บทความ คนพิการ

16
ปีท่ 1 ฉบับที่ 7 ประจำเดือนธันวาคม พ.ศ. 2555 พื้นที่แบ่งปันความรู้ สู่ระบบสุขภาพที ่เป็นธรรมและยั ่งยืน www.hsri.or.th สู่ความ เป็นธรรม ระบบบริการสุขภาพ คนพิการ

Upload: tang-nueng

Post on 31-Oct-2015

435 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

บทความ คนพิการ

TRANSCRIPT

ปท 1 ฉบบท 7 ประจำเดอนธนวาคม พ.ศ. 2555 พนทแบงปนความร สระบบสขภาพทเปนธรรมและยงยน

www.hsri.or.th

สความ เปนธรรม ระบบบรการสขภาพ

คนพการ

จลสาร HSRI Forum จดทำโดย สถาบนวจยระบบสาธารณสข ทปรกษา นพ.พงษพสทธ จงอดมสข พญ.วชรา รวไพบลย ทพ.จเร วชาไทย ภก.สรชย จำเนยรดำรงการ ภญ.พรพศ ศลขวธท นพ.บญชย กจสนาโยธน ผศ.ดร.จรวยพร ศรศศลกษณ นพ.คณตสรณ สมฤทธเดชขจร บรรณาธการ นพ.พงษพสทธ จงอดมสข กองบรรณาธการ นธภา อดมสาล ฐตมา นวชนกล ศภฑต สนธนช

สวสดครบ...จลสารHSRIForum มาพบกบทานผอานในชวงเปลยนพทธศกราช

ใหมสป 2556 ถงแมวาในรอบปทผานมา สงคมไทยจะไมตองเผชญกบอบตภย

จากธรรมชาตทรายแรงเหมอนดงปทแลวมา รวมทงไมเกดเหตการณ ‘วนสนโลก’

ตามคำรำลอกน แตกประมาทไมได เนองจากภยจากธรรมชาตเปนเรองทไมไดอยไกลจากตว

มนษย อกทงมนษยยงมสวนทำใหเกด ดงนนเราทกคนจงตองชวยกนลดการบรโภคเพอถนอม

โลกใบนเอาไวใหนานทสด

องคการสหประชาชาตไดกำหนดใหวนท 3 ธนวาคมของทกป เปนวนคนพการสากล

ประจำป เพอระลกถงวนครบรอบทสมชชาใหญแหงองคการสหประชาชาตมมตรบแผนปฏบตการ

โลกวาดวยเรองคนพการ เพอใหทวโลกตระหนกถงความสำคญของคนพการทจะตองไดรบการ

ปฏบตตามหลกสทธมนษยชน ซงประเทศไทยไดเขาเปนภาคและยนสตยาบนสารตามอนสญญาวา

ดวยสทธคนพการขององคการสหประชาชาตในป 2551 ดวย แตทงนกยงมคนพการจำนวน

มากในสงคมทยงเขาไมถงสทธตางๆ โดยเฉพาะการบรการดานสขภาพ

วารสาร HSRI Forum ฉบบน

จงไดนำเสนอประเดน ‘สความ

เปนธรรมระบบบรการสขภาพ

คนพการ’ เปนรายงานพเศษ

เพอนำเสนอใหเหนวาคนพการใน

สงคมไทยยงไมไดรบความเปน

ธรรมในเรองใดบาง โดยเฉพาะ

ในดานการเขาถงการบรการดาน

สขภาพ ความเหลอมลำในเรอง

อปกรณเครองชวยคนพการของ

ทง 3 กองทน คอสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการ กองทนประกนสงคม และกองทนหลกประกน

สขภาพแหงชาต

อยางไรกตาม หนวยงานตางๆ ทเกยวของ ไมวาจะเปนสมาคมคนพการตางๆ รวมทง

สถาบนสรางเสรมสขภาพคนพการ (สสพ.) เครอสถาบนวจยระบบสาธารณสข ตลอดจนภาค

ตางๆ กไดรวมกนผลกดนนโยบายสาธารณะผานชองทาง ‘สมชชาสขภาพแหงชาต’ เพอ

นำนโยบายไปสการปฏบต ใหคนพการเขาถงสทธ ลดความเหลอมลำตางๆ จากการประชม

สมชชาสขภาพแหงชาตครงท 3 เมอป 2553 ทประชมกไดเหนชอบมตตางๆ ทสำคญ และใน

การประชมสมชชาสขภาพแหงชาตครงท 5 ชวงเดอนธนวาคมทผานมาน กมการรายงาน

ความคบหนาในการแปรมตไปสการปฏบต ทานผอานสามารถตดตามไดจากจลสาร HSRI

Forum ฉบบน

นอกจากน ยงมเรองราวของ ‘ทมไมเลอย’ เปนทมงานดานเวชกรรมฟนฟผปวยและ

ผพการในโรงพยาบาลสมเดจพระยพราชกฉนารายณ จ.กาฬสนธ ซงปรบเปลยนการทำงาน

แบบตงรบอยในโรงพยาบาลออกไปทำงานเชงรกตงแตป 2548 ดวยการไปเยยมบานเยยม

ครอบครวผปวยและผพการทเขาไมถงบรการของรฐ เพอใหมคณภาพชวตทดขน ไมใชเฉพาะ

การรกษาดานสขภาพรางกายเทานน แตพวกเขาดแลผปวยและครอบครวดวย ‘หวใจแหง

ความเปนมนษย’ และชวยกนแพรเมลดพนธแหงความดใหงอกงามออกไป...พลกอานได

ในฉบบ สวสดครบ..!

บ ท บ ร ร ณ า ธ ก า ร

สารบญ

CONTENT 03

07

10

12

14

รายงานพเศษ สความเปนธรรม

ระบบบรการสขภาพคนพการ เสนทางสสขภาพทเปนธรรมและยงยนมตสมชชาสขภาพ2555

เรงรด“สรางความเปนธรรม”

การเขาถงบรการสขภาพของคนพการ แกะกลองงานวจย 5สถานการณ“คนพการ”

กบความเหลอมลำทางรายได

และโอกาสทางการศกษา ตนกลาความรสตนแบบสขภาพ ‘ทมไมเลอย’ตนแบบบรการสขภาพ

เชงรกเพอคนดอยโอกาสและพการ เกาะกระแสหองสมด100ปพอเสมจดเสวนา

โลกการอานตอยอดการเรยนรท

ไมสนสดฯลฯ

นพ.พงษพสทธจงอดมสข

ผอำนวยการสถาบนวจยระบบสาธารณสข

02 HSRI Forum : สความเปนธรรมระบบบรการสขภาพคนพการ

ร า ย ง า น พ เ ศ ษ

สความเปนธรรม ระบบบรการสขภาพคนพการ

ประเทศไทยมการจดต งหนวยงานเพอดแล “คนพการ” ในสงกดของกรม

ประชาสงเคราะห มาตงแตป พ.ศ.2483 แตเปนหนวยงานเลกๆ ในฝายสงเคราะห

คนไรทพง กองสวสดการสงเคราะห เนนการสงเคราะหคนพการ อก 50 ปตอมา

จงม ‘พระราชบญญตการฟนฟสมรรถภาพคนพการพ.ศ.2534’ มการจดตงสำนกงาน

คณะกรรมการฟนฟสมรรถภาพคนพการ มหนาทในการสงเคราะห พฒนา และฟนฟสมรรถภาพ

คนพการ กระทงปจจบนมการดำเนนงานภายใต ‘พระราชบญญตสงเสรมและพฒนา

คณภาพชวตคนพการพ.ศ.2550’

สาระสำคญของ พ.ร.บ.ฉบบนกคอ มวตถประสงคเพอ

ปรบปรงวธการสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการให

มความเหมาะสมยงขน กำหนดบทบญญตเพอคมครอง

สทธคนพการเพอมใหมการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรม

เพราะเหตทางกายหรอสขภาพ ใหคนพการมสงอำนวยความ

สะดวกในสาธารณะและความชวยเหลออนจากรฐ ตลอดจนรฐ

ตองสงเคราะหคนพการใหมชวตทดและพงตนเองได

03HSRI Forum : สความเปนธรรมระบบบรการสขภาพคนพการ

นอกจากน พ.ร.บ.ฉบบดงกลาว ยงกำหนดใหมการแตงตง ‘คณะกรรมการสงเสรมและ

พฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาต’ ขนมา โดยมนายกรฐมนตรเปนประธาน และมการ

จดตง ‘สำนกงานสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาต’อยในสงกดของ

กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย มฐานะเทยบเทากรม ทำหนาทในการ

เสนอนโยบาย แผนหลก และโครงการตางๆ ทเกยวกบการสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคน

พการเพอใหคณะรฐมนตรพจารณาเหนชอบ และมอบหมายใหหนวยงานทเกยวของรบไป

ดำเนนงานตอไป รวมทงใหมการจดตงกองทนสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ

อยางไรกตาม แมวาจะม พ.ร.บ.ฉบบดงกลาว รวมถงมการบญญตไวในรฐธรรมนญ

พ.ศ.2550 เรองการคมครองศกดศรความเปนมนษยและความเสมอภาคของบคคล รวมถงการ

หามเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมเพราะเหตแหงความพการ ตลอดจนการทรฐบาลไทยไดเขา

เปนภาคและยนสตยาบนสารตาม “อนสญญาวาดวยสทธคนพการขององคการสหประชาชาต”

เมอเดอนกรกฎาคม 2551 แลวกตาม แตในทางปฏบตยงปรากฏ “ความเหลอมลำไมเปนธรรม”

กบคนพการในหลายๆ ดานโดยเฉพาะการเขาถงบรการสขภาพของคนพการ เชน

คนพการตองประสบอปสรรคในการเขารบบรการทางการแพทย ทงในเรองคาใชจายใน

การเดนทาง คารกษาพยาบาล และการรอรบการรกษาทตองใชเวลานาน ตลอดจนอาคาร

สถานท อปกรณ หรอสอทไมเออตอการเขาถงและใชประโยชนไดของคนพการ ประกอบกบ

ความยากจนของคนพการและครอบครว ทำใหคนพการถกทอดทง ไมไดรบการปฏบตท

เหมาะสม ไมสามารถเขาถงการฟนฟสมรรถภาพ และมกถกละเมดสทธขนพนฐาน

คนพการตองประสบปญหาดานสขภาพ เนองจากขาดความรในการดแลรกษาสขภาพท

ถกตองและถกวธ มภาวะโภชนาการทสงผลใหเกดโรคภยไขเจบตางๆ เชน โรคอวน ความดน

โลหตสง ขาดสารอาหาร ไมสามารถออกกำลงกายหรอไมไดรบคำแนะนำในการออกกำลงกาย

ทถกวธ เปนผลใหเกดโรคแทรกซอนหรอเกดการเสอมสภาพของอวยวะ

นอกจากนหนวยบรการขนตนทใหบรการดานสาธารณสขอาท โรงพยาบาลชมชน

โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตำบลศนยบรการสาธารณสขชมชนยงขาดแคลนเอกสาร

เพอเผยแพรขาวสารดานสขภาพแกคนพการขาดแคลนอปกรณเครองชวยคนพการ

ทจะใหบรการอยางเหมาะสมและทวถงและไมสามารถจดสงอำนวยความสะดวกขนพนฐาน

สำหรบคนพการได เนองจากขอจำกดดานงบประมาณและขอจำกดของสถานท เชน ไมม

ทางลาดหรอหองนำสำหรบคนพการเปนตน

ความเหลอมลำ ไมเปนธรรมท

ตองเรงขจด สถาบนสรางเสรมสขภาพคนพการ(สสพ.) เครอสถาบน

วจยระบบสาธารณสข เปนองคกรหนงทแมจะตงขนอยางเปน

ทางการในป 2552 แตกทำงานดานคนพการมาอยางตอเนอง

ตงแตป 2547 มเปาหมายหลก คอ สรางเครอขายหรอ ‘ชมชน

ผพการ’ พฒนาคนทำงานดานคนพการ เพอใหสงคมวง

กวางมความร ความเขาใจชวตของผพการ คนพการมสข

ภาวะทดและอยในสงคมทมความแตกตางหลากหลายอยาง

รมเยนเปนสข

พญ.วชรา รวไพบลยผอำนวยการ สสพ. กลาวถง

ภาพรวมสถานการณความไมเปนธรรมทคนพการเผชญอย

ในปจจบนวา ในดานสขภาพ แมจะมระบบหลกประกนสขภาพ

ถวนหนาแล วกตาม แตกมคน

จำนวนหนงไมสามารถเขาถงสทธ

ดานสขภาพอยางทควรจะเปน ซง

การเขาไมถงจะมหลายแบบ

“ ในกล มคนพการท เ ห น ได

ชดเจนทสดคอ การไมมบรการ

อยางทตองการในระบบบรการ

สขภาพ แมวาในกฎหมายทง พ.ร.บ.สงเสรมและพฒนาคณภาพ

ชวตคนพการ และ พ.ร.บ.หลกประกนสขภาพ มระบสทธไว

อยางชดเจน แตพอไปดในระบบกลบไมม หรอวามบรการอย

ในสถานพยาบาลแตวาเขาไมถงหรอมไมเพยงพอ เชน มบรการ

สถานการณคนพการในประเทศไทย พ.ร.บ.สงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ พ.ศ.2550 ใหความหมายของคนพการวา

หมายถง บคคลทมขอจำกดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจำวนหรอการมสวนรวมทางสงคม เนองจากมความบกพรองทางการเหน การไดยน การเคลอนไหว การสอสาร จตใจ อารมณ พฤตกรรม สตปญญา การเรยนร หรอความบกพรองอนใด ประกอบกบมอปสรรคดานตางๆ และมความจำเปนเปนพเศษทจะตองไดรบความชวยเหลอ ฯลฯ

จากการสำรวจของสำนกงานสถตแหงชาต พ.ศ.2545 พบวา ประเทศไทยมคนพการรอยละ 1.7 ของประชากร และเพมขนเปนรอยละ 2.9 หรอประมาณ 1.9 ลานคนในป 2550 ขณะทขอมลจากสำนกงานสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาต ระบวา มคนพการทวประเทศทมาขนทะเบยนตงแตวนท 1 พฤศจกายน 2537- 30 พฤศจกายน 2555 รวม 1,549,553 คน เสยชวตแลว 234,523 คน คงเหลอคนพการทขนทะเบยนจำนวน 1,315,030 คน

สวนขอมลคนพการทลงทะเบยนในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนานน ในรายงานประจำป 2554 ของสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต (สปสช.) ระบวามจำนวน 1,074,607 คน มคนพการเขามารบบรการจำนวน 429,532 คน คดเปนรอยละ 39.97 ของคนพการทลงทะเบยน และมผรบบรการอปกรณเครองชวยความพการจำนวน 25,653 คน คดเปนรอยละ 2.39

04 HSRI Forum : สความเปนธรรมระบบบรการสขภาพคนพการ

ไขสนหลง จะฝกนงยนเดนอยางเดยวไมได แตจะตองมวลแชร หรอคนพการขาขาดแมจะหด

เดนกจะตองมขาเทยมสนบสนน ซงในทสดอปกรณเหลานจะเปนเสมอนสวนหนงของรางกายท

ตองมไวใชตลอดชวต แตระบบบรการของเรากยงตอบสนองใหเปนเชนนนไมได บอยครงทคน

พการตองรอควเพอทำขาเทยมหรอขอรบรถเขนใหมทดแทนของเกาทชำรดเปนเดอนๆ เปน

ตวอยางรปแบบบรการทจะตองมการพฒนากนตอไป สวนผพการทางจตทางดานสตปญญา

และดานการเรยนร ปจจบนสถานบรการมความจำกดมากยงกวา เชน ถาอยตางจงหวด

โรงพยาบาลประจำจงหวดอาจไมมบรการทางดานน กตองวงเขามารบบรการจากโรงพยาบาล

หรอสถาบนเฉพาะทางใน กทม.”

ขณะเดยวกนในระหวาง 3 กองทนประกนสขภาพของไทยกยงพบความเหลอมลำกนอย

คอ กองทนหลกประกนสขภาพแหงชาต กองทนประกนสงคม และกองทนสวสดการรกษา

พยาบาลขาราชการ มความแตกตางกนในสทธและอตราคาบรการ แมจะเปนรายการเดยวกน

แตรายละเอยดไมเทาเทยมกน เชน อปกรณเครองชวยฟงของระบบกองทนประกนสงคมใหเบก

ในอตรา 7,000 บาท สวนในระบบหลกประกนสขภาพแหงชาตให 13,000 บาท เปนตน

สำหรบเรองของการศกษา ยงถอวาเปนนยสำคญของการเขาไมถงบรการสขภาพ พญ.วชรา

มองวา บรการสขภาพ จะตองเรมตนทการรบรขอมล และการทำใหประชาชนสามารถทำความ

เขาใจขอมลจนถงขนนำไปใชในการดแลจดการสขภาพตนเองไดดวย เชน คนพการบางคนไมร

และไมเขาใจวาตนเองเปนอะไร ฉะนนการเขาถงบรการสขภาพจะเปนไปไดดขนถาคนพการม

ระดบความรทสงขน และมฐานขอมลความรทเพยงพอและสามารถเขาถงและใชประโยชนได

จรง

“การเขาถงความรดานสขภาพมความเกยวโยงกบระดบการศกษา เพราะการเขาถงขาวสาร

ดานสขภาพจะทำไดดตองมพนฐานการศกษาท เพยงพอดวย คนพการบางประเภท

มอปสรรคจากความพการในการเขาถงความร ไมวาจะเปนหหนวกทขาดลาม หรอคนตาบอดก

มองไมเหนขอมลทเปนสอสงพมพหรอภาพทำใหเปนอปสรรคตอการปฏบตตามคำแนะนำ

ทางการแพทยและการรกษา เชน การกนยาตามคำแนะนำของเภสชกร ซงอาจมปญหาภายหลง

เพราะคนพการตาบอดคลำเมดยาแลวอาจจำไมได หรอหหนวกฟงคำอธบายไมเขาใจ”

แกชองโหว ผรบบรการตองรวมขบเคลอนนโยบาย พญ.วชรา กลาวถงทมาของปญหาระบบบรการและการฟนฟสขภาพคนพการวา ทผานเรา

ยงไมไดเอา “ผรบบรการ” มาเปนตวขบเคลอนระบบ เราใช “ผใหบรการ” เปนตวขบเคลอน

ระบบ ฉะนนอะไรทมอยในระบบจงมาจากกรอบความคดของ “ผใหบรการ” โดยเฉพาะ

ถากรอบความคดของผใหบรการสอดคลองกบผมอำนาจการตดสนใจนโยบายกจะเกดไดงาย

“ภาพทเราเหนชดๆ คอการมชองวางระหวางผรบบรการกบผใหบรการ คอตวผใหบรการ

จะมองคความรหรอมกรอบความคดตอสขภาพเปนแบบการเอาโรคเปนตวตง จงคดหาวธการ

เยยวยารกษา ทงทจรงแลวตองหาวธการอนดวย ไมใชแคใหยา ผาตด เพราะความพการไมใช

โรค แตเปนสภาวะสขภาพของคนทสญเสยความสามารถในการทำกจกรรมบางอยางไป ดงนน

ในการดแลจงตองฝกเพอฟนคนความสามารถหรอสมรรถนะขนมาใหไดมากทสด เชน ฝกฟนฟ

สมรรถภาพในการเดนหรอเคลอนท การทำกจวตรประจำวน การพด การสอสาร การอาน

เปนตน ซงบางกรณตองใชอปกรณเสรมชวย รวมทงอาจตองการการปรบสภาพแวดลอมทบาน

และททำงานดวย”

“ชวง 10 ปมานคนเรมเขาใจความจำเปนทตองมการฟนฟสมรรถภาพมากขน แตถงแคน

ยงไมพอ ตองขยายความเขาใจไปอก คอ กรอบคดเพยงฝกใหมความสามารถใชชวตเพยงแค

ในรพ.ไมได แตจะตองชวยเหลอใหคนพการสามารถใชชวตทพงพาตนเองในบานของตวเองได

ตลอดจนกลบไปใชชวตทางสงคมในบทบาทเดมของตวเองไดดวย การฝกฟนฟฯทเพยงพอตอง

ทำใหถงระดบน”

ดานสขภาพใหกบคนพการในระดบโรงพยาบาลศนยแตใน

โรงพยาบาลระดบชมชนไมม หรอมบรการอยทโรงพยาบาล

แตไมสามารถเดนทางไปถงโรงพยาบาลได หรอไปถงไดก

ตองรอควยาวมาก เพราะเจาหนาทใหบรการมนอยเกนไป

นนคอบรการของคนพการยงไมมอยางเพยงพอ และกระจาย

อยางทวถง

สำหรบเรองการเดนทางนนนอกจากคาใชจายจะเปน

อปสรรคแลว ยงมปญหาในมตอนอก เชน จะเดนทางดวยรถ

โดยสารสาธารณะกพบวามความลำบากในการขนลง ตองม

คนชวยอมหรอยกรถเขนวลแชร บางครงรถรบจางกปฏเสธ

ไมยอมรบเพราะยงยากเสยเวลา ทสำคญอกประการหนง คอ

ไมมคนไปดวยหรอมาคอยดแลเพราะญาตจะตองไปทำหนาท

การงานของตนเอง เหลานจงทำใหเสนทางของการเขาถง

บรการดมความซบซอน มอปสรรค หลายขนตอนมาก”

“ตวอยางอนๆ ของการไมมบรการตามสทธดานสภาพ

ไดแก การขาดบรการพนฐานในการฟนฟสมรรถภาพทจำเปน

สำหรบคนพการ เชน บรการฟนฟสำหรบบคคลสายตาเลอน

ราง บรการฟนฟดานการสอสารสำหรบเดกหตงและหหนวก

ทรวมถงเครองชวยฟงทเหมาะสมและการฝกสอสาร ทงใน

กรณทควรผาตดและไมตองผาตด หรอผทมความพการทางการ

ไดยนในภายหลงทเขารบการผาตดทำประสาทหเทยมมาแลวแต

บรการตามหลงเพอฝกการสอสารกลบไมม คนเจบปวยแลว

พการหลายรายไมสามารถกลบมาดำเนนชวตไดดงเดม

ตองมอปกรณเสรม เชน คนพการอมพาตจากการบาดเจบท

05HSRI Forum : สความเปนธรรมระบบบรการสขภาพคนพการ

ทผานมาแมวาจะมหนวยงานตางๆพยายามแกไขปญหาในการเขาถงบรการสขภาพ

ของคนพการทวาเวลาเมอจะมการขบเคลอนนโยบายมกจะถกถามและถกมองวาเปนการ

ทำแตเรองซำๆเดมๆซงจดนเปนการมองปญหาในภาพใหญทคนทวไปมกนกถงรปธรรม

คอความพการทางการเคลอนไหวและรางกายทเหนประจกษไดเทานนแตในความเปน

จรงแลวความพการมหลายแบบหลายประเภทการแกปญหาจงตองทำทละโจทย เชน

อปกรณเครองชวยของคนพการหหนวกตาบอด เคลอนไหวรางกายไมได หรอเดก

พการทางสตปญญาตางมความตองการทมรายละเอยดทไมเหมอนกน

ตอบโจทยปญหา ลงมอปฏบตจรง พญ.วชรา ไดกลาวถงการทำหนาทของ สสพ.ในชวงทผานมาวา ไดเนนดาน การเชอมโยง

เครอขายคนพการและหนวยงานททำงานเกยวของกบคนพการ รวมทงมการวเคราะหเชง

ยทธศาสตร วาทำไมเปาหมายทวางไวยงทำไมสำเรจ หากจะดำเนนการใหบรรลจดหมายจะ

ตองเตมอะไรลงไป ซงทผานมามการดำเนนการเปนประเดนๆ ไป งานวจยท สสพ. ดำเนน

การทำจะเปนงานวจยเชงปฏบตการเปนสวนใหญ โดยในการแกปญหาการเขาถงบรการของ

คนพการ เชน การพฒนาระบบการฟนฟโดยใชครอบครวและชมชนเปนฐาน โดยมการพฒนา

ความรวมมอกบภาควชาการอยางมหาวทยาลยในพนท ในการเขาไปศกษาถงความตองการท

จำเปนและพฒนาเปนโมเดลทสามารถนำมาขยายผลในทางปฏบตไปสผใหบรการในพนทหรอ

สถานพยาบาลอนๆ และขยายผลในเชงนโยบายโดยใหขอเสนอตอผกำหนดนโยบายทเกยวของ ท

ชดเจนอนหนงกคอเรองสถาปนกชมชนเพอคนพการทมหาวทยาลยในพนทไดลงไปออกแบบ

บานและสภาพแวดลอมเพอใหคนพการสามารถดำรงชวตทพงพาตนเองไดมากขน โดยทำทง

ดานการออกแบบ การบรการวชาการในชมชน และการจดการเรยนการสอนทนกศกษาได

เรยนรการทำงานกบชมชนดวย ซงมภาคทองถน คอ องคกรบรหารสวนตำบลหรอเทศบาลให

ความรวมมอและการสนบสนน อกทงยงไดเชอมกบหนวยงานของรฐในพนทเชน พฒนาสงคม

และความมนคงของมนษยจงหวด โรงพยาบาลชมชน และพฒนาชมชน เปนตน

ทงนน การวจยทกเรองจะประยกตใชกรอบแนวคด International Classification of

Functioning, Disability and Health, [ICF] ซงพฒนาโดยองคการอนามยโลกและไดรบการ

ยอมรบนำไปปฏบตในหลายๆประเทศแลว ทจะชวยทำใหเราเหนภาพสะทอนความสามารถ

และสมรรถนะของปจเจกบคคลและของประชากรในภาพรวม วาใครมความพการอยางไร

แคไหน จำเปนจะตองดแลใหบรการฟนฟฯ หรอใหบรการอปกรณทจำเปนอะไรบาง อปสรรค

ในการดำเนนชวตมอะไรบางทชดเจนขน ซงจะนำไปสการพฒนาระบบบรการฟนฟสขภาพท

ครบวงจร ทงนแนวคดดงกลาวไมเพยงประยกตใชในการวจย แตรวมไปถงการขยายความ

เขาใจกรอบความคดนไปยงบคลากรทางการแพทยเพอใหรวาความตองการของคนพการอย

ตรงไหนและจะมแนวทางการฟนฟสมรรถภาพไดอยางไรดวย

นอกจากน ยงมการพฒนาโมเดลหรอนวตกรรมบรการใหมๆ ซงรปธรรมในการพฒนา

ระบบบรการฟนฟทดำเนนการมาแลว เชน การพฒนาบรการฟนฟสมรรถภาพและฝกใช

ไมเทาขาวสำหรบคนตาบอด และกำลงทำเรองบรการเครองชวยฟง คอ เรมตงแตการตรวจ

คดกรองผสงอายทมความบกพรองทางการไดยนเพอใหคนกลมดงกลาวเขามาฟนฟรบบรการท

เหมาะสมตามความจำเปน

ทางดานการลดความเหลอมลำระหวางกองทนหลกประกนสขภาพ กำลงอยในระหวางการ

ศกษาวจยเพอใหเขาใจสถานการณปญหาทชดเจน เพอนำไปสการใหขอเสนอแนะเชงนโยบาย

ตอผทเกยวของ ซงในเบองตนกคอการนำรายการสทธประโยชนของคนพการทง 3 กองทน

มาด และทำความเขาใจวาทำไมบางกองทนจงใหสทธบางอยางไมเหมอนกน และการเขาถง

สทธอยางทเปนอยเปนอยางไร

จากนนในขนตอนตอไปจะมาดกนวารายการสทธทมปจจบน

เพยงพอหรอไมหรอยงมกลมไหนทยงขาด รายการของอปกรณ

เครองชวยความพการยงไมตอบโจทยความพการประเภท

ไหนกจะเสนอเตมเตมในสวนขาด ในอกดานหนงกตองสบคน

วาสงไหนมความคมคาสมควรบรรจเปนสทธประโยชน ซง

ตองเปนการทำงานรวมกน จงพยายามสรางกลไกใหคลายๆ

เรองยา คอ ทอาจมสกกองทนคอยขบเคลอนมาตรฐานอย

เรอยๆ หรอมกลไกกลางทคอยพจารณาปรบปรงรายการสทธ

ประโยชนอยางนอยปละครง โดยอาศยขอมลจากงานวจย

ความคมคา อตราเบกจาย วธการจาย และขอมลผลลพธ

การดำเนนการของแตละกองทนทใหบรการแกคนพการ ซง

ตองคอยๆ ทำไป เพราะคดวาเรองนทำครงเดยวคงจะยงไม

สมบรณ

ในดานการศกษา ไดพยายามวจยพฒนารปแบบทสราง

โอกาสทางการเรยนรและการศกษาเพอเดกพการไดมากขน

ใหมความสามารถเรยนรวมกบนกเรยนในโรงเรยนทวไปได

มากขน โดยมกรณทเรยกไดวาเปนตนแบบอนหนงคอทโรงเรยน

สนทรวจตร จงหวดนครพนม ทไดเกดกลไกในจงหวดท

สนบสนนสงเสรมใหเดกนกเรยนหหนวกสามารถเรยนรวมกบ

เดกทวไปได และมผลสมฤทธทางการเรยนรทดดวย

ทางดานการยกระดบเศรษฐฐานะเพอนำไปสการจดการ

สขภาพตนเองไดมากขนนน มการสงเสรมการเพมโอกาสการ

มอาชพของคนพการบนฐานทมการรวมกลมกน โดยแกนนำ

เคยมโอกาสฝกทกษะอาชพมากอน ในรปแบบกลมผลตภณฑ

คนพการ เชน การทำรถโยกสำหรบคนพการของสมาคมคน

พการ จงหวดสราษฎรธาน, กลมผลตภณฑ ศลปหตถกรรม

ของมลนธพทกษดวงตา อำเภอเมอง จงหวดลำปาง และ

ชมรมคนพการอำเภอวงเหนอ จงหวดลำปาง, กลมหตถกรรม

เยบปกประดษฐ จงหวดพะเยา, กลมงานบรการศนยลาม

ภาษามอ ของสมาคมคนพการจงหวดนครพนม เปนตน

“นอกจากนนสสพ.ยงพยายามศกษาวจยเพอตอบ

โจทยคนทมความพการจากหลายเหตปจจยหลายเงอนไข

เชนผสงอายจะทำอยางไรจงจะรกษาระดบความสามารถ

หรอสมรรถภาพในการดำรงชวตไวใหไดนานทสด เชน

กระตนใหมกจกรรมทำอยอยางสมำเสมอ การกระตน

ไมใหสมองเสอมการปองกนและการลดปจจยเสยงทงคน

พการและไมพการ”พญ.วชรายกตวอยาง

สวนการลดความเหลอมลำและความไมเปนธรรมของ

คนพการในชวง5–10ปขางหนานนพญ.วชราใหความ

เหนวาตองทำบนฐานทสมดลระหวางความจำเปนกบสงท

คนพการอยากไดเกยวกบบรการทางการแพทยทงนรฐ

กตองดเรองเชงระบบทสามารถจดใหไดโดยไมสงผลกระทบ

ตอระบบการคลงและการบรหารจดการสขภาพโดยรวม

ของประเทศดวย

06 HSRI Forum : สความเปนธรรมระบบบรการสขภาพคนพการ

เ ส น ท า ง ส ส ข ภ า พ ท เ ป น ธ ร ร ม แ ล ะ ย ง ย น

‘สมชชาสขภาพแหงชาต’ เปนกระบวน การขบเคลอนนโยบายสาธารณะเพอ

สขภาพแบบมสวนรวมของทกภาค

สวนในสงคม ตาม พ.ร.บ.สขภาพแหงชาต พ.ศ.2550

กำหนดใหมการจดประชมสมชชาสขภาพแหงชาต

อยางนอยปละ 1 คร ง เรมจดประชมสมชชา

สขภาพฯ ครงแรกในป 2551 มตทผานการรบรอง

จากทประชมจะมกระบวนการผลกดนใหนำไปส

การปฏบตหลายชองทาง เชน นำเสนอมตผาน

คณะกรรมการสขภาพแหงชาต เพอเสนอคณะ

รฐมนตรพจารณาใหความเหนชอบและมอบหมาย

หนวยงานทเกยวของไปดำเนนการ เปนตน

ขบเคลอนนโยบาย

ผานเวทสมชชาสขภาพฯ ในการประชมสมชชาสขภาพฯ ครงท 3 ใน

เดอนธนวาคม 2553 ประเดน ‘ความเปนธรรมใน

การเขาถงบรการสขภาพของคนพการ’ ไดถก

บรรจอยในวาระการประชมครงนนดวย โดยทประชม

ไดมมตออกมา 6 ขอหลก ดงน

ขอ 1 ขอใหคณะกรรมการพฒนาระบบการ

เงนการคลงดานสขภาพแหงชาต ตระหนกถงความ

สำคญของความแตกตาง เหล อมลำของสทธ

ประโยชน และกลไกการจายคาบรการในการดแล

สขภาพคนพการของระบบหลกประกนสขภาพ

ตางๆ ททำใหคนพการไมสามารถเขาถงบรการ

สขภาพไดตามความจำเปน ฯลฯ

ขอ2 ขอใหคณะกรรมการสงเสรมและพฒนา

คณภาพชวตคนพการแหงชาต พจารณามอบหมาย

ใหคณะอนกรรมการสงเสรมฯ คนพการประจำ

จงหวด รวมถงคณะอนกรรมการสงเสรมฯ คนพการ

กรงเทพฯ บรณาการประเดนการพฒนาสขภาพ

มตสมชชาสขภาพ 2555 เรงรด “สรางความเปนธรรม”

การเขาถงบรการสขภาพของคนพการ

07HSRI Forum : สความเปนธรรมระบบบรการสขภาพคนพการ

คนพการเขากบแผนพฒนาคณภาพชวตคนพการประจำจงหวด โดยใหสอดคลองกบแผน

พฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาต และใหบรรจในแผนพฒนายทธศาสตรระดบจงหวด

โดยเนนกระบวนการมสวนรวมจากทกภาคสวน รวมทงพจารณาจดสรรงบประมาณเพอการ

ลงทนและดำเนนการพฒนาสขภาพคนพการระดบจงหวดอยางเปนระบบ

ขอ3 ขอใหสถาบนสรางเสรมสขภาพคนพการ สวรส. และสถาบนการศกษา ดำเนนการ

พฒนาศกยภาพการวจยเพอสรางความรในการพฒนาคณภาพชวตคนพการใหมากขน

ขอ4 ขอใหกระทรวงสาธารณสข จดทำแผนพฒนาระบบบรการฟนฟสมรรถภาพคนพการ

ทางการแพทยเพอพฒนาศกยภาพของสถานบรการในทกสงกด เรงผลตและกระจายกำลงคน

อยางเหมาะสม

ขอ5ขอใหกระทรวงทเกยวของไดแก กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

กระทรวงสาธารณสข กระทรวงมหาดไทย กระทรวงศกษาธการ กระทรวงแรงงาน กระทรวง

คมนาคม กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และกระทรวงการทองเทยวและ

การกฬา พจารณากำหนดตวชวดระดบกระทรวงท เกยวของกบการพฒนาคณภาพชวต

คนพการ และตดตามประเมนผลอยางตอเนองไมนอยกวา 5 ป

ขอ6 ขอใหคณะกรรมการสขภาพแหงชาต พจารณาแตงตงคณะกรรมการสขภาพคน

พการเพอทำหนาทเชอมประสานหนวยงานและองคกรภาคเครอขายตางๆ ในการจดสมชชา

สขภาพเฉพาะประเดนวาดวยคนพการ เพอขบเคลอนและตดตามการดำเนนงานตามมต

สมชชาสขภาพแหงชาตในประเดนทเกยวของกบคนพการไปสการปฏบตของฝายตางๆ อยาง

เปนระบบและตอเนอง รวมถงการสนบสนนการสรางและจดการความรทเกยวของ

จากมตสมชชาฯ นำไปสการปฏบต หลงจากนนในวนท 26 เมษายน 2554 คณะรฐมนตรไดมมตรบทราบมตสมชชาสขภาพ

แหงชาตครงท 3 เรองความเปนธรรมในการเขาถงบรการสขภาพของคนพการ และไดมอบหมายให

หนวยงานทเกยวของรบไปดำเนนการตามมตทง 6 ขอ อยางไรกตาม การขบเคลอนตามมต

ดงกลาวในชวงระยะเวลาประมาณ 1 ปเศษมทงความคบหนาและประเดนทยงเปนอปสรรค

เชน มตขอ 1การลดความแตกตางเหลอมลำของสทธประโยชน และกลไกการจาย

คาบรการในการดแลสขภาพคนพการของหลกประกนสขภาพตางๆ ททำใหคนพการไมสามารถ

เขาถงบรการสขภาพไดตามความจำเปนนน เนองจาก ‘คณะกรรมการพฒนาระบบการเงน

การคลงดานสขภาพแหงชาต’ ซงถอวาเปนกลไกสำคญในการนำมตไปปฏบตไดถก

ยกเลกไปหลงจากทคณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 24 เมษายน 2555 ใหยกเลกระเบยบ

สำนกนายกรฐมนตรวาดวยการพฒนาระบบการเงนการคลงดานสขภาพแหงชาต พ.ศ.2553

จงทำใหขาดกลไกในการนำมตไปปฏบตเพอลดความเหลอมลำ

นอกจากน คณะกรรมการสขภาพคนพการทแตงตงขนมาเปนกลไกขบเคลอนนน มการ

ดำเนนงานคอนขางลาชา เพงจะมการขบเคลอนรวมกนอยางเปนระบบ โดยมสถาบนสรางเสรม

สขภาพคนพการ เครอสวรส. ทำหนาทเปนเลขานการ ประสานความรวมมอกบศนยสรนธร

เพอการฟนฟสมรรถภาพทางการแพทยแหงชาต กรมการแพทย และสภาคนพการทกประเภท

แหงประเทศไทย จดทำแผนการขบเคลอนงานรวมกนเปนแผนระยะสองป อกดานหนงกลไก

วชาการทสนบสนนการขบเคลอนยงมกำลงคนคอนขางนอยและยงขาดสมรรถนะดานการ

วเคราะหและสงเคราะหเชงยทธศาสตร สมรรถนะดานการวจยเชงนโยบายและระบบสขภาพ

สำหรบคนพการ ทสำคญยงไมมการสนบสนนงบประมาณเพอพฒนากลไกพฒนาศกยภาพ

และการทำวจยเพอหนนการขบเคลอนทเพยงพอ

ดงนน การประชมสมชชาสขภาพแหงชาตครงท 5 ระหวางวนท 18-20 ธนวาคม 2555

ณ ศนยประชมไบเทค บางนา กรงเทพฯ ทผานมา จงไดมการรายงานความกาวหนาและมมต

เพมเตมในประเดน ‘ความเปนธรรมในการเขาถงบรการสขภาพของคนพการ’ เพอใหการ

ขบเคลอนงานมความยดหยนสอดคลองกบบรบททเปลยนแปลงไป

เรงรด มต “สรางความ

เปนธรรม” เพอคนพการ จากการประชมสมชชาสขภาพแหงชาตครงท 5 ประจำป

2555 มประเดนทไดรบคดเลอกใหบรรจอยในวาระการประชม

จำนวน 9 ประเดนดวยกน เชน การจดการปญหาหมอกควน

ทมผลกระทบตอสขภาพ, ความปลอดภยทางอาหาร, เดก

ไทยกบไอท, พระสงฆกบสขภาวะ, ผลกระทบตอสขภาวะ

จากการเขาสประชาคมอาเซยนโดยเฉพาะสนคาและอาหาร

ทางการเกษตร ฯลฯ

08 HSRI Forum : สความเปนธรรมระบบบรการสขภาพคนพการ

นอกจากน ทประชมยงไดรบทราบผลการดำเนนงานตามมตสมชชาสขภาพแหงชาต

ทผานมา รวม 12 มต ซงในมต‘ความเปนธรรมในการเขาถงบรการสขภาพของคนพการ’

ในการประชมสมชชาสขภาพแหงชาตครงท 3 พ.ศ.2553 ทประชมไดพจารณารายงานผล

การดำเนนงานทจดทำโดยคณะกรรมการสขภาพคนพการแลว มมตดงน

ยนยน มตสมชชาสขภาพแหงชาตครงท 3 ประเดน ‘การสรางเสรมความเปนธรรมในการ

เขาถงบรการสขภาพคนพการ’

รบทราบผลการดำเนนงานตามมตของหนวยงานทเกยวของ รวมทงปญหา อปสรรค และ

ขอจำกดในการดำเนนงานตามมตบางขอ

ชนชม รฐบาลทมนโยบายใหลดความเหลอมลำของสทธประโยชนและการเขาถงบรการ

ของกองทนประกนสขภาพทง 3 กองทน (กองทนหลกประกนสขภาพแหงชาต กองทนประกน

สงคม และระบบสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการ) อยางเปนรปธรรม เรมดวยการประกาศ

นโยบาย ‘เจบปวยฉกเฉนรกษาทกททวถงทกคน’ เมอวนท 29 มนาคม 2555

หวงใย ในผลกระทบโดยตรงจากการยกเลกระเบยบสำนกนายกรฐมนตร วาดวยการ

พฒนาระบบการเงนการคลงดานสขภาพแหงชาต พ.ศ. 2553 ทสงผลใหคณะกรรมการพฒนา

ระบบการเงนการคลงดานสขภาพแหงชาตทไดรบการรองขอใหถอปฏบตตามมตขอ 1 ของมต

สมชชาสขภาพแหงชาตครงท 3 ในเรองการสรางเสรมความเปนธรรมในการเขาถงบรการ

สขภาพของคนพการนถกยกเลกไป ทำใหขาดกลไกทรบผดชอบนำขอมตไปปฏบต

มความกงวลวา ยงมหลายขอมตทยงไมไดดำเนนการสรางความเปนธรรมในการเขาถง

บรการสขภาพคนพการ และยงมไดเรงรดการดำเนนงานใหเกดเปนรปธรรมและสามารถนำไป

สการปฏบตไดจรงโดยเรวทสด

จงมมตเพอเรงรดการสรางเสรมความเปนธรรมในการเขาถงบรการสขภาพของคนพการ

ดงตอไปน

1. ขอใหทงกองทนหลกประกนสขภาพแหงชาต กองทน

ประกนสงคม และระบบสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการ

เรงดำเนนการในเรองดงตอไปน

1.1 สรางความเปนธรรมของสทธประโยชนทเกยวของกบ

บรการฟนฟสมรรถภาพทางการแพทย ตามประกาศกระทรวง

สาธารณสขวาดวยเรองบรการฟนฟสมรรถภาพโดยกระบวนการ

ทางการแพทยและคาใชจายในการรกษาพยาบาล คาอปกรณ

เครองชวยความพการ และสอสงเสรมพฒนาการสำหรบ

คนพการ พ.ศ.2552 ซงครอบคลมบรการ อปกรณเครองชวย

ความพการ ยาและเวชภณฑทไมใชยา และระบบการเงนการ

คลง ทงนควรมกลไกทจะทบทวนและปรบปรงสทธประโยชน

บรการและการคลงอยางตอเนอง โดยใหภาคประชาชนและ

ผแทนองคกรดานคนพการมสวนรวม

1.2 เรงรดตรวจสอบ และปรบปรงกฎหมาย ระเบยบ

กฎเกณฑ เพอขจดขอจำกดทเปนอปสรรคตอการเขารวมเปน

หนวยรวมจดบรการสขภาพสำหรบคนพการขององคกรดาน

คนพการ และองคกรปกครองสวนทองถน ทงนรวมถงการ

จดทำมาตรฐาน ระเบยบตางๆ ทเกยวของตามความจำเปน

1.3 ในชนตนระหวางการดำเนนงานตามขอ 1.2 ขอให

สปสช. สนบสนนหนวยงานตางๆ เชน สมาคม ชมรมคน

พการ ใหดำเนนการรวมจดบรการในรปแบบรายโครงการ

(project based) ตอไปกอน ทงนโดยใหครอบคลมทกประเภท

ความพการ

2. ขอใหศนยสรนธรเพอการฟนฟสมรรถภาพทางการแพทย

แหงชาต กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข เรงประกาศ

ใช ‘แนวทางการดำเนนงานตามประกาศกระทรวงสาธารณสข

เรองการบรการฟนฟสมรรถภาพโดยกระบวนการทางการ

แพทยและคาใชจายในการรกษาพยาบาล คาอปกรณ เครอง

ชวยความพการ และสอสงเสรมพฒนาการสำหรบคนพการ

พ.ศ.2552” เพอสงเสรมการพฒนาบรการ ตามประกาศ

กระทรวงสาธารณสข รายการบรการฯ ตามมาตรา 20 (1)

ของพระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ

พ.ศ.2550 โดยเรวทสด

3. ขอใหคณะกรรมการสขภาพคนพการ ประสานและ

สนบสนนการดำเนนการตามมตสมชชาสขภาพแหงชาตครงท

3 เรอง ‘ความเปนธรรมในการเขาถงบรการสขภาพของคน

พการ’ และการดำเนนการตามมตน แลวเสนอความคบหนา

รวมทงปญหาและอปสรรคตอสมชชาสขภาพแหงชาตครงท 7

ชองวางระหวางความเปนธรรมกบความเปนจรงใน

ปจจบนของบรการสาธารณะทมใหแกคนพการยงหางไกล

กนมากดงนนการขบเคลอนมต ‘ความเปนธรรมในการ

เขาถงบรการสขภาพของคนพการ’ จงเปนเรองสำคญ

มากทจะตองรวมมอกนทกวถทางและจะตองตดตามกน

ตอไปวาเสนทางสความเปนธรรมในเรองดงกลาวจะเปน

อยางไรตอไป

09HSRI Forum : สความเปนธรรมระบบบรการสขภาพคนพการ

แ ก ะ ก ล อ ง ง า น ว จ ย

5 สถานการณ คนพการ

กบความเหลอมลำทางรายได

และโอกาสทางการศกษา

คอลมนแกะกลองงานวจยฉบบน นำเสนอผลการศกษา “สถานการณ

คนพการในสงคมไทยโดยการวเคราะหขอมลการสำรวจความ

พการของสำนกงานสถตแหงชาต” โดย วชรา รวไพบลย,

ภมสข คณานรกษ, ขวญประชา เชยงไชยสกลไทย, นารรตน ผดผอง, แกวตา

วศวบำรงชย, กญจนา ดษยาธคม และภษต ประคองสาย ทศกษาสถานการณ

คนพการในสงคมไทยและปจจยทมความสมพนธกบระดบรายไดของผพการท

อยในวยทำงาน (อาย 15-59 ป)

การศกษาครงนใชขอมลทตยภมทเปนขอมลดบจาก “โครงการสำรวจ

ความพการและภาวะทพพลภาพพ.ศ.2545” และ “การสำรวจความ

พการพ.ศ.2550” ของสำนกงานสถตแหงชาต ซงการสำรวจใน 2 ครงนน

พบวา คนพการมจำนวนเพมขน โดยในป 2545 มผพการประมาณ 1.68 ลาน

คน และป 2550 ประมาณ 1.74 ลานคน แตถาพจารณาสดสวนของผพการ

ตอประชากรทง 2 ป จะพบวา สดสวนดงกลาวไมมการเปลยนแปลง คอ

สดสวนของผพการตอประชากรรวมทงสน ยงคงเฉลยเทากบรอยละ 2.7 ทงน

ขอคนพบจากการสำรวจความพการและภาวะทพพลภาพในสงคมไทย ม 5

สถานการณทสำคญ ดงน

ขอเสนอแนะจากการศกษา “สถานการณคนพการในสงคมไทยโดยการ

วเคราะหขอมลการสำรวจความพการของสำนกงานสถตแหงชาต” สรปวา กลมคนพการควรไดรบการชวยเหลอสนบสนนจากภาครฐ ดวยการยกระดบกลมคนพการทมรายไดตำใหสงขน โดยการสนบสนนการเขาถงทรพยากรอยางเปนธรรม การสรางโอกาสทางการศกษาของคนพการ โดยเพมจำนวนและปรบระบบของโรงเรยนใหมคณภาพและเขาถงไดจรง อกทงกระจายไปใหถงเขตชนบทหางไกล เพอสรางศกยภาพพนฐานทนำไปสการเขาถงขอมลขาวสาร การเพมทกษะในการประกอบอาชพ และการจดการสขภาพตนเองใหสามารถดำรงชวตทมคณภาพและพงพาตนเองไดมากขน รวมทงการจดสวสดการหรอบรการทางสงคมทจำเปนตามสทธพนฐานใหสามารถเขาถงกลมเปาหมายอยางแทจรง

ทงน ขอมลจากการศกษาจะถกนำไปเสนอใหหนวยงานทเกยวของใชเปนแนวทางในการวางแผน/กำหนดนโยบายสรางความเปนธรรมและเทาเทยมทางดานเศรษฐกจ และสงคมใหเหมาะสมกบคนพการในทกวยซงนบเปนกลมประชากรทเปนพลงแฝงของสงคม

10 HSRI Forum : สความเปนธรรมระบบบรการสขภาพคนพการ

1.คนพการจำนวนมากอยในชนบทและคนพการหญงมากกวาชาย

คนพการสวนใหญกระจายตวอยในเขตชนบท และมแนวโนมทเพมขน

(ป 2545 รอยละ 3.0 และป 2550 รอยละ 3.2) ในขณะทความหนาแนนของ

คนพการในเขตเมองมแนวโนมลดลง จากรอยละ 1.9 ในป 2545 เหลอรอยละ

1.5 ในป 2550 หรออาจกลาวไดวา เขตชนบทมโอกาสพบคนพการสงกวา

คนในเมองเกอบ 2 เทา และจำนวนของคนพการทอาศยอยในชนบทมากกวา

ในเมองถง 4 เทา โดยคนพการสวนใหญอยทภาคอสาน แตในภาคเหนอจะม

โอกาสพบคนพการหนาแนนหรอเปนสดสวนตอประชากรในพนทสงกวาใน

ภาคอนๆ และในภาพรวมจำนวนคนพการหญงมมากกวาคนพการชาย

แตคนพการชายในวยทำงานมมากกวาหญงและมแนวโนมเพมขนอยางชดเจน

(49.1%ในป 2545, 57% ในป 2550)ในขณะทในวยสงอายนน คนพการหญง

มมากกวาและมแนวโนมสงขนอยางชดเจนเชนกน (58.6% ในป 2545, 61.3%

ในป 2550)

เมอเปรยบเทยบจำนวนคนพการตามกลมอายในป 2545 และ 2550 พบ

วา มากกวาครงหนงของคนพการเปนผสงอาย และมแนวโนมทจะเพมขน

โดยในคนพการ 100 คน มการใชอปกรณเครองชวยความพการ 22-23 คน

และพบวา คนพการในภาคกลางและทอาศยอยในเขตเมอง มสดสวนการใช

เครองชวยฯ สงกวาคนพการทอาศยอยในเขตชนบท โดยผทพการทางการ

เคลอนไหวและทางกายมสดสวนการใชเครองชวยฯ สงทสด คอรอยละ 30.3

2.เดกพการ(อาย7-14ป)อยชนบทและสวนใหญไมไดเรยนหนงสอ

ในป 2545 และป 2550 เดกพการอายระหวาง 7-14 ป สวนใหญอาศยอย

ในภาคอสาน และอยเขตชนบทมากกวาในเขตเมองเกอบ 6.5 เทา แตในภาค

เหนอจะมความหนาแนนของคนพการสงกวาในภาคอนๆ และหนาแนนเพม

ขนจากรอยละ 0.3 ในป 2545 เปนรอยละ 0.5 ในป 2550 โดยเดกพการเปน

เดกชาย (รอยละ 54.4) มากกวาเดกหญง (รอยละ 45.6)

ทงน เดกพการสวนใหญจะพการทางการเรยนร รองลงมาเปนความพการ

ทางการไดยนและการสอความหมาย และรอยละ 44.5 ของเดกพการไมได

เรยนหนงสอ สวนเดกพการทไดเรยนหนงสอ จะไดเรยนแคระดบชนประถม

ศกษา (รอยละ 38.7) โดยผปกครองใหเหตผลวา เดกพการสวนใหญเปนเดกท

ปวยหรอพการจนไมสามารถเรยนหนงสอได และโรงเรยนสวนใหญไมมใคร

สรางอาคารสถานทและระบบการเรยนการสอนเพอรองรบเดกพการ

3.วยแรงงานทพการ(อาย15-59ป)อยชนบทไมมการศกษาครง

หนงไมมงานทำหรอถามงานทำรายไดจะตำกวาคนปกต3เทา

ในป 2550 พบวา รอยละ 85.2 ของคนพการทอยในวยแรงงานอยนอกเขต

เทศบาล ซงมากกวารอยละ 90 ไมมการศกษาและถกระบวาพการทางการ

เรยนร ทงนนอกจากปจจยเรองสขภาพและความพการแลว อปสรรคสำคญ

ของการเขาไมถงการศกษาคอไมมทนทรพย อกทงยงตองหาเลยงตนเองหรอ

ครอบครวดวย

นอกจากน รอยละ 50.0 ของคนพการทอยในวยทำงานไมไดทำงาน

ในขณะทคนพการทอยในวยทำงานทมงานทำนน สวนใหญจะทำงานอยใน

ภาคการเกษตร ลกษณะของงานจะเปนการประกอบอาชพสวนตวเปนหลก

สวนนอยทจะไดรบการวาจางหรอเปนลกจาง คนพการทอยในวยทำงานทม

งานทำมรายไดเฉลยนอยกวาคนปกตทอยในวยแรงงาน (ไมพการ) เกอบ

3 เทา นอกจากน รายไดเฉลยของคนพการจะสงขนถาจบการศกษาสงขน

4.ผพการสงอาย (อายตงแต 60ปขนไป)พการสงกวาวยอนและ

หญงมโอกาสพการมากกวาชาย

วยสงอายเปนชวงทมความพการสงกวาชวงอายอน โดยในป 2550 พบวา

เขตชนบท (รอยละ 16.6) มผสงอายทพการหนาแนนมากกวาในเขตเมอง (

รอยละ 9.2) โดยสวนใหญอาศยอยในภาคอสาน

ในขณะทผพการสวนใหญมความพการดานการเคลอนไหว รองลงมา

เปนความพการดานการมองเหน และประมาณ 1 ใน 3 ของผสงอายทพการ

จะมความพการซำซอน และรอยละ 94.1 ของผสงอายทพการมการศกษาตำ

กวาผสงอายทไมพการ ทงนสวนใหญทำงานภาคเกษตร และประมาณ 1 ใน

3 ของผสงอายทพการมการใชเครองชวยความพการ โดยภาคตะวนออกเฉยง

เหนอ มสดสวนผสงอายทพการทใชเครองชวยฯ สงทสด นอกจากนผพการ

สงอายมรายไดเฉลยนอยกวาผสงอายทไมพการประมาณ 3 เทา

5.ความเหลอมลำของรายไดระหวางกลมผพการและคนปกต

จากขอมลขางตนจะเหนไดวา กลมคนพการทอยในวยทำงานและวยสงอายม

รายไดเฉลยนอยกวากลมคนทไมพการในวยเดยวกนประมาณ 3 เทา

และแมกระทงในกลมคนพการดวยกนเองกมโอกาสทยงไมเทากน ผลประโยชน

สวนใหญจากการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจและการพฒนาสงคมยงกระจายไม

ทวถงแมกระทงในกลมคนทขาดโอกาสดวยกน ดงจะเหนวากลมคนพการทอย

ในชนรายไดรวยทสด (รอยละ 10 ของคนพการทงหมด) เปนเจาของรายไดถง

กวารอยละ 70 ของรายไดทงหมดของคนพการ ในขณะทอกรอยละ 20 ของ

รายไดทงหมดเปนของคนพการทอยในกลมชนรายไดลำดบรองลงมา (รอยละ

10 ของคนพการทงหมด) โดยสวนใหญของคนพการอยในกลมคนพการและ

ยากจน และเปนเจาของรายไดทมสดสวนเพยงเลกนอยของรายไดทงหมด

11HSRI Forum : สความเปนธรรมระบบบรการสขภาพคนพการ

ต น ก ล า ค ว า ม ร ส ต น แ บ บ ส ข ภ า พ

‘ทมไมเลอย’ ตนแบบบรการสขภาพเชงรก

เพอคนดอยโอกาสและคนพการ

คำวา ‘ไมเลอย’ หากนำมาใชเปรยบเทยบ กบผชายคงจะมความหมายไปในทางท

ไมดนก เพราะหมายถงพฤตกรรมท

ออกไปในทางเจาช เจอผหญงทไหนกแถเขาไปเหมอนยอด

ไมเลอยทเอนเอยงเขาไปเกาะหลก แตสำหรบกลมคนเลกๆ

ใน รพ.สมเดจพระยพราชกฉนารายณทเรยกตวเองวา ‘ทม

ไมเลอย’ นน มความหมายถง “ระบบการบรการสขภาพท

เขาถงประชาชนทกคนโดยเฉพาะคนทเจบปวยเรอรงคนพการ

คนดอยโอกาสคนทเจบปวยหนกจนมาโรงพยาบาลไมได

ทงยงครอบคลมถงการดแลเรองปจจยพนฐานของครอบครว

ผปวยไมวาจะเปนเรองอาชพการงานการศกษาฯลฯท

สงผลกระทบตอคณภาพชวตของผปวย”

เหมอนกบไมเลอยททอดยอดออกไปไมหยดนง...

โรงพยาบาลสมเดจพระยพราชกฉนารายณ เปนโรงพยาบาล

ประจำ อ.กฉนารายณ จ.กาฬสนธ จากขอมลการขนทะเบยน

คนพการในอำเภอในป 2548 พบวา มคนพการมาขนทะเบยน

ประมาณ 1,300 รายเศษ แตมตวเลขคนพการทมาใชบรการ

ในโรงพยาบาลประมาณปละ 100 ราย เทานน

แลวจำนวนคนพการอกกวา 1,000 รายหายไปไหน ?

นคอคำถามทผดขนมาในใจของหวหนากลมงานเวชกรรม

ฟนฟในชวงเวลานน

จากงาน ‘ตงรบ’ ปรบเปนงาน ‘เชงรก’ ไพฑรย ไชยนาเมอง หวหนากลมงานเวชกรรมฟนฟ รพ.สมเดจพระยพราชกฉนารายณ

เลาวา ในชวงกอนป 2548 รพ.สมเดจพระยพราชกฉนารายณ กเหมอนกบโรงพยาบาลอนๆทวไป

ททำงานแบบตงรบ แตเมอเกดคำถามดงกลาวขนมา ทมงานเวชกรรม

ฟนฟจงไดปรกษาหารอกนเกยวกบวธการทำงานเชงรก ดวยการ

‘เยยมบาน’ โดยการสนบสนนจากทางโรงพยาบาล และ นพ.สรชย

นามทรรศนย ซงในขณะนนเพงจบจากคณะแพทยศาสตร ศรราช

พยาบาล ดานเวชศาสตรครอบครว จงไดจดทมลงพนทตงแตป 2548

เมอลงพนทเพอเยยมบานจงรวาคนพการทไมไดมารบบรการ

เพราะมอปสรรค เชน ปวยตดเตยง ตดบาน ไมมคนดแล ไมมรถทจะพามา บางกพการทง

ครอบครว เชน มอยครอบครวหนงพอเปนอมพาต แมตาบอด ลก 2 คนรางกายแคระแกรน

ฯลฯ นอกจากน กไดเหนกบตาวาคนทเจบปวยหนก ผปวยเรอรง ผปวยจตเวช คนยากจน

คนดอยโอกาสขาดคนดแลเหลานขาดโอกาสในการรกษาหรอในการฟนฟ ในขณะทคนท

เจบปวยไมหนกหรอมคนดแลมโอกาสมารบการรกษาพยาบาลทโรงพยาบาลไดมากกวา

“หลงจากลงเยยมบานตงแตป2548แลวพอทำไปไดสกระยะกรสกวาไมเวรค เพราะ

คนกนอยมทมงานแค2-3คนแตออกไปเยยมทงอำเภอประเภทนานๆไปทอปกรณท

แจก เชน ไมเทา รถเขนกกลายเปนทตากผาพอป2550จงเรมปรบวธการทำงานใหม

โดยเนนพนทเปนตำบลไมใชทำทงอำเภอ เรมจากตำบลเดยวกอนเพอเปนพนทนำรอง

เมอเรมเหนผลและมทมงานเพมขนในปตอมาจงขยายเปน4พนทพอป2552ขยายเปน

7พนท และตงแตป 2553 จนถงปจจบนขยายเปน 18พนท ครอบคลมทงอำเภอ”

ไพทรย เลาถงการทำงาน

12 HSRI Forum : สความเปนธรรมระบบบรการสขภาพคนพการ

ตอมาเมอมทมงานเพมขน การลงพนทจงแบงออกไป 4 ทมๆ ละ 3 คน ประกอบดวย

นกกายภาพบำบด 1 คน ผชวย 1 คน นกกายอปกรณ 1 คน (ชวยซอมแซมอปกรณของ

คนพการ) ลงพนท เยยมบานทกวนไมมวนหยด โดยทมหนงจะตองลงเยยมบานจำนวน

10 ครอบครว แตในวนเสาร-อาทตยจะมทมลงพนทเพยง 2 ทม เพอใหเจาหนาทไดสลบกน

พก นอกจากนยงมพยาบาลและนกจตวทยาหมนเวยนกนมาลงพนทตามความจำเปนดวย

ปจจบนทมไมเลอยมเจาหนาททงหมดจำนวน 19 คน คอ นกกายภาพบำบด 9 คน ผชวย

7 คน และนกกายอปกรณ 3 คน

ทำงานดวยหวใจความเปนมนษย ดานหลงเสอคลมสนำตาลของทมงานไมเลอยปกขอความวา ‘เมลดพนธแหงหวใจความ

เปนมนษย’ ไพทรยอธบายวา เปนหลกการทำงานของทมไมเลอยทไมไดทำการรกษาหรอ

ดแลผปวยหรอคนพการทางดานรางกายเพยงอยางเดยว แตยงรวมไปถงครอบครวของผปวย

หรอคนพการดวย เชน การชวยซอมแซม ปรบสภาพบานเรอนทอยอาศยดงทกลาวไปแลว

การหาสถานทเรยนใหแกลกของคนปวย การจดหาสงของเลกๆ นอยๆ มาเยยมคนปวย

เหมอนเปนญาตพนอง

ในดานการสงเสรมอาชพคนพการ ทมไมเลอยไดสนบสนนคนพการในตำบลกดหวาให

รวมกลมกนทำอาชพทเหมาะสมกบสภาพรางกาย เชน งานจกสาน งานหตถกรรม ปจจบนม

กลมคนพการดานการเคลอนไหวในตำบลประมาณ 20 คนรวมกนลงหนกนคนละ 20 บาท

และออมเงนกนเปนรายเดอนเพอเปนทน นำมาซอวสดอปกรณตางๆ แลวรวมกนผลตงาน

ตางๆ ออกมาจำหนาย เชน การทำเมดกระดมจากกะลามะพราว การสานตะกราพลาสตก

ทำสายรดรองเทา ฯลฯ

ถกทอเครอขายใหกวางขวาง ทผานมาทมไมเลอยไมไดทำงานโดยลำพง แตไดพยายามระดมการมสวนรวมจากบคคล

และหนวยงานในทองถน เชน อบต. พอคา นกธรกจ ใหชวยสนบสนนและสงเสรมงานหรอ

กจกรรมทจะทำใหผปวยและผพการมคณภาพชวตทดขน นอกจากนยงไดรวมกบสถาบนและ

ภาคตางๆ เชน สถาบนสรางเสรมสขภาพคนพการ (สสพ.) เครอสถาบนวจยระบบสาธารณสข

และคณะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยมหาสารคาม จดทำ ‘โครงการสนบสนนการ

ออกแบบทอยอาศยและสภาพแวดลอมทเออกบคนพการและผสงอาย’ ตงแตป 2555

ทผานมา

โครงการดงกลาวเปนกระบวนการศกษาวจยเชงปฏบตการเพอเสรมสรางความร ความ

เขาใจในเรองการจดการทพกอาศยและสภาพแวดลอมทเหมาะสมกบผพการ เพอสรางองค

ความรใหแกหนวยงานทเกยวของ และสงเสรมใหหนวยงานมแผนการดำเนนงาน มาตรการ

การจดบรการทพกและสภาพแวดลอมทเหมาะสมแกผพการ โดยจะเนนการสรางตนแบบและ

พฒนากลไกการจดการในระดบทองถนทมประสทธภาพ เพอนำไปสการมคณภาพชวตทดขน

ของคนพการและครอบครว ซงทผานมาไดดำเนนการไปแลวในอำเภอกฉนารายณ จำนวน 11

หลง ใชงบประมาณเฉลยหลงละ 20,000 บาท โดย สสพ.จะสนบสนนงบประมาณหลงละ

5,500 บาท สวนทเหลอเปนงบประมาณจากทองถน เชน อบจ., อบต. และหนวยงานอนๆ

รวมทงเงนบรจาคจากชาวบาน

สำหรบขนตอนในการดำเนนโครงการนน ทางคณะวจยซงประกอบดวยอาจารยและ

นกศกษาจากคณะสถาปตยกรรมศาสตรและคณะแพทยศาสตร ม.มหาสารคาม จะลงพนท

เพอทำความเขาใจกบผทเกยวของ มการเกบขอมลครวเรอนคนพการ การสำรวจขอมลเพอ

ออกแบบ เชน การทำผงเสนทางสญจรภายในตวบานและนอกบาน บรเวณทเสยงตอการเกด

อบตเหต ฯลฯ โดยทางเจาหนาทจากคณะแพทยศาสตรจะใหคำแนะนำเกยวกบสภาพรางกาย

และการเคลอนไหวของคนพการแตละประเภทเพอใหสถาปนกเขาใจ

หลงจากไดขอมลมาแลวกจะเปนขนตอนการออกแบบให

เหมาะสมกบคนพการแตละครอบครว แลวนำแบบไปให

คนพการและครอบครวเสนอความเหนเพอปรบปรงแกไข

จากนนจงเปนขนตอนการปรบปรงซอมแซม โดยมแรงงาน

จากอาสาสมครและครอบครวของคนพการมาชวย เชน

คนพการทใชรถเขนกอาจจะปรบปรงพนททางเขาบานใหม

ทางลาดเหมาะกบรถเขน ขยายประตหองนำใหกวางเพอให

รถเขนเขาได มราวจบพยงตวในหองนำ-ในบาน หรอคนพการ

ทมหองนำอยหางจากตวบานกจะยายหองนอนไปใกลหองนำ

หรอปรบพนทนงเลนใหมใหเปนพนนมเพอลดบาดแผลจาก

การเคลอนไหว ฯลฯ

เพาะเมลดพนธแหงความด สำหรบแผนงานในชวงตอไปของทมไมเลอยนน ไพฑรย

กลาววา ในป 2556 จะมโครงการทตอยอดมาจาก ‘โครงการ

สนบสนนการออกแบบทอยอาศยและสภาพแวดลอมท

เออกบคนพการและผสงอาย’ โดยจะรวมมอกบคณะ

สถาปตยกรรมศาสตร ม.มหาสารคาม สถาบนสรางเสรม

สขภาพคนพการ เครอสถาบนวจยระบบสาธารณสข เพอนำ

ความรดานการออกแบบมาประยกตเขากบความรจากชางใน

ชมชน มเปาหมายเพอใหชางในชมชนมความรและสามารถ

ออกแบบหรอปรบสภาพบานและสงแวดลอมใหเหมาะสมกบ

ผสงอายหรอพการได โดยจะเรมโครงการในเดอนกมภาพนธ

2556 น

“เราจะสรางโมเดลขนมาจำนวน 5หลง นอกจากจะ

เปนการซอมแซมบานแลวยงเปนการศกษาถงรปแบบท

เหมาะสมในการออกแบบบานและสภาพแวดลอมทเหมาะสม

โดยชมชนมสวนรวมเนนการใชชางจากชมชนเปนโครงการ

ระยะยาว3-5ป จะเรมในป 2556จำนวน5หลงถอวา

เปนรปแบบใหมของการทำงานรวมกนระหวางคนพการ

ครอบครว ชมชนหนวยงานตางๆ ในพนท เชน อบต.

รพ.สต.อาสาสมครเพอสรางเครอขายขนมาโครงการน

จะเปนตนแบบใหหนวยงานตางๆ ในทองถนไดนำไปใชเพอ

พฒนาคณภาพชวตของคนพการและผสงอายตอไป”

13HSRI Forum : สความเปนธรรมระบบบรการสขภาพคนพการ

สวรส. ใหการตอนรบ นพ.ชลนาน ศรแกว รมช.สธ

.

เมอวนท 11 ธนวาคม 2555 ทผานมา นพ.ชลนานศรแกวรฐมนตรชวยวาการกระทรวง

สาธารณสขและคณะ ไดเดนทางมาตรวจเยยมสถาบนวจยระบบสาธารณสข (สวรส.)

ณ อาคารสขภาพแหงชาต โดยม นพ.พงษพสทธ จงอดมสขผอำนวยการสถาบนวจย

ระบบสาธารณสข ใหการตอนรบพรอมบรรยายสรปเกยวกบวสยทศน พนธกจ โครงสราง

การทำงาน ผลการดำเนนงานทผานมา โดยนำเสนอยทธศาสตรการทำงาน ป 2554-2558

ทเนนเรองการจดการความรสระบบสขภาพทเปนธรรมและยงยน เพอใหเกดการนำความร

ไปใชใหเกดประโยชนแกประชาชน

ทงน นพ.ชลนาน ไดสอบถามขอมลเพมเตม และใหขอเสนอแนะในการปฏบตงาน

เชอมตอองคความรของ สวรส.กบงานอนๆ ของกระทรวงสาธารณสขเพอใหเกดการทำงาน

อยางมประสทธภาพดวย

เ ก า ะ ก ร ะ แ ส ส ว ร ส .

กจกรรมและความเคลอนไหว

สวรส. เปดรบผลงานวจย “ลดความเหลอมลำ เพมความเปนธรรมดานสขภาพ” สถาบนวจยระบบสาธารณสข (สวรส.) ขอเชญนกวชาการ นกวจย บคลากรสาธารณสขทวประเทศ รวมเสนอผลงานวจยทเกยวของกบ “การลดความเหลอมลำ เพมความเปน

ธรรมดานสขภาพ” อาทเชน การทบทวนสถานการณทไมเปนธรรมและปจจยทสงผลตอความเปนธรรมในระบบสขภาพ การประเมนนโยบายดานสขภาพทสงผลตอความเปนธรรม

นวตกรรมทสงผลตอความเปนธรรมในระบบบรการ ระบบการเงนการคลง ระบบกำลงคน ระบบขอมลขาวสาร ระบบยาและเทคโนโลยดานสขภาพ ระบบอภบาลสขภาพ เปนตน

ทงน เจาของผลงานทผานการคดเลอกจะไดรบการยกเวนคาลงทะเบยน และผลงานจะไดรบการนำเสนอในงานประชมวชาการการวจยระบบสขภาพประจำป 2556 “จดการ

ความรสระบบสขภาพทเปนธรรม” ทจะจดขนในระหวางวนท 25 - 26 เมษายน 2556 ณ รร.เซนทราศนยราชการและคอนเวนชนเซนเตอร แจงวฒนะ ผสนใจสามารถสงบทคดยอ

ผลงานวจยไดตงแตวนน - 15 มนาคม 2556 โดยตดตามรายละเอยดไดทาง http://www.hsri.or.th/hsrforum โทรศพท 02 832 9203

สวรส. คดขอเสนองานวจย 684 เรอง เฟนผลงานสรางผลกระทบสง

พรอมประกาศผลปลาย ม.ค.56 จากการท สถาบนวจยระบบสาธารณสข (สวรส.) ไดเปดรบขอเสนอ

“โครงการวจยดานสขภาพและชวเวชศาสตรประจำปงบประมาณ2556” โดยกำหนดระยะเวลาปดรบไปเมอ 15 พฤศจกายน ทผานมา มผรวมสงขอเสนองานวจยเขามาจำนวน 684 เรอง จากกรอบโจทยวจย 11 ชดโครงการ

สำหรบประเดนงานวจยทมการสงเขามามากทสด 3 อนดบแรก ไดแก 1. การปองกน รกษา และการดแลผปวยโรคไมตดตอเรอรง 2. การปองกน รกษา และควบคมโรคตดตออบตใหมและอบตซำ และ 3.การวจยเพอรองรบการเปลยนแปลงตอสงคมผสงอาย ตามลำดบ

สวนกระบวนการหรอขนตอนของการคดเลอก ในแตละชดโครงการจะม ผบรหารโครงการวจย นกวจย นกวชาการ หนวยงานผมสวนไดเสย ทมความเชยวชาญในเรองเฉพาะทาง ซงไดผานความเหนชอบจากคณะกรรมการแผนยทธศาสตรดานสขภาพและชวเวชศาสตรเปนทเรยบรอยแลว เขามาเปนกรรมการในการพจารณาขอเสนอโครงการโดยผลการพจารณาจะประกาศในชวงปลายเดอนมกราคม 2556 ทงน เกณฑการสนบสนนทนวจยจะเนน การสนบสนนงานวจยทใหผลลพธทเปนประโยชนตอประเทศในระยะเวลาอนสน (ประมาณ 1-3 ป) และมผลกระทบสง โครงการนมวตถประสงคใหเกดการใชประโยชนจากองคความรทมอย หรอผลกดนผลตภณฑตนแบบทพฒนาจนสำเรจแลว แตยงไมไดทดสอบทางคลนกใหมการนำไปใชประโยชนไดจรงอยางกวางขวาง

สำหรบโครงการวจยดานสขภาพและชวเวชศาสตร เปน 1 ใน 6 สาขาการวจย ตามนโยบาย “การวจยแบบมงเปา” ทองคกรสนบสนนการวจยระดบประเทศกลม 5 ส. 1 ว. ไดแก สำนกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) สถาบนวจยระบบสาธารณสข (สวรส.) สำนกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมแหงชาต (สวทน.) สำนกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) และ สำนกงานพฒนาการวจยการเกษตร (สวก.) เหนถงความสำคญรวมกน โดยม สวรส. ไดเปนหนวยงานเปดรบขอเสนอในสาขาตางๆ ดงกลาว

ทงน สามารถตดตามรายละเอยดและความคบหนาการดำเนนงาน ตลอดผลการพจารณาสนบสนนทนวจยไดทาง www.hsri.or.th หรอ www.hsri.or.th/fund สอบถามเพมเตมท สวรส. โทร. 0-2832-9232 หรอ 0-2832-9288

14 HSRI Forum : สความเปนธรรมระบบบรการสขภาพคนพการ

เปดชนหนงสอ - งานวจย

ชอเรอง ปฏรปสวรส.กาวสการวจยระบบสขภาพ

ในทศวรรษท3

ผแตง สถาบนวจยระบบสาธารณสข

เรองยอ สถาบนวจยระบบสาธารณสข (สวรส.) ไดดำเนนการครบ

20 ป กาวสการวจยระบบสขภาพในทศวรรษท 3 ซง

ปจจบนสถานการณและบรบททงในระดบประเทศ ระดบ

ภมภาคและระดบโลก เปลยนแปลงไปอยางมาก มความ

ทาทายใหมๆ เกดขน สวรส. จงมความจำเปนตองทบทวน

บรบทตางๆและระดมความคดในการปรบบทบาทการ

ดำเนนงานใหสอดรบกบการเปลยนแปลง

ชอเรอง สขภาพสรางได35หลกสตรดแลสขภาพตนเอง

ผแตง มลนธสขภาพไทย

เรองยอ สขภาพสรางได 35 หลกสตรดแลสขภาพตนเอง จดทำขน

เพอใชประกอบการอบรมเรองการดแลสขภาพตนเองและ

ครอบครว ในงานมหกรรมสมนไพรแหงชาต ครงท 9

ซงหลกสตรทงหมดรวบรวมจากวทยากรผเปยมดวยความร

ประสบการณ พรอมทงมจตใจทตองการแบงปนสงดๆ ท

สามารถนำไปปฏบตไดงายๆ ในชวตประจำวน ทงนยง

สามารถตอยอดและพฒนาสการสรางอาชพได

ชอเรอง การศกษาความเปนไปไดของการปลกถายเซลลตน

กำเนดเมดเลอดในการรกษาผปวยธาลสซเมยชนด

รนแรงในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา

ผแตง โครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ

เรองยอ วตถประสงคของการศกษานคอเพอวเคราะหถงความ

เปนไปไดของการจดบรการปลกถายเซลลตนกำเนด

เมดเลอดในการรกษาผปวยธาลสซเมยชนดรนแรงในระบบ

หลกประกนสขภาพถวนหนา ภายใตการบรหารจดการของ

สำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต (สปสช.) เพอ

การเขาถงบรการปลกถายฯ อยางเสมอภาคภายใตศกยภาพ

การใหบรการ รวมทงเพอพฒนาขอเสนอแนะเชงนโยบาย

เกยวกบการจดการบรการปลกถายฯ เสนอตอ สปสช.

ตอไป

หองสมด 100 ป พอเสม

จดเสวนา “โลกการอาน ตอยอด

การเรยนร ทไมสนสด”

ผานไปอยางประทบใจกบงาน “เสวนาเปดโลกการอานตอยอด

การเรยนรทไมสนสด” จดโดยหองสมด 100 ป เสม พรงพวงแกว

โดยการสนบสนนจาก สถาบนวจยระบบสาธารณสข (สวรส.)

สำนกงานคณะกรรมการสขภาพแหงชาต (สช.) สถาบนการแพทย

ฉกเฉนแหงชาต (สพฉ.) และ สถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล

(องคการมหาชน) (สรพ.) งานนไดรบเกยรตจากนกเขยนชอดง

อารมณด “หนมเมองจนท” หรอ “คณสรกลอดลยานนท” เปน

วทยากร มจกรกฤช พงษทอง บรรณรกษ ดำเนนรายการ เมอวนท

12 ธนวาคม 2555 ณ หองสมด ๑๐๐ ป เสม พรงพวงแกว

โดยมนกอานและผทสนใจรวมงานเปนจำนวนมาก สาระสำคญ

จากเวทเปดโลกการอาน “หนมเมองจนท” ไดนำเสนออยาง

หลากหลายไมวาจะเปน เรองเลากอนกาวมาเปนนกเขยน วธคด

หรอหลกคดสำหรบผสนใจกาวมาเปนนกเขยน พรอมเปดใหผฟงได

ซกถามเพมเตมอกดวย สำหรบผทสนใจวดทศนงาน “เสวนาเปดโลก

การอาน ตอยอดการเรยนร ทไมสนสด” สามารถเขาไปรบชมและ

ฟงไดท http://www.sem100library.in.th

http://www.sem100library.in.th

15HSRI Forum : สความเปนธรรมระบบบรการสขภาพคนพการ

แบงปนความรโดย สถาบนวจยระบบสาธารณสข (สวรส.) สามารถดาวนโหลดจลสาร HSRI Forum ไดท www.hsri.or.th สอบถามเพมเตม หนวยสอสารความรและขบเคลอนสงคม โทร 0-2832-9245 สถาบนวจยระบบสาธารณสข ชน 4 อาคารสขภาพแหงชาต ซ.สาธารณสข 6 ถ.ตวานนท 14 ต.ตลาดขวญ อ.เมอง จ.นนทบร 11000 โทรศพท 0-2832-9200 โทรสาร 0-2832-9201 www.hsri.or.th