語言、社會與族群意識黃宣範 / 著

1

語言、社會與族群意識黃宣範 / 著

國立臺灣師範大學臺灣文化及語言文學研究所

指導教授：李勤岸報告人： 97碩專廖輝煌

背景圖案摘自玉山銀行 LOGO

2

7.Tâi-uân kok-tsióng siang-gí ka-tîng

7-1 Siang-gí ka-tîng . Àn-lë (15-1)Pë:Kun-jîn , guä-síng-ts…p Bú:HakkaTshut-sì:Thô-h£g ,tshù-läi kóng Mandarin , tsió kóng Hakak.Sió-hãk 2-nî ê sî tuà Miâu-l…k Hakka-uë tsìn-

pöo Sió-hãk 4-nî ê sî tuà Phênn-ôo ,khai-sí õh Tâi-

gíSió-hãk 5-nî ê sî tuà Tâi-tiong kóng Hakka sik

ê Mandarin,höo tông-õh kí-tshiò i .

3


7-1 Siang-gí ka-tîng . Àn-lë (15-2)Kok-tiong puann t¡g lâi Thô-h£g.Tshù-läi kóng Hakka & Mandarin p„ng-iöng

kau-tâm, t„ guä-kháu õh ë-hiáu kóng Tâi-gí .Ko-tiong thãk Tâi-tiong It-tiong 3 nî ,Tâi-gí õh

kah tsin liàn-t¡g.Thãk Täi-hãk lâi kàu Tâi-pak Mandarin piàn tsò

tsú-iàu gí-giân ,Tâi-gí & Hakka ü täm-põh-á thè-pöo.

4


7-1 Siang-gí ka-tîng . Àn-lë (16)Pë:Guä-síng-ts…p,Tâi-gí phóo-thong

Bú:Tâi-uânTshù läi s…t-si one person , one language ,

Tshù-läi Tâi-gí & Mandarin p„ng-iöng .Kok-sió kóng Mandarin khah tsë ,kóng Tâi-

gí ê ki-huë khah tsió.Kok-tiong tuà Tâi-pak tshù-pinn lóng

s„ guä-síng-lâng ,a-bú tsò läu-su ,só-í t„ tshù-läi kái tsò kóng iu-sè ê Mandarin .

5


7-1 Siang-gí ka-tîng . Àn-lë (17)Pë:Guä-síng-ts…p,Sù-tshuan-lâng Bú:Tâi-

uân.Guá bë-hiáu kóng Sù-tshuan-uë ,a-bú ióng-

hióng khah tuä.a-bú ë-hiáu kóng Mandarin ˜ koh ë tiänn-tiänn kóng Tâi-sik ê Mandarin “ 我今天有買西瓜。”

Papa bë-hiáu kóng Tâi-gí ˜-koh thiann ü,tian-tò Sù-tshuan-uë i uân-tsuân bë-hiáu.

6


7-1 Siang-gí ka-tîng . Àn-lë (17-2)A-bú kóng i sè-hàn ê sî ë-hiáu kóng

Hakka-uë ,˜-koh tsit-má kan-ta thiann ü bë-hiáu kóng .

Kám-kak Sè-kài siöng ê lâng tãk-kang lóng t„ bô-kâng ê sóo-tsäi kóng bô-kâng-khuán ê uë ,ná-ë bë huat-sing të 3 kái ê Sè-kài-täi-tsiàn .

7


7-1 Siang-gí ka-tîng . Àn-lë (18-1)Pë,Bú:Tâi-uân,tshù-läi:Tâi-gí,hãk-

häu:Mandarin.Khuànn tiônn-sóo kóng 2 tsióng gí-giân.Tsí-më-á kau-tâm í Mandarin uî tsú.tshin-

tsiânn kan í Tâi-gí uî tsú.11-huè î-bîng Bí-kok ,pún-lâi bë-hiáu

kóng Ing-gí tsin-kín tiõh õh ë-hiáu kóng.

8


7-1 Siang-gí ka-tîng . Àn-lë (18-2)T„ tshù-läi í Tâi-gí uî tsú,tsí-më-á kan kau-tâm

kái-tsò Ing-gí.Läu-pë ë-hiáu 4-khuán uë,guá huat-hiän beh õh

3-khuán uë (í-siöng),˜-s„ khùn-lân ê täi-tsì.Sió-më ê Mandarin khah bái,gí-giân í Ing-gí uî

tsú.Kap a-tsé í Mandarin & English läm-tshap kau-

tâm.Siü tuä-khuân-kíng íng-hióng

9


7-1 Siang-gí ka-tîng . Àn-lë (19-1)Pë,Bú:Tâi-uân,2-lâng tâng-tsê liû-hãk j…t-

pún,ué--ah,läu-pë ü liû-hãk kuè Bí-kok .läu-pë j…t-gí & Ing-gí lóng ë-thong,a-bú j…t-gí bô hó,sui-jiân t„ j…t-pún ü t£g-té tuà kuè 20-nî.

Guá t„ Tang-kiann tshut-sì,1-huè t¡g lâi Tâi-uân ,úá õh ë-hiáu Tâi-gí & Mandarin,12-huè koh kàu Tang-kiann,t„ Kok-tsè Hãk-häu õh Ing-gí,tuì khuân-kíng õh j…t-gí.

10


7-1 Siang-gí ka-tîng . Àn-lë (19-2)T„ J…p-pún ê tshù--lí,pë-bú kui-t„ng ài

kóng Tâi-gí & Mandarin, in-u„ guá õh Mandarin & English ê sî-kan bô kàu kú ,kan-ta ë-hiáu kóng niâ,bô tsuan-tsing.

11


7-1 Siang-gí ka-tîng . Àn-lë (20-1)Pë:Hok-kiàn-lâng, Bú:Tâi-lâm-lâng; In iöng TÂi-gí kau-tâm.Läu-pë kap guá kóng Mandarin,a-bú kap guá

kóng Tâi-gí,guá 2-huè ê sî tuè läu-pë î-bîn Uruguay.

2-huè kàu 4-huè kap tsa-bóo-kán-á õh Spanish,4-huè t„ hãk-häu õh Ing-gí,t„ tshù--lí kóng Mandarin kap Tâi-gí. Spanish guá kóng liáu siong-hó,in-u„ tuä-khuân-kíng tsö sîng-- ê.

12


7-1 Siang-gí ka-tîng . Àn-lë (20-2)Guá 9-huè ê sî t¡g lâi Tâi-uân,Mandarin su lâng,˜

koh tsin-kín tiõh tuè tiõh t„n--ah.˜-koh Spanish kap English khai-sí thè-pöo.

Kok-1 bô thãk uân,guán koh î-bîn kàu Spain,guá t„ hãk-häu õh Spanish kap English ,t„ tshù khuànn Chinese sió-suat. koh kuè 3-nî guán koh puann kàu Uruguay,guá thãk Ing-gí Hãk-häu.˜-koh Ing-gí tuè bë-tiõh Bí-kok-lâng.

18-huè t¡g lâi Tâi-uân,í Mandarin uî tsú,˜-koh kong-khò lóng su lâng.iû-kî s„ Kok-hü-su-sióng,Tiong-kok-thong-sú.

13


7-2 Tâi-pak-tsh„ ê thong-hun ka-tîng .Tâi-pak-tsh„ ê thong-hun pí-lë pí Tâi-uân-

síng khah kuân,pa-pa pí a-bú ê ts…p-kuàn khah ë íng-hióng ë-it-täi ê gí-gián hãk-s…p, sú-iöng kap thäi-töo.

1990 nî 4 guçh t„ Tâi-pak tsh„ ê ke-thâu hóng-m¤g tiõh pë-bú thong-hun ka-tîng tsóng-kiöng 267 lâng ,tiõh s„ 267 ê ka-tîng ê pë-bú lâi-tsü bô kâng ê tsõk-kûn.

14

7-2 Tâi-pak-tsh„ ê thong-hun ka-tîng .

M/T:182 (68%) M/H:26 (10%) H/T:18 (6.7%) T/M:17 (6%) T/H:15 (5.6%) H/M:3 (1%) M/A:3 (1%) T/A:2 (0.7%) A/T:1 (0.3%) M:Mandarin / H:Hakka / T:Taiwan /

A:America

15


Í-siöng s„ pîng-kin 23-huè ê täi-hãk-sing,in ê s„-tuä-lâng ká-siat s„ 50~55-huè tsi kan,thong-hun ka-tîng M / T tsiàm ü 7-siânn,häm kî-thann ê bün-kuàn kiat-kó tsha-put-to, tsia ê lâng täi-sing õh ë-hiáu ê gí-giân hun-piat s„:

Mandarin:191 (71.5%)Tâi-gí:74 (27.7%)Hakka:11 (4%)English:2 (1%) Kî-tiong ü 11 ê lâng täi-sing ë-hiáu kóng 2 tsióng

gí-giân

16


In-tshú tsia ê thong-hun ka-tîng ê tsú-lí t„ thãk-tsheh tsìn-tsîng tiõh õh ë-hiáu kóng Mandarin ê pí-lë, pí tsuân-kok ê täi-tsuan-sin hik-tsiá s„ Tâi-pak-tsh„ tsh„-bîn ê bün-kuàn tiâu-tsa sóo tit--tiõh ê pí-lë (hun-piat s„ 28% kap 32%) khah kuân.

17


läu-pë ê ióng-hióng khah tuä.Läu-pë ê ts…p-kuàn:Guä-síng:211 (79%)Bân:34 (12.7%) Haka:21 (7.8%)Guân-tsü-bîn:1 (0.3%)

18


Nä s„ í a-bú ts…p-kuàn uî tsún ê pí-lë : Guä-síng:20 (7%)Bân:201 (75.3%) Haka:41 (15.3%)Guân-tsü-bîn:5 (1.8%)

19


Nä kä pë-bú lóng s„ guä-síng-ts…p ê lâng ke ke ka ka--leh,s„ ü 231 ê lâng,tsiàm 43%,˜-koh suah pí kóng Mandarin ê 71.5% kiám tsin tsë,khó kiàn Mandarin t„ Tâi-pak ê sè-l…k ü guä tuä.

Siü-hóng-jîn j„n-uî in ê bú-gí ing-kai s„ Mandarin,h…k-tsiá s„ hü-hë gí-giân,tsuãt-tuì ˜-s„ a-bú ê uë,sü-s…t siöng bú-gí nä s„ “a-bú” ê uë,thong-hun ka-tîng tiõh bô Siä-huë gí-giân-hãk ê ì-g„ --lôo.

20


Tsia ê siü-hóng-jîn in j„n-uî in ê bú-gí ê pí-lë:Mandarin:229 (85.7%)Tâi-gí:31 (11.6)Hakka:10 (3.7%)Kî-tiong ü 3 ê lâng ê bú-gí put-tsí ts…t häng“Bú-gí” s„ “a-bú” ê uë,t„ thong-hun ka-tîng

suah bô- huat-töo sîng-l…p

21


Siü-hóng-jîn ü Hakka hiat-thóng ê lâng s„ 62-lâng, ë-hiáu kóng Hakka-uë ê 23-lâng (8.6%),kî-tiong ê 3 ê lâng ˜ -s„ tuì ka-tîng õh--ê,ka-tîng thuân Hak-ka-uë höo ë-ts…t-täi ê pí-lë kan-ta ü 32%(20/62).

Siü-hóng-jîn ü Bân-lâm hiat-thóng ê lâng s„ 235-lâng(88%), ë-hiáu kóng Tâi-gí--ê s„ 190-lâng.

Ë-hiáu kóng Tâi-gí ê lâng s„ 203-lâng,häm a-bú s„ Bân-lâm ts…p --ê 201-lâng tsha-put-to.

22


Tâi-gí t„ thong-hun ka-tîng ê liû-sit hiän-siöng pí-lë pí Hakka khah hó s„ 19%.

Tsia ê ë-hiáu kóng Tâi-gí ê jîn-kháu t„ thong-hun ka-tîng sóo tsiàm ê pí-lë s„ :

MT:83% (151 / 182) TH:80% (12 / 15) HT:55% (10 / 18) TA:100% (2 / 2) AT:100% (1 / 1) TM:82% (14 / 17)

MT/TM, TH/HT,TA/AT bë íng-hióng kóng Tâi-gí, HT thong-hun ka-tîng íng-hióng siöng tuä.

23


In-u„ Mandarin s„ kuann-hong gí-giân, ü siöng-tuä ê king-tsè iü-in,sóo-í j„m-hô ka-tîng lóng ë iu-sian thuân-sîng tsit ê gí-giân.siü-hóng-jîn ê gí-giân lîng-l…k jû hä : í i ê pë-bú ê ts…p-kuàn uî lë

Guä-síng läu-pë ë-hiáu kóng Tâi-gí--ê : 36% (62/182)

Guä-síng läu-bú ë-hiáu kóng Tâi-gí--ê : 55% (11/20)

Hakka läu-pë ë-hiáu kóng Tâi-gí--ê : 71% (15/21)Hakka läu-bú ë-hiáu kóng Tâi-gí--ê : 78% (32/41)

24

7.3Tâi-uân siang-gí ka-tîng ê hîng-thài

Í-siöng 20-tsióng siang-gí ka-tîng tsha-put-to hân-kài Tâi-uân sóo-ü siang-gí ka-tîng hîng-thài .(uî b„ hóng-m¤g tiõh „-kok hun-in ka-tîng.)

Tsia ê bô-kâng-khuán ê siang-gí ka-tîng ë-tàng hián-s„ tshut hä-liãt ê kuí-khuán hiän-siöng :

1.Hakka kap Guân-tsü-bîn gí-giân tiänn-tiänn bô-huat-töo thuân höo ë-ts…t-täi,mä s„ bô hó-hó-á l„-iöng tsu-guân ê piáu-hiän. “one person,one language” s„ ts…t ê tsin hó ê pän-huat.

25


2.Bân-lâm ts…p ê pë-bú kâng-khuán ü tsin tsë lâng bô kä ka-t„ ê gí-giân thuân höo ë-të-á,ka-tsài ü tuä-khuân-kíng thçh-kióng höo in hãk-s…p.

3.Täi-liõk hong-giân tsuãt-tuä to-sòo kàu të-2-täi tiõh t¤g--khì.

4.Hãk-häu häm muî-thé s„ tsin tsë lâng õh Mandarin ê ts…t tiâu k„n-löo(tsiãt-kìng).

5.tsíng-kô tuä-khuân-kíng s„ tsin tsë guä-síng-ts…p iah-s„ thong-hun ka-tîng ê ë-të-á õh Tâi-gí uî it ê löo.

26

Liân-hãp-pò 2009.04.08 WED

Pò-kò uân-p„ QQQ

27


Bün-tê thó-lün :1.“Bó-gí” ê t„ng-g„ s„ siánn-m…h ? nä-s„ “a-

bú” ê uë,s„ ˜ s„ tiàm tshù--lí õh tiõh hó ?2.S„ án-tsuánn àn-lë ê “a-bú” ê uë tian-tó pí

a-pa ê uë khah bô huat-töo thuân höo ë-të-á ? gín-á kám ˜-s„ tuè a-bú tuä-hàn--ê ?

“Bó-gí” ing-kai s„ “tsü-jiân hîng-sîng” ê sing-uãh uë-gí,t„ bóo ts…t-ê sóo-tsäi ê uë, ài kiò-tsò “Pún-thóo gí-giân” tsiah tiõh.

28

L t , tn g , a ts t , sǹg , g , ,m , i ` nb mbs tu

台羅軟體在小畫家

台羅軟體在 PPT

語言、社會與族群意識 黃宣範 / 著

Documents

語言、社會與族群意識黃宣範 / 著