บทที่ 4
TRANSCRIPT
บทท 4 ภาษามอหมวด วน เวลาและฤดกาล
การรจกวนเวลาเปนการบอกกลาวเหตการณตางๆ ซงสามารถจะบอกเหตการณหรอ การกระท าตางๆ ไดลวงหนา ท าใหมแบบแผนในการด าเนนชวต ส าหรบเดกท มความบกพรองทางการไดยนนน มภาษามอใชในการบอกกลาว เรอง วน เวลา และฤดกาล เชนกน เพอใหม การก าหนดและวางแผนในการด าเนนชวตลวงหนา
1. ภาษามอหมวดวน เดอน ป ภาษามอหมวดวน เดอน ป สามารถท าไดโดยท าภาษามอพยญชนะ ภาษามอ ตวเลข
ซงการท าภาษามอหมวดวน ใชพยญชนะตวหนาเปนหลก เชน วนจนทร ท าทามอ จ และหมนจะไดค าวาจนทร ถาจะท าค าวา วน (ก ามอทงสองขางและเอาแขนมาทบกนทใตหนาอกและชขน) หรอค าวาวนศกร ท าทามอค าวา วน และ ท าทามอ ศ กจะสามารถสอสารกนเขาใจแลว ดงภาพ
วน
ก ำมอทงสองขำงและเอำแขนมำทบกนทใตหนำอกและ ชขนและท ำมอเลข 1
สปดาห แบมอระดบหนำอก หอมอเลกนอย และน ำมออกขำง
หนงรวบและดงขน
จนทร
ท ำทำมอ จ และหมน ศกร
ท ำทำมอ ศ ชขนในระดบหวไหล
33
สวนภาษามอหมวดเดอนสามารถท าภาษามอได 2 แบบ คอ แบบท 1 แบบไทยโดยใชทามอพยญชนะ เชน เดอน มกราคม คนไทยจะเขยนเปนตวยอคอ ม.ค. บคคลทมความบกพรองทางการไดยนกจะท าภาษามอเปนทามอ ม จด ค จด สวนในแบบท 2 แบบสากล ซงใชตวเลขในการท าภาษามอ เชน เดอนมกราคม ตรงกบเดอน 1 เวลาท าภาษามอกจะท าภาษามอ ค าวา เดอน (ท าทามอเลขหนงน ามออกขางมาแตะทปลายนวชและเลอนมา) และตามดวยทามอเลขหนง ดงภาพ
เดอนหนง(มกราคม)
ท ำทำมอ เดอน และท ำทำมอ เลขหนง
เดอนสบ(ตลาคม) ท ำทำมอ เดอน และท ำทำมอ เลขสบ
ในการท าภาษามอในหมวดเดอนมขอควรระวงในการวางต าแหนงของมอ ในขณะทท าทามอเลขควรจะหนหลงมอออกดานนอก และในหมวดนมค าศพททเกยวของอกค าหนงไดแกค าวา ป (ก ามอสองขางซอนกนและหมนมอไปทางดานหนาหนงรอบ) จะใชในการประกอบประโยคเมอมการสนทนา ซงสามารถท าทามอได ตามภาพ
ป
ก ำมอสองขำงซอนกนและหมนมอไปทำงดำนหนำหนงรอบ
2. ภาษามอหมวดเวลา
34
ในการท าภาษามอหมวดเวลาใชการสงเกตจากพระอาทตยจะท าใหจ าภาษามอหมวดนไดงายขน เชน เชา พระอาทตยจะคอยๆ ขน ตอนกลางวนพระอาทตยจะอยตรงกลาง ตอนเยนพระอาทตยจะคอยๆ ตก ดงภาพ
เชา
มอซำยแตะขอศอกมอขวำ มอขวำยกขน กลางวน
มอซำยแตะขอศอกมอขวำ และท ำทำมอ ร
บาย
มอซำยแตะขอศอกมอขวำ มอขวำเลอนลง
เยน มอซำยแตะขอศอกมอขวำ มอขวำลำกลงมำ
ระดบเอว
ค า
ท ำทำมอ สระโอ ทตำและหบมอลงเลกนอย
มด
ท ำทำมอ สระโอ ทตำและหบมอลงชดกน
การบอกเวลาอกแบบหนงคอการบอกชวงของวน เชน วนน พรงน เมอวานน เมอวานซน ซงสามารถท าภาษามอไดเชนกน เชน วนนหรอขณะน ใหนกถงวาตวเราก าลงอยในขณะน เพราะฉะนนกใหแบมอทงสองขางหงายขนและดงลงเลกนอย ถาเปนค าวาพรงน ใหนกถงวาพรงนเปนวนตอไป เวลาท ามอ แบมอขางหและลากมอมาดานหนา ตามภาพ
35
วนน
แบมอทงสองขำงหงำยขนและเลอนลงเลกนอย
พรงน แบมอขำงหและลำกมอมำดำนหนำ
เมอวานน
แบมอหนฝำมอไปดำนหลงและคอยๆเลอนมอผำนห
เมอวานซน แบมอหนฝำมอไปดำนหลงและคอยๆเลอนมอผำนหแลว
ก ำมอชนวชและนวกลำงขน
3. ภาษามอหมวดฤดกาล
ค าศพทในหมวดฤดกาลนมค าศพทเกยวกบธรรมชาตดวย ซงทามอสวนใหญเปนลกษณะของเหตการณนน ๆ เชน ภาษามอค าวา หน จะท ามอเปนกอนและท าทาทาง ประกอบกบสหนา หนกและแขง ตามภาพ
ดน
หงำยมอและน ำปลำยนวมำชดกนขยบไปมำเหมอนดำวกระพรบ
หน ท ำมอเปนกอนและขยบขนลงเลกนอย
สงทมความสมพนธเกยวของกบฤดกาลนน คอดวงจนทร พระอาทตย โดยมความเกยวของกน คอ เวลาทพระจนทร เขาใกลโลกน าทะเลจะขน และเกยวพนธกบฤดกาล รอน หนาว ซงบคคลทมความบกพรองทางการไดยนตองทราบและเรยนรเชนเดยวกบทกคน ในการท าภาษามอ สามารถไดโดยท าทามอตามรปรางและลกษณะและอาการ ตามภาพ
36
ดวงจนทร
ก ำมอขำงหนงแลวน ำปลำยนวชและนวโปงแตะกน คอยๆ กำงนวโปงและนวชลำกนวชเปนครงวงกลมแลว
มำแตะกนเหมอนเดม
พระอาทตย ก ำมอแลวชนวช นวชลำกลงมำทปำก และงมมอยกช
ระดบใบหนำดำนหนำ
รอน
แบมอและพดทหนำ
หนาว ก ำมอสองขำงและขยบไปมำระดบอก
ภาษามอหมวดนมค าศพททนาสนใจและเกยวของอกคอภยพบตตางๆ ทเกดจาก
ธรรมชาตและฤดกาล เชน น าทวม แผนดนไหว โดยท าภาษามอดงน
น าทวม
ก ำมอและน ำนวโปงสอดระหวำงนวกลำงและนวนำง แลวคว ำมอสองขำงในระดบใตหนำอกคอยๆ เลอนขน
ถงบนอก
แผนดนไหว แบมอระดบหนำอกแลวสำยมอไปมำเลกนอย
4. การสนทนาในหมวดวนเดอนป หมวดเวลาและหมวดฤดกาล
37
ก : อายเทาไหร ข : สามสบ
สรป การท าภาษามอในหมวดวน เวลาและฤดกาล ค าศพทสวนใหญจะใชทามอของพยญชนะ สระ ตวเลข มาผสมกนจนสามารถเปนค าศพทและสอสารได การทจะท าภาษามอหมวดวน ตองใชพยญชนะตวหนาของวนนนๆ สวนการท าภาษามอหมวดเดอน ใชทามอ ค าวาเดอน และตามดวยตวเลข สวนการท าภาษามอเวลานนใชความเปนจรงของธรรมชาตจะชวยใหการท าภาษามอสวยและสามารถท าไดเลยไมตองนก เชน เชา ใหนกถงพระอาทตยก าลงจะขน เปนตน ภาษามอหมวดฤดกาลนนใชอาการทเปนธรรมชาตเชนกน เมอเรารอนจะพด เวลาหนาวจะตวสน ซงเปนสงททกคนท ากนอยแลวจงท าใหภาษามอหมวดนเมอเรยนแลวสามารถน าไปใชไดตลอดเวลา
แบบฝกทายบท 1. ใหนกศกษาท าภาษามอค าตอไปน
1.1 วน / เดอน / ป 1.2 วนพฤหสบด 1.3 วนเสาร 1.4 เดอนมถนายน 1.5 เดอนพฤศจกายน 1.6 สปดาห 1.7 กลางวน 1.8 เชา 1.9 พรงน
38
1.10 แผนดนไหว 1.11 ฤดฝน 1.12 น าทวม 1.13 เดอนสงหาคม 1.14 ฤดรอน 1.15 ลมพาย
เอกสารอางอง กรมสามญศกษา. (2547). เอกสารประกอบการสอนภาษามอไทย ระดบ 1. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา ลาดพราว . กระทรวงศกษาธการ. (2544). เอกสารประกอบการอบรมครการศกษาพเศษ. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา ลาดพราว. ปทานกรมภาษามอไทย. (2533). ความรเบองตนเกยวกบภาษามอไทย เลม 1. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช.