رازهای پنهان صعود نازیسم

عبداهللا شهبازی

ه کـ رسـد ی سده نوزدهم م ییگرا ییایتب آر کمسم به ی ناز ی و معرفت یرک منشاء ف -1 ی دارا،یسـ ی انگلنیهوسـتن چمبـرل و ی فرانسـو ینـو ینـت گوب ک ،انگذار نامدار آن یدو بن

و دربـار ی مسـتعمرات یگارشـ ی از ال یا ن و شـناخته شـده یانون مع ک با یک نزد یوندهایپ یهـود یشناسـان رانی سده نوزدهم هندشناسان و ا ییگرا ییاین آر یوکدر ت . ا بودند یتانیبر

ســده نــوزدهم بــا یــیگرا ییایــ آریدئولوژیــ ایشــاوندی داشــتند و خو نقــش برجســته و یشمند برجسته آلمان یه ورنر سومبارت، اند ک تا بدانجا مشهود بود یهودی یها اسطوره

از یگـر ی د ی زمان خود در آلمان را تجل ییگرا ییای، موج آر س وبر کار ما کدوست و هم ـ نظر<: گفـت یاو م. دانست یهود م ی قوم یدگی برگز یروانشناس ملـت یه رسـالت جهـان ی

>.دهی به قوم برگزیهودی از باور یدیل جدکست جز شی نیزی چیا آلمانی ییایآرصـورت جام بـه ه سـران کـ ، ییگرا ییای آر یدئولوژیج ا ی در ترو ین گام اساس ی دوم -2 یانجمـن جهـان س ی و تأسـ ی تئوسـوف یقـت ماسـون یش طریدایـ د، بـا پ یشکسم سربر یناز

ی و دارا کوک مشـ یلک است ب یانیز جر ین ن یا. برداشته شد ) 1875، کوریوین (یتئوسوف. یسـون و آلمـان ک و انگلوسایهـود ی از زرسـاالران ینی مع یها انونکار با ک آش یوندهایپ

ه در کـ سـته، کب ش یه نشان صل کسم تا بدان حد است یازش ن یدایسم در پ یسهم تئوسوف عنـوان ب با نمـاد سـتاره داوود، بـه کیستم، البته در تریل سده بیاواخر سده نوزدهم و اوا

ـ ا. بدل شد ینًا به آرم حزب ناز یرفت، بعدها ع یار م ک به ی تئوسوف یآرم انجمن جهان ن یـ ینماد در اصل برگرفته از نقوش مندرج بر ظروف سـفال تشـافات کدسـت آمـاده در ا ه ب

انجمـن یانگـذار اصـل یه بن کـ ح اسـت ی الزم به توضـ 1.بود) رانیا( شوش یشناس باستان

ترجمـه عیسـی شناسی ایران باسـتان، باستانلویی واندنبرگ، : در29، نماد شماره 20بنگرید به شکل .1

رازهای پنهان صعود نازیسم

2

۲

ـ نده ویه در مقام نماکبود اُلکات لنل کنام به ی فرد ی تئوسوف یجهان راترفـور یژه تجـار یرد و بـا کـ یا، در شبه قاره هند عمـل مـ یکاالت متحده آمر یجمهور وقت ا سیس، رئ یها اقتصـاد یها ن شاخه یتر از مهم یکیعنوان ، به کای تر یر در تجارت جهان ی درگ یها انونک

ـ ا. داشت یکوند نزد ی سده نوزدهم، پ یجهان ـ جر یش برخـ یدایـ ن مـوج بـه پ ی یهـا انیانگـذاران و یه بن کـ د یـ ا ساماج و برهما سـاماج، در هنـد انجام ی، چون آر یاسی س -یرکف

ق بـا ی عم یوندهای پ یا و دارا یتانی استعمار بر یارگزاران سرشناس بوم کگردانندگان آن از و یهـود ی یگارشـ یا در هند و ال یتانی بر یومت استعمار ک و ح ی هند شرق یمپانکران یمد

شـاب ک برهما سـاماج ی از گردانندگان اصلیکی نمونه، یبرا. سون غرب بودند کانگلوسا “یامبریـ پ”ب و یـ غ ارتباط با عالم یه مدع ک بنگال، بود کن بان یشیارمند پ ک، چاندرا سن

، استاد دانشگاه هـاروارد، ومار سن کا یآمارت، پروفسور ی و ینونکنواده و وارث . ز شد ین لـد و اسـتاد یتـور روچ یک، دختـر لـرد و لدیاما روچتر ک با خانم د1991او در سال . است

. ردک، ازدواج )MIT( ماساچوست ینولوژک تیتویفلسفه انستـ عد ی و فرهنگـ یاسـ ی و س یمـاع اد عوامـل اجت یـ ه بـر بن ک ی موج -3 ده، در آلمـان ی

یس حزب نـاز ید و سرانجام به تأس یسم را آفر یتیسم ینام آنت به یا دهیافت، پد یگسترش ی و سازمان اطالعات یهودیب با زرساالران ی عج یلکش د، به یتلر انجام یو صعود آدولف ه

توان مـوج فـوق را یمه کق است یوند تا بدان حد مستند و عم ین پ یا. وند دارد یا پ یتانیبر جهـان یاسـ یجاد توهم در فرهنگ س ی ا ی برا ی فرهنگ -یغاتیافته تبل ی ت سازمان ک حر یک

و ملمـوس و قابـل شـناخت و سـنجش و سـوق دادن ینی ع یها تیردن واقع کو پنهان ن موج را یا. دانست ی و ناشناختن یافتنین اشباح و موهومات دست ی به سو یار عموم کاف یان مـدارس نظـام یدانشجو(ها ادتکختند، ی زرساالر آلمان برانگ یها انونکمرانان و کح

رشــد و بــالش آن یدادنــد و بســتر اجتمــاع یل مــکی آن را تشــیبنــد اســتخوان) آلمــانت یـ بـود در ماه ین موج یا. توده مردم آلمان بود یها ن بخش یتر ن و عوام یتر مانده عقب

اسـت یهاجم در عرصه فرهنگ و س سم م یونالی آلمان و رشد ناس یه جنبش انقالب یخود عل اشـاعه یهـا انونکـ ن ی از نخسـت یکـی . دنبال داشت در عرصه اقتصاد را به یگر یو نظام

1878ه در سـال کـ آلمـان بـود یارگرک یحیال مس یسم در آلمان حزب سوس یتیسم یآنت از گسـترش یری آلمان و جلـوگ یر با هدف مبارزه با جنبش انقالب کله آدولف استو یبوس

ینـ یه مع ک غرب، از جمله شب یای زرساالر دن یها انونکت یارگران و با حما کان یآن در م یـک تک بـه عنـوان تا یهودیغات ضد ین حزب از تبل یا. س شد ی، تأس یهودیاز زرساالران

1880 یهـا نسان، در دهه یبد. جست ی آلمان بهره م یارگرک یها ان توده ی نفوذ در م یبرا

.75، ص 1348 دانشگاه تهران، انتشارات: بهنام، تهران

رازهای پنهان صعود نازیسم

3

۳

از یدنـد و بـا برخـوردار یاننـد قـارچ روئ در آلمـان م یهودی ضـد یهـا انجمن 1890و مجلـس آلمـان 1893الن و مرمـوز و ناشـناخته در انتخابـات سـال ک ی مال یها پشتوانه

. نده به دست آوردندی نما16 و ی هزار رأ250) کشتایرا(ـ لهلم دوم، امپراتور آلمان، از سردمداران و مروجان ای و -4 سـم یتی سمین مـوج آنتـ ی، زرسـاالر نامـدار اسـل کِسـر ارنسـت یمیلهلم دوست صم یوه کنجاست یب ا یعج. بودن دوسـت ادوارد هفـتم، پادشـاه یتـر یـک ن حال نزد یاسل در ع کس، بود و ی انگل یهودی

ه بعدها کرفت تا بدانجا یشمار م ز به یس ن ی انگل ی خاندان سلطنت یر اعضا یس، و سا یانگلـ توریکه وکـ ه، نـوه مل باتن برمـ ، با لرد مونتینا اشل ینام ادو نوه و وارث او، به یـی ا و دای

یان اصـل کـ انگذاران و مالیلد بنیل روچیاسل و لرد ناتانک. ردکزابت دوم، ازدواج یه ال کملعنـوان بـه یه در دوران جنـگ اول جهـان کـ بودنـد آرمسـترانگ -رزیک و یمجتمع نظام

بـه ت آن تـا یـ شـد و فعال ی جهان شناخته م یحاتین مجتمع تسل یتر شرفتهین و پ یتر معَظمن مجتمـع، یارگزار اکن ینامدارتر. س، تداوم دارد ی انگل یع نظام یعنوان قلب صنا امروز، به

ـ ن دالل اسلحه جهان در اواخر سده نـوزدهم و اوا یتر عنوان بزرگ ه به ک سـتم یل سـده ب یـ دانوشـته ه بـه کـ بود ل زاهاروف یسِر باز نام به یهودی یشهرت دارد، فرد المعـارف ةری

ـ ه از طر کـ ییهـا العمل ق حق یاو از طر . شهرت داشت >رموز اروپا مرد م <به انا یکآمر ق یـ یاسـ ی س یهـا سهین محارب و دس یفروش اسلحه به طرف م ی عظـ ی بـه چنـگ آورد ثروت

زاهـاروف . ردکـ س یارلو تأسـ کـ در مونت یاندوخت و در اواخر عمر قمارخانه مشهور دجرجیــلود یــوید غــرب، ماننــد یایــ از دولتمــردان نامــدار دنی برخــیمیدوســت صــم

ـ وز نخسـت (لمانسـو کژرژ و ) ایتانیر بریوز نخست( یپروفسـور هنـر . ، بـود )ر فرانسـه یـ ی انگلـ یع اتم یانگذاران صنا یفولتورپ، از بن ـ ا ین بمـب اتمـ یس و از سـازندگان اول ن ی

1975-1967 یهـا در سـال یو. رز بـود یکـ ارمنـد مجتمـع و ک 1943ز از سال یشور، ن ک . دست داشت س را بهیوث انگل بندر پورتمیسات نظامیاست تأسیر

ن ی خانـدان چمبـرل ی از اعضـا ی را برخ یستیتیسم یانه و آنت یگرا ییاین موج آر ی ا -5 یمپـان ک با یارک و دوران هم یالدیرباز، از سده شانزدهم م یه از د کانگلستان دامن زدند

یهـود ی یگارشـ ین روابط را با ال یتریک، نزد یوک مس یمپانک لندن و یان تجار یماجراجو ی اصل یاکن، از شر یانگذار خاندان چمبرل یا و بن ین، ن یچارد چمبرل یاستاد ر . (اروپا داشتند

ه عبـداهللا خـان ک یا ازنامهی از صاحبان امت یکی بود و یوک موسوم به مس یسی انگل یمپانکـ بـه ا یالدی مـ 1563، در سـال یم شروان در زمان شاه طهماسب صفو کاستاجلو، حا ن ی

اتحـاد ین، مناد یل چمبرل یلدمارشال نو ین، برادرزاده ف ین چمبرل هوست.) ردک اعطا یمپانکه کـ رد کـ منتشر اد سده نوزدهم یبن با عنوان یتابک 1898او در سال . س بود یآلمان و انگل

م ی ترس >یسام< و >ییایآر<عنوان عرصه تعارض دو نژاد خ معاصر اروپا را به یدر آن تار

رازهای پنهان صعود نازیسم

4

۴

است و در بطن >یگر یضدسام< یل به معنا سم در اص یتیسم یه آنت کم ینکتوجه . ردک یماز جملـه (یو فرهنـگ سـام ) یهـود یاعم از عـرب و (ی اقوام سام یت با تمام یآن ضد

ه ک بود یار مهم ی بس یغی تبل -ین عنصر نظر یا. مستتر بود ) تیحی اسالم و مس یان سام یادـ را تغذ ی عثمـان ی امپراتـور ی و فروپاشـ ی دوران جنگ اول جهـان ینگرش ضداسالم هی

ش یدایـ ه در زمـان پ کـ بود یغول) یگر یضدسام(سم یتیسم یگر، آنت یعبارت د به. ردک یم را هدف گرفتـه یدن دولت عثمان ی و بلع یجاد نفرت ضداسالم یز ا یش از هر چ یش و پ یب

ملمـوس و یهـا انیـ ه بن ک، یهودیر و جاهل اروپا از زرساالران ی فق یها نفرت توده . بودر آنها با صرافان و رباخواران و ی دو سده اخ یه زندگ مشخص داشت و برخاسته از تجرب

عـام ی روانشناسیکم آن به ی تعمی برایارآمدک یعنوان ابزار روان بود، بهیهودیادان یشن یوکـ ه در زمان ت کم ینکز توجه یو ن . مورد استفاده قرار گرفت ی و ضداسالم یضد سام

و در محافـل “یسـام ”شـدند نـه ی شناخته مـ “جود”ان اروپا با نام یهودیسم، یتیسم یآنته در کـ اسـت 1885تنهـا از سـال . شهرت داشتند “یلیاسرائ” و “یعبران”ختگان به یفره

. افتیان رواج یهودی ارجاع به ی برا“یسام” واژه یسینوشتار انگلن یتاب چمبرل ک و ناشناخته، صدها هزار نسخه از کوک مش یها هی با پشتوانه سرما -6

ـ نهـاد و پا یق بر جا یرات عم ی تأث یع شد و بر فرهنگ آلمان یدر سراسر اروپا توز یهـا هیـ لهلم شخصـًا ا یصر و یق. سم مهاجم آلمان را استوار ساخت یونالی ناس یرکف تـاب را کن ی

آلمـان یتاب در دانشگاه افسر کن یه دستور داد ا کخواند و همو بود ی فرزندانش م یبران جنـگ یتـر مین و عظـ ی اول یه سو ت را ب یه بشر ک است ین سرآغاز موج یا. س شود یتدر را، در ین جنگ جهـان یه دومک را بنا نهاد یانی جریها هین حال پا ی سوق داد و در ع یجهانان یشتر روابط م یردن هرچه ب کن موج ناامن یامد ا یپ. دی، آفر یتر از اول بس مدهش یاسیمقـ صـاحبان ا . بـود یحاتیع تسل یز صنا یانگ رتیسابقه و ح یجه گسترش ب یشورها و در نت ک ن ی

ی برخـ یشان اعضایان ایشوند و در م ین موج شناخته می ایمندان اصل عنوان بهره ع به یصنا . ، تا به امروز، نقش فائقه دارندیهودی شناخته شده یها خانداناخ کـ طـور مـنظم بـه بـه یسـ ین انگل ی هوستن چمبـرل 1909-1889 یها در سال -7

نـه ی او در زمیاهـا ی به رؤیبیوند با استادان غ ی پ یرفت و با ادعا یصر آلمان، م یلهلم، ق یو و ین پـس از جنـگ اول جهـان یچمبرل. زد ین دامن م یجاد نژاد نو ی بر جهان و ا یسرور

تلـر در صـحنه یه هکـ یانـه بـود و زمـان یگرا ییاید آر یست آلمان همچنان مروج عقا کشـ نـژاد آر یعنوان نـاج را به یرد، و کاست آلمان ظهور یس او در سـال . اعـالم نمـود ییای

یـک ه ملت آلمـان کن یهم<: به او نوشتیا رد و سپس در نامه کتلر مالقات ی با ه 1923 >. اوستیاتی حیرویند نشانه نک یتلر را متولد میه

ن قرار یه مورد توجه محقق ک است یز از موارد ی ن نیوالتر اشت تلر جوان با ی رابطه ه -8

رازهای پنهان صعود نازیسم

5

۵

ـ تلـر و اقامـت او در و ی هین، مقـارن بـا دوران جـوان یوالتـر اشـت . گرفته است یـک ن، یـ در و یعـ ی ارتباط با موجودات فراطب یفراماسون فعال مدع ین بـود و سـازمان ماسـون ی

اشـتغال یسـت یانـه و تئوسوف یگرا ییاید رازورانه، آر یج عقا یه به ترو کان نهاد ی را بن یپنهان آن شـدت از بـه یرکـ وست و از نظـر ف ین پ ی اشت یتلر جوان به سازمان ماسون یه. داشت

یرازور” دربـاره ی متعـدد یها تابکن، یتر اشت کن بعدها، با نام د یوالتر اشت . ر گرفت یتأث جنـگ دوم یهـا در سـال . ردکـ یغ مـ یپرستانه را تبل طانین ش یی آ ی نوشت و نوع “ییایآر

نستون یو سِر ین زمان مشاور شخص ین در انگلستان اقامت داشت و در ا یتر اشت ک، د یجهان .ا بودیتانی بری اطالعاتسیل و عضو سرویچرچ

در یـی قت طلـوع طال ینام طر بهی و مرموز ی در اواخر سده نوزدهم سازمان پنهان -9ـ از رهبـران ا یکـی . ز بـود یـ پنج لژ در فرانسه و آلمـان ن یه دارا کد شد یانگلستان پد ن ی

ـ ، با اقتبـاس از نظر 1892دل ماترز در سال ینام ساموئل ل قت به یطر و اُلکـات لنـل کات ید مـأوا ی سـف یه در لژ برادرکرد ک را اعالم یبیسم، وجود استادان غیر رهبران تئوسوف یسا

تلـر و یماترز از هواداران سفت و سخت ه . نندک یت و اداره م یدارند و امور جهان را هدا . در انگلستان بودیحزب ناز

طـور ر داشـت و بـه یسـم آلمـان تـأث یش ناز یدایـ ه در پ ک یگری د کوک فرقه مش -10س شـد و ی تأسـ 1912ه در سـال کـ اسـت انجمن تول سم مرتبط بود، یم با تئوسوف یمستق یه بـا عنـوان اشـراف کـ است ین سازمان فرد یانگذار ا یبن. خ قرار داشت یز آن در مون کمراو در . اش رودلـف گلـوئر بـود ی شهرت داشت و نام اصـل ش فن سباتندروف ینت هنر کشـمار ثروتمنـد بـه ی داشـت و تـاجر اقامـت ) یعثمـان (ل سده نوزدهم در استانبول یاوا یا ن مرمـوز و افسـانه یشـه تـول، سـرزم ی پس از بازگشـت بـه آلمـان، اند یو. رفت یمسـم، یانگذاران تئوسوفی، از بنکی مادام بالواتسیآموزه سّرتاب ک باستان، را از یها ییایآر

یش را سـرور یرد و هـدف خـو کبه وام گرفت، سازمان خود به نام انجمن تول را برپا و ثروتمنـدان و یاشـراف هـای خانـدان ی بـه جـذب اعضـا یو. نژاد برتر اعالم داشـت

ـ یرین انجمن پرداخت و با اوجگ ی به ا یداران آلمان ارخانهک در آلمـان، و ی جنبش انقالبش یترینام د به یاست فرد ی به ر یستیه ترور ک شب یکا، یارگران باوار کن یام خون یژه ق یو بهـ یورت ا کـ انه یز اقدامات آن قتـل وحشـ ا یکیه کرد کجاد یارت ا کا جمهـور سیزنـر، رئ

یسـت یات ترور یـ فقـره عمل 300ن سازمان بـه ی ا 1923-1919 یها سال یط. ا، بود یباوارـ وز( چـون فـرانتس گـورتنر یگانی انجمن تول نـام بلنـدپا یان اعضا یدر م . دست زد ر یـ ون معـا (یکلهلم فر ی، و و )خیس مون یس پل یرئ(، پوهنر )ای باوار یدادگستر ـ د) وهنری ده ی

ـ شور و گـورتنر وز کر ی وز یکتلر، فر یبعدها، در دولت ه . شود یم آلمـان یر دادگسـتر ی آلمـان در دوران صـعود ین سـازمان پنهـان ین انجمن تـول را قدرتمنـدتر یمورخ. شدند

رازهای پنهان صعود نازیسم

6

۶

نـام پروفسـور بـه یفرد. ن انجمن، رودلف هس بود ی ا ی از اعضا یکی. دانند یسم م یفاشـ هوسـهوفر از طر . شد یپرداز انجمن تول شناخته م هیعنوان نظر هوسهوفر به ق هـس بـا ی

قـرار مـن یزنـدگ تـاب کتلـر در نگـارش ی ه یه اصـل یم او دستما یتلر آشنا شد و تعال یه . گرفتز استوار ی ن یستی رازورانه تئوسوف یادهای آلمان بر بن یاسیتلر در هرم س ی صعود ه -11

صـر و از ی آلمان در دوران ق یفرمانده نظام ه، کلدمارشال فن مولت یوه ف ی نمونه، ب یبرا. بود، اعـالم )ز بـود یه ن ی ماسون بلندپا یکه کلد مارشال فن مولت یف(ن یدوستان هوستن چمبرل

نـده آلمـان یه رهبـر آ کرده ک اعالم ی تماس گرفته و و >دشیروح همسر فق <ه با کرد ک . فراوان داشتر ی عوام و جاهل آلمان تأثیها بر تودهییشگوین پیا. تلر خواهد بودیه

ضـداطالعات ارتـش آلمـان مـأمور شـد تـا بـه حـزب یتلر از سو یه ه یک زمان -12 یارت، برا کش ا یتریت د ی انجمن تول، با هدا یوندد، چهل نفر از اعضا ی آلمان بپ یارگرک

، بـه 1923ارت در زمان مرگ، در سـال کا. ن حزب درآمدندیت ایت از او به عضو یحماـ نند ز کت یتلر تبع یه از ه کرد کت ی انجمن تول وص یاعضا در یبـ ی بـا اسـتادان غ یرا و ی

.ارتباط استست یالین، پسر امپر یل چمبرل ی، دولت نو )1938(تلر در آلمان ی در زمان صعود ه -13تلر در دولـت ین هوادار ه یتر ار بود و سرسخت کن، بر سر ی چون جوزف چمبرل ینامدار

خانـدان مونتـاگ در طـول . علق داشت ه به خاندان مونتاگ ت کس بود کفایا لرد هال یتانیبر و ی و مـال یاسـ ی س یوندهاین پ یتر یک، نزد یالدیا، از سده هفدهم م یتانیخ معاصر بر یتارانـد ل داشـته ی چون چرچ یگر سهی دس یها و خاندان یهودی را با زرساالران یشاوندیخو

دولـت ا در زمـان یـ تانیه دولـت بر کـ ی اقداماتیتمام. امل دارندکنه شهرت ین زم یو در ا .س بودکفایشنهاد لرد هالیتلر و به پیم اقتدار هکیداد، در جهت تح ین انجام میچمبرله پنهـان زرسـاالران کو شب ) سیجنس سرو ینتلیا(ا یتانی بر ی نقش سازمان اطالعات -14

ز یـ نلنکنیش لیگناس تربیاات مرموز یق عملیسم در آلمان را از طر ی در صعود ناز یهودین ک سـا یهـود ی خـانواده ثروتمنـد یـک ه بـه کـ لن، کنیـ ش ل یتـرب . ردکـ یریگیتوان پ یم

گـران بـزرگ و و توطئـه ی از مـأموران اطالعـات یکـی عنـوان مجارستان تعلق داشت، به به انگلستان 1903او در سال . شهرت فراوان دارد یالدیستم م یمه اول سده ب ی ن یا افسانه

. ش گرفت ی در پ ی مجلل ینده مجلس عوام شد و زندگ ی نما 1910رد، در سال کمهاجرت س،یگـر انگلـ ی نامدار د ی مأمور اطالعات 2،یهودی یلی را یدنیسهمراه بعد، به یها در سال

نام اصلی سیدنی رایلی، زیگموند گئورگیوویچ رزنبلوم و پسر نامشروع یک پزشک یهـودی سـاکن . 2

پیش از . شد) اینتلیجنس سرویس( در برزیل عضو سرویس اطالعاتی بریتانیا 1896در سال . روسیه بود

رازهای پنهان صعود نازیسم

7

۷

ی و مجتمـع نفتـ یهودی یگارشیسود ال مرموز آن دوران به یاسی س -ی نفت یها سهیدر دس عنـوان لن بـه کنیش ل ی، ترب یدر آٍستانه جنگ اول جهان . ال داچ شل نقش فعال داشت یروحداقل از . آلمان وارد ارتباط شد یا با سازمان اطالعات یتانیس بر یجنس سرو ینتلینده ا ینماارانــه و کات خرابیــامــل در آلمــان مســتقر شــد و در عملکطــور بــه1919ل ســال یــاوا

ـ در ا . دسـت گرفـت بـه ی نقش فعال یستی فاش ی افراط یها گروه یها توطئه ن دوران، او ی اوبـاش موسـوم بـه یها ات گروه ک و تحر یمانده پس پرده در ساز ی از عوامل اصل یکیـ از اقدامات ا یکی. ده شد ی زائ یه از درون آن حزب ناز کر آزاد بود کلش ن گـروه قتـل ینجه کزامبورگ را پس از ش کخانم رزا لو . (نخت است کبیارل ل کزامبورگ و کع رزا لو یفج

24در .) دشتند و جسد او را در فاضـالب انداختنـ ک گلوله در سرش یکانه با شل یوحش یایـ مطلـوب ماف ی و یهـا اسـت یه س کـ ر خارجه آلمان یز والتر راتنو، وز ی ن 1922ژوئن م ینـ کتوجـه . دیر آزاد به قتل رس ک لش ی از اعضا یکیدست س نبود، به ی انگل یستیونیصه. است AEG معروف یمپانکانگذار یبن) ل راتنو یام (ی بود و پدر و یهودیه والتر راتنو ک

ی بـه عنـوان مـأمور مخفـ یتلر آغـاز شـد و و ی ه یاسیت س یه فعال کن زمان بود یدر هم چـون ی نظـام ی رهبـران افراطـ یسازمان ضداطالعات ارتش آلمان، و در رابطه با برخـ

ه سپس بـه حـزب ک یرد؛ همان گروهکس ی خود را تأسکوچکژنرال لودندروف، گروه ژنرال لودندروف 1923در نوامبر . بدل شد ) یناز( آلمان یارگرکست یالیونال سوس یناس

د و از این طریق پول فراوانی به جیب پطرزبورگ به قاچاق اسلحه مشغول بو جنگ اول جهانی، در سن

مارکوس ساموئل، نقش جدی در ماجرای خرید امتیازنامه دارسی برای دولت انگلیس، در کنار سِر . زدای که بر سر تصاحب منابع نفتی شمال ایران و گرانه در عملیات مخفی و توطئه 1902داشت و از سال

این حوادثی است کـه در . و کمپانی شل درگیر بود سود سِر مارکوس ساموئل باکو جریان داشت، به هـای آن قتـل ترین پرده تاریخنگاری معاصر ایران به ماجرای نفت شمال معروف است و یکی از مهم

، )1924 ژوئیه 18(ماژور رابرت ایمبری، نماینده غیررسمی کمپانی استاندارد اویل نیوجرسی در تهران هـای دیکتـاتوری او ی رضاخان سردار سـپه و تحکـیم پایـه است که به اعالم حکومت نظامی از سو

، نقـش مهمـی در تکاپوهـای 1925در دوران جنگ اول جهانی و انقالب بلشویکی، تا سـال . انجامیددر نوامبر . طور مستقیم مرتبط بود ها در روسیه داشت و با وینستون چرچیل به مخفی اطالعاتی انگلیسی

سلطان جاسوسـان <عنوان های معینی به در پرتو تبلیغات کانون . ن شد ها تیربارا دست بلشویک به 1925سِر رابرت بروس الکهارت، مـأمور برجسـته اطالعـاتی انگلـیس در . ای یافت شهرت افسانه >بریتانیا

BBCکمپانی تلویزیـونی . دربارۀ زندگی وی نوشته است تک خال جاسوسان روسیه، کتابی با عنوان کارگردان این فـیلم خـانم وریتـی آن . صورت سریال تهیه و پخش کرده است هنیز زندگینامه او را ب

برای اطالع . المبرت، از اعضای خاندان معروف یهودی المبرت و از خویشان نزدیک روچیلدها، است جسـتارهایی از تـاریخ : ، جلد دوم ظهور و سقوط سلطنت پهلوی : بیشتر دربارۀ سیدنی رایلی بنگرید به

.120، 79-78، 16صص معاصر ایران،

رازهای پنهان صعود نازیسم

8

۸

امـروزه . خ معـروف اسـت ی مون یودتاکه به کب دادند ی را ترت ی نافرجام یودتاکتلر یو ه ژنـرال لودنـدروف و ییودتاک متعدد یها از گردانندگان طرح یکیه کدانند ین م یمورخ

یلن بعـدها در بنـدر شـانگها کنیـ ش ل یتـرب . لن بوده است کنیش ل ی ترب یتلر همان آقا یه سـتاره 12د و یونگ را بـر خـود نهـاد، سـر خـود را تراشـ ک چائو ینی چ مستقر شد، نام

بـه راه انـداخت یا صومعهیعنوان راهب بودائ اش داغ زد، به بر پوست جمجمه کوچک، چـاپو یبا آغاز جنـگ دوم جهـان . ش گرد آورد یرامون خو ید وفادار در پ ی مر یو گروه

تمـاس گرفـت و یان در شـانگها نسول آلم کلن، با سر کنیش ل ی ترب یا همان آقا یونگ، ک. خود را در خدمت او قـرار دهـد “یعیطب قدرت ماوراء ”تلر شد تا یخواستار مالقات با ه

. می نداریشنهاد اطالعین پیاز سرنوشت ا