Хөдөлмөрийн яамны харьяа

Баян-Өлгий аймаг дахь МСҮТөв

1

Õºäºëìºðèéí ÿàìíû õàðúÿà Áàÿí-ªëãèé àéìàã äàõü ÌѯҺâ

Áàòëàâ: Ñóðãàëòûí àëáàíû äàðãà …………./Æ.Ìèíãàé/

Õÿíàñàí:ÌÓ×ÑÕÌýðãýæèëòýí…………./Õ.Ðàóøàí/

Áîëîâñðóóëñàí:Êîìïüþòåðèéí áàãø………/Í.Ëåíà/

2014 îí

Зорилго /Goal/

• Мэдээллийн технологийн өнөөгийн хөгжил талаар дэлгэрэнгүй мэдэх

• Компьютерийн бүтэц бүрэлдэхүүн хэсгүүдийг судлах

• Одоогийн компьютерийн төрх

• Компьютерийн техник хангамж ¯íäñýí èæ á¿ðäýë Íýìýëò òºõººðºìæ

3

Гарах үр дүн /Result/

Компьютерийн талаар мэдэж байвал зохих ерөнхий суурь ойлголтуудыг мэдэхээс гадна өөрийн хэрэгцээ, шаардлага, боломжоор сонголт, өөрчлөлт хийх чадвартай болно.

4

Агуулга/Content/

• Компьютерийн технологи дахь хөгжил

• Компьютерийн үндсэн ойлголт

• Компьютерийн бүтэц

• Техник хангамж

• Ñèñòåìèéí áëîê ¯íäñýí òºõººðºìæ¿¿ä Äàãàëäàõ òºõººðºìæ¿¿ä

5

Ìýäýýëýë òåõíîëîãè ãýæ þó âý?

Ìýäýýëëèéí òåõíîëîãè ãýäýã íü "Êîìïüþòåð äýýð ñóóðèëñàí ìýäýýëëèéí ñèñòåì, ïðîãðàìì õàíãàìæ áîëîí òåõíèê õàíãàìæèéí äèçàéí, õºãæ¿¿ëýëò, õýðýãæ¿¿ëýëò, õàíãàìæ áîëîí óäèðäëàãûã ñóäëàõûã õýëíý".Ìýäýýëëèéí òåõíîëîãè íü öàõèì òîîöîîëóóð áîëîí ïðîãðàì õàíãàìæèéã õýðýãëýí ìýäýýëëèéã õóâèðãàõ, õàäãàëàõ, õàìãààëàõ, áîëîâñðóóëàõ, äàìæóóëàõ áîëîí íàéäâàðòàéãààð õ¿ëýýí àâàõ òóõàéã ñóäàëäàã.Ìýäýýëýë òåõíîëîãèéí òîíîã òºõººðºìæ¿¿äÌýäýýëëèéí òåõíîëîãèéã õàðèëöàà õîëáîîíû òåõíîëîãèòîé õîñëóóëàí õýðýãëýõèéã ìýäýýëýë õàðèëöààíû òåõíîëîãè ãýæ õýëäýã.

6

¯íäñýí óõàãäàõóóíóóä

Hardware áóþó òåõíèê õàíãàìæ

ºãºãäºë áóþóÒºðºë á¿ðèéí ìýäýýëýë

Software áóþó ïðîãðàì õàíãàìæ

Компьютерийн бүтэц

Компьютер нь техник хангамж /Hardware/ ба програм /Software/ хоёрын нэгдлээр тодорхойлогдоно. Компьютерийн өмнө суухад нүдэнд ил харагдаж байгаа биетэй бодитой зүйлсийг техник хангамж гэнэ. Техник хангамж нь дангаараа ямар нэгэн үйлдэл гүйцэтгэж чадахгүй. Үүний тулд тухайн төхөөрөмжид тохирсон програмуудын цогцыг ашигладаг. Эдгээр програмуудыг програм хангамж гэнэ.

7

Êîìïüþòåð

Òåõíèê õàíãàìæ Ïðîãðàì õàíãàìæ

¯íäñýí èæ á¿ðäýë

Íýìýëò òºõººðºìæ

¯éëäëèéí ñèñòåì

Õýðýãëýýíèé ïðîãðàìì

8

Òåõíèê õàíãàìæ

Íýìýëò òºõººðºìæ ¯íäñýí èæ á¿ðäýë

Äýëãýö

Ãàð

Õóëãàíà

Ïðîöåññîð

Õýâëýã÷/printer/

Êàìåðà /Kam /

Ñêàéíåð /Scanner/

×àíãà ÿðèã÷ /Speaker/

×èõýâ÷

Ëàçåð äèñê /CD,DVD/

Õóðóó äèñê /Flash/9

10

Техник хангамж /Hardware/Компьютерийн техник хангамж нь дараах хэсгүүдэд хуваагддаг.

Компьютерийн техник хангамж

Оролтынтөхөөрөмж

Боловсруулалтын төхөөрөмж

Хадгалахтөхөөрөмж

Гаралтынтөхөөрөмж

Холболтын төхөөрөмж

Input Processing Storage Output Communications

11

12

13

14

15

16

Êîìïüþòåðèéí ñèñòåìèéí õýñýã

• Case

• Òýæýýëèéí áëîê

• Ýõ õàâòàí

• CPU ãýõ òóñãàé ïðîöåññîðûí ÷èï

• RAM-Øóóðõàé ñàíàõ îé

• ROM-Òîãòìîë ñàíàõ îé

17

18

Òýæýýëèéí áëîêÇàëãóóðààñ àâàõ òýæýýë õóâüñàõ ã¿éäýë áàéäàã. Õàðèí êîìïüþòåð íü òîãòìîë ã¿éäëèéã àøèãëàäàã. Òýæýýëèéí áëîê ãýõ òºõººðºìæ íü õóâüñàõ ã¿éäëèéã òîãòìîë ã¿éäýë ð¿¿ õºðâ¿¿ëæ êîìïüþòåðèéã àæèëëàõàä áýëýí áîëãîäîã. Êîìïüþòåðèéí õàéðöàãíû ãàäíà áàéðëàõ în/îff òîâ÷èí äýýð äàðñíààð òýæýýë êîìïüþòåðèéí ýä õàíãàìæóóä î÷èæ àæèëä áýëýí áîëíî.Êîìïüþòåðíéí äîòîð öàõèëãààí áèé áîëñíîîð äóëààí ÿëãàðóóëàõ áºãººä õýò õàëóóí áîëãîõîîñ ñýðãèéëýõ õºðãºã÷, ñýíñ /Cooler/ áà áóñàä ýä àíãèóä áàéðëóóëäàã. Ãàäíààñ èðæ áóé õóâüñàõ ã¿éäýë íü áàéíãà õýëáýëçýëòýé áàéäàã. Ãýíýò õ¿÷äýë èõñýæ áàãàññàíààñ áîëæ êîìïüþòåð øàòàõ ( ýõ õàâòàí øàòàõ) àþóëòàé áàéäàã. Èéìä õ¿÷äýëèéí õýëáýëçýëýýñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð 3-í òºðëèéí õ¿÷äýëèéí õàìãààëàëò õèéæ áîëäîã. ¯¿íä: Surge protector, voltage regulator, UPS units

19

MotherboardMotherboard ãýäýã ¿ãèéã îð÷óóëáàë ¿íäñýí áóþó ýõ õàâòàí ãýñýí ¿ã áºãººä ýíýõ¿¿ õàâòàí íü ïåðñîíàë êîìïüþòåðèéí ñèñòåìèéí îëîíõ ýëåìåíò¿¿äèéã àãóóëäàã, õàìãèéí ÷óõàë õýñýã íü þì.Ïåðñîíàë êîìïüþòåðèéí motherboard íü óÿí áîëîîä õàòóó äèñêíèé òºõººðºì溺ñ áóñàä á¿õ ë äàãàëäàõ õýðýãñëýý ººð äýýðýý àãóóëàõ áîëîìæòîé áîëñîí. Motherboard äýýð ñóóðèëàãäñàí òºõººðºìæèéã onboard ãýæ íýðëýäýã.Äàãàëäàõ òºõººðºìæ¿¿ä motherboard äýýð áàéðëàõäàà òóñ á¿ðòýý îðîëò ãàðàëòûí õàÿã (I/O), òàñàëäëûí íýã óòãà ( IRQ) àâäàã áºãººä ýíý õàÿãóóäûã äàâõàðäóóëàõã¿éãýýð, expansion slot äýýð íýìæ êàðò ñóóëãàí àæèëëóóëæ áîëäîã áàéíà.

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45