ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΟΝΕΙΡΑ Στις μέρες μας γίνεται συχνά λόγος για τις κλιματικές αλλαγές που συντελούνται

διαρκώς. Το οικολογικό πρόβλημα έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις, γεγονός που μπορεί κανείς να διαπιστώσει από τη δραστηριοποίηση κρατών και διεθνών οργανισμών. Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της γης αλλά και σπουδαίο τμήμα της επιστημονικής κοινότητας υποστηρίζουν πως το ανθρώπινο γένος απειλείται με αφανισμό αν δεν ληφθούν δραστικά μέτρα ώστε να πάψουν να υπάρχουν ή έστω να περιοριστούν οι πηγές του κακού και της καταστροφής.

Δεχόμενοι ότι η ανθρώπινη ύπαρξη είναι υπεύθυνη για την τωρινή και την προβλεπόμενη μελλοντική τραγική κατάσταση του πλανήτη, είναι λογικό να αναζητήσουμε τι είναι αυτό που διαφοροποίησε και διαφοροποιεί τον προηγούμενο αιώνα και αυτόν που διανύουμε από όσους αποτελούν μακρινό παρελθόν για την ανθρωπότητα.

Η βιομηχανική ανάπτυξη, η ραγδαία και συνεχής τεχνολογική πρόοδος αλλά και η ‘μερική’ κατάκτηση της καθολικής μόρφωσης των ανθρώπων, ίσως να ικανοποιούν αρκετά την παραπάνω αναζήτηση. Ο άνθρωπος, πεπεισμένος για την απεριόριστη δύναμή του, νιώθοντας ότι ο κόσμος του ανήκει και ότι τίποτα δεν μπορεί να αντισταθεί στην ‘πρόοδό’ του, δεν δίστασε να αγνοήσει το φυσικό περιβάλλον και να αρκεστεί στην ομορφιά και την ‘πνευματική’ ανάταση που του χάριζε απλόχερα ο κομπασμός για την ανεκτίμητη δημιουργία του, τον τεχνητό του κόσμο.

Εκμεταλλεύτηκε λοιπόν ο άνθρωπος τη φύση, αψηφώντας τις πιθανές συνέπειες των ενεργειών του. Έγινε άπληστος, στυγνός καταστροφέας με εγκληματική συμπεριφορά, κατευθυνόμενος από τον καταναλωτισμό και τον υλικό ευδαιμονισμό, δείχνοντας στις παραπάνω ‘αδυναμίες’( ας μου επιτραπεί ο όρος) θεϊκές διαστάσεις. Όμως, όπως όταν κάποιος στην αρχαιότητα διέπραττε ύβρη έπρεπε να επωμιστεί τη νέμεση και την τιμωρία την προερχόμενη από τον Θεό, έτσι και σήμερα η ανθρωπότητα τιμωρείται για τα ανεκδιήγητα λάθη που διέπραξε και συνεχίζει να διαπράττει (δίχως να πτοείται δεόντως). Ο υπέρμετρος καταναλωτισμός και η τεχνολογική και βιομηχανική ανάπτυξη επέφεραν ένα βαρύ τίμημα για την σωματική και ψυχική υγεία και το μέλλον του ανθρώπου. Η μόλυνση του περιβάλλοντος, η διατάραξη της οικολογικής ισορροπίας, η εξάντληση των φυσικών πόρων, η αλλαγή των κλιματολογικών συνθηκών, η τρύπα του όζοντος, το φαινόμενο του θερμοκηπίου αποτελούν ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα της προαναφερθείσας τιμωρίας.

Οι συνέπειες του οικολογικού προβλήματος, φοβίζουν τώρα τον άνθρωπο και αντιστρέφουν τους όρους στο παιχνίδι της καταστροφής και του κακού. Τη γενική πεσιμιστική ατμόσφαιρα προσπαθούν να μεταβάλλουν οι κινητοποιήσεις οικολογικών συλλόγων, κρατών, διεθνών οργανισμών αλλά και απλοί άνθρωποι, οι περισσότεροι νέοι, που βλέπουν το σχεδόν ανύπαρκτο από άλλου είδους κακουχίες μέλλον τους να κλοτσιέται τώρα και από το περιβάλλον και να εξοβελίζεται ολοκληρωτικά από το χάρτη της ύπαρξής τους.

Σε αυτό το σημείο, νομίζω ότι πρέπει να γίνει αναφορά και σε μια άλλη επιστημονική, λιγότερο διαδεδομένη βέβαια, άποψη, σύμφωνα με την οποία το οικολογικό πρόβλημα και οι κλιματικές αλλαγές δεν πρέπει να αξιολογούνται υπό το πρίσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας αλλά πρέπει να θεωρούνται απλά και αναμενόμενα φαινόμενα περιοδικού χαρακτήρα, που η παρουσία τους ήταν αισθητή και σε άλλες εποχές, έχοντας βέβαια διαφορετικές διαστάσεις. Άλλωστε το ερώτημα γιατί η ανατολική Ανταρκτική γίνεται πιο κρύα αντί ζεστή παραμένει αναπάντητο,

ένα μυστήριο που προκύπτει από την ήδη υπάρχουσα θεωρία της ανθρώπινης υπαιτιότητας.

Πάντως, σε κάθε περίπτωση, η σημερινή κατάσταση του πλανήτη σε

περιβαλλοντολογικό επίπεδο, δεν παύει να ανησυχεί κάθε άνθρωπο ξεχωριστά ( εύχομαι, τουλάχιστον, η ευαισθητοποίηση να έχει αποκτήσει τέτοιες διαστάσεις). Ιδιαίτερα τα παιδιά με την τεράστια δύναμη της θέλησής τους διατυπώνουν ενδιαφέρουσες απόψεις που αξίζει έστω και λίγες από αυτές να παρατεθούν.

ΓΙΑ ΤΗ ΜΟΛΥΝΣΗ ΤΩΝ ΝΕΡΩΝ «Αν εμείς οι άνθρωποι εξακολουθήσουμε να μολύνουμε το νερό, θα σκοτώσουμε

τα ψάρια. Μα και τα άλλα ζώα που ζουν κοντά στο νερό, θα πεθάνουν κι αυτά. Τότε θα αλλάξει η ισορροπία της διατροφής μας και στο τέλος θα πεθάνουμε κι εμείς.»

Joey Leichter, 10 χρόνων

«Αν εμείς οι άνθρωποι θέλουμε να ζήσουμε καλά, πρέπει να ενδιαφερθούμε

περισσότερο για τις λίμνες.» Emica Porter, 10 χρόνων

ΓΙΑ ΤΗ ΜΟΛΥΝΣΗ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ

« Οι άνθρωποι δεν θα έπρεπε να χρησιμοποιούν τόσο πολύ τα αυτοκίνητα, για να μη μολύνουν τον αέρα. Αν δεν προσέξουμε, σε λίγο κανένας πια δε θα μπορεί να αναπνέει αυτόν τον αέρα κι όλοι θα πρέπει να φορούν αντιασφυξιογόνες μάσκες.»

Regan Horner, 10 χρόνων

« Όχι πια αέρα! Όχι πια μόλυνση της ατμόσφαιρας! Είναι ζήτημα ζωής ή θανάτου.»

Jesse Hornstein, 10 χρόνων

« Η μόλυνση της ατμόσφαιρας είναι καταστροφική. Είναι το χειρότερο πράγμα.

Κάνει τον αέρα να μυρίζει απαίσια.» Emika Porter, 10 χρόνων

ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΥΠΑ ΤΟΥ ΟΖΟΝΤΟΣ

« Όλοι ξέρουμε πως το στρώμα του όζοντος είναι πολύ σημαντικό. Δίχως αυτό, θα γινόμαστε πολύ δυστυχισμένοι. Γι’ αυτό θα πρέπει να πάψουμε πια να χρησιμοποιούμε πράγματα που περιέχουν χημικά τα οποία καταστρέφουν το όζον. Μονάχα έτσι θα μπορέσουμε να το σώσουμε.»

Maya Crayton, 10 χρόνων

«Δεν ξέρω γιατί έφτιαξαν τους χλωροφθοριωμένους υδρογονάνθρακες και το

χάλον, μα νομίζω πως ήταν πολύ κουτή ιδέα.» David Moser, 11 χρόνων

ΓΙΑ ΤΑ ΖΩΑ ΚΑΙ ΤΑ ΔΑΣΗ

« Κόβουν τα δέντρα… Κι ωστόσο τα χρειαζόμαστε . Μα και τα ζώα χρειάζονται τα δέντρα για να ζήσουν.»

Shannon Lemmons, 10 χρόνων

« Πρέπει να βοηθήσουμε τα ζώα, για να μην εξαφανιστούν από τη Γη.» Shiquela Smith, 10 χρόνων

ΓΙΑ ΤΑ ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ

« Υπάρχουν πάρα πολύ σκουπίδια στον κόσμο. Σε λίγο οι χωματερές θα γεμίσουν τόσο πολύ, που θα ζούμε πια ανάμεσα σε σκουπίδια… Αν τα ανακυκλώναμε περισσότερο, δεν θα είχαμε τόσο ΜΕΓΑΛΟ πρόβλημα με τα σκουπίδια!»

Lauren Waber, 10 χρόνων

ΓΙΑ ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ

« Νομίζω πως η παγκόσμια υπερθέρμανση και το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι πολύ άσχημα πράγματα. Έτσι που το πάμε, θα κάνουμε τη Γη μια πύρινη μπάλα!»

Adam Alder, 10 χρόνων

« Μα γιατί δεν ενδιαφερόμαστε για το φαινόμενο του θερμοκηπίου; Μου φαίνεται παράλογο. Νομίζω πως είναι πια καιρός να φροντίσουμε όλοι μαζί για να αποκτήσει η Γη τη σωστή θερμοκρασία για τα πλάσματά της.»

Jessamine Catalfo, 10 χρόνων

Γράφτηκε από τον Gideon Javna, 9 χρόνων Μου αρέσει να φαντάζομαι πώς θα ήταν ο κόσμος, αν δεν είχαμε προβλήματα με

το περιβάλλον. Φαντάζομαι έναν όμορφο κόσμο. Ο αέρας είναι καθαρός και δεν υπάρχουν πλαστικά. Φαντάζομαι πως ξυπνάω στο κρεβάτι μου και πως τρώω το συνηθισμένο μου φαγητό. Μα στο δρόμο μου για το σχολείο, παρατηρώ πως ο αέρας δείχνει τώρα καθαρός. Στο σχολείο, το νερό που πλένω τα χέρια μου είναι καθαρό.

Όταν ρωτάω τη δασκάλα μου για τη μόλυνση, μου απαντά πως δεν έχει ξανακούσει αυτή τη λέξη. Τη ρωτάω και για τη μεγάλη πετρελαιοκηλίδα στην Αλάσκα. Μου λέει πως δεν υπάρχουν κι ούτε υπήρξαν ποτέ τέτοια πράγματα. Δεν μπορώ να το πιστέψω. Ζητάω από το φίλο μου να με τσιμπήσει για να ξυπνήσω. Και ξυπνάω. Όμως, εξακολουθώ να θέλω τον κόσμο μας όπως τον ονειρεύτηκα.

Γράφτηκε από τον John Javna, 40 χρόνων Είμαι θείος του Gideon και σε λίγο θα γίνω για πρώτη φορά πατέρας. Το

περιμένω πώς και πώς. Μα αναρωτιέμαι πώς θα είναι ο κόσμος που θα ζήσει το παιδί μου. Άραγε θα μπορεί να χαίρεται τον όμορφο γαλανό ουρανό και το ψιθύρισμα της θάλασσας στην ακρογιαλιά; Να ακούει τα πουλιά να κελαηδούν στη σιγαλιά; Το ελπίζω. Αυτό είναι το όνειρό μου.

Τα όνειρα είναι ο τρόπος που αποφασίζουμε τι θέλουμε. Φανταζόμαστε κάτι…κι ύστερα το κάνουμε να συμβεί. Είναι κι αυτό ένα από τα θαύματα της ανθρώπινης ύπαρξης.

Γι’ αυτό, αν θέλεις να σώσεις τη Γη- και ξέρω πως το θέλεις- εξακολούθησε να ονειρεύεσαι. Άφησε τη φαντασία σου να σε οδηγήσει. Ονειρέψου έναν καλύτερο κόσμο.

Αξίζει λοιπόν όλοι να ονειρευτούμε έναν καλύτερο κόσμο. Έναν κόσμο

κατάλληλο για εμάς και τα παιδιά μας. Και πιστεύοντας προσωπικά ότι τα όνειρα κρύβουν στον ‘πυρήνα’ τους ανυπολόγιστη δύναμη, νομίζω ότι πρέπει όλοι να ονειρευόμαστε έναν καλύτερο κόσμο κάθε βράδυ, ώστε το όνειρο αυτό να γίνεται το πρωί μαζική κινητοποίηση, αγώνας και προσπάθεια για να ανασύρουμε τη Γη από το περιβαλλοντολογικό τέλμα στο οποίο έχει βυθιστεί. Η διάσωση του πλανήτη είναι στο χέρι μας!

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Νεολαία και περιβάλλον

50 ΑΠΛΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΣΩΣΟΥΝ ΤΗ ΓΗ

Εκδόσεις ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ

ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΛΙΑΡΟΥ