λιθίαση ουροποιητικού

55
Dr.Ioannis Katafigiotis Dr.Ioannis Katafigiotis MD,MLS,PhD MD,MLS,PhD

Upload: dresdenuro

Post on 31-Jul-2015

110 views

Category:

Science


0 download

TRANSCRIPT

Dr.Ioannis Katafigiotis Dr.Ioannis Katafigiotis MD,MLS,PhDMD,MLS,PhD

10 – 15% του πληθυσμού10 – 15% του πληθυσμού Άνδρες 2 – 3 φορές περισσότερο από γυναίκεςΆνδρες 2 – 3 φορές περισσότερο από γυναίκες Λευκοί > Λατινοαμερικανούς > Ασιάτες > Λευκοί > Λατινοαμερικανούς > Ασιάτες >

ΑφροαμερικανούςΑφροαμερικανούς 44ηη – 6 – 6ηη δεκαετία της ζωής δεκαετία της ζωής Ζεστά, ξηρά κλίματαΖεστά, ξηρά κλίματα ΕπάγγελμαΕπάγγελμα Σωματικό βάρος και Δείκτης Μάζας Σώματος (ΒΜΙ)Σωματικό βάρος και Δείκτης Μάζας Σώματος (ΒΜΙ) Πρόσληψη ύδατος (ανθρακικό ασβέστιο : «σκληρό - Πρόσληψη ύδατος (ανθρακικό ασβέστιο : «σκληρό -

μαλακό» νερό)μαλακό» νερό)

ΕΙΣΑΓΩΓΗΕΙΣΑΓΩΓΗ

Αλληλουχία γεγονότωνΑλληλουχία γεγονότων

ΚορεσμόςΚορεσμός Υπερκορεσμός ούρων σε λιθογόνα άλαταΥπερκορεσμός ούρων σε λιθογόνα άλατα ΠυρηνοποίησηΠυρηνοποίηση ΚρυσταλλοποίησηΚρυσταλλοποίηση ΣυγκράτησηΣυγκράτηση Επίταξη και σχηματισμός λίθουΕπίταξη και σχηματισμός λίθου

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

Κορεσμός – Υπερκορεσμός των ούρωνΚορεσμός – Υπερκορεσμός των ούρων

Κορεσμένο διάλυμα:Κορεσμένο διάλυμα: αδύνατη η περαιτέρω διάλυση του άλατος αδύνατη η περαιτέρω διάλυση του άλατος Θερμοδυναμικό Διαλυτικό ΠαράγωγοΘερμοδυναμικό Διαλυτικό Παράγωγο (KSP): (KSP):

η συγκέντρωση στο σημείο του κορεσμού (με σταθερή η συγκέντρωση στο σημείο του κορεσμού (με σταθερή θερμοκρασία καιθερμοκρασία και pH) pH)

ΘερμοκρασίαΘερμοκρασία:: 37 37ooCC pH:pH: αύξηση αύξηση μείωση διαλυτότητας φωσφορικού ασβεστίου μείωση διαλυτότητας φωσφορικού ασβεστίου

λίθοι φωσφορικού ασβεστίου λίθοι φωσφορικού ασβεστίου pH:pH: ελάττωση ελάττωση λίθου ουρικού οξέος. Η διαλυτότητα του λίθου ουρικού οξέος. Η διαλυτότητα του

ουρικού οξέος αυξάνει 15 φορές σε μεταβολές τουουρικού οξέος αυξάνει 15 φορές σε μεταβολές του pH pH από 5 σε 7 από 5 σε 7

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

ΚορεσμόςΚορεσμός

Στα ούρα η ύπαρξη ανασταλτών επιτρέπει τη Στα ούρα η ύπαρξη ανασταλτών επιτρέπει τη

συγκέντρωση μεγαλύτερων ποσοτήτων συγκέντρωση μεγαλύτερων ποσοτήτων

άλατος από το σημείο κορεσμού χωρίς να άλατος από το σημείο κορεσμού χωρίς να

γίνει κρυσταλλοποίησηγίνει κρυσταλλοποίηση

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

Στάδια διαλυτότητας - κορεσμούΣτάδια διαλυτότητας - κορεσμού

Campbell’s Urology, Campbell’s Urology, 20072007

ΠυρηνοποίησηΠυρηνοποίηση

Ομογενής:Ομογενής: διαδικασία δημιουργίας πυρήνωνδιαδικασία δημιουργίας πυρήνωνσε αμιγή διαλύματασε αμιγή διαλύματα

Ετερογενής:Ετερογενής: διαδικασία δημιουργίας πυρήνωνδιαδικασία δημιουργίας πυρήνωνσε παρουσία επιφανειών σε παρουσία επιφανειών (επιθηλιακά κύτταρα, ερυθρά (επιθηλιακά κύτταρα, ερυθρά αιμοσφαίρια, ουρικά άλατα, αιμοσφαίρια, ουρικά άλατα, άλλοι κρύσταλλοι)άλλοι κρύσταλλοι)

Πυρήνας:Πυρήνας: η πρωιμότερη κρυσταλλική δομήη πρωιμότερη κρυσταλλική δομή

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

Σχηματισμός κρυστάλλου - ΣυσσώρευσηΣχηματισμός κρυστάλλου - Συσσώρευση

Αύξηση μεγέθους αρχικών πυρήνων (κατακρήμνιση Αύξηση μεγέθους αρχικών πυρήνων (κατακρήμνιση αλάτων)αλάτων)

Νεφρική θηλή, αθροιστικά σωληνάρια (Νεφρική θηλή, αθροιστικά σωληνάρια (5050--200 200 mm)mm)

Χημικές και ηλεκτρικές δυνάμεις Χημικές και ηλεκτρικές δυνάμεις αύξηση αύξηση κρυστάλλου κρυστάλλου απόφραξη αυλού σωληναρίων απόφραξη αυλού σωληναρίων

Λιθιασικοί ασθενείς: μεγάλη συσσώρευση κρυστάλλωνΛιθιασικοί ασθενείς: μεγάλη συσσώρευση κρυστάλλων

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

Συγκράτηση κρυστάλλουΣυγκράτηση κρυστάλλου

Απαραίτητη προϋπόθεση για τη λιθογένεσηΑπαραίτητη προϋπόθεση για τη λιθογένεση

Χρόνος, υπερκορεσμός, συσσώρευσηΧρόνος, υπερκορεσμός, συσσώρευση

Ανατομικές ανωμαλίες – μεταβολικές διαταραχέςΑνατομικές ανωμαλίες – μεταβολικές διαταραχές

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

Ανασταλτές της λιθίασηςΑνασταλτές της λιθίασης

Υπερκορεσμός αλάτων οξαλικού ασβεστίου 7 – 11 Υπερκορεσμός αλάτων οξαλικού ασβεστίου 7 – 11 φορές μεγαλύτερες της διαλυτότητας φορές μεγαλύτερες της διαλυτότητας κατακρήμνιση κατακρήμνιση αλάτωναλάτων

Ισορροπία κορεσμού και ανασταλτώνΙσορροπία κορεσμού και ανασταλτών Ανασταλτές: οργανικές και ανόργανες ουσίεςΑνασταλτές: οργανικές και ανόργανες ουσίες Ανασταλτές φωσφορικού και οξαλικού ασβεστίουΑνασταλτές φωσφορικού και οξαλικού ασβεστίου Δεν αναγνωρίζονται ανασταλτές του ουρικού οξέοςΔεν αναγνωρίζονται ανασταλτές του ουρικού οξέος

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

Λιθίαση Ουροποιητικού Συστήματος, Δ. Κ. Καραναστάσης, Αθήνα 2001Λιθίαση Ουροποιητικού Συστήματος, Δ. Κ. Καραναστάσης, Αθήνα 2001

ΑνασταλτέςΑνασταλτές Νεφροκαλσίνη:Νεφροκαλσίνη: γλυκοπρωτεΐνη, εγγύς εσπειραμένο, γλυκοπρωτεΐνη, εγγύς εσπειραμένο,

ανιόν σκέλος αγκύληςανιόν σκέλος αγκύλης Henle HenleΝεφροκαλσίνη λίθων οξαλικού ασβεστίουΝεφροκαλσίνη λίθων οξαλικού ασβεστίου10 φορές μικρότερη ανασταλτική δράση10 φορές μικρότερη ανασταλτική δράσηαπό τη νεφροκαλσίνη των ούρων από τη νεφροκαλσίνη των ούρων (γ-καρβοξυγλουταμινικό οξύ)(γ-καρβοξυγλουταμινικό οξύ)

ΠρωτεΐνηΠρωτεΐνη Tamm-Horsfall: Tamm-Horsfall: βλεννοπρωτεΐνη ούρων αναστέλλει βλεννοπρωτεΐνη ούρων αναστέλλει τη συσσώρευση όχι την αύξηση, ανιόν σκέλοςτη συσσώρευση όχι την αύξηση, ανιόν σκέλοςαγκύληςαγκύλης Henle, Henle, άπω εσπειραμένο 10 φορές άπω εσπειραμένο 10 φορέςισχυρότερη από νεφροκαλσίνη.ισχυρότερη από νεφροκαλσίνη.Μειώνεται η δράση της επί παρουσίαςΜειώνεται η δράση της επί παρουσίαςνεφρολιθιάσεωςνεφρολιθιάσεως

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

Προαγωγοί της λιθίασηςΠροαγωγοί της λιθίασης

Οι αμιγείς προαγωγοί είναι σπάνιοιΟι αμιγείς προαγωγοί είναι σπάνιοι Σε άλλο στάδιο δρουν επαγωγικά και σε άλλο Σε άλλο στάδιο δρουν επαγωγικά και σε άλλο

ανασταλτικά:ανασταλτικά:γλυκοζοαμινογλυκάνες:γλυκοζοαμινογλυκάνες: προάγουν την προάγουν τηνπυρηνοποίηση, αναστέλλουν την πυρηνοποίηση, αναστέλλουν την συσσώρευσησυσσώρευσηπρωτεΐνηπρωτεΐνη Tamm-Horsfall: Tamm-Horsfall: αναλόγως της αναλόγως τηςσυγκέντρωσής της στα ούρασυγκέντρωσής της στα ούρα

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

MatrixMatrix Οργανικές ουσίες (μη κρυσταλλικές)Οργανικές ουσίες (μη κρυσταλλικές) 3% του βάρους του λίθου, 65%3% του βάρους του λίθου, 65% hexosamine, hexosamine, 10% ύδωρ 9% 10% ύδωρ 9%

σάκχαρα, 5% γλυκοζαμίνη, 12% οργανικές ουσίεςσάκχαρα, 5% γλυκοζαμίνη, 12% οργανικές ουσίες Φλεγμονώδεις λίθοι, κυστίνη 10%Φλεγμονώδεις λίθοι, κυστίνη 10% Αντιστρόφως ανάλογο της ακτινοσκιερότηταςΑντιστρόφως ανάλογο της ακτινοσκιερότητας Εγγύς εσπειραμέναΕγγύς εσπειραμένα Ουσία Α: βλεννοπρωτεΐνη, στοΟυσία Α: βλεννοπρωτεΐνη, στο matrix matrix όλων των λίθων, 3-4 όλων των λίθων, 3-4

αντιγόνα στο 85% λιθιασικών ασθενώναντιγόνα στο 85% λιθιασικών ασθενών Άγνωστος ο ρόλος του σαν αναστολέα ή επαγωγούΆγνωστος ο ρόλος του σαν αναστολέα ή επαγωγού

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

ΕπίταξηΕπίταξη

Η ανάπτυξη ενός κρυστάλλου επί ενός άλλου Η ανάπτυξη ενός κρυστάλλου επί ενός άλλου

διαφορετικής χημικής συνθέσεωςδιαφορετικής χημικής συνθέσεως

Μορφολογική ομοιότητα μεταξύ των κρυστάλλωνΜορφολογική ομοιότητα μεταξύ των κρυστάλλων

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

ΠλάκεςΠλάκες Randall Randall

Εναπόθεση αλάτων ασβεστίου στη μυελώδη μοίρα του Εναπόθεση αλάτων ασβεστίου στη μυελώδη μοίρα του νεφρού υποεπιθηλιακάνεφρού υποεπιθηλιακά

Τύπος Ι:Τύπος Ι: βλάβη στον διάμεσο ιστό της νεφρικής βλάβη στον διάμεσο ιστό της νεφρικής θηλήςθηλής

Τύπος ΙΙ:Τύπος ΙΙ: βλάβη στο ουροφόρο σωληνάριο βλάβη στο ουροφόρο σωληνάριο (σπάνιος):ενδοαυλική κρυσταλλοποίηση(σπάνιος):ενδοαυλική κρυσταλλοποίηση

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

Campbell’s Urology, 2007Campbell’s Urology, 2007

Πλάκες τουΠλάκες του Randall Randall

Α. Ενδοσκοπική εικόναΑ. Ενδοσκοπική εικόναΒ. Ιστολογική εικόναΒ. Ιστολογική εικόνα

Λιθίαση Ουροποιητικού Συστήματος, Δ. Κ. Καραναστάσης, Αθήνα 2001Λιθίαση Ουροποιητικού Συστήματος, Δ. Κ. Καραναστάσης, Αθήνα 2001

Colour Atlas of Urology, R.W. Lloyd-Davies, 1989Colour Atlas of Urology, R.W. Lloyd-Davies, 1989

Λίθοι φωσφορικού ασβεστίουΛίθοι φωσφορικού ασβεστίου

Colour Atlas of Urology, R.W. Lloyd-Davies, 1989Colour Atlas of Urology, R.W. Lloyd-Davies, 1989

Λίθοι ουρικού οξέοςΛίθοι ουρικού οξέος

Colour Atlas of Urology, R.W. Lloyd-Davies, 1989Colour Atlas of Urology, R.W. Lloyd-Davies, 1989

Λίθοι οξαλικού ασβεστίουΛίθοι οξαλικού ασβεστίου

Colour Atlas of Urology, R.W. Lloyd-Davies, 1989Colour Atlas of Urology, R.W. Lloyd-Davies, 1989

Λίθος κυστίνηςΛίθος κυστίνης

Colour Atlas of Urology, R.W. Lloyd-Davies, 1989Colour Atlas of Urology, R.W. Lloyd-Davies, 1989

Κοραλλιοειδείς λίθοιΚοραλλιοειδείς λίθοι

Ανακεφαλαιώνοντας:Ανακεφαλαιώνοντας:

Ο υπερκορεσμός είναι αναγκαίος για τη λιθογένεσηΟ υπερκορεσμός είναι αναγκαίος για τη λιθογένεση Μόνος ο υπερκορεσμός δεν είναι ικανός για κρυσταλλοποίηση Μόνος ο υπερκορεσμός δεν είναι ικανός για κρυσταλλοποίηση

λόγω της ύπαρξης των ανασταλτώνλόγω της ύπαρξης των ανασταλτών Η νεφροκαλσίνη, η πρωτεΐνηΗ νεφροκαλσίνη, η πρωτεΐνη Tamm-Horsfall Tamm-Horsfall και η και η

ουροποντίνη είναι οι σπουδαιότεροι ανασταλτέςουροποντίνη είναι οι σπουδαιότεροι ανασταλτές Το ασβέστιο και τα οξαλικά των ούρων συνεισφέρουν το ίδιο στον Το ασβέστιο και τα οξαλικά των ούρων συνεισφέρουν το ίδιο στον

κορεσμό από οξαλικό ασβέστιοκορεσμό από οξαλικό ασβέστιο Λίθοι από ασβέστιο μπορεί να προέρχονται από υποεπιθηλιακές Λίθοι από ασβέστιο μπορεί να προέρχονται από υποεπιθηλιακές

πλάκες ασβεστίου που χρησιμεύουν σαν «άγκυρα» όπου θα πλάκες ασβεστίου που χρησιμεύουν σαν «άγκυρα» όπου θα αυξηθούν σε μέγεθοςαυξηθούν σε μέγεθος

Το μη κρυσταλλικό τμήμα των λίθων είναιΤο μη κρυσταλλικό τμήμα των λίθων είναι matrix matrix που που αποτελείται από βλεννοπρωτεΐνες, πρωτεΐνες και ανασταλτέςαποτελείται από βλεννοπρωτεΐνες, πρωτεΐνες και ανασταλτές

Campbell’s Urology, 2007Campbell’s Urology, 2007

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

Σύνθεση των λίθωνΣύνθεση των λίθων

Σύνθεση των λίθων και επίπτωσηΣύνθεση των λίθων και επίπτωση

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

ΣύνθεσηΣύνθεση ΕπίπτωσηΕπίπτωση

Λίθοι ασβεστίουΛίθοι ασβεστίου- Οξαλικό ασβέστιοΟξαλικό ασβέστιο 60 60- ΥδροξυαπατίτηςΥδροξυαπατίτης 20 20- ΜπρουσίτηςΜπρουσίτης 2 2

Λίθοι που δεν περιέχουν ασβέστιοΛίθοι που δεν περιέχουν ασβέστιο- Ουρικού οξέοςΟυρικού οξέος 7 7- Στρουβίτης (εναμμώνιο φωσφορικό ασβέστιο)Στρουβίτης (εναμμώνιο φωσφορικό ασβέστιο) 7 7- ΚυστίνηΚυστίνη 1 - 3 1 - 3- ΤριαμτερένηΤριαμτερένη < 1 < 1- ΆλλαΆλλα < 1 < 1

Από το Από το Campbell’s Urology, 2007Campbell’s Urology, 2007

Μειωμένη πρόσληψη:Μειωμένη πρόσληψη:

Αύξηση Ε.Β. ούρωνΑύξηση Ε.Β. ούρων

Αύξηση κορεσμούΑύξηση κορεσμού

ΜείωσηΜείωση pH pH

Αύξηση της επίταξης των κρυστάλλωνΑύξηση της επίταξης των κρυστάλλων

Πρόσληψη ύδατος και λιθογένεσηΠρόσληψη ύδατος και λιθογένεση

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

Νάτριο και λιθογένεσηΝάτριο και λιθογένεση

Παρεμβαίνει στη διαδικασία απορρόφησης και απέκκρισης του Παρεμβαίνει στη διαδικασία απορρόφησης και απέκκρισης του ασβεστίου στους νεφρούςασβεστίου στους νεφρούς

Αυξάνει την απέκκριση του ασβεστίουΑυξάνει την απέκκριση του ασβεστίου Αυξάνει τον κορεσμό του ουρικού μονονατρίου (επαγωγή της Αυξάνει τον κορεσμό του ουρικού μονονατρίου (επαγωγή της

κρυσταλλοποίησης του ασβεστίου)κρυσταλλοποίησης του ασβεστίου) Αυξάνει τον κορεσμό του φωσφορικού ασβεστίουΑυξάνει τον κορεσμό του φωσφορικού ασβεστίου Μειώνει τα κιτρικά άλαταΜειώνει τα κιτρικά άλατα

Δεν διαφέρει σημαντικά η διαιτητική συμπεριφορά ασθενών και Δεν διαφέρει σημαντικά η διαιτητική συμπεριφορά ασθενών και υγιών όσον αφορά το Νάτριουγιών όσον αφορά το Νάτριο

Νέες μελέτες αμφισβητούν την επίδραση του Νατρίου στη Νέες μελέτες αμφισβητούν την επίδραση του Νατρίου στη λιθογένεσηλιθογένεση

ΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

Ασβέστιο και λιθογένεσηΑσβέστιο και λιθογένεση Απορροφάται από το λεπτό έντερο (10% από το παχύ)Απορροφάται από το λεπτό έντερο (10% από το παχύ) Η απορρόφηση εξαρτάται από τη ΒιταμίνηΗ απορρόφηση εξαρτάται από τη Βιταμίνη D (1,25(OH) D (1,25(OH)22DD33)) και και

την παραθορμόνητην παραθορμόνη Περιορισμένη κατανάλωση μειώνει την υπερασβεστιουρία αλλά Περιορισμένη κατανάλωση μειώνει την υπερασβεστιουρία αλλά

προκαλεί υπεραξολουρία μέσω αυξημένης απορρόφησης οξαλικών από προκαλεί υπεραξολουρία μέσω αυξημένης απορρόφησης οξαλικών από το γαστρεντερικότο γαστρεντερικό

Περιορισμένη κατανάλωση Περιορισμένη κατανάλωση έκκριση έκκριση DD33 κινητοποίηση ασβεστίου κινητοποίηση ασβεστίου από τα οστά από τα οστά υπερασβεστιουρία υπερασβεστιουρία

Διευκρίνιση του τύπου της υπερασβεστιουρίας (1 και 3 δεν Διευκρίνιση του τύπου της υπερασβεστιουρίας (1 και 3 δεν επηρεάζονται από τη δίαιτα)επηρεάζονται από τη δίαιτα)

Παροδική υπερασβεστιουρία σε γυναίκες που λαμβάνουν ασβέστιοΠαροδική υπερασβεστιουρία σε γυναίκες που λαμβάνουν ασβέστιο per per osos πριν την εμμηνόπαυση (κατόπιν καταστέλλεται η πριν την εμμηνόπαυση (κατόπιν καταστέλλεται η D D33 και ΡΤΗ) και ΡΤΗ)

ΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

Οξαλικά και λιθογένεσηΟξαλικά και λιθογένεση

20 – 40 mg20 – 40 mg/24ωρο/24ωρο 60% από γλυκίνη, υδροξυπρολίνη, γλυκολικό οξύ60% από γλυκίνη, υδροξυπρολίνη, γλυκολικό οξύ 25 – 30% από ασκορβικό οξύ25 – 30% από ασκορβικό οξύ 10 – 15% από τροφές (σπανάκι, σοκολάτα, κακάο, 10 – 15% από τροφές (σπανάκι, σοκολάτα, κακάο,

μπάμιες, αράπικα φυστίκια)μπάμιες, αράπικα φυστίκια) Αυξάνεται με τον περιορισμό του ασβεστίου των τροφώνΑυξάνεται με τον περιορισμό του ασβεστίου των τροφών Έλλειψη βακτηρίων εντέρου Έλλειψη βακτηρίων εντέρου αυξημένη απορρόφηση αυξημένη απορρόφηση Σύνδρομο δυσαπορροφήσεωςΣύνδρομο δυσαπορροφήσεως

ΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΠρωτεΐνεςΠρωτεΐνες

Υπερβολική κατανάλωση Υπερβολική κατανάλωση αύξηση αύξηση

ασβεστίου, ουρικού οξέος, οξαλικών ασβεστίου, ουρικού οξέος, οξαλικών

μείωση κιτρικών καιμείωση κιτρικών και pH pH στα ούρα στα ούρα

Η επίδραση του λίπους των τροφών είναι Η επίδραση του λίπους των τροφών είναι

αμφισβητήσιμηαμφισβητήσιμη

ΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

Νεφρική Σωληναριακή ΟξέωσηΝεφρική Σωληναριακή Οξέωση

Μεταβολική οξέωση που οφείλεται σε διαταραχή Μεταβολική οξέωση που οφείλεται σε διαταραχή απέκκρισης Ηαπέκκρισης Η++ στο σωληνάριο και οξινοποίηση των στο σωληνάριο και οξινοποίηση των ούρωνούρων

Τύπος 1, 2 και 4Τύπος 1, 2 και 4

Τύπος 1: Αδυναμία οξινοποίησης των ούρων Τύπος 1: Αδυναμία οξινοποίησης των ούρων

επί συστηματικής οξέωσηςεπί συστηματικής οξέωσης

ΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

ΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Campbell’s Urology, 2007Campbell’s Urology, 2007

Φλεγμονώδης λιθίασηΦλεγμονώδης λιθίαση

Βακτήρια που διασπούν την ουρία Βακτήρια που διασπούν την ουρία (ουρεάση)(ουρεάση)

ΠρωτέαςΠρωτέας ΑύξησηΑύξηση pH pH Εναμμώνιο φωσφορικό μαγνήσιο Εναμμώνιο φωσφορικό μαγνήσιο

(στρουβίτης)(στρουβίτης) Συχνότερη στις γυναίκεςΣυχνότερη στις γυναίκες

ΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Πρόκληση λιθίασης από τον Πρόκληση λιθίασης από τον Proteus mirabilis Proteus mirabilis (φλεγμονώδης λιθίαση)(φλεγμονώδης λιθίαση)

Campbell’s Urology, 2007Campbell’s Urology, 2007

ΙστορικόΙστορικό

Κλινικά ευρήματαΚλινικά ευρήματα

Εργαστηριακός έλεγχοςΕργαστηριακός έλεγχος

ΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΙστορικόΙστορικό ΟικογενέςΟικογενές Φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρουΦλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου ΟυρολοιμώξειςΟυρολοιμώξεις Νεφρική σωληναριακή οξέωσηΝεφρική σωληναριακή οξέωση ΚυστινουρίαΚυστινουρία ΑκινησίαΑκινησία Φάρμακα:Φάρμακα:

- ακεταζολαμίδη (ασβέστιο)- ακεταζολαμίδη (ασβέστιο)- χλωροθειαζίδες (ουρικό οξύ)- χλωροθειαζίδες (ουρικό οξύ)- αλλοπουρινόλη, Βιταμίνη- αλλοπουρινόλη, Βιταμίνη D D (ξανθίνη, ασβέστιο) (ξανθίνη, ασβέστιο)- βιταμίνη- βιταμίνη C (> 2 mg/ C (> 2 mg/24ωρο) (υπεροξαλουρία)24ωρο) (υπεροξαλουρία)

ΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Κλινικά ευρήματαΚλινικά ευρήματα

Κωλικός, αιματουρία, ναυτία, έμετοςΚωλικός, αιματουρία, ναυτία, έμετος ΑσυμπτωματικήΑσυμπτωματική

Σημεία απόφραξης:Σημεία απόφραξης: Αυχένας κάλυκαΑυχένας κάλυκα Πυελοουρητηρική συμβολήΠυελοουρητηρική συμβολή Σημείο διασταύρωσης ουρητήρα – λαγονίων αγγείωνΣημείο διασταύρωσης ουρητήρα – λαγονίων αγγείων Κυστεοουρητηρική συμβολήΚυστεοουρητηρική συμβολή Γυναίκες: οπίσθια επιφάνεια πυέλου (διασταύρωση με τον πλατύ Γυναίκες: οπίσθια επιφάνεια πυέλου (διασταύρωση με τον πλατύ

σύνδεσμο και τα πυελικά αγγεία)σύνδεσμο και τα πυελικά αγγεία)

Δ.Δ. από οξεία σκωληκοειδίτιδα, σαλπιγγίτιδα, γαστρεντερίτιδα,Δ.Δ. από οξεία σκωληκοειδίτιδα, σαλπιγγίτιδα, γαστρεντερίτιδα,ρήξη ανευρύσματος κοιλ. αορτής, θρομβώσεις νεφρικών αγγείωνρήξη ανευρύσματος κοιλ. αορτής, θρομβώσεις νεφρικών αγγείων

ΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Εργαστηριακές εξετάσειςΕργαστηριακές εξετάσεις

Γενική ούρωνΓενική ούρων (stick): pH, (stick): pH, ερυθροκύτταρα, ερυθροκύτταρα, πυοσφαίρια, ειδικό βάροςπυοσφαίρια, ειδικό βάρος

Καλλιέργεια ούρων επί υπάρξεως πυοσφαιρίων ή Καλλιέργεια ούρων επί υπάρξεως πυοσφαιρίων ή πυρετούπυρετού

Επί πυρετού επίσης: Επί πυρετού επίσης: Γενική αίματος,Γενική αίματος, CRP CRP, βιοχημικός έλεγχος, βιοχημικός έλεγχος

ΕΑΕΑU Guidelines, 2007U Guidelines, 2007

ΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Ακτινολογικός έλεγχοςΑκτινολογικός έλεγχος

Απλή ακτινογραφία Ν.Ο.Κ.Απλή ακτινογραφία Ν.Ο.Κ.

Υπερηχογράφημα νεφρώνΥπερηχογράφημα νεφρών

Ενδοφλέβιος ουρογραφίαΕνδοφλέβιος ουρογραφία

Αξονική τομογραφία (ελικοειδής)Αξονική τομογραφία (ελικοειδής)

ΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Ακτινολογικός έλεγχοςΑκτινολογικός έλεγχος

Απλή ακτινογραφία Ν.Ο.Κ.Απλή ακτινογραφία Ν.Ο.Κ. Θέση, σχήμα, μέγεθος νεφρών, οστάΘέση, σχήμα, μέγεθος νεφρών, οστά 90% ακτινοσκιεροί90% ακτινοσκιεροί Φωσφορικό ασβέστιο: οι πλέον ακτινοσκιεροίΦωσφορικό ασβέστιο: οι πλέον ακτινοσκιεροί Οξαλικό ασβέστιο: μικρότερης έντασηςΟξαλικό ασβέστιο: μικρότερης έντασης Κυστίνη: 0,5 φορές λιγότερο ακτινοσκιεροί από εκείνης Κυστίνη: 0,5 φορές λιγότερο ακτινοσκιεροί από εκείνης

του οξαλικού ασβεστίουτου οξαλικού ασβεστίου Ουρικοί:Ουρικοί: matrix matrix ακτινοδιαπερατοί ακτινοδιαπερατοί

ΜέγεθοςΜέγεθος:: 2 mm2 mm (οξαλικό ασβέστιο), (οξαλικό ασβέστιο), 3 3 –– 4 mm4 mm (κυστίνη) (κυστίνη)

ΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Ακτινολογικός έλεγχοςΑκτινολογικός έλεγχος

ΥπερηχογράφημαΥπερηχογράφημα

ΛίθοιΛίθοι > 5 mm: > 5 mm: 100% αξιοπιστία100% αξιοπιστίαΛίθοιΛίθοι 2,5 – 5 mm: 2,5 – 5 mm: 96%96%ΛίθοιΛίθοι < 2 mm: < 2 mm: 85% αξιοπιστία85% αξιοπιστία

Δεν απεικονίζεται ο ουρητήραςΔεν απεικονίζεται ο ουρητήρας Απόλυτη ένδειξη σε εγκύους, σε νεφρική Απόλυτη ένδειξη σε εγκύους, σε νεφρική

ανεπάρκεια ή αλλεργία στα ιωδιούχαανεπάρκεια ή αλλεργία στα ιωδιούχα Διεγχειρητική χρήσηΔιεγχειρητική χρήση

ΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

EEνδοφλέβιος πυελογραφίανδοφλέβιος πυελογραφία Μορφο-λειτουργική εξέτασηΜορφο-λειτουργική εξέταση Λίθοι με πυκνότητα μικρότερη, ίση ή μεγαλύτερη Λίθοι με πυκνότητα μικρότερη, ίση ή μεγαλύτερη

από το σκιαγραφικόαπό το σκιαγραφικό 90% λίθων 90% λίθων < 4 mm< 4 mm

50% λίθων50% λίθων 5 – 7 mm 5 – 7 mm Αντενδείξεις: αλλεργία στο σκιαγραφικό, λήψη Αντενδείξεις: αλλεργία στο σκιαγραφικό, λήψη

μετφορμίνης, πολλαπλούν μυέλωμα, κρεατινίνη > 2,5μετφορμίνης, πολλαπλούν μυέλωμα, κρεατινίνη > 2,5

αυτόματη αποβολήαυτόματη αποβολή

ΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Αξονική τομογραφίαΑξονική τομογραφία

SpiralSpiral (ελικοειδής) χωρίς χορήγηση σκιαγραφικού (ελικοειδής) χωρίς χορήγηση σκιαγραφικού

ΠλεονεκτήματαΠλεονεκτήματα- ειδικότητα και ευαισθησία ίδια με της πυελογραφίας- ειδικότητα και ευαισθησία ίδια με της πυελογραφίας

- ανάδειξη λίθων ουρικού και ξανθίνης- ανάδειξη λίθων ουρικού και ξανθίνης

- αποφυγή σκιαγραφικού- αποφυγή σκιαγραφικού

ΜειονεκτήματαΜειονεκτήματα- υψηλότερη δόση ακτινοβολίας- υψηλότερη δόση ακτινοβολίας

- διαθεσιμότητα και κόστος- διαθεσιμότητα και κόστος

ΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΛΙΘΙΑΣΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑ ΝΕΦΡΩΝΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑ ΝΕΦΡΩΝ

Ασθενής 1Ασθενής 1

ΑΠΛΗ ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑ Ν.Ο.Κ.ΑΠΛΗ ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑ Ν.Ο.Κ.

Ασθενής 1Ασθενής 1

ΕΝΔΟΦΛΕΒΙΟΣ ΠΥΕΛΟΓΡΑΦΙΑΕΝΔΟΦΛΕΒΙΟΣ ΠΥΕΛΟΓΡΑΦΙΑ

Ασθενής 1Ασθενής 1

ΕΛΙΚΟΕΙΔΗΣ ΕΛΙΚΟΕΙΔΗΣ ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ

Ασθενής 1Ασθενής 1

ΕΛΙΚΟΕΙΔΗΣ ΕΛΙΚΟΕΙΔΗΣ ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ

Ασθενής 1Ασθενής 1

Ασθενής 1Ασθενής 1

ΣΠΙΝΘΗΡΟΓΡΑΦΗΜΑ ΝΕΦΡΩΝΣΠΙΝΘΗΡΟΓΡΑΦΗΜΑ ΝΕΦΡΩΝ DMSA DMSA

Ασθενής 1Ασθενής 1

Ασθενής 2Ασθενής 2

Ασθενής 2Ασθενής 2

Ασθενής 2Ασθενής 2

Ασθενής 3Ασθενής 3

Ασθενής 3Ασθενής 3