รายงานผลการทดสอบมวลรวม ฉบับสมบูรณ์...
TRANSCRIPT
รายงานการทดสอบมวลรวม
Term Report
เสนอ
รศ.ดร.ประเสรฐ สวรรณวทยา
กลมท 4
รายงานนเปนสวนหนงของวชา Civil Eng. Materials Testing Lab
ภาคปลาย ปการศกษา 2555
ก
บทคดยอ
เนองจากปจจบนปนซเมนต ซงเปนสวนประกอบหลกของคอนกรตมความสาคญกบงานกอสราง
ซงสงผลตอการพฒนาของประเทศเปนอยางมากเมอเปรยบเทยบกบวสดกอสรางทใชงานในประเภท
เดยวกน เชน ไม เหลกซงเปนวสดกอสรางหลกในสมยกอนและปจจบนไมเปนทรพยากรธรรมชาตทหายาก
และเรมไมเพยงพอตอความตองการใช พบวา คอนกรตมความคงทน แขงแรง สามารถปรบปรงสวนผสม
เพอใหตรงกบการใชงานไดอยางเหมาะสมและตอบสนองความตองการของการพฒนาโครงสรางพนฐาน
ประเทศทกาลงเตบโตในปจจบน และสอดรบกบนโยบายการเปดประชาคมอาเซยนไดเปนอยางด คอนกรต
จงเปนวสดทใชงานอยางแพรหลายและมความตองการใชมากในปจจบน
จากรายงานของสานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตการลงทนใน
ภาครฐ และภาคเอกชน ขยายตวรอยละ 9.1 เพมขนตอเนองทงการลงทนในดานเครองมอเครองจกรและการ
กอสราง จากในไตรมาสทผานมาทขยายตวรอยละ 8.6 แสดงใหเหนวา คอนกรตซงเปนวสดหลกในการ
กอสรางกาลงมความตองการใชในอตราทเพมขนทกป และเพอความคมคาในการลงทน การผลต และการ
กอสรางดวยคอนกรตนน จาเปนตองอาศยเทคโนโลยใหม ๆ เขามาชวยในกระบวนการตงแตการผลต การ
ลาเลยงขนสง และ การใชงานมากขน เพอประหยดงบประมาณในการลงทนของโครงการตาง ๆ อกทงเพอ
เปนการอนรกษทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม กจะยงทาใหเทคโนโลยตาง ๆในการพฒนาคอนกรต
เขามามบทบาทในการพฒนาวงการคอนกรตของประเทศไทยมากยงขน
โดยไดรวบรวมขอมลอางองรปแบบ และวธการทดลองจากสถาบนระดบชาตทไดรบการยอมรบ
รวมถง มาตรฐานอตสาหกรรม (มอก.) ของ สานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม มาตรฐานของกรม
โยธาธการและผงเมอง (มยผ.) มาตรฐานเอเอสทเอมนานาชาต (ASTM International) มาตรฐานสถาบน
คอนกรตอเมรกน (American Concrete Institute - ACI) และมาตรฐานไอเอสโอ (ISO) จดประสงคของสอ
การสอนน ไดมเปาหมายใหนกศกษาและผสนใจได
1.เขาใจคณสมบตพนฐานของวสดทสาคญในงานวศวกรรมโยธา
2.เขาใจกระบวนการทดลอง และสามารถปฏบตตามกระบวนการทดลองวสดเพอหาคาคณสมบต
ตางๆ ของซเมนต
3.วเคราะหผลลพธของการทดลอง และสามารถวจารณผลลพธได
ข
การทดลองวสดทางวศวกรรมอาจแบงไดเปน 4 ประเภทดงน
1.การทดลองตามมาตรฐาน เพอเอาผลไปใชในงานวศวกรรม
2.การทดลองเพอเรยนรพฤตกรรมของวสด
3.การทดลองเพอเรยนรวธทดลองวสด
4.การทดลองเพอคนควาวจยพฤตกรรมของวสดทไมเคยรมากอน
ทงนเพอใหนสต ทซงจะตองไปเปนวศวกรควบคมและดแลการกอสราง และเปนกาลงหลกในการ
พฒนาวชาชพวศวกรไทยตอไปในอนาคต มความเขาใจถงคณสมบต พฤตกรรม และความสาคญของ
ซเมนต และคอนกรต ชนดตาง ๆ มากขนจงจาเปนตองทาการศกษา คนควา ทดลอง และวเคราะห คณสมบต
พฤตกรรม และความสาคญของคอนกรต แตละประเภททมใชกนอยในงานดานวศวกรรม ในปจจบน
เพอใหมความเขาใจ และสามารถแกไขปญหาตาง ๆทเกดขนในงานคอนกรตไดอยางถกตองตามหลกการ
ตอไป
กลมท 4
ค
สารบญ
หนา
บทคดยอ ก
สารบญ ค
บทท 1 บทนา 1
ความเปนมาและความสาคญของการทดลอง
วตถประสงคของการทดลอง
สมมตฐานการทดลอง
ขอบเขตของการทดลอง
ประโยชนทไดรบจากการทดลอง
บทท 2 ทฤษฏและเอกสารทเกยวของกบการทดลอง 3
ทฤษฎทสมพนธกบเรองททดลอง
คณสมบตของมวลรวมในงานคอนกรต
ความสมพนธระหวางหนวยน าหนกและปรมาณมวลรวมละเอยด
การผสมคอนกรต (MIXING)
เวลาในการผสมคอนกรต
การเทคอนกรต
การทาใหแนน
การบมคอนกรต
คอนกรตสด
บทท 3 วธดาเนนการทดลอง 28
ง
Lab 1 Sieve Analysis of the Fine and Coarse Aggregate
Lab 2 Test Method of Concrete Aggregate by use of the Log Angeles Machine
Lab 3 Test method for Organic impurities in Fine Aggregates for Concrete
Lab 4 Unit Weight and Absorption of Concrete Aggregate
Lab 5 Unit Weight and Voids in Aggregate
บทท 4 ผลการทดลอง ผลการวเคราะห และอภปรายผล 51
ผลการทดลอง
Lab 1 Sieve Analysis of the Fine and Coarse Aggregate
Lab 2 Test Method of Concrete Aggregate by use of the Log Angeles Machine
Lab 3 Test method for Organic impurities in Fine Aggregates for Concrete
Lab 4 Unit Weight and Absorption of Concrete Aggregate
Lab 5 Unit Weight and Voids in Aggregate
วเคราะหผลการทดลอง
อภปรายผล
บทท 5 สรปและวจารณผลการทดลอง 58
สรปผลการการทดลอง
บรรณานกรม 59
ภาคผนวก ก มาตรฐานการทดสอบขนาดคละของมวลรวม
ภาคผนวก ข มาตรฐานวสดมวลรวมสาหรบงานแอสฟลตคอนกรต
ภาคผนวก ค เกณฑการเผอและคานวณวสดมวลรวมตอหนวย
ภาคผนวก ง รายชอสมาชกกลม
ภาคผนวก จ รายชออาจารยทปรกษา/ครและชางเทคนค
1
บทท 1
บทนา
ความเปนมาและความสาคญของการทดลอง
ในยคปจจบนนยมใชคอนกรต หรอ ซเมนต เปนวสดหลกในการกอสรางอยางแพรหลาย เนองจาก
เปนวสดทหางายมราคาไมแพง แตมความแขงแรงทนทานคอนขางมาก สามารถรบกาลงอดไดสง ซง
คอนกรตปกตจะรบกาลงอดไดสงสดหลงจากการผสมไปแลว 28 วน เนองจากสงกอสรางทกชนดตองสราง
ตามมาตรฐานกาหนด คอนกรตทนามาใชกตองมการตรวจสอบคณภาพและการรบกาลงอด ซงการทดลอง
โดยทวไปจะใชเวลาอยางนอย 3 – 7 วน แตในการปฏบตงานจรง วศวกรไมสามารถทจะทราบถงคณสมบต
ตาง ๆของคอนกรตท กาลงใชงานอยได ทงนเนองจากการผสมคอนกรตในแตละครงมความแตกตางกนไป
ทงเวลา สถานท อณหภม และสดสวนการผสม เพอความมนใจและเพอความถกตองวศวกรจงจาเปนตอง
เรยนรและทาความเขาใจในวธการตรวจสอบคณสมบตของคอนกรตทใชงานอยในสนามหรอโครงการ
กอสรางตาง ๆ วามกาลงรบแรงอดแรงดง คาแรงเฉอน เปนไปตามทวศวกรผออกแบบไดทาการออกแบบไว
หรอไม และถาไมเปนไปตามคาทตองการ หรอออกแบบไว จะมวธการในการปรบปรง หรอเพมคาตาง ๆ
นนๆไดอยางไรบาง ทงหมดเปนสงทวศวกรจะตองมความรความเขาใจ เพอทจะสามารถไปทางานภายนอก
ไดอยางถกตองตามมาตรฐานทตองการ
คณสมบตของคอนกรตทแขงตวแลว ขนอยกบคณสมบตของสวนประกอบ ตางๆ เชน น า สวนผสม
มวลรวม และคณสมบตของคอนกรตสด หรอบางครงอาจจะใชเปนคอนกรตผสมเสรจ เพอประหยดเวลา
และเพอความสะดวกในกรณไมมสถานทเอออานวยตอการผสมคอนกรตสดทงนคณสมบตของคอนกรตสด
ทตองการและมความสาคญกบโครงสรางไดแก ความสมาเสมอของเนอคอนกรต ความงายในการลาเลยง
และขนสง การทางานไดสะดวกโดยทสามารถเทลงแบบและเขยาหรอสามารถอดแนนไดงายโดยไมเกดการ
แยกตว และคากาลงรบแรงดงแรงอดของคอนกรตเมอแขงตวแลววามกาลงสามารถแรงไดตามทออกแบบไว
หรอไม และเพอทจะใหเขาใจถงคณสมบตและความสาคญของคอนกรตสด วศวกรจงจาเปนตองทราบ
คณสมบตและความสาคญนน ตลอดจนวธการทดลองคณสมบตของคอนกรตสดดานตางๆ เพอทจะสามารถ
นามาทดลอง ตรวจสอบ คอนกรตสด ทจะนามาใชงานได
2
วตถประสงคของการทดลอง
1) เพอศกษาการกระจายขนาดของมวลรวมละเอยด และมวลรวมหยาบมาคานวณหาปรมาณของ
มวลรวมแตละชนดทจะนามาผสมกน แลวใหขนาดคละของมวลรวมทเหมาะสม
2) เพอหาความตานทานตอการขดสของมวลรวมหยาบ โดยใชเครองลอสแองเจอลส
3) เพอทดลองหาอนทรยสารเจอปนในมวลรวมละเอยด โดยประมาณ
4) เพอทดลองหาความถวงจาเพาะแบบตางๆ และและคณสมบตดานการดดซมน าของมวลรวม
(ภายหลงแชน า 24 ชวโมง)ทงชนดหยาบและละเอยด
5) เพอทดลองหาหนวยน าหนก และชองวางของมวลรวมทใชในการผสมคอนกรต
ขอบเขตของการทดลอง
ทาการทดลองกบ Portland cement ประเภทท 1 ซงเปนปนซเมนตปอรตแลนดธรรมดา เหมาะกบ
งานกอสรางคอนกรตทวๆ ไปทไมตองการคณสมบตพเศษเพมเตม เชน คาน เสา พน ถนน ค.ส.ล. เปนตน
แตไมเหมาะกบงานทตองสมผสกบเกลอซลเฟต
ประโยชนทไดรบจากการทดลอง
นสตมความรความเขาใจถงความสาคญของมวลรวม คณสมบตของมวลรวมและสามารถทดลอง
คณสมบตของมวลรวมเบองตนได สามารถเลอกมวลรวมไดถกตอง และตรงกบลกษณะงาน
3
บทท 2
ทฤษฏและคณสมบตทเกยวของกบการทดลอง
มสงกอสรางในปจจบนเปนจานวนมากททาขนดวยสวนผสมของซเมนต หน ทราย และ
นา เราเรยกสวนผสมนวา คอนกรต คอนกรตเปนวสดกอสรางทมปรมาณการใชงานเพมขนทกท
ทงนเพราะไมซงเปนวสดกอสรางทเคยใชมาแตเดมหายากขนราคาแพง ไมทนทาน รบน าหนก
ไดนอยไมเหมาะสาหรบการกอสรางอาคารหรอสงกอสรางใหญๆ และคอนกรตสามารถหลอ
เปนรปรางตางๆ ตามตองการได จงสะดวกตองานกอสราง โดยเฉพาะอยางยงอาคารหลายๆ ชน
สะพาน โรงงาน ทอระบายน าเขอนกนน า เปนตน คอนกรตจะแขงแรงมากขนถาใสเหลกไว
ภายใน เราเรยกคอนกรตชนดนวา "คอนกรตเสรมเหลก" (Reinforced concrete)
ในสมยโบราณเมอยงไมมการคนพบซเมนตวสดกอสรางทใชกบงานกอสรางใหญๆ เปน
สวนผสมของปนขาว ทราย และน า อาจมวสดอนผสม เชน น าออย เปนตน เพอใหปนขาวและ
ทรายยดตวกนด ขน เราเรยกสวนผสมนวา "ปนสอ" (Mortar) ในทางปฏบตคนสมยกอนมกจะ
เรยกปนสอวา ซเมนต คาวาซเมนตมาจากภาษาละตน ซงแปลวา "ตด" โดยใชเรยกหนปนทตด
เปนชนๆ เพอจะนามาเผาเปนปนขาวแตซเมนตในปจจบนหมายถงตวประสานวสดสองชนด
หรอหลายๆ ชนดใหตดแนน ในกรณของคอนกรตหรอคอนกรตเสรมเหลก ซเมนตเปนตวทาให
ทรายหน และเหลก ยดตดกนแนนเมอแหงและแขงตวดแลว
องคประกอบของคอนกรต
จากอดตจนถงปจจบนนเราพบวา “คอนกรต”ยงคงเปนวสดกอสรางทมความนยมใชงาน
ทงนเพราะคอนกรตมความเหมาะสมกวาวสดกอสรางอนๆ ทงดานราคาและดานคณสมบต
ตางๆ และอาจแยกพจารณาคอนกรตออกเปน 2 สวน คอ
1. สวนทเปนตวประสาน ไดแก ปนซเมนตกบนาและนายาผสมคอนกรต
2. สวนทเปนมวลรวม ไดแก ทราย หน หรอ กรวด
เมอนาวสดตางๆ ของคอนกรตมาผสมกน คอนกรตจะเปนของเหลวมความหนดเวลาหนงซง
สามารถนาไปเทลงแบบหลอตามตองการได เมออายมากขนคอนกรตกจะเปลยนสถานะจาก
4
ของเหลวมาเปนกงเหลวกงแขง และในเวลาตอมากจะเปนของแขงในทสดซงสามารถรบกาลง
อดไดมากขนเรอยๆ ตามอายของคอนกรตทเพมขนจนถงชวงเวลาหนงความสามารถรบกาลงอด
กจะเรมคงท
การเรยกชอองคประกอบของคอนกรตโดยทวๆ ไปวสดสาหรบใชผสมทาคอนกรต
ประกอบไปดวย ปนซเมนต หน ทราย นาและนายาผสมคอนกรตเมอผสมวสดตางๆเขาดวยกน
เราจะเรยกชอของวสดตางๆ ทผสมกนดงน ปนซเมนตผสมน าและน ายาผสมคอนกรต เรยกวา
Cement paste (Cement Paste) Cement pasteผสมกบทราย เรยกวา มอรตาร (Mortar) มอรตาร
ผสมกบหนหรอกรวด เรยกวา คอนกรต (Concrete) ดงแสดงตามรปท 2.1ดานลางน
รปท 2.1 รปแสดง Diagram องคประกอบของคอนกรต
ประเภทของปนซเมนต
ปนซเมนตทมใชกนอยในโลก สามารถแบงตามมาตรฐานการผลตได 2 ประเภท ไดแก
1.Portland cement ผลตตาม มาตรฐานอตสาหกรรม.15 แบงเปน 5 ประเภท
ประเภทท 1 Ordinary Portland Cement สาหรบใชในการทาคอนกรตหรอ
ผลตภณฑอตสาหกรรมใดทไมตองการคณภาพพเศษกวาธรรมดา และสาหรบใชในการกอสราง
ตามปกตทวไป ทไมอยในภาวะอากาศรนแรง หรอในทมอนตรายจากซลเฟตเปนพเศษ หรอทม
ความรอนทเกดจากการรวมตวกบนา จะไมทาใหอณหภมเพมขนถงขนอนตราย เปนปนซเมนต
5
ทมคณภาพรบแรงอดสง สาหรบงานคอนกรตขนาดใหญ เชน อาคารขนาดสงใหญ สนามบน
สะพาน ถนนไดแก ปนซเมนตตรา TPI สแดง , ตราชาง , ตราอนทรยเพชร
ประเภทท 2 Modified Portland Cementสาหรบใชในการทาคอนกรตทตองการลด
อณหภมเนองจากสภาพอากาศทมอณหภมสง งานคอนกรตเหลว หรอผลตภณฑอตสาหกรรมท
เกดความรอนและทนซลเฟตไดปานกลาง เชน งานสรางเขอนคอนกรต กาแพงดนหนา ๆ หรอ
ทอคอนกรตขนาดใหญ ๆ ตอมอ ไดแก ปนซเมนตตราพญานาคเจดเศยร ปจจบนไมมการผลต
ในประเทศไทย
ประเภทท 3 High Early Strength Portland Cement ใหคาความตานทานแรงอดชวงตน
สงกวา ปนซเมนต TPI (สแดง)เมดปนมความละเอยดมากกวา เปนปนซเมนตทเหมาะสมสาหรบ
งานคอนกรตทตองการรบน าหนกไดเรวหรอตองการถอดแบบไดเรวรวมทงใชทาผลตภณฑ
คอนกรตอดแรงทกชนด เชนงานเสาเขม งานตอมอสะพานคอนกรต งานพนสาเรจรป โรงหลอ
เสาเขม, พนสาเรจรปไดแก ปนซเมนตตรา TPI สดา , ตราเอราวณ , ตราอนทรยดา
ประเภทท 4 Low Heat Portland Cement ใชกบงานทตองการคอนกรตความรอนตา
สามารถลดปรมาณความรอนเนองจากการรวมตวของปนซเมนตกบน าซงจะสามารถลดการ
ขยายตวและหดตวของคอนกรตภายหลงการแขงตว ใชมากในการสรางเขอน เนองจากอณหภม
ของคอนกรตตากวางานชนดอนไมเหมาะสาหรบโครงสรางทวไปเพราะแขงตวชา ปจจบนไมม
ผลตในประเทศไทย
ประเภทท 5 Sulfate Resistant Portland cement ใชในบรเวณทดนหรอบรเวณใตนาทม
ปรมาณซลเฟตสง มระยะการแขงตวชา และมการกระทาของซลเฟตอยางรนแรงไดแก
ปนซเมนตตรา TPI สฟา, ตราชางสฟา, ตราอนทรยฟา
2. ปนซเมนตผสม ผลตตาม มาตรฐานอตสาหกรรม.80ผลตโดยเปนปนซเมนตทไดจากการบด
ปนเมดของPortland cementธรรมดากบทรายประมาณ 25-30% จงมราคาถกลง มลกษณะแขงตว
ชาไมยดหรอหดตวมากเหมาะสาหรบงานกออฐ ฉาบปน ทาถนน เทพน ตอมอ หลอภาชนะ
คอนกรต หลอทอกระเบองมงหลงคา งานอาคาร 2 ถง 3 ชน ตกแถวหรองานทไมตองการกาลง
6
อดมาก ไมเหมาะสาหรบงานกอสรางทตองการกาลงสงไดแก ปนซเมนตตรา TPI สเขยว, ตรา
เสอ, ตราอนทรยแดง
นอกจากนยงมปนซเมนตชนดอน ๆ อก เชน Portland pozzolana cement ซงเหมาะ
สาหรบงานอาคารคอนกรตในทะเล ปนซเมนตผสมซงเปนปนซเมนตซลกา (Portland cement
ธรรมดากบทราย 25 – 30%) ไดแก ปนซเมนตตราเสอ ตรางเหา และตรานกอนทรย มราคาถก
แขงตวขา ไมยดหรอหดตวเหมากบงานกออฐ ทาถนน เทพน ตอมอ หลอทอ เทภาชนะคอนกรต
กระเบองมงหลงคา และตกแถว เปนตน
ปฏกรยาของปนซเมนต
เราทราบแลววาปนซเมนตเปนองคประกอบหลกทสาคญตวหนงในคอนกรตเมอ
ปนซเมนตรวมตวกบนาจะเปนของเหลวมความหนดเรยกวา “เพสต” เพสตจะทาหนาทเสมอน
กาวประสานมวลรวมเขาไวดวยกน เมออายมากขนเพสตกจะเปลยนสถานะจากของเหลวมาเปน
กงเหลวกงแขงและในเวลาตอมากจะกลายเปนของแขงในทสด ซงจะสามารถรบกาลงอดไดมาก
ขนเรอยๆ ตามอายทเพมขนจนถงชวงเวลาหนงความสามารถรบกาลงอดกจะเรมคงทการท
ปนซเมนตรวมตวกบนาแลวเกดการกอตวและแขงตวของปนซเมนตขน เราเรยกลกษณะเชนน
วา “การเกดปฏกรยาไฮเดรชน”ซงเกดจากสารประกอบในซเมนตทาปฏกรยาทางเคมกบน าเปน
ปฏกรยาคายความรอน ดงนนเราจงรสกวารอนขนเมอสมผสกบปนซเมนตททาปฏกรยากบน า
เราสามารถเขยนเปนสมการแสดงความสมพนธงายๆ ไดดงน
Cement + Water C-S-H gel + Ca (OH)2 + heat
สารประกอบทสาคญของPortland cement
Portland cementประกอบดวย หนปน (Limestone) และดนเหนยว (clay) เปนสวนใหญ
นอกจากนกมเหลกออกไซด (Fe2O3) และโคโลไมต (MgCo3) เปนจานวนเลกนอย Portland
cementธรรมดาในบานเราทใชกนทวไป (ตราเสอ ตราชาง ตรางเหา) ปกตจะมสเทาแกมเขยว
(greenish gray) และมน าหนกประมาณ 92 ปอนด/ฟต3 เมอเผาวตถดบของปนซเมนตซงไดแก
7
สารออกไซดของธาตแคลเซยมซลกอน อลมเนยม และ เหลก สารเหลานจะทาปฏกรยากนทาง
เคมและรวมตวกนเปนสารประกอบอยในปนเมด ในรปของผลกทละเอยดมาก ซงจานวน
สารประกอบทอยในปนซเมนตทาใหคณสมบตของปนซเมนตเปลยนไป เชน ทาใหปนซเมนตม
กาลงรบแรงเรวหรอชา ระยะเวลาการกอตวและแขงตวอาจเรวขนหรอชาลง ความรอนทไดจาก
การปฏกรยาระหวางนากบปนซเมนตอาจสงหรอตา เปนตน ดงแสดงในตาราง 2.2
ตารางท 2.1 ตารางแสดงสารประกอบทสาคญของปนซเมนต
ชอของสารประกอบ สวนประกอบทางเคม ชอยอ
ไตรแคลเซยม ซลเกต 3 CaO. SiO2 C3S
ไดแคลเซยม ซลเกต 2 CaO. SiO2 C2S
ไตรแคลเซยม อะลมเนต 3 CaO. Al2O3 C3A
เตตตราแคลเซยม อะลมโน เฟอไรต 4 CaO. Al2O3. Fe2O3 C4AF
ตารางท 2.2 ตารางแสดงคณสมบตของสารประกอบของซเมนต
สารประกอบ คณสมบต
C3S ทาใหปนซเมนตมกาลงรบแรงไดเรวภายใน 14 วน
C2S ทาใหปนซเมนตมกาลงรบแรงไดชา ความรอนเกดขนบอย
C3A ทาใหปนซเมนตเกดปฏกรยาเรมแขงตวเกดความรอนสง มกาลงรบแรงเรว
C4AF มผลนอย ใหความแขงแรงเลกนอยเตมเขาไปเพอลดความรอนทเกดขน
8
รปท 2.2 กราฟแสดงระยะเวลาการกอตวและแขงตวกบจานวนสารประกอบ
การผลตปนซเมนต
การผลตปนซเมนตมทงแบบเผาแหง (Semi – dry process) และแบบเผาเปยก (wet
process) ซงกรรมวธในการผลตโดยรวม ๆ จะเหมอนกน แตจะตางกนในขนท 2 ดงทจะแสดง
ในรปตอไปซงการผลตจะมกรรมวธดงตอไปน
ในการผลตปนซเมนตเผาแหงมกรรมวธเปนขน ๆ คอ นาวตถดบทมธาตอะลมนาและ
ธาตซลกาซงมอยมากในดนดา กบเหลกซงมอยมากในศลาแลง มาผสมกนตามสดสวน บดให
ละเอยดและนามาตกบน าจะเปนน าดนแลวนาไปเผาในหมอเผา (Cement kiln) จนกระทง
เกดปฏกรยาทางเคมจบกนเปนเมดเลก ๆ ทเรยกวา ปนเมด (clinker) เมอนาปนเมดไปบดรวมกบ
ยปซมกจะไดปนซเมนตตามทตองการ
9
ในการเตรยมวตถดบตามวธน จะตองนาวตถดบทจะใชการผลตปนซเมนต ไดแก ดน
ขาว ดนดา และศลาแลง มาวเคราะหหาสวนประกอบเพอคานวณหามาตราสวนทจะใชในการ
ผลตปนซเมนตผสมวตถดบดงกลาวแลวนาไปตรวมกนกบน าในบอเตรยมดน (Wash mill) ให
ละเอยดจนเปนน าดน (slurry) วตถประสงคของกรรมวธขนนกเพอทจะยอยดนขาวสวนทแขง
มากใหแหลกลงแลวกรองผลตผลทดแลวเพอกนเอาสวนละเอยดไปใชและควบคมปรมาณของ
นาไมใหมมากเกนไป เพราะจะทาใหหมดเปลองเชอเพลงโดยเปลาประโยชน สวนกากของดน
นาไปบดใหละเอยดใหมในหมอบดดน (tube mill) แลวนามากรองใหมอกครงหนง
อยางไรกตาม ในการเตรยมวตถดบดงกลาวมาแลวนสวนผสมของวตถดบกอาจจะ
คลาดเคลอนไปไดบาง เพราะความชนในดนตลอดจนความเปลยนแปลงในสวนผสมของดนอก
เลกนอยจงตองกวนนาดนทไดบรรจไวในถง (Slurry silo) โดยวธอดลมลงไปเปาใหเดอดพลาน
เปนเวลา 1 คน แลวจงนามาวเคราะหทางเคมเปนครงทสอง ถาจาเปนกจะไดจดการผสมน าดนน
ใหถกสวนตามทตองการตอไป แลวสบน าดนนไปลงถงพก (slurry agit tank) ซงมพายและลม
สาหรบกวนและเปาน าดน เพอปองกนไมใหตกตะกอน และเพอใหเกดความสมาเสมอใน
สวนผสมใหมากทสดทจะทาได
ขนตอมาใหเตรยมดนผงโดยเอาหนปนแหงมาบดกบดนดาแหงใหละเอยดและม
สวนผสมทางเคมกวนเขากบนาดน เอานาดนและดนผงผสมกนแลวมาปนเมดแบบขนมบวลอย
เมดดนนจะมความชนประมาณ 25 เปอรเซนต ถาผลตโดยกรรมวธเผาเปยก (wet process) น าดน
จะตองมความชนถง 40 เปอรเซนต กอนทจะปอนเขาหมอเผา ดวยความชนตาของน าดนและ
โดยการเพมตระกรนเผาเมดดนเขาอกชดหนง การใชความรอนจากเชอเพลงจะเปนไปในอตรา
ตา และมประสทธภาพดกวาแบบเผาเปยก ทาใหเชอเพลงทปอนเขาไปในหมอเผาปรมาณ
เดยวกนสามารถเผาปนเมดไดเพมขนอก 50 เปอรเซนต หรอถาจะกลาวอกนยหนงวาวธเผาเปยก
ใชความรอนประมาณ 1,500 กโลแคลอรตอกโลกรม เมอใชวธเผาแหงใชความรอนลดลงเหลอ
ประมาณ 1,000 กโลแคลอรตอกโลกรม สบน าดงกลาวไปเผาในหมอเผา (cement rotary kiln)
10
ซงวางนอนอยบนแทนคอนกรตและหมนรอบตวเองอยบนลกกลงประมาณนาทละ 1 รอบ และ
นามนเตาเปนเชอเพลง
ภายในหมอเผาจะมอฐทนไฟ (refractory lining bricks) เพอเกบความรอนไวภายในและ
มโซเปนชด ๆ แขวนไวทาหนาทตาง ๆ กนเชน ชบนาดนทไหลผานมา แลวใหปะทะกบลมรอน
ทจะผาออกทางปลอง ทาใหน าระเหยออกจากน าดน ปนดนทน าระเหยออกไปบางแลวใหเปน
เมดกลม ๆ มขนาดเทาปลายนวมอหรอใกลเคยงกน เมดดนทผานโซเปนชด ๆ มานนจะถกเผาให
รอนขนเ รอย ๆ และ เ มอ รอนถง 800 – 1000องศาเซลเซยส เมดดนกจะเ รมคาย
คารบอนไดออกไซดออก เมอเมดดนนรอนถงประมาณ 1,450 องศาเซลเซยสกจะเกดปฏกรยา
ทางเคมคอเมดดนเปลยนเปนปนเมดโดยฉบพลน ปนเมดซงรอนถง 1,450 องศาเซลเซยสจะถก
ปลอยลงไปในยงลดความเยน (cooler) อนเปนทาเล ทจะพนลมเขาไปในปนเมดเยนตวลง
เพอใหเกดไตรแคลเซยมซลเกต (C3S) มากทสดในขณะทปนเมดเรมแขงตวแลวจงเกบปนเมดน
ไวในยง (storage)
ตอไปกนาปนเมดนไปบดใหเปนปนซเมนตผงในหมอบดปนซเมนต (Cement mill) โดย
ใสยปซมผสมลงไปดวยหมอบดนมเครองสามารถตงใหจานวนปนเมดทบดเปนปนซเมนตแลวม
ความละเอยดและมความแขงตวตามทตองการดวยในทก ๆ ชวโมง ซงจะนาตวอยางปนซเมนต
ทบดนไปทดลองหาเวลาแขงตวและความละเอยดตลอดจนเกบไวสวนหนงเพอรวมกนประกอบ
เปนตวอยางสาหรบทดลองกาลงการยดตวและสวนผสมทางเคมของปนซเมนตทบดแตละตว
ดวย ปนซเมนตทบดแลวนนาไปเกบไวในยงเกบปนซเมนต (cement silo) โดยอาศยกาลงลมอด
ไป แลวจะนามาบรรจถงจาหนายไดตอไป
การอนดนผงใหรอนใชวธโปรยดนผงลงทางยอดหอคอยมถงดกแบบไซโคลนขนาด
ใหญเรยงอยเปนชน ๆ เพอนาลมรอนทออกจากหมอเผามาอนดนผงใหรอนจด เปนการประหยด
ความรอนอยางดทสด ในกรรมวธการผาปนในปจจบนน ความรอยทออกจากไซโคลนนยงจะ
ถกจดสงโดยทอขนาดใหญ ไปอนวตถดบทมความชนใหแหงเสยกอนนาไปเกบไวในยงแบบ
ไซโลอกดวย
11
รป 2.3 รปแสดงกระบวนการผลตปนซเมนต
มวลรวม
มวลรวมเปนสวนประกอบทสาคญอยางหนงทจะสงผลโดยตรงตอคณภาพของคอนกรต
และสงผลถงประสทธภาพในการยดเกาะของซเมนตดวย โดยทมวลรวมหรอวสดผสมคอวสด
เฉอย ไดแก หน ทราย กรวด มวลรวมมปรมาตร 70-80%ของปรมาณของสวนผสมทงหมด จงม
ความสาคญตอคณสมบตของคอนกรตมากหนทใชผสมคอนกรต ไดแก หนปน หนแกรนต หรอ
กรวดทราย ไดแก ทรายแมนา ทรายบก หรอ หนบดละเอยด
คณสมบตของมวลรวมในงานคอนกรต
1. ความแขงแรง (STRENGTH)
2. รปรางและลกษณะผว (PARTICLE SHAPE AND SURFACE TEXTURE)
3. ความคงทนตอปฏกรยาเคม (CHEMICAL STABILITY)
4. ขนาดใหญสด (MAXIMUM SIZE)
5. ขนาดคละ (GRADATION)
12
6. คาความละเอยด (FINENESS MODULUS, F.M.)
7. ความชนและการดดซม (MOISTURE AND ABSORPTION)
8. ความถวงจาเพาะ , ถ.พ. (SPECIFIC GRAVITY)
9. หนวยนาหนกและชองวาง (UNIT WEIGHT AND VOID)
1. ความแขงแรง (STRENGTH)
กาลงอด (COMPRESSIVE STRENGTH) ของคอนกรตขนอยกบความแขงแกรงของ
มอรตารและมวลรวม ดงนนเมอมวลรวมมความแขงแกรงสงกจะสงผลใหคอนกรตสามารถรบ
กาลงอดไดสงขนดวยมวลรวมตองมความสามารถรบน าหนกกดไดไมนอยกวากาลงทตองการ
ของคอนกรตความแขงแรงของหนปนมคาประมาณ 700 - 1500 ก.ก./ ซม.2
2. รปรางและลกษณะผว (PARTICLE SHAPE AND SURFACE TEXTURE)
รปรางและลกษณะผวของมวลรวมจะมอทธพลตอคณสมบตของคอนกรตสดมากกวา
ของคอนกรตทแขงตวแลว มวลรวมทมผวหยาบมรปรางแบบยาวจะตองการปรมาณซเมนต
เพสตมากกวาคอนกรตทใชมวลรวมรปรางกลมมน หรอเหลยมทระดบความสามารถเทได
(WORKABILITY) เดยวกนมวลรวมทมรปรางแบนและยาวมโอกาสทจะแตกหกเนองจากแรง
ดดไดงายกวามวลรวมทมรปรางกลมหรอเหลยมสงผลใหกาลง (STRENGTH) ของคอนกรตลด
ตาลงเชนเดยวกบมวลรวมทมผวเรยบลนทาใหแรงยดเหนยวระหวางกอนโดยเพสตนอยลงทาให
การแตกหกของคอนกรตจะเกดขนในบรเวณสวนทเปนซเมนตเพสตซงทาใหกาลงยดเกาะนอย
กวาความสามารถรบกาลงอดของมวลรวมดงนนมวลรวมทใชควรมลกษณะเปนแงเหลยมคม ไม
เปนแผนแบนหรอชนยาวควรมผวหยาบหรอดานเพอชวยใหมแรงยดเหนยวระหวางกอนดขน
13
3. ความคงทนตอปฏกรยาเคม (CHEMICAL STABILITY)
มวลรวมตองไมทาปฏกรยาทางเคมกบปนซเมนต หรอกบสงแวดลอมภายนอกมวลรวม
บางประเภทจะทาปฏกรยากบดาง (ALKALI) ในปนซเมนตเกดเปนวนและขยายตวกอใหเกด
รอยราว โดยทวไปในคอนกรตเรยกปฏกรยานวา ALKALI – AGGREGATEREACTION
(AAR)
4. ขนาดใหญสดของมวลรวม (MAXIMUM SIZE OF AGGREGATE)
ขนาดใหญสดของมวลรวม วดจากขนาดตะแกรงอนทใหญกวาถดไปจากตะแกรงทม
เปอรเซนตของมวลรวมทคางมากกวาหรอเทากบ 15%
ตวอยางการทา SIEVE ANALYSIS ของหน
ตะแกรงทมเปอรเซนตของมวลรวมทคางมากกวาหรอเทากบ 15% คอ ตะแกรงเบอร1/2
นว ดงนนขนาดใหญสดของมวลคอขนาดของตะแกรงเบอรใหญกวาถดไป ดงนนขนาดใหญสด
ของหนนคอ 3/4 นว
14
มวลรวมขนาดใหญตองการปรมาณน านอยกวามวลรวมทมขนาดเลก เพอใหการเทได
(WORKABILITY) เทากน เนองจากมพนทผวสมผสโดยรอบนอยกวาเมอน าหนกของมวลรวม
เทากนดงนนถาใหปรมาณซเมนตและคายบตว (SLUMP) เทากน คอนกรตทมสวนผสมของมวล
รวมขนาดใหญกจะใหคากาลงอดทสงกวามวลรวมขนาดเลกแตทงนคณภาพของหนตองเปนไป
ตามขอกา หนดควรระวงเรองของ MICROCRACKINGซงมลกษณะเปนรอยราวขนาดเลกๆ
เกดจากกรรมวธการผลตหนมกจะเกดขนกบหนทมขนาดใหญหนทม MICRO-CRACKING
เมอนามาผสมทาคอนกรตกจะทาใหกาลงของคอนกรตตาลงไดขนาดใหญสดของมวลรวมทใช
ในงานกอสรางทวไปมกจะมขนาดไมเกน 40 มลลเมตร
5. ขนาดคละ (GRADATION)
ขนาดคละ คอ การกระจายของขนาดตางๆ ของอนภาคมวลรวมในคอนกรต
ประกอบดวย มวลรวมหยาบ มวลรวมละเอยด ซงจะตองมขนาดใหญ เลกคละกนไปคอนกรตท
ใชมวลรวมทมขนาดคละดจะมสวนผสมทเขากนสมาเสมอ เทเขาแบบไดงายไมออกหนออก
ทราย ทาใหแนนไดงาย การปาดแตงผวหนา กาลงอดและความทนทานยงเปนไปตามขอกาหนด
มวลรวมทมขนาดใหญกวาตะแกรงเบอร 4 ประมาณ 95-100% เราเรยกวา “ มวลรวมหยาบ
” ซงไดแก หน กรวด เปนตนมวลรวมทมขนาดเลกกวาตะแกรงเบอร 4 ประมาณ 95-100%
เราเรยกวา “ มวลรวมละเอยด ” ซงไดแก ทราย หนบดละเอยด เปนตน
15
มวลรวมทมขนาดคละดจะทาใหชองวางเหลอนอยทสดทาใหใชปรมาณซเมนตเพสต
นอยทสดซงชวยใหคอนกรตมราคาตาลงไดคอนกรตทมมวลรวมละเอยดมากเกนไป จะทา ให
ความสามารถในการเทได(WORKABILITY) นอยลง จงตองเพมน าและเพสตใหมากขนแตก
สงผลตอกาลงของคอนกรตคอนกรตทมมวลรวมหยาบมากเกนไปแมวาความสามารถในการเท
ได (WORKABILITY)จะดแตกอาจกอใหเกดปญหาการแยกตว (SEGREGATE) ของคอนกรต
มวลรวมทมขนาดคละดกจะสงผลใหคอนกรตม WORKABILITY ด , STRENGTH ด และราคา
ตาดวยมวลรวมทมขนาดคละด หมายถง มวลรวมทมมวลรวมหยาบและละเอยดขนาดตางๆกน
คละเคลากนใหเหลอชองวางนอยทสดอตราสวนของทรายตอมวลรวม (S/A) อยในชวง 0.40-
0.50 โดยน าหนกหนทใชมSIZE NUMBER 6 (หนกลาง) และ SIZE NUMBER 7 (หนเลก)
นามารวมกนในอตราสวน SIZE NO.6 /SIZE NO.7 เทากบ 50-65% โดยนาหนก
16
6. คาความละเอยด (FINENESS MODULUS) , (F.M.)
โมดลสความละเอยดเปนคาทบอกความละเอยดของทรายหาไดโดยการรวมคา
เปอรเซนตคางสะสม (CUMULATIVE PERCENTAGES RETAINED) บนตะแกรงเบอร
4,8,16,
30, 50 และ 100 แลวหารดวย 100
- ทรายสาหรบผลตคอนกรต ควรมคาโมดลสความละเอยดตงแต 2.2 - 3.2
- คา F.M. นอย (F.M. 2.2) แสดงวา ทรายละเอยด
- คา F.M. มาก (F.M. 3.2) แสดงวา ทรายหยาบ
- คา F.M. ทเหมาะกบงานคอนกรต = 2.7
ทรายทมความละเอยด (F.M. 2.2) จาเปนตองใชน ามากเพอใหไดความสามารถเทได
(WORKABILITY) ทเทากนเนองจากพนทผวสมผสมากกวา เมอน าหนกเทากนถาทรายมความ
หยาบมากเกนไป (F.M. 3.2) กจะทาใหความสามารถในการแทรกประสานเขาไปในชอง
ระหวางมวลรวมหยาบไมดพอ ตองใชปรมาณเพสตเพอเขาไปแทนทชองวางมากขนอนทาให
คอนกรตทไดมราคาสงขนดวย
17
7. ความชนและการดดซม (MOISTURE AND ABSORPTION)
มวลรวมมรพรนภายในบางสวนตดตอกบผวนอกจงสามารถดดความชนและนาบางสวน
ดงนนมวลรวมทเกบอยในสภาพธรรมชาตจงมความชนตางๆ กนไปหากมวลรวมอยในสภาพ
แหงกจะดดนาผสมเขาไปทาใหอตราสวนนาตอซเมนตจรงลดลง หากเปยกชนกทาใหอตราสวน
นาตอซเมนตจรงสงกวาทควรจะเปน
อาจแบงสภาพความชนออกไดเปน 4 ลกษณะ ดงน
TOTAL MOISTURE
18
1. อบแหง (OVEN-DRY) ความชนถกขบออกดวยความรอนในเตาอบทอณหภม 105
องศาเซลเซยส จนมนาหนกคงท
2. แหงในอากาศ (AIR-DRY) ผวแหงแตอาจมนาในรพรน
3. อมตวผวแหง (SATURATED SURFACE-DRY) รพรนเตมไปดวยนาแตผวแหง
4. เปยก (WET) รพรนเตมไปดวยนา และมนาบนผวดวย
ในการคานวณออกแบบสวนผสมทกครงจะถอวามวลรวมอยในสภาวะ “อมตว”
ผวแหง(SSD)แลวจงปรบปรมาณนา ตามลกษณะของวสดทเปนจรง
8. ความถวงจาเพาะ (SPECIFIC GRAVITY)
ความถวงจาเพาะของมวลรวมคอ อตราสวนระหวางความหนาแนนของมวลรวมตอ
ความหนาแนนของนาหรอ ถ.พ. ของมวลรวม = น าหนกมวลรวม / น าหนกของน าทมปรมาตร
เทากน ถ.พ. ทราย = 2.65 ถ.พ. หน = 2.70 ถ.พ. ซเมนต = 3.15 คา ถ.พ. ใชในการแปลงน าหนก
ของวตถนนใหเปนปรมาตร เชน ซเมนตหนก 315 ก.ก. = 315 / 3.15 = 100 ลตร
19
9. หนวยนาหนก และชองวาง (UNITWEIGHT AND VOID)
หนวยนาหนก คอ นาหนกของมวลรวมในขนาดคละทตองการตอหนวยปรมาตร หนวย
นาหนกจะบอกถงปรมาตรและชองวางระหวางมวลรวมทมวลรวมนาหนกหนงๆ จะบรรจลงได
หนวยน าหนกของมวลรวมทใชอยท วๆไปในประเทศไทยมคา 1,400-1,600 กก./ลบ.เมตรการ
นาเอามวลรวมหยาบและมวลรวมละเอยดมาผสมกนดวยอตราสวนตางๆ จะมผลตอหนวย
นาหนกของมวลรวมผสม ดงรป
ความสมพนธระหวางหนวยนาหนกและปรมาณมวลรวมละเอยด
หนวยนาหนกสงสดเกดขนเมอใชมวลรวมละเอยด 30 - 40% โดยน าหนกของมวลรวม
ทงหมดดงนนถาคานงเฉพาะราคาคอนกรต (ใชซเมนตเพสตนอยทสด) เราควรใชเปอรเซนต
ทรายในชวงดงกลาว แตในทางปฏบตตองคานงถงความสามารถในการเทไดของคอนกรตสด
ดวย
20
ตามมาตรฐาน ASTM C33
หนทใชในการผสมทาคอนกรต ไดแก หนปน หนแกรนต กรวด แลวนามาแปรรปใหม
คณสมบตเหมาะสมแกการใชงานขนาดของหนทจะนามาใชผสมทาคอนกรตใช SIZE
NUMBER
- 6 ( 19 - 9.5 mm)
- 7 (12.5 - 4.75 mm)
- 67 (19 - 4.75 mm)
ทรายทนามาผสมทาคอนกรตไดแก ทรายแมนา มขนาดเลกกวา 4.75 มม. หรอทสามารถ
ลอดผานตะแกรงรอนมาตรฐานเบอร 4 แตตองมขนาดไมเลกกวา 0.07 มม.ในงานคอนกรต
ทวไป ใชทรายเมดหยาบขนาดอยในชวงระหวาง 0.07-4.75 มม. ใชในงานคอนกรตเทพน ฐาน
ราก และในททตองการใหรบแรงอดมากๆ
การผสมซเมนต
การวดสวนผสมอาจทาได 2 วธ คอ การตวงสวนผสมโดยปรมาตรและการชงสวนผสม
โดยนาหนกการชงน าหนกจะใหคาทถกตองแมนยากวาการตวงปรมาตรมาก จงเหมาะสาหรบ
งานกอสรางขนาดใหญ งานคอนกรตกาลงอดปานกลาง – สงในกรณทหนทรายมความชนเราก
สามารถปรบนาหนกสวนผสมใหถกตอง เนองจากความชนไดแตวธการตวงทาไมได
เวลาในการผสมคอนกรต
เวลาทเหมาะสมทสดในการผสม คอ เวลาพอดททาใหไดคอนกรตทมเนอสมาเสมอทกๆ
ครงทผสมซงจะไดจากการทดลองผสมกอนใชงานจรง ไดขอสรปดงน
1. ถาสวนผสมแหง ปนซเมนตนอย จะตองผสมเปนเวลานาน
2. ถามวลรวมมความเปนเหลยมมม จะตองใชเวลาผสมนานกวามวลรวมทมรปรางกลม
21
ในกรณทคอนกรตถกผสมเปนเวลานานน าจะระเหยออกจากคอนกรตนน สงผลใหคอนกรตม
ความสามารถลนไหลเขาแบบลดลงและจะเรมกอตวขน จะสงผลดงนคอ มวลรวมทมกาลงตาจะ
แตกทาใหสวนละเอยดเพมขน ความสามารถเทไดลดลง และผลของแรงเสยดทานจะกอให
อณหภมของสวนผสมเพมขน นอกจากนยงทาใหปรมาณฟองอากาศลดลงอกดวย
การบมคอนกรต
คอนกรตจาเปนตองไดรบการบมทนทหลงจากเสรจสนการเทและควรบมตอไป
จนกระทงคอนกรตมกาลงตามตองการ หลกการทวไปของการบมทดจะตองสามารถปองกน
คอนกรตไมใหเกดการสญเสยความชนไมวาจะดวยความรอนหรอลม ไมใหคอนกรตรอนหรอ
เยนมากเกนไปไมใหสมผสกบสารเคมทจะเปนอนตรายตอคอนกรต และไมถกชะลางโดยน าฝน
หลงจากเทคอนกรตเสรจใหมๆ เปนตน
การบมเปยก
ในกรณทวไปคอนกรตตองไดรบการปองกนจากการสญเสยความชนจากแสงแดดและ
ลมหลงจากเสรจสนการเทจนกระทงคอนกรตเรมแขงแรง และหลงจากทคอนกรตเรมแขงแรง
แลวผวหนาของคอนกรตทสมผสกบบรรยากาศยงตองคงความเปยกชนอย ซงอาจทาไดดวยการ
ปกคลมดวยกระสอบเปยกน า ผาเปยกน า หรอฉดน าใหชม เปนตน คอนกรตทใชPortland
cementประเภทท 1 ควรบมเปยกตดตอกนอยางนอย 7 วน สวนคอนกรตทใชPortland cement
ประเภทท 3 ควรบมอยางนอย 3 วน ในกรณของคอนกรตทมวสดปอซโซลานผสมควรบม
มากกวา 7 วน ทงนขนอยกบชนดและปรมาณของวสดปอซโซลานทใชคอนกรตทไมไดรบการ
บมอยางถกตองจะไมมการพฒนากาลงเทาทควรเนองจากปฏกรยาไฮเดรชนตองการน า
นอกจากนนการสญเสยความชนจากผวหนาของคอนกรตทไมไดรบการบมจะทาใหเกดการ
แตกราวดวยกรณใชกระสอบหรอผาในการบมคอนกรต กระสอบหรอผาทใชควรเปนวสดทม
ความหนาพอสมควรเพอไมใหแหงเรวเกนไป และตองรดน าใหเปยกชมอยตลอดเวลาการบม
ดวย
22
รปท 2.5 รปแสดงการบมคอนกรตดวยกระสอบเปยก
คณสมบตของคอนกรตสด
คอนกรตสดทดตองมคณสมบตดงตอไปนซงคณสมบตตางๆ ของคอนกรตสด จะสงผล
โดยตรงตอกาลงและความทนทานของคอนกรตเมอคอนกรตแขงตวแลว
1. ความสามารถเทได (WORKABILITY) คอ ความสามารถในการทจะเทคอนกรตเขาส
แบบใหแนน และไมเกดการแยกตวของสวนผสม
2. การยดเกาะ (COHESION) คอ การทเนอคอนกรตสามารถจบรวมตวกนเปนกลม หรอ
แยกออกจากกนไดยาก
3. ความขนเหลว (CONSISTENCY) คอ สภาพความเหลวของคอนกรต ซงขนอยกบ
ปรมาณนาเปนสวนใหญโดยการทดลองตางๆ เชน คายบตว, การไหล เปนตน
4. การแยกตว (SEGREGATION) คอ การแยกออกของสวนประกอบตางๆ ในเนอ
คอนกรต ทาใหคอนกรตมเนอไมสมาเสมอ
5. การเยม (BLEEDING) คอ การแยกตวชนดหนง เปนการแยกตวในแนวดงโดยทวสด
ผสมทหนกจะจมลงดานลางและวสดผสมทเบาจะลอยขนดานบนสผวของคอนกรต
23
ปจจยทมผลกระทบโดยตรงกบคณภาพของซเมนต
1. อตราสวนนาตอซเมนตจากการทดลองพบวากาลงอดของคอนกรตจะแปรผกผนกบ
อตราสวนของน าตอซเมนตนนคอกาลงอดของคอนกรตจะมากขนถาอตราสวนน าตอซเมนต
ลดลง อตราสวนของนาตอซเมนตนอยทสดและเหมาะสมประมาณ 0.30 (W/C = 0.3) เนองจาก
ปนซเมนตตองใชนาในการทาปฏกรยาไฮเดรชน
2. ชนดของปนซเมนตขนอยกบสารประกอบในปนซเมนตและขนาดเมดปนซเมนต
ปนซเมนตทมการบดละเอยดเมดเลก พนทผวสมผสจะมาก ทาปฏกรยาไดเรว ทาใหสามารถรบ
กาลงอดไดสงในระยะเวลาเรว
คณสมบตดานกาลงอนๆ ของคอนกรต
1. TENSILE STRENGTH.ความตานทานในดานรบแรงดงของคอนกรตมคาตามาก
ประมาณ 10 % ของกาลงอดประลยความตานทานในการรบแรงดงของคอนกรตจะชวยในการ
ควบคมการแตกราวของคอนกรตเนองจากผลกระทบตางๆ เชน อณหภม การหดตว งาน
คอนกรตอดแรง งานกอสรางเกบของเหลว เปนตน
2. BOND STRENGTH.ความตานทานตอการลนไถลของเหลกเสรมทหลออยภายใน
เนอคอนกรตขนอยกบชนดของซเมนต สารผสมเพม w/c ซงมอทธพลตอคณสมบตของเพสต
แรงยดเหนยวกบเหลกเสรมในแนวนอนจะนอยกวาแนวตง เพราะน าทเกดจากการเยมอาจไป
เกาะอยใตเหลกเสรมตามแนวนอนได เมอคอนกรตแขงตวจงเกดเปนรโพรงใตเหลกเสรมนน ทา
ใหลดกาลงยดเหนยวลง
3. SHEAR STRENGTH.
4. IMPACT STRENGTH.
24
5. การตานทานการเสยดสขนกบ
- w/c (กาลงอด) สงจะมความตานทานสง
- Agg/C (มวลรวม/ซเมนต) สงจะมความตานทานสง
- ความตานทานตาเมอใชมวลรวมเบา
- ความตานทานเพมขนถาเกดการเยมขนเพยงเลกนอย
- ประการทสาคญทสด คอ การบมคอนกรตอยางถกตองและเพยงพอ
การทดลองคณสมบตของปนซเมนต
1. คณสมบตทางกายภาพ
1.1 Finess Specific Surface ( พนผวจาเพาะ ) หมายถง ความละเอยดของปนซเมนต โดย
วดพนทผวของซเมนต 1 กรม มพนทผวรวมกนไดกตารางเซนตเมตร สาหรบ Portland Type I
จะมความละเอยด 2800 - 3000 cm2/g ,Type III 4000 - 4800 cm2/g คาความละเอยดยงมาก คา
Compressive Strength กยงมากขนดวย และการเกดปฏกรยากบน าจะเรวขน ทาใหเวลาในการ
กอตว ( Setting Time )เรวขนดวย
1.2 Soundness (ความอยตว) เปนการทดลองการขยายตวของปนซเมนต โดยใช
Autoclave เพอดวา ปนซเมนตมการขยายตวกเปอรเซนต ถามการขยายตวมาก (เนองจากมMgO
สง) จะมผลทาใหคอนกรตเกดการแตกราว
1.3 Time of setting (ระยะเวลาการกอตว) เปนการหาระยะเวลาการกอตวของปนซเมนต
เมอผสมกบนา ถาใชเวลานอยเกนไป แสดงวาปนแขงตวเรว จะทาใหการเทคอนกรตลงในแบบ
ไมทน ถาใชเวลามากเกนไปกจะแขงตวชา
1.4 Air Content of Mortar (ปรมาณอากาศในมอรตาร) จานวนปรมาตรของอากาศทอย
ในมอรตาร จะทาใหเกดชองวางอยภายใน ถามมากจะทาใหคาแรงอดลดลง
25
1.5 Heat of Hydration เปนปรมาณความรอนทเกดขนเนองจากปนซเมนตทาปฏกรยากบ
น า ถาปรมาณความรอนทเกดขนมคาสง จะทาใหคอนกรตมอณหภมสงดวย ซงเปนผลใหเกด
การขยายตว ทาใหคอนกรตแตกราวได
1.6 False set (การกอตวผดปกต) คอการทปนซเมนตผสมกบน าแลวเกดการแขงตวเรว
ผดปกต ไมสามารถทจะเทลงแบบได ทงนเกดจากระหวางทบดซเมนต มความรอนเกดขนสง
หรอเกบปนซเมนตไวในททอณหภมสง ทาใหยปซมทใสไวสาหรบควบคมเวลาการกอตวของ
ปนซเมนตตองสญเสยน าไปเนองจากความรอน (Dehydration) ทาใหคณสมบตของยปซมใน
การควบคม setting time เสยไป
1.7 Compressive Strength of Mortar เปนการหาคาแรงอดของปนซเมนตในมอรตาร ท
อาย 1 วน, 3วน, 7 วน และ 28 วน เพอเปนตวบงชถงคณภาพของปนซเมนตในดานการรบ
แรงอด และบงบอกถงระยะเวลาของการถอดแบบอกดวย
2. คณสมบตทางเคม
2.1 Main Oxide ไดแก SiO2 ,Al2O3 ,Fe2O3 และ CaO แสดงสวนประกอบของ
สารประกอบซเมนต โดยเปนตวบงชถงประเภทของปนซเมนต ซงจะมปรมาณของสารประกอบ
ทแตกตางกนออกไป
C3S ใหแรงอดในทกฯระยะ โดยเฉพาะระยะแรกใหแรงอดมาก และใหแรงอดเพมขน
เลกนอยหลงจาก 28 วน
C2S ใหแรงอดในระยะยาว แรงอดทเกดขนในระยะ 7 วนมคาตา หลงจาก 1 เดอนไปแลว
จงจะเพมขนเรอยฯ
C3A ใหแรงอดเพยงเลกนอยระยะ 1 - 3 วน แตจะชวยเรงอตราการใหแรงอดระยะแรก
ของ C3S ใหเรวขน
C4AF เปนสารประกอบททาใหปนซเมนตมสเขม และทนตอการกดกรอนของ Sulphate
26
2.2 Sculpture Trioxide (SO3) ไดจากเชอเพลงทใชเผาปนซเมนต, วตถดบ และยปซมท
ใสในปนซเมนต (CaSO4.2H2O) ซงเปนสาร active สาหรบการควบคมระยะเวลาในการกอตว
ถามมากจะเกดการขยายตว ทาใหคอนกรตแตกราว และทาใหปนซเมนตเกด False set แตถาม
นอยจนเกนไปจะทาใหเกด Falsh set ทาใหปนซเมนตแขงตวอยางรวดเรวเมอทาปฏกรยากบนา
2.3 Insoluble residue เปนคาทบงบอกถงสงเจอปนตางฯ ทไมละลายในกรด ดาง เชน
ทรายและดน ทประปนอยในปนซเมนต ถามมากจะมผลทาใหกาลงอดลดลง
การควบคมคณภาพคอนกรต
1. การควบคมวตถดบการควบคมวตถดบในการผลตปนซเมนตสามารถควบคมไดดงน
- ปนซเมนต
- หน ทราย
- นา
- นายาผสมคอนกรต
- วสดทดแทนซเมนต
2. การออกแบบคณสมบตของสวนผสมคอนกรต
- พจารณาศกษา ทบทวน ขอกาหนด
- การทบทวน ปรบปรง เปลยนแปลง ขอกาหนด ใหเหมาะสม
- พฒนาและเลอกคณคณสมบตของสวนผสม
- การเสนอสวนผสมเพออนมตใชงาน
- การประชมหารอกอนการเทคอนกรต
- การรวบรวมขอมลลกษณะเฉพาะของคอนกรต
3. การควบคม ณ โรงงานคอนกรต หรอ ณ หนวยงานผลต
27
- การสมตรวจสอบวตถดบทเขาโรงงาน
- การเกบวตถดบเชนการปองกนสงสกปรกเจอปนการระบายนาของมวลรวม
- การชวตวงสวนผสม เชน ระบบชงและระบบเคลอนยายวตถดบทเชอถอได,
การตรวจ สอบ (Calibrated) เครองชงและอปกรณตวงนายา (Dispenser)
- ความถกตองในการชงตวง
- การบารงรกษาเครองจกรและกระบวนการผลต
4. การควบคมคอนกรต
- การสมตวอยางคอนกรตเพอทดลอง
- การทดลองคอนกรตสด
- การสงเกต ณ หนวยงานกอสราง
- รายงานขอมลเทคนคตางๆ ในสนาม
- รายงานของพนกงานจดสง
- การเปรยบเทยบผลทดลองระหวางหองปฏบตการ
- การจดทาผลการทดลอง
5. การบรการลกคา
- การตรวจสอบขอรองเรยนของลกคา
- การวเคราะหขอผดพลาด
- เสนอแนะทางแกไขปญหาและหาทางปองกน
- ปอนขอมลสงกลบไปทหนวยงานผลต
28
บทท 3
วธดาเนนการทดลอง
การทดลองท 1 การทดสอบและวเคราะหสวนคละของมวลรวม
(Sieve Analysis and Fineness Modulus of Aggregate)
1.บทนา
ชนดของมวลทใชในการผสมคอนกรต เปนปจจยสาคญตอคณภาพของคอนกรตทงในดานความ
เหมาะสมตอการใชงาน ความทนทาน และกาลงของคอนกรตเมอแขงตวแลวการเลอกใชมวลรวมทขนาด
แตกตางกนอยางพอเหมาะพอด จะทาใหสามารถทราบคณภาพคอนกรตไดตามทตองการ โดยปกตมวลรวม
ทหาไดตามธรรมชาตอาจจะมขนาดคละทไมดนก ฉะนนจงตองนามวลรวมทมอยมาทาการวเคราะห และหา
เปอรเซนตสวนคละใหมขนเพอใหไดมวลรวมทมขนาดคละทเหมาะสม
ชวงขนาดคละของมวลทเหมาะสมสาหรบใชในการผสมคอนกรตมดงน
ขนาดคละ(Gradation)
ขนาดคละ(Gradation) คอการกระจายของขนาดตางๆ ของอนภาค ขนาดคละของมวลรวมนบเปนคณสมบต
ทสาคญสาหรบการกาหนดปรมาณเนอซเมนตเพสททตองการนาไปหอหมมวลรวม
29
ผลของขนาดคละตอคณสมบตของคอนกรตคอ
• ปรมาณของซเมนตเพสต คอนกรตทมขนาดคละของมวลรวมด มวลรวมหยาบและมวลรวม
ละเอยดจะตองมสดสวนทเหมาะสม เมอนามาผสมรวมกนแลวมวลรวมทขนาดเลกกวาจะตองบรรจอยใน
ชองวางระหวางมวลรวมทใหญกวาใหมากทสด การทมวลรวมมขนาดคละทดจะสงผลใหชองวางระหวาง
มวลรวมมปรมาณนอยลง ปรมาณซเมนตเพสททใชเพอยดมวลรวมและอดชองวางจงลดลง ทาใหลดปรมาณ
สวนผสมของปนซเมนตลงได
• ความสามารถเทได (Workability) คอนกรตทใชมวลรวมซงมขนาดคละดจะมปรมาณซเมนต
เพสททเหลอจากการเตมชองวางในมวลรวมมากกวาคอนกรตทใชมวลรวมขนาดคละเดยว (Single Size)
หรอขนาดคละขาดชวง (Gap Grade) ดงนนปรมาณซเมนตเพสทดงกลาวจะทาหนาทหลอลนและลดแรง
เสยดทานระหวางมวลรวมทาใหความสามารถเทไดเพมขน
• การแยกตว (Segregation) โดยปกตการแยกตวของคอนกรตม 2 ชนด คอ การแยกตวของมอรตาร
ออกจากเนอคอนกรต ในคอนกรตปกตทวไปทไดรบการจเขยามากเกนไป (Over vibration) สวนอกประเภท
หนงคอ การเยม (Bleeding) โดยมลกษณะคอ จะมการจมลงของมวลรวม (องคประกอบทหนกกวา) ซงจะ
ดนใหน าบางสวน (ซงเปนองคประกอบทเบาทสดของสวนผสม) ลอยตวขนมาบนผวหนาของคอนกรต ซงม
สาเหตมาจากความไมสามารถของสวนผสมทจะกกน าทแผกระจายอยเอาไวขณะทมวลรวมทหนกกวาน าจม
ลง
การวเคราะหขนาดคละของวสดผสมดวยการรอนผานตะแกรงมาตรฐาน
เพอควบคมตรวจสอบใหขนาดคละของมวลรวมเปนไปตามทกาหนดไวรวมทงใชเพอหาอตรา
สวนผสมของมวลรวมขนาดตางๆ เพอใหไดขนาดคละทเหมาะสม
การวเคราะหทาโดยการเกบตวอยางมาปรมาณหนงมารอนบนตะแกรงขนาดตางๆ ซงวางเรยงกน
ตามขนาดชองวางของตะแกรงจากขนาดใหญสดอยขางบนจนถงขนาดเลกสด โดยใชการเขยาชดตะแกรง
ดงกลาว
ขอแนะนาเพมเตมเกยวกบขนาดคละ
สาหรบทราย ปรมาณอนภาคละเอยดทผานตะแกรงเบอร 50 และ 100 มผลตอความสามารถเทไดการ
แตงผวหนาและการเยมของคอนกรตสด(Bleeding) นอกจากนอนภาคขนาดเลกยงชวยใหคอนกรตเกาะ
รวมตวกนไดด ดงนนปรมาณทเหมาะสมของอนภาคละเอยดคอ ผานตะแกรง เบอร 50 อยางนอย 5% แต
ตองไมใหมอนภาคทผานตะแกรงเบอร 200 มากกวา 5% เพราะอนภาคขนาดเลกนมกประกอบดวยดน
เหนยว ซงมผลคอจะตองใชปรมาณน ามากขนในการผสมทาใหปรมาตรของคอนกรตมอตรา การ
เปลยนแปลงสง(เกดการหดตว)
30
สาหรบหน งานกอสรางทวไปในประเทศไทยพบวาหนทใชผสมคอนกรตมกเปนหนเพยงขนาดเดยว
(Single size) เชน หน 1 หรอ หน 2 ซงไมไดมขนาดคละทถกตองตามทฤษฎสาหรบงานคอนกรต ดงนนจงม
ขอแนะนาในการออกแบบสวนผสมคอนกรตทเหมาะสมสาหรบประเทศไทย คอ เมอใชหนยอยและทราย
แมน าทเปนวตถดบหลกในประเทศไทยนน ปรมาณสวนละเอยด ไดแก ปรมาณปนซเมนตและปรมาณทราย
ทเหมาะสมทจะทาใหคอนกรตมความสามารถเทไดไมแยกตวหรอเกดการเยมมากและไดกาลงอดตาม
ตองการมคาแสดงในตาราง
สาหรบงานพเศษบางประเภทเชน งานคอนกรตเสาเขมเจาะขนาดใหญทมคายบตวมากกวา 15 ซม. นน
ในการออกแบบอาจจาเปนตองเพมปรมาณสวนละเอยดขนไปเปน 42% - 45% โดยปรมาตรเพอปองกน
ปญหาการแยกตว
คาโมดลสความละเอยด (Fineness Modulus)
คาโมดลสความละเอยด (Fineness Modulus F.M.) คอ ตวเลขดชนทเปนปฏภาคโดยประมาณกบ
ขนาดเฉลยของกอนวสดในมวลรวม โดยท
F.M. = (1/100) (ผลบวกของเปอรเซนตสะสมของมวลรวมทคางบนตะแกรงมาตรฐาน)
คาโมดลสความละเอยด เปนคาทไมมหนวย เปนตวบงบอกวาลกษณะทรายนนหยาบหรอละเอยดคา
โมดลสความละเอยดไมสามารถใชบอกขนาดคละของมวลรวมได แตสามารถใชควบคมความสมาเสมอของ
มวลรวมทผลตจากแหลงเดยวกน ทรายทม F.M.=3.2 จะมความหยาบมากกวาทรายทม F.M.=2.3
เนองจากทรายทมความละเอยดมากจาเปนตองใชน ามากเพอใหไดความสามารถเทไดเทาๆ กน
ดงนนทรายทเหมาะสาหรบผลตคอนกรต ควรมคาโมดลสความละเอยดในชวง 2.25-3.25 และ 5.5-7.5
สาหรบหน นอกจากนคาโมดลสความละเอยดยงบอกถงขนาดโดยสวนใหญของมวลรวมวาคางอยบน
ตะแกรงลาดบทเทาใดโดยเรมนบจากตะแกรงเบอร 100 ตวอยางเชน คา F.M.=3 หมายถง มวลรวมทคางบน
ตะแกรงลาดบท 3 (เบอร 30) นบจากตะแกรงมาตรฐานเบอร 100 เปนขนาดเฉลยโดยสวนใหญของมวลรวม
ซงหาไดจากการคดทวา ถาดรองเปนตะแกรงลาดบท 0 ตะแกรงเบอร 100 เปนตะแกรงลาดบท 1 จนถง
ตะแกรงเบอร 4 เปนตะแกรงลาดบท 6 ตามลาดบตอจากนนทาการหาคา F.M. จากคาเฉลยถวงน าหนกของ
ขนาดตะแกรงและเปอรเซนตทคาง
โมดลสความละเอยดนอกจากใชบอกถงความละเอยดของมวลรวมแลวยงมประโยชนในการนาไปใช
หาอตราสวนผสมของมวลรวม(Combined Aggregate) แตละชนดอกดวย ซงทาไดโดยการทดลองหาอตรา
ผสมของมวลรวมหยาบตอมวลรวมละเอยดเพอใหใหไดขนาดคละของมวลรวมผสมอยในขอบเขตทกาหนด
31
ขนาดใหญสดของมวลรวม
ขนาดใหญสดของมวลรวมทมผลโดยตรงกบปรมาณซเมนตเพสททตองการ และขนาดคละของ
วสดผสม กลาวคอมวลรวมทมขนาดใหญจะมพนทผว(Surface Area) โดยรวมนอยกวามวลรวมทมขนาด
เลกเมอมน าหนกมวลรวมเทากน
ดงนนมวลรวมขนาดใหญจงตองการปรมาณน าและปรมาณซเมนต เพอเคลอบผวมวลรวมนอยกวา
เพอใหมความสามารถเทไดเทากน หรอถาใชปรมาณซเมนตและคายบตวเทากนกาลงคอนกรตจะเพมขน
เพราะสามารถลดน าหรอลดอตราสวนน าตอซเมนตนนเอง
ในทางปฏบตผออกแบบควรตดสนใจเลอกขนาดใหญสดของมวลรวมโดยคานงถง
1. ขนาดใหญสดของมวลรวม ตองมขนาดไมเกน 1/5 ของสวนทแคบทสดของแบบหลอ ไมเกน ¾ ของระยะแคบสดระหวางเหลกเสรมกบแบบหลอ และไมเกน 1/3 ของความหนาของพน
2. สาหรบกรณใชปม ขนาดใหญสดของมวลรวมตองไมเกน 1/5 ของเสนผานศนยกลางของทอ
คอนกรตปม
3. สาหรบกรณคอนกรตกาลงอดสง การวบตของคอนกรต (Failure) จะเกดทมวลรวม แทนทจะเกด
ทซเมนตเพสทเหมอนคอนกรตกาลงอดทวไป เพราะวาในมวลรวมขนาดใหญนนมโอกาสทจะมรอยราว
ขนาดเลกอย (Micro cracks) ดงนนมวลรวมควรมขนาดเลกลงเมอใชในงานคอนกรตกาลงอดสง
ดงนนขนาดใหญสดของมวลรวมทใชในงานคอนกรตทวไปควรมขนาดไมเกน 40 ม.ม. และควรม
ขนาดเลกลงเมอใชในงานคอนกรตกาลงอดสง
เครองมอทดสอบและวสดทดสอบ
เครองมอทดสอบ
1. เครองชงสามารถอานคาละเอยดไดถง 0.5 กรม และมความถกตองไมนอยกวา 0.1 %ของน าหนก
ทชงทงหมด
2. ตะแกรงมาตรฐาน ขนาด 3” 1 ½” ¾” ⅜” และเบอร 4 สาหรบมวลรวมหยาบตะแกรงมาตรฐาน
ขนาด No.4 No.8 No.16 No.30 No. 50 และ No. 100 สาหรบมวลรวมละเอยด
3. เครองเขยาตะแกรง (Mechanical Sieve Shaker) มวลรวมหยาบพรอมตะแกรงมาตรฐาน
4. เครองเขยาตะแกรง (Mechanical Sieve Shaker) มวลรวมละเอยด
5. ตอบไฟฟา ควบคมอณหภมได ระหวาง 105 °c – 110 °c
วสดทดลอง
1. ทรายจานวน 500 กรม
2. หน ตามจานวนทระบไวในตาราง
32
ขนาดใหญสดของมวลรวม (Max Nominal size) หาไดจากขนาดของตะแกรงเบอรถดจากทมวล
รวมคางอยเทากบหรอมากกวา 15 %
วธการทดลอง
มวลรวมละเอยด
1. นาทรายทตองการทดสอบมาหา quartering หรอ Sand splitter และชงน าหนกมา 500กรม
ตวอยางทดลองตองแหงจนมน าหนกคงท
2. เททรายตวอยางลงในตะแกรงทเรยงกนไวตามลาดบจากหยาบไปหาละเอยดปดฝาและยดใหแนน
3. เดนเครองเขยาประมาณ 10 นาท แลวหยดเครอง ชงน าหนกของทรายทคางอยบนตะแกรงแตละ
ชนอยางละเอยด ถาผลรวมของน าหนกทงหมดของมวลรวมทคางตะแกรงขนาดตางๆ แตกตาง
ไปจากน าหนกตวอยางกอนทดสอบเกน 0.30% ใหทาการทดลองซา
4. จากน าหนกของมวลทคางอยบนตะแกรงแตละชนนาไปหาคาFineness Modulus (F.M.) และ
เขยนกราฟแสดงความสมพนธระหวางขนาดของตะแกรง และเปอรเซนตของ Cumulative
retained หรอ Percentage of Coarser
มวลรวมหยาบ
1. นาตวอยางหนทไดจากการหา quartering มาตามจานวนทระบไวในตาราง
2. นาหนไปใสในตะแกรงตามขนาดตางๆ ทระบไวและเดนเครองเขยา จนกวาหนจะไมลอดผาน
ตะแกรงอก
3. นาหนทคางอยบนตะแกรงแตละชนไปชงอยางละเอยด
33
4. จากน าหนกของหนทคางอยบนตะแกรงแตละชนนาไปหาคา F.M. และเขยนกราฟแสดง
ความสมพนธระหวางขนาดของตะแกรงและเปอรเซนตของCumulative retained หรอ Percentage
of Coarser
สวนผสมขนาดคละของมวลรวม
1. นาคาขนาดคละของมวลรวมทเหมาะสม ทกาหนดใหในขอ 1 มาเขยนกราฟแสดงเปอรเซนตผาน
สงสดและตาสด
2. ทดลองคานวณหาสวนผสมทมขนาดคละใหอยในขอบเขต Grading limit นนสดสวนทไดนจะ
เปนสดสวนทเหมาะสมสาหรบใชผสมคอนกรต
การคานวณ
1. คานวณหาน าหนกของมวลทคางบนตะแกรงแตละขนาดเปนเปอรเซนต (Individual percentage
retained)
2. หาน าหนกของมวลเปนเปอรเซนตสะสมบนตะแกรงแตละขนาด (Cumulative percentage
retained)
3. คานวณหาคา Fineness Modulus (F.M.) โดยใชคาผลรวมของเปอรเซนตสะสมทคางบนตะแกรง
ขนาดตางๆ แลวหารดวย 100
34
การทดลองท 2 การทดสอบความตานทานตอการขดสของมวลรวมโดยใชเครองลอสแองเจลลส
(Abrasion Test of Coarse Aggregate by Use of the Los Angles Machine)
บทนา
ความคงทน(Durable) เปนคณสมบตประการทหนงของคอนกรตโดยเฉพาะในงานคอนกรตท
ตองการรบแรงกระแทกและเสยดสมาก ซงคณสมบตดงกลาวเกยวของโดยการขดส หรอทนตอการสก
กรอนไดด
คอนกรตนอกจากเปนสวนประกอบทสาคญของโครงสรางอาคาร เชน เสา คาน กาแพงรบแรงเฉอน
(Shear wall) และเสาเขมแลว ยงนาไปใชในงานถนน ลานจอดรถ พนโรงงาน พนสนามบนอกดวย
ผวหนาของคอนกรต นอกจากทาหนาทรบน าหนกจากลอยานพาหนะเพอถายลงสพนทางแลวยงตองม
ความสามารถรบแรงเสยดสและแรงกระแทกจากลอยานพาหนะทกระทาอยตลอดเวลา ดงนนความสามารถ
ของหนในการตานทานการสกกรอนจงเปนคาทสาคญอกคาหนงทตองคานงถง เพอใหคอนกรตมความ
ทนทานสงและมอายการใชงานทยางนาน
การทดสอบความตานทานการสกกรอนของหนโดยเครองทดสอบลอสแองเจลลสทาไดจาก การวดคา
ความสกกรอนทเกดขนกบมวลรวม จากการกระแทกและการเสยดสกบลกเหลกกลม ซงมขนาดตามทกาหนด
และมจานวนขนอยกบขนาดคละของตวอยางทดสอบในขณะทถงหมนรอบตวเองจะมแผนเหลกทตงฉากกบ
ผนงของถง จะพาตวอยางทดสอบและลกเหลกกลมอยสงขนจะตกลงมากระแทกกบผนงตานตรงขามในถง
เหลก กระบวนการนจะทาซ ากนไปเรอยๆ จนครบจานวนรอบทกาหนดจากนนจะนาตวอยางทดสอบออกจาก
ถงแลวนามาแยกขนาดดวยตะแกรงเพอหาสเปอรเซนตการสกกรอน
จากมาตรฐาน ASTM C 33 หนทใชในงานคอนกรตทตองรบแรงเสยดทานมาก เชน งานถนน
คอนกรต เมอผานการทดสอบโดยเครองลอสแองเจลลสแลวจะตองมสวนทสกกรอนไปไมเกน 35 % ของ
น าหนกเดมจงเหมาะสมกบการนามาผสมเพอทาคอนกรต
ถามวลรวมหยาบมความตานทานตอการสกกรอนทตาแลว ในการออกแบบสวนผสมคอนกรต
เพอใหมคณสมบตในการรบแรงเสยดสและแรงกระแทกตามความตองการนน จาเปนตองเพมปรมาณน า
และปนซเมนตโดยจะทาใหเกดความสนเปลองมากขน
นอกจากความตานทานการสกกรอนของหนทเปนปจจยสาคญตอความตานทานการสกกรอนของคอนกรต
แลวยงมปจจยสาคญอนๆ ทควรพจารณาดงนคอ
1. กาลงอดของคอนกรต การเพมความสามารถในการตานทานการเสยดสสามารถทาไดโดยการเพม
กาลงอดคอนกรต จากการศกษาพบวาคอนกรตทมกาลงอด 140 KSC (ทรงลกบาศก) จะมอตรา เสยดส
ประมาณ 5 เทาของคอนกรตทมกาลงอด 280 KSC (ทรงลกบาศก) สวนคอนกรตทกาลงอดระหวาง 280-420
KSC (ทรงลกบาศก) จะมความตานทานการเสยดสทดมาก
35
2. อตราสวนนาตอซเมนต
บรเวณผวคอนกรตดานบนทมการเยมจะมความออนแอทสด ดงนนการลดอตราสวนน าตอซเมนต
ไมใหเกน 0.45-0.50 จะชวยลดการเยมและเพมความทนทานตอการสกกรอนบรเวณผวหนาของคอนกรต
3. หนและทราย
นอกจากการเลอกใชหนและทรายทมความแขงแกรงแลว ยงสามารถเพมความตานทานการสก
กรอนไดโดยการเลอกหนทมขนาดใหญขน
4. การเทและการแตงผวหนา
ควรจเขยาคอนกรตใหแนนอยางสมาเสมอในแบบหลอรวมทงตองแตงผวหนาใหเหมาะสม ซงจะ
ทาใหคอนกรตทไดมคณภาพทผวด และชวยลดปรมาณฟองอากาศในคอนกรต
จะทาใหคอนกรตทไดมคณภาพทผวด และชวยลดปรมาณฟองอากาศในคอนกรต
5. การบม
ควรบมคอนกรตดวยวธการเหมาะสมและมระยะเวลาการบมททาใหเกดปฏกรยาไฮเดรชนท
สมบรณทสด
6. ลกษณะผวคอนกรต
ในกรณทมการเสยดสอยางมาก จาเปนทจะตองเลอกใชคอนกรตทมกาลงอดสงมาก หรอใชวสดอน
เคลอบผวหรอในบางโครงสรางอาจจะตองทาใหผวคอนกรตเรยบมากๆ
7. รอยตอ
ควรออกแบบและกอสรางรอยตอใหเหมาะสมเพอลดการกระแทก
เครองมอทดสอบและวสดทดสอบ
เครองมอทดสอบ
1. เครองลอสแองเจลส (Los Angeles Machine) เปนเครองมอทดสอบความทนทานตอการขดสของ
มวลรวม ทาดวยเหลกรปทรงกระบอก ปลายปดทงสองขาง มเสนผาศนยกลางภายใน 28” ± 0.2” และความยาว
ภายใน 20” ± 0.2” สามารถหมนรอบแกนในแนวนอนดวยความเรว 30 – 33 รอบตอนาท มชอง เปดสาหรบใส
ตวอยางทดลอง ภายในมแผนเหลกขนาด
3.5” ± 0.1” ยนออกมาในแนวรศมตลอดความยาวของกระบอก
2. ลกเหลก (Abrasive Charge) ประกอบดวยลกเหลกขนาดเสนผาศนยกลางประมาณ 1 27
/34” และ
แตละลกมน าหนกระหวาง 390 – 445 กรม การเลอกจานวนและขนาดของลกเหลกใหเลอกใชตามเกรดของ
มวลรวมดงน
**หมายเหต** เกรด A, B, C, D เปน ขนาดเลก, เกรด E.F.G เปนขนาดใหญ
36
3. ตะแกรงมาตรฐาน เบอร 12
4. เครองชงสามารถชงไดไมนอยกวา 1 กก. และอานคาละเอยดไดถง 0.1 กรม
วสดทดลอง
มวลรวมทสะอาดแหงและมขนาดคละตามเกรดทกาหนดไวในตาราง GRADINGS ON TEST
SAMBLES โดยเลอกขนาดคละดงกลาวใหใกลเคยงกบขนาดคละของหนทใชงานจรงทสด
วธการทดลอง
1. ทาการเกบตวอยางมวลรวมโดยวธ Quartering หรอ Sand spatter แลวนามาลางใหสะอาด อบใหแหงท
อณหภม 105o
C – 110o
C. จนมน าหนกคงท
2. นามาอบผานตะแกรงมาตรฐานเพอเลอกเกรดทใกลเคยงกบขนาดคละของมวลรวมมากทสด ชง
น าหนกตามทคางบนตะแกรงขนาดตาง ๆ ตามจานวนในตารางเกรดทเลอก
3. นามวลรวมทชงไวตามจานวนมาผสมกนอกครงหนง เพอใชเปนตวอยางทดสอบตอไป
4. ใสมวลรวมทจะทดสอบและลกเหลกตามจานวนทรบไวในตารางแลวเทลงในเครอง Los Angles
ซงหมนดวยความเรว 30 33 รอบตอวนาท สาหรบมวลรวมเกรด A, B, C และ D ตงเครองใหหมน 500 รอบ
และมวลรวมเกรด E, F, G ตงเครองใหหมน 1000 รอบ
5. เมอเครองหมนไดรอบตามจานวนแลว ใหเอามวลรวมทงหมดออกจากเครองแยกคราวๆ ดวยตะแกรงท
ใหญกวา เบอร 12 แลวนาสวนทผานตะแกรงเบอรดงกลาว มารอนผานตะแกรงเบอร 12 อกครง
6. นาสวนทใหญบนตะแกรงเบอร 12 ทงหมดมาลางใหสะอาด นาไปเขาอบทอณหภม 105o
C –
110o
C จนน าหนกคงท แลวนาไปชงน าหนก เปนน าหนกหลงการทดลอง
การคานวณ
37
การทดลองท 3 การทดสอบหาสารอนทรยเจอปนในมวลรวมละเอยด
(Test Method for Organic impurities in Fine Aggregates for Concrete)
บทนา
เปนวธการทดสอบเพอหาอนทรยสารเจอปน (Organic Impurities) ในมวลรวมละเอยดท
เปนอนตรายตอมอรตาร หรอคอนกรต โดยวธเทยบสกบสารละลายสมาตรฐานหรอกระจกส
มาตรฐาน
เครองมอ
1 ขวดแกว (Glass Bottles) ทาดวยแกวใสไมมส มความจ 350 ถง 470 มลลลตร (12 ถง 16 ออนซ)
โดยประมาณ มฝาปดชนดกนน าได และไมละลายหรอทาปฏกรยาเมอสมผสกบสารเคมทใชทดลอง มขด
แบงบอกปรมาตรบนขวดแกวมหนวยเปนมลลลตร หรอออนซ สาหรบขวดแกวทไมมขดแบงบอกปรมาตร
ใหผใชสอบเทยบแลวทาเครองหมายแสดงไวได โดยขดบอกปรมาตรทตองการมเพยง 3 จด ดงน
1.1 ระดบสารละลายสมาตรฐานท 75 มลลลตร (2 ½ ออนซ)
1.2 ระดบมวลรวมละเอยดท 130 มลลลตร (4 ½ ออนซ)
1.3 ระดบสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด (NaOH) ท 200 มลลลตร (7 ออนซ)
2 กระจกสมาตรฐาน (Glass Color Standard)
วธการทดลอง
1 การเตรยมสารเคม และสารละลายสมาตรฐาน
1.1 การเตรยมสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด (ความเขมขนรอยละ 3) ทาไดโดยละลายโซเดยมไฮ
ดรอกไซด (Reagent Grade) จานวน 3 สวน ในน าสะอาดจานวน 97 สวน
38
1.2 การเตรยมสารละลายสมาตรฐาน ทาไดโดยละลายโปรแตสเซยมไดโครเมต (K2Cr2O7) ใน
กรดซลฟรคเขมขน (Reagent Grade, ความถวงจาเพาะ 1.84) ในอตรา 0.250กรมตอปรมาตรกรด 100
มลลลตร โดยสารละลายนตองเตรยมขนใหมทกครงกอนการเปรยบเทยบส และอาจใหความรอนนอยๆ แก
สารละลายเพอใหปฏกรยาเรวขน
2 การเตรยมตวอยาง
สมตวอยางมวลรวมละเอยดเพอใชทดสอบ ดวยวธการแบงส หรอใชเครองแบงตวอยางประมาณ 450
กรม
3 วธทดสอบ
3.1 ใสตวอยางมวลรวมละเอยดลงในขวดแกวถงระดบ 130 มลลลตร (4 ½ ออนซ)
3.2 เตมสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซดทเตรยมไวจนปรมาตรของสารละลาย
และมวลรวมละเอยดหลงเขยาขวดแกวถงระดบ 200 มลลลตร (7 ออนซ)
3.3 ปดฝาขวดแกวแลวเขยาแรงๆ จากนนตงทงไว 24 ชวโมง
4 การวดคาส
4.1 วธเทยบสกบสารละลายสมาตรฐาน ในตอนปลายชวโมงท 24 หลงจากตงขวดแกวทงไว ตามขอ
3.3 ใหเตมสารละลายสมาตรฐานลงในขวดแกวเปลาประมาณ 75 มลลลตร (2 ½ ออนซ) ซงสารละลาย
ดงกลาวตองเตรยมไวลวงหนาไมเกน 2 ชวโมง เปรยบเทยบสสารละลายในขวดแกวทงสอง โดยถอขวดชด
กนแลวมองผาน เพอเปรยบเทยบสสารละลายเหนอตวอยางมวลรวมละเอยดททดสอบวาเขมกวา ออนกวา
หรอเทากนกบสของสารละลายสมาตรฐาน บนทกคาไว
4.2 วธเทยบสกบกระจกสมาตรฐาน เปนการจาแนกสของสารละลายเหนอตวอยางมวลรวมละเอยด
ใหละเอยดยงขน ทาไดโดยเปรยบเทยบกบกระจกสมาตรฐานจานวน 5 ส ทเทยบกบสมาตรฐานการดเนอร
(Gardner Color Standard) ดงแสดงในตารางท 1 วาใกลเคยงหรอเหมอนกบสเบอรใด
39
5 การแปลความหมาย
ถาสของสารละลายเหนอตวอยางมวลรวมละเอยดเขมกวาสารละลายสมาตรฐานหรอเขมกวากระจก
สมาตรฐาน เบอร 3 แสดงวามวลรวมละเอยดทนามาทดสอบมอนทรยสารเจอปนทเปนอนตรายตอคอนกรต
การรายงานผล
1 เปรยบเทยบสกบสารละลายสมาตรฐานใหรายงานสของสารละลายเหนอมวลรวมละเอยด เปน
เขมกวา ออนกวา หรอเทากน
2 เปรยบเทยบสกบกระจกสมาตรฐานใหรายงานความเขมสของสารละลายเหนอมวลรวมละเอยด
เปน เบอร 1, 2, 3, 4และ 5
40
การทดลองท 4 การทดสอบหาความถวงจาเพาะและการดดซมของมวลรวม
(Specific Gravity and Absorption of Concrete Aggregate)
บทนา
การออกแบบสวนผสมของคอนกรต จาเปนตองรคณสมบตของมวลรวมทจะนามาใชไดแกความ
ถวงจาเพาะและการดดซมน า เพอใชในการคานวณหาปรมาณของมวลรวมทจะใชในสวนผสมและเพอปรบ
ปรมาณน าในสภาพทเปนจรง ใหเปนไปตามทคานวณไว
ความถวงจาเพาะของงานคอนกรตอาจแยกไดเปน 2 ประเภทใหญ คอ
1. Bulk Specific Gravity คอ อตราสวนของน าทของมวลทมปรมาตรทกาหนด (รวมชองวางทดด
ซบน าได) ตอน าหนกของน าทมปรมาตรเทากนทอณหภมมาตรฐาน (20 C หรอ 68 F) การหาคา Bulk
Specific Gravity สามารถหาไดทสภาพอมตวผวแหง (Saturated Surface Dry)
และสภาพแหงดวยเตาอบ (Oven Dry ) คานวณกาสดสวนการผสมคอนกรตโดยทวไปจะใชความ
ถวงจาเพาะของมวลรวมทสภาพอมตวผวแหง ซงมคาความถวงจาเพาะอยระหวาง 2.4-2.9
2. Apparent Specific Gravity คอ อตราสวนของน าหนกของมวลทมปรมาตรทกาหนด (ไมรวม
ชองวางทดดซบน า) ตอน าหนกของน าทมปรมาตรเทากน
สภาพความชนและการดดซบของมวลรวมอาจแบงได 4 สภาวะดงน
1. แหงดวยเตาอบ (Oven dry) ในสภาพนจะไมมความชนอยเลย ทงภายในและภายในชองวางของ
มวลรวม ทาไดดวยการอบแหงทอณหภม 100 C –110 C
2. แหงดวยอากาศ (Air dry) ในสภาพนไมมความชนทผว แตมความชนอยภายในชองวางขางใน
บาง แตไมถงสภาพอมตว ยงคงดดความชนไดเลกนอย
3. อมตวและผวแหง (Saturated Surface Dry) ในสภาพนจะมความชนอยภายในชองวางของมวล
เตมทเปนภาวะทเหมาะทสดสาหรบการใชงาน เพราะจะไมมการคายน าหรอดดน าจากคอนกรต
4. ชนหรอเปยก (Damp or Wet) ในสภาพนภายในชองวางของมวลจะอมตวไปดวยความชน และท
ผวนอกจะมน าหมอยดวย
ปรมาณความชนทงหมดในสภาวะอมตวอมตวผวแหง (Saturated Surface-dry )เรยกวาความจะใน
การดดซม (Absorption Capacity ) ปรมาณความชนทตองการใชเพอปรบสภาพของมวลรวมจากสภาวะแหง
ดวยอากาศ เปนสภาวะอมตวผวแหง เรยกวา Effective Absorption
41
สภาวะของวสดผสม
หนวยนาหนกของวสดผสม หมายถง นาหนกของวสดผสม (เปนกโลกรม) ทเตมลงไปจนเตม
ภาชนะจ 1 ลกบาศกเมตร นาหนกทกลาวนเปนน าหนกของวสดรวมกบชองวางระหวางเมดทราย ในการหา
สดสวนการผสม หนวยน าหนกเปนตวใชสาหรบหาปรมาณชองวางในวสดผสมและสาหรบการเปลยน
ปรมาตรเปนน าหนกหรอเปลยนน าหนกเปนปรมาตรหนวยน าหนกของวสดชนดหนงๆ จะแปรเปลยนไป
ตามอตราการแนนตว(รวนหรอแนน) และปรมาณความชน
โดยปกตหนวยน าหนกของวสดผสมทใชจะมคาอยระหวาง 1440 -1940 กโลกรมตอลกบาศกเมตร
เครองมอทดสอบและวสดทดสอบ
เครองมอทดสอบสาหรบมวลละเอยด
1. เครองชงสามารถชงไดไมนอยกวา 1 กก. และอานคาละเอยดไดถง 0.1 กรม
2. กระบอกตวงขนาดความจ 500 cm3
3. Mold โลหะรปกรวยตดปลาย ขนาดเสนผาศนยกลางตอนบน ½ นว เสนผาศนยกลาง
ตอนลาง 3½ นว และ 2 ⅞ นว
4. เหลกกระทงโลหะ (Tamper) นาหนก 340 กรม มหนาตดวงกลม
เสนผาศนยกลาง 1 นว
5. เครองเปา (ใชเฉพาะลมเยน)
เครองมอทดสอบสาหรบมวลหยาบ
1. เครองชงชนดแขวน และอานคาละเอยดไดถง 0.1
2. ตะกราตาขายแบบมาตรฐาน
3. ตะแกรงมาตรฐาน เบอร 4
4. เตาอบ
วสดทดลอง
1. ทรายหนกประมาณ 1000 กรม
2. หนหนกประมาณ 5000 กรม
วธการทดลอง
สาหรบมวลละเอยด
1. นาทรายหนกประมาณ 1000 กรม ทไดจากการทา Quartering ตามวธ D 75 และ C 702
มาแชน าไว 24 ชวโมง
2. นาทรายตวอยางทแชนาไวแลวมาเกลยกระจายบนพนเรยบทไมดดซมน า ใชเครองเปา
ผมเปาใหทวอยางสมาเสมอ จนกระทงทรายอยในสภาพ Free Flow ซงตรวจสอบไดโดยนาทรายไป
42
ใสกรวยโลหะ ซงวางอยบนพนเรยบไมดดนา แลวใช Tamper กระทง 25 ครง โดยถอ Tamper ให
ปลายอยเหนอผวทรายประมาณ 5 ม.ม. แลวปลอยลงดวยน าหนกตวเอง แลวยกกรวยขนตรง ๆ ถา
ทรายยงคงเปนรปกรวยแสดงวายงมความชนมากใหเปาตอไป กรทงเมอทดสอบแลวปรากฏวาทราย
ทะลายลงมาโดยอสระ ทรายในสภาพนถอวาอยในสภาพ Saturated Surface-dry
3. นาทรายนมาชง 500 กรม ใสลงในกระบอกตวง เตมน าลงในจนเทาทรายแลวทาการไล
ฟองอากาศในทรายออกจนหมด เตมน าลงไปอกจนถง 500 ลบ.ซม. แลวชงน าหนก
4. เททรายในกระบอกตวงทงหมดใสถาด แลวนาไปอบทอณหภม 105-110 C จนน าหนก
คงท นาออกจากเตาอบทงไวใหเยน แลวนาไปชงน าหนกใหละเอยดถง 0.1 กรม
5. ชงน าหนกกระบอกตวงทเตมน าจนถงขด 500 ลบ.ซม.
สาหรบมวลหยาบ
1. นาหนทไดจากการทา Quartering ตามวธ D 75 และ C 702 มารอนดวยตะแกรงเบอร 4
แลวนาสวนทคางมาประมาณ 5 กก. นามาแชน าไว 24 ชวโมง
2. นาหนทแชน าไวขนมาเชคดวยผาแหงทละกอนจนผวแหงอยในสภาพ Saturated
Surface-dry นาไปชงน าหนกใหละเอยดถง 0.5 กรม
3. นาหนใสตะกราแลวชงน าหนกในน า กอนชงควรสนตะกราเบา ๆ เพอใสอากาศ และ
ตองใหตะกราและหนตวอยางจมอยในน าขณะชง
4. นาหนตวอยางไปอบทอณหภม 105-110 C จนน าหนกคงท นาออกจากเตาอบปลอยให
เยน แลวนาไปชงหาน าหนกอกครง
การคานวณ
43
44
การทดลองท 5 การทดสอบหาหนวยนาหนก และชองวางระหวางมวลรวม
(Unit Weight and Voids in Aggregate)
บทนา
การทดสอบนมจดประสงคเพอหาคาหนวยน าหนกและชองวางในมวลรวม คาหนวยน าหนก (Bulk
Unit Weight) ใชสาหรบเปลยนคาน าหนกเปนคาปรมาตรหรอคาปรมาตรเปนคาน าหนก เมอใชวธการ
ออกแบบสวนผสมโดยปรมาตร และมความสมพนธในการหาปรมาณชองวางระหวางมวลรวม (Voids)
ทฤษฏทเกยวของ
1. หนวยนาหนก (Unit Weight)
หนวยน าหนกเปนคาทบอกใหทราบถงวาในหนงหนวยปรมาตรของมวลรวมจะมน าหนกเทาใด โดยหนวย
น าหนกแบงออกเปน
1.1 หนวยนาหนกสมบรณ (Absolute Unit Weight) เปนคานาหนกของมวลรวมทงหมดในหนง
หนวยปรมาตร โดยไมรวมชองวางระหวางมวลรวม (Voids) สามารถหาไดโดยการ
คานวณจากสตรดงน
Absolute Unit Weight-Specific Gravity (SSD) x Unit Weight ของน า
1.2 หนวยนาหนก (Bulk Unit Weight) เปนคาน าหนกของมวลรวมทงหมดในหนงหนวยปรมาตร
โดยรวมชองวางระหวางมวลรวม (Voids) สามารถหาไดจากการทดสอบตาม ASTM C
29 ทาโดยการใสมวลรวมในถงเหลกทรงกระบอก ชงน าหนกคานวณหาปรมาตรถง
แลวคานวณหาคาหนวยน าหนก (Bulk Unit Weight) จากอตราสวนระหวางน าหนกมวล
รวมกบปรมาตรของถง
คาหนวยน าหนก (Unit Weight) ทใชในการออกแบบสวนผสมโดยปรมาตรนนเปนคาหนวยน าหนกแบบ
Bulk Unit Weight ทงนเพราะในทางปฏบตนนไมสามารถทาใหมวลรวมอดแนนในเนอคอนกรตจนไมม
ชองวางระหวางมวลรวมได (Voids)
ตวอยางท 1 การใชคาหนวยน าหนก (Unit Weight) ในการออกแบบสวนผสมโดยปรมาตร
งานกอสรางขนาดเลก สวนใหญจะกาหนดสดสวนผสมโดยปรมาตร 1 : 2 : 4 คอ
ใชปนซเมนต 1 สวน ทราย 2 สวน หน 4 สวน โดยปรมาตร
ขอมลทใชในการคานวณทไดจากการทดสอบ
หนวยน าหนกของปนซเมนต = 1,235 กก./ลบ.ม.
หนวยน าหนกของหนขนาด (3/4” - # 4) = 1,574 กก./ลบ.ม.
หนวยน าหนกของทราย = 1,666 กก./ลบ.ม.
45
การคานวณ
ปน 1 ถง 50 กก. มปรมาตร = 50/1,235
= 0.04 ลบ.ม.
เพราะฉะนน ทราย 2 สวน = 2 X 0.04
= 0.08 ลบ.ม.
คดเปนน าหนกทราย = 0.08 X 1,666
= 133.3 กก.
หน 4 สวน = 4 X 0.04
= 0.16 ลบ.ม.
คดเปนน าหนกหน = 0.16 X 1,574
= 251.8 กก.
ปรมาณน าทใชโดยทวไปสาหรบปน 1 ถงเพอใหไดคายบตวประมาณ 10 ซม. เทากบ 30 ลตร (จาก
การทดลอง) ดงนนในการผสมคอนกรตดวยไมเลกเพอใหไดสวนผสม 1 : 2 : 4 โดยปรมาตรจะตองใช
ปน 1 ถง 50 กก. หน 251 กก.
ทราย 133 กก. นา 30 ลตร
คาหนวยน าหนก (Bulk Unit Weight) ขนอยกบความสามารถในการอดแนน (Compact ability)
ของมวลรวมทถกอดลงในถงและปรมาณความชน
• ความสามารถในการอดแนน ดงกลาวขนอยกบ
1. ขนาดคละของมวลรวม (Gradation)
2. รปรางของมวลรวม (Shape)
ทงนเพราะมวลรวมทมขนาดคละด มวลรวมขนาดเลกจะแทรกอยระหวางมวลรวมขนาดใหญ ทาให
ชองวางระหวางมวลรวมมขนาดเลก สวนรปรางของมวลรวมนนจะมผลอยางมากตอความสามารถทมวล
รวมจะถกอกใหอยรวมกน
• ปรมาณความชน เชน ในกรณทรายละเอยดทมความชนคาหนวยน าหนกอาจจะลดลงถง
25% อนเนองจากแรงตงผวของน าทผวของทรายจะผลกดนใหอนภาคของทรายหางออก
จากกน ทาใหปรมาตรเพมขน เมอเปรยบเทยบคาปรมาตรทรายทเทากน น าหนกของ
ทรายทมความชนจะนอยกวาน าหนกทรายปกต ซงจะมผลใหการหาหนวยน าหนกและการ
หาสวนผสมคอนกรตดวยการตวงปรมาตรมโอกาสผดพลาด ดงนนการหาหนวยน าหนก
ของมวลรวมควรทาในสภาพอบแหง (Oven-Dry)
46
รปท 1 ปรมาตรทเพมขนเมอทรายมความชน
2. ชองวางระหวางมวลรวม (Voids)
เปนคาทแสดงถงวามอากาศปนแทรกอยระหวางมวลรวมเทาใด โดยทงนไมรวมชองวางภายในของมวล
รวม (Pores in Aggregate) และยงบอกถงอตราการอดแนนของวสดผสมวาแนนเพยงใด นนคอ
มวลรวมชนดเดยวกน (มคาความถวงจาเพาะเทากน) ถามวลรวมมคาหนวยน าหนกมากกวา แสดงวา
มวลรวมนน มชองวางระหวางมวลรวมทนอยกวา และการลดชองวางระหวางมวลรวมทาไดโดยการเลอกใช
มวลรวมทมขนาดคละไลเรยงกน ซงจะทาใหชวยลดปรมาณซเมนตเพสท
รปท 2 การเรยงตวของขนาดคละตาง ๆ กน
จากการทดลองผสมมวลรวมหยาบและมวลรวมละเอยดดวยอตราสวนตาง ๆ และทาการหาหนวยน าหนก
พบวา หนวยน าหนกจะมคาสงสดเมอใชปรมาณสวนละเอยด 34%-40% โดยน าหนก ณ จดดงกลาวมวลรวม
จะมความแนงสงสด (ชองวางระหวางมวลรวมนอยสด) ดงนนเราจงควรใชสดสวนของสวนละเอยดในชวง
ดงกลาวเพราะจะใชซเมนตเพสทนอยทสด แตในทางปฏบตตองคานงถงความสามารถในการเทไดของ
คอนกรตสดดวย
47
การทดสอบหาหนวยนาหนกและชองวางระหวางมวลรวม
มาตรฐานทใช
ASTM C 29 Standard Test Method for Unit Weight and Voids in Aggregate
อปกรณ
1. เครองชงทอานไดละเอยดถง 0.05 กก. ของน าหนกทใชทดสอบ
2. เหลกตาลกษณะเปนทอนเหลกกลมเสนผานศนยกลาง 5/8” (16 มม.) ยาว 24” (600 มม.)
3. ถงเหลกทรงกระบอก มขนาดตาง ๆ ดงแสดงในตารางท 1
4. เหลกปาด ชอนตก เทอรโมมเตอร
ตารางท 1 ขนาดของถงเหลกทรงกระบอก
ความจ
(ลตร)
เสนผาน
ศนยกลางภายใน
(มม.)
ความสงภายใน
(มม.)
ขนาดใหญสด
ของมวลรวม
(มม.)
3 155 ( 6 ′′ ) 160 ( 16. ′′ ) 12.5 (″
21
)
10 205 ( 8 ′′ ) 308 ( 511. ′′ ) 25.0 (1 ′′ )
15 255 ( 01 ′′ ) 295 ( 011. ′′ ) 40.0 (″
211
)
30 355 ( 41 ′′ ) 305 ( 211. ′′ ) 100.0 ( 4 ′′ )
การคานวณปรมาตรถง
1. ชงน าหนกถงเปลา (คาตวอยาง T = 2.75 กก.)
2. เตมน าใหเตมถงจนลน ไลฟองอากาศในน าใหหมด ชงน าหนกถงทบรรจน าเตมถง (คาตวอยาง
น าหนกถง + น า = 5.4 กก.)
3. คานวณหาน าหนกของน าทบรรจในถง (ควรละเอยดถง ± 0.05 กก.) ซงน าหนกของน าในถง
มคาเทากบน าหนกถงทบรรจน าเตมหกออกดวยน าหนกถงเปลา (คาตวอยาง น าหนกน า = 5.40-
2.75 = 2.65 กก.)
4. วดอณหภมของน าในถง เพอหาหนวยน าหนกของน าจากตารางท 2 ถาอณหภมไมตรงตาม
ขอมลทแสดงในตารางใหเทยบตามสดสวนได
5. สตรการคานวณหาปรมาตรของถง
48
ปรมาตรถง = ◌กของน�หนวยน�าหน
น�าในถงน�าหนกของ
= 998
2.65
= 2.65 X 10-3 ลบ.ม.
(คาตวอยางหนวยนาหนกของน า = 998 กก./ลบ.ม.)
ตารางท 2 หนวยนาหนกของนา
อณหภม ปอนด/ลบ.ฟต กก./ลบ.เมตร
องศาฟาเรนไฮต องศาเซลเซยส
60.0 15.6 62.366 999.01
65.0 18.3 62.336 998.54
70.0 21.1 62.301 997.97
(73.4) (23.0) (62.274) (997.54)
75.0 23.9 62.261 997.32
80.0 26.7 62.216 996.59
85.0 29.4 62.166 995.83
วธทดสอบ
การหาหนวยน าหนกของมวลรวมโดยการกระทง (Rodding Procedure) ใชกบหนขนาดใหญสดไม
เกน 1 1/2" มขนตอนดงน
1. นาตวอยางทจะทดสอบมาอบใหแหงทอณหภม 110 ± 5 องศาเซลเซยส จนน าหนกคงท
จากนนชงน าหนกถงเปลา แลวบนทกคาน าหนกไว
2. ใสตวอยางทดสอบลงในถงประมาณ 1/3 ของความจ เกลยใหไดระดบแลวตาดวยเหลกตา 25
ครง โดยตาใหทวทงผวหนา เตมตวอยางทดสอบวดใหไดปรมาณ 1/3 ของความจ เกลยใหได
ระดบแลวตาดวยเหลกตา 25 ครง โดยตาใหทวทงผวหนา เตมตวอยางทดสอบวดใหได
ปรมาณ 2/3 ของความจถง ตาอก 25 ครง จากนนเตมตวอยางทดสอบใหเตมจนลนถง ตาอก
25 ครง ใชเหลกปาดใหเรยบเสมอขอบถง
49
ขอควรระวง ในการตาชนแรกไมควรใหเหลกตากระทบกนถง สาหรบการตาชนทสองและการตาชนทสาม
ใชแรงพอประมาณ โดยใชเหลกตาใหทะลถงชนถดไปเทานน
3. ชงน าหนกถงพรอมตวอยางทดสอบ (คาตวอยาง G = 7.20 กก.) ซงควรชงไดละเอยดถง 0.1%
หกน าหนกทชงไดดวยน าหนกถงเปลา จะไดน าหนกของตวอยางทดสอบ
การคานวณ
คาตวอยาง
นาหนกถง T = 2.75 กก.
นาหนกตวอยาง+ถง G = 7.20 กก.
นาหนกตวอยาง G-T = 7.20 – 2.75
= 4.45 กก.
คาปรมาตรถง V = 2.65 X 10-3 ลบ.ม.
คาเปอรเซนตการดดซมของหน A = 0.26 %
หนวยน าหนกอดแนน (Oven-Dry)
M = ปรมาตรถง
รวมน�าหนกมวล
= V
TG −
= 3-10 2.65
2.75 - 7.20
×
= 1,679.25 กก. /ลบ.ม.
หนวยน าหนกทสภาพอมตวผวแหง
Mssd = M (1 + 100
A
)
= 1,679.25 (1 + 100
0.26
)
= 1,683.62 กก. /ลบ.ม.
เปอรเซนตปรมาณชองวางระหวางมวลรวม
% Voids = W S
100 M - W) (S
×××
50
= 998 2.76
100 1,679.25 - 998) (2.76
×××
= 39.04 %
S = คาความถวงจาเพาะของมวลรวม (คาตวอยางจากการทดสอบคาความถวงจาเพาะ = 2.76)
= ความหาแนนของน า (คาตวอยาง = 988 กก. /ลบ.ม.)
ตารางท 3 ตวอยางการหาคาหนวยนาหนกและปรมาณชองวางระหวางมวลรวม
No. 1 No. 2
Weight of Measuring Cylinder, T (kg) 2.75 2.75
Weight of Cylinder and Water (kg) 5.40 5.40
Weight of Water (kg) 2.65 2.65
Volume of Measuring Cylinder, V (m3) 2.65X10-3 2.65X10-3
Weight of Cylinder + Sample, G (kg) 7.20 7.15
Weight of Sample Alone (kg) 4.45 4.40
Unit Weight of Sample, M (kg/m3) 1,679.25 1,660.38
Unit Weight of Sample at SSD, Mssd (kg/m3) 1,683.62 1,664.70
Bulk Specific Gravity (Oven-Dry) 2.76 2.76
Percentage of Voids (%) 39.04 39.72
Average Unit Weight of Sample (kg/m3) 1,674.16
Average Percentage of Voids (%) 39.38
51
0
20
40
60
80
100
120
110100
Perc
enta
ge C
oars
er
Type Sieve size
US. Sieve Size
บทท 4
ผลการวเคราะหขอมล และอภปรายผล
Lab 1 Sieve Analysis of the Fine and Coarse Aggregate
ผลการทดลอง
Sieve
No.
(in.)
Sieve
Opening
(mm.)
Weight
retained
(gm.)
Weight
retained
(%)
Cumulative
retained
(%)
Percentage Passing
(%)
1 25.4 0 0.000 0.000 100.000
¾ 19.0 105 10.521 10.521 89.479
½ 12.5 493 49.399 59.920 40.080
3/8 9.51 191 19.158 79.058 20.842
4 4.75 186 18.637 97.695 2.805
PAN 23 2.305 100.000 0.000
998 100 347.194
52
วเคราะหผลการทดลอง
วสดผสมทดทเหมาะสมทจะนามาผสมกบคอนกรต เพอใหไดคอนกรตทมคณสมบตทด
นน ตองมขนาดคละทด เพราะจะทาใหสามารถจดเรยงตวไดแนน และทาใหสามารถลดปรมาณ
การใชซเมนตลงได ทาใหไดคอนกรตในราคาทถกลง ซงสามารถสงเกตไดจากกราฟ Grain Size
Analysis โดยพจารณาจากรปรางลกษณะกราฟ ซงจากการทดลองพบวาวสดทนามาทดลองม
ขนาดคละทด เพราะมคา CU = และ CC = ซงบอบอกวสดทดสอบมขนาดคละทด คอ ม
ขนาดตงแตเลกไปจนถงใหญ ในอตราสวนทด
53
Lab 2 Test Method of Concrete Aggregate by use of the Log Angeles Machine
(ไมไดทาการทดลอง)
54
Lab 3 Test method for Organic impurities in Fine Aggregates for Concrete
ผลการทดลอง
วเคราะหผลการทดลอง
จากการทดลอง โดยใชวธจาแนกสของสารละลาย ดวยแผนกระจกสมาตรฐาน ซงเปรยบเทยบกบส
มาตรฐานการดเนอร ไดเปนสเหลอง หรอตามสมาตรฐานเบอร 2 แสดงวา ถาสของสารละลายเหนอตวอยาง
มวลรวมละเอยดเขมกวาสารละลายสมาตรฐานมวลรวมละเอยดทนามาทดสอบมอนทรยสารเจอปนไมมาก
สามารถนามาผสมคอนกรตได โดยไมเปนอนตรายตอคอนกรต
55
Lab 4 Unit Weight and Absorption of Concrete Aggregate
ผลการทดลอง
มวลรวมหยาบ
กอนอบ
นน. หนในสภาพ SSD 5000 g
นน. หนในสภาพ SSD เมอชงในน า 3400 g
หลงอบ
นน. ถาดหน 279.73 g
นน. หนแหง + ถาดหน 5.26 kg
นน.หนแหง 4980.27 g
มวลรวมละเอยด
กอนอบ (Calibrate)
นน. กระบอกตวง 0.344 kg
นน. กระบอกตวง + นา ท 500 ml 0.854 kg
นน. กระบอกตวง + นา + ทราย ท 500 ml 1.169 kg
หลงอบ
นน. ทรายแหง + ถาดทราย 954.30 g
นน. ถาดทราย 455.24 g
นน.ทรายแหง 499.06 g
Water Content
มวลรวมหยาบ
หน 997.00 g
นน หนแหง+ชาม 994.05 g
นน ชามใสหน 58.26 g
มวลรวมละเอยด
ทราย 869.00 g
นน ทรายแหง+ชาม 866.80 g
นน ชามใสทราย 48.61g
56
มวลรวมหยาบ
Bulk Specific Gravity (Sd) = 4980.27 5000−3400
=3.112
Bulk Specific Gravity (Saturated surface dry) (Ss) = 5000
5000−3400 = 3.125
Apparent Specific Gravity (Sa) = 4980.27
4980.27−3400 = 3.151
Absorption % (a) = 5000−4980.27
4980.27 ×100 = 0.3961 %
มวลรวมละเอยด
Bulk Specific Gravity (Sd) = 499.06 854+500−1169
=2.697
Bulk Specific Gravity (Saturated surface dry) (Ss) = 500
854+500−1169 = 2.702
Apparent Specific Gravity (Sa) = 499.06
854+499.06−1169 = 2.711
Absorption % (a) = 500−499.06499.06
×100 = 0.188 %
วเคราะหผลการทดลอง
มวลรวมหยาบม การดดซมน า 0.3961 % และมวลรวมละเอยดมการดดซมน า 0.188 % ซงเมอนาไป
เปนวสดผสมของคอนกรต จะตองทาการปรบน าตามอตราการดดซมน าของมวลรวมทคานวณไดน
57
Lab 5 Unit Weight and Voids in Aggregate
ผลการทดลอง
Sand Rock
Weight of measuring cylinder, kg 4.66 8.743
Weight of cylinger + water, kg 9.295 19.805
Weight of water to fill the cylinder, kg 4.635 11.062
Weight of cylinder + aggregate, kg 9.295 20.32
Weight of aggregate to fill the cylinder, kg 4.635 11.577
Unit weight of aggregate, kg/m3 1426.818 1674.015
𝑉𝑠 =π4�16.5100
�2
=15.2100
= 0.003 m3
𝛾𝑠 =4.6350.003
= 1426.818
𝑉𝑅 =𝜋4�20.62100
�2
× �20.72100
� = 0.007 𝑚3
γR =11.5770.007
= 1674.015
วเคราะหผลการทดลอง
หนวยน านกจะเปลยนไปตามความชน เพราะความชนจะทาใหแตละอนภาคอยหางกน และยากทจะ
จดเรยนอนภาคใหไดปรมาตรนอยทสด ซงจะทาใหปรมาตรลดลงและ Void สงขนเรยกวาการ Buckling ซง
จากการทดลองพบวา หนวยน าหกของมวลรวมหยาบ และ มวลรวมละเอยด เทากบ 1674.015 , 1426.818
ตามลาดบ
58
บทท 5
สรปและวจารณผลการทดลอง
จากการทดลอง คณสมบตของมวลรวมดานตาง ๆ พบวา มวลรวมทนามาทดสอบน าม
คณภาพทดพอทจะสามารถนาไปผสมในคอนกรตไดโดยทจะไมทาใหคอนกรตเกดความ
เสยหาย เปนไปตามมาตรฐาน ASTM โดยมวลรวมหยาบมสวนคละทด มอตราการดดซมน า
เทากบ 0.3964% และมหนวยนาหนกเทากบ 1674.015 กโลกรมตอลกบาศกเมตร และมวลรวม
ละเอยด มสารอนทรยเจอปนอยนอยมาก (สออนกวาสมาตรฐานเบอร 3) และมอตราการดดซม
นาเทากบ 0.188 % และมหนวยนาหนกเทากบ 1426.818 กโลกรมตอลกบาศกเมตร
59
บรรณานกรม
1. Website: http://th.wikibooks.org/wiki คอนกรตเทคโนโลย
2. Website: คอนกรตเทคโนโลย จากซแพค (http://arsar.yota-thai.net/index.php?topic=162.0 )
3. หนงสอ คอนกรตเทคโนโลย โดย ศ.ดร. วนจ ชอวเชยร
4. เอกสารปฏบตการเทคโนโลยคอนกรต Concrete Technology Laboratory (มหาวทยาลยรามคาแหง)
5. หนงสอ เทคโนโลยคอนกรตบดอด สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ
6. เอกสาร ปฏบตการทดสอบคอนกรตเทคโนโลย โดย อดมวทยกาญจนวรงค
7 บทความ การเตรยมคอนกรต วสดทใชผสมคอนกรต และคอนกรตผสมสาเรจ (Ready Mixed Concrete)
จากเวบไซต (http://www.civilclub.net/articles/engineering/concrete-preparation.php )
8. เอกสารเรองมาตรฐานงานคอนกรต สภาวศวกร
9. หนงสอ คอนกรตเทคโนโลย โดย บรษท ทพไอ จากด (มหาชน)
10. หนงสอ คอนกรตเทคโนโลย โดย บรษท ซแพค จากด (มหาชน)
11.เอกสาร สมาคมคอนกรตแหงประเทศไทย
12.เอกสารเรองมาตรฐานงานคอนกรต วศวกรรมสถานแหงประเทศไทย
13.สารานกรมไทยสาหรบเยาวชนเลมท 2 เรองคอนกรต
ภาคผนวก ก
มยผ. 1201-50 มาตรฐานการทดสอบหาขนาดคละของมวลรวม
(Standard Test Method for Sieve Analysis of Fine and Coarse Aggregates)
1. ขอบขาย 1.1 มาตรฐานการทดสอบนใชสาหรบการทดสอบมวลรวมเฉพาะในงานคอนกรต 1.2 มาตรฐานการทดสอบนครอบคลมถงการหาการกระจายของขนาด (Particle Size Distribution) ของมวล
รวมทงมวลรวมละเอยดและมวลรวมหยาบโดยการรอนดวยตะแกรงขนาดมาตรฐาน 1.3 คาพกดความละเอยด (Fineness Modulus) ในการทดสอบน ใชสาหรบมวลรวมละเอยดเทานน 1.4 มาตรฐานการทดสอบนใชหนวย SI (International System Units) เปนหลก
2. นยาม “การกระจายของขนาดวสดมวลรวม (Particle Size Distribution)” หมายถง การทมวลรวมประกอบดวยเมดวสดหลายขนาดตางๆ กน ซงคณสมบตทางกายภาพของมวลรวมจะขนอยกบขนาดของเมดวสด โดยการกระจายของขนาดเมดวสดมวลรวมจะแสดงดวยกราฟความสมพนธระหวางขนาดตะแกรงมาตรฐานในสเกลลอการทม (Logarithm Scale) เปนแกนนอนกบรอยละโดยมวลของมวลรวมทผานตะแกรงเปนแกนตง ซงเรยกวา กราฟการกระจายของขนาดวสดมวลรวม “ขนาดระบใหญสด (Nominal Maximum Size)” หมายถง ขนาดชองผานของตะแกรงเลกทสดทมวลรวมสามารถผานไดทงหมด หรอมสดสวนการผานตะแกรงเปนไปตามทกาหนด “พกดความละเอยด (Fineness Modulus)” หมายถง ตวเลขดชนทเปนปฏภาคโดยประมาณกบขนาดเฉลยของมวลรวม “มวลรวม (Aggregate)” หมายถง วสดทใชในสวนผสมของคอนกรตทมขนาดเมดตงแต 0.075 มลลเมตร ขนไป “มวลรวมละเอยด (Fine Aggregate)” หมายถง วสดทใชในสวนผสมของคอนกรตทมขนาดเมดตงแต 0.075 มลลเมตร ถง 4.75 มลลเมตร “มวลรวมหยาบ (Coarse Aggregate)” หมายถง วสดทใชในสวนผสมของคอนกรตทมขนาดเมดตงแต 4.75มลลเมตร ขนไป
3. มาตรฐานอางถง มาตรฐานทใชอางถงในมาตรฐานน ประกอบดวย 3.1 มาตรฐานกรมโยธาธการและผงเมอง มยผ. 1101: มาตรฐานงานคอนกรตและคอนกรตเสรมเหลก 3.2 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 33: Specification for Concrete Aggregates
2
4. เครองมอ 4.1 ตะแกรงชองผานเปนสเหลยมจตรสมขนาดชองผานตางๆ ตามตองการพรอมเครองมอเขยาตะแกรง
โดยตะแกรงตองสามารถปองกนไมใหตวอยางมวลรวมททดสอบสญหายจากตะแกรง 4.2 เครองชงสาหรบชงตวอยางมวลรวมละเอยดและมวลรวมหยาบใหมลกษณะดงน
4.2.1 สาหรบตวอยางมวลรวมละเอยด ใหใชเครองชงทสามารถอานไดถง 0.1 กรม และมความถกตองอยในชวง 0.1 กรม หรอรอยละ 0.1 ของมวลตวอยางทใชทดสอบ โดยใหใชคาทมากกวาเปนเกณฑ
4.2.2 สาหรบตวอยางมวลรวมหยาบ หรอมวลรวมทมสวนผสมของทงมวลรวมละเอยดและมวลรวมหยาบ ใหใชเครองชงทสามารถอานไดถง 0.5 กรม และมความถกตองอยในชวง 0.5 กรม หรอ รอยละ 0.1 ของมวลตวอยางทใชทดสอบ โดยใหใชคาทมากกวาเปนเกณฑ
4.3 ตอบทสามารถควบคมอณหภมใหคงทไดท 110 ± 5 องศาเซลเซยส 4.4 เครองมอแบงตวอยาง (Sample Splitter) 4.5 แปรงทาความสะอาดตะแกรงชนดลวดทองเหลอง และแปรงขนหรอแปรงพลาสตก
5. การเตรยมตวอยาง 5.1 เตรยมตวอยางมวลรวมละเอยดโดยการสมตวอยางทเกบมาจากสนามดวยวธแบงส (Quartering) หรอ
เครองมอแบงตวอยาง (Sample Splitter) นาไปอบทอณหภม 110 ± 5 องศาเซลเซยส จนมมวลคงท แลวชงตวอยางมวลรวมหลงอบแหงใหไดไมนอยกวา 300 กรม
5.2 เตรยมตวอยางมวลรวมหยาบโดยการสมตวอยางทเกบมาจากสนามดวยวธแบงส (Quartering) หรอ
เครองมอแบงตวอยาง (Sample Splitter) นาไปอบทอณหภม 110 ± 5 องศาเซลเซยส จนมมวลคงท แลวชงตวอยางมวลรวมหลงอบแหงใหไดตามตารางท 1 โดยพจารณาจากขนาดระบใหญสดของตวอยางมวลรวมหยาบ
6. การทดสอบ 6.1 สาหรบมวลรวมละเอยด ใหเตรยมตะแกรงขนาดตางๆ ทจะใชทดสอบ ดงน ขนาด 9.50 มลลเมตร (3/8
นว) ขนาด 4.75 มลลเมตร (เบอร 4) ขนาด 2.36 มลลเมตร (เบอร 8) ขนาด 1.18 มลลเมตร (เบอร 16) ขนาด 0.60 มลลเมตร (เบอร 30) ขนาด 0.30 มลลเมตร (เบอร 50) และขนาด 0.15 มลลเมตร (เบอร100) แลวบนทกขนาดตะแกรงลงในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1201-1 ในชอง (ก)
6.2 สาหรบมวลรวมหยาบ ใหเตรยมตะแกรงขนาดตางๆ ทจะใชทดสอบตามตารางท 3 โดยพจารณาจากขนาดระบใหญสดของมวลรวมหยาบ แลวบนทกขนาดตะแกรงลงในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1201-1 ในชอง (ก)
6.3 ชงมวลตะแกรงและถาดรอง แลวบนทกขอมลลงในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1201-1 ในชอง (ข)
3
6.4 นาตะแกรงขนาดตางๆ และถาดรองมาวางซอนกนเปนชดโดยเรยงใหตะแกรงขนาดใหญทสดอยขางบนวางเรยงกนลงมาตามลาดบจนถงขนาดเลกสด
6.5 เทตวอยางลงบนตะแกรงทอยขางบนสด ปดฝาใหแนนแลวเขยาดวยมอหรอเครองเขยาจนตวอยางทคางบนตะแกรงไมผานไปยงตะแกรงชนถดไป (ใชเวลาเขยาประมาณ 10 นาท)
6.6 ชงมวลตะแกรงกบตวอยางทคางและถาดรองกบตวอยางทคาง แลวบนทกขอมลลงในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1201-1 ในชอง (ค)
6.7 สาหรบตะแกรงทมขนาดชองผานเลกกวา 4.75 มม. (เบอร 4) ปรมาณตวอยางทคางบนตะแกรงดงกลาว ตองไมเกน 7 กโลกรมตอตารางเมตร (ประมาณ 200 กรม สาหรบตะแกรงทมขนาดเสนผานศนยกลาง 203.2 มม. หรอ 8 นว)
6.8 สาหรบตะแกรงทมขนาดชองผานตงแต 4.75 มม. (เบอร 4) ขนไป ปรมาณตวอยางทคางตะแกรง (หนวยเปนกโลกรม) ตองไมเกนคาผลคณระหวางจานวน 2.5 และขนาดของชองผานและพนทสทธของตะแกรงทใชรอน (2.5×ขนาดชองผาน (มม.)×พนทสทธของตะแกรง (ตร.ม.))
6.9 ทาการเปรยบเทยบมวลตวอยางทงหมดหลงการทดสอบกบมวลตวอยางมวลรวมอบแหงทงหมดกอนการทดสอบ หากพบวามคาแตกตางกนเกนรอยละ 0.3 ไมควรนาผลการทดสอบนนมาพจารณา
6.10 มวลของตวอยางมวลรวมทหายไปเนองจากการรอนผานตะแกรงจนแตกเปนเมดละเอยดหรอผงฝน ใหถอเปนมวลทคางบนถาดรอง
ตารางท 1 มวลของตวอยางมวลรวมหยาบทใชในการทดสอบ (ขอ 5.2)
ขนาดระบใหญสด (Nominal Maximum Size)
มวลตวอยางทนามาทดสอบ ไมนอยกวา (กโลกรม)
9.5 มลลเมตร (3/8 นว) 1.0 12.5 มลลเมตร (1/2 นว) 2.0 19.0 มลลเมตร (3/4 นว) 5.0 25.0 มลลเมตร (1 นว) 10.0 37.5 มลลเมตร (1.5 นว) 15.0 50.0 มลลเมตร (2 นว) 20.0 63.0 มลลเมตร (2.5 นว) 35.0 75.0 มลลเมตร (3 นว) 60.0 90.0 มลลเมตร (3.5 นว)
100.0 มลลเมตร (4 นว) 125.0 มลลเมตร (5 นว)
100.0 150.0 300.0
4
7. การคานวณ 7.1 หามวลของมวลรวมทคางบนตะแกรง (ชอง ง) เทากบมวลตะแกรงกบมวลรวม (ชอง ค) หกออกดวยมวล
ตะแกรง (ชอง ข) ในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1201-1 7.2 หารอยละโดยมวลของมวลรวมทคางบนตะแกรง (ชอง จ) เทากบมวลของมวลรวมทคางตะแกรงแตละ
ขนาด (ชอง ง) หารดวย มวลของมวลรวมอบแหงทงหมดทใชในการทดสอบ 7.3 หารอยละสะสมโดยมวลของมวลรวมทคางบนตะแกรง (ชอง ฉ) เทากบผลบวกสะสมของรอยละโดย
มวลของมวลรวมทคางบนตะแกรง (ชอง จ) 7.4 หารอยละโดยมวลของมวลรวมทผานตะแกรง (ชอง ช) เทากบจานวน 100 หกออกดวยรอยละสะสม
โดยมวลของมวลรวมทคางบนตะแกรง (ชอง ฉ) 7.5 คานวณคาพกดความละเอยด (Fineness Modulus)
คาพกดความละเอยด = ผลรวมของรอยละสะสมโดยมวลของมวลรวมทคางบนตะแกรงขนาดมาตรฐาน 100 การคานวณคารอยละโดยมวลตางๆ ใหใชถงทศนยม 1 ตาแหนง และสาหรบการชงเพอหามวลทกครง
ใหอานคาละเอยด ถงรอยละ 0.1 ของมวลตวอยางทใชในการทดสอบ
8. การรายงานผล 8.1 รายงานคารอยละโดยมวลของมวลรวมทผานตะแกรง ในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1201-1 8.2 รายงานผลโดยการเขยนกราฟ ตามแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1201-2
9. เกณฑการตดสนและความคลาดเคลอนทยอมให 9.1 สาหรบมวลรวมละเอยด จะตองมขนาดคละเปนไปตามทแสดงไวใน ตารางท 2 โดยจะตองมคารอยละ
โดยมวลทคางบนตะแกรงระหวางตะแกรงเบอรใดๆ ทตดกนไดไมเกนรอยละ 45 9.2 สาหรบมวลรวมหยาบ จะตองมขนาดคละเปนไปตามทแสดงไวใน ตารางท 3 9.2 ขนาดคละของมวลรวมละเอยดและมวลรวมหยาบ ตามขอ 9.1 และ ขอ 9.2 ไมครอบคลมถง มวลรวม
ประเภทมวลรวมหนก (Heavyweight Aggregates) และ มวลรวมเบา (Lightweight Aggregates) 9.3 คาพกดความละเอยด (Fineness Modulus) ใหเปนไปตาม มยผ. 1101: มาตรฐานงานคอนกรตและ
คอนกรตเสรมเหลก
5
ตารางท 2 ขนาดคละของมวลรวมละเอยดทยอมใหตามมาตรฐาน ASTM C33 (ขอ 9.1)
ขนาดตะแกรงมาตรฐาน รอยละของวสดมวลทผานตะแกรง
9.5 มลลเมตร (3/8 นว) 100 4.75 มลลเมตร (เบอร 4) 95-100 2.36 มลลเมตร (เบอร 8) 80-100 1.18 มลลเมตร (เบอร 16) 50-85 0.60 มลลเมตร (เบอร 30) 25-60 0.30 มลลเมตร (เบอร 50) 5-30 0.15 มลลเมตร (เบอร 100) 0-10
10. ขอควรระวง 10.1 การแบงตวอยางดวยเครองแบงตวอยาง ตองใชเครองมอขนาดชองกวางประมาณ 1.5 เทาของขนาดเมด
วสดทมขนาดใหญทสด 10.2 ตรวจดตะแกรงใหอยในสภาพสมบรณกอนใชงาน 10.3 ไมควรใสตวอยางทยงรอนอยลงในตะแกรง 10.4 การเขยาไมควรเขยานานจนตวอยางกระแทกแตกเปนผง
11. เอกสารอางอง 11.1 มาตรฐานงานชาง มยธ (ท) 101.1-2534 วธการทดสอบหาสวนคละของวสดมวลรวม กรมโยธาธการ
กระทรวงมหาดไทย 11.2 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 33: Specification for Concrete Aggregates 11.3 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 125: Standard Terminology Relating to
Concrete and Concrete Aggregates 11.4 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 136: Standard Test Method for Sieve
Analysis of Fine and Coarse Aggregates **********
9A
89 8 7 67 6 57
56 5
467
4
357
3 2 1
เลขขนาด
(size
number)
4.75 ถง 1.18 มม.
9.5 ถง 1.18 มม.
9.5 ถง 2.36 มม.
12.5 ถง 4.75 มม.
19.0 ถง 4.75 มม.
19.0 ถง 9.5 มม.
25.0 ถง 4.75 มม.
25.0 ถง 9.5 มม.
25.0 ถง 12.5 มม.
37.5 ถง 4.75 มม.
37.5 ถง 19.0 มม.
50 ถง 4.75 มม.
50 ถง 25 มม.
63 ถง 37.5 มม.
90 ถง 37.5 มม.
ชวงขนาดของมวล
รวม
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
100
100 มม.
(4 นว)
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
90ถง100
90 มม.
(3.5 นว)
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
100
---
75 มม.
(3.0 นว)
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
100
100
90ถง100
25 ถง 60
63 มม.
(2.5 นว)
---
---
---
---
---
---
---
---
---
100
100
95 ถง 100
90 ถง 100
35 ถง 70
---
50 มม.
(2 นว)
---
---
---
---
---
---
100
100
100
95 ถง 100
90 ถง 100
---
35 ถง 70
0 ถง 15
0 ถง 15
37.5 มม.
(1.5 นว)
---
---
---
---
100
100
95 ถง 100
90 ถง 100
90 ถง 100
---
20 ถง 55
35 ถง 70
0 ถง 15
---
---
25 มม.
(1 นว)
---
---
---
100
90 ถง 100
90 ถง 100
---
40 ถง 85
20 ถง 55
35 ถง 70
0 ถง 15
---
---
0 ถง 5
0 ถง 5
19.0 มม.
(3/4 นว)
---
100
100
90 ถง 100
---
20 ถง 55
25 ถง 60
10 ถง 40
0 ถง 10
---
---
10 ถง 30
0 ถง 5
---
---
12.5 มม.
(0.5 นว)
100
90 ถง 100
85 ถง 100
40 ถง 70
20 ถง 55
0 ถง 15
---
0 ถง 15
0 ถง 5
10 ถง 30
0 ถง 5
---
---
---
---
9.5 มม.
(3/8 นว)
85 ถง100
20 ถง 55
10 ถง 30
0 ถง 15
0 ถง 10
0 ถง 5
0 ถง 10
0 ถง 5
---
0 ถง 5
---
0 ถง 5
---
---
---
4.75 มม.
(เบอร4)
10 ถง 40
5 ถง 30
0 ถง 10
0 ถง 5
0 ถง 5
---
0 ถง 5
---
---
---
---
---
---
---
---
2.36 มม.
(เบอร8)
0 ถง 10
0 ถง 10
0 ถง 5
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
1.18 มม.
(เบอร16)
0 ถง 5
0 ถง 5
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
0.30 มม.
(เบอร50)
รอยละทผานตะแกรงแตละขนาด
ตารางท 3 ขนาดคละของมวลรวมหยาบทยอมใหตามมาตรฐาน ASTM C33 (ขอ 6.2 และ 9.2)
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1201-50
-7-
7
คาพกดความละเอยด = ผลรวมของรอยละสะสมโดยมวลของมวลรวมทคางบนตะแกรงขนาดมาตรฐาน 100 หมายเหต : การคานวณคาตางๆ ในตาราง ดงน 1. ชอง (ง) = ชอง (ค) – ชอง (ข) 2. ชอง (จ) = ชอง (ง) / มวลของมวลรวมอบแหงทงหมดทใชในการทดสอบ (ผลรวมของชอง (ง)) 3. ชอง (ฉ) = เทากบผลบวกสะสมของรอยละโดยมวลของมวลรวมทคางบนตะแกรง (ชอง (จ)) 4. ชอง (ช) = 100 – ชอง (ฉ) 5. คาพกดความละเอยด = ผลรวมสะสมของชอง (ฉ) / 100
บฟ. มยผ. 1201-1 ทะเบยนทดสอบ........................
ผทดสอบ ผตรวจสอบ
โครงการ............................................... ............................................................. สถานทกอสราง.................................... .............................................................
ทดสอบครงท...................... ทดสอบวนท........................ แผนท.......
(หนวยงานททาการทดสอบ) การทดสอบหาขนาดคละของมวลรวม
มวลรวม.............................. แหลงวสด............................
อนมต
ขนาดตะแกรง (มลลเมตร)
(ก)
มวลของ ตะแกรง (กรม)
(ข)
มวลของ ตะแกรง
+ มวลรวม (กรม)
(ค)
มวลของ มวลรวม ทคางบน ตะแกรง (กรม)
(ง)
รอยละโดยมวลของ
มวลรวมทคาง บนตะแกรง
(จ)
รอยละสะสม โดยมวลของ มวลรวมทคาง บนตะแกรง
(ฉ)
รอยละโดย มวลของ
มวลรวมทผานตะแกรง
(ช)
9.50 (3/8 นว) 4.75 (เบอร 4) 2.36 (เบอร8) 1.18 (เบอร16) 0.60 (เบอร 30) 0.30 (เบอร 50) 0.15 (เบอร 100)
ถาดรอง รวม
โครงการ …………………………………………..…. ทะเบยนทดสอบ………………………... ......................…………………………………………
บฟ. มยผ. 1201-2
สถานทกอสราง ……………..………………………. (หนวยงานททาการทดสอบ) ผทดสอบ
……………………………………………………….. การทดสอบหาขนาดคละของมวลรวม ทดสอบครงท ………………………………………... มวลรวม................................................................................. ผตรวจสอบ
ทดสอบวนท…………………… แผนท …..………... แหลงวสด…………...............................................................
อนมต
-8-
กราฟการกระจายของขนาดวสดมวลรวม
ขนาดตะแกรงมาตรฐาน (มม.)
รอยล
ะโดย
มวลท
ผานต
ะแกรง
100 90
80
70
60
50
40
30
20 10
0 100.0 10.0 1.0 0.1
มยผ. 1202-50 มาตรฐานการทดสอบหาความตานทานตอการสกกรอนของมวลรวมหยาบ
โดยใชเครองทดสอบลอสแองเจลส (Standard Test Method for Resistance to Degradation of Coarse Aggregate
by Abrasion and Impact in the Los Angeles Machine)
1. ขอบขาย 1.1 มาตรฐานการทดสอบนครอบคลมถงการหาคาความตานทานตอการสกกรอนของวสดมวลรวมหยาบโดย
ทดสอบการขดส (Abrasion) และการกระแทก (Impact) ของมวลรวมหยาบในเครองทดสอบหาความสกกรอน (เครองทดสอบลอสแองเจลส)
1.2 มาตรฐานการทดสอบนใชหนวย SI (International System Units) เปนหลก
2. นยาม “มวลรวมหยาบ (Coarse Aggregate)” หมายถง วสดทใชในสวนผสมของคอนกรตทมขนาดเมดตงแต 4.75 มลลเมตร ขนไป
3. เครองมอ 3.1 เครองทดสอบหาความสกกรอนลอสแองเจลส มลกษณะและขนาดตามรปท 1 ประกอบดวยทรงกระบอก
เหลกปดหวและทาย มเสนผานศนยกลางภายใน 711 ± 5 มลลเมตร (28 ± 0.2 นว) ความยาวภายใน 508 ± 5 มลลเมตร (20 ± 0.2 นว) ผนงมความหนาไมนอยกวา 12.4 มลลเมตร ทรงกระบอกเหลกจะยดตดอยกบเพลาทสามารถหมนรอบแกนในแนวราบได โดยมชองสาหรบใสวสดพรอมฝาเหลก ซงเมอปดฝาแลวตองมลกษณะผวดานในเหมอนกบผวของทรงกระบอกและเสมอกนและไมทาใหลกบดเหลกทรงกลม (Abrasive Charge) สะดดเวลากลงผานรอยตอ มเหลกขวางสง 89 ± 2 มลลเมตร (3.5 ± 0.1 นว) ยาว 508 ± 5 มลลเมตร (20 ± 0.2 นว) ตดแนนตามแนวยาวดานในทรงกระบอกเหลก เหลกขวางดงกลาวควรใชเหลกทมหนาตดเปนรปสเหลยมผนผาหรอเหลกฉากยดตดกบผนงของทรงกระบอกเหลก โดยใหดานนอกของเหลกฉากหนไปตามทศทางทหมน ความสงของเหลกขวางตองวางตวอยในแนวรศมของทรงกระบอก ระยะจากเหลกขวางถงชองสาหรบใสวสดไมนอยกวา 1,270 มลลเมตร (50 นว) เมอวดตามความยาวเสนรอบวงภายนอกทรงกระบอกเหลก
-10-
ทศทางของการหมน ผนงทรงกระบอกเหลกหนาไมนอยกวา 12.4 มม.
เหลกแผนขนาด 89×25.4×50 มม.
ฝาปดขนาด 190×6.4 มม.
เหลกฉากขนาด 152×102×12.7 มม.
ปะเกน
รปท 1 เครองมอทดสอบความสกกรอน (แบบลอสแองเจลส)
3.2 ตะแกรงสาหรบหาขนาดของวสดมวลรวมหยาบ ใหใชตะแกรงมชองผานเปนสเหลยมจตรสขนาด 75.0 มลลเมตร (3 นว) ขนาด 63.0 มลลเมตร (2½ นว) ขนาด 50.0 มลลเมตร (2 นว) ขนาด 37.5 มลลเมตร (1½ นว) ขนาด 25.0 มลลเมตร (1 นว) ขนาด 19.0 มลลเมตร (3/4 นว) ขนาด 12.5 มลลเมตร (1/2 นว) ขนาด 9.5 มลลเมตร (3/8 นว) ขนาด 6.3 มลลเมตร (1/4 นว) ขนาด 4.75 มลลเมตร (เบอร 4) ขนาด 2.36 มลลเมตร (เบอร 8) และขนาด 1.70 มลลเมตร (เบอร 12)
3.3 เครองชงทมความถกตองถงรอยละ 0.1 ของนาหนกของวสดมวลรวมทใชทดสอบ
แบบขยายทใชเหลกแผนเปนเหลกขวาง แบบขยายทใชเหลกฉากเปนเหลกขวาง
89 มม.
ฝาปดขนาด 190×6.4 มม.
ปะเกน แผนรองความหนาเทากบประเกน แผนรองหนาเทากบ
12.7 มม. +ความหนาประเกน
ความยาววดตามเสนรอบวงภายนอกไมนอยกวา 1,270 มม.
508 มม. เหลกปดหวทายหนาไมนอยกวา 12.4 มม.
ทศทางของการหมน แนะนาใหใช
มอเตอรกาลงไมนอยกวา 1 แรงมา
152 ม
ม.
ถาดรองรบตวอยาง ฐานคอนกรต
711 มม.
ปะเกน
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1202-50
-11-
3.4 ลกบดเหลกทรงกลมประกอบดวยลกเหลกทรงกลมเสนผานศนยกลางโดยเฉลยประมาณ 46.8 มลลเมตร ( 271
32 นว) แตละลกมมวลระหวาง 390-445 กรม จานวนลกเหลกทรงกลมทใชในการทดสอบขนอยกบการ
จดชน (Grading) ของตวอยางทดสอบ ตามทแสดงไวในตารางท 1
ตารางท 1 แสดงจานวนลกเหลกทรงกลมทใชในการทดสอบของแตละชน (ขอ 3.4)
ชน จานวนลกเหลกทรงกลม
(ลก) มวลรวมของลกเหลก
ทรงกลม (กรม) หมายเหต
A 12 5,000 ± 25 สาหรบมวลรวมหยาบทมขนาด B 11 4,584 ± 25 ระบใหญสดไมเกน 37.5 มม. C 8 3,330 ± 20 D 6 2,500 ± 15 E 12 5,000 ± 25 สาหรบมวลรวมหยาบทมขนาด F 12 5,000 ± 25 ระบใหญสดเกนกวา19 มม. G 12 5,000 ± 25
4. การเตรยมตวอยาง 4.1 หากตวอยางไมมดนเหนยวปน เชน กรวดปนทราย หรอ หนโม ใหตากตวอยางจนแหง หรออบทอณหภม
110 ± 5 องศาเซลเซยส จนไดมวลคงท แลวดาเนนการเตรยมตวอยางตอไปในขอ 5.3 4.2 หากตวอยางมดนเหนยวปน หรอมสวนละเอยดตดเปนกอนใหญแนน ใหนาตวอยางไปลางนาเอาสวนท
ผานตะแกรงเบอร 8 ออกทง แลวนาสวนทคางตะแกรงเบอร 8 มาอบทอณหภม 110 ± 5 องศาเซลเซยส จนมมวลคงท
4.3 นาตวอยางไปแยกขนาดตามทกาหนดในตารางท 2 หากตวอยางมชวงขนาดคละกวางหรอเขาเกณฑไดหลายขนาด ใหเลอกใชตวอยางทใกลเคยงกบขนาดทตองการใชงานมากทสด
5. การทดสอบ นาตวอยางทเตรยมไวจากขอ 5 และลกบดเหลกทรงกลมจานวนลกตามทกาหนดในขอ 4.4 ใสเขาไปในเครองทดสอบลอสแองเจลส หมนเครองดวยความเรวท 30-33 รอบตอนาท ใหไดจานวนรอบตามทกาหนดในตารางท 2
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1202-50
-12-
เมอหมนไดครบตามกาหนดแลว ใหนาตวอยางออกจากเครอง ลางสวนทผานตะแกรงเบอร 12 ออกทง นาสวนทคางตะแกรงเบอร 12 มาอบทอณหภม 110 ± 5 องศาเซลเซยส จนมมวลคงท จงชงหานาหนกตวอยางทเหลอ
ตารางท 2 ขนาดของมวลทใชในการทดสอบของแตละชนตวอยาง (ขอ 4.3)
ขนาดตะแกรง (มม.) ขนาดของมวล (กรม) ของแตละชนตวอยาง
ผาน คาง A B C D E F G
75.0 63.0 2,500±50 63.0 50.8 2,500±50 50.8 37.5 5,000±50 5,000±50 37.5 25.0 1,250±25 5,000±25 5,000±25 25.0 19.0 1,250±25 5,000±25 19.0 12.5 1,250±10 2,500±10 12.5 9.5 1,250±10 2,500±10 9.5 6.3 2,500±10
6.3 4.75 2,500±10 4.75 2.36 5,000±10 มวลตวอยางรวม 5,000±10 5,000±10 5,000±10 5,000±10 10,000±100 10,000±75 10,000±50 จานวนรอบ 500 1,000
6. การคานวณ ความสกกรอนโดยใชเครองลอสแองเจลส (เปนรอยละ) = 1
1
W WW
2− × 100 (1)
เมอ W1 คอ มวลของตวอยางทงหมดทใชทดสอบ เปนกรม W2 คอ มวลของตวอยางทคางบนตะแกรงขนาด 1.70 มลลเมตร (เบอร 12) หลงการทดสอบ เปนกรม
การคานวณคารอยละความสกกรอนโดยการทดสอบดวยเครองลอสแองเจลส ใหใชถงทศนยม 1 ตาแหนง และสาหรบการชงเพอหามวลทกครงใหอานคาละเอยด ถงรอยละ 0.1 ของมวลตวอยางทใชในการทดสอบ
7. การรายงานผล ใหรายงานคาความสกกรอนโดยการทดสอบดวยเครองลอสแองเจลส ในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1202
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1202-50
-13-
8. เกณฑการตดสนและความคลาดเคลอนทยอมให คาความสกกรอนโดยการทดสอบเครองลอสแองเจลส (คดเปนรอยละ) ของมวลรวมหยาบทใชในงานคอนกรตตองมคาไมมากกวารอยละ 50
9. ขอควรระวง 9.1 ใหทาการชงลกบดเหลกทรงกลมแตละลกอยางนอย 1 ครง ทกๆ 6 เดอน เพอตรวจสอบใหเปนไปตามขอ 3.4 9.2 ในกรณทเหลกขวางเปนเหลกฉากใหยดทรมฝาเหลกปดชองใสวสด การยดตองใหดานนอกของเหลกฉากหน
ไปในทศทางทเครองหมน 9.3 ควรตรวจสอบเหลกขวางอยางสมาเสมอวา ไมเกดการบดเบยวหรอชารดเสยหาย หากพบการบดเบยวหรอ
ชารดใหทาการซอมแซมหรอเปลยนใหมกอนการทดสอบคราวตอไป
10. เอกสารอางอง 10.1 มาตรฐานงานชาง มยธ. (ท) 101.2-2534 วธการทดสอบหาความสกหรอของวสดมวลรวมหยาบโดยใช
เครองทดสอบลอสแองเจลส กรมโยธาธการ กระทรวงมหาดไทย 10.2 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 125: Standard Terminology Relating to
Concrete and Concrete Aggregates 10.3 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 131: Standard Test Method for Resistance to
Degradation of Small-Size Coarse Aggregate by Abrasion and Impact in the Los Angeles Machine 10.4 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 535: Standard Test Method for Resistance to
Degradation of Large-Size Coarse Aggregate by Abrasion and Impact in the Los Angeles Machine **********
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1202-50
-14-
บฟ. มยผ. 1202 ทะเบยน
ทดสอบ....................
ผทดสอบ
ผตรวจสอบ
โครงการ..................................................... สถานทกอสราง ..........…............................ …………………………………………… ชนดตวอยาง.............ทดสอบครงท .……... ทดสอบวนท............. แผนท.......................
(หนวยงานททาการทดสอบ)
การทดสอบหาความตานทานตอการสกกรอนของมวลรวมหยาบโดยใชเครองทดสอบลอสแองเจลส
อนมต
จานวนของลกเหลกทรงกลม ....................................................... แหลงวสด ................................................................................ นาหนกของลกเหลกทรงกลม ............................................... กรม ชนคณภาพ ............................................................................... ความเรวของการหมนเครอง ........................................ รอบ/นาท จานวนรอบ ...............................................................................
ขนาดตะแกรง (ม.ม.) มวลของตวอยาง (กรม) ผาน คาง 1 2 3
หมายเหต
มวลของตวอยางทใชทดสอบ W1 (กรม)
มวลของตวอยางทคางบนตะแกรงเบอร 12 W2 (กรม)
ความสกกรอน (รอยละ) = 1
1
W WW− 2 × 100
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1202-50
-15-
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1202-50
มยผ. 1203-50 มาตรฐานการทดสอบหาสารอนทรยเจอปนในมวลรวมละเอยด
(Standard Test Method for Organic Impurities in Fine Aggregates for Concrete)
1. ขอบขาย 1.1 มาตรฐานการทดสอบน ครอบคลมถงการหาสารอนทรยซงเปนสารผพงทปะปนอยในมวลรวมละเอยด
โดยประมาณ
1.2 มาตรฐานการทดสอบนใชหนวย SI (International System Units) เปนหลก
2. นยาม “มวลรวมละเอยด (Fine Aggregate)” หมายถง วสดทใชในสวนผสมของคอนกรตทมขนาดเมดตงแต 0.075 มลลเมตร ถง 4.75 มลลเมตร “สารอนทรย (Organic)” หมายถง สารทเกดจากสงมชวตสามารถยอยสลายได
3. มาตรฐานอางถง มาตรฐานทใชอางถงในมาตรฐานน ประกอบดวย 3.1 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 87: Standard Test Method for Effect of
Organic Impurities in Fine Aggregate on Strength of Mortar
4. เครองมอ เครองมอทใชในการทดสอบประกอบดวยขวดแกวใสพรอมฝาปด ขนาดความจประมาณ 240 ถง 470 ลกบาศกเซนตเมตร โดยใหมขดแสดงความจเปนลกบาศกเซนตเมตรหรอจะใชการขดเครองหมายทขวดแกวเพอบอกปรมาตร
5. การเตรยมตวอยาง 5.1 สารละลายโซเดยมไฮดรอกไซดเขมขนรอยละ 3 เตรยมไดโดยชงสารโซเดยมไฮดรอกไซด (Sodium
Hydroxide) 30 กรม ผสมกบนาสะอาด จนไดปรมาตร 1,000 ลกบาศกเซนตเมตร 5.2 สมาตรฐานของการดเนอร (Gardner) หรอ แผนกระจกสมาตรฐาน (Organic Plate) ตามทกาหนดไวใน
ตารางท 1 ถาไมมสมาตรฐานใหเตรยมสารละลายมาตรฐานเพอเปรยบเทยบสโดยการใชโพแทสเซยมไดโครเมต (K2Cr2O7) ละลายในกรดซลฟรกเขมขน (H2SO4) ทมความถวงจาเพาะ1.84 ในอตราโพแทสเซยมไดโครเมต 0.25 กรม ตอกรดซลฟรกเขมขน 100 ลกบาศกเซนตเมตร อาจใชความรอน
-16-
เลกนอยเพอใหสารละลายเปนเนอเดยวกน ซงสารละลายมาตรฐานทเตรยมน ใชไดไมเกน 2 ชวโมงหลงจากเตรยมแลว
ตารางท 1 สมาตรฐานทใชเปรยบเทยบกบสกบสารละลายตวอยาง (ขอ 5.2)
สมาตรฐานของการดเนอร (Gardner) หมายเลข
แถบสมาตรฐาน (Organic Plate) หมายเลข
5 1 8 2 11 3 (มาตรฐาน) 14 4 16 5
5.3 เตรยมตวอยางมวลรวมละเอยดโดยการสมตวอยางทเกบมาจากสนามดวยวธแบงส (Quartering) หรอ
เครองมอแบงตวอยาง (Sample Splitter) ใหไดมวลประมาณ ประมาณ 450 กรม
6. การทดสอบ 6.1 นาตวอยางทเตรยมไวในขอ 5.3 เทลงในขวดแกวทดสอบจนไดปรมาตร 130 ลกบาศกเซนตเมตร 6.2 เตมสารละลายทเตรยมไวตาม ขอ 5.1 ลงในขวดแกวทดลองจนไดปรมาตรเปน 200 ลกบาศกเซนตเมตร 6.3 ปดฝาขวดแลวเขยาแรง ๆ จนเหนวาไมมฟองอากาศเหลออย ตรวจดอกครง ถาระดบสารละลายมปรมาตร
ไมถง 200 ลกบาศกเซนตเมตร ใหเตมสารละลายเพมอกจนไดปรมาตร 200 ลกบาศกเซนตเมตร บนทกวนและเวลา
6.4 ตงขวดทดสอบทงไวโดยไมใหมการกระทบกระเทอนจนครบ 24 ชวโมง 6.5 เมอครบ 24 ชวโมง แลวใหเปรยบเทยบกบแถบสมาตรฐาน ตามขอ 5.2
7. การรายงานผล 7.1 ใหรายงานในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1203 7.2 ถาสของสารละลายทไดจากการทดสอบออนกวาสของแถบสมาตรฐานหมายเลข 3 หรอออนกวาสของ
สารละลายมาตรฐานใหรายงาน “สออนกวาสมาตรฐาน”
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1203-50
-17-
7.3 ถาสของสารละลายทไดจากการทดสอบเขมกวาสของแถบสมาตรฐานหมายเลข 3 หรอเขมกวาสของสารละลายมาตรฐานใหรายงานวา “สเขมกวาสมาตรฐาน”
7.4 ถาสของสารละลายทไดจากการทดสอบใกลเคยงกบสของแถบสมาตรฐานหมายเลข 3 หรอใกลเคยงสของสารละลายมาตรฐานใหรายงานวา “สใกลเคยงกบสมาตรฐาน”
8. เกณฑการตดสนและความคลาดเคลอนทยอมให ถาสของสารละลายทไดจากการทดสอบมสออนกวาหรอมสใกลเคยงกบแถบสมาตรฐานหมายเลข 3 หรอสของสารละลายมาตรฐานถอวาเหมาะสมทจะนามาใชงานได แตถามสเขมกวาสของแถบสมาตรฐานหมายเลข 3 หรอสของสารละลายมาตรฐานถอวาไมเหมาะสมทจะนามาใชงาน หากจาเปนตองนามาใชงานใหทาการทดสอบกาลงของมอรตาตามมาตรฐาน ASTM C87 เพอประกอบการพจารณา
9. ขอควรระวง 9.1 ขณะตงขวดทงไวและขณะททาการเปรยบเทยบสตองระวงไมใหไดรบการกระทบกระเทอน เพราะจะทาให
ผงละเอยดลอยตวขนมา ซงจะทาใหไดสไมถกตอง บางครงสของสารละลายตวอยางจะใกลเคยงกบสมาตรฐานมาก จงควรเปรยบเทยบใหไดวาสของสารละลายตวอยางสเขมกวาหรอออนกวาสมาตรฐาน
9.2 สารโซเดยมไฮดรอกไซด เปนสารทมพษทาใหเกดการไหมทผวหนงและเยอออนตาง ๆ เชน ตา ปาก จมก เมอมการสมผสใหรบลางบรเวณนนดวยนาสะอาดและทาดวยนาสมสายช (Vinegar)
10. เอกสารอางอง 10.1 มาตรฐานงานชาง มยธ. (ท) 101.3-2534 มาตรฐานการทดสอบหาสารอนทรยเจอปน กรมโยธาธการ
กระทรวงมหาดไทย 10.1 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 40: Standard Test Method for Organic
Impurities in Fine Aggregates for Concrete
**********
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1203-50
ทะเบยนทดสอบ………………………... โครงการ…………………………………………… ……………………………………………………..
บฟ. มยผ. 1203
สถานทกอสราง……………………………………. (หนวยงานททาการทดสอบ) ผทดสอบ
…………………………………………………….. การทดสอบหาสารอนทรยเจอปน ทดสอบครงท………................................................ มวลรวมละเอยด
ผตรวจสอบ
ทดสอบวนท…………………… แผนท…………. แหลงวสด………………………………
อนมต
กรณเปรยบเทยบสของสารละลายตวอยางกบสสารละลายมาตรฐาน ( ) สออนกวาสสารละลายมาตรฐาน ( ) สใกลเคยงกบสสารละลายมาตรฐาน ( ) สเขมกวาสสารละลายมาตรฐาน
กรณเปรยบเทยบกบสของสารละลายตวอยางกบสมาตรฐาน ( ) สมาตรฐานหมายเลข 1 ( ) สมาตรฐานหมายเลข 2 ( ) สมาตรฐานหมายเลข 3 (มาตรฐาน) ( ) สมาตรฐานหมายเลข 4 ( ) สมาตรฐานหมายเลข 5
-18-
สรปผลการทดสอบ ( ) เหมาะสมทจะนามาใชงานได ( ) ไมเหมาะสมทจะนามาใชงาน
19
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1203-50
มยผ. 1204-50 มาตรฐานการทดสอบหาคาความหนาแนนสมพทธและคาการดดซมนาของมวลรวมหยาบ (Standard Test Method for Relative Density and Absorption of Coarse Aggregates)
1. ขอบขาย 1.1 มาตรฐานการทดสอบนครอบคลมถงการหาคาความหนาแนนสมพทธ (Relative Density) และความ
หนาแนนสมพทธปรากฏ (Apparent Relative Density) และคาการดดซมนา (Absorption) ของมวลรวมหยาบ
1.2 มาตรฐานการทดสอบนใชหนวย SI (International System Units) เปนหลก
2. นยาม “การดดซมนา (Absorption)” หมายถง ปรมาณนาทถกดดซมเขาไปจนเตมชองวางทนาซมผานไดของมวลรวมแตไมรวมนาทเกาะอยผวนอกของมวลรวม “ขนาดระบใหญสด (Nominal Maximum Size)” หมายถง ขนาดชองผานของตะแกรงเลกทสดทมวลรวมสามารถผานไดทงหมด หรอมสดสวนการผานตะแกรงเปนไปตามทกาหนด “ความหนาแนน (Density)” หมายถง อตราสวนของมวลตอหนงหนวยปรมาตร “ความหนาแนน (สภาพอบแหง) (Density (Oven-Dry))” หมายถง อตราสวนของมวลตอหนงหนวยปรมาตรของมวลรวมในสภาพอบแหง (ปรมาตรทรวมชองวางทนาซมผานได) “ความหนาแนน (สภาพอมตวผวแหง) (Density (Saturated-Surface-Dry))” หมายถง อตราสวนของมวลตอหนงหนวยปรมาตรของมวลรวมในสภาพอมตวผวแหง (ปรมาตรทรวมชองวางทนาซมผานได) “ความหนาแนนปรากฏ (Apparent Density)” หมายถง อตราสวนของมวลตอหนงหนวยปรมาตรของมวลรวม(ปรมาตรทไมรวมชองวางทนาซมผานได) “ความหนาแนนสมพทธ (Relative Density)” หมายถง อตราสวนความหนาแนนของมวลรวมตอความหนาแนนของนาทอณหภมเดยวกน “ความหนาแนนสมพทธ (สภาพอบแหง) (Relative Density (Oven-Dry))” หมายถง อตราสวนความหนาแนนของมวลรวมในสภาพอบแหงตอความหนาแนนของนาทอณหภมเดยวกน “ความหนาแนนสมพทธ (สภาพอมตวผวแหง) (Relative Density (Saturated-Surface-Dry))” หมายถง อตราสวนความหนาแนนของมวลรวมในสภาพอมตวผวแหงตอความหนาแนนของนาทอณหภมเดยวกน
-20-
“ความหนาแนนสมพทธปรากฏ (Apparent Relative Density)” หมายถง อตราสวนความหนาแนนปรากฏของมวลรวมตอความหนาแนนของนาทอณหภมเดยวกน “มวลรวมหยาบ (Coarse Aggregate)” หมายถง วสดทใชในสวนผสมของคอนกรตทมขนาดเมดตงแต 4.75 มลลเมตร ขนไป “สภาพอบแหง (Oven-Dry)” หมายถง สภาพทความชนในมวลรวมถกขบออกดวยความรอนจากตอบทอณหภม 110±5 องศาเซลเซยส ในระยะเวลาทเหมาะสมจนมมวลคงท “สภาพอมตวผวแหง (Saturated-Surface-Dry)” หมายถง สภาพทมวลรวมมผวแหงแตมนาเตมชองวางทนาซมผานได
3. เครองมอ 3.1 เครองชง (Balance) เปนเครองชงทอานไดและมความถกตองถง 0.5 กรม หรอ รอยละ 0.05 ของมวล
ตวอยางทใชทดสอบ โดยใหใชคาทมากกวาเปนเกณฑ 3.2 ภาชนะสาหรบแชตวอยางตองมขนาดใหญเพยงพอทจะแชตวอยางทงหมดใหจมอยใตระดบนาทงหมด 3.3 ตะกราลวดตาขาย (Wire Basket) เปนตะกราลวดตาขายทมชองขนาด 3.35 มลลเมตร (เบอร6) หรอละเอยด
กวา มขนาดความจประมาณ 4,000 ถง 7,000 ลกบาศกเซนตเมตร 3.4 ถงบรรจนาเปนถงทมขนาดใหญพอทจะใสตะกราลวดตาขายลงไปได เพอใชชงมวลวสดในนา และมชอง
ระบายนาตอนบนเพอรกษาระดบนาใหคงท 3.5 ตะแกรงมาตรฐานเบอร 4 3.6 ตอบทสามารถควบคมอณหภมใหคงทไดท 110±5 องศาเซลเซยส
4. การเตรยมตวอยาง เตรยมตวอยางมวลรวมหยาบโดยการสมตวอยางทเกบมาจากสนาม ดวยวธแบงส (Quartering) หรอใชเครองแบงตวอยาง (Sample Splitter) แลวจงนาตวอยางทเลอกไดมาทาการรอนผานตะแกรง เบอร 4 (4.75 มม.) นาเฉพาะตวอยางทคางบนตะแกรงไปชงใหไดมวลตามทแสดงในตารางท 1 โดยพจารณาจากขนาดระบใหญสดของมวลรวมหยาบ
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1204-50
-21-
ตารางท 1 มวลของตวอยางมวลรวมทใชในการทดสอบ
(ขอ 4)
ขนาดระบใหญสด
(Nominal Maximum Size)
มวลตวอยางทนามาทดสอบ
ไมนอยกวา (กโลกรม)
12.5 มลลเมตร (1/2 นว) 2.0
19.0 มลลเมตร (3/4 นว) 3.0
25.0 มลลเมตร (1 นว) 4.0
37.5 มลลเมตร (1.5 นว) 5.0
50.0 มลลเมตร (2 นว) 8.0
63.0 มลลเมตร (2.5 นว) 12.0
75.0 มลลเมตร (3 นว) 18.0
90.0 มลลเมตร (3.5 นว)
100.0 มลลเมตร (4 นว)
125.0 มลลเมตร (5 นว)
25.0
40.0
75.0
5. การทดสอบ
5.1 นาตวอยางมวลรวมหยาบทเตรยมไวมาอบใหแหงในตอบทอณหภม 110±5 องศาเซลเซยส ปลอยทงไวใหเยนประมาณ 1-3 ชวโมง ทอณหภมปกต แลวจงนาไปแชนาในภาชนะทเตรยมไวเปนเวลา 24±4 ชวโมง
5.2 นาตวอยางขนจากนาวางบนผาซบนาแลวเชดตวอยางดวยผาซบนาจนไมมนาเคลอบอยบนผว (Visible Film) ของตวอยางแลวทาการชงหามวลทนท โดยระวงไมใหมการระเหยในระหวางการเชดผววสดใหแหงและการชงมวลตวอยาง คาทไดจะเปนมวลในสภาพอมตวผวแหง (Saturated Surface Dry) ในอากาศ บนทกเปนคา B หนวยเปนกรม ในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1204
5.3 หลงจากชงหามวลตวอยางในสภาพอมตวผวแหง (Saturated Surface Dry) ในอากาศแลว นาตวอยางไปชงในถงใสนา โดยใสตวอยางไวในตะกราลวดตาขาย มวลทอานได คอมวลของตะกราและตวอยางในนา
5.4 ชงมวลของตะกราเปลาในนา แลวนาไปหกออกจากมวลของตะกราและตวอยางในนา จะไดคามวลของตวอยางทชงในนา บนทกเปนคา C หนวยเปนกรม ในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1204
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1204-50
-22-
5.5 นาตวอยางไปอบใหแหงทอณหภม 110±5 องศาเซลเซยส แลวปลอยใหเยนลงทอณหภมหอง นาไปชงหามวล โดยมวลทไดเปนมวลวสดอบแหง บนทกเปนคา A หนวยเปนกรม ในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1204
6. การคานวณ
6.1 ความหนาแนนสมพทธ (สภาพอบแหง) = ( )
AB C−
(1)
6.2 ความหนาแนนสมพทธ (สภาพอมตวผวแหง) = ( )
BB C−
(2)
6.3 ความหนาแนนสมพทธปรากฏ = ( )
AA C−
(3)
6.4 การดดซมนา = ( )
( ) 100B A xA− (4)
เมอ A คอ มวลตวอยางมวลรวมหยาบในสภาพอบแหง เปนกรม B คอ มวลตวอยางมวลรวมหยาบในสภาพอมตวผวแหง เปนกรม C คอ มวลตวอยางมวลรวมหยาบททาการชงในนา เปนกรม
การคานวณคาของความหนาแนนสมพทธใหใชถงทศนยม 3 ตาแหนง สาหรบการคานวณคาการดดซมนาใหใชถงทศนยม 2 ตาแหนงและสาหรบการชงเพอหามวลทกครงใหอานคาละเอยด ถง 0.5 กรม หรอ รอยละ 0.05 ของมวลตวอยางทใชในการทดสอบ โดยใหใชคาทมากทสดเปนเกณฑ
7. การรายงานผล ใหรายงานผลตามแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1204
8. ขอควรระวง 8.1 ใหเชดนาทเคลอบอยบนผวตวอยางกอนทาการชง โดยการชงตวอยางในสภาพอมตวผวแหงใหทาโดยเรว
เพอปองกนการระเหยของนา 8.2 การชงตวอยางในนาใหเขยาตะกราลวดตาขายขณะจมตะกราลงในนาให เพอใหฟองอากาศลอยขนจนหมด
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1204-50
-23-
9. เอกสารอางอง 9.1 มาตรฐานงานชาง มยธ. (ท) 101.4-2534 วธการทดสอบหาคาความถวงจาเพาะและคาความดดซมนาของวสด
มวลรวมหยาบ กรมโยธาธการ กระทรวงมหาดไทย 9.2 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 125: Standard Terminology Relating to
Concrete and Concrete Aggregates 9.3 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 127: Standard Test Method for Density,
Relative Density (Specific Gravity) and Absorption of Coarse Aggregate
**********
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1204-50
-24-
บฟ. มยผ. 1204 ทะเบยนทดสอบ……………..
ผทดสอบ ผตรวจสอบ
โครงการ…………………………................ สถานทกอสราง……………………………. ………………………….………………….. ชนดตวอยาง………..ทดสอบครงท……….. ทดสอบวนท……………………………….. แผนท……………………………………….
(หนวยงานททาการทดสอบ)
การทดสอบหาคาความหนาแนนสมพทธและคาการดดซมนาของวสดมวลรวมหยาบ อนมต
วสด……………………………………………………………………………………………………………………………………….. แหลงวสด…………………………………………………………………………………………………………………………………
ตวอยาง คณลกษณะ
1 2 3
มวลของตวอยางอบแหง A (กรม)
มวลของตวอยางอมตวผวแหง B (กรม)
มวลของตวอยางในนา C (กรม)
ความหนาแนนสมพทธ (สภาพอบแหง) = ( )
AB C−
ความหนาแนนสมพทธ (สภาพอมตวผวแหง) = ( )
BB C−
ความหนาแนนสมพทธปรากฏ = ( )
AA C−
การดดซมนา (รอยละ) = ( )
( ) 100×−A
AB
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1204-50
มยผ. 1205-50 มาตรฐานการทดสอบหาคาความหนาแนนสมพทธและคาการดดซมนาของมวลรวมละเอยด
(Standard Test Method for Relative Density and Absorption of Fine Aggregates)
1. ขอบขาย 1.1 มาตรฐานการทดสอบนครอบคลมถงการหาคาความหนาแนนสมพทธ (Relative Density) และความ
หนาแนนสมพทธปรากฏ (Apparent Relative Density) และคาการดดซมนา (Absorption) ของมวลรวมละเอยด
1.2 มาตรฐานการทดสอบนใชหนวย SI (International System Units) เปนหลก
2. นยาม “การดดซมนา (Absorption)” หมายถง ปรมาณนาทถกดดซมเขาไปจนเตมชองวางทนาซมผานไดของมวลรวมแตไมรวมนาทเกาะอยผวนอกของมวลรวม “ขนาดระบใหญสด (Nominal Maximum Size)” หมายถง ขนาดชองผานของตะแกรงเลกทสดทมวลรวมสามารถผานไดทงหมด หรอมสดสวนการผานตะแกรงเปนไปตามทกาหนด “ความหนาแนน (Density) ” หมายถง อตราสวนของมวลตอหนงหนวยปรมาตร “ความหนาแนน (สภาพอบแหง) (Density (Oven-Dry))” หมายถง อตราสวนของมวลตอหนงหนวยปรมาตรของมวลรวมในสภาพอบแหง (ปรมาตรทรวมชองวางทนาซมผานได) “ความหนาแนน (สภาพอมตวผวแหง) (Density (Saturated-Surface-Dry))” หมายถง อตราสวนของมวลตอหนงหนวยปรมาตรของมวลรวมในสภาพอมตวผวแหง (ปรมาตรทรวมชองวางทนาซมผานได) “ความหนาแนนปรากฏ (Apparent Density)” หมายถง อตราสวนของมวลตอหนงหนวยปรมาตรของมวลรวม(ปรมาตรทไมรวมชองวางทนาซมผานได) “ความหนาแนนสมพทธ (Relative Density)” หมายถง อตราสวนความหนาแนนของมวลรวมตอความหนาแนนของนาทอณหภมเดยวกน “ความหนาแนนสมพทธ (สภาพอบแหง) (Relative Density (Oven-Dry))” หมายถง อตราสวนความหนาแนนของมวลรวมในสภาพอบแหงตอความหนาแนนของนาทอณหภมเดยวกน “ความหนาแนนสมพทธ (สภาพอมตวผวแหง) (Relative Density (Saturated-Surface-Dry))” หมายถง อตราสวนความหนาแนนของมวลรวมในสภาพอมตวผวแหงตอความหนาแนนของนาทอณหภมเดยวกน
-26-
“ความหนาแนนสมพทธปรากฏ (Apparent Relative Density)” หมายถง อตราสวนความหนาแนนปรากฏของมวลรวมตอความหนาแนนของนาทอณหภมเดยวกน “มวลรวมละเอยด” หมายถง วสดทใชในสวนผสมของคอนกรตทมขนาดเมดตงแต 0.075 มลลเมตร ถง 4.75 มลลเมตร “สภาพอบแหง (Oven-Dry)” หมายถง สภาพทความชนในมวลรวมถกขบออกดวยความรอนจากตอบทอณหภม 110±5 องศาเซลเซยส ในระยะเวลาทเหมาะสมจนมมวลคงท “สภาพอมตวผวแหง (Saturated-Surface-Dry)” หมายถง สภาพทมวลรวมมผวแหงแตมนาเตมชองวางทนาซมผานได
3. เครองมอ 3.1 เครองชง (Balance) เปนเครองชงทสามารถชงไดไมนอยกวา 1 กโลกรม อานคาไดละเอยดถง 0.1 กรม และ
มความถกตองอยในชวง รอยละ 0.1 ของมวลตวอยางทใชทดสอบ 3.2 ขวดทดสอบ (Flask) ขนาดความจประมาณ 500 ลกบาศกเซนตเมตร ทไดทาการสอบเทยบ (Calibration)
แลวทอณหภม 20 องศาเซลเซยส มความแมนยาในการวดผดพลาดไมเกน 0.1 ลกบาศกเซนตเมตร 3.3 แบบรปกรวย (Conical Mold) ทาดวยโลหะมเสนผานศนยกลางภายในดานบนเทากบ 40±3 มลลเมตร (1.5
นว) มเสนผานศนยกลางภายในดานลางเทากบ 90±3 มลลเมตร (3.5 นว) และมความสงเทากบ 75±3 มลลเมตร (2 .875 นว)
3.4 เหลกกระทง (Tamping Rod) ทาดวยโลหะมนาหนก 340 กรม มขนาดเสนผานศนยกลาง 25 มลลเมตร (1 นว) และปลายทใชกระทงมลกษณะมน
3.5 ตอบทสามารถควบคมอณหภมใหคงทไดท 110±5 องศาเซลเซยส
4. การเตรยมตวอยาง 4.1 เตรยมตวอยางมวลรวมละเอยดโดยการสมตวอยางทเกบมาจากสนาม ดวยวธแบงส (Quartering) หรอใช
เครองแบงตวอยาง (Sample Splitter) ใหไดมวลตวอยางประมาณ 1 กโลกรม 4.2 ทาการทดสอบหาสภาพอมตวผวแหง (Saturated Surface Dry) ของตวอยางมวลรวมละเอยด โดยนา
ตวอยางทเรมผวแหงใสในแบบรปกรวยพอหลวม ๆและใชเหลกกระทง กระทง 25 ครง ตรงๆแลวจงคอย ๆ ดงกรวยขน ถามวลรวมละเอยดยงคงรปอยกใหทาการทดสอบซาใหม โดยผงตวอยางหรอเปาลมรอนใหนาระเหยออกอก จนกระทงเมอดงกรวยออกตรงๆ ถาวสดมวลรวมละเอยดเรมทะลาย ใหถอเปนสภาพอมตวผวแหงของตวอยางมวลรวมละเอยด
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1205-50
-27-
5. การทดสอบ
5.1 ชงมวลรวมละเอยดทอยในสภาพอมตวผวแหงใหไดนาหนกประมาณ 500±10 กรม แลวบนทกเปนคา S ในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1205
5.2 เทตวอยางมวลรวมละเอยดลงในขวดทดสอบ (Flask) แลวเตมนาจนถงระดบประมาณรอยละ 90 ของปรมาตรขวดทดสอบ
5.3 ไลฟองอากาศภายในออกใหหมด โดยการหมนควา เขยาหรอกลงขวดทดสอบไปมาบนพนราบ ประมาณ 15 ถง 20 นาท ควบคมอณหภมใหอยทประมาณ 23±2 องศาเซลเซยส หากจาเปนกสามารถนาขวดทดสอบมาแชในนาเพอชวยลดอณหภมกได
5.4 เตมนาจนถงระดบททาเครองหมายไวแลวนาไปชงมวลทไดใหบนทกเปนคา C ในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1205
5.5 เทตวอยางจากขวดทดสอบลงในภาชนะแลวนาเขาตอบ อบทอณหภม 110±5 องศาเซลเซยส จนมมวลคงท ทงไวใหเยนทอณหภมหองประมาณ 1±0.5 ชวโมง แลวนาไปชง มวลทไดใหบนทกเปนคา A ในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1205
5.6 เตมนาใสขวดทดสอบเปลาจนถงระดบททาเครองหมายไวแลวนาไปชง มวลทไดใหบนทกเปนคา B ในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1205
6. การคานวณ
6.1 ความหนาแนนสมพทธ (สภาพอบแหง) = ( )
AB S C+ −
(1)
6.2 ความหนาแนนสมพทธ (สภาพอมตวผวแหง) = ( )
SB S C+ −
(2)
6.3 ความหนาแนนสมพทธปรากฏ = ( )
AB A C+ −
(3)
6.4 การดดซมนา = ( )
( ) 100S A xA− (4)
เมอ A คอ มวลตวอยางมวลรวมละเอยดในสภาพอบแหง เปนกรม B คอ มวลขวดทดสอบและนาทระดบทาเครองหมายไว เปนกรม C คอ มวลขวดทดสอบและตวอยางมวลรวมและนาทระดบทาเครองหมายไว เปนกรม S คอ มวลตวอยางมวลรวมละเอยดในสภาพอมตวผวแหง เปนกรม
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1205-50
-28-
การคานวณคาของความถวงจาเพาะใหใชถงทศนยม 3 ตาแหนง และสาหรบการคานวณคาการดดซมนาให ใชถงทศนยม 2 ตาแหนง การชงมวลอานคาไดละเอยดถง 0.1 กรม หรอ รอยละ 0.1 ของมวลตวอยางทใช ทดสอบ
7. การรายงานผล ใหรายงานผลตามแบบฟอรมท บฟ. มยผ. 1205
8. ขอควรระวง 8.1 เมอทาการชงมวลตองกระทาในขณะทมอณหภมสมาเสมอ 8.2 ตองระมดระวงมใหตวอยางมวลรวมละเอยดสญหายไปในระหวางเทลงในภาชนะเพออบใหแหง 8.3 การชงขวดทดสอบตองคอยระวงใหระดบนาในขวดอยทขดบอกปรมาตรเสมอและตองเชดนาทอยภายนอก
ขวดใหหมดทกครงกอนการชง
9. เอกสารอางอง 9.1 มาตรฐานงานชาง มยธ. (ท) 101.5-2534 วธการทดสอบหาคาความถวงจาเพาะและคาความดดซมนาของ
วสดมวลรวมละเอยด กรมโยธาธการ กระทรวงมหาดไทย 9.2 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 125: Standard Terminology Relating to
Concrete and Concrete Aggregates 9.3 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 128: Standard Test Method for Density,
Relative Density (Specific Gravity), and Absorption of Fine Aggregate
**********
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1205-50
-29-
บฟ. มยผ. 1205 ทะเบยนทดสอบ……………..
ผทดสอบ
ผตรวจสอบ
โครงการ……..……………………………....… สถานทกอสราง……………………………........ …………………………………………………. ชนดตวอยาง………………………….………… ทดสอบครงท…………………………………... ทดสอบวนท…………..……………………...... แผนท………………………………………..….
(หนวยงานททาการทดสอบ)
การทดสอบหาคาความหนาแนนสมพทธและการดดซมนาของมวลรวมละเอยด
อนมต
วสด…………………………………………………………………………………………………………………………………………. แหลงวสด……………………………………………………………………………………………………………………………………
ตวอยาง คณลกษณะ
1 2 3
นาหนกของวสดอบแหง A (กรม)
นาหนกของวสดอมตวผวแหง S (กรม)
นาหนกของขวดทดลอง + นา B (กรม)
นาหนกของขวดทดลอง+นา+วสด C (กรม)
ความหนาแนนสมพทธ (สภาพอบแหง) = ( )
AB S C+ −
ความหนาแนนสมพทธ (สภาพอมตวผวแหง) = ( )
SB S C+ −
ความหนาแนนสมพทธแบบปรากฎ = ( )
AB A C+ −
การดดซมนา (รอยละ) = ( )( ) 100×−A
AS
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1205-50
-30-
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1205-50
มยผ. 1206-50
มาตรฐานการทดสอบหาคาความชนของมวลรวม (Standard Test Method for Total Evaporable Moisture Contentof Aggregate)
1. ขอบขาย 1.1 มาตรฐานการทดสอบนครอบคลมถงการหาคารอยละความชน (Evaporable Moisture) ของมวลรวม โดย
การอบแหง 1.2 มาตรฐานการทดสอบนใชหนวย SI (International System Units) เปนหลก
2. นยาม “ขนาดระบใหญสด (Nominal Maximum Size)” หมายถง ขนาดชองผานของตะแกรงเลกทสดทมวลรวมสามารถผานไดทงหมด หรอมสดสวนการผานตะแกรงเปนไปตามทกาหนด “มวลรวม (Aggregates)” หมายถง วสดทใชในสวนผสมของคอนกรตทมขนาดเมดโตตงแต 0.075 มลลเมตร ขนไป
3. เครองมอ 3.1 เครองชง เปนเครองชงทอานไดละเอยดถงรอยละ 0.1 ของมวลตวอยางทใชในการทดสอบ 3.2 ตอบทสามารถควบคมอณหภมใหคงทไดท 110±5 องศาเซลเซยส 3.3 ภาชนะสาหรบใสตวอยาง (Sample Container) เปนภาชนะททาดวยโลหะและไมทาปฏกรยาใดๆ เมอไดรบ
ความรอน และมขนาดพอเหมาะทจะใสตวอยางนนๆ
4. การเตรยมตวอยาง เตรยมมวลรวมทตองการทดสอบมาโดยระวงไมใหความชนระเหยไปกอนทาการทดสอบ ทาการเลอกตวอยางดวยวธแบงส (Quartering) หรอเครองมอแบงตวอยาง (Sample Splitter) สาหรบมวลตวอยางทนามาทดสอบนนจะขนอยกบขนาดระบใหญสดของมวลรวมทนามาทดสอบ ซงจะตองมคาไมนอยกวาทแสดงในตารางท 1
-31-
ตารางท 1 มวลของมวลรวมทใชในการทดสอบ
(ขอ 4)
ขนาดระบใหญสด
(Nominal Maximum Size)
มวลตวอยางทนามาทดสอบ ไมนอยกวา (กโลกรม)
4.75 มลลเมตร (No.4)
9.5 มลลเมตร (3/8 นว)
0.5
1.5
12.5 มลลเมตร (1/2 นว) 2.0
19.0 มลลเมตร (3/4 นว) 3.0
25.0 มลลเมตร (1 นว) 4.0
37.5 มลลเมตร (1.5 นว) 6.0
50.0 มลลเมตร (2 นว) 8.0
63.0 มลลเมตร (2.5 นว) 10.0
75.0 มลลเมตร (3 นว) 13.0
90.0 มลลเมตร (3.5 นว)
100.0 มลลเมตร (4 นว)
150.0 มลลเมตร (6 นว)
16.0
25.0
50.0
5. การทดสอบ 5.1 ชงภาชนะสาหรบใสตวอยาง แลวบนทกเปนคา W1 หนวยเปนกรม ในแบบฟอรมท บฟ. มยผ. 1206 5.2 นาตวอยางทเตรยมไวแลวจากขอ 4 ใสในภาชนะเพอชงหามวล แลวบนทกเปนคา W2 หนวยเปนกรม ใน
แบบฟอรมท บฟ. มยผ. 1206 5.3 นาภาชนะใสตวอยางทบรรจมวลรวมทตองการหาคาปรมาณความชนเขาตอบ เพออบใหแหงทอณหภม
110±5 องศาเซลเซยส จนกระทงมมวลคงท 5.4 นาภาชนะใสตวอยางทบรรจมวลรวมทอบแหงแลว มาชงหามวล แลวบนทกเปนคา W3 หนวยเปนกรม ใน
แบบฟอรมท บฟ. มยผ. 1206
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1206-50
-32-
6. การคานวณ 6.1 คารอยละความชน (Total Evaporable Moisture) ของมวลรวม สามารถหาได ดงน
รอยละความชนของมวลรวม (รอยละ) = ( )
2 3
3 1
( ) 100W W xW W
−−
(1)
เมอ W1 คอ มวลของภาชนะสาหรบใสตวอยาง เปนกรม W2 คอ มวลของภาชนะและตวอยางกอนการอบแหง เปนกรม W3 คอ มวลของภาชนะและตวอยางหลงการอบแหง เปนกรม
6.2 คารอยละความชนทผว (Surface Moisture) ของมวลรวมสามารถหาไดจากผลตางของคารอยละความชน(Total Evaporable Moisture) และคารอยละการดดซมนา (Absorption) การคานวณคารอยละความชนของมวลรวม ใหใชถงทศนยม 2 ตาแหนง และสาหรบการชงเพอหามวลทกครงใหอานคาละเอยด ถงรอยละ 0.1 ของมวลตวอยางทใชในการทดสอบ
7. การรายงานผล ใหรายงานผลในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1206
8. ขอควรระวง 8.1 ในการชงตวอยางตองทาดวยความรวดเรว เพอมใหนาระเหยไปในระหวางการทดสอบ 8.2 ทาความสะอาดภาชนะสาหรบใสตวอยางใหสะอาดและแหงสนทกอนการทดสอบทกครง
9. เอกสารอางอง 9.1 มาตรฐานงานชาง มยธ. (ท) 101.6-2534 วธการทดสอบหาคาความชนของวสดมวลรวม กรมโยธาธการ
กระทรวงมหาดไทย 9.2 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 125: Standard Terminology Relating to
Concrete and Concrete Aggregates 9.3 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 566: Standard Test Method for Total
Evaporable Moisture Content of Aggregate by Drying
*************
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1206-50
-33-
บฟ. มยผ. 1206 ทะเบยนทดสอบ………………
ผทดสอบ
ผตรวจสอบ
โครงการ...……………………………...……… …………………………………………………. สถานทกอสราง…………....…………………... …………………………………………………. ทดสอบครงท…………………………………... ทดสอบวนท………………………………….... แผนท……………………………...……………
(หนวยงานททาการทดสอบ)
การทดสอบหาคาความชนของมวลรวม อนมต
แหลงวสด…………………………………………………………………………………………………………………………………
ขนาดระบใหญสดของวสด……………มลลเมตร ตวอยาง
คณลกษณะ 1 2 3
นาหนกของภาชนะใสตวอยาง W1 (กรม)
นาหนกของภาชนะ+ มวลรวม W2 (กรม)
นาหนกของภาชนะ + มวลรวมอบแหง W3 (กรม)
รอยละความชนของมวลรวม = ( )
2 3
3 1
( ) 100W W xW W
−−
หมายเหต
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1206-50
มยผ. 1207-50 มาตรฐานการทดสอบหาดนเหนยวและวสดรวนในมวลรวม
(Standard Test Method for Clay Lumps and Friable Particles in Aggregates)
1. ขอบขาย 1.1 มาตรฐานการทดสอบน ครอบคลมถงการหารอยละของดนเหนยวรวมทงวสดรวนทปะปนในมวลรวม ทง
มวลรวมละเอยดและมวลรวมหยาบ โดยประมาณ 1.2 มาตรฐานการทดสอบนใชหนวย SI (International System Units) เปนหลก
2. นยาม “ดนเหนยว (Clay)” หมายถง ดนซงประกอบดวยอนภาคขนาดละเอยด สามารถรอนผานตะแกรงขนาด 0.075มลลเมตร (เบอร 200) และมแรงยดเหนยวระหวางอนภาค “มวลรวมละเอยด (Fine Aggregates)” หมายถง วสดทใชในสวนผสมของคอนกรตทมขนาดเมดตงแต 0.075 มลลเมตร ถง 4.75 มลลเมตร “มวลรวมหยาบ (Coarse Aggregates)” หมายถง วสดทใชในสวนผสมของคอนกรตทมขนาดเมดตงแต 4.75 มลลเมตรขนไป
3. เครองมอ 3.1 เครองชงทมความถกตองอยในชวงรอยละ 0.1 ของมวลตวอยางทใชทดสอบ 3.2 ภาชนะบรรจเปนภาชนะทไมกอใหเกดสนม และมขนาดกวางพอทจะกระจายตวอยางเปนแผนบางๆได 3.3 ตะแกรงมาตรฐาน ขนาด 37.5 มลลเมตร (1 ½ นว) ขนาด 19 มลลเมตร (3/4 นว) ขนาด 9.5 มลลเมตร (3/8
นว) ขนาด 4.75 มลลเมตร (เบอร 4) และขนาด 1.18 มลลเมตร (เบอร 16) 3.4 ตอบทสามารถควบคมอณหภมไดท 110±5 องศาเซลเซยส
4. การเตรยมตวอยาง
4.1 นาตวอยางมวลรวมมาอบใหแหงทอณหภม 110±5 องศาเซลเซยส จนกระทงมมวลคงท 4.2 สาหรบตวอยางมวลรวมละเอยดจะตองมขนาดใหญกวาตะแกรงขนาด 1.18 มลลเมตร (เบอร 16) และม
มวลไมนอยกวา 25 กรม 4.3 สาหรบตวอยางมวลรวมหยาบ จะตองทาการแยกขนาดโดยการรอนดวยตะแกรงมาตรฐาน ขนาด 37.5
มลลเมตร (1 ½ นว) ขนาด 19 มลลเมตร (3/4 นว) ขนาด 9.5 มลลเมตร (3/8 นว) และขนาด 4.75 มลลเมตร
-35-
(เบอร 4) โดยเรยงตะแกรงจากตะแกรงขนาดใหญไปหาขนาดเลก แลวใสตวอยางลงในตะแกรงทอยดานบน เขยาประมาณ 10 นาท หรอจนสงเกตเหนวาตวอยางทคางบนตะแกรงไมผานไปยงตะแกรงชนถดไป กรณทตวอยางในตะแกรงใดมปรมาณนอยกวารอยละ 5 กไมตองนาตวอยางในตะแกรงนนมาทดสอบหาดนเหนยวและวสดรวน โดยตวอยางทแบงมาทดสอบควรมมวลไมนอยกวาทแสดงไวในตารางท 1
ตารางท 1 มวลของตวอยางมวลรวมหยาบทใชในการทดสอบ (ขอ 4.3)
ชวงขนาดของมวลรวมหยาบ มวลของตวอยาง
(กรม) 4.75 – 9.5 มม. (เบอร 4 – 3/8 นว) 1,000 9.5 – 19.0 มม. (3/8 –3/4 นว) 2,000 19.0 – 37.5 มม. (3/4 – 1 ½ นว) 3,000 ใหญกวา 37.5 มม. (1 ½ นว) 5,000
4.4 ในกรณทตวอยางมทงมวลรวมละเอยด และมวลรวมหยาบ ใหนาตวอยางรอนผานตะแกรง เบอร 4 (4.75 มลลเมตร) โดยตวอยางทคางตะแกรงเบอร 4 ถอเปนมวลรวมหยาบ สวนทผานตะแกรงเบอร 4 เปนมวลรวมละเอยด หลงจากนนใหเตรยมตวอยางมวลรวมละเอยด ตามขอ 4.2 และมวลรวมหยาบ ตามขอ 4.3ตอไป
5. การทดสอบ
5.1 นาตวอยางทเตรยมไวมาแผกระจายบางๆ ในภาชนะแลวใสนาใหทวมตวอยาง แชไวเปนเวลา 24±4 ชวโมง จากนนใชนวหวแมมอและนวชคอยๆ บบหรอคลงตวอยางใหแตกออกจากกน ไมควรใชเลบหรอวสดแขงอนๆ เพอทาใหตวอยางแยกออกจากกน จากนนนาไปรอนตะแกรงดวยวธลางนา (Wet Sieving) จนกระทงไมมตวอยางทมขนาดเลกกวาชองตะแกรงคางอย โดยการเลอกขนาดของตะแกรงใหพจารณาจากชวงขนาดของตวอยางมวลรวมตามทแสดงไวในตารางท 2
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1207-50
-36-
ตารางท 2 ขนาดของตะแกรงสาหรบแยกเมดดนเหนยวและวสดรวน (ขอ 5.1)
ชวงขนาดของตวอยางทนามาทดสอบ ขนาดของตะแกรงสาหรบแยกเมดดนเหนยว
และวสดรวน 1.18 มม. (เบอร 16) 0.85 มม. (เบอร 20)
4.75 – 9.5 มม. (เบอร 4 – 3/8 นว) 2.36 มม. (เบอร 8) 9.5 – 19.0 มม. (3/8 –(3/4 นว) 4.75 มม. (เบอร 4)
19.0 – 37.5 มม. (3/4 – 1 ½ นว) 4.75 มม. (เบอร 4) ใหญกวา 37.5 มม. (1 ½ นว) 4.75 มม. (เบอร 4)
5.2 นาตวอยางทคางบนตะแกรงแตละตะแกรงไปอบใหแหงทอณหภม 110±5 องศาเซลเซยสจนกระทงมมวลคงท ปลอยทงไวใหเยน แลวนาไปชงโดยอานคาใหมความละเอยดถงรอยละ 0.1 ของมวลตวอยาง (กอนทาการอบควรนามวลรวมออกจากตะแกรงใหหมดเสยกอน โดยการลางแลวจงไปอบใหแหง)
6. การคานวณ 6.1 หาคารอยละของดนเหนยวและวสดรวนของมวลรวม
( ) 100×−
=W
RWP (1)
เมอ P คอ รอยละของดนเหนยวและวสดรวนของมวลรวม เปนกรม R คอ มวลของมวลรวมทคางตะแกรงหลงการทดสอบ เปนกรม
W คอ มวลของมวลรวมทคางตะแกรงกอนการทดสอบ เปนกรม
6.2 ในกรณของมวลรวมหยาบเมอไดคารอยละของดนเหนยวและวสดรวนของมวลรวมในแตละตะแกรงจากขอ 5.1 แลว ใหนามาหาคาของเฉลยโดยวธการเทยบสดสวนของมวลตวอยางในแตละตะแกรงตอมวลตวอยางทงหมดกอนการทดสอบ ดงน
W
WPP
n
iii∑
== 1 (2)
เมอ n คอ จานวนชวงขนาดทใชในการทดลอง P คอ รอยละดนเหนยวและวสดรวนของมวลรวมหยาบ
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1207-50
-37-
Pi คอ รอยละดนเหนยวและวสดรวนของมวลรวมหยาบของตะแกรงทพจารณา Wi คอ มวลของมวลรวมหยาบของตะแกรงทพจารณากอนการแบงตวอยางมาทดสอบ W คอ ผลรวมของมวลของมวลรวมหยาบทนามาทดสอบของทกตะแกรงกอนการแบงตว
อยางมาทดสอบ
7. การรายงานผล ใหรายงานผลในแบบฟอรม โดยใหมความละเอยดถงทศนยมตาแหนงท 2 ลงใน บฟ. มยผ. 1207-1 หรอ บฟ. มยผ. 1207-2
8. เกณฑตดสนและความคลาดเคลอนทยอมให คารอยละดนเหนยวและวสดรวนของมวลรวมทใชในงานคอนกรตตองมคาไมเกนรอยละ 3
9. เอกสารอางอง 9.1 มาตรฐานงานชาง มยธ. (ท) 101.7-2534 วธการทดสอบหากอนดนเหนยว กรมโยธาธการ
กระทรวงมหาดไทย 9.2 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 125: Standard Terminology Relating to
Concrete and Concrete Aggregates 9.3 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 142: Standard Test Method for Clay Lumps
and Friable Particles in Aggregates
************
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1207-50
-38-
บฟ. มยผ. 1207-1 ทะเบยนทดสอบ…………
ผทดสอบ
ผตรวจสอบ
โครงการ………………….…………...……………………………………………..................…… สถานทกอสราง………….………..…………….. ………………………………………………..… ชนดตวอยาง…………………….……….............ทดสอบครงท…………………………………… ทดสอบวนท……………………………….…….แผนท....................………………………………
(หนวยงานททาการทดสอบ)
การทดสอบหาดนเหนยวและ วสดรวนในมวลรวม
ผอนมต
ชนดตวอยาง : มวลรวมละเอยด ใชขนาดตะแกรง เบอร 16 (1.18 มม.) สาหรบแยกสวนทเปนดนเหนยวและวสดรวน นาหนกทคางบนตะแกรงกอนการทดสอบ (W) = …………กรม (ตะแกรงขนาด 1.18 มม.) นาหนกทคางบนตะแกรงหลงการทดสอบ (R) = …………กรม (ตะแกรงขนาด 0.85 มม.) รอยละของกอนดนเหนยวและวสดรวน ( )
⎟⎠⎞
⎜⎝⎛ ×
−= 100
WRWP = ………………
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1207-50
-39-
บฟ. มยผ. 1207-2 ทะเบยนทดสอบ…………
ผทดสอบ
ผตรวจสอบ
โครงการ………………………………………… สถานทกอสราง……………….………………… .............................................................................. ชนดตวอยาง………………….….………............ทดสอบครงท…………………………………… ทดสอบวนท……………..……………………....แผนท....................................................…………
(หนวยงานททาการทดสอบ)
การทดสอบหาดนเหนยวและ วสดรวนในมวลรวม
ผอนมต
ชนดตวอยาง : มวลรวมหยาบ 1) ขนาดของตวอยาง 4.75 มม. ถง 9.5 มม. นาหนกทคางบนตะแกรงกอนการทดสอบ ( ) = …………กรม (ตะแกรงขนาด 4.75 มม.) 1Wนาหนกทคางบนตะแกรงหลงการทดสอบ ( ) = …………กรม (ตะแกรงขนาด 2.36 มม.) 1Rรอยละของกอนดนเหนยวและวสดรวน ( )
⎟⎟⎠
⎞⎜⎜⎝
⎛×
−= 100
1
111 W
RWP = …………
2) ขนาดของตวอยาง 9.5 มม. ถง 19.0 มม. นาหนกทคางบนตะแกรงกอนการทดสอบ ( ) = …………กรม (ตะแกรงขนาด 9.5 มม.) 2Wนาหนกทคางบนตะแกรงหลงการทดสอบ ( ) = …………กรม (ตะแกรงขนาด 4.75 มม.) 2Rรอยละของกอนดนเหนยวและวสดรวน ( )
⎟⎟⎠
⎞⎜⎜⎝
⎛×
−= 100
2
222 W
RWP = …….…
3) ขนาดของตวอยาง 19.0 มม. ถง 37.5 มม. นาหนกทคางบนตะแกรงกอนการทดสอบ ( ) = …………กรม (ตะแกรงขนาด 19.0 มม.) 3Wนาหนกทคางบนตะแกรงหลงการทดสอบ ( 3R ) = …………กรม (ตะแกรงขนาด 4.75 มม.)
( )⎟⎟⎠
⎞⎜⎜⎝
⎛×
−= 100
3
333 W
RWP = ………… รอยละของกอนดนเหนยวและวสดรวน
4) ขนาดของตวอยางใหญกวา 37.5 มม. นาหนกทคางบนตะแกรงกอนการทดสอบ ( ) = …………กรม (ตะแกรงขนาด 37.5 มม.) 4Wนาหนกทคางบนตะแกรงหลงการทดสอบ ( ) = …………กรม (ตะแกรงขนาด 4.75 มม.) 4R
( )⎟⎟⎠
⎞⎜⎜⎝
⎛×
−= 100
4
444 W
RWPรอยละของกอนดนเหนยวและวสดรวน = …………
( )1 1 2 2 3 3 4 4
1 2 3 4( )PW PW PW PW
PW W W W+ + +
=+ + +
คาเฉลยรอยละของดนเหนยวและวสดรวน = ..............
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1207-50
-40-
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1207-50
มยผ. 1208-50 มาตรฐานการเกบตวอยางคอนกรตในหนางานและการเกบรกษา
(Standard Practice for Making and Curing Concrete Test Specimens in the Field)
1. ขอบขาย 1.1 มาตรฐานการทดสอบนครอบคลมถงการเกบตวอยางคอนกรตในหนางาน และการเกบรกษา เพอใช
สาหรบการทดสอบกาลงตานทานแรงอดของคอนกรต และการทดสอบกาลงตานทานแรงดดของคอนกรต 1.2 มาตรฐานการทดสอบนใชหนวย SI (International System Units) เปนหลก
2. นยาม “ขนาดระบใหญสด (Nominal Maximum Size)” หมายถง ขนาดชองผานของตะแกรงเลกทสดทมวลรวมสามารถผานไดทงหมด หรอมสดสวนการผานตะแกรงเปนไปตามทกาหนด “มวลรวมหยาบ (Coarse Aggregate)” หมายถง วสดทใชในสวนผสมของคอนกรตทมขนาดเมดตงแต 4.75 มลลเมตร ขนไป
3. มาตรฐานอางถง มาตรฐานทใชอางถงในมาตรฐานน ประกอบดวย 3.1 มาตรฐานกรมโยธาธการและผงเมอง มยผ. 1209: มาตรฐานการทดสอบทดสอบหาคาการยบตวของคอนกรต
4. เครองมอ 4.1 แบบหลอมาตรฐาน เปนแบบโลหะแขงแรง คงรปหรอเปนวสดอนทไมดดซมนาและไมทาปฏกรยากบ
คอนกรตทมสวนผสมของปนซเมนต เมอประกอบยดเปนรปแบบแลว ตองแนนสนทนาปนไมรวไหลและไมเสยรปทรงขณะทาการหลอตวอยาง หรอเคลอนยาย มขนาดตาง ๆ ดงตอไปน 4.1.1 แบบหลอสาหรบการทดสอบกาลงตานทานแรงอดของคอนกรต
4.1.1.1 แบบหลอรปลกบาศกขนาด 150×150×150 มลลเมตร ใชสาหรบคอนกรตทมสวนผสมของมวลรวมหยาบทมขนาดระบใหญสดโตกวา 19 มลลเมตร (0.75 นว) แต ไมเกน 50 มลลเมตร (2 นว)
4.1.1.2 แบบหลอรปลกบาศกขนาด 100×100×100 มลลเมตร ใชสาหรบคอนกรตทมสวนผสมของมวลรวมหยาบทมขนาดระบใหญสดไมเกน 19 มลลเมตร (0.75 นว)
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1208-50
-41-
4.1.1.3 แบบหลอรปทรงกระบอกขนาดเสนผานศนยกลาง 100 มลลเมตร (4 นว) สง 200 มลลเมตร (8 นว) ใชสาหรบคอนกรตทมสวนผสมของมวลรวมหยาบทมขนาดระบใหญสดไมเกน 33 มลลเมตร (1.25 นว)
4.1.1.4 แบบหลอรปทรงกระบอกขนาดเสนผานศนยกลาง 150 มลลเมตร (6 นว) สง 300 มลลเมตร (12 นว) ใชสาหรบคอนกรตทมสวนผสมของมวลหยาบมขนาดระบใหญสด ไมเกน 50 มลลเมตร (2 นว)
4.1.1.5 แบบหลอทรงกระบอกขนาดเสนผานศนยกลาง 200 มลลเมตร (8 นว) สง 400 มลลเมตร (16 นว) ใชสาหรบคอนกรตทมสวนผสมของมวลรวมหยาบทมขนาดระบใหญสดไมเกน 625 มลลเมตร (2.5 นว) สาหรบมวลรวมหยาบทมขนาดใหญกวานเสนผานศนยกลางของทรงกระบอกไมควรจะนอยกวา 3 หรอ 4 เทาของขนาดระบใหญสดของมวลหยาบ
4.1.2 แบบหลอสาหรบการทดสอบกาลงตานทานแรงดดของคอนกรตมลกษณะเปนรปคาน จะตองมความยาวมากกวา 3 เทาของความลกอยางนอย 50 มลลเมตร (3×ความลกคาน + 50 มลลเมตร) และอตราสวนความกวางตอความลกไมเกน 1.5 สาหรบตวอยางคอนกรตทมมวลรวมหยาบมขนาดระบใหญสดไมเกน 50 มลลเมตร (2 นว) คานตองมความลกอยางนอย 150 มลลเมตร และกวาง 150 มลลเมตร สาหรบตวอยางคอนกรตทมวลรวมหยาบมขนาดใหญกวานขนาดหนาตดทนอยทสดของแบบหลอไมควรจะนอยกวา 3 เทาของขนาดระบใหญสดของมวลรวมหยาบ สาหรบตวอยางรปคานทเกบในภาคสนามแบบหลอคานควรมความกวางหรอความลกไมนอยกวา 150 มลลเมตร
4.2 เหลกกระทง (Tamping Rod) เปนแทงเหลกกลมหรอแทงเหลกสเหลยม มผวเรยบ โดยใหมขนาดและความยาวตามทแสดงในตารางท 1
-42-
ตารางท 1 ขนาดเสนผานศนยกลางและความยาวเหลกกระทง (ขอ 4.2) หนวยเปนมลลเมตร
ชนดและขนาดของแบบหลอ ขนาดของเหลกกระทง
เสนผานศนยกลางทรงกระบอก หรอความกวางของคาน
นอยกวา 150 150
เสนผานศนยกลางของแทงเหลกกลม
10 16
ความยาวของแทงเหลกกลม
300 500
200 16 650 ความกวางของลกบาศก
100
เสนผานศนยกลางของแทงเหลกกลม / ขนาดหนาตดของแทงเหลกสเหลยม
16 / 25×25
ความยาวของแทงเหลกกลม / แทงเหลกสเหลยม
600 / 380 150 16 / 25×25
600 / 380
4.3 เครองสนสะเทอน (Internal Vibrators) ควรมความถอยางนอย 7,000 รอบตอนาท ขนาดเสนผานศนยกลางของหวสนสะเทอนจะตองไมมากกวาหนงในสของขนาดเสนผานศนยกลางแบบหลอรปทรงกระบอกหรอหนงในสของดานกวางของแบบหลอรปคานหรอแบบหลอรปทรงลกบาศก
4.4 คอนยาง หวคอนมมวลประมาณ 0.6±0.2 กโลกรม 4.5 เทอรโมมเตอร 4.6 เครองมอสาหรบวดความชนอากาศ
5. การเตรยมตวอยาง 5.1 เกณฑในการเกบตวอยางคอนกรตเพอการทดสอบ ใหเกบทกครงเมอมการเทคอนกรตและตองเกบอยาง
นอย 3 ตวอยาง เพอทดสอบกาลงคอนกรตเมออาย 28 วน โดยมวธการเกบดงน 5.1.1 เกบตวอยางคอนกรตไมนอยกวา 1 ครง ในแตละวนทมการเทคอนกรต 5.1.2 เกบตวอยางเมอมการเทคอนกรตในแตละสวนของโครงสราง 5.1.3 เกบตวอยางทกครงทมการเทคอนกรตทกๆ 50 ลกบาศกเมตร และเศษของ 50 ลกบาศกเมตร กรณ
เทพนและกาแพงใหเกบทกๆ 250 ตารางเมตร 5.1.4 เกบตวอยางทกครงเมอมการเปลยนแหลงของ ทราย หน หรอกรวด
5.2 การเกบตวอยางจากลกษณะการผสมตางๆ กระทา ดงน
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1208-50
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1208-50
-43-
5.2.1 การเกบจากเครองผสม (โม) ทประจาอยในทกอสรางใหเกบตวอยางจากชวงกลางๆ ของปรมาณคอนกรตทเทลงในภาชนะรองรบ (กระบะหรอรถเขนปน)
5.2.2 การเกบจากเครองผสมสาหรบทาพนถนน ใหเกบหลงจากเทคอนกรตจากเครองผสมลงบนพนทเตรยมไว โดยเกบตวอยางคอนกรตจากหลายๆ บรเวณโดยใหมปรมาณมากพอทจะใชเปนตวแทนเพอทดสอบได ทงนตองระวงไมใหมการปนเปอนของวสดอยางอนดวย
5.2.3 การเกบจากเครองผสมแบบถงหมนตงบนรถบรรทก (Ready Mixed Concrete) ใหเกบตวอยางคอนกรต อยางนอย 3 สวน เปนระยะๆ อยางสมาเสมอตลอดเวลาทปลอยคอนกรตจากรถผสมลงสภาชนะทรองรบ โดยมเวลาหางกนระหวางการเกบครงแรกและครงสดทายไมเกน 15 นาท
6. การทดสอบ 6.1 การหลอตวอยางคอนกรต
6.1.1 กอนหลอคอนกรตจะตองทาความสะอาดแบบหลอใหเรยบรอย ทานามนใหทวบรเวณทจะสมผสกบคอนกรต
6.1.2 การหลอคอนกรตตองกระทาโดยเรวใหแลวเสรจภายใน 15 นาท นบตงแตเรมเกบตวอยาง 6.1.3 ทาการทดสอบคาความยบตวของคอนกรต (Slump Test) ทกครงตาม มยผ.1209: มาตรฐานการ
ทดสอบหาคาการยบตวของคอนกรต กอนทาการหลอตวอยางคอนกรตทกครง 6.1.4 ทาการหลอตวอยางคอนกรตโดยเทคอนกรตลงในแบบหลอแลวทาใหคอนกรตแนนดวยการใช
เหลกกระทงหรอใชเครองสนสะเทอน ตามทแสดงในตารางท 2 หรอ 3 ตามลาดบ 6.1.5 การทาตวอยางใหแนนดวยการกระทงในชนแรกใหกระทงจนผานตลอดความลกของชน สาหรบ
ชนบนทอยถดขนมาใหกระทงเลยไปจนถงชนทอยขางลางประมาณ 25 มลลเมตร หลงจากทาการกระทงคอนกรตในแตละชนเสรจแลวใหเคาะรอบๆแบบหลอดวยคอนยางประมาณ 10 ถง 15 ครง เพอลดชองวางทเกดจากการกระทงและชวยกาจดฟองอากาศขนาดใหญ
6.1.6 ระยะเวลาการจมหวสนสะเทอนลงในคอนกรตจะขนกบคาความสามารถเทไดของคอนกรตและประสทธภาพของเครองสนสะเทอน โดยการจมหวสนสะเทอนลงในคอนกรตและการดงหวสนสะเทอนขนในแตละครงใหกระทาอยางชาๆ โดยระวงไมใหมโพรงอากาศคางอยในเนอคอนกรตและระวงไมใหหวสนสะเทอนกระแทกกบแบบ และใหจมหวสนสะเทอนนานจนผวคอนกรตเรยบและมฟองอากาศขนาดใหญผดขนมาจนหมด สาหรบคาการยบตวมากกวา 75 มลลเมตรใหจมนานไมเกน 5 วนาท ใหใชเวลาในการจมหวสนสะเทอนนานขนหากคาการยบตวตากวาแตตองไมเกน 10 วนาท หลงจากทาคอนกรตใหแนนดวยเครองสนสะเทอนในแตละชน
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1208-50
-44-
เสรจแลวใหเคาะรอบๆ แบบหลอดวยคอนยางอยางนอย 10 ครง เพอลดชองวางทเกดจากการใชเครองสนสะเทอนและชวยกาจดฟองอากาศขนาดใหญ
ตารางท 2 การทาตวอยางใหแนนโดยการกระทง (ขอ 6.1.4)
ชนดของตวอยางและขนาด
จานวนชน(Layers)
จานวนครงทกระทงตอชน
ทรงลกบาศก ขนาด 100×100×100 มม. ขนาด 150×150×150 มม.
2 3
25
35 (คายบตว < 50 มม.) 25 (คายบตว ≥ 50 มม.)
ทรงกระบอก เสนผานศนยกลาง 100 มม. เสนผานศนยกลาง 150 มม. เสนผานศนยกลาง 200 มม.
2 3 4
25 25 50
คาน คานกวาง 150 ถง 200 มม. คานกวางมากกวา 200 มม.
2
3 หรอ มากกวา (แตละชนสง ไมเกน150 มลลเมตร)
กาหนดใหมการกระทง 1 ครง ตอพนทผวแบบหลอคาน 1,400 ตร.มม.
6.1.7 การเทคอนกรตลงแบบใหเทคอนกรตจากทศทางตางๆ กน เพอมใหมวลรวมหยาบรวมตวอยดานหนงดานใด โดยผทาการทดสอบตองระวงไมใหคอนกรตมการแยกตว หากจาเปนอาจใชมอชวยกได
6.1.8 ปาดคอนกรตใหเสมอปากแบบหลอและแตงผวหนาดวยเกรยงใหเรยบ ผวของคอนกรตไมควรมระดบแตกตางกบขอบแบบหลอเกน 3 มลลเมตร ปลอยทงไวประมาณ 1 ชวโมง เมอผวหนาคอนกรตตวอยางแขงตวพอหมาดๆ ใหเขยนหมายเลขตวอยาง และ วน เดอน ป ททาการหลอบนหนาคอนกรตไวเปนหลกฐาน
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1208-50
-45-
ตารางท 3 การทาตวอยางใหแนนโดยใชเครองสนสะเทอน (ขอ 6.1.4)
ชนดของตวอยางและขนาด จานวนชน (Layers)
จานวนครงทจมหวสนสะเทอนตอชน
ความลกของชน(มลลเมตร)
ลกบาศก ขนาด 100×100×100 มลลเมตร ขนาด 150×150×150 มลลเมตร
1 1
1 1
เทากบความลกของตวอยาง เทากบความลกของตวอยาง
ทรงกระบอก เสนผานศนยกลาง 100 มม. เสนผานศนยกลาง 150 มม. เสนผานศนยกลาง 200 มม.
2 2 2
1 2 4
ครงหนงของความลกตวอยาง ครงหนงของความลกตวอยาง ครงหนงของความลกตวอยาง
คาน ความกวาง 150 ถง 200 มม.
ความกวางมากกวา 200 มม.
1
2 หรอมากกวา
ระยะหางของการจมหวสนสะเทอนแตละครงไมเกน 150 มม. สาหรบตวอยางทมความกวางมากกวา150 มม. ใหเพมการจมเปนสองแนวขนานกน
เทากบความลกของตวอยาง
200
6.2 การบมและการเกบรกษาตวอยางคอนกรต 6.2.1 การบมแบบมาตรฐาน (Standard Curing) มวตถประสงคเพอตองการทดสอบกาลงของตวอยาง
คอนกรตวาเปนไปตามขอกาหนดหรอไม หรอเพอตรวจสอบความเหมาะสมของสวนผสมคอนกรตตอกาลงของคอนกรตทตองการ หรอเพอการควบคมคณภาพของคอนกรต 6.2.1.1 การเกบตวอยางคอนกรต (Storage) ในกรณททาการเกบตวอยางในสถานทซงไมอาจทาการ
บมระยะแรก (Initial Curing) ไดเมอเสรจสนการตกแตงผวตวอยางคอนกรตแลว ใหขนยายตวอยางไปยงสถานททจะทาการบมในระยะแรกทนท โดยพนททจะใชวางตวอยางคอนกรตตองมความลาดเอยงไมเกน 20 มลลเมตรตอเมตร หากผวของตวอยางคอนกรตไดรบความเสยหายจากการขนสงใหรบทาการตกแตงผวตวอยางคอนกรตทนท
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1208-50
-46-
6.2.1.2 การบมในระยะแรก (Initial Curing) เมอหลอตวอยางเสรจแลวใหเกบตวอยางไวทอณหภม 16 ถง 27 องศาเซลเซยส สาหรบคอนกรตทตองการกาลง 40 เมกาปาสกาล (MPa) หรอมากกวา ใหใชอณหภมในการบมในระยะแรกท 20 ถง 26 องศาเซลเซยส ควบคมความชนและอณหภมใหอยในสภาพทเหมาะสมเพอปองกนไมใหตวอยางคอนกรตสญเสยนาเรวเกนไปโดยการแชตวอยางคอนกรตในนาปนขาวอมตวเปนเวลาไมนอยกวา 48 ชวโมง หรออาจใชวธอนทเหมาะสม เชน การคลมดวยพลาสตก การกลบดวยทรายชน หรอเกบตวอยางไวในกลองทมดชดทาดวยไมหรอวสดอยางอน เปนตน
6.2.1.3 การบมในระยะสดทาย (Final Curing) สาหรบตวอยางคอนกรตรปทรงกระบอกและรปทรงลกบาศกหลงจากทเสรจสนการบมในระยะแรก และถอดแบบแลว ภายใน 30 นาท ใหบม
คอนกรตโดยการนาไปแชนาหรอบมในหองทมความชน โดยควบคมอณหภมท 23±2 องศาเซลเซยส จนกระทงใกลถงเวลาทดสอบ กอนการทดสอบ 3 ชวโมง ใหนาตวอยางคอนกรตมาเกบไวทอณหภมปกตโดยไมตองทาการบม ควบคมอณหภมใหอยท 20 ถง 30 องศาเซลเซยส สาหรบตวอยางรปคานใหบมตวอยางคอนกรตเชนเดยวกบการบมตวอยางรปทรงกระบอกและทรงลกบาศก เวนแตกอนทาการทดสอบใหแชตวอยางในนาปนขาวอมตวทอณหภม
23±2 องศาเซลเซยส เปนเวลาไมนอยกวา 20 ชวโมง ระหวางชวงเวลาทขนสงตวอยางไปทดสอบจนถงเวลาททาการทดสอบจนแลวเสรจตองระวงไมใหผวตวอยางคอนกรตแหงเนองจากอาจมผลตอการรบแรงดดของตวอยางคอนกรต
6.2.2 การบมในสนาม (Field Curing) มวตถประสงคเพอตรวจสอบความสามารถในการรบนาหนกของโครงสรางทเทคอนกรตจากใชงาน โดยการนาตวอยางไปทดสอบกาลง หรอเพอเปรยบเทยบผลการทดสอบกบตวอยางคอนกรตทบมแบบมาตรฐานหรอผลการทดสอบของตวอยางอนๆทบมในสนาม รวมทงเพอตองการหาระยะเวลาการถอดแบบของโครงสรางทเหมาะสม 6.2.2.1 ตวอยางรปทรงกระบอกและรปทรงลกบาศก ใหเกบตวอยางคอนกรตไวใกลกบโครงสรางท
เทคอนกรตมากทสด ควบคมอณหภมและความชนเชนเดยวกบโครงสรางทเทคอนกรต การเปดผวของตวอยางคอนกรตตองใหอยในลกษณะเดยวกบโครงสรางทเทคอนกรตจากนนใหทาการบมตวอยางคอนกรตตามวธทกาหนด
6.2.2.2 ตวอยางรปคาน ใหบมตวอยางดวยวธการเชนเดยวกบโครงสรางทเทคอนกรต หลงจากทหลอ
ตวอยางแลวเปนเวลา 48±4 ชวโมง ใหขนสงตวอยางไปยงสถานทเกบซงอยใกลกบโครงสรางทเทคอนกรตมากทสด ควบคมอณหภมและความชนเชนเดยวกบโครงสรางทเทคอนกรต สำหรบโครงสรางทหลอตดกบพนดนใหทาการถอดแบบตวอยางคานวางไวบนพน
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1208-50
-47-
ในลกษณะเดยวกบขณะททาการหลอตวอยาง โดยใหผวดานบนสมผสอากาศแลวจงปดดานขางและปลายทงสองขางของคานดวยดนหรอทรายชน สาหรบตวอยางคอนกรตทเกบจากโครงสรางอนๆใหวางตวอยางในตาแหนงทอยใกลกบโครงสรางทเทคอนกรตมากทสด จากนนใหบมตวอยางคอนกรตตามวธทกาหนด โดยการควบคมอณหภมและความชนเชนเดยวกบโครงสรางทเทคอนกรต เมอสนสดระยะเวลาการบมใหเกบตวอยางคอนกรตไวทอณหภมปกตโดยใหผวสมผสอากาศเชนเดยวกบโครงสรางทเทคอนกรต กอนการทดสอบ
ใหแชตวอยางคานในนาปนขาวอมตวทอณหภม 23±2 องศาเซลเซยส เปนเวลา 24±4 ชวโมง ใหตวอยางอยในสภาพชนกอนการทดสอบ
6.3 การขนสงตวอยางคอนกรต กอนขนสงตวอยางคอนกรตไปยงหองทดสอบใหทาการบมตามทกาหนดในขอ 6.2 ไมควรทาการขนสงจนกวาตวอยางจะมอายอยางนอย 8 ชวโมง หลงจากทคอนกรตเรมกอตว ในขณะทาการขนสงตองระวงไมใหตวอยางคอนกรตไดรบความเสยหาย และใหปองกนการสญเสยนาดวยวธตางๆ เชน การคลมดวยพลาสตก ขเลอย กระสอบชมนา หรอ ทรายชน เปนตน โดยระยะเวลาการขนสงไมควรนานเกน 4 ชวโมง และการขนสงตวอยางแตละครงตองมปายแสดงรายละเอยดเกยวกบตวอยางตามรายการตางๆ เชน วนท ตาแหนงของโครงสรางทเกบตวอยางมา คาการยบตว อณหภมของคอนกรตและอากาศ วธการบม ชนดของการทดสอบ และอายของชนตวอยางทจะทดสอบ เปนตน
7. การรายงานผล ใหรายงานผลโดยการบนทกรายละเอยดตางๆลงในแบบฟอรม บฟ มยผ.1208 มาตรฐานการเกบตวอยางคอนกรตในหนางานและการเกบรกษา โดยมรายละเอยดดงน
7.1 หมายเลขตวอยาง 7.2 หมายเลขแบบทเกบตวอยาง 7.3 วน เวลา และหมายเลขแบบทเกบตวอยาง 7.4 คาการยบตว 7.5 อณหภมของคอนกรต 7.6 ตาแหนงของโครงสรางททาการเกบตวอยาง 7.7 กาลงคอนกรตทกาหนด 7.8 วธการบม (สาหรบการบมในหองปฏบตการใหบนทกคาอณหภมสงสดและอณหภมตาสดทใชบมในระยะ
เรมตน และวธการบมในระยะสดทาย สาหรบการบมในสนามใหระบสถานทเกบตวอยางคอนกรต อณหภม ความชนของอากาศ และเวลาทถอดแบบ)
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1208-50
-48-
8. เกณฑการตดสน และความคลาดเคลอนทยอมให ความคลาดเคลอนของตวอยางคอนกรตจากขนาดของแบบหลอจะตองไมเกน 3 มลลเมตร สาหรบขนาดกวางหรอลกตงแต 150 มลลเมตร (6 นว) ขนไป และไมเกน 1.5 มลลเมตร สาหรบขนาดทเลกกวานน
9. ขอควรระวง 9.1 ใหทาการเกบตวอยางคอนกรตไมนอยกวา 3 ตวอยาง ตอ 1 ชด 9.2 การประกอบแบบหลอตองมความแขงแรงไดฉากและไดระดบกอนทาการหลอตวอยางคอนกรต 9.3 การกระทงแตละชนอาจจมลกถงชนถดไปประมาณ 25 มลลเมตร 9.4 การใชคอนเคาะรอบแบบหลอตองใชแรงทเหมาะสม การเคาะแรงเกนไปจะทาใหแบบหลอเกดความ
เสยหาย
10. เอกสารอางอง 10.1 มาตรฐานกรมโยธาธการและผงเมอง มยผ. 1101: มาตรฐานงานคอนกรตและคอนกรตเสรมเหลก 10.2 มาตรฐานงานชาง มยธ. (ท) 102-2534 มาตรฐานการเกบตวอยางคอนกรตหนางานและการนาไป
บารงรกษา กรมโยธาธการ กระทรวงมหาดไทย 10.3 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 31: Standard Practice for Making and Curing
Concrete Test Specimens in The Field 10.4 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 172: Standard Practice for Sampling Freshly
Mixed Concrete 10.5 มาตรฐาน British Standard Institute BS EN 12390-1: Shape, Dimensions and Other Requirements for
Specimens and Moulds 10.6 มาตรฐาน British Standard Institute BS EN 12390-2: Making and Curing Specimens for Strength Tests
**************
-49-
บฟ. มยผ. 1208 ทะเบยนทดสอบ………………
โครงการ……………………………………………… สถานทกอสราง.……………………………………… ………………………..………………………………. ชนดตวอยาง ผทดสอบ
ทรงกระบอก ขนาด..............................
ผตรวจสอบ ลกบาศก ขนาด.....................................
คาน ขนาด............................................
(หนวยงานททาการทดสอบ)
การเกบตวอยางคอนกรตในหนางาน และการเกบรกษา
อนมต
แผนท......................................................................
ตวอยางทดสอบ รายละเอยด
1 2 3
1. หมายเลขตวอยาง 2. หมายเลขแบบทเกบตวอยาง 3. วนทเกบตวอยาง 4. เวลาทเกบตวอยาง 5. คาการยบตว 6. อณหภมของคอนกรต
7. ตาแหนงของโครงสรางททาการเกบตวอยาง 8. กาลงคอนกรตทกาหนดทอาย 28 วน 9. วธการบม 9.1 การบมแบบมาตรฐาน - อณหภมสงสดทใชบมในระยะเรมตน - อณหภมตาสดทใชบมในระยะเรมตน - วธการบมในระยะสดทาย 9.2 การบมในสนาม - สถานทเกบ - อณหภมของอากาศ - ความชนของอากาศ - เวลาทถอดแบบ
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1208-50
-50-
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1208-50
มยผ. 1209-50 มาตรฐานการทดสอบหาคาการยบตวของคอนกรต (Standard Test Method for Slump of Concrete)
1. ขอบขาย 1.1 มาตรฐานการทดสอบนครอบคลมถงการหาคาการยบตวของคอนกรต ทงในหองปฏบตการและในสนาม
1.2 มาตรฐานการทดสอบนใชหนวย SI (International System Units) เปนหลก
2. มาตรฐานอางถง มาตรฐานทใชอางถงในมาตรฐานน ประกอบดวย 2.1 มาตรฐานกรมโยธาธการและผงเมอง มยผ. 1101: มาตรฐานงานคอนกรตและคอนกรตเสรมเหลก
3. เครองมอ 3.1 แบบ (Mold) ทาดวยโลหะทไมทาปฏกรยากบปนซเมนต มลกษณะเปนรปกรวยตดมความหนาไมนอยกวา
1.15 มลลเมตร (0.045 นว) ความสง 300±3 มลลเมตร (12±1/8 นว) ฐานแบบมเสนผานศนยกลาง 200±3 มลลเมตร (8±1/8 นว) และสวนตดตอนบนมเสนผานศนยกลาง 100±3 มลลเมตร (4±1/8 นว) สาหรบทฐานตองมแผนเหลกสาหรบเหยยบทงสองขาง และแบบทใชทาการทดสอบจะตองไมบดเบยวหรอเสยรป ดงแสดงในรปท 1
3.2 เหลกกระทง (Tamping Rod) เปนแทงเหลกกลมขนาดเสนผานศนยกลาง 16 มลลเมตร (5/8 นว) ยาว 600 มลลเมตร (24 นว) ปลายดานทใชกระทงมลกษณะกลมมน
3.3 แผนเหลก สาหรบรองมลกษณะเรยบเปนระนาบ 3.4 ตลบเมตร หรอไมวด ทวดไดละเอยดไมนอยกวา 5 มลลเมตร
-51-
3 18″
3″
3″
4 ± 18″
หนา 116″
4″
½″ ½″
หนา 116″
8 ± 18″
12 ± 18″
½″
รปท 1 แบบสาหรบทดสอบหาคาการยบตวของคอนกรต (ขอ 3.1)
การแปลงมตของขนาดระบ
มม. 2 3 12.5 25 75 78 100 200 300 นว 1
16 1
8 1/2 1 3 3 1
8 4 8 12
4. การเตรยมตวอยาง เตรยมตวอยางคอนกรตซงแบงมาจากคอนกรตผสมเสรจหรอคอนกรตทโมในหนางาน การเกบตวอยางคอนกรตควรเกบภายในระยะเวลาประมาณ 5 นาท หลงจากผสมเสรจ โดยใหมการทดสอบหาคาการยบตวของคอนกรตทกครงทมการผสมคอนกรต
5. การทดสอบ 5.1 กอนทาการทดสอบตองนาแบบมาจมนาใหเปยก แลววางแบบลงบนพนราบโดยใหดานทมปลายตดเสน
ผานศนยกลาง 100 มลลเมตร อยดานบน ดานเสนผานศนยกลาง 200 มลลเมตร อยดานลาง ใชเทาเหยยบแผนเหลกทฐานทงสองขางไวใหแนน
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1209-50
-52-
5.2 เทคอนกรตทจะทดสอบลงในแบบประมาณ 1 ใน 3 ของปรมาตรของแบบ (สงจากฐานประมาณ 70 มลลเมตร) แลวใชเหลกกระทง กระทงใหทวผวของคอนกรตในแบบ จานวน 25 ครง
5.3 ทาตามวธในขอ 5.2 ซาอก 2 ครง โดยเทคอนกรตครงท 2 สงจากฐานประมาณ 160 มลลเมตร และครงท 3 เทคอนกรตลงในแบบสวนทเหลอ โดยใหเผอคอนกรตไวใหเกนขอบแบบขางในกรณทกระทงแลวคอนกรตพรองลงตองเตมใหเตมแบบเสมอ
5.4 ปาดผวหนาของคอนกรตใหเรยบ จบทหยกแลวยกแบบขนตามแนวดง ระวงไมใหเนอคอนกรตไดรบการกระทบกระเทอน แลววดระยะทยบตวของคอนกรตเทยบกบระยะความสงของแบบทนท (ใหวดทบรเวณจดศนยกลางของตวอยางคอนกรตเมอยกแบบออกแลว)
5.5 กรณทตวอยางทดสอบลมหรอทลายลงทนททยกแบบขนหรอเกดไหลออกทางขางใดขางหนงเนองจากแรงเฉอน ใหถอวาการทดสอบยงไมไดมาตรฐานตองทาการทดสอบซาตามขอ 5.1 ถง 5.4 และหากตวอยางทดสอบลมเนองจากการทลายหรอแรงเฉอนสองครงตดตอกนแสดงวาตวอยางคอนกรตดงกลาวไมเหมาะสมสาหรบการทดสอบหาคาการยบตวเนองจากไมมแรงยดเหนยวระหวางกน
6. การคานวณ คาการยบตวของคอนกรต (SLUMP) = 300 – H (1)
เมอ H คอ ระยะความสงของคอนกรตททดสอบหลงจากยกแบบออก หนวยเปนมลลเมตร โดยใหวดละเอยดถง 5 มลลเมตร
7. การรายงานผล การรายงานผลคาการยบตวของคอนกรต ใหมหนวยเปนมลลเมตร ในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1209
8. เกณฑการตดสนและความคลาดเคลอนทยอมให คาการยบตวของคอนกรตใหเปนไปตาม มาตรฐานกรมโยธาธการและผงเมอง มยผ. 1101: มาตรฐานงานคอนกรตและคอนกรตเสรมเหลก ตามทแสดงไวในตารางท 1
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1209-50
-53-
ตารางท 1 คาการยบตวสาหรบงานกอสรางชนดตางๆ (ขอ 8) หนวยเปนมลลเมตร
คาการยบตว ชนดของงานกอสราง
สงสด ตาสด 1) ฐานราก 75 50 2) แผนพน คาน ผนง ค.ส.ล. 100 50 3) เสา ตอมอ 125 50 4) ครบ ค.ส.ล. และผนงบาง ๆ 150 50
9. ขอควรระวง 9.1 มาตรฐานการทดสอบน ใชกบตวอยางคอนกรตทมสวนผสมของมวลรวมหยาบขนาดโตไมเกน 37.5
มลลเมตร (1.5 นว) ในกรณทมวลรวมหยาบมขนาดโตกวา 37.5 มลลเมตร (1.5 นว) ใหเทคอนกรตผานตะแกรงขนาด 37.5 มลลเมตร (1.5 นว) เพอแยกมวลรวมหยาบทมขนาดโตกวา 37.5 มลลเมตร (1.5 นว)กอนทาการทดสอบหาคาการยบตว
9.2 มาตรฐานการทดสอบน ไมควรใชสาหรบคอนกรตทมคายบตวตากวา 15 มลลเมตร และคอนกรตทมคายบตวมากกวา 230 มลลเมตร
9.3 การกระทงตวอยางคอนกรตในแบบ ควรกระทงใหทวบรเวณทงหนาตด และสาหรบบรเวณขอบของแบบใหกระทงดวยความระมดระวงเพอมใหแบบเสยหายเนองจากกระแทกกบเหลกกระทง
10. เอกสารอางอง 10.1 มาตรฐานงานชาง มยธ. (ท) 103.1-2534 วธการทดสอบคาการยบตวของคอนกรต กรมโยธาธการ
กระทรวงมหาดไทย 10.2 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 143: Standard Practice for Slump of
Hydraulic-Cement Concrete
**********
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1209-50
-54-
บฟ. มยผ. 1209 ทะเบยนทดสอบ………………
ผทดสอบ
ผตรวจสอบ
โครงการ.............................................................. ………………….……………………………… สถานทกอสราง………………….…………….. ……….………………………………………… ทดสอบครงท………….…….............................. ทดสอบวนท…………………......…………….. แผนท………
(หนวยงานททาการทดสอบ)
การทดสอบหาคาการยบตว
ของคอนกรต
อนมต
ชนดของงานกอสราง ฐานราก
แผนพน คาน ผนง ค.ส.ล.
เสา ตอมอ ครบ ค.ส.ล. และผนงบางๆ
เวลาทผสมคอนกรต…………………………………………..
เวลาททาการทดสอบ…………………………………………
ชวงระยะเวลาตงแตเรมผสมคอนกรตจนทดสอบแลวเสรจ…………นาท
ระยะความสงของคอนกรตททดสอบหลงยกแบบออก (H) = ………. มลลเมตร
คาการยบตวของคอนกรต (Slump) = 300 – H มลลเมตร
= ……….. มลลเมตร
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1209-50
มยผ. 1210-50 มาตรฐานการทดสอบกาลงตานทานแรงอดของคอนกรต
(Standard Test Method for Compressive Strength of Concrete)
1. ขอบขาย 1.1 มาตรฐานการทดสอบน ครอบคลมถงการหากาลงอดประลย (Ultimate Strength) ของตวอยางคอนกรตรป
ทรงกระบอกและรปลกบาศก ทไดจากการหลอหรอการเจาะ 1.2 มาตรฐานการทดสอบน ใชหนวย SI (International System units) เปนหลก และใชคาในการแปลงหนวย
ของแรง 1 กโลกรมแรง เทากบ 9.806 นวตน
2. นยาม “หนวยแรงอดประลย” หมายถง หนวยแรงทเกดจากแรงกดสงสดในแนวแกนซงทาใหตวอยางคอนกรตวบต โดยหาไดจากอตราสวนของแรงกดสงสดทจดวบตตอพนทหนาตดของตวอยางคอนกรตทรบนาหนก
3. มาตรฐานอางถง มาตรฐานทใชอางถงในมาตรฐานน ประกอบดวย 3.1 มาตรฐานกรมโยธาธการและผงเมอง มยผ. 1101: มาตรฐานงานคอนกรตและคอนกรตเสรมเหลก 4. เครองมอ 4.1 เครองกดทดสอบ เปนแบบใดกได ทสามารถใหนาหนกกดไดสงเพยงพออยในชวงใชงานได และยอมให
ผดพลาดไดไมเกนรอยละ 1 เครองกดจะตองสามารถเพมแรงกดไดอยางสมาเสมอและไมกระตก กรณทเปนเครองทดสอบแบบหมนเกลยว (Screw-Type) หวกดตองสามารถเคลอนทดวยความเรวประมาณ 1.25 มลลเมตรตอนาท สาหรบเครองทดสอบแบบไฮดรอลค ตองสามารถใหนาหนกดวยอตราคงทในชวง 0.143 ถง 0.347 เมกาปาสกาลตอวนาท (1.40 ถง 3.40 กโลกรมแรงตอตารางเซนตเมตรตอวนาท) สวนหวกดของเครองทดสอบประกอบดวยแผนเหลกวางรอง (Steel Bearing Plate) 2 แผน มขนาดใหญกวาขนาดของแทนทดสอบไมนอยกวา 10 มลลเมตร แผนเหลกชนบนมลกษณะเปนแปนกดฐานครงทรงกลม (Spherically Seated Block) แขวนยดไวกบเครองเพอใหขยบตวได สวนแผนเหลกชนลางยดตดกบสวนลางของเครองและตองมความหนาอยางนอย 50 มลลเมตร ผวสมผสของแผนเหลกทงสองตองเรยบ และมความคลาดเคลอนไดไมเกน 0.025 มลลเมตรตอความยาว 150 มลลเมตร การเพมแรงกดตองทาไดอยางตอเนองสมาเสมอ ไมมจงหวะหยดหรอกระตกในระหวางการเพมแรงกด
-56-
4.2 เวอรเนยรคาลเปอร 4.3 เครองชงนาหนก ซงมความละเอยดถง 1 กรม 4.4 เครองมอและวสดสาหรบเคลอบผวหนาของตวอยางคอนกรต
5. การเตรยมตวอยาง 5.1 การเตรยมตวอยางคอนกรตทไดจากการหลอเพอทาการทดสอบหากาลงตานทานแรงอดของคอนกรตใหม
ลกษณะดงตอไปน 5.1.1 ตวอยางทไดจากการหลอใหมขนาดเปนไปตาม มยผ. 1208: มาตรฐานการเกบตวอยางคอนกรตใน
หนางานและการเกบรกษา มความคลาดเคลอนทยอมใหจากขนาดทกาหนดไดไมเกน 3.0 มลลเมตร สาหรบขนาดกวางหรอลกตงแต 150 มลลเมตร (6 นว) ขนไป และไมเกน 1.5 มลลเมตร สาหรบขนาดทเลกกวานน
5.1.2 กอนการทดสอบปลายทงสองขางของตวอยางคอนกรตรปทรงกระบอกตองเรยบเปนระนาบตงฉากกบแนวแกน โดยยอมใหมความคลาดเคลอนไดไมเกน 0.5 องศา หรอ 1 มลลเมตรตอระยะ 100 มลลเมตร กรณผวทปลายของตวอยางคอนกรตรปทรงกระบอกไมเรยบใหทาการตดหรอเคลอบ (Capping) ผวหนาของตวอยางจนเปนระนาบเรยบอยในเกณฑทยอมรบได โดยวสดทใชในการเคลอบผวหนารบแรงอดของตวอยาง (Capping Compound) ตองสามารถรบแรงอดไดสงกวาแรงอดของตวอยางคอนกรต
5.1.3 ขนาดเสนผานศนยกลางหรอความกวางทจะใชคานวณหาขนาดพนทหนาตดของทรงกระบอกหรอทรงลกบาศก สามารถหาไดโดยวดขนาดเสนผานศนยกลางหรอขนาดความกวางทกงกลางของความสง จานวน 2 ครง ในตาแหนงทตงฉากกน ใหมความละเอยดถง 0.25 มลลเมตร แลวนามาหาคาเฉลย
5.1.4 หามวลของตวอยางคอนกรตโดยการชงตวอยางกอนการเคลอบผว และเชดผวตวอยางใหแหงกอนชง การชงใหมความละเอยดอยในชวงรอยละ 0.3 ของมวลตวอยางทดสอบ
5.1.5 วดความสงของตวอยางทรงกระบอกกอนการเคลอบผว 4 ครง ในตาแหนงทตงฉากกนโดยใหมความละเอยดถง 1 มลลเมตร สวนตวอยางทรงลกบาศกใหวด 4 ครง (4 ดาน) ใหมความละเอยดถง 1 มลลเมตร แลวนามาหาคาเฉลยใหมความละเอยดถง 1 มลลเมตร เพอนาไปใชคานวณหาปรมาตรของตวอยางคอนกรต
5.2 การเตรยมตวอยางคอนกรตทไดจากการเจาะเพอทาการทดสอบหากาลงตานทานแรงอดของคอนกรตใหมลกษณะดงตอไปน
มาตรฐานการทดสอบในงานคอนกรต มยผ. 1210-50
-57-
5.2.1 ตวอยางรปทรงกระบอกทไดจากการเจาะโครงสรางตองมเสนผานศนยกลางไมนอยกวา 94 มลลเมตร และมขนาดเสนผานศนยกลางอยางนอย 2 เทา ของขนาดระบใหญสดของมวลรวม
5.2.2 ขนาดความสงของตวอยางรปทรงกระบอกทเคลอบผวแลว ใหอยในชวง 1.9 ถง 2.1 เทาของขนาดเสนผานศนยกลาง หากอตราสวนความสงตอเสนผานศนยกลางมคามากกวา 2.1 ใหลดความยาวจนมคาอตราสวนดงกลาวอยในชวง 1.9 ถง 2.1 และสาหรบตวอยางทเจาะมความยาวนอยกวารอยละ 95 ของขนาดเสนผานศนยกลางหลงจากทเคลอบผวหรอทาใหผวหนาเรยบแลว ไมควรนามาเปนตวอยางในการทดสอบกาลงตานทานแรงอดของคอนกรต
5.2.3 กอนการทดสอบปลายทงสองขางของตวอยางคอนกรตทไดจากการเจาะตองเรยบเปนระนาบตงฉากกบแนวแกน โดยยอมใหมความคลาดเคลอนไดไมเกน 0.5 องศา หรอ 1 มลลเมตรตอระยะ 100 มลลเมตร กรณทปลายของตวอยางไมเรยบใหทาการตดหรอเคลอบ (Capping) ผวหนาของตวอยางจนเปนระนาบเรยบใหอยในเกณฑทยอมรบได โดยวสดทใชในการเคลอบผวหนารบแรงอดของตวอยาง (Capping Compound) ตองสามารถรบแรงอดไดสงกวาแรงอดของตวอยางคอนกรต
5.2.4 ขนาดเสนผานศนยกลางทจะใชคานวณหาขนาดพนทหนาตดของทรงกระบอกหาไดจากการวดขนาดเสนผานศนยกลางทจดกงกลางของความสง จานวน 2 ครง ในตาแหนงทตงฉากกน โดยใหมความละเอยดถง 0.2 มลลเมตร สาหรบขนาดเสนผานศนยกลางหรอความกวางทวดไดมคาแตกตางจากคาเฉลยไมเกนรอยละ 2 และใหมความละเอยดถง 2 มลลเมตร สาหรบขนาดเสนผานศนยกลางหรอความกวางทวดไดมคาแตกตางจากคาเฉลยเกนรอยละ2 สวนตวอยางทมขนาดเสนผานศนยกลางหรอความกวางตางจากคาเฉลยเกนรอยละ 5 ไมควรนามาใชเปนตวอยางในการทดสอบกาลงรบแรงอด
5.2.5 หามวลของตวอยางคอนกรตโดยชงตวอยางกอนการเคลอบผว และเชดผวตวอยางใหแหงกอนทาการชง การชงใหมความละเอยดอยในชวงรอยละ 0.3 ของมวลตวอยางทดสอบ
5.2.6 วดคาความสงกอนและหลงการเคลอบผวของตวอยางทรงกระบอกจานวน 4 ครง ในตาแหนงทตงฉากกนโดยใหมความละเอยดถง 2 มลลเมตร แลวหาคาเฉลยใหมความละเอยดถง 2 มลลเมตร เพอนาไปใชคานวณหาปรมาตรของตวอยางคอนกรตและอตราสวนความสงตอเสนผานศนยกลาง (L/D)
6. การทดสอบ 6.1 การวางตวอยางทดสอบบนเครองกดใหปฏบตตามขนตอนดงตอไปน
มาตรฐานการทดสอบในงานคอนกรต มยผ. 1210-50
-58-
6.1.1 ผวแผนเหลกดานสมผสกบตวอยางทดสอบตองสะอาดปราศจากนามน 6.1.2 จดแนวศนยกลางของแผนเหลกชนบนและชนลางใหอยในแนวเดยวกน 6.1.3 วางตวอยางทดสอบใหแนวแกนตรงกบแนวศนยกลางของเครองกดทดสอบ 6.1.4 ผวแผนเหลกตองสมผสกบตวอยางทดสอบแนบสนท
6.2 เมอวางตวอยางทดสอบบนเครองกดทดสอบ และจดใหแผนเหลกสมผสกบตวอยางทดสอบแนบสนทดแลว จงเรมใหนาหนกกด สาหรบเครองทดสอบแบบหมนเกลยว (Screw-Type) ปรบหวกดใหเคลอนทดวยความเรวประมาณ 1.25 มลลเมตรตอนาท สาหรบเครองทดสอบแบบไฮดรอลค ใหนาหนกกดอยในชวง 0.143 ถง 0.347 เมกาปาสกาลตอวนาท (1.40 ถง 3.40 กโลกรมแรงตอตารางเซนตเมตรตอวนาท) สาหรบตวอยางรปทรงกระบอก และ 0.114 ถง 0.277 เมกาปาสกาลตอวนาท (1.12 ถง 2.72 กโลกรมแรงตอตารางเซนตเมตรตอวนาท) สาหรบตวอยางรปลกบาศก โดยชวงแรกของการทดสอบยอมใหใชอตราการกดสงกวากาหนดได และหามปรบอตราการกดหรอสวนใดๆของเครองทดสอบในขณะทตวอยางทดสอบอยในชวงจดคราก (Yield Point) และจดวบต (Failure)
6.3 ทาการกดจนกระทงตวอยางทดสอบถงจดวบต บนทกคานาหนกกดสงสด ณ จดทตวอยางทดสอบวบต และใหบนทกรปลกษณะการแตกของตวอยางทดสอบนนในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1210 มาตรฐานการทดสอบกาลงตานทานแรงอดของคอนกรต
7. การคานวณ 7.1 คาหนวยแรงอดประลยของตวอยางทดสอบ ในหนวยเมกาปาสกาลมคาเทากบ
นาหนกกดสงสด ณ จดวบต (นวตน) (1) พนทหนาตดทรบนาหนกของตวอยางทดสอบ (ตร.มม.)
7.2 คาความหนาแนนของตวอยางทดสอบ (กก./ลบ.ม.)
มวลของตวอยางทดสอบ (กก.) (2) ปรมาตรของตวอยางทดสอบ (ลบ.ม.)
7.3 กรณทเปนตวอยางรปทรงกระบอกจากการเจาะและมอตราสวนความสงตอเสนผานศนยกลางนอยกวาหรอเทากบ 1.75 ใหปรบแกคาความตานทานแรงอดทคานวณได โดยคณดวยคาคงทตามทแสดงไวในตารางท 1 สาหรบคาอตราสวนความสงตอเสนผานศนยกลางอนๆ ทอยระหวางคาทกาหนดใหในตารางท 1 ใหคานวณหาคาคงทโดยใชวธเทยบสดสวนจากคาทกาหนดไว
มาตรฐานการทดสอบในงานคอนกรต มยผ. 1210-50
-59-
ตารางท 1 คาคงทสาหรบปรบแกคาความตานแรงอดสาหรบตวอยางทไดจากการเจาะ (ขอ 7.3)
อตราสวนความสงตอ ตวคณสาหรบแกไข เสนผานศนยกลางของตวอยางทเจาะ คาความตานทานแรงอด
1.75 0.98 1.50 0.96 1.25 0.93 1.00 0.87
7.4 การคานวณคากาลงตานทานแรงอดของตวอยางทดสอบ ใหแสดงในหนวยเมกาปาสกาล และมความ
ละเอยดถง 0.1 เมกาปาสกาล สาหรบขนาดเสนผานศนยกลางหรอความกวางของตวอยางคอนกรตทวดละเอยดถง 0.2 มลลเมตร และ 0.5 เมกาปาสกาล สาหรบขนาดเสนผานศนยกลางหรอความกวางของตวอยางคอนกรตทวดละเอยดถง 2 มลลเมตร
7.5 การคานวณคาความหนาแนนของตวอยางทดสอบ ใหแสดงในหนวยกโลกรมตอลกบาศกเมตร และมความละเอยดถง 10 กโลกรมตอลกบาศกเมตร
8. การรายงานผล ใหรายงานผลการทดสอบลงในแบบฟอรม บฟ. มยผ. 1210 ดงตอไปน 8.1 หมายเลขประจาตวอยางทดสอบ 8.2 ขนาดของตวอยางทดสอบ 8.3 แรงกดสงสด 8.4 หนวยแรงอดประลย 8.5 ลกษณะการแตก 8.6 ความหนาแนน
9. เกณฑการตดสนและความคลาดเคลอนทยอมให เกณฑการตดสนใหเปนไปตาม มาตรฐานกรมโยธาธการและผงเมอง มยผ. 1101: มาตรฐานงานคอนกรตและคอนกรตเสรมเหลก
มาตรฐานการทดสอบในงานคอนกรต มยผ. 1210-50
-60-
10. ขอควรระวง 10.1 ในกรณทตวอยางทดสอบมการบมชน หากเปนตวอยางทดสอบรปลกบาศกตองเชดผวใหแหงและทดสอบ
ภายใน 1 ชวโมง และหากเปนตวอยางทดสอบรปทรงกระบอกตองเชดผวใหแหง และเคลอบผวหนาตวอยางทดสอบ ทงไว 2 ชวโมงแลวทดสอบภายใน 1 ชวโมง
10.2 ถาคอนกรตในโครงสรางขณะใชงานอยในลกษณะแหง ตองผงตวอยางคอนกรตทเจาะไวใหแหงในอากาศเปนเวลา 7 วนกอนการทดสอบ ถาคอนกรตในโครงสรางขณะใชงานอยในลกษณะเปยก ใหแชตวอยางคอนกรตทเจาะไวในนาอยางนอย 40 ชวโมง แลวทาการทดสอบในขณะทตวอยางเปยก
10.3 การชงนาหนกเพอหาความหนาแนนของตวอยางทดสอบ ใหชงนาหนกเฉพาะตวอยางทดสอบไมรวมนาหนกของวสดทเคลอบผวหนา
10.4 ควรมการตรวจสอบเครองกดทใชงานประจาสมาเสมออยางนอยปละครง หากสงสยวาเครองทดสอบอาจใหผลทดสอบไมถกตอง หรอหลงจากการซอมหรอประกอบใหมใหทาการตรวจสอบทกครง
11. เอกสารอางอง 11.1 มาตรฐานงานชาง มยธ.(ท) 105.1-2534 มาตรฐานการทดสอบความตานแรงอดของแทงคอนกรต กรม
โยธาธการ กระทรวงมหาดไทย 11.2 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 31: Standard Practice for Making and Curing
Concrete Test Specimens in The Field 11.3 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 39: Standard Test Method for Compressive
Strength of Cylindrical Concrete Specimens 11.4 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 42: Standard Test Method for Obtaining and
Testing Drilled Cores and Sawed Beams of Concrete 11.5 มาตรฐาน British Standard Institute BS EN 12390-2: Making and Curing Specimens for Strength Tests
**************
มาตรฐานการทดสอบในงานคอนกรต มยผ. 1210-50
-61-
บฟ. มยผ. 1210 ทะเบยนทดสอบ………………
ผทดสอบ
ผตรวจสอบ
โครงการ……………..………………………… สถานทกอสราง……………………….……….. ………………………………….……………… ชนดตวอยาง หมายเลขตวอยาง…………...………….……..... อายของตวอยาง………....................................... ทดสอบวนท……………………...…………….แผนท…………………...………………………
(หนวยงานททาการทดสอบ) การทดสอบกาลงตานทานแรงอดของคอนกรต
อนมต
หมายเลขตวอยาง คณลกษณะ
…………... …………... …………... คาเฉลยของขนาดเสนผานศนยกลางหรอความกวางของตวอยาง (1) (มม.) พนทหนาตดเฉลยทรบนาหนกกดของตวอยางทดสอบ (2) (มม.2)
มวลของตวอยางทดสอบกอนเคลอบผว (3) (กก.)
คาเฉลยของความสงของตวอยางกอนเคลอบผวหนา (4) (มม.) ปรมาตรของตวอยางทดสอบ (5) (ม.3)
ความหนาแนนของตวอยางทดสอบ (6)=(3)/(5) (กก/ ม.3)
แรงกดสงสด ณ จดทตวอยางทดสอบวบต (7) (นวตน)
หนวยแรงอดประลย (8)=(7)/(2) (เมกาปาสกาล)
คาคงทกรณปรบแก (9)
กาลงอดประลยกรณปรบแก (10)=(8)x(9) (เมกาปาสกาล)
กาลงอดประลยเฉลย (เมกาปาสกาล)
ลกษณะการแตกของตวอยาง
ทรงกระบอก ลกบาศก
ลกบาศก
ทรงกระบอก
มาตรฐานการทดสอบในงานคอนกรต มยผ. 1210-50
-62-
มาตรฐานการทดสอบในงานคอนกรต มยผ. 1210-50
มยผ. 1211-50 มาตรฐานการทดสอบกาลงตานทานแรงดดของคอนกรต
(Standard Test Method for Flexural Strength of Concrete)
1. ขอบขาย 1.1 มาตรฐานการทดสอบน ครอบคลมถงการทดสอบหากาลงตานทานแรงดดของคอนกรตเพอหาคาโมดลส
การแตกราว (Modulus of Rupture) ซงสามารถทาได 2 วธ คอ วธใชแรงกดหนงจดทจดกงกลางคาน (Center-Point Loading) และวธใชแรงกดคาน 2 จด โดยกาหนดตาแหนงของจดทงสองเปนตาแหนงทแบงคานออกเปน 3 สวนเทา ๆ กน (Third-Point Loading)
1.2 มาตรฐานนใชหนวย SI (International System Units) เปนหลก และใชคาการแปลงหนวยของแรง 1 กโลกรมแรงเทากบ 9.806 นวตน
2. นยาม “คาโมดลสการแตกราว (Modulus of Rupture)” หมายถง คาหนวยแรงทเกดขนจากแรงดดสงสดทกระทาตอตวอยางคอนกรต ณ จดวบต
3. มาตรฐานอางถง มาตรฐานทใชอางถงในมาตรฐานน ประกอบดวย 3.1 มาตรฐานกรมโยธาธการและผงเมอง มยผ. 1208: มาตรฐานการเกบตวอยางคอนกรตในหนางานและการ
เกบรกษา
4. เครองมอ 4.1 เครองกดทดสอบ ใชเครองกดทสามารถเพมแรงกดไดอยางตอเนอง ไมมจงหวะหยด หรอกระตกในระหวาง
การเพมแรงสาหรบการทดสอบการรบแรงดดของคอนกรต วธใหแรงกดหนงจดทจดกงกลางคานไดแสดงการตดตงเครองมอไวในรปท 1 สวนวธใหแรงกดคานสองจด โดยใหตาแหนงของจดทงสองเปนตาแหนงทแบงคานออกเปน 3 สวนเทา ๆ กน ไดแสดงการตดตงเครองมอไวในรปท 2
4.2 เวอรเนยรคาลเปอร
-63-
รปท 1 การทดสอบวธใชแรงกดหนงจดทจดกงกลาง
ตาแหนงของแทงเหลกและลกเหลกกลม หวของเครองกดทดสอบ
5. การเตรยมตวอยาง 5.1 ตวอยางทดสอบรปคานทไดจากการหลอ ตองมความคลาดเคลอนจากขนาดทกาหนดไดไมเกน 3.0
มลลเมตร สาหรบขนาดกวางหรอลกตงแต 150 มลลเมตร (6 นว) ขนไป และไมเกน 1.5 มลลเมตร สาหรบขนาดทเลกกวานน โดยการเกบตวอยางใหเปนไปตาม มาตรฐานกรมโยธาธการและผงเมอง มยผ. 1208: มาตรฐานการเกบตวอยางคอนกรตในหนางานและการเกบรกษา
5.2 ตวอยางทดสอบรปคานทไดจากการเลอยจากโครงสรางคอนกรต ควรมหนาตดขนาด 150×150 มลลเมตร มความยาวไมนอยกวา 530 มลลเมตร ผวของตวอยางคอนกรตตองเรยบเปนระนาบไมมรอยหยก โดยระวง
25 มม. (1 นว) ตาสด
แผนเหลกหรอรางเหลก แทงเหลก
25 มม. (1 นว) ตาสด
3LD=
2L
2L
ความยาว L
ฐานของเครองกดทดสอบ
ลกเหลกกลม
ตาแหนงของแทงเหลกและลกเหลกกลม หวของเครองกดทดสอบ
25 มม. (1 นว) ตาสด
แผนเหลกหรอรางเหลก
25 มม. (1 นว) ตาสด
ความยาว L ฐานของเครองกดทดสอบ
ลกเหลกกลม
3L
3L
3L
จดใหนาหนกและฐานรองคาน ตวอยาง
รปท 2 การทดสอบวธใชแรงกดสองจด
3LD=
ลกเหลกกลม แทงเหลก
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1211-50
-64-
ไมใหตวอยางคอนกรตเสยหายจากการเลอย หลงจากเตรยมตวอยางเสรจแลวใหคลมดวยพลาสตกเพอปองกนการสญเสยนาแลวใหทาการทดสอบภายใน 7 วน และกอนการทดสอบกาลงรบแรงดดใหนาตวอยางแชในนาปนขาวอมตวอยางนอย 40 ชวโมง
6. การทดสอบ 6.1 วางชนทดสอบลงบนฐานรองรบคาน วางหวกดใหตาแหนงของหวกด คาน และฐานรองคานอยตามกาหนด
โดยการทดสอบวธใชแรงกดหนงจดทจดกงกลางคานใหจดตาแหนงเครองมอตามกาหนดในรปท 1 สวนการทดสอบวธใชแรงกดคานสองจดใหจดตาแหนงเครองมอตามกาหนดในรปท 2
6.2 ปรบอตราการกดเครองทดสอบดวยแรงประมาณรอยละ 3 ถงรอยละ 6 ของแรงประลย (Ultimate Load) แลวคอยตรวจสอบผวสมผสของตวกดกบคาน และฐานรองคานกบคานดวามชองขนาดกวางกวา 0.15 มลลเมตร ในชวง 25 มลลเมตรหรอไม ถามใหแตงคอนกรตทบรเวณชวงนน ๆ ดวยการฝนใหเรยบ ชองทขนาดกวางนอยกวา 0.15 มลลเมตร ในชวง 25 มลลเมตร อาจอดไดโดยการวางแผนหนง (Leather Shim) ไวระหวางผวสมผส แผนหนงทใชจะตองมขนาดเทากบ 6.4 มลลเมตร กวาง 25 มลลเมตร ถง 50 มลลเมตร
6.3 เพมแรงกดอยางตอเนองโดยไมใหมการกระตก ในชวงครงแรกของแรงประลย อาจเพมแรงไดอยางรวดเรว หลงจากนนใหเพมแรงดวยอตราทอยในชวง 0.9 ถง 1.2 เมกาปาสกาลตอนาท (9 ถง 12 กโลกรมแรงตอตารางเซนตเมตรตอนาท) จนกระทงคานตวอยางวบต
6.4 วดดานกวางและลกของคานทบรเวณทมรอยแตกดานละ 3 ครง โดยใหมความละเอยดถง 1 มลลเมตร แลวหาคาเฉลยของขนาดหนาตดพรอมทงวาดรายละเอยดการแตกราวของคานตวอยาง
7. การคานวณ ใหคานวณคาโมดลสของการแตกหก (Modulus of Rupture, R) ดงตอไปน
7.1 สาหรบการกดหนงจดทจดกงกลางคาน (Center-Point Loading) สามารถหาคาโมดลสของการแตกหกไดจากสตร
2
32
PLRbd
= (1)
7.2 สาหรบการกดสองจด โดยตาแหนงทจดทงสองแบงคานออกเปนสามสวน (Third-Point Loading) สามารถหาคาโมดลสการแตกหกไดจากสตร 7.2.1 เมอรอยแตกอยในชวงกลางคาน
2
PLRbd
= (2)
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1211-50
-65-
7.2.2 เมอรอยแตกอยนอกชวงกลางคาน และหางจากชวงกลาง ไมเกนรอยละ 5 ของชวงคาน ใหใช
2
3PaRbd
= (3)
เมอ R คอ คาการรบแรงดด เปน เมกาปาสกาล P คอ แรงสงสดทอานไดจากเครองทดสอบ เปน นวตน L คอ ชวงคาน เปน มลลเมตร b คอ ความกวางเฉลยทหนาตดบรเวณรอยแตก เปน มลลเมตร d คอ ความลกเฉลยทหนาตดบรเวณรอยแตก เปน มลลเมตร a คอ ระยะเฉลยจากรอยแตกถงฐานรองคานดานใกลทสด เปน มลลเมตร
8. การรายงานผล ใหรายงานผลตามรายละเอยดในแบบฟอรมท บฟ. มยผ. 1211
9. เกณฑการตดสนและความคลาดเคลอนทยอมให 9.1 การพจารณาคาการรบแรงดดของคอนกรตตองอยในชวงรอยละ 11 ถงรอยละ 23 ของความตานแรงอดของ
แทงทดสอบซงเปนคอนกรตทผสมในครงเดยวกน 9.2 ในกรณของการทดสอบวธใชแรงกดคานสองจด ถารอยแตกอยนอกชวงกลางคานและหางจากชวงกลาง
คานเกนรอยละ 5 ของชวงคาน ใหทาการทดสอบใหม 9.3 คากาลงตานทานแรงดด ตองคานวณใหละเอยด ถง 0.05 เมกาปาสกาล
10. ขอควรระวง 10.1 การเพมแรงกดจะตองกระทาอยางตอเนอง และระวงไมใหมการกระตก 10.2 สาหรบตวอยางทบมชน จะตองเชคผวคานทจะทดสอบใหแหง แลวทดสอบภายใน 1 ชวโมง 10.3 ควรมการตรวจสอบเครองกดทใชงานอยางสมาเสมอ หรอเมอสงสยวาเครองทดสอบอาจใหผลทดสอบไม
ถกตอง หรอหลงจากการซอม หรอประกอบใหมใหทาการตรวจสอบทกครง
11. เอกสารอางอง 11.1 มาตรฐานงานชาง มยธ. (ท) 105.2-2534 มาตรฐานการทดสอบการรบแรงดดของคอนกรต กรมโยธาธการ
กระทรวงมหาดไทย
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1211-50
-66-
11.2 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 42: Standard Test Method for Obtaining and Testing Drilled Cores and Sawed Beams of Concrete
11.3 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 78: Standard Test Method for Flexural Strength of Concrete (Using Simple Beam with Third-Point Loading)
11.4 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 239: Standard Test Method for Flexural Strength of Concrete (Using Simple Beam with Center-Point Loading)
**********
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1211-50
-67-
บฟ. มยผ. 1211-1 ทะเบยนทดสอบ…………….
ผทดสอบ
ผตรวจสอบ
โครงการ……………………………………….. สถานทกอสราง………………………………... ………………........….………………………… ชนดตวอยาง……………..……….…………….. ทดสอบครงท………………………………...… ทดสอบวนท……………………...……………. แผนท………………………...........................…
(หนวยงานททาการทดสอบ) การทดสอบกาลงตานทานแรงดด
ของคอนกรต
อนมต
หมายเลขตวอยาง การกดหนงจดทจดกงกลางคาน (CENTER-POINT LOADING) …………….. …………...... ……………
แรงทจดวบตของคาน (P) (นวตน)
ชวงคาน (L) (มม.)
ความกวางเฉลยทหนาตดบรเวณรอยแตก (b) (มม.)
ความลกเฉลยทหนาตดบรเวณรอยแตก (d) (มม.)
คาโมดลสการแตกราว (R) = 3PL/2bd2 (เมกาปาสกาล)
คาโมดลสการแตกราวเฉลย (เมกาปาสกาล)
ลกษณะการแตกของตวอยาง
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1211-50
-68-
บฟ. มยผ. 1211-2 ทะเบยนทดสอบ…………….
ผทดสอบ
ผตรวจสอบ
โครงการ……………………………………….. สถานทกอสราง………………………………... …………………….…………………………… ชนดตวอยาง…………………..….…………….. ทดสอบครงท……………………………...…… ทดสอบวนท……………………...……………. แผนท………………………………………...…
(หนวยงานททาการทดสอบ) การทดสอบกาลงตานทานแรงดด
ของคอนกรต
อนมต
หมายเลขตวอยาง การกดสองจดทตาแหนงแบงคานออกเปนสามสวน (THIRD-POINT LOADING) …………….. …………...... ……………
แรงทจดวบตของคาน (P) (นวตน)
ชวงคาน (L) (มม.)
ความกวางเฉลยทหนาตดบรเวณรอยแตก (b) (มม.)
ความลกเฉลยทหนาตดบรเวณรอยแตก (d) (มม.)
ระยะเฉลยจากรอยแตกถงฐานรองคานดานใกลทสด (a) (มม.)
คาโมดลสการแตกราว (R) = PL/bd2 (เมกาปาสกาล)
คาโมดลสการแตกราว (รอยแตกราวอยนอกชวงกลางคาน) (R) = 3Pa/bd2
(เมกาปาสกาล)
คาโมดลสการแตกราวเฉลย (เมกาปาสกาล)
ลกษณะการแตกของตวอยาง
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1211-50
-69-
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1211-50
มยผ. 1212-50 มาตรฐานการทดสอบนาสาหรบผสมคอนกรต
(Standard Test Method for Mixing Water Used in the Production of Concrete)
1. ขอบขาย 1.1 มาตรฐานการทดสอบน ครอบคลมถงการทดสอบคณสมบตทางกายภาพและทางเคมของนาทใชในการ
ผสมคอนกรต ยกเวนนาประปา
2. นยาม “ppm (Parts-Per-Million)” หมายถง หนงสวนในลานสวน
3. มาตรฐานอางถง มาตรฐานทใชอางถงในมาตรฐานน ประกอบดวย 3.1 มาตรฐานกรมโยธาธการและผงเมอง 1210-50: มาตรฐานการทดสอบกาลงตานทานแรงอดของคอนกรต 3.2 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 114: Standard Test Method for Chemical
Analysis of Hydraulic Cement 3.3 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 403: Standard Test Method for Time of
Setting of Concrete Mixtures by Penetration Resistance 3.4 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 1602: Standard Specification for Mixing
Water Used in the Production of Hydraulic Cement Concrete 3.5 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 1603: Standard Test Method for
Measurement of Solids in Water
4. การเตรยมตวอยาง การเกบตวอยางเพอใชเปนตวแทนของนาทตองการทดสอบคณลกษณะทางกายภาพและทางเคมใหทาการเกบดวยภาชนะบรรจ โดยใชขวดแกวหรอขวดพลาสตก มความจอยางนอย 2,500 ลกบาศกเซนตเมตร ทสะอาดและแหง ไมใชภาชนะทเคยบรรจสารเคม นามน หรอสงอนทไมสามารถลางออกไดมาใชในการเกบตวอยางนา โดยวธการเกบตวอยางนาจากแหลงตาง ๆ สามารถกระทาได ดงน คอ
-70-
4.1 นาผวดน การเกบนาตวอยางจากอางเกบนา ลาคลอง แมนา หรอแหลงนาธรรมชาตอนๆ ใหทาการเกบโดยหยอนขวดเกบนาตวอยางททาความสะอาดแลวลงไปในแหลงนา แลวรอสกคร เพอใหสภาพนาทเกดการเปลยนแปลงจากการหยอนขวดเกบนากลบสสภาพเดมกอน แลวจงเปดจกขวดใหนาไหลเขาขวด ปดจกใหแนน ปดฉลากแจงรายละเอยดในการเกบ เชน สถานทเกบ เวลา และชอผเกบตวอยางนา หากเปนแหลงนาขนาดใหญใหทาการเกบตวอยางอยางนอย 5 ตวอยาง เพอเปนตวแทนของแหลงนานนๆ และแตละจดททาการเกบตวอยางใหมปรมาณอยางนอย 2,000 ลกบาศกเซนตเมตร เพอทจะไดมปรมาณเพยงพอทใชในการวเคราะห 4.2 นาบาดาล การเกบตวอยางนาจากบอบาดาล ควรสบนาทงประมาณ 5 นาท แลวจงทาการเกบตวอยางนา ถาเกบจากกอกนาของบอบาดาลตองลางกอกใหสะอาดเสยกอน แลวจงเปดนาทงไวสก 2-3 นาท เพอใหนาทคางอยในทอไหลออกใหหมดกอน การเกบตวอยางนา บรรจลงในขวดควรเปนเวลาทนาไหลอยางสมาเสมอ ระวงอยาใหสงเจอปนอนตกลงไปในขวด แลวปดฝาจกใหแนน ปดฉลากแจงรายละเอยดในการเกบ เชน สถานทเกบ เวลาและชอผเกบตวอยางนา ใหทาการเกบตวอยางอยางนอย 2,000 ลกบาศกเซนตเมตร เพอเปนตวแทนของแหลงนานนๆ
5. การทดสอบ 5.1 สาหรบนาทใชในการผสมคอนกรตทนอกเหนอจากนาประปาใหทาการทดสอบการกอตวของคอนกรตโดย
ใหเปนไปตามมาตรฐาน ASTM C 403 และทดสอบกาลงตานทานแรงอดของคอนกรต โดยใหเปนไปตาม มาตรฐานกรมโยธาธการและผง มยผ. 1210-50 มาตรฐานการทดสอบกาลงตานทานแรงอดของคอนกรต เปรยบเทยบกบกรณสวนผสมคอนกรตควบคมทใชนาประปา โดยใหเปนไปตามทกาหนดไวในตารางท 1
5.2 สาหรบนาทใชในการผสมคอนกรตตามขอ 5.1 จะตองไดรบการทดสอบคณภาพโดยวธการทดสอบตามมาตรฐานและใหมคณสมบตตามทกาหนดไวในตารางท 2 และจะตองทดสอบกอนทจะใชนาดงกลาวเปนสวนผสมของคอนกรต
5.3 สาหรบนาทใชแลวจากการลางโมผสมคอนกรตใหทาการทดสอบหาคาความหนาแนนสมพทธ ตามมาตรฐาน ASTM C 1603 ซงหากมคาความหนาแนนสมพทธเกนกวา 1.03 แสดงวามปรมาณของแขง (Total Solids) เกนกวา 50,000 ppm โดยใหเพมความถอยางนอยสปดาหละครงสาหรบการทดสอบการกอตวและทดสอบกาลงอดของคอนกรตเปรยบเทยบกบกรณทสวนผสมคอนกรตใชนาประปาหรอนากลน และหากผลการทดสอบดงกลาวเปนไปตามตารางท 1 ในชวงเวลา 2 เดอนตดตอกนใหลดความถของการทดสอบลงเปนเดอนละครง
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1212-50
-71-
5.4 การเกบตวอยางคอนกรตสาหรบการทดสอบเพอใหเปนไปตามตารางท 1 ใหเกบไดจากทงในหองปฏบตการและในสนาม
ตารางท 1 เกณฑการตดสนคณภาพนาทเหมาะสมสาหรบผสมคอนกรต ตามมาตรฐาน ASTM C 1602 (ขอ 5.1)
คณสมบตเปรยบเทยบกบสวนผสม คอนกรตควบคม
เกณฑ
วธการทดสอบ
กาลงอดทอาย 7 วน
ไมตากวารอยละ 90
มยผ. 1210-50
การกอตว
เรวกวาไมเกน 1 ชวโมง และ ชากวาไมเกน 1 ชวโมง 30 นาท
ASTM C 403/C 403M
ตารางท 2 ปรมาณสารประกอบทางเคมทเจอปนในนามากทสดทยอมใหสาหรบผสมคอนกรต
ตามมาตรฐาน ASTM C 1602 (ขอ 5.2)
ชนดของสารประกอบทางเคม ปรมาณความเขมขนสงสด
ทยอมให (ppm)
วธการทดสอบ
คลอไรด (ในรปของ ) Cl −
1) สาหรบคอนกรตอดแรงหรอพนสะพาน 2) สาหรบคอนกรตเสรมเหลกชนดอนทสมผสกบ ความชน หรอมอลมเนยมหรอโลหะอนฝงอย
500
1,000
ASTM C 114 ASTM C 114
ซลเฟต (ในรปของ SO4) 3,000 ASTM C 114 ดาง (ในรปของ Na2O + 0.658K2O) 600 ASTM C 114
ปรมาณของแขงทงหมดโดยมวล (Total Solids) 50,000 ASTM C 1603
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1212-50
-72-
6. การรายงานผล ใหรายงานผลการทดสอบใน แบบฟอรม บฟ. มยผ. 1212
7. เกณฑตดสนและความคลาดเคลอนทยอมให ผลการทดสอบคณสมบตทางกายภาพและทางเคมของนาทจะใชในการผสมคอนกรตใหมคาเปนไปตามทกาหนดไวในตารางท 1 และตารางท 2 กรณทผลการทดสอบมคาไมเปนไปตามทกาหนดไมควรใชนาดงกลาว ผสมคอนกรต
8. เอกสารอางอง 8.1 มาตรฐานงานชาง มยธ. (ท) 104-2534 มาตรฐานการทดสอบนาทใชในงานคอนกรต กรมโยธาธการ
กระทรวงมหาดไทย 8.2 มาตรฐาน American Society of Testing Materials ASTM C 1602: Standard Specification for Mixing
Water Used in the Production of Hydraulic Cement Concrete
************
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1212-50
-73-
บฟ. มยผ. 1212 ทะเบยนทดสอบ……………
ผทดสอบ
โครงการ……………………………………….. สถานทกอสราง………………………………... ………………………………………………….
(หนวยงานททาการทดสอบ)
ผตรวจสอบ
ทดสอบวนท…………………………………… การทดสอบนาสาหรบผสมคอนกรต
แผนท…………
อนมต
แหลงนา……………………...... ปรมาณนา…………………………… cm3
ตวอยาง คณลกษณะ
1 2 3 หนวยแรงอดประลยทอาย 7 วน
- คอนกรตทใชนาตวอยางผสม - คอนกรตทใชนาประปาผสม
อตราสวนหนวยแรงอดประลยเปนรอยละ
การกอตว (ชวโมง, นาท) - คอนกรตทใชนาตวอยางผสม
- คอนกรตทใชนาประปาผสม คลอไรด (Cl) (ppm)
ซลเฟต (SO4) (ppm)
ดาง (Na2O + 0.658K2O) (ppm)
ปรมาณของแขงทงหมด (Total Solids) (ppm)
หมายเหต :
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1212-50
-74-
มาตรฐานการทดสอบวสดในงานคอนกรต มยผ. 1212-50
ภาคผนวก ข
10
มทช.209-2545
มาตรฐานวสดมวลรวมสาหรบงานแอสฟลตคอนกรต (Aggregates for Asphalt Concrete)
-------------------------------------- 1. ขอบขาย
วสดมวลรวมสาหรบใชทาแอสฟลตคอนกรต (Asphalt Concrete) ประกอบดวย
1.1 วสดมวลหยาบ (Coarse Aggregates) หมายถง วสดทมขนาดคางตะแกรงขนาด 4.75 มลลเมตร (เบอร 4) ขนไป ไดแก หน
ยอย (Crushed Rock) หรอวสดอนใด ทกรมทางหลวงชนบทอนมตใหใชได ซงมคณสมบตตามทกาหนด
1.2 วสดมวลละเอยด (Fine Aggregates) หมายถง วสดทมขนาดผานตะแกรงขนาด 4.75 มลลเมตร (เบอร 4) ลงมา ไดแก วสด
หนฝน ทราย หรอวสดอนใด ทกรมทางหลวงชนบทอนมตใหใชได ซงมคณสมบตตามทกาหนด
1.3 วสดผสมแทรก (Mineral Filler) หมายถง วสดทมขนาดผานตะแกรงขนาด 0.600 มลลเมตร (เบอร 30) ลงมา ไดแก วสด
หนฝน ปอรตแลนดซเมนต ซลกาซเมนต หรอวสดอนใด ทกรมทางหลวงชนบทอนมตใหใชได ซงมคณสมบตตามทกาหนด
2. คณสมบต ในกรณทไมไดระบคณสมบตของวสดมวลรวมไวเปนอยางอน วสดมวลรวมตองมคณสมบต
ดงตอไปน
2.1 วสดมวลหยาบ 2.1.1
2.1.2
2.2.1
2.2.2
ตองเปนวสดทแขงและคงทน (Hard and Durable) สะอาด ปราศจากวสดไมพงประสงค ทอาจทาให
แอสฟลตคอนกรตมคณภาพดอยลง
มคาจานวนสวนรอยละของความสกหรอ (Percentage of wear) ไมมากกวารอยละ 40
2.1.3 เมอทดสอบหาความคงทน (Soundness Test) ของมวลรวม โดยใชสารละลายโซเดยมซลเฟต
จานวน 5 รอบ นาหนกของวสดทหายไป (Loss) ตองไมมากกวารอยละ 9
2.1.4 มคาจานวนสวนรอยละของยางแอสฟลตเคลอบผวได ไมนอยกวารอยละ 95
2.1.5 มคาดชนความแบน (Flakiness Index) ไมมากกวารอยละ 30
2.1.6 มคาดชนความยาว (Elongation Index) ไมมากกวารอยละ 30
2.2 วสดมวลละเอยด หนฝน หรอทราย ตองสะอาด ปราศจากวสดไมพงประสงค ปะปนอยซงอาจทาใหแอสฟลตคอนกรตม
คณภาพดอยลง
มคาสมมลยของทราย (Sand Equivalent) ไมนอยกวารอยละ 50
2.2.3 เมอทดสอบหาความคงทน (Soundness Test) ของมวลรวม โดยใชสารละลายโซเดยมซลเฟต จานวน
5 รอบ นาหนกของหนฝน หรอทรายทหายไป (Loss) ตองไมมากกวารอยละ 9
11
2.3
2.3.1 2.3.2 2.3.3
วสดผสมแทรก ใชผสมเพมในกรณเมอผสมมวลหยาบกบมวลละเอยดเปนมวลรวมแลว สวนละเอยดใน
มวลรวมยงมไมเพยงพอ หรอใชผสมเพอปรบปรงคณภาพของแอสฟลตคอนกรต สะอาดปราศจากวสดอน เชน วชพช ดนเหนยว เปนตน
ตองแหง และไมจบกนเปนกอน
มมวลคละผานตะแกรงมาตรฐานตามตารางท 1
ตารางท 1 ขนาดคละของวสดผสมแทรก
ขนาดของตะแกรงมาตรฐาน ปรมาณผานตะแกรง รอยละโดยมวล0.600 (เบอร 30) 100 0.300 (เบอร 50) 75-100
0.075 ( เบอร 200) 55-100
2.4 วสดมวลหยาบ มวลละเอยด และวสดผสมแทรก เมอผสมกนแลวตองมมวลคละผานตะแกรงมาตรฐานตามตารางท 2
ตารางท 2 ขนาดคละของมวลรวมและชนดของแอสฟลตคอนกรต
มลลเมตร 9.5 12.5 19.0 25.0 ขนาดทใชเรยก
(นว) (3/8) (1/2) (3/4) (1)
Wearing Wearing Binder Base สาหรบชนทาง
Course Course Course Course
ขนาดตะแกรง มลลเมตร (นว) ปรมาณผานตะแกรง รอยละโดยมวล
37.5 (1 1/2) 100
25.0 (1) 100 90-100
19.0 (3/4) 100 90-100 -
12.5 (1/2) 100 80-100 - 56-80
9.5 (3/8) 90-100 - 56-80 -
4.75 (เบอร 4) 55-85 44-74 35-65 29-59
2.36 (เบอร 8) 32-67 28-58 23-49 19-45
1.18 (เบอร 16) - - - -
0.600 (เบอร 30) - - - -
0.300 (เบอร 50) 7-23 5-21 5-19 5-17
0.150 (เบอร 100) - - - -
0.075 (เบอร 200) 2-10 2-10 2-8 1-7
ภาคผนวก ค
ภาคผนวก ง
รายชอสมาชกกลม
1. นายกมลพฒน ตนตสวณชยกล 5310500936
2. นายณฐพงศ ศรภรมย 5310501088
3. นายทวปรชญ เพชรพรหม 5310501100
4. น.ส.ธนญธร ปยะสกลชยชาญ 5310501126
5. นายสรวฒ นมทม 5310501355
6. น.ส.อญอานนท นามมาตย 5310501398
ภาคผนวก จ
รายชออาจารยทปรกษา/ครและชางเทคนค
1. รศ.ดร.ประเสรฐ สวรรณวทยา
2. นายธรพล ออนละมล
3. นายเพทาย ทวะเวช