بسمه تعالی

عنوان مقاله : مدیریت دولتی نوین و توسعه پایدار

ADMINISTRATION AND OD مدیریت دولتی نوین و ... پایدارتوسعه

توسعه پایدار ؛ مهم ترین بحث مدیریت دولتیحسن عباس زاده

چکیدهابع'اد مختل'ف بین پیون'د پای'دار، مفه'وم جدی'دی اس'ت ک'ه از طری'ق توس'عه توس'ع'ه' )اق'تص'ادی، ف'رهنگی'،' سیاس'ی 'و اج'تم'اعی(' و' 'توج'ه' خ'اص 'ب'ه' مالحظ'ات

ب'ه 'ط'ور گس'ت'رد'ه' ای' 'مط'ر'ح گردی'د'. ۸۰م'حیط'ی' و ح'ف'ظ 'مح'ی'ط ز'یس'ت' ا'ز 'ده'ه' ا'ز' 'س'وی' 'د'ی'گ'ر،' م'د'ی'ریت 'د'و'ل'ت'ی' 'ن'وی'ن' ب'ه 'م'نظ'ور' 'اف'زا'یش' مس'ئولی'ت' م'دیرا'ن' ب'ه

ج'ایگ'زین 'م'دیری'ت د'ول'ت'ی د'ر مف'ه'وم س'نتی' ۷۰م'ح'ی'ط پ'یرا'م'و'نی خ'و'د، 'از' د'ه'ه' ' ' ' ' ' ' ' آ'ن 'شد.

لذا در این مقال'ه، پس از تش'ریح »توس'عه« در مفه'وم س'نتی، الگ'وی جدی'د آن 'تحت' عن'وان »'توس'عه 'پای'دار'« 'ب'ه' عن'و'ان' اس'ا'س فع'ال'یته'ا'ی م'دیریت 'دول'ت'ی ن'و'ین م'ط'رح ش'ده ا'س'ت. 'س'پس م'دیری'ت 'دو'ل'ت'ی ن'وی'ن 'ب'ه' عن'و'ان مح'و'ر توس'ع'ه پ'ا'ی'د'ار و ا'ب'زا'ر' دول'ت'ه'ا 'د'ر' کس'ب 'اه'داف 'ت'وس'عه،' 'پا'ی'دار،' 'م'و'رد برر'س'ی' 'و 'تحلی'ل

قرار 'گرفت'ه است.

مقدمه

هم'ه م'ا مط'الب زی'ادی راج'ع ب'ه مفه'وم توس'عه خوان'ده ی'ادارد. در ذهن خ'ود آن تجس'می از و ه'ر کس'ی ش'نیده ایم – اجتم'اعی محاف'ل در ح'د این ت'ا واژه ای کم'تر ام'روزه اس'ت. اقتص'اد مط'رح ش'ده و م'دیریت خاص'ه و سیاس'ی بهرح'ال ب'ه ق'ول ادب'ا بای'د گفت موض'وع س'هل و ممتن'ع اس'ت، س'هل از آن جهت ک'ه مف'اهیم و مع'انی کلی از آن در ذهن جزئی'ات، تعری'ف، ک'ه روی آن از ممتن'ع هس'ت، هم'ه تحق'ق عملی کاره'ای و س'از هم'ه از مهم'تر و مرزبن'دی

توسعه همچنان مورد بحث است

هم'ه م'ا از توس'عه اقتص'ادی ش'ناخت داریم و شاخص'ه های آن را مث'ل رش'د تولی'د، اف'زایش به'ره وری )ک'ارایی(، اف'زایش درآم'د ملی و تولی'د ناخ'الص ملی و ….. در نظ'ر داریم. از ط'رف دیگ'ر، توس'عه اجتم'اعی و شاخص'ه هایی نظ'یر توزی'ع ن'یز را اجتم'اعی ع'دالت بس'ط و براب'ری درآم'د، عادالن'ه اقتص'ادی و از رش'د می شناس'یم و گفت'ه می ش'ود ک'ه پس ح'تی ب'ه هم'راه آن و ب'ه دنب'ال ک'ارآفرینی، ایج'اد اش'تغال، ب'ه ج'ا و الزم اس'ت ت'ا اف'راد فع'ال جامع'ه در چرخ'ه اقتص'ادی کش'ور مش'غول ب'ه ک'ار ش'وند. همچ'نین توس'عه ف'رهنگی، از جنبه ه'ای ن'وین مفه'وم توس'عه اس'ت ک'ه شاخص'ه هایی مث'ل فض'اهای از هم'ه عادالن'ه و متناس'ب اس'تفاده امک'ان ف'رهنگی، ارتق'ای دانش و مع'رفت در جامع'ه و…. را در ب'ر مؤلفه ه'ایی سیاس'ی، توس'عه از هم'ه همس'نگ و دارد. ب'از فض'ای تص'میم گیریها، در عم'ومی مش'ارکت همچ'ون ص'حبت ق'درت در همگ'انی مش'ارکت امک'ان سیاس'ی، می شود

وظ'ایف و نقش'ها انس'انی، توس'عه م'دیریت، آین'ده افق ه'ای دولت در زمینه توسعه و موضوع

نظ'ام اداری توس'عه ی'ا توس'عه نظ'ام اداری در این مقال'ه م'ورد .بحث قرار خواهد گرفت

مفاهیم و دیدگاه های توسعه

در ش'بکه های اف'راد آن در ک'ه اس'ت تع'املی فراین'دی توس'عه، ک'اری ی'اد می گیرن'د ک'ه چگون'ه مش'کالت را تعری'ف و ح'ل کنن'د. همچ'نین فراین'دی اس'ت ک'ه در آن س'ازگاری هم'ه بخش'ها اف'زایش

( ک'ه Elliott, 1994می یاب'د اس'ت فراین'دی ش'دن، ص'نعتی .)ص'رفا ب'رای ایج'اد ن'وعی مه'ارت ب'رای ح'ل مش'کل اس'ت. م'درنیزم ب'ه نش'انه و نماده'ا و م'دل هایی )م'دهایی( از زن'دگی تکنولوژی'ک

اشاره می کند.

در حالی که صنعتی شدن کمتر جنبه اجتماعی دارد، مدرنیزم بیشتر جنبه اجتماعی داشته و در واقع پیامد

اجتماعی صنعتی شدن است و »توسعه« فرایندی چند سطحی است که می تواند همه مفاهیم پیش گفته را در بر گیرد. ضمنا مدرنیزم یک حالت است، صنعتی شدن نیز خود

فرایندی است که از توسعه بسیار محدودتر است، فرایند توسعه انتهای باز دارد یعنی نامحدود است و بسته نیست

( Elliott, 1994 )

ابع'اد ب'رای ت'أخری و تق'دم نت'وان ش'اید اجتم'اعی، ابع'اد در مختل'ف توس'عه )سیاس'ی، ف'رهنگی، اقتص'ادی و اجتم'اعی( در نظ'ر گ'رفت. ب'ه خ'اطر اینک'ه در مقایس'ه ب'ا ف'رد، اجتم'اع خواص'ی منحص'ر ب'ه ف'رد دارد ک'ه ب'ا خ'واص تک ت'ک اف'راد تف'اوت دارد. در بع'د ف'ردی مط'ابق سلس'له م'راتب نیازه'ای م'ازلو، اک'ثر اف'راد از ب'ا تنه'ا و می کنن'د تبعیت )نردب'انی( مرات'بی سلس'له نیازه'ای ب'رآورده ش'دن نیازه'ای س'طوح پ'ایین تر، نیازه'ای س'طوح ب'االتر مط'رح می ش'ود. مثال ت'ا در ف'ردی نیازه'ای فیزیولوژی'ک و ام'نیت ت'أمین نش'ود، نی'از ب'ه اح'ترام و اجتم'اعی ش'دن مط'رح نمی ش'ود

و همین طور نیازهای سطوح باالتر.

بهرح'ال ش'اید بت'وان گفت ک'ه در س'طح اجتم'اعی ن'یز، نیازه'ای توس'عه مث'ل نیازه'ایی و دارد اقتص'ادی جنب'ه ت'ر پ'ایین س'طوح ب'االتر رده ه'ای در ).… و تص'میم گیری در )مش'ارکت سیاس'ی ق'رار می گیرن'د. ولی در نظ'ر گ'رفتن چ'رخه ای ب'رای ابع'اد توس'عه جنب'ه ارتباطن'د، در هم ب'ا تعام'ل ش'کل ب'ه ابع'اد آن در ک'ه منطقی ت'ری دارد، البت'ه اینک'ه ک'دام جنب'ه توس'عه، بیش'تر م'د نظ'ر باش'د بس'تگی ب'ه جامع'ه م'ورد نظ'ر دارد، مثال ج'امعه ای ک'ه دارای اقتص'اد پیش'رفته ای اس'ت، اول'ویت ب'ا توس'عه سیاس'ی اس'ت و ب'ر

عکس.

عن'وان ۱تفاوت توسعه در مفهوم سنتی و پایدار ب'ه پای'ه« ط'بیعی »من'ابع مالحظ'ه ب'ه پای'دار توس'عه – ب'ر خالف توس'عه س'نتی ک'ه نخس'تین مح'دودیت، اهمیت می ده'د، »س'رمایه و ق'ابلیت دسترس'ی« ب'ه آن را اولین مح'دودیت تولی'د در

نظر می گرفت.- سیاس'ت اخالقی »حف'ظ امک'ان اس'تفاده ح'داقل مس'اوی ب'ا م'ا ۲

t م'دنظر توس'عه پای'دار ب'رای نس'لهای بع'دی از من'ابع ط'بیعی« ش'دیدااست.

- در توس'عه پای'دار، ارزش تم'ام من'افع و هزینه ه'ای اجتم'اعی )مث'ل ۳ک'اهش من'ابع( ب'رای تع'یین نقش توس'عه، بای'د در سیس'تم حس'ابداری منظ'ور ش'ود یع'نی آی'ا ه'زینه ای ک'ه انج'ام می ش'ود ب'ا ه'دف م'ورد نظ'ر از توس'عه س'ازش دارد ی'ا ن'ه )مثال تخ'ریب جنگ'ل ب'ه چ'ه قیمت؟

)……پای'دار، ج'ذب ض'ایعات تولی'د، ک'ارکرد اص'لی محی'ط ۴ - در توس'عه

زیس'ت و ی'ک مح'دودیت در رش'د اقتص'ادی محس'وب می ش'ود، ض'منا م'دنظر بیش'تر و …. اجتم'اعی ع'دالت ف'رهنگی، بس'ط جنبه ه'ای

(Barber, 2004است. )

افقهای آینده مفاهیم توسعه و مدیریتدر این مورد دو نظر )پیش بینی( وجود دارد، که یکی توسعه

فزاینده صنعتی و دیگری توسعه انسانی و معقول است. ویژگیهای هر کدام از دیدگاه های مذکور

در شرح ذیل ارائه شده است.پارادایم فک'ری توس'عه انس'انی و معق'ول ب'ر هم'اهنگی ب'ا ط'بیعت، تأکی'د ب'ر ج'زئی از ط'بیعت ب'ودن انس'ان و غنی س'ازی آن ب'ه ج'ای ب''رخی نظ''ر از دارد. تأکی''د ط''بیعت از ج''دایی و تس''لط اندیش'مندان، انس'ان تنه'ا بخش ک'وچکی از ط'بیعت و فع'الیت او بخش کوچ'ک از خ'رده سیس'تم اجتم'اعی – اقتص'ادی پویاس'ت. از آنج'ایی ک'ه م'دیریت ب'ا انس'انها س'ر و ک'ار دارد، قطع'ا در مبحث

توسعه نیز در نهایت صحبت بر سر آنهاست

لذا توس'عه نیازمن'د انس'انهای توس'عه یافت'ه ن'یز هس'ت ک'ه داش'تن آم'ادگی الزم ب'رای کس'ب تجرب'ه ت'ازه و تغی'یر، توج'ه ب'ه محیط ه'ای

دیگر به غیر از محیط بالفصل خود، آزاداندیش'ی در موض'وعهای مختل'ف عالق'ه من'دی ب'ه برن'امه ریزی و س'ازماندهی در زن'دگی، اعتق'اد ب'ه ت'وان اثرگ'ذاری انس'ان ب'ه محی'ط

به جای اثرپذیری صرف از آن، اعتقاد بیشتر به علم و فن'اوری، امی'د ب'ه زن'دگی و ….. از جمل'ه ویژگیه'ای انس'ان

یافت'ه محس'وب می ش'ود. ) ام'روزه در fartdo , 2000توس'عه )و تفک'ر ب'ه اب'زاری از ی'ا منط'ق تفک'ر ن'وع تب'دیل از فک'ری بع'د

( ارزشی یا جوهری Substantive (value)منطق rationality تح'والت می توان'د ام'ر این ک'ه می ش'ود ص'حبت )

ش'گرفی را در رابط'ه ب'ا تفک'ر توس'عه پای'دار م'وجب گ'ردد. ب'رخی ی'ک اب'زاری در ج'دول ش'ماره و خصوص'یات نظریه ه'ای ج'وهری

ارائه شده است.

عوام'ل م'ؤثر ب'ر توس'عه انس'انی عب'ارت اس'ت از: دولت، وس'ایل ارتباط جمعی، دستگاه های اداری،

اح'زاب سیاس'ی،آم'وزش محیطه'ای ش'هری، م'ذهب، محیطه'ای ک'اری و … بن'ابراین، آنچ'ه گفت'ه ش'د ب'ه منظ'ور درک اهمیت ابع'اد t بع'د انس'انی در فراین'د توس'عه و توج'ه غ'یر اقتص'ادی وخصوص'ا

اص'لی عن'وان مح'ور ب'ه م'دیریت ب'ه ابع'اد خ'اص ب'ا ارتب'اط در ب'ه وف'ور یافت'ه انس'انهای توس'عه ک'ه ب'ود. در ج'امعه ای م'ذکور جامع'ه یع'نی کلن'د« »م'ک نظ'ر م'ورد جامع'ه ش'وند، ی'افت

پیشرفته و تکامل یافته پدید و توسعه می یابد.

مدیریت دولتی و توسعه

از آنج'ایی ک'ه بخش خصوص'ی نمی توان'د ب'رخی خ'دمات و کااله'ا را نظ'یر آم'وزش، ق'وانین و ض'وابط، ارزش'های محیطی، دف'اع ملی، راهه'ا و بیمارس'تانها، بهداش'ت، ب'رخی خ'دمات رف'اهی، حم'ل و نق'ل عم'ومی و ….. را ارائ'ه کن'د. ل'ذا دولت خ'دمات م'ذکور را ک'ه نقش

مهمی در توسعه جامعه دارند برعهده گرفته است. دولته'ا، ب'ا س'ایر ارتب'اط مالی'ات، اخ'د و خ'دمات، ک'اال رو، این از ب'رون جمل'ه از متن'وع ق'وانین اج'رای کااله'ا، و م'ردم ب'ر کن'ترل داد ه'ای دولت محس'وب می ش'ود ک'ه ب'ا ب'ه ک'ارگیری ابزاره'ا و س'از و کاره'ای م'دیریت دول'تی )س'نتی و ن'وین( ب'ه وس'یله دولت، وظ'ایف پیش گفت'ه ب'ه نح'و مطل'وب انج'ام می ش'ود. ب'رخی تفاوته'ای م'دیریت

دولتی سنتی و نوین عبارت است از:

الف – اهداف مدیریت دولتی سنتی: – چگون'ه م'ا می ت'وانیم ب'ا من'ابع موج'ود، خ'دمات بیش'تر و به'تری را ۱

ارائه نمائیم )کارایی(. – چگون'ه م'ا ب'ا هزین'ه کم'تری می ت'وانیم س'طح خ'دمات فعلی را ۲

حف'ظ ک'نیم )اقتص'اد(. ه'دف جدی'د م'دیریت دول'تی )ه'دف اض'افی مدیریت دولتی نوین(

گس'ترش می ده'د ۳ را اجتم'اعی ع'دالت دول'تی، خ'دمات آی'ا – )بس'ط ع'دالت اجتم'اعی(. ع'دالت کم'ال مطل'وبی اس'ت ک'ه انس'انها ب'ا آن و ب'ه امی'د آن زن'دگی ک'رده و در جس'تجوی آن هس'تند. حس را طلب و حک'ومت اجتم'اعی، حق'وق و همبس'تگی ع'دالتخواهی می کن'د. ه'دف حق'وق ع'دالت اس'ت و وظیف'ه حک'ومت، انتظ'ام ام'ور

و این دو پدی'ده در عین ق'دمت، هم'واره ب'رای تحق'ق ع'دالت اس'ت.ت'ازگی دارن'د و پیوس'ته، نیازمن'د حق'وق حک'ومت و سیاس'ت هس'تند. بن'ابراین، مفه'وم ع'دالت اجتم'اعی، بس'یار وس'یع اس'ت ک'ه ش'امل فعالیته'ای ط'راحی ش'ده ب'رای گس'ترش ق'درت سیاس'ی و اقتص'ادی اجتم'اعی ع'دالت و اس'ت جامع'ه اف'راد اک'ثریت کن'ار در اقلیت ن'وین دول'تی م'دیریت ب'رای دلواپس'ی و نگ'رانی ن'وعی هم'واره

(Barber, 2004محسوب می شود. )

:ب – روشها و اندیشه ها

مدیریت دول'تی س'نتی، ب'ه دنب'ال س'اختارهای ایس'تا و تغی'یرات کم ب'ود ام'ا م'دیریت دول'تی ن'وین ب'ه دنب'ال س'اختارهای پوی'ا و تغییر پ'ذیر انعطاف پ'ذیر، س'اختارهای س'ازمانی، تغییر پ'ذیر ش'کلهای اس'ت، تمرک'ززدایی، آم'وزش حساس'یت، بهب'ود س'ازمانی و مش'ارکت هم'ه اف'راد از جمل'ه ویژگیه'ای م'دیریت دول'تی ن'وین محس'وب می گ'ردد. م'دیریت دول'تی ن'وین تنه'ا ب'ه دنب'ال اقتص'اد به'تر نیس'ت بلک'ه ب'ه دنب'ال و توس'عه اف'راد، زن'دگی کیفیت بهب'ود ب'رای اج'رایی سیاس'تهای م'دیریت اس'ت. جامع'ه عم'ومی مش'کالت ح'ل نهاده'ای تق'ویت دول'تی ن'وین، متعه'د ب'ه برق'راری ع'دالت اجتم'اعی از طری'ق م'دیران اج'رایی ق'وی دارد ک'ه »ه'امیلتون« از آن ب'ه عن'وان »عام'ل انگ'یزش م'دیران اج'رایی« ی'اد می کن'د. م'دیریت دول'تی ن'وین کم'ترین توج'ه را ب'ه توس'عه ش'هری، بوروکراس'ی ه'ای غیرمس'ئول، س'اخت مؤسس'ات بیش'تر دارد و بیش'تر ب'ه دنب'ال ح'ل مش'کالتی نظ'یر ک'اهش بهداش'تی،

(Andres , 2002فقر روستایی، اعتیاد و … است. )

:ج – منطقمنط'ق م'دیریت دول'تی ن'وین ب'ر خالف م'دیریت دول'تی س'نتی ک'ه

ب'ه و متکی ب'ود عملگرات'ر و علمی غ'یر عملی توص'یفی، بیش'تر روش'های علمی و تجرب'ه بیش'تر اس'ت. بن'ابراین، می ت'وان گفت ک'ه پای'دار ابع'اد توس'عه مف'اهیم م'دنظر م'دیریت دول'تی ن'وین، درون

نهفته و چیزی جدای از آن نیست.

ن4وین دول4تی مدیریت بازت''اب - ۱»ماسکریو« با توجه به موارد زیر استدالل می کند که چرا اقتصاد در کل باید در دست دولت باشد:و توسعه می ت''وان دولت داش''تن( )برت''ری تف''وق در

ب'ا مفروض'ات ک'ه دی'د را اجتم'اعی و ای'دئولوژی های سیاس'ی مصرف کننده و تصمیم گیرنده غیر متمرکز انطباق ندارد؛

- مکانیس'م ب'ازار نمی توان'د تم'امی فعالیته'ای اقتص'اد را انج'ام ۲دهد و نیازمند هدایت و کنترل است؛

-ب'دون حم'ایت و تق'ویت و جانب'داری س'اختار ق'انونی دولت، 3ترتیبات و مبادالت قراردادی

برای به کارگیری نظام بازار وجود نخواهد داشت؛

- برخی کاالها و خدمات را به دلیل ویژگیهایشان، بازار هرگز 4 نمی تواند تولید کند،

مثل »مسئله برگشت به غیر«.مس'ئله »برگش'ت ب'ه غ'یر« در مقاب'ل »برگش'ت ب'ه خ'ود«، اش'اره ب'ه کااله'ا و خ'دمات خاص'ی دارد ک'ه ف'ردی ممکن اس'ت در آن هزین'ه )س'رمایه گذاری( کن'د ام'ا من'افعش ب'ه دیگ'ران هم برس'د. مث'ل هزین'ه سالم س'ازی ه'وای آل'وده ک'ه ح'تی کس'ی ک'ه ب'رای آن ه'زینه ای متحم'ل نش'ده هم از من'افع آن بهره من'د می ش'ود، ل'ذا گفت'ه می ش'ود ک'ه ب'ازار در م'ورد ک'اال »برگش'ت ب'ه خ'ود« و ن'ه

(۱۹۹۵»برگشت به غیر« را مد نظر دارد. )ماسکریو،

ارزشهای اجتماعی، لزوم اعمال تعدیالت دولتی را در زمینه ۵-توزیع ثروت و درآمد و ارشاد آن را الزم می سازد؛

- نظام بازار به ویژه در اقتصاد پیشرفته مالی، الزاما اشتغال ۶باال، ثبات قیمتها و نرخ مطلوب رشد اقتصادی و اجتماعی را

به ارمغان نمی آورد و نیازمند سیاستهای عمومی است؛ -نرخ تنزیل که در تعیین ارزش آینده )نسبت به حال( مصرف ۷

به کار می رود، از نظر بخش خصوصی و عمومی ممکن است (۱۹۹۵متفاوت باشد. )ماسکریو،

بنابراین، دخالت دولت در فرایندهای اقتصادی به خصوص در اقتصاد توسعه به مفهوم جدید آن، ضروری و محوری ترین

نقش است.

توسعه و نقش ها و فعالیت های مدیریتی دولت

ع'دم ۱ ب'ر تأکی'د ب'ا میس'ون« »ادوارد توس'عه: برن'امه ریزی -و تکنولوژی'ک ص'نعتی کالس'یک انقالبه'ای توس'عه، ش'باهت توس''عه، برنامه ه''ای ره''بری در را دولت نقش اقتص''ادی، اص'لی ترین نقش می دان'د. همچ'نین »م'وریس هرب'رت داب« ب'ا انحص'ار یع'نی توس'عه روش دو ری'زی، برنام'ه از حم'ایت ب'ه ق'ادر را تنه'ا دولت و را مط'رح دول'تی تمرک'ز و خصوص'ی

.برنامه ریزی چنین کار دشواری می داند- س'ازماندهی: ج'ایی ک'ه ه'ر فع'الیت کوچ'ک نیازمن'د س'از و ک'ار ۲

t قطع'ا توس'عه مث'ل عظیمی فراین'د اس'ت منظم تش'کیالت و متش'کل ترین س'ازه ها و س'اختارها را می طلب'د و ش'روط توس'عه ط'راحی مس'ئول دولت و هس'تند اجتم'اعی – سیاس'ی پای'دار

- تولی'دی ب'ا تأکی'د ۲- ف'نی ب'ا ح'داکثر به'ره وری، ۱چه'ار سیس'تم: - اقتص'ادی ب'ا تأکی'د ب'ر دانش ک'افی ب'ه ۴- اجتم'اعی و ۳ب'ر محی'ط،

ت'أمین »اندرس'ون« اس'ت. پای'دار توس'عه ب'ه دس'تیابی منظ'ور زیرس'اخت اقتص'اد را وظیف'ه دولت می دان'د و ایج'اد تش'کیالت و نهاده'ای دول'تی و رهنم'ود تش'ویق م'ردم ب'ه تش'کیل س'ازمان های ب'ا رابط'ه در را عام المنفع'ه ام'ور در بخص'وص غیردول'تی مالحظ'ات محیطی و زیس'تی ک'ارکردی مهم می دان'د ک'ه فق'ط از

عهده دولتها بر می آید.

کنترل: مدیریت دولتی درصدد تغییر سیاستها و -3 ساختارهای ممنوع کننده عدالت است

فراسیس'تم مختل'ف بخش'های متن'اقض اه'داف رو این از ک'ل ب'ر م'افوق عام'ل ک'ه می کن'د ایج'اب توس'عه اجتم'اعی سیس'تم جامع'ه، نظ'ارت – کن'ترل و م'راقبت دایم داش'ته باش'د. ب'ه عالوه حساس'یتها و مالحظ'ات محیطی، ف'رهنگی و اجتم'اعی ل'زوم پای'دار، توس'عه در توج'ه م'ورد هش'داردهنده عالیم و گ'رفتن ب'ازخورد دایمی از چرخه ه'ای مختل'ف فعالیته'ا را مط'رح یع'نی من'افع شخص'ی آه'نین اص'ل کن'ترل همچ'نین می س'ازد. بع'د و شخص'ی امی'ال از گرفت'ه نش'أت غری'زی خودخ'واهی من'افع دادن ق'رار الش'عاع تحت ب'ه می'ل ک'ه انس'انها ف'ردی دیگ'ران در قب'ال من'افع شخص'ی دارد، ن'یز از کارکرده'ای دولته'ا محس'وب می گ'ردد. الزم ب'ه ذک'ر اس'ت ک'ه »اص'ل آه'نین من'افع کن'ترل ع'دم و ره'بران ی'افتن ق'درت ب'ه اش'اره شخص'ی« عملکرده'ای آن'ان از س'وی زیردس'تان دارد ک'ه توس'ط »روب'رت

میشل« نویسنده مشهورایتالیایی مطرح شده است.

- هم'اهنگی: اه'داف و فعالیته'ای متف'اوت بخش'های مختل'ف و ۴تجرب'ه تلخ توس'عه و رش'د س'رطانی ب'رخی بخش'ها در گذش'ته ک'ه ل'زوم ، اس'ت، ک'رده بش'ر گریب'انگیر را عدی'ده ای مش'کالت هم'اهنگی در اه'داف و فعالیته'ا را از س'وی ره'بری ق'وی، مقت'در از فق'ط ک'ار م'اهیت س'بب ب'ه ک'ه می کن'د طلب توان'ا و فرمان'دهی ب'ه ن'ام دولت س'اخته اس'ت. مثال از ن'وعی هم'اهنگی انج'ام ی'اد می ش'ود. ب'ه ط'ور مث'ال، ن'ام هم'اهنگی سیاس'ی ب'ه هم'اهنگی بین بخش'های دخانی'ات و بهداش'ت ک'ه ک'امال در اه'داف و سیاس'ی هم'اهنگی ن'وعی مس'تلزم دارن'د، تض'اد روش'ها و

منوط به دخالت دولت است.

اه'داف ۵ ب'ا توس'عه پیچی'دگی وس'عت ب'ه فراین'دی ه'دایت: -برق'راری سیس'تم و ه'دایت نیازمن'د درونی، بخش'های متض'اد ارتب'اطی و اطالع'اتی ق'وی و ره'بری قدرتمن'د اس'ت ک'ه فق'ط

دولتها از عهده آن بر می آیند

و سیاس4444444444تگذاری تصمیم گیریها

شاید حساس ترین نقش را مدیریت دولتی در این نفش ایفا می کند، عناصر اصلی خط مشی گذاری دولت در توسعه پایدار از نظر »بریانت« عبارتست از:

- یکپارچ'ه ک'ردن مالحظ'ات ۲- پ'ذیرش مفه'وم توس'عه پای'دار، ۱- در نظ'ر گ'رفتن ابع'اد محیطی در ۳محیطی در اه'داف توس'عه

توس'عه بخش'های ط'بیعی،۴تم'ام من'ابع از پای'دار اس'تفاده - از عه'ده مهم'ترین سیاس'تهای محیطی توس'عه اس'ت ک'ه فق'ط

( می آید. بر آن تصمیم گیرندگان و فراگیر ,furtudoدولت 2000( »بری''ونز« گفت''ه ۱۹۹۱( پیش م''وارد ب''ر عالوه ،)

در محیطی مالحظ'ات ک'ردن درونی نظ'یر دیگ'ری سیاس'تهای در را آم'وزش و تحص'یالت مش'ارکت، توس'عه، برنامه ه'ای بین المللی ب'ه توج'ه ب'ا ل'ذا توس'عه مط'رح می کن'د. سیاس'تهای ب'ودن مس'ایل محیطی در توس'عه، ش'عار ع'دم کف'ایت تالش'های داخلی مط'رح ش'ده و اتخ'اذ سیاس'تهای خ'ارجی مناس'ب هم ب'رای کش'ور و ن'یز هماهن'گ ب'ا دیگ'ران از اساس'ی ت'رین وظ'ایف دولت

است.

بن'ابراین، اتخ'اذ سیاس'ت مناس'ب خ'ارجی و ارتب'اط ب'ا دیگ'ر ملته'ا و دولته'ا، از اساس'ی ترین نقش'ها و مأموریته'ای دولتهاس'ت ک'ه از جمل'ه نقش'هایی اس'ت ک'ه انتق'ال آن ب'ه بخش'های غیردول'تی مف'اهیم وق'تی ن'یز توس'عه ام'ر در فل'ذا نیس'ت پ'ذیر امک'ان ایف'ا را نقش حس'اس ترین دولته'ا ش'ود، مط'رح بین المللی

توسعه پایدار و مدیریت دولتیمی کنند. نقشی که فقط از دولتها ساخته است.

توس'عه و دول'تی م'دیریت بین می ت'وان طری'ق دو ب'ه حداقل این حلق'ه پیون'د را م'دیریت توس'عه پای'دار پای'دار پیون'د ایج'اد ک'رد.

می ن'امیم. در معن'ای نخس'ت م'دیریت توس'عه پای'دار می توان'د ب'ه اس'تراتژی هایی ی'افتن ی'ا و پای'دار توس'عه ک'ردن اداره معن'ای باش'د ک'ه ب'دان طری'ق آرم'ان توس'عه پای'دار می توان'د جنب'ه عملی

بگ'یرد خ'ود هم'ه .ب'ه در تحقیق'ات ان'واع تفس'یر ض'رورت این س'طوح دولت و در هم'ه ج'وانب زن'دگی را ایج'اب می کن'د. اگ'ر ق'رار باش'د ای'ده ای، رفتاره'ا و اولویته'ای م'ا را تغی'یر ده'د نی'از ب'ه برنامه ه'ایی خ'واهیم داش'ت ک'ه بتوان'د م'ا را در تب'دیل آن ای'ده ب'ه توس'عه م'دیریت دوم، می ت'وان مع'نی در کنن'د. کم'ک واقعیت پای'دار را ب'ه عن'وان ح'وزه ای ف'رعی تص'ور ک'رد ک'ه ب'ر پای'داری

توسعه مدیریت توجه دارد. در این زمینه نیاز به پژوهشهایی

نی'از اس'تراتژی م'ورد و دول'تی درب'اره محی'ط متغ'یر م'دیریت ب'رای تط'بیق م'دیران دول'تی و متخصص'ان مربوط'ه ب'ا )تغی'یرات

(Redelift, 2002مزبور است

نظام اداری توسعه

م'دیریت واژه ه'ای ک'اربرد بین توس'عه، اداری نظ'ام بحث در (Mangement( ام'ور اداره و )Administration تف'اوت )

وج'ود دارد. اداره ام'ور ب'ه مع'نی ه'دایت، کن'ترل، م'دیریت ام'ور، مع'نی ب'ه م'دیریت ک'ه ح'الی در اس'ت. و …. عملی'ات ام'ور ه'دایت، کن'ترل مجم'وعه ای از ام'ور ی'ک نف'ر ب'رای ایج'اد تغی'یر م'دیریت از فرات'ر را عم'ومی ام'ور اداره »وایت« اس'ت. می دان'د. بهرح'ال مهم این اس'ت ک'ه ب'دانیم اداره ام'ور عم'ومی ش'امل ه'ر س'ه فع'الیت دولت )قض'ایی، قانونگ'ذاری، اج'رایی( اس'ت و فق'ط بخش اج'رایی را ش'امل نمی ش'ود. »روزبنل'وم« فراین'دهای و نظری'ه از اس'تفاده را دول'تی بخش ام'ور اداره دول'تی، تک'الیف انج'ام ب'رای ق'انونی و م'دیریتی سیاس'ی، وظ'ایف ت'أمین منظ'ور ب'ه قض'ایی و اج'رایی قانونگ'ذاری، انتظ'امی و خ'دماتی ب'رای ک'ل جامع'ه ی'ا بخش'ی از آن می دان'د.

(۱۹۹۷)هیوز

اداری، نظام که گفت می توان گفته پیش مطالب به توجه باماشین این و است قوه سه با مرتبط و دولت اجرایی ماشینیسیستم ها تشکیالتی، مقرراتساختار و قوانین چهارگانه عواملاختیار در خود نقش ایفای جهت را انسانی منابع و روشها و

زیر دارد. نکته دو توسعه و اداری نظام تحول رابطه مورد در : است بحث قابل

یک – از یعنی است جانبه دو توسعه و اداری نظام رابطه الفاداری نظام کردن اقتصادی و کردن کاراتر بر تأکید طرف ) ( تسهیل اداری نظام ایجاد بر دیگر، طرف از و کارایی است ( جای به اثربخشی بر تأکید لزوم می گردد تأکید توسعه کننده

کارایی – و نشود مشخص دولت رسالت و نقش که زمانی تا بتحول سوی و سمت نشود ارائه جامعه در توسعه از تعریفی . که است ذکر به الزم شد نخواهد مشخص کشور اداری نظاماز متأثر و سیاسی کامال کشور هر در توسعه سوی و سمت

. است جامعه بر حاکم ایدئولوژی های

و ترقی دربرگیرنده یافتگی توسعه و توسعه مفهوم رو، این ازارتقای اقتصادی، شاخصهای و کیفی بهبود جانبه، همه پیشرفتبهره وری، ارتقای حرفه ای، آموزش تربیت، و تعلیم سطح . .… نظر از است و زندگی عمومی سطح ارتقای : دست به قابلیت از است عبارت توسعه »محمدالبوری«و اجتماع و خانواده فرد، زندگی در اساسی ایده آل های آوردن . دیگری، تعریف در راستاست این در کشور کردن ادارهمجدد دادن شکل در تصمیم گیری توان را توسعه »البوری« ).… ( طریق از و اداری اقتصادی، سیاسی، خود فراگیر محیطاعتقاد آن به تقریبا که ایدئولوژی یک توسط ملی منابع بسیج

. می داند دارند،در اداری نظام سمت گیری توسعه، از تعریف نوع بنابراین، ابهام نوعی تعاریف تفاوت و می کند مشخص را توسعه جهت . »میرسپاسی« می شود موجب توسعه اداری نظام برای راشده تشکیل زیر عوامل از توسعه اداری نظام که است معتقد

است:

وضع قوانین و مقررات حمایت کننده از توسعه و 1-سرمایه گذاری ؛

ایجاد تشکیالت و ساختارهای مناسب سازمانی در راستای -۲قوانین و مقررات موضوعه؛

-ایجاد سیستم ها و روشهای حمایت کننده و تبدیل کننده ۳اجرای برنامه ها در راستای تحقق اهداف برنامه؛

-تحول در ساختار و رفتار منابع انسانی سازمان های دولتی و ۴تقویت فرهنگ سازمانی مشتری مدار در نظام اداری

(.۱۳۷۸میرسپاسی، )

ویژگیهای ساختار نظام اداری توسعه از نظر :عبارت است از« میرسپاسی»

ساختار نظام اداری در گرایش مدیریت – الف :آن( اقتصادی)

ساختار نظام اداری در این راستا تا سلسله مراتبی با تأکید بر ساختارهای وظیفه گر است؛- اجرای دقیق قوانین و مقررات و نظم و انضباط اداری ؛- .انتصاب و انتخاب مدیران بر اساس نظام شایسته ساالری-

– ساختار نظام اداری در گرایش سیاسی: در این زمینه، اداره امور فرایندی سیاسی استب »واللس« می گوید: »اداره امور در نهایت

مسئله ای در حوزه تئوری های سیاسی است«- دراینجا، اهداف سیاسی مهم است و اثربخشی سازمانی بر کارایی مقدم است؛ - ساختار سازمانی مناسب انعطاف پذیر با تکیه بر اهداف سیاسی نه کارایی؛

ساختار ارگانیک با حداقل سلسله مراتب و حداکثر تفویض - اختیار؛

انتصاب بر مبنای وفاداری سیاسی و همسوئی کارکنان با - .سیاست حاکم

شبیه ساختار : ساختار نظام اداری در گرایش حقوقی– ج در گرایش سیاسی است اما تأکید بر احقاق حقوق مردم و

.توجه خاص به قوه قضائیه داردرعایت انصاف و حمایت از مردم برای اینکه با آنان به -

طور غیرقانونی رفتار نشود ورعایت حقوق فردی و جمعی بشود؛

رعایت حقوق مردم در چارچوب قانون اساسی؛- تساوی همه در برابر قانون -

عبارت « میرسپاسی»موانع تحول نظام اداری ایران از نظر :است از

نظام اداری جدید در راستای کدام تعریف از توسعه و با – ۱تداوم هدف شکل می گیرد؛

مورد نظر است یا نظام اداری ( کارایی)توسعه نظام اداری - ۲(.اثربخشی)توسعه

سیاسی، )کدام نگرش بر تحول نظام اداری حاکم است – ۳به طور کلی می توان نتیجه گرفت که نظام اداری توسعه که بر (۲شکل (. )حقوقی یا اقتصادی و مدیریتی

در راستای توسعه پایدار عمل .اثر بخشی بجای کارایی تأکید داردمی کند اما توسعه نظام اداری بر کاراتر )اقتصادی تر( کردن نظام اداری برای انجام کارآتر امور تأکید دارد. بنابراین، چرخه توسعه با

ارائه گردیده است ۳محوریت نظام اداری در شکل شماره .

– اجتماعی، نظام اداری که خود از تعامل سیستم های فرهنگی سیاسی و اقتصادی بوجود آمده است در توسعه پایدار بعنوان فرآیندی که خود شامل ابعاد )سیاسی، اجتماعی – قتصادی و

فرهنگی( است نقش محوری را ایفا می کند

ضمن اینکه تعامل چهار خرده سیستم فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی، محیط انسانی را تشکیل داده و خود

محیط انسانی جزئی از محیط اکولوژیک است که با آن در حال )redelift , 2002) تعامل )داد و ستد( است

نتیجه گیری

از آنج'ایی ک'ه س'ازمانهای ام'روزی از ی'ک نه'اد ص'رفا اداری، اقتص'ادی و ص'نعتی خ'ارج ش'ده و ب'ه ص'ورت نهاده'ای اجتم'اعی – سیاس'ی در آمده ان'د ک'ه بای'د نس'بت ب'ه محی'ط پ'یرامون خ'ود حس'اس و آگ'اه باش'ند، ل'ذا در این مقال'ه یکی از مب'احث مهم م'دیریت یع'نی م'دیریت دول'تی ن'وین و ت'أثیر آن ب'ر توس'عه پای'دار ک'ه ت'اکنون توج'ه چن'دانی ب'ه آن نش'ده اس'ت م'ورد بررس'ی و تحلی'ل ق'رار گ'رفت و این نتیج'ه حاص'ل ش'د ک'ه ب'ا توج'ه ب'ه مفه'وم توس'عه پای'دار ب'ه عن'وان مهم ت'رین بحث م'دیریت دول'تی ب'ه نظ'ر می رس'د اساس'ی ترین ک'ارکرد م'دیریت دول'تی ن'وین ب'ا نظ'ام اداری توس'عه، تف'اوت چن'دانی نداش'ته باش'د و م'دیریت دول'تی ن'وین ب'ا تأکی'د ب'ر این ک'ارکرد، هم'ان نظ'ام اداری توس'عه اس'ت ک'ه می توان'د نقش مهم و ارزن'ده ای را در دس'ت ی'افتن ب'ه

توسعه پایدار ایفاء کند.

منابع و مآخذ مورد :استفاده .نشر نی: مدیریت عمومی، تهران( ۱۳۸۰)الوانی، سیدمهدی - ۱

، مالی''ه عم''ومی در تئ''وری و عم''ل، (۱۹۹۵)ماس''گریو، ریچ''ارد - ۲ترجم''ه مس''عود محم''دی و یدال''ه اب''راهیمی ف''ر، جل''د اول، ته''ران،

.انتشارات سازمان برنامه و بودجه، م''دیریت دول''تی ن''وین، ترجم''ه س''یدمهدی (۱۳۷۷)هی''وز، آون - ۳

.الوانی و خلیل شورینی، تهران، انتشارات مروارید، خ'ط مش'ی گذاری عم'ومی، چ'اپ اول، (۱۳۷۹)ال'وانی، س'یدمهدی - ۴

.تهران، انتشارات مهراج، توسعه اقتصادی و محیط زیست، (۱۳۷۶ریموند، اف میکسل )- ۵

ترجمه حمیدرضا ارباب، تهران، نشر مروارید.، حقوق اساسی، تهران، نشر دادگستر.(۱۳۷۸هاشمی، محمد )- ۶، توسعه اقتصادی، تهران، انتشارات (۱۳۶۶جیروند، عبداله )- ۷

مولوی.

، فصلنامه مدیریت ”مدیریت توسعه پایدار“الوانی، سیدمهدی، - ۸۱۳۷۹٫، بهار ۴و توسعه، شماره

، فصلنامه ”مدیریت دولتی در سه نگاه“میرسپاسی، ناصر، - ۹۱۳۷۶٫، تابستان ۳۸مدیریت دولتی، شماره

نگرشی راهبردی بر نظام اداری و “میرسپاسی، ناصر، - ۱۰۱۳۷۸٫، بهار ۴۳، فصلنامه مدیریت دولتی، شماره ”توسعه

، کوچک زیباست، ترجمه علی (۱۳۶۵)شوماخر، ارنست - ۱۱.انتشارات سروش: رامینی، تهران

، مدیریت آینده، ترجمه عبدالرضا (۱۳۷۵)دراکر، پیتر - ۱۲.انتشارات خدمات فرهنگی رسا: رضایی نژاد، تهران

۱۳ -Elliott, J.A.Ah, (1994), Introduction to Sustainable Development, London: Routledge, Ltd,

Co

14 – Pagiola , Stefano, (1998), Toward New public Administration, Rout ledge, Ltd.

15 – Barber, Michael, (2004) , Public Administration and sustainable Development, Plymouth,

macdonald & Evans Ltd.

16 – Furtado, J.I, (2000), Economic development & Environmental sustainability, Washington,D.C, world Bank.

17- Liebenthal , Andres, (2002), Promoting environmental sustainability in development , Washington, D.C, world Bank.

18 – World Bank, (1997), World Development Report: The challege of Development, Oxford university press.

19 – Martin, Brown, (1999), Culture in sustainable Development , Washington,D.C,The world Bank.

20 – Redelift,M.and sage colinceds, )2002(, Strategies for sustainable Development, Jhon wiley and sons, New york