยวกบยางพนธสถาบนวจยยาง 251 อาย 6 และ 7 ป พบวา ความหนาเปลอกยางทระดบโคนตน 10 ซม. 0.81 และ 0.78 มม. ตามล าดบ มความหนาเปลอกมากกวาทระดบความสง 50-200 ซม. โดยมความหนาเปลอกไมแตกตางกน และทรบความสง 150 ซม. ยางอาย 7 ป มความหนาเปลอก 0.72 ซม. มากกวายางอาย 6 ป มความหนาเปลอกเพยง 0.70 มม. (ตารางท 3) ความหนาของเปลอกยางมความสมพนธกบระดบความสงของตนยางเปนแบบปฏภาคผกผน โดย เมอความสงของล าตนเพมขน ความหนาของเปลอกยางลดลง (ภาพท 5)

RRIM 600-7 years97

69

5043 39

3428 26

010

2030

4050

6070

8090

100

10 ซม. 50 ซม. 75 ซม. 100 ซม. 125 ซม. 150 ซม. 170 ซม. 200 ซม.

จ านวน

(%

)

<40 ซม.

40-45 ซม.

45-50 ซม.

>50 ซม.

RRIM 600-6 years

010

20304050

607080

90100


จ านวน

(%

)

RRIT 251-7 years100

73

5752

4641

3632

010

2030

4050

6070

8090

100


จ านวน

(%

)

<40 ซม.

40-45 ซม.

45-50 ซม.

>50 ซม.

RRIT 251-6 years

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100


จ านวน

(%

)

ภาพท 4 การกระจายตวของขนาดเสนรอบลำาตนทระดบความสง 10-200 ซม. จากพนดน ของยางพนธ RRIM 600 และ สถาบนวจยยาง 251 (RRIT

251) อาย 6 และ 7 ป

ซม./ป ส�าหรบขนาดเสนรอบล�าตนยางทระดบตงแต

โคนตน 10-200 ซม. แสดงความแตกตางกนทางสถต

ตามระดบความสงของตนยาง แตขนาดเสนรอบล�าตนท

ระดบ 150 และ 170 ซม. ไมแตกตางกนทางสถต โดย

เสนรอบล�าตนทระดบโคนตน 10 ซม. มขนาดใหญทสด

ส�าหรบขนาดเสนรอบล�าตนทระดบ 10, 50, 75, 100

และ 125 ซม. มขนาดมากกวาเสนรอบล�าตนทระดบ 150

ซม. เฉลย 11.2, 4.9, 2.9, 1.6 และ 0.6 ซม. ตามล�าดบ

และขนาดเสนรอบล�าตนทระดบ 170 และ 200 ซม. ม

ขนาดนอยกวาเสนรอบล�าตนทระดบ 150 ซม. เฉลย 0.5

และ 0.9 ซม. ตามล�าดบ ตรงกบงานวจยของ Dijkman

(1951) กลาววา ตนทขยายพนธโดยการตดตา ล�าตนม

ขนาดโตสม�าเสมอ มลกษณะเปนทรงกระบอก ขนาด

ล�าตนไมแตกตางกนตงแตโคนตนถงบรเวณใตทรงพม

ในทางกลบกนตนกลายางทปลกดวยเมลดมลกษณะตน

เปนรปทรงกรวย ดงนน การทเกษตรกรเปดกรดยางท

ระดบต�า 75-80 ซม. มขนาดเสนรอบล�าตนมากกวาระดบ

150 ซม. ประมาณ 3-5 ซม. โดยเกษตรกรมากกวา

รอยละ 90 ยงเขาใจวาตนทไดขนาดเปดกรดวดทระดบ

ท เป ดกรด 75-80 ซม. ในขณะทสถาบนวจยยาง

(2550) แนะน�าใหวดขนาดเสนรอบล�าตนทจะเปดกรด

ทระดบ 150 ซม. เทานน และกรณเปดกรดทระดบ

100-125 ซม. มขนาดล�าตนมากกวาทระดบ 150 ซม.

เพยง 1.6 และ 0.6 ซม. เทานน

ทระดบ 10 ซม. หรอบรเวณโคนตน สวนของ

เปลอกมความหนามากกวาทระดบอนๆ และความหนา

เปลอกทระดบ 50-200 ซม. ทความหนาเปลอกไมแตก

ตางกน เชนเดยวกบงานวจยของ Gomez (1982) กลาว

วา จ�านวนทอน�ายางจากตนเดยวกนมความสมพนธกบ

ความหนาของเปลอกและในตนตดตามจ�านวนวงทอน�า

ยางทระดบความสงตางๆ กน ไมแตกตางกน ยางพนธ

RRIM 600 อาย 6 และ 7 ป มความหนาเปลอกเฉลย

7.0 และ 7.9 มม. ตามล�าดบ และพนธสถาบนวจย

ยาง 251 มความหนาเปลอกเฉลย 7.2 และ 7.2 มม.

ตามล�าดบ ตรงกบสถาบนวจยยาง (2550) กลาว

วายางทง 2 พนธ ทงเปลอกเดมและเปลอกงอกใหมม


RRIM 600 สถาบนวจยยาง 251ระดบความสงจากพนดน

(ซม.)

เฉลยทงหมด

ตารางท 3 ความหนาเปลอกของตนยาง (มม.) ทระดบความสง 10-200 ซม. จากพนดน ของยางพนธ

RRIM 600 และสถาบนวจยยาง 251 อาย 6 และ 7 ป ในแปลงเกษตรกร อ.สนามชยเขต จ.ฉะเชงเทรา

10 8.5 a 9.7 a 8.1 a 7.8 a 8.8 a

50 7.3 b 8.8 b 7.7 b 7.5 ab 7.8 b

75 7.0 b 8.0 c 7.2 bc 7.1 b 7.3 c

100 7.0 b 8.0 c 7.1 c 7.1 b 7.3 c

125 7.0 b 7.9 cd 7.1 c 7.2 b 7.3 c

150 7.0 b 7.9 cd 7.1 c 7.2 b 7.3 c

170 7.0 b 7.5 cd 7.1 c 7.2 b 7.2 c

200 7.0 b 7.2 d 7.1 c 7.2 b 7.1 c

CV% 5.05 8.99 2.44 6.63 8.17





หมายเหต ตวเลขในแนวตงทตามทายดวยตวอกษรทเหมอนกน ไมมความแตกตางทางสถต

ภาพท 5 ความหนาเปลอกของตนยางทระดบความสง 10-200 ซม. จากพนดน ของยางพนธ RRIM 600 และ สถาบนวจยยาง 251 อาย 6 และ 7 ป

16

0

50

100

150

200

0 2 4 6 8 10 12

RRIM 600

6 year

7 year

0

50

100

150

200

0 2 4 6 8 10

RRIT 251

6 year7 year

ภาพท 5 ความหนาเปลอกของตนยางทระดบความสง 10-200 ซม. จากพนดน ของยางพนธ RRIM 600

และ สถาบนวจยยาง 251 (RRIT 251) อาย 6 และ 7 ป

วจารณผลการทดลอง

ยางพนธสถาบนวจยยาง 251 และ RRIM 600 มลกษณะการแตกกงและทรงพมคลายกน โดยพนธสถาบนวจยยาง 251 มการแตกกงมากทงในขนาดใหญและขนาดปานกลาง และทรงพมมขนาดใหญ เปนรปกลม ในขณะทพนธ RRIM 600 แตกกงชา กงมขนาดปานกลาง ทงกงมาก ทรงพมมขนาดปานกลางเปนรปพด (สถาบนวจยยาง. 2550) ทง 2 พนธ เปนพนธยางชน 1 ทใหผลผลตน ายางสงและมการแตกกงแบบ R (retieration branches) จ านวน 5-6 กง เชนเดยวกน และพนธ


ภาพท 6 ลกษณะการแตกกงของยางพนธ RRIM 600

ภาพท 8 การแตกกงของตนยาง ก. แบบมลำาตนหลก (trunk) เชน PB

235 และ ข. การแตกกงแบบซำากง (reiteration branches, R) เชน RRIM

600 และสถาบนวจยยาง 251

ทมา : http://nassau.ifas.ufl.edu/news/masterfulgardening/hurri-

cane.htm. (1 ส.ค. 2557)

ภาพท 9 การเจาะวดความหนาของเปลอกตนยางทระดบความสงตางๆ

โดยใชอปกรณการเจาะ (ภาพเลกซายมอ)

ภาพท 7 ลกษณะการแตกกงของยางพนธ RRIT 251

(Trunk) (retieration branches, R)

ภ พท 1 (trunk) ช GT 1 ะ (reiteration branches, R)

ท http://nassau.ifas.ufl.edu/news/masterfulgardening/hurricane.html (1 ส. . 2557)

(Trunk) (retieration branches, R)

ภ พท 1 (trunk) ช GT 1 ะ (reiteration branches, R)

ท http://nassau.ifas.ufl.edu/news/masterfulgardening/hurricane.html (1 ส. . 2557)

ก. ข.

ความหนาปานกลาง และความหนาเปลอกทเหมาะสม

ในการกรดยาง ประมาณ 8.0 มม. (โชคชย, 2541) สรปผลและแนะน�า

1. ยางพนธสถาบนวจยยาง 251 มทรงพมเปน


รปทรงกลมขนาดใหญ มกงขนาดใหญ แตกกงบรเวณ

คาคบ จ�านวน 3-4 กง และสวนใหญไมมล�าตนหลก

และในพนธ RRIM 600 เชนเดยวกน มกงใหญขนาด

ปานกลาง จ�านวน 2-3 กง แตกกงบรเวณคาคบ และ

ไมมล�าตนหลก เปนพนธทมทรงพมขนาดปานกลาง

2. ขนาดของล�าตน ทระดบความสงตางๆ 10-200

ซม. มความสมพนธแบบปฏภาคผกผนกน โดยทระดบ

10 ซม. มขนาดเสนรอบล�าตนมากทสด และขนาดล�าตน

ลดลงตามระดบความสง แตขนาดของล�าตนทระดบ 150

และ 170 ซม. ไมแตกตางกน

3. ความหนาเปลอกยาง ทระดบความสงตาง ๆ

10-200 ซม. มความสมพนธแบบปฏภาคผกผนกน

โดยทระดบ 10 ซม. มความหนาเปลอกมากทสด และ

ความหนาเปลอกทระดบ 50-200 ซม. ไมแตกตางกน

4. ขนาดของล�าตนทเหมาะสมตอการกรดยาง ให

วดขนาดเสนรอบล�าตนทระดบ 150 หรอ 170 ซม.เทานน

โดยมขนาดเสนรอบล�าตนเฉลย 50 ซม. มจ�านวนตน

มากกวารอยละ 50 ของจ�านวนตนทงหมดในสวน หรอ

ขนาดเสนรอบล�าตนเฉลย 45 ซม. มจ�านวนตนมากกวา

รอยละ 80 ของจ�านวนตนทงหมด

เอกสารอางองโชคชย เอนกชย. 2541. การวจยและพฒนาการกรดยาง.

เอกสารประกอบในการประชมคณะกรรมการ

ว ช า ก า ร แ ล ะ น ก ว ช า ก า ร ส ถ า บ น ว จ ย ย า ง

ระหวางวนท 7 เมษายน 2541. สถาบนวจยยาง

กรมวชาการเกษตร (เอกสารโรเนยว).

สถาบนวจยยาง. 2550. การกรดยางและการใชสารเคม

เรงน�ายาง. สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร.

148 หนา.

Dikman, M.J. 1951. Hevea: Thirty Years of Research

in the Far East. University of Miami Press.

Florida, USA.

Gomez, J.B. 1982. Anatomy of Hevea and Its

Influence on Latex Production. Malaysian

Rubber Research and Development Board

Monograph No.7.

http://nassau.ifas.ufl.edu/news/masterfulgardening/

hurricane.htm. (1 ส.ค. 2557)


การฟนฟสวนยางทประสบภยธรรมชาตลมพดหกลม

จากเหตการณน�าทวมและผลกระทบของลมพาย

ดเปรสชนทางภาคใต ซงมสถตการเกดพายในประเทศ

ไทยคอนข างถมากขนในปจจบน ประมาณสามป

ตอครง และในชวงตนเดอนพฤศจกายน 2553 พาย

ดเปรสชน (TD4) ในอาวไทยตอนลางไดเคลอนตว

ขนฝ งภาคใตของประเทศไทยบรเวณอ�าเภอสทงพระ

จงหวดสงขลา ไดกอใหเกดน�าทวมฉบพลนและน�าปา

ไหลหลากเขาทวมบานเรอนและพายเขาท�าลายพนท

การเกษตรในหลายพนทของภาคใต โดยเฉพาะพนท

ปลกยางพาราซงเปนพชเศรษฐกจหลกของประเทศไดรบ

ความเสยหายกวาแสนไร ประกอบกบลกษณะดนสวน

ใหญในจงหวดสงขลา และพทลง เปนดนชดคลองทอม

และดนชดคอหงส ดนทงสองชดเปนดนทมลกษณะเปน

ทรายจด และการปลกยางในปจจบน ใชตนตอตาเขยว

เป นวสดปลกระบบรากคอนข างอ อนแอ จงท�าให

ยางพาราลมไดงาย

ยางพาราทเสยหายมหลายลกษณะโดยแบงตาม

อาย โดยสวนทได รบความเสยหายจากน�าท วมขง

สวนใหญจะมอายตงแตเรมปลกจนกระทงอายประมาณ

1 ป สวนสวนยางทไดรบความเสยหายจากลมพาย

สวนใหญจะมอายตงแต 2 ปขนไป พบวา ลกษณะ

ความเสยหายของต นยางจากลมพาย จะมหลาย

ลกษณะ เชน ตนจะเอนลตามลม ตนโยกคลอน และ

โคนลมถอนราก สวนยางทมอายมากกวา 5 ป ตนจะ

หกกลางล�าตนและโคนลมถอนราก สรางความเสยหาย

หลายพนทเปนบรเวณกวาง เปนความเดอดรอนของ

เกษตรกรเจาของสวนยางทตองสญเสยทรพยสน โอกาส

และรายได จากเหตการณดงกลาวจ�าเป นตองท�า

การศกษาและส�ารวจสภาพความเสยหาย ผลกระทบ

ทมตอสวนยางในระยะสนและระยะยาว ท�าใหทราบ

ถงแนวทางการฟ น ฟ ท เหมาะสม ตามมต ครม.

เมอวนท 16 พฤศจกายน 2553 ใหการชวยเหลอ

เกษตรกรชาวสวนยางท ได รบความเสยหายจาก

อทกภย วาตภย และดนถลม โดยมอบใหส�านกงาน

กองทนสงเคราะหการท�าสวนยาง เปนหนวยงานหลก

ในการด�าเนนการ และการใหความชวยเหลอเกษตรกร

ชาวสวนยางพาราทไดรบความเสยหาย ทงเสยสภาพ

สวนและไมเสยสภาพ กรณสวนยางเสยหายเอนลม

สามารถตดแตงแลวยกค�ายนใหตนตรงได ไดรบความ

ชวยเหลอจายเงนเปนคาค�ายนครงเดยว โดยตนยาง

อายตงแต 2 ปขนไป แตไมถง 3 ป อตราตนละ 50

บาท และตนยางอายตงแต 3 ปขนไป อตราตนละ 100

บาท งบประมาณเฉพาะการฟ นฟในจงหวดสงขลา

และพทลงตองใชงบประมาณไมต�ากวา 160 ลานบาท

ซงยงไมมการศกษาผลของการฟ นฟ วธการ รวมทง

ขอมลความค มคาของการฟ นฟ จงควรศกษาวธการ

ฟ นฟสวนยางหลงจากประสบความเสยหายจากภย

ธรรมชาตตอไป

วธการทดลองคดเลอกพนทและเกษตรกรกลมเปาหมาย

คดเลอกโดยพจารณาพนทปลกยางทไดรบความ

เสยหายจากภยธรรมชาตในเขตจงหวดสงขลาและ

พทลงส�ารวจความเสยหายโดยคดเลอกสวนยางท

เสยหายโดยตนยางทมลกษณะลมราบ ตนยางมอาย

5-6 ป จ�านวน 20 แปลง วเคราะหลกษณะชดดนและ

ทรงเมท สงขนอย ศภมตร ลมปชย และ สายสรย วงศวชยวฒนศนยวจยและพฒนาการเกษตรสงขลา ส�านกวจยและพฒนาการเกษตรเขตท 8 กรมวชาการเกษตร


สมบตของดนในสวนยาง

วเคราะหผลจากการฟนฟสวนยางพาราในแตละแบบ

1. ตดแตงตนยางยางพาราบรเวณคาคบ (ภาพท

1ก.)

2. ตดแตงตนยางยางพาราบรเวณกงหลก (ภาพท

1ข.)

3. ตดแตงตนยางยางพาราบรเวณกงรอง (ภาพท

1ค.)

วเคราะหขอมลทางเศรษฐศาสตร

ในการศกษาครงนใชอตราคดลดรอยละ 8 ซง

เป นอตราคดลดทใช ในการวเคราะหโครงการโดย

ทวไป และเปนอตราคดลดทใกลเคยงกบอตราดอกเบย

เงนกของธนาคารพาณชย (MRR 7.5) ใชตวชวดทาง

การเงนทส�าคญ คอ มลคาปจจบนสทธ อตราสวนผล

ตอบแทนตอตนทน และอตราผลตอบแทนภายในของ

การลงทน

มลคาปจจบนสทธ (Net Present Value : NPV)

คอ ความแตกต างระหว างมลค าป จจบนของผล

ตอบแทนกบมลคาปจจบนของตนทน หลกเกณฑใน

การพจารณาโครงการ คอ จะเลอกด�าเนนโครงการก

ตอเมอมลคาปจจบนสทธมคามากกวาหรอเทากบศนย

จงจะถอวาผลตอบแทนจากการลงทนนนคมคา เพราะ

แสดงวารายไดมากกวาหรอเทากบตนทน

อตราสวนผลตอบแทนตอตนทน (Benefit-Cost

Ratio : BCR) เปนการเปรยบเทยบมลคาปจจบนของ

ผลตอบแทนกบมลคาปจจบนของตนทน หลกเกณฑ

ในการตดสนใจ คอ คา BCR ตองมากกวา 1 ซงหมาย

ถงผลตอบแทนทไดรบจากโครงการมมากกวาตนทน

ทเสยไป

อตราผลตอบแทนภายในของการลงทน (Internal

Rate of Return : IRR) เป นอตราผลก�าไรของ

ฟารมทไดรบจากการลงทนตลอดอายโครงการ หลก

เกณฑในการตดสนใจ คอ อตราคดลดทท�าใหมลคา

ปจจบนสทธเทากบศนย หรออตราผลตอบแทนทมาก

กวาอตราคดลดของโครงการ

กระแสเงนสดรบในแตละปไมเท ากนจะตอง

ค�านวณโดยอาศยการรวมกระแสเงนสดรบสะสมตงแต

ปแรกและเปรยบเทยบกบเงนลงทนทงหมดของโครงการ

ซงระยะเวลาคนทน คอ ระยะเวลาทกระแสเงนสดรบ

สะสมเทากบเงนลงทน จากสตร

ยอดเงนงวดสดทายทตองการ

ยอดกระแสเงนสดงวดถดไป

ระยะเวลาคนทน (ป) =

จ�านวนปกอนคนทน +

ภาพท 1 การตดแตงตนยางพาราแบบตางๆ ก.ตดแตงบรเวณคาคบ ข.ตดแตงกงหลก ค.ตดแตงกงรอง

ก ข ค ภาพท 4 ตดแตงบรเวณคาคบ ภาพท.5 ตดแตงกงหลก ภาพท6 วธการตดแตงรอง

ภาพท 4 ตดแตงบรเวณคาคบ ภาพท.5 ตดแตงกงหลก ภาพท6 วธการตดแตงรอง

ภาพท 4 ตดแตงบรเวณคาคบ ภาพท.5 ตดแตงกงหลก ภาพท6 วธการตดแตงรอง


ผลการทดลองและวจารณปรมาณน�าฝน

ชวงเวลาทแปลงยางโดนลมพายอยางในชวงเดอน

พฤศจกายน 2553 เกษตรกรสวนใหญไดฟ นฟแปลง

ยางในชวงเดอนธนวาคม 2553 ซงในทกการทดลองพบ

ว า ช วงเวลาดงกล าวเป นช วงเวลาทมผลต อการ

รอดตายสงมากเนองจากในเดอนมกราคม –มนาคม

2554 เปนชวงเวลาทยางพาราทไดรบการฟนฟก�าลง

แตกใบออน ก�าลงเจรญเตบโตอยางรวดเรว และยงไมม

ระบบรากทชวยในการหาน�า จงท�าใหใบออนทแตกใหม

อยในชวงสภาพอากาศทแลงจด อณหภมสง (ภาพท 2)

ซงมผลตอการฟนฟตนยางพาราคอนขางสง

ดนและสมบตของดน

ในพนทประสบภยในจงหวดสงขลา และจงหวด

พทลง อยในเขตแนวรอยตอของทงสองจงหวดในต�าบล

เกาะใหญ อ�าเภอกระแสสนธ สวนใหญมลกษณะเปน

ดนรวนหยาบหรอดนรวนละเอยดปนทรายลกมาก เนอ

ดนเปนดนรวนปนทราย ระบายน�าไดด บางสวนของ

พนท จะมลกษณะดนทรายหนามากกวา 100 ซม. ดน

บนเปนสน�าตาล ดนล างเป นสน�าตาล หรอเหลอง

ระบายน�าไดดถงดมาก และมลกษณะดนทพบชนหน

ภายในความลก 50 ซม. จากผวดน ดนมสน�าตาล เหลอง

หรอแดง ระบายน�าได ด ซงดนในเขตน เป นดนทม

ความอดมสมบรณของดนต�า มโอกาสขาดแคลนน�า

เนองจากดนชนบนระบายน�าไดดมาก จงเปนอปสรรค

ตอการฟนฟตนยางพาราทประสบภยธรรมชาตและดน

ทมลกษณะมทรายปนคอนขางสงมผลใหตนมโอกาส

ลมซ�าได

ในเขตอ�าเภอปากพะยน ดนมลกษณะทรายหนา

กวา 100 ซม. หรอดนมชนลกรง กอนกรวดมากกวา

รอยละ 35 แตไมพบชนหนแขง อยในชวง 50-100

ซม.จากผวดน เปนดนรวนปนทราย และมดนเหนยว

ทบอยบนชนดน มความอดมสมบรณของดนต�า และม

การระบายน�าไดด

จ�านวนตนยางทรอดตาย

การตายของตนยางพาราทไดรบการฟนฟโดยการ

เกบขอมลในรอบ 3 ป ตงแต ธนวาคม 2553 –กนยายน

2556 (ภาพท 3) พบวา ในปแรกหลงจากฟนฟวธการตด

แตงกงรองเปนวธทมตนยางตายต�าสด รอยละ 2 ซง

ต�ากวาวธการตดแตงกงหลก และตดแตงบรเวณคาคบท

มต นยางตายรอยละ 3.3 และ 18.0 ตามล�าดบ ม

ความแตกตางอยางมนยส�าคญ สาเหตหลกทท�าให

ต นยางทฟ นฟดวยวธการตดแตงบรเวณคาคบตาย

มากทสด เนองจากการสญเสยความชนภายในตน

จากสภาพอากาศทแห งแล งในเดอนมกราคม ถง

เดอนกมภาพนธ 2554 ในปทสอง วธการตดแตงกง

ภาพท 2 ปรมาณนำาฝนและอณหภม จากสถานตรวจอากาศเกษตรคอหงส อ.หาดใหญ จ.สงขลา

สถานตรวจอากาศเกษตร คอหงส อ.หาดใหญ จ. สงขลา

ภาพท 2 ลกษณะชดดนจงหวดสงขลา ในพนท อ. กระแสสนธ

0

10

20

30

40

0

100

200

300

400

500

ม.ค.

ก.พ.

ม.ค.

เม.ย.

พ.ค.

ม.ย.

ก.ค.

ส.ค.

ก.ย.

ต.ค.

พ.ย.

ธ.ค.

อณหภม (องศาเซลเซยส)ปรมาณน

าฝน (

มม.)

เปรยบเทยบปรมาณน าฝนกบอณหภม

ปรมาณน าฝนป 2554(มม.)ปรมาณน าฝนเฉลยยอนหลง 10 ป (มม.)อณหภมป 2554 (องศาเซลเซยส)อณหภมเฉลยยอนหลง 10 ป (องศาเซลเซยส)


รองยงเป นวธทมต นยางตายเพมต�าสด ร อยละ 3

ซงต�ากวาวธการตดแตงกงบรเวณคาคบ และตดแตงกง

หลก มต นยางตายเพมเตมร อยละ 6.3 และ 5.2

ตามล�าดบ สาเหตหลกทท�าให ต นยางทฟ นฟยงม

การตายเพมเตมเนองจากปรมาณฝนในป 2554 ม

ลกษณะไมสม�าเสมอ ท�าใหเกดการตดเชอโรคใบรวง

ไฟทอปเทอราในชวงหลงจากฟนตวไดไมนาน และบาง

สวนมการลมซ�า เนองจากไมทค�ายนตนไวผอกดวย

ในปทสาม ตนยางสวนใหญทประสบความส�าเรจในการ

ฟ นฟยงมจ�านวนตนตายเพมเตมอกดวย โดยวธการ

ตดแตงกงรองเปนวธทมตนยางตายเพมเตมต�าสด รอย

ละ 0.7 ซงต�ากวาวธการตดแตงกงหลก และตดแตง

บรเวณคาคบ ทมตนยางตายรอยละ 2.8 และ 5.4

ตามล�าดบ การตายเพมเตมในปท 3 สวนใหญเกดจาก

สาเหตไมค�าผ ระบบรากใหมยงไมสามารถสรางใหม

ทดแทนรากแขนงขนาดใหญไดจงท�าใหตนลมซ�า เมอ

น�ามารวมทงสามปแลวพบวา วธการตดแตงกงรองเปน

วธทมตนยางตายต�าสดรอยละ 5.5 เปนวธทประสบ

ความส�าเรจสงสด มความแตกตางอยางมนยส�าคญ

กบวธการตดแตงกงหลก และตดแตงบรเวณคาคบทม

ตนยางตายรอยละ12.4 และ 28.6 ตามล�าดบ

การเจรญเตบโตของตนยางพาราทไดรบการฟนฟ

การเพมขนของขนาดล�าตน (ตารางท 1) ในปแรก

พบวา การเพมขนของขนาดล�าตนคอนขางต�ามาก ตนท

ตดแตงบรเวณกงรองมการเพมขนของขนาดล�าตนสงสด

คอ 2.75 เซนตเมตรตอป รองลงมาเปนวธการตดแตง

กงบรเวณคาคบ และวธการตดแตงกงหลก มการเพม

ขนของขนาดล�าตน 2.55 และ 2.44 เซนตเมตรตอป

ตามล�าดบ เมอเปรยบเทยบกบตนทไม ได รบความ

เสยหาย มการเพมขนของขนาดล�าตน 5.68 เซนตเมตร

ตอป ในปทสอง วธการตดแตงกงรองมการเพมขนของ

ขนาดล�าตนสงสด 3.32 เซนตเมตรตอป รองลงมา

เปนวธการตดแตงกงหลก และวธการตดแตงบรเวณ

คาคบ มการเพมขนของขนาดล�าตน 2.64 และ 2.12

เซนตเมตรตอปตามล�าดบ เมอเปรยบเทยบกบตน

ทไมไดรบความเสยหาย มการเพมขนของขนาดล�าตน

4.18 เซนตเมตรตอป ในปทสาม วธการตดแตงกงรองม

การเพมขนของขนาดล�าตนสงสด 3.55 เซนตเมตรตอ

รอบ 6 เดอน รองลงมาเปนวธการตดแตงกงหลก และ

วธการตดแตงบรเวณคาคบ มการเพมขนของขนาด

ล�าตน 3.25 และ 1.89 เซนตเมตรตอรอบ 6 เดอน ตาม

ล�าดบ เมอเปรยบเทยบกบตนทไมไดรบความเสยหาย

มการเพมขนของขนาดล�าตน 4.03 เซนตเมตรตอรอบ 6

เดอน

ผลของการฟนฟตนยางดวยวธการตางๆ

1. วธการตดแตงบรเวณคาคบ พบวา การจดการ

ในการฟนฟคอนขางงาย ราคาฟนฟคอนขางถก การ

แตกใบออนคอนขางเรวมาก กงทแตกออกมาเปนกง

ภาพท 3 การตายของตนยางในแตละป หลงจากไดรบการฟนฟ

2. การเจรญเตบโตของตนยางพาราทไดรบการฟนฟ การขยายขนาดล าตน ในปทแรกพบวาอตราการขยายขนาดของล าตนคอนขางต ามาก พบวาตนทตดแตงบรเวณกงรองมอตราการขยายขนาดสงสด 2.7 เซนตเมตรตอปรองลงมาเปนวธการตดแตงกงบรเวณคาคบ และ วธการตดแตงกงหลก มอตราการขยายขนาด 2.55 และ 2.44 เซนตเมตรตอป ตามล าดบ เมอเปรยบเทยบกบตนทไมไดรบความเสยหายซงมอตราการขยายขนาด 5.68 เซนตเมตรตอปในปทสองวธการตดแตงกงรองมอตราการขยายขนาดสงสด 3.32 เซนตเมตรตอป รองลงมาเปนวธการตดแตงกงหลก และ วธการตดแตงบรเวณคาคบ มอตราการขยายขนาด 2.64และ 2.12 เซนตเมตรตอปตามล าดบ เมอเปรยบเทยบกบตนทไมไดรบความเสยหายซงมอตราการขยายขนาด 4.18 เซนตเมตรตอป ในปทสามวธการตดแตงกงรองม

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

1 2 3

รอยล

ะ

ปทท ำกำรทดลอง

อตราการตาย

ตดแตงบรเวณคาคบ

ตดแตงกงหลก

ตดแตงกงรอง

วธการ อตราการเจรญเตบโตหลงจากรบการ

ฟนฟรายป (เซนตเมตร) ปท 1 ปท2 ปท3*

ตนทไมไดรบความเสยหาย 5.68 4.18 4.03 ตดแตงบรเวณคาคบ 2.55 2.12 1.89

ปทท�าการทดลอง


เลกๆ คอนขางมาก โดยเฉพาะอยางยงตรงบรเวณรอย

ตด เมอกงเรมมขนาดใหญ มกงฉกคอนขางมาก กงท

เจรญเตบโตมลกษณะทไมสมดล เปนวธทประสบความ

ส�าเรจนอยทสด

2. วธการตดแตงกงหลก พบวา การจดการฟนฟ

ท�าไดคอนขางยาก ทรงพมทเหลอมน�าหนกนอย ราคา

ในการฟนฟคอนขางสง สวนใหญจะใชเครองจกรใน

การท�างาน การแตกใบคอนขางชา การแตกใบออน

สวนใหญจะไปกระจกตวทปลายกงบรเวณรอยตด ม

อตราการตายต�า การฉกของกงออนนอย มโครงสราง

ส�าหรบการพฒนาตามโครงสรางเดมชดเจน เปนวธท

คอนขางประสบความส�าเรจ ทรงพมมลกษณะสมดล

3. วธการตดแตงกงรอง พบวา การจดการท�าได

ยาก เนองจากในทรงพมมน�าหนกมาก มราคาฟ นฟ

คอนขางสง สวนใหญใชเครองจกรในการยกตน แตก

ใบออนชามาก แตมอตราการตายต�า เจรญเตบโตตาม

โครงสรางเดมชดเจน เปนวธการทประสบความส�าเรจ

สงสด

ตวชวดดานเศรษฐศาสตร

การวเคราะหผลประโยชนทเกษตรกรไดรบจาก

การฟนฟยางพาราจากขนาดสวนยาง 5 ไร ซงเปนขนาด

สวนยางเฉลยของกลมตวอยางทงหมด โดยใชตวชวด

ทางการเงนไดแก มลคาปจจบนสทธ (Net Present Val-

ue : NPV) อตราผลตอบแทนตอตนทน (Benefit Cost

Ratio : BCR) และอตราผลตอบแทนภายในของการ

ลงทน (Internal Rate of Return : IRR) เปนเกณฑใน

การวเคราะหทอตราคดลดรอยละ 6 ณ ระดบราคายาง

แผ นดบเฉลยทงประเทศกโลกรมละ 81.21 บาท

(ตารางท 2) พบวา จ�านวนตนยางทท�าการฟ นฟจะ

เปนตวก�าหนดความคมคาของการฟนฟ วธการตดแตง

กงรองจะเปนวธการทคมคาทสด เนองจากมอตราการ

ตายทคอนขางต�ากวา เมอน�ามาวเคราะหแลวค มคา

คอ แปลงทมตนยางลมไมเกนกวา รอยละ 50 หรอ

จ�านวน 38 ตนตอไร ซงเมอค�านวณคา NPV มคา

144,776 บาท คา BCR มคา 1.294 และคา IRR มคา

5.02% และสามารถคนทนภายในไมเกน 7 ป ซง

เปนคาทสามารถยอมรบไดแมจะมคา IRR ต�ากวา

อตราคดลดกตาม รองลงมาวธการตดแตงแบบกง

หลก สามารถท�าไดหากมจ�านวนตนทตองฟนฟไมสง

กวารอยละ 30 หรอ 23 ตนตอไร ซงเมอค�านวณคา

NPV มคา 174,796 บาท คา BCR มคา 1.357 และ

คา IRR มคา 6.00% และสามารถคนทนภายในไมเกน

7 ป เชนกน สวนวธการตดแตงบรเวณคาคบ ไมคมคา

กบการลงทนฟนฟ แมจะมจ�านวนตนทตองฟนฟนอย

กตาม

คาตางๆ เหลานมประโยชนตอการตดสนใจของ

เกษตรกร เปนตวบงชว าเกษตรกรมความค มคากบ

การฟนฟแปลงยางหรอไม

สรปผลการทดลองและค�าแนะน�า การศกษาวธการฟนฟสวนยางพาราอายมากกวา

5 ปทไดรบความเสยหายจากวาตภยเมอ ป 2553 ใน

จงหวดสงขลา และพทลง ซงมลกษณะลมราบ แบบ

ตนทไมไดรบความเสยหาย 5.68 4.18 4.03

ตดแตงบรเวณคาคบ 2.55 2.12 1.89

ตดแตงกงหลก 2.44 2.64 3.25

ตดแตงกงรอง 2.75 3.32 3.55

ตารางท 1 การเพมขนของขนาดล�าตน (เซนตเมตรตอป) หลงจากรบการฟนฟ

วธการ ปท 1 ปท 2 ปท 3*

*วดการเจรญเตบโต 6 เดอน


จ�านวนตนทไดรบการฟนฟ รอยละ 30

NPV (บาท) 47,962 174,796 227,480

BCR 1.099 1.357 1.461

IRR (%) 2.01 6.00 7.21

ระยะเวลาคนทน (ปกรด) 11 7 6


NPV (บาท) -15,120 93,671 144,776

BCR 0.969 1.190 1.294

IRR (%) -0.69 3.52 5.02

ระยะเวลาคนทน (ปกรด) - 9 7


NPV (บาท) -88,711 5,773 50,784

BCR 0.824 1.011 1.101

IRR (%) -4.60 0.24 1.92

ระยะเวลาคนทน (ปกรด) - 19 12

จ�านวนตนทไดรบการฟนฟรอยละ 100

NPV (บาท) -199,097 -126,074 -90,203

BCR 0.617 0.757 0.826

IRR (%) -18.09 -6.67 -4.12

ระยะเวลาคนทน (ปกรด) - - -

ตนทไมไดรบความเสยหาย

NPV (บาท) 554,899

BCR 2.189

IRR (%) 14.02

ระยะเวลาคนทน (ปกรด) 4

ตารางท 2 ดชนความคมคาทางเศรษฐศาสตร

ความคมคาตดแตงบรเวณคาคบอตราการตายสะสม

รอยละ 28.6

ตดแตงกงหลกอตราการตายสะสม

รอยละ 12.4

ตดแตงกงรองอตราการตายสะสม

รอยละ 5.5

ถอนราก จากการฟ นฟ มจ�านวนตนรอดตายรอยละ

71.4 -94.5 และยงมแนวโนมมความเสยหายเพมเตม

อกในอนาคต วธการฟนฟทประสบความส�าเรจสงสด

คอ วธการตดแตงกงรอง มจ�านวนตนรอดตายสงสด

รอยละ 95.5 การเจรญเตบโตสงสด และยงสามารถ

รกษาทรงตนเดมไดอกดวย แตการฟนฟท�าใหชวงระยะ

เวลาการเกบเกยวลดลงอยางนอย 1 ป รวมทงผลผลต

กลดลงเชนกน โดยสวนใหญเกษตรกรมกท�าการฟนฟ

โดยไมไดค�านงถงความคมคาในการลงทน โดยเฉพาะใน

แปลงยางทมอาย 5 ปขนไป การฟ นฟมความคมคา

คอนขางต�า ลงทนสง รวมทงการเจรญเตบโตในชวงหลง

จากการฟนฟปท 1 -2 คอนขางต�ามาก และการเจรญ


เตบโตเป นปกตในป ท 3 แต อาจมแนวโน มความ

เสยหายเพมขนไดเนองจากระบบรากเดมถกท�าลาย ใน

สวนของแปลงทฟนฟนานกวา 2 สปดาหหลงจากลม จะ

สญเสยหนากรดไป 1 ดาน เนองจากเกดความเสยหาย

อยางรนแรงมาก ท�าใหสามารถเกบเกยวผลผลตไดเพยง

ดานเดยว ซงขอมลจากการวจยเปนเพยงตวชวยในการ

ตดสนใจ โดยในป 2553 รฐบาลตองสญเสยงบประมาณ

ในการชวยเหลอ โดยเฉพาะการฟนฟตนทไดรบความ

เสยหายเปนเงนกวา 100 ลานบาท โดยเสยเปลา และ

เกษตรกรไมคมคากบการลงทน จากการประเมนผลทาง

เศรษฐศาสตร หากเกษตรกรตองการฟ นฟควรใช

วธการตดแตงกงรอง และมตนทไดรบการฟนฟไมเกน

รอยละ 50 ของจ�านวนตนทมอยหรอไมเกน 38 ตนตอ

ไร ยงเปนวธการทท�าใหเกษตรกรคมคากบการลงทน

โดยไมตองโคนปลกใหม แมตองใชระยะเวลาในการคน

ทนถง 7 ปกตาม

การใชประโยชนจากขอมลดงกลาว ขางตนจะ

ชวยใหเกษตรกรมแนวโนมประสบความส�าเรจจากการ

ฟ นฟและค มคากบการลงทนสงสด ซงการฟ นฟไม

ค มทนทางเจาหนาทของส�านกงานสงเคราะหการท�า

สวนยางควรแนะน�าใหขอทนปลกแทนใหมเพอลดการ

ขาดทนในอนาคต ขอมลดงกลาวสามารถน�าไปเปน

เคร อ งมอ ทช วยในการตดสนใจของ เกษตรและ

เจาหนาทของส�านกงานสงเคราะหการท�าสวนยางใน

การวเคราะหความค มคาของการฟ นฟตนยางทล ม

จากวาตภยใหกบเกษตรกรตอไป

ค�านยม ขอขอบคณเกษตรกรทอนเคราะหใหใชแปลง

ยางในงานวจยและใหความรวมมอดวยด คณศภมตร

ลมปชย ทใหค�าปรกษา คณทนกร เพชรสงเนน เขยน

โปรแกรมวเคราะหขอมลทางเศรษฐศาสตรการฟ นฟ

และเจาหนาทศนยวจยและพฒนาการเกษตรสงขลา

ทชวยเกบขอมลจนงานวจยนส�าเรจลลวงไปดวยด

บรรณานกรมกรมพฒนาทดน. 2555. ค มอการจดการดนจงหวด

พทลง. ส�านกส�ารวจดนและวางแผนการใชดน

กระทรวงเกษตรและสหกรณ 184 หนา.

กรมพฒนาทดน. 2555. ค มอการจดการดนจงหวด

สงขลา. ส�านกส�ารวจดนและวางแผนการใชดน

กระทรวงเกษตรและสหกรณ 198 หนา.

ศนยภมอากาศ. 2552. สภาวะอากาศประเทศไทย.

ส�านกพฒนาอตนยมวทยา กรมอตนยมวทยา.

ศนยภมอากาศ. 2551. ความสมพนธระหวางการ

เปลยนแปลงภมอากาศ (Climate Change) และ

สภาวะอากาศ (Weather). ส�านกพฒนาอตนยม

วทยา กรมอตนยมวทยา.

สทศน ดานสกลผล, พงษเทพ ขจรไชยกล และ สมยศ

สนธระหส. 2533. ความเสยหายของพนทปลก

ยางพารา เนองจากพายไตฝนเกย. ว.ยางพารา

10(1): 2-23.

ส�านกงานกองทนสงเคราะหการท�าสวนยาง. 2553. คมอ

ปฏบตงานกรณสวนยางพาราท ได รบความ

เสยหายจากอทกภย วาตภย และ ดนถลม ป

2553. ส�านกงานกองทนสงเคราะห การท�า

สวนยาง.

ส�านกงานเลขาธการคณะรฐมนตร. 2553. ประมวล

ขอมลคณะรฐมนตร การชวยเหลอผ ประสบภย

อทกภยป 2553. ส�านกงานสารสนเทศ.


ภาคผนวกท 1



สตรค�านวณมลคาปจจบนสทธ (Net Present Value : NPV)

สตรค�านวณอตราสวนผลตอบแทนตอตนทน (Benefit-Cost Ratio : BCR)

สตรค�านวณอตราผลตอบแทนภายในของการลงทน(Internal Rate of Return : IRR)

ก�าหนดให INBt = ผลตอบแทนสทธของแปลงยางพาราทเกดขนในปท t

i = อตราดอกเบยทใชคดลด

t = ระยะเวลาของโครงการ (1,2,…, n ป)

n = อายของโครงการ

ก�าหนดให B/C = อตราผลประโยชนตอตนทน

Bt = รายไดจากการฟนฟสวนยางพาราในปท t

Ct = ตนทนของการฟนฟสวนยางพาราในปท t

i = อตราคดลดหรออตราดอกเบยทเหมาะสม

t = ระยะเวลาของการลงทนท�าสวนยาง คอ ปท 1, 2,…,n

n = อายสวนยางพารา

IRR = i ทท�าให (Bt-C

t) / (1+i)t = 0

NPV =INB

t

(1+i)t

n

t=1S

B/C = Bt(1+i)-t / C

t(1+i)-t

n

t=1S

n

t=1S

n

t=1S


ตนทนการแปรรปยางขนตนระดบโรงงานพชรนท ศรวารนทร, ทนกร เพชรสงเนน, มณสร อนนตะ และ เอนก กณาละสร กลมวจยเศรษฐกจ สถาบนวจยยาง

ป 2555 ประเทศไทยยงมการสงออกยางแปรรป

ขนตนมากกวา 3,121,332 เมตรกตน แบงเปนยางแผน

รมควน 642,241 เมตรกตน ยางแทง 1,318,417

เมตรกตน น�ายางขน 554,862 เมตรกตน ยางผสม

และยางอนๆ 605,812 เมตรกตน ซงสรางมลคาการ

สงออกมากกวา 270,153.85 ลานบาท แบงเปน ยาง

แผนรมควน 68,898.07 ลานบาท ยางแทง 129,912.47

ลานบาท น�ายางขน 61,506.47 ลานบาท ยางผสมและ

ยางอนๆ 9,836.84 ลานบาท อกทงมการใชยางแปรรป

ขนตนในประเทศกวา 505,052 เมตรกตน แบงเปนยาง

แผนรมควน 127,453 เมตรกตน ยางแทง 164,774

เมตรกตน น�ายางขน 134,040 เมตรกตน และยาง

อนๆ เชน ยางแผนผงแหง ยางเครพ ยางผสม 78,785

เมตรกตน (สถาบนวจยยาง, 2555) อยางไรกตาม

ดวยระบบการคาเสรในปจจบน ผ ประกอบการไทย

อาจประสบปญหาตนทนการผลตทสงกวาประเทศ

เพอนบาน อนเปนผลจากคาแรงงานขนต�าทเพมสง

ขน ประกอบกบราคายางธรรมชาตในไทยมราคาสง

กว าโดยเปรยบเทยบ เหตเพราะตนทนการจดการ

สวนยางทยงคงสง สวนใหญเปนสวนยางขนาดเลก

จงไมเกดการประหยดตอขนาด (Economy of scale)

และการสนบสนนจากโครงการตางๆ ของภาครฐบาล

ท�าใหวตถดบในการน�ามาแปรรปขนตน ซงคดเปน

ร อยละ 85-90 ของตนทนทงหมด สงกวาประเทศ

เพอนบานดวย เปนเหตใหไทยยงไมสามารถแขงขน

ทางดานตนทนการผลตกบประเทศในกล มเอเชยได

โดยเฉพาะอยางยงจน อนโดนเซย และเวยดนาม

ดงนน ผประกอบการของไทยจะตองพฒนาประสทธ-

ภาพทางดานการผลตและน�าเทคโนโลยเขามาใชใน

กระบวนการผลตและเพอลดตนทนการผลตรองรบการ

แขงขนทรนแรงขน ดวยเหตนจงไดศกษาตนทนการ

แปรรปของโรงงานเพอเปนแนวทางวเคราะหความ

พรอมในการลงทนและการปรบตวของธรกจในอนาคต

เพอใหผ ประกอบธรกจสามารถปรบตวเพอรองรบการ

แขงขนได

วธการศกษา กล มตวอยางคอโรงงานแปรรปในภาคใต ภาค

ตะวนออก และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ แยกตาม

ชนดยางทผลต คอ ยางแผนรมควน ยางแทง และ

น�ายางขน เลอกโรงงานท เป นโรงงานเดยว บรหาร

จดการผลตเสรจสนในแหงเดยว เพอความสะดวกใน

การสมภาษณข อมล โดยส มตวอยางแบบเจาะจง

(Purposive sampling) เลอกโรงงานแปรรปทใหความ

รวมมอเพอความถกตองสมบรณของขอมล

จากการจ�าแนกตนทน (อนรกษ, มปป.) ซง

แสดงไวในภาคผนวก ตนทนการแปรรปยาง ท�าการ

ศกษาเฉพาะตนทนแปรสภาพ ซงไดแก คาแรงงาน

และคาใชจายในการผลต แยกเปนตนทนคงท และ

ตนทนผนแปร ประกอบดวย คาทดน อาคาร และ

อปกรณตางๆ คาแรงงาน คาสารเคม คาซอมแซม

คาเสอม คาดอกเบย และคาสาธารณปโภค เปนตน

ผลการศกษาระหวาง ต.ค. 55- ก.ย. 56โรงงานแปรรปยางในประเทศไทย

ป 2556 ไทยมโรงงานแปรรปยางดบประเภท

ตางๆ ทขนทะเบยนกบกรมโรงงานจ�านวน 526 โรง

ในชวงระยะเวลา 15 ป มโรงงานแปรรปยางเพมขน

รอยละ 159.11 เทยบกบป 2542 ซงมจ�านวน 203

โรง สวนใหญตงอยในภาคใตและภาคตะวนออก ซง

เปนแหลงปลกยางเดม จงหวดทมโรงงานแปรรปยาง

มากทสดไดแก จงหวดสงขลาม 75 โรง รองลงมาคอ


จงหวดระยองม 66 โรง ในชวง 5 ป ทผานผประกอบการ

ไดขยายการผลตไปตงโรงงานแปรรปยางในภาคตะวน

ออกเฉยงเหนอเพมมากขน ในจงหวดทมพนทปลกยาง

มาก เชน จงหวดบรรมย 13 โรง อดรธาน 14 โรง และ

หนองคาย 11 โรง สวนในภาคเหนอมโรงงานแปรรปยาง

ในจงหวดเชยงราย 4 โรง พษณโลก 3 โรง (ตารางท 1)

ตารางท 1 จ�านวนโรงงานแปรรปในจงหวดตางๆ ของไทย

ภาค/จงหวด 2556 2552 2549 2542

ภาคเหนอ 9 2 - - พษณโลก 3 - - - เชยงราย 4 2 - - นาน 1 - - - พะเยา 1 - - -ภาคกลางและภาคตะวนออก 103 66 54 40 กรงเทพฯ - - 1 - กาญจนบร 3 - - - จนทบร 11 9 10 4 ชลบร 13 8 9 4 ระยอง 66 42 31 29 สมทรสาคร 2 3 - - ตราด 7 4 3 3 สมทรปราการ 1 - - -ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 84 39 3 - กาฬสนธ - 1 - - บงกาฬ 9 - - - นครพนม 4 1 - - บรรมย 13 2 - - มกดาหาร 6 2 - - ยโสธร 1 1 - - รอยเอด 3 - - - เลย 1 1 - - ศรสะเกษ 5 2 - - สกลนคร 3 2 1 - สรนทร 2 1 - - หนองคาย 11 6 - - อดรธาน 14 6 2 - อบลราชธาน 10 14 - - อ�านาจเจรญ 1 - - - หนองบวล�าภ 1 - - -


ตารางท 1 (ตอ) จ�านวนโรงงานแปรรปในจงหวดตางๆ ของไทย

ภาค/จงหวด 2556 2552 2549 2542

ภาคใต 330 214 201 163 กระบ 9 8 7 6 ชมพร 11 9 14 6 ตรง 38 22 25 19 นครศรธรรมราช 64 34 25 15 นราธวาส 6 5 2 6 ปตตาน 8 9 6 6 พงงา 3 3 4 4 พทลง 56 10 4 2 ยะลา 21 20 30 24 สงขลา 75 71 59 46 สตล 6 2 1 2 สราษฎธาน 30 18 20 19 ภเกต 3 3 4 8รวม 526 321 258 203

ทมา : สถาบนวจยยาง (2542, 2549), สำานกงานตลาดกลางยางพาราสงขลา (2552, 2556)

โรงงานแปรรปทเพมขนในป 2556 สวนใหญ

เปนโรงงานแปรรปยางแผนรมควนในภาคใต ซงเปน

ผลมาจากนโยบายการสนบสนนใหสหกรณหรอสถาบน

เกษตรกรแปรรปยางเพอเพมมลคายางและเพมขดความ

สามารถในการแขงขน จงมการจดทะเบยนกบกรม

โรงงานมากขนซงสวนใหญเปนโรงงานขนาดเลก โรงงาน

แปรรปยางแทงขยายไปตงในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

เพมขน เนองจากเกษตรกรนยมผลตยางกอนถวยซงเปน

วตถดบในการผลตยางแทง โดยเพมจาก 1 โรง ในป

2552 เปน 21 โรง ในป 2556 (ตารางท 2)

ตนทนการผลตยางแผนรมควน

ในการผลตยางแผนรมควน มขนตอนการผลต

และคาใชจายตาง ๆ ในแตละขนตอนดงน

1. รวบรวมยางแผนดบแยกยางตามคณภาพ

เขยนเครองหมายก�ากบประเภทยาง ระบวนทน�าเขา

รหสลกคา และน�าหนก

2. น�ายางแผนทรวบรวมไวลางท�าความสะอาด

โดยลอกยางแชเปนแผนๆ กอนน�าเขาเครองลาง บอลาง

ยางตองมการถายเทน�าตลอดเวลา และมชองระบายน�า

เสย จ มยางแผ นทล างท�าความสะอาดแล วลงใน

สารละลายพาราไนโตรฟนอล (Paranitrophenol)

ความเขมขน 1% เพอปองกนการเกดเชอราในขณะท

รมควนหรออบแหง วางยางทลางแลวบนแทนรองรบ

มพนกงานตรวจสอบความสะอาด

3. การพาดยาง ตองพาดยางใหปลายของแผน

ยางอยในระดบเทากน ไมท�าราวควรเปนไมกลม เชน

ไมไผ มขนาดเสนผาศนยกลางประมาณ 2.5 ซม. ผง

ยางใหสะเดดน�า โดยน�าไปผงในทรมทมอากาศถายเท

ไดสะดวก

4. น�ายางแผนทสะเดดน�าแลวเขาโรงรม การรม

ควนควบคมอณหภมในระดบทเหมาะสมโดยค�านงถง

คณภาพของเนอยาง และความชน มเครองวดอณหภม

ตดตงไวในหองรมทกๆ หอง มปายบนทกการรมประจ�า


ตารางท 2 จ�านวนโรงงานแปรรปยางดบแยกตามชนดยางในป 2542, 2549, 2552 และ 2556

ภาค/ปยางแผนรมควน

ยางแทง ยางแผนผงแหง

น�ายางขน ยางเครพ รวมยางคอมปาวด

ภาคเหนอ 2542 - - - - - - - 2549 - - - - - - - 2552 - 1 - - 1 - 2 2556 6 1 - 1 1 - 9ภาคกลางและภาคตะวนออก 2542 16 7 - 17 - - 40 2549 14 9 5 18 8 - 54 2552 22 13 5 24 2 - 66 2556 36 20 1 29 8 9 103ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 2542 - - - - - - - 2549 3 - - - - - 3 2552 18 1 2 17 1 - 39 2556 26 21 3 10 23 1 84ภาคใต 2542 80 37 - 46 - - 163 2549 56 50 4 75 16 - 201 2552 78 47 15 67 7 - 214 2556 140 51 34 77 22 6 330รวมทงประเทศ 2542 96 44 - 63 - - 203 2549 73 59 9 93 24 - 258 2552 118 62 22 108 11 - 321 2556 208 93 38 117 54 16 526

ทมา : สถาบนวจยยาง (2542, 2549), สำานกงานตลาดกลางยางพาราสงขลา (2552, 2556)

ทกหอง โดยมรายการบนทก ดงน วนทเขารม ความชน

อณหภมทกวน วนทคาดการณจะเอายางอบออก โดย

ปกตจะใช เวลาในการรมควนหรออบให ยางแห ง

ประมาณ 4 วน โดยในแตละวนจะใช อณหภมใน

การรมควนหรออบ ดงน

วนท 1 ใชอณหภม 49-52 องศาเซลเซยส




5. น�ายางทรมควนแลวมาคบและจดชนยาง

บรเวณสถานทคบยางตองสะอาด มระบบการถายเท

อากาศด มโคมไฟสองสวางเพยงพอส�าหรบการจด

ชนยาง ยางทน�ามาคดเกรดตองวางบนโตะเหลกหรอ

โตะปดวยวสดผวเรยบไมมเสยน ยางทคดเกรดแลว จะ


ตองแยกวางบนโตะซงมเครองหมายชนยางก�ากบ

6. การอดกอนและหบหอ จดเรยงแผนยางให

เปนระเบยบแลวน�าเขาเครองอดโดยมน�าหนกกอนละ

111.±0.5 กโลกรม หอดวยยางชนเดยวกบยางกอน

7. การทาแปง น�าหนกเฉลยของแปงประมาณ

300 กรม/กอน จะตองไมเกน 450 กรม/กอน เมอแหง

แลวจะสามารถปองกนความชนและไมใหกอนยางตด

กนเวลาวางทบกน

8. การตตรา

8.1 เครองหมายบอกชนยาง : ท�าเครอง

หมายดวยตวอกษรขนาด 8 นว ไวบนดานขางของมด

ยาง 2 ดาน ทอยตรงกนขาม

8.2 เครองหมายระบชอ หางราน บรษท :

ใชตวอกษรขนาด 5 นว บนกอนยางอก 2 ดานทอย

ตรงขามกน

8.3 เครองหมายก�ากบชดยาง : ตดวยตวเลข

ขนาด 5 นว ลงใตชอบรษททกดาน ตวเลขก�ากบชด

บนกอนยางจะตองตรงกบทอยในใบสงมอบของ (B/L)

ตวเลขก�ากบชดในใบสงของแตละใบในการสงมอบ

แตละครงของบรษทหนงๆ จะตองไมซ�ากน

9. การตรวจสอบน�าหนก ส มชงน�าหนก 10%

น�าหนกตองได 111±0.5 กก./กอน

10. การจดเกบ วางยางทตตราเรยบรอยแลวบน

พนเหลก พนไมลบเสยน หรอพนซเมนตปองกนความ

ชนได

11. การซอนกอนยางตองมไมกระดานคนระหวาง

ชน ยางตองไมเสยรปทรง

12. การขนยาง พนรถจะตองสะอาด ขณะขน

ยางควรขนภายในอาคารทมหลงคา และกอนรถออก

ตองคลมดวยผาใบ (สถาบนวจยยาง, มปป.)

จากการส�ารวจโรงงานตวอยางทผลตยางแผนรม

ควน ขนาดก�าลงการผลต 20,000 ตน/ป มตนทนการผลต

เทากบ 3.39 บาท/กก. (ตารางท 3)

ตนทนการผลตยางแทงชน 20

การผลตยางแทงชน 20 (STR20) วตถดบทใช

ไดแก ยางแผนดบ ยางกอนถวย และเศษยางตางๆ ใน

การผลต น�าเศษยาง ยางกอนถวย ใสในถงแชน�าเพอ

ใหสงสกปรกตางๆ ตกตะกอนไปกอนบาง แลวน�ายาง

ทแชไปยงเครองตดยอยใหเปนชนเลกๆ ซงจ�านวนครง

และจ�านวนเครองทใชขนอยกบความสกปรกมากนอย

ของยาง มการผสมยางแผนดบทมความสะอาดลงไป

ใหคลกเคลากบเศษยางในบอรวม จากนนน�ายางผสม

ผานเครองรดเครพ และเครองตดยอยตามล�าดบ ซง

ทกขนตอนตองอาศยน�าฉดชะลางยางอยางมาก เมอ

ไดยางออกมาในลกษณะเปนเมดหรอชนเลกๆ เอายาง

ตารางท 3 ตนทนการผลตยางแผนรมควน

รายการ บาท/กก.

ตนทนคงท

คาทดน อาคารโรงงาน โรงรมควน อปกรณ เครองชง รถยกยาง 0.49

คาใชจายในการบรหาร เงนเดอนผจดการ พนกงาน 0.35

คาดอกเบยเงนทนหมนเวยน 0.30

ตนทนผนแปร

คาแรงงาน ดง ลางยาง ตากยาง ใสฝน เกบยาง คดตง อดกอน ทาแปง 1.28

คาวสด น�ามนกาด แปง ฟน ไฟฟา วสดส�านกงาน 0.97

รวม 3.39


ตารางท 4 ตนทนการผลตยางแทงชน 20



คาทดน อาคารโรงงาน อปกรณ เครองชง รถยกยาง 0.18




คาแรงงาน 0.72

คาซอมบ�ารงเครองจกร 0.07

คาไฟฟา 0.50

กาซแอลพจ 0.17

น�าบาดาล 0.03

คาวสดสนเปลอง 0.04

รวม 2.38

ทได ลงกระบะน�าเข าเครองอบ ใชลมร อนอณหภม

ประมาณ 100-110 องศาเซลเซยส ใชเวลาอบจนแหง

นานประมาณ 4 ชวโมง แลวจงใชลมเยนเปายางท

แหงแลวใหเยนลง อณหภมประมาณ 60 องศาเซลเซยส

น�ายางทอบแหงแลวมาชงน�าหนกและอดเปนแทงๆ

ละ 33.33 กโลกรม ขนาด 670x330x170 มลลเมตร

หรอขนาดอนๆ ตามทผ ใชตองการ และหอแทงยาง

ด วยพลาสตกโพล เอทลนบรรจลงลง (วราภรณ ,

2549) สรปขนตอนการผลตยางแทงชน 20 แสดงไว

ในภาพท 1

จากการส�ารวจโรงงานตวอยางทผลตยางแทงชน

20 ขนาดก�าลงการผลต 36,000 ตน/ป มตนทนการผลต


ตนทนการผลตน�ายางขน

การผลตน�ายางขน สวนใหญใชวธการป น ซง

โรงงานจะจดหาน�ายางสดโดยตงจดรบซอน�ายางตามท

ตางๆ หรอซอจากผ รวบรวม หรอเกษตรกรมาขายท

โรงงานโดยตรง ในการรวบรวมน�ายางขอส�าคญทตอง

ค�านงถงและถอปฏบต คอ การรกษาความสะอาดและ

การใชสารรกษาสภาพน�ายางอยางถกตองเพยงพอ ปกต

จะใชแอมโมเนยอยางเดยวหรอรวมกบสารชวย เชน

Tetra Methyl Thiuram Disulphide (TMTD) กบ Zinc

Oxide (ZnO) ควรน�าน�ายางสดทรวบรวมไดเขากระบวน

การผลตใหเรวทสดจงจะใดน�ายางขนทมคณภาพด

ขนตอนการผลตเมอน�ายางสดเขาโรงงานจะถายลง

ถงรวม เกบตวอยางตรวจสอบปรมาณเนอยางแหงและ

ถงยาง

รวม

ตดชน

ยาง

ท�าใหยางสะอาด

แลวน�าลงถงรวม

ผานเครองเครพ

แลวน�าลงถง

ยอยยางเปน

เมดเลก

อบยาง

ใหแหง

อดเปน

แทง

ภาพท 1 ขนตอนการผลตยางแทงชน 20


ปรมาณกรดไขมนระเหยได ตลอดจนปรมาณธาต

แมกนเซยม เ พอใช เป นข อมลในการปรบสมบต

น�ายางสดใหเหมาะสม ในทางปฏบตโรงงานจะเตม

diammonium hydrogen phosphate (DAHP) ลงใน

น�ายางอยางนอย 1 วน เพอตกตะกอนธาตแมกนเซยม

จากนนจะเปดน�ายางออกจากถงเกบส การป นดวย

เครองปนซงจะแยกน�ายางออกเปน 2 สวน คอ น�ายาง

ขนทต องการ และอกสวนหนงเปนผลพลอยได คอ

หางน�ายาง ขนตอนสดทายของการปนน�ายางขน คอ

การรวบรวมและรกษาสภาพของน�ายางขน สารทนยม

ใช รกษาสภาพน�ายางข น คอ แอมโมเนย หรอใช

แอมโมเนยรวมกบสารชวยบางชนด เชน Zinc Oxide

(ZnO), Zinc Diethyl Dithiocarbamate, Tetra Methyl

Thiuram Disulphide (TMTD) การเกบน�ายางขนเพอ

รอจ�าหนาย อาจบรรจในถงขนาดใหญ 30-100 ตน หรอ

ถงขนาดความจ 200 ลตร (วราภรณ, 2549)

จากการส�ารวจโรงงานตวอยางทผลตน�ายางขน

ขนาดก�าลงผลต 60,000 ตน/ป มต นทนการผลต


สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ ป 2556 ไทยมปรมาณการผลตยางธรรมชาต

4,170,428 ตน ปรมาณสงออก 3,664,941 ตน และใช

ในประเทศ 520,628 ตน ผลผลตยางธรรมชาตแยก

ตามประเภทเปนยางแผนรมควน 912,676 ตน ยาง

แทง 1,579,788 ตน น�ายางขน 775,662 ตน ยางผสม

804,784 ตน ยางอนๆ 97,518 ตน คดเปนสดสวนการ

ผลต ยางแผนรมควน : ยางแทง : น�ายางขน : ยางผสม :

ยางอนๆ เปน 22 : 38 : 19 : 19 : 2 (สถาบนวจยยาง,

2556) แนวโนมการผลตไทยมการผลตยางแทงเพมขน

จากเดมซงมการผลตยางแผนรมควนมากกวายางแทง

และมการจดทะเบยนตงโรงงานยางแทงเพมขนในภาค

ตะวนออกเฉยงเหนอ ในดานตนทนการผลตยางชนด

ตางๆ จากการศกษาพบวา ผประกอบการมตนทนการ

ผลตเพมขนจากนโยบายการเพมคาแรงขนต�าเปน 300

บาท/วน โดยตนทนการผลตยางแผนรมควน เทากบ

3.39 บาท/กโลกรม ตนทนการผลตยางแทง เทากบ 2.38

บาท/กโลกรม ตนทนการผลตน�ายางขน เทากบ 1.78

บาท/กโลกรม และจากการสอบถามผประกอบการยงม

ตารางท 5 ตนทนการผลตน�ายางขน



คาทดน อาคารโรงงาน อปกรณ เครองชง รถยก 0.05




คาแรงงาน 0.30

คาสารเคม 0.80

คาซอมบ�ารงเครองจกร 0.05

คาไฟฟา 0.30

คาวสดสนเปลอง 0.10

รวม 1.78


ตนทนดานอนๆ ทมความส�าคญ เชน การบรหารการเกบ

สตอกวตถดบยาง การจดการเกยวกบการสญเสยทเกด

ขนจากการผลต การเกบสตอกยางทผลตเตรยมสงมอบ

ซงตนทนดงกลาวเกบไดยาก ขนอยกบสถานการณและ

ความช�านาญของผประกอบการแตละราย

เอกสารอางองวราภรณ ขจรไชยกล. 2549. ยางธรรมชาต : การผลต

และการใชงาน. ส�านกงานกองทนสนบสนนการ

วจย (สกว.) 176 หนา.

สถาบนวจยยาง. 2542. รายชอโรงงานแปรรปยางดบ

ป 2542. โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตร

แหงประเทศไทย จ�ากด. กรงเทพมหานคร.

สถาบนวจยยาง. 2549. รายชอโรงงานแปรรปยาง

2549. สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร.

สถาบนวจยยาง. 2555. สถตยางประเทศไทย. ปท 41

(2555) ฉบบท 4.

สถาบนวจยยาง. 2556. สถตยางประเทศไทย. ปท

42(2556) ฉบบท 4.

สถาบนวจยยาง. มปป. คมอการผลตยางแผนรมควน

ทมคณภาพ. สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร.

ส�านกงานตลาดกลางยางพาราสงขลา. 2552. ทำาเนยบ

โรงงานแปรรปยางดบ ป 2552. สถาบนวจยยาง

กรมวชาการเกษตร.

ส�านกงานตลาดกลางยางพาราสงขลา. 2556. ทำาเนยบ

โรงงานแปรรปยางดบ ป 2556. สถาบนวจยยาง

กรมวชาการเกษตร.

อนรกษ ทองสโขวงศ. มปป. ความรเบองตนเกยวกบ

การบญชตนทน : การแยกประเภทตนทน. ภาค

วชาการเงนและบญช, คณะวทยาการจดการ

มหาวทยาลยขอนแกน.


ภาคผนวก

1. ตนทนตามลกษณะสวนประกอบของผลตภณฑ

สวนประกอบของตนทนทใชในการผลตสนคาหรอ

ผลตภณฑแตละชนด ประกอบดวยวตถดบทางตรง

คาแรงงานทางตรง และคาใชจายการผลต ดงน

1.1 วตถดบ (Materials) เปนสวนประกอบส�าคญ

ของการผลตสนคาหรอผลตภณฑส�าเรจรปโดยทวไป ซง

ตนทนทเกยวกบการใชวตถดบในการผลตสนคาอาจจะ

ถกแบงออกเปน 2 ลกษณะ คอ

1.1.1 วตถดบทางตรง (Direct materials)

หมายถง วตถดบหลกทใชในการผลต และสามารถระบ

ไดอยางชดเจนวาใชในการผลตสนคาชนดใดชนดหนง

ในปรมาณและตนทนเทาใด รวมทงจดเปนวตถดบสวน

ใหญทใชในการผลตสนคาชนดนน ๆ

1.1.2 วตถดบทางออม (Indirect materials)

หมายถง วตถดบตางๆ ทเกยวของโดยทางออมกบการ

ผลตสนคา แตไมใชวตถดบหลกหรอวตถดบสวนใหญ

โดยปกตแลว วตถดบทางออมอาจจะถกเรยกวา “วสด

โรงงาน” ซงจะถอเปนคาใชจายการผลตชนดหนง

1.2 คาแรงงาน (Labor) หมายถง คาจางทจาย

ใหแกลกจางหรอคนงานทท�าหนาทเกยวของกบการ

ผลตสนคา โดยปกตแลวคาแรงงานจะถกแบงออกเปน

2 ชนด คอ คาแรงงานทางตรง (Direct labor) และ

คาแรงงานทางออม (Indirect labor)

1.2.1 คาแรงงานทางตรง (Direct labor)

หมายถง คาแรงงานตางๆ ทจ ายใหแกคนงานหรอ

ลกจางทท�าหนาทเกยวกบการผลตสนคาส�าเรจรป

โดยตรง เป นค าแรงงานสวนส�าคญในการแปรรป

วตถดบใหเปนสนคาส�าเรจรป

1.2.2 คาแรงงานทางออม (Indirect labor)

หมายถง คาแรงงานทไมเกยวของกบคาแรงงานทางตรง

ทใชในการผลตสนคา เชน เงนเดอนผควบคมโรงงาน

เงนเดอนพนกงานท�าความสะอาดเครองจกร และ

โรงงาน พนกงานตรวจสอบคณภาพ ชางซอมบ�ารง

ตลอดจนตนทนทเกยวของกบคนงาน เชน คาภาษทออก

ใหลกจาง สวสดการตางๆ เปนตน ซงคาแรงงานทาง

ออมเหลานจะถอเปนสวนหนงของคาใชจายการผลต

1.3 คาใชจายการผลต (Manufacturing Over-

head) คาใชจายการผลต หมายถง แหลงรวบรวมคา

ใชจ ายตางๆ ทเ กยวของกบการผลตสนคา ซงนอก

เหนอจากวตถดบทางตรง คาแรงงานทางตรง ไดแก

คาน�า คาไฟ คาเชา คาเสอมราคา คาประกนภย คาภาษ

เปนตน แตอยางไรกตาม คาใชจายเหลานกจะตอง

เปนคาใชจายทเกยวกบการด�าเนนการผลตในโรงงาน

เทานน ไมรวมถงเงนเดอน คาเชา คาไฟฟา คาเสอม

ราคา ทเกดขนจากการด�าเนนงานในส�านกงาน ดงนน

คาใชจ ายการผลตจงถอเปนทรวมของคาใชจายใน

การผลตทางอ อมตางๆ (Cost pool of indirect

manufacturing costs) บางกรณกมการเรยกคา

ใช จ ายการผลตว า ค าใช จ ายโรงงาน (Factory

Overhead) โสหยการผลต (Manufacturing Burden)

ตนทนผลตทางออม (Indirect Costs) เปนตน

2. การจ�าแนกตนทนตามความส�าคญและลกษณะ

ของตนทนการผลต

การจ�าแนกตนทนตามความส�าคญและลกษณะ

ของตนทนการผลตนน กเพอใชในการวางแผนและ

ควบคมมากกวาทจะจ�าแนกเพอการค�านวณตนทนของ

สนคาหรอบรการ สามารถจ�าแนกได 2 ลกษณะ คอ

2.1 ต นทนขนต น (Prime Costs) หมายถง

ต นทนรวมระหวางวตถดบทางตรงและคาแรงงาน

ทางตรง ซงตามปกตเราจะถอวา ตนทนขนตนจะมความ

สมพนธ โดยตรงกบการผลต รวมทงเป นต นทนทม

จ�านวนมากเมอเทยบกบตนทนการผลตทงหมด แต

อยางไรกตาม ในยคปจจบน การผลตในธรกจบางแหง

มการใชเครองจกรมากขน ท�าใหตนทนคาแรงงานทาง

ตรงลดลง ในลกษณะเชนนตนทนขนตนกจะมความ

ส�าคญลดลงเมอเทยบกบตนทนแปรสภาพ

2.2 ตนทนแปรสภาพ (Conversion costs)

การจ�าแนกตนทนส�าหรบวเคราะหขอมล


หมายถง ตนทนทเกยวกบแปรสภาพและเปลยนรปแบบ

จากวตถดบทางตรงใหกลายเปนสนคาส�าเรจรป ตนทน

แปรสภาพจะประกอบดวย คาแรงงานทางตรง และคา

ใชจายการผลต จากทกลาวแลวกคอ เมอกจการมการ

ลงทนในเครองจกรมากขน คาเสอมราคา คาซอมบ�ารง

ซงจดเปนคาใชจายการผลต กจะมจ�านวนมากขนตาม

ไปดวย ดงนน ในปจจบนน ส�าหรบธรกจทมการใช

เทคโนโลยชนสง กจะใหความส�าคญกบตนทนแปร

สภาพมากกวาตนทนขนตน

ความสมพนธดงกลาว แสดงไดดงภาพ

3. การจ�าแนกตนทนตามพฤตกรรมของตนทน

การจ�าแนกตนทนตามพฤตกรรมของตนทน (Cost

Behavior) มลกษณะทส�าคญ คอ เปนการวเคราะห

จ�านวนของตนทนทจะมการเปลยนแปลงไปตามปรมาณ

การผลต หรอระดบของกจกรรมทเปนตวผลกดนใหเกด

ตนทน (Cost Driver) ในการผลต ทงทเกยวกบการ

วางแผน การควบคม การประเมน และวดผลการด�าเนน

งาน การจ�าแนกตนทนตามความสมพนธกบระดบของ

กจกรรม เราสามารถทจะจ�าแนกตนทนได 3 ชนด คอ

ตนทนผนแปร ตนทนคงท ตนทนผสม อยางไรกตาม

แนวคดในการจ�าแนกตนทนใน 3 ชนดน เปนการจ�าแนก

ตนทนทอย ในชวงของตนทนทมความหมายตอการ

ตดสนใจ (Relevant range) นนกคอ เปนชวงทตนทน

คงทรวมและตนทนผนแปรตอหนวย ยงมลกษณะคงท

หรอไมเปลยนแปลง

3.1 ตนทนผนแปร (Variable Costs) หมายถง

ตนทนทจะมตนทนรวมเปลยนแปลงไปตามสดสวนของ

การเปลยนแปลงในระดบกจกรรมหรอปรมาณการผลต

ในขณะทตนทนตอหนวยจะคงทเทากนทกๆ หนวย โดย

ทวไปแลวตนทนผนแปรนจะสามารถควบคมไดโดย

แผนกหรอหนวยงานทท�าใหเกดตนทนผนแปรนน ใน

เชงการบรหารนน ตนทนผนแปรจะเขามามบทบาท

อยางมากตอการตดสนใจของฝายบรหาร เชน การ

ก�าหนดราคาสนคาของกจการ กจะตองก�าหนดให

ครอบคลมทงสวนทเปนตนทนผนแปรและตนทนคงท

ทงหมด ในกรณทกจการจะท�าการผลตและจ�าหนาย

สนคาในสวนทนอกเหนอจากก�าลงการผลตปกต แต

ไมเกนก�าลงการผลตสงสดของกจการ การตดสนใจ

ก�าหนดราคาสนคาในใบสงซอพเศษน กไมควรทจะต�า

กวาตนทนผนแปรตอหนวย

3.2 ตนทนคงท (Fixed Costs) หมายถง ตนทน

รวมทมไดเปลยนแปลงไปตามระดบของการผลตในชวง

ของการผลตระดบหนง แตตนทนคงทตอหนวยกจะ

เปลยนแปลงในทางลดลงถาปรมาณการผลตเพมมาก

ขน นอกจากน ตนทนคงทยงแบงออกเปนตนทนคงท

อก 2 ลกษณะ คอ ตนทนคงทระยะยาว (Committed

Fixed Cost) เปนตนทนคงททไมสามารถเปลยนแปลง

ไดในระยะสน เชน สญญาเชาระยะยาว คาเสอมราคา

เปนตน และตนทนคงทระยะสน (Discretionary Fixed

Cost) จดเปนตนทนคงท ทเกดขนเปนครงคราวจาก

การประชมหรอตดสนใจของผบรหาร เชน คาโฆษณา

คาใชจายในการคนควาและวจย เปนตน ส�าหรบใน

เชงการบรหารแลวตนทนคงทสวนใหญมกจะควบคม

ไดดวยผบรหารระดบสงเทานน

ตนทนการผลต

ตนทนคาใชจาย

ในการผลตตนทนแรงงาน

ตนทนขนตน ตนทนแปรสภาพ

วตถดบ


สมบตเนอไมยางพาราพนธปลกเปนการคากบการใชประโยชนฐตาภรณ ภมไชย1, กฤษดา สงขสงห2, กรรณการ ธระวฒนสข3, เฉลมพล ภมไชย4, จรวฒน รยาพนธ4

และ อารกษ จนทมา1 1สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร2ศนยวจยและพฒนาการเกษตรสราษฎรธาน ส�านกวจยและพฒนาการเกษตรเขตท 7 กรมวชาการเกษตร3ศนยวจยยางฉะเชงเทรา สถาบนวจยยาง4ภาควชาพชไรนา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

การใชไมยางพาราเปนวตถดบในการแปรรปหรอ

ใชเนอไมโดยตรงเพมมากขน โดยไมยางพาราสวนมาก

ไดจากการตดโคนตนยางเกาซงหมดหนากรด หรอ

ผลผลตน�ายางลดลงไมค มคาแรงงานในการกรด จง

จ�าเปนตองตดโคนเพอหรอปลกทดแทน หรอน�าพนทไป

ใชประโยชนดานอน ไมยางพาราสามารถน�ามาพฒนา

ใหเกดมลคาเพมและใชประโยชนใหมากทสดไดใน

รปแบบตางๆ ไดแก เครองเรอน ผลตภณฑไม ไมแผน

เชอเพลง และเยอกระดาษ เปนตน การคนควาและวจย

หาพนธ ไม ยางพาราทมสมบตไม เหมาะสมกบการ

น�าไปใชงานดานอตสาหกรรม เพอลดคาใชจ ายใน

การด�าเนนงานและคาสารเคมในการรกษาคณภาพไม

ใหสามารถใชงานไดนานและมความแขงแรง ตาม

สมบตดานตางๆ ของไมยางพาราโดยเฉพาะสมบต

ทางเคม สมบตเชงกลของไม และปจจยองคประกอบ

อนๆ ขนอยกบ ชนดไม อาย ระดบความสง และสภาพ

แวดลอม เปนตน ชนดของไมโดยทวไป มองคประกอบ

หลกทางเคม ไดแก ลกนน ประมาณ 16-24% เซลลโลส

ประมาณ 43-47% เฮมเซลลโลส ประมาณ 25-35%

และสารแทรกในเนอไม ประมาณ 2-8% การศกษาองค

ประกอบเคมและคณสมบต เชงกลไม ยางพารา ม

วตถประสงคเพอเปนดชนคดเลอกพนธ ส�าหรบโครง

การปรบปรงพนธยางพาราเนอไม (timber clone) หรอ

พนธยางพาราเพอน�ายางและเนอไม (latex timber

clone) ส�าหรบพฒนาสายพนธทมคณภาพ ตามความ

ตองการในอตสาหกรรมทใชไมยางพารา

เนอไมสวนใหญมองคประกอบหลก คอ เซลลโลส

ซงมหนาทหลก คอ สรางความแขงแรงใหแกเนอไม และ

มความสมพนธกบคณสมบตเชงกลของไม กลาวคอ

ไมทมสดสวนองคประกอบของเซลลโลสสงจะสงผลให

มคาความแขงแรงเชงกลสงดวยเชนกน ยกตวอยาง

เชน ถาเนอไมมเซลลโลสสงจะมผลตอแรงดง (tensile

stress) ท�าใหโครงสรางเสนใยภายในเนอไม (ไมโคร

ไฟบรล) มแรงตานการดงสง ท�าใหไมเสยรป นอกจากน

ลกนน เปนสารประกอบฟโนลก มสวนชวยปองกน

คณภาพเนอไมและมความสมพนธกบสมบตเชงกล

ของไม ดงนน องคประกอบทางเคมและคาความ

แขงแรงเชงกลจงมความสมพนธกน ซงเปนประโยชน

ตอการน�าไมไปใชประโยชนใหตรงกบลกษณะงาน

ดานตางๆ

ลกษณะและสมบตตางๆ ของไมยางพาราลกษณะเนอไมยางพารา

ตามธรรมชาต มสขาวอมเหลอง หรอ สขาวอม

ครม มลวดลายใหเหนไดถาเลอยตดไมดานรศม ม

ความเหมาะสมใชท�าเครองเรอนสธรรมชาตหรอยอมส

น�าหนกและความแขงแรงของไมยางพาราเมอเปรยบ

เทยบกบสกแลว จดเปนไมอยในกลมเดยวกน คอ ม

น�าหนกและความแขงแรงปานกลาง สมบตเกยวกบการ

อบแหง การหดตว และการคงรปขณะใชงาน การอบ


ไมยางพาราหนา 2 นว จะใชเวลาประมาณ 10-12 วน

ซงจะเรวกวาการอบไมสกประมาณ 2 เทา การแตกเสย

หายจากการอบมนอย นอกจากไมตดไสจะแตกเสยหาย

มาก การหดตวของไมดานรศมและดานสมผสใกลเคยง

กบไมสก แตการหดตวทางดานยาวตามเสยนไมยาง

พารามคาสงกวาปกต ( 0.9-1.1 % ) ตารางท 1 การหดตว

ของไม มผลตอลกษณะของไมเมอท�าการอบแหง

จะเหนวาไมยางพารา มสดสวน(%)การหดตวไมตาง

จากไมชนด เชน ไมตะเคยน หรอไมสก การเรยงไม

อยางถกวธ และการใชน�าหนกกดทบขณะอบ จะชวย

ลดการโคงโกงบดงอหอตวของไมได การคงรปของไม

ยางพาราขณะใชงานอยในเกณฑใชได ความยากงายใน

การตกแตงดวยเครองจกร ไมยางพาราเปนไมเนอแขง

ปานกลาง สามารถแปรรป เลอยไสไดงาย ปญหาของไม

ยางพาราทโรงงานผลตเครองเรอนไมตองค�านงคอ ไม

ยางพาราถกท�าลายดวยมอดหรอเชอราไดงาย หลง

จากการตดทอน จะตองรบแปรรปปองกนรกษาไมดวย

การอดน�ายาเคมและอบแหง ผลตภณฑทท�าจากไม

ยางพาราควรน�าไปใชในทแหง ไมสมผสน�า หรอความ

ชนสง ไมยางพารามการบดโคงโกงงอหอตวสง และมตา

ไมมาก การน�ามาใชควรท�าเป นชนส วนสนๆ หาก

ตองการท�าชนสวนทมความยาวหรอหนากวาง ควรท�า

เปนไมประสาน การเลอยตดทอน การซอย การเจาะร

การตบว หากใบมดไมคม หรอการขดทรนแรง จะท�าให

เกดรอยบนเนอไมได ไมยางพารามเสยนขยบางบรเวณ

ท�าใหไสไมเรยบไดยาก ตองเสยเวลาขดมาก การยอมส

ท�าไดยาก เพราะการดดซมสไมเทากน การท�าชนสวน

ดวยวธกลงกลมจะลดเสยนขยได ไมยางพาราจะม

ปรมาณไมลดลงในหนาฝน เนองจากการชกลากไมท�า

ไดยาก การใชงานไมยางพารา การเลอยไม การเจาะ

เขาไม การไสกบ กบไมยางพาราคอนขางงาย แต

คอนขางยากในการขดกลงเหลาแตง ไมยางพาราม

ความส�าคญเปนแหลงวตถดบส�าหรบงานหตถกรรม

ไมพน แผนชนไมอด แผนใยไมอดหนาแนนปานกลาง

ไมบางประกบ ไมประกบ ไมบางอดเสยนตงฉาก และ

อนๆ

ลกษณะทางกายภาพ

ไม ยางพาราเป นไม ทมรพรนระบบทอน�าแผ

กระจายทวไป(Diffuse porous) ไมคอยมความแตกตาง

ในชนวงปของเนอไมเมอมองจากภาพดานหนาตดขวาง

ล�าตน (cross section) เปนไมเนอแขงทมน�าหนกเบา ม

เคยม (Cotylenlobium spp.) 0.79 6.4 11.5 0.43 17.5

ยาง (Dipterocarpus sp.) 0.55 4.0 10.2 0.43 14.1

ยางพารา (Hevea brasiliensis) 0.58 3.0 5.6 0.90 9.2

ตะเคยนทอง (Hopea odorata) 0.67 3.8 6.4 0.39 10.4

ทง (Litsea grandis) 0.39 3.9 7.2 0.30 11.1

ประด (Pterocarpus spp.) 0.58 2.9 4.8 0.32 7.8

สยาแดง (Shorea crurtisii) 0.41 4.3 9.5 0.23 13.6

พะยอม (Shorea talura) 0.46 4.2 7.9 0.47 12.3

สก (Tectona grandis) 0.54 2.5 5.2 0.09 7.6

ตารางท 1 การหดตว (%) ของไมบางชนดในประเทศไทย

ชนดไมถ.พ.

ไมสด

การหดตว

ดานรศม ดานสมผส ตามยาว ตามปรมาตร

ทมา : ดดแปลงจาก พงศ และคณะ (2517)


เสนใยเสยนไมเปนเสนตรงขนานกบแกนของล�าตนเปน

ชวงๆ มเสนใยเสยนสนเสยนวนหรอเสยนยอนกลบ

บาง เนอไมเสนใยเสยนขนาดปานกลางจนถงหยาบ

(Medium coarse texture 150-250 ไมครอน) ทอนซง

เมอตดใหมเนอไมเปนสขาวอมเหลอง แลวเปลยนเปนส

ครมเหลองปนน�าตาลออน เนอไมแหงในความชน

บรรยากาศมคาความถวงจ�าเพาะ 0.557 น�าหนกเฉลย

515 กโลกรม/ลกบาศกเมตร ทความชน 12 % วงปการ

เจรญเตบโตไมปรากฏใหเหนเดนชด การเจรญเหนเปน

วงปปลอมจะปรากฏไดชดในหนาตดดานขวาง เกดจาก

จากการสรางและกระจายเสนใยไมฝนแรงดง(tension

wood) ไมมกระพไม ทแสดงความแตกตางจากแกนไม

เนองจากไมมการสะสมของสารแทรก ซงปกตเกดใน

ระหวางกระบวนการสรางแกนไมในพชหลายชนด การ

สะสมสารเกบพลงงาน เมทาบอไลท(metabolite) ในรป

ของน�าตาลทละลายน�าไดและแปง พบวา มมากในเนอ

ไมยางพารา แทนทการสะสมในแกนไม แมวาเปนเวลา

นาน การสะสมกยงไมเปลยนแปลงหรอแทนทดวยสาร

อนใหเปนแกนไม ทงนยางพาราเปนไมโตเรว ดงนน การ

สรางแกนไมจงไมเกดในไมยางพาราและเนอเยอสะสม

อาหาร ดงนน เซลลเนอไมจงเตมเตมดวยน�าตาลท

ละลายน�าไดและแปง ท�าใหไมยางพาราถกท�าลายได

งายโดย เชอรา แมลง หนอนเจาะ ดวงและปลวก เปนตน

เนอไมตนฤดและปลายฤดไมสามารถจ�าแนกความ

แตกตางกน เนองจากเนอเยอเจรญ หรอแคมเบยม

(cambium) ของยางพารามการเจรญเตบโตอยาง

รวดเรวตอเนอง

ลกษณะทางกายวภาค

เนอไมยางพาราประกอบไปดวย เซลลเสนใย

(fibers) และเซลลทอน�า (vessel elements pores)

พาเรงไคมา (axial parenchyma) และ เรย (rays) ใน

สดสวนตางกน คลายกบไมเนอแขงชนดอน เซลลเสน

ใยมความยาว 1.1-1.5 มลลเมตร มสารลกนนมาสะสม

เตมทงหมดหรอบางสวน ความหนา 22 ไมโครเมตร

เซลลทอน�ามขนาดเลกจนถงใหญปานกลาง จ�านวนทอ

1 ถง 4 ร/ตารางมลลเมตร โครงสรางการกระจายของ

เซลลทอสนบสนนการซมซาบของสารเคมในไมเนอ

ระหวางขบวนการเกบรกษาไมยางพารา ชอง(Lumen)

ภายในเซลลทอน�าเตมไปดวยโครงสราง ไทโลส (tylose)

คลายถงกลมโปงเขาไปขางในผนงเซลลทอน�า เปน

ลกษณะประจ�าของไมยางพาราตามธรรมชาต ปรมาณ

การเกดไทโลสมผลกระทบตอการซมซานของสารเคม

ในการรกษาเนอไม

ไมฝนแรงดง(Tension woods) ปรากฏโดยทวไป

ในไมยางพารา เปนขอบกพรองตามธรรมชาตหรอการ

เจรญผดปกตท�าใหมปญหาหลายอยางกบไมยางพารา

เมอตดโคนตนไม สงเกตพนทหนาตดของไม จะเหน

ไมฝนแรงดงเปนพนทสขาวฟเปนปยเหมอนขนแกะ

เหลอบวาวเปนมน ไมฝนแรงดงแสดงออกโดยการ

ไมสะสมสารลกนนกบเสนใยเจลลาตน(Gelatinous

fibers) สดสวนไมฝนแรงดงผนแปรขนกบแตละตนและ

ความสงของตนไม จากการสงเกตประมาณรอยละ

15-65 พบไมฝนแรงดงในกระดานเลอยไมยางพารา

ไมฝนแรงดงท�าใหเกดความผนแปรในขบวนการท�า

ไมใหแหง ขบวนการตกแตงขดท�าส ระหวางการเลอย

ไมกระดาน การเจาะใสกลงไม และการท�าผลตภณฑ

ส�าเรจ ปญหาทวไปในระหวางการท�าไมแหงคอ การหอ

มวนตวของไมกระดาน การบด การยบตว การโกงโคงงอ

และการผกตดกน

สมบตทางกายภาพและเชงกล เปรยบเทยบไมยาง

พารากบไมสก

ไมยางพาราเปนสาร ลกนน เซลลโลส (Lignocel-

luloses) ทความหนาแนนไมสม�าเสมอตลอดทงหมด

สมบตทางกายภาพและเชงกล มความผนแปรตามความ

ยาวแกน ในทศทางของเสยน ดานรศม ซงตงฉากกบ

เสยนไมในทศทางดานรศม และในทศทางตามยาวแกน

ตงฉากกบเสยนไม ความแขงแรงของไมยางพารา แสดง

ในตาราง 3 คณภาพการใชงานและความสามารถใน

การปรบใชผลตภณฑชนงานส�าเรจของไมยางพารา

เมอเปรยบเทยบกบไมสก พบวา เหมาะสมกบงาน

หตถกรรมเกอบทกชนดของงานเครองเรอนและชนงาน

ตามความม งหมาย ดชนความเหมาะสมของไมยาง

พาราตอสมบตความแขงแรง เมอเปรยบเทยบกบไมสก

แสดงในตารางท 2 - 3


ความชน (%) 12 12

ความถวงจ�าเพาะ 0.596 0.604 0.521 0.557

ความหนาแนน (กโลกรม/ลกบาศกเมตร) 1,053 676 944 515

แรงดดหกสถต (กโลกรม/ตาราง ซม.) 841 959 437 756

แรงดดโคงงอ (กโลกรม/ตาราง ซม.) 109.7 119.6 55.6 82.0

แรงอด (กโลกรม/ตาราง ซม.)

ขนานเสยน 415 532 200 374

ตงฉากกบเสยน 86 101 47 101

ความแขง (กโลกรม)

ดานขาง 554 512 310 538

ดานปลาย 486 488 309 627

แรงเฉอนขนานเสยน (กโลกรม / ตาราง ซม.) 94.9 102.3 77.1 113.6

แรงดงตงฉากกบเสยน (กโลกรม / ตาราง ซม.) 73.9 62.0 47.4 59.8

น�าหนก (ความชน12 %) 93

แขงแรงฐานะคาน (Strength as beam) 62

แขงตงฐานะคาน (Stiffness as beam) 99 77

เหมาะสมฐานะเสา (Suitability as post) 52

ทนแรงกระแทก (Shock resistance) 75

ทนแรงเฉอน (Shear) 92

ความแขง (Hardness) 74

สมประสทธการแยกตว (Splitting coefficient) 75

ตารางท 2 สมบตกายภาพ และเชงกล ของไมสก เปรยบเทยบกบไมยางพารา

ตารางท 3 ดชนความเหมาะสมในการใชงานไมยางพารา เมอเทยบกบไมสกใหมคา 100

สมบตกายภาพ และเชงกล

สมบต

ไมสก(Tectona grandis)

ดชนความเหมาะสม

ไมยางพารา(Hevea brasiliensis)

สด สดแหง แหง

ทมา : ดดแปลงจาก George, P.J. and Kuruvilla, J. (2000)

ทมา : ดดแปลงจาก George, P.J. and Kuruvilla, J. (2000)


วธการศกษา ศกษาสมบตทางเคมและทางกลของไมยางพารา

ทได รบการคดเลอกมาจากแปลงเปรยบเทยบพนธ

ยางพาราขนตนทมอาย 13 ป 20 สายพนธ ประกอบ

ดวย พนธทางการคา 6 พนธ ไดแก BPM 24, PB 260,

RRIT 251, RRIT 408, RRIM 600 และ ฉะเชงเทรา 50

และลกผสมอก 14 สายพนธ ไดแก RRI-CH-35-59,

RRI-CH-35-470, RRI-CH-35-499, RRI-CH-35-544,

RRI-CH-35-650, RRI-CH-35-775, RRI-CH-35-787,

RR I -CH-35 -1397 , RR I -CH-35 -1403 , RR I -

CH-35-1461, RRI-CH-35-1757, OP-CH-35-2086,

OP-CH-35-1886 และ OP-CH-35-2019

สมบตทางเคมทศกษา ไดแก ลกนน สารแทรก

โ ฮ โ ล เ ซ ล ล โ ล ส เ ฮ ม เ ซ ล ล โ ล ส อ ล ฟ า เ ซ ล ล โ ล ส

เพนโตซาน การละลายในดาง (1% NaOH) และเถา

สมบตทางกลทศกษา ไดแก Static bending

(โมดลสการแตกหก, MOR* และโมดลสความยดหยน,

MOE**) แรงอดขนานเสยน (Compression parallel

to grain) แรงอดต งฉากเสยน (Compression

perpendicular to grain) แรงเฉอนขนานเสยน

(Shearing parallel to grain) แรงดงตงฉากเสยน

(Tensile perpendicular to grain) ความแขง

(Hardness) และการฉก (Cleavage)

สรปผลการศกษาและการน�าไปใชประโยชน การคดเลอกสายพนธ ทมสมบตทางเคมและ

ทางกลทด และสามารถน�าไปใชประโยชนในอตสาห-

กรรมไมยางพาราดานตางๆ จ�าแนกไดดงน

พนธทมสารแทรกสง ไดแก พนธ RRI-CH-35-

787, RRI-CH-35-544 และ BPM24 โดยสารแทรกจะ

มสารทมหนาทท�าลายแบคทเรย เหด และราตางๆ

ชวยท�าใหเกดความคงทนมากขน

พนธทมลกนนสง ไดแก พนธ RRI-CH-35-787,

OP-CH-35-2019 และ PB260 โดยลกนนใหความ

แขงแรงแกพช (strength property) และปองกนเชอ

เหดรา

ภาพท 1 แสดงขนตอนการเตรยมตวอยางไมเพอวเคราะหองคประกอบทางเคมของเนอไม ก. แสดงระดบตำาแหนงของลำาตนเหนอพนดนท 1.3 ม.

เพอตดทอนตวอยางทจะนำาไปใชวเคราะหองคประกอบทางเคม ข. ชนไมทมความยาว 20 ซม. หนเปนแวนๆ ค. ไมทถกสบเปนชนเลกๆ ใหมขนาดเทา

กบไมจมฟน แลวทำาใหไมอยในสภาพทแหงโดยการผงแดดไวประมาณ 2-3 วน ง. นำาตวอยางไมทแหงไปบดและรอนผานตะแกรงทมความละเอยด

40 เมช และตกคางบนตะแกรงทมความละเอยด 60 เมช

*MOR = Modulus of Ruture, **MOE = Modulus of Elasticity

ก

ข ค ง


ภาพท 2 ขนตอนการวเคราะหองคประกอบทางเคมของเนอไม

ภาพท 3 ไดอะแกรมการตดไมเพอทดสอบตามหนาตดของลำาตน และ

นำาไปวเคราะหสมบตเชงกล

ภาพท 4 การตดชนไมตามไดอะแกรมเพอทดสอบคณสมบตเชงกล

ผงไมทผานการบดและรอนผานตะแกรงทม

ความละเอยด 40 เมช และตกคางบน

ตะแกรงทมความละเอยด 60 เมช

วเคราะหปรมาณสารแทรก

ทละลายในตวท�าละลาย

อนทรยเอทานอล-เบนซน,

เอทานอล และน�ารอน ตาม

มาตรฐาน TAPPI T204

om-88 (1988)

ว เคราะห ปรมาณลกนน

ต า ม ม า ต ร ฐ า น T A P P I

T222 om-98 (1998)

ค�านวณปรมาณเฮม เซล

ล โลส จากค า โฮโลเซล

ลโลส ลบดวยคาแอลฟา

เซลลโลส

สลายเฮมเซลลโลส

วเคราะหปรมาณแอลฟา

เซลลโลส ตามมาตรฐาน

T A P P I T 2 0 3 o m - 8 8

(1988)

วเคราะห ปรมาณเพนโต

แซน ตามมาตรฐาน TAPPI

T223 cm-84 (1984)

ว เ ค ร า ะ ห ป ร ม า ณ โ ฮ โ ล

เซลลโลส ใชวธ Acid chlo-

rite ของ Browing (1967)

สลายลกนน ว เ ค ร า ะ ห ป ร ม า ณ ก า ร

ละลายของ วต ถ ในสาร

ละลายโซเดยมไฮดรอกไซด

ความเขมขน 1% ในเนอไม

ต า ม ม า ต ร ฐ า น T A P P I

T212 om-98 (1998)

วเคราะหปรมาณเถาในเนอ

ไมโดยการเผาทอณหภม

625 °ซ. ตามมาตรฐาน

T A P P I T 2 1 1 o m - 9 3

(1993)


ภาพท 5 ตวอยางเครองมอทใชในการวเคราะหคณสมบตเชงกล ก. เครองมอวเคราะหความแขงแรงและความแขงตงในการดดสถตย ข. เครองมอ

วเคราะหความเคนอดขนานเสยน

ก ข

พนธ ทม เฮม เซลล โลสสง ได แก พนธ OP-

CH-35-1886, ฉะเชงเทรา 50 และ RRI-CH-35-544

โดยเฮมเซลลโลสมความสมพนธอยางใกลชดกบลกนน

ในการท�าหนาทคลายกาวในเนอไมชวยค�าจนเซลลและ

ประสานองคประกอบอนๆ ในเนอไมใหเชอมตดกน

พนธทมแอลฟาเซลลโลสสง ไดแก พนธ RRI-

CH-35-1757, RRI-CH-35-1397 และ RRI-CH-35-544

โดยแอลฟาเซลลโลสมส วนส�าคญท�าใหไม มความ

แขงแรง ถาเนอไมมปรมาณแอลฟาเซลลโลสสง จะม

ความแขงแรงเพมมากขน รวมทงท�าใหยากตอการเขา

ท�าลายของเชอแบคทเรย เหด รา

พนธทมคาปรมาณการละลายในดางต�า ไดแก

พนธ RRI-CH-35-1403, RRI-CH-35-1461 และ PB260

โดยการละลายในดางของไมยางพารา ท�าใหทราบวา

ไมมความคงทนตอเชอเหด รา มากนอยเพยงใด ถาการ

ละลายในดางมปรมาณต�า แสดงวาไมมความคงทนตอ

เชอเหด ราสง

พนธทมคาแรงดดสถตยสง ไดแก พนธ RRI-

CH-35-59, RRIT 251 และ RRIM 600 โดยคาทไดน�า

ไปค�านวณออกแบบความแขงแรงและการโกงของ

องคอาคารทรบน�าหนกตงฉากกบแกน เชน คาน (beam)

ตง (joist) จนทน (rafter) แป (purlin)

พนธทมคาแรงอดขนานเสยนสงและแรงอดตง

ฉากเสยน ไดแก พนธ BPM 24, RRI-CH-35-59, RRIT

251, RRIM 600 และ RRIT 408 โดยผลการทดสอบนม

ประโยชน เพราะอาคารไมแทบทกชนดจะตองมบางสวน

ของโครงสรางทรบแรงอดชนดน เชน เสา คราวฝา

โครงถก เสาเขม

พนธทมคาแรงเฉอนขนานเสยนสง ไดแก พนธ

RRIM600 และ OP-CH-35-2086 โดยถาความเคนเฉอน

ขนานเสยนของไมมคาต�าจะเปนจดออนของไม การ

ออกแบบโครงสรางไมจงตองตรวจสอบความเคนชนดน

ในการออกแบบบางสวนของโครงสรางไม เชน ขอตอไม

ทยดดวยอปกรณยดทางกล คาน โดยเฉพาะคานไม

ประกบทมความลกมากๆ

พนธทมคาแรงดงตงฉากเสยนสงไดแก พนธ RRI-

CH-35-1461 และ BPM24 ผลจากการทดสอบการดงทง

ขนานและตงฉากเสยนมประโยชนตอการออกแบบ

โครงสรางไมมาก ตวเลขแรงดงขนานเสยนน�าไปใช

ออกแบบโครงถก คานไม ประกบ แผ นผวบางรบ

ความเคน

พนธทมคาความแขงสง ไดแก พนธ BPM24

และ RRIM600 การทดสอบความแขงส�าหรบไมม

ประโยชน ในการเลอกไมไปใชงานทตองทนตอการ

ขดขวนเสยดสเปนประจ�า เชน พนไม อปกรณกฬา

เครองเรอน

จากขอมลทไดสามารถใชเปนดชนในการเปรยบ

เทยบพนธยางและเปนแม-พอพนธเพอการปรบปรงพนธ

นอกจากน ยงสามารถอธบายไดวาคณสมบตทางเคม

และเชงกลของยางพารา 20 สายพนธมอทธพลขนอย


กบความแตกตางของพนธ ทงนขอมลในการศกษาม

ประโยชนตอการใชงานอตสาหกรรมไมยางพารา เชน

การผลตเฟอรนเจอรตางๆ หรอผลตภณฑอตสาหกรรม

แปรรปไมยางพาราทงหมด ซงจะสงผลใหสามารถเกบ

รกษาไมไวไดนานโดยไมตองอาบน�ายาเคมและชวยลด

คาใชจายบางสวนส�าหรบการเลอกไมใหเหมาะสมกบ

งาน ถาสามารถใชไมยางพาราทดแทนไมเศรษฐกจ

อนๆ ไดกจะท�าใหลดระยะเวลาในการผลตและชวยเพม

รายไดใหแกเกษตรกรอกดวย ความส�าคญอกประการ

หนงคอ มสวนชวยในการพฒนาวงการอตสาหกรรม

ไมยางพาราของประเทศเพอใหสามารถน�าไมไปใช

ประโยชนไดในวงกวางยงขน

บรรณานกรมกรมปาไม. 2548. ไมเนอแขงของประเทศไทย. พมพ

ครงท 3 กลมงานพฒนาผลตผลปาไม, ส�านกวจย

การจดการปาไมและผลตผลปาไม, กรงเทพฯ.

ไตรรตน เนยมสวรรณ และ นคม แหลมสก. 2553.

คณสมบตทางเคมของไมตะก. วารสารวนศาสตร

29 (2): 64-72.

บญน�า เกยวของ และ มยร ดวงเพชร. 2542. คมอ

ปฏบตการทดสอบเชงกลของไม. พมพครงท 1

โครงการเผยแพรความรทางวนผลตภณฑ ม.ก.,

กรงเทพฯ.

พงศ โสโน สงคราม ตรงรฏฐทพย และ ศร เจอวจตร-

จนทน. 2517. ปรมาณความชน การหดตว ความ

ถวงจำาเพาะ และชองวางในเนอไมไทย. กองวจย

ผลตผลปาไม กรมปาไม.

สถาบนวจยยาง. 2554. คำาแนะนำาพนธยางป 2554.

โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศ

ไทย จ�ากด, กรงเทพฯ.

ASTM. 1980. Annual Book of ASTM Standards.

American Society for Testing and Materials.

Philadelphia, Pa., U.S.A.

Browning, B.L. 1967. Methods of Wood Chemistry.

Interscience, Publishers, Wiley, New York.

George, P.J. and Kuruvilla, J. 2000. Natural

Rubber Agro management and Crop

Processing. Rubber Research Institute of

India. Kottayam-686009.

Rowell, R.M. 2005. Handbook of Wood Chemistry

and Wood Composites. Taylor and Francis,

New York.

Sjostrom, E. 1993. Wood Chemistry Fundamentals

and Applications. 2nded. Academic Press

Inc., San Diego.

TAPPI Standard T203 om-88. 1988. Alpha-,

Beta- and Gamma-Cellulose in Pulp. The

Technical Association of the Pulp and Paper

Industry, TAPPI Press, Atlanta, Georgia,

U.S.A.

TAPPI Standard T211 om-93. 1993. Ash in Wood,

Pulp, Paper and Paperboard: Combustion at

525 °C. The Technical Association of the

Pulp and Paper Industry, TAPPI Press,

Atlanta, Georgia, U.S.A.

TAPPI Standard T212 om-98. 1998. One Percent

Sodium Hydroxide Solubility of Wood and

Pulp. The Technical Association of the Pulp

and Paper Industry, TAPPI Press, Atlanta,

Georgia, U.S.A.

TAPPI Standard T222 om-98. 1998. Acid-Insoluble

Lignin in Wood and Pulp. The Technical

Association of the Pulp and Paper Industry,

TAPPI Press, Atlanta, Georgia, U.S.A.

TAPPI Standard T264 om-88. 1988. Preparation of

Wood for Chemical Analysis. The Technical

Association of the Pulp and Paper Industry,

TAPPI Press, Atlanta, Georgia, U.S.A.


ขาวสถาบนวจยยาง

ยายขาราชการ กรมวชาการเกษตร มค�าสงท 918/2557 ลงวนท

23 มถนายน 2557 ยายขาราชการ ดงน

นางอรศรา คงแกว เจาพนกงานธรการฝาย

บรหารทวไป ส�านกงานตลาดกลางยางพาราสงขลา

จงหวดสงขลา สถาบนวจยยาง ยายไปด�ารงต�าแหนง

เจาพนกงานธรการ ฝายบรหารทวไป ศนยวจยและ

พฒนาการเกษตรสงขลา ส�านกวจยและพฒนาการ

เกษตรเขตท 8 จงหวดสงขลา

นางกนกกร แกวมณ เจาพนกงานธรการ

ฝายบรหารทวไป ศนยวจยและพฒนาการเกษตร

สงขลา ส�านกวจยและพฒนาการเกษตรเขตท 8

จงหวดสงขลา ยายไปด�ารงต�าแหนงเจาพนกงาน

ธรการ ฝายบรหารทวไป ส�านกงานตลาดกลางยาง

พาราสงขลา จงหวดสงขลา สถาบนวจยยาง

แตงตงขาราชการ กรมวชาการเกษตร มค�าสงท 1023/2557 ลง

วนท 10 กรกฎาคม 2557 แตงตงขาราชการด�ารง

ต�าแหนงผอ�านวยการกลม ดงน

ตามทกรมวชาการเกษตรมค�าสงให นายอารกษ

จนทมา นกวชาการเกษตรช�านาญการพเศษ ผอ�านวย

การกลมวชาการ สถาบนวจยยาง ไปรกษาการใน

ต�าแหนงผเชยวชาญดานยางพารา นน จงแตงตงให

นายสธ อนทรสกล ท�าหนาทผอ�านวยการกลมวชาการ

สถาบนวจยยาง เปนการชวคราวจนกวาจะมค�าสง

เปลยนแปลง

ปรบปรงโครงสรางการบรหารงาน สถาบนวจยยาง มค�าสงท 57/2557 ลงวนท 25

กรกฎาคม 2557 ปรบปรงโครงสรางการบรหารงาน

ภายในหนวยงานของสถาบนวจยยาง เ พอความ

เรยบรอย คลองตว และมประสทธภาพ จงใหงาน

ยางระหวางประเทศ และงานถายทอดเทคโนโลย อย

ภายใตกลมวชาการ สถาบนวจยยาง

ประชมสมมนา ศกษาดงาน ณ ตางประเทศ สถาบนวจยยาง สงบคลากรเขารวมประชม

สมมนาเชงปฏบตการ ณ ตางประเทศ ดงน

นายวทยา ฉายสวรรณ นายสวทย รตนพงศ

และนายส ธ อนทรสกล รวมหารอดานการคายาง

ชองทางการจดจ� าหนาย ตลาดโภคภณฑสนค า

ลวงหนา และอตสาหกรรมยางในภาพรวม เพอกระชบ

ความรวมมอในดานอตสาหกรรมยางของท งสอง

ประเทศ ระหวางวนท 29 – 30 กรกฎาคม 2557 ณ

ประเทศญปน

นางณพรตน วชตชลชย และ น.ส.พชรา

อนทะแสง เขารวมประชมคณะท�างานดานผลตภณฑ

ยางภายใตคณะกรรมการทปรกษาดานมาตรฐาน

และคณภาพของอาเซยน ครงท 19 และการประชม

The Task Force for Rubber Based Product ครงท

10 จดโดยคณะกรรมการทปรกษาดานมาตรฐานและ

คณภาพของอาเซยน ระหวางวนท 19 – 21 สงหาคม

2557 ณ เมองบาหล สาธารณรฐอนโดนเซย

นายวทยา พรหมม เขารบการฝกอบรมเทคนค

ตางๆ ในการเพาะเลยงเนอเยอและการถายฝากยน

ในยางพารา ระหวางวนท 1 สงหาคม ถง 31 ตลาคม

2557 ณ สถาบนวจยยาง สาธารณรฐประชาชนจน

นายสธ อนทรสกล และน.ส.มณสร อนนตะ

เขารวมประชมเชงปฏบตการ เพอหาแนวทางการ


พฒนาระบบราคายาง ในการแกไขวกฤตราคายาง

จดโดย สภาวจยและพฒนายางระหวางประเทศ

(IRRDB) ระหวางวนท 8 – 9 กนยายน 2557 ณ

กรงกวลาลมเปอร ประเทศมาเลเซย

จดประชมสมมนา สถาบนวจยยาง จดประชมสมมนาเชงปฏบตการ

ดงน

สมมนา เร อง หนวยสนบสนนเปนหวใจ

ความส�า เร จขององคกร ระหวาง วน ท 20 – 22

มถนายน 2557 ณ บานไมชายเลน รสอรท อ�าเภอ

เมอง จ งห วดสมทรสงคราม มผ เข าร วมสมมนา

98 คน

สมมนาเชงปฏบตการเร อง การวจยและ

พฒนาดานการผลตทกสาขา ระหวางวนท 22 – 25

กรกฎาคม 2557 ณ ไอธารา รสอรท แอนด สปา

จงหวดเพชรบร มผเขารวมสมมนา 42 คน

ส ม ม น า เ ช ง ป ฏ บ ต ก า ร เ ร อ ง ก า ร เ พ ม

ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ ใ ห ก บ เ จ า ห น า ท ท ป ฏ บ ต ง า น ต า ม

พระราชบญญตควบคมยาง พ.ศ.2542 ระหวาง

วนท 23 – 24 สงหาคม 2557 ณ โรงแรมบศยรนทร

อ�าเภอเมอง จงหวดหนองคาย มผ เ ขารวมสมมนา

80 คน

ประชมวชาการยางพารา คร ง ท 2 /2557

ระหวางวนท 3 – 5 กนยายน 2557 ณ โรงแรม

ทวนโลตส อ�าเภอเมอง จงหวดนครศรธรรมราช โดย

มบคลากรของสถาบนวจยยางและบคลากรภายใน

กรมวชาการเกษตรเขารวมประชม รวม 200 คน

จดฝกอบรม สถาบนวจยยาง จดฝกอบรมใหกบพนกงาน

เจาหนาททปฏบตงานตามพระราชบญญตควบคม

ยาง พ.ศ.2542 ของกรมวชาการเกษตร

หลกสตร ระบบยนค�าขอและออกใบรบรอง/

ใบอนญาตยางพารา จ�านวน 2 รนๆละ 30 คน โดย

รนท 1 จดวนท 27 สงหาคม 2557 รนท 2 จดวนท

1 กนยายน 2557 ณ หองฝกอบรมคอมพวเตอร ชน 3

อาคารศนยสารสนเทศ กรมวชาการเกษตร กรงเทพ

มหานคร

จดฝกอบรมใหกบพนกงานกองทนสงเคราะห

การท�าสวนยาง หลกสตรตางๆ ดงน

หลกสตร การปลกสรางสวนยางและการ


รกษาสวนยาง จ�านวน 2 รนๆ ละ 40 คน โดยรนท 1

จดระหวางวนท 25 – 27 มถนายน 2557 รนท 2 จด

ระหวางวนท 27 มถนายน – 2 กรกฎาคม 2557 ณ

โรงแรมแกรนด พาราไดซ อ� า เภอเมอง จ งห วด

หนองคาย

หลกสตร โรคและศตรยางในพนทปลกยางใหม

ระหวางวนท 7 – 9 กรกฎาคม 2557 ณ โรงแรมเดอะ

วน อ�าเภอเมอง จงหวดบงกาฬ จ�านวนผเขาฝกอบรม

40 คน

หลกสตร การใชปยในสวนยางและการใช

ปยตามคาวเคราะหดน จ�านวน 2 รนๆละ 40 คน โดย

รนท 1 จดระหวางวนท 4 – 5 สงหาคม 2557 ณ

โรงแรมพมาน อนน อ�าเภอเมอง จงหวดเชยงราย รน

ท 2 จดระหวางวนท 14 – 15 สงหาคม 2557 ณ

โรงแรมครสตล กระบ อ�าเภอเมอง จงหวดกระบ

อนเดยขอฝกอบรมและดงาน สภายางประเทศอนเดย (Rubber Board India)

สงเจาหนาท จ�านวน 2 คน มาฝกอบรมดานการผลต

ยางแทง ณ ศนยวจยและพฒนาการเกษตรสงขลา

และดงานโรงงานผลตยางแทง จงหวดสงขลา และ

นครศรธรรมราช ระหวางวนท 22 – 27 กนยายน

2557

วารสารยางพารา ฉบับที่ 3 ปีที่ 35

Education