1

บทท 6: สตรมมงมเดย(Streaming Media technology)

ผสอน อ.ปญญาพร ปรางจโรจน

รายวชา รายวชา 739344 739344 เทคโนโลยมลตมเดยเทคโนโลยมลตมเดย

สำาหรบนสตสาขาเทคโนโลยสารสนเทศสำาหรบนสตสาขาเทคโนโลยสารสนเทศ

2

Stream Media เปนการสงขอมลผานระบบเครอขายอยางตอเนองเหมอนการไหล

ของกระแสนำ,า พฒนาข,นมาเพอใชในการสงขอมลขาวสารเพอเผยแพร แพรภาพหรอแสดงผลผานทางระบบเครอขายตางๆ และอนเทอรเนต ปจจบนสวนใหญมกมสวนประกอบ ทเปนสตรมมงมเดยท,งส,น เชน

• การพงวทย • การโปรโมทภาพยนตร • การเรยนทางไกล • การคาขายสนคา

3

หวขอ ทมาและความสำาคญ คำาศพททเกยวของกบ streaming media What Is Streaming Media? องคประกอบของการสงขอมลแบบ stream ความแตกตางระหวาง streaming with web

server กบ streaming with streaming media server

ขอด-ขอเสยของการใช streaming ตวอยางโปรโตคอลสำาหรบ streaming media บทสรป

4

ทมาและความสำาคญของหวขอทจะนำาเสนอ

ปจจบนการดาวนโหลดไฟลทเปนภาพและมเสยงประกอบเปน Video หรอ audio จากอนเตอรเนตกำาลงเปนทนยมอยาง

มากซงถาเปนเมอกอนจะตองใชเวลานานมากในการดาวนโหลดขอมลท,งหมดมาเกบไวในฮารดดสกแลวจงทำาการ

play ได ซงทำาใหผใช รสกเบอทจะดาวนโหลดไฟลน ,น ๆ จงไดมเทคโนโลยของ Streaming เกดข,น เพอความรวดเรวในการดาวนโหลดไฟล

จากอนเตอรเนตมารบฟง/ชม

5

บทนำา

ในอดต การนำาเสนอสอ Audio/Video บน Webจำาเปนตองใชวธการ - - download and play ซงการทจะรบชมสอน,นๆไดน ,น จะตองทำาการ download ขอมลท,งหมดมากอนจงจะสามารถเลนได ซงถงแมจะเปนสอขนาดเลกเพยง 30 วนาทกตาม กอาจจะตองใชเวลา Downloadถง 20 นาทกอนทจะสามารถนำามาใชฟง/ชมได แตในปจจบนสอผสม (Multimedia) สามารถนำาเสนอผาน web

browser ในระบบ intranet และ internet อยางมประสทธภาพมากข,น

6

โดยทวธการสงขอมล Audio และ Video ผาน web browser ม 2 ประเภทใหญ ๆ คอ การใช Web

Server ในการนำาขอมลสงไปยง โปรแกรมทใชนำาเสนอสอน,นๆ และอกวธหนงคอการใช Streaming Media Serverซงจะใช Server โดยเฉพาะในการใหบรการขอมล

Audio/Video โดยท Streaming Media file จะเรมเกอบจะในทนททเลน ระหวางทขอมลกำาลงถกสง ผชมสามารถรบฟง/ชม สอน,นๆไดทนท โดยไมจำาเปนตองรอให

download ขอมลท,งหมดกอน โดยม Buffer เปนตวชวย

บทนำา [2]

7

คำาศพททเกยวของกบ streaming media

Bandwidth : ปรมาณการสงขอมลทสามารถสงได ณ เวลาใดเวลาหนง ในระบบเครอขาย bandwidth ทสงจะแสดงถงการสงผานขอมลทเรวกวา bandwidth ตำา คาของ bandwidth จะแสดงในรป bits per secon

d (bps) Broadcast : อธบายถงการสงสญญาณกระจายไปยง

เครองผรบ ในการรบสญญาณ ทางฝงผรบจะไมสามารถควบคมสอททำาการสงสญญาณขณะน,นได ซงเมอเปรยบเทยบกบการสงสญญาณแบบ - on demand เครองผรบจะสามารถทำาการควบคมการเปด ปด หรอเลนสอน ,นๆได

8

คำาศพททเกยวของกบ streaming media [2]

Broadcast Unicast : เปนการรบสญญาณซงการตดตอระหวางผสงและผรบ จะเปนแบบหนงตอหนง และการตดตอระหวางผสงและผรบจะตองมการตดตอกนตลอดเวลาระหวางการสงขอมล

Broadcast Multicast : ทำาการสงสญญาณจากเครองใหบรการ(server)หนงสายสญญาณไปยงผรบ(client)จำานวนมาก โดยทผรบจะรอทำาการตรวจสอบจาก IP ของเครองใหบรการ

9

วธการเผยแพรไฟลสตรมมงมเดย• Unicast – เปนวธการสงผานไฟลสตรมมงมเดยแบบ On-Demand ไปยงเครองของผชมในลกษณะจดตอจด (Point-to-Point)

ทมาจาก http://tv.ku.ac.th/tech.html

10

วธการเผยแพรไฟลสตรมมงมเดย• Multicast–เปนวธการสงไฟลสตรมมง

มเดยไปยงเครองผชมทไดทำาการตดตอหรอเชอมโยงกบสตรมมงเซรฟเวอรผานทางเครอขายอนเทอรเนต

ทมาจาก http://tv.ku.ac.th/tech.html

11

• Broadcast – เปนวธการสงไฟลสตรมมงมเดยแบบถายทอดสด(LiveBroadcasting) ไปยงเครองของผชมหลายๆ จดพรอมๆ กน

วธการเผยแพรไฟลสตรมมงมเดย

ทมาจาก http://www.msit.mut.ac.th/

12

คำาศพททเกยวของกบ streaming media [3]

-On Demanded : อธบายถงการสงสญญาณไปยงเครองผรบ โดยทผรบสามารถควบคมสอน ,นๆ ได เชนในกรณของสอวดโอ ผรบสามารถ play , paus

e , forwarded ได ซงไมสามารถทำาไดในการสงสญญาณแบบ broadcast

- On Demanded Unicast : เปนการตดตอแบบหนงตอหนงระหวางผใหบรการและผรบ ซงผสงจะสรางเสนทางเชอมตอสญญาณ สำาหรบผรบแตละราย

13

คำาศพททเกยวของกบ streaming media [4]

Codec : เปนคำายอของ Compressor/Decompressor วธการของซอฟแวรหรอฮารดแวรของการบบอดและแตกไฟล สวนมากจะใชกบวดโอ และเสยงบนอนเตอรเนต โดยเฉพาะกบ streaming media

- Buffer กระบวนการในการรวบรวมขอมลเพยงไมกวนาทกอนทไฟลสตรมมงจะเลนจรง

14

What Is Streaming Media?

Streaming media เปนเทคโนโลยทสามารถ เลน เพลง วดโอ และ ขอมลแบบแอนนเมชน โดยสงผานอนเตอรเนตในเวลาแบบ real time คอไมตองรอการดาวน โหลดขอมลท,งหมดมากอน Client หรอผเลนจะสามารถเลนไฟล ไดในทนททยงมกระบวนการของการสงอย

15

องคประกอบของการสงขอมลแบบ stream

16

ลกษณะของ Streaming Media การสงขอมลเปนแบบเรยลไทม (Retime) ผชมสามารถรบชมและฟงสตรมมงมเดยไดโดยไมตองรอให

ดาวน โหลดขอมลจนเสรจ สามารถควบคมการแสดงผลไดดวยโปรแกรมแสดงผลทวไป

เชน – เลนเพลงกอนหนา (Previous) – เลนซำ,า (Repeat)

ปองกนการละเมดลขสทธได

17

• ไฟลออนดมานด (On-Demand) – เปนไฟลทสามารถเรยกใชไดทนทเมอตองการ – ไฟลเหลาน,จะถกเขารหสในรปแบบทเหมาะสมตอการแสดงผลแบบ

สตรมมงแลวนำาไฟลจดเกบไวเซอรฟเวอร – ทกคนสามารถเรยกใชงานไดพรอมกนไดหลายคนในเวลาเดยวกน – แตละคนสามารถควบคมฟงกชนการทำางานไดอยางอสระ • หยดการแสดงผล (Pause) • แสดงผลยอนกลบ (Rewind) • แสดงผลซำ,า (Replay)

– ระบบการศกษาทางไกลผานเวบ (Web-Base TrainingSystem :WBTS)

ลกษณะการสง Streaming Media

18

• การถายทอดสด (Live Broadcasting) – เปนการถายทอดเหตการณทเกดข,น ณ เวลาน,น โดยผชมได

รบชมเหตการณตางๆ ไดเปนปจจบนและทนทวงท – ดวยวธการแปลงสญญาณจากกลองวดโอเปนขอมล

ดจตอล – เครองเซรฟเวอรจะทำาการถายทอดไปยงเครองผชมปลาย

ทาง – สามารถเรยกใชงานไดพรอมๆ กนเปนจำานวนมากๆ ได

ลกษณะการสง Streaming Media

19

20

21

ความแตกตางระหวาง streaming with web server กบ streaming with streaming media server

Streaming With Web Server    การใชงาน : เรมจากทำาการแปลง

Audio/Video ใหอยในรปแบบสอทเหมาะสมสำาหรบการสงขอมลบน internet โดยพจารณาจาก bandwidthและทำาการ upload แฟมมลตมเดยไปยง web serverและสรางเวบเพจทระบ URL ของแฟมมลตมเดยน,น ๆ เมอมการเรยกใชงานแฟมมลตมเดย - client side play

er จะทำางานและเรม download แฟมมลตมเดย เมอแฟมท,งหมด download เสรจส,นแลวจงทำาการ playไฟลน,น ๆ

22

การสงขอมล : Web Server ใชการตดตอผาน HyperText Transport Protocol (HTTP) ในการ

ตดตอระหวาง server และ client ซง HTTP จะควบคม Transmission Control Protocol (TCP) ซงจะ

จดการเกยวกบการสงขอมลท,งหมด

ความแตกตางระหวาง streaming with web server กบ streaming with streaming media server [2]

23

Streaming With Streaming Media Server   การใชงาน : แฟมทไดจะ upload ไปยง Streaming

Media Server เมอแฟมมลตมเดยถกเรยกใชงาน We b Browser จะสงไฟลขนาดเลกทเรยกวา Meta File ไป

ยง Client Player

ความแตกตางระหวาง streaming with web server กบ streaming with streaming media server [3]

24

การสงขอมล : จะใช protocol User Datagram Protocol (UDP) ซงมจดเดนทความเรว ขนาดเลก และ

ไมมการทำางานเกยวกบการสงขอมลซำ,าหรอคำานวณอตราการสงขอมล ซงจะเหมาะกบการสงขอมลแบบ realtimeซงขอมลทสญหายบางสวนหรอขอมลทเกด delay จะถกละความสนใจไป นอกจากน, อาจมการใชงาน Protocol เฉพาะสำาหรบการ streaming media เลยกไดเชน Realtime

Streaming Protocol (RTSP)

ความแตกตางระหวาง streaming with web server กบ streaming with streaming media server [4]

25

ขอด-ขอเสยของการใช streaming

ขอด - ผชมจะสามารถรบชมไดทนท และสามารถเลอนไปยงตำาแหนงทตองการชมได โดยไมตองรอให

download จนเสรจกอน - รายการทเลอกชม ไมไดถกเกบไวในเครอง ทำาให

ประหยด พ,นทใน Hard Disk เหมาะสำาหรบผทมพ,นทใน Hard disk จำากด

ขอเสย - สำาหรบผทมชองสญญาณ (Bandwidth) ทม

ความเรวไมคงท จะพบปญหาการ buffering บอยคร,ง

26

ตวอยางโปรโตคอลสำาหรบ streaming media

User Datagram Protocol (UDP ) : UDPprotocol จะเปนการสงขอมลทศทางเดยว คอ ขอมลจะสงจาก server ไปยง client โดยไมมการตรวจสอบความถกตองของขอมล ดงน,นจงสามารถสงขอมลไดเรวกวา TCP protocol จงไดถกนำามาใชในการสงขอมลมลตมเดย 

27

Real Time Streaming Protocol (RTSP ) คอโปรโตคอลทใชในการควบคมสตรมมงขอมล RTSP มสองโครงสราง คอ หนวยควบคม และการเชอมตอขอมล

RTSP เปนโปรโตคอลทใชรปแบบ  client/server ทถกออกแบบเพอใชในการแสดงสอมลตมเดย

ตวอยางโปรโตคอลสำาหรบ streaming media [2]

28

ลกษณะการสง Streaming Media • โปรเกรสซฟดาวนโหลด (Progressive Download)

– เปนการผสมผสานการสงขอมลแบบสตรมมงและการดาวนโหลดเขาดวยกน – โดยอาศยพ,นทบางสวนภายในหนวยความจำาชวคราวของ

เครองคอมพวเตอรทเรยกวา บฟเฟอร (Buffer) มาใชเกบพกขอมล – ในระหวางการดาวนโหลดอยน ,นผชมสามารถทจะเลนหรอ

แสดงผลไฟลไดกอนทการดาวนโหลดจะเสรจส,นสมบรณ – มกใชกบไฟลมลตมเดยทไมใหญมากนก

29

องคประกอบพนฐานระบบสตรมมงมเดย • เครองเขารหส (Encoder)

– เปนเครองมลตมเดยพช (Multimedia PC) ทไดทำาการตดต,งซอฟตแวรหรอโปรแกรมไวสำาหรบใชแปลงไฟลเสยงและวดโอ ใหอยในรปของสตรมมง เชน MPEG, WMF • เครองเซรฟเวอร (Servers)

– เปนเครองทไดตดต,งซอฟตแวรหรอโปรแกรมสำาหรบใชบรการจดการกบสตรมมงมเดย • เครองผชม (Player)

– เปนเครองทไดรบการตดต,งซอฟตแวรหรอโปรแกรมทใชในการแสดงผล (Decode)– RealPlayer, Windows Media Player,Quick Time

30

เทคโนโลยการสงไฟลขอมล • โพรโตคอล (Protocol)

– เปนขอกำาหนดสำาหรบควบคมการแลกเปลยนขอมลขาวสารผานระบบเครอขาย – ใชสำาหรบแลกเปลยนขอมลขาวสารระหวางกนของแตละสวน

ประกอบดวยมาตรฐานเดยวกน เชน RTSP, MMS • ไฟลฟอรแมต (File Format)

– ใชสำาหรบการกำาหนดรปแบบมาตรฐานของการแลกเปลยนขอมลระหวางกน • โคเดด (Codec)

– ใชสำาหรบการเขารหสและถอดรหสขอมลขาวสารทบรรจอยภายในไฟลฟอรแมท

31

องคประกอบพนฐานระบบสตรมมงมเดย

32

บทสรป

การนำาเสนอขอมล Audio/Video ผานระบบ internetมวธการสง 2 แบบ แบบแรกคอการใช Web Server ในการใหบรการ และแบบทสองคอ การใช Streaming Media Serve r ในการใหบรการ โดยระบบเครอขายได ถกนำามาใชในการนำา

เสนอขอมลเชนเดยวกน เนองจากประสทธภาพการเขาถง ผรบชมจำานวนมากไดในการนำาเสนอเพยงคร ,งเดยว และการใชสอผสม ประเภท Video เพอใชในการนำาเสนอผาน web brows

er ในระบบ intranet และ internet ซงเปนระบบ networkทมการนำามาประยกตใชมากทสดอยาง หนงในปจจบน