Химийн урвалын хурдХимийн урвалууд нь янз бүрийн хурдтай явагддаг.

Гомоген урвалын хурд нь нэгж эзэлхүүнд нэгж

хугацаанд урвалд орж байгаа буюу урвалаар үүсч

буй бодисын тоо хэмжээгээр, гетроген урвалын

хурд нь фазуудын нэгж гадаргууд нэгж хугацаанд

урвалд орж буй эсвэл үүсч буй бодисын тоо

хэмжээгээр тодорхойлогдоно

(1)t

nVгом

ts

nVгет

Бодисын тоо хэмжээ ба эзэлхүүний харьцаа нь

концентраци байдаг учир

болно Иймд гомоген урвалын хурд нь

ийм хэлбэртэй болно

nc

nc

t

cV гом)(

Химийн урвалын хурданд нөлөөлөх хүчин зүйл

Химийн урвалын хурданд концентраци, температур,даралт шууд хамааралтай

байдаг.

Тогтмол температурт явагдаж байгаа химийн урвалын хурд нь урвалд орж байгаа

бодисуудын концентрацийн үржвэртэй шууд хамааралтай

V= k[ A]∙[B] Энэ хуулийг 1867 онд Норвегийн эрдэмтэн Гульдберг, Вааге нар

томъѐолжээ.

Температурыг нэмэгдүүлэхэд ихэнх урвалын хурд нэмэгддэг. 1879 онд

Голландын эрдэмтэн Вант-Гофф урвалын орчны температурыг

100 c - нэмэгдүүлэхэд урвалын хурд 2-4 дахин нэмэгддэг болохыг

тогтоожээ . Үүнийг Вант -Гоффын дүрэм гэнэ.

Урвалын хурдыг өөрчлөөд урвалын эцэст химийн найрлага тоо

хэмжээгээ хадгалан үлддэг бодисыг катализатор гэнэ. Катализаторын

оролцоотой явагдаж байгаа химийн урвалыг катализ гэнэ Урвалын

хурдыг түргэсгэдэг катализаторыг промотор, урвалын хурдыг

бууруулагчийг ингибитор гэнэ

10

12

1

2

TT

t

t

V

V